Ronde 3: Fischer Z – Amsterdam West 3 (thuis) De schaduw van Kilkenny valt altijd zwaar over de novemberwedstrijd van het tweede. Door de verzwakte opstelling betekende dat veelal een nederlaag. De rest van het seizoen werd dan meteen een lange inhaalrace… Dit jaar was het teamleidster Monique gelukt dankzij haar goede persoonlijke contacten de wedstrijd te verplaatsen. Als tegenprestatie zou de wedstrijd wel bij de tegenstander, Amsterdam West 3, worden gespeeld. Op donderdag 3 december gingen we eerst traditiegetrouw bij Larende eten. De eigenaar, Murat, was opgetogen ons weer eens te zien, nu we ver uit de buurt spelen in plaats van in het Trefpunt of Twee Klaveren. Een onzer had het gerucht opgevangen dat de tegenstander een tactische opstelling overwoog. Na ampel beraad besloten we dat we ons daar niets van gingen aantrekken… Inderdaad bleek bij de bekendmaking van de opstellingen dat bord 1 (naar bord 5) en bord 2 (naar bord 3) was gegaan. Tevens was voor Leo een tegenstander op bord 2 bedacht, maar dat liep even anders!
Tot mijn stomme verbazing – wit staat hier in hogere zin al gewonnen – bleek deze stelling 20 keer voor te komen in de Chessbase Onlinedatabase. In 14 van de 20 gevallen speelden de witten hetzelfde als Thomas: 13. h3-h4! En zwart heeft een probleem: de loper op g6! 13… Pd7xe5 14. d4xe5 Pf6xg4? Kost een stuk voor twee pionnen en dat is natuurlijk niet genoeg. Het valt me echter zwaar wat beters aan te geven: 14…Pd7 15. h5 Lxc2 16. Kxc2 Dxe5 17. Le3 is ook geen feest voor zwart. 15. De2xg4 Dc7xe5 16. Td1-e1 De5-f5 17. Dg4xf5 Lg6xf5 En wint zou je zeggen, maar even later gaf Thomas pardoes nog een pion terug. Echt spannend werd het niet, want met enkele krachtzetten maakte hij het fraai af. Kunt u dat ook?
De eerste score werd door Michael op het bord gebracht. Voorzichtig manoeuvrerend schoven hij en zijn tegenstander samen de stelling op de damevleugel dicht. Daarna kon de koningsvleugel alleen met grove middelen worden opengebroken. En daar had geen van tweeën zin in: remise dus. Het eerste volle punt bracht Adri binnen. Goede opening, langzaam de druk opvoeren en de tegenstander bezweek na stevige links-rechts combinaties. Ook Thomas kwam zeer goed uit de opening. Botwinnik vermeed dan wel tegen zijn eigen openingen te spelen, voor ons eenvoudige onderbonders is dat juist prettig: je weet waar het pijn doet! Kijkt u even mee? Hauptmann – Nieuwenbroek, na 34…b7-b5 35. Tg1-g7+ Kc7-b6 36. h4-h5! Nu is pion h6 ten dode opgeschreven. Na het simpele vervolg: 36…a7-a5 37. Tg7-g6 Kb6-c5 38. Pe2-g3 was de pret voor zwart voorbij en even later was de tweede winst van de avond een feit. Ronalds partij had een vergelijkbaar verloop, maar dan met de zwarte stukken. Het dynamische duo e5 en f5 beheerste het centrum en langzaam maar zeker bouwde zwart zijn overwicht uit tot een degelijke overwinning. Kijk u even mee? Hauptmann – Nieuwenbroek, na 12…Pb8-d7
36…e4-e3 “Die had ik al in een eerder stadium gezien. Wit had nu bijna al z'n resterende tijd nodig om nog 'n oplossing te verzinnen.”
Meuwissen – Gouma, voor 34…g6-g5 “Door slordig rekenwerk dreigde ik dat pionnetje op zet 33 echter weer kwijt te raken. . .” 33...g6-g5!?
