Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug

Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e [email protected] www.tns-nipo.com

Consumer & Media

Rapport

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug Hanneke Sjerps

C6680 | 1 juli 2009

Dit document is uitsluitend voor deze opdrachtgever opgesteld. Alle in het document vermelde gegevens zijn strikt vertrouwelijk. Publicatie en inzage aan derden, geheel of gedeeltelijk, is zonder schriftelijke toestemming van TNS NIPO beslist niet toegestaan. © TNS NIPO | ISO 9001 | rapport nederlands.dot

Inhoud Inleiding 1

1.2 1.3

Meeroken drastisch omlaag sinds de invoering van het rookverbod in de horeca Percentage tijd waarin niet-rokers zijn blootgesteld aan tabaksrook - per locatie Hinder van tabaksrook in eetgelegenheden Hinder van tabaksrook in café of discotheek

1 2

Bijlagen Het betrouwbaarheidsniveau Vragenlijst

1.1

1 2 3 4 5 6

Inhoud figuren en tabellen Percentage tijd waarin niet-rokers zijn blootgesteld aan tabaksrook - per locatie Percentage tijd waarin niet-rokers zijn blootgesteld aan tabaksrook- per locatie Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in eetgelegenheden Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in eetgelegenheden Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in een café of discotheek Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in een café of discotheek

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug | | © TNS NIPO | 1 juli 2009

2

3 3 5 6

4 4 5 6 6 7

Inleiding Achtergrond en doelstelling Sinds 1 juli 2008 is er in Nederland een rookverbod in de horeca van kracht. Op die dag werden tevens de accijnstarieven voor rooktabak en sigaretten verhoogd. Nu het rookverbod in de horeca 1 jaar oud is, wil STIVORO via dit rapport inzichtelijk/zichtbaar maken wat het effect van het rookverbod op het meeroken is. Het blijkt namelijk dat het meeroken in (met name) de Horeca sinds de invoering van het rookverbod drastisch is gedaald. De belangrijkste resultaten zijn tevens beschikbaar in de vorm van een persbericht. De resultaten in dit rapport zijn afkomstig uit het Continu Onderzoek Rookgewoonten, onderdeel meeroken.

Methode van onderzoek Het Continu onderzoek rookgewoonten is een online onderzoek waarbij op wekelijkse basis respondenten worden ondervraagd over allerlei rookgerelateerde onderwerpen. Jaarlijks vullen ruim 18.000 Nederlanders van 15 jaar en ouder de vragenlijst in. De respondenten zijn afkomstig uit de TNS NIPObase, een database met ruim 200.000 respondenten die hebben aangegeven dat zij regelmatig willen meedoen aan onderzoek van TNS NIPO. Van de respondenten is een groot aantal gegevens beschikbaar waardoor het mogelijk is direct de gewenste doelgroep te selecteren. Een onderdeel van dit onderzoek betreft het meeroken op diverse locaties; thuis, bij vrienden, in het café, in restaurants etcetera.

Rapportage Dit rapport bevat een kort tekstgedeelte. Het rapport geeft inzicht in de trends over de afgelopen jaren met betrekking tot het meeroken. De cijfers in de grafieken worden per kwartaal weergegeven. Afhankelijk van de vraag zijn er gegevens beschikbaar vanaf 2006 of 2007. De meest recente cijfers zijn die van het 2e kwartaal van 2009.

Herweging van de resultaten De resultaten van dit onderzoek zijn herwogen naar sekse, leeftijd, provincie, regio, opleiding en werkzaamheid.

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug | C6680 | © TNS NIPO | 1 juli 2009 | 2

1

Meeroken drastisch omlaag sinds de invoering van het rookverbod in de horeca

Dit rapport gaat in op de hinder van tabaksrook die rokers en niet-rokers ondervinden op diverse locaties. De resultaten van eerste kwartaal 2009 wordt daarbij afgezet tegen de resultaten uit de twee jaren daarvoor.

1.1

Percentage tijd waarin niet-rokers zijn blootgesteld aan tabaksrook - per locatie

In onderstaande figuur is de blootstelling aan tabaksrook onder niet-rokers in percentage van de tijd dat men op een bepaalde locatie is geweest. Deze cijfers zijn gebaseerd op een inschatting door de respondenten. In deze grafiek valt te zien dat de grootste daling (in tijd) van blootstelling aan tabaksrook is gerealiseerd in cafés en in restaurants in het derde kwartaal van 2008. De blootstelling van niet-rokers aan rook in cafés lag in 2007 nog rond de 75%, en in het tweede kwartaal van 2008 stonden niet-rokers gemiddeld 71% van de tijd in een café bloot aan tabaksrook. In het eerste kwartaal van 2009 is dat percentage significant gedaald naar 17%. Ook in restaurants is de daling significant; het percentage blootstelling is gedaald van rond de 45% van de tijd die daar is doorgebracht in 2007 naar 4% in het eerste kwartaal van 2009. In het tweede kwartaal van 2008 stonden niet-rokers nog gemiddeld 42% van de tijd in restaurants bloot aan tabaksrook. Het thuis meeroken is sinds de invoering van de rookvrije horeca niet toegenomen. In het tweede kwartaal van 2008 rookte 3% van de niet-rokers in het eerste kwartaal van 2009 nog steeds 3%. Het meeroken bij vrienden of familie is in die periode zelfs afgenomen (van 16% naar 12%).


