RISICO’S BEHEERSEN, MENS EN OMGEVING BESCHERMEN Gemeenschappelijke visie en agenda voor de toekomst.
Deze notitie is vastgesteld door de Raad van Regionaal Commandanten van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampbestrijding (NVBR) op 16 januari 2009
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 1
INHOUD Samenvatting
6
1 Een gemeenschappelijke visie en agenda voor de toekomst
12
2 Ambities
16
3 Kader voor het toezicht
20
4 Rol en organisatie
26
4.1
De rol van de brandweer bij industriële veiligheid
26
4.2
Positie van de BrandweerBRZO-regio’s
27
4.3
Rol en positie van de brandweerinspecteur
27
4.4
Professionele taakuitvoering
28
4.4.1
Eenduidig gezicht naar buiten / één aanspreekpunt
28
4.4.2
Deskundigheid
29
4.4.3
Kwaliteit werkprocessen
29
4.4.4
Kwaliteit organisatie
30
4.4.5
Verankering van dienstverlening door BrandweerBRZO-regio’s aan anderen
30
4.5
Bestuurlijke agendering; relatie met het ministerie van BZK
4.6
Handhaving
31 31
pagina 2
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 3
Samenvatting
pagina 4
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 5
Gemeenschappelijke visie en agenda
De taakuitvoering vindt plaats binnen het bestuurlijk kader.
Positie en missie van de BrandweerBRZO-regio’s
Alle brandweer organisaties (veiligheidsregio’s en gemeenten)
De BrandweerBRZO-regio’s vormen het hart van de brand-
hebben een eigen taak in eigen gebied, met eigen bestuur.
weer-organisatie op het gebied van industriële veiligheid.
Ten aanzien van de taakuitvoering zijn er landelijke afspra-
De BrandweerBRZO-regio’s bundelen de taakuitvoering van
ken die eenheid in optreden borgen. Oftewel ‘Eenheid in
de brandweer (advisering, beschikkingen bedrijfsbrandweer-
verscheidenheid’.
aanwijzing, toezicht / inspecties en handhaving). Zij willen
Deze notitie, opgesteld door de coördinatoren van de samenwerkende BrandweerBRZO-regio’s,
met hun specifieke en unieke kennis van industriële veiligheid
schetst de gemeenschappelijke visie en de bijbehorende uitvoeringsagenda van de BrandweerBRZO-
Rol van de brandweerinspecteur
een bijdrage leveren aan het beheersen van de risico’s die het
regio’s voor het onderwerp industriële veiligheid in de nabije toekomst (2008 – 2011).
De brandweerinspecteur treedt op als adviseur naar het
gevolg zijn van het omgaan met gevaarlijke stoffen in (grote)
Met het opstellen van deze visie en uitvoeringsagenda willen zij de doelen van de taakuitvoering
bevoegd gezag Wet milieubeheer, andere veiligheidsregio’s
inrichtingen. De BrandweerBRZO-regio’s ondersteunen de
verduidelijken en de kwaliteit en uniformiteit van de eigen werkzaamheden borgen. Dit zal ook het
en gemeenten. Naar bedrijven treedt hij niet op als adviseur,
andere veiligheidsregio’s. Tevens bieden zij een platform voor
begrip en draagvlak bij bedrijven, bestuurders en Brzo-partners voor de werkzaamheden van
maar als toezichthouder en handhaver (zowel binnen als
de afstemming binnen de brandweer en met de
de brandweer versterken.
buiten de eigen veiligheidsregio).
Brzo-partners.
Aanleiding tot het opstellen van de notitie vormen de afspraken die zijn gemaakt over het uitvoe-
Kader voor het toezicht
ren van het Brzo, zowel binnen (NVBR, xPLOSIV) als buiten de brandweer (het Verbeterprogramma
‘Risico’s beheersen, mens en omgeving beschermen’. Dat is het
Speerpunten
BeteRZO), maar nadrukkelijk ook de wijzigingen door de komende wet op veiligheidsregio’s en de
motto van de BrandweerBRZO-regio’s bij de taakuitvoering.
De BrandweerBRZO-regio’s kiezen, gezien de bovenstaande
SWOT-analyse van de eigen positie en taakuitvoering.
Een risicoloze maatschappij bestaat niet, maar een maatschap-
missie, de (bestuurlijke) ontwikkelingen en de uitgevoerde
pij waar de risico’s op een adequate manier in beeld gebracht
SWOT-analyse voor de volgende speerpunten:
Rol van de brandweer
zijn en het niveau van veiligheid bewust is gekozen en in
De visie is opgesteld in het besef dat de brandweer in de veiligheidsketen een bijzondere positie
praktijk gewogen, wel.
heeft. De brandweer is de enige organisatie die actief is in het gehele traject van preventie & prepa-
Brandweerinspecties worden gericht op die punten waar het
ratie tot en met repressie & herstel. Dat betekent dat brandweerinspecties mbt industriële veiligheid
veiligheidsrendement het grootst is. Zij betreffen de hele vei-
De BrandweerBRZO-regio’s willen bevorderen dat de positie
altijd plaatsvinden vanuit een dubbel perspectief:
ligheidsketen. De brandweer wil zich daarbij niet in de eerste
van de brandweer op de bestuurlijke agenda stijgt en dat
- de bescherming van de omgeving door maatregelen die het bedrijf heeft getroffen en de zelf
plaats profileren als sanctionerende handhaver, maar is bereid
de brandweer voor het bestuur, ministeries en anderen een
en in staat waar nodig sancties in te zetten.
gedegen gesprekspartner is in landelijke en regionale discus-
redzaamheid van personen - het adequaat en veilig kunnen functioneren van de repressieve dienst (rampbestrijding) van de
1. hoger op de bestuurlijke agenda; gedegen gesprekspartner
sies over veiligheid, beleid en regelgeving.
overheidsbrandweer (of indien van toepassing: de bedrijfsbrandweer). pagina 6
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 7
Een duidelijke visie en een eenduidig gezicht naar buiten zijn daarvoor onontbeerlijk. De BrandweerBRZO-regio’s willen
Cijfers (peiljaar 2007)
Seveso-richtlijn en Brzo
daarom hun visie actief uitdragen. Bovendien streven zij binnen de bestuurlijke kaders naar een versterkte coördinatie en
Aantal Brzo-bedrijven:
415
communicatie. Zodat gesprekspartners ervaren: ‘Brandweer Nederland bestaat wèl’.
- Waarvan met veiligheidsrapport
242
(VR-plichtig) 2. professionele taakuitvoering De BrandweerBRZO-regio’s staan voor een professionele
- waarvan PBZO-plichtig
173
Seveso is een stadje in Noord-Italië dat bekend is vanwege
De Seveso-richtlijn is in Nederland uitgewerkt in verschil-
een chemische ramp in juli 1976. De EU heeft naar aan
lende wetten: de Wet rampen en zware ongevallen,
leiding hiervan een Europese Richtlijn, ook Seveso-richtlijn
de Wet milieubeheer en de Arbeidsomstandighedenwet.
genoemd, vastgesteld. De Seveso-richtlijn richt zich op
Het Besluit rampen en zware ongevallen (Brzo) is op deze
het beheersen van de risico’s op en de gevaren van zware
wetten gebaseerd.
ongevallen door gevaarlijke stoffen. Dat gebeurt enerzijds door de kans dat dergelijke ongevallen plaatsvinden te ver-
taakuitvoering. Dat vereist: een competente organisatie die tenminste voldoet aan de eisen van de Maatlat Brzo.
