Rijscholen in Cijfers 2011

Rijscholen in Cijfers 2011

Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen B), in %, 2011 25% 22%

20%

18%

16%

15% 14%

15%

10%

22%

20%

12% 11%

10%

9%

7%

6%

5%

5% 2%

2%

0-10%

11-20%

2%

4%

3%

2%

0% 21-30%

31-40%

41-50%

percentage alle rijscholen

51-60%

61-70%

71-80%

percentage BOVAG Rijscholen

81-90%

91-100%

2


Colofon

In opdracht van:

BOVAG Rijscholen

Redactie:

drs. F.P.M. Bastiaansen, manager BOVAG Rijscholen

Uitvoering:

W.J. Terpstra BOVAG Onderzoek

Copyright© 2011 BOVAG Rijscholen Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.


3

Voorwoord

Geachte lezer, De Nederlandse rijschoolsector staat volop in de belangstelling. Deze belangstelling is enerzijds te wijten aan de snel wijzigende wet- en regelgeving op het gebied van verkeersveiligheid en rijonderricht. Een greep uit de lange lijst: de nieuwe WRM, de Europese vakbekwaamheidsrichtlijn voor beroepschauffeurs, het bromfietspraktijkexamen, het faalangstexamen, 2toDrive (begeleid rijden), et cetera. Anderzijds staat de sector in de belangstelling vanwege innovaties, zowel op het gebied van rij-instructie als op het gebied van geautomatiseerde examenreservering bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Een nieuwe ontwikkeling op dit laatste terrein deed de beruchte examenwachttijden verdwijnen. Al deze maatregelen zijn van belang voor de rijschoolhouder, maar de kernzaak is om de eigen onderneming zo gezond mogelijk te houden. Met het oog daarop heeft BOVAG Rijscholen de afdeling Onderzoek van BOVAG verzocht om een overzicht samen te stellen met gegevens die de rijschoolhouder in zijn bedrijf kan benutten voor een goed en strategisch marketingbeleid. En ook om hem te ondersteunen het hoofd te bieden aan de vele veranderingen die op de rijschoolondernemer afkomen. Wij wensen u veel informatief genoegen met deze nieuwe uitgave van Rijscholen in Cijfers. Frans Bastiaansen, manager BOVAG Rijscholen.

4


Inhoudsopgave Inleiding

5

Kerncijfers rijschoolbranche WRM: instructeurexamens en bijscholing Relatie rijschool en CBR Theorie- en praktijkexamens per categorie Wagenparkgegevens rijscholen Internet Prijzen en kosten rijopleiding Rijbewijsbezit Marktpotentieel

6 9 14 16 22 30 33 34 36


5

Inleiding Nieuwe editie In 2008 is voor het laatst een uitgave van Rijscholen in Cijfers verschenen. Nu drie jaar later is de rijschoolbranche wederom in kaart gebracht. Net als in de vorige editie geeft Rijscholen in Cijfers 2011 onder andere inzicht in de ontwikkelingen op het gebied van (instructeurs)examens, slagingspercentages, afgegeven rijvaardigheidsbewijzen, werkgelegenheid, omzet en het wagenpark van rijscholen. Nieuw in deze editie is het gebruik van social media kanalen door rijscholen. Een groot deel van de gegevens in deze editie is verzameld door middel van een online enquête onder 813 (van de ruim 1.000) leden van BOVAG Rijscholen. In totaal hebben 168 rijscholen de vragenlijst volledig ingevuld. Dit komt overeen met een respons van 20,7%. De overige cijfers in deze publicatie zijn afkomstig van verschillende instanties, waaronder het CBR, CBS, Innovam/IBKI en de RDW, welke door BOVAG voor u bewerkt en geordend zijn. Samenvatting resultaten 2010 was een moeilijk jaar voor de rijschoolbranche. Het totaal aantal praktijkexamens nam in 2010 met 9,9% af ten opzichte van 2009. Het aantal theorie-examens is in 2010 wel toegenomen, maar dit is alleen te danken aan een toename van het aantal theorie-examens in categorie B. In de overige categorieën was een afname waar te nemen. De afname van het aantal praktijkexamens is ook terug te zien in het rijbewijsbezit. Voor het eerst sinds jaren is het aandeel 18 en 19 jarigen met een rijbewijs afgenomen. Het gemiddelde slagingspercentage van alle rijscholen in de categorie B was in 2010 49,3%. Rijscholen die niet lid zijn van BOVAG hebben in de categorie B een gemiddeld slagingspercentage van 47,8% . BOVAGrijscholen hebben met een gemiddelde van 53,2% een aanzienlijk hoger slagingspercentage. Naar schatting was de totale omzet in de rijschoolbranche ongeveer 9% lager dan in 2009. De bij BOVAG aangesloten rijscholen zijn goed voor 42,5 procent van de totale omzet in de branche, wat neerkomt op 425 miljoen euro (totale markt 1,0 miljard). Door de nieuwe gewijzigde WRM is het aantal instructeursexamens in categorie B sterk toegenomen. Ook het slagingspercentage in categorie B is in 2010 gestegen ten opzichte van 2009. Net als in 2007 is Volkswagen het populairste merk bij de rijscholen. Bijna een derde van lesauto’s is in 2011 een Volkswagen. Met name de Golf en de Polo zijn populair. Bijna de helft van de rijscholen maakt gebruik van social media kanalen. Met name de grotere rijscholen zijn hiermee actief. Hyves is het populairst, gevolgd door Facebook en Twitter. Wijtze Terpstra Onderzoeker BOVAG

6


Kerncijfers rijschoolbranche Aantal rijscholen In 2010 waren 6.754 rijscholen ingeschreven bij het CBR, waarvan 5.790 rijscholen daadwerkelijk actief waren. Het totaal aantal rijscholen is ten opzichte van 2009 met 534 rijscholen toegenomen. Zo hebben in 2010 840 nieuwe rijscholen zich ingeschreven en zijn er 306 rijscholen uitgeschreven (figuur 1). Het aantal actieve rijscholen in 2010 is met 341 rijscholen toegenomen ten opzichte van 2009. In 2010 waren er 882 actieve rijscholen bij BOVAG aangesloten, wat overeenkomt met 15,2% van alle rijscholen in Nederland (qua omzet ligt de verhouding anders, zie paragraaf Omzet). Ruim 97% van de bij BOVAG aangesloten rijscholen is een zelfstandige onderneming, ongeveer 2% is aangesloten bij een franchiseorganisatie en ruim 1% behoort tot een ander organisatietype. Figuur 1. Aantal rijscholen, instroom en uitstroom, 1991-2010 2010*

6.754

2009

5.449

2008

5.323

2007

5.264

2006

5.237

2005

5.451

2004

5.193

2003

5.017

2002

4.900

2001

4.946

2000

5.035

1999

5.070

1998

5.111

1997

5.169

1996

5.558

1995

5.576

1994

6.083

1993

6.075

1992

6.279

1991

6.302

-1.000

0

uitstroom

1.000

2.000

instroom

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

totaal aantal rijscholen

* Trendbreuk: vanaf 2010 rapporteert CBR het aantal ingeschreven rijscholen in plaats van het aantal actieve rijscholen. Bron: CBR, jaarverslagen Werkgelegenheid Het aantal fulltime equivalents (fte’s), ofwel voltijdseenheden, bij BOVAG Rijscholen ligt in 2011 op 4,9 fte’s inclusief de eigenaar. De helft van de BOVAG rijscholen bestaat uit minder dan 2 fte’s en 22% van de rijscholen bestaat uit 5 fte’s of meer (figuur 2).


