Concernverslag 2008 Zoetermeer, 14 april 2009

Concernverslag 2008

Zoetermeer, 14 april 2009

Feiten & cijfers over Zoetermeer

Inwoners Aantal inwoners

120.882

119.500

Aantal woningen

52.287

51.796

2,31

2,31

3.705

3.705

Gemiddeld aantal personen per woning Oppervlakte gemeente (in ha)

Bedrijven Aantal bedrijven

5.638

1

3.476

2

51.026

3

43.000

4

Werkgelegenheid Aantal arbeidsplaatsen waarvan aantal arbeidsplaatsen ICT-sector Beroepsbevolking (aantal personen) Aantal geregistreerde werklozen

5

Werkloosheidspercentage

1

6.200

4.943

57.000

55.500

2.987

3.059

5,2%

5,5%

Peildatum: 1-1-2008, nieuwe peiling; Bron: VR Beheer; info S.Arndt / BS/FB/O&S Peildatum: 1-1-2007, Bron: Werkgelegenheidsregister Haaglanden 3 Peildatum: 1-1-2008, nieuwe peiling, betreft alle arbeidsplaatsen: Bron: VR Beheer 4 Peildatum: 1-1-2007; betreft arbeidsplaatsen vanaf 12 uur per week. Bron: Werkgelegenheidsregister Haaglanden; Zie ook de toelichting bij programma 10 5 Bron: CW 2

2

Voorwoord Hierbij wordt u het jaarverslag en jaarrekening over 2008 aangeboden. Hiermee legt het college verantwoording af over het gevoerde beleid in 2008. Uit de verantwoording blijkt dat de gestelde doelstellingen voor 2008 voor het overgrote deel gerealiseerd zijn. Dit is met name de verdienste van de goede samenwerking bij de realisatie van het gemeentelijke beleid tussen de gemeente, maatschappelijke instellingen, burgers en bedrijven en andere overheden. Op talloze fronten is gezamenlijk opgetrokken, zijn plannen gemaakt en uitgevoerd om onze stad nog socialer en aantrekkelijker te maken. In 2008 zijn we geconfronteerd met de wereldwijde kredietcrisis en het begin van een economische recessie. De eerste effecten daarvan vormde de instabiliteit van het financiële systeem van onze samenleving. Dat heeft voor de gemeente in het jaar 2008 nog nauwelijks invloed gehad op onze prestatieafspraken. Voor de effecten van de economische recessie is het beeld voor 2008 ook nog positief. De werkgelegenheid is toegenomen en de werkloosheid is verder gedaald. Het zal duidelijk zijn dat de verwachtingen voor de komende periode minder rooskleurig zijn. Voor zover noodzakelijk en het binnen de invloedssfeer van de gemeente ligt zal daarop uiteraard geanticipeerd worden. De raad is hierover middels de kredietcrisis brief van maart geïnformeerd. Het jaarverslag gaat in op de belangrijkste gemeentelijke inspanningen. De doelstellingen van waaruit is gewerkt en de geleverde prestaties over 2008 zijn per programma weergegeven. De financiële vertaling hiervan staat in de jaarrekening. Het collegeprogramma 2006-2010 (Mee(r)doen) was een belangrijk richtsnoer voor het beleid. Een aantal in het oog springende zaken in 2008 was: • Een verdere daling van het aantal mensen in de bijstand • Vaststelling van de stadsvisie 2030 • Uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning. • Verdere investeringen in verbeteringen van publieke dienstverlening • Intensivering van het wijkgericht werken en aandacht voor veiligheid • Vaststelling stedenbouwkundige ontwerp op de Culturele as • Verdere samenwerking tussen bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, onderwijsveld en gemeente via de zogenoemde Sociaal Economische Agenda • Nieuwe initiatieven rond brede school activiteiten Het resultaat is 1,6 mln. positief. Ten opzichte van de gewijzigde begroting is dit voordeliger. De belangrijkste oorzaak hiervoor is de hogere algemene uitkering.

1,1 mln.

De in 2008 bereikte resultaten vergden veel inspanning. Wij bedanken een ieder die dit mogelijk heeft gemaakt. Het college van burgemeester en wethouders

Inhoudsopgave Feiten & cijfers ...................................................................................................................................... 2 Voorwoord............................................................................................................................................. 3 Inhoudsopgave ..................................................................................................................................... 4 1

Samenvattend resultaat 2008 .................................................................................................... 5 1.1 1.2 1.3 1.4

2

Inleiding ................................................................................................................................... 5 Leeswijzer................................................................................................................................ 5 De hoofdlijnen van 2008 ........................................................................................................ 5 Exploitatieresultaat voor en na geautoriseerde resultaatbestemming........................... 10 Jaarverslag – onderdeel Programmaverantwoording .......................................................... 11

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13

Programma 1 Sociale voorzieningen ................................................................................. 11 Programma 2 Welzijn en Zorg ............................................................................................. 22 Programma 3 Natuur en milieu ........................................................................................... 33 Programma 4 Jeugd en onderwijs ...................................................................................... 41 Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek...................................................................... 51 Programma 6 Sport en ontspanning .................................................................................. 57 Programma 7 Veiligheid....................................................................................................... 63 Programma 8 Bestuur en dienstverlening ......................................................................... 69 Programma 9 Inrichting van de stad .................................................................................. 78 Programma 10 Economie .................................................................................................... 86 Programma 11 Wonen en bouwen...................................................................................... 92 Programma 12 Openbaar gebied ........................................................................................ 98 Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ................................................. 105

2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20

Paragraaf Lokale heffingen ............................................................................................... 108 Paragraaf Weerstandsvermogen ...................................................................................... 113 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen .......................................................................... 122 Paragraaf Financiering....................................................................................................... 129 Paragraaf Bedrijfsvoerings................................................................................................ 132 Paragraaf Verbonden partijen ........................................................................................... 144 Paragraaf Grondbeleid ....................................................................................................... 146

3

Jaarrekening ........................................................................................................................... 155 3.1 3.2 3.3 3.4

4

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ...................................................... 155 Programmarekening met toelichting ................................................................................ 161 Balans met toelichting ....................................................................................................... 190 SiSa bijlage (Single Information Single Audit) ................................................................ 245 Organisatie .............................................................................................................................. 271

4.1 4.2 4.3

Organisatiemodel ............................................................................................................... 271 Gemeentebestuur ............................................................................................................... 272 Griffie ................................................................................................................................... 274

Lijst van afkortingen en begrippen................................................................................................. 277

4

Samenvattend resultaat 2008

1 Samenvattend resultaat 2008 1.1 Inleiding

Het concernverslag 2008 bestaat uit het jaarverslag 2008 en de jaarrekening 2008. Met dit concernverslag legt het college verantwoording af over het in 2008 gevoerde beleid.

1.2 Leeswijzer

Het financieel resultaat over 2008 treft u aan op pagina 10. Het jaarverslag met als vertrekpunt het beleid over 2008 treft u aan op pagina 11-153. Per programma wordt ingegaan op de vragen: • • • •

Wat hebben we bereikt? Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Indicatoren en (streef)waarden Wat heeft het gekost en opgebracht?

Net als vorig jaar maken de voorstellen tot resultaatbestemming geen deel meer uit van het jaarverslag maar worden opgenomen in een afzonderlijk door de raad te nemen besluit bij de behandeling van de jaarstukken. De jaarrekening met als vertrekpunt de financiën over 2008 vindt u vanaf pagina 155.

1.3 De hoofdlijnen van 2008

Het collegeprogramma Zoetermeer 2006-2010 (Mee®doen) is uitgangspunt van ons bestuurlijk handelen. De speerpunten uit het collegeprogramma zijn uitgewerkt en ondergebracht in programma’s. Hieronder worden de resultaten van ons beleid per programma op hoofdlijnen geschetst. Samenvatting per programma Programma 1 Sociale Voorzieningen Meer mensen hebben gebruik gemaakt van de bijzondere bijstand. Deels komt dit omdat de kosten van het levensonderhoud zijn gestegen. Deels komt dit ook omdat de gemeente veel voorlichting heeft gegeven over de mogelijkheden voor burgers van bijzondere bijstand. Het aantal inwoners onder de 65 jaar met een bijstandsuitkering is in 2008 verder gedaald. Slechts 3,4% van de Zoetermeerse beroepsbevolking had bijstand. Ruim 8400 Zoetermeerders hadden een ZoetermeerPas; dit zijn er 1400 meer dan de doelstelling. Met deze pas kunnen burgers gebruik maken van allerlei leuke en nuttige voorzieningen zoals het zwembad. Meer dan 800 inwoners zijn aan het werk en daarmee uit de uitkering geholpen. De dienstverlening is verbeterd en mensen hebben trainingen en sollicatiebegeleidingen gevolgd. De gemeente heeft veel contact met het Zoetermeerse bedrijfsleven om samen met hen voor werkgelegenheid te zorgen. Op de sociale economische agenda staan onderwerpen die de gemeente met het bedrijfsleven bespreekt om meer mensen aan het werk te helpen. Programma 2 Welzijn en Zorg In 2008 zijn veel activiteiten uitgevoerd op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning, er is een wmo-markt gehouden in Buytenwegh en het aantal woonserviceszones is uitgebreid naar vier. In 2008 is het fonds maatschappelijke ontwikkeling ingesteld waar instellingen ook in 2009 nog een beroep op kunnen doen. Het fonds is er om nieuwe ideeën in de zorg te stimuleren. Er is een stevige toename met maar liefst 50% van het aantal mensen dat zich actief inzet voor de leefbaarheid in de eigen omgeving. In 2008 zijn 600 inburgeraars gestart met een inburgeringstraject. Dit betekent dat zij de Nederlandse taal leren en leren over het wonen en werken in Zoetermeer. Als de deelnemers slagen voor het examen ontvangen zij een inburgeringsdiploma. 5

Concernverslag 2008

Samenvattend resultaat 2008 In 2008 zijn veel gemeentelijke panden toegankelijk gemaakt voor gehandicapten. Albert Heijn XL in het Stadshart heeft een prijs van de gemeente ontvangen voor de meest toegankelijke winkel in Zoetermeer. De website waar alle informatie beschikbaar is over de toegankelijkheid voor gehandicapten van gebouwen is verbeterd. Programma 3 Natuur en milieu Groen en natuur De Zoetermeerse stadsvogelcampagne heeft een prijs van Vogelbescherming Nederland ontvangen. De plannen voor een energieneutrale stadsboerderij Oosterheem zijn rond. Zonnepanelen, een kleine windturbine, etcetera zijn geregeld. De bouw en de oplevering is volgens prognose in 2009. Energie In totaal zijn er 39 gratis energiescans uitgevoerd bij bedrijven. De geschatte opbrengst: ca. 500.000 per jaar voor alle 39 ondernemers. Aan de Willem Dreeslaan is warmte-koude-opslag (duurzame energiebron) gerealiseerd voor zo’n 100 kleine bedrijven. Daarbij is gebruik gemaakt van Europese subsidie (Encourage). Richting inwoners en ondernemers is een campagne gelanceerd: ‘Ik doe mee voor een duurzaam Zoetermeer’. In 2008 hebben circa 1500 huishoudens een startpakket aangevraagd en 14 ondernemers hebben bilateraal het convenant Duurzaam Ondernemen ondertekend. Dit jaar zijn 19 gemeentelijke voertuigen aanbesteed op aardgas. Een aardgasvulpunt opent in 2009. Afval Vanaf het derde kwartaal is een pilot voor de inzameling van kunststof uitgevoerd. Daarbij zijn drie inzamelmethodes getoetst. De respons (hoeveelheid die is ingezameld) is groter dan verwacht. In 2009 vindt de evaluatie plaats en zal in heel Zoetermeer gescheiden inzameling van kunststof mogelijk zijn. Programma 4 Jeugd en onderwijs In acht wijken in de stad zijn brede school activiteiten gerealiseerd. De Brede school biedt kinderen na school tijd allerlei vrije tijdsactiviteiten aan zoals toneel, musical, sport en tekenen. Er wordt samengewerkt met de centra voor buitenschoolse opvang. In het SIZO Centre voor ICT en Onderwijs worden voor leerlingen en docenten met succes veel cursussen op het gebied van ICT gegeven. Het aantal verzuimmeldingen is dankzij de inspanningen van de gemeente dit jaar sterk veminderd, vooral in het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Het aantal voortijdig schoolverlaters dat weer opnieuw naar school gaat is toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Er is veel gebouwd en verbouwd in 2008. Diverse schoolgebouwen in de stad zijn opgeknapt. Vermeldenswaardig is dat de nieuwbouw voor het Picasso Lyceum in de wijk Rokkeveen is opgeleverd. Voor het jongerenwerk is het negende jongerencentrum in de stad in gebruik genomen in het Binnenpark. Voor goed onderwijs zijn er bijdragen geleverd aan de schoolbegeleiding en voor de aanpak van achterstanden. Vooral de inzet van de voor- en vroegschoolse educatie, schakelkassen en het betrekken van ouders dragen hier aan bij. Jongerenoverlast wordt tegengegaan met o.a. een pilot voor een HotSpot aanpak in Rokkeveen. Risicojongeren worden goed in de gaten gehouden. Voor een goede risicosignalering van jongeren is de Verwijsindex Zoetermeer (VIZ) van start gegaan. Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek Het Definitieve Ontwerp van de Culturele As is vastgesteld waarmee het stedebouwkundig raamwerk is vastgelegd voor de verbinding tussen het nieuwe stadshart en de historische kern. Als deel van de Culturele As is de ontwikkeling van een Stadsmuseum Plus aan de Dobbe. Hiervoor is na een boeiende vormvrije avond over de versterking van de culturele infrastructuur in Zoetermeer gekozen om het Koersdocument ‘New Town, centrum voor cultuur en samenleving’ vast te stellen. Hierin staat beschreven welke inhoudelijke uitgangspunten voor het nieuwe Stadsmuseum Plus centraal komen te staan Het culturele amateurveld heeft andermaal aangetoond, in al haar diversiteit, met een veelheid aan uitvoeringen, voor veel Zoetermeerders, actief of passief, een prettige en interessante tijdsbesteding te bieden.

Concernverslag 2008

6

Samenvattend resultaat 2008 Programma 6 Sport en ontspanning Zoetermeer is een sportieve stad: ruim 80% van de inwoners doet aan sport. Het sportloket werd vaker bezocht en diverse verenigingen waaronder Doing en DWO werden via de investeringsimpuls geholpen. Er zijn vier kunstgrasvoetbalvelden aangelegd en met de realisatie van verschillende andere sportfaciliteiten is begonnen. Mede dankzij het schoolzwemmen heeft 96% van alle leerlingen van het basisonderwijs aan het einde van groep 8 een zwemdiploma. Alle zwembaden beschikken over het keurmerk ‘Veilig en Schoon’. De Vrijetijdscentra en Speelmeer trokken veel bezoekers en er werden veel wijkactiviteiten georganiseerd. Diverse topsportevenementen waaronder het NK karate jeugd, ‘Turnmania’ en de ‘Illion Highjump Meeting’ vonden plaats. Kampioenen werden gehuldigd op het Sportgala ‘nieuwe stijl’. Programma 7 Veiligheid Om met name de subjectieve veiligheidsgevoelens te verbeteren is in 2008 begonnen met een langdurige publiekscampagne Veiligheid. Deze campagne loopt door tot in 2009. De burgerparticipatie vertoont een stijgende lijn. In vijf wijken zijn WAS-teams actief. Het aantal mensen dat deelneemt aan WAS is toegenomen. In 2007 waren er 200, in 2008 zijn er 286 actieve burgers lid van WAS. In het kader van het project stille/enge plekken is het gebied bij de Bomanshove in Buytenwegh aangepakt. Om de overlast bij winkelcentrum De Vlieger terug te dringen heeft de gemeente in overleg met alle betrokken partijen maatregelen genomen. Deze integrale aanpak was succesvol. Het cameratoezicht op de Mandelabrug is in 2008 geëvalueerd. Naar aanleiding hiervan heeft de raad besloten het cameratoezicht te verlengen. In geval van spoedeisende calamiteiten is de brandweer in 99,9% van de gevallen binnen acht minuten ter plaatse. In 2008 zijn tien rampenoefeningen gehouden. In de aanloop naar de jaarwisseling 2008-2009 zijn extra maatregelen genomen. Onder andere de inzet van meer dan 50 particuliere beveiligers. Het schadebedrag was aanzienlijk lager dan tijdens de vorige jaarwisseling. Programma 8 Bestuur en dienstverlening De doelstelling van dit programma is het verhogen van de klanttevredenheid op het gebied van de (individuele) gemeentelijke dienstverlening en een grotere betrokkenheid van burgers en bedrijven bij ontwikkeling van beleid en regelgeving door de gemeente. In 2008 is een rapportcijfer 7,0 behaald voor de individuele gemeentelijke dienstverlening. Dit was de doelstelling voor 2010 en deze is nu al gerealiseerd. De pilot van de postkantoren is positief geëvalueerd maar wordt per 1 mei 2009 beëindigd omdat de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken bezwaren heeft tegen levering door derden van gemeentelijke producten. Op 1 december is het Basis KCC gestart onder de naam ‘Publieksplein’. Het in mei gestarte gemeentelijke callcenter maakt hier ook deel van uit evenals het digitale loket. De kwaliteit van de uitvoering van participatietrajecten is omhoog gegaan. Wel is het percentage inwoners wat deelneemt aan de trajecten lager dan in 2007. In 2008 is een evaluatie uitgevoerd van de Participatievisie. Op basis van de resultaten is een participatie- en inspraakverordening opgesteld. Naar aanleiding van een doorlichting is een maatregelenplan opgesteld om de lastendruk van onze burgers en bedrijven te verminderen. Uit metingen is in 2008 gebleken dat er voor burgers een lastenvermindering van 10% in 2007 ten opzichte van 2006 is bereikt. Door wijkmanagement is veel samengewerkt met bewoners en partners in de wijken, bijvoorbeeld bij samenkijken=samenwerken, het "wijk aan zet" budget en de dag van de wijk. Programma 9 Inrichting van de stad Belangrijke mijlpalen in 2008 waren de vaststelling van de Stadsvisie 2030 en de ontwikkelingsvisie en samenwerkingsovereenkomst Bleizo. De visie Buytenpark is in concept afgerond en vrijgegeven voor inspraak. De bereikbaarheid en verkeersveiligheid van de stad is verbeterd door de uitvoering van de jaarschijf 2008 van de nota Mobiliteit. De Afrikaweg en de Oostweg, zijn verbreed, de kruising aan de Stephensonstraat is verkeersveiliger gemaakt en de voorbereiding van de Verlengde Oosterheemlijn is gestart. Voor dit laatste project is in 2008 het bestemmingsplan vastgesteld, is het Voorlopig

7

Concernverslag 2008

Samenvattend resultaat 2008 Ontwerp afgerond en is gestart met het Definitief Ontwerp van de eerste fase. Bovendien is vanuit het Rijk en Haaglanden miljoenen extra subsidie beschikbaar gesteld. Het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen ligt goed op schema. Weliswaar is de herziening van een paar bestemmingsplannen door externe factoren vertraagd maar door het naar voren halen van andere plannen is hierop proactief gereageerd. De realisatie van de ruimtelijk-fysieke projecten lag gedurende het jaar op schema. Het Definitief Ontwerp van de Culturele As is vastgesteld en de realisatie van Oosterheem vorderde het eerste half jaar van 2008 gestaag. Het laatste kwartaal is echter duidelijk een kentering opgetreden door de huidige marktomstandigheden. Met name de projecten Kwadrant, Palenstein, Van Leeuwenhoeklaan, Centrum-Oost en Denemarkenlaan zijn vertraagd. Programma 10 Economie De economie van Zoetermeer heeft zich in 2008 positief ontwikkeld. Begin 2008 bedroeg het aantal arbeidsplaatsen ruim 51.000. In het verdere jaar is het aantal vestigingen met ca. 200 toegenomen. Dit gaf naar schatting een verdere toename van 800 tot 1.000 banen. Daarmee is een belangrijk speerpunt van het Collegeprogramma 2006 – 2010 (het vergroten van de werkgelegenheid met 6000 banen) voor een belangrijk deel al ingevuld. De verschillende projecten vanuit de Sociaal Economische Agenda ( SEA) die in nauwe samenwerking met onder meer het Zoetermeerse bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en UWVWerkbedrijf worden ingevuld, liggen goed op schema. Met de gezamenlijke instelling van het Werkgeversservicepunt is een goede stap gemaakt om vraag en aanbod van werk beter in te vullen. Met een aantal bedrijven zijn arrangementen afgesloten om werkzoekenden te plaatsen en met andere bedrijven worden dergelijke trajecten voorbereid. Daarnaast is met het aanstellen van een starterscoördinator en de vorming van een zogenaamde coachpool (een groep ondernemers die startende bedrijven adviseren) invulling gegeven aan de nota “Stimulering startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven”. Er is voortgang gemaakt met de verbetering van het vestigingsklimaat voor bedrijven, onder meer met een eerste slag in het terugdringen van administratieve lasten en (stroomlijning van) regelgeving en de revitalisering van de Noordelijke Bedrijventerreinen en enkele winkelcentra. Programma 11 Wonen en bouwen Afgezet op de cijfers van de Woningbouwplanning 2008 (zoals opgenomen in de begroting 2009/2012) kwam de woningvoorraad eind 2008 per saldo overeen met de verwachting. Het aantal woningen kwam na de oplevering van bijna 500 woningen op zo’n 52.300 en het aantal inwoners op bijna 121.000. De afspraak dat 30% van de woningen (over de periode 2005 – 2010) in de sociale sector zal worden gerealiseerd, zal naar het zich laat aanzien in 2009 worden gehaald. Het betreft daarbij het gemiddelde over de hele periode. Door dit jaar opnieuw (eigen) middelen beschikbaar te stellen, kon de regeling voor startersleningen worden voortgezet. Dit heeft in 2008 geleid tot 55 toekenningen. Programma 12 Openbaar gebied Eind 2008 zijn de VOR (Visie Openbare Ruimte) en BIBOR (Basis Inrichting- en Beheerplan Openbare Ruimte) door de Raad vastgesteld. Bij de burgerschouw hebben bewoners aangegeven dat 81% van de afgesproken kwaliteit is gerealiseerd. Uit de Quick-scan blijkt dat 68% van de kwaliteit zoals afgesproken in de Beheervisie is gehaald en op twee onderdelen (zwerfvuil en groen) de kwaliteit niet is gerealiseerd. De Omnibusenquête laat zien dat op alle onderdelen de waardering van burgers voor de openbare ruimte met 0,1 punt is gestegen naar 6,5. Bij de aanleg van extra parkeerplaatsen is door bezwaren vertraging opgetreden. In 2008 is een tekort op bomenbeheer opgetreden. Voor motie 60 Najaarsdebat wordt onderzoek uitgevoerd naar de kosten van beheer en onderhoud van de bomen ten opzichte van het beschikbare budget. De aanleg van de 2e secundaire persleiding is afgerond. Er is opdracht verleend voor 18 kilometer rioolrenovatie. Bij herziening van het GRP worden de financiële gevolgen van deze nieuwe methode meegenomen. De schade jaarwisseling 2007 – 2008 en overig vandalisme is hoog geweest ( 325.000). In 2008 zijn werkafspraken met de ketenpartners gemaakt om verhalen van schade op daders te intensiveren. Vanwege vandalisme is de lift Mandelabrug gerepareerd. Om mindervaliden ongemak te besparen is een tijdelijke lift geplaatst. Door de langdurige koudeperiode eind 2008 zijn meer kosten voor gladheidbestrijding gemaakt.

Concernverslag 2008

8


9

Concernverslag 2008


1.4 Exploitatieresultaat voor en na geautoriseerde resultaatbestemming Financieel resultaat Primitieve begroting 2008 324.197 318.568

Begroting 2008 na wijzigingen 412.032 406.239

Rekening 2008 375.040 364.517

Bedragen * 1.000 Afwijking 2008 -36.992 -41.722

Saldo resultaat voor bestemming

5.629

5.793

10.523

4.730

Geautoriseerde mutaties reserves: Onttrekkingen aan reserves Toevoegingen aan reserves

32.716 39.339

79.890 85.193

62.447 71.414

-17.443 -13.779

Saldo mutaties reserves

-6.623

-5.303

-8.967

-3.664

-994

490

1.556

1.066

Baten Lasten

Saldo resultaat na geautoriseerde bestemming

Met de geautoriseerde mutaties in de reserves ontstaat een resultaat na geautoriseerde bestemming van 1,6 mln. positief. Ten opzichte van het verwachte resultaat van de gewijzigde begroting is dit 1,1 mln. voordeliger. Ten opzichte van de omvang van de gewijzigde begroting is dit een afwijking van 0,2 %. In de programmaverantwoording en –rekening is het resultaat per programma toegelicht. Tussen het verwachte resultaat zoals opgenomen in de primitieve begroting van - 994.000 en het verwachte resultaat in de begroting na wijziging van 490.000 zit een verschil van bijna 1,5 miljoen. In onderstaande tabel is het verloop aangegeven.

begrotingssaldo opmerkingen * 1.000 primtieve begroting raadsbesluit 8 nov 07 najaarsnota amendement J

-994

1.964 -760

begrotingssaldo na begrotingsdebat 17 dec 07 brede schoolaanpak en tarieven sportaccommodaties 5 jun 08 leereffecten jaarrekening

o.m. algemene uitkering sept circulaire 2007 nominale loonontwikkeling 1.204 210 -32 1.118

technische posten o.m hogere alg uitkering en lagere kosten bijstand

10 jul 08 1e tussenbericht

-631

o.m. eenmalige uitkering Eneco, hogere kosten CAO en hogere kosten uit exogene ontwikkelingen in voorjaarsnota 2008 met betrekking tot jaarschijf 2008

17 nov 08 2e tussenbericht

-175

extra budget stadsvisie en verhuizingen; lagere kosten uitvoering WOZ

begroting na wijziging

Concernverslag 2008

490

10

Programma 1 Sociale voorzieningen

2 Jaarverslag – onderdeel programmaverantwoording De programmaverantwoording is integrale verantwoording op hoofdlijnen van het gevoerde beleid in 2008. De volgende vragen staan hierbij centraal: • Wat hebben we bereikt? • Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? • Indicatoren en (streef-)waarden • Wat heeft het gekost en opgebracht?