Aantal BRZO bedrijven met verplichte
De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar in ruime mate aan
bedrijfsbrandweer (Brandweerwet)
kleinen (preventie). Anderzijds door de gevolgen van een 71
eventueel ongeval te beperken.
deze eisen te voldoen. Het vereist ook deskundig en integer personeel, een bestuurlijk vastgesteld handhavingsbeleid en een goede samenwerking met andere overheden. Het kwaliteitsmanagementsysteem dat de BrandweerBRZO-regio’s
Veiligheid bij Brzo-bedrijven
zichzelf opleggen is essentieel voor een professionele taakuitvoering. Alleen iemand die eigen fouten onder ogen durft te zien, kan een ander met open vizier wijzen op wat er mis is.
Een Seveso-bedrijf, in Nederland Brzo-bedrijf genoemd,
De bedrijven worden periodiek geïnspecteerd door toe-
De BrandweerBRZO-regio’s bevorderen dat de dienstverlening
is een bedrijf dat activiteiten ontplooit op het vlak van de
zichthouders van de brandweer, provincie of gemeente en
aan andere veiligheidsregio’s en aan gemeenten via dienstver-
behandeling, de productie, het gebruik of de opslag van
arbeidsinspectie.
leningsovereenkomsten bestuurlijk wordt ingebed en juridisch
gevaarlijke stoffen. Deze bedrijven moeten een preventie-
vastgelegd. Zij dragen er zorg voor dat iedere inspecteur kan
beleid voor zware ongevallen en een veiligheidsbeheersys-
Op basis van onder meer de informatie in het veilig
beschikken over een duidelijk mandaat.
teem hebben ingevoerd (PBZO-bedrijven).
heidsrapport stelt de brandweer een rampbestrijdingsplan
De bedrijven met de grootste risico’s moeten bovendien een
op. Dit plan bevat het geheel van te treffen maatregelen in
De speerpunten zijn uitgewerkt in een uitvoeringsagenda
veiligheidsrapport opstellen en dat regelmatig actualiseren
geval van een ramp of een zwaar ongeval.
die jaarlijks zal worden geconcretiseerd en bewaakt in het
(VR-bedrijven).
BrandweerBRZOregio-overleg. pagina 8
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 9
1 Een gemeenschappelijke visie en agenda voor de toekomst
pagina 10
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 11
Leeswijzer De BrandweerBRZO-regio’s bundelen de uitvoering van taken van de brandweer op het gebied van industriële veiligheid. De ambities voor de taakuitvoering vindt u in hoofdstuk 2. In het derde hoofdstuk is het kader voor het toezicht op De afgelopen jaren is veel gesproken over de kwaliteit van de taakuitvoering Brzo door provincies,
bedrijven beschreven. Dat kader omvat doelen en uitgangs-
gemeenten, arbeidsinspectie en de brandweer. De conclusies en afspraken zijn beschreven in de
punten bij het uitvoeren van toezicht. Hoofdstuk 4 gaat
Werkwijzer Brzo . In vervolg hierop heeft de brandweer het project xPLOSIV uitgevoerd, resulterend
in op de rol van de brandweer bij industriële veiligheid
in aanvullende kwaliteitsafspraken, een model voor handhavingsbeleid en een voorstel voor een
en op de eisen die dit stelt aan de professionaliteit van de
Leergang Industriële Veiligheid voor de inspecteurs van de brandweer. De NVBR heeft in de notitie
taakuitvoering.
‘Visie op risicobeheersing; een agenda voor de toekomst 2006 – 2010’ (juli 2006) aangegeven dat de
De omgeving verandert, de brandweer ook. Tijdig en ade-
brandweer moet streven naar een verdere professionalisering. Dit ook in het licht van diverse
quaat inspelen op de wijzigingen in de regelgeving is belang-
(in discussie zijnde) veranderingen op korte termijn, zoals invoering van de Wet op de veiligheids
rijk. Dit wordt beschreven in hoofdstuk 5.
regio’s, de vermaatschappelijking van de brandweer en de Omgevingsvergunning.
Wat de taak van de brandweer bij industriële veiligheid
1
2
3
inhoudt en waarop die is gebaseerd, vindt u in bijlage 1. Om aan deze ontwikkelingen en ambities een goed vervolg te kunnen geven moeten de
De tweede bijlage beschrijft de coördinatie-afspraken op
BrandweerBRZO-regio’s een gemeenschappelijke visie hebben op de belangrijkste onderwerpen
diverse punten: binnen de BrandweerBRZO-regio, tussen
van hun werk. Die onderwerpen zijn het beheersen van risico’s, de benodigde overheidsorganisatie,
BrandweerBRZO-regio’s onderling, met het bevoegd gezag
de kennis en kunde van de inspecteurs en de werkwijze bij het inspecteren van bedrijven en
Wet milieubeheer en met andere overheden en bedrijven.
de handhaving.
Voorafgaand aan het opstellen van deze notitie is een SWOTanalyse uitgevoerd voor de taak en positie van de brandweer-
De coördinatoren van de BrandweerBRZO-regio’s hebben daarom het initiatief genomen om de
organisatie. Die vindt u in bijlage 3. In bijlage 4 tenslotte vindt
gemeenschappelijke visie en de bijbehorende agenda van de BrandweerBRZO-regio’s voor het
u het actieprogramma.
onderwerp industriële veiligheid in de nabije toekomst (2008 – 2011) te beschrijven. Hiermee willen de coördinatoren de doelen van de taakuitvoering verduidelijken en de kwaliteit en uniformiteit van de eigen werkzaamheden borgen. En vanuit die gemeenschappelijke visie gezamenlijke acties voor het realiseren van het eindbeeld uit te voeren. Dit zal ook de positie van de brandweer bij bedrijven, bestuurders en Brzo-partners versterken. pagina 12
1
In het kader van het Verbeterprogramma BeteRZO (2004-2007), met onder meer de Keizerskroon-conferenties
2
Zie www.Brzo99.nl
3
2006 – 2007. De resultaten zijn beschikbaar via www.brandweerBRZO.nl
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 13
2 Ambities
pagina 14
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 15
in de eerste plaats profileren als sanctionerende handhaver,
2. professionele taakuitvoering
maar zijn bereid en in staat waar nodig sancties in te zetten.
De BrandweerBRZO-regio’s staan voor een professionele taakuitvoering. Dat vereist: een competente organisatie die
Speerpunten
tenminste voldoet aan de eisen van de Maatlat Brzo.
De BrandweerBRZO-regio’s hebben gelet op bovenstaande
De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar in ruime mate aan
‘Risico’s beheersen, mens en omgeving beschermen’.
missie een SWOT uitgevoerd naar de eigen positie en taakuit-
deze eisen te voldoen. Het vereist ook deskundig en integer
Dat is het motto van de BrandweerBRZO-regio’s. Een risicoloze maatschappij bestaat niet, maar een
voering en hebben op basis daarvan de volgende speerpunten
personeel, een bestuurlijk vastgesteld handhavingsbeleid en
maatschappij waar de risico’s op een adequate manier in beeld gebracht zijn en het niveau van veilig-
voor de toekomst gekozen.
een goede samenwerking met andere overheden. Het kwa-
4
heid bewust is gekozen en in praktijk gewogen, wel.
liteitsmanagementsysteem dat de BrandweerBRZO-regio’s
Brandweerinspecties worden gericht op die punten waar het veiligheidsrendement het grootst is.
1. hoger op de bestuurlijke agenda; gedegen
zichzelf opleggen is essentieel voor een professionele taakuit-
De inspecties richten zich op de hele veiligheidsketen en betreffen waar nodig alle VMS-elementen.
gesprekspartner
voering. Alleen iemand die eigen fouten onder ogen durft te
Nodeloze last voor bedrijven wordt vermeden. Maximaal effect, minimaal overlast is het streven.
