Ries Doms drumt voor The Kik Leerstoel te koop
Onafhankelijk magazine van Tilburg University
Je geloof of je leven Meer met minder kankernazorg
no. 02 11 september 2014
02. Waar
tekst Jozien Wijkhuijs fotografie Marieke Plasier
Als je met me neukt, maak je kans op tienduizend euro
Waar is Univers
Witte wijn en hete aardappelen
Column
Univers is overal. Misschien ook wel bij jou in de buurt.
Naakt over de Dam
“Het is bepaald niet saai in de academie”, meldt rector Philip Eijlander ons aan het begin van de Opening van het Academisch Jaar 2014. Met een sappig thema als ‘De regio, een wereld te winnen’, kan dit ook bijna niet. Hoe weinig saai de academie op dit moment is, onderstreept Ernst Hirsch Ballin door te beginnen met een grapje. “Ik dacht even dat jullie mijn zoon moesten hebben, die is namelijk dj”. Uiteraard krijgt hij de zaal plat. Het is weer het seizoen van kritiek op de ontgroening, want de nieuwe aanwas van de verenigingen wordt rond deze tijd flink op de proef gesteld. Deze periode is duidelijk een door de jaren heen aangepaste versie van academische mores; eerst moet je een aantal zware momenten doorstaan voordat je onderdeel wordt (of blijft) van de academische borrelgemeenschap. Verplicht luisteren naar de toespraak van dr. Ernst Hirsch Ballin en beleefd knikken alsof je begrijpt waarom er een Afrikaanse percussieband is uitgenodigd voor een zweterig intermezzo. Krimp ook vooral niet in elkaar zodra een selectie Beloftes uit het verenigingsleven onverwacht een mateloos vals Io Vivat begint te zingen voor scheidend toezichthouder Ruud Lubbers. Traditie in de academie is immers dat er zoveel mogelijk hordes worden opgeworpen tot het bereiken van de burrel. Gelukkig wordt de alleroudste academische traditie, de afsluitende receptie, weer door iedereen ten volle genoten. De kaasvlinders zijn er, de zwarte doctoraalhoedjes van de professoren gaan af en er wordt voorzichtig gelachen. De wijn vloeit rijkelijk en de hete aardappels nemen met ieder glas in omvang af. Op naar een nieuw jaar. Nee, het is bepaald niet saai in de academie.
Een cameraman, twee presentatoren en een studente in een flinterdunne badjas. “Sabine, wat ga jij doen?” “Ik ga naakt een rondje rennen op de Dam.” “Heb je er goed over nagedacht?” “Nee.” En hopla, daar rent Sabine Vreugdenhil naakt over de Dam in Amsterdam, met een cameraman achter zich aan. Langs de hotdogkraam en tussen de duiven door. Handen in de lucht. Toeristen kijken verstoord op. De dj’s Daniël Lippens en Ivo van Breukelen gieren het uit. Sabine doet mee aan de wedstrijd ‘Superstudent’, georganiseerd door Radio 538. Wat valt er te winnen? Een jaar lang gratis studeren, ter waarde van 10.000 euro. Maar daarvoor moet je wel een lekker malle stunt verzinnen én uitvoeren. Naakt over de Dam rennen, bedacht Sabine. Ze won niet, maar zo’n beetje heel studerend Nederland kent haar nu. Het naaktfilmpje werd vele duizenden malen gedeeld op Facebook. Ach, zal Sabine denken, het waait wel weer over. Maar helaas, op internet waait niets over. Alles blijft tot het einde der tijden online, óók het filmpje van de naakte Sabine. In een tijdsgewricht waar iedereen zich druk maakt over zijn online presence, een regelrechte ramp. Sabine volgt de studie Hotelen Toeristisch Management. Wie weet gaat ze ooit carrière maken. Nou, dan kun je er de klok op gelijk zetten. Op het moment dat ze in aanmerking komt voor een hoge managementfunctie binnen een hotelketen, duiken de beelden weer op. Plus alle comments van reaguurders, waarvan “Sabine, als je met me neukt, maak je kans op tienduizend euro”, nog de meest vriendelijke is. Wat de hedendaagse armlastige student al niet over heeft voor een klein kansje op 10.000 euro. Nee, daar heeft Sabine niet goed over nagedacht. Maar leerzaam is het wel, want het financieel uitkleden van het hoger onderwijs - én de gevolgen daarvan - werden nog nooit zo treffend geïllustreerd. Luuk Koelman columnist Univers
Inhoudsopgave 04. Buzz 06. Pics 08. Passion, fear & faith 11. Coverstory 14. TiU-panel 15. Opinie 16. Lifestyle 18. Over de schutting 19. Science & Society 21. International Univers 11 september 2014
08. Het rock ’n roll-leven van drummer Doms
Hij maakt furore in nederbietband The Kik. Maar topdrummer Ries Doms heeft nog meer ambities.
Bijzondere leerstoel te koop?
11. Gesponsorde hoogleraren leveren de universiteit miljoenen op. Maar hoe afhankelijk zijn ze, en hoe word je het eigenlijk?
Bekeren of een wrede dood
15. Jezidi’s in Irak hebben het moeilijk. En worden voor een wrede keuze gesteld. Cultuurtheoloog Frank Bosman beschouwt.
Cancer research
19. Cancer isn’t the death sentence it used to be. Quality of life is now the trump card. Two Tilburg cancer researchers look for the best possible follow-up care.
En passant .03
fotografie Dolph Cantrijn en Marieke Plasier
Spotted! Brabantse Dag Heeze - 31 augustus 2014 Uit volle borst het clublied brallend, in de weer met wortels, besmeurd met derrie. Dit is blijkbaar hoe de Brabantse goegemeente de Tilburgse studenten van Olof ziet. Of hebben we hier te maken met een ontgroeningsritueel? Hoe dan ook, deze creatie is voor rekening van de wagenbouwers van Vriendenkring De Rijten, die zich lieten inspireren door het Tilburgs studentenleven.
En passant
&
Tips? Mail de redactie:
[email protected] of ga naar facebook.com/ universonline. Tweeten kan ook: twitter.com/ universtweet.
&
Loco & borrel De nieuwe onderwijswethouder en loco-burgemeester Marcelle Hendrickx vertegenwoordigt burgemeester & andere wethouders tijdens de opening van het academisch jaar. Een bekend gezicht?
(Advertentie)
Festivalshirt & campus Ken je het festivalshirt van 2014 nog niet? Dat is een grijs H&M-shirt met een vrolijk bloemetjespatroon. Heel Nederland loopt er mee rond. Het is een hit op social media. Een Facebookpagina roept iedereen op om een foto te maken van mensen die dit shirt dragen. Nog een laatste eerbetoon aan het festivalseizoen? Vooruit. Deze sympathieke uitwisselingsstudent uit Singapore pakt de shine met zijn festivalshirt.
Univers 11 september 2014
04. Buzz Knipoog
;)
Campuslantaarn VVD-proof
Debat
Jet Bussemaker en de grondeloze stilte Ooit - in de jaren ‘90 - kregen ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het voor de kiezen. Probeer maar eens boven een Malieveld vol boze studenten uit te schreeuwen. Jo Ritzen lukte het in de verste verte niet. Nee, dan Jet Bussemaker. Zij noemt de afschaffing van de basisbeurs in een interview op UniversOnline haar ‘grootste overwinning’. Daar zegt ze dan een beetje vergenoegd bij: “Ik heb een paar protesten gezien, maar dat waren kleine groepen met een spandoek. Meer niet.” Ook op 1 september, bij de opening van het academisch jaar, is er geprotesteerd tegen het beoogde nieuwe leenstelsel. De nieuwssites kopten nadrukkelijk dat het ging om een ‘stil’ protest. Zo droegen woedende studenten een button met een ‘gebroken academische hoed’. In Enschede werd het bonter. Op initiatief van de SP kreeg de minister daar een Gouden Moker aangeboden, die ze weigerde in ontvangst te nemen. In het interview op UniversOnline kondigt Bussemaker een najaarstournee aan langs Nederlandse universiteiten. De minister is niet bang dat boze studenten haar overal in het land gaan belagen. De vraag is: Wat vinden wij hiervan? Van een laconieke minister met de botte bijl? Hoe moet dat nu, als Bussemaker straks Tilburg University aan doet? Mail je mening naar
[email protected] of lees het artikel op UniversOnline van woensdag 20 augustus: “Ik zag een paar studenten met een spandoek, meer niet”.
We kenden de term al van treinstellen, bushokjes en ander breekbaar straatmeubilair: hufterproof. Kleinere of grotere ingrepen om misbruik of vernielingen van openbaar goed te voorkomen. Ook op een vriendelijke groene Tilburgse campus blijken we daar ons voordeel mee te kunnen doen. Met een simpele ingreep in de promotionele sfeer is de lantaarnpaal bij de campustoegang VVD-proof gemaakt. Bij de gemeenteraadsverkiezingen afgelopen voorjaar werd de paal namelijk slachtoffer van overenthousiaste campagneposterplakkers. Met name van die van blauw-oranje huize. Maar liefst vijf dubbele propagandaplaten werden door de volkspartij om onze onschuldige campusverlichting gemonteerd. Opgeteld bij de twee plakkaten van de meer beschaafde, of bescheiden, of misschien budgettair beperktere partijen CDA en Lijst Smolders zag je door de posters de paal niet meer. Vol is vol, zou je denken, maar als je het de VVD vraagt, past er dan blijkbaar nog altijd eentje bij. Met een fraai staaltje paaltjepik heeft de universiteit die praktijken nu een halt toe geroepen, door het strategisch ophangen van een Tilburg Universityvendel halverwege de lantaarn. Verkiezingen zijn leuk, maar het moet hier natuurlijk geen circus worden.
