Samen leren en samenwerkend leren in het daltononderwijs

Samen leren en samenwerkend leren in het daltononderwijs. Gijsbert Erkens 26 september 2012

Gijsbert Erkens, Educational Sciences, Utrecht University

1

Voorw oord 1. Piet van der Ploeg,

Sam enw erken of socialiteit als tw eederangs principe.

2. René Berends,

De ontw ikkeling van socialiteit tot een volw aardige kernw aarde.

3. René Berends, Luuck Sanders, Hans Wolthuis, & Symen van der Zee,

Sam enw erken en leren in de praktijk.

4. Patrick Sins, & Symen van der Zee,

Onderw ijsonderzoek en de effectiviteit van sam enw erkend leren.

5. Gijsbert Erkens,

Sam en leren en sam enw erkend leren (in het daltononderw ijs) .


2

Vragen & discussiepunten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Wat bedoelde Helen Parkhurst met samenwerken? Samenwerkend leren versus zelfstandig leren? Verschillen tussen samen leren en samenwerkend leren? Waarom is samenwerkend leren zo complex? Zijn doelen van samenwerkend leren bij leerlingen en bij leraren wel dezelfde? Is het samenwerkingsproduct dat wat leerlingen hebben geleerd? Waarom zou je geen computers gebruiken bij samenwerking in het daltononderwijs?


3

1) Wat bedoelde Helen Parkhurst eigenlijk met samenwerken?

17x “co-operative” of “co-operation” in 278 pagina’s van “Education on the Dalton Plan (1922)” Gijsbert Erkens, Educational Sciences, Utrecht University

4

1) Co-operation (4x) 

  

Samenwerking tussen medewerkers of leraren op een school om de invoering van het Dalton Plan vorm te geven (5x) Samenwerking tussen mensen als oplossing voor maatschappelijke problemen (2x) Samenwerking tussen leraar en leerling als kern van de daltondidactiek (5x) Samenwerking tussen leerlingen onderling binnen het daltononderwijs (5x)


5

1) Social living als co-operation 

“Real social living is more than contact; it is co-operation and interaction. A school

cannot reflect the social experience which is the fruit of community life unless all its parts, or groups, develop those intimate relations one with the other and that interdependence which, outside school, binds men and nations together.”

(Parkhurst, H., 1922, p. 20). 

Iedere leerling in het Dalton Plan wordt “co-w orker” in de (leer)gemeenschap.



Nederlandse Dalton Vereniging (2012): daltonschool is een leefgemeenschap waar leerlingen samen met leraren en medeleerlingen aan leertaken werken, en hierdoor leren met elkaar om te gaan, elkaar te respecteren en elkaar te helpen. De daltonschool is daarmee een leergemeenschap voor democratisering, socialisering en burgerschap geworden.


6

1) Samenwerken tussen leerlingen 

Academische vakken:

“individual co-operation” (samen leren, helpen)



Fysieke, sociale, emotionele, en kunstzinnige vakken:

“communal co-operation” (samenwerkend leren)

Gecombineerd: “the best of social life and the finest character” Gijsbert Erkens, Educational Sciences, Utrecht University

7

2) Samenwerkend leren versus zelfstandig leren?



Samen(werkend) leren versus individueel leren,



niet versus zelfstandig leren



Zelfstandigheid <> mate van steun van docent, leermiddel of medeleerling


8

2) Mate van zelfstandigheid bij samen leren of samenwerkend leren 

Afhankelijk van de mate van ondersteuning



Net als bij individueel leren


9

3) Verschillen tussen samen leren (elkaar helpen) en samenwerkend leren?


10

3) Verschillen tussen samen leren (elkaar helpen) en samenwerkend leren? Samen leren/ elkaar helpen      

Samenwerkend leren

Individueel belang Ongelijkwaardigheid in positie Verschillende verantwoordelijkheden Geen gemeenschappelijk eindproduct Structurering en uitleg van kennis



peer tutoring, reciprocal teaching



   

Gedeeld belang Gelijkwaardigheid in positie Gezamenlijke verantwoordelijkheden Gemeenschappelijk eindproduct Co-constructie en discussie van kennis

cooperative learning, collaborative learning


11

4) Waarom is samenwerkend leren zo complex? 