De BrandweerBRZO-regio’s willen bevorderen dat de positie
zien, kan een ander met open vizier wijzen op wat er mis is.
Het inhoudelijk kader voor het toezicht op bedrijven is verder uitgewerkt in hoofdstuk 3.
van de brandweer op de bestuurlijke agenda stijgt en dat
De BrandweerBRZO-regio’s bevorderen dat de dienstverlening
de brandweer voor het bestuur, ministeries en anderen een
aan andere veiligheidsregio’s en aan gemeenten via dienstver-
Positie en missie van de BrandweerBRZO-regio’s
gedegen gesprekspartner is in landelijke en regionale discus-
leningsovereenkomsten bestuurlijk wordt ingebed en juridisch
De BrandweerBRZO-regio’s vormen het hart van de brandweer-organisatie op het gebied van industri-
sies over veiligheid, beleid en regelgeving.
vastgelegd. Zij dragen er zorg voor dat iedere inspecteur kan
ële veiligheid. De BrandweerBRZO-regio’s willen met hun specifieke en unieke kennis van industriële
Een duidelijke visie en een eenduidig gezicht naar buiten zijn
beschikken over een duidelijk mandaat.
veiligheid een bijdrage leveren aan het beheersen van de risico’s die het gevolg zijn van het omgaan
daarvoor onontbeerlijk. De BrandweerBRZO-regio’s willen
met gevaarlijke stoffen in (grote) inrichtingen. De BrandweerBRZO-regio is daarbij DE brandweerad-
daarom hun visie actief uitdragen. Bovendien streven zij bin-
Deze speerpunten zijn verder uitgewerkt in hoofdstuk 4 en
viseur voor de bescherming van de omgeving, het bevorderen van zelfredzaamheid en de beheers- en
nen de bestuurlijke kaders naar een versterkte coördinatie en
het actieprogramma (bijlage 4).
bestrijdingsmogelijkheden bij inrichtingen voor wat betreft industriële veiligheid.
communicatie. Zodat gesprekspartners ervaren: ‘Brandweer
De BrandweerBRZO-regio’s ondersteunen de andere veiligheidsregio’s. Tevens bieden zij een platform
Nederland bestaat wèl’.
voor de afstemming binnen de brandweer en met de Brzo-partners. Niet alleen het instrumentarium van het Brzo, maar ook de aanwijzing bedrijfsbrandweren en de advisering in het kader van het Bevi en milieuvergunningen dragen wezenlijk bij aan het beheersen en beschermen. De BrandweerBRZO-regio’s streven er daarom naar het beschikbare instrumentarium voor industriële veiligheid ten volle te benutten. De BrandweerBRZO-regio’s willen zich daarbij niet pagina 16
4
Zie bijlage 3
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 17
3 Kader voor het toezicht
pagina 18
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 19
Figuur 1: aandachtspunten van de brandweer in de veiligheidsketen Proactie / Preventie
Preparatie
Repressie
Herstel
Inventaris
Materieel
Vluchtlengte
Reservemateriaal
Ontwerp
Materiaal
Nooduitgangen
- Kranen
Het toezicht is gericht op het beheersen van de risico’s ten gevolge van het om gaan met gevaarlijke
Camera’s
Bereikbaarheid
Compartimentering
- Pompen
stoffen in inrichtingen en het beschermen van mens en omgeving. In dit hoofdstuk worden het beleid
Onderhoud
Bluswater
Installaties
- Stutten
en de gehanteerde uitgangspunten voor het toezicht beschreven.
Opslag
Blusmiddelen
Sprinkler
- Tenten
Wbdbo
- Noodstroom Schadebeperking
delijkheid voor veiligheid. Door het terugtreden van de overheid en deregulering worden minder
gebouw
vergunningen afgegeven en zal de overheid steeds meer alleen controlerend optreden. Voor de
- Zeilen
bedrijven in het beleidsveld industriële veiligheid echter geldt een deels ander beeld: men streeft wel
- Rookafvoer
naar grotere verantwoordelijkheid, maar binnen het kader van een vergunning.
Techniek
De houder van een inrichting wordt door de overheid aangesproken op zijn / haar eigen verantwoor-
Schadebeperking proces - Afvoer afval
Daarom worden brandweerinspecties mbt industriële veiligheid altijd vanuit een dubbel perspectief
Proactie / Preventie
Preparatie
Repressie
Herstel
uitgevoerd:
Inspectie / toezicht
Oefening
Alarmering
Opvang slachtoffers
- de bescherming van de omgeving door maatregelen die het bedrijf heeft getroffen en de zelfredzaamheid van personen - het adequaat en veilig kunnen functioneren van de repressieve dienst (rampbestrijding) van de overheidsbrandweer (of indien van toepassing: de bedrijfsbrandweer).
ingezet, maar ook van de Wrzo, de Brandweerwet6 en het Bevi. Een overzicht van het instrumen tarium is opgenomen in bijlage 1. Bron:De (Be)Sturingsdriehoek, Ed Oomes, 2008 In de toekomst vervangt de wet op de veilligheidsregio’s de Wrzo en
Organisatie
waar nodig alle VMS-elementen. Daartoe wordt in de eerste plaats het instrumentarium van het Brzo
6
Opleiding
BHV
Communicatie
Certificatie
Brdrijfsbrandweer
Pers
Vergunningen
Planvorming
Brandweer overheid
Toezichthouders
Verzekering
De brandweerinspecties richten zich daarbij op de hele veiligheidsketen (zie figuur 15) en betreffen
5
Hot work permits Rookbeleid
Onderzoek
Inkoopbeleid Huurcontracten Toegangsbeleid Sleutelbeleid
de Brandweerwet
pagina 20
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 21
Figuur 2: oorzaak- en effectbeheersing
oorzaken
oorzaken
te ondersteunen en overheidsbeleid te implementeren. De
diensten bij de rampbestrijding optimaal kunnen werken en
BrandweerBRZO-regio’s zullen daartoe het initiatief nemen.
hun taak. De invalshoek is daarbij: terugkijken in de veiligheidsketen, startend vanuit ‘repressie’. Dit vergt controleren
effecten
effecten
Het publiceren van BBT is een goed middel om bedrijfskeuzes
kunnen werken van de repressieve dienst) is de vraag of hulpvolledig beschermd zijn tegen gevaren bij de uitvoering van
legenda
LOC
Uitgangspunt voor het tweede perspectief (adequaat en veilig
van het functioneren van de organisatie. Het vergt tevens
maatregelen (lines of defence)
praktijktesten die dienen ter verificatie van de daadwerkelijke beschikbaarheid, betrouwbaarheid en robuustheid van de voorzieningen.
oorzaakbeheersing ontwerp
effectbeheersing
Niet alleen bij het Brzo, maar ook bij andere taken is het
detectie
gewenst om te inspecteren op basis van systeemtoezicht.
constructie
kleine blusmiddelen
onderhoud
bluswatervoorziening
zonering procedures VBS opleiding operators niveaumeting
Dit betreft met name de aanwijzing van de bedrijfsbrandweer. De aanwijsbeschikking bevat derhalve bijvoorkeur ook de
sprinklers
verplichting tot het invoeren van een veiligheidsmanagement-
bedrijfsnoodplan
systeem. Systeemtoezicht is dan deels een alternatief voor het
aanvalsplannen
uitsluitend controleren van voorzieningen.
opleiding bedrijfsbrandweer Bij het voorschrijven van maatregelen worden ALARA7 en BBT8
oefenen
gehanteerd. Overwogen wordt om ter ondersteuning hiervan
risicocommunicatie
een kostenefficiëntie-methode in te voeren. Bezien wordt of het mogelijk is om niet alleen de effectiviteit van de beoogde maatregel, maar ook de kosten - efficiëntie van een maatregel (afweging effectiviteit tegen de kosten van alternatieven) in de besluitvorming te betrekken.
pagina 22
7
As Low As Reasonably Achievable (= zo laag als redelijker wijze bereikbaar is).
