Samen actief in uw buurt
Handleiding
Van 8 naar 1
Colofon: Dit is een uitgave van Veilig Verkeer Nederland Tekstbewerking: Annemarie Bon Inhoud: Christel de Heus Illustraties: Marian Latour Fotografie: Archief Veilig Verkeer Nederland Grafische vormgeving: Jan Veenman Druk/Print: Hentenaar Printing juni 2006
Handleiding Van 8 naar 1
Leerlingen van groep 8 zijn in de laatste maanden op de basisschool al sterk bezig met hun nieuwe school. Naar welke school gaan ze? Wie van de klasgenootjes gaat naar dezelfde school? Hoe zal de Cito-toets gaan? Er staat deze oudste kinderen op de basisschool veel nieuws te wachten na de zomervakantie. Nieuw en risicovol is ook de school-thuisroute.
Een nieuwe school… …een nieuwe route De nieuwe route is meestal langer en complexer dan die naar de basisschool. De leerlingen fietsen vaak in groepjes en krijgen meer dan voorheen te maken met allerlei verschillende verkeersdeelnemers. Dat dit gevaren met zich meebrengt, bewijst de piek in het aantal ongevallen onder brugklassers in de eerste maanden na de zomervakantie. Het nut van het oefenen van de nieuwe school-thuisroute spreekt voor zich. Voor leerkrachten is het meestal niet doenlijk om de verschillende routes met de leerlingen buiten school te oefenen. U als (verkeers)ouder, lid van een wijkorganisatie, VVN-vrijwilliger of verkeersdeskundige kunt hierin een belangrijke bijdrage leveren. Deze handleiding helpt u daarbij. 3
Inhoud Een nieuwe school… een nieuwe route
1
Acties 1. Aan de slag
3
1.1. Uw hulp is onmisbaar 1.2. Wie doet wat 1.3. Routes verkennen 1.4. Van 1 naar 8 2. Stappenplan
7
3. Ondersteuning en materialen
8
Achtergrondinformatie 4. Zo gevaarlijk is de schoolroute
10
4.1. Verhoogd risico jonge fietsers aangetoond 4.2. 10 tot 14-jarigen het onvoorzichtigst
Bijlagen Kopieerblad Tips voor ouders Kopieerblad Fietscontrole
4
Handleiding Van 8 naar 1
1. Aan de slag 1.1. Uw hulp is onmisbaar Iedereen zal het nut ervan inzien om de nieuwe school-thuis route te verkennen voor leerlingen die naar het voortgezet onderwijs gaan. Ook de leerkracht van groep 8. Voor gebruik op school is het lespakket ‘Van 8 naar 1’ beschikbaar. Onderdeel van dit pakket is de speciale editie van de bekende JeugdVerkeersKrant. In deze uitgave staan leuke opdrachten waarmee leerlingen stickers kunnen verdienen. Naast de opdrachten staan er in de krant strips, verkeersvragen en interviews. Kinderboekenschrijfster Carry Slee schreef voor deze uitgave een indringend verhaal over stoer doen in het verkeer. De opdrachten gaan vooral over verkeersgedrag. Uitgangspunt is wat leerlingen zelf kunnen doen om veilig van huis naar school en vice versa te reizen, zowel op de fiets als met het openbaar vervoer. Spelenderwijs leren zij ook hun nieuwe school-thuisroute in kaart te brengen en te verkennen. Ook een gastles door een verkeerskundige of een rijschoolhouder kan onderdeel uitmaken van dit project.
Het echte verkennen van de nieuwe school-thuisroute is uiteraard een belangrijk onderdeel van het project. Het is een buitenschoolse activiteit, waarbij ondersteuning van u, ouders, verkeersouders of andere betrokkenen in de wijk zeer welkom, zo niet noodzakelijk is. Deze handleiding ‘Van 8 naar 1’ biedt volop structuur om aan de slag te gaan met dit verkennen. Maar er is alle ruimte om zelf invulling te geven aan het project. Natuurlijk kunt u ook zonder het beschikbare lesmateriaal van de JeugdVerkeersKrant met dit project aan de gang. Deze handleiding biedt volop suggesties. De combinatie van het schoolproject met de buitenschoolse activiteit is echter de meest ideale. Achterin de handleiding vindt u twee bijlagen. Zeker wanneer u de school niet bereid vindt om actief mee te werken aan het verkennen van de nieuwe route, loont het de moeite deze kopieerbladen te verspreiden onder de ouders. Zij kunnen hiermee zelf aan de slag om hun kinderen voor te bereiden.
