Risico-inventarisatie en –evaluatie Arbeidsomstandigheden
Nutsschool voor Basisonderwijs Oldenzaal Hengelosestraat 31 7572 BM OLDENZAAL
HumanCapitalCare B.V. Enschede, april 2013 Uitgevoerd door H. Turlings, Veiligheidskundige Tweede lezing door J.J. Kremer, Hogere Veiligheidskundige (RHVK, Arbeidshygiënist (RAH)
Inhoudsopgave
SAMENVATTING .......................................................................................................3 1
INLEIDING ......................................................................................................5 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Omschrijving bedrijf................................................................................... 5 Aanleiding................................................................................................. 5 Doel ......................................................................................................... 5 Arbowet.................................................................................................... 5 Opzet rapportage....................................................................................... 5
2
WERKWIJZE ....................................................................................................6
3
GECONSTATEERDE RISICO’S............................................................................6 3.1 3.2 3.3
Arbobeleid ................................................................................................ 7 Veiligheids- en Gezondheidsrisico’s ............................................................ 12 Risico’s Psycho Sociale Arbeidsbelasting ..................................................... 17
4
PLAN VAN AANPAK ........................................................................................18
5
VERANTWOORDING.......................................................................................19
BIJLAGE A
BEDRIJFSKENMERKEN ......................................................................20
BIJLAGE B
WERKWIJZE EN VERANTWOORDING ................................................21
BIJLAGE C
OVERZICHT GEÏNVENTARISEERDE ONDERWERPEN..........................22
BIJLAGE D
METHODE RELATIVE RANKING .........................................................23
BIJLAGE E
RISICOPROFIELEN ...........................................................................25
BIJLAGE F
VOORLICHTING EN ONDERRICHT .....................................................26
© HumanCapitalCare B.V. - 2013/Nutsschool
pag. 2 van 26
Samenvatting Bij de Nutsschool te Oldenzaal is in het verleden (2008) een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uitgevoerd. Sindsdien zijn er wijzigingen/aanpassingen geweest in de vorm van verbouw/aanbouw. Dit betekent dat de RI&E niet meer volledig en actueel is. De directie van de Nutsschool heeft dan ook haar arbodienst HumanCapitalCare B.V. verzocht een RI&E uit te voeren. In februari 2013 is de RI&E uitgevoerd bij de Nutschool te Oldenzaal. De fysieke rondgang en gesprekken hebben op 27 februari 2013 plaatsgevonden. Doel van de RI&E is het in kaart brengen en wegen van de veiligheids- en gezondheidsrisico’s en risico’s op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Dit om vervolgens weloverwogen maatregelen te kunnen nemen om risico’s die kunnen leiden tot ongevallen, ziekteverzuim en beroepsziekten te voorkomen. De RI&E is een wettelijke verplichting die vastligt in de Arbeidsomstandighedenwet. Het uitvoeren van de RI&E richt zich in de basis voornamelijk op risico’s. Dit betekent dat voornamelijk aandachtspunten naar voren komen uit de RI&E en niet zozeer de zaken die wel goed zijn geregeld. Dit kan de indruk geven dat de situatie ten aanzien van veiligheid en gezondheid onvoldoende zou zijn. Dit is zeker niet het geval bij de Nutsschool; de algemene indruk is dat er veel (ook informeel) aandacht is voor arbeidsomstandigheden (veiligheid en gezondheid), er zijn dan ook geen risico’s aangetroffen die een direct gevaar opleveren voor medewerkers of leerlingen! Geconstateerde risico’s Naast aandachtspunten voor veiligheids- en gezondheidsrisico’s zijn er aandachtspunten op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting geconstateerd en op het gebied van Arbobeleid. De RI&E dient zo volledig, betrouwbaar en actueel mogelijk te zijn. Dit betekent dat ook risico’s zijn benoemd die als laag zijn aan te merken. Per aandachtspunt is een evaluatie van het risico uitgevoerd. De evaluatie heeft bestaan uit het vaststellen van de kans dat een bepaald risico daadwerkelijk leidt tot schade voor de medewerker of leerling. Hierin zijn de reeds getroffen beheersmaatregelen (positieve punten) meegenomen. Aan beleidsmatige aandachtspunten is het risico toegekend met als referentiepunt de bijdrage aan de (preventieve) zorg voor arbeidsomstandigheden. De belangrijkste beleidmatige aandachtspunten zijn: het uitvoeren en evalueren van het plan van aanpak behorend bij de RI&E; het verzorgen van voorlichting; De functie/rol van de preventiemedewerker meer benadrukken. Overigens moet worden opgemerkt dat beleid niet perse hoeft te worden vastgelegd, maar het heeft wel een aantal belangrijke voordelen. Door zaken vast te leggen worden acties aantoonbaar en kunnen ze beter worden gevolgd. Als voornaamste risico’s ten aanzien van veiligheid en gezondheid zijn: bedrijfshulpverlening, het jaarlijks houden van een veiligheidsrondgang(en) door het gebouw met meer aandacht voor vluchtwegen, nooduitgangen e.d.; beeldschermwerk; fysieke veiligheid (inrichting kantoorruimte) van de directeur, omgang van fysiek geweld; klimaat. Wat betreft dit laatste zijn recentelijk bij de meeste scholen voorzieningen getroffen of is een verzoek ingediend voor aanpassing.