Studentenverenigingen krijgen steeds minder aanmeldingen
Van de redactie Het dagverblijf van mijn geestelijk gehandicapte zus José was vlakbij haar woonhuis, mijn bejaarde ouders konden de begeleiders altijd bereiken. Maar de instelling fuseerde zich rot en veranderde elk jaar van naam. Tot ze op een gegeven moment achter een 0900-nummer en een paar honderd kilometer verderop zaten. Ze namen de ironische naam Dichterbij aan. Gerard van Maasakkers mocht het Dichterbij-lied zingen, maar alle hulp en service voor ouders en verzorgers verdween. Nu lees ik dat Dichterbij een leerstoel betaalt op onze universiteit. Als dat maar meer handen aan het bed oplevert. Zie pagina's 11 tot 13
Francine Bardoel, hoofdredacteur
[email protected]
Univers 11 september 2014
Waar moeten we onze CEO’s dan vandaan halen?
Ja, en? (34%, 84 stemmen)
Snap ik. Jasjes en dasjes zijn zóóó 1980 (18%, 44 stemmen)
(48%, 116 stemmen)
Totaal aantal stemmen: 244 Niek van Keulen (60, jurist en alumnus van Tilburg University) “In 1987 richtte ik met een paar vrienden Plato op. Absoluut het leukste wat ik in mijn studententijd heb gedaan. De tijden zijn misschien veranderd, maar toch raad ik iedereen aan om volop te genieten van het studentenleven. Ondanks het gezeur van de overheid en wellicht van je ouders. Leef. Ontdek. Doe. Geniet. Het lijkt soms of de studenten van vandaag dat een beetje vergeten. Plato, Olof, Vidar, nietskies wat bij je past. Straks, na je studietijd,
mag je nog werken tot vermoedelijk je 70e of 72e. Dat is héél erg lang.”
Marijke Kooijman (21, vierdejaars Rechtsgeleerdheid) “Ik ben geen lid van een studentenvereniging. Studentenverenigingen zijn meer iets van vergane tijden, denk ik. We moeten onze studie binnen vier jaar afmaken, dus hebben we er geen tijd meer voor.’’
Ga naar UniversOnline en stem op onze nieuwe poll.
Buzz .05
Ontsnappende borsten zijn spectaculairder dan vluchtelingen
ff bellen
Column
met Jean Vroomen
Collegevoorzitter Koen Becking opende begin september nieuwe laboratoria voor sociale psychologie en cognitieve neuropsychologie: acht nieuwe, geluidsdichte cabines voor het meten van hersenactiviteit en ander onderzoek. Maar wat kunnen we ermee? Aan de lijn: hoogleraar cognitieve neuropsychologie Jean Vroomen.
Wat gaan jullie doen? “We gaan experimenteel onderzoek doen: EEG-onderzoek en gedragsonderzoek. Een ‘surprise-reactie’ komt zelden voor omdat je brein voortdurend bezig is met dingen te voorspellen. Dat is een tamelijk nieuwe gedachte. Wij willen dat gaan bewijzen. Met het nieuwe laboratorium gaan we dat ook doen bij autisten. Het idee is dat hun brein niet goed voorspelt. We kunnen in onze nieuwe laboratoria kijken wat zij in hun brein ‘anders’ doen. We verwachten dan ook dat de Nobelprijs binnenkort binnenkomt. [lacht]”
Wat is het verschil met de huidige situatie? “Vroeger waren onze cabines verspreid, nu staan ze dichterbij elkaar. Het gebouw is zo oud dat het afgeschreven wordt. Dat had verder geen invloed op onze experimenten, maar we moesten wel zeggen: ‘het ziet er niet uit, maar het werkt allemaal wel’. Het gaat vooral om uitstraling. Ook kunnen de proefpersonen nu hun haren wassen na een EEG-onderzoek: dan kunnen ze de geleidende gel er uit halen. Als we over tweeëneenhalf jaar naar gebouw S verhuizen, nemen we alles mee.”
Proost
Bert-Jaap de botnet-slayer
Poppetjes verschuiven Kun je ze al zien zitten? De grote mannen in hun pakken - een landkaart van de wereld voor zich. Een tafel vol met leuke gekleurde pionnetjes die makkelijk te verschuiven zijn. Plannen makend. Spelend met de poppetjes die de troepen voorstellen – troepen die bestaan uit de echte mensen waar niemand nog boodschap aan heeft. Schuivend alsof ze bezig zijn met een potje Civilization V op de pc – landen veroverend alleen omdat het kan. Volwassen kerels die een spelletje spelen met de wereld. Die spelen om de wereld. Een spel dat makkelijk gewonnen wordt, aangezien de ogen van de mensheid zich liever richten op de volgende sappige roddel. Miljoenen ogen negeren zonder moeite het spelverloop compleet. ‘NAVO wil vijf legerbases in Oost-Europa’ – gaap, wat saai. ‘VS voeren opnieuw luchtaanvallen uit op Irak’ – ‘deden ze dat gisteren niet ook al?’ Mensen zien de pijn niet meer. Tellen de doden niet meer. Weten niet eens meer wie elkaar waar ook alweer op de nek zit. Het is niet meer bij te houden, en waarom zouden we dat ook willen? Vorige week waren immers de MTV Video Music Awards. Is het niet veel leuker om te bitchen over Lorde’s winst voor de beste Rock-video, terwijl NIEMAND dat rock zou mogen noemen? En dan die wardrobe malfunction van Nicki Minaj. Ontsnappende borsten zijn toch spectaculairder dan vluchtelingen die aan de dood ontsnappen? De mensen hebben liever het schandaal van naakte dames op sloopkogels – in plaats van verhalen over kogels die daadwerkelijke schade aanrichten. En ondertussen schuiven onze legerleiders de poppetjes vrolijk verder. Valsspelen is veel makkelijker als er niemand kijkt. Zoë-Amber Wolters (23) student Communicatie. Haar blogs zijn te lezen op UniversOnline.
Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet; het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit. We slapen en surfen een beetje geruster nu we weten dat onze Tilburgse prof. Bert-Jaap Koops cyberwar gaat voeren tegen zombiecomputers. Van NWO en andere partners krijgt Koops zo’n vierenhalve ton voor een onderzoeksproject om botnets te bestrijden. Botnets bestaan uit met een virus besmette computers die door fouteriken overgenomen kunnen worden en als netwerk ingezet voor schimmige zaken als spam, phishing en cyberaanvallen. Lastige materie, want een computerkaper kun je misschien wel pakken, maar de computers blijven besmet en een ander kan er zo weer mee verder. Gelukkig staat Koops er niet alleen voor, zijn team telt ook een promovendus en een postdoc.
Colofon Adres Postbus 90153 5000 LE Tilburg
[email protected] www.universonline.nl
Basisontwerp Unit20
Covers Dolph Cantrijn
Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University
Productie PrismaPrint
Advertenties
[email protected]
Volgende editie Univers 3 verschijnt op 2 oktober 2014 Redactieraad Irene Claessens, Jasper Haenen, Annemarie Hinten, Hille van der Kaa, Antony Pemberton (voorzitter a.i.), Lisa Reizevoort, Jos Straathof, Marcel Zeelenberg
Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel, Dieter van den Bergh, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Gerrie van Dooren, Adrian van den Eerenbeemt, Marianne Lalande, Luuk Koelman, Ivo de Kok, Frank van den Nieuwenhuijzen, Charles Peter, Marieke Plasier, Jack Tummers, Iris Scherphof, Bas van der Schot, Bart Smout, Ron Vaessen, Rik Wassens, Marten van der Wier, Jozien Wijkhuijs, Niek Willems, Eva Witte, Zoë-Amber Wolters.
Univers 11 september 2014
06. Pics
fotografie Dolph Cantrijn
Univers 11 september 2014
Pics .07
Katers & poedelen Onze excuses voor de heftige beelden, die volgens het Tilburgse CDA jonge kinderen voor hun leven kunnen traumatiseren. Op de laatste introductiedag konden de verse eerstejaars bijkomen in het Stappegoorbad. In aanwezigheid van gezinnen en jonge onschuldige kindertjes, pruilt het CDA. Volgend jaar maar een kinderverbod dan.
Ondertussen katerden de nietsvermoedende studenten rustig uit op Erdinger-luchtbedden. Na alle biertjes die ze op hebben, gaan zij nu op het biertje. Dat geldt dan weer niet voor de jongeheer die op de badrand zit, met z’n witte alcoholvrije minderjarigheidsbandje. ‘No beer for you!’ Niet van de tap en blijkbaar ook niet als opblaasbed. Gelukkig vindt hij er toch nog wel een bal aan.
