Samen actief in uw buurt
Handleiding
Laat je zien
Colofon: Dit is een uitgave van Verenigde Verkeers Veiligheids Organisatie 3VO Tekst: Marian van Gog Inhoud: Christel de Heus Eindredactie: Wies Kooistra Illustraties: Anjo Mutsaars Fotografie: Archief 3VO Foto omslag: Chiel Wollaert Druk: Tijl Offset
Handleiding Laat je zien!
Opvallen? Waarom? Hoe vaak bent u zelf niet kinderen tegengekomen die zonder licht rijden, geen goede reflectie op hun fiets hebben en onopvallende kleding dragen? Kinderen hebben zelf niet in de gaten dat ze hierdoor tot op het laatste moment ‘onzichtbaar’ blijven voor medeweggebruikers. Ze dragen kleren die ze leuk vinden en letten niet op het aspect ‘opvallen’. Bovendien vinden veel kinderen het onzin om hun fietslicht aan te doen; ze zien zelf toch genoeg?
Ik heb geen zin om af te stappen en mijn licht aan te doen. Ik zie zo ook wel genoeg.
Maar één fietser! Verder niemand te zien.
Nog een fietser! Zonder licht! Levensgevaarlijk!!
Soms vergeten ze het gewoonweg en als ze eenmaal fietsen, hebben ze geen zin meer om af te stappen. Of ze doen hun licht expres niet aan, omdat ze vinden dat je met een dynamo tegen je wiel harder moet trappen. Kinderen staan er absoluut niet bij stil dat fietsverlichting belangrijk is om door ánderen gezien te worden. In deze handleiding worden er ideeën aangereikt waarmee u acties kunt ondernemen om de zichtbaarheid van kinderen te vergroten. Samen met ouders, leerkrachten en andere betrokkenen kunt u hiermee aan de slag gaan in uw eigen buurt. Ook vindt u achtergrondinformatie over fietseisen, verlichting en kleding. Want opvallen is belangrijk. Dáárom! 1
Inhoud Opvallen? Waarom?
1
Acties 1. Aan de slag
3
1.1
De beste tijd
1.2
Voor wie?
1.3
Stappenplan
2. Verlichting controleren en repareren 3. Voorlichting en gastles
6
8
4. Ondersteuning en materialen
9
Achtergrondinformatie 5. Kind en fiets 5.1
10
Fietseisen
6. Licht op je fiets! 6.1
Achterlicht
6.2
Koplamp
11
7. Opvallen met kleding
12
7.1
Donkere of lichte kleur?
7.2
Strips
7.3
Hesjes
Bijlagen Werkblad - Fietseisencontroleblad
13
Werkblad - Waarom het belangrijk is dat jij opvalt?
2
14
Handleiding Laat je zien!
1. Aan de slag Vallen kinderen in uw buurt of op uw school voldoende op in het verkeer? Of vindt u dat het beter kan? Dan is het misschien een goed idee om actie te ondernemen! Hieronder volgen enkele suggesties hoe u dit het beste kunt aanpakken.
1.1 De beste tijd Oktober, november en december zijn goede maanden voor een actie. Korte dagen en kans op slecht weer maken opvallen extra belangrijk. Oktober is de ideale maand omdat kinderen dan nog niet gewend zijn aan rijden met het licht aan. Bovendien is het dan meestal een tijdje geleden dat de fietsverlichting is nagekeken.
1.2 Voor wie? De actie is in de eerste plaats bestemd voor basisschoolkinderen die fietsen. Maar ook voor kinderen die lopen is opvallen belangrijk! Andere ouders hebben ook alle belang bij uw actie. Informeer ze, bijvoorbeeld via de schoolkrant. Betrek ze bij uw actie(s); zij spelen immers een belangrijke rol bij het in orde houden van de fiets van hun kind.
3
1.3 Stappenplan Een goed hulpmiddel bij elke actie is het stappenplan.
Voorbeelden stap 1 Ik wil
Stap 1 - Doel
- dat ouders goed worden voorgelicht.
