Leren in Antwerpen
Les
1
2
3
4
5
Samen ben je niet alleen Over wie er zorgt voor jouw kind op school 90
Minuten
5 tot 20 Ouders
Opgelet
Deze les heeft een voorbereiding nodig
Beginsituatie Indien de deelnemers nog geen module volgden (samen), wordt best kennismakingsspel a. gespeeld. Indien ze elkaar reeds kennen kan kennismakingsspel b. worden gespeeld. Taalniveau In deze les wordt vooral gewerkt met videomateriaal in het Nederlands en ondertiteling in het Nederlands. De ouders moeten dus beschikken over een basiskennis van het Nederlands zoals luisteren leesvaardigheden. Kennis over onderwijs Voor deze les is geen specifieke kennis over onderwijs vereist.
Didactisch materiaal • PC en beamer met scherm • Bord of flipover • Bijlagen bij les 5 • DVD bij les 5: Samen ben je niet alleen (televisie en DVD-speler) OF Online video’s (PC met internet en beamer) • https://www.youtube.com/watch?v=7K4rzEktVjk • https://www.youtube.com/watch?v=3rWVnB2AiHs • https://www.youtube.com/watch?v=DemFAp9qjr4 • https://www.youtube.com/watch?v=vAuSc-U6ohQ • PowerPointpresentatie bij les 5
Doelstellingen 5.1 5.2 5.3 5.4
De ouders kennen de rol van de directie, de zorgleerkracht, de CLB-medewerker, de LO-leerkracht en de kinderverzorgster. De ouders kennen het belang van een oudercomité en zijn zich bewust van de rol van de schoolraad De ouders zien deze mensen als mensen die net als ik bekommerd zijn om de ontwikkeling van mijn kind De kunnen zelf beslissen wat te doen bij problemen op basis van een casus.
Voorbereiding Bekijk voor je de les geeft alle video’s en de Powerpointpresentatie die worden gebruikt als leidraad. Kopieer het blad “Bijlagen bij les 5” voor elke ouder recto verso.
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Kennismaking Brainstorm: Wie werkt er op de school De rol van de directeur De rol van de zorgleerkracht en –coördinator De rol van de oudervereniging en schoolraad De rol van het CLB De rol van het secretariaat Synthese aan de hand van een casus
Lesverloop Het opzet is om door middel van groepsdialoog, vertrekkend van de filmpjes als didactisch materiaal, te komen tot de essentie in rol en takenpakket van enkele sleutelfiguren in het dagdagelijkse basisschoolleven. De aanpak is interactief; het voorgestelde didactische materiaal (videofilmpjes etc.) wordt gebruikt als vertrekpunt. Op het einde van elke bespreking is er soms een spelenderwijze toepassing, en steeds een samenvattende herhaling (“Wat moet je weten?”, waarin de belangrijkste zaken op een rijtje gezet worden. Dit stukje wordt best docerend toegelicht, indien dit noodzakelijk blijkt). De filmpjes staan hier opgedeeld beschreven volgens ‘hoofdstukken’ (telkens aangegeven met het chronologische begin- en eindpunt) – de docent kan zo makkelijk in de video navigeren; stukken herhalen, of overslaan. De vragen staan geformuleerd per (zgn.) ‘hoofdstuk’ – opnieuw, om het eventuele navigeren te vergemakkelijken. Als differentiatie kregen de vragen een kleurcode mee – groen voor relatief makkelijke, letterlijk uit de video te begrijpen elementen; okergeel voor de ietwat moeilijker te verstane zaken (meestal: omwille van een wat hoger taalniveau), en lichtblauw voor meer interpretatieve en/of redeneringsvragen (waarbij soms ook enige voorkennis van pas komt, echter zonder daarom per se noodzakelijk te zijn).
1. Kennismaking (rondvraag/ klasgesprek) a. Elkaar voorstellen Verdeel de deelnemers in duo’s. De deelnemers krijgen 2 minuten de tijd om zich aan elkaar voor te stellen (voornaam, aantal kinderen, hobby’s, eventuele job ...). Na deze 2 minuten stelt deelnemer A deelnemer B voor aan de groep en andersom. b.Waar of niet waar (indien de deelnemers elkaar reeds ontmoetten) Je stelt jezelf voor aan de groep door je naam te zeggen en iets speciaals over jezelf te vertellen dat niet waar is, maar wel geloofwaardig. De groep stemt of ze je verhaal geloven of niet. Vervolgens stellen ze zichzelf voor door hun voornaam te zeggen en een speciaal verhaal dat al dan niet waar is. De groep stemt telkens over de geloofwaardigheid.