Univers 11 september 2014
08. Passion, fear & faith
Mijn nachtmerrie is om later als zuur oud mannetje in café Weemoed te zitten
Univers 11 september 2014
Passion, fear & faith .09
tekst Jozien Wijkhuijs fotografie Dolph Cantrijn
Ik wil niet vergeten worden De Tilburgse drummer Ries Doms maakt met zijn band The Kik furore in de Nederlandstalige popwereld. De band heeft net zijn tweede plaat uitgebracht en werkt aan een nieuwe theatervoorstelling. Maar Doms heeft nog veel meer ambities.
B
rabant Open Air wordt de dag van het interview met Ries Doms afgelast. Hij zou er met zijn band The Kik spelen, in zijn eigen Tilburg. Veel lijkt het hem niet te doen. “Het was vorig jaar ook al failliet gegaan toch? Jammer, maar dat kan gebeuren.” Dit commentaar is tekenend voor zijn houding; nuchter en professioneel. De liefde voor muziek is er absoluut niet minder om. “Ik heb het nodig om muziek te maken, het is een oerinstinct. Mijn leven staat in het teken daarvan en al het andere komt op de tweede plaats. Ja, ook mijn gezin. Ik heb het geluk dat ze dat snappen.” The Kik bracht dit jaar zijn tweede album, toepasselijk 2 genaamd, uit. Eerder verscheen al Springlevend, met daarop de hit Simone. Oud The Madd-lid en frontman Dave von Raven is niet van de televisie af te slaan, het nummer Het is een mooie dag zat in ieders hoofd toen het in de ING-reclame werd gebruikt en bij Giel maakte de band recent Schuilen bij jou, een cover van de monsterhit In your arms van Chef’Special. De versie van The Kik is inmiddels de Mega Top 50 binnengedrongen. The Kik is een ‘nederbiet’-band, een genre dat niet per se Nederlandstalig is, maar door de band wel zo wordt uitgevoerd. “We twijfelden in het begin wel of we voor het Nederlands of het Engels gingen. Dit leek ons de beste keuze en het is een gouden greep geweest. Je moet je onderscheiden en dat doen wij. Wij klinken zoals we moeten klinken. Het is ook spannend, want mensen letten veel beter op wat je zingt. Dave is een geweldige tekstschrijver.” Komt de tekst echt alleen van Dave? “Ja, hij is daar gewoon heel erg goed in. Daarnaast is hij als frontman ook enorm gegroeid, hij moet dat blijven. Hij is echt een persoonlijkheid, maar gaat niet naast zijn schoenen lopen. Daarom kan ik me tegenover hem dienstbaar opstellen, iets waar ik normaal meer moeite mee heb.” Hoe uit zich dat? “Als je ergens invloed op hebt, word je er een beter onderdeel van. Ik heb een echte do it yourself-mentaliteit. Je moet het uiteindelijk zelf doen en niet gaan zitten wachten tot iemand anders dingen voor je regelt. Wij werken allemaal al vijftien jaar heel hard om te komen waar we nu zijn en dat kost veel. Ik doe erg veel naast mijn rol in The Kik. Ik heb een eigen platenlabel, Quadrofoon, en ik stond bijvoorbeeld aan de wieg van Incubate.
Ries Doms (Goirle, 1979) is drummer van ‘nederbietband’ The Kik. Hij is de zoon van beeldend kunstenaar Jan Doms. Zelf heeft hij twee zoons, van twee en vijf jaar oud. Hij speelde voorheen in bands als Vitamin X, The Hydromatics, Gingerpig, The Spades, Hooghwater en Powervice. The Kik speelt o.a. 25 september in de Mezz in Breda, 3 oktober in de Effenaar
Daarnaast werk ik in een chocoladevormenfabriek en studeer ik in deeltijd Technische bedrijfskunde aan Avans Hogeschool. Misschien ben ik wel snel verveeld, ik weet het niet. Ik ben vooral breed geïnteresseerd.” Bijten al die verschillende bezigheden elkaar niet? “Nee, ik denk dat ze elkaar versterken. Ik wil een basis hebben, een meerwaarde ten opzichte van anderen, mocht ik ooit weer iets anders moeten gaan doen. Daarnaast is het helemaal niet zo verschillend, op een abstract niveau denken kan ik bijvoorbeeld in vrije jazz, maar ook in het analyseren van het bedrijf waar ik werk. Er zit ook een verschil tussen de bandleden in wat we met The Kik willen bereiken, denk ik.” Wat wil jij dan met de band bereiken? “Ik wil niet vergeten worden.” Ziet de rest van de band dat zo anders dan? “Nee, misschien niet. Maar ik heb dat wel sterker. Het leidt voor ons allemaal tot een zinvol bestaan en we willen zolang mogelijk van de band genieten, we gaan niet voor kortstondig succes. Het is mijn nachtmerrie om later als zuur oud mannetje in café Weemoed te zitten en te zeuren dat ik te weinig erkenning heb gehad.” En natuurlijk is geld ook een belangrijke factor. “Uiteraard. Ik werd ooit uitgenodigd om in Amerika te komen spelen, ik ben toen voor drie maanden gegaan. Ik heb op 10 dollar per dag geleefd, dat raak je snel beu. In Amerika hebben muzikanten een hele andere kijk op het leven als artiest, daar zijn veel minder regelingen. Wil je het daar maken, moet je echt toegewijd zijn. Hier had je vroeger nog de wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WIK). Ik ben daar niet tegen, maar voor mezelf wilde ik die niet. Ik was bang dat ik er lui van werd.” Maar die WIK is inmiddels afgeschaft, is het nu in Nederland niet ook heel moeilijk voor kunstenaars? “Ik wil me niet teveel in het debat rondom politiek en kunst mengen. De politiek op dit moment is niet erg pro-kunst, er is de afgelopen jaren heel veel naar de kloten geholpen. Het had wat mij betreft anders gemoeten, met minder schade. Er wordt door
in Eindhoven en 16 oktober in W2 Den Bosch. Met The Kik treedt Doms vanaf december ook op met de reprise van De Veelste Groote Nederbiet Sjo, een ‘federatie ter bevordering van het spelen met legendes bij voorkeur voor ze overlijden’. www.thekik.nl
Univers 11 september 2014
10. Passion, fear & faith
Stilte is ook muziek, net als dat zwart en wit ook kleuren zijn de politiek vaak een negatief beeld neergezet. Namelijk dat kunstenaars alleen maar zitten te parasiteren op overheidsgelden. Als een kunstenaar echter zelf er hard voor werkt, is een beetje hulp wel goed. Ik voelde me zelf alleen bezwaard om het op die manier te doen.” En daarom wil je dus nu ook nog een studie doen naast je bezigheden? “Ja, en wie weet kom ik ooit nog wel eens naar de universiteit! Ik ga niet zeggen waarom, dan ben ik mijn plan kwijt. Houd het er maar op dat ik graag iets duidelijk wil maken met een studie in de toekomst.” In de media gaat het vaak niet alleen over de muziek van The Kik, maar ook over het feit dat het hele image van de band lijkt te kloppen. Sommigen doen het af als een gimmick, maar in 2012 kende Esquire de mannen ook de prijs van ‘Best geklede band’ toe. Doms grinnikt: “Dat is ook wel leuk, toch?” Steekt het als mensen jullie wegzetten als gimmick? “Nee, daar doe je niets aan, mensen mogen schrijven wat ze willen. Ik maak me er geen zorgen over, maar heb natuurlijk wel een mening. We worden door de media over het algemeen niet tekort gedaan, hoor. Soms krijg je natuurlijk wel eens vervelende reacties, maar daar kunnen we wel tegen. We hoorden dat iemand een keer speciaal een twitteraccount had aangemaakt om te tweeten hoe slecht hij ons vond bij De Wereld Draait Door. Dat vind ik dan erg grappig, die man is dus speciaal naar zijn computer gelopen om een account aan te maken en dat het internet op te gooien. Het is eigenlijk wel gaaf dat hij al die moeite deed.” Komen mensen er ook wel eens op terug dan? “Dave heeft een keer gereageerd op een tweet waarin iemand zei dat hij hoopte dat we niet op Into The Great Wide Open waren. Hij schreef zoiets als: ‘He, jammer, we zijn er wel!’ Uit-
Univers 11 september 2014
eindelijk heeft hij met die man afgesproken en zijn ze samen een biertje gaan drinken. Ik denk dat dat de beste manier is om ermee om te gaan.” The Kik wordt regelmatig gepresenteerd als een Rotterdamse band. Toch zit jij nog hier, ben je erg verknocht aan Tilburg? “Tilburg werkt als een soort magneet voor mij, het is mijn uitvalsbasis. Dat betekent niet dat ik dat alleen maar hier zou kunnen, hoor. Toen ik in Amerika zat was Boston dat voor me. Ik vind het wel fijn om hier te wonen, ik pas niet in de Randstad. Ik wil niet de hele dag in de drukte zijn. Zit hier ook niet de hele dag op de Korte Heuvel. Tilburg is een dynamische stad met interessante mensen. De stad moet faciliteiten blijven creëren zodat mensen hier graag naartoe komen, en blijven. Dat vind ik echt, en dan is zelf weggaan natuurlijk niet bevorderlijk.” Heb je die rust zo nodig? “Je moet af en toe naar stilte luisteren, dan kun je luisteren naar wat je je inbeeldt. Stilte is ook muziek, net als dat zwart en wit ook kleuren zijn. Mensen zeggen wel van niet, maar die kun je toch ook waarnemen? Goede stiltes zijn ook onderdeel van de dynamiek van muziek bijvoorbeeld. We gaan over een tijd een theatershow doen en daar spelen we ook veel met stilte. Mensen kunnen soms echt ongemakkelijk worden als je te lang stil bent.” Wat staat er naast die theatershow op stapel de komende tijd? “Eerst gaan we een clubtour doen, daarvan verkopen de eerste zalen nu uit. We gaan een plaat maken met Armand, dat zit al heel lang in de pijplijn en moet er nu echt van komen. In 2015 gaan we een nieuwe theatershow maken, Met de deur in huis. Daar heb ik ook erg veel zin in. Het wordt druk, maar dat is niet erg. De sfeer onderling is ook altijd nog goed. Het is niet zo dat we elke avond barbecueën of kaasfonduen, maar dat zou ik met deze band in ieder geval wel vol kunnen houden. Dat is erg veel waard.”
