Verslag van de RIVM/Richtlijnadviescommissie gehouden op 14 april 2008 Aanwezig: Monique Heinhuis(AJN), Elise Buiting(voorzitter, AJN), Betty Bakker(V&VN), Yvonne van Straten(NVDA), Margot Fleuren(TNO), Sabina Postma(secretariaat, RIVM), Saskia van den Toorn(ZonMw), Remy Hirasing(RIVM/Wetenschappelijke commissie), Kitty Rosenbrandt(CBO), Sabine Neppelenbroek(GGD Nederland), Inge Steinbuch(ActiZ), Mascha Kamphuis(TNO), Marga Beckers(secretariaat, RIVM). Met kennisgeving afwezig: Miranda Teerling(V&VN), Suzanne Rutz(IGZ) en Wike Lijs(RIVM). 1. Opening en vaststelling agenda Elise Buiting opent de vergadering, heet de aanwezigen welkom en stelt -na consultatie van de aanwezigen- de agenda vast. 2.
Ingekomen/ verzonden stukken en medelingen BTP en namen richtlijnen Marga Beckers stelt voor om de richtlijnen zoveel mogelijk in overeenstemming met de benaming in het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg te noemen. De RAC gaat hiermee akkoord. Daarbij wordt afgesproken om zo nodig een Nederlandse ondertitel toe te voegen en de productgroep uit het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg. ZonMw wordt geadviseerd dit ook al bij de call mee te nemen. Reactie AJN op richtlijn Wiegendood (zie agendapunt 6) Reactie van ActiZ op richtlijn Wiegendood (zie agendapunt 6) Contactpersoon richtlijnen RIVM Marga Beckers is bij het RIVM formeel de contactpersoon intern en extern als het gaat om richtlijnen. Wanneer mogen concept- richtlijnen op website? Afgesproken wordt dat in principe een richtlijn pas op de website wordt geplaatst als de richtlijn formeel is vastgesteld en gedrukt, tenzij het belang groot is om de inhoudelijke informatie eerder te delen. Dit is ter beoordeling van de RAC. Op de website wordt vermeld in welke fase van ontwikkeling de richtlijn zich bevindt. Er kan contact met de ontwikkelaar worden opgenomen door de lezers; in overleg met hem/haar kan de concept- richtlijn worden toegestuurd. Deze afspraak geldt ook voor beroepsgroepen en koepelorganisaties. Betty Bakker zegt de opleggers van het secretariaat bij de afzonderlijke agendapunten erg prettig te vinden; dit wordt door de RAC- leden gedeeld. 3. Concept-verslag RAC 18 februari 2008 Toevoegen bij MKA: Monique Heinhuis(AJN). Het verslag wordt -onder dankzegging aan de secretaris- vastgesteld en zal op de RIVM- website worden geplaatst. Actie: RIVM Actiepunten 1, 2, 3, 22 en 23 zijn pm. Actiepunten 4, 5, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 en 21 zijn afgehandeld. Actiepunten 6, 8 en 9 moeten nog gebeuren. 4. Concept-richtlijn niet ingedaalde testis Mascha Kamphuis zegt dat er veel commentaar is geweest op de concept- richtlijn. Er komt een nieuwe expertmeeting (21 mei) met als doel om er samen uit te komen. Op de RAC- vergadering van 26 mei zal Mascha verslag doen van de expertmeeting. De aanvraag voor een multidisciplinaire richtlijn is niet gehonoreerd door ZonMw. Voorwoord, inleiding en layout moeten nog worden gemaakt. Actie: TNO
5. Concept- richtlijn kleine lengte Mascha Kamphuis deelt de stand van zaken mee. Afbakening van disciplines is lastig als het gaat over signalering omdat verpleegkundige en arts om en om het kind zien. De richtlijn geeft aan wat er moet gebeuren; met op onderdelen welke expertise daarvoor nodig is. De wens van de RAC is dat een richtlijn niet te dichtgetimmerd moet worden; organisaties maken zelf de vertaling naar de praktijk. De proefimplementatie moet nog starten; de werving loopt nog niet vlot. Dit probleem zal voor meerdere richtlijnen gaan gelden. Remy Hirasing noemt de academische werkplaatsen als mogelijkheid. Mascha zal deze nagaan. De richtlijn komt tzt in de RAC terug. Actie: TNO 6. Concept- richtlijn Wiegendood / TNO Volgorde van kaart en samenvatting strookt niet. Dat komt omdat door de Stichting Consument & Veiligheid en de Stichting Wiegedood al afspraken waren gemaakt voor de toepassing in de praktijk. Het RIVM zal met deze partijen contact opnemen om na te gaan of de richtlijn toch nog meer