1
2. Brainstorm
XX minuten
Stel de volgende vraag aan de ouders: “Wie werkt er allemaal op een school?”
Ouders noemen voor de vuist weg iedereen op die zij kennen en/of associëren met een dagelijkse, schoolse werking. De docent schrijft in een ‘woordenwolk’ op alles wat opgenoemd wordt (te gebruiken: bord, flip-over, o.d.) Mogelijke antwoorden: directeur/ directrice, klasjuf of –meester, kinderverzorg(st)er, zorgleerkracht, secretariaat, turnleraar, arts, logopedist(-e), conciërge, speciale kinderopvang &/of speelplaatstoezicht (concepten als ‘middagmoeders’ etc.), “Ik!” (indien ouder in kwestie als vrijwilliger bij de school betrokken is)...
“Wat doen deze mensen, volgens jullie?”
Projecteer de sectie leerkracht (slide 2 tot en met 8) van de PowerPointpresentatie bij les 5. Breng de volgende informatie over. De Leerkracht is zonder twijfel DE BELANGRIJKSTE PERSOON in de schoolloopbaan van je kind. Hij / zij is de PARTNER vd ouders! De leerkracht leert je kind nieuwe dingen aan, zorgt voor je kind als het nodig is, bemiddelt bij problemen (bv. tussen kinderen in de klas), en is de eerste én voornaamste contactpersoon in de communicatie met de school. Je ontmoet de leerkracht op het oudercontact, maar je kunt zeker ook zélf contact opnemen met hem / haar als daar reden toe is.
“We pikken er nu enkele uit, die voor jullie en jullie kinderen van bijzonder belang zijn..”
2
3. De rol van de directeur Video DVD bij les 5: Op De Hielen Van - de directeur OF Video online: https://www.youtube.com/watch?v=7K4rzEktVjk
DVD
9.16”
DOCENTENINFO: onderschrift filmpje - “’Koffiepauze betekent bijpraten met de leraren’, zegt Ludwig Lybeert. In de derde aflevering van de reeks ‘Op de hielen van’ loopt de camera van TV.Klasse een dag mee met deze schooldirecteur. Rapporten uitdelen, klusjes opknappen, klassenraden leiden, ouders ontvangen: zijn dag in een basisschool met 350 kinderen zit boordevol.”
Wat zien we in het filmpje? Leerlingen over hun directeur – [1]... 0.00” – 0.20”
Wat doet de directeur allemaal, volgens deze schoolkinderen? vergaderen, ruzies oplossen, de juffen in het oog houden, zeggen dat je braaf moet zijn, rapporten uitdelen Directeur Ludwig heeft de handen vol... 0.20” – 2.37”
Waar & hoe begint de werkdag van directeur Ludwig? Aan de schoolpoort – een praatje met de ouders en de kleuters maken.
Wat gaat directeur Ludwig in het tweede kleuterklasje doen? Kleuter Thomas wil nooit met iemand uit de klas spelen. Directeur Ludwig maakt zich zorgen, en wil (samen met het CLB) daarvoor een oplossing vinden. Daarom gaat hij de situatie observeren (bekijken). Samenwerken met het “grootoudercomité”... 2.37” – 3.30”
Wat is (op deze school) het “grootoudercomité”? Dat zijn een groep gemotiveerde grootouders die zich vrijwillig inzetten voor de school door klusjes op te knappen (de toiletten schilderen, kapotte dingen repareren, helpen bij het schoolfeest, enz.), om van de school een goed, aangenaam & gezellig ‘huis’ te maken.
3
...vervolg: 3. De rol van de directeur Leerlingen over hun directeur – [1]... 3.30” – 3.35”
Wat doet de directeur allemaal, volgens deze schoolkinderen? In de klas komen, vragen om met elkaar te spelen, kinderen helpen Mama en papa komen hun dochtertje Rabbia inschrijven in deze school... 3.36” – 4.38”
Wat vindt de directeur belangrijk? Dat mensen zich welkom voelen op school. Probleem in de klas: leerlingen hebben met eten gegooid ... 4.38” – 6.29”
Wat doet de directeur hier? Hij komt in de klas, en spreekt de leerlingen toe op een vermanende manier.
Waarom doet net hij dat? De directeur is ‘de baas’ op school; de hoogste autoriteit. Bij grote problemen e.d. treedt hij / zij op ... Papierwerk op bureau ... 6.29” – 7.20”
Moet de directeur alle papieren van de school zelf behandelen? Neen – hij/zij heeft ook nog een secretariaat; medewerkers die hem daar bij helpen.