Coverstory .11
tekst Marten van de Wier illustraties Bas van der Schot
Leerstoel te koop Gesponsorde hoogleraren leveren de universiteit jaarlijks 2,5 miljoen op. Ze doen hun werk naast een andere baan, vaak bij het bedrijf dat ook hun leerstoel betaalt. Hoe onafhankelijk zijn ze? En hoe word je bijzonder hoogleraar?
Z
orgverzekeraar CZ, de Stichting Solidariteitsfonds R-K Gevangenispastoraat en het ministerie van Defensie hebben iets gemeen: een eigen hoogleraar op Tilburg University. Onze hoogleraar ‘Creatief ondernemerschap’ wordt betaald door vakbond FNV/KIEM, en de hoogleraar ‘Coöperatieve dienstverlening’ door de Rabobank. En dan hebben we ook nog een leraar ‘Oud-vaderlands recht’, mogelijk gemaakt door de ‘Stichting tot uitgaaf der bronnen van het oud-vaderlands recht’. Dank u. Bijzonder hoogleraren doen het werk aan de universiteit erbij, naast hun topfunctie in bijvoorbeeld de zorg of het bedrijfsleven. Ze werken meestal één dag in de week op de universiteit. Sociale wetenschappen heeft de meeste van buiten betaalde profs: zeventien. Bedrijven en instanties verbinden zich voor vijf jaar aan een leerstoel. Dat kost hen volgens de richtlijn van de universiteit 47.000 euro per jaar. Tilburg University heeft 53 bijzondere leerstoelen, dus jaarlijks levert dat ongeveer 2,5 miljoen euro op - als we uitgaan van de richtlijn, soms zijn de bedragen hoger of lager. Het geld wordt overigens in zijn geheel uitgegeven aan de hoogleraar en zijn onderzoek. Vaak zijn de sponsoren ook de bedrijven waar de hoogleraar op de andere dagen van de week zijn brood verdient. De voordelen voor de universiteit zijn duidelijk. De bijzonder
hoogleraren maken onderzoek en onderwijs mogelijk waar anders geen geld voor zou zijn. Het zijn vaak bevlogen docenten, met een schat aan praktijkvoorbeelden. Soms regelen ze stageplaatsen of zelfs banen voor hun (oud-)studenten. En in de media zijn ze een uithangbord voor de universiteit. Eduard Ponds is dat bijvoorbeeld, als bijzonder hoogleraar Economie van collectieve pensioencontracten. Pensioeninstituut Netspar en zijn werkgever, pensioenuitvoerder APG, betalen samen zijn leerstoel. “Het idee kwam ter sprake”, vertelt Ponds. “Mijn toenmalig leidinggevende vroeg of een bijzonder hoogleraarschap niet iets voor mij was. Ik vond dat zeker bij mij passen. Ik denk dat het bij APG ook een stuk waardering voor mij was”, zegt Ponds. “In samenspraak met de universiteit is een vacature opgesteld. Die was mij natuurlijk op het lijf geschreven. Ik geloof dat er wel mensen van buiten hebben gesolliciteerd, maar ik was de gewenste kandidaat.” Zo gaat het vaak, blijkt uit onderzoek van Univers: een instelling heeft al een kandidaat, en stapt pas daarna naar de universiteit om een leerstoel mogelijk te maken. “Het is niet zo dat een sponsor zomaar iemand op een leerstoel kan zetten”, zegt Lex Meijdam, decaan bij de economen. “Een sponsor moet op zijn minst het risico durven aangaan dat het iemand anders wordt dan hun eventuele kandidaat. Maar er is wel een grijs gebied. Als het profiel dat we in overleg opstellen erg specifiek wordt, kan dat de kans groter maken dat het iemand van de sponsor wordt.” →
Univers 11 september 2014
12. Coverstory Als de sponsor een gewenste kandidaat heeft, zijn de kaarten de facto geschud Arie de Ruijter, decaan Humanities
Extra kunnen scoren omdat ik hoogleraar ben Erik Brouwer, PwC-consultant en hoogleraar
Rookgordijn “Ik ga geen rookgordijn opwerpen”, zegt Arie de Ruijter, decaan bij Humanities. “Formeel is de procedure open, maar als de sponsor een gewenste kandidaat heeft, zijn de kaarten de facto geschud. Voor instanties is het soms human resource-management, een manier om waardering te laten blijken aan medewerkers. Dat is niet erg, als de kandidaat maar professorabel is. Een gegeven paard kijken wij juist in de bek.” Een kandidaat moet in de regel gepromoveerd zijn. Hij of zij moet een publicatielijst laten zien, al gelden minder strenge eisen dan voor een gewoon hoogleraar. De Ruijter: “Als iemand minder publicaties heeft in topjournals, maar wel een rol speelt in het maatschappelijk debat, kan dat ook. Al voor we de procedure ingaan, check ik het cv. Dan komt het wel eens voor dat we zeggen: we vinden hem toch niet geschikt. Als je dat vroeg in het proces doet, voorkom je irritaties. Het komt wel voor dat een organisatie zich dan terugtrekt als financier.” De beslissing over de benoeming is dan dus informeel al genomen voor er een vacature is. Als er anderen informeren naar de baan, vertelt De Ruijter hen eerlijk dat er al een interne kandidaat is met goede papieren. In de praktijk solliciteren ze dan niet. Soms is de bijzonder hoogleraar ook de directeur bij de instantie die de leerstoel betaalt. Bart Berden, voorzitter van de Raad van Bestuur van Tilburgse St. Elisabeth Ziekenhuis, is hoogleraar bij TIAS Business School. Hij was al lid van de Raad van Bestuur van het ziekenhuis, toen het Elisabeth besloot zijn leerstoel te gaan betalen. Berden wil niet reageren op vragen. Het College van Bestuur van TiU stelt in een schriftelijke reactie dat Berden 'na
een open procedure' is benoemd. In de commissie sollicitatie behandelde, zaten drie leden namens de universiteit, en twee namens het ziekenhuis. Ook bij andere bijzonder leerstoelen is die verhouding gebruikelijk. Bijzonder hoogleraren hebben vaker leidinggevende posities bij de bedrijven die hun leerstoel sponsoren. Petri Embregts is bij haar aantreden als hoogleraar ook begonnen als ‘directeur Behandelinnovatie en Wetenschap’ bij Dichterbij, een instelling voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking. Dichterbij bekostigt ook haar leerstoel. Dichterbij en de universiteit 'hebben de handen ineen geslagen' om samen Embregts als autoriteit op haar gebied binnen te halen, stelt de universiteit. Embregts is verantwoordelijk voor de onderzoekstak van Dichterbij. Anders dan Berden heeft zij nog een Raad van Bestuur boven zich. De decanen Economics en Humanities hebben bedenkingen bij directeuren die zichzelf naar voren (laten) schuiven als hoogleraar. “Ik ben er niet voor. Het is gebruik maken van publiek geld voor eigen gewin”, zegt De Ruijter. “Ik draag er gelukkig geen verantwoordelijkheid voor. Ik zou het nooit zo gedaan hebben.” Meijdam reageert: “Als de CEO van ING bij ons bijzonder hoogleraar wil worden, moeten we ons eens goed achter de oren krabben. Ik kan me voorstellen dat dat niet wenselijk is, zo’n persoon wordt teveel geïdentificeerd met een bedrijf. Maar de zorgsector is natuurlijk minder geprofileerd. Je moet daar goed naar kijken.”
‘Ideëel oogpunt’ Tranzo: kampioen leerstoelen Vooral de faculteit Social and Behavioral Sciences heeft veel bijzonder hoogleraren. De meeste (volgens het instituut ‘ruim tien’) zitten bij Tranzo, een wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn dat samen met partijen in de zorg is opgericht. “Tranzo is het enige instituut dat echt in zijn missie heeft staan dat we een brug moeten slaan naar de maatschappij”, verklaart directeur Henk Garretsen dat hoge aantal. “Voor ons zijn de bijzonder hoogleraren een hele reële bijdrage om Tranzo in stand te houden. Vanzelfsprekend hebben organisaties belangen bij wat we onderzoeken, want voor een deel wordt hun eigen werk geëvalueerd.” Maar of dat nu positief of negatief uitpakt, ‘ze hebben belang bij beide antwoorden’, zegt Garretsen.