7

Figuur 2. Verdeling BOVAG rijscholen naar aantal medewerkers in dienst (in fte’s) , inclusief eigenaar, in %, 2011 5 of meer

22%

2 tot 5

28%

minder dan 2

50% 0%

20%

40%

60%

80%

100%

Bron: BOVAG Rijscholen Aantal theorie- en praktijkexamens Sinds het begin van de crisis in 2008 is het aantal praktijkexamens sterk gedaald. In 2008 werden er nog meer dan 515.000 praktijkexamens afgenomen. Dat was het hoogste aantal sinds 2002. Echter, in 2009 is het aantal praktijkexamens teruggelopen met 2,4% ten opzichte van 2008, en in 2010 nam het aantal praktijkexamens zelfs met 9,9% af ten opzichte van 2009. Het enige positieve in 2010 is de toename van het aantal theorieexamens met 2,7% ten opzichte van 2009 (figuur 3). Figuur 3. Aantal afgenomen theorie- en praktijkexamens1, 2001-2010 700.000

2004

2005

2006

557.627 453.094

543.326 448.228

2003

542.869 503.143

521.945 431.336

2002

579.295 515.693

536.709 462.206

2001

300.000

602.445 480.891

542.655 481.581

400.000

546.849 530.143

500.000

569.643 509.756

600.000

2007

2008

2009

2010

200.000 100.000

0

Theorie

Praktijk

Bron: CBR Verreweg het grootste deel van alle rijscholen zijn kleine ondernemingen. Zo verzorgde 77,2% van de rijscholen tussen de 0 en 50 praktijkexamens (incl. bromfiets examens) in 2010 (figuur 4). Het aantal kleine rijscholen is ten opzichte van 2007 sterk gegroeid, toen verzorgde namelijk 58% van alle rijscholen tussen de 0 en 50 examens. Slechts 11,1 % van alle rijscholen verzorgde in 2010 meer dan 100 praktijkexamens. Uit figuur 4 blijkt duidelijk dat er relatief veel grote rijscholen bij BOVAG zijn aangesloten. In 2010 verzorgde 55% van de BOVAG-leden tussen de 0 en 50 praktijkexamens en meer dan 29% verzorgde meer dan 100 praktijkexamens per jaar.

1

Dit betreffen de examens voor: motor (A), personenauto (B), personenauto met aanhanger (BE), vrachtauto (C), bus (D) en vrachtauto/bus met aanhanger (CD/DE).

8


Figuur 4. Verdeling rijscholen naar aantal praktijkexamens, in %, 2011 1%

Meer dan 600 examens

5%

3%

301-600 examens

9% 2%

201-300 examens

5% 6%

101-200 examens

10%

12%

51-100 examens

16% 24%

26-50 examens

26% 29%

11-25 examens

20% 25%

0-10 examens

9%

0%

5%

10% % Alle rijscholen

15%

20%

25%

30%

35%

% BOVAG-leden*

* Exclusief franchisenemers. Bron: CBR (2011), bewerking BOVAG Rijscholen Omzet In 2010 bedroeg de totale omzet in de rijschoolbranche ongeveer 1,0 miljard euro1. In 2009 was de totale omzet nog zo’n 1,1 miljoen euro. Bij BOVAG aangesloten rijscholen hadden gezamenlijk in 2010 een omzet van circa 425 miljoen euro. BOVAG-leden waren in 2010 dus goed voor zo’n 42,5% van de totale omzet in de rijschoolbranche.

1

Schatting van BOVAG Rijscholen.


9

WRM: instructeurexamens en bijscholing1 Om rij-instructie te mogen geven moet men een instructeursexamen afleggen. In de Wet Rijonderricht Motorvoertuigen (WRM) zijn de eisen van scholing en bevoegdheid voor het rijonderricht vastgelegd. Per 1 juni 2009 is een nieuwe, gewijzigde WRM ingegaan, met als doel de kwaliteit van de rijlessen in Nederland te verbeteren. Eén van de wijzigingen is het verplicht halen van het B-certificaat voordat er examen gedaan kan worden in de overige categorieën. Deze wijziging verklaart de toename van het aantal instructeursexamens in categorie B in 2010 ten opzichte van 2009 (figuur 4b). De figuren 4a tot en met 4f en figuur 5 zijn gebaseerd op cijfers van het IBKI. Achtereenvolgens zijn te zien van de periode 1999-2010:  De examenaantallen instructeurexamens A (motor), B (personenauto) , C (vrachtwagen, > 3.500kg.), D (bus), EB (aanhanger personenauto), ECD (aanhanger vrachtwagen/bus); ( totaal aantal geslaagden na eerste of meerdere examens).  De slagingspercentages voor de instructeurexamens van de categorieën A, B, C en D. Het gemiddelde slagingspercentages van categorie B ligt in 2010 (68,6%) bijna 10% hoger dan in 2009 (58,8%) (figuur 5). Een mogelijke verklaring daarvoor is de geschiktheidtest die onderdeel is van de nieuwe WRM en het meer praktijkgerichte instructeursexamen vanaf juni 2009. Iedereen die een rij-instructeurexamen wil doen moet ten minste een schoolopleiding op het niveau MAVO, VMBO, LBO, VBO of individueel beroepsonderwijs hebben afgerond. Iedereen die niet aan deze opleidingseis voldoet moet een geschiktheidtest doen. Daarnaast is het rij-instructeurexamen meer praktijkgericht geworden. Er wordt minder getoetst op feitenkennis en meer gekeken naar de competenties. Toekomstige rij-instructeurs moeten daarvoor stage lopen bij een rijschool. Examenaantallen instructeurexamens Figuur 4a. Aantal instructeurexamens en geslaagden Categorie A (motor),1999-2010 554

2010

791

688

2009

861

610

2007 473

2006

796 636

504

2005

661 704

2004 562

2003 429

2001

394

2000

163

1999 0

895 721

588

2002

728

531

437

194 200

400

600 aantal examens Geslaagd Opgekomen

Bron: Innovam (IBKI), bewerking BOVAG Rijscholen

1

946

637

2008

Bron: IBKI (2011), http://www.ibki.nl

800

1.000

10


Figuur 4b. Aantallen instructeurexamens en geslaagden Categorie B (personenauto), 1999-2010 8.575

2010

12.501

5.023

2009

8.538

3.233

2008 2007

2.261

2006

2.278

5.529 3.905 4.128

3.139

2005

5.750

4.459

2004

7.702

3.952

2003

6.781

3.416

2002

5.267

2.886

2001

4.193

2.769

2000 1.750

1999 0

4.058

2.718 2.000

4.000

6.000 8.000 10.000 aantal examens Geslaagd Opgekomen

12.000

14.000

Bron: Innovam (IBKI), bewerking BOVAG Rijscholen Figuur 4c. Aantallen instructeurexamens en geslaagden Categorie C (vrachtwagen, > 3.500kg.), 1999-2010 160