Zitten er op elke school evenveel secretariaatsmedewerkers? Neen – dat hangt af van school tot school. Ook de taken verschillen. Koffiepauze: een praatje met de leerkrachten 7.20” – 8.00”
Wat doet de directeur tijdens het koffiedrinken? Waarom? Hij praat met de leerkrachten. Hij wil ze (nog) beter maken in hun job, door met hen te praten. Hij is de COACH...
4
...vervolg: 3. De rol van de directeur Aan de schoolpoort: de schooldag is alweer gedaan... 8.00” – 9.17”
Wat doet de directeur op het einde van de schooldag? Hij staat aan de schoolpoort; om de leerlingen uit te wuiven, een praatje met de ouders te maken, enz.
Kan ook hij daarna naar huis? Neen – het zou wel mogen, maar hij heeft nog veel werk. (Er is nog een ouderraad, en hij moet nog papierwerk doen...)
De taken van een schooldirecteur ... WAT DENK JIJ? Belangrijk of niet? Deel de volgende tabel uit aan de ouders. Laat elke ouder de tabel invullen en overloop nadien wie welk antwoord heeft gegeven en waarom. HEEL belangrijk
Een beetje...
Helemaal NIET
Praten met de ouders Koffiepauze nemen Coachen van de leerkrachten Praten met de leerlingen Goed les kunnen geven Praten met de grootouders Klusjes opknappen (reparaties doen etc.) Administratie
(brieven schrijven, formulieren invullen, etc.)
Les volgen (in de klas aanwezig zijn)
5
Wat moeten de ouders weten? Aan de hand van PowerPointpresentatie bij les 5 (sectie directeur (slide 9 tem 15))
De directeur of directrice is zoveel als ‘de baas’ op school. Hij/zij geeft leiding aan de leerkrachten, moet problemen oplossen, en draagt voor alles binnen de schoolmuren de verantwoordelijkheid. Ook de leerlingen moeten naar hem/haar luisteren. De directeur is ook het gezicht van de school; hij voert namens de school het contact met de buitenwereld. Van een interview geven aan een krant, tot en met inschrijven van jouw kindje: het zal bijna altijd via de directeur lopen. De directeur zal ook bemiddelen als er een probleem is tussen een leerkracht en een leerling en/of de ouders. De directeur heeft meestal een groot hart voor zijn/haar school; voor kinderen, en voor het onderwijs in het algemeen. In de meeste scholen is de directeur (directrice) echt het hart van de school!.
4. De rol van de zorgleerkracht en -coördinator Video DVD bij les 5: Op De Hielen Van - de zorgcoördinator OF Video online: https://www.youtube.com/watch?v=3rWVnB2AiHs
7.18”
DOCENTENINFO: onderschrift filmpje - “De camera van TV. Klasse loopt een dag op de hielen van zorgcoördinator juf Ann. Wat als kinderen niet goed mee kunnen in de klas? Of ze net heel sterk zijn in lezen of rekenen? Als ze wel goede punten halen maar niet echt gelukkig zijn? Wat is dat eigenlijk ‘zorg op school’ en wat doet een zorgcoördinator precies?”
Wat zien we in het filmpje? Kleuter Hanne is soms wat onzeker. Ze gaat naar juf Ann, de zorgcoördinator... 0.00” – 1.00”
Tuur is hoogbegaafd. De ouders trokken ermee naar de zorgcoördinator... 1.00” – 2.15”
Had Tuur slechte resultaten op school? Neen.
6
Waarom gingen de ouders van Tuur dan naar de zorgcoördinator? Omdat Tuur zich slecht voelde!
...vervolg: 4. De rol van de zorgleerkracht en -coördinator Juf Ann legt uit... 2.15” – 3.27”
Wat is het belangrijkste, volgens juf An? Je kind aanvaarden zoals het is...
Heeft de zorgleerkracht voor alles een oplossing? Beslist de zorgleerkracht? Neen – maar hij of zij zoekt samen met de school en met de ouders naar de beste mogelijkheden om iets te verhelpen. Renée & Kato hebben moeilijkheden met rekenen. Meester Hans helpt hen... 3.27” – 4.05”
Worden kinderen die extra zorg nodig hebben de hele tijd apart gezet? Neen hoor. Soms wel; voor héél even (samen met de zorgleerkracht) – maar nooit lang. En meestal kunnen ze gewoon in de klas blijven! Quinten is heel goed in rekenen. Hij krijgt ‘Plustaakoefeningen’... 4.05” – 5.40”
Is fouten maken verkeerd? Neen – iedereen maakt fouten; dus ook kinderen. Dus ook op school. Fouten maken is niet verkeerd; fouten maken is zelfs belangrijk. Fouten maken mág!