© HumanCapitalCare B.V. - 2013/Nutsschool
pag. 3 van 26
Naast veiligheids- en gezondheidsrisico’s zijn er aandachtspunten geconstateerd op het gebied van Arbobeleid. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de aangetroffen risico’s, ingedeeld naar onderwerp. Aspect Beleid
Veiligheid
Gezondheid
Psycho Sociale Arbeidsbelasting
Risico Zeer Hoog
Geen
Geen
Geen
Geen
Hoog
Voorlichting
Geen
Geen
Geen
Midden
Arbobeleid
Bedrijfshulpverlening
Beeldschermwerk
Werkdruk, pieken, tijdsdruk
Overleg Fysieke belasting Toezicht leidinggevende
Agressie & geweld
Biologische agentia
Bijzondere categorieën werknemers Laag
Ziekteverzuim
Inrichting Arbeidsplaatsen
PMO
Taken en verantwoordelijkheden en bevoegdheden Deskundigeninzet Melding ongevallen en incidenten Nieuwbouw
Arbo overleg PV
De aandachtspunten die als een hoog risico zijn aangemerkt, zullen in de praktijk eerder leiden tot letsel, (im)materiële schade, ziekteverzuim en beroepsziekten dan aspecten die zijn aangemerkt als een laag risico. De aanpak van aandachtspunten met een hoog risico is dan ook het meest effectief ten aanzien van het voorkomen van letsel, ziekteverzuim en beroepsziekten. Om tot een gestructureerde aanpak van de geconstateerde risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid te komen, is een plan van aanpak noodzakelijk. Dit plan vormt onderdeel van de risico-inventarisatie en –evaluatie en dient door het bedrijf zelf te worden opgesteld en ter toetsing te worden aangeboden aan HumanCapitalCare B.V.
© HumanCapitalCare B.V. - 2013/Nutsschool
pag. 4 van 26
1
Inleiding
1.1
Omschrijving bedrijf De Nutsschool (voor primair onderwijs) te Oldenzaal is gehuisvest aan de Hengelosestraat 31 te Oldenzaal. Het huidige schoolgebouw is in 1963 opgeleverd, daarna is de school nog enkele keren verbouwd. Het gymnastieklokaal dateert van 1929, ook deze is in 1983 verbouwd. Docenten kunnen/mogen hun werkzaamheden op deze locatie als ook thuis voorbereiden. De locatie bestaat uit: 1 locatie met verschillende klaslokalen Directie- en een personeelsruimte nevenruimtes onder anderen: o BSO (BuitenSchoolse Opvang); o TSO (TussenSchoolse Opvang); o IB (Interne Begeleiding).
1.2
Aanleiding Nutsschool Oldenzaal heeft in 2008 de laatste risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) uitgevoerd met als kenmerk 20003434.SCH. Deze was aan een update toe, daarom is aan HumanCapitalCare gevraagd, deze uit te voeren. Op 27-02-2013 werd de RI&E, inclusief een rondgang door het schoolgebouw uitgevoerd.
1.3
Doel Doel van de RI&E is het in kaart brengen en wegen van de veiligheids- en gezondheidsrisico’s die kunnen leiden tot letsel, ziekteverzuim en beroepsziekten binnen de werknemers van de Nutsschool. Risico’s op het gebied van Psycho Sociale Arbeidsbelasting (PSA) is geïnventariseerd door middel van gesprekken, zowel met de directie, MR als met enkele personeelsleden. Op basis van de RI&E kan de Nutsschool gericht maatregelen treffen ter optimalisering van de arbeidsomstandigheden. Op deze wijze worden letsel, ziekteverzuim en beroepsziekten voorkomen danwel beperkt.
1.4
Arbowet Op basis van de Arbowet 2007 is de werkgever verplicht om continu te streven naar een verbetering van de arbeidsomstandigheden. Om hiertoe te komen, is het verplicht om een RI&E uit te voeren conform artikel 5 van de Arbowet 2007. Onderdeel van een volledige RI&E is een plan van aanpak. De RI&E moet worden aangepast als omstandigheden daartoe aanleiding geven. Dergelijke omstandigheden kunnen zijn: verbouwingen of verhuizingen; belangrijke organisatiewijzigingen; veranderde werkmethoden; de ontwikkelingen in de wetenschap en professionele dienstverlening; wetswijzigingen. In de praktijk betekent dit dat een bedrijf voortdurend aan verandering onderhevig is, waardoor het wenselijk is om regelmatig een actualisering van de RI&E te maken.
1.5
Opzet rapportage In hoofdstuk 2 wordt de gehanteerde werkwijze voor de uitvoering van de RI&E beschreven. In hoofdstuk 3 worden de belangrijkste aandachtspunten ten aanzien van arbobeleid, veiligheid, gezondheid weergegeven. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op het plan van aanpak.
© HumanCapitalCare B.V. - 2013/Nutsschool
pag. 5 van 26
2
Werkwijze Om organisatiebreed een beeld te vormen van het beleid ten aanzien van veiligheid, gezondheid is met de heer Hooiveld (adjunct directeur), een gesprek gevoerd. Er is met name ingezoomd op de arbeidsomstandigheden. Door de Nutsschool is de vragenlijst bedrijfsoriëntatie ingevuld. Deze is tijdens het bezoek besproken met de heer Hooiveld. Vervolgens is er een rondgang uitgevoerd door de Nutsschool onder begeleiding van de heer Hooiveld. Tijdens de rondgang is door observatie van de werkomstandigheden een inventarisatie gemaakt van mogelijke aandachtspunten op het gebied van veiligheid en gezondheid. Tevens zijn er gesprekken gevoerd met de delegatie van de MR en het personeel. Op basis van de bedrijfsoriëntatievragenlijst, gevoerde gesprekken, uitgevoerde rondgang door de Nutsschool is een risico-inventarisatie en –evaluatie rapportage gemaakt. In bijlage B is een uitgebreide beschrijving gegeven van de werkwijze die gehanteerd is voor de uitvoering van de RI&E. Bijlage C geeft de onderwerpen aan die onderzocht zijn in deze RI&E.