2010

208 200

2009

238

209

2008 176

2007 88

2006

207

96 154

2005 112

2004

249

193

125 165

2003

192 198

2002

241

186

2001

214 200

2000

148

1999 0

50

100

150 aantal examens

Geslaagd


234

184 200

Opgekomen

250

300

Rijscholen in Cijfers 2011 Figuur 4d. Aantallen instructeurexamens en geslaagden Categorie D (bus), 1999-2010 68

2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999

76

106 82 85

56 40

88

60

49 61 48

70

55

84

95 100

74 49 0

25

125

96

105

80

54 50

75 aantal examens

Geslaagd

100

125

150

Opgekomen

Bron: Innovam (IBKI), bewerking BOVAG Rijscholen Figuur 4e. Aantallen instructeurexamens en geslaagden Categorie EB (aanhanger personenauto), 1999-2010 170 183 158 162

2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999

114 107

142

183

168

133 50

100

203 207

152 140

146

0

239 229

237

192 200 236

277

156

150 200 250 aantal examens Geslaagd Opgekomen


298

300

350

11

12


Figuur 4f. Aantallen instructeurexamens en geslaagden Categorie ECD (aanhanger vrachtwagen/bus), 19992010 96

2010

135

94

2009

112

97

2008 58

2007 36

2006

41 47

2005

106

64

56

2004

82

100

2003

82

97 110

2002 96

2001 63

2000 49

1999 0

25

137 106

70

55 50

75 aantal examens Geslaagd

100

125

150

Opgekomen

Bron: Innovam (IBKI), bewerking BOVAG Rijscholen Figuur 5. Slagingspercentages instructeurexamens, 1999-2010 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 1999

2000

2001

2002

A-categorie

Bron: Innovam (IBKI)

2003

2004

B-categorie

2005

2006

C-categorie

2007

2008

D-categorie

2009

2010


13

Verplichte bijscholing voor rijinstructeurs Het WRM-certificaat is vijf jaar geldig. Om het certificaat geldig te houden, moet er bijscholing gevolgd worden. Deze bijscholing is in de plaats gekomen van de applicatietoets. De bijscholingsverplichting voor vijf jaar is: 1. 2.

Twee keer een praktische rijles (= praktijkbegeleiding). Hierbij is een begeleider van het IBKI aanwezig, die de rijlessen beoordeelt. De tweede keer moet voldoende zijn. Er is een herkansing mogelijk. Drie dagen (zes dagdelen van 3 uur) theoriecursussen. Hierbij zit geen examen, maar aanwezigheid is wel verplicht. Er mag vrij worden gekozen uit een lijst met cursusonderwerpen die elk jaar wordt aangevuld.

In tabel 1 staat hoeveel bijscholing een rij-instructeur precies moet volgen. Dit hangt af van de verloopdatum van het certificaat. Tabel 1. Overgangsregeling bijscholing voor rijinstructeur 2010-214 Het certificaat verloopt in de periode:

De bijscholing die gevolgd moet worden vóór de verloopdatum is:

Vanaf 1 juni 2010 tot 1 juni 2011

alleen 2 dagdelen theoriecursussen


1x praktijkbegeleiding en 2 dagdelen theoriecursussen





Vanaf 1 juni 2014


Bron: Innovam (IBKI) In figuur 6 is het totaal aantal afgenomen training met betrekking tot de nascholing te zien. Door de nieuwe regelgeving is het aantal trainingen in 2010 ten opzichte van 2009 sterk toegenomen. Figuur 6. Aantallen trainingen verplichte nascholing, 2009-2010 2 .972

Praktijktraining bus

92 6 .948

Praktijktraining vrachtauto

2.786 6 .651

Praktijktraining vrachtwagen en bus

2.706 8 .721

Theorietraining bus

2.853 33.5 56

Theorietraining vrachtauto

17.152 1 6 .438

Theorietraining vrachtauto en bus

5.255

0

10.000

20.000 2010

Bron: CBR

2009

30.000

40.000

14


Relatie rijschool en CBR Rijscholen en het CBR, dat als enige rijbewijsexamens mag afnemen, hebben veel met elkaar te maken. BOVAG Rijscholen doet hier periodiek onderzoek naar, om zicht te krijgen op de goede en minder goede punten in die relatie. Dit zogenaamde Relatie Onderzoek CBR-Rijscholen (ROCA) heeft voor het laatst in 2009 plaatsgevonden. In het voorjaar van 2011 is de relatie met de nieuwe helpdesk van het CBR nog eens extra tegen het licht gehouden.

ROCA 2009 Gemiddeld gaven BOVAG-rijscholen het CBR in 2009 een 6,3; dit is vier tiende lager dan in 2006 (figuur 7). Met name over de wachttijden voor theorie-examens en de tussentijdse toets waren de BOVAG-rijscholen in 2009 meer tevreden dan in 2006. Echter de wachttijd voor praktijkexamens krijgt met een 5,5 in 2009 een aanzienlijk lagere waardering dan in 2006 (6,3). Het meest tevreden zijn de BOVAG-rijscholen over het TOP reserveringssysteem.

Figuur 7. Waarderingcijfers van BOVAG-leden voor het CBR, 2003, 2006 en 2009 7 ,0

TOP reserveringssysteem

7,3

6,3

Theorie: wachttijden

6,0

6,4

6 ,9

6 ,5

Theorie: service

6,7 6,8

Tussentijdse toets: wachttijden

6 ,8

6,3 6,1

6 ,8

Tussentijdse toets: algemeen

6,6 6,4

5 ,5

Praktijk: wachttijden

6,3 6,3

6 ,6

Praktijk: algemeen ooordeel

6,7 6,6

6 ,3

Algemeen oordeel CBR

6,7 6,6

1

2

3

4 2009

5 2006

6

7

8

9

10

2003

Bron: ROCA, BOVAG Rijscholen

Helpdeskonderzoek 2011 Het algemene waarderingscijfer van de BOVAG-rijscholen voor de medewerkers van de helpdesk van het CBR was slechts een 5,8 in 2011. Dit is maar liefst zeven tiende lager dan in 2009. De BOVAG-rijscholen zijn met name ontevreden over de ‘deskundigheid’ en ‘betrokkenheid’ van de medewerkers en de mate waarin de medewerkers ‘de situatie van de rijschool begrijpt’. Het meest tevreden zijn de BOVAG-rijscholen over de ‘duidelijkheid’ en ‘vriendelijkheid’ van de medewerkers. Zie overzicht figuur 8.