Wie is de grote vogel ‘Toeka’ in dit filmpje? De grote vogel Toeka woont op de zolder van deze school (niet op elke school!), en is een vriend van alle kinderen. Aan de vogel kunnen ze alles vertellen wat ze willen ...
Algemene vragen Waar zorgt de zorgcoördinator voor? Hulp geven aan kinderen die zich niet goed voelen, of leermoeilijkheden hebben. Soms krijgen ze bijles, extra oefeningen, en soms wordt er alleen maar over iets belangrijks gepraat.De taken van de zorgcoördinator zijn (6.30”): overleg plegen, kinderen begeleiden, en een aanspreekpunt zijn voor ouders
7
...vervolg: 4. De rol van de zorgleerkracht en -coördinator
Zijn kinderen die zorg nodig hebben ‘speciaal’? Ja en neen. Ze kunnen iets méér of minder of beter of niet zo goed als andere kinderen; maar zo heeft iedereen wel wat. Iederéén is dus ‘speciaal’... speciaal = heel gewoon!
Word zélf zorgleerkracht voor één dag... WAT ZOU JIJ DOEN? • Twee leerkrachten in de leraarskamer hebben ruzie... • Twee leerlingen op de speelplaats hebben ruzie... • Mouhsine is normaal een hele vrolijke jongen, maar vandaag zit hij alleen maar te huilen in de klas... • Anja is een heel lief meisje. Twee weken geleden is haar hondje overleden. Sindsdien is ze al drie keer te laat op school gekomen... • Pjotr kan heel goed lezen, maar verschrikkelijk slecht rekenen...
Algemene vragen Aan de hand van PowerPointpresentatie bij les 5 (sectie zorgleerkracht (slide 16 tem 23))
De zorgleerkracht is er om de leerkracht te ondersteunen indien nodig. Hij / zij komt in actie als er een probleem is met een leerling: als het kind zich niet goed voelt, of zich niet goed gedraagt; als er problemen zijn met leren, als het ergens helemaal niet goed in is, of juist heel erg wél... In de klas zitten vele kinderen tegelijkertijd; daar is er niet altijd tijd noch plaats om diep(-er) op individuele aandachtspunten in te gaan. Als dit echter wel noodzakelijk is, dan springt de zorgleerkracht (-coördinator) bij... Met de nodige individuele begeleiding wordt naar oplossingen voor het probleem gezocht; veel ook in samenspraak met de leerkracht(-en).
5. De rol van het oudercomité, de ouderraad en de schoolraad Video DVD bij les 5: Op De Hielen Van - de ouderraad OF Video: https://www.youtube.com/watch?v=vAuSc-U6ohQ8.10” DOCENTENINFO: onderschrift filmpje - “Mama’s en papa’s op school. Hoe kunnen ze meedoen en -denken? Zijn ze wel overal welkom? Zit een dagje mee op de hielen van de ouderraad van basisschool de Wollewei.” In het fimpje is het niet helemaal duidelijk wat het verschil is tussen een oudercomité en een ouderraad.
8
...vervolg: 5. De rol van de oudervereniging en schoolraad
Wat zien we in het filmpje? Probleem in de klas: leerlingen hebben met eten gegooid ... 0.20” – 1.51”
Is Dirk een leerkracht op die school? Neen – dirk is de papa van Hanne; een leerlinge in die klas.
Waarom geeft Dirk dan les? Dirk is erg geïnteresseerd in muziek, en kent er best wel veel van. Zo iemand is op die school welkom om een lesje te komen geven!
Geven alle ouders les op die school? Neen – alleen zij die dat echt willen, en iets (speciaals) kunnen.
Worden alle lessen op die school door ouders gegeven? Neen – de lessen worden in principe nog altijd door de leerkrachten gegeven daar op school. Maar ouders zijn af en toe welkom; als gastleerkracht, voor een keertje. In de koffiekamer: planning van de Klusjesmiddag... 1.52”- 3.15”
Wat vindt mama Els zo tof aan klusjes opknappen op school? De ouders leren elkaar kennen, kunnen een praatje maken met mekaar – over de actualiteit, de kinderen, ...
Wat vindt de schooldirectrice zo goed aan de samenwerking van de ouders? Het smeedt een band; mensen leren elkaar kennen, worden vrienden, ... Het wekelijkse toonmoment... 3.15” – 4.04”
Wat gebeurt er op zo’n wekelijks toonmoment? De kinderen laten aan de mama’s & papa’s zien wat ze gedaan hebben op school.
Waarom organiseert de school die toonmomenten? Als ouders leren kennen wat hun kinderen op school doen, voelen ze zich meer betrokken – en raken ze gemotiveerd om mee te doen met de ouderraad.