3
Geconstateerde risico’s Tijdens de uitvoering van de RI&E zijn positieve punten geconstateerd en punten die voor verbetering vatbaar zijn. Om de leesbaarheid van het rapport te verhogen, zijn met name de punten die voor verbetering vatbaar zijn opgenomen in dit hoofdstuk. Hierdoor kan ten onrechte de indruk ontstaan dat de situatie bij de Nutsschool niet in orde is. Dit is niet het geval. In dit hoofdstuk zijn aandachtspunten opgenomen die voor verbetering vatbaar zijn en zijn mogelijke maatregelen aangegeven. Per punt is een evaluatie van het risico uitgevoerd (zie bijlage D). De evaluatie bestaat uit het vaststellen van de kans dat een bepaald risico daadwerkelijk leidt tot schade voor de medewerker. Hierin worden de reeds getroffen beheersmaatregelen meegenomen. Voor beleidsmatige onderwerpen is het niet mogelijk een risico-index te berekenen. Aan deze punten is een risicograad toegekend met als referentiepunt het belang voor de preventieve zorg voor arbeidsomstandigheden. Eerst volgt een overzicht van de verbeterpunten op het gebied van het beleid dan veiligheid en gezondheid.
© HumanCapitalCare B.V. - 2013/Nutsschool
pag. 6 van 26
3.1
Arbobeleid In deze paragraaf worden de geconstateerde aandachtspunten op het gebied van het beleid ten aanzien van veiligheid, gezondheid benoemd. In onderstaand overzicht is een opsomming gegeven van de belangrijkste aandachtspunten voor het beleid met daarbij de toegekende risicoscore.
Omschrijving aandachtspunt •
•
Aanbeveling
Arbobeleid De Nutsschool heeft in het verleden (2008) de RI&E uitgevoerd, voor deze school is dat alweer zo’n vier jaar geleden. Acties die hieruit naar voren zijn gekomen (zijn volgens de directeur) voor een belangrijk deel opgepakt. Recentelijk is besloten om risicoinventarisatie en –evaluatie te actualiseren. Met het uitvoeren van deze RI&E is een gestart met de actualisatie van de RI&E.
Stel op basis van deze risico-inventarisatie en evaluatie een plan van aanpak op. Maak hierbij eventueel gebruik van de arbocatalogus: www.arbocataloguspo.nl
Risico Midden
Voer periodiek, aantoonbaar de evaluatie van het plan van aanpak uit. Dit is te borgen door dit op te nemen in (locatie)verslag. Stel bij de evaluatie/bijstelling van het plan van aanpak vast of zich veranderingen (verbouwingen, verhuizingen, etc.) ten aanzien van arbeidsomstandigheden hebben voorgedaan. Voer een update van de risico-inventarisatie en –evaluatie uit als dit het geval is. Communiceer in het afdelingsoverleg over de voortgang van het Plan van Aanpak.
Ziekteverzuim Het ziekteverzuim bij de Nutsschool bedroeg in het schooljaar 2011-2012 0,5%. De wijze van ziekmelden ligt vast in het verzuimprotocol. Verzuimverlof aanvragen, registratie e.d. en het casemanagement ligt bij de directie.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
•
Huidig beleid continueren.
Laag
pag. 7 van 26
Omschrijving aandachtspunt Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden • Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden ten aanzien van veiligheid en gezondheid zijn vastgelegd in het managementstatuut. Daarnaast worden functieomschrijvingen gehanteerd op basis van een integrale verantwoordelijkheid van het management en worden functioneringsgesprekken gevoerd. Samenwerking en overleg • Er vindt werkoverleg plaats met medewerkers. Arbeidsomstandigheden komen hier regelmatig aan bod. Deskundigheidsinzet • De leidinggevende(n) zijn aangewezen als arbo• coördinator, de wetgever spreekt nu van een • preventiemedewerker. Dit is bij de medewerkers niet bekend. Een belangrijke taak van de preventiemedewerker is het bewaken van het uitvoeren van het plan van aanpak •
Aanbeveling
Risico
Huidig beleid continueren.
Laag
Neem arbeidsomstandigheden mee als (vast) agendapunt tijdens het overleg. Dit draagt bij aan de structurele aandacht hiervoor binnen de organisatie.
Laag
Maak bekend wie de preventiemedewerker is. Praktisch is het om iemand aan te wijzen die in de praktijk al betrokken is bij de verbetering van arbeidsomstandigheden.
Laag
Leg de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de preventiemedewerker vast en maak deze bekend binnen de organisatie. Hiermee word duidelijk van hem/haar kan en mag worden verwacht. Laat de preventiemedewerker jaarlijks de evaluatie uitvoeren van het plan van aanpak behorend bij de risico-inventarisatie en –evaluatie. De evaluatie moet (kort) schriftelijk worden vastgelegd.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 8 van 26
Omschrijving aandachtspunt Voorlichting en onderricht • Er is geen beleid ten aanzien van voorlichting van arbeidsomstandigheden.
Aanbeveling •
•
De introductie van nieuwe medewerkers met betrekking • tot arbeidsomstandigheden vindt niet aantoonbaar plaats.
•
Herhaling van voorlichting ten aanzien van arbeidsomstandigheden vindt niet plaats.
Toezicht door leidinggevenden • In de praktijk vindt toezicht plaats op veiligheid en gezondheid. De lijst “verzuimplan” van het vervangingsfonds maakt hiervan deel uit.
Stel op basis van deze RI&E een voorlichtingsprogramma op.
Risico Hoog
Leg de introductie van alle nieuwe medewerkers met betrekking tot arbeidsomstandigheden kort vast. Het gaat hierbij om voorlichting over de belangrijkste risico’s voor de medewerkers op het gebied van veiligheid en gezondheid, inclusief de maatregelen om deze te beperken.
