Zuivel in cijfers 2011 Zuivel in cijfers geeft een actueel beeld van de Nederlandse zuivelsector en is onderverdeeld in zes onderwerpen: Economische betekenis Marktbeeld Melkveehouderij Industrie Handel Consumptie Tabellen met gedetailleerde statistische informatie zijn te raadplegen op de website van het Productschap Zuivel. De cijfers over het jaar 2011 hebben een voorlopig karakter, maar zullen weinig afwijken van de definitieve cijfers. Overname van gegevens uit deze publicatie is toegestaan met bronvermelding. Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend.
Voor informatie en bestellingen: www.prodzuivel.nl 079 - 368 19 00
[email protected] Ontwerp Willemijn de Lint, Haarlem Drukwerk Henk Grafiamedia Center ISSN 0303-5271 Juni 2012
Productschap Zuivel Louis Braillelaan 80 Postbus 755 2700 AT Zoetermeer
PZ en de zuivelsector Zuivelsector De zuivelsector is één van de grootste en meest vitale landbouwsectoren in Nederland. De sector wordt gekenmerkt door een hoge mate van specialisatie, horizontale concentratie, verticale integratie en een toenemende internationalisering.
Productschap Zuivel Het Productschap Zuivel is een organisatie van én voor de sector. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de grote private organisaties in de sector, zoals LTO Nederland, NZO, Gemzu en de vakbonden. Het productschap heeft de bevoegdheid om regelgeving vast te stellen en heffingen op te leggen en levert meerwaarde op basis van specialisatie, deskundigheid, efficiency en servicegerichtheid. De doelstellingen van het productschap zijn het bevorderen van een duurzame concurrentiepositie, de kwaliteit van ondernemerschap, arbeid en product en het bevorderen van voedselveiligheid, diergezondheid en milieukwaliteit. Taken Productschap Zuivel
Markt en maatschappij: marktinformatie, voorlichting over sector en producten, bevordering duurzaamheid, arbeidsaangelegenheden; budget € 3,8 miljoen; Diergezondheid en voedselveiligheid: monitoring en bestrijding dierziekten, regelgeving, toezicht en monitoring boerderijmelk, normalisatie; budget € 9,6 miljoen; Onderzoek en innovatie: melkveehouderij, diergezondheid en -welzijn, milieu; budget € 6,2 miljoen; EU-regelingen: melkquotering, in- en uitvoerregelingen, schoolmelk, ureumbepaling.
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
3
Economische betekenis Agro&Food bijdrage Nederlandse economie 2010 Totaal
€ 519,1 mrd
Financiële en zakelijke dienstverlening
23,8%
Handel, vervoer en opslag
16,8% 10,0%
Zorg 9,5%
Agro&Food 7,9%
Industrie Overheid
7,5% 5,7%
Bouwnijverheid
5,1%
Onderwijs Informatie en communicatie
4,1% 3,0%
Delfstoffenwinning Energievoorziening Horeca Overig
Zuivel € 6,2 mrd, 1,2%
1,9% 1,6% 3,1%
0
100
200 300 Toegevoegde waarde (€ mrd)
400
bron: LEI
Bruto productiewaarde landbouw Overig 14% Tuinbouw 36% Akkerbouw 11% Bruto productiewaarde 2011: € 25,3 mrd
Melkveehouderij 18% Vee, vlees en eieren 21% bron: LEI
4
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
500
60
Economische betekenis
Kengetallen 18,5 duizend melkveebedrijven 1,47 miljoen melk- en kalfkoeien, 0,25 miljoen melkgeiten 1,2 miljoen hectare grasland en snijmaïs (28% oppervlakte Nederland) 11,9 miljard kg melkproductie 20 industriële ondernemingen, 50 zuivelfabrieken 300 groothandelsondernemingen 6.800 binnenlandse verkooppunten 57 duizend arbeidsplaatsen bij productie, verwerking, groot- en detailhandel afzet: 35% Nederland, 45% overig EU, 20% buiten EU Handelsbalans 2011