8
best beschikbare technieken
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 23
4 Rol en organisatie
pagina 24
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 25
is daarbij adviserend, controlerend en als het moet ook
gemeenten die bij de BrandweerBRZO-regio zijn aangesloten.
handhavend actief9. De brandweerinspecteurs doen dat niet
Per BrandweerBRZO-regio zijn er afspraken inzake de
alleen. De Brzo-taken worden uitgevoerd in samenwerking
uitvoering van de werkzaamheden en de periodieke
met de Arbeidsinspectie en het bevoegd gezag Wet milieube-
terugkoppeling.
heer (provincies, gemeenten). De overige taken (Bevi, Wrzo,
4.1
De rol van de brandweer bij industriële veiligheid
Brandweerwet) in samenwerking met de brandweercollega’s
De afstemming via de BrandweerBRZO-regio’s onderling
die betrokken zijn bij de advisering in het kader van Bevi,
vindt plaats via het BrandweerBRZO-regio-overleg. Het
De rol en organisatie van de brandweer bij industriële veiligheid worden bepaald door de bestuurlijke
preventisten, planvorming voor de rampbestrijding, de afde-
BrandweerBRZO-regio-overleg is onderdeel van de NVBR-
positie van de brandweer. De bestuurlijke positie heeft de volgende kenmerken:
ling preparatie en de repressieve dienst. Kortom: de collega’s
structuur. Het overleg wordt voorbereid door het Expertise-
van de veiligheidsketen.
centrum BrandweerBRZO.
De brandweer heeft daarbij een bijzondere positie. De brandweer is in de veiligheidsketen de enige
4.2
In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de gemaakte
organisatie die het gehele traject overziet: van preventie & preparatie tot en met repressie & herstel.
Industriële veiligheid is een specialistisch vakgebied; dat
Dat betekent dat de veiligheidssituatie bij het bedrijf en de mogelijkheden van de overheid om een
specialisme vraagt om een bundeling van kennis en uitvoe-
ramp of zwaar ongeval op adequate wijze te bestrijden in elkaars verlengde worden gezien; de eisen
ringscapaciteit. Die bundeling heeft gestalte gekregen via
4.3
aan het bedrijf en de brandweerorganisatie worden daarbij op elkaar afgestemd.
de BrandweerBRZO-regio. De BrandweerBRZO-regio’s en het
De brandweerinspecteur zal in veel gevallen actief zijn ter
BrandweerBRZO-regio-overleg vormen het hart van de brand-
uitvoering van de wettelijke taken en bevoegdheden van zijn
weer-organisatie op het gebied van industriële veiligheid.
eigen organisatie, de veiligheidsregio waar hij werkzaam is.
De brandweer is een unieke en onmisbare partner in de veiligheidsketen
Eenheid in verscheidenheid
Positie van de BrandweerBRZO-regio’s
afspraken.
Rol en positie van de brandweerinspecteur
Hij treedt dan op als functionaris namens dat bestuur.
De taakuitvoering vindt plaats binnen het bestuurlijk kader. Alle brandweer organisaties (veiligheidsregio’s en gemeenten) hebben een eigen taak in hun eigen gebied, met eigen bestuur. Ten aanzien
De gemeenten en veiligheidsregio’s zijn op basis van de
Hij heeft de volgende rollen:
van de taakuitvoering zijn er landelijke afspraken die eenheid in optreden borgen. Oftewel ‘Eenheid
wet- en regelgeving verantwoordelijk voor het vaststellen
-
toezichthouder en handhaver naar bedrijven.
in verscheidenheid’.
van beleid, bestuurlijke besluitvorming over zaken als ver-
-
adviseur naar andere overheden, met name het bevoegd
gunningen en handhaving en voor de communicatie naar
gezag wet milieubeheer (bijvoorbeeld advies over het opstel-
Samenwerking
bedrijf en bevolking. De uitvoering van de inspecties en de
len van de paragraaf brandveiligheid in de milieuvergunning)
Nederland telt vele bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, niet zelden nabij een verkeersader
afstemming met inspectiepartners is ondergebracht bij de
of in dichtbevolkt gebied. Goede afspraken tussen overheden en bedrijven over preventieve maat
BrandweerBRZO-regio’s. De taak van de BrandweerBRZO-
regelen en zelfredzaamheid van omwonenden en medewerkers zijn daarom letterlijk van levens-
regio is het uitvoeren van inspecties ten behoeve van de eigen
belang. In dat proces speelt de brandweerinspecteur een belangrijke rol: de brandweerinspecteur
veiligheidsregio en ten behoeve van veiligheidsregio’s en /of
9
De brandweer vervult in het beleidsveld industriële veiligheid verschillende rollen: die van adviseur / specialist voor het verlenen van vergunningen, vergunningverlener / beschikker voor de bedrijfsbrandweer-aanwijzing, toezichthouder (inspecteur) voor het toezicht op de naleving en handhaver voor het sanctioneren van overtredingen.
pagina 26
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 27
Daarnaast kan hij actief zijn ter uitvoering van wettelijke
Deze uitgangspunten worden hieronder verder uitgewerkt.
taken en bevoegdheden van een andere veiligheidsregio of
Expertisecentrum (LEC) BrandweerBRZO. Het Landelijk
Alle kerntaken worden afgesloten met een proeve van
Expertise-centrum BrandweerBRZO is HET aanspreekpunt voor
bekwaamheid. De medewerkers die de Leergang met
landelijke afstemming en namens de BrandweerBRZO-regio’s
goed gevolg hebben afgesloten worden geregistreerd.
DE spreekbuis voor landelijke standpunten.
De BrandweerBRZO-regio’s kiezen niet voor systeem met een
een gemeente. Dit gebeurt ter ondersteuning van die andere
4.4.1
overheid. Hier ligt een samenwerkingsafspraak (convenant of
De BrandweerBRZO-regio’s willen binnen het kader van de
dienstverleningsovereenkomst) tussen zijn eigen veiligheids
bestuurlijke bevoegdheidsverdeling en de regelgeving komen
regio en die andere overheid aan ten grondslag. In deze situ-
tot een versterkte coördinatie en communicatie. Zodat ande-
4.4.2 Deskundigheid
atie treedt de brandweerinspecteur op als adviseur naar die
ren ervaren: ‘Brandweer Nederland bestaat wèl’.
Een goede taakuitvoering vereist deskundige en competente
Het bijhouden van kennis en ervaring is een randvoorwaarde
Eenduidig gezicht naar buiten / één aanspreekpunt
andere overheid. Naar bedrijven treedt hij niet op als adviseur, maar als toezichthouder en handhaver.
4.4
Professionele taakuitvoering
persoonscertificatie.
medewerkers, medewerkers die op hun taak berekend zijn.
voor een professionele kennisorganisatie. Om hier actief invul-
De BrandweerBRZO-regio’s bevorderen waar nodig landelijk
Kerntaken van de specialist industriële veiligheid zijn:
ling aan te geven wordt periodiek een landelijke netwerkdag
geldende afspraken en de onderlinge binding aan die afspra-
- Het adviseren bij risicobeheersing en de voorbereiding op
voor brandweerinspecteurs georganiseerd, waar de uitwisse-
ken. Het BrandweerBRZO-regio-overleg is HET platform voor
rampen en zware ongevallen bij industriële inrichtingen
ling van kennis en praktijkervaringen voorop staan.