•
Verzorg herhaling van voorlichting over de belangrijkste risico’s. Denk hierbij aan beeldschermwerk, fysieke belasting, bedrijfshulpverlening. Praktisch is het om hierbij aan te sluiten op het werkoverleg. Neem per voorlichting één onderwerp.
•
Laat medewerkers tekenen voor de (herhaling) van voorlichting.
•
Geadviseerd wordt om vooraf aan de jaarlijkse Laag evaluatie van het plan van aanpak een (veiligheids)rondgang uit te laten voeren door de preventiemedewerker. Hiermee kan enerzijds worden vastgesteld in hoeverre verbetermaatregelen zijn uitgevoerd. Anderzijds kunnen nieuwe aandachtspunten worden opgenomen in het plan van aanpak. Hiermee wordt het houden van toezicht ook praktisch aantoonbaar. Neem arbeidsomstandigheden structureel mee in functioneringsgesprekken.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 9 van 26
Omschrijving aandachtspunt
Aanbeveling
Melding ongevallen en incidenten Het afgelopen jaar heeft zich geen ongeval voorgedaan. Er zijn er geen meldingen van ‘bijna-ongevallen’ gemeld.
Preventief Medisch Onderzoek • Medewerkers is de afgelopen jaren geen PMO aangeboden. Een PMO is bedoeld om beginnende gezondheidsklachten, die mogelijk in de toekomst tot verzuim kunnen leiden, op te sporen.
Bespreek in het werkoverleg het onderwerp bijnaongevallen. Mochten er toch ongevallen of bijna-ongevallen zich voordoen, probeer daar lering uit te trekken. •
Bijzondere categorieën werknemers • De volgende bijzondere categorieën werknemers kunnen werkzaam zijn: - ouderen. Een taakbeleid voor ouderen is aanwezig. Ouderen (> 50) hebben in de regel een mindere belastbaarheid. Dit kan resulteren in grotere kans op gezondheidsklachten bij inspannende arbeid. Nieuwbouw • De komende periode zal de personeelskamer opgeknapt/aangepast/verbouwt worden. • Na ver- of nieuwbouw, is een update van risicoinventarisatie en –evaluatie van de desbetreffende locatie noodzakelijk.
Personeelsvertegenwoordiging • Arbeidsomstandigheden maakt deel uit van de agenda bij het overleg tussen de directie en de MR.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
Overweeg om in overleg met de bedrijfsarts de medewerkers een PMO aan te bieden.
Risico Laag
Laag
Neem nu al maatregelen om langdurige uitval van Laag oudere medewerkers te voorkomen, mede gezien het feit dat medewerkers langer door moeten werken. Denk hierbij aan het beperken van de belasting door andere taken en het stimuleren van een gezonde leefstijl (beweging/voeding). •
Betrek bij verbouw, inclusief (her)inrichting, bij het opstellen van het plan van eisen en het ontwerp structureel een deskundige met betrekking tot arbeidsomstandigheden. Dit voorkomt extra investeringen nadien om de (arbeids)omstandigheden op een acceptabel niveau te brengen.
Laag
•
Geadviseerd wordt om veiligheid en gezondheid iedere vergadering te bespreken in het overleg tussen directie en MR. Belangrijk onderdeel van dit agendapunt zou de voortgang van het plan van aanpak behorend bij de RI&E dient te zijn.
Laag
pag. 10 van 26
Omschrijving aandachtspunt Agressie en geweld • De maatschappij verhardt, agressie en geweld komt vaker en overal voor, ook op scholen (situatie ouders – leerkracht). Kans op lichamelijk letsel door fysiek geweld is hierbij aanwezig.
Aanbeveling •
Alleen werken • Het komt voor dat één van de personeelsleden alleen is • in het gebouw, hierover zijn deels afspraken vastgelegd.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
Maak -
beleid over dit onderwerp, bijvoorbeeld door: niet alleen een moeilijk gesprek ingaan; de (voor)deur(en) (overdag) gesloten te houden; houd met de inrichting van de directiekamer rekening met de bureauopstelling naar de vluchtweg; geef personeel periodiek voorlichting over dit onderwerp.
Maak beleid over dit onderwerp en leg dit schriftelijk vast, bijvoorbeeld: nooit alleen werken in het schoolgebouw; tijdens een ouderavond altijd iemand vrijhouden die de algemene veiligheid in de gaten houdt.
Risico Midden
Laag
pag. 11 van 26
3.2
Veiligheids- en Gezondheidsrisico’s In onderstaand overzicht is een opsomming gegeven van de belangrijkste aandachtspunten voor de veiligheids- en gezondheidsrisico’s met daarbij de toegekende prioriteitsscore.
Omschrijving aandachtspunt
Aanbeveling
Bedrijfshulpverlening • • De Nutsschool beschikt over een vluchtplan en meerdere bedrijfshulpverleners. Echter, de structuur van het gebouw (grote afstanden) en de samenstelling van het personeel (parttime werken) vraagt om meer hulpverleners. Dit is bij de laatste oefening ook door de bedrijfshulpverleners ook geconstateerd. •
Er worden regelmatig ontruimingsoefeningen gehouden.
•
Nooduitgangen en vluchtwegen (gangen) vrijhouden van • obstakels, hetzelfde geldt ook voor de klaslokalen.
•
Risico
Bedrijfshulpverlening naar een hoger plan brengen binnen de organisatie, door meer bedrijfhulpverleners op te leiden, dit regelmatig te bespreken bij het personeelsoverleg.
Midden
Huidige beleid continueren. Houd regelmatig bedrijfshulpverleningsoefeningen en evalueer deze om vast te stellen of de bedrijfshulpverlening goed functioneert.
Laag
Laat blokkades bij nooduitgangen en vluchtwegen direct verwijderen, controleer deze periodiek.