Univers 11 september 2014
Bedrijven hechten waarde aan een hoogleraar uit eigen gelederen. Gaat een bijzonder hoogleraar bij hen weg als werknemer, dan eindigt vaak ook de bekostiging van zijn leerstoel. Soms neemt een nieuwe werkgever ook de leerstoel over. Opvallend, aangezien een sponsor de leerstoel officieel vestigt uit ‘ideëel oogpunt’, zo staat in het standaardcontract van de universiteit. In de praktijk spelen meer aardse overwegingen mee. “Ik denk dat hoogleraren in bepaalde sectoren meer status hebben, en dat daarmee het uurtarief van de betrokkene omhoog kan”, zegt Arie
Coverstory .13 Een sponsor moet het risico durven aangaan dat het iemand anders wordt Lex Meijdam, decaan Economie
Die vacature was mij natuurlijk op het lijf geschreven Eduard Ponds, hoogleraar en werkzaam bij pensioenuitvoerder APG
de Ruijter. “In de consultancy bijvoorbeeld. Een bedrijf verdient dan het geld dat ze investeren deels terug. Een win-win situatie.” Erik Brouwer ervoer het bijzonder-hoogleraar-effect in zijn vorige baan bij consultancybureau PwC, dat ook zijn leerstoel betaalde. “Je komt makkelijker bij klanten binnen, en je komt minder commercieel over. Ik weet niet hoeveel opdrachten ik extra heb kunnen scoren omdat ik hoogleraar ben. Maar ik voelde zeker vaker een positieve vibe.” Ook bijzonder hoogleraar Stan Stevens werkte tot voor kort bij PwC. “Je krijgt een wisselwerking tussen de academische wereld en de praktijk. PwC krijgt toegang tot meer academische kennis, fundamentele kennis, in aanvulling op de vluchtige kennis uit de praktijk”, zo zegt hij. “Doordat ze een hoogleraar hebben in de eigen organisatie, hebben ze toegang tot kennis.” Stevens is zich bewust van zijn bijzondere positie. “Hoe ga je om met de belangen van je sponsor? Ben je niet gekleurd? Daar moet je alert op zijn. Je moet je publicaties door anderen laten lezen, het wetenschappelijk debat aangaan. Dat zijn gewone wetenschappelijke mores. Het is in wezen niet anders voor andere hoogleraren. Iedereen heeft te maken met belangen en overtuigingen. Als bijzonder hoogleraar heb je misschien alleen de schijn wat meer tegen.”
Invloed kopen Koopt een bedrijf met een leerstoel ook invloed op de universiteit? Een beetje. Wie een leerstoel sponsort, mag met de universiteit de richting van het onderzoek bepalen. De gebeurt vooraf, via de profielschets, maar ook in de jaarlijkse evaluaties. In com-
Bijzonder hoogleraren per school
Wie sponsort de meeste hoogleraren? Ministeries en overheidsinstanties
Economics and Management
9
Tias Business School
Zorg: 12 Ideële organisaties: 9 Advies/consultancy: 8 Ministeries en overheidsinstanties: 6
Advies/consultancy Ideële organisaties
11
Law
Zorg
6
6
missies die dat doen, zitten – net als bij de sollicitatie – meestal drie mensen namens de universiteit, en twee van de sponsor. Maar het inhoudelijk beïnvloeden van onderzoek of uitkomsten is natuurlijk uit den boze. Toch staat de hoogleraar in het publieke debat meestal wel aan de kant van de sponsor. “Er zijn niet snel onderwerpen waarin ik een standpunt heb dat strijdig is met dat van APG. Waar APG voor staat, daarvoor sta ik als persoon ook”, zegt Eduard Ponds. “Natuurlijk hebben zij er vertrouwen in dat ik de positie van de pensioenfondsen niet beschadig. Ze denken waarschijnlijk: ‘Ponds heeft veel betekend voor ons, dat zal hij ook blijven doen’. Maar het is niet zo dat ik iets zeg omdat APG dat vindt. Omdat ik ook op de universiteit werk, kan ik juist binnen APG een zelfstandiger positie innemen.” APG wil via het hoogleraarschap van Ponds invloed uitoefenen op het publieke debat. “Zorgen dat de discussie niet over verkeerde ideeën gaat, en op een goed niveau wordt gevoerd”, zegt Ponds. “Het is immers moeilijke materie.” Wat als Ponds heel anders over de pensioenen zou denken dan APG? Ponds maakt een vergelijking met sport. “Stel dat je moet spelen voor Oranje, maar je hart ligt bij Duitsland. Dat zou wel heel bijzonder zijn.” Decaan Lex Meijdam: “In theorie moet het kunnen, maar in de praktijk kan het lastig zijn. Als je vijf jaar lang tegen collectieve pensioenfondsen schrijft, is de kans groot dat het contract na die vijf jaar is afgelopen.” Ook bij Humanities zoeken sponsors naar een podium via bijzondere leerstoelen. Vaak vanuit een levensbeschouwelijke of religieuze achtergrond: bij vijf van de elf Humanities-leerstoelen is dat zo. Het gaat bijvoorbeeld om het bisdom Haarlem en de humanistische Socrates Stichting. Daarnaast zijn er andere ideële organisaties. “Als zij waarden hebben die aansluiten bij die van ons, waarom niet?”, zegt De Ruijter. “Het geeft ons extra capaciteit en verbindt ons met maatschappelijke organisaties. Je moet wel garanderen dat het onderzoek onafhankelijk blijft. Dat leggen we vast. De behoefte om invloed uit te oefenen is minimaal. Het gaat ze meer om erkenning. Een leerstoel geeft zichtbaarheid en is goed voor hun reputatie. En hun indirecte belang is ermee gediend. Ze betalen voor de aandacht voor een bepaald thema.”
12
Humanities Social and Behavioral Sciences
11
Reageren? universonline.nl
8 17
0
5
10
15
20
9
Univers 11 september 2014
14. TiU-panel
coördinatie Hans Dooremalen fotografie Dolph Cantrijn
Weg met de extra hertentamens TiU-panel
In het collegejaar 2012-2013 is de harde knip ingevoerd: studenten kunnen pas aan een master beginnen, als ze hun bachelor volledig hebben afgerond. Soms blijven ze daarbij steken op één onvoldoende tentamen. Vervolgens moet zo’n student een half jaar tot een jaar wachten op herkansing. Sommige studies ondervangen dit door een extra hertentamen aan te bieden. Terecht?
Devaluatie van het academisch diploma
Weg met de derde kans!
Hans Dooremalen (46), universitair docent, departement wijsbegeerte
Jan-Willem van Wouw (22), student bedrijfseconomie & vicevoorzitter Cicero
“De bedoeling van de ‘harde knip’ is dat studenten een bewustere keuze maken voor een master en die niet automatisch doen aan de ‘thuisuniversiteit’. Dit levert inderdaad het probleem op dat sommige studenten niet naar een master kunnen, omdat ze één vak missen. Dan kun je daar dus pas een half of een heel jaar later opnieuw tentamen in doen. Dat is niet leuk, want het kost tijd en geld. Het aanbieden van een extra hertentamen voor dat ene vak, helpt je misschien uit de brand. Mooi voor de betreffende studenten, maar de facto wordt het hen ook gemakkelijker gemaakt om af te studeren. Het kan toch niet de bedoeling van de harde knip zijn dat het niveau van universitaire studies omlaag gaat? Laten we die extra herkansingen afschaffen. Zo garanderen we het niveau van het academisch diploma.”
“Het afschaffen van de tweede herkansing is een goed initiatief. Veel studenten die vooraf weten dat ze drie keer scheepsrecht krijgen, zijn daardoor misschien minder gemotiveerd voor eerdere tentamens. Ten tweede doet een extra herkansing aan als een wanhopig initiatief vanuit de universiteit om het slagingsquotum van bachelors omhoog te krikken. Laten we wel zijn: de derde kans dient niet alleen het belang van de student. Ten slotte is het geen ramp als een student een jaartje extra moet doen met wat minder vakken. Dit stelt je in staat om je cv uit te breiden met extra-curriculaire activiteiten. Het beruchte papiertje kan best een jaar wachten.”
Je hebt bewezen dat je het kunt
Jos Buyvoets (26), student rechten & secretaris Cicero “Extra hertentamens zijn goed. Anders krijgt een student die aan het einde van zijn bachelorstudie één van dertig vakken niet heeft gehaald te maken met uitloop. Een jaar werkervaring opdoen in het vakgebied of een jaar met de veel uitdagendere master bezig zijn komt je persoonlijke en professionele ontwikkeling ten goede. Daarvan heeft uiteindelijk de hele samenleving baat. Als je iemand daarentegen vraagt om een jaar lang zijn leven uit te stellen zodat hij iets gaat doen waarvan al bewezen dat hij het kan - gezien de 29 eerder behaalde vakken - dan helpt dat die student en ook de samenleving niks.”
Univers 11 september 2014
Opinie .15
tekst Frank Bosman fotografie Rachel Unkovic
Iraakse jezidi-vluchtelingen worden opgevangen in een kamp bij Newroz in Noordoost-Syrië
Opinie
Je geloof of je leven?
Jezidi’s in Noord-Irak hebben het zwaar te verduren. Door de Islamitische Staat (IS) worden ze voor de keus gesteld: bekeren of de dood. Zelden wordt gekozen voor bekering. Cultuurtheoloog Frank Bosman weet waarom.