Uitvoer
Zuivelproducten € 5,4 mrd
Landbouwproducten € 72,2 mrd
Invoer
Zuivelproducten € 2,3 mrd
Landbouwproducten € 47,7 mrd
Totaal € 405,1 mrd
Totaal € 364,8 mrd
Positief saldo handelsbalans Totaal
€ 40,3 mrd
Landbouwproducten
€ 24,5 mrd
Zuivelproducten
€ 3,1 mrd
bron: PZ, CBS, Eurostat
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
5
Marktbeeld Marktprijzen De zuivelmarkt toonde in 2011 een positief beeld. Een combinatie van beperkte beschikbaarheid en aantrekkende vraag leidde in de eerste maanden van het jaar tot een stevige stijging bij alle belangrijke basisproducten. Bij zowel melkpoeders als kaas liepen de prijsniveaus daarna onder invloed van onzekerheden in de markt weliswaar geleidelijk wat terug, maar bleven door goede vraagontwikkeling in vooral de Aziatische markten op niveau. Op boter hadden de aarzelingen in de markt aanvankelijk minder vat, mede door het beperkte aanbod uit Nieuw-Zeeland. Pas in het laatste kwartaal van 2011, toen Nieuw-Zeeland de boterproductie weer opvoerde, trad een substantiële prijsdaling op. De gemiddelde noteringen voor niet-mager melkpoeder, mager melkpoeder en boter evenals de gemiddelde indicatieve waarde van Gouda 48+, lagen alle fors boven het niveau van 2010. Opbrengst melk Op basis van Nederlandse noteringen en wereldmarktprijzen voor boter en mager melkpoeder
40
€ per 100 kg melk met 3,7% vet
wereldmarkt EU-markt basisprijs1)
35
30
25
1) op basis van EU-interventieprijzen voor mager melkpoeder en boter bron: PZ
6
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
dec-11
okt-11
nov-11
sep-11
jul-11
aug-11
jun-11
mei-11
apr-11
mrt-11
jan-11
feb-11
dec-10
okt-10
nov-10
sep-10
jul-10
aug-10
jun-10
apr-10
mei-10
mrt-10
jan-10
feb-10
20
Marktbeeld
Consumentenprijzen Winkelprijzen van zuivelproducten stegen in 2011 in het algemeen licht. De prijsstijgingen bij productcategorieën als kaas en consumptiemelk bleven daarbij min of meer in lijn met de inflatie. De prijsstijging bij boter lag wat hoger, terwijl in de categorie dessertproducten de prijzen stabiliseerden of soms zelfs daalden. Gemiddelde consumentenprijzen zuivelproducten 2005
(€)
10
2010
2011
2005
2010
2011
Belegen Goudse kaas (1 kg)
7,18
8,80
9,30
Halfvolle melk (1 liter)
0,60
0,64
0,67
Roomboter, ongezouten (250 gr)
1,01
1,04
1,16
Vanillevla (1 liter)
0,90
0,86
0,82
8 6 4 2 0
Belegen Goudse kaas (1 kg)
Halfvolle melk (1 liter)
Roomboter, ongezouten (250 gr)
Vanillevla (1 liter)
Ontwikkeling consumentenprijsindices (gemiddelde 2009=100)
2009
110
2010
2011
Index
105
100
95
90
Consumptiemelk
Yoghurt, room, desserts e.d.
Kaas
Boter
Totaal bestedingen
bron: CBS
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
7
Marktbeeld
Monsterneming boerderijmelk voor uitbetaling melkprijs
Melkprijzen De goede prijsvorming in de zuivelmarkt weerspiegelde zich in een positieve ontwikkeling van de aan melkveehouders uitbetaalde melkprijs. Hierdoor zagen melkveehouders, na het eerdere herstel in 2010, hun inkomen opnieuw toenemen. De gemiddeld uitbetaalde melkprijs lag uiteindelijk 14% hoger dan in het voorafgaande jaar. Uitbetaalde melkprijs 40
€ per 100 kg
Nederland EU
35
30
25 2005
2006
bron: PZ, Europese Commissie
8
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
2007
2008
2009
2010
2011
Marktbeeld
Internationale melkprijsvergelijking (€ per 100 kg ) Onderneming
Land
2010
2011
2011/2010
Hämeenlinnan O.