Rijscholen in Cijfers 2011 Figuur 8. Waarderingscijfers van BOVAG-leden voor medewerkers helpdesk CBR, 2003, 2006, 2009 en 2011 6 ,4

6,5 6,6 6,8

Vriendelijkheid 5 ,9

Behulpzaamheid

6,6 6,7 6,9

6 ,8

6,7 6,7

Duidelijkheid 4 ,8

7,2

6,8 6,7 6,9

Deskundigheid

6,7 6,8 7,0

Accuratesse 5 ,0

Begrijpen situatie 5 ,1 Betrokkenheid 5 ,8 Algemene waardering

1

2

3 2011

Bron: ROCA, BOVAG Rijscholen

4

5 2009

6 2006

6,5 6,7

7,2

7 2003

8

9

10

15

16


Theorie- en praktijkexamens per categorie Aantallen afgenomen en geslaagd In de figuren 9a tot en met 9i zijn van elke categorie de aantallen (afgenomen en geslaagd) examens te zien, respectievelijk theorie- en praktijkexamens. Bijna alle categorieën zagen in 2010 een afname van het aantal geslaagde en opgekomen personen ten opzichte van 2009. Alleen het aantal afgenomen theorie-examens voor personenauto’s is in 2010 ten opzichte van 2009 toegenomen. Met name het aantal examens voor het bus- en vrachtautorijbewijs is sterk afgenomen als gevolg van de crisis. Figuur 9a. Aantal theorie-examens Motor (categorie A), 1997-2010 23.661

2010

32.395

25.967

2009

35.606

26.753

2008

37.004

25.006

2007

34.617

21.756

2006

29.987

19.642

2005

27.413

22.592

2004

32.413 28.052

2003

41.804

31.781

2002

48.556

29.361

2001

44.618

23.665

2000 1999

17.991

1998

18.385

1997

18.709 0

10.000

35.078 26.726 27.782

28.637 20.000

30.000 aantal examens

Aantal voldoende

Bron: CBR, jaarverslagen

40.000

Aantal afgenomen

50.000

60.000


17

Figuur 9b. Aantal praktijkexamens Motor (categorie A), 1997-2010 25.355

2010

47.773

2009

27.766

2008

28.247

2007

28.132

50.446 49.414 48.663

23.171

2006

42.101

22.072

2005

38.361

21.142

2004

40.675 29.816

2003

57.124 35.416

2002

54.595

36.566

2001

55.337

29.403

2000

45.567

25.219

1999 1998

20.120

1997

20.098 0

10.000

40.029 29.698 28.043

20.000

30.000 40.000 aantal examens

Aantal voldoende

50.000

60.000

70.000

Aantal afgenomen

Bron: CBR, jaarverslagen Figuur 9c. Aantal theorie-examens Personenauto (categorie B), 1997-2010 2010

222.002

2009

223.458

458.663 438.163

235.249

2008

448.046

226.360

2007 2006

206.731

2005

204.245

462.059 429.297

410.496

199.001

2004

421.961

202.701

2003

410.800

234.769

2002

423.201

238.533

2001

441.192

230.644

2000

425.427

240.676

1999

447.037

208.975

1998 166.990

1997 0

100.000

303.861 200.000 300.000 aantal examens

Aantal voldoende


403.803

Aantal afgenomen

400.000

500.000

18


Figuur 9d. Aantal praktijkexamens Personenauto (categorie B), 1997-2010 177.894

2010

371.611

190.001

2009

407.773

186.274

2008

405.542

180.732

2007

384.833

173.994

2006

366.783

169.746

2005

354.463

2004

176.835

2003

175.562

375.082 382.712

190.305

2002

427.131

180.267

2001

409.883

190.344

2000

430.466

177.755

1999

398.258

189.469

1998

429.597

194.013

1997 0

100.000

451.590

200.000 300.000 aantal examens Aantal voldoende

400.000

500.000

Aantal afgenomen

Bron: CBR, jaarverslagen Figuur 9e. Aantal praktijkexamens Personenauto met aanhanger (categorie BE), 1997-2010 22.157

2010

30.611

24.218

2009

33.099 28.687

2008

39.629

25.555

2007

34.474

22.244

2006

30.889

20.681

2005

28.414

21.734

2004

29.854

20.117

2003

27.460

18.097

2002

24.775

16.611

2001

23.012

17.532

2000

24.143

16.368

1999

14.127

1998 1997 0

22.711 19.678

12.397

17.516

10.000

20.000 30.000 aantal examens Aantal voldoende


Aantal afgenomen

40.000

50.000


Figuur 9f. Aantal theorie-examens Verkeer & logistiek (excl. taxi), 1997-2010 34.395

2010

51.191

38.775

2009

54.260 62.464

2008

81.835

64.516

2007 2006

48.377

2005

48.633

91.723 71.928

73.088 56.838

2004

74.073

54.417

2003

74.731

50.080

2002

69.053

55.587

2001

73.114

2000 1999 1998 1997 0

20000

40000 60000 aantal examens Aantal voldoende

80000

100000

Aantal afgenomen

Bron: CBR, jaarverslagen Figuur 9g. Aantal praktijkexamens Vrachtauto (categorie C), 1997-2010 5.700

2010

9.201 8.454

2009

13.864 10.593

2008

17.882

9.034

2007

14.676

6.886

2006

10.696

7.307

2005

11.336

8.264

2004

12.959 10.783

2003

17.502

10.611

2002

17.121

11.533

2001

18.588

11.340

2000

18.295

10.792

1999

18.156

10.556

1998

17.884

10.090

1997 0

2.500

5.000

7.500


Aantal voldoende


17.663

Aantal afgenomen

15.000

17.500

20.000

19

20


Figuur 9h. Aantal praktijkexamens Bus (categorie D), 1997-2010 1.027

2010

1.761 1.590

2009

2.879

1.674

2008

3.079

1.561

2007

2.649

1.062

2006

1.669

734

2005

1.068 864

2004

1.316 1.142

2003

1.748

1.056

2002

1.607 1.475

2001

2.345

1.335

2000

2.155

1.203

1999

2.009

1.155

1998

1.863

998

1997 0

500

1.685

1.000


Aantal voldoende

2.500

3.000

3.500

Aantal afgenomen

Bron: CBR, jaarverslagen Figuur 9i. Aantal praktijkexamens Vrachtauto/bus met aanhanger (categorie CE/DE), 1997-2010 4.770

2010

7.515 6.287

2009

9.922 7.906

2008

12.557

6.275

2007

9.642

5.569

2006

8.204

5.805

2005

8.642 6.954

2004

10.582

6.774

2003

10.355

7.149

2002

10.953

7.566

2001 2000

7.784

1999

7.742

1998

7.754

11.310 11.693 11.813 12.105

7.371

1997

0

2.500

5.000

7.500 aantal examens

Aantal voldoende


11.860 10.000

Aantal afgenomen

12.500

15.000


21

Slagingspercentages Het slagingspercentage van de theorie-examens is, met uitzondering van bromfietsen, licht gedaald in 2010 ten opzichte van 2009 (figuur 10). Het slagingspercentage van de theorie-examens voor bromfietsen steeg van 50,6% in 2009 naar 51,5% in 2010. De ontwikkeling van de slagingspercentages praktijkexamens (figuur 11) laat het tegenovergestelde zien van dat van de theorie-examens (figuur 10). Zo steeg het slagingspercentage van de praktijkexamens bij bijna alle categorieën in 2010 ten opzichte van 2009. Alleen bij de categorie personenauto met aanhanger daalde het slagingspercentage van 73,2% in 2009 naar 72,4% in 2010. Opvallend is de stijging van het slagingspercentage voor het praktijkexamen bus. Tussen 2005 en 2008 is het slagingspercentage voor het praktijkexamen bus namelijk sterk gedaald van 68,7% naar 54,4%, maar sinds 2009 stijgt het slagingspercentage weer naar 58,3% in 2010. Het slagingspercentage van het praktijkexamen bus schommelt meer dan bij andere categorieën doordat er veel minder examens worden afgenomen in deze categorie. Indien er bijvoorbeeld 10 extra personen in 2010 waren geslaagd voor het praktijkexamen bus zou het slagingspercentage met 1% zijn gestegen. Figuur 10. Slagingspercentage theorie-examen (totaal eerste en herexamens) per categorie, 1997-2010 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 1997