De brandweer wil beschikken over een adequate organisatie,
meningsvorming / afstemming en besluitvorming ten aanzien
-
deskundig personeel en een professionele werkwijze met
van acties van de BrandweerBRZO-regio’s. De samenwer-
- Het houden van toezicht op de naleving en handhaven
uniformiteit in resultaat.
king in het BrandweerBRZO-regio-overleg is een belangrijke
De professionaliteit van de taakuitvoering en de uniformi
voorwaarde voor een krachtig optreden van de brandweer.
teit van het resultaat zijn gebaseerd op de volgende
Het versterken van het gezamenlijke optreden op landelijke
Het is noodzakelijk om kennis en vaardigheden via een syste-
industriële veiligheid goed uitvoert, is het nodig dat de
uitgangspunten.
niveau leidt ook tot vergroten van de legitimiteit van het
matisch onderwijsprogramma te borgen (zowel techniek, als
BrandweerBRZO-regio beschikt over een geïmplementeerd
1. Het hebben van een competente organisatie op zowel
kwaliteitsmanagementsysteem (KMS).
Het analyseren en beoordelen van industriële risico’s van relevante wet- en regelgeving.
4.4.3 Kwaliteit werkprocessen Om te waarborgen dat de brandweer – en meer speciaal de BrandweerBRZO-regio – de taken op het gebied van
optreden op locaal niveau. Men kan immers mede verwijzen
beleid en juridische basiskennis). De eisen van de Maatlat Brzo
lokaal als landelijk niveau en het hebben van één centraal
naar landelijke beleid en landelijke afspraken. De coördinatie-
(2 tot 3 inspecties per jaar) vormen feitelijk een te lage onder-
landelijk aanspreekpunt zijn randvoorwaarden om als
afspraken met betrekking tot de uitvoering zijn weergegeven
grens. De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar om in ruime
In het kwaliteitsmanagementsysteem zijn alle belangrijke
serieuze gesprekspartner te worden gezien.
in bijlage 2.
mate aan deze eisen te voldoen.
werkprocessen beschreven en zijn de wettelijke vereisten
Voor een structurele en efficiënte opleiding in het uitvoe-
en andere afspraken over rolverdeling, inhoud, termijnen,
2. De dingen goed doen vergt investeren in kwaliteit van processen, organisatie en medewerkers en duidelijkheid
Het is daarnaast nodig om met een eenduidig gezicht naar
ren van deze taken wordt via het NIFV (en op onderdelen in
communicatie etc verwerkt. De procesbeschrijvingen hebben
over de taken van de BrandweerBRZO-regio’s.
buiten te treden, zodat de gezamenlijke BrandweerBRZO-
samenwerking met de Brzo-partners) een Leergang Specialist
nog een belangrijke extra functie: zij brengen duidelijkheid
regio’s landelijk gesprekspartner zijn voor branche-orga-
Industriële Veiligheid opgezet. De BrandweerBRZO-regio’s
aan degenen die met de regionale brandweer samenwerken:
gemeenschappelijke visie hebben op de wijze waarop
nisaties van bedrijven, ministeries (BZK, VROM, SZW) en
gaan er van uit dat alle medewerkers aan deze Leergang
gemeentebestuur, locale brandweer, Brzo-partners, etc.
handhaving wordt ingezet als instrument om naleving
andere overheden (LAT BRZO, Arbeidsinspectie, provincies
zullen deelnemen.
Zodat ook voor hen helder is, wat men wel (of juist niet) van
te borgen.
en gemeenten). Deze taak is toebedeeld aan het Landelijk
3. De BrandweerBRZO-regio’s moeten een eenduidige en
pagina 28
de brandweer mag verwachten. Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 29
4.4.4 Kwaliteit organisatie
Ondersteuning BrandweerBRZO-regio’s door het Landelijk Expertise-centrum BrandweerBRZO
4.5 Bestuurlijke agendering; relatie met het ministerie van BZK
(vergelijk het Platform Railplan). Een dergelijk platform met
Maatlat Brzo Om als brandweer een adequate rol in de Brzo-keten te
Het bijhouden van ontwikkelingen in binnen- en buitenland
Taken en rol van de brandweer op het gebied van industriële
terugtreden van BZK ontstaat, opvullen. Het ministerie heeft
kunnen vervullen is professionaliteit een vereiste.
en het interpreteren van die ontwikkelingen voor het onder-
veiligheid zijn maar beperkt bekend, zowel buiten als binnen
aangegeven het tot stand komen van een dergelijk platform
De BrandweerBRZO-regio staat voor een kwalitatief goed
werp industriële veiligheid vergt een structurele inspanning
de brandweer. Dat beperkt het draagvlak voor de taakuitvoe-
beleidsmatig en financieel te zullen faciliteren.
niveau van optreden. De BrandweerBRZO-regio’s vinden
die is ondergebracht in het Landelijk Expertise-centrum
ring en voor noodzakelijke investeringen. Het beperkt ook de
daarom het vasthouden aan de Maatlat-vereisten essentieel:
BrandweerBRZO. Vanuit het Landelijk Expertisecentrum wor-
mogelijkheden tot beïnvloeding van bestuurlijke beslissingen,
4.6
verdere “verdunning” van de brandweer-expertise zal leiden
den de BrandweerBRZO-regio’s op zowel technisch-inhoude-
beleid en regelgeving.
De brandweer kan via het bestuur waarvoor zij optreedt,
tot vermijdbare fouten in de taakuitvoering. Het zal ook
lijk als op juridisch gebied ondersteund.
Het is daarom gewenst om een beter beeld te bieden op
beschikken over handhavende bevoegdheden en zal die
wat de brandweer is en doet, waar je de brandweer op kunt
bevoegdheden ook gebruiken als dat nodig is. Ook de inzet
aanspreken.
van het strafrecht hoort daarbij.
leiden tot verzwakking van de positie van de brandweer op
een duidelijk bestuurlijk boegbeeld kan het gat dat door het
Handhaving
landelijk én op lokaal niveau. Veiligheidsregio’s die niet aan
4.4.5 Verankering van dienstverlening door
de Maatlat Brzo voldoen en toch inspecties uitvoeren hebben
BrandweerBRZO-regio’s aan anderen
een sterk verhoogd risico op fouten en falen in het managen
De kwaliteit van de taakuitvoering door de brandweer vergt
Het regelmatig agenderen van industriële veiligheid als thema
handhaving: het gaat om het door controle en door (dreigen
van bestuurlijke risico’s.
ook duidelijkheid over verantwoordelijkheden en taken van
en het investeren in draagvlak op bestuurlijk en management
met) toepassen van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke of
Het deelnemen aan een BrandweerBRZO-regio is voor een
de BrandweerBRZO-regio. De taken van de BrandweerBRZO-
niveau is daarom een speerpunt voor de BrandweerBRZO-
privaatrechtelijke middelen, bevorderen dat algemeen en
veiligheidsregio uiteraard een vrijwillige keuze.
regio zijn immers niet wettelijk vastgelegd en zonder spe-
regio’s en het Landelijk Expertisecentrum. Want vanuit de
individueel geldende rechtsregels en voorschriften worden
De BrandweerBRZO-regio’s streven naar robuuste regio’s en
cifieke afspraken is niet duidelijk wat de positie van de
uitvoeringspraktijk kan een beter beeld worden geboden op
nageleefd10’. Dat kan gaan om allerlei acties, van voorlichting
bestuurlijke verankering van taakuitvoering op het juiste
BrandweerBRZO-regio en/of de veiligheidsregio is.
wat de brandweer is en doet alsmede waar de brandweer op
en het aanbieden van best practices tot het opmaken van een
schaalniveau.