Midden
De gangen worden ook als les-/speelruimte gebruikt, waardoor vele goederen (tafels/stoelen/speelgoed) op de gang staan, die een snelle ontruiming in de weg staat.
•
Gangen vrijhouden van materialen om een snelle en adequate ontruiming te kunnen garanderen.
Hoog
De toeloop naar de vluchtdeur in de klas is vaak erg smal, men loopt als het ware naar een trechter, waardoor een snelle ontruiming niet kan plaatsvinden.
•
Periodiek veiligheidsrondes door het gebouw houden, waarin alle medewerkers meedoen, om kritisch naar hun eigen werkgebied te kijken
Midden
De centrale EHBO-trommel (voorportaal) is niet verzegeld.
•
Geadviseerd wordt om de (grote) centrale EHBOtrommel te verzegelen, zodat bij een grote calamiteit altijd voldoende verbandmateriaal aanwezig is. Naast de huidige trommel een kleine trommel plaatsen met alleen pleisters, jodium en een verbandschaar.
Laag
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 12 van 26
Omschrijving aandachtspunt Er zijn geen pictogrammen aangebracht op/bij hulpmiddelen zoals blusmiddelen/branddekens/EHBO trommels. •
•
Aanbeveling •
Alle hulpmiddelen voorzien van een pictogram.
Laag
•
Alle kasten/deuren waarachter elektriciteit aanwezig is, afsluiten. Deuren voorzien van pictogrammen.
Midden
Kasten/deuren met daarachter elektriciteit leidingen, zijn niet afgesloten en gedeeltelijk niet voorzien van pictogrammem.
•
Er is een aanwezigheidsbord aanwezig, het is niet direct duidelijk of er voldoende bedrijfshulpverleners aanwezig zijn.
De bedrijfhulpverleners zichtbaar maken op het aanwezigheidsbord, dit kan door een sticker te plakken Laag achter de naam.
•
Draairichting vluchtdeur naar buiten laten draaien.
•
Inventariseer de mogelijkheden, leg afspraken vast en bespreek deze met het personeel.
Hoog
Afspraken maken voor een snelle hulpverlening.
Midden
Beperk het gebruik van stekkerblokken door aanleg van meer wandcontactdozen. Is het gebruik van stekkerblok noodzakelijk beoordeel dan het aangesloten vermogen in relatie tot het maximale vermogen. Tracht de losse kabels zoveel mogelijk te beperken/bundelen en op te bergen in kabelgoten.
Laag
De personeelsruimte zal opnieuw ingericht worden, mocht de werkplek blijven bestaan , dan deze ergonomisch verantwoord inrichten.
Midden
•
De nooduitgang (vluchtdeur) bij de docuruimte draait naar binnen toe.
•
• Bij een calamiteit in het gymnastiek gebouw, kan adequate hulpverlening verloren gaan vanwege het ontbreken van directe hulp/ondersteuning van collega’s. Een leerling zal de hulp van een docent (BHV’er) moeten gaan halen.
Inrichting arbeidsplaatsen • Her en der zijn stekkerblokken in gebruik. Dit kan leiden • tot een verhoogd brandgevaar en struikelgevaar.
•
Risico
In de personeelsruimte is ook een werkplek ingericht voor de adjunct directeur, deze is niet ergonomisch ingericht.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
•
pag. 13 van 26
Omschrijving aandachtspunt
Aanbeveling
Risico
•
Er wordt geen structureel toezicht gehouden door leidinggevenden op ergonomisch verantwoord werken.
•
Leidinggevende instrueren structureel toezicht te houden op verantwoord werken achter het beeldscherm.
Laag
•
De gangvloer wordt soms als glad ervaren.
•
Dit onderwerp met al het personeel bespreken en verbeterpunten afspreken, bijvoorbeeld speciale waslaag aan laten brengen.
Laag
Er is geen kolfruimte (afgesloten ruimte met de nodige voorzieningen) aanwezig. Gevaarlijke stoffen • In één van de klassen werd een gevaarlijke stof aangetroffen (een oplosmiddel om stickerlijm te verwijderen) (voorzien van etikettering) deze was vrij toegankelijk.
•
Een ruimte creëren, die ook ingericht kan worden als kolfruimte.
Laag
•
Gevaarlijke stoffen inclusief schoonmaakmiddelen opslaan in een afgesloten (voldoende geventileerde) kast.
Midden
•
•
Zorg voor een gifwijzer op school. Deze zijn onder andere verkrijgbaar bij apotheken.
•
Besteed tijdens BHV-herhalingstrainingen aandacht mogelijke vergiftigingen.
•
Stel een protocol op waarin duidelijk wordt vastgelegd hoe moet worden gehandeld bij een mogelijke (kans op) besmetting. Zet informatie over dit onderwerp op de site/intranet, zodat zowel ouders als personeel hierover informatie kan terugvinden. Info wel actueel houden.
Midden
•
Medewerkers instrueren en voorlichting over het dragen van plastichandschoenen bij het verlenen van EHBO.
Midden
•
Er ontbreekt informatie over maatregelen bij eventueel contact hiermee.
Biologische agentia/hygiëne • Via kinderen kunnen medewerkers in contact komen met biologische agentia (virussen, bacteriën en schimmels). Dit kan voor medewerksters die zwanger zijn of een kinderwens hebben extra risico’s opleveren. Hierbij valt te denken in geval van ‘rode hond’ (rubellavirus) en de ‘vijfde ziekte’ (parvovirus B19) die het ongeboren kind kunnen schaden. •
Via de kinderen kunnen medewerkers (via lichaamsvloeistoffen) in contact komen met Hepatitis B en HIV geïnverteerden. De toerusting en verantwoordelijkheid is groot voor eerste hulpverlening,
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
Midden
pag. 14 van 26
Omschrijving aandachtspunt
Aanbeveling
Risico
hierbij wordt hun eigen preventie vergeten. •
Er is informatie over hoe te handelen bij infectieziekten, via de GGD. Er ontbreekt een intern beleid. Er is geen voorlichting verzorgd ten aanzien van de risico’s van biologische agentia.