Stel voor uzelf vast wat u wilt bereiken.
- dat kinderen goed worden voorgelicht. - dat ouders regelmatig fietsen controleren. - zelf een verlichtingscontrole organiseren.
Stap 2 – Selectie activiteiten
- dat er een verlichtingsactie op straat komt.
Stel voor uzelf vast welke activiteiten geschikt en uitvoerbaar zijn.
- dat sport- en/of andere clubs aandacht besteden aan ‘opvallen’. Stap 3 - Samenwerking Leg contacten om tot samenwerking te komen.
Voorbeelden stap 2
Zoek bijvoorbeeld contact met:
- Informatie geven aan ouders. - Informatie geven via internet.
a. Verkeersouders
- Fietscontrole houden.
Verkeersouders zijn ouders die een brug vormen tussen school en ouders.
- Verlichtingscontrole op straat houden.
Vaak zitten zij in een ouderraad of medezeggenschapsraad en besteden
- Reparatiemiddag of -avond organiseren.
speciale aandacht aan verkeer. ‘Verkeersouder’ is een project dat 3VO samen
- Artikel in krant of blad plaatsen.
organiseert met de vier landelijke ouderorganisaties. Verkeersouders weten
- Gastles op school geven of organiseren.
veel van de problematiek en hebben zelf misschien al eens acties onder-
- Sportclubs benaderen.
nomen. Zij hebben contacten met andere verkeersouders en leerkrachten. Soms vinden er lokale bijeenkomsten plaats waarbij ook politie en gemeente aanwezig zijn. b. Politie In veel plaatsen zijn wijkagenten of soortgelijke functionarissen actief. De politie kan behulpzaam zijn bij fietscontroles en verlichtingsacties op straat. c. Verkeersbrigadiers Verkeersbrigadiers zijn mensen die zich de verkeersveiligheid van kinderen aantrekken. Zij zien veel, hebben wellicht ook ideeën en willen mogelijk helpen bij de actie.
4
Handleiding Laat je zien!
d. Plaatselijke 3VO-afdeling Bij de plaatselijke 3VO-afdeling kunt u terecht voor voorlichting en nuttige contacten. Afdelingen organiseren soms fietskeuringen. Bovendien hebben ze vaak goede contacten met de gemeente. e. Directie/leerkrachten van school Leerkrachten geven verkeerseducatie. Het is belangrijk dat er tijdens deze lessen aandacht wordt besteed aan ‘opvallen’. De school kan meewerken aan een verlichtingsactie of fietscontrole en kan ouders gemakkelijk benaderen. f. Wijk- of buurtblad Een wijk- of buurtblad kan van belang zijn om de actie aan te kondigen; een artikel in het blad kan ook onderdeel van de actie zijn. En na afloop is een leuk verslag natuurlijk ook nooit weg. g. Fietsenhandelaren Fietsenhandelaren weten alles van fietsverlichting, reflecterende strips, hesjes enzovoort. Behalve voorlichting (gastles), kunt u hun medewerking vragen bij een eventuele verlichtingscontrole/-reparatie. h. Sportverenigingen en clubs
Publiciteit
Kinderen bezoeken sportverenigingen en andere clubs. Zeker in de
Publiciteit kunt u krijgen via de plaatselijke
wintermaanden fietsen of lopen ze daarna vaak door het donker naar huis.
media, maar ook door:
Reden genoeg om de sportvereniging erbij te betrekken.
- Aanplakbiljetten en affiches in wijk- of buurtcentrum of bij winkeliers.
Stap 4 – Afstemming
- Aankondiging in de schoolkrant of een
Voer overleg, maak keuzes en afspraken.
ouderbrief insluiten bij schoolkrant.
Zo voert u stap 4 uit
- Mededeling ophangen in de infohoek op
Voer overleg met de instanties waarmee u in stap 3 contact heeft gelegd.
scholen.