1998

Motor (A)

Bron: CBR

1999

2000

2001

Personenauto (B)

2002

2003 2004

2005

2006

2007

Theorie Verkeer & logistiek (excl. taxi)

2008

2009

2010

Bromfiets

22


Figuur 11. Slagingspercentage praktijkexamen (totaal eerste en herexamens) per categorie, 1997-2010 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 1997

1998

1999 2000 2001 Motor (AVD) *

2002

2003 2004 2005 2006 Personenauto (B)

2007

2008

Vrachtauto (C)

Bus (D)

Personenauto met aanhanger (BE)

Vrachtwagen met aanhanger (CE)

2009

2010

* Per 1 april 2004 is categorie A veranderd in AVB (voertuigbeheersing) en AVD (verkeersdeelneming). Bron: CBR Om een indruk te krijgen van hoe goed de rijscholen en hun kandidaten presteren voor het eerste praktijkexamen B, geeft figuur 13 de verdeling van rijscholen weer over een aantal slagingspercentagecategorieën. Bijna 60% van de rijscholen heeft in 2011 een slagingspercentage van 50% of lager, in 2004 en 2007 was dit nog bijna 62%. Met name het aandeel rijscholen met een slagingspercentage boven de 60% is gestegen. In 2007 had 22,4% van de rijscholen een slagingspercentage boven de 60% , in 2011 is dit aandeel gestegen naar 24,7%. Figuur 12. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen B), in %, 2004,2007 en 2011 25%

24%

20% 20%

20%

17%

16%

15%

16%16%

15% 12%

12%12%

10%

10%

9%

9%

7%

6% 7%

11%12%

11%

7% 6% 6%

6%

5% 2% 2%

2%

3% 2%

3%

0% 0-10%

11-20%

21-30%

31-40%

percentage 2004

Bron: CBR

41-50%

51-60%

percentage 2007

61-70%

71-80%

percentage 2011

81-90% 91-100%


23

Alle rijscholen samen hebben in categorie B een gemiddeld slagingspercentage eerste examens van 49,3%*. De rijscholen die niet bij BOVAG zijn aangesloten hebben gemiddeld een slagingspercentage van 47,8%. Het gemiddelde slagingspercentage van de BOVAG-rijscholen ligt 5,4% hoger (53,2%). Dit is ook terug te zien in de verdeling van de rijscholen naar slagingspercentage (figuur 13b). Meer dan de helft van de BOVAGrijscholen heeft een slagingspercentage van 50% of hoger, terwijl 60% van alle rijscholen een slagingspercentage heeft van 50% of lager in categorie B. Het gemiddelde slagingspercentage voor motorrijbewijzen ligt bij de BOVAG-leden 3% hoger dan dat van alle rijscholen. Voor de overige categorieën is er nagenoeg geen verschil in het gemiddelde slagingspercentage tussen alle rijscholen en BOVAG-rijscholen. Figuur 13a. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen AVD), in %, 2011 40%

30%

27% 22%

20%

16%

6%

5%

3%

0% 0-10%

7% 6 %

0% 0 %

1% 1 %

11-20%

21-30%

21%

16%

15%

10%

21%

16%

8% 8 %

2% 31-40%

41-50%


51-60%

61-70%

71-80%

81-90%

91-100%


Bron: CBR, BOVAG Rijscholen Figuur 13b. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen B), in %, 2011 25% 22% 20%

20%

18%

16%

15% 14%

15%

10%

22%

12% 11%

10%

9%

7%

6%

5%

5% 2%

2%

0-10%

11-20%

2%

4%

3%

2%

0% 21-30%

31-40%

41-50%


51-60%

61-70%

71-80%

81-90%

91-100%


Bron: CBR, BOVAG Rijscholen *Opgemerkt moet worden dat op de site www.rijschoolgegevens .nl alle grote rijscholen ingedeeld worden in de categorie meer dan 250 examens. Hierdoor tellen de grote rijscholen onvoldoende zwaar mee in het gemiddelde. Uit nadere analyse blijkt wel dat het gemiddelde slagingspercentage van de grote BOVAG-rijscholen (>250 examens) hoger is dan het gemiddelde van alle niet BOVAG-rijscholen.

24


Figuur 13c. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen C), in %, 2011 40% 33%

31%

30% 22% 2 3%

21%

19%

20% 10%1 0 %

10% 5% 2%

1%

1% 1 %

1% 0 %

0-10%

11-20%

21-30%

0%

3% 3%

3%

31-40%

41-50%


51-60%

61-70%

71-80%

81-90%

5% 6 %

91-100%


Bron: CBR, BOVAG Rijscholen Figuur 13d. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen D), in %, 2011 40%

30%

28%

26%

18%

20%

1 7 % 16% 1 5 % 14% 1 5 %

14%

1 3%

10%

7% 5% 1% 2%

0% 0-10%

0% 0 %

11-20%

3% 2 %

1% 2 %

21-30%

31-40%

41-50%


Bron: CBR, BOVAG Rijscholen

51-60%

61-70%

71-80%


81-90%

91-100%


25

Figuur 13e. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen BE), in %, 2011 40%

30%

28% 26% 20%2 0 %

20%

20%

18%

11% 9% 8 %

9% 8 %

41-50%

51-60%

10% 4% 4%

0%

0-10%

0% 0 %

1% 1 %

11-20%

21-30%

9%

3% 3%

31-40%


61-70%

71-80%

81-90%

91-100%


Bron: CBR, BOVAG Rijscholen Figuur 13f. Verdeling rijscholen naar slagingspercentage (eerste praktijkexamen Bromfiets), in %, 2011 40% 34 % 31%31 %

30%

28%

20%

18%

17% 14%

12% 10% 2% 1%

0-10%

0%

3% 3%

0% 0 %

1% 1 %

1% 0 %

11-20%

21-30%

31-40%

41-50%


Bron: CBR, BOVAG Rijscholen

4%

2%

51-60%

61-70%

71-80%


81-90%

91-100%

26


Wagenparkgegevens rijscholen Ongeveer 43% van de bij BOVAG aangesloten rijscholen heeft één lesvoertuig, 31% heeft 2 tot en met 5 lesvoertuigen en bijna 26% heeft 6 of meer lesvoertuigen. Gemiddeld hebben BOVAG-rijscholen 5 lesvoertuigen. Bijna alle rijscholen geven les in de categorie B. In de categorieën A en E wordt gemiddeld door respectievelijk 31% en 34% van de rijscholen lesgegeven. De categorieën C en D worden vrijwel alleen door de grotere rijscholen met meer dan 6 lesvoertuigen aangeboden (zie figuur 14), mede door de hoge investeringen die het materieel daarvoor vereisen Figuur 14. Percentage rijscholen dat les geeft in een bepaalde categorie naar omvang van de rijschool (in aantal voertuigen), 2011 100%

