Donderdag 8 november 2007 Geertekerk Geertekerkhof 23 3511 XC Utrecht
Rietvelt Symposium
‘De nieuwe apartheid’
3e
Het 3e Rietvelt Symposium Opnieuw een middag waarin u stof tot nadenken aangereikt krijgt. Een traditie, waarmee wij u -in de geest van Ton Rietvelt- willen laten stilstaan bij zaken die vanzelfsprekend lijken …..?
“De nieuwe apartheid” Apart zijn, een buitenbeentje zijn, of je aansluiten bij een groep. In verschillende levensfasen en in verschillende situaties sta je voor deze keuze. Soms is groepsdruk van invloed op deze keuze. Maar je kúnt, in interactie met anderen, een keuze maken. Anders is het als die interactie niet mogelijk is, als het wetten en regels zijn die van invloed zijn op de wijze waarop je je tot anderen verhoudt. Anders is het als je apart gezèt wordt. Nieuwe wetgeving, toenemende detaillering van regeltjes, verzakelijking; mensen die ondersteuning nodig hebben in hun leven wordt het steeds moeilijker gemaakt hieraan een eigen invulling te geven. Niets gaat vanzelfsprekend. Alles moet geregeld worden. Vermaatschappelijking is het credo, apartheid is de realiteit.
De nieuwe apartheid is het thema van vandaag. De locatie voor dit symposium sluit goed aan bij wat we willen uitdragen. De Geertekerk is een plek die vele stormen heeft doorstaan en tot op de dag van vandaag een ontmoetingsplek is voor mensen die zich willen bezinnen, die stil willen staan bij schijnbare vanzelfsprekendheden. Namens de voorbereidingscommissie van het CCE Utrecht en Noord-Holland, Piet Adriaans Cor de Bode Hans Bom Marriet Clerkx Gertrud Gosenshuis Ton Millenaar Ans van Spellen Riet Verbeek
Programma 12.00 -13.00 uur
Ontvangst met broodjes
13.00 -13.10 uur
Welkomstwoord door Drs. Ton Millenaar, voorzitter bestuur CCE Utrecht en Noord-Holland
13.10 - 13.20 uur
Inleiding en start symposium door de middagvoorzitter Dr. Cor de Bode
13.20 - 13.50 uur
“Hoe gewoon is bijzonder? De integratie van verstandelijk gehandicapten in de Nederlandse samenleving” Prof. Kees Schuyt
13.50 - 14.20 uur
“Anders apart, Apart anders“ Lydia la Rivière-Zijdel, MA
14.20 - 14.30 uur
Intermezzo Hester Macrander
14.30 - 15.00 uur
Pauze
15.00 - 15.30 uur
“Skills for Support” Skills for Support team Bristol Engeland
15.30 - 16.00 uur
“Integratie mislukt? Het begint pas!” Ronald Dekkers
16.00 - 16.10 uur
Intermezzo Hester Macrander
16.10 - 17.30 uur
Afsluiting met een drankje en hapje
Sprekers Prof. Kees Schuyt is socioloog, jurist, columnist en lid van de Raad van State. Een spreker van faam en formaat. Nog maar nauwelijks bekomen van zijn afscheidscollege aan de Universiteit van Amsterdam over het vergrijzingvraagstuk in Nederland, richt deze scherpe wetenschapper en columnist zijn vizier op het thema van dit symposium. Vergelijkende patronen in het omgaan met culturele minderheden en mensen met een verstandelijke handicap is zeker een invalshoek die vandaag belicht zal worden. In 1972 al promoveerde hij in Leiden op de studie: Recht, orde en burgerlijke ongehoorzaamheid. Sindsdien zijn van zijn hand heel wat pittige columns verschenen die steeds weer trachten de maatschappij met een kritische blik naar zichzelf te laten kijken. Lydia la Rivière-Zijdel, MA, is consultant in Gender, Diversity & Sport en voorzitter van de DCDD (Dutch Coalition on Disability and Development). Lydia is een ondernemende vrouw die al meer dan 20 jaar geleden in Tanzania een school voor vrouwen heeft opgezet. Na een ernstig auto-ongeluk treedt zij vanuit haar rolstoel de wereld nog energieker tegemoet dan daarvoor. Zij is een vrouw die het vechten tot levenskunst heeft verheven en in het bezit is van de 3de Dan Karate en 1ste Dan Aikido. Zij traint grote groepen mensen met een handicap in weerbaarheid. Een gevleugelde uitspraak van
haar is: “Als je mensen niet serieus neemt dan verneder je ze ook!”. Strijdbaar en door een boeddhistische manier van denken ook zachter geworden wijdt zij zich met hart en ziel aan de ontwikkeling van zelfstandigheid en gelijkwaardigheid en rechten van mensen met een handicap in binnen- en buitenland, met name ontwikkelingslanden. “Skills for Support team” from the Norah Fry Research Centre University of Bristol is een groep enthousiaste wetenschappers die voor en door mensen met een verstandelijke handicap onderzoeksinstrumenten ontwikkelt. Zij richten zich op het ontwikkelen van instrumenten en vaardigheden die een hulp kunnen zijn voor mensen met een verstandelijke handicap bij het maken van belangrijke beslissingen in hun leven. Zij doen baanbrekend en inventief werk met maar één doel: Hoe vergroot je de invloed van iemand met een verstandelijke handicap op zijn of haar eigen leven! Als zij in hun presentatie eenmaal goed op stoom zijn dan ontstaat er bij de toehoorders altijd een hang naar meer, meer en nog meer. Voor het eerst worden hun ideeën en hun resultaten in Nederland gepresenteerd. Een niet te missen kans dus! Ronald Dekkers is voorzitter van de cliëntenraad van de stichting Zozijn, is lid van het bestuur van LFB (Landelijke Federatie van Belangenverenigingen) en
Inleiders geeft les als ervaringsdeskundige aan de SPW-opleiding. Ronald is een groot voorstander van Supported Living sinds hij in Amerika met zijn eigen ogen heeft gezien wat dat voor mensen met een verstandelijke beperking kan betekenen. Het kan hem echt boos maken als mensen in Nederland te snel zeggen dat integratie niet kan. Volgens hem wordt het hoog tijd dat er een andere manier van denken komt. Hij weet als geen ander dat je van je handicaps last blijft hebben maar dat betekent alleen maar dat je steun nodig hebt. Zijn adagium is: “Kijk naar de mogelijkheden in plaats van naar de beperkingen!”. Ronald vertelt zijn verhaal graag, maar gaat nog liever met mensen in discussie en dat zal hij op dit symposium dan ook graag doen.