•
De schoonmaak wordt niet als voldoende gekwalificeerd. • Dit kan resulteren in onhygiënische omstandigheden.
Beeldschermwerk • Alle medewerkers verrichten beeldschermwerk, de één wat meer dan de ander. De volgende aandachtspunten zijn gesignaleerd: de hoogte van het bureau is niet juist ingesteld; gebruik van (ver)oudere stoelen; verkeerde werkhouding aan het bureau; het aanbieden van een beeldschermbril is bij de organisatie onbekend.
Fysieke belasting • Medewerkers, met name werkzaam in de onderbouw, kunnen te maken krijgen met fysieke belasting in het werk. - tijdens de gymnastiekles, het verslepen van toestellen; - hierbij moet worden gedacht aan bukken, tillen en in een ongunstige houding werken. Dit kan leiden tot rug- en schouderklachten. © HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
•
Geef medewerkers voorlichting over de risico’s van biologische agentia en de maatregelen om deze te voorkomen/beperken. Spreek hierover beleid met elkaar af en zet het beleid op papier.
Midden
Evalueer de schoonmaak; is de kwaliteit van de schoonmaak onvoldoende of voorziet het bestaande contract niet voldoende in de benodigde schoonmaak?
Laag
Geef medewerkers voorlichting over het beeldschermwerkzaamheden. Herhaal deze actie periodiek. Leg deze instructie schriftelijk vast, laat medewerker tekenen.
Midden
•
Bied beeldschermwerkers (> 2 uur per dag beeldschermwerk) periodiek (bijvoorbeeld 4-jaarlijks) een PAGO Beeldschermwerk aan.
•
Bied beeldschermwerkers een beeldschermbril aan (indien nodig).
•
Geef medewerkers periodiek (jaarlijks) training/voorlichting over fysieke belasting en ergonomisch werken. Denk hierbij onder andere aan het gebruik van hulpmiddelen, juiste werkhoudingen, etc.
Midden
pag. 15 van 26
Omschrijving aandachtspunt
Aanbeveling
Risico
Ondersteunend personeel kan ook fysiek belastend werk verrichten in vorm van tillen, dragen, duwen en trekken. De conciërge (verslepen van goederen en materialen) Geluid • Leerkrachten die werkzaam zijn in gymlokalen kunnen worden blootgesteld aan schadelijk geluid. De kans op gehoorschade is hierbij aanwezig. •
Inventariseer of er geluidsklachten zijn, laat (eventueel) geluidsmetingen verrichten om de geluidsniveaus vast te stellen. Bij aanwezige klachten het personeel voorlichten en meenemen bij een PMO onderzoek.
Laag
•
Inventariseer de klimaatklachten; wanneer doen zich welke klimaatklachten voor? Laat eventueel een klimaatmeting verrichten.
Laag
•
Jaarlijks de elektrische apparaten laten keuren. Eventueel de conciërge opleiden om deze taak te laten uitvoeren.
Midden
•
De verlichtingsinstallatie is vernieuwd, over 5 jaar zal een nieuwe keuring (NEN 50110, NEN 3140, Arbowet) van elektrische laagspanningsinstallaties plaats moeten vinden.
Klachten over geluid werden niet gehoord.
Klimaat • Vorig jaar is een CO2 gestuurd ventilatie systeem in de school geïntroduceerd. In sommige ruimtes wordt het klimaat als onvoldoende ervaren: te koud/warm: te droog; tocht. Arbeidsmiddelen • De jaarlijkse controle aan elektrische apparaten vindt niet plaats.
•
•
In 2012 is de verlichtingsinstallatie aangepast, het is niet duidelijk of dit een gehele of een gedeeltelijke aanpassing is geweest.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
Laag
pag. 16 van 26
3.3
Risico’s Psycho Sociale Arbeidsbelasting
Omschrijving aandachtspunt
Aanbeveling
Risico
Inventarisatie Psychosociale Arbeidsbelasting • In de risico-inventarisatie en –evaluatie van 2008 werd gebruik gemaakt van vragenlijsten. In deze RI&E is de psychosociale arbeidsbelasting uitgevoerd door middel van een aantal gesprekken met: een afvaardiging van de MR; een afvaardiging van het personeel. De onderwerpen die we hebben besproken worden genoemd in bijlage C. •
• Uit de gesprekken komt het volgende naar voren: op de school heerst een groot “wij” gevoel, de problemen worden gezamenlijk gedeeld, opgelost en • de taken worden evenredig verdeeld. tijdsdruk, pieken in het werk, extra taken, administratieve handelingen worden wel als een aandachtpunt aangemerkt, waardoor soms even een • stress gevoel en minder plezier in het werk wordt ervaren. Dit wordt vooral ervaren richting afsluiting van het schooljaar. daarnaast werd aangegeven dat de “lat soms hoog ligt”, er wordt veel van elkaar verwacht, niet alleen van collega’s onderling maar ook vanuit het management. alle onderwerpen zijn met iedereen bespreekbaar. alles is bespreekbaar, ook in de functioneringsgesprekken, die soms niet altijd op de afgesproken tijd plaatsvindt.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
Zet het onderwerp arbeidsomstandigheden op de agenda van het personeelsoverleg. Bespreek in het functioneringsgesprek in ieder geval en zeker met de oudere collega’s de aandacht voor balans tussen belastbaarheid en belasting, ook de balans tussen werk en privé. Mogelijk dat timemanagement een oplossing kan bieden.