89% 95%

100%

100%

99%

84%

80% 60% 43%

40%

40%

30%

25%

34%

31%

20%

11%

8%

0% 1 lesvoertuig

2 t/m 5 lesvoertuigen A

B

C

6 of meer lesvoertuigen D

Totaal

E

Bron: BOVAG Rijscholen De verdeling van het wagenpark van rijscholen staat weergegeven in figuur 15. Lesauto’s maken gemiddeld 52% uit van het wagenpark van rijscholen en motorfietsen 20%. Een gemiddelde BOVAG-rijschool heeft ongeveer 1 motorfiets en 3 lesauto’s. Bijna 12% van het wagenpark van rijscholen bestaat tegenwoordig uit bromfietsen. Aanhangwagens zijn gemiddeld goed voor 9% van alle voertuigen binnen een rijschool en vrachtwagens en bussen voor respectievelijk 5 en 2%. Het aandeel dat voertuigen in het wagenpark van een rijschool innemen is natuurlijk sterk afhankelijk van de omvang van de rijschool (zie figuur 15). Zo bestaat het wagenpark van rijscholen met slechts één lesvoertuig voor 100% uit lesauto’s. Het gemiddeld aantal examens per jaar verschilt ook sterk naar omvang van de rijschool (zie figuur 16). Figuur 15. Aandeel van typen lesvoertuigen naar omvang van de rijschool (in aantal voertuigen), in %, 2011 100%

AM; 4%

AM; 12%

AM; 15%

E; 13%

E; 9% D; 2% C; 5%

E; 8% D; 3% C; 6%

80%

60% B; 100%

B; 66%

B; 44%

B; 52%

A; 24%

A; 20%

6 of meer lesvoertuigen

Total

40%

20% A; 17% 0%

1 lesvoertuig


Bron: BOVAG Rijscholen

B

C

D

E

AM


27

Figuur 16. Gemiddeld aantal examens per jaar per lescategorie naar omvang van de rijschool (in aantal voertuigen), in %, 2010 250 222 200

150

100 65 50

56

44

81

76 70

56

50 30

27 9

7

51

59

30

2

0 1 lesvoertuig


B

6 of meer lesvoertuigen

C

D

E

Total AM

Bron: BOVAG Rijscholen In tabel 2 staat een overzicht van de theoretische 1 en feitelijke leeftijd van lesvoertuigen bij rijscholen. De theoretische leeftijd is voornamelijk hoog bij vrachtwagens een aanhangwagens. Een aanhangwagen wordt gemiddeld na 10 jaar vervangen en vrachtwagens worden bijna 9 jaar gebruikt. Auto’s, bromfietsen en motoren worden sneller vervangen. De gemiddelde feitelijke leeftijd2 van lesvoertuigen ligt altijd lager dan de theoretische leeftijd, omdat rijscholen zowel nieuwere als oudere voertuigen in hun wagenpark hebben. Grote rijscholen hebben gemiddeld vaak nieuwere lesvoertuigen, dan kleinere rijscholen. Het gemiddelde jaarkilometrage per lesvoertuig is in 2011 gedaald ten opzichte van 2007. Voornamelijk de bussen, vrachtwagens en motoren zijn aanzienlijk minder kilometers per jaar gaan rijden. Dit betekent dat de stilstand van deze voertuigen sterk is toegenomen. Lesauto’s maken gemiddeld de meeste kilometers per jaar, namelijk 42.584 kilometer. Met een bromfiets wordt slechts 2.175 kilometer per jaar gereden. Tabel 2. Theoretische en feitelijke leeftijd lesvoertuigen naar omvang van de rijschool (in aantal voertuigen), in maanden, 2011 Motorfietsen

Lesauto's

Vrachtwagens

Bussen

Aanhangwagens

Bromfietsen

Theoretisch

Feitelijk

Theoretisch

Feitelijk

Theoretisch

Feitelijk

Theoretisch

Feitelijk

Theoretisch

Feitelijk

Theoretisch

Feitelijk

1 lesvoertuig

-

-

39

26

-

-

-

-

-

-

-

-

2 t/m 5 lesvoertuigen 6 of meer lesvoertuigen Totaal

54

43

50

30

-

-

-

-

141

45

36

5

52

29

42

20

106

65

76

24

109

69

40

10

53

32

43

26

106

65

76

24

117

60

40

10


1 2

Theoretische leeftijd: het aantal maanden dat een rijschool gemiddeld een lesvoertuig gebruikt. Feitelijke leeftijd: de gemiddelde leeftijd van alle lesvoertuigen van een bepaald type in aantal maanden.

28


Figuur 17. Gemiddeld aantal kilometers per jaar per lesvoertuig naar lescategorie, 2007 en 2011 50.000 43.862

42. 584

40.000 31.757

30.000 19. 219

20.000

15.271 10.588

8. 963

7. 773

10.000

10.024 9. 594 2. 175

0 A

B

C 2007

D

E

AM

2011

Bron: BOVAG Rijscholen Populairste merken en typen lesauto’s Volkswagen is verreweg het populairste merk onder de BOVAG-rijschoolhouders. Bijna een derde van de lesauto’s bij de BOVAG-rijschoolhouder is een Volkswagen (figuur 18). Andere populaire merken zijn Opel en Toyota. Opel heeft in 2011 net als Volkswagen veel marktaandeel bij de BOVAG-rijschoolhouders gewonnen ten opzichte van 2007. De grootste verliezer is Peugeot. In 2007 had Peugeot, dankzij de 307, nog 9% van de lesautomarkt in handen, in 2011 is dit nog slechts 2%. Op modelniveau zijn de Volkswagen Golf (Plus) en de Volkswagen Polo het populairst onder de rijschoolhouders (tabel 3). Ten opzichte van 2007 is te zien dat naast de Volkswagen Polo ook de Opel Corsa veel marktaandeel heeft gewonnen. De Peugeot 308 staat niet in de top 5 van 2011 en is daarmee niet zo populair onder de rijschoolhouders als zijn voorganger de 307. Toyota blijft het met hun C-segment auto’s goed doen bij de rijschoolhouders, in 2007 met de Corolla en in 2011 met de Auris.

Rijscholen in Cijfers 2011 Figuur 18. Populairste merken lesauto’s, in %, 2007 en 2011 Volkswagen

32 %

20%

Opel

20%

13% 12% 13%

Toyota 7% 6%

Seat Audi

5%

1%

4% 4%

BMW

3% 3%

Mercedes-Benz

2%

Peugeot

Hyundai

2% 2%

Nissan

2%

Kia

2% 2%

9%

3%

9%

Overige merken

0%

5%

10%

24%

15% 2011

20%

25%

30%

35%

2007

Bron: BOVAG Rijscholen Tabel 3. Top-5 typen lesauto’s, in %, 2011 en 2007 2011 Type % Volkswagen Golf (Plus) 15 Volkswagen Polo 15 Opel Corsa 10 Opel Astra 9 Toyota Auris 6 Overige typen 45 Bron: BOVAG Rijscholen

2007 Type Volkswagen Golf (Plus) Opel Astra Toyota Corolla Opel Corsa Peugeot 307 Overige typen

% 16 6 6 5 4 64

29

30


Internet Website Bij 72% van de BOVAG-rijschoolhouders kunnen leerlingen zich digitaal inschrijven. Een kwart van de rijscholen heeft wel een internetsite, maar niet de mogelijkheid voor digitaal inschrijven (figuur 19). Bijna de helft van alle leerlingen (46%) meldt zich nog telefonisch aan bij de rijscholen en een derde van de leerlingen schrijft zich in via de website (figuur 20). Figuur 19. Mogelijkheid van digitaal inschrijven via website bij BOVAG-Rijscholen, in %, 2011 Ja