Meuwissen – Gouma, na 36…e4-e3
Een interessant alternatief is 33…a5. 38. Tc4-d4? 34. h4xg5 h6xg5 35. Pf4-e6?! Ligt natuurlijk voor de hand, maar het is hier beter eerst aan de verdediging te denken. Met 35. Pe2 g4 (35...Tb5 36. Td2 Tc5 37. g4) 36. Pf4 a5 37. Th1 Tb5 38. Td2 a4 39. a3 kan wit zich nog even handhaven. 35...Tc5-b5 “Als wit pion g5 verovert dan wil ik pion b2 wel hebben.” 36. Pe6xg5? Weer voor de hand liggend, maar evenzeer fout. De keus was overigens bijzonder lastig, er zijn maar liefst vier alternatieven: a. 36. b3 cxb3 37. axb3 Txb3 38. Pxg5 Tb2 39. Te1 a5 b. 36. Kg1 Txb2 37. Txc4 Th6 38. Tc3 (38. Tc7 e3 39. fxe3 Th2) 38. Txa2 39. Tb3 Lxd5 40. Txd5 Txe6 41. Txf5 Td2 c. 36. Pd8 La8 (36...Txb2 37. Pxb7 Txb7 38. Txc4) 37. Td2 Tc5 d. 36. Td2 Txe6 37. dxe6 e3+ Achteraf denk ik dat “b” de beste kansen op verzet had geboden. 36...Tb5xb2 37. Td4xc4 “Wit pakt nog 'n pionnetje, maar had mijn nu volgende zet niet voorzien.”
“Niet de oplossing, maar die was er ook niet: 38. Tc3 Txf2+ 39. Kg1 Te2” Daar valt nog wat aan toe te voegen: 40. Kf1 Txa2 41. Txe3 Th6 42. Kg1 Tah2 43. Ted3 Thb2 44. Pf3 Th3 45. Pd2 Tb4 46. Kg2 Th6 en zwart wacht nog een lastige technische klus. Ons ijzeren vriendje geeft een typische computer variant: 38…Tg6! 39. Ph3 Te6 40. Pf4 Te5 41. Tf1 Txa2 en zwart heeft de pluspion en de verdere voordelen van zijn stelling allemaal behouden. 38...Tb2xf2+ 39. Kg2-g1 Tf6-g6 40. Td1-b1 Tg6xg5 41. Tb1xb7 Tg5xg3+ 42. Kg1-h1 “en wit wachtte m'n volgende zet niet meer af en gaf op. Na Th3+ is het mat in 17, maar ook na e2, wat ik gespeeld zou hebben, is het wel uit.” Oftewel: 3½-½ voor wat natuurlijk mooi was, maar er waren inmiddels wel drie witpartijen weg. Leo moest met zwart opboksen tegen de op rating tweede speler van het team. Dat deed hij met verve en toen een zwart paard op f4 verscheen kreeg ik goede hoop op een vol punt. Helaas werd ik daarna aan mijn eigen bord gekluisterd en hoorde later alleen dat Leo verloren had: de eerste tegentreffer. Daarmee komen we aan mijn eigen partij. Zoals gezegd had Amsterdam West 3 gekozen voor een tactische opstelling. De openingsbehandeling van mijn tegenstander was inderdaad weifelend.
In het vroege middenspel liet hij zich echter van zijn beste kant zien. Twee opeenvolgende dubieuze pogingen tot activiteit van mijn kant werden goed opgevangen.
Ziet u de verleiding, en hoe wit wel kan winnen?
Daarna liet ik me verleiden tot een actieve, tactisch gekleurde verdediging, daar waar een passieve aangewezen was. Maar ja, dat was nooit mijn sterkste punt. De enige hoop die ik nog koesterde was mijn tijdsvoorsprong: het witte aandeel was inmiddels geslonken tot 4 minuten. Zoals u hieronder ziet valt het niet mee: een pion minder en het paard op e5 in een dominerende positie. Maar goed, ik had iets bedacht waarna wit zou moeten kiezen uit vele goede mogelijkheden. Zoals bekend is dat bijzonder lastig, zeker als je langzaam maar zeker de seconden ziet wegtikken!