5
Verkeersouder Lies van Melick: “Werk samen”
1.2. Wie doet wat
Verkeersouder Lies van Melick pakte het
Het initiatief voor ‘Van 8 naar 1’ kan liggen bij de verkeersouder, de
voortvarend aan. Eerst ging ze naar de
verkeersdeskundige, zoals een rijschoolhouder, wijkagent, gemeentelijk
gemeente voor subsidie en vervolgens naar
verkeersveiligheidscoördinator of de leerkracht.
de directie van de Sint-Sebastianusschool in Herkenbosch. Die was snel over te halen
Een verkeersouder kan de leerkracht ondersteuning bieden door bijvoor-
toen Lies van Melick alle hulp aanbood.
beeld materiaal te verzamelen, contact te leggen met een verkeersdeskun-
Vol enthousiasme ging groep 8 aan de slag.
dige en begeleiding te organiseren bij het verkennen van de nieuwe route.
Lies van Melick assisteerde bij het vinden van
Andere ouders van leerlingen uit groep 8 kunnen het project ook onder-
ouders die mee wilden fietsen bij de verken-
steunen bij de buitenschoolse activiteiten, vooral bij het verkennen van
ning van de nieuwe schoolroutes en zorgde
de nieuwe school-thuisroute. Het is niet altijd gemakkelijk om ouders
voor publiciteit. Een rijschoolhouder verzorg-
enthousiast te krijgen. U kunt een oproep plaatsen in de schoolkrant of
de een gastles en gebruikte daarbij een
de nieuwsbrief. Uit ervaring blijkt dat informatie neerleggen in de wacht-
video met knelpunten in de gemeente.
ruimtes tijdens de 10 minuten gesprekken op school een goed resultaat
“Veel kinderen vinden verkeer toch wel wat
geeft. Ouders moeten vaak wachten en grijpen alles aan om te lezen!
saai,” vertelt Lies van Melick. “Van 8 naar 1 werkte zo goed omdat het praktisch is en
De verkeersdeskundige kan in samenspraak met de leerkracht een gastles
niet zo theoretisch. Mijn beste tip? Werk
verzorgen om het project bijvoorbeeld af te sluiten of om specifieke ver-
samen met de wijkagent, verkeersouders,
keerssituaties te behandelen. In het stappenplan elders in deze handleiding
een rijschoolouder of een VVN-afdeling,
vindt u meer informatie.
betrek ouders bij het project en steun de school.”
6
Handleiding Van 8 naar 1
1.3. Routes verkennen Het verkennen van de nieuwe route begint op papier. Zorg dat alle kinderen een plattegrond krijgen waarop minstens het woonhuis en de nieuwe school te vinden zijn. Plattegronden zijn te vinden op internet, in het telefoonboek, een stratenatlas, een gemeentegids of bij de VVV. Laat de leerlingen de school-thuisroute met potlood intekenen. Controleer de
Verkeersouders zijn ouders op scholen
route. Is de kortste route ook de veiligste? Wijs ze op eenrichtingsverkeer
die actief bezig zijn met verkeersveilig-
en straten die gesloten zijn voor fietsers. De leerlingen komen zo tot de
heid voor kinderen. Zij vormen een
keuze van de route die waarschijnlijk het meest geschikt is.
brug tussen school en ouders. Vaak hebben zij contact met politie en
Vervolgens gaan de leerlingen de route zelf fietsen. Het prettigst is wan-
gemeente. U kunt met hen in contact
neer de leerlingen dit in kleine groepjes doen onder begeleiding van een
komen via het Landelijk Steunpunt
ouder. Probeer groepjes samen te stellen met kinderen uit dezelfde buurt
Verkeersouders.