2.1

Programma 1 - Sociale voorzieningen

1.

Algemene doelstelling

2.

De doelstellingen

De algemene doelstelling is dat de burgers van Zoetermeer op een volwaardige wijze moeten kunnen deelnemen aan de Zoetermeerse samenleving. Hiervan uitgaande is de hoofddoelstelling binnen het programma Sociale Voorzieningen (Werk Zorg en Inkomen, WZI) het vergroten van de arbeidsparticipatie. Daarnaast zijn activering en zorg voor bijstandsgerechtigden en andere minima belangrijke doelstellingen.

Wat hebben we bereikt? 1.1. Hogere arbeidsparticipatie waardoor de economische zelfstandigheid van mensen wordt versterkt

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting In 2008 werden minder Zoetermeerders afhankelijk van een bijstandsuitkering. In 2007 was nog 4,2% van de Zoetermeerse beroepsbevolking afhankelijk van een uitkering. In 2008 is dit percentage gedaald tot 3,4% (0,9% lager dan de doelstelling). Het aantal klanten onder de 65 jaar met een WWB uitkering is per eind december teruggelopen tot 1903 personen. Ten opzichte van 2007 (1977 per 31 december 2007) een duidelijk lager aantal, dit komt doordat het klantmanagement steeds meer vorm heeft gekregen. In de begroting van 2008 was een doelstelling van 2032 opgenomen, zodat kan worden vastgesteld dat de doelstelling is gehaald. De algehele werkloosheid is eveneens in Zoetermeer gedaald van 3058 per 31 december 2007 naar 2965 per 31 december 2008; dit betekent dat de arbeidsparticipatie in Zoetermeer met 3% is toegenomen. Per 31 december 2008 bedraagt het werkloosheidspercentage in Zoetermeer 5%.

1.2.

Grotere uitstroom uit de bijstand door het bieden van effectieve reintegratievoorzieningen

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De uitstroom uit de bijstand is in 2008 hoger dan de instroom. De beoogde daling van het aantal mensen in de uitkering is hiermee behaald. Economisch gezien waren in 2008 nog weinig problemen die van directe invloed zijn geweest op de bestandontwikkeling. Er zijn meer mensen uitgestroomd werk (59%) dan verwacht (43%). Het aantal mensen dat er in slaagt om zelfstandig, zonder hulp van de gemeente, de weg terug te vinden naar de arbeidsmarkt is lager dan verwacht namelijk 21% (raming 30%). Van de klanten die zijn uitgestroomd naar regulier werk heeft 79% een traject (met inzet van reintegratieinstrumenten) gevolgd, dit is hoger dan in 2007 en hoger dan het doel. De oorzaak is dat mensen met meer kansen op de arbeidsmarkt tijdens het aanvraagproces al werk vinden. De overige klanten die instromen en de bestaande klanten hebben een complexere problematiek waardoor meer hulp nodig is bij de weg terug naar de arbeidsmarkt.

1.3.

Een zo laag mogelijke instroom in de bijstand

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Door de intensieve aanpak en bemiddeling zijn minder mensen in 2008 ingestroomd in de bijstand. De instroom in 2008 is met 758 personen lager dan de begrote instroom van 850 . In 2008 hebben zich 1266 personen gemeld voor een uitkering. Hiervan hebben 232 personen de aanvraag om uitkering niet doorgezet; dit betekent een preventiepercentage van 18% (232/1266)*100%. De overige personen (1034) hebben wel een aanvraag ingediend, hiervan hebben er 758 een uitkering toegekend gekregen. Het percentage aanvragers dat in de beginfase al afziet van een voortzetting van de aanvraag (18%) is hoger dan de geformuleerde doelstelling van 15%. De totale beperking van de instroom is 40,1% (verhouding tussen meldingen 1266 en uiteindelijke instroom 758).

11

Concernverslag 2008

Programma 1 Sociale voorzieningen 1.4.

Hogere sociale participatie

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Deels Toelichting Door meervoudige problematiek is voor een groeiend aantal mensen sociale participatie nauwelijks bereikbaar. Het doel om minimaal 2% van het uitkeringsbestand zonder ondersteuning sociaal actief te laten zijn is hierdoor niet volledig gehaald, gerealiseerd is 1%. In 2008 is het project voor Antilliaanse eenoudergezinnen verder vormgegeven. Dit project is gericht op het versterken van de gezinssituatie waardoor er een stabielere thuissituatie ontstaat.

1.5.

Rechtmatige uitkeringsverstrekking

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Het doel om uitkeringen correct en tijdig te verstrekken is gehaald. Er is binnen de 1% rechtmatigheidnorm gewerkt. De norm is dus volledig gehaald bij de WWB, IOAW, IOAZ en de Bbz. Ook is de tijdige afhandeling van aanvragen in 2008 verbeterd. In 2008 was deze 92%. In 2007 was dit nog 86%. De gestelde norm van 80% (=doelstelling 2008) wordt daardoor ruimschoots gehaald.

1.6.

Optimaal bereik van huishoudens die gebruik kunnen maken van inkomensondersteunende voorzieningen

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Deels Toelichting Het aantal klanten dat individuele bijzondere bijstand en categoriale bijzondere bijstand heeft ontvangen is hoger dan de doelstelling. De afwijking is beperkt. Dit hangt enerzijds samen met de stijging van de kosten van levensonderhoud (individuele bijzondere bijstand) en anderzijds met een actief uitnodigings- en voorlichtingsbeleid gericht op de doelgroep categoriale bijzondere bijstand. Het aantal deelnemers aan de collectieve ziektekostenverzekering is gestegen ten opzichte van 2007, maar de doelstelling van 2008 is niet gehaald. Deze doelstelling is te ambitieus gebleken. Dit komt met name omdat de collectieve ziektekostenverzekering niet als voorliggende voorziening wordt beschouwd. Ook klanten met een andere ziektekostenverzekering komen in aanmerking voor de bijdrage aanvullende ziektekostenverzekering. Voor 2009 en 2010 wordt een stijging van het aantal deelnemers aan de collectieve ziektekostenverzekering verwacht omdat de bijdrage aanvullende ziektekostenverzekering voor niet deelnemers aan de collectieve ziektekostenverzekering wordt afgeschaft. Dat zal ongetwijfeld een prikkel zijn om over te stappen naar de collectieve verzekering. Voor meerjarige kwijtschelding 2008 kwamen in principe 2.384 belastingplichtigen in aanmerking. Na controle zijn 632 belastingplichtigen (26,5%) afgewezen voor meerjarige kwijtschelding. Reden: betalingscapaciteit, niet, niet volledig of te laat gereageerd. Daarnaast zijn nog 1.996 handmatige verzoeken ingediend. Op 31 december zijn alle verzoeken afgehandeld. Toegewezen zijn 832 (42%) verzoeken en 1.164 (58%) verzoeken zijn afgewezen. In 2008 is veel extra publiciteit aan inkomensondersteunende voorzieningen gegeven zoals de speciale campagnes voor de collectieve ziektekostenverzekering en de categoriale verstrekkingen. Daarnaast zijn er eenmalige acties gehouden voor Zoetermeerpashouders, zoals de sportcheque voor kinderen en de eindejaarsuitkering van 50 euro voor minima. Er kwamen nieuwe folders voor schuldhulpverlening en het Z+ magazine met veel informatie over het WZI-aanbod en een brede verspreiding onder alle inwoners van Zoetermeer. In 2008 is de outreachende werkwijze bij schuldhulpverlening met kracht voortgezet. Er is structureel voorlichting gegeven in het CWI, bij de Werkacademie, bij het project Werken aan Werk. Er is een nieuwe folder schuldhulpverlening gemaakt die verspreid is over alle instellingen die te maken (kunnen) hebben met burgers met financiële vragen en problemen. Er is nauwer samengewerkt met de klantmanagers die verantwoordelijk zijn voor het toeleiden naar de arbeidsmarkt van uitkeringsgerechtigden. Ook is er meer aandacht voor actieve nazorg voor klanten wier schuldhulpverleningstraject is beëindigd. Dit alles heeft geleid tot een hoger aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening en tot een hoger aantal in traject genomen klanten. Ook de positieve uitstroompercentages liggen met 30% hoger dan het landelijke gemiddelde 15%. Er zijn geen wachtlijsten. In 2008 hebben 133 klanten een bijdrage kinderopvang ontvangen.

1.7.

Passende arbeid voor mensen met een indicatie op basis van de Wet Sociale Werkvoorziening

De doelstelling is: bijgesteld: Ja bereikt: Ja Toelichting De doelstelling is aangepast aan de door het ministerie voor 2008 opgelegde taakstelling voor wat betreft het aantal arbeidsjaren en de daaraan verbonden subsidie. De taakstelling geeft onvoldoende mogelijkheden om eenieder die wordt geïndiceerd per ommegaande een dienstverband aan te bieden. Er blijft derhalve sprake van een wachtlijst. De opgelegde taakstelling zelf is gerealiseerd (99,6%). Onderzoek is uitgezet naar de mogelijkheid een leerwerkbedrijf te vormen, mede in relatie tot Ecoware.

Concernverslag 2008

12


3.

1.1.

De activiteiten

Hogere arbeidsparticipatie waardoor de economische en sociale zelfstandigheid van mensen wordt versterkt Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Oplossen van knelpunten in de personeelsvoorziening (vraag en aanbod), door naast verbetering van het instroom – en uitstroombeleid ook afspraken te maken in het kader van de Sociaal Economische Agenda met het Zoetermeerse bedrijfsleven en sectorale partijen bijvoorbeeld met de bouwsector en zorgsector. 2. Ontwikkelen van re-integratieaanbod en werkplekken voor zeer moeilijk bemiddelbare uitkeringsgerechtigden. 3. Versterken van regionaal arbeidsmarktbeleid: • Actieve deelname en initiatieven in RPA-verband (Haaglanden gemeenten) en • Conferenties en communicatie met een lokale, regionale en zo mogelijk landelijke uitstraling.

Toelichting 1 2008 is een succesvol jaar geweest op het terrein van de personeelsvoorziening. Steeds meer ondernemers uit Zoetermeer hebben contact opgenomen met de gemeente. Dit heeft geleid tot een toenemend aantal afspraken waarbij de gemeente in staat was om in het kader van de personeelsvoorziening uitkeringsgerechtigden aan een baan te helpen bij deze ondernemers. In samenwerking met Economische Zaken zijn er contacten gelegd met bedrijven die zich zullen vestigen op het bedrijventerrein Prisma. 2

Werken aan Werk Werken aan Werk is een project waarin klanten arbeidsritme opdoen, arbeidsmarkttraining krijgen en waar nodig een computercursus volgen. Het doel van dit doorlopende project is om de klanten proactiever te maken, en richt zich hierbij op de mogelijkheden, doelen en eigen verantwoordelijkheden van de klanten. Het project heeft tot gunstige resultaten geleid. In 2008 zijn in totaal 176 personen ingestroomd waarvan: • 55% is uitgestroomd naar arbeid (hiervan 15% naar regulier ongesubsidieerde arbeid) en • 45% nog in traject is en wordt begeleid. Gesubsidieerde arbeid In 2008 zijn voor de zeer moeilijk bemiddelbare bijstandsgerechtigden speciale gesubsidieerde werkplekken gerealiseerd bij de Stichting Arbeidsmarkt – en Werkgelegenheidsprojecten Nederland [Workstar]. Dit leerwerkbedrijf zorgt dat op basis van een dienstbetrekking en scholing mensen worden begeleid naar regulier werk. Focustraining De Focustraining is een intensieve motivatietraining gebaseerd op o.a. NLP- en RET-technieken. Veel klanten zitten lang in de uitkering, hebben een negatief zelf- en wereldbeeld, hebben zich neergelegd bij hun situatie en doen er alles aan om deze situatie in stand te houden. Door middel van ‘Focus op werk’ wordt geprobeerd om mensen een ander perspectief te bieden, hen de regie over hun eigen leven terug te geven en hen zo te motiveren om aan het werk te gaan. Concreet resultaat van de intensieve training is het formuleren van een stappenplan door de klant over hoe ze hun doelen willen bereiken. Er hebben 66 mensen deelgenomen aan de training ‘Focus op werk’ in 2008. Na deelname gaan de klanten, aan de hand van hun stappenplan, werken aan het behalen van hun doelen, ondersteund door passende re-integratieinstrumenten. Bevordering diversiteit binnen bedrijven Teneinde de arbeidsparticipatie verder te vergroten is in 2008 het convenant “Diversiteit en Gelijke behandeling in Bedrijf” tot stand gekomen. Met 40 ondernemers zijn hierover concrete afspraken gemaakt. Nadruk ligt op het bevorderen van de instroom van mensen uit kwetsbare groepen waarbij de prioriteit ligt bij allochtonen, ouderen, vrouwen en arbeidsgehandicapten. Het streven is om gedurende de convenantperiode 2008-2010, 200 stageplekken, leerwerkplekken en reguliere banen beschikbaar te stellen voor de genoemde groepen. De gemeente Zoetermeer vervult hierbij de rol van procesregisseur, een sleutelrol voor het behalen van de concrete resultaten.

3

Buitensteeds ID’ers en WIW’ers Eind 2007 is vastgesteld dat vooral de gemeente Den Haag er niet in is geslaagd ID’ers en WIW’ers die in Den Haag werken maar in Zoetermeer wonen elders een ongesubsidieerde baan aan te bieden. Zonder aanvullende maatregelen dreigden deze Zoetermeerse burgers per 1 januari 2009 werkloos en dus uitkeringsafhankelijk te worden. Het gaat hierbij om 53 burgers. Met inzet van extra menskracht en vroegtijdig overleg met andere RPA gemeenten is de gemeente Zoetermeer erin geslaagd om voor de Zoetermeerders werkloosheid per 1 januari 2009 te voorkomen. Samen met de andere RPA gemeenten zijn in 2008 de volgende activiteiten uitgevoerd

13

Concernverslag 2008

Programma 1 Sociale voorzieningen Arbeidsmarktinformatie: Gebruik maken van regionale en gemeentelijke arbeidsmarktinformatie over: • Vacatures; • Werkgelegenheid; • Werkzoekenden/ NWW; • Sectorinformatie voor laaggekwalificeerd werk en • Arbeidsmarktprognoses. Regionale samenwerking en afstemming in de keten: • Ontwikkelen van regionale ketensamenwerking; • Gebruik maken van elkaars re-integratie instrumenten binnen het RPA Experiment en • Kennisuitwisseling gesubsidieerd werk, contract compliance, werkgeversbenadering. Aansluiting Onderwijs- Arbeidsmarkt: • SOB vorming: Samenwerking Onderwijs Bedrijfsleven Zoetermeer; • Leren en Werken: Samenwerking en kennisuitwisseling tussen project Zoetermeer en project regio Den Haag en • Functioneel analfabetisme: Campagne “Doe weer mee”.

1.2.

Grotere uitstroom uit de bijstand door het bieden van effectieve reintegratievoorzieningen Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Intensiveren en verbreden Work First aanpak voor zowel nieuwe klanten als het zittende bestand. 2. Vormgeven van een reintegratieprogramma op maat voor klanten die niet direct aan het werk kunnen. Onderdeel hiervan zijn o.a. individuele intensieve bemiddeling en begeleiding na het vinden van het werk. 3. Uitkeringsgerechtigden plaatsen op reintegratiebanen, stage- en leerwerkplaatsen en trajecten. (CP) 4. Ontwikkelen van vraaggerichte reintegratietrajecten met Zoetermeerse werkgevers. 5. Handhaven van het nakomen van reintegratieverplichtingen. 6. Ondersteunen van starters bij het opzetten van een eigen bedrijf. 7 Toekennen van uitstroompremies.

Concernverslag 2008

Toelichting 1 In Zoetermeer krijgt de Work-First aanpak vorm middels de Werkacademie en is verder geïntensiveerd met het project Werken aan Werk (zie hiervoor het onderdeel 1.1.. “hogere arbeidsparticipatiegraad” activiteit 2). 2

Als nadere uitwerking van het beleidsplan re-integratie 2008-2010 is in 2008 de Zo’meer werk methode ontwikkeld en deels ingevoerd. Na een openbare aanbesteding zal in het eerste kwartaal 2009 de methode volledig ingevoerd zijn. De methode omvat een volledig re-integratieprogramma, waarbinnen de klant na een diagnose diverse voor hem /haar noodzakelijk instrumenten krijgt aangeboden. Centraal binnen de methodiek is het behouden dan wel het opdoen van arbeidsritme, in combinatie met scholing training en begeleiding. Dit betekent dat alle bijstandsgerechtigden met een arbeidsplicht en die nietarbeidsgehandicapt zijn in ieder geval een vorm van arbeid krijgen naast de op uitstroom gerichte activiteiten.

3 en Re-integratiebanen 4 In 2008 zijn arrangementen/package deals gesloten met onder andere de Zoetermeerse ondernemers: Capricorn, Scholte Transportgroep. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt met EVO, Conexxion, VIP TAX, Redmail, GOM, OBT Drukkerijen, Mailprofs. 5

Handhaving In juni 2008 is het beleidsplan handhaving Wet werk en bijstand 20082011 vastgesteld. In dit beleidsplan is de visie van de gemeente Zoetermeer op handhaven vastgelegd. Tevens is in het Beleidsplan een pakket aan maatregelen opgenomen, zowel preventief als repressief, die gedurende de looptijd van het beleidsplan uitgewerkt zullen worden. In de tweede helft van 2008 is onder andere gestart met het actualiseren van foldermateriaal, waarin aandacht wordt besteed aan handhaving. Tevens is gestart met een onderzoek naar het handhavingsimago van de gemeente Zoetermeer. De uitkomsten van dit onderzoek worden gebruikt om de voorlichting te optimaliseren. Verder is het fraudekompas geactualiseerd en heeft er een themadag plaatsgevonden over handhaving.

6

Ondersteunen van “Startende ondernemers” Het College van B&W heeft in juni 2008 de beleidsnota “Stimulering startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven” vastgesteld. In september 2008 heeft er een werkconferentie plaatsgevonden waarbij organisaties, kennisinstituten en het bedrijfsleven gezamenlijk actiepunten hebben benoemd rondom het stimuleren van startende bedrijvigheid in Zoetermeer. Daaropvolgend is op een seminar tijdens het Kennisfestival op 5 november 2008 aan bovengenoemde groep het rapport “Samenwerken leidt tot meer!” gepresenteerd. Met deze

14

Programma 1 Sociale voorzieningen activiteiten is draagvlak georganiseerd bij organisaties en het bedrijfsleven voor de activiteiten in Zoetermeer op het gebied van stimulering startende bedrijvigheid. In het kader van de te nemen vervolgstappen kunnen als meest actuele activiteiten worden gemeld: • • • 7

1.3.

Werving van een “starterscoördinator” die per januari 2009 aan de slag moet gaan; Het vervaardigen van een activiteitenplan t.b.v. de activiteiten voor de starterscoördinator en de aanbesteding voor de professionele coachpool wordt gereed gemaakt.

Uitstroompremies In 2008 zijn er aan 89 klanten uitstroompremies verstrekt in verband met werkaanvaarding.

Een zo laag mogelijk instroom in de bijstand

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Intensiveren en verbreden Work First aanpak. 2. Aanbieden van het opstartprogramma “aan de poort”door structureel vestigen van de Werkacademie in samenwerking met de ketenpartners CWI en UWV. Binnen deze werkacademie nemen nieuwe klanten direct deel aan een startprogramma. Deze intensieve aanpak stimuleert klanten om zo snel mogelijk – bij voorkeur voordat een uitkering wordt verstrekt – werk te aanvaarden. 3. Houden van een rechten – en plichtengesprek zonodig preventief huisbezoek. 4. Samenwerken met CWI en UWV binnen Werkplaza: Invoeren integraal dienstverleningsconcept CWIgemeente; Beperken doorstroom vanuit WAO/WIA en WW naar WWB. 5. Bevorderen van de samenwerking tussen gemeente, onderwijs en bedrijfsleven met als doelen: • De aanpak van de jeugdwerkloosheid, door opvang van voortijdig schoolverlaters en jongeren zonder startkwalificatie, wordt verder gecontinueerd en uitgebreid met een “opstartprogramma” voor jongeren. Doel is dat jongeren sneller worden toegeleid naar vacatures en leerwerkbanen; • Meer werkgevers met laaggeschoolde banen vestigen zich in Zoetermeer en meer werkgevers stellen vacatures en leerwerkplekken beschikbaar. Dit zal plaatsvinden in nauwe samenwerking met economische zaken.

Wat hebben we gedaan?

Toelichting 1 en Overeenkomstig het beleidsplan re-integratie 2008-2010 krijgen alle 2 klanten die zich bij het CWI aanmelden een startprogramma aangeboden. Klanten met een perspectief op werk gaan 6 weken naar de Werkacademie (Startprogramma). In totaal hebben in 2008 (t/m november 2008) 192 klanten die een WWB-uitkering kwamen aanvragen deelgenomen aan de Werkacademie. Daarvan is 54% uitgestroomd naar werk. 12% zag af van een uitkering, terwijl de rest (32%) doorstroomde naar een vervolgtraject of nog zoekt naar werk. De Werkacademie draagt met deze resultaten substantieel bij aan het beperken van de instroom in de WWB. 3

Handhaving in Zoetermeer geschiedt volgens de uitgangspunten van: “hoogwaardig handhaven”. Hoogwaardig handhaven gaat uit van een integrale aanpak met als uiteindelijk doel dat klanten de weten regelgeving beter naleven. Alle nieuwe klanten die zich melden voor een uitkering krijgen twee gesprekken: een intakegesprek, waarin de formaliteiten voor de uitkering in orde worden gemaakt, en een werkgesprek. Daarin worden de mogelijkheden voor de klant om (weer) aan het werk te gaan besproken. In beide gesprekken komt het onderdeel ‘rechten en plichten”expliciet aan de orde. In geval van twijfel wordt een “preventief huisbezoek” afgelegd. Gemiddeld gebeurt dit ca. 20 keer per maand.

4

Integraal dienstverleningsconcept In 2008 is verder gewerkt aan een integraal dienstverleningsconcept. Naast gemeentelijke klanten zijn steeds meer UWV klanten in de Werkacademie ingestroomd. In 2008 zijn de voorbereidingen gestart voor het operationeel maken van een tweede Werkacademie, zodat nog meer klanten bediend kunnen worden • Toonkamermodel Het dienstverleningsconcept aan werkzoekenden is verder doorontwikkeld waardoor er steeds meer sprake is van intensieve samenwerking tussen CWI, UWV (per 1-1-2009 WERKbedrijf) en de Gemeente Zoetermeer. Zo krijgen werkzoekenden (ongeacht hun uitkeringsregiem) een werkintake van het gezamenlijk opgezette ketenre-integratieteam en bestaan de deelnemers aan de Werkacademie in toenemende mate uit een mix van WWB en WW gerechtigden. De overige re-integratie-instrumenten van gemeente en WERKbedrijf worden steeds meer voor elkaars klanten ingezet om tot de beste aanpak te komen. Door de vestiging van het Leerwerkloket (zie toelichting hieronder) op Werkplaza en het werkgeversservicepunt (zie toelichting hieronder) is de verbinding met de onderwijsketen en het bedrijfsleven versterkt. In 2009 worden de Toonkamerprincipes – conform de landelijke planning – verder ingevoerd. • Leerwerkloket Als onderdeel van het project een Leven Lang Leren in Zoetermeer is in 2008 het leerwerkloket gestart. Hier kunnen zowel werkenden als nietwerkenden terecht voor al hun vragen betreffende scholing en opleidingen. Het Leerwerkloket functioneert als schakel tussen de vraag vanuit het bedrijfsleven en aanbod van scholing. Bovendien is het leerwerkloket de toegangspoort voor het behalen van een EVC certificaat (Eerder Verworven Competenties).

15

Concernverslag 2008

Programma 1 Sociale voorzieningen • Werkgeversservicepunt In 2008 is gewerkt aan een gemeenschappelijk dienstverleningsconcept voor de werkgevers. Dit heeft geresulteerd in een bedrijfsplan voor het werkgeversservicepunt en een marktbewerkingsplan om inhoud en richting te geven aan de activiteiten van het werkgeversservicepunt. In het eerste kwartaal van 2009 zal het werkgeversservicepunt volledig operationeel zijn en kunnen de werkgevers op 1 locatie terecht voor de werving en selectie van benodigde arbeidskrachten. • Professionalisering personeel De professionalisering van medewerkers op het gebied van uitstroom en re-integratie is vergroot door de certificering van de gemeentelijke klantmanagers en de werkcoaches van het WERKbedrijf. Beperking doorstroom vanuit WAO/WIA en WW naar de bijstand Om de doorstroom vanuit de WAO/WIA te beperken maakt het UWV eveneens gebruik van de Werkacademie en wel vooral voor mensen die een beroep doen op de WW. In totaal hebben in 2008 (t/m november 2008) 76 klanten die een WW-uitkering kwamen aanvragen deelgenomen aan de Werkacademie. Daarvan is 43% uitgestroomd naar regulier werk. De rest , 57%, is nog zoekend naar een baan of volgt een vervolgtraject met re-integratieinstrumenten. Door tijdige interventie middels deelname aan de Werkacademie wordt bijgedragen aan het beperken van de doorstroom vanuit de WW in de bijstand. 5

SOB Zoetermeer heeft zich in 2008 verder verdiept in het techniekveld in Zoetermeer. Om te komen tot een goede aansluiting op de vraag van het bedrijfsleven zijn o.a. nieuwe techniekopleidingen gestart. Ook stond het keuzegedrag van jongeren tijdens één van de Platformbijeenkomsten centraal. Projecten en activiteiten van SOB Zoetermeer zijn immers voor een groot deel gericht op een betere beroepenoriëntatie van jongeren, door kennismaking met bedrijven in verschillende vormen. SOB Zoetermeer heeft in 2008 een groot aantal bedrijven in contact gebracht met scholen en studenten en vice versa. Startprogramma jongeren Vooruitlopend op de wetwijziging medio 2009 is de jongerenaanpak binnen Werkplaza uitgebreid van 23 jaar naar 27 jaar. Laaggeschoolde arbeid in Zoetermeer Met het distributiecentrum van de Aldi zijn afspraken gemaakt betreffende het beschikbaar stellen van laaggeschoolde arbeid.