gestroomlijnd kan worden. Voor de determinantenanalyse zullen Margot Fleuren, Saskia van den Toorn en Marga Beckers een voorstel maken. De determinantenanalyse & het evaluatie- onderzoek bij zij- instromers komen als apart agendapunt terug op een volgende RAC- vergadering. Het verschil in adviezen over slapen overdag en ’s nachts moet worden afgestemd met de richtlijn excessief huilen. Mascha Kamphuis, Betty Bakker en Marga Beckers zullen hierover ook stukje in voorwoord opnemen. Marga gaat achter de nog ontbrekende vaststellingsbrieven en randvoorwaardelijke akkorderingsbrieven aan. Acties: ZonMw/TNO/RIVM 7. Concept-richtlijn Rouwbegeleiding / TNO De aangepaste tekst op basis van de bespreking in de RAC van 18 februari 2008 samen met het voorwoord, de inleiding en het implementatieplan komen terug in de vergadering van 26 mei. Ook voor deze richtlijn moeten nog determinanten worden vastgesteld. Actie: TNO 8. Concept- richtlijn aanpak van excessief huilen bij zuigelingen Standaard de anamnese afnemen; wellicht iets explicieter in tekst opnemen. Definitie meer toelichten. Betty Bakker: stappenplan 1 t/m 4 naar 1 t/m 5. 10 – 20 % van de baby huilt teveel volgens hun ouders. Stappenplan is aan de orde wanneer de diagnose ´excessief huilen´ is gesteld. De acties die daaraan vooraf gaan horen bij ´inschatten zorgbehoefte´. Twee diagrammen: In preventiepoot mis je dat je ook checkt of er lichamelijke oorzaken zijn. Nadenken over monitoring; moet meegenomen worden in BDS of Benchmark. Indicatoren benoemen. Wat levert het op? Monique L’Hoir, Margot Fleuren, Betty Bakker en Marga Beckers gaan hierover nadenken. Inbakeren: aantal baby’s dat wordt ingebakerd is minder door de richtlijn. Degene die het aanleren zijn zelf deskundig of verwijzen door naar deskundige. a. Wijze van reageren op commentaren op concept- richtlijn De mensen die een reactie op een concept- richtlijn geven tijdens de commentaarronde ontvangen een algemene bedankmail met de mededeling dat hun reactie meegenomen zal worden bij de afweging tot aanpassing van de richtlijn. Het NIP ontvangt wel een brief met een reactie; conform de suggestie van Monique L’Hoir. b. Voorstel aanpak Inge Steinbuch en Marga Beckers koppelen het commentaar terug naar Monique L’Hoir. Dan gaat de richtlijn de procedure in.
Op huisbezoek ook een indicator ontwikkelen om effect te meten. Wenselijkheid meenemen voor evaluatie van gebruik over twee jaar. Acties: TNO/RIVM 9.
Voorstel implementatie van richtlijnen wiegendood, rouwverwerking en vroegsignalering/ RIVM (bijlage) Margot Fleuren en Marga Beckers werken dit verder uit. Remy suggereert het carrouselmodel toe te passen. Saskia van den Toorn heeft overleg gehad met ministerie om één richtlijn minder te ontwikkelen en dit budget te besteden aan implementatieplannen die nog niet ontwikkeld zijn; ministerie is hierover positief maar wil wel implementatieplan daarvoor. De RAC zal voorstel maken. Actie: TNO/RIVM. Richtlijn vroegsignalering Als een organisatie nu nog geen instrument gebruikt dan worden zij geadviseerd een van de veelbelovende instrumenten te kiezen. Dat kan niet budgetneutraal. Onbekend is hoeveel organisaties nu nog helemaal geen instrument gebruiken. Het RIVM zal hierover overleggen met het ministerie; in de besluitvorming zal dit punt naar verwachting ook formeel door ActiZ, GGD Nederland en VNG genoemd worden. Naar aanleiding van het commentaar op de samenvatting: Sabina zal tekst van de volledige richtlijn hier nog op aan passen. Daarna zal de samenvatting en de richtlijn nog één keer aan Ton Vogels worden voorgelegd. Het RIVM doet een voorzet voor het voorwoord. Sabine Neppelenbroek zegt dat er commentaar is op de handleiding SDQ 7-12 jaar; zij vraagt of deze in dit traject ook geupdated kan worden. Voor de handleiding voor de SDQ zal in de meivergadering een voorstel worden voorgelegd aan de RAC door Sabine Neppelenbroek en Marga Beckers. Acties: TNO/GGD Nederland/RIVM 10. Procedure zij- instromers / RIVM Deze wordt in de meivergadering besproken.