die na de zomervakantie naar dezelfde school gaan. Volg het groepje, maar grijp in waar dat nodig is. Straks zullen de leerlingen ook zelfstandig de route fietsen. Noteer wel uw bevindingen. Dat zijn bespreekpunten tijdens de verslaglegging in de klas. Het is de bedoeling dat de leerlingen een reportage maken van de route en in het bijzonder van lastige verkeers-
Ouder Marian Schothuis:
situaties. Ze kunnen onderweg foto’s maken, een videoverslag maken of de
“Verkennen heeft echt nut”
situatie tekenen. Stimuleer de kinderen om zelf oplossingen te bedenken om met de lastige verkeerssituatie om te gaan. Een andere route nemen
De zoon van Marian Schothuis, Arthur, heeft
kan ook een oplossing zijn.
samen met zijn vriendje voor een andere school gekozen dan zijn klasgenootjes in groep 8. Hij wil graag naar het tweetalig voortgezet onderwijs in Roermond. Dat is vanuit Herkenbosch heel wat kilometers fietsen. De afstand is geen probleem, want de Schothuizen zijn echte fietsers. Wel maakt Marian Schothuis zich wat zorgen om de route. “Arthur komt in heel andere verkeerssituaties terecht dan hij gewend is,” legt ze uit. “Daarom was ‘Van 8 naar 1’ zo’n goed project. We hebben de route verkend. En dan blijkt dat dat echt nut heeft. Je ziet precies welke situaties je kind tegenkomt. Je kunt daar fijn op inspelen. Dat werd overigens op school ook gedaan.” Marian Schothuis zou de route ook zelf met
Maak in de klas een presentatie van de verschillende routes. Maak clusters
Arthur verkend hebben. Maar dat geldt niet
van routes die naar dezelfde school leiden. Leuk is het als er foto’s, tekenin-
voor alle ouders, merkte Marian. Daarom is
gen, plattegronden en tips als een soort tentoonstelling opgehangen wor-
het goed als de school aandacht schenkt aan
den. Kinderen kunnen elkaar dan uitleg geven over de routes.
de school-thuisroute. “Door de praktische opzet en het certificaat aan het eind vond
Het maakt veel indruk op de leerlingen, wanneer bij de presentatie ook de
Arthur het heel leuk.”
wethouder van verkeer en de plaatselijke pers aanwezig zijn. Eventueel overhandigen de leerlingen de collages met de routes op het gemeentehuis. Er kan dan direct gewezen worden op gevaarlijke punten die voor verbetering vatbaar zijn. 7
Politieagent Gerard Sutman: “Praat over verkeersgedrag” “Gedrag in verkeer. Daarover gaat ‘Van 8 naar 1’ en daarom vind ik het een waardevolle aanvulling op de verkeerslessen die leerlingen op de basisschool krijgen. De verkeersregels zitten er vaak wel in. Maar verkeersgedrag is op die leeftijd een heel ander verhaal.” Gerard Sutman werkte in Deventer mee aan het project en kon tijdens een gastles vertellen over wat hij zoal meemaakt. Stoer gedrag bijvoorbeeld. “Praat als ouders met je kind over groepsgedrag en stoer doen en maak duidelijk dat dat gevaren met zich mee kan brengen,” adviseert de agent. Hij ziet een duidelijke taak voor ouders. “Prima dat de school verkeer hoog op de agenda heeft staan, maar ga als ouder de nieuwe schoolroute nog eens een paar keer verkennen.”