Midden
Een jaarplanning aanleggen.
pag. 17 van 26
4
Plan van aanpak De voorliggende RI&E dient de basis te zijn voor vervolgacties. In een plan van aanpak geeft het management aan hoe en op welke termijn gesignaleerde aandachtspunten gaat aanpakken, wie daarvoor de verantwoordelijkheid draagt en eventueel welke middelen daartoe ter beschikking staan. Het is raadzaam hierbij uit te gaan van realistische termijnen en de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de acties te verdelen over meerdere personen. De MR dient betrokken te worden bij het opstellen van het plan van aanpak. Wanneer het plan van aanpak is opgesteld en getoetst is door HumanCapitalCare B.V. is de RI&E gereed. Vervolgens wordt het plan van aanpak jaarlijks met de (vertegenwoordigers van de) medewerkers geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Aanpassingen aan het plan van aanpak worden in samenspraak met de (vertegenwoordigers van de) medewerkers uitgevoerd. Om de jaarlijkse evaluatie van het plan van aanpak te borgen wordt geadviseerd dit in samenwerking met HumanCapitalCare B.V. uit te voeren. Hiermee blijft u beschikken over een actuele RI&E en kunt u tijdig de RI&E (laten) aanpassen.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 18 van 26
5
Verantwoording
De risico-inventarisatie en -evaluatie is uitgevoerd door:
HumanCapitalCare B.V. Calslaan 17 7522 MJ Enschede tel: 053-750 43 00 fax: 053-750 43 01
Voor akkoord:
Voor akkoord:
(namens directie opdrachtgever)
Nutsschool Oldenzaal
HumanCapitalCare B.V.
naam
:
Dhr. B.J. Hooiveld
naam
:
H. Turlings
functie
:
Adjunct Directeur
functie
:
Veiligheidskundige
datum
:
13-05-2013
naam
:
J.J. Kremer
functie
:
Hogere Veiligheidskundige/Arbeidshygiënist
datum
:
13-05-2013
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 19 van 26
Bijlage A
Bedrijfskenmerken
Bedrijf Nutsschool Oldenzaal Adres Hengelosestraat 31 Vestigingsplaats Oldenzaal Tel. 0541-530963 Fax. Contactpersoon Dhr. B. Hooiveld E-mailadres
[email protected] Preventiemedewerker Bedrijf bestaat sinds 01-09-1926 Branche (bedrijfsvereniging) VBS / PO raad CAO Overheid Bedrijfsactiviteiten Onderwijs (primair) Bedrijfslocatie(s) Schoolgebouw (Hengelosestraat te Oldenzaal) Projectlocatie(s) nvt Productie- en transportmiddelen nvt Zorgsysteem nvt Aantal personen werkzaam 18 Leeftijd mannen vrouwen 15 - 18 jaar 0 0 19 - 50 jaar 0 11 51 - 65 jaar 5 2 Aantal fulltime 9 Aantal parttime 9 Bijzondere groepen: Er is 1 bijzondere groep aanwezig, namelijk: Jeugdigen n.v.t. Stagiaires n.v.t. Zwangeren n.v.t. Ouderen 7 Gehandicapten n.v.t. Anderstaligen n.v.t. Vakantiewerkers n.v.t. Inleenkrachten n.v.t. Oproepkrachten n.v.t. Werktijden (en overwerk) Normale kantoortijden Functies in het bedrijf: Directie + adjunct Onderwijzend personeel Ondersteunend personeel Ziekteverzuimcijfer 2011-2012 O,5% WIA-toetreding Geen Beroepsziekten Vanuit Nutsschool zijn geen (vermoede) beroepsziekten door de bedrijfsarts aan het Nederlands Centrum voor beroepsziekten gemeld. Ongevallencijfers en genomen Uit informatie van de organisatie blijkt dat zich geen maatregelen ongevallen hebben voorgedaan de afgelopen 12 maanden. Ziekteverzuimbegeleiding Wordt uitgevoerd door Humancapitalcare BV. (Periodiek) Heeft niet plaatsgevonden. Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 20 van 26
Bijlage B
Werkwijze en verantwoording
De risico-inventarisatie en -evaluatie werd als volgt uitgevoerd: Stap 1
Vooronderzoek.
Stap 2
Onderzoek door middel van vragenlijst/interviews en bedrijfsrondgang.
Stap 3
Analyseren van de bij stap 2 gevonden resultaten, verwerking tot aandachtspunt en formuleren van oplossingsgerichte maatregelen.
Stap 4
Kwantificeren van de risico’s middels relatieve ranking in: zeer hoog, hoog, midden en laag, conform de methode van Fine en Kinney, zie bijlage D.
Stap 5
Schrijven van het concept rapport.
Stap 6
Toetsing door gecertificeerde kerndeskundige(n) van de HumanCapitalCare B.V.
Stap 7
Bespreken van het conceptrapport met de opdrachtgever.
Stap 8
Vaststellen en verzenden definitief rapport.
Het vervolg dient er als volgt uit te zien: Stap 9
Opstellen plan van aanpak.
Stap 10
Toetsing door HumanCapitalCare B.V.
Stap 11
Ten uitvoer brengen van het plan van aanpak door de organisatie.
Stap 12
Periodiek evalueren van de voortgang door MT en OR/medewerkers.
Stap 13
Verdiepen van delen van de RI&E, of RI&E aanpassen of herhalen na belangrijke organisatorische wijzigingen, verhuizingen, verbouwingen, nieuwbouw, veranderende wetgeving, etc.