1.4.

Hogere sociale participatie

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Ontwikkelen van zorgtrajecten samen met zorg – en hulpverleningsinstellingen. 2. Ontwikkelen van sociale activeringstrajecten samen met welzijnsinstellingen, met aandacht voor wijkgerichte aanpak. (CP) 3. Personen plaatsen op zorgen sociale activeringstrajecten. 4. Toekennen van vrijwilligerspremie aan mensen die ontheffing hebben van de arbeidsplicht en vrijwilligerswerk verrichten. (CP) 5. Intensiveren en verbreden van de Work-First aanpak tot een opstartprogramma op maat dat zowel geschikt is voor nieuwe klanten als het zittende bestand 6. Werven en plaatsen van klanten op participatiebanen.


Toelichting 1 Zo’meer actief Als nadere uitwerking van het beleidsplan re-integratie 2008-2010 is er in 2008 het activeringsprogramma Zo’meer actief ontwikkeld en gedeeltelijk ingevoerd. De methode Zo’meer actief omvat een volledig activeringsprogramma , waarbinnen de klant na een diagnose voor hem/haar noodzakelijke instrumenten krijgt aangeboden. Centraal staat het opdoen van dagritme gecombineerd met andere modules. Hiermede wordt bereikt het oplossen of hanteerbaar maken van individuele problemen. Dit betekent dat aan bijstandsgerechtigden met vrijstelling van de arbeidsplicht activiteiten worden aangeboden om zich verder te ontwikkelen en belemmeringen voor activering weg te nemen. Zorgtrajecten In 2008 zijn er met alle zorgaanbieders in Zoetermeer gesprekken gevoerd over de zorg en hulpverlening die zij aanbieden. Met enkele organisaties zijn aanvullende afspraken gemaakt zodat de klantmanagers klanten sneller zorg kunnen aanbieden. Voor de groep klanten die meer specialistische begeleiding nodig heeft is een extra Life Coach ingezet. De Life Coach ondersteunt klanten met hun problemen die vaak op meerdere terreinen spelen. Alles is erop gericht dat de klant gestimuleerd wordt om alle normale taken weer zelf te gaan doen. 2 en Wijkgerichte aanpak 3 In 2008 is een bijdrage geleverd aan het ontwikkelplan gericht op de wijk Palenstein. Onderdeel van het plan is inzet op werk en inkomen.

Concernverslag 2008

16

Programma 1 Sociale voorzieningen Ook betreffende de wijk Noordhove-West is in het kader van werken aan werk actie ondernomen om bijstandsgerechtigden te betrekken bij werkzaamheden gericht op verbetering van de wijk. Partner hierbij is de woningbouwcorporatie Vestia. Sociale activeringstrajecten In 2008 is een pilot gestart om klanten met een grote afstand tot regulier werk te bemiddelen via Stichting MOOI naar diverse vrijwilligers activiteiten. Hierbij is ook aandacht voor diverse activiteiten bij welzijns – en vrijwilligersorganisaties. Tevens is in 2008 een pilot gestart met het Leerwerkcentrum Zoetermeer voor de activering van klanten met een grote afstand tot vrijwilligerswerk. 14 klanten hebben hieraan deelgenomen. In het traject is aan klanten een combinatie aangeboden van empowerment, ontspanning en bewegen in samenwerking met Parnassia Bavo. Antillianen In 2008 is het project Antilliaanse éénoudergezinnen dat gericht is op het versterken van de gezinssituatie verder vorm gegeven. 4

Toekennen van vrijwilligerspremie aan mensen met ontheffing van de arbeidsplicht In 2008 zijn in totaal 44 premies verstrekt aan 21 klanten.

5

Van Work-First naar Opstartprogramma Zie onder 1.1.2

6

Doelstelling van de participatiebanen is terugkeer naar de reguliere arbeidsmarkt. Dit betekent ook dat de participatiebanen tijdelijk zijn. Wij spreken dan ook over een carrousel, waarbij sprake is van een dynamische instroom en uitstroom van participatiebanen. Essentieel is tevens dat mensen niet in één bepaalde participatiebaan blijven “hangen” doch gebruik maakt van verschillende plaatsen en daardoor arbeidsvariatie krijgen aangeboden. In de meeste gevallen worden de participatiebanen vervuld bij nonprofitorganisaties binnen Zoetermeer zoals bij de Stichting Bisieklette. Op 31 december 2007 waren er 57 personen werkzaam in een participatiebaan Het standcijfer eind 2008 was: 65.Gedurende het jaar 2008 zijn er 88 mensen geplaatst op een participatiebaan. Voor het jaar 2008 gold een taakstelling van 70.

1.5.

Rechtmatige uitkeringsverstrekking

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Het tijdig op aanvraag verstrekken van uitkeringen levensonderhoud WWB. 2. Hoogwaardig handhaven: • Preventieve activiteiten, zoals voorlichting, versterking poortwachter, toezien op naleven informatie – en inlichtingenplicht • Repressieve activiteiten: toepassen maatregelenbeleid, uitvoeren fraudekompas en fraudeonderzoek


Toelichting 1 In 92% van de aanvragen is sprake van tijdige afhandeling binnen 8 weken. 2

In juni 2008 is het beleidsplan handhaving Wet werk en bijstand 20082011 vastgesteld. In dit beleidsplan is de visie van de gemeente Zoetermeer op handhaven vastgelegd. Tevens is in het Beleidsplan een pakket aan maatregelen opgenomen, zowel preventief als repressief, die gedurende de looptijd van het beleidsplan uitgewerkt zullen worden. In de tweede helft van 2008 is onder andere gestart met het actualiseren van foldermateriaal, waarin aandacht wordt besteed aan handhaving. Tevens is gestart met een onderzoek naar het handhavingimago van de gemeente Zoetermeer. De uitkomsten van dit onderzoek worden gebruikt om onze voorlichting te optimaliseren. Verder is het fraudekompas geactualiseerd, en heeft er een themadag plaatsgevonden over handhaving.

17

Concernverslag 2008

Programma 1 Sociale voorzieningen 1.6.

Optimaal bereik van huishoudens die gebruik kunnen maken van inkomensondersteunende voorzieningen Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. Het verlenen bijzondere bijstand in de vorm van: • Individuele bijzondere bijstand ; • Categoriale bijzondere bijstand voor doelgroepen 2. Bevorderen van deelname aan collectieve ziektekostenverzekering 3. Bieden van kwijtschelding van gemeentelijke belastingen 4. Gericht communiceren en voorlichting geven over inkomensondersteunende voorzieningen 5. Bieden van schuldhulpverlening, wegwerken van wachtlijsten en het optimaliseren van de dienstverlening door het wegnemen van administratieve lasten 6. Verstrekken van bijdragen kinderopvang

Toelichting 1 Individuele Bijzondere Bijstand Het aantal klanten is toegenomen met 210 ten opzichte van 2007 (in 2007 totaal 3.175 en in 2008 3.385). De realisatie in 2008 is derhalve hoger dan in 2007 Een oorzaak kan gevonden worden in de stijgende kosten voor levensonderhoud en de voorlichting bijvoorbeeld in het blad Z plus magazine. Categoriale Bijzondere Bijstand Het aantal klanten voor de ouderentoeslag en voor de toeslag chronisch zieken en gehandicapten is mede dankzij diverse activiteiten voor publiciteit en voorlichting in lokale kranten en via het huis aan huis verspreide Z-plus magazine ruimschoots gehaald. Doelstelling: 2008 700; Realisatie 2008 733 klanten; Afwijking: + 33 ZoetermeerPas Het aantal klanten met een ZoetermeerPas is ten opzicht van 2007 met 976 gestegen. De doelstelling was 7000 passen. Er zijn 8487 gerealiseerd. Afwijking + 1487 passen. De grote stijging van het aantal ZoetermeerPashouders wordt verklaard door het vernieuwde aanbod en de outreachende werking. Het aantal aan de ZoetermeerPas deelnemende organisaties breidt zich nog steeds uit.

2

Collectieve Ziektekostenverzekering Het aantal klanten dat deelneemt aan de collectieve ziektekostenverzekering is ten opzichte van 2007 gestegen Doelstelling: 1800; Realisatie: 1470; Afwijking: - 330. De aanbesteding heeft in 2008 geresulteerd in een nieuwe collectieve ziektekostenverzekering bij Azivo met een uitgebreidere dekking. Tevens is besloten de gemeentelijke bijdrage aanvullende ziektekostenverzekering af te schaffen voor de groep klanten die niet deelnemen aan de collectieve ziektekostenverzekering. Klanten met chronische ziekten kunnen op individuele basis nog wel voor de bijdrage in aanmerking komen.

3

4

5

In 2008 is de rekenmodule “kom ik in aanmerking” op de website van Zoetermeer beschikbaar gekomen. Daarnaast is aan diverse bronnen (deurwaarders, MADD actie) aangegeven dat verschillende groepen belastingplichtigen weinig of geen gebruik informatie hebben over kwijtschelding van belastingen. De brochure en de informatie op internet blijken niet voldoende voor deze groepen. Om de groepen toch te kunnen bereiken en in staat te stellen kwijtschelding aan te vragen, zijn in 2008 de volgende concrete acties ondernomen: afgestemd met de stichting MOOI over informatieverstrekking aan hun doelgroep. In verschillende wijken informatieochtenden gehouden in samenwerking met de stichting Piezo. Gericht communiceren In 2008 is er een actief uitnodigings – en voorlichtingsbeleid gericht op de doelgroep categoriale bijzondere bijstand gevoerd. Dit heeft mede ertoe geleid dat het gebruik van de bijzondere bijstand in 2008 ook is toegenomen. Het aantal meldingen schuldhulpverlening is t.o.v. 2007 gestegen met 123. Doelstelling: 931; Realisatie: 1008; Afwijking: + 77. De afwijking kan worden verklaard door het actieve outreachende beleid dat de gemeente voert o.a. op de locatie van het CWI. Het aantal in behandeling/traject genomen verzoeken schuldhulpverlening is 86 hoger dan in 2007 Doelstelling: 273; Realisatie: 246; Afwijking: -27 Opgemerkt wordt dat het bij in behandeling/traject genomen verzoeken om minnelijke trajecten betreft. De overige meldingen zijn afgedaan met eenmalige en uitgebreide adviezen en WSNP-verklaringen. De doelstelling voor het aantal geslaagde minnelijke trajecten is 30% van het aantal ingezette trajecten. In 2008 lag dit percentage op 47%. De doelstelling is dus gehaald. In 2008 zijn er 14 mensen doorgestroomd naar de WSNP.

Concernverslag 2008

18


6

Kinderopvang In 2008 zijn er 133 klanten met een bijdrage kinderopvang.

1.7.

Passende arbeid voor mensen met indicatie op basis van de Wet Sociale Werkvoorzieninge Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Uitvoeren van de WSW, waarbij de Dienst Sociale Werkvoorziening zorgt voor: • Voldoende passende arbeid in SWverband; • Binnen twaalf maanden werk aanbieden aan mensen die hiervoor zijn geïndiceerd; • Doorstroom van SW-medewerkers naar “begeleid werken” en doorstroom van SW-medewerkers naar “detacheringsbanen”; • Een activeringsaanbod voor WSWgeïndiceerden op de wachtlijst die nog niet aan de beurt zijn voor een WSWdienstbetrekking.

4.

Toelichting 1 Voldoende passende arbeid in WSW verband is afhankelijk van de door het ministerie opgelegde taakstelling en daaraan verbonden subsidie. De taakstelling geeft onvoldoende mogelijkheden om eenieder die wordt geïndiceerd per ommegaande een dienstverband aan te bieden. Er is derhalve sprake van een wachtlijst. Het is niet mogelijk gebleken om in alle gevallen mensen die geïndiceerd zijn binnen 12 maanden een WSW dienstverband aan te bieden. Wel is er gebruik gemaakt van alternatieven, zie volgend punt. De doorstroom van geplaatste WSW geïndiceerden naar detachering of Begeleid Werken is achter gebleven bij de prognose. Met de DSW is overleg geweest en zijn afspraken gemaakt hoe in 2009 de prognose te realiseren, inclusief het inlopen van opgelopen achterstand. Diegenen die zijn geïndiceerd, WWB gerechtigd zijn en waarvoor niet per direct een plaatsing kon worden gerealiseerd hebben allemaal enige vorm van activering aangeboden gekregen. In de meeste gevallen betrof dat een dienstverband vooruitlopend op plaatsingsmogelijkheden, gefinancierd uit het werkdeel van de WWB.

Indicatoren en (streef)waarden

Nr.

Effectenindicator

Realisatie 2007 5,5%

Doel 2008 7,0%

Realisatie 2008 5,0%

1.1

Werkloosheidspercentage (NWW)

1.1*

Bijstandsvolume als % van de beroepsbevolking

4,2%

4,3%

3,4%

-0,9%

1.3**

Beperken instroom WWB

39,0%

30,0%

40,1%

10,1%

GWS4ALL/O &S GWS4ALL

1.2***

Vergroten uitstroom WWB naar werk

14,9%

12,8%

18,0%

5,2%

GWS4ALL

1.4

% uitkeringsgerechtigden dat sociaal actief is zonder ondersteuning (vrijwilligerswerk, mantelzorg, gemeten in aantal premies vrijwilligerswerk) Rechtmatige uitkeringsverstrekking

<1%

2%

1%

-1%

GWS4ALL

>99%

>99%

>99%

-

_

32%

13%

-19%

DSW

_

16%

17%

1%

DSW

1.5 1.7 1.7

% WSW-geïndiceerden dat doorstroomt naar begeleid werken of detachering % WSW-geïndiceerden dat op de wachtlijst staat

Afwijking Bron 2008 -2,0% CWI

GWS4ALL

Toelichting

* Doelstelling wordt mede gerealiseerd door de prestatie binnen de doelen 1.2, 1.3 en 1.7. ** Verhouding aanmelding (1266) en daadwerkelijke instroom in de bijstand (758). *** Wordt gemeten als uitstroom naar betaald werk (491) als % van bestand begin jaar (1977) + instroom (758). Nr.

Prestatie-indicator

1.3.1

Aantal instroom

1.3.3*

1.2.1

% van de uitstroom dat binnen 1 jaar weer instroomt (terugvalpercentage) % van de uitstroom naar regulier werk - na traject - zonder traject % uitkeringen korter dan één jaar

1.2.1

Aantal uitstroom

1.2.1

Realisatie 2007 725

Doel 2008 850

Realisatie 2008 758

18%

18%

7%

-11%

GWS4ALL

68% 63% 37% 24%

43% 70% 30% 30%

59% 79% 21% 26,8%

16% 9% -9% -3,2%

GWS4ALL

1.2.5** % jongeren dat uitstroomt naar regulier werk c.q. school 1.2.5 Aantal trajecten/voorzieningen zitten bestand (60%) 1.2.5*** Aantal personen op participatiebanen

19

Afwijking Bron 2008 92 GWS4ALL

GWS4ALL

941

1000

832

-168

GWS4ALL

49%

30%

56%

26%

GWS4ALL

1026

1400

848 (=45%)

-15%

GWS4ALL

64

70

65

-5

GWS4ALL

Concernverslag 2008

Programma 1 Sociale voorzieningen 1.2.3

Aantal personen op reïntegratiebanen

133

75

42

-33

GWS4ALL

1.5.1

Aantal WWB uitkeringsgerechtigden < 65 jaar

1977

2032

1903

-129

GWS4ALL

1.5.1

% tijdig afgehandelde aanvragen

86%

80%

92%

12%

GWS4ALL

1.6.1

% uitkeringen met langdurigheidstoeslag

31%

40%

40%

-

GWS4ALL

1.6.2

2009

2700

2477

-223

GWS4ALL

1.6.3

Aantal klanten met bijdrage aanvullende ziektekostenverzekering (inclusief kinderen) Aantal Zoetermeerpassen

7511

7000

8487

1487

GWS4ALL

1.6.4

Aantal meldingen Schuldhulpverlening

885

931

1008

77

GWS4ALL

1.6.4

Aantal werkelijk in traject genomen klanten

160

382

246

-136

GWS4ALL

1.7.1

Aantal personen in WSW dienstbetrekking

369

430

345

-85

DSW

1.7.2

% WSW geïndiceerden binnen 12 maanden aan het werk

83%

80%

68%

-12%

DSW

Toelichting * Betreft uitstroom naar betaald werk als % van de totale uitstroom ** Meet het aantal jongeren dat uitgestroomd is naar werk ten opzichte van het aantal jongeren in de bijstand + instroom. *** Aantallen zijn incl. de 50 extra te realiseren participatiebanen vanuit het collegeprogramma. Voor 2008 10 extra banen.

5. Wat heeft het gekost en opgebracht ? Financieel resultaat

Primitieve begroting 2008

Begroting 2008 na wijzigingen

Bedragen * 1.000 Afwijking 2008

Rekening 2008

Lasten

55.636

65.392

66.281

-889

Baten Saldo resultaat voor bestemming

39.188 16.448

48.802 16.590

49.878 16.403

1.076 187

Toevoegingen aan reserves

0

0

0

0

Onttrekkingen aan reserves Saldo mutaties reserves

40 -40

470 -470

470 -470

0 0

16.408

16.120

15.933

187

Geautoriseerde mutaties reserves:


Toelichting Programma 1 wordt afgesloten met een positief resultaat van 0,19 mln. Dit resultaat is ontstaan door een aantal afwijkingen ten opzichte van de begroting zowel positief als negatief. Hieronder een overzicht van de afwijkingen die hebben geleid tot dit resultaat: De grootste afwijking wordt veroorzaakt door een extra storting in de voorziening dubieuze debiteuren. In het najaar van 2008 is het onderzoek naar de bijstandsdebiteuren afgerond. In dit onderzoek is gekeken naar de kwaliteit van de administratie en de toereikendheid van de voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren. Conclusie van dit onderzoek is dat de voorziening eenmalig in 2008 met 855.000 verhoogd moet worden om zo de beginstand van de voorziening per 1-1-2008 op de juiste hoogte te brengen. Naast deze aanpassing van de beginstand van de voorziening heeft er ook een extra storting in de voorziening van 72.000 plaatsgevonden vanwege de aanpassing van het beleidskader terugvordering en verhaal. Dekking voor deze laatste post zijn de extra inkomsten uit terugvordering en verhaal . Alhoewel de beoogde bestandsdaling WWB is gerealiseerd is dit niet in het gelijkmatige tempo gebeurd waar in de ramingen van is uitgegaan. Doordat de daling later in het jaar is gerealiseerd zijn tussentijds de kosten hoger geweest. De uitgaven voor de WWB 65+ zijn nagenoeg gelijk aan de begroting. Het budget I-deel is wel hoger dan begroot en ook de inkomsten uit terugvordering en verhaal zijn hoger dan

Concernverslag 2008

20

Programma 1 Sociale voorzieningen begroot. Per saldo is er een nadeel van gerealiseerd van 41.000.

550.000. Bij de overige goederen en diensten is een voordeel

De kosten voor Ioaw, Ioaz en Bbz zijn lager dan begroot doordat het aantal klanten minder is dan begroot. Per saldo geeft dit een voordeel van 205.000. Bij de individuele bijzondere bijstand is sprake van een nadeel door diverse hogere lasten ( 53.000) en minder inkomsten uit terugvordering ( 132.000). Ook de Zoetermeerpas kent een nadeel door meer gebruik ( 110.000). De aflossingen op schuldhulpverlening zijn ook lager (nadeel 41.000). Verder laat de kinderopvang een voordeel zien. Dit komt doordat de kosten voor kinderopvang als onderdeel van een re-integratietraject ten laste van het werkdeel zijn gebracht en doordat er minder deelnemers zijn. Daarnaast zijn er terugbetalingen ontvangen van klanten die teveel/ten onrechte een bijdrage kinderopvang hebben gehad (totaal voordeel 224.000). Voor het project “Leven Lang Leren in Zoetermeer” is in 2008 390.000 budget beschikbaar gesteld. Naast dit bedrag is er een extra (niet begrote) subsidiebaat ontvangen voor 150.000 op basis van de Stimuleringsregeling “leren en werken”. Met de toekenning van de subsidiebaat is ook besloten het IDcollege een projectsubsidie te verstrekken voor de duur van het project. Het totale beschikbare budget is 540.000, hiervan is in 2008 al als projectsubsidie 424.923 verstrekt. De rest van het project wordt in 2009 afgewikkeld waardoor budgetoverheveling van 115.000 noodzakelijk is. In 2008 zijn er extra activiteiten gedaan om klanten aan het werk te helpen. Een deel van deze kosten zijn ten laste van het werkdeel gebracht (voordeel 539.000). Het ESF project is afgerond, wel zijn er nog accountantskosten geboekt (nadeel 44.000). Doordat er in 2008 meer is samengewerkt in SEA-verband zijn er minder organisatiekosten bij dit product gemaakt (voordeel 90.000). Door een verschuiving van inzet van personeel en inhuur derden*) van programma 1 naar programma 2 is op dit programma een voordeel gerealiseerd van 637.000. De verschuiving komt door de benodigde extra inzet van personeel op het produkt WMO dat onderdeel uitmaakt van programma 2. Diverse kleine verschillen geven per saldo nog een voordeel van

121.000.

*) In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven

Financieel resultaat na geautoriseerde bestemming

Bedragen * Begroting 2008 na wijziging

Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 610.01 - UITKERINGEN 610.02 - INKOMENSONDERSTEUNING 610.03 - UITSTROOM 611.03 - WET SOCIALE WERKVOORZIENING

36.832

38.419

-1.587

8.010

7.232

778

10.131

10.005

126

9.204

9.448

-244

1.214

1.177

37

65.392

66.281

-889

32.340

32.899

559

697

631

-66

610.03 - UITSTROOM

7.808

8.084

276

611.03 - WET SOCIALE WERKVOORZIENING

8.427

8.729

302

0

4

4

49.272

50.348

1.076

920.01 - KWIJTSCHELDING VAN BELASTINGEN

Totaal programmalasten

Baten per product 610.01 - UITKERINGEN 610.02 - INKOMENSONDERSTEUNING

920.01 - KWIJTSCHELDING VAN BELASTINGEN

Totaal programmabaten

21

Concernverslag 2008

Programma 2 Welzijn en zorg

2.2

Programma 2 - Welzijn en zorg

1.


2.

De doelstellingen

De algemene doelstelling van dit programma is dat Zoetermeer een sterke, sociale en gezonde stad is, waar Zoetermeerders voor elkaar zorgen, iedereen gelijke kansen krijgt om mee te doen en de gezondheid van burgers zoveel mogelijk wordt bevorderd.

Wat hebben we bereikt? 2.1 Leefbare wijken met toegankelijke, laagdrempelige wijkposten, veel (gesubsidieerde) wijkactiviteiten, een grote inzet van vrijwilligers en een hoge wijkparticipatie van de inwoners.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Het creëren en onderhouden van leefbare wijken is een continue proces, waarbij het faciliteren en versterken van de eigen verantwoordelijkheid van inwoners voor het participeren voorop staat. Subsidieverstrekking mede in relatie tot het vergroten van de inzet van vrijwilligers is vooral daarop gericht. Buurtinitiatieven en wijken buurtverenigingen worden waar mogelijk ondersteund en gefaciliteerd met adviezen en beschikbaar stellen van voorzieningen. Met Stichting Mooi wordt gewerkt aan het scherp maken van de gewenste resultaten in het buurtwerk. In de wijk Meerzicht is in 2008 het onderzoek gestart naar de behoefte van een burenhulpcentrale. In 2009 komt het resultaat beschikbaar. Uit de cijfers van de Omnibusenquête Wmo 2008 blijkt dat meer inwoners zich actief hebben ingezet voor de leefbaarheid in hun wijken (stijging met 50%). Uit de Omnibusenquête 2008 blijkt ook dat het aantal vrijwilligers afgenomen is (daling 22%). In het Tweede Tussenbericht 2008 is gemeld dat daarom de ramingen voor vrijwilligers met 2% van de bevolking van 18 jaar en ouder naar beneden zijn bijgesteld richting 26%. In 2008 is de start gemaakt met het beschikbaar stellen van maatschappelijke stages voor leerlingen.

2.2

Een geslaagde integratie waardoor allochtone en autochtone burgers zich in Zoetermeer thuis voelen, op gelijkwaardige wijze kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer en gebruik kunnen maken van alle voorzieningen op het terrein van wonen, werken en welzijn.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Het gemeentelijk inburgeringsloket heeft de allochtone inwoners met een inburgeringsplicht de informatie en adviezen verstrekt voor het succesvol afleggen van het inburgeringsexamen. Er is aan 420 inburgeraars het aanbod van inburgering verstrekt. Aan 75 personen die zelf verantwoordelijk zijn voor de inburgering, is een handhavingbeschikking afgegeven. Aan werkloze verplichte inburgeraars en verplichte inburgeraars/opvoeders zijn op maat gesneden (duale) inburgeringtrajecten aangeboden. Het maatwerk omvatte combinaties met re-integratie en opvoedingsondersteuning. In 2008 hebben twee georganiseerde discussiebijeenkomsten over integratie plaatsgevonden. De bijeenkomst op initiatief van de gemeenteraad stond onder leiding van de bekende publicist Anil Ramdas stond in het teken van ‘je thuis voelen in Zoetermeer’ en alles wat daarbij komt kijken. De bijeenkomst georganiseerd door het college van B&W was vooral bedoeld om ervaringen van allochtone zelforganisaties en autochtone Nederlanders uit te wisselen. Beide bijeenkomsten hebben contacten opgeleverd met vertegenwoordigers vanuit de Marokkaanse en Afghaanse gemeenschap. Stichting Piëzo heeft projectsubsidies gekregen voor activiteiten op het vlak van de emancipatie van allochtone vrouwen en taallessen. Het Bestuurlijk Arrangement Antilliaanse risicojongeren (2005-2008) is per 1 januari 2009 beëindigd. Het jaar 2009 wordt als een overgangsjaar beschouwd naar de tweede fase toe (2010-2013).