Intermezzo Hester Macrander heeft jarenlang ervaring als cabaretier en columnist. Zij verzorgt graag de vrolijke noot in het symposium om op geheel eigen wijze iets toe te voegen aan de inhoud. Hester zal de nieuwe apartheid op aparte wijze deze middag over de zaal uitstrooien.
Ton Millenaar was directievoorzitter van de Hartekampgroep, is nu in de OBU en als freelancer actief in besturen en projecten. Hij is ondermeer voorzitter van het Bestuur van het CCE Utrecht en NoordHolland en tevens vice-voorzitter van CCE Nederland. Hij heeft zich altijd zeer aangesproken en geïnspireerd gevoeld door de opvattingen van Ton Rietvelt, die zeer betrokken was bij de cliënt en een groot inlevingsvermogen had in het sociale netwerk van de cliënt. Daardoor was Ton Rietvelt in staat de juiste deskundigheid van professionals te matchen en te mobiliseren om de cliënt en zijn netwerk op positieve wijze te activeren. Cor de Bode is consulent van het CCE en psychotherapeut gespecialiseerd in de systeemtherapie. Hij is voorzitter van de Raad van Bestuur van het Sinaï Centrum, lid van de Raad van Bestuur van Cogis (kenniscentrum voor vervolging, oorlog en geweld) en voorzitter van de Raad van Bestuur van De Schalm (psychotherapeutische deeltijdbehandeling voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis en psychotrauma-problematiek).
GEERTEKERK Geschiedenis van het gebouw De Geertekerk is vernoemd naar de heilige Gertrudis (576-659), patrones van de reizigers. Zij werd ook aangeroepen voor hulp tegen muizen- en rattenplagen. De eerste vermelding van de Geertekerk is te vinden in een geschrift uit de 13e eeuw. In die tijd, voor het graven van de singel, stond de kerk op een plek tegenover de huidige locatie. Aangenomen wordt dat zij daar al stond toen de stadsmuur verrees, die het dorp doorsneed waarvan deze eerste Geertekerk het godshuis was. Nadat de kerk herhaaldelijk aan plundering ten prooi was gevallen, werd een nieuwe gebouwd, op de huidige plek. Deze kerk bestond uit een eenvoudige romaanse hal op de plek van het schip van de huidige kerk. In de 14e eeuw werd de romaanse hal uitgebouwd met achtereenvolgens een toren en, in gotische stijl, het koor, het transsept en de zijbeuken. In de daarop volgende eeuw kreeg de kerk haar huidige vorm. De geschiedenis van de Geertekerk is veelbewogen. Zo was dit het eerste gebouw dat door de beeldenstorm getroffen werd (24 augustus 1566). Toen bleef de schade nog beperkt, maar in 1581 werden de beelden en altaren radicaal uit de kerk verwijderd. Het gebouw is in de loop der eeuwen meerdere malen gebruikt als onderkomen voor legeronderdelen. Het diende in 1855 gedurende drie maanden als opvangcentrum voor de slachtoffers van een dijkdoorbraak bij Veenendaal.
Remonstrantse kerk Vele generaties lang had de Geertekerk voor de Utrechters een bijzondere en dierbare betekenis als doopkerk. Maar in de 19e eeuw werden er voorstellen gedaan om de kerk af te breken. In de jaren dertig van deze eeuw leken deze plannen hun beslag te gaan krijgen. Door het uitbreken van de tweede wereldoorlog kwam daarvan echter niets terecht. In 1954 werd de Geertekerk uiteindelijk door de Hervormde Gemeente Utrecht verkocht aan de Remonstranten. Van het gebouw restte toen niet veel meer dan een ruïne. Door restauratie onder leiding van de architecten E.A. Canneman en D. Verheus verrees de Geertekerk weer in volle glorie en op 1 december 1956 werd zij weer in gebruik genomen als kerk. Sindsdien is de Geertekerk het religieuze centrum van de Remonstrantse Gemeente in Utrecht. Interieur De 17e eeuwse kansel is afkomstig uit de Remonstrantse kerk in Zevenhuizen. Het Strümpler-orgel dateert van 1803 en komt uit de Doopsgezinde kerk van De Rijp. Onlangs werd het volledig gerestaureerd en in oorspronkelijke staat hersteld. Het kleine kabinetorgel is in 1765 gebouwd door G. Onderhuis, een tijdgenoot van Strümpfler. Dit is kort geleden gerestaureerd. Het Griekse kruis in het koor is van de hand van Antoinette Gispen, die ook de bloemenvaas maakte. Het doopvont is een ontwerp van Pieter D 'Hont. De drie glas-in-lood ramen zijn in Groningen gemaakt door Johan Dijkstra
Utrecht en Noord-Holland Australiëlaan 14 3526 AB Utrecht 030-2964941
[email protected] www.cce.nl
Colofon Vormgeving en afbeelding omslag: Ton Leenhouts