Finland
39,22
43,28
10,4%
Granarolo (Noord)
Italië
34,92
40,40
15,7%
FrieslandCampina
Nederland
32,82
37,15
13,2%
DOC Kaas
Nederland
32,41
36,86
13,7%
Arla Foods DK
Denemarken
32,38
35,13
8,5%
Alois Müller
Duitsland
30,79
35,04
13,8%
Danone (Pas de Calais)
Frankrijk
32,20
34,55
7,3% 8,3%
Sodiaal Union
Frankrijk
31,71
34,34
Bongrain (Basse Normandie)
Frankrijk
31,81
34,34
8,0%
Milcobel
België
31,96
34,18
6,9%
Lactalis (Pays de la Loire)
Frankrijk
31,65
34,17
8,0%
Glanbia
Ierland
29,72
34,14
14,9%
Humana Milchunion eG
Duitsland
30,02
34,08
13,5%
Nordmilch
Duitsland
30,39
33,75
11,1%
Kerry Agribusiness
Ierland
29,00
33,61
15,9%
Dairy Crest (Davidstow)
Verenigd Koninkrijk
28,75
31,76
10,5%
First Milk
Verenigd Koninkrijk
25,26
28,83
14,2%
31,47
35,04
11,3%
Gemiddeld Fonterra
Nieuw-Zeeland
30,37
30,12
-0,8%
USA class III
Verenigde Staten
27,23
32,70
20,1%
Emmi
Zwitserland
48,90
opmerking: standaardmelk 4,2% vet en 3,4% eiwit (exclusief btw en inclusief nabetalingen) bron: LTO (www.milkprices.nl)
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
9
Melkveehouderij TA B E L L E N
Melkquotering
De Europese melkquoteringsregeling maximeert de melkproductie per lidstaat. Conform EU-besluitvorming over hervormingen in het Europese zuivelbeleid is het melkquotum in het quotumjaar 2011/12 opnieuw met 1% verruimd. Het totale Nederlandse melkquotum voor leveringen aan fabrieken bedroeg daarmee ruim 11,7 miljard kg. Dit melkquotum is door de Nederlandse melkveehouders met 0,5% overschreden (incl. vetcorrectie), wat resulteerde in €16,4 miljoen aan superheffing. Dit past in het beeld van de afgelopen jaren, waarbij overschrijding meer regel dan uitzondering was. Het illustreert dat de melkquotering de melkveehouderij in Nederland nog steeds beperkt. Benutting melkquotum Nederland 12,0
mrd kg
Melkaanvoer Melkquotum
Superheffing mln € 2011/12
16,4
11,8 2010/11 11,6
38,7
2009/10
11,4
2008/09
11,2
2007/08
2006/07
11,0
13,1
43,8
39,6
8,8
2005/06 0,0 10,8 2005/06
2007/08
bron: PZ
10
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
2009/10
2011/12
0
10
20
30
40
50
Melkveehouderij
Verdeling basisquotum naar grootteklasse van bedrijven
basisquotum (mln kg) grootteklasse (x 1.000 kg)
2005/06
%
2010/11
%
2011/12
%
< 500
3.623
33
2.349
20
2.184
19
500 - < 1.000
5.716
52
6.267
54
6.194
52
1.000 - < 1.500
1.259
11
2.089
18
2.291
19
459
4
979
8
1.133
10
Totaal toegekend quotum
11.056
100
11.684
100
11.802
100
Totaal aantal quotumhouders
22.272
> 1.500
19.028
18.528
bron: PZ
Schaalgrootte Het aantal quotumhouders liep in het quotumjaar 2011/12 opnieuw terug, tot ruim onder de 19 duizend (-2,6%). Deze ontwikkeling weerspiegelt de voortgaande schaalvergroting in de Nederlandse melkveehouderij. Sinds het quotumjaar 2005/06 verdubbelde de hoeveelheid basisquotum in de categorie bedrijven met een quotum van 1 miljoen kg of meer. Deze vertegenwoordigt inmiddels bijna 30% van het nationale melkquotum.