1 | Percentage tijd waarin niet-rokers zijn blootgesteld aan tabaksrook - per locatie % 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 kw1 2007

kw2 Thuis

kw3 Op het werk

kw4 In de buitenlucht

kw1 2008 In een café

kw2 In een restaurant

kw3

kw4

kw1 2009

Bij vrienden of familie thuis

Bron: TNS NIPO, 2009

In onderstaande tabel staan de percentages uit de vorige grafiek vermeld. 2 | Percentage tijd waarin niet-rokers zijn blootgesteld aan tabaksrook- per locatie

% Thuis Op het werk In de buitenlucht In een café In een restaurant Bij vrienden of familie thuis

2007 2008 2009 kw1 kw2 kw3 kw4 kw1 kw2 kw3 kw4 kw1 4 6 6 74 46 15

5 6 6 77 46 18

4 5 6 72 43 17

4 7 7 75 43 17

3 6 7 72 42 15

3 5 6 71 42 16

3 4 8 33 18 15

3 4 7 20 6 12


3 4 7 17 4 12

1.2

Hinder van tabaksrook in eetgelegenheden

De voorgaande paragraaf geeft de blootstelling aan tabaksrook weer. Aan rokers en nietrokers is ook gevraagd of ze wel eens hinder ondervinden van tabaksrook. Dit is iets anders dan blootstelling: het kan zijn dat iemand veel aan tabaksrook wordt blootgesteld maar zich hieraan weinig hindert, of andersom. Als gekeken wordt naar het percentage rokers en niet-rokers dat wel eens1 hinder van tabaksrook ondervindt in eetgelegenheden (restaurant, eetcafé, lunchroom, snackbar, ijssalon of een fastfoodrestaurant) dan is een redelijk stabiel beeld te zien tot het tweede kwartaal van 2008 (zie onderstaande figuur). Na de invoering van het rookverbod in de horeca op 1 juli 2008 (begin van het derde kwartaal van 2008) valt een sterke daling te zien van het percentage Nederlanders van 15 jaar en ouder dat hinder ondervindt. Deze daling zien we zowel onder rokers als onder niet-rokers. Na het derde kwartaal zet deze trend verder door. In het tweede kwartaal van 2008 ondervindt nog 83% van de niet-rokers hinder van tabaksrook in eetgelegenheden, in het eerste kwartaal van 2009 is dat significant gedaald naar 49%. Het percentage rokers dat hinder van rook ondervindt in eetgelegenheden is significant gedaald van 41% naar 21%. 3 | Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in eetgelegenheden

% 100 90 80 70 60 Rokers Niet-rokers

50 40 30 20 10 0 kw2 2006

kw3

kw4

kw1 2007

kw2

kw3

kw4

kw1 2008

kw2

kw3

kw4

kw1 2009


1

Bij alle vragen over de mate van hinder van tabaksrook is een optelling gemaakt van het percentage Nederlanders dat soms, regelmatig, vaak of altijd hinder ondervindt.


In onderstaande tabel staan de cijfers uit de vorige grafiek vermeld. 4 | Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in eetgelegenheden % Rokers Niet-rokers

1.3

2006 kw2 41 82

kw3 39 83

kw4 40 83

2007 kw1 41 83

kw2 40 85

kw3 37 81

kw4 44 82

2008 kw1 42 84

kw2 41 83

kw3 27 68

kw4 23 54

2009 kw1 21 49

Hinder van tabaksrook in café of discotheek

Het percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in cafés en discotheken vertoont een soortgelijk patroon. Tot het tweede kwartaal van 2008 (zie onderstaande figuur) ondervindt circa 80% van de niet-rokers en 40% van de rokers soms, regelmatig, vaak of altijd hinder van tabaksrook in een café of discotheek. Na de invoering van het rookverbod in de horeca is de hinder onder niet-rokers in cafés of discotheken significant gedaald naar 52% (daling is significant). Het percentage rokers dat hinder van rook ondervindt in een café of discotheek is significant gedaald naar 23% in het eerste kwartaal van 2009. 5 | Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in een café of discotheek % 100 90 80 70 60 Rokers 50