Het is daarom noodzakelijk om de afspraken vast te leggen
kan worden aangesproken.
proces-verbaal.
De BrandweerBRZO-regio’s hanteren een ruime definitie van
in een convenant of dienstverleningsovereenkomst. Het doel Naast preventie ook repressie-ervaring in het team
is het borgen van de kwaliteit van de taakuitvoering. Met het
Een belangrijke ontwikkeling is het door het ministerie van
De BrandweerBRZO-regio’s willen zich niet in de eerste plaats
De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar om ook voldoende
convenant resp. de overeenkomst wordt een juridische basis
BZK aangekondigde terugtreden van het ministerie ten
profileren als repressief sanctionerende handhaver, maar zijn
repressieve ervaring in het team van de BrandweerBRZO-regio
gelegd onder de dienstverlening en duidelijkheid geschapen
opzichte van de uitvoeringspraktijk.
wel bereid waar nodig repressieve sancties in te zetten.
aanwezig te hebben; dit komt de kwaliteit van de inbreng in
naar alle betrokkenen over zaken als verantwoordelijkheden,
Het adequaat regelen van de uitvoeringspraktijk vergt naar
Die bereidheid impliceert ook dat beleid en organisatie (ken-
het inspectieteam met Brzo-partners ten goede. De kritische
te hanteren procedures, termijnen en kosten.
de mening van het ministerie van BZK een actievere houding
nis, capaciteit, werkprocedures, juridische verankering) op
massa die de BrandweerBRZO-regio heeft, maakt het mogelijk
van de brandweer zelf. Enerzijds door zelf binnen de eigen
orde zijn of op orde worden gebracht.
om te komen tot een mix van inhoudelijke achtergronden in
kolom zaken sterker te agenderen (NVBR). Anderzijds door
het team van de BrandweerBRZO-regio.
het instellen van een breed samengesteld bestuurlijk platform pagina 30
10
Ontleend aan ‘Visie op toezicht’
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 31
5 Inspelen op veranderingen
pagina 32
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 33
De BrandweerBRZO-regio’s willen actief inspelen op de komende Wet op de veiligheidsregio en op de Omgevingsvergunning. Het verschuiven van het bevoegd gezag van lokaal niveau naar regionaal niveau zien de BrandweerBRZO-regio’s als een kans voor verdere professionalisering van de taakuitvoering en verhoogde landelijke uniformiteit van het product. Een voorbeeld vormt de betere mogelijkheid tot implementatie van het nieuwe Besluit Bedrijfsbrandweren. Bijblijven vergt een constant proces van inspelen op en aanpassen aan de nieuwe omgeving. De in deze notitie beschreven visie heeft daarom geen oneindige looptijd, maar betreft de periode van 2008 – 2011. Gedurende deze periode zal de actualiteit van de voornemens in deze notitie regelmatig worden bezien (zie bijlage 4 Actieprogramma).
pagina 34
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 35
Bijlage 1, 2, 3 en 4
pagina 36
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 37
Bijlage 1 Brandweer en industriële veiligheid Wat is industriële veiligheid Onder de brandweertaken bij industriële veiligheid worden verstaan: de proactieve en preventieve brandweertaken bij -
Brzo-bedrijven;
-
bedrijven die een aanwijzing bedrijfsbrandweer kunnen ontvangen, en;
-
niet-categoriale BEVI-inrichtingen.
Het gaat daarbij om het opleggen en controleren van eisen met betrekking tot: -
het opleggen en controleren van eisen met betrekking tot (brand-) veiligheidsmiddelen;
- de (bedrijfs)brandweerorganisatie en de borging van de integriteit (onderhoud en geoefendheid) van de (bedrijfs)brandweer. - Het toezicht op de veiligheidseisen bij bedrijven (veiligheidsbeheersystemen, preventiebeleid zware ongevallen, scenario’s, veiligheidsstudies, incidentenonderzoek en het leggen van een samenhang tussen proactie / preventie / preparatie / repressie en nazorg) - Het doorvertalen van industriële risico’s naar de eigen organisatie ten behoeve van de optimale rampbestrijding.
pagina 38
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 39
Figuur 3: Taken en bevoegd gezag industriële veiligheid (huidige regeling) Huidige
Taak brandweer
wettelijke
Bevoegd Gezag
Industriële
Rampenbestrijding
veiligheid
Geen wettelijke taak voor de brandweer. Vanuit het Arbeidsomstandighedenbesluit
ja
wordt geadviseerd, daar waar nodig, inspecties van de ARIE-regeling samen met de
basis
nee
Brzo’99 (gebaseerd op Brandweerwet / Wrzo)
ARIE-regeling (gebaseerd op Arbeidsomstandighedenwet) X
regionale brandweer en het Wm-BG uit te voeren (art 2.5g) Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi;gebaseerd op Wet milieubeheer en Wet RO)
Bijdrage aan inspectiebeleid en -planning
B&W
X
Bestuurlijk beoordeling veiligheidsrapport
Reg. Brw., B&W, B
X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij niet-categoriale bedrijven (art 12 Bevi)
Reg. Brw.
Inspectie VR en PBZO
B&W
X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij categoriale bedrijven (art 12 Bevi)
Reg. Brw.
X
Adviseren bevoegd gezag Wm nav inspectie
Reg. Brw
X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij vestigen (beperkt) kwetsbare
Reg. Brw.