11
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Melkveehouderij
Melkveebestand Nadat EU-besluitvorming over quotumverruiming vijf jaar geleden leidde tot een vrij abrupte uitbreiding van de veestapel, lijkt de langjarige trend van meer doelmatigheid met minder koeien zich nu weer voort te zetten. De geleidelijke groei in melkproductie in de afgelopen paar jaar is dan ook vooral gerealiseerd via een verhoging in de melkgift per dier. In lijn daarmee laat 2011 een lichte afname in het melkveebestand (-0,6%) zien, evenals een verdere toename in de gemiddelde melkgift per koe, tot ruim boven de 8 duizend kg (+0,8%). Melk- en kalfkoeien en melkgift per koe 1.550
8.200 Melk- en kalfkoeien
1.500
8.000
1.450
7.800
1.400
7.600
1.350
7.400
1.300
2005
bron: PZ, CBS
12
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
2006
2007
2008
2009
2010
2011
7.200
Melkgift (kg)
Melk- en kalfkoeien (x 1.000)
Melkgift
Melkveehouderij
Draaimelkstal
Verdeling naar type melkstal
5,8%
3,0% 1,9%
7,0%
14,8%
Jaar: 2005
67,5% 3,8% 13,8%
Visgraat melkstal
Jaar: 2011
15,3%
52,6%
Grupstal Tandemmelkstal Zij-aan-zij melkstal Automatische melksystemen
4,8% 9,8%
Draaimelkstal bron: Stichting Kwaliteitszorg Onderhoud Melkinstallaties
13
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Industrie TA B E L L E N
Melkverwerking
De Nederlandse melkaanvoer nam in 2011 met 0,2% bescheiden toe tot 11,6 miljard kg. De groei was fors lager dan gemiddeld in de EU. Duitsland (+2,4%) en Frankrijk (+5,3%) lieten in het afgelopen jaar een sterke groei van de melkaanvoer zien. Buiten de EU valt vooral de aanzienlijke toename in Argentinië (+13,5%) en Nieuw-Zeeland (+10,5%) op, belangrijke concurrenten op de wereldmarkt. Door een sterk toegenomen import van grondstoffen steeg de Nederlandse melkverwerking in 2011 met 1,7% tot bijna 11,8 miljard kg melk. Ondanks de grotere beschikbaarheid van melk nam de kaasproductie ten opzichte van 2010 licht af. De extra melk vond voornamelijk haar weg in de productie van boter en boterolie, gecondenseerde melk en overige producten. De productie van melkpoeder en melk- en melkproducten liet in 2011 een daling zien. Melkaanvoer 2011 Ontwikkeling 2011 t.o.v. 2010
Internationaal
EU-lidstaten Duitsland +2,4%
EU-27 +2,1%
Frankrijk +5,3%
VS +1,8%
Nederland +0,2%
NieuwZeeland +10,5%
Polen +3,4%
Argentinië +13,5%
Ierland +3,9%
Australië +2,4% 0
30
Denemarken -0,6% 60 90 mrd kg
120
bron: PZ, Eurostat, nationale statistieken
14
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
150
0
5
10
15 mrd kg
20
25
30
Industrie
Bestemming van melk 2011 Overig 13,4% Boter en boterolie 1,6% Condens 6,5% Kaas 55,7%
Consumptiemelk en -producten 8,9%
Melkpoeder 13,9% bron: PZ
Kaas is verreweg het belangrijkste zuivelproduct. Bijna 56% van de in Nederland verwerkte melk verdwijnt in de kaasbak. Van de groei in verwerkte melk sinds 2005 (+0,8 mrd kg) is het meeste benut voor kaasproductie. Deze nam met 11,5% toe tot 750 duizend ton in 2011. Consumptiemelk en -producten 9,3%
Industriële zuivelproductie
(mln kg) 2010
2011
Melk afgeleverd aan fabrieken
11.622
11.642
2011/2010 0,2%
Voor verwerking beschikbare melk
11.569
11.769
1,7%
Consumptiemelk en -producten 1) 2)
1.080
1.043
-3,4% -0,5%
Kaas (inclusief kwark)
753
750
Boter en boterolie
179
187
4,1%
Niet-mager melkpoeder
135
131
-3,0%
64
62
-3,0%
347
354
2,1%
Mager melkpoeder Gecondenseerde
melk 3)
1) exclusief toevoegingen 2) inclusief room 3) inclusief koffiemelk
bron: PZ
15
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Industrie
Kengetallen 2010
2011
Ondernemingen 1)
22
20
Totaal fabrieken:
52
50
· Coöperatief
32
31
· Niet-coöperatief
20
19
Aantal werknemers
10.000
9.800
Verwerkte melk (mln kg)
11.569
11.769
Productiewaarde (€ mln)
5.880
Bedum
Bolsward Workum
6.410
Leeuwarden
Noordwijk Marum Gerkesklooster
Drachten Scharsterbrug
Beilen Hoogeveen Meppel