Hufener – Peewee, na 25…Ta8xa2 26. Pe5xc4? Mist voor de tweede keer de winst. Met 26. d5! houdt wit alles onder controle en dreigt de d-pion door te stomen naar dame. 26…Pb3xd4! 27. c3xd4 Tc8xc4 En het staat weer gelijk. Alleen: nu had wit nog maar één minuut over. Dan nemen sjablones meestal het denken over. In dit geval Tarrasch: toren achter vrijpion. 28. Tb1-d1? Hufener – Peewee, na 23. Tb4xb6 23…Pa5-b3!? Aangezien er sowieso geen afdoende verdediging is, gaat het vooral om het zaaien van verwarring. En wat dat betreft scoort deze zet hoog. 24. Tb6xe6?! De eerste stap van het recht pad. Zelf zag ik niet wat ik moest doen na 24.Pxc4! en dat blijkt helemaal te kloppen: ik was 24…Dxa2 25. Dxa2 Txa2 van plan, maar dan is 26. Pd6 beslissend. Terwijl ik de zet uitvoerde zag ik in een flits 24. Pc6 Dxb6 25. Pe7+ Kf7 26. Pxc8 Txc8 27. axb3 en ik hoopte dat ik na 27...cxb3 nog remise zou kunnen maken. 24…Da7xa2 25. Dc2xa2 Ta8xa2 En weer moet wit kiezen, terwijl de bedenktijd tot 2 minuten was geslonken. Wit dacht een pion te kunnen winnen, maar overzag een desperado.
En wit staat verloren… Na 28. d5! Tcc2 29. Tb8+ is het eeuwig schaak. 28…Tc4-c2 Een uitroepteken is te veel: zwart neemt de aanval over en het witte verzet stortte ineen. Hoewel ik het technisch niet geheel vlekkeloos afspeelde was de winst geen moment meer in gevaar. En hadden we de wedstrijd gewonnen nu we 4½ punt binnenhadden. Kees was zoals eerder aangestipt het meest benadeeld door de tactische opstelling. Tegen de sterkste speler op rating, die zich ook nog eens minutieus had voorbereid. Waar moet dat naar toe met de schaakwereld: we hebben het hier over de 1e klasse regionale bond…. Dat leverde de tegenstander een gigantische tijdsvoorsprong op en een pluspion. De druk die Kees had voor de pion was blijkbaar lastig, want om die te neutraliseren moest de man zijn volledige tijdsvoordeel opsouperen. Dat bleek echter helaas
genoeg en onze man moest het punt alsnog aan de tegenstander laten. Blijft over: Martijn. Daar had ik goed zicht op vanaf het belendende bord.
“In de partij dacht ik dat Lxh3 nu won voor zwart. Een ding klopt: er is iemand die wint… . 16…Lxh3 17. Lxh3 Th5 18. Dxh5. Ik ga er maar even vanuit dat het uiteindelijk wel gezien zou hebben, ha ha, Opponent was zo verstandig het niet te spelen… en baalde daar na de partij ontzettend van.” Inmiddels was het te laat voor 16. exd4, men zie 16…Th5 17. h4 g5 18. Lf3 Lg4 19. Pe3 Lxf3 20. Dxf3 gxh4 21. g4 Tg5 22. Tg1 e6 23. Dh3 Db7 24. Dxh4 Pe4 en zwart kent alleen maar voorspoed. 16...Tb5-h5 17. h3-h4
Wessels – Winsemius, na 12. c2-c4 Tot nu toe zijn beide partijen angstvallig uit elkaars vaarwater gebleven. Nu barst het geweld echter los… 12…b7-b5 13. c4xb5 Een alternatief was 13. dxc5 Pg4+ 14. hxg4 Lxb2 15. Tb1 Lg7 16. cxd6 Lxg4 17. dxe7 Pxe7, al bevalt de zwarte stelling mij beter. 13...Tb8xb5 “Hier komt de kritieke stelling en ik moet zeggen: ik sta veel beter dan ik dacht.
Wessels – Winsemius, na 17. h3-h4 “En hier had ik al minder dan 5 minuten maar met die 15 seconden (increment) is dat een hele geruststelling. De idee van de volgende zet was denk ik – om de stelling te compliceren in verband met mijn (geringe) tijd. ” 17…e7-e5?!
14. Pd2-c4?! “14. De2 is de aangewezen zet maar na Pb4 heb ik net als in de partij veel spoken gezien. Stand is gewoon gelijk en wit heeft geen problemen.”