Rij-instructeur Trudie van Lankvelt: “Gastles vergroot inzicht in het verkeer” Kinderen in het verkeer? Die gaan, als je het Trudie van Lankvelt vraagt, gewoon van A naar B. En wat daar tussen zit, gaat veelal ongemerkt aan ze voorbij. Juist daarom is ‘Van 8 naar 1’ zo belangrijk, vindt zij. De bewustwording die je ermee creëert, hebben leerlingen hard nodig als zij naar het voortgezet onderwijs gaan. Als rij-instructeur geeft Trudie van Lankvelt geregeld gastlessen voor groepen 8 van basisscholen in Uden en omgeving. “Ik bespreek de gevaarlijkste verkeerspunten op de route met de leerlingen. Als verkeersdeskundige kan dat zonder veel moeite. Maar ik bespreek geen verkeersregels in de klas. Die kennen ze wel. Het gaat om een stukje mentaliteit en bewustwording volgens mij.” Trudie van Lankvelt merkte dat voorbeelden uit haar dagelijkse praktijk het beste aanspreken. Daarom een oproep aan collegae: “Informeer eens bij basisscholen in uw omgeving of zij behoefte hebben aan een gastles. Zij zullen blij zijn met uw aanbod, want een gastles vergroot het inzicht in het verkeer.” 8
Handleiding Van 8 naar 1
2. Stappenplan Geïnteresseerd in dit project? Dit stappenplan geeft u een leidraad om mee aan de slag te kunnen. Het is beslist geen verplicht schema. U kunt zelf variatie aanbrengen in de data en de activiteiten.
Periode
Actie
Wie
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Februari-maart
Voorbereiding: regelen gastles verkeersdeskundige,
De initiatiefnemers
ouders informeren, hulp van ouders inventariseren groepsleerkracht en/of verkeersouder informeren. –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– April-mei
Uitvoering ‘Van 8 naar 1’ op de basisschool.
De groepsleerkracht
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Inventarisatie verschillende routes op papier;
De groepsleerkracht,
de leerlingen bespreken de route eerst thuis
ouders, leerlingen,
en leggen daarna in de klas aan de hand van
verkeersouder
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Fietskeuring door de politie, de plaatselijke
Politie, plaatselijke
“Zorg voor een netwerk”
afdeling van VVN of de (verkeers)ouders aan
afdeling VVN,
Voor de gemeente Oss is het zo klaar als een
de hand van fietscontrolekaarten of de bijlage
verkeersouder,
klontje: ‘Van 8 naar 1’ staat op het budget
achterin deze handleiding.
ouders
voor verkeersveiligheid. “Wij stimuleren ‘Van
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
8 naar 1’ absoluut,” vertelt Ellen Neelen van
Het fietsen van de routes naar de verschillende
De groepsleerkracht,
de gemeente. “Juist omdat zowel basisschool
scholen in kleine groepjes met een ouder en
(verkeers)ouders,
als voortgezet onderwijs betrokken zijn bij
verslaglegging met een camera of videorecorder.
leerlingen
de school-thuisroute, is het een geweldig
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
project.” Qua uitvoering speelt de gemeente
Presentatie van de routes en ervaringen.
De groepsleerkracht,
een sobere rol. “Dat laten we over aan de
Bied de tentoongestelde routes eventueel aan
verkeersouder,
scholen, de verkeersouders en VVN.” Neelen
de wethouder van verkeer aan en nodig hierbij
leerlingen
denkt dat een goed verkeersnetwerk helpt om een project als ‘Van 8 naar 1’ structureel
de plaatselijke pers uit. –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Juni
Gemeenteambtenaar Ellen Neelen:
plattegronden de meest veilige routes vast.
Nodig enkele brugklassers uit die van dezelfde
De groepsleerkracht,
basisschool afkomstig zijn en laat hen over hun
brugklassers
vorm te geven.
ervaringen vertellen. –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Laat een verkeersdeskundige een gastles verzorgen.
De groepsleerkracht,
Kinderen kunnen dan aan de hand van hun
een verkeers-
opgedane kennis nog vragen stellen.
deskundige
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Zomervakantie
Nogmaals oefenen van de nieuwe school-thuisroute
Leerling, ouders
met de ouders. –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Vlak voor de
Nogmaals oefenen van de nieuwe school-thuisroute
Leerling, ouders
eerste schooldag met de ouders. 9
3. Ondersteuning en materialen Voor ondersteuning bij uw activiteiten kunt u contact opnemen met het hoofdkantoor van Veilig Verkeer Nederland of met de plaatselijke VVNafdeling. Als er verkeersouders in uw buurt actief zijn, kunt u ook met hen contact opnemen voor ondersteuning of om samen een activiteit te organiseren. U kunt met hen in contact komen via het Landelijk Steunpunt Verkeersouders.