V
anuit Noord-Irak bereiken ons beelden en verhalen van duizenden vluchtelingen die op de vlucht geslagen zijn voor de wreedheden van de islamitische terreurbeweging IS. Iedereen die niet de islam aanhangt - en dan nog wel de exacte versie ervan die de Islamitische Staat predikt - kan kiezen uit vluchten, zich bekeren of een zekere en wrede dood. Vooral jezidi’s en christenen hebben het als kleine minderheden zwaar te verduren. Vluchten doen ze zo ver ze dat nog kunnen. Zelden bekeren zij zich. Dan liever de dood. Waarom?
Martelaarschap Een begrip dat direct bij mij opkomt als het over deze kwestie gaat is ‘martelaarschap’. Gelovigen die hun leven geven voor hun geloof, het is een oude praktijk. Sommige christenen, die leden onder de diverse christenvervolgingen door de Romeinse overheid, lieten zich liever (gruwelijk) executeren dan hun geloof te verloochen door aan de Romeinse goden en keizer te offeren. Theologen uit die tijd waarschuwden hun geloofsgenoten echter om de marteldood niet actief op te zoeken, maar deze niettemin standvastig te ondergaan. Tot op de dag van vandaag lijkt dit dus nog steeds aan de orde. Christenen die de dood verkiezen boven het afzweren van hun geloof. Ook binnen de moderne islamitische traditie is er wel sprake van ‘martelaren’; door ons vaak geassocieerd met geloofsfanatici die een voorliefde hebben voor terroristische aanslagen als 9/11. Het
grote verschil met de christelijke martelaren (van toen en nu) is tweeledig. Ten eerste kiezen christenen over het algemeen niet vrijwillig voor de marteldood, in die zin dat ze hun gewelddadige dood niet opzoeken. Ze aanvaarden hun dood als een uiterste consequentie van hun geloofsovertuiging. Ten tweede sleuren christelijke martelaren over het algemeen geen andere onschuldige mensen in hun dood mee. Een christelijke martelaar beslist alleen over zijn eigen offer, maar dringt dat een ander niet op.
Drie redenen De vraag blijft echter: waarom zou je überhaupt je leven opofferen voor je geloof? Er zijn denk ik drie redenen voor aan te wijzen. God neemt de absoluut centrale positie in in het leven van veel gelovigen. En daar pleeg je geen verraad aan, als je jezelf tenminste nog in de spiegel wil aankijken. Ten tweede is het idee dat God de standvastigheid-tot-in-de-dood zal belonen door de martelaar een plek in de hemel te verzekeren. Ten derde is er nog de sociale dimensie van geloof, die we in onze geïndividualiseerde Westerse geloofsopvatting misschien wat zijn kwijtgeraakt. In het geval van de jezidi’s bijvoorbeeld is het geloof zo verweven met cultuur en familie dat het opgeven daarvan gelijk staat met een autoamputatie. En dat is voor veel gelovigen een te groot offer. Dr. Frank G. Bosman is cultuurtheoloog en verbonden aan de Tilburg School of Catholic Theology. Reageren? universonline.nl
Univers 11 september 8 mei 2014
16. Lifestyle
coördinatie Niek Willems
Jullie worden geconfronteerd met wrede docenten
Column
Welkomstwoord Welkom, beste eerstejaarsstudenten, in de mooie stad Tilburg. Jullie hebben eerder dit jaar uitbundig jullie eindexamen gevierd, alle eindexamenfeesten bezocht en vakantie gevierd in een Spaanse badplaats of een ander oord van verschrikking. Ik hoop dat jullie hormonen weer een beetje tot rust zijn gekomen, want nu wacht jullie een barre tijd aan de universiteit. Daar zullen jullie worden geconfronteerd met wrede docenten die gortdroge colleges geven en verlangen dat jullie die voorbereiden door het lezen van omvangrijke boekwerken vol onbegrijpelijke beschouwingen over zinloze onderwerpen. Tijdens hun langdradige uiteenzettingen zullen deze docenten de studenten net zo lang treiteren en beschimpen tot zij uiteindelijk antwoord geven op onredelijke vragen over bijkomstigheden die in de voetnoten van het boek staan vermeld. Als het antwoord fout is – en het antwoord is altijd fout – wordt de huilende student uit de collegezaal verwijderd. Studenten die het wagen om zelf een vraag te stellen worden voor de rest van het semester uitgesloten van deelname aan de colleges. Eenzelfde lot valt degene ten deel die zijn mobieltje in het zicht van de docent legt, of die enkele woorden wisselt met zijn buurman. Jawel, studeren is een serieuze aangelegenheid. Daarom deze welgemeende waarschuwing: bezoek nimmer lokale drankgelegenheden of danshallen, want het zijn poelen van verderf en vreugdeloosheid. Onttrek je aan het gezelschap van sloeries en slampampers. Word liever lid van een wandelvereniging of praatgroep. Eet elke dag vezelrijk voedsel, doe regelmatig schoon ondergoed aan en ga op tijd naar bed (benut het bed enkel om te slapen). Kam je haren en kaft je boeken! Misschien dat sommigen van jullie dan doorgaan naar het tweede jaar. Het tweede jaar is nog veel erger. Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op UniversOnline.
I-con
Tom Danial (24), sociologie
Ik draag alles wat vrienden over hebben Kledingstijl? Mode interesseert me eigenlijk vrij weinig. Ik draag alles wat vrienden over hebben. En soms koopt mijn vriendin wat spullen voor me. Laatste keer gewinkeld? Dat was twee jaar terug. Toen heb ik deze jas gekocht. En deze pet heb ik gevonden, op een grasveldje in Utrecht. Favoriete campusplek? Poeh... ik heb echt nog geen idee. Ik loop hier nog niet zo lang rond, een weekje hooguit. Ik moet mijn favoriete plek nog kiezen. Dat grasveldje daar naast het Dantegebouw, dat wordt mijn plekje, denk ik.
Univers 11 september 2014
Bedtijd doordeweeks? Ik ga vaak laat slapen, ik ben een nachtbraker. Vaak lig ik tussen twee en drie uur op bed. In het weekend werk ik vaak ’s nachts. Dan draai ik regelmatig op feesten, als dj Scarab Soundsystem. Ontbijt? Altijd een boterham met hummus, lekker. Verder niet echt iets bijzonders. Beste concert ooit? Dat was van M.I.A., in Servië op het Exit-festival. Die visuals waren te gek. Iedereen ging los. Niet zo van ik-spring-omdat-het-moet, maar echt oprecht los. Dat was een strakke show.
Lifestyle .17 Film
De betere film voor de betere mens
Wè nou?
TOP-week = zuipen, toch? De TOP-week is achter de rug. De colleges zijn gestart. Nu is het tijd om de schoolbanken in te duiken. Even checken of er niet al te veel hersencellen zijn weggespoeld tijdens die introductieweek. Want de vraag van vandaag: draait de TOP-week misschien niet te veel om drank? Ik heb drie keer meegedaan met de TIK-week, als promotor bij Vidar en Brandpunt. Zo’n week is super gezellig. Ik denk niet dat het alleen maar om drank gaat. Je leert mensen kennen. Je maakt vrienden die je vandaag de dag nog steeds spreekt. En ja, drank zorgt er voor dat je makkelijker een praatje maakt. Want als je met z’n allen in de schoolbanken zit, dan leer je elkaar niet goed kennen. De universiteit is heel individueel. Je hebt geen vast klasje. Daarom is het fijn dat je al een groepje kent. Harold van den Brink (23), master accountancy
De TOP-week is feest en bij feest hoort alcohol. Het is een jarenlange traditie. Je maakt er makkelijker vrienden door en je leert de stad ook beter kennen.
Sinds augustus kunnen de betere mensen weer in filmhuis Cinecitta terecht voor de betere film, nu in maar liefst drie zalen. De lange verbouwing heeft het pand goed gedaan: voorheen was het te groezelig om hordes huisvrouwen op leeftijd te verwelkomen en waren de spaarzame filmgangers voornamelijk hipsters en hipsters op leeftijd. Maar met het andere publiek gaat ook de charme verloren - helaas. Zo loopt een verzorgde heer naar mijn filmzaal, met zijn levenspartner aan de ene en een goed glas witte wijn in de andere hand. Zij is gekleed in een poncho: de verse muntthee balanceert in haar vrije hand. Ze zitten achter me terwijl ik een Woody Allen-film aftel met welgeteld één goede scene. Deze film is zo slecht dat zelfs Emma Stone niet uit de verf komt: ik onderdruk nog net een luide ‘what the fuck?’ als de zaalverlichting aanspringt. De betere mensen snappen zulke films natuurlijk wel. Zij zien de betere film voor wat hij is. Ze keuvelen na over Woody Allen (‘ja, zo is-ie!’) alsof de man zelf wekelijks op zoek gaat naar die ene garnaal in hun fusion cooking. ‘Natuurlijk’ gaan ze nog even napraten met een glas prosecco. Ik loop verdwaasd naar buiten en kijk nog één keer naar de exact intact gehouden monumentale gevel en denk nog één keer aan het gemeentelijke voorstel om een ‘zachte lening’ van 2,8 miljoen euro te verstrekken aan de bioscoop. Dan schalt het hardop: ‘what the fuck?’. Rik Wassens
Justin Megens (22), master finance
Vijf jaar geleden deed ik mee aan de TIK-week. Ik heb het anderhalve dag volgehouden. Ik vond het op zich wel leuk, maar ’s avonds bij de barbecue wordt geacht dat je alleen maar bier gaat drinken. Dat vond ik niks. Ik ben sowieso niet echt een drinker. Toen kwam ik andere meiden tegen die hetzelfde gevoel hadden. We zijn ergens anders warme chocolademelk gaan drinken. Met hen heb ik nog steeds contact.