Maak afspraken en verdeel de taken. Wat is haalbaar? Wie gaat wat doen en op welke termijn? Welke materialen moeten er komen en wie gaat dat regelen? Zorg voor goede afspraken en houd de lijnen kort. Zorg ook dat er voldoende bekendheid aan de actie gegeven wordt! Stap 5 - Uitvoering Voer de activiteiten uit.
En na stap 6
Zo voert u stap 5 uit
U heeft actie gevoerd en het is wellicht een
Alles is georganiseerd en geregeld. De activiteiten (verlichtingsactie, voor-
succes geworden. Maar... succes is maar tij-
lichtingsactie, reparatiemiddag, gastles enzovoort) worden gehouden.
delijk. Steeds opnieuw zullen kinderen erop
Vergeet niet om aan het eind van de actie alles weg te halen en op te rui-
gewezen moeten worden dat het belangrijk
men, de juiste mensen te bedanken en een verslag naar de krant te sturen.
is om op te vallen in het verkeer. Naast voorlichtings- en controleacties in uw
Stap 6 - Evaluatie
buurt, kunnen kinderen ook via de school
Evalueer de activiteit.
benaderd worden. Vraag of de school aan-
Zo voert u stap 6 uit
dacht aan het onderwerp wil blijven beste-
Evalueer de actie voor uzelf en alle betrokkenen. Gezamenlijk een kop kof-
den, bijvoorbeeld tijdens de verkeerslessen.
fie drinken kan heel inspirerend werken en de contacten warm houden
Hiervoor zijn bij 3VO verschillende materia-
voor een volgende keer. Ook 3VO is zeer geïnteresseerd in uw actie; stuur
len verkrijgbaar.
een verslag op. 5
2. Verlichting controleren en repareren Stap 1 U wilt bereiken dat meer kinderen met goedwerkende verlichting rijden. Stap 2 U wilt hiervoor een verlichtingscontrole organiseren met de mogelijkheid om eenvoudige reparaties te (laten) verrichten. Naast verlichting wordt gekeken of de fiets de wettelijk verplichte reflectoren bezit. De verlichtingscontrole kan gecombineerd worden met een totale fietseisencontrole. Gebruik hiervoor werkblad 1 uit de bijlagen. Stap 3 U benadert bijvoorbeeld: - Verkeersouders voor ideeën, hulp bij de organisatie, medewerking tijdens de actie. - School, buurthuis, politie voor een plaats voor de controle. - School, wijkblad, lokale krant, schoolkrant om bekendheid te geven aan de controle. - School om eventuele medewerking te verlenen of om ouders te benaderen voor medewerking. - Fietsenhandelaren voor medewerking aan de controle en het verrichten van kleine reparaties. 6
Handleiding Laat je zien!
Stap 4 U overlegt gezamenlijk en maakt afspraken. Bijvoorbeeld: - De actie wordt gehouden op het schoolplein of op een plein bij een buurthuis. - De politie zorgt voor afzetting van het plein. - De school zorgt voor aankondiging in de schoolkrant, voorlichting naar ouders toe en vraagt ouders om hun medewerking. - Fietsenhandelaren en handige ouders verlenen medewerking door kleine reparaties te verrichten of kinderen te leren die zelf te verrichten. Voor grotere reparaties worden kinderen doorverwezen naar de fietsenhandel. - De (wijk)krant zorgt voor aankondiging en wordt uitgenodigd om op de dag van de actie verslag te komen doen. In Groot Geldermalsen en Neerijnen voerStap 5
den fietsenmakers in het kader van een
De actie wordt gehouden. Bij een volledige fietseisencontrole kunt u
verlichtingsactie reparaties uit aan fietsen
gebruikmaken van werkblad 1 (in de bijlagen van deze handleiding).
tegen kostprijs van het gebruikte materi-
Kopieer het blad en deel het uit tijdens de actie. Het blad kan ook van
aal. De samenwerking was optimaal: meer
tevoren aan kinderen worden uitgedeeld op school of worden afgedrukt in
dan 14 rijwielherstellers deden mee en ver-
de (school)krant, zodat kinderen en ouders thuis al naar de fiets kunnen
richten de herstelwerkzaamheden met veel
kijken.
plezier.