Te bestellen materiaal • Het pakket van 8 naar 1 In dit pakket treft u vijf certificaten, vijf exemplaren JeugdverkeersKrantspecial en een stickervel aan. Wanneer uw basisschool een abonnement heeft op de bladen Op Voeten En Fietsen en/of JeugdVerkeersKrant kunt u het pakket met korting bestellen. • Handleiding voor de leerkracht Handleiding behorend bij het lespakket van 8 naar 1. • Fietscontrolekaarten U kunt bijlage 2 voor de fietscontrole kopiëren. U kunt ook de fraai uitgevoerde kaarten en bijbehoerende stickers per 100 stuks bestellen. • Handleiding Laat je zien (Alleen op www.veiligverkeernederland te downloaden!) In deze handleiding in de serie ‘Samen actief in uw buurt’ worden tips gegeven over hoe voorlichting gegeven kan worden aan kinderen en ouders over zichtbaarheid in het verkeer. • www.veilig-op-weg.nl Deze site geeft praktische en inhoudelijke informatie voor het opzetten van een les over fietsen bij vrachtwagens en andere grote voertuigen. O.a. de dode hoek-problematiek komt uitgebreid aan de orde. Op deze site is hierover ook informatie voor kinderen. • Folder Een veilige fiets voor uw kind Een folder boordevol tips, waarmee u zich als ouder ervan kunt verzekeren dat uw kind in elk geval geen gevaar loopt door een onveilige fiets. • Informatie over verkeersveiligheid op het internet Veel informatie kunt u vinden op de site www.veiligverkeernederland.nl, onder ‘kids’. In de verkeersencyclopedie op deze site voor kinderen vindt u tips over fietsen in de groep, een veilige fiets, verkeersafspraken en alle mogelijke verkeers-weetjes. Adressen en telefoonnummers treft u achterin de handleiding aan. 10
Handleiding van 8 naar 1
11
4. Zo gevaarlijk is de schoolroute De weg van en naar school is een stuk gevaarlijker dan de meeste mensen vermoeden. Van de verkeersslachtoffers onder kinderen is één op de drie onderweg van en naar school. Jaarlijks overlijden er zo’n 75 kinderen tot en met 14 jaar na een verkeersongeval en raken er 2.500 ernstig gewond. De nieuwe school-thuisroute is meestal langer dan die naar de basisschool. Bovendien komen leerlingen in de basisvorming complexere verkeerssituaties tegen. Zij gaan vaak in groepjes fietsen en hebben meer dan vroeger te maken met allerlei verschillende verkeersdeelnemers. Dat dit gevaren met zich mee kan brengen, bewijst de piek in het aantal ongevallen onder leerlingen in de eerste maanden dat zij naar het voortgezet onderwijs gaan. Kinderen lopen dan meer risico.
4.1. Verhoogd risico jonge fietsers aangetoond Verkeerskundig onderzoek naar het fietsgedrag van kinderen in de leeftijd van 7 tot 18 jaar heeft dit verhoogde risico aangetoond door fietsende kinderen met een videocamera te volgen. 43% rijdt op meer dan een meter van de stoeprand en meer dan de helft houdt onvoldoende koers. Bij het oversteken van een kruising denkt 50% dat alleen kijken naar rechts en 46% dat alleen kijken naar links voldoende is om over te steken. Op de kruising zelf kijkt praktisch niemand meer om zich heen. Bij het afslaan naar Leerkracht Frans van Ooijen:
links op een kruising, kijkt 66% meestal wel achterom, maar slechts 17%
“Laat verkeersouder helpen”
steekt z’n hand uit. En bij het afslaan naar rechts, neemt 70% de bocht gevaarlijk ruim.