Cinecitta, Willem II Straat 29, Tilburg
Boek
Van schrijverscafé naar tietenbar
Esther Corbeij (23), master psychologie
Ik kan me voorstellen dat de TOP-week niet leuk is als je niet van drank houdt. Drie jaar geleden deed ik mee aan de TIK-week. Ik was de hele week redelijk nuchter en ik vond het heel leuk. Met twee cola kan ik me ook prima vermaken. Katinka Wijnen (21), master psychologie
Biermodder
Meurende biermodder aan je gloednieuwe Allstars na de TOP? Vuile papierprut all over de nieuwe Vans? Tot je knieën in de blub gestaan tijdens Lowlands? Dan twee tips om je stoffen schoenen schoon te krijgen. Ga na het stappen niet schrobben met een nagelborstel, gebruik die gewoon om je poten te boenen. Pak een kussensloop of waszak. Schoenen erin, veters loshalen en wassen op de wolstand van de wasmachine. Een heel klein beetje gewoon wasmiddel, nooit warmer dan 30 graden en de schoenen niet in de droger stoppen. Gewoon goed open zetten en aan de lucht laten drogen. Het grootst bijkomende voordeel: ze meuren niet meer. Doe dit niet met Nikes, de lijm daarvan is slecht bestand tegen bier en water.
Ilja Leonard Pfeiffer schreef een verhaal over 100 m2 Tilburg. In maart was de (latere) winnaar van de Libris Literatuurprijs zes dagen onder ons. Literair festival TiLT vroeg hem op zoek te gaan naar de ziel van de stad. Wat blijkt? Tilburg is een mismaakte wannabe-stad. Pfeiffer bedenkt nieuwe schimpscheuten als: ‘belemmerd oord’ en ‘stad waar een eenzame en verdoolde toerist in hartje centrum de weg vraagt naar het centrum’. Maar: de Tilburgers zijn apetrots op hun lelijke kind en nemen het fanatiek in bescherming. Pfeiffer ontmoet Franky Boy, een geile spast. Hij staat model voor de stad, want ook Tilburg koestert haar handicap als ‘een kostbaar geheim dat haar in staat stelt om alles te doen wat zij wil.’ Goed gevonden. Helaas, veel verder komt het niet met dit letterlijk en figuurlijk flinterdunne boekje. De stijl is (soms) knap en op bladzijde 14-16, in een zin van zestig regels, beledigt Pfeiffer alle plaatselijke cultuurdragers. Ook dat hoort er natuurlijk bij. Maar het verhaal rammelt en het is bepaald het ene oor in en het andere uit. Er klonk veel tromgeroffel bij de presentatie, het is ook niet niks dat een schrijver van het formaat Pfeiffer zijn licht laat schijnen over de Korte Heuvel - toch is alle heisa lichtelijk overdreven. Het resultaat is erg vrijblijvend. Misschien zelfs een tikkeltje gemakzuchtig. Jammer. Frank van den Nieuwenhuijzen
Van Weemoed naar De Nacht, Ilja Leonard Pfeiffer (Tilburg 2014), 48 pag. € 10,-
Univers recenseert alles. Ook op UniversOnline.
Heb jij prangende vragen voor Ons mam? Mail naar
[email protected] Univers 11 september 2014
18. Incrowd
tekst Ron Vaessen en Niek Willems
Over de schutting
#####
Wat gebeurt er ondertussen op de andere universiteiten?
#XTC: spelen met je leven voor 5 euro #Studenten zijn altijd dronken, toch? Niet volgens ontnuchterend Amsterdams onderzoek van Folia en Advalvas. Slechts driekwart van de studenten drinkt. Slechts 40% doet dit doordeweeks vaker dan één dag. Bovendien is de gemiddelde drinker slechts één keer per maand dronken. Slechts. Heel wat ‘slechts’ dit, ‘slechts’ dat. Misschien toch niet zo’n ontnuchterend artikel: de student zuipt stiekem gedisciplineerd door. Ontnuchterend is wel dit: giet je binnen twee uur zeven glazen in een 18-jarig meisje, dan riskeer je al een alcoholvergiftiging. Bezopen.
Extatisch, euforisch en opgewekt gaan jongeren hard op XTC. De (illegale) partydrug is populair, schrijft het Utrechts hogeschoolblad Trajectum. De helft van de jongeren gebruikt. Het lijkt onschuldig. Deskundigen zijn kritischer: jongeren weten niet wat ze slikken. De pillen zitten vaak vol rotzooi. Levensgevaarlijke rotzooi. Angst en paniek liggen altijd op de loer, oververhitting ook. En vergeet de dinsdagdip niet: levensmoeheid twee dagen na inname. Lichamelijk niet verslavend, sociaal wel: jongeren kunnen vaak niet meer feesten zonder strak te staan. Verontrustend.
#Het leven na de bak en kansen op de arbeidsmarkt In Leiden schrijft Mare erover. Gedetineerden vertellen openhartig over de moeilijkheden waarmee ze kampen als ze buiten komen: huilen in de supermarkt, op straat staan met alleen een tasje kleren, nauwelijks geholpen worden. Rooskleuriger is het onderzoek van promovenda Anke Ramakers. Wat blijkt: ex-gedetineerden gaan vaak weer voor de oude baas werken. En een korte periode van detentie zorgt niet voor een verlaging van werkkansen. Gedetineerden hebben het niet makkelijk, maar helemaal boevenschuw is de maatschappij kennelijk niet.
#Praat of zwelg in stress In Delft verdubbelde het aantal studenten met stressverschijnselen, schrijft Delta. Deadlines, familieomstandigheden, de harde knip, een uitgeklede studiefinanciering, extra curriculaire activiteiten, resultaatgerichtheid. Het duizelt je. Zo heeft 40% ooit last gehad van zeer grote stress over de studie. Reden om nog harder te werken, in plaats van te investeren in sociale contacten. Dom, blijkt. Praten is de oplossing. Diepgaande sociale contacten zorgen voor de aanmaak van oxytocine. Daar vaart je stressvolle brein wel bij.
Met een goed gevoel over de campus lopen Univers spot personeel en studenten in het wild. De redactie overvalt je op de campus. De belangrijkste vraag: wat ben je aan het doen? Wij ontmoeten Carlo van Lier, hovenier in hart en nier. De universiteit kent veel groen. En dat moet allemaal worden bijgehouden. Zonder hovenier Carlo van Lier en andere tuinmannen ziet de campus er misschien wel uit als een jungle. De sympathieke gaardenier is op een doodgewone doordeweekse dag bezig met regulier onderhoud. “Wij komen minimaal één keer per week op de universiteit om het gras te maaien of om de bomen bij te werken”, vertelt hij, terwijl hij wat takken op de aanhanger van zijn wagen gooit.
C a m p u s corners
Wat er vandaag allemaal op de agenda staat? “Vanmorgen heb ik de gazonnetjes bij het café gedaan. Straks moet ik nog de beplanting knippen bij de Faculty Club.” En in de pauzes gaat hij regelmatig iets eten bij de mensa. Van Lier werkt voor Van Helvoirt Groenprojecten en houdt al zeven jaar het groen van de universiteit bij. Vervelen doet hij zich nooit. “Ik vind het leuk om buiten in de natuur te
Univers 11 september 2014
werken, om met groen bezig te zijn. Die vrijheid, daar houd ik van. Ik zorg er voor dat alles er hier netjes uit ziet. Zodat studenten en personeel tevreden zijn en met een goed gevoel over de campus lopen.”
Science & Society .19
The unnecessary stress of
text Rik Wassens photography Jack Tummers
(wrong) aftercare
Cancer isn’t the death sentence it used to be. Science’s focus is gradually shifting from curing to the best possible life after treatment: quality of life the trump card. Therefore follow-up care needs to be taken into account, too. Univers spoke to two Tilburg cancer researchers, Nicole Ezendam and Lonneke van de Poll, who mean to break first ground.
R
ecently, KWF Kankerbestrijding (the Dutch Cancer Society or DCS) granted Ezendam and Van de Poll a subsidy of over 300,000 Euros for their ENSUREproject. During this project they will, together with a radiotherapist at the Leiden University Medical Centre and a gynecological oncologist at the Maastricht University Medical Centre, investigate whether the after care for endometrial (uterus) cancer patients can’t be arranged differently. Ezendam sketches the set-up: “At the moment, patients receive five years of after-care. During this period, they return to the hospital ten to fifteen times, in line with set guidelines. Our research will focus on endometrial cancer at an early stage. These patients only have surgery to remove the tumor. We think that these patients don’t need as much aftercare. We shouldn’t be ‘afflicting’ this aftercare on them.”