2.3

Een stad waarin ouderen en mensen met een lichamelijke en/of geestelijke beperking zelfstandig kunnen leven en maatschappelijk participeren.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Vanuit het WMO-loket zijn de diensten en middelen aangeboden ter ondersteuning van de inwoners met een lichamelijke en/of geestelijke beperking. Het betrof huishoudelijke hulp (866 beschikkingen), rolstoelen (509 stuks) en individuele vervoersvoorzieningen (735 personen). Vanuit de woonservicezones is gewerkt aan het komen tot sluitende afspraken met zorginstellingen en andere partijen, op basis van de behoeften van de inwoner. Dit heeft geleid tot een vierde woonservicezone aan de Bijdorplaan. De informatie- en adviesfunctie van het WMO loket zal worden uitgebouwd op basis van de WMO-evaluatie. Met het uitvoeren van het Actieplan Toegankelijkheid zijn de gemeentelijke accommodaties in de openbare ruimte beter toegankelijk gemaakt voor mensen die slecht ter been zijn of rolstoelafhankelijk. Het meldpunt toegankelijkheid is in 2008 ingericht en wordt al goed bezocht. De prijs van de meest toegankelijke winkel is toegekend aan een winkel in het Stadshart. Overeenkomstig de planning is het aantal woonservicezones uitgebreid naar 4. Het streefcijfer voor 2008 is daarmee behaald.

Concernverslag 2008

22

Programma 2 Welzijn en zorg 2.4

Een stad waarin ook sociaal kwetsbare burgers maatschappelijk goed kunnen functioneren, voldoende zelfredzaam en weerbaar zijn en daarvoor op wijkniveau ook de nodige ondersteuning krijgen.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting In 2008 waren de aandachtspunten: voorkomen van overmatig gebruik van alcohol en drugs, gokverslaving en het tegengaan van huiselijk geweld. Op deze onderdelen zijn diverse campagnes gevoerd. In de voorlichtende en stimulerende sfeer spelen ook de campagnes op het vlak van gezond leven een rol bij het versterken van de bewustwording. Het melden coördinatiepunt deviant wonen/OGGZ en het Zoetermeerse coördinatiepunt huiselijk geweld hebben in 2008 meer meldingen gekregen en verwerkt. Ten opzichte van 2007 is er bij het coördinatiepunt huiselijk geweld een stijging van 12 %. Langs deze weg zijn ook meer toeleidingen naar hulpverlening gerealiseerd. De stijging heeft zeker van doen met de toenemende bekendheid van deze meldpunten bij (hulp)instellingen en inwoners. Daarnaast is weer subsidie verstrekt aan stichtingen, die zich inzetten voor het versterken van de redzaamheid van inwoners.

2.5

Een gezonde(re) Zoetermeerse bevolking en minder beroep op professionele jeugdzorg door vroegtijdige signalering en aanpak van (psychosociale) problemen bij jeugdigen.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De preventieve activiteiten gericht op het verbeteren van de algemene gezondheid van de Zoetermeerse bevolking zijn overeenkomstig de planning uitgevoerd. Het betrof onder andere een vijftal publiekcampagnes op het terrein van een gezonde levensstijl bij jongeren. Zo waren er campagnes als ‘lekker fit’, ‘door dik en dun’ en ‘de gezonde schoolkantine’, ‘ roken en alcohol’. Vanuit de GGD en Panassia is ook het project De Gezonde School en het project Genotsmiddelen uitgevoerd. Dit alles gericht op het terugdringen van het gebruik van genotsmiddelen (DGSG). Aan de stichtingen die zich hiervoor met activiteiten inzetten is subsidie verstrekt. De GGD is in 2008 gestart met de eerste voorbereidingen voor een nieuw gezondheidsonderzoek volwassenen van 19 t/m 64 jaar dat in 2009 zal worden uitgevoerd. Uit het onderzoek van 2007 bleek dat onder de volwassenen uit Zoetermeer de leefstijl beter kon, er minder rokers waren, maar meer drinkers. In 2008 is de nieuwe nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011 aan de raad aangeboden. Op basis van de behandeling in de raadscommissie Samenleving wordt de nota aangepast en in 2009 ter vaststelling voorgelegd. In 2008 zijn op wijkniveau interventieplannen opgesteld voor het vroegtijdig bereiken van jongeren en het signaleren van hun problemen. Dit om het de behoefte aan professionele jeugdzorg terug te dringen.

3.

2.1

De activiteiten

Leefbare wijken met toegankelijke, laagdrempelige wijkposten, veel (gesubsidieerde) wijkactiviteiten, een grote inzet van vrijwilligers en een hoge wijkparticipatie van de inwoners. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. Stimuleren van bewonersinitiatieven en nieuwe buurtnetwerken van vrijwilligers en bewoners met ondersteuning van de wijkbudgetten. (CP) 2. Faciliteren van wijken buurtverenigingen en andere vrijwilligersorganisaties om de wijkfunctie te versterken. 3. Subsidiëren van Stichting MOOI! Zoetermeer e.o. voor een actieve en outreachende ondersteuning van (individuele) wijkactiviteiten en buurtnetwerken met aandacht voor specifieke wijkkenmerken. 4. Onderzoek doen naar de mogelijkheden van een vorm van burenhulpcentrale in de wijken (motie 29 voorjaarsdebat 2007). 5. Subsidiëren van het Vrijwilligers Informatiepunt (VIP) van Stichting MOOI! Zoetermeer e.o. voor een professionele ondersteuning van vrijwilligersorganisaties, de uitvoering van de in 2007 gestarte publiekscampagne vrijwilligers en een eenduidige informatievoorziening over de beloningsmogelijkheden voor (potentiële) vrijwilligers, in samenwerking met de gemeente (motie 21 voorjaarsdebat 2007). 6. Subsidiëren van diverse (vrijwilligers)organisaties voor de uitvoering van het Actieplan sociale cohesie 2008.

Toelichting 1. Vanuit wijkmanagement (samenwerkende partners in het wijkteam) zijn diverse bewonersactiviteiten gefaciliteerd met inzet van de wijkbudgetten. Voorbeelden zijn de dag van de wijk, de Wmo-markt in Buytenwegh de Leyens en Rokkeveen en de kerstbomenacties. In het kader van het actieplan sociale cohesie 2008 is subsidie verleend voor de uitbreiding van de buurtnetwerken in een vierde wijk. Op basis van de evaluatie van de bestaande drie buurtnetwerken zijn als voorwaarden gesteld dat inzicht moet worden verkregen in de behoefte aan buurtnetwerken in de diverse wijken, in de omvang van de doelgroep die gebruik maakt van de buurtnetwerken en het aantal vrijwilligers dat zich daarvoor inzet. 2.

Voor wijken buurtverenigingen blijkt het moeilijk om bestuursleden en vrijwilligers te vinden. De bezettingsgraad was in 2008 niet op het beoogde niveau. De wijkvereniging Stadshart is door gebrek aan kader gestopt met haar activiteiten. De ouderenactiviteiten van deze vereniging zijn overgenomen door Vierstroomzorgring in het nieuwe wijk/dienstencentrum Bijdorplaan. In 2009 wordt de evaluatie verordening wijken buurtwerk uitgebracht waarbij ook de nodige aandacht aan deze problematiek zal worden besteed.

3.

Per wijk zijn afspraken gemaakt over de inzet van het opbouwwerk van stichting MOOI! Deze afspraken zijn gemaakt tussen de wijkmanagers, opbouwwerkers, jongerenwerkers en de beleidsafdeling Welzijn. De afspraken zijn zoveel mogelijk afgestemd op de prioriteiten van de diverse wijkactieplannen. De inzet van het opbouwwerk in Rokkeveen en Meerzicht was in 2008 beperkt. De vacature voor een opbouwwerker lastig bleek in te vullen. De alsnog nieuw aangestelde nieuwe opbouwwerker functioneerde in de praktijk niet voldoende; zijn contract is niet verlengd. In 2008 is meer aandacht besteed aan het formuleren van heldere prestatieafspraken, maar het sturen op meetbare resultaten binnen het

23

Concernverslag 2008

Programma 2 Welzijn en zorg opbouwwerk blijft lastig en is nog steeds een aandachtspunt. Voor het vernieuwde management van stichting MOOI! is de verbetering van meer SMART geformuleerde resultaatgegevens in 2009 een van de belangrijkste prioriteiten. 4.

In de wijk Meerzicht is een onderzoek gestart naar de behoefte aan een burenhulpcentrale. In het voorjaar 2009 zal een voorstel daarover aan de raad worden aangeboden.

5.

De bemiddeling van vrijwilligers is in 2008 door het VIP uitgebreid. Het VIP werft en selecteert nu ook zelf actief vrijwilligers, waardoor een meer gerichte plaatsing mogelijk is geworden. De adviesen begeleidingsfunctie van het VIP richting individuele vrijwilligersorganisaties is nog onvoldoende. De uitvoering van het Deelplan Wmo “Elkaar helpen” op het onderdeel vrijwilligers is later gestart dan gepland. Dit is gemeld in het Tweede Tussenbericht 2008. Hierdoor is de Vrijwilligerspagina nog niet tot stand gekomen. In december 2008 is besloten dat de eerste vrijwilligerskaarten in 2009 zullen worden uitgegeven. Belangrijke vormen van gemeentelijke waardering waren het feest voor mantelzorgers en vrijwilligers, de uitreiking van de Vrijwilligersprijs en VIP spelden.

6.

Er is een actieplan sociale cohesie 2008 opgesteld waarin aan een aantal organisaties voor 5 verschillende in 2008 uit te voeren projecten sociale cohesie subsidie is verstrekt.

2.2

Een geslaagde integratie waardoor allochtone en autochtone burgers zich in Zoetermeer thuis voelen, op gelijkwaardige wijze kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer en gebruik kunnen maken van alle voorzieningen op het terrein van wonen, werken en welzijn. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Stimuleren en eventueel subsidiëren van activiteiten van allochtone zelforganisaties die zijn gericht op ontmoeting en dialoog tussen de verschillende bevolkingsgroepen. 2. Subsidiëren van Stichting Piëzo voor het uitvoeren van de projecten Moedercentrum Palenstein en Moedercentrum Oosterheem die zijn gericht op de emancipatie van allochtone vrouwen en meisjes en ontmoeting met autochtone burgers. 3. Subsidiëren van gratis taallessen die worden gegeven door vrijwilligers, ook buiten kantooruren (motie 9 voorjaarsdebat 2007). 4. Subsidiëren van de opvang en maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen en de maatschappelijke oriëntatie van (nieuwe) inburgeraars. Tevens onderzoek laten doen naar een mogelijke ongelijke behandeling van hoogopgeleide vluchtelingen. 5. Geven van informatie en voorlichting over de Wet Inburgering aan alle Zoetermeerse inburgeraars (inburgeringsloket). 6. Aanbieden van inburgeringstrajecten aan asielgerechtigde inburgeraars, uitkeringsgerechtigde nieuw- en oudkomers en oudkomers/opvoeders, gericht op het behalen van het inburgeringsexamen. 7. Afgeven van handhavingsbeschikkingen aan inburgeraars die zelf verantwoordelijk zijn voor hun inburgering. 8. Het uitvoeren van drie projecten (voorkomen) voortijdig schoolverlaten in het kader van het Bestuurlijk

Concernverslag 2008

Toelichting 1. In 2008 is aan 6 allochtone zelforganisaties een subsidie verstrekt voor integratieactiviteiten. De twee gehouden integratiebijeenkomsten hebben o.a. geleid tot nieuwe subsidieaanvragen 2009 door een Marokkaanse en Afghaanse organisatie. Hierbij zijn signalen afgegeven dat er vooral in Oosterheem grote behoefte bestaat aan nieuwe activiteiten en aan ruimte. 2.

Aan Stichting Piëzo is in 2008 een projectsubsidie verstrekt voor allerlei activiteiten gericht op de emancipatie van allochtone vrouwen en meisjes en ontmoeting en dialoog tussen allochtone en autochtone mannen en vrouwen in de wijken Palenstein, Meerzicht en Oosterheem. Als onderdeel van deze subsidie zijn ook de kosten van kinderoppas in de drie Piëzocentra meegenomen.

3.

Aan Stichting Piëzo is een afzonderlijke subsidie verstrekt voor het geven van taallessen door vrijwilligers in de avonduren in het Piëzocentrum Meerzicht tot medio 2008.

4.

Aan Stichting Vluchtelingenwerk is voor 2008 een productsubsidie verstrekt voor de opvang en maatschappelijke begeleiding van 150 vluchtelingen. Door de vele activiteiten rond de fusie die Stichting Vluchtelingenwerk is aangegaan met een aantal andere gemeenten in de regio Zuid-Holland is in 2008 nog geen onderzoek gedaan naar de mogelijk ongelijke behandeling van hoogopgeleide vluchtelingen.

5.

Het inburgeringsloket is in 2008 gerealiseerd en heeft ook informatie en voorlichting gegeven over de gewijzigde regelgeving inzake inburgering: 1. de mogelijkheid om direct voor het Staatsexamen op te gaan en 2. een gemeentelijk aanbod, ook voor vrijwillige inburgeraars.

6.

Iedereen die dat wenste heeft een inburgeringsaanbod gekregen. Alle personen die op grond van de oude regelgeving geen aanbod van de gemeente hadden gekregen – sinds 2008 komen vrijwillige inburgeraars ook in aanmerking voor een gemeentelijk aanbod - , zijn opnieuw opgeroepen en hebben voor zover gewenst een aanbod gekregen. In totaal hebben in 2008 420 personen een aanbod gekregen.

7.

In totaal hebben 75 personen een handhavingsbeschikking van de gemeente ontvangen. Deze personen hebben dus (op eigen verzoek) geen aanbod van de gemeente ontvangen.

24

Programma 2 Welzijn en zorg Arrangement Antilliaanse risicojongeren. 9. Opleggen van specifieke gemeentelijke subsidievoorwaarden om zich zelf ook onder allochtone burgers zoveel mogelijk toegankelijk en bekend te maken. 10. Verstrekken van een kennismakingspakket van 5 bonnen bij een vereniging naar keuze aan “nieuwe” Zoetermeerders (motie 47a voorjaarsdebat 2007).

8.

Het Bestuurlijk Arrangement Antilliaanse risicojongeren (1e fase) is per 1 januari 2009 beëindigd en de drie voor 2008 geplande projecten voortijdig schoolverlaten zijn uitgevoerd. Per 1 april 2008 is de voorgeschreven jaarlijkse voortgangsrapportage aan het rijk uitgebracht. De inhoudelijke en financiële verantwoording van het Bestuurlijk Arrangement aan het rijk dient medio 2009 plaats te vinden. Het jaar 2009 geldt als een overgangsjaar.

9.

In de subsidiebeschikkingen 2008 zijn, voorzover van toepassing, deze specifieke voorwaarden stand opgenomen.

10.

Aan alle “nieuwe” Zoetermeerders is een kennismakingspakket verstrekt.

2.3

Een stad waarin ouderen en mensen met een lichamelijke en/of geestelijke beperking zelfstandig kunnen leven en maatschappelijk participeren. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 5. Geven van informatie en advies, regelen van cliëntondersteuning en aanmelden voorzieningen op het terrein van wonen, welzijn en zorg via het WMO-loket . (CP) 6. Verstrekken van de volgende voorzieningen in het kader van de WMO: 1. huishoudelijke hulp; 2. woonvoorzieningen; 3. rolstoelen en individuele vervoermiddelen. 3. Zorgen voor een hoogwaardig systeem van collectief vraaggericht vervoer en het verstrekken van invalidenparkeerplaatsen en –kaarten. 4. Op integrale wijze vorm geven aan de wensen en behoeften van ouderen en gehandicapten op het terrein van wonen, welzijn en zorg. Ontwikkelen van vier woonservice-zones in Zoetermeer in een samenwerkingsverband tussen de woningbouwcorporaties, de zorgaanbieder en de gemeente en uitbreiden van het aantal woonservicezones naar zeven in 2010. (CP) 5. Subsidiëren van organisaties en activiteiten, waardoor ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, o.a: • welzijnsactiviteiten in dienstencentra; • inzet ouderenadviseurs; • signalerende en activerende huisbezoeken; • maaltijdservice; • personenalarmering; • telefooncirkels; • ouderen- en gehandicaptenvervoer; • ontwikkelen van buurtnetwerken. 6. Blijvend aandacht geven aan de uitvoering van motie 8 (voorjaarsdebat 2006): het vergroten van de toegankelijkheid van gemeentelijke accommodaties en de openbare ruimte. (CP) 7. Tweejaarlijks uitreiken van een prijs ter waarde van maximaal 500 aan de onderneming of instelling die zich op het gebied van toegankelijkheid heeft onderscheiden (motie 52 voorjaarsdebat 2007).

Toelichting 1. Het fysieke en digitale loket hebben in 2008 gefunctioneerd. De informatie- en adviesfunctie dient nog verder verbeterd te worden en is een blijvend punt van aandacht. 2.

Verstrekte voorzieningen: - huishoudelijke hulp 866 beschikkingen - rolstoelen 509 stuks

3.

Individuele vervoersvoorzieningen: 735 personen

4.

Er is een behoefteonderzoek gehouden onder de bewoners op het gebied van leefbaarheid en op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Er is een onderzoek gehouden naar de woonwensen van ouderen. In 2008 is het aantal volwaardige woonservicezones uitgebreid tot 4.

5.

In 2008 zijn diverse subsidies verstrekt aan belangengroeperingen op het gebied van ouderen en mensen met een beperking. Aan Vierstroomzorgring is een productsubsidie toegekend voor welzijnsactiviteiten in de dienstencentra, de ouderenadviseurs, huisbezoeken, maaltijdservice, personenalarmering, telefooncirkels, ouderen- en gehandicaptenvervoer. In het kader van het actieplan sociale cohesie 2008 is de Vierstroomzorgring, in samenwerking met Stichting MOOI!, een projectsubsidie verstrekt voor het in stand houden van een buurtnetwerk in drie wijken en het opzetten van een buurtnetwerk in een vierde wijk.

6.

Alle acties, die voor 2008 waren opgenomen in het Actieplan Toegankelijkheid, zijn uitgevoerd. Een aantal acties loopt nog door in 2009. In 2008 zijn gerealiseerd : • aanpassingen aan gemeentelijke gebouwen • meldpunt toegankelijkheid • website waarop de mate van toegankelijkheid van gebouwen is aangegeven • aanwijzen van een coördinerend wethouder Toegankelijkheid • inbedden van het onderwerp toegankelijkheid in de gemeentelijke organisatie bij wijkschouwen • het uitreiken van de Toegankelijkheidsprijs en communicatie over toegankelijkheid.

7.

In oktober 2008 is de Toegankelijkheidsprijs uitgereikt aan de meest toegankelijke winkel, AH XL in het Stadshart.

25

Concernverslag 2008


Een stad waarin ook sociaal kwetsbare burgers maatschappelijk goed kunnen functioneren, voldoende zelfredzaam en weerbaar zijn en daarvoor op wijkniveau ook de nodige ondersteuning krijgen. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. Subsidiëren van het Algemeen Maatschappelijk Werk van Kwadraad voor verschillende vormen van sociaalmaatschappelijk hulp. 2. Subsidiëren van Teletrust, Slachtofferhulp Haaglanden, Stichting Rechtswinkel en de Stichting mensen in de Minima. 3. Subsidiëren van de stichting Formulierenbrigade om hulp te bieden bij het invullen van (aanvraag)formulieren. 4. Subsidiëren van de Stichting Onafhankelijke Hulpdienst Zoetermeer voor het geven van praktische hulp in de meest brede zin van het woord aan burgers die bij andere instanties niet (meer) terecht kunnen. De nadruk ligt daarbij op de vangnetfunctie. 5. Subsidiëren van LIMOR voor het bieden van maatschappelijke opvang voor maximaal 19 daken thuislozen, waaronder voor 4 personen tijdelijke noodopvang voor burgers van Zoetermeer die acuut op straat zijn komen te staan. 6. Subsidiëren van de GGD voor het melden coördinatiepunt deviant wonen/zorgwekkende zorgmijders. 7. Subsidiëren van het regionaal adviesen steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) voor het informeren en adviseren van burgers over huiselijk geweld. 8. Subsidiëren van Kwadraad voor het Zoetermeerse coördinatiepunt Hulpverlening Huiselijk geweld dat voorziet in de coördinatie van de hulpverlening aan slachtoffers, daders en getuigen van geweld binnenshuis (CP/motie 61 voorjaarsdebat 2007). 9. Subsidiëren van Kwadraad voor de uitvoering van het spreekuur sociaal raadslieden. 10. Zorg dragen dat Parnassia en de GGD trainingen en cursussen aanbieden en voorlichting geven over genotmiddelen, het voorkomen van overmatig gebruik en het beperking van risico’s van overmatig gebruik.

Concernverslag 2008

Toelichting Aan alle genoemde instellingen is voor 2008 een productsubsidie toegekend.

1.

Kwadraad heeft sociaal-maatschappelijk hulp geboden in diverse vormen: • wijkgerichte open spreekuren • oplossingsgerichte korte contacten • langduriger hulpverleningstrajecten • hulp bij acute nood • groepswerk • speciale hulp voor aandachtsgroepen • project outreachend werken. Kwadraad constateert een toename van de hulp aan “multiproblem” gezinnen.

2.

Teletrust heet sinds april 2008 Sensoor. Dit is een naam die alle SOS telefonische hulpdiensten inmiddels hebben aangenomen.

3.

Het aantal mensen dat een beroep heeft gedaan op de Formulierenbrigade is in 2008 met 7% toegenomen in vergelijking met 2007. De formulierenbrigade is begonnen vaste klanten te begeleiden om meer zelfstandig formulieren in te vullen en brieven te schrijven. In 2008 heeft de Formulierenbrigade de beschikking gekregen over een nieuw automatiseringssysteem. Hierdoor kunnen de ramingen en realisatiecijfers beter op elkaar worden afgestemd.

4.

In 2008 is de subsidie aan de Stichting Onafhankelijke Hulpdienst Zoetermeer verleend. De stichting zal in april 2009 rapporteren over de in 2008 geleverde prestaties.

5.

In de eerste helft van 2008 was de bezetting van reguliere plaatsen bij Limor optimaal. Daarbinnen was voor slechts één persoon noodopvang nodig.

6.

Het aantal meldingen bij het Meldpunt is ook in 2008 vergeleken met het jaar daarvoor weer verder gestegen. Professionele organisaties weten het Meldpunt steeds beter te vinden. De woningcorporaties zijn de grootste melders.

7.

Bij de subsidieverlening 2008 is gekozen voor een eenduidige regionale aanpak. Zoetermeer is in 2008 van start gegaan als pilotgemeente van deze Haaglandse/ Zoetermeerse aanpak. Dit houdt o.a. in dat er ook afstemmingsoverleg op casuïstisch niveau plaatsvindt met ondersteuning van de gemeente Den Haag, in de vorm van een trajectbegeleider. Het doel van de pilot is om de hulpverlening als ketensamenwerking te verbeteren.

8.

Bij de subsidieverlening voor het Zoetermeerse coördinatiepunt huiselijk geweld is in 2008 specifiek aandacht gevraagd voor een outreachende aanpak in de wijken en meer coördinatie en monitoren van de hulpverlening.

9.

De Sociaal Raadslieden fungeren als 2e lijnsvoorziening; cliënten worden naar hen doorverwezen door andere instellingen. De Raadslieden houden spreekuren bij verwijzende organisaties in de wijken Palenstein, Meerzicht en Stadshart.

10.

Voor de trainingen en cursussen is in 2008 een reguliere subsidierelatie aangegaan met De Jutters. Verder zijn er in 2008 onder regie van de gemeente diverse bijeenkomsten geweest met ervaringsdeskundigen en reguliere organisaties, die hebben geresulteerd in een nieuw samenwerkingsverband tussen Stichting Voorkom, Parnassia en de GGD ZHW.

26


Een gezonde(re) Zoetermeerse bevolking en minder beroep op professionele jeugdzorg door vroegtijdige signalering en aanpak van (psychosociale) problemen bij jeugdigen. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Laten uitvoeren van de stedelijke actieprogramma’s gericht op: • terugdringen roken; • bestrijden overgewicht; • preventie van psychische problemen inclusief verslaving. 2. Door de GGD laten uitvoeren van het basistakenpakket op de terreinen infectieziektebestrijding, Soa/Aidspreventie, technische hygiëne, medische milieukunde, OGGZ, inzicht in gezondheidssituatie en gezondheidsbevordering. 3. Aan de GGZ-Zoetermeer op te dragen ‘de vroegtijdige ontdekking van psychose patiënten’ op te zetten en jaarlijks verslag uit te brengen over de resultaten (motie 55 voorjaarsdebat 2007). 4. Door de GGD laten uitvoeren, in samenwerking met thuiszorgorganisaties, van de integrale jeugdgezondheidszorg voor 0-19 jarigen. 5. Subsidiëren van (lokale) instellingen die zich met jeugd en jongeren bezighouden, voor activiteiten die zelfstandigheid, zelfredzaamheid en sociale integratie van met name maatschappelijk kwetsbare Zoetermeerse jongeren bevorderen. 6. Organiseren en faciliteren van een sluitende zorgstructuur voor jeugdigen van 0 tot 23 jaar. 7. Intensiveren van opvoed- en gezinsondersteuning o.a. door: • bieden van laagdrempelige opvoedondersteuning aan ouders/ verzorgers (CP); • uitbreiden van het inzetten van gezinscoaches naar meerdere wijken in Zoetermeer (CP); • onderzoek doen naar de mogelijkheid om verspreid over de stad vijf centra voor jeugd en gezin te realiseren.

Toelichting 1 De actieprogramma’s roken, depressie, alcohol en drugs, overgewicht en diabetes zijn in 2008 uitgevoerd door de GGD, in samenwerking met Parnassia en De Jutters middels de reguliere subsidieverlening. 2.

De GGD heeft dit wettelijk basistakenpakket in 2008 uitgevoerd met inzet van de Zoetermeerse bijdrage inwoneraantal van de gemeenschappelijke regeling. Of de voor Zoetermeer afgesproken aantallen in 2008 zijn gerealiseerd, moet blijken uit de jaarrekening GGD 2008 die de GGD in het mei/juni 2009 zal uitbrengen.