Lutjewinkel Limmen
Coevorden Balkbrug
Rouveen Kampen
Katwoude
Lelystad
Beemster
Zeewolde
Ommen
Dalfsen Nunspeet Hengelo
Nijkerk Steenderen Zoetermeer
Zelhem
Bleskensgraaf Rotterdam
Lochem Borculo Varsseveld
Schoonrewoerd Gorinchem
Maasdam
Den Bosch Veghel
Etten-Leur Molenschot
Cuyk Rijkevoort Boxmeer
Nuenen Eindhoven
FrieslandCampina
25
Farm Dairy - Lelystad
1
DOC Kaas
2
Globemilk - Boxmeer
1
Hyproca Dairy Group
2
Henri Willig - Katwoude
1
Leerdammer Company
2
Hochwald - Bolsward
1
Nutricia
2
Katshaar Zuivel - Coevorden
1
Rouveen / Bastiaansen
2
Nestlé - Nunspeet
1
Vreugdenhil
2
Özgazi - Etten-Leur
1
Arla Foods - Nijkerk
1
Vecozuivel - Zeewolde
1
CONO Kaasmakers - Beemster 1
VIV Buisman - Zelhem
1
Delta Milk - Bleskensgraaf
De Zuivelhoeve - Hengelo
1
1
Born
1) ondernemingen die meer dan 10 miljoen kg rauwe melk en/of room verwerken, situatie per 31/12/2011 bron: PZ, CBS
16
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Industrie
Structuur De Nederlandse zuivelindustrie bestond eind 2011 uit 20 bedrijven met in totaal 50 fabrieken. Hiervan zijn 5 bedrijven coöperaties. Zij verwerken hun melk in 31 fabrieken. Door de goede marktsituatie met hoge prijzen is de productiewaarde in 2011 met 9% toegenomen tot ruim € 6,4 miljard. Per 100 kg verwerkte melk steeg deze tot € 54,50, wat 7% meer was dan in 2010. Top-10 grootste zuivelconcerns Concern
Land
Zuivelomzet (€ mrd)
1
Nestlé
Zwitserland
2
Danone
Frankrijk
18,6 14,0
3
Lactalis
Frankrijk
13,4 11,3
4
Fonterra
Nieuw-Zeeland
5
FrieslandCampina
Nederland
9,7
6
Dairy Farmers of America
Verenigde Staten
9,3
7
Dean Foods
Verenigde Staten
8,4
8
Arla Foods
Denemarken/Zweden
7,4
9
Kraft Foods
Verenigde Staten
5,5
Meiji
Japan
5,3
10
opmerking: omzet 2011 + fusies en acquisities tussen 1 januari en 15 juni 2012 bron: Rabobank
17
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Handel
Uitvoer
TA B E L L E N
De Nederlandse zuivelexport daalde in 2011 qua volume maar realiseerde door de positieve prijsontwikkeling wel beduidend meer waarde dan in het voorafgaande jaar. De volumedaling betrof belangrijke productcategorieën als kaas, boter en niet-mager melkpoeder. De export van mager melkpoeder naar de wereldmarkt nam daarentegen sterk toe. Uiteindelijk bedroeg de Nederlandse uitvoerwaarde van zuivelproducten in 2011 bijna € 5,4 miljard (+17%). Doordat de waarde van de export meer toenam dan die van de import, steeg de positieve bijdrage van zuivel aan de Nederlandse handelsbalans met bijna € 600 miljoen, tot ruim € 3 miljard. Het belangrijkste deel (65%) van de exportwaarde wordt verdiend met handel binnen de EU. Duitsland blijft daarbij met afstand de belangrijkste markt en was samen met België en Frankrijk goed voor bijna driekwart van de afzet. Kaas, boter(olie) en mager melkpoeder zijn hierbij de belangrijkste productcategorieën.
18
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Handel
Top-5 exportbestemmingen 2011
(mln kg)
Index (2010=100)
Kaas
Boter en boterolie Index
Duitsland
238,8
97,2
Frankrijk
65,3
België
64,5
Spanje Russische Federatie
Index België
39,5
124,9
100,3
Frankrijk
36,5
114,4
86,3
Duitsland
34,9
75,6
40,2
86,6
Italië
6,6
112,1
29,0
117,5
Overige landen
204,1
90,8
Overige landen
Totaal
642,0
94,2
Totaal
Niet mager melkpoeder
Singapore
4,3
106,1
39,7
64,8
161,5
89,3
Mager melkpoeder Index 29,9
Saudi-Arabië
11,9
84,6
Angola
11,4
102,7
Nigeria
9,9
89,9
Koeweit
9,5
69,9
Vietnam
9,6
152,2
Duitsland
8,4
101,7
Thailand
7,5
137,3
73,9
87,9
Overige landen
62,9
119,5
145,0
88,8
Totaal
113,8
115,4
Overige landen Totaal
93,0
Index
Nigeria
België
12,7
98,5
Duitsland
11,2
108,7
bron: PZ, Eurostat, CBS
In de export van Nederlandse kaas buiten de EU zijn de belangrijkste bestemmingen Rusland, Noord-Afrika, de VS en Japan. Bij niet-mager melkpoeder en gecondenseerde melkproducten domineren bestemmingen in Afrika, Midden-Oosten en Zuidoost-Azië.