Lonneke van de Poll (left) and Nicole Ezendam
Because after-care causes stress, which is actually caused because the goal of the hospital visit is unclear, Ezendam explains: “Patients assume that such a follow-up visit is to detect any recurrence of cancer. But the physicians aren’t doing it for that reason. They just want to see how the patient is doing and evaluate the medical treatment: did all go well? We should explain the goal of this follow-up visit to patients in a much better way. Then we wouldn’t need so much after-care visits.” Add to this the fact that everyone’s greatest fear – a recurrence – usually isn’t discovered during a check-up: “It turns out that patients usually discover a recurrence of cancer themselves due to complaints of blood loss. Only very rarely is a recurrence of cancer found during a follow-up check. It just simply isn’t the main reason for the visit.”
→
Univers 11 september 2014
20. Science & Society
photography Andrew Richards
Patients might start turning to other forms of care The unnecessary stress of (wrong) aftercare Guidelines The guidelines for follow-up visits are out of date and unsupported, says Van de Poll: “Some years ago, we all made an assumption: someone said that it was a good idea to let patients come back four times a year.” And everyone agreed, but now times have changed: “In those days, we didn’t have hundreds of thousands of long-term cancer survivors. The guidelines are not ‘evidence-based’.” These ‘hugely dolled up guidelines’ are the result of a society that continues to try to avoid taking any risks, Van de Poll thinks: “There are tumors for which it’s more relevant to revisit the physician because the chance of recurrence is much higher. But there are also tumors for which it is less necessary. Nowadays, there is a tendency to cut down on these guidelines. However, the patient reads the guidelines too and says: ‘But doctor, this is what the guidelines say’ – socially speaking we’ve rigged up something that we gradually need to reduce, now. That’s hard.” The idea for this study arose after talking to two gynecologists in the region, explains Ezendam: “This is how we get a lot of
good research ideas that are relevant to our current health care system. Obviously, the subsidy provider sees it, as well: you want to do something that health care is waiting for. That increases your chances of receiving grants.” Van de Poll presents another advantage: “Collaborating with physicians, means that the results of your study – and of course it’s scary to say this – will be valorized. The physicians are waiting on these results as they determine their daily practice. That’s nice.” Ezendam agrees: “Then the circle is closed and this has a motivating effect on me.” The solution – which Van de Poll and Ezendam want to prove with their randomized clinical trial – is simple: reduce the number of follow-up visits after treatment. Hopefully the research kills two birds with one stone: ideally, the patient will have less stress due to less treatment and fewer consultations could cut costs. “There are financial aspects to it, it’s as simple as that”, says Van de Poll. Besides patient satisfaction the pair will also study cost effectiveness: “We are slightly worried – and that’s something we want to look into – that patients might start turning to other forms of care. If they can’t go to their gynecologist anymore, they might start turning to their GP or to alternative healers if they feel insecure about their cancer. In that case, it wouldn’t make much sense to roll out such a program.”
Broader perspective “The Dutch Cancer Society (DCS) sees a broader perspective. That’s why this study is essential”, says Van de Poll. “The number of endometrial cancer patients might not be huge but it’s a matter of principal: we’re going to test whether you can arrange follow-up care differently. It’s becoming a serious problem in health care – and in the case of cancer, in particular. That so many people are surviving cancer for long periods of time is a great success for the treatment of cancer but we don’t know how to improve aftercare. With an ageing population and the limited number of physicians we have, it’s impossible to organize aftercare for so many patients. This is a huge problem for all cancer patients and that’s how the DCS sees it too. This study is an interesting casus for looking into this for endometrial cancer. It’s not hard to imagine that you could roll this out for other forms of cancer, too.”
Quality of life? Is quality of life becoming more important? Van de Poll: “We have done research that shows that certain forms of treatment cause a considerable amount of symptoms in the long run while the increased rate of survival as a result of this treatment is virtually zero. Nowadays, physicians say: ‘if it isn’t actually improving your chances of survival and it causes so many extra complaints, we should stop it’. This way, quality of life - in all its vagueness – can contribute to changing how we treat patients.” Ezendam adds: “And we see it: before, the result of trials was measured in survival rates. To be in with a chance of funding nowadays, you always have to incorporate quality of life in the equation. I think that the effects of new treatments on the survival rate are smaller and quality of life is becoming increasingly important.” Van de Poll: “The gain in survival rate due to new treatments has become less great. Twenty years ago, you had to be glad that you had survived cancer and there was no room for complaints. Nowadays, far more people survive cancer for long periods of time and they are starting to communicate with each other and lobby for more attention for the quality of life. At first, cancer treatment was a shot of hail. Now we’re really looking into focused treatments so that you have a good chance of survival and that you are left with fewer problems to cope with.”
Univers 11 september 2014
International .21
text Jozien Wijkhuijs photography Jack Tummers
VIP treatment for
international students
When we think about TOP week, we think about the first-year students that leave their childhood homes in tiny Dutch villages like Reusel and Stampersgat to move into their student rooms and finally break free from their high school days. More and more international students find their way to Tilburg as well, though. Univers met with group 3 on Tuesday in the Leijpark. At that point, they had already learned about the only true Dutch tradition: talking about the weather.
Univers 11 september 2014
22. International VIP treatment for international students
Intensive coaching
T
he day was both sunny and rainy - so you get two for one. When it rained, almost everybody tried to squeeze together under the market stalls or the trees. “This is winter weather where I come from,” Rachel, an Australian girl, said during one of these rainy interruptions. These did gave us the time to talk about the reasons international students have for moving to Tilburg. Most students come here for the economic exchange program. A German student said: “It was simply the program with the best reputation.” This seems to be the main reason for all of the students to come to Tilburg, since most of them had not even heard of the city before they researched exchange programs. Some did hear downright negative stories. “People who study in Amsterdam told me that there is nothing to do in Tilburg. As it turns out, there are many streets with student bars! I was surprised by that.” Group leader Imke just came back from her own exchange program in Padua, Italy and said that Tilburg has international partnerships with the smaller places in the world. “That’s why people do make their way to Tilburg and find that it is actually a great city to live in.”
Univers 11 september 2014
Having spent time abroad herself made Imke want to be a mentor for international students this year. “I want to give them the best start, so that they can have an awesome experience, like I had.” There are a lot of differences between participating in an exchange program in Tilburg and abroad, she says. “International students here are intensively coached in the first weeks. The university picks them up, brings them to their homes, provides them with bikes, insurance, SIM cards... In Italy, I just walked into a building which was likely to house my faculty and hoped to find somebody that could help me.” Here, the students get a VIP treatment. The local branch of the association for international students, I*ESN, is the biggest student association in Tilburg, and it intensively works together with the university. As many as 28 groups of around 20 - 25 students were put together for TOP week. Sixteen of those are buddy groups for master’s students and the other twelve are groups for exchange students. All in all, this requires 65 volunteers.
Wow, Tilburg actually has student bars!
International .23
The houses look like they try to out-pretty one another
Column
Bon appétit, fancy When I first arrived in the beautiful (flat, rainy) Netherlands, I must say the lifestyle looked a little bit different to what I’d known so far, back in France. While my home town has numerous pavement-free streets going up, down, and zigzagging into an endless labyrinth of concrete, Holland, on the other hand, looks like a neat rich man’s home. Walking around feels like flipping through the pages of an exterior decoration magazine. The roads are fresh, the bicycles have lanes as wide as that of cars, the horizon is large and the houses look like they try to out-pretty one another. So naturally, the overall fanciness of Holland made me expect great things at all levels.
Peeing in a cup Most of the time, the international students join the regular program. On Wednesday, they all visit the Cantus sing-along event. This took some preparation. “I told them not to drink during the lunch before the Cantus, because going to the toilet during the singing is, of course, out of question. One of my students did not listen and needed to go anyway. He ended up peeing in a plastic cup under the table.” Even though half of the songs were in Dutch, the Cantus was a great success. The night ended in our own beds at 23.00 – for most of the group that is. In hindsight, the Cantus was a great bonding experience for the students, Imke states. After that, they started to organize things by themselves, such as cycling together and going into town despite the fact that their mentors stayed in bed. At the end of the week, despite of all the hardships, they decided to get together in the weekend, while everybody else was too hung over to speak.
But then came the time to have lunch. Now, I’m not one to demand a loaf of bread fresh out of the bakery and a three-course meal, but I did not expect so little effort. A regular lunch in the Netherlands consists of: one piece of sandwich bread, a thin layer of butter, and a single slice of ham on top. You then fold that one piece of sandwich bread into two and you have got yourself a ‘sandwich’. Variations consist of replacing the slice of ham with a slice of cheese, or with some hagelslag (which I admit I swoon over). I feel like this description speaks for itself, but here are my thoughts: the Dutch are great at cycling and making places look nice, but they have a couple of things to learn from the French diet-wise, if you know what I mean. I know that as students, we tend to reach for the easiest and cheapest meals, but it’s important to treat ourselves to good, healthy food when we can. To be fair, those ‘sandwiches’ are a quick way to make lunch in literally 4 minutes (5 if you really like hagelslag), and I have embraced it. My mother is not pleased by the idea, though; ‘Feed yourself properly, will you!’ I’ll try, mum. I’ll try. Marianne Lalande Liberal Arts student
For more photo's check out facebook.com/univers.english
Univers 11 september 2014
International starts here
VIP treatment for international students Unnecessary stress of aftercare
no. 02 September 11, 2014
Independent magazine of Tilburg University