3.

De subsidie is verleend voor de vroegtijdige ontdekking van psychose patiënten. Over de structurele kosten is een gesprek gevoerd met zorgverzekeraars. Deze zijn nog niet bereid om (mee) te betalen. Vooralsnog blijven de structurele kosten in onze begroting verantwoord. Met de GGZ zijn afspraken gemaakt om jaarlijks te rapporteren.

4.

Op basis van een aparte subsidierelatie 2008 met de gemeente heeft de GGD in nauwe samenwerking met Vierstroomzorgring de integrale jeugdgezondheidszorg 0- 19 jarigen in 2008 in Zoetermeer uitgevoerd. Of de in de subsidiebeschikking opgenomen te leveren Zoetermeerse prestaties zijn gerealiseerd moet worden afgewacht tot de jaarrekening 2008 door de GGD wordt uitgebracht. De inhoudelijke en financiële verantwoording van de integrale jeugdgezondheidszorg is niet apart geregeld, maar maakt onderdeel uit van de totale rekening van de GGD.

5.

In 2008 is (product-) subsidie verstrekt aan Stichting MOOI!, Kwadraad, JSO, MEE, GGD, Humanitas, ISHJ en RG consult voor: • ambulant jongerenwerk • trainingen sociale vaardigheden • gezinscoaching • opvoedspreekuren • JIP • schoolmaatschappelijk werk • coördinatie zorgnetwerk • HomeStart • begeleiding zwerfjongeren.

6.

7.

4.

De bestaande zorgnetwerken voor 0-12 jarigen (ZAT) en voor oudere jeugd (ZZoN) hebben in 2008 goed gefunctioneerd. Een nieuw signaleringssysteem risicojongeren, de Verwijsindex Zoetermeer (VIZ ), is in 2008 operationeel geworden. De VIZ is de Zoetermeerse variant op en voorloper van de landelijke Verwijsindex Risicojongeren (VIR) die naar verwachting in 2009 zal worden ingevoerd. De Zoetermeerse visie op het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is in december 2008 geaccordeerd door de raad. Binnen deze visie wordt het CJG wordt gezien als de manier waarop aan de vijf functies van de Wmo het beste worden vormgegeven kan worden. De functie Informatie en Advies moet middels natuurlijke inloopplekken op veel plaatsen in de stad beschikbaar komen. In september 2008 is een projectleider aangesteld om de visie en uitgangspunten verder uit te werken en te (laten) realiseren.


Nr.

Effectenindicator

Realisatie 2007 14%

2.1.1

Percentage inwoners dat zich actief inzet voor de wijk en buurt

2.1.5

Percentage inwoners dat vrijwilligerswerk doet

2.1.2

Bezetting wijk/buurtcentra

2.2.1

Aantal projecten gericht op ontmoeting en dialoog

5

27

Doel 2008 18%

Realisatie 2008 21%

Afwijking 2008 3%

25%

28%

28,4%

-7,6%

13

15 dagd./ week 6

14

-1

5

-1

Bron Monitor leefbaarheid en veiligheid Idem Afdeling Beleid Afdeling Beleid

Concernverslag 2008

Programma 2 Welzijn en zorg Beleid 2.2.2

Aantal Moedercentra

2.2.4 2.2.5 2.3.1 2.3.3 2.3.4 2.4.1

2.4.2 2.4.3 2.4.5 2.4.8

2

3

3

0

Aantal opgevangen vluchtelingen

200

150

190

+40

Aantal burgers dat is voorgelicht over de inburgeringsplicht Cliënttevredenheid WMO loket

650

400

771

+371

8,0

8,9

+0,9

2,5%

nnb

#

4

4

0

nnb

#

2.500

nnb

#

4.500

nnb

#

100

nnb

#

100

112

+12

40

54%

+ 14%

Percentage inwoners van Zoetermeer dat gebruik maakt van de collectieve vervoersvoorziening Aantal gerealiseerde woonservicezones Algemeen Maatschappelijk werk Consultatie en verwijzing • Korte contacten • Aantal individuele hulpverleningstrajecten

1.400 1.490

Aantal cliëntencontacten Stichting Mensen in de Minima Aantal cliëntencontacten Formulierenbrigade LIMOR Bezettingsgraad in % langdurige opvangplaatsen Zoetermeers coördinatiepunt huiselijk geweld • Aantal meldingen •

% verwijzingen

2.4. 10 Verslavingspreventie • Aantal voorlichtings-bijeenkomsten over genotmiddelen • Percentage zorgvragers zonder wachttijd in behandeling genomen 2.5.1 Actieprogramma’s roken, overgewicht en psychische preventie inclusief verslaving 2.5.2 2.5.4

Percentage gerealiseerde prestatieafspraken uniforme taken GGD Percentage bereikte kinderen van 0 tot 19 jaar

2.5.7

Aantal bereikte gezinnen door opvoedbureau

2.5.7

Aantal bereikte gezinnen door gezinscoach

4

179

Nnb

Afdeling Beleid Stichting Vluchtelingen - werk Publiekszake n Omnibus enquête Haaglanden Afdeling Beleid Jaarverslag Kwadraad

Jaarverslag MIM Stichting Formulierenb rigade Jaarverslag LIMOR Jaarverslag Kwadraad

#

Jaarverslag Parnassia Jaarverslag GGD/Parnas sia Jaarrekening GGD Jaarverslag GGD/ VierstroomZo rgRing Jaarverslag JSO Rapportage aan VWS

100% 3

3

0

90%

nnb

#

100%

nnb

#

220

153

-67

60

nnb

#

Toelichting # Deze informatie is opgenomen in de Jaarverslagen van de instellingen, die conform de Subsidieverordening op 1 april 2009 dienen te zijn ingeleverd. Bij het opstellen van de Jaarrekening van de gemeente waren deze informatiebronnen dus nog niet voorhanden. Nr.

2.2.6

Realisatie 2007 Aantal trajecten oudkomersregeling 2006 en WINnvt trajecten die worden overgezet naar de Wet Inburgering Aantal inburgeringstrajecten voor werkloze 370 uitkeringsgerechtigden Aantal inburgeringstrajecten voor opvoeders 150

200

160

-40

Afdeling WZI

2.2.7

Aantal handhavingsbeschikkingen

132

100

75

-25

Afdeling WZI

2.3.2

Aantal toegekende woonvoorzieningen

1338

1500

1872

+372

GWS4ALL

2.3.2

Aantal toegekende rolstoelvoorzieningen

624

650

807

+157

GWS4ALL

2.3.3

Aantal toegekende vervoersvoorzieningen (excl. Regio taxi) Aantal stadstaxpasjes

986

1100

1128

+28

GWS4ALL

2664

3000

3024

+24

GWS4ALL

2.2 2.2.6

2.3.3

Prestatie-indicator

Concernverslag 2008

28

Doel 2008 125

Realisatie 2008 58

Afwijking 2008 -67

Bron Afdeling WZI

50

222

+172

Afdeling WZI

Programma 2 Welzijn en zorg 2.3.2 2.3 2.3

5.

Aantal geïndiceerde uren huishoudelijke voorziening (x 1000 uur) Aantal geïndiceerde uren persoonsgebonden budget (x 1000 uur) Percentage aanvragen WMO dat binnen 8 weken is afgehandeld

-

358

321

-37

GWS4All

-

53

71

+18

GWS4ALL

82%

90%

87%

-3%

GWS4All

Wat heeft het gekost en opgebracht?

Financieel resultaat

Bedragen * Primitieve begroting 2008


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten

27.333

32.067

29.299

2.768

Baten

2.993

7.329

4.653

-2.676

24.340

24.738

24.646

92


4

310

310

0

Onttrekkingen aan reserves

65

261

259

-2

-61

49

51

-2

24.279

24.787

24.697

90

Saldo resultaat voor bestemming Geautoriseerde mutaties reserves:

Saldo mutaties reserves Saldo resultaat na geautoriseerde bestemming

Toelichting financieel resultaat Dit programma laat een positief financieel resultaat zien van

90.000.

Algemeen De voornaamste verschuivingen in de baten en lasten worden in dit programma veroorzaakt doordat de gelden voor inburgeringstrajecten voor een groot deel pas in 2009 en verder besteed zullen worden. In totaliteit gaat het hier om 3,2 mln. nog te besteden middelen. Deze onderschrijding voor 2008 hangt samen met het feit dat tot ver in 2008 de veronderstelling leefde dat – in lijn met de gang van zaken in 2007 – de van het rijk ontvangen middelen in afwachting van de besteding in een voorziening worden gestort. Dat inzicht is in eind 2008 gewijzigd. Bij de WMO voorzieningen houden meer en minder uitgaven op onderdelen elkaar behoorlijk in balans. De personeelskosten op dit programma zijn hoger dan geraamd. Er is sprake van een verschuiving van inzet van personeel en inhuur derden van programma 1 naar programma 2. De verschuiving komt door de benodigde extra inzet van personeel op het product Wmo. In 2008 is 1,3 miljoen aan persoonsgebonden budgetten uitgekeerd aan cliënten. De verantwoording door de cliënten op de rechtmatige bestedingen van deze verstrekte persoonsgebonden budgetten over 2007 is in gang gezet. Eventuele financiële consequenties van deze controles zullen in de jaarrekening 2009 worden verwerkt. Cliënten betalen voor het gebruik van de WMO-voorzieningen een eigen bijdrage. In de wet is geregeld dat deze eigen bijdragen door het CAK in rekening worden gebracht bij de cliënten. De gemeente heeft op het proces van opleggen en innen van deze eigen bijdrage geen invloed en is hierbij afhankelijk van het CAK. Daarnaast is de gemeente afhankelijk van een tijdige verstrekking van informatie van de zorgaanbieders aan het CAK inzake de verstrekte zorguren hulp bij het huishouden in natura op basis waarvan de eigen bijdrage bepaald dient te worden. Zoals in het tweede tussenbericht gemeld laat dit programma hogere lasten zien voor een extra exploitatiebijdrage van de GGD ( 130.000) en lagere lasten voor de uitvoering van de actieplannen e WMO (2 tussenbericht gemeld 139.000, in werkelijkheid 191.000) doordat besluitvorming daarover pas laat in 2008 heeft plaatsgevonden en daardoor de actieplannen later zijn gestart. Bij de baten is er een meevaller door een eenmalige bijdrage voor de uitvoeringskosten van het Generaal Pardon ( 300.000); deze post is gebruikt om de uitvoeringskosten (personeelskosten) mee te dekken. *) In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven

29

Concernverslag 2008




Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 4.610

1.618

2.992

16.363

17.086

-723

620.04 - OUDERENZORG

1.102

995

107

620.05 - (PREVENTIEVE) JEUGDHULPVERLENING

1.057

975

82

620.08 - KWETSBARE GROEPEN

1.912

1.937

-25

630.01 - SOC.-CULT. WERK, VRIJWILL.WERK EN WIJKBEH.

2.954

2.779

175

713.01 - GEZONDHEIDSZORG

3.868

3.908

-40

511.03 - INTEGRATIEBELEID 620.02 - VOORZIENINGEN WMO

509

310

199

32.377

29.609

2.768

511.03 - INTEGRATIEBELEID

4.041

1.156

-2.885

620.02 - VOORZIENINGEN WMO

1.697

1.707

10

922.21 - ALGEMENE BATEN EN LASTEN HA-WZ (Zorg)


Baten per product

620.04 - OUDERENZORG 620.05 - (PREVENTIEVE) JEUGDHULPVERLENING

26

0

-26

1.745

1.830

85

81

84

3

630.01 - SOC.-CULT. WERK, VRIJWILL.WERK EN WIJKBEH.

0

60

60

713.01 - GEZONDHEIDSZORG

0

75

75

620.08 - KWETSBARE GROEPEN

922.21 - ALGEMENE BATEN EN LASTEN HA-WZ (Zorg)


Concernverslag 2008

30

0

0

0

7.590

4.912

-2.678


Bijlage bij programma 2, financiën Wmo 2008 Financiën Wmo 2008 Voor 2008 was voor de uitvoering van het Wmo-beleid 19.907.000 begroot. De realisatie van het Wmo-beleid in 2008 heeft meer uitgaven gevraagd, namelijk 20.377.000. Het verschil van 470.000 wordt veroorzaakt door: Minder lasten voor vervoersvoorzieningen (voordeel 104.000); blz. 164, punt 7, jaarrek. 2008 Meer lasten voor woonvoorzieningen (nadeel 200.000); blz. 164, punt 7, jaarrek. 2008 Totaal nadeel 96.000. e Bij de 2 marap is voor deze posten in totaal een nadeel van 75.000 gemeld. Bij de jaarrekening is dit uitgekomen op in totaal een nadeel van 96.000. In de 3e kwartaalrapportage is niet gerapporteerd over de financiële consequenties van de deze voorzieningen. Minder lasten voor hulp bij het huishouden (voordeel 430.000); blz. 164, punt 7, jaarrek. 2008 Meer uitgaven PGB (nadeel 305.000); blz. 164, punt 7, jaarrek. 2008 Totaal voordeel 125.000. e Bij de 3 kwartaalrapportage WMO is gemeld dat er op de PGB een nadeel zou ontstaan van 370.000 en dat dit gedekt kon worden uit het voordeel bij Hulp bij het Huishouden van 500.000. Bij de jaarrekening is het voordeel bij hulp bij het huishouden 70.000 lager dan gemeld, en het nadeel bij PGB is 65.000 lager dan gemeld. De afwijking bij de jaarrekening ten opzichte van het beschikbaar budget is 1,6%. Hogere doorbelastingen vanuit kostenplaatsen (nadeel 245.000); blz. 164, punt 7, jaarrek. 2008 e Deze hogere doorbelasting bestaat deels uit de in de 2 marap gemelde hogere opleidingskosten en kosten ivm aannemen personeel (assesments). Daarnaast wordt een deel van de inhuur derden (leidinggevenden) op de kostenplaats geboekt en doorbelast aan het produkt. Dit moet echter wel in verband worden gebracht met het totale personele plaatje van WZI. Het personeelsbudget voor WZI is in 2008 niet overschreden. De extra inzet bij de WMO die tot deze meer kosten hebben geleid zijn opgevangen door minder inzet bij andere onderdelen van WZI.

Hogere personeelskosten (meer doorbelasten uren dan begroot en meer inhuur derden: nadeel 559.000) blz. 164, punt 8, jaarrek. 2008 e In de 2 marap is gemeld dat er geen voor of nadeel te verwachten is. Het personeelsbudget voor WZI is in 2008 niet overschreden. De extra inzet bij de WMO die tot deze meer kosten hebben geleid zijn opgevangen door minder inzet bij andere onderdelen van WZI.De hogere personeelskosten hangen samen met: 1. Het tijdig afhandelen van de aanvragen. In het eerste kwartaal 2008 werd 75% van de WMO aanvragen afgehandeld binnen de termijn. Ook waren er klachten vanwege het tekort aan zorguren bij de zorgaanbieders. Er is extra inzet geweest om de achterstand weg te werken incl. extra formatieve ondersteuning van het management. 2. In het eerste kwartaal 2008 liep de herindicatie-operatie nog om alle oude klanten van voor de Wmo te herindiceren. Hiervoor is extra personeel van Road ingehuurd. 3. Door problemen bij zorgaanbieders is er personeel van Randstad ingehuurd voor het verlenen van zorg. Het afstemmen met de zorgaanbieders en het beheersen en afwikkelen van het financieel proces heeft extra inzet gevergd van het eigen personeel en er is inhuur gedaan voor het financieel verwerken en het uitvoeren van de factuurcontroles. 4. In 2008 is er veel meer ingezet op de bestuurlijke informatievoorziening. Hierdoor heeft een verschuiving plaatsgevonden van de uren die door stafafdelingen gemaakt werden voor andere onderdelen naar de WMO.

Minder uitgaven in het kader van de diverse WMO actieplannen door de latere besluitvorming over het Meerjarenbeleidsplan WMO (voordeel 191.000); blz. 164, punt 5, jaarrek. 2008 e In het 2 tussenbericht was dit bedrag ingeschat op 139.000.

31

Concernverslag 2008

Programma 2 Welzijn en zorg Overige stelposten van (nog) niet aangewende middelen door latere besluitvorming over het Meerjarenbeleidsplan WMO (voordeel 150.000); blz. 164, punt 9, jaarrek. 2008 e Bij het 2 tussenbericht is een voordeel gemeld van 243.000 voor o.a. vrijwilligerswerk, ouderenwerk en kwetsbare groepen. WMO aandeel in overige verschillen nadeel 36.000; blz. 164, punt 11, jaarrek. 2008 (betreft hier alle kleinere verschillen, het saldo is dan 28.000) Afwijking is minder dan 50.000 totaal. Tabel met meldingen: Onderwerpen Individuele voorzieningen (oud wvg) Hulp bij het huishouden PGB Kostenplaatsen

e

Gemeld in 2 marap Nadeel

75.000

Personeel

Nadeel, niet specifiek voor WMO Neutraal

WMO actieplannen

Voordeel

WMO overige stelposten

Voordeel

139.000 243.00

Overige verschillen Totaal

Concernverslag 2008

32

e

Gemeld in 3 Gemeld bij jaarrekening kwartaalrapportage WMO Maakt geen onderdeel Nadeel 96.000 uit van deze rapportage Voordeel 500.000 Voordeel 430.000 Nadeel 370.000 Nadeel 305.000 Maakt geen onderdeel Nadeel 245.000 uit van deze rapportage Maakt geen onderdeel Nadeel 559.000 bij uit van deze rapportage product WMO. Er is sprake van een verschuiving tussen de programma’s 1 en 2. Op programma 1 zijn minder kosten gemaakt. Maakt geen onderdeel Voordeel 191.000 uit van deze rapportage Maakt geen onderdeel Voordeel 150.000 uit van deze rapportage Nadeel 36.000 Nadeel 470.000

Programma 3 Natuur en milieu

2.3

Programma 3 - Natuur en milieu

1.


2.

De doelstellingen

De schaarse ruimte binnen de stad zal in de toekomst intensiever worden benut voor verdere bebouwing. Vanuit het streven naar duurzaamheid is een logische, efficiënte clustering van nieuwe functies nodig met infrastructuur, intensief ruimtegebruik, duurzame energievoorziening en duurzaam bouwen. Dit uitgangspunt kan echter ook leiden tot spanningen tussen functies. De keuzes die worden gemaakt tussen de functies en de mate waarin de kwaliteit van het leefmilieu gewaarborgd wordt zullen de toekomstige kwaliteit van de woon- en werkomgeving voor een groot deel bepalen.

Wat hebben we bereikt? 3.1 Het groen in de openbare ruimte volgens de kwantitatieve en kwalitatieve (onderhouds)normen zoals door de Raad vastgesteld in de Beheervisie Openbare Ruimte.

De doelstelling is: bijgesteld: nvt bereikt: nvt Toelichting Zoals in het Eerste Tussenbericht is gemeld, vormt deze doelstelling een integraal onderdeel van programma 12, dus voor de Basis Inrichting Beheer Openbare Ruimte (BIBOR) en de Visie Openbare Ruimte (VOR). De doelstelling is voor programma 3 vervallen.

3.2

Veilig, schoon en boeiend water.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Dit betreft een continu proces. Deze doelstelling is een onderdeel van het Waterplan, dat samen met de Hoogheemraadschappen wordt uitgevoerd. In de tweede helft van het jaar is het Waterplan geëvalueerd en ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.

3.3

Meer en betere natuur in en om Zoetermeer en vergroting van het draagvlak bij de inwoners.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Deze doelstelling vormt een integraal onderdeel van het uitvoeringsprogramma van natuuren milieueducatie (NME) en van het programma ‘Duurzaam Zoetermeer’. In het programma ‘Duurzaam Zoetermeer’ staat het behoud van biodiversiteit centraal.

3.4

Toename van energiebesparing en de toepassing van duurzame energie.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Bij bedrijven is aandacht gevraagd en zijn maatregelen getroffen voor duurzame energie. Naar bewoners toe zijn de eerste stappen gezet. De gemeente heeft het goede voorbeeld gegeven via een intern gerichte gedragscampagne.

3.5

Geen ernstige geluidhinder, bodemverontreiniging, luchtverontreiniging en niet toegestane risico’s met betrekking tot externe veiligheid.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Het inzicht in de geluidsituatie in Zoetermeer is fors toegenomen door een inventarisatie op stadsniveau. Voor de luchtkwaliteit gebeurde dit al jaarlijks. Voor geluid gebeurde dit eerst alleen locatie gewijs, als geplande ruimtelijke ontwikkelingen daar aanleiding voor gaven. Voor heel Zoetermeer is de huidige (2008) en toekomstige (2018) geluidkwaliteit op woningniveau in kaart gebracht. Bovendien zijn de beleidsvisie en het plan van aanpak om knelpunten met voorrang op te lossen in concept klaar. De bestuurlijke behandeling van de nota geluid zal in 2009 plaatsvinden. Door onder andere ‘Bodem in Beeld’ zijn nieuwe locaties met ernstige bodemverontreiniging in beeld gekomen. Het betreft locaties in de Dorpsstraat en in de oude lintbebouwing, die niet openbaar toegankelijk zijn.

3.6

Een adequaat niveau van vergunningverlening en handhaving.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting In 2008 zijn zes milieuvergunningen verleend. Alle procedures zijn binnen de wettelijke termijnen afgerond. Wat betreft de handhaving is 85% van de geplande controles uitgevoerd. Dit als gevolg van een niet vervulde vacature.

33

Concernverslag 2008


3.7

Een effectieve en verantwoorde inzameling en afvoer van (huishoudelijk) afval.

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De effectiviteit van het zelfbrengdepot is toegenomen (van 80.000 naar 100.000 bezoekers per jaar). Het afval is beter gescheiden. Uit de sorteeranalyses van het restafval blijkt dat het minder herbruikbare fracties bevat, met uitzondering van Groente- Fruit- en Tuinafval (GFT).

3.8

Vergroten van de participatie van burgers en ondernemers (incl. woningbouwcorporaties).

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Burgers en ondernemers worden steeds meer betrokken bij het milieu. Ondernemers tonen veel betrokkenheid bij het thema duurzaamheid en maken dat ook waar via het ondernemersconvenant en via een eigen Duurzaam Ondernemen Event Zoetermeer (DOE' Z).

3.9

Een verantwoorde inzameling en afvoer van huishoudelijk en industrieel afval- en regenwater.

De doelstelling is: Toelichting Dit betreft een continu proces.

3.

3.1

bijgesteld:

Nee

bereikt:

Ja

De activiteiten

Het groen in de openbare ruimte volgens de kwantitatieve en kwalitatieve (onderhouds)normen zoals door de Raad vastgesteld in de Beheervisie Openbare Ruimte. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Waterambities implementeren in gemeentelijke plannen en projecten. 2. Actualiseren en uitvoeren van jaarschijf 2008 van het Waterplan. 3. Bouw van een waterbergingstank (gelijktijdig met de bouw van het rioolgemaal Meerzicht).

Toelichting Deze doelstelling vormt een integraal onderdeel van programma 12, dus voor de BIBOR en VOR, en is voor dit programma vervallen.


Toelichting 1 Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. 2

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. Het Waterplan is in samenwerking met de Hoogheemraadschappen geëvalueerd en geactualiseerd. De evaluatie is ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.

3

Dit is in voorbereiding. Op dit moment bereidt het Hoogheemraadschap de bouw van het rioolgemaal voor. Naar verwachting start de bouw in 2009.

3.3

Meer en betere natuur in en om Zoetermeer en vergroting van het draagvlak bij de inwoners. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Implementeren van natuurambities in gemeentelijke plannen en projecten. 2. Deelnemen aan uitvoering programma voor Wijk en Wouden. 3. Opzetten monitoring van natuurwaarden. 4. Benutten van netwerken zoals Zuidvleugel, Haaglanden, etc. ten behoeve van de realisatie van meer en betere (toegankelijke) natuur in en om Zoetermeer. 5. Organiseren van de dag van het park.

Concernverslag 2008

Toelichting 1 Dit is uitgevoerd. Vanuit Duurzaam Zoetermeer en het Meerjarenprogramma natuuren milieueducatie is aan het volgende gewerkt: • Een tweejaarlijkse wedstrijd voor de natuurvriendelijkste tuin is georganiseerd en uitgevoerd. De prijs is uitgereikt op 1 juli 2008; • Er zijn meer vogelvriendelijke groenlocaties gekomen (Oosterheem, wijktuin Rokkeveen, en andere); • De stadsvogelcampagne heeft een prijs van Vogelbescherming Nederland ontvangen; • Inwoners dragen actief bij aan een vogelvriendelijke natuurinrichting; • Met ontwikkelaars in Oosterheem is een succesvolle ontwerpsessie gehouden over ‘hoe stadsvogelmaatregelen te integreren in de planvorming’;

34

Programma 3 Natuur en milieu •

3.4

De plannen voor een energieneutrale stadsboerderij Oosterheem zijn rond. Zonnepanelen, een kleine windturbine, etcetera zijn geregeld. De bouw start volgens prognose en de oplevering is in 2009.

2

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit.

3

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. Zoetermeer heeft de natuurwaardendatabank dit jaar in gebruik genomen. Deze databank is in samenwerking met Haaglanden vorm gegeven.

4

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit die in programma 9 wordt toegelicht.

5

Dit is uitgevoerd. Op 25 mei 2008 is de Dag van het Park succesvol gehouden.

Toename van energiebesparing en de toepassing van duurzame energie.

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Implementeren van energieambities in gemeentelijke plannen en projecten. 2. Uitwerken van de prestatieafspraak met woningcorporaties. 3. Uitvoeren van het plan van aanpak energievisie (inclusief biomassa en wind). 4. Uitvoeren van haalbaarheidsonderzoek naar warmtenet in Haaglandenverband. 5. Verspreiden van het startpakket Duurzaam Zoetermeer onder inwoners. 6. Uitvoeren van het warmteproject voor bedrijven in Oosterheem (Encourage).