Werkblad 2 (eveneens in de bijlagen van deze handleiding) kan worden uitgedeeld aan kinderen zodat zij begrijpen waarom opvallen belangrijk is. Ook dit werkblad kan van tevoren op school worden uitgedeeld of afgedrukt in de schoolkrant. Zorg na afloop van de actie dat het plein wordt opgeruimd en eventuele linten voor afzetting worden weggehaald. Stap 6 Nodig iedereen die heeft meegeholpen uit voor een evaluatie. Bespreek wat goed en minder goed gegaan is en vraag de aanwezigen of u in de toekomst nog eens een beroep op hun medewerking mag doen. Stuur een verslag naar 3VO.
7
3. Voorlichting en gastles Stap 1 U wilt bereiken dat ouders zich bewust worden van het feit, dat het belangrijk is dat hun kinderen opvallen in het verkeer. Stap 2 U wilt hiervoor een voorlichtingsavond houden. Stap 3 U benadert in elk geval: - Verkeersouders. Verkeersouders kunnen u van materiaal voorzien en tips geven om de voorlichting zelf te geven. - De school om de voorlichting te houden, bijvoorbeeld tijdens een ouderavond. - Fietsenhandelaren om voorlichting te geven over fietsverlichting en opvallende kleding. - 3VO voor informatie en foldermateriaal. Stap 4 U overlegt gezamenlijk en maakt afspraken. Bijvoorbeeld: Voorlichting kan ook aan de kinderen
- De voorlichting zal tijdens een ouderavond gegeven worden,
gegeven worden, bijvoorbeeld door
wellicht na de pauze.
een fietsenmaker. Zorg voor een fiets
- U kunt de voorlichting zelf geven of een ouder of verkeersouder
waaraan van alles mankeert. De fiet-
vragen dit te doen.
senmaker kan kinderen leren zelf een-
Informatie kunt u uit deze handleiding halen.
voudige reparaties uit te voeren, zoals
- Een fietsenhandelaar wil misschien iets vertellen over fietsverlichting of
het vastzetten van een los draadje en
foldermateriaal beschikbaar stellen. Kan de handelaar de voorlichting niet
het vervangen van een kapot lampje.
zelf geven, dan kunt u misschien wat materiaal in bruikleen krijgen. Stap 5 De voorlichting wordt gehouden. Bij 3VO kunt u voorlichtingsfolders bestellen (zie hoofdstuk 4) en die na de voorlichting uitdelen. Plaats een showtafel met daarop voorbeelden en folders van fietsaccessoires, fietskleding, reparatiesetjes enzovoort. Stap 6 Evalueer of de voorlichting een succes was en of een vervolg over een ander verkeersaspect dat ter sprake is gekomen, mogelijk is.
8
Handleiding Laat je zien!