Actie: RIVM
11. Prioritering Call richtlijnen jeugdgezondheidszorg 2008/RIVM Matrix met als bijlage het aangepaste overzicht van de richtlijnen. Verwijzen naar effectieve interventies van het NJi, de adviezen van het RIVM en het project zorgcoördinatie van het NJi in de aanbiedingsbrief. Actie: RIVM 12.
Stand van zaken richtlijnontwikkeling / TNO / RIVM Secundaire preventie van Kindermishandeling / TNO E-learning / TNO Visus / TNO Zindelijkheid / TNO Autisme / RIVM Dit agendapunt komt in mei terug.
Actie: RIVM
13. De RAC en PR/ RIVM (bijlage volgt) Omdat de communicatiemedewerker van het RIVM ziek is wordt dit stuk in de mei- vergadering voorgelegd. Actie: RIVM 14. Training RAC / nieuwe datum in september 3, 4, 9, 11, 12, 15, 16, 19, 23, 24, 30. Wordt per mail afgehandeld.
Actie: RIVM
15. Clientenraadpleging / ZonMw / ter vergadering Er is een expertmeeting clientenraadpleging bij ZonMw op 17 april 2008 en overleg met de NPCF op 9 mei. De resultaten hiervan komen in de mei- vergadering terug. Actie: ZonMw/RIVM 16. Rondvraag en sluiting Hiervan wordt geen gebruik gemaakt. De voorzitter Elise Buiting sluit met dankzegging voor aanwezigheid en inbreng de vergadering. Ter informatie Aangepast overzicht richtlijnen. Actiepunten RAC Nr. 1 2 3 4 5
6 7
8
9
10
Actiepunt (Datum vergadering) Doorlopende financiering garanderen (10/9/1007) Doorlooptijd richtlijnen (10/9/2007) Evaluatie- onderzoek richtlijnen (8/10/2007) Verslag vorige vergadering (18/02/2008)
Actor
Deadline
RIVM
Overleg met programmaministerie Ervaringsgegeven
RIVM Voorjaar 2008 ASAP
Voorstel maken
TNO RIVM
ASAP
In overleg tussen voorzitter, TNO en RIVM
RIVM
14 april
RIVM
Richtlijn rouwverwerking (14/1/2008)
Opstellers TNO RIVM ZonMw
14 april
Aangepast plan voor korte en lange termijn maken Implementatieplan voor korte termijn maken
Verslag uitbrengen aan RAC van expertmeeting(21/5) niet ingedaalde testis (14/04/2008) Stroomlijnen richtlijn wiegendood Afstemmen adviezen richtlijnen wiegendood en excessief huilen over slapen overdag en ’s nachts Ontbrekende brieven in procedure verzamelen (14/04/2008) Determinantenanalyse richtlijnen: Wiegendood Excessie huilen
TNO
26 mei
RIVM
ASAP
TNO V&VN RIVM RIVM
ASAP
Rapporten hartstandaard en Basisvoorwaarden met aanbiedingsbrief verzenden 5/11/2007) Voorstel PR uitwerken (18/02/2008)
RIVM
Opmerkingen
RIVM
TNO ZonMw RIVM
ASAP ASAP
Op website zetten
11
12
13 14
15 16 17 18 29 20 21 22 23
(14/04/2008) Concept- richtlijn excessief huilen: Indicatoren benoemen en nadenken over Monitoring BDS/benchmark Brief NIP Commentaar verwerken Richtlijn in procedure zetten (14/04/2008) Voorstel implementatie richtlijnen wiegendood, rouwverwerking en vroegsignalering (14/04/2008) Implementatieplan voor ministerie maken (14/04/2008) Richtlijn vroegsignalering: Overleg ministerie over budget voor implementatie van richtlijn door organisaties Voorleggen aan Ton Vogels/TNO Voorwoord maken (14/04/2008) Voorstel SDQ handleiding (14/04/2008) Procedure zij- instromers (14/04/2008) Prioritering call op websites (14/04/2008) Stand van zaken richtlijnontwikkeling (14/04/2008) RAC en PR 14/04/2008) Training RAC Schriftelijk afhandelen (14/04/2008) Cliëntenraadpleging (14/04/2008) Update notitie richtlijnen, onderzoeken en dynamisch overzicht (18/02/2008) Evaluatie richtlijnnotitie en werkwijze RAC (5/11/2007)
TNO, V&VN RIVM RIVM TNO RIVM TNO RIVM ZonMw TNO RIVM RIVM
ASAP
ASAP
ASAP ASAP
RIVM RIVM GGD Nederland RIVM RIVM
RAC mei
RIVM
ASAP
RIVM
RAC mei
RIVM
RAC mei
RIVM
ASAP
ZonMw RIVM RIVM
RAC mei
RIVM
2 x per jaar: april november November Instemming VNG en GGD 2009 Nederland