Gesprek met directie / medewerkers Datum
Naam
Functie
27-02-2013
Dhr. B.J. Hooiveld
Adjunct directeur
27-02-2013
Mw. S. Nijhuis
MR afgevaardigde
27-02-2013
Mw. A. Hindriks
MR afgevaardigde
27-02-2013
Mw. H. van Ketel
Personeelslid
27-02-2013
Mw. M. Hiddink
Personeelslid
Bedrijfsrondgang: Datum
Locatie
27-01-2013
Hengelosestraat 31 Oldenzaal
Door de organisatie ter beschikking gestelde documenten: Rapportage Risico-inventarisatie en –Evaluatie, maart 2008 Bespreking concept rapport
:
Datum:
13-05-2013
Gesproken met:
Dhr. B.J. Hooiveld
Besproken door:
H. Turlings
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 21 van 26
Bijlage C
Overzicht geïnventariseerde onderwerpen Algemene beleidsaspecten van arbo- en verzuimzorg
arbo-organisatie in bedrijf
beroepsziekten
OR / VGW-commissie
WIA-gevallen
aansluiting bij Arbodienst
ongevallen/incidenten
arbo- en verzuimbeleid
bijzondere groepen
RI&E en plan van aanpak
(Periodiek) Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek ((P)AGO)
werkoverleg ziekteverzuim
Arbeidsomstandigheden spreekuur (AOS) inkoop, verbouwingen, etc. voorlichting en opleidingsbeleid sanctiebeleid toezicht-/werkplekinspecties werk- en rusttijden
Veiligheid veiligheidsinstructies/regels
bedrijfshulpverlening
onderhoud
noodplan
orde en netheid
elektrische veiligheid
reddings- en noodvoorzieningen
werkplek (vloeren, ruimte)
machine / arbeidsmiddelen
klimmateriaal
besloten ruimten
explosieveiligheid
gereedschappen
vluchtroutes
brandveiligheid
opslag
alleen werken
transportmiddelen
(nood)bewegwijzering/verlichting
hijs- en hefmiddelen
Gezondheid persoonlijke beschermingsmiddelen
trillingen
reiniging / afval
biologische agentia
oppervlak werkplek
gevaarlijke stoffen
straling
kantine
geluid
beeldschermwerk
lichamelijke belasting
licht en uitzicht
hygiënische voorzieningen klimaat / ventilatie
Psycho Sociale Arbeidsbelasting werktempo/-hoeveelheid
seksuele intimidatie
organisatie in het werk
mentale/emotionele belasting
agressie
overwerk
discriminatie
regelmogelijkheden
communicatie
concentratiemogelijkheden
sociale relaties Indien een onderwerp is aangekruist, is het in de inventarisatie aan de orde geweest.
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 22 van 26
Bijlage D
Methode Relative Ranking
RI = P * C * E * NP Waarschijnlijkheidsfactor
P
Blootstellingsfactor
E
Onmogelijk
0
zeer zelden
0.1
mogelijk, maar zeer onwaarschijnlijk
1
jaarlijks
0.2
ongewoon, maar mogelijk
2
maandelijks
1
alleen mogelijk op lange termijn
4
wekelijks
1.5
goed mogelijk
8
dagelijks tijdens werktijd
2.5
kan verwacht worden, bijna zeker
10
elke shift
3.5
zal zeker gebeuren
15
elk uur
4.5
voortdurend
6
Mogelijke schadegevolgen
C
Aantal personen dat gelijktijdig wordt blootgesteld
NP
gering, letsel, hinder, snee
0.5
1 – 2 personen
1
gering, letsel, hinder, kneuzing
1
3 – 7 personen
2
belangrijk letsel, reversibel, kleine botbreuk
2
8 – 15 personen
4
ernstig effect, reversibel, grote botbreuk(en)
4
16 – 49 personen
8
ernstig effect, irreversibel, invalide, beroepsziekte
8
> 50 personen
12
zeer ernstig, mogelijk fataal
15
Dood
30
Risico index
risico graad
actietijdtafel
0-24
laag
actie overwegen
25-100
midden
actie binnen 12 maanden
101-500
hoog
actie binnen 3 maanden
>500
zeer hoog
werk stoppen / direct actie
© HumanCapitalCare B.V. - v2013/Nutsschool
pag. 23 van 26
Bijlage E
Risicoprofielen
De RI&E dient als basis voor het opzetten van het Preventief Arbeidsgezondheidkundig Onderzoek (PAGO) of Preventief Medisch Onderzoek. Een PAGO/PMO is een preventief functiegericht medisch onderzoek dat aangeboden moet worden aan de medewerkers, wanneer er evidente risico’s binnen de werkomstandigheden geconstateerd zijn die medische monitoring behoeven. In overleg met de bedrijfsarts en Arbodeskundige kan vastgesteld worden op welke werkgerelateerde gezondheidseffecten medewerkers in een PAGO/PMO gescreend zullen worden. Onderstaande matrix geeft een overzicht van de gezondheidsrisico’s bij de diverse functies in het bedrijf. Dit overzicht vormt een uitgangspunt voor het PAGO/PMO-advies aan het bedrijf.
Risicoprofielen Functie
Aantal medewerkers
OP OOP
Onderwerp Beeldschermwerk
fysieke belasting
gezondheidsbedreigende stoffen
X
X
X
X
X
Gymnastiek
© HumanCapitalCare B.V. - v2009/Nutsschool
geluid
X?
pag. 25 van 26
werkdruk
Bijlage F
Voorlichting en onderricht
Voor de volgende onderwerpen wordt voorlichting en onderricht sterk aanbevolen. Functie
Aantal medewerkers
Onderwerp Bedrijfshulpverlening
Beeldschermwerk
fysieke belasting
OP
X
OOP
X
Algemeen
gezondheidsbedreigende stoffen
werkdruk hantering
Arbobeleid
X
X
X
X
X
X
O
Gymnastiek
X?
V = voorlichting of instructie door direct leidinggevende of deskundige
O = opleiding of cursus met diploma of certificaat van deelname
© HumanCapitalCare B.V. - v2009/Nutsschool
geluid
pag. 26 van 26