John Dewey (1938) – “Leren is niet een kwestie van iets verteld te worden, maar een

actief en constructief proces dat in een sociale, gedeelde situatie met anderen moet worden opgedaan.”



Maria C. Bos (1938): – “H oe is het te verklaren, hoe gebeurt het dat twee kinderen die

geen van beiden in staat zijn een opgave op te lossen, omdat die opgave principieel boven hun prestatiemogelijkheid ligt, deze opgave wel kunnen oplossen, wanneer zij hun relatieve onvermogens samenvoegen”


12

4) Onderzoek van Maria C. Bos



“Stijl-critische” analyse van schilderijen van oude meesters, eerst individueel, later samen (lln 12 jr)



Verklaring: samenwerken dwingt tot • nemen van initiatief, het zetten van de 1e stap, • wederzijdse kritiek • concentratie & taakgerichtheid


13 13

4) Criteria samenwerkend leren 

Vereisten samenwerkingstaken: – positieve onderlinge afhankelijkheid

(groepsproduct, gemeenschappelijk doel) – individuele aanspreekbaarheid – gelijkwaardigheid in positie & bijdrage – interactieve situatie – ‘rijke’ leer- of probleemtaak


14

4) Effecten gevonden van samenwerkend leren (Johnson & Johnson, 2003) 

Cognitieve leerprestaties – Domeinkennis – Taakregulatie & probleemoplosvaardigheden



Sociale vaardigheden

(21th Century skills, P I SA 2015)

– Communicatief – Samenwerking 

Multi-culturele attitude



Motivatie


15

4) Waarom is samenwerkend leren zo complex? 

Deelnemers moeten tijdens samenwerken hun activiteiten op verschillende niveaus onderling coördineren en afstemmen: Uitvoerend

Meta-niveau

Gebied: Taak Sociaal Motivatie 

Samenwerkend leren is veel complexer dan individueel leren!


16

4) Coördinatie (focussing) 763 765 767 768 770 771 772

2:07:06 2:07:15 2:07:23 2:07:31 2:08:17 2:08:17 2:08:17

1 1 1 1 1 2 3

janneke casper janneke janneke casper

773 774 775 777 778 779 780 782 784 786 789 792

2:08:32 2:08:51 2:09:06 2:09:28 2:09:30 2:09:35 2:09:44 2:09:50 2:10:29 2:10:35 2:10:51 2:12:24

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

casper casper casper casper janneke casper janneke casper janneke casper janneke casper

793

2:12:24

2

en wat ga jij doen? in de aantekeningen schrijven okee heb je al een titel? die zal ik wel bedenken. ~ als jij nu gaat typen ga ik via de chatding titels opschrijven en je hoeft alleen maar te zeggen als je een leuke titel ziet en niet-als hij stom is (dan kan je gewoon doortypen) okee van orgaan tot banaan het orgaan van tante sjaan met een orgaan in de hand loop ik door het hele land casper!!!!! janneke ik werk tenminste... sorry voor je hoeveel procent van die dingen is er teruggekomen? ik zal even kijken of weet je aantallen? van de 12 miljoen aangeschreven nederlanders (boven de 18) stuurden een kleine 4,5 miljoen het formulier ingevuld terug. ~ daarvan stelde 2 miljoen hun organen na hun dood ter beschikking. ~


17

4) Misverstanden over samenwerkend leren 

Samenwerken is taken (of rollen) verdelen



Meisjes werken beter samen dan jongens



De zwakkere leerling profiteert



Samenwerken is verlies van tijd


18

5) Zijn doelen van samenwerkend leren bij leerlingen en bij leraren wel dezelfde? Collaboratieve paradox: 

Leraar: – constructieve leeractiviteiten – discussie & argumentatie – coördinatie & integratie



Leerlingen: – gemeenschappelijk eindproduct – overeenstemming – geen ruzie


19

6) Is het samenwerkingsproduct dat wat leerlingen hebben geleerd?



Het samenwerkingsproduct is geen weergave van gedeelde, geconstrueerde kennis, maar van kennis waarover overeenstemming is verkregen.