9
...vervolg: 5. De rol van de oudervereniging en schoolraad
De directrice wil haar school “laagdrempelig” houden. Wat bedoelt ze daar mee? Ze wil dat mensen (ouders) kunnen “binnen & buiten” lopen, zich welkom voelen, mee laten helpen; zodat ze zich thuis voelen, en gemotiveerd geraken om in de ouderraad te stappen.die school welkom om een lesje te komen geven! Het oudercomité... 0.00” – 4.04”
Wat is een oudercomité eigenlijk? Een oudercomité of oudervereniging is een groep van ouders die zich inzet voor de school. Zij organiseren activiteiten voor ouders en leerlingen op de school en helpen klusjes opknappen. De rechten en plichten van het oudercomité zijn niet bij wet vastgelegd. Het is een feitelijke vereniging. De Ouderraad... 4.04” – 4.20”
Wat is een ouderraad eigenlijk? Een orgaan waar ouders onderling overleggen. De ouderraad heeft wettelijk bepaalde rechten en plichten. De ouderraad ondersteunt de ouders die in de schoolraad zetelen. (bijvoorbeeld: standpunten voorbereiden)
Is een ouderraad op school verplicht? Een ouderraad op school is verplicht als 10% van de ouders daar om vragen. De zwemles: mama Gwen komt helpen... 4.20” – 5.35”
Wat vindt mama Gwen belangrijk? Dat de ouders mogen helpen – dat ze mogen meedenken, hun mening geven, en dat er ook echt naar hen geluisterd wordt. Carnavalsfuif: mama Katja helpt mee... 4.20” – 5.35”
Wat doen de mama’s die helpen allemaal? Ze helpen de kindjes met verkleden, ze zien erop toe dat het feestje goed verloopt, ze ruimen (mee) op na afloop ...
10
...vervolg: 5. De rol van de oudervereniging en schoolraad
Waarom is de directrice zo blij met haar actieve ouders? Zo weet ze dat de school er niet alleen voor staat... Dat de ouders mee denken, mee helpen, mee doen.
Is er op elke school een ouderraad? Neen – niet overal zijn de ouders geïnteresseerd; en ook niet overal stimuleert de school hen om ‘mee te doen’... Ouders schilderen de refter... 7.15” – 8.10”
Algemene vragen Word je betaald voor je tijd & werk in het oudercomité en ouderraad? Neen – je werkt mee met het oudercomité en de ouderraad op vrijwillige basis.
Er is ook nog zoiets als een schoolraad – wat is dat? In de schoolraad zitten vertegenwoordigers van ouders, leerkrachten, lokale gemeenschap en leerlingen (secundair) samen, onder leiding van de directeur. In de schoolraad wordt het beleid van de school besproken. De bedoeling is dat iedereen via de schoolraad perfect op de hoogte is van wat er in en omtrent de school gebeurt en er inspraak in heeft. De schoolraad adviseert aan en overlegt met de inrichtende macht. Elke school heeft haar eigen schoolraad.
Mag/moet een ouderraad mee beslissen over zaken die gebeuren op school? WAT DENK JIJ? Deel de volgende tabel uit aan de ouders. Laat elke ouder de tabel invullen en overloop nadien wie welk antwoord heeft gegeven en waarom. Mag niet
Mag
Moet
Personeel (aanwerving, ontslag) Straffen tegen bepaalde leerlingen Straffen tegen bepaalde leerkrachten Praten met de leerlingen Inhoud van de lessen Aankoop lesmateriaal (computers, nieuwe boeken, ...)
11
...vervolg: 5. De rol van de oudervereniging en schoolraad
Algemene vragen Aan de hand van PowerPointpresentatie bij les 5 (sectie oudercomité/ouderraad (slide 24 tem 34))
In het oudercomité zitten ouders van leerlingen. Het oudercomité probeert de school op allerlei manieren te helpen – door activiteiten te organiseren, geld in te zamelen, of gewoon te helpen (klusjes opknappen, toezicht houden, zelfs af & toe een speciale les mogen geven...) waar nodig. Meedoen met de oudervereniging gebeurt vrijwillig; het is dus niet verplicht. Het is wel een uitstekende manier om de andere ouders te leren kennen en mee te werken aan de best mogelijke school voor jouw kinderen! Je wordt niet betaald voor wat je doet in/ met het oudercomité; al zal de school je enorm dankbaar zijn. In de ouderraad zitten ouders die mee mogen nadenken over sommige zaken op school. En er wordt zeker ook geluisterd naar wat je over de school te vertellen hebt!