4. Ondersteuning en materialen Bij 3VO is een fietscontroleset te bestellen met 100 kaarten en stickers die te gebruiken zijn bij een activiteit rond zichtbaarheid in het verkeer. De folder ‘Uw kind veilig op de fiets?’ zet de veiligheidseisen aan een fiets nog eens duidelijk op een rij. De folder ‘Jij in het verkeer’ geeft tips voor kinderen om veilig aan het verkeer deel te nemen. Tevens zijn de afffiches ‘Fietsverlichting mij niet gezien’ en ‘Laat je zien’ en de folder ‘Laat je zien’ goed te gebruiken bij een activiteit rond zichtbaarheid in het verkeer. Al deze materialen zijn te bestellen bij 3VO. Ook voor ondersteuning bij uw activiteiten kunt u contact opnemen met 3VO of met de plaatselijke 3VO-afdeling. Als er verkeersouders in uw buurt actief zijn, kunt u ook met hen contact opnemen voor ondersteuning of om samen een activiteit te organiseren. Verkeersouders zijn ouders op scholen die actief bezig zijn met verkeersveiligheid voor kinderen. Zij vormen een brug tussen school en ouders. Vaak hebben zij contacten met politie en gemeente. Verkeersouders weten veel van de problematiek en hebben misschien zelf al eens acties ondernomen. U kunt met hen in contact komen via het Landelijk Steunpunt Verkeersouders. Adressen en telefoonnummers treft u achterin in de handleiding aan. 9
goed stuur moet goed vastzitten
bel hoorbaar over 25 meter
koplamp moet wit licht uitstralen
rode achterreflector achterlicht straalt rood licht uit
cirkelvormige zijreflectie op beide wielen
wit of geel gedeelte achterspatbord
goed werkende rem gele trapperreflector in beide trappers
5. Kind en fiets Voor kinderen is de fiets een gebruiksvoorwerp. Je kunt er snel mee naar een vriendje of school en je kunt er leuk mee spelen. Als er iets stuk is aan je speelgoed, speel je gewoon verder. Zo gaan kinderen ook met hun fiets om. Mede daardoor komt het nogal eens voor dat er iets aan de fiets mankeert. Het is dus belangrijk dat er regelmatig naar de fiets gekeken wordt. Niet alleen door de kinderen zelf, maar ook door de ouders!
5.1 Fietseisen Om met een fiets de weg op te mogen, moet de fiets aan bepaalde eisen voldoen. Die eisen zijn door de wet gesteld. Fietseisen - Een stuur dat goed vastzit. - Een goed werkende bel. - Trappers met een stroef oppervlak en gele reflectoren aan de zijkanten. - Twee velgremmen, trommelremmen of een terugtraprem, goed werkend! - Een goedgekeurde rode achterreflector. Een wit of geel reflecterend achterspatbord
- Cirkelvormige reflectie op spaken of banden.
is niet meer verplicht, maar vergroot de
- Een goed werkende dynamo.
verkeersveiligheid wel!
- Een witte voorlamp. - Een rood achterlicht. Sommige kinderen fietsen nooit ’s avonds. Je zou dan denken dat zij verlichting en reflectie niet nodig hebben. Toch kan het gebeuren dat er sluipenderwijs wel gefietst wordt in de schemering en zelfs in het donker (“Tja... het werd iets later dan ik dacht.”). Bovendien kan het zicht overdag ook slecht zijn, bijvoorbeeld bij mist of harde regen.
10
Achtergrond Informatie
6. Licht op je fiets! Ook verlichting moet aan bepaalde wettelijke eisen voldoen.
6.1 Achterlicht Het achterlicht hoort op het achterspatbord of aan de bagagedrager te zitten. Meestal is in het achterlicht een reflector geïntegreerd; soms zit het Er zijn achterlichten met een zogenaamde standlichtfunctie. Een dergelijk
Plaats van het achterlicht
achterlicht blijft branden als de fiets even stilstaat. Er zijn ook achterlichten
Sinds 1 januari 1995 mag het achterlicht
die door middel van een sensor automatisch aangaan in de schemering.
op de volgende plaatsen bevestigd zijn:
licht op het spatbord en zit er een losse reflector aan de bagagedrager.
1. op het achterspatbord;
6.2 Koplamp
2. op de bagagedrager;
Om zo goed mogelijk op te vallen, is het belangrijk dat de koplamp zo hoog
3. onder het zadel.
mogelijk wordt gemonteerd. Er is een gecombineerde dynamo-met-koplamp in de handel. Deze combinatie wordt naast het wiel, dus laag, gemonteerd. Koplampen naast het wiel vallen minder goed op. Voordeel van de combinatie is wel, dat de bedrading
Knipperende lampen
tussen dynamo en lamp nauwelijks kapot kan gaan.
Knipperende koplampen en knipperende achterlichten zijn wettelijk verboden.