X
reg. Cmt
X
bestemmingen (art 13 Bevi)
Brandweerwet 1985 (toezicht op) brandbeveiligingsverordening (art 12)
B&W
Aanwijzen bedrijfsbrandweerplichtige inrichtingen (art 13)
B&W
X
Toezicht op eisen bedrijfsbrandweren (art 13)
B&W
X
X
Vuurwerkbesluit en Circulaire ontplofbare stoffen civiel gebruik (gebaseerd op Wet Milieubeheer) Advies milieuvergunning Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen (Wvgs) Advies gevaarlijke stoffen (AGS)
Wet rampen en zware ongevallen B&W
X
Informatieverschaffing (art 10a)
B&W
X
Handhaving informatievoorziening (art 5c)
B&W
X
Circulaires risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (cRNVGS)
B
X
Gemeentelijke Bouwverordening (gebaseerd op Woningwet)
B
X
Advies opstellen paragraaf brandveiligheid milieuvergunning
B&W
X
Advies toezicht paragraaf brandveiligheid milieuvergunning
B&W
X
Advies externe veiligheid bij buisleidingen met gevaarlijke stoffen
X
Advies externe veiligheid bij transportroutes met vervoer gevaarlijke stoffen
Besluit informatie inzake rampen en zware ongevallen (BIR; gebaseerd op Wrzo)
Besluit rampenbestrijdingsplannen Inrichtingen (BRI; gebaseerd op Wrzo) Bijdrage aan opstellen rampbestrijdingsplan
X
Circulaires zonering van buisleidingen
Onderzoek rampen (art 10g)
Informatieverschaffing bij (dreigende) rampen of zware ongevallen (art 4)
X
X
Advies bouwvergunning complexe industriële objecten
B&W
X
Toezicht op gebruikseisen complexe industriële objecten
B&W
X
Wet Milieubeheer (Wm)
pagina 40
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 41
Figuur 4: Taken en bevoegd gezag industriële veiligheid (toekomstige regeling) Toekomstige
Taak brandweer
Bevoegd Gezag Rb
wettelijke basis
Industriële
ARIE-regeling (gebaseerd op Arbeidsomstandighedenwet)
veiligheid
Geen wettelijke taak voor de brandweer. Vanuit het
ja
Arbeidsomstandighedenbesluit wordt geadviseerd, daar waar nodig,
nee
Brzo’99 (gebaseerd op de Wet op de veiligheidsregio)
inspecties van de ARIE-regeling samen met de regionale brandweer
Bijdrage aan inspectiebeleid en -planning
Veiligheidsregio
X
Bestuurlijk beoordeling Veiligheidsrapport
Veiligheidsregio
X
Inspectie VR en PBZO
Veiligheidsregio
X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij niet-categoriale
Adviseren bevoegd gezag Wm nav insppectie
Veiligheidsregio
X
bedrijven (art 12 Bevi)
en het Wm-BG uit te voeren (art 2.5g) Besluit Externe Veiligheid Inrichting (Bevi; gebaseerd op Wet Milieubeheer en Wet RO)
Wet op de veiligheidsregio
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij categoriale bedrijven (toezicht op) brandbeveiligingsverordening
X Veiligheidsregio
X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij vestigen (beperkt)
Toezicht op eisen bedrijfsbrandweren
Veiligheidsregio
X
kwetsbare bestemmingen (art 13 Bevi)
Onderzoek rampen
Veiligheidsregio
X
Vuurwerkbesluit en Circulaire ontplofbare stoffen civiel gebruik (gebaseerd op Wet Milieubeheer)
Informatieverschaffing
Veiligheidsregio
X
Handhaving informatieverschaffing
Veiligheidsregio
X
Advies milieuvergunning
Advies externe veiligheid bij transportroutes met vervoer gevaarlijke
Veiligheidsregio)
stoffen X
Veiligheidsregio
X
Veiligheidsregio
X
X
X
Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen (Wvgs)
ongevallen (art 4)
Advies gevaarlijke stoffen (AGS)
Besluit Rampenbestrijdingsplannen Inrichtingen (BRI; gebaseerd op Wet op de Veiligheidregio) Bijdrage aan opstellen rampbestrijdingsplan
X
Besluit transport externe veiligheid (Btev)
Besluit Informatie inzake rampen en zware ongevallen (BIR; gebaseerd op Wet op de
Veiligheidsregio
Veiligheidsregio
(art 12 Bevi)
Aanwijzing van bedrijfsbrandweerplichtige inrichtingen
Informatieverschaffing bij (dreigende) rampen of zware
X
X
Gemeentelijke Bouwverordening (gebaseerd op Woningwet) Veiligheidsregio
X
Wet Milieubeheer (Wm) Advies opstellen paragraaf brandveiligheid milieuvergunning
X
Advies toezicht paragraaf brandveiligheid milieuvergunning
X
pagina 42
Advies bouwvergunning complexe industriële objecten
X
Toezicht op gebruikseisen complexe industriële objecten
X
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 43
Bijlage 2 Coördinatie van de taakuitvoering
Figuur 5: coördinatie-afspraken per 1 juli 2008 BrandweerBRZO-regio
Veiligheidsregio
Coördinator
BrandweerBRZO-regio Noord-Oost
Friesland
Jos v/d Maat
Groningen IJssel-Vecht Drenthe
De BrandweerBRZO-regio’s willen een grotere uniformiteit in optreden en eenheid in standpunten bevorderen. Daarom zijn afspraken gemaakt over de coördinatie van de taakuitvoering op
Flevoland BrandweerBRZO-regio Gelderland
Gelderland Zuid
vier niveaus:
Noord en Oost Gelderland
- binnen de BrandweerBRZO-regio (tussen de BrandweerBRZO-regio en de inliggende veiligheids
Gelderland Midden
-
regio’s en gemeenten)
Twente
Twente
Leonie Mentink
tussen de BrandweerBRZO-regio’s onderling
BrandweerBRZO-regio Noord-West
Utrechts land
Norbert Gret
- tussen de BrandweerBRZO-regio’s en de Brzo-partners (Bevoegd gezag Wet milieubeheer en de -
Richard Smit
Gooi en Vechtstreek
Arbeidsinspectie)
Amsterdam-Amstelland
tussen de BrandweerBRZO-regio’s en andere overheden en bedrijven
Kennemerland Noord-Holland Noord
1. afstemming binnen de BrandweerBRZO-regio
Zaanstreek-Waterland
De gemeenten en veiligheidsregio’s zijn conform de regelgeving verantwoordelijk voor het vaststellen van beleid, bestuurlijke besluitvorming en communicatie. De uitvoering van de inspecties is
Hollands Midden BrandweerBRZO-regio West
ondergebracht bij BrandweerBRZO-regio’s. De taak van de BrandweerBRZO-regio is het uitvoeren van
Haaglanden
Tony Heer
Rotterdam-Rijnmond
inspecties ten behoeve van de eigen veiligheidsregio en ten behoeve van veiligheidsregio’s en /of
BrandweerBRZO-regio Zuid-Holland Zuid
Zuid-Holland Zuid
Gosia Tabaka
gemeenten die bij de BrandweerBRZO-regio zijn aangesloten.
BrandweerBRZO-regio Zeeland
Zeeland
Jan van Dixhoorn
Per BrandweerBRZO-regio zijn afspraken inzake de periodieke terugkoppeling en afstemming van de
BrandweerBRZO-regio Midden-, Noord en
Brabant Noord
Michael de Gunst
werkzaamheden. Deze afspraken worden vastgelegd in de Dienstverleningsovereenkomst (inclusief
West-Brabant
Midden- en West-Brabant
Service Level Agreement).
BrandweerBRZO-regio Zuid-Oost
Zuid-Oost Brabant
Marijke Besselink
Zuid Limburg
De huidige indeling (1 juli 2008) van Veiligheidsregio’s en BrandweerBRZO-regio’s is als volgt:
Noord en Midden Limburg
Toelichting De weergegeven gebiedsindeling is nog in discussie en kan derhalve wijzigen. Hetl geeft de situatie per 1 juli 2008 weer. pagina 44
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 45
2. Afstemming tussen de BrandweerBRZO-regio’s onderling
3. Afstemming tussen de BrandweerBRZO-regio’s en andere overheden en bedrijven
De afstemming tussen de BrandweerBRZO-regio’s onderling
De BrandweerBRZO-regio’s zijn overeengekomen dat het
verloopt via het BrandweerBRZO-regio-overleg.
Expertisecentrum BrandweerBRZO optreedt als gespreks-
Het BrandweerBRZO-regio-overleg is onderdeel van de NVBR-
partner namens de brandweer met betrekking tot landelijke
structuur. Het overleg wordt voorbereid en voorgezeten door
punten. Het betreft:
Regio Oost
het Expertisecentrum BrandweerBRZO. Dit is een samenwer-
-
afstemming met de ministeries van BZK, VROM en SZW
Flevoland
kingsverband van het NIFV en de veiligheidsregio Rotterdam-
-
afstemming met de LAT Brzo
Rijnmond.