Jouw rol als ouder is heel belangrijk zodat je kind zich goed ontwikkelt, en zich GOED voelt op school Hoe kan je dit doen? Infomomenten bijwonen, vragen aan je kind hoe het gaat, tijdig naar de juf gaat als het niet goed gaat, vertellen aan de school wat wel goed werkt bij jouw kind.
6. DE ROL VAN HET CLB INLEIDING:rondvraag (brainstorm)
“Kennen jullie het CLB? – Wat doet dat centrum? Waar staan de letters ‘CLB’ eigenlijk voor?” (CLB = Centrum voor LeerlingenBegeleiding; geeft informatie en doet aan leerlingenbegeleiding.)
12
...vervolg: 6. De rol van het CLB
De CLB-medewerker Video DVD bij les 5: Op De Hielen Van - de CLB-medewerker OF Video online: https://www.youtube.com/watch?v=DemFAp9qjr48.07” DOCENTENINFO: onderschrift filmpje - “Psycholoog Maryse brengt spijbelende leerlingen weer op pad. Maatschappelijk werker Karel helpt leerlingen met hun
Wat zien we in het filmpje? Psychologe Maryse komt op huisbezoek bij de ouders van Floortje... 0.00” – 1.45”
Wat is er is mis met Floortje? Het gaat niet goed met haar op school; Floor is veel afwezig.
Is het de eerste keer dat dit probleem besproken wordt? Neen – de papa heeft al eens met Maryse gebeld; en ze heeft ook al eens met Floortje persoonlijk gesproken.
Waarom gaat dit gesprek door bij de familie thuis, en niet op school? De bedoeling is van en rustig gesprek te hebben, waar alle problemen bekeken & besproken kunnen worden. Ouders (& leerlingen) voelen zich vaak beter op hun gemak als dat bij hen thuis gebeurt. Karel van het CLB op bezoek in het 6e leerjaar... 1.45” – 2.22”
Wat komt Karel doen? Hij geeft de klas van het 6e leerjaar informatie over het secundair onderwijs; omtrent hun studiekeuze, hoe ze moeten studeren daar, etc. Annick ontvangt de mama van Bram... 2.22” – 4.00”
Wat is het probleem van Bram? Bram maak bijna nooit zijn huiswerk; ook mama krijgt hem niet aan het werk.
13
...vervolg: 6. De rol van het CLB
Wat doet Annick van het CLB? Zij geeft de mama van Bram goede raad (tips & suggesties om iets aan het probleem te doen). Zij stelt de mama gerust, en zegt haar dat ze het probleem mee in de gaten zal houden.
Heeft het CLB de mama van Bram laten komen? Neen – de mama van Bram wil zelf over het probleem van haar zoon komen praten.
Een medewerker van het CLB heeft ‘beroepsgeheim’ – wat betekent dat? Alles wat het CLB over het kind bespreekt & bijhoudt in een dossier, is vertrouwelijk. Dat wil zeggen dat die informatie niet zomaar mag verspreid worden. Een CLB-medewerker praat natuurlijk met de school, én met de ouders, en geeft daarbij soms wat van die informatie vrij... maar alléén om het kind te helpen! Op het teamoverleg: verpleegkundige Sabine legt uit over het medisch onderzoek... 4.00” – 4.44”
Wat is er is mis met Floortje? Het gaat niet goed met haar op school; Floor is veel afwezig.
Worden de leerlingen alleen maar lichamelijk onderzocht op het medisch onderzoek? Neen – er is ook steeds een gesprekje met de leerlingen; over of ze zich wel goed voelen op school, etc.Floortje persoonlijk gesproken. Karel op bezoek in het buitengewoon onderwijs... 4.45” – 6.09”
Wat is buitengewoon onderwijs? Speciale scholen, voor leerlingen met een beperking die daardoor niet naar een ‘gewone’ school kunnen gaan.
Wat komt de mama van Gilles doen? Zij komt de school bekijken; kennis maken met de directeur, de klasjes bezoeken, etc.
Wat doet Karel van het CLB daarbij? Hij heeft de contacten gelegd, en begeleidt de mama van Gilles bij deze eerste kennismaking. Hij bespreekt met haar wat ze van de klasjes denkt.
14
...vervolg: 6. De rol van het CLB
Is de mama van Gilles daar blij om? Ja – ze wist niet wat ze moest doen toen ze hoorde dat haar zoontje niet meer naar een gewone school kon. Het CLB heeft haar daarbij opgevangen. Annick doet een rekentest... 6.20” – 7.12”
Wat is het probleem van Kamille? Ze heeft problemen met rekenen.