Toelichting 1 Dit is uitgevoerd. Het betreft hier een doorlopende activiteit. Voor Paltelaan en Culturele As zijn adviezen uitgebracht. De implementatie is gekoppeld aan de voortgang van de projecten. Deze activiteit is dit jaar niet conform planning afgerond. Zowel met de 2 marktpartijen als met de corporaties wordt nog overlegd om in Vlek A in Oosterheem zeer energiezuinige woningen te bouwen. De afronding van deze activiteit is afhankelijk van een nieuwe planning voor de bouw van de woningen (en die is onduidelijk vanwege de huidige marktsituatie). 3

Dit is uitgevoerd. Enkele resultaten: • Er worden grote windturbines geplaatst in Lansinghage door een particulier. De artikel 19 procedure is in gang gezet. De ruimtelijke procedure is afgerond en de aanvraag voor de bouwvergunning is ingediend; • Er wordt gestreefd naar energiebesparing bij nieuwbouw. Bij het welzijnscluster Oosterheem is ingezet op een GPR-score van 8,5 (5 = wettelijk, 10 = maximaal); • In totaal zijn er 39 gratis energiescans uitgevoerd bij bedrijven. Daarbij is gebruik gemaakt van Europese subsidie (Encourage). Op 4 november 2008 is er een informatieavond gehouden waarop de bedrijven zijn geïnformeerd over de resultaten. De geschatte opbrengst: ca. 500.000 per jaar voor alle 39 ondernemers; • Energiebesparing bestaande bouw: Een energieloket voor inwoners en ondernemers is ‘in de lucht’; De eerste fase van een gedragscampagne voor ambtenaren is uitgevoerd; Er is een energiescan gemaakt voor de Stadhuistoren. Nagegaan wordt welke maatregelen getroffen kunnen worden; Wonen ++: De campagne energiebesparing voor huiseigenaren is van start gegaan.

4

Dit is vertraagd door ontwikkelingen met het warmtebedrijf in Delft en Rotterdam. Het onderzoek van Haaglanden naar de mogelijkheden voor een regionaal warmtenet is in juni 2008 afgerond. Conclusie: de aanleg van een warmtenet kan hooguit stapsgewijs plaatsvinden, met behulp van locale netwerken.

5

6

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. Richting inwoners en ondernemers is een campagne gelanceerd: ‘Ik doe mee voor een duurzaam Zoetermeer’. In 2008 hebben circa 1500 huishoudens een startpakket aangevraagd en 14 ondernemers hebben bilateraal het convenant Duurzaam Ondernemen ondertekend. Van deze 14 ondernemers hebben er nog eens zes kortingsbonnen beschikbaar gesteld voor het startpakket. In totaal werken nu tien ondernemers mee aan het startpakket. Tien pilothuishoudens hebben vier maal een testpakket ontvangen met duurzame producten. Hun bevindingen zijn gemonitord en beschreven in het Zoetermeer Magazine en op de website Duurzaam Zoetermeer. Dit is uitgevoerd. Warmte-koude-opslag aan de Willem Dreeslaan is

35

Concernverslag 2008

Programma 3 Natuur en milieu gerealiseerd. Negen bedrijfskavels zijn aangesloten (bedrijfsverzamelgebouwen). Uiteindelijk worden zo’n 100 kleine bedrijven aangesloten.

3.5

Geen ernstige geluidhinder, bodemverontreiniging, luchtverontreiniging en niet toegestane risico’s met betrekking tot externe veiligheid. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. Opzetten van nieuwe en verbeteren bestaande monitoring. 2. Uitvoeren van onderzoek en saneringen. 3. Ontwikkelen van een visie over en strategie voor externe veiligheid. 4. Uitvoeren van maatregelen voor verbetering luchtkwaliteit (incl. aardgasproject).

Toelichting 1 Dit is uitgevoerd. Voor heel Zoetermeer is de huidige (2008) en toekomstige (2018) geluid- en luchtkwaliteit op woningniveau in kaart gebracht. Bovendien zijn de beleidsvisie en het plan van aanpak in concept gereed om de knelpunten met de hoogste prioriteit op te lossen. De bestuurlijke behandeling van de nota vindt in 2009 plaats. 2

Onderzoek is uitgevoerd conform het ISV-programma. Volgens planning zijn er drie saneringen verricht.

3

Dit is deels uitgevoerd. Het regionale uitvoeringsprogramma is naar Zoetermeer doorvertaald en wordt uitgevoerd. Er is regionaal al een visie opgesteld. Voor dit jaar is daarom bij de gemeente Zoetermeer prioriteit toegekend aan de borging binnen de werkprocessen.

4

Dit is deels uitgevoerd. De actie ‘Rijden op aardgas’ is in uitvoering. Dit jaar zijn 19 gemeentelijke voertuigen aanbesteed op aardgas. Om een aardgasvulstation aan de Argonstraat in Zoetermeer te kunnen realiseren, is in de eerste helft van 2008 de artikel 19 RO procedure afgerond. Ook is een bouwvergunningprocedure gestart. Bij het Hoogheemraadschap Schieland is de vergunningprocedure doorlopen. EREA is coördinator en contactorganisatie tussen alle betrokken partijen. Helaas blijken de vergunningprocedures langer te duren dan verwacht. De bouw van het aardgasvulstation is daarom opgeschoven naar medio 2009. Met de regio Haaglanden is het overleg voortgezet over een subsidie voor motorvoertuigen die overschakelen op aardgas als brandstof.

3.6

Een adequaat niveau van vergunningverlening en handhaving.

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Uitvoeren van reguliere milieucontroles en handhaving. 2. Implementeren/voorbereiden van de omgevingsvergunning. 3. Verbeteren van de ICT-toepassingen.

3.7


Toelichting 1 Dit is deels uitgevoerd. Van de geplande 450 controles is 85% uitgevoerd. In de begroting was geschat dat er bij de eerste controle 50 overtredingen geconstateerd zouden worden. Dit waren er slechts 20. 2

Dit is een doorlopende activiteit die op schema ligt.

3

Met het oog op de WABO is een integraal vergunningverleningspakket aangeschaft. In 2008 is de gefaseerde implementatie gestart. Per 1 maart 2009 is het systeem operationeel.

Een effectieve en verantwoorde inzameling en afvoer van (huishoudelijk) afval.

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Implementatie deelname aan gemeenschappelijke regeling Avalex. 2. Optimaliseren van de inzameling van grofvuil. 3. Implementeren van het besluit inzake verpakkingen.

Concernverslag 2008


Toelichting 1 Dit is niet uitgevoerd. 2

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. Met Delta zijn de onderhandelingen over het grof vuil tarief afgerond. Vanaf september 2008 is daarom het tarief verlaagd tot het tarief voor huisvuil (restafval). De hoeveelheid GFT is met 8% afgenomen. Dit heeft geleid tot meer restafval, waarvan de verwerkingskosten aanmerkelijk hoger zijn. Naar aanleiding hiervan worden in 2009 maatregelen genomen.

3

Dit is uitgevoerd. Vanuit het Verpakkingsconvenant (glas en papier) is een deel van de kosten voor de glas- en papierinzameling vergoed. Vanaf het derde kwartaal is een pilot voor de inzameling van kunststof uitgevoerd. Daarbij zijn drie inzamelmethodes getoetst. De respons (hoeveelheid die is ingezameld) is groter dan verwacht. In 2009 vindt de evaluatie plaats en zal in heel Zoetermeer gescheiden inzameling van kunststof mogelijk zijn.

36


3.8

Vergroten van de participatie van burgers en ondernemers (incl. woningbouwcorporaties). Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Organiseren van de week van de vooruitgang en de waterweek. 2. Benutten van stadsconferenties, het MVO netwerk en de sociaaleconomische agenda. 3. Organiseren van participatiebijeenkomsten met natuuren milieuorganisaties. 4. Exploiteren van stadsboerderijen en wijktuinen. 5. Bieden van natuuren milieueducatie op scholen.

Toelichting 1 Dit is deels uitgevoerd. Aan de Week van de Vooruitgang hebben 22 organisaties meegewerkt. In totaal zijn er 14 activiteiten georganiseerd. De Waterweek is dit jaar vervallen in verband met de evaluatie van het Waterplan. 2

Dit is uitgevoerd. In november 2007 is het programma ‘Duurzaam Zoetermeer’vastgesteld. Toen is ervoor gekozen om met ondernemers een convenant te sluiten en een koploperalliantie op te richten. Veertien ondernemers hebben bilateraal het Convenant Duurzaam Ondernemen ondertekend. Van deze ondernemers hebben er nog eens zes kortingsbonnen beschikbaar gesteld voor het startpakket ‘Duurzaam Zoetermeer’ voor inwoners. Daarnaast is met ondernemers (RVOZ ) intensief samengewerkt aan het duurzaam ondernemersevent Zoetermeer ‘DOE’Z’ (uitvoering in januari 2009). De uitreiking van de Award Duurzaam Ondernemen is hier een onderdeel van.

3

Dit is uitgevoerd. Er zijn 3 participatiebijeenkomsten georganiseerd, in februari, juni en september.

4

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. De voorbereiding voor de nieuwe stadsboerderij in Oosterheem verloopt volgens planning. De nieuwe boerderij moet eind 2009 klaar zijn.

5

Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. Nieuw dit jaar was een uitwisseling in april tussen een tweede klas van het ONCgymnasium en Litomerice op het gebied van duurzame stedelijke ontwikkeling. Dit is erg succesvol verlopen. Ook is voor het voortgezet onderwijs een project ‘Duurzame stad van de toekomst’ opgezet en met succes afgerond. Resultaat: veel creatieve ideeën voor de duurzame ontwikkeling van Zoetermeer.

3.9

Een verantwoorde inzameling en afvoer van huishoudelijk en industrieel afval- en regenwater. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Uitvoering jaarschijf 2008 van het GRP 2007-2011.

Nr.

Toelichting 1 Dit is uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit. In de afgelopen periode is de tweede secundaire persleiding met vertraging gerealiseerd. Deze is alleen nog niet aangesloten op het gemaal Meerzicht omdat daar nog nieuwbouw komt van het Hoogheemraadschap. Verder is in het afgelopen jaar opdracht gegeven voor de ‘relining’ van 18 km riolering. Relining is een nieuwe techniek in het onderhoud van riolering. Bij de herziening van het GRP worden de financiële gevolgen van deze nieuwe methode meegenomen.

3.2

Realisatie 2007 De gemiddelde waardering voor het beheer van de Zie openbare ruimte door inwoners (CP) programma 12. Beoordeling bewoners over gerealiseerde kwaliteit Idem zoals afgesproken in de Beheervisie. % inwoners bekend met gescheiden rioolsysteem 41

3.3

% van de inwoners dat natuur ervaart

3.5

Aantal ernstig geluidgehinderden

2

0

-

3.5

Aantal ernstig verontreinigde bodemlokaties

23

20

25

5

Strabis

3.5

Aantal saneringslocaties externe veiligheid

2

2

2

-

Stadsontwik keling/ROM

3.1 3.1

Effectenindicator

73 (2005)

37

Doel 2008

Realisatie 2008

Afwijking 2008

Bron

40

35

5%

Omnibusen quete

-

-

Omnibusen quete Geonoise

Concernverslag 2008

Programma 3 Natuur en milieu 3.6

3.8

Aantal tijdens eerste controle geconstateerde overtredingen van kernvoorschriften Aantal overtredingen waarvoor een bestuurlijke sanctie is aangekondigd Aantal overtredingen waarvoor een bestuurlijke sanctie is opgelegd Aantal overtredingen waarvoor een bestuurlijke sanctie is geëffectueerd Aantal bezoekers wijktuinen en stadsboerderijen

3.8

% scholen deelname aan NME

98

100

100

0

3.8

Aantal deelnemende organisaties bij week van de vooruitgang

30

27

22

5

3.9

Aantal verstoppingen in; -745 km hoofdriool -huisaansluitingen (49.805 woningen) -kolken (50.000 stuks)

3.6 3.6 3.6

Nr.

Prestatie-indicator

3.6.1

Percentage milieucontroles die conform het handhavings- en uitvoeringsprogramma is uitgevoerd Hoofdrioolstelsel; - aantal kilometer schoongemaakt - aantal uitgevoerde inspecties - aantal uitgevoerde renovaties

3.9.1

42

50

20

30

Stramis

4

7

1

6

Stramis

1

2

0

2

Stramis

0

0

0

-

Stramis

230.000

230.000

220.000

10.000

Kengetallen NME 2008 (uit logboek) Kengetallen NME 2008 (uit logboek) Stadsontwik keling/ROM

202 92 1191

250 80 1430

Realisatie 2007 100%

Doel 2008 100%

96 30 600

95 32 750

Meldingssysteem stadsbeheer

189 82 1003 Realisatie 2008

Afwijking 2008

85%

15%

95 km 32 km 500 m

0 0 250 m

Bron Stramis

Stadsbeheer (beleid en programmeri ng)

Toelichting op de meetfactoren Ad 3.5. : Ernstige geluidhinder door verkeerslawaai bedraagt minimaal 63 dB gemiddeld over een hele dag. Volgens de Gezondheid Effect Screening (GES) van de GGD is de akoestische situatie bij dit niveau zeer matig en de kans op gezondheidsschade aanzienlijk. In 2008 is voor het eerst op stadsniveau een inventarisatie gemaakt van de geluidsbelasting door het verkeer. Voorheen gebeurde dit vrijwel alleen op locatieniveau t.b.v. formele toetsen bij ruimtelijke procedures en reconstructies aan wegen. Voor deze inventarisatie is gebruik gemaakt van een geactualiseerd verkeersmodel. De inventarisatie heeft tot een veel beter inzicht geleid in de daadwerkelijke geluidsituatie op stadsniveau. Voorheen werden de ervaringen van de locatieonderzoeken geëxtrapoleerd naar stadsniveau. Het aantal ernstig geluidgehinderden is groter dan verwacht bij de vaststelling van het programma ' Duurzaam Zoetermeer' . De ontwikkeling in het aantal woningen met ernstige geluidhinder is afhankelijk van de aanpak die wordt gekozen bij de vaststelling van de Nota Geluid- en Luchtkwaliteit. Het aantal bekende ernstig verontreinigde bodemlocaties neemt enerzijds af door uitgevoerde saneringen en anderzijds toe door onderzoek bij (verdachte) lokaties. In Zoetermeer is in het kader van de landelijke operatie ‘Bodem in beeld’ een lijst met verdachte lokaties gemaakt. De lijst is gebaseerd op historische informatie over voormalige bedrijfsmatige activiteiten met risco’s op bodemverontreiniging. Uit onderzoek moet blijken of deze locaties ook daadwerkelijk verontreinigd zijn. Daarnaast blijken er soms ook gronden na onderzoeken op ontwikkelings-, koop- of verkooplocaties in het verleden ernstig verontreinigd te zijn geraakt. Ad 3.6. : Bij slechts 20 bedrijven zijn tijdens de reguliere controle overtreding(en) geconstateerd. In goed overleg met de exploitant zijn deze overtredingen meestal verholpen. Er hoefde geen bestuursrechtelijk handhavingstraject te worden ingezet. Ad 3.6.1. : Door een vacature voor één van de vier milieu-inspecteurs is het jaarprogramma niet geheel gehaald. Van de geplande reguliere controles is 85% uitgevoerd.

Concernverslag 2008

38


5.

Wat heeft het gekost en opgebracht ?




Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten

21.540

22.361

21.638

Baten

16.573

16.721

17.434

713

4.967

5.640

4.204

1.436


1.000

1.248

1.248

0


1.250

1.502

1.408

-94

-250

-254

-160

-94

4.717

5.386

4.044

1.342


723



Toelichting Het resultaat voor en na bestemming bedraagt als volgt verklaard.

1.342.000 positief. Dit voordeel wordt op hoofdlijnen

Natuur en milieu-educatieve voorzieningen: nagenoeg neutraal Hogere kosten: - 104.000, div. overig 89.000 De hogere baten die behaald zijn bij de stadsboerderij dekken de extra kosten voor groen en spelen. Afvalinzameling: Baten Verpakkingsconvenant: + 250.000 Voor het verpakkingenconvenant (glas en papier) werd 250.000,- ontvangen voor de jaren 2006 t/m 2008. Dit voordeel is gemeld in de memo aan de raad inzake de actuele gegevens Tweede Tussenbericht d.d. 15 december 2008. Voor 2009 is in de afvalstoffenheffing met de vergoeding rekening gehouden. Baten glas, papier en textiel: + 340.000. Voor de fracties glas, papier en textiel is 340.000,- meer ontvangen vanwege én een toename in de ingezamelde hoeveelheid én een verbeterde marktprijs voor m.n. oud papier. Deze verbetering van de marktprijs is echter niet structureel, want momenteel is zowel de marktprijs voor papier als voor glas vrijwel nihil. Dit voordeel is gemeld bij het Tweede Tussenbericht en is aangevuld in de memo aan de raad inzake de actuele gegevens Tweede Tussenbericht d.d. 15 december 2008, gemeld was 240.000. Overige baten: Tegenover de niet behaalde inkomsten speerpuntenbeleid 102.000 staan extra inkomsten grofvuil 50.000 (met name ijzer) en restafval 58.000. Dit is gemeld in het Tweede Tussenbericht Lasten verwerkingskosten afval: - 357.000 en bouw en sloopafval - 68.000 In de aangeboden hoeveelheden restafval, GFT en grofvuil heeft een verschuiving plaatsgevonden, hetgeen leidt tot mutaties in de verwerkingskosten. Deze voordelen zijn gemeld bij het Tweede Tussenbericht voor een bedrag 146.000. Als gevolg van een lager aanbod zijn de kosten voor de verwerking van bouw en sloop afval ( 40.000 gemeld). Tot slot is het tarief als gevolg van onderhandelingen met de afvalverwerker t/m het einde van het contract in 2009 verlaagd. Lasten Voorziening herstelkosten: + 200.000 Er is een voorziening in 2008 ingesteld, waarin in 2008 een storting van 200.000 heeft plaats gevonden, vanwege een met een huurder (BTC) aangegane overeenkomst. Deze overeenkomst is eind 2008 aangegaan en nog niet eerder gemeld. Lasten Handhaving milieuwetgeving: -

122.000 39

Concernverslag 2008

Programma 3 Natuur en milieu Door vacatures is 122.000,- minder besteed aan de handhaving afvalinzameling. Dit voordeel is gemeld bij het Tweede Tussenbericht (147.000). Handhaving mileuwetgeving:+ 180.000 Door vacatures is 180.000,- minder besteed aan het verlenen van milieuvergunningen en minder aan de handhaving van de milieuwetgeving. Dit voordeel is gemeld bij het Tweede Tussenbericht ( 60.000). Milieubeleid: neutraal Tegenover de lagere lasten van 110.000 als gevolg een vertraging in de uitvoering van het programma duurzaam Zoetermeer staat ook een lagere onttrekking van 110.000. Algemene baten lasten Afvalinzameling: + 94.000 Later aanschaffen voertuigen: + 285.000, hogere onderhoudskosten: 102.000, div. overig 88.000 Door het uitstellen van vervangingsinvesteringen (met name door de in 2007 mogelijke toetreding tot de gemeenschappelijke regeling Avalex), vertraging in levering en het voldoen aan de openbare aanbesteding worden de voertuigen later aangeschaft dan begroot. De kapitaallasten laten hierdoor een voordeel zien van 285.000,- . Hier tegenover staat een nadeel op de onderhoudskosten groot 102.000,- , aangezien de voertuigen volledig zijn afgeschreven en er met veel verouderd materieel wordt gewerkt. Dit voor- en nadeel is grotendeels gemeld bij het Tweede Tussenbericht. De diverse overige posten bestaan vooral uit een nadelig dekkingsverschil als gevolg van een hoger ziekte verzuim. Financieel resultaat na geautoriseerde bestemming


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 560.38 - NATUUR- EN MILIEU-EDUCATIEVE VOORZIENINGEN 721.19 - AFVALINZAMELING 721.29 - OPENBARE HYGIENE, ONGEDIERTEBESTRIJDING 722.18 - BEHEER EN ONDERHOUD VAN RIOLERING 723.16 - MILIEUVERGUNNINGEN 723.26 - HANDHAVING MILIEUWETGEVING 723.36 - MILIEUBELEID 922.34 - ALG. BATEN EN LASTEN HA-RUIMTE: (afvalinzameling)


1.434

1.538

-104

13.729

13.376

353

110

102

8

4.509

4.489

20

188

155

33

763

583

180

2.530

2.391

139

346

252

94

23.609

22.886

723

Baten per product 560.38 - NATUUR- EN MILIEU-EDUCATIEVE VOORZIENINGEN 721.19 - AFVALINZAMELING 721.29 - OPENBARE HYGIENE, ONGEDIERTEBESTRIJDING 722.18 - BEHEER EN ONDERHOUD VAN RIOLERING 723.16 - MILIEUVERGUNNINGEN 723.26 - HANDHAVING MILIEUWETGEVING 723.36 - MILIEUBELEID 922.34 - ALG. BATEN EN LASTEN HA-RUIMTE: (afvalinzameling)


Concernverslag 2008

40

312

401

89

14.188

14.770

582

51

69

18

2.238

2.247

9

0

0

0

0

18

18

1.436

1.337

-99

0

0

0

18.224

18.842

618

Programma 4 Jeugd en onderwijs

2.4

Programma 4 - Jeugd en onderwijs

1.


2.

De doelstellingen

De missie voor het programma Jeugd en Onderwijs, zoals geformuleerd in de Kadernota Jeugd- en Onderwijsbeleid 2005 - 2010, is “het scheppen van voorwaarden voor persoonlijke groei en welbevinden voor alle jongeren van 0 tot 23 jaar, waarbij zij zich ontwikkelen tot participerende burgers”. Voor de realisering van deze missie zijn de volgende kerndoelen geformuleerd: • het zorgen voor een goede basis voor de ontwikkeling van de jeugd; • de jeugd in staat stellen zich zo breed mogelijk te ontwikkelen; • leerlingen onderwijs laten volgen dat past bij hun competentie om zodoende minimaal een startkwalificatie te behalen; • het bieden van zorg en begeleiding en • jeugdigen in staat stellen om volwaardige deelnemers te worden aan de Zoetermeerse samenleving

Wat hebben we bereikt? 4.1 Alle leerlingen optimaal aan het onderwijs laten deelnemen De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De in de begroting 2008 genoemde subsidieverstrekkingen, waardoor voor kinderen gewerkt wordt aan een optimalere deelname aan het onderwijs zijn uitgevoerd. In dit kader heeft ook vier keer overleg plaatsgevonden tussen wethouder en schoolbesturen en zijn afspraken gemaakt over o.a. de schoolbegeleiding en diverse besluiten in het kader van de onderwijshuisvesting. Met de schoolbesturen zijn ook bijeenkomsten gehouden over de uitwerking van de onderwijsvisie, die nader wordt uitgewerkt in de lokale educatieve agenda.

4.2

Meer kinderen een optimale maatschappelijke en economische positie in de samenleving bieden

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Het gaat hier vooral om het uitvoeren van het beleidsplan Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) 2006-2010, waaronder ook projecten en programma’s vallen voor de bestrijding van taal- en algemene leerachterstanden. Zo zijn o.a. de activiteiten in de ouderkamers in het kader van het project ouderbetrokkenheid gecontinueerd op zeven basisscholen. In samenspraak met de betrokken schoolbesturen, jeugdgezondheidszorg, bibliotheek, Kern Kinderopvang en de schoolbegeleidingsdienst heeft ook verdere uitwerking van het beleidskader Onderwijsachterstanden plaatsgevonden. Voor de Voor- en Vroegschoolse Educatie is in april 2008 een specifiek plan van aanpak 2008-2010 vastgesteld. Het bereik van kinderen in de voor- en vroegschoolse periode is met 12 % meer gestegen dan begroot. In de Jeugdmonitor Zoetermeer 2008 zijn de schooladviezen van de leerlingen van de VVE scholen opgenomen. Er is een toename te constateren van gewichtenleerlingen met een advies havo-vwo (van 27% in 2007 naar 32% in 2008). Het aantal leerlingen, dat de kopklas bezoekt is gedaald van 15 naar 6.

4.3

Minder schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De geplande maatregelen zijn uitgevoerd en werpen duidelijk vruchten af. De toename van verzuimmeldingen met 29 % in 2007 is door betere en snellere meldingen teruggebracht naar 8%. Van de begeleide jongeren is 46% teruggeleid naar school ten opzichte van 36 % in het voorgaande jaar. Ook is in 2008 de Kadernota Voortijdig schoolverlaten 2008-2012 vastgesteld, waarin met name de aanpak van bestrijding van schoolverzuim is meegenomen.

4.4

Sterke sociale structuur en cohesie in drie wijken om kinderen betere ontwikkelingskansen te bieden

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De uitbreiding van de brede schoolactiviteiten naar acht clusters is gerealiseerd. Met de diverse partners in de wijken is regelmatig afstemmingsoverleg gehouden om de activiteiten zo veel mogelijk te laten aansluiten op de wensen van de kinderen, ouders en scholen. De geplande inzet van activiteiten om de doelstelling te bereiken is gehaald.

41

Concernverslag 2008

Programma 4 Jeugd en onderwijs 4.5

Betere kwaliteit van het onderwijs door adequate inzet van onderwijshuisvesting en een goed voorzieningenniveau

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Aan deze doelstelling is voldaan, waarbij planvorming met betrekking tot nieuwbouw, aanpassing en uitbreiding van de onderwijshuisvesting integraal wordt benaderd. Daarbij worden, indien mogelijk, ook de belangen van andere sectoren dan onderwijshuisvesting meegenomen. Te denken valt hierbij ondermeer aan herontwikkeling in de wijken en de kinderopvang en buitenschoolse opvang. Alle scholen voor primair- en voortgezet onderwijs beschikten in 2008 over voldoende en passende huisvesting en inrichting. Door inzet van tijdelijke huisvesting in met name de wijk Oosterheem wordt door middel van zogenoemde schoolwoningen voorzien in voldoende huisvesting. Voor een kwaliteitsverbetering van de schoolpleinen zijn in het kader van het project “Kwaliteitsimpuls schoolpleinen” in 2008 zeven schoolpleinen aangepakt. Met de bouw van het Vrede schoolcluster in Palenstein is een aanvang gemaakt en in december 2008 is de nieuwbouw van het Picasso Lyceum opgeleverd. De in gang gezette planvorming voor diverse schoolcomplexen is ook afgerond. De nieuwbouw van De Voorde is echter niet in Meerzicht gerealiseerd, maar in de wijk Seghwaert.