Veel beter was de andere opstoot 17...d5! Na het gedwongen vervolg 18. Pd2 (18. Pe5 Txe5 19. Lxe5 Pg4+ 20. Kg1 Lxe5) 18...Lg4 19. De1 Db8 20. Kg1 e5 21. Lb2 e4 heeft zwart duidelijk voordeel.
14...c5xd4 15. Pf3xd4?! 18. Pc4xd6 Dc8-b8 19. Ld4-c5?! Zo houdt wit geen centrumpion over: een riskante strategie. Na 15. exd4 Th5 16. h4 staat het ongeveer gelijk. 15...Pc6xd4 “Denk dat meteen Th5 beter is voor zwart.” Dat klopt, bijvoorbeeld 15...Th5 16. Pxc6 Lxc6 17. h4 d5 18. Tc1 Da6 19. Pd2 Lb5 20. Te1 Pe4 21. Lxg7 Pxf2 22. Dc2 Kxg7. 16. Lb2xd4
Creëert een stelling met allemaal stukken die aan elkaar hangen, Zeker in tijdnood houd ik liever het boeltje bij elkaar, bijvoorbeeld met 19. Lb2 Lg4 20. f3 Le6 21. Pe4 Pd5 22. Dd2 met total control. 19...e5-e4? “Dacht dat die laatste zet niet klopte na Pxe4 en algehele afruil (Lxf8) en dan moet ik het punt toch naar huis kunnen brengen.”
In plaats van e4? is 19...Td8 een veel betere verdediging. Na 20. Dc2 e4 (nu wel) 21. Tad1 Lg4 22. Td4 Pd7 23. Pxe4 Lxd4 24. Lxd4 Txh4+ 25. Kg1 Tc8 26. Dd3 Th5 is de stelling ongeveer in evenwicht.
“Door tijdnood kan ik verder geen accurate versie van de partij geven. Uiteindelijk kon ik vrij eenvoudig het voor mijn tegenstander lastige eindspel T+L tegen T, met voor mij 5 en voor hem 3 pionnen. Gezien mijn tijdnood was dat een klein mirakel… Verdediging was makkelijk: 4 tegen 3 op de koningsvleugel en ik een vrije a-pion. Tegenstander speelde – net als ik in de opening – planloos. Ik bezorgde mijn tegenstander een zeer onhandige vrije h-pion… die hij constant met toren of loper moest dekken - terwijl hij een loper van de verkeerde hoekkleur had. Ikzelf denk dat hij op het laatst verloren stond nadat hij een pion weg blunderde. Maar na zetherhaling werd het remise…. “ Een belangrijke overwinning, want we stonden samen twee punten los van de rest van het veld. Na en lange pauze wacht in februari de uitwedstrijd in en tegen het Siberische Almere. Kortom: er is nog niets beslist!
Wessels – Winsemius, na 19… e5-e4 “Ik schrok van Tc8 en speelde automatisch een baggerzet! Na 20. Pxe4 Pxe4 21. Lxf8 Kxf8 22. Dxd7 Lxa1 23. Lxe4 Txh4+ 24. Kg2 Txe4 25. Txa1 is het een kwestie van techniek.”
Er moet me toch nog iets van het hart. In 3 ronden in de regionale bond heb ik nu achtereenvolgens meegemaakt: een onreglementaire zet, een klok die niet goed ingesteld is en deze keer de tegenstander van Martijn die twee keer niet zijn eigen, maar mijn klok in gang brengt… hoort dat erbij?
20. Ta1-c1? Th5-d5! Scoreverloop “Auw! Hierna noteerde ik niet meer en ben lekker praktisch gaan schaken.” 21. Dd1-e2?! Een beetje té meegaand … met 21. Dc2 Txd6 22. Lxd6 Dxd6 23. Lxe4 kan wit stevig tegenspartelen. 21...Td5xd6 22. Lc5xd6 Db8xd6 23. Tf1-d1 Dd6e5 24. Td1-d4
Michael (w) Adri (w) Thomas (w) Ronald (z) Leo (z) Peewee (z) Kees (z) Martijn (w)
½ 1 1 1 0 1 0 ½
½ 1½ 2½ 3½ 3½ 4½ 4½ 5