Hoe is Kamille bij het CLB terecht gekomen? De leerkracht van Kamille heeft het probleem aan het CLB verteld tijdens een overleg. Dat is een vergadering van de schooldirecteur, de klasleerkracht, de zorgleerkracht en het CLB, waarop alle (eventuele) problemen besproken kunnen worden. Het CLB op multidisciplinair overleg... 4.45” – 6.09”
Wat is dat, ‘multidisciplinair’? Multi – véél; en een discipline is een soort van specialisatie. Het multidisciplinair overleg hier is dus een vergadering van mensen met verschillende specialiteiten & invalshoeken: de schooldirecteur (als hoofdverantwoordelijke), de klasleerkracht (die dagelijks werkt met de leerlingen), de zorgleerkracht (die inspringt wanneer er extra & meer individuele aandacht nodig is), en het CLB (dat gespecialiseerd is in het begeleiden van problemen & het zoeken naar oplossingen).
Als je met het CLB contact wil opnemen, hoe moet je dat dan doen? Kijk voor het adres & telefoonnummer in de schoolbrochure.
Algemene vragen Welke verschillende specialisten vind je allemaal bij het CLB? Psychologen, pedagogen, opvoedkundigen, verpleegkundigen, ... – allemaal beroepen die gespecialiseerd zijn in het welzijn & goed functioneren van een leerling op school. Geeft het CLB aan een leerling straf als het niet goed gaat op school? Neen – het CLB is er om de leerlingen (& school, & ouders) te helpen; naar oplossingen te zoeken.
15
...vervolg: 6. De rol van het CLB
Kan je het CLB zelf contacteren? Ja – als je als ouder met vragen zit over het gedrag of de prestaties van je kind, een probleem wilt bespreken etc., dan kan je daarvoor een afspraak met het CLB maken. Het beste is natuurlijk alles eerst met de leerkracht en/of de schooldirecteur te bespreken.
Als je een afspraak maakt met het CLB, is dat dan altijd bij je thuis? Neen – het CLB ontvangt ook mensen in het eigen kantoor, of regelt een ontmoeting op school.
Het CLB: Wat moet je weten? (uitgebreide toelichting > te doceren...)
• Het CLB, Centrum voor LeerlingenBegeleiding, zorgt voor informatie, opvoedingsondersteuning & probleembegeleiding. Elke school in Vlaanderen werkt samen met zo’n centrum. Het centrum is er voor de school, voor de leerlingen, én voor de ouders. • Het CLB is gespecialiseerd in verschillende vragen: 1. problemen met lezen, schrijven of leren of bijvoorbeeld met maken van huiswerk... (leren en studeren van je kind) 2. vragen bij de studiekeuze, studierichtingen attesten en diploma’s... (schoolloopbaanbegeleiding van je kind) 3. stress, faalangst, pestproblemen, gewelddadig gedrag, spijbelen... (psychisch en sociaal functioneren van je kind) 4. inentingen, groeistoornissen, druggebruik, overgewicht... (preventieve gezondheidszorg) • In het CLB werken verschillende specialisten: psychologen, artsen, maatschappelijk werkers, verpleegkundigen, enz. • Het CLB werkt niet alleen rond problemen. Het geeft ook informatie: over een goede studiekeuze bv. Het CLB staat ook in voor de medische begeleiding van de leerlingen; o.a. door het organiseren van het medisch onderzoek, en het bijhouden van een individueel medisch dossier. • Je kan zelf contact opnemen met het CLB; al praat je best steeds eerst met de leerkracht en/of de schooldirectie. De diensten van het CLB zijn gratis; je hoeft er niet voor te betalen. Soms zal het CLB je doorverwijzen; naar nog meer gespecialiseerde mensen of instanties ...
16
...vervolg: 6. De rol van het CLB
De schoolarts houdt de algemene gezondheid van de leerlingen in de gaten: groeit het kind genoeg? Heeft hij / zij een goede houding? Zijn de tanden OK? Niet te veel of te weinig gewicht? enz. Elk kind in Vlaanderen moet in de tweede kleuterklas, het vijfde leerjaar én het eerste en derde secundair een medisch onderzoek doen. Soms in de school zelf, soms in het CLB. Dit onderzoek is verplicht. Daarover krijgen de ouders telkens een brief van de school. De resultaten van dit medisch onderzoek worden bijgehouden in een persoonlijk dossier. De ouders kunnen dit inkijken, als ze dat willen. Dit moeten ze vragen aan het CLB. Dit dossier is verder geheim; niemand anders kan dit inkijken. De schoolarts mag géén behandeling doen: hij/zij mag geen medicijnen voorschrijven, beslissen tot opname in het ziekenhuis, ... . Ook injecties geven kan alleen maar als de ouders ermee akkoord gaan.