Groepsleerkracht Frans van Ooijen van de Monseigneur Beckerschool in Oss legde bij het behandelen van ‘Van 8 naar 1’ vooral de
4.2. 10 tot 14-jarigen het onvoorzichtigst
lokale verkeerssituatie uit. “Daar gaat het tenslotte vooral om.” Van Ooijen is enthou-
De meest onervaren fietsers (van 7 tot 10 jaar) slingeren meer, maar rijden
siast over de opdrachten in ‘Van 8 naar 1’.
langzamer en letten beter op dan de wat oudere kinderen. De groep van
“Het zijn praktische opdrachten, waar hun
10 tot 14 jaar fietst feitelijk het onvoorzichtigst. Ze gaan het hardst, kijken
eigen wijk bij betrokken is. Leerlingen vin-
slecht uit en missen nog de ervaring om een verkeerssituatie snel te over-
den dat al snel leuk. Ze kunnen er ook goed
zien. Uit de ongevallencijfers blijkt ook dat zij bij de meeste ongelukken zijn
zelf mee aan de slag. De opdrachten verrij-
betrokken. En onder de jonge verkeersslachtoffers is één op de drie (38%)
ken hun verkeerskennis.” Frans van Ooijen
op weg naar school. Vaak is de belangrijkste oorzaak: niet doen wat volgens
betrok ook de verkeersouder in de wijk bij
de verkeersregels wel zou moeten.
het project. “Vooral bij het verkennen van
In de oorzaken van de ongevallen met kinderen zijn enkele karakteristieken
de schoolroute is dat een must. Anders is het
te ontdekken. De meeste ongevallen vinden plaats op 50 km/u-wegen
amper te doen. Kinderen hebben namelijk
(93%). Uit onderzoek blijkt dat kinderen op 50 km/u-wegen drie keer zoveel
verschillende routes.”
risico lopen dan op 30 km/u-wegen. Ook zijn 50 km-eenrichtingswegen relatief gevaarlijk, omdat het verkeer daar harder rijdt. Veel jonge fietsers raken betrokken bij ongevallen waarbij ze het links afslaan en de voorrangsregels niet goed blijken te beheersen.
12
Achtergrond Informatie
De meest riskante situaties voor jonge fietsers zijn: • Het rechtdoor oversteken op een kruising zonder verkeerslichten. • Links afslaan, zowel bij inritten, uitritten als op een kruising. • Om geparkeerde auto’s heenrijden. Wat daar het beste tegen helpt, is al op jonge leeftijd van veilig verkeersgedrag een automatisme proberen te maken. Ook is het belangrijk om met kinderen te praten over verkeersgedrag. 13
Bijlage 1 Brief aan de ouders
Na de zomervakantie naar de middelbare school?
Gaat uw kind na de zomervakantie naar de middelbare school, dan krijgt het te
om te kopiëren voor de schoolkrant
maken met een nieuwe, vaak langere en complexere route. Uw kind fietst dan wellicht in een groepje en krijgt meer dan voorheen te maken met allerlei verschillende verkeersdeelnemers. Dat dit gevaren met zich meebrengt, bewijst de piek in het aantal ongevallen onder brugklassers in de eerste maanden na de zomervakantie. Het nut van het oefenen van de nieuwe school-thuisroute spreekt voor zich. U als ouder kunt met deze tips helpen het risico voor uw kind wat te verlagen.
Verken met uw kind de nieuwe route • Stap onderweg af bij moeilijke of lastige verkeerssituaties. Bespreek die ter plekke. • Verken ook de route, wanneer uw kind met het openbaar vervoer gaat. Dat voorkomt stress op de eerste schooldag. • Verken de route twee of drie keer. Begin er nu al mee. Herhaal de verkenning nog eens tijdens de zomervakantie en vlak voor de eerste schooldag.
Check de fiets Een veilige fiets is onmisbaar. U kunt een controlekaart of lijst bestellen biij Veilig Verkeer Nederland. Vaak ook kan de verkeersouder u die geven met precies die punten waar u op moet letten. U kunt een formulier waarmee u de fiets kunt controleren ook vinden op het internet:t www.veiligverkeerneder.nl.
bel om anderen te kunnen waarschuwen
goed stuur moet goed vastzitten
koplamp moet wit licht uitstralen
goedgekeurde rode achterreflector
achterlicht (goed werkend) witte of gele reflectoren aan de wielen. Deze moeten de omtrek van het wiel volgen
wit of geel reflecterend gedeelte achterspatbord (niet meer verplicht, wel veilig!) goed werkende rem in beide (stroeve) trappers gele trapperreflector
14
Handleiding Van 8 naar 1
Kijkt u in de verkeersencyclopedie onder ‘fiets’.