-
afstemming met branche-organisaties van bedrijven
-
internationale contacten
Zuid-Holland / Rijnmond
BrandweerBRZO-regio
Norbert Gret
Noord-West
(Amsterdam-Amstelland)
BrandweerBRZO-regio
Tony Heer (Rotterdam-Rijnmond)
Zuid-Holland Zuid
/Gosia Tabaka (Zuid-Holland Zuid)
BrandweerBRZO-regio West
Tony Heer (Rotterdam-Rijnmond)
- Hollands-Midden
- Zuid-Holland Zuid
- Haaglanden - Rotterdam-Rijnmond
BrandweerBRZO-regio
Jos vd Maat (Groningen)
- Flevoland
BrandweerBRZO-regio
Norbert Gret
- Utrechts Land
Noord-West
(Amsterdam-Amstelland)
BrandweerBRZO-regio
Richard Smit (Gelderland Midden)
Noord-Oost Utrecht
Gelderland
Afstemming met BRZO-partners (figuur 6)
Gelderland
- Gelderland Zuid - Gelderland Midden - Noord-Oost Gelderland
Figuur 6: afstemming brandweer met BG Wet milieubeheer en met Arbeidsinspectie per 1 juli 2008
Overijssel
BrandweerBRZO-regio Twente
Leonie Mentink (Twente)
- Twente
Jos vd Maat (Groningen)
- Ijssel Vecht
Milieuregio (regio van
BrandweerBRZO-regio (regio
Vertegenwoor-diger naar BG
Veiligheidsregio’s in de
BrandweerBRZO-regio
het Bevoegd gezag Wet
van de brandweer) in de
wet milieubeheer
BrandweerBRZO-regio
Noord-Oost
milieubeheer)
milieuregio
Regio Zuid
Regio Noord Groningen
BrandweerBRZO-regio
Friesland
Noord-Oost
Jos vd Maat (Groningen)
- Groningen
Zeeland
BrandweerBRZO-regio Zeeland
Jan v Dixhoorn (Zeeland)
- Zeeland
Noord-Braband
BrandweerBRZO-regio Midden,
Michael de Gunst
- Midden en West Brabant
West en Noord Brabant
(Brabant-Noord)
- Brabant Noord
BrandweerBRZO-regio Zuid-Oost
Marijke Besselink (Zuid-Limburg)
- Zuid-Oost Brabant
- Friesland
Drenthe
- Drenthe
Limburg
Regio West Noord-Holland
- Noord- en Midden Limburg BrandweerBRZO-regio
Norbert Gret
- Amsterdam-Amstelland
Noord-West
(Amsterdam-Amstelland)
- Gooi en Vechtstreek
- Zuid-Limburg
- Kennemerland - Noord-Holland Noord
Toelichting
- Zaanstreek-Waterland
De weergegeven gebiedsindeling is nog in discussie en kan derhalve wijzigen. Het geeft de situatie per 1 juli 2008 weer. pagina 46
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 47
Bijlage 3 SWOT Brandweer industriële veiligheid Sterke punten - goede samenwerking tussen coördinatoren, gezamenlijke activiteiten (visie!) - expertise gebundeld - start gemaakt met uniformering (NIM en kwaliteitssysteem) - goede samenwerkingsafspraken met BRZO-partners
Zwakke punten - geen duidelijk visie op doel en rol; twijfel aan eigen rol in aantal regio’s weinig aandacht van managers en bestuurders -g eringe binding aan eigen afspraken; geen duidelijk beeld over landelijke afspraken; zwakke inbedding in NVBR -g een handhavingscultuur c.q. ervaring binnen brandweer -p ersonele wisselingen leiden tot weinig continuïteit BrandweerBRZO-overleg
Kansen - uitwerken identiteit (rol en doel) o.a. middels gezamenlijke handhavingstrategie en coördinatie - opleiding inspecteurs
Bedreigingen - v ersnippering door wisseling in BrandweerBRZO- regio’s - v erlies formatie en budget door gebrek aan
- herpositionering Brandweer in relatie tot discussie
interesse bestuur / management
landelijke inspectiedienst en omgevingsdiensten
- te laag gekwalificeerd personeel - onbekendheid bij buitenstaanders
pagina 48
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 49
Bijlage 4 Actieprogramma
Par 4.3.4
Streven naar robuuste BrandweerBRZO-regio’s en naar bestuurlijke verankering van taakuitvoering op het juiste schaalniveau
In deze notitie zijn diverse acties genoemd ter uitvoering of concretisering van de visie. Deze zijn in
Par 4.3.5
het onderstaande op een rijtje gezet. Jaarlijks wordt een programma gemaakt ter uitvoering van de
Vastleggen taakuitvoering BrandweerBRZO-regio’s in convenanten en / of dienstverleningsovereenkomsten
acties. De voortgang van het realiseren van de acties wordt besproken in het BrandweerBRZO-
Par 4.4
Uitwerken van een communicatiestrategie richting bestuurders en management
regio-overleg. Het Expertisecentrum BrandweerBRZO is verantwoordelijk voor de realisatie.
Par 4.4
Naast oriëntatie op BZK, ook oriëntatie van de brandweer bewerkstelligen op de ministeries van VROM en SZW
Par 4.4
Regelmatig contact tussen BZK en BrandweerBRZO als landelijk gesprekspartner continueren
Uitwerking van
Actie
Hoofdstuk 3
De BrandweerBRZO-regio’s bepleiten bij de betrokken veiligheidsregio’s een aanwijs
Par 4.4
beschikking op basis van systeemtoezicht. Om onduidelijkheden te vermijden bepleiten
Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 3
door BZK. Par 4.5
Par 4.3.2
Alle BrandweerBRZO-regio’s stellen een handhavingsbeleid op volgens het xPLOSIV-
zij tevens dat het ministerie van BZK de mogelijkheid van het eisen van een veiligheids
model. Dit beleid is ambtelijk gereed uiterlijk 6 maanden na het van kracht worden van
beheersysteem expliciet benoemd in de wet op de veiligheidsregio’s.
de wet op de Veiligheidsregio’s1 januari 2009. Het wordt opgesteld in overleg met de
De BrandweerBRZO-regio’s ontwerpen een gezamenlijk te hanteren methodiek voor het
veiligheidsregio’s in het werkgebied. Het beleid wordt ter vaststelling voorgelegd aan het
beoordelen van de kostenefficiëntie van maatregelen.
bestuur van de eigen (maatlat-)regio en aan de besturen van de inliggende veiligheids
De BrandweerBRZO-regio’s verzamelen technieken voor het voldoen aan ALARA en BBT
regio’s. Deze procedure start zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk in de maand van invoe-
en publiceren die op www.brandweerBRZO.nl Par 4.3.1
Opzetten bestuurlijk platform en bestuurlijk boegbeeld. Uitwerken afspraken facilitering
ring van de Wet op de veiligheidsregio.
Vastleggen landelijke positie Expertisecentrum BrandweerBRZO (actualiseren
Par 4.5
Alle BrandweerBRZO-regio’s zorgen er voor dat de inspecteurs conform de betref-
taakbeschrijving)
fende regelgeving worden aangewezen als toezichthouder. De aanwijzing is uiterlijk
Opzetten Leergang Specialist Industriële Veiligheid op basis van het in 2008 vastgestelde
1 januari 2009 voltooid en wordt zo nodig vernieuwd na invoering van de wet op de
kwalificatieprofiel. Deelname alle medewerkers Par 4.3.2
Bevorderen mix van achtergronden in het team van de BrandweerBRZO-regio
Par 4.3.2
In stand houden kennis van zittende inspecteurs via onder meer Netwerkdagen
Par. 4.3.3
Invoeren KMS in alle BrandweerBRZO-regio’s per 1 december 2008
Par 4.3.3
Invoeren onderlinge visitaties met ingang van 2009
veiligheidsregio. Hoofdstuk 5
Monitoren op relevantie voor industriële veiligheid van de ontwikkelingen bij de Wet op de veiligheidsregio’s, de Omgevingsvergunning. Tevens eventuele andere ontwikkelingen.
pagina 50
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 51
Colofon Tekst Gemini Consultants Ontwerp Made of Man, visual identity Meer informatie op www.brandweerBRZO.nl Uitgave januari 2009 pagina 52