7. de rol van het secretariaat Aan de hand van PowerPointpresentatie bij les 5 (sectie secretariaat slide 54 - 59)
17
Op het secretariaat werken administratief medewerkers. Een secretariaatsmedewerker zorgt dat alle papieren in orde zijn. Zij helpen de directeur bij het uitvoeren van verschillende taken. Bij hen kan je aankloppen voor : • Onthaal: Als je iets belangrijk te vertellen hebt aan de school of je hebt een vraag. Ga dan naar het secretariaat. • Attesten: Heb je een attest nodig voor bijvoorbeeld een schooltoelage? Ga dan naar het secretariaat. • Ongevalaangiftes: Is er een ongeval gebeurd op school of op weg van en naar school? Je kind is verzekerd via de school voor ongevallen. Ga dus naar het secretariaat om een ongeval te melden. Zo kunnen zij de papieren in orde brengen voor de verzekering. • Afwezigheden: Is je kind een aantal dagen niet naar school kunnen gaan? Misschien was je kind ziek of was er iets gebeurd in de familie? Ga naar het secretariaat. Voor een kleuter jonger dan 6 jaar hoef je geen briefje van de dokter af te geven. Vanaf 6 jaar start de leerplicht. Vanaf dan moet je een briefje van de dokter afgeven aan het secretariaat als je kind 4 opeenvolgende dagen afwezig is geweest.
8. Synthese aan de hand van een casus Lees de volgende casus voor aan de ouders. Doe dit stuk voor stuk. Laat de ouders telkens aangeven wat zij zouden doen in elke fase van het verhaal.
Casus Je zoon gaat naar het eerste leerjaar. Na 3 maanden maak je je een beetje zorgen omdat hij geen zin meer heeft om naar school te gaan. ‘s Avonds wil hij niet lezen of taken maken voor school. Wat zou je doen?
Casus Drie maanden later Je zoontje blijft het erg moeilijk hebben thuis en op school. Hij huilt als hij zijn huiswerk moet maken en het is moeilijk om afscheid te nemen aan de schoolpoort. De juf heeft gezegd dat hij het ook in de klas moeilijk heeft. Wat zou je doen?
18
Als enkele ouders de kans kregen te vertellen wat ze zouden doen, kan je de ouders helpen door volgende mogelijke antwoorden te geven. Je kan best terecht bij de juf (leerkracht). Zij weet hoe het met je zoon in de klas gaat. De juf kan je vertellen of het normaal is dat het nog moeilijk loopt of dat er inderdaad een probleem is. Je kan de juf vragen of ze extra aandacht kan hebben voor hem. Vraag aan de juf of ze je kan helpen om je zoontje te motiveren om thuis op een fijne manier woordjes te lezen.
Als enkele ouders de kans kregen te vertellen wat ze zouden doen, kan je de ouders helpen door volgende mogelijke antwoorden te geven. Ga praten met de juf. Zij kan beslissen of ze misschien de zorgjuf kan inschakelen. De zorgleerkracht kan jouw kind extra helpen bij lezen en taken maken. Ze kan er ook voor zorgen dat je kind zich terug beter voelt op school. Je zal uitgenodigd worden voor een gesprek. De juf kan je zeggen hoe het met je zoon gaat in de klas en zal je ook vragen hoe het thuis loopt. Samen zoeken jullie oplossingen. De juf en de zorgjuf kunnen samen met je zoon zoeken naar een rustig plekje in de klas en zorgen dat hij elke week naar de zorgjuf mag gaan om op een leuke manier woorden te lezen.
Casus Drie maanden later zegt je zoontje dat hij nu liever naar school gaat dan voorheen. Lezen gaat al wat beter maar taken maken is nog heel moeilijk voor hem. De zorgjuf zegt dat hij zich moeilijk kan concentreren zelfs als hij alleen met haar werkt. Ook thuis merk je dat je zoon het moeilijk heeft om rustig te werken, hij blijft vlug afgeleid. Wat zou je doen?
Als enkele ouders de kans kregen te vertellen wat ze zouden doen, kan je de ouders helpen door volgende mogelijke antwoorden te geven. Ga praten met de juf. De juf kan samen met de zorgjuf beslissen of ze de CLB medewerker kunnen betrekken om te kijken of er meer aan de hand is. Zij kunnen goed onderzoeken wat het probleem is en zoeken de juiste oplossing.
Bijkomende info “Het CLB in 15 vragen” http://www.ond.vlaanderen.be/clb/Documenten/Ouder/brochure_web2013.pdff ’Instapbrieven’ in 22 talen (samengevat in 7 vragen) http://onderwijs.vlaanderen.be/clb-in-7-vragen-voor-anderstaligen
+ 19