Bagage • Bagage neem je veilig mee achterop de bagagedrager onder goede snelbinders of in een rugtas (met beide banden over beide schouders). • Stop de rugzak of schooltas niet te vol! Kinderen in de brugklas zijn geneigd de eerste weken al hun boeken mee te nemen. Dat is natuurlijk niet nodig.
Val op in het verkeer… …door licht • Kinderen denken vaak dat zij de verlichting op hun fiets niet aan hoeven doen omdat zij zelf nog genoeg zien. Maak duidelijk dat het gaat om gezien worden! • Controleer geregeld of zowel voorlicht als achterlicht werken. • Soms vinden kinderen dat het met dynamo aan zwaar trappen is. Overweeg om een fietslicht op batterijen aan te schaffen. …door kleding • Een knalrode jas valt meer op dan een zwarte. Let bij het kopen van een jas op of hij opvalt. • Er zijn reflectorstrepen te koop die gemakkelijk op kleding of een rugzak zijn te bevestigen. …door een bel • Een werkende bel is onmisbaar op de fiets!
Praat over verkeersgedrag • Veel kinderen doen graag stoer in het verkeer. Snel nog even door rood rijden, treiteren op de fiets, trekken aan elkaar en elkaars bagage. Spreek uw kind op zijn verantwoordelijkheid aan. Stoer gedrag is levensgevaarlijk. • Praat over groepsgedrag. Het komt al te vaak voor dat scholieren blindelings achter elkaar aan fietsen zonder zelf uit te kijken. • Zorg dat uw kind zich ’s morgens niet hoeft te haasten. Sta op tijd op en zorg dat de schooltas de avond tevoren is ingepakt. Haast in het verkeer vermindert het opmerkingsvermogen. 15
Bijlage 2 Werkblad Fietscontrole (omcirkel ja of nee)
Eigenaar _________________________________________
Datum
__________________________
Controle
goed werkend
opmerkingen
in orde ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 1
Stuur
ja
nee
___________________________________________
Bel
ja
nee
___________________________________________
Handvatten
ja
nee
___________________________________________
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 2
Terugtraprem/trommelrem
ja
nee
___________________________________________
2 velgremmen
ja
nee
___________________________________________
Remblokjes
ja
nee
___________________________________________
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 3
Voorband
ja
nee
___________________________________________
Achterband
ja
nee
___________________________________________
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 4
Trappers
ja
nee
___________________________________________
Trapas
ja
nee
___________________________________________
Ketting
ja
nee
___________________________________________
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 5
Rode reflector achter
ja
nee
___________________________________________
Fietsbanden met retroreflecterend materiaal
ja
nee
___________________________________________
Gele retroreflectoren in de trappers
ja
nee
___________________________________________
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– 6
Koplamp
ja
nee
___________________________________________
Achterlicht
ja
nee
___________________________________________
Bedrading
ja
nee
___________________________________________
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Extra 7
Witte reflector vóór *
ja
nee
___________________________________________
Wit of geel reflecterend spatbord achter *
ja
nee
___________________________________________
Slot
ja
nee
___________________________________________
Snelbinders
ja
nee
___________________________________________
* Niet verplicht; de witte retroreflector en het wit of geel reflecterend spatbord verhoogt echter aanzienlijk de zichtbaarheid (veiligheid). 16
Handleiding Van 8 naar 1
Adressen Veilig Verkeer Nederland Postbus 423 1270 AK Huizen Tel. (035) 524 88 00 Fax (035) 524 88 99 E-mail
[email protected] Internet www.veiligverkeernederland.nl/jvk.
Landelijk Steunpunt Verkeersouders Postbus 423 1270 AK Huizen Tel. (035) 524 88 85 Fax (035) 526 38 21 Bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur en van 13.30 tot 16.00 uur. E-mail
[email protected] Internet www.veiligverkeernederland.nl/j/verkeersouder
17