Koplampen op batterijen, de zogenaamde led-verlichting, worden steeds
Ze helpen ook niet echt om goed op te
meer toegepast. Voordeel is dat de lamp bij stilstand blijft branden. Nadeel
vallen.
is dat de batterij leeg kan raken. Vaak kunnen deze lampen gemakkelijk van de fiets worden gehaald. Voor kinderen is dat een nadeel: als zij de fiets ergens stallen, zullen zij de koplamp mee moeten nemen om diefstal te voorkomen. Steeds meer koplampen zijn voorzien van reflectie. Gaat het lampje onderweg kapot, dan worden kinderen dankzij deze reflector toch opgemerkt door tegemoetkomend verkeer.
Onderzoekgegevens 1. 45% van de fietsverlichting brandt niet op momenten dat dat nodig is. Belangrijkste oorzaak is de slechte kwaliteit van de fietsverlichting. 2. Steeds meer fietsers rijden in het donker zonder fietsverlichting. Een voorreflector kan dan uitkomst bieden. Zou zo’n voorreflector verplicht worden gesteld, dan zou dat jaarlijks 400 gewonden onder fietsers schelen! 3. Als gevolg van een ongeval waarbij niet-opvallen een rol speelt: - overlijden er jaarlijks 45 fietsers; - belanden er ieder jaar 550 fietsers in het ziekenhuis; en - vallen er jaarlijks 10.000 lichtgewonden in het verkeer. Bron: SWOV: Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid. (Onderzoek uit 1996.) 11
7. Opvallen met kleding Opvallen kan ook met kleding. Dat is niet alleen belangrijk voor kinderen die fietsen - zij hebben ten slotte ook reflectie en verlichting - maar zeker ook voor kinderen die lopen. Een gele of rode jas zie je nou eenmaal beter dan een donkerblauwe. Over het algemeen vallen kinderen in felgekleurde kleding goed op. Verder valt lichte kleding meestal beter op dan donkere, maar er zijn uitzonderingen.
7.1 Donkere of lichte kleur? In het donker, in de schemering en bij regenachtig weer overdag vallen fietsers en voetgangers het beste op in lichte kleding (geel of wit). Bij mist overdag daarentegen, zijn ze beter zichtbaar in donkere kleding. “Als verkeersbrigadier*) zie je van alles. Slecht zicht en toch heel wat kinderen in
7.2 Strips
donkere jassen én op een fiets zonder licht. Samen met een verkeersouder zijn we op
Onopvallende kleding kan opvallend worden gemaakt door het van reflec-
school gaan praten. We hebben voorlich-
terend materiaal te voorzien. Deze losse, zelfklevende reflecterende strips
ting gegeven en een fietscontrole gehou-
kunnen onder andere bij fietsenhandelaren en in sportzaken gekocht wor-
den op het schoolplein. Het leuke was, dat
den. Met zo’n strip op de jas vallen kinderen goed op in het verkeer. De
ouders niet alleen beter op de fietsverlich-
strips kunnen ook op rugtassen en sporttassen worden geplakt.
ting gingen letten. Er werden opeens ook opvallend veel reflecterende strips op schooltassen aangebracht!”
7.3 Hesjes
*) 3VO heeft zitting in de stichting
Kinderen willen niet altijd in opvallende kleding lopen. Handig zijn dan
Verkeersbrigadiers.
losse hesjes van reflecterend materiaal. De hesjes passen over elke jas en kunnen dus altijd gedragen worden. Ze zijn van dun en licht materiaal en voor weinig geld te koop bij fietsenhandelaren en sportzaken.
12
Handleiding Laat je zien!