72%

Nee

25%

Geen website

3%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Bron: BOVAG Rijscholen Figuur 20. Wijze van inschrijven van leerlingen bij BOVAG-rijscholen, in %, 2011 Telefonisch

46%

Website

33%

Anders

21%

0%

20%

40%

60%

Bron: BOVAG Rijscholen Social media Meer dan de helft van de BOVAG-rijscholen maakt nog geen gebruik van social media kanalen (figuur 21). Bij de rijscholen die wel gebruik maken van social media kanalen is Hyves verreweg het populairst, gevolgd door Facebook en Twitter. Zo maakt 38% van de rijschoolhouders gebruik van Hyves en respectievelijk 24% en 21% van de rijscholen maakt gebruik van Facebook en Twitter. Voornamelijk de grotere rijscholen zijn actief op het internet met social media (figuur 22). Van de rijscholen met minder dan 6 lesvoertuigen maakt meer dan 60% geen gebruik van social media kanalen, terwijl bij rijscholen van 6 lesvoertuigen of meer slechts 30% geen gebruik maakt van social media. De belangrijkste reden om gebruik te maken van social media kanalen zijn het verbeteren van het imago, het werven van nieuwe leerlingen en het onderhouden van contacten met leerlingen (figuur 23). Meer dan de helft van de rijscholen die gebruik maakt van social media kanalen is tevreden over het gebruik van social media , slechts 6% van de rijscholen is ontevreden (figuur 24). De belangrijkste redenen om geen gebruik te maken van social media kanalen zijn volgens de rijscholen: Irrelevant voor het bedrijf, gebrek aan kennis of ze hebben er nog nooit aan gedacht (figuur 25).


31

Figuur 21. Gebruik social media kanalen bij BOVAG-rijscholen, in %, 2011 Hyves

38%

Facebook

24%

Twitter

21%

LinkedIn

8%

YouTube

7%

Weblog

4%

Forum

1%

Geen gebruik

54% 0%

20%

40%

60%

Bron: BOVAG Rijscholen Figuur 22. Gebruik social media kanalen naar omvang van de rijschool, in %, 2011 70%

63%

61%

62%

60% 50%

46%

40%

35% 30%

30%

38% 30%

29% 23%

20%

17%

13% 13%

19%

17%

10% 0% 1 lesvoertuig Hyves


Facebook

2 t/m 5 lesvoertuigen Twitter

Overige Social Media-kanalen

6 of meer lesvoertuigen Geen gebruik Social Media

32


Figuur 23. Belangrijkste doeleinden voor het gebruik van social media, in %, 2011 Imago verbetering

55%

Nieuwe leerlingen werven

49%

Contact onderhouden met leerlingen

47%

Promotie doeleinden

37%

Verbeteren zoekmachine positie

31%

Nieuwsitems plaatsen

27%

Kostenbesparing

7%

Geen idee

7% 0%

20%

40%

60%

Bron: BOVAG Rijscholen Figuur 24. Mate van tevredenheid over het gebruik van social media, in %, 2011

10% 0%

41% 10%

20%

30%

Zeer tevreden

44% 40% Tevreden

50% Neutraal

60%

70%

Ontevreden

6% 80%

90%

100%

Zeer ontevreden

Bron: BOVAG Rijscholen Figuur 25. Belangrijkste redenen om geen gebruik te maken van social media kanalen, in %, 2011

Niet relevant voor mijn bedrijf

33%

Gebrek aan kennis

29%

Nog niet aan gedacht

29%

Gebrek aan capaciteit

12%

Geen budget

9%

Niet professioneel

5% 0%


10%

20%

30%

40%


33

Prijzen en kosten rijopleiding Lesprijsontwikkeling Een mogelijkheid om inzicht te krijgen in de lesprijsontwikkeling is via het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het CBS houdt onder andere de consumenten- en rijlesprijsindex bij (figuur 26). Een rijles was in 2010 8% duurder dan in het basisjaar 2006, terwijl de gemiddelde boodschappen voor de consument (consumentenprijsindex) in dezelfde periode met 7% in prijs stegen. Figuur 26. Rijles- en consumentenprijsindexcijfers, 2000-2006 (2006=100) 120

110 96

97 97

2001 2002 2003 Rijlesprijzenindex (CBS)

2004

100 91 87

90

80

94

94

100 99

100 100

101 102

105 104

107

105

108 107

90

84 77

70 60 2000

2005 2006 2007 2008 2009 Consumentenprijsindex totale bestedingen (CBS)

2010

Bron: CBS

Wat kost een rijopleiding? De kosten van een rijopleiding bestaan uit het benodigde aantal lessen, lesmateriaal, theorie-examen, (eventueel) een tussentijdse toets, pasfoto’s, eigen verklaring, praktijkexamen CBR, extra kosten rijschool en administratie, en aanschaf rijbewijs. In de praktijk treft men grote prijsverschillen aan, die sterk afhankelijk zijn van het soort rijschool, het type opleiding, de samenstelling van geboden lespakketten en de regio waar men woont. De kosten van een Rijopleiding in Stappen (RIS) zijn volgens informatie van het CBR gelijk aan die van een traditionele rijopleiding. Wel zijn er bij de RIS extra kosten in verband met de extra toetsen en de verkeersveiligheidstraining. Daar staat tegenover dat het slagingspercentage bij het examen gemiddeld twintig procent hoger is dan bij de traditionele rijopleiding. Een hoger slagingspercentage betekent minder herexamens en dus ook minder rijlessen voor herexamens. Per saldo blijven de gemiddelde kosten daardoor gelijk aan die van een traditionele rijopleiding.

34


Rijbewijsbezit Nederland telde in 2010 circa 11,36 miljoen rijbewijsbezitters. Figuur 27 geeft weer hoe de rijbewijsbezitters verdeeld zijn over de verschillende leeftijdsgroepen. Figuur 28 geeft het rijbewijsbezit weer naar leeftijdscategorie. Figuur 27. Rijbewijsbezit (alle categorieën) per leeftijdsgroep, 2007-2010 94.129

16 en 17 jaar

1.149.529

18 t/m 24 jaar

2.886.267

25 t/m 39 jaar

3.577.528

40 t/m 54 jaar

2.655.888

55 t/m 69 jaar

993.807

70 jaar en ouder

0

1.000.000

2.000.000 2010

2009

3.000.000

2008

4.000.000

2007

Bron: RDW Figuur 28. Rijbewijsbezit (categorieën B) per leeftijdsgroep, 1985, 1995 en 2007 100% 94% 9 5 % 91% 88%

80% 58%

87%

82%

81%

74%

76% 63%

60%

88%

85%8 5 %

80% 66%

60%

59%

57%

56%

56% 51%

41%

40% 25%

20%

0% Mannen

Vrouwen

18 tot 25 jarigen

Mannen

25 tot 40 jarigen 1990

Bron: CBS

Vrouwen

Mannen

Vrouwen

40 tot 60 jarigen 2000

2009

Mannen

Vrouwen

60 jarigen of ouder


35

Kijkend naar de ontwikkeling van het aantal rijbewijsbezitters, dan blijkt dat het rijbewijsbezit B per 1.000 inwoners van boven de 18 jaar in de afgelopen 25 jaar is toegenomen van 600 naar 812 (tabel 4). Dit betekent dat meer dan 80% van de bevolking boven de 18 jaar in het bezit is van een rijbewijs. Opvallend is dat het aantal rijbewijzen per 1.000 inwoners bij vrouwen in de afgelopen jaren sterk is toegenomen, terwijl het bij mannen zelfs licht is afgenomen in 2009 ten opzichte van 2005. Met name het aantal mannen tussen de 18 en 24 jaar met een rijbewijs neemt af. Tabel 4. Rijbewijsbezit (categorie B) per 1.000 inwoners (18+), 1985 -2009 Geslacht