19
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Handel
Uitvoerwaarde naar bestemming 2011 Nigeria 10% Nederland Verenigd Koninkrijk EU overig 4% 10% Italië 5 0 4% Griekenland Duitsland 5% 39% Europese Unie Spanje € 3,5 mrd 5%
Derde landen 15 € 1,9 mrd
10
Saudi-Arabië 7%
20
Overige derde landen 63%
Russische Federatie 7% Verenigde 25 Arabische Emiraten30 5% Zuid-Korea 4% Indonesië 4%
Frankrijk 13% België 21% bron: PZ, Eurostat, CBS
Positie Nederlandse zuivelexport op de wereldmarkt Ontwikkeling exportaandelen belangrijkste zuivelexporteurs (wereldhandelstotaal 2005/2010/2011: 43,9/52,7/58,2 mrd kg)
Nederland
2010
5,7% 5,0% 5,1%
EU
22,3%
8,4%
VS
7,2% 8,2%
Australië
Argentinië
4,4% 3,0% 4,1%
Wit-Rusland
3,2% 4,2% 3,6%
11,2%
20,8% 20,0%
bron: PZ
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
5
26,2% 26,1%
11,7% 11,9%
Rest van de wereld 0
2011 26,3% 26,8% 26,1%
Nieuw-Zeeland
20
2005
10
mrd kg
15
20
24,2%
25
Handel
Invoer zuivelproducten kaas
200
mager melkpoeder boter en boterolie
150 mln kg
niet-mager melkpoeder
100 50 0
2005
2010
2011
bron: Eurostat, CBS
Belangrijkste herkomstlanden Overige landen 14% Polen 4% Ierland 4% Verenigd Koninkrijk 5%
Invoerwaarde 2011: € 2,3 mrd
Duitsland 45%
Frankrijk 11%
bron: Eurostat, CBS
België 17%
Invoer Hoewel primair een exporteur van zuivel, importeert Nederland ook jaarlijks een substantiële hoeveelheid aan zuivelproducten. In 2011 bedroeg de totale importwaarde € 2,3 miljard (+ 10%), nagenoeg geheel afkomstig uit de EU. Duitsland en België waren samen goed voor ruim 60% van het totaal. De belangrijkste producten waren kaas, boter en, in mindere mate, melkpoeders.
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
21
Consumptie
Consumptie
TA B E L L E N
De kaasconsumptie ligt in Nederland op een niveau van ruim 19 kg per hoofd van de bevolking. Sinds 2005 is het consumptieniveau van kaas vrijwel gelijk gebleven. De gemiddelde boterconsumptie schommelt al jaren tussen de 3 en 4 kg per hoofd van de bevolking. In 2011 verbruikte een gemiddelde Nederlander ruim 3 kg boter. De consumptie van consumptiemelk (kleinverpakking) laat al jaren een dalende trend zien. In 2011 bedroeg deze 49 kg, een lichte daling in vergelijking met het jaar daarvoor. Ten opzichte van 2005 drinkt een gemiddelde Nederlander 7 kg minder consumptiemelk. De consumptie van consumptiemelkproducten (yoghurt, vla en dergelijke) daarentegen is al jarenlang stabiel.
22
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
Consumptie
Consumptie zuivelproducten
(per persoon in kg) 2005
2010
2011
NL
EU
NL
EU
NL
4,2
3,9
3,0
3,6
3,3
3,6
Consumptiemelk
56,0
66,7
50,0
64,7
49,0
64,3
Kaas
19,1
16,1
19,5
17,1
19,4
17,1
Boter
EU
bron: PZ, Europese Commissie, IDF
Consumptie dranken 2009
2010
Koffie Frisdranken Thee Bier Consumptiemelk Sappen en nectaren Wijn Mineraal- en bronwater Siropen (drinkklaar) 0
30
60 90 per persoon in liters
120
150
bron: PZ, FWS, Productschap Wijn, KNVKT, Nederlandse Brouwers
Productschap Zuivel
zuivel in cijfers 2011
23