Bijlage Werkblad
Fietseisencontroleblad
Bij controle van de fiets van _________________________________________________ is het volgende gebleken:
(omcirkel ‘ja’ of ‘nee’)
Algemeen:
opmerkingen
1. Het stuur zit goed vast.
ja
nee
2. De bel is goed te horen.
ja
nee
3. De handvatten zitten goed vast.
ja
nee
4. De handvatten zijn heel.
ja
nee
5. De remmen werken goed.
ja
nee
________________________________ ________________________________
________________________________ ________________________________
6. De banden hebben voldoende profiel, ja
nee
7. Het zadel zit goed vast.
vertonen geen scheurtjes en zijn niet uitgedroogd.
ja
nee
8. Het zadel staat op de juiste hoogte afgesteld.
ja
nee
9. De ketting is goed afgesteld, niet te slap, niet te strak.
ja
nee
10. De bagagedrager zit goed vast.
ja
nee
11. De fietstassen hangen goed, dus niet tegen het achterwiel.
ja
nee
12. De snelbinders zijn heel.
ja
nee
13. De trappers draaien soepel.
ja
nee
14. De bedrading is in orde; er hangt niets los.
ja
nee
________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________
Reflectie: ________________________________ 15. Er zit een rode reflector aan de achterkant van de fiets.
ja
nee
16. Beide wielen of banden hebben cirkelvormige zijreflectie.
ja
nee
17. Er zitten gele of witte reflectoren in de trappers.
ja
nee
________________________________ ________________________________
Is bij elke vraag ‘ja’ omcirkeld? Dan voldoet jouw fiets aan ________________________________
de eisen die de wet stelt aan een dagfiets. Je mag met je fiets overdag en bij goed zicht de weg op.
________________________________ ________________________________
Verlichting: 18. De koplamp werkt.
ja
nee
19. Het achterlicht werkt en zit op de juiste plek.
ja
nee
20. De dynamo werkt, ook bij nat weer.
ja
nee
________________________________ ________________________________
Is ook bij deze vragen ‘ja’ omcirkeld? Dan voldoet jouw fiets aan de eisen die de wet stelt aan een nachtfiets. Je mag met je fiets ook in het donker en overdag bij slecht zicht de weg op.
Is er een ‘nee’ omcirkeld? Dan is er iets niet in orde met de fiets. Laat het zo snel mogelijk maken! 13
Bijlage
Werkblad
voor kinderen
‘Waarom doet ‘ie dat nou?”
‘Die oen heeft zeker niet in de gaten dat ‘ie onzichtbaar is” Waarom het belangrijk is dat jij opvalt Als het donker wordt, kun je minder ver kijken. Als het overdag
Op de fiets kun je opvallen:
hard regent of als het mistig is, kun je het verkeer ook niet
- door je kleding;
goed zien aankomen. Jij wordt dan natuurlijk ook minder goed
- door reflectie;
gezien. Dat is bijvoorbeeld zo:
- door je licht.
- als het hard regent; - als het sneeuwt;
Als je loopt kun je opvallen met je kleding.
- als het mistig is;
In felgekleurde kleding val je goed op. Ook met
- als het schemerig is;
reflecterende strips op je jas of schooltas val je
- als het donker wordt.
goed op. Als je fietst, doe dan tijdig je licht aan. Dat moet in elk geval:
Kijk eens goed om je heen, in het verkeer. Wie zie je goed?
- als andere fietsers met licht aan rijden;
Wie valt minder op? Hoe komt dat? En waarom is het eigenlijk
- als veel autobestuurders hun licht aandoen;
nodig om op te vallen?
- als de straatverlichting aangaat; - als in etalages de verlichting aangaat.
____________________________________________________________ Twijfel je? Doe je licht dan maar aan! ____________________________________________________________
Doet je licht het niet? Zeg het tegen je ouders en zorg dat het wordt gemaakt.
____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ 14
Blijf er zeker niet mee doorrijden!
Handleiding Laat je zien!
Adressen 3VO Postbus 423, 1270 AK Huizen Tel. (035) 524 88 00 Fax (035) 524 88 99 E-mail
[email protected] Internet www.3vo.nl
Landelijk Steunpunt Verkeersouders Postbus 423, 1270 AK Huizen Tel. (035) 526 27 37 Fax (035) 526 38 21 Bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur en van 13.30 tot 16.00 uur. E-mail
[email protected] Internet www.3vo.nl/verkeersouder
15