Perioden

Mannen en vrouwen

1985 1990 1995 2000 2005 2009 1985 1990 1995 2000 2005 2009 1985 1990 1995 2000 2005 2009

Mannen

Vrouwen

18 - 19 jaar 232 232 228 340 369 314 294 273 266 382 367 326 159 184 186 294 371 300

20 - 24 jaar 699 686 639 710 727 750 728 724 630 744 768 759 670 646 648 675 684 741

25 - 29 jaar 740 754 734 838 810 836 736 718 678 863 842 843 744 789 790 813 780 829

30 - 39 jaar 784 794 766 900 893 876 805 785 709 928 922 891 762 803 825 870 864 862

40 - 49 jaar 687 770 804 896 903 925 715 800 796 941 933 946 656 739 812 851 872 904

50 - 59 jaar 558 612 711 858 871 899 672 661 734 940 930 945 448 565 687 775 811 855

60 - 64 jaar 470 524 592 784 843 860 579 605 652 919 938 929 373 443 532 650 747 787

65 - 74 75 jaar jaar en ouder 317 171 420 187 464 272 627 351 702 412 762 491 491 330 620 376 619 482 834 624 884 691 898 751 176 78 261 77 338 151 450 192 538 240 635 322

Totaal 600 638 661 782 796 812 668 689 680 868 871 869 534 588 643 700 723 757

Bron: SWOV In tabel 5 is te zien hoeveel rijbewijsbezitters er jaarlijks bij zijn gekomen in de afgelopen 15 jaar. Voornamelijk in categorie B en C/D is een grote terugval van het aantal afgegeven rijbewijzen te zien in 2010 ten opzichte van 2009. Het aantal afgegeven rijbewijzen in categorie C/D is in 2010 gedaald naar het niveau van voor 1997. Het verschil is alleen dat in 2010 relatief meer vrouwen het C/D rijbewijs gehaald hebben dan in de jaren voor 1997. Tabel 5. Aantal afgegeven rijvaardigheidsbewijzen categorie A, B en C/D, 1995-2010 Categorie A Jaar

Mannen

Vrouwen

Categorie B Totaal

Mannen

Vrouwen

Categorie C en D Totaal

Mannen

Vrouwen

1995 43.500 11.482 54.982 90.042 82.272 172.314 5.337 167 1996 43.000 11.565 54.565 85.062 78.765 163.827 6.200 177 1997 13.698 5.360 19.058 99.278 94.735 194.013 6.799 215 1998 13.709 4.896 18.605 98.398 90.929 189.327 10.924 771 1999 13.200 4.786 17.986 91.486 86.269 177.775 11.840 811 2000 18.466 5.211 23.677 96.486 93.858 190.344 10.559 822 2001 22.510 6.851 29.361 92.870 87.397 180.267 12.163 845 2002 23.914 7.867 31.781 96.028 94.276 190.304 10.776 890 2003 20.906 7.146 28.052 88.150 87.412 175.562 11.003 922 2004 16.625 5.967 22.592* 91.342 89.859 181.201 8.338 794 2005 14.779 4.863 19.642 87.359 84.387 169.746 7.093 948 2006 16.796 4.960 21.756 87.538 86.456 173.994 6.821 1.127 2007 19.535 5.471 25.006 92.895 87.337 180.232 9.890 697 2008 20.952 5.801 26.753 96.748 89.523 186.271 11.344 923 2009 20.143 5.824 25.967 97.603 92.398 190.001 9.291 753 2010 18.472 5.189 23.661 91.201 86.693 177.894 6.261 466 *vanaf 1 april 2004 worden hier de aantallen AVD (verkeersdeelnemingen)geteld. Daarvoor zijn de aantallen A-oude stijl vermeld.

Bron: CBR

Totaal 5.504 6.377 7.014 11.695 11.995 11.381 13.008 11.667 11.925 9.132 8.041 7.948 10.587 12.267 10.044 6.727

36


Marktpotentieel Nederlandse bevolking en jongeren De Nederlandse bevolking is opgebouwd zoals weergegeven in onderstaande bevolkingspiramide (figuur 29). Uit de opbouw van de Nederlandse bevolking blijkt dat de groep 10- tot 15-jarigen kleiner is dan de groep 15tot 20-jarigen. Voor de rijscholen zal dit betekenen dat het aantal leerlingen de komende jaren zal afnemen. Voor 2011 is al een afname van het aantal 18 jarigen te verwachten (tabel 6). In 2009 waren er namelijk 204.621 17-jarigen en in 2010 202.124, dat is een afname van 1,2%. Figuur 29. Bevolkingsopbouw Nederland, per 1 januari 2010

95 jaar of ouder 90 tot 95 jaar 85 tot 90 jaar 80 tot 85 jaar 75 tot 80 jaar 70 tot 75 jaar 65 tot 70 jaar 60 tot 65 jaar 55 tot 60 jaar 50 tot 55 jaar 45 tot 50 jaar 40 tot 45 jaar 35 tot 40 jaar 30 tot 35 jaar 25 tot 30 jaar 20 tot 25 jaar 15 tot 20 jaar 10 tot 15 jaar 5 tot 10 jaar Jonger dan 5 jaar

3.170 14.796 53.248 16.653 143.882 64.937 133.496 217.812 215.467 280.360 291.874 326.684 383.052 392.897 536.910 533.097 544.323 538.521 591.039 586.328 650.126 638.431 655.752 641.028 591.406 589.543 500.713 498.845 503.012 496.343 511.916 500.994 519.322 496.101 504.126 480.655 512.808 490.441 473.374 451.507

Man

Vrouw

Bron: CBS Tabel 6. Jongerenpotentieel Jaar 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Bron: CBS

per 1 januari, 2000-2010 15 jaar 183.644 188.122 194.216 196.195 195.310 197.164 204.774 204.019 201.154 199.068 199.815

16 jaar 179.766 185.472 189.757 195.673 196.517 195.245 197.082 204.730 204.215 201.494 199.628

17 jaar 182.455 181.570 187.642 191.507 196.136 196.608 195.317 197.088 204.891 204.621 202.124


37

Potentieel per regio Het marktpotentieel kan ook per regio bekeken worden (figuur 30). In absolute aantallen bevinden de meeste jongeren zich in de twee westelijke regio’s. De regio’s Noord en Oost kennen het hoogste aantal jongeren (1525 jaar) per rijschool. In deze twee regio’s ligt het aantal potentiële klanten gemiddeld 7% tot 15% hoger dan in de overige drie regio’s. Figuur 30. Marktpotentieel per regio, 2011

Bron: CBS, BOVAG Rijscholen

Rijscholen in Cijfers 2011

Recommend Documents