Niet-rokers

40 30 20 10 0 kw2 2006

kw3

kw4

kw1 2007

kw2

kw3

kw4

kw1 2008

kw2

kw3

kw4

kw1 2009



In onderstaande tabel staan de percentages uit de vorige grafiek vermeld. 6 | Percentage rokers en niet-rokers dat wel eens hinder van tabaksrook ondervindt in een café of discotheek

% Rokers Niet-rokers

2006 kw2 39 79

kw3 37 78

kw4 39 79

2007 kw1 38 78

kw2 37 82

kw3 38 79

kw4 42 83

2008 kw1 39 80

kw2 41 81

kw3 27 63


kw4 22 52

2009 kw1 23 52

Bijlagen


Bijlage 1 Het betrouwbaarheidsniveau Elke steekproef geeft afwijkingen ten opzichte van de werkelijkheid. Dat wil zeggen dat als uit een onderzoek onder bijvoorbeeld 800 huishoudens een onderzoeksuitkomst van 75% komt, het percentage in werkelijkheid (als iedereen ondervraagd zou worden) wellicht op 73% of 78% uit zou kunnen komen. Dit noemen we het betrouwbaarheidinterval. In het marktonderzoek worden de marges over het algemeen berekend op 95%betrouwbaarheidsniveau. Dit houdt in dat een onderzoeksuitkomst in 19 van de 20 gevallen conform de realiteit is.


Bijlage 2 Vragenlijst

***** BLOOTSTELLING AAN TABAKSROOK VAN ANDEREN (2006 – 1,2,3,4) (2007-1t/m4)(2008-1,2,3)***** ALLE AANWEZIGEN

VRAAG 6040

ST Item terras toegevoegd 2008-1

Wij willen u / je nu vragen om (aan de hand van onderstaande omschrijving) aan een gemiddelde maand te denken en in te schatten hoe lang u / je op elk van deze locaties bent per dag, week of maand. Om een goed beeld te vormen van de tijd die u / je op elk van deze locaties doorbrengt vragen we u / je om aan de afgelopen maand te denken. Let wel goed op of er naar de tijd per dag, per week of per maand wordt gevraagd! Locatie

Aantal uur

Op het werk

per week

Op school

per week

In de auto

per week

In het openbaar vervoer

per week

Op het perron of bij de bus / tram halte

per week

In de buitenlucht (bijvoorbeeld op de

per week

fiets, wandelend, etc) In winkels / winkelcentra

per week

In de kantine van een sportclub

per week

Op sportaccommodaties /sportvelden

per week

(niet kantine) In een club- of buurthuis

per week

Bij vrienden/familie thuis

per week

In een café

per maand

In een restaurant

per maand

Op het terras van een café/restaurant Thuis (inclusief slapen, eten, koken, etc)

per maand

Andere locaties

per week

per dag


VRAAG 6060

ST Item terras toegevoegd 2008-1

Hieronder zie(t) u / je een overzicht van wat u / je zojuist hebt ingevuld omgerekend naar het aantal minuten. Tevens is berekend hoeveel minuten u / je gemiddeld per week op overige locaties bent. Geef nu per locatie aan hoeveel van deze tijd u / je gemiddeld wordt blootgesteld aan de tabaksrook van andere mensen op deze locatie. Geef een zo-goed-mogelijke schatting Uw / Jouw eigen tabaksrook moet buiten beschouwing gelaten worden. Let op dat de tijd dat u / je wordt blootgesteld aan tabaksrook per locatie nooit meer kan zijn dan de tijd die u / je doorbrengt op deze locatie. Locatie

Aantal

Aantal minuten

minuten

blootgesteld aan tabaksrook

Op het werk

per week

per week

Op school

per week

per week

In de auto

per week

per week

In het openbaar vervoer

per week

per week

Op het perron of bij de bus / tram halte

per week

per week

In de buitenlucht (bijvoorbeeld op de

per week

per week

fiets, wandelend, etc) In winkels / winkelcentra

per week

per week

In de kantine van een sportclub

per week

per week

Op sportaccommodaties /sportvelden

per week

per week

per week

per week

(niet kantine) In een club- of buurthuis Bij vrienden/familie thuis In een café

per week

per week

per maand

per maand

In een restaurant

per maand

per maand

Op het terras van een café/restaurant Thuis (inclusief slapen, eten, koken, etc)

per maand

per maand

per dag

per dag

Overige locaties*

per week

per week

VRAAG 7120 Hoe vaak ondervindt u hinder van tabaksrook in eetgelegenheden zoals een restaurant, eetcafé, lunchroom, snackbar, ijssalon of fastfood-restaurant? 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd Weet niet


VRAAG 7150 Hoe vaak ondervindt u hinder van tabaksrook in een bar/kroeg, (bruin)café of discotheek? 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd Weet niet


ST

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug

Recommend Documents