20

6) Argumentatie en overeenstemming 52 53 54 55

0:15:39 0:15:39 0:16:12 0:16:12

1 sanne 2 1 femke 2

wat vind jij eigenlijk van orgaandonatie. ~ ik vind het goed ik vind het ook goed ~ maar ik zou maar organen niet aan een verkrachter ofzo willen schenken.

56 57

0:18:08 0:18:08

1 sanne 2

58 59

0:18:08 0:18:08

3 4

60 61 62 63

0:18:59 0:18:59 0:19:32 0:19:32

1 sanne 2 1 femke 2

64

0:20:36

1 sanne

daarom weten mensen niet aan wie ze het geven. ~ ik heb een keer in een tv serie gezien dat een zwarte jongen zijn organen kon afstaan aan een rasistische blanke. ~ de moeder was hier achter gekomen maar heeft ze toch laten afstaan ~ omdat zij die persoon niet-als racist wou zien maar gewoon als mens die zou sterven als hij die donatie nite kreeg vind jij dan dat mensen het wel moeten weten , ~ volgens mij maak je zo de keuze alleen maar moeilijker okee ~ maar ik vind dat je wel moet kunnen aangeven dat je niet wil dat je orgaan aan een crimineel wordt afgestaan. op een wachtlijst word zo'n persoon niet-als crimineel aangeduid maar juist als zieke die persoon is gewoon ziek en heeft hulp nodig. maar het is maar goed dat je dat soort dingen niet weet

66 67 69 70 71

0:21:49 0:21:49 0:23:01 0:23:01 0:23:01

1 femke 2 1 sanne 2 3

72

0:23:22

1 femke

Nee maar voor mij zou het een rede zijn om mijn organen niet af te staan omdat ze weleens bij een crimineel te recht zouden kunnen komen dat vind ik dus onzin, ~ criminelen zijn ook mensen en ~ omdat ze misschien 1 (ok soms wel meer) fout hebben gemaakt dat daardoor hun kans op het leven word verminderd O, dus jij zou marc dutrout wel je hart willen geven?


21

7) Waarom zou je geen computers gebruiken bij samenwerking in het daltononderwijs?


22

7) Docent als “schaap met 5 poten” in het daltononderwijs 

Initiator van samenwerkend leren



Ontwerper van samenwerkingstaken



Begeleider van samenwerkende groepjes in de klas


23

Computerondersteuning bij samenwerkend leren?            

Taakpresentatie & informatiebronnen Delen van producten Communicatieplatform Structurering van taken (scripting) Visualisatie van argumentatie Samenwerkingsinformatie (awareness) Logging, team geschiedenis, versioning Teacher support Gaming, virtual worlds & simulatie Sociale media, forums, netwerken, leergemeenschappen Cooperative ‘intelligent’ agents Ubiquitous computing (gps, smartphone, tableware)



CSCL: Computer Supported Collaborative Learning


24

7) VCRI: Virtual Collaborative Research Institute


25

7) Algemeen onderzoeksschema    

Leerlingen 4 of 5 vwo/havo, meerdere klassen Samenwerking in groepjes (2-4 leerlingen) Nederlands, Geschiedenis, Economie Meestal langere projecten (5-8 weken) – Bv. Praktische opdracht geschiedenis: 15 slu, 5 weken “Sterke vrouwen in de Oudheid

  

Onderdeel rapportcijfer; beoordeling door docent Communicatie via computer Effect van tools op taakuitvoering & samenwerking?


26

7) Taakuitvoering, delen van producten VCRI: Cowriter


27

7) Productietool: visualisatie argumentatie Debate tool (Janssen, 2008) Diagrammer


28

7) Awareness tool: mate van participatie


29

7) Teacher support: eTRAIL (van Leeuwen, 2012) Docentinterventies op basis van informatie over taakuitvoering en sociaal functioneren van groepjes in de klas


30

Veel succes bij het verder vormgeven van samen leren en samenwerkend leren in het daltononderwijs!


31

Samen leren en samenwerkend leren in het daltononderwijs

Recommend Documents