4.6

Betere kwaliteit van het onderwijs door betere inzet en gebruik van ICT in het onderwijs

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting De geplande inzet van activiteiten om de doelstelling te bereiken is gehaald. Met name in het SIZO-Centre zijn hiervoor veel trainingen gegeven aan docenten en ook aan leerlingen. Op de scholen voor voortgezet onderwijs is eenzelfde elektronische leefomgeving ingevoerd. Tevens is gestart met de uitvoering van de nieuwe notitie Visie en Strategische planning ICTOnderwijs voor de periode 2008-2010.

4.7

Alle jeugdigen in de stad mogelijkheden bieden zich te kunnen ontplooien, zich goed te voelen, een eigen plek te kunnen vinden en de ruimte krijgen om zelf met initiatieven te komen, mee te praten en mee te beslissen

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Met het organiseren van activiteiten door het jongerenwerk en door jongerenorganisaties is mede inhoud gegeven aan deze doelstelling. Het betrekken van jongeren als vrijwilliger bij deze activiteiten (o.a. via de jongerenwebsite) was ook onderdeel van deze aanpak. Daarnaast zijn jongeren betrokken bij het klussenproject Go4it. Wat betreft de accommodaties is in het Binnenpark in de wijk De Leyens een extra ruimte voor het jongerenwerk gerealiseerd. Deze is gerealiseerd in een pand aan de Broekwegzijde. Het totaal van locaties met een jongerenruimte is hiermee uitgebreid naar 9. De realisatie van de jongerenruimte in Palenstein is vertraagd vanwege de verlate start van de bouw van het Brede Schoolcomplex in de wijk. Tevens heeft de raad besloten dat in Rokkeveen een tweede jongerenruimte moet komen, waarvoor de eerste plannen zijn gepresenteerd. De gelegaliseerde graffitimuur is een succes. In 2009 zal een voorstel voor een tweede graffitimuur worden opgesteld.

4.8

Een integrale aanpak van veiligheid, opvoeding, scholing, zorg en werk ten behoeve van problematische jeugdgroepen en risicojongeren

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Grotendeels Toelichting De wijkaanpak is versterkt door structurele ondersteuning van het overleg over de jeugdgroepen in de stad. De nieuwe Wijkaanpak Jongerengroepen Zoetermeer 2008 is in samenwerking met alle relevante partners tot stand gekomen en door de raad vastgesteld. Tevens heeft in Rokkeveen een pilot plaatsgevonden in de vorm van een HotSpot aanpak. Ter ondersteuning is hiervoor een Mobiel Jongeren Team van de Stichting MOOI ingezet. Een centraal meldpunt voor problematische jeugdgroepen en risicojongeren is nog in ontwikkeling. De regiefunctie ten aanzien van de afstemming binnen het Zoetermeers Zorgnetwerk (ZZoN) is versterkt door forse uitbreiding van de coördinatiefunctie. Met justitiële organisaties zijn afspraken gemaakt over deelname aan het ZZoN-casusnetwerk. Voor de coördinatie van zorg is in regionaal verband een visie opgesteld, die lokaal verder invulling krijgt in het kader van de ontwikkelingen van het Centrum voor Jeugd en Gezin.

4.9

Betere risicosignalering, registratie en gegevensuitwisseling tussen partijen die betrokken zijn bij risicojongeren

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Grotendeels Toelichting Eind 2008 is de Verwijsindex Zoetermeer (VIZ) van start gegaan, als opvolger van het JIS. Voor de gebruikers zijn voor de ingebruikname specifieke trainingen verzorgd. De groepsmodule van de VIZ kon eind 2008 nog niet in gebruik genomen worden vanwege technische complicaties. Deze worden naar verwachting in het eerste kwartaal 2009 opgelost.

Concernverslag 2008

42


3.

4.1

De activiteiten

Alle leerlingen optimaal aan het onderwijs laten deelnemen

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Subsidiëren van het humanistisch vormingsonderwijs en het godsdienstonderwijs op de openbare basisscholen. 2. Verstrekken van bijdragen in de vervoerskosten van leerlingen, zoals aangegeven in de gemeentelijke verordening leerlingenvervoer. 3. Organisatie en bekostiging van het busvervoer schoolzwemmen. 4. Bieden van adequate schoolbegeleiding voor de basisscholen in Zoetermeer, waarbij 25 procent van de begeleidingsuren wordt ingezet voor lokale prioriteiten als de voor- en vroegschoolse educatie (VVE), het onderwijsachterstandenbeleid (OAB) en voor ICT in het onderwijs (ICT).


Toelichting 1 Het godsdienstonderwijs is het hele jaar gesubsidieerd, terwijl het humanistisch onderwijs wederom geen subsidieverzoek heeft gedaan vanwege gebrek aan docenten. 2

De bijdragen zijn verstrekt overeenkomstig de verordening.

3

De organisatie en bekostiging van het busvervoer schoolzwemmen is uitgevoerd. In 2008 zijn de voorbereidingen gestart voor een nieuwe Europese aanbesteding van dit busvervoer.

4

De schoolbegeleiding is gerealiseerd, evenals de inzet van de extra begeleidingsuren ten behoeve van de genoemde lokale prioriteiten.

4.2

Meer kinderen een optimale maatschappelijke en economische positie in de samenleving bieden Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Uitvoeren van het beleidsplan Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) 2006-2010, waaronder eventueel ook projecten en programma’s voor de bestrijding van taal- en algemene leerachterstanden in het voortgezet onderwijs van doelgroepkinderen. (CP) 2. Verder uitbreiden van het bereik van de doelgroepleerlingen en het verbeteren van de resultaten van deze kinderen in het kader van het beleid op het terrein van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). (CP) 3. Versterken van de betrokkenheid van ouders bij de (taal)ontwikkeling van hun kinderen door het organiseren van activiteiten in ouderkamers van basisscholen. 4. Op basis van een evaluatie van het taalbeleid ontwikkelen van een voorstel voor de uitbreiding van twee naar vier schakelklassen. (CP) 5. Er is specifieke aandacht voor kinderen en hun ouders door het schoolmaatschappelijk werk en de zorgadviesteams. 6. Er is specifieke aandacht voor mentorenprojecten voor doelgroepkinderen. 7. Financieren van het ROC ID College voor de uitvoering en ontwikkeling van de educatiesoorten die de Wet Educatie en Beroepsonderwijs biedt met speciale aandacht voor laaggeletterden. 8. Het starten van een pilot maatschappelijke stages in het voortgezet onderwijs.

Toelichting 1 Er is overeenkomstig het beleidsplan uitvoering gegeven aan diverse activiteiten ter bestrijding van onderwijsachterstanden, met name activiteiten in het kader van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) en schakelklassen. Projecten in het voortgezet onderwijs zijn o.a. taalopvangklassen en extra aandacht voor dyslexie. 2

In elke wijk is een VVE-peuterspeelzaal en op twee kinderdagverblijven is als experiment gewerkt met een VVE-programma. In 2008 is vastgesteld dat dit experiment verder uitgebreid gaat worden en dat ook andere kinderdagverblijven gefaciliteerd gaan worden om met VVE te gaan starten. De gegevens van de Cito-toetsen in juni van de peuters en kleuters zijn verzameld en getotaliseerd. Het percentage doelgroeppeuters dat bereikt is in 2008 is gestegen. De toeleiding via de jeugdgezondheidszorg, Piëzo, scholen is verbeterd.

3

Op zeven basisscholen zijn ouderkamers ingericht en worden door gastouders activiteiten georganiseerd voor ouders, die de ouderkamers bezoeken.

4

Het aantal schakelklassen is uitgebreid van twee naar vier schakelklassen, waaronder de Kopklas. Deze Kopkas is in december verhuisd van Buytenwegh naar Rokkeveen in verband met de samenwerking met het Picasso Lyceum.

5.

De uren schoolmaatschappelijk werk in het voortgezet onderwijs zijn door de schoolbesturen verdubbeld. Schoolmaatschappelijk werk heeft binnen de scholen een belangrijke positie. De evaluaties geven een positief beeld.

6.

Het mentorenproject op een van de basisscholen is in 2008 gecontinueerd.

7.

Er zijn met het ID College contracten gesloten om cursussen uit te kunnen voeren. In 2008 hebben ruim 975 cursisten een opleiding gevolgd.

8.

De pilot Maatschappelijke stages is per juli 2008 van start gegaan.

43

Concernverslag 2008


Minder schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Middels het uitvoeren van de nieuwe kadernotitie Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten zal gewerkt worden aan verdere verbetering en concretisering van de sluitende aanpak op het gebied van scholing, arbeid en zorg voor jongeren tot 23 jaar. Het uitgangspunt hierbij is: startkwalificatie gaat boven werk en werk boven uitkering. (CP) 2. Uitvoeren van het gesubsidieerde actieprogramma gericht op de overgang van het VMBO naar het MBO. 3. Versterken van de aanpak van de jeugdwerkeloosheid met een sluitende ketenaanpak van onderwijs, werk, inkomen (werk/stage/baan) en zorg. 4. Evalueren van de samenwerking in het jongerenteam c.q. jongerenloket ten behoeve van het begeleiden van jongeren richting onderwijs, werk en zorg of een combinatie daarvan. 5. Uitbreiding van het zorgnetwerk voor 10 tot 23-jarigen, waar jongeren met complexe problemen adequaat worden toegeleid naar de (jeugd)hulpverlening en naar trajecten gericht op scholing en arbeid. De bestaande Time-Out voorziening wordt geïntegreerd in het Centrum voor Onderwijszorgvragen (voor het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs). 6. Het SOB (Samenwerking Onderwijs Bedrijfsleven) richt zich op de volgende thema’s: vermindering van voortijdig schoolverlaten, versterking van de aansluiting van het beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt en de versterking van oriëntatie op (school)loopbaan en beroep. Jaarlijks wordt er een activiteitenprogramma vastgesteld.


Toelichting 1. De Kadernota Voortijdig schoolverlaten 2008-2012 is in 2008 vastgesteld. De aanpak en bestrijding van het schoolverzuim is hierin meegenomen. 2.

De overgang van het VMBO naar het MBO is versterkt door o.a. een verbeterde begeleiding van jongeren, die geslaagd zijn voor het VMBO, naar het MBO.

3.

Deze activiteit is uitgevoerd door een intensieve participatie van het RMC in de overleggen van het Jongerenloket.

4.

De samenwerking binnen het jongerenloket is geëvalueerd. Hoewel Werkplaza niet direct een belangrijke vindplaats van voortijdig schoolverlaters is, blijkt het spreekuur van RMC op deze locatie wel bij te dragen aan korte lijnen en goede afstemming tussen de betrokken partijen.

5.

In 2008 is overgestapt naar een andere leverancier voor de webapplicatie van de Verwijsindex Zoetermeer (VIZ), voorheen ook wel JIS genoemd. Het voortgezet onderwijs zal in 2009 deel uitmaken van het Zorgnetwerk. De Time-Out voorziening wordt ondergebracht in de nieuwe locatie van het Informatie Centrum Onderwijs Zoetermeer (ICOZ), voorheen Centrum voor Onderwijszorgvragen.

6.

Het activiteitenprogramma is volledig uitgevoerd.

4.4

Sterke sociale structuur en cohesie in drie wijken om kinderen betere ontwikkelingskansen te bieden Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Continueren en versterken van de Brede Scholen in Palenstein, Oosterheem-noord en Meerzicht-oost met een geïntegreerd en op behoeften afgestemd activiteitenprogramma. Ook is gestart met de uitbreiding van nieuwe Brede Schoolclusters, waarvan er in 2007 al drie gestart zijn. (CP) 2. Het, in aansluiting op de Brede Schoolclusters, mede realiseren van voor- en naschoolse opvang op alle basisscholen via het project Dagarrangementen (o.v. van toewijzing door ministerie). (CP) 3. Vast laten leggen via de Jeugd/OAB monitor van het aantal activiteiten en het aantal deelnemers van de Brede Schoolclusters. 4. Inzetten van beheerders voor de multifunctionele Brede Schoolcomplexen. (CP)

Concernverslag 2008

Toelichting 1 Het doorontwikkelen van Palenstein tot heel de wijk Centrum, Oosterheem-noord tot Oosterheem en Meerzicht-oost tot Meerzicht is gerealiseerd. Er zijn tevens twee nieuwe clusters Rokkeveen en Buytenwegh/de Leyens gerealiseerd. In alle clusters is een geïntegreerd en op behoeften afgestemd programma opgesteld en uitgevoerd. Alle benoemde partners hebben hieraan een bijdrage geleverd. Bijna 25% van de doelgroep wordt hiermee bereikt. Tevens is een professionaliseringsslag doorgevoerd. Op alle niveaus (regiegroep/werkgroep programmaontwikkeling) wordt er gewerkt aan het doorontwikkelen van functies en werkwijzen. 2

Ten behoeve van de Brede Schoolclusters zijn met de kinderopvanginstellingen afspraken gemaakt over de realisatie van voor- en naschoolse opvang. In deze clusters zijn veelal ruimtes voor de buitenschoolse opvang meegebouwd. Het nieuwe kinderdagverblijf aan het Elektrablauw is in de zomer van 2008 in gebruik genomen. Het tijdelijk gebouw aan het Bladgroen is gesloopt en de herontwikkeling kan worden opgestart.

3

Het aantal activiteiten en het aantal deelnemers van de Brede Schoolclusters zijn opgenomen in de Jeugdmonitor van de gemeente Zoetermeer.

44


4

Daar de bouw van de Brede school in Palenstein gestart is in augustus 2008, zijn daar nog geen beheerders aangesteld. Wel is een uitvoeringsassistent Brede School aangesteld die taken op het gebied van beheer in het Brede School programma uitvoert.

4.5

Betere kwaliteit van het onderwijs door adequate inzet van onderwijshuisvesting en een goed voorzieningenniveau Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Realiseren van passende huisvesting (in permanente of tijdelijke vorm) voor de Zoetermeerse scholen voor het openbaar en bijzonder primair en voortgezet onderwijs. 2. Afronden van de planvorming voor de onderwijsvoorzieningen in het derde deelplan Oosterheem. 3. Afronden van de vertraging in de planvoorbereiding voor de bouw van een welzijnscomplex/Brede Schoolcluster in Palenstein. 4. Aanpassen, renoveren en opleveren van de bestaande scholenclusters voor basisonderwijs in de wijk Meerzicht aan het Kerkenbos. 5. Voltooien van de nieuwbouw van de afdelingen VWO/HAVO/VMBO-T in de wijk Rokkeveen (in het kader van de uitwerking van het Integraal Huisvestingsplan Voortgezet Onderwijs). 6. Onderzoeken of een geïntegreerde huisvesting van de ICT-opleidingen van het HBO en het MBO in het Stadshart mogelijk is.

Toelichting 1 Alle scholen voor primair- en voortgezet onderwijs beschikten in 2008 over voldoende en passende huisvesting en inrichting. In 2008 is de Huisvestingsverordening geactualiseerd en door de raad vastgesteld. Het welzijnscluster Oosterheem-centrum is in 2007 volledig in gebruik genomen. Na het faillissement van de aannemer dienden er in 2008 na de oplevering nog veel opleverpunten en onvolkomenheden te worden opgelost, waarvoor de aannemer niet meer verantwoordelijk kon worden gesteld. De financiële consequenties van het faillissement zijn in 2008 aan de raad voorgelegd. Het bevoegd gezag van Effatha is, na overleg met de gemeente, een programma van eisen aan het opstellen. De Voorde is in 2008 verplaatst naar het schoolgebouw Bokkenweide 1-3 in de wijk Seghwaert. In 2008 is vanwege budgettaire afwijkingen een bijgesteld programma van eisen gemaakt voor het project “Kwaliteitsimpuls schoolpleinen”. Dat heeft geleid tot vertraging. In 2008 zijn zeven schoolpleinen aangepakt, in relatie met aanpassing en uitbreiding van schoolgebouwen. In 2008 zijn vervolgens zeven nieuwe ontwerpen gemaakt op basis van het bijgestelde programma van eisen die in 2009 naar verwachting in uitvoering worden genomen. Ter afdekking van risico’s zijn alle schoolgebouwen en bijbehorende inventarissen afdoende verzekerd tegen brand- en stormschade. Voor het herstel van vandalismeschade en calamiteiten is een specifiek daarvoor bedoeld budget in de meerjarenbegroting beschikbaar. In goed overleg met alle schoolbesturen wordt het economisch en technisch beheer van de bestaande voorraad onderwijshuisvesting zoveel mogelijk centraal aangestuurd. Hierbij heeft de gemeente bij het primair onderwijs een belangrijke regierol. 2

De raad heeft ten behoeve van de planvorming in het derde deelplan Oosterheem een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld en de planvorming is opgestart. Het voorlopig ontwerp voor dit complex is in december 2007 in overleg met alle toekomstige gebruikers vastgesteld. In 2008 heeft de doorwerking naar een definitief ontwerp en vervolgens de besteksuitwerking plaatsgevonden. Op 19 december 2008 heeft de aanbesteding plaatsgevonden. In het voorjaar van 2009 zal het voorstel tot kredietvotatie aan de raad worden aangeboden.

3

Na het faillissement van de aannemer zijn onderhandelingen gevoerd met een nieuwe aannemer. De financiële consequenties hiervan zijn in 2008 aan de raad voorgelegd. In 2008 is de eerste paal voor de brede School Palenstein geslagen. De oplevering wordt verwacht eind 2010. Voor het schoolgebouw aan de Osylaan is het voorlopig ontwerp gereed als onderdeel van de nieuwbouw Schoutenhoek. De onderhandelingen tussen diverse partijen voor de totale voorziening verlopen moeizaam. Start bouw is nu niet te prognosticeren.

4

In 2008 zijn deze schoolgebouwen aangepast en gerenoveerd. Medio 2008 zijn beide accommodaties in gebruik genomen.

5

De aannemer voor dit complex ging failliet toen circa 40% van het werk gereed was. Na onderhandelingen met een nieuwe aannemer is het werk omstreeks oktober 2007 hervat. De financiële consequenties zijn in 2008 aan de raad voorgelegd. De oplevering van het complex heeft in december 2008 plaatsgevonden.

6

Eerste besprekingen hebben niet geleid tot voorstellen voor een geïntegreerde huisvesting in het Stadshart. Vooralsnog is gekozen om het onderwijs in bestaande gebouwen in het Stadshart en Meerzicht te blijven gebruiken.

45

Concernverslag 2008


Betere kwaliteit van het onderwijs door betere inzet en gebruik van ICT in het onderwijs Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Afronden van alle twaalf speerpunten in het kader van het project ICTonderwijs en conform de speerpunten uit de notitie Visie en strategische planning ICT-Onderwijs 2003-2007. 2. Het uitvoeren van de nieuwe notitie Visie en Strategische planning ICTOnderwijs 2008-2010. 3. In het kader van de implementatie van ICT in het onderwijs zullen diverse klein- en grootschalige projecten worden uitgevoerd. 4. Afronding van project voor realisatie van breedband in het onderwijs (via het project Gigameer). 5. Evalueren van het Servicepunt ICTonderwijs (SIZO Centre), dat bij de schoolbegeleidingsdienst OnderwijsAdvies is ondergebracht. 6. De opleidingen vanuit het SIZO Centre zullen worden ondergebracht in een beheersorganisatie. 7. Afronden van het onderzoek naar bundeling van de beheersdiensten in het primair onderwijs en ontwikkelen van een voorstel voor de periode vanaf 2008. 8. De implementatie van het Onderwijsplein Zoetermeer moet leiden tot een gebruik van meer dan 50%.

Toelichting 1 De notitie Visie en Strategische planning ICT-onderwijs als zodanig is uitgevoerd. Wel is in de Stuurgroep ICT afgesproken, dat niet 12 maar 10 speerpunten worden afgerond. Op basis van de evaluatie is een nieuwe notitie Strategisch Beleidsplan SIZO voor de periode 2008 – 2012 opgesteld. Daarin zal een omslag van aanbodgestuurd naar meer vraaggestuurd worden bewerkstelligd 2/3

Daar is inmiddels een start mee gemaakt. Een vervolgstap hierop is het ontwikkelen van het Inventarisatieonderzoek SIZO 2008 – 2009 geweest, dat in januari 2009 wordt uitgevoerd.

4

Dat is niet gerealiseerd. Scholen voor VO hebben zelf contracten afgesloten met verschillende partijen. Op basis van een onderzoek in het primair onderwijs is vastgesteld dat de scholen geen behoefte hebben aan breedband.

5/6

Het Servicepunt ICT-onderwijs is inmiddels gerealiseerd in de vorm van het SIZO Centre. Op jaarbasis wordt er door 1500 tot 2000 cursisten (leerkrachten en leerlingen) deel genomen aan (opleidings-)activiteiten in het SIZO Centre.

7

Voor een gezamenlijk bundeling van beheersdiensten is nu geen draagvlak. De schoolbesturen hebben er voor gekozen om vooralsnog gebruik te maken van de eigen beheersdiensten en leveranciers. Mogelijk dat op de langere termijn dit onderwerp opnieuw zal worden opgepakt.

8

Het Onderwijsplein Zoetermeer wordt redelijk gebruikt, momenteel tot ruim 40%.

4.7

Alle jeugdigen in de stad mogelijkheden bieden zich te kunnen ontplooien, zich goed te voelen, een eigen plek te kunnen vinden en de ruimt Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. In stand houden van accommodaties jongerenwerk in alle wijken, één stedelijke accommodatie voor jongerenvereniging Mevrouw Latenstaan en de gelegaliseerde plek voor graffiti uitingen in de wijk Meerzicht. 2. Subsidiëren van vrijwilligersorganisaties voor het organiseren van activiteiten voor jongeren in wijk en stad die zijn afgestemd op de vraag van de doelgroep. (CP) 3. Ondersteunen van algemeen en outreachend jongerenwerk, zowel recreatief als educatief, en dit zoveel mogelijk wijkgebonden laten uitvoeren. Nevendoel is de betrokkenheid van de jeugd met de wijk en het contact met overige buurtbewoners te verbeteren. (CP) 4. Jongeren in staat stellen zich een beeld te vormen van hun eigen positie in de maatschappij en actief te zijn (o.a. door de gemeentelijke jongerensite: www.zoetermeer.nl/jongeren). 5. Jongeren actief betrekken bij beleidsen planontwikkeling en stimuleren zelf met initiatieven en activiteiten te komen door middel van het X-ZJON! Action budget voor jongeren. 6. Subsidiëren van peuterspeelplaatsen en peuterspeelplaatsen met één of

Concernverslag 2008

Toelichting 1 Aan twee organisaties, jongerencentrum Mevrouw Latenstaan en Jongeren Belang Zoetermeer, is subsidie verstrekt. 2

MOOI! Zoetermeer e.o. heeft in 9 jongerenaccommodaties en diverse sportzalen en op trapveldjes activiteiten voor de jeugd uitgevoerd. Daarnaast werd samengewerkt met Halt Haaglanden ihkv het project Go 4 it en met de afdeling V&A in het kader van Speelmeer 13+.

3

In alle wijken is outreachend jongerenwerk uitgevoerd. In Rokkeveen aangevuld met een Mobiel Jongeren Team van Stichting MOOI!. Waar nodig werd door het jongerenwerk of via samenwerkende organisaties contact gelegd met bewoners en tussen jongeren en bewoners.

5

Door informatie via de jongerensite, freecards en flyers die zijn uitgezet in jongerencentra, JIP, uitgaansgelegenheden en scholen, zijn jongeren gestimuleerd plannen te maken voor activiteiten die zij zelf konden uitvoeren.

7

Deze activiteit is gerealiseerd. De Verordening kwaliteitseisen peuterspeelzalen Zoetermeer is gewijzigd, zodat kinderen vanaf 2 jaar de peuterspeelzaal mogen bezoeken.

8

Alle kindercentra op twee na zijn in 2008 geïnspecteerd. Door de grote groei van het aantal kindercentra was de capaciteit bij de GGD onvoldoende om alle inspecties in 2008 uit te voeren. Deze twee kindercentra zijn begin januari 2009 geïnspecteerd.

46


7.

8.

meerdere plusfuncties voor kinderen van 2,5-4 jaar in een achterstandspositie. (CP) Subsidiëren van opvangplaatsen dagverblijf en/of buitenschoolse opvang in gevallen waarbij medisch/sociale indicatie (SMI) van toepassing is en ouders geen beroep kunnen doen op de wettelijke doelgroepenregeling. Stimuleren van integrale (jeugd)samenwerkingsprojecten waarin kinderopvang een rol speelt, zoals dagarrangementen en Brede School. (CP)

4.8

Een integrale aanpak van veiligheid, opvoeding, scholing, zorg en werk ten behoeve van problematische jeugdgroepen en risicojongeren Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Verbeteren van de wijkgerichte aanpak van overlastgevende jeugd door versterking van de wijkjeugdteams met een coördinator. 2. Verbeteren en de coördinatie van zorg/begeleiding aan problematische jeugdgroepen en risicojongeren. 3. Verbeteren van de samenwerking tussen lokale voorzieningen en van de regionale voorzieningen en tussen de justitiële en maatschappelijke keten.

4.9

Toelichting 1 Met de beschrijving van een methodiek en werkproces ‘groepen pellen’ is geregeld dat risicojongeren in groepen op straat waar nodig worden toegeleid naar het netwerk van zorginstellingen en kunnen worden aangemeld bij het casusoverleg ZZoN. 2

Eind 2008 is de Verwijsindex Zoetermeer van start gegaan, waarin alle deelnemers van het netwerk van zorginstellingen risicojongeren registreren zodat de samenwerking en afstemming verbetert. Via de coördinator van het ZZoN wordt de zorg en begeleiding van problematische jongeren beter gecoördineerd.

3

Vanaf 2009 gaan Jeugdreclassering, Reclassering Nederland en HALT als proef deelnemen aan het casusoverleg ZZoN zodat de afstemming met het netwerk van zorginstellingen verbetert.

Betere risicosignalering, registratie en gegevensuitwisseling tussen partijen die betrokken zijn bij risicojongeren

Wat zouden we doen? Activiteiten 1. Stimuleren dat bij jeugd betrokken partijen risicojongeren en problematische jeugdgroepen adequaat registeren in het JIS en eigen registratiesystemen. 2. Versterken van de functie van het stedelijk zorgnetwerk 10-23 (ZZoN) als centraal meldpunt en platform voor signaaluitwisseling.

Wat hebben we gedaan? Toelichting 1 In samenwerking met relevante partners is de nota Wijkaanpak Jongerengroepen 2008 uitgewerkt en vervolgens door de raad vastgesteld. Daarnaast is een aantal afspraken verder uitgewerkt in een eerste uitwerkingsnotitie en is in het kader van de Regionale Aanpak Samenleving (RAS), in samenwerking met relevante partners, een methodiek voor het pellen van straatgroepen uitgewerkt. Eind 2008 is de Verwijsindex Zoetermeer van start gegaan, waarin alle deelnemers van het netwerk van zorginstellingen risicojongeren registreren zodat de samenwerking en afstemming verbetert. Door overstap naar een nieuwe leverancier was tijdelijk geen groepsmodule beschikbaar. De gegevens over jongerengroepen zijn tijdelijk op andere wijze vastgelegd. De nieuwe groepsmodule, die deel uitmaakt van de Verwijs Index Zoetermeer (VIZ), zal in het voorjaar van 2009 in gebruik genomen worden. 2

4.

Voor het ZZoN is in de loop van 2008 een aparte coördinator aangesteld. Hiermee is een extra impuls gegeven aan de versterking en werkwijze van het ZZoN.


Nr.

Effectenindicator

4.1

Inzet van de begeleidingsuren lokale prioriteiten bij de schoolbegeleidingsdienst OA

4.2

4.3

Realisatie 2007 10%

Doel 2008 25%

Realisatie 2008 25%

Afwijking 2008 -

Doelgroepbereik Voor- en Vroegschools Educatie (VVE)

65%

82%

+17%

Registratie scholen en peuterzalen

Terugleiden van gemelde voortijdig schoolverlaters naar school en/of werk

75%

73%

-2%

Jaarverslag Leerplicht/R

47

Bron Jaarverslag OA

Concernverslag 2008

Programma 4 Jeugd en onderwijs naar school en/of werk 4.4

Uitbreiding Brede Scholen (in aantallen clusters)

3 clusters

5 clusters

5 clusters

-

4.5

Realisatie nieuwbouw basisonderwijs

-

2

3

+1

4.6

Realisatie speerpunten ICT in het onderwijs

9

afspraken in stuurgroep: 10

10

-

4.3

Percentage deelnemers dat diploma/certificaat behaalt bij ID-college

-

75%

4.8

Percentage jongeren met problemen

-

20%

Informatie nog niet bekend. 24%

+4%

Realisatie 2007 801

Doel 2008 -

Realisatie 2008 945

Afwijking 2008 +144

21

-

12

-9

67% 47% 87% 2

60% 40% 79% 2 20 15%

82% 79% 85% 4 34 701 meldingen

+12 +39 +6 +2 +14 +54/+8% t.o.v.2007

-

50%

46%

-4%

-

25%

27%

+2%

Prestatie-indicator 4.4.1 4.4.1 4.2.2 4.2.4 4.3.1 4.3.4

Aantallen bijeenkomsten/activiteiten per Brede School (in 2007) Gemiddeld aantal deelnemers aan Brede School activiteiten Bereik VVE* totaal 2005 Bereik peuters 2-3 jaar Bereik kleuters 4-5 jaar Aantal schakelklassen* Aantal leerlingen Toename totaal aantal meldingen ongeoorloofd schoolverzuim* Aanpak Voortijdig Schoolverlaten -teruggeleiden naar onderwijs

647 meldingen

-teruggeleiden werk -TIME OUT 4.1.4 4.2.7 4.2.7 4.2.7 4.2.7

Jeugdmonitor , inclusief onderwijsachterstanden (tweejaarlijks) Volwasseneneducatie / aantal deelnemers cursussen redzaamheid Volwasseneneducatie/ aantal deelnemers VAVO

n.v.t.

Toename aantal deelnemers alfabetisering autochtonen Maximaal verzuimpercentage

35 ll

Leerplicht/R MC Registratie MOOI Scholen Oosterheem Jaarverslag SIZO ID-college Jeugdmonitor Bron Jaarverslag MOOI Jaarverslag MOOI Registratie scholen en peuterzalen Info schoolbestuur Jaarverslag Leerplicht/RMC Jaarverslag Leerplicht/ RMC

18 ll. Realisatie Gerealiseerd

-17 ll.

675* (was 520) 120

882

+207

ID-college

93 (9)

Jeugdmonitor

-27 (-6)

ID-college

5* (was 10) 23 %

-21

-16

ID-college

31,5%

+8,5%

ID-college

8

8

9

+1

4.7.3

Aantal accommodaties / locaties voor (wijkgericht)jongerenwerk (minimaal) Aantal activiteiten jongerenwerk

1.722

1.580

1628

+48

4.7.3

Aantal deelnemers jongerenwerk*

20.820

22.350

19.653

-2697

4.7.3.

Aantal wijken met outreachend wijkjongerenwerk

11

11

11

0

4.7.4

Aantal bezoekers gemeentelijke jongerensite

26.801

27.500

26.231

-1.269

4.7.5

Aantal initiatieven dat via het X-ZJON! Actionbudget wordt gerealiseerd

10

10

10

0

Jaarverslag MOOI! Jaarverslag MOOI! Jaarverslag MOOI! Eigen administratie Afdeling Beleid (WZ) Afdeling Beleid (WZ)

4.7.1

Toelichting * 4.2.7: Dit is een bijgestelde prognose voor 2008. * 4.2.7: Het aantal deelnemers VAVO is gedaald, omdat leerlingen vanuit het voortgezet onderwijs rechtstreeks leerlingen kunnen toeleiden naar het VAVO. * 4.3.1: Bij de prestatie-indicator voor het terugdringen van ongeoorloofd verzuim werd voor het begrotingsjaar 2008 als peiljaar schooljaar 2005-2006 gehanteerd. Echter in het schooljaar 2006-2007 is het gemeentelijk verzuimprotocol ingevoerd. Hierdoor is een enorme stijging aan verzuimmeldingen ontstaan. Deze stijging geeft een beter beeld van het daadwerkelijk verzuim dat plaatsvindt. De peildatum is daarom gewijzigd in het schooljaar 2006-2007. Hierdoor zal effectiever gemeten kunnen worden of het verzuim na invoer van het verzuimprotocol en de ingezette maatregelen afneemt. In 2008 is de stijging van de meldingen al lager uitgevallen dan vorig jaar (8% tegenover 29%) en dit sluit aan bij onze doelstelling. * 4.7.3: Het gaat hier om het aantal drempeloverschrijdingen. * 4.7.4: Het aantal bezoekers is gedaald, omdat tijdens een korte periode de website door het ontbreken van een link op een zoekmachine niet bereikbaar was.

Concernverslag 2008

48


5.





Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten

23.725

23.292

24.194

-902

Baten

4.672

4.703

5.709

1.006

19.053

18.589

18.485

104


2.180

8.735

8.735

0


1.369

7.289

7.143

-146

811

1.446

1.592

-146

19.864

20.035

20.077

-42



Toelichting Het resultaat op onderwijshuisvesting laat een negatief saldo zien, voornamelijk veroorzaakt door extra kosten voor vandalismeherstel. De totale kosten voor het herstel van vandalismeschade waren voor 2008 totaal geraamd op 352.000 en de uitgaven over 2008 bedragen totaal 524.000. Een nadeel van in totaal 172.000. Hier tegenover staan een aantal schade-uitkeringen samen groot 41.000. Per saldo een overschrijding van 130.000. Het schadebedrag wordt voor het grootste deel veroorzaakt door glasschade. Deze schadepost wordt door de jaren heen almaar groter. Een toenemend aantal gebouwen wordt inmiddels voorzien van dubbelglas (eisen Bouwbesluit) en vervolgens worden de kosten door wijze van herstel van glasschade door de ARBO-wetgeving aanmerkelijk hoger. Vandalismeschade is niet verzekerd. In de afrekening van de rijksregeling Onderwijsachterstanden mogen alleen de toekenningen worden opgenomen, die definitief zijn vastgesteld. Bij het opstellen van het Tweede Tussenbericht was de verwachting, dat niet alle toekenningen in 2008 zouden worden vastgesteld. Op basis daarvan is bij het Tweede Tussenbericht voor zowel uitgaven als inkomsten een aframing van 245.000 doorgevoerd. Door extra inspanningen zijn meer toekenningen afgerekend dan verwacht, waardoor zowel de aan 2008 toe te rekenen uitgaven als inkomsten hoger uitvallen. Daarnaast is in 2008 meer geld besteed aan extra schakelklassen om de doelstelling een extra impuls te geven. In overleg met het ministerie van OC&W en de contactgemeente Den Haag is afgesproken dat de onderbesteding van de rijksbudgetten t.b.v. bestrijding voortijdig schoolverlaten (2007-2011) ingezet zullen worden om activiteiten te ontwikkelen samen met het onderwijs (VO en MBO). Binnen de G4 kan het onderwijs namelijk geen beroep doen op programmagelden van het ministerie zoals in de rest van het land. Deze activiteiten moeten gerealiseerd worden vanuit het budget dat door de contactgemeente Den Haag is doorbeschikt aan de gemeenten binnen de regio Haaglanden. De begroting vsv is op een laat tijdstip in 2008 vastgesteld, waardoor de uitgaven niet volledig konden worden gerealiseerd. Hierdoor is voor ruim 200.000 minder aan loonkosten uitgegeven, hetgeen van invloed is op de aan 2008 toe te rekenen inkomsten: een bedrag van 237.000 is als vooruit ontvangen inkomsten op de balans verantwoord. Binnen dit product Jeugd en Jongeren vallen de onderdelen Jeugd en Jongerenwerk, het project Radicalisering en polarisatie, de regeling Dagarrangementen, Brede school en Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Bij Jeugd en Jongeren is een tekort ontstaan op het budget, vooral door extra inzet van uren voor de problematiek rondom De Vlieger (waarvoor een pilot Hotspot is ingesteld) en de overlast van jongeren in de Houtbuurt en de zoektocht naar een geschikte jongerenlocatie. Voor het project Radicalisering en polarisatie is het budget toegevoegd aan de Algemene Uitkering; in 2008 is, mede door de late start, ruim 12.000 uitgegeven, waarvoor dekking in de Algemene Uitkering zit. 49

Concernverslag 2008

Programma 4 Jeugd en onderwijs Bij de regeling Dagarrangementen is aanzienlijk minder (> 100.000) uitgegeven dan begroot. De oorzaak ligt hier vooral bij de externe partners, die ondanks verzoeken daartoe geen declaraties voor gemaakte kosten bij de gemeente hebben ingediend. Bij het onderdeel Brede School treedt een voordeel op van ruim 80.000, in hoofdzaak door een lagere urenbesteding. Oorzaak is voor een deel gelegen in de vertraging van de oplevering van de Brede School Palenstein. Toelichting afwijking onttrekking aan Reserves. Er was een onttrekking begroot van 146.300 uit de Reserve Kinderopvang ter dekking van de kosten van het project Dagarrangementen. Omdat de uitgaven op dit project veel lager zijn dan begroot en kunnen worden gedekt uit het daarvoor geraamde budget, is de onttrekking achterwege gelaten.



Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 400.01 - ONDERWIJSHUISVESTING 480.01 - LOKAAL ONDERWIJSBELEID 480.04 - ONDERWIJSACHTERSTANDENBELEID 480.06 - LEERPLICHT/RMC/VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN 480.07 - LEERLINGENVERVOER 482.02 - VOLWASSENENEDUCATIE

23.508

24.365

-857

1.413

1.429

-16

953

1.284

-331

1.484

1.248

236

897

923

-26

1.484

1.528

-44

2.288

2.153

135

32.027

32.929

-902

8.900

9.583

683

95

109

14

480.04 - ONDERWIJSACHTERSTANDENBELEID

800

1.151

351

480.06 - LEERPLICHT/RMC/VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN

475

278

-197

630.04 - JEUGD EN JONGEREN


Baten per product 400.01 - ONDERWIJSHUISVESTING 480.01 - LOKAAL ONDERWIJSBELEID

480.07 - LEERLINGENVERVOER 482.02 - VOLWASSENENEDUCATIE 630.04 - JEUGD EN JONGEREN


Concernverslag 2008

50

37

40

3

1.321

1.375

54

364

317

-47

11.992

12.852

860

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek

2.5

Programma 5 - Kunst, cultuur en bibliotheek

1.


2.

De doelstellingen

De algemene doelstelling van het programma Kunst, Cultuur en Bibliotheek is tweeledig, aan de ene kant het realiseren van een veelzijdig en kwalitatief goed cultuuraanbod voor een breed publiek en aan de andere kant het stimuleren van cultuurparticipatie. Wat hebben we bereikt? 5.1 Versterking van de binding met de stad en de marktpositie van de stad ! Toelichting De gemeente versterkt haar marktpositie en de binding met de stad door aantrekkelijke en herkenbare evenementen te organiseren. Zo zijn in 2008 tien grote en vijftig kleine evenementen georganiseerd, een extra aantal van vier grote en tien kleine evenementen op basis van de streefcijfers. De ontwikkelingen in het kader van Zoetermeer1000 hebben stimulerend gewerkt. Ook is de markpositie van de stad verstevigd door uitgave van diverse toeristische producten, zoals themaroutes en brochures. Daarnaast is deze verstevigd door het openen van een Toeristisch Informatie Punt op 1 december 2008 in het publieksplein van het Stadshuis. Vermeldenswaardig is ook dat voorafgaande aan de Nationale Veteranendag in Zoetermeer een aantal evenementen is georganiseerd. De aandacht (zelfs landelijk) die daarmee gegenereerd werd, leverde bedankbrieven van veteranen op. De gemeente is nadrukkelijk vanuit het Nationale Comité Veteranendag gecomplimenteerd.

5.2

Eigentijdse en laagdrempelige toegang tot kennis, informatie en cultuur voor alle Zoetermeerse burgers door een vraaggerichte bibliotheekv

! Toelichting De bibliotheek is ook dit jaar veelvuldig geraadpleegd voor het zoeken naar informatie en studiemateriaal, lezen van boeken en voor deelname aan diverse cultuureducatieve activiteiten (vooral in schoolverband). De landelijke leesbevorderingsactiviteiten werden goed bezocht. Mediacoaches zijn geïntroduceerd ter vergroting van de mediawijsheid onder de jeugd. Pilots gericht op verbetering van de service aan ouderen zijn gerealiseerd. De website is volledig vernieuwd, de automatisering is verbeterd. Toch ontkwam de bibliotheek ook dit jaar niet aan een lichte afname van het aantal uitleningen en het aantal bezoekers. De afname bleef binnen de afgesproken bandbreedte. De bibliotheek heeft ter vergroting van het bereik een nieuw bedrijfsplan uitgebracht. Met de strategie is in beginsel ingestemd, maar niet met de gevraagde hogere subsidie. De afrondende besluitvorming is in 2009. De programmaraad voor de kabel heeft zijn adviesfunctie naar behoren uitgevoerd. Het nieuwe gesubsidieerde programma Mag 79 van Zfm heeft niet de gewenste resultaten geboekt. Zfm werkt aan een bijstelling van het programma. De financiële situatie bij Zfm is als gevolg van verder teruggelopen advertentie-inkomsten nog wankeler geworden. De VNG is in onderhandeling met het rijk over een nieuwe bekostigingsregeling voor lokale omroepen. In het voorjaar 2009 komt een voorstel over het functioneren en de bekostiging van Zfm.

5.3

Toename cultuurparticipatie (met name gericht op de jeugd) en bevordering cultureel bewustzijn

! Toelichting Het CKC heeft haar cursorische activiteiten op het gebied van dans, muziek, beeldende kunst en theater uitgevoerd. Daarnaast heeft het CKC een bijdrage geleverd aan de cultuureducatieve activiteiten. Het Historisch Genootschap Oud Soetermeer organiseerde de jaarlijkse Open Monumentendag plus de activiteiten van haar werkgroepen en commissies. Ook werd in 2008 het boekje Toegankelijk Oud Soetermeer gerealiseerd en werd de website door het Historisch Nieuwsblad genomineerd als beste in de categorie historische verenigingen. Het Stadsmuseum realiseerde drie vaste presentaties en vier wisseltentoonstellingen. Het museum organiseerde o.a. de tentoonstelling “Dichtbij klopt het Hart der Wereld/Nederland op de expo 58” en een nieuwe gecombineerde Vrienden/Museumfolder. Het museum leverde diverse bijdragen in het kader van de ontwikkeling van de nieuwe organisatie, het Centrum voor Cultuur & Samenleving, als schakel in de Culturele As Het 1000 jarig bestaan van Zoetermeer heeft een enorme impuls gegeven aan zowel de samenwerking tussen culturele instellingen onderling als tussen de culturele instellingen en het onderwijs.

5.4

Versterking van het culturele klimaat in Zoetermeer

De doelstelling is: Toelichting Naast alle activiteiten om inwoners actief en passief van cultuur te laten genieten, en daarmee een prettig cultureel klimaat te onderhouden, zijn in 2008 ook belangrijke stappen gezet om de culturele infrastructuur van Zoetermeer verder uit te bouwen en te versterken. Met het goedkeuren van het definitief ontwerp van het stedebouwkundig plan voor de Culturele As voor de verbinding van het centrum van nieuw en oud Zoetermeer, is een stevige basis gelegd die in de komende jaren uitgewerkt zal worden. Als belangrijke steunpilaar van het plan geldt de ontwikkeling van een nieuw Stadsmuseum Plus aan de Dobbeplas. In 2008 is het Koersdocument vastgesteld waarin de contouren zijn geschetst van een nieuw te ontwikkelen Centrum voor Kunst en Samenleving (werktitel) waar vanuit een cultureel perspectief de Zoetermeerse identiteit centraal zal staan als New Town.

51

Concernverslag 2008

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek 5.5

Vergroten actieve en passieve mogelijkheden voor podiumkunst

De doelstelling is: Toelichting Door middel van subsidiëring aan het Stadstheater is bereikt dat een gevarieerd theateraanbod in Zoetermeer werd aangeboden. In 2008 heeft het Stadstheater ruim de afgesproken programmering gehaald (323 voorstellingen werkelijk, t.o.v. 280 afgesproken). Door middel van subsidiëring van Cultuurpodium De Boerderij heeft actieve en passieve participatie van muziekgerelateerde activiteiten door een gevarieerd publiek en diverse (jongeren-)culturen plaatsgevonden. Deze activiteiten hebben een kleine terugloop in bezoekersaantallen laten zien t.o.v. 2007 (circa 3%). De actieve en passieve deelname aan de amateurkunst werd bevorderd door subsidiëring van amateurkunst, suppletie van bespeelkosten van de Kleine Zaal van het stadstheater, het beschikbaar stellen van de locatie Akeleituin voor repetities en het investeren in gebruiksmogelijkheden van multifunctionele podiumruimten. In 2008 werden maar liefst 82 amateurkunst voorstellingen georganiseerd in het stadstheater. Een stijging van 14 voorstellingen, wat een indicatie geeft van de sterkte van het amateurveld.

5.6

Grotere cultuurhistorische waarde van de stad

De doelstelling is: Toelichting Twee nieuwe beeldende kunstwerken zijn in 2008 gerealiseerd: De aardappelmannetjes in Centrum West en De speelvis in de Dorpsstraat. Het achterstallig groot onderhoud is weggewerkt en de beeldende kunstwerken zijn schoongemaakt. Belangrijk voor het verstevigen van de cultuurhistorische waarde was de aanschaf van de kunstcollectie van Wout van der Vet, die een overzicht geeft van 40 jaar zeefdrukkunst in Nederland. Daarnaast zijn diverse kunstprojecten in het kader van de geldstroom BKV 2008 en in het kader van Zoetermeer 1000 jaar uitgevoerd. Op 8 december 2008 is de gewijzigde subsidieverordening vastgesteld om het subsidiepercentage te verhogen en het maximumbedrag te verdubbelen voor het subsidiëren van monumenteigenaren. Deze uitbouw van dit instrument geeft een betere stimulans om het bouwkundig erfgoed in stand te houden.

5.7

Meer sociale cohesie in buurten en wijken

De doelstelling is: Toelichting Hier gaat het om de versterking van de sociale cohesie door sociaal culturele accommodaties aan te bieden. Ook dit jaar is dat gebeurd waarbij veel accommodaties verbeterd zijn in het kader van het vergroten van de toegankelijkheid.

3.

5.1

De activiteiten

Versterking van de binding met de stad en de marktpositie van de stad

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Via Stichting Floravontuur stimuleren en organiseren van zes grote evenementen (onder meer Couleur Locale en bevrijdingsfestival 5 mei) en 45 kleinere evenementen. (CP) 2. Stadspromotie activiteiten uitbreiden. 3. Uitvoering geven aan de Evenementennota. 4. Opstellen van een evenementenkalender 2008.

Concernverslag 2008


Toelichting 1 In totaliteit zijn 10 grote en 50 kleine evenementen georganiseerd. De ontwikkelingen in het kader van Zoetermeer1000 hebben daar een belangrijke bijdrage aan geleverd. 2 De opdracht aan Floravontuur om de afgesproken producten te ontwikkelen is zelfs beter dan voorzien uitgevoerd. Met een wervende presentatie op de Vakantiebeurs in januari 2008, gevolgd door de uitgave van diverse toeristische producten, als de themaroutes, de brochure ‘Veelzijdig Zoetermeer’ (oplage 60.000) werd Zoetermeer stevig neergezet. De ontplooide activiteiten in het kader van de ‘Big five’ en daarmee samenhangende samenwerking tussen deze leisure aanbieders, resulteerde in een aanbod van arrangementen, die gretig aftrek vonden bij het bedrijfsleven en organisaties zoals het Ministerie van Financiën. Daarnaast vervulde Floravontuur haar ondersteunende en adviserende rol in het kader van Zoetermeer1000. Tot slot, de realisatie van het Toeristisch Informatie Punt in het Publieksplein van het Stadhuis. Op 1 december 2008 werd deze nieuwe dienst geopend. In het jaar 2008 heeft Floravontuur haar positie versterkt als volwassen spitsorganisatie op het gebied van evenementencoördinatie en stadspromotie. 3 Door uitvoering van genoemde activiteiten is ook in 2008 weer invulling gegeven aan de evenementennota. 4 Is gerealiseerd.

52

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek 5.2

Eigentijdse en laagdrempelige toegang tot kennis, informatie en cultuur voor alle Zoetermeerse burgers door een vraaggerichte bibliotheekv Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Verlenen van subsidie aan Stichting Openbare Bibliotheek, met daaraan verbonden prestatieafspraken binnen het daarvoor afgesproken doelgroepenscenario. 2. Bibliotheekdienstverlening gebeurt in vier vestigingen. 3. Ten uitvoer leggen van motie 24a (voorjaarsdebat 2007), die betrekking heeft op een taakstelling bij de bibliotheek vanaf 2009. Gelet op strekking motie wordt verdere uitvoering gegeven aan vestiging van een nieuwe volwaardige bibliotheek in Oosterheem Centrum. 4. De bibliotheek voert het plan Kunstzinnig (actieplan cultuurbereik 2005-2008) uit. 5. Uitvoeren, in samenwerking met Programmaraad, van de Mediawet en subsidiëren van de lokale omroep Zfm.

Toelichting 1 Subsidie is verleend conform begroting 2008. Vernieuwingsafspraken zijn nagekomen via uitvoering Richtlijn bibliotheken 5 kernfuncties: Makkelijk lezen punt, (Be)leven in Zoetermeer, certificering, kwaliteitsbeleid opstellen, ledenwervingsactie (in provinciaal verband. De bibliotheek heeft subsidie ontvangen van de provincie). De samenwerking met het Stadstheater, het Filmhuis, alle scholen in Zoetermeer, Vierstroomzorgring, gemeente (Wmo), CWI en tal van andere instellingen heeft geleid tot nieuwe educatieve diensten, nieuwe informatieproducten en gezamenlijke culturele programma’s. 2 De planvoorbereiding van de definitieve bibliotheek in Oosterheem heeft opnieuw vertraging opgelopen door externe factoren. Planning is nu in 2011. De kwetsbaarheid van de huidige tijdelijke vestiging is een bron van zorg. De bestaande overlast van jongeren is belemmerend voor een goede dienstverlening. Onderzocht wordt of door middel van participatiebanen extra toezicht kan worden ingezet. 3 De vestiging in Oosterheem heeft minder vierkante meters dan oorspronkelijk begroot. Hierdoor geeft bibliotheek uitvoering aan taakstelling. De vrijkomende vierkante meters worden aan andere partijen verhuurd. 4 Dit plan is volledig uitgevoerd. 5 Vanwege een aangekondigde wetswijziging (Mediawet) is de toekomstige positie van programmaraden onzeker geworden. De verwachting was, dat de wettelijke basis voor de programmaraad al snel zou verdwijnen. Om die reden was de (her)benoeming van de (nieuwe) leden tijdelijk aangehouden. Naar het zich nu laat aanzien zal de programmaraad nog wel twee jaar blijven voortbestaan. In het eerste kwartaal van 2009 wordt een benoemingsvoorstel aan de raad voorgelegd. De programmaraad heeft adviezen voor radio en televisie opgesteld. De subsidie aan lokale omroep Zfm is verstrekt

5.3

Toename cultuurparticipatie (met name gericht op de jeugd) en bevordering cultureel bewustzijn Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Subsidiëren van het Centrum voor Kunst en Cultuur (CKC) en daarmee bijdragen aan de totstandkoming van een breed en divers pakket aan vraaggerichte cultuureducatieve activiteiten tegen betaalbare tarieven. (CP) 2. Bieden van een breed samengesteld cultuureducatief aanbod voor scholieren, in overleg met de scholen. 3. Uitvoeren van het Actieplan Cultuurbereik 2005-2008.

5.4

Toelichting 1 Het CKC heeft haar activiteiten conform de afspraken met de gemeente uitgevoerd. Het CKC is naast haar reguliere activiteiten ook actief geweest in het versterken van haar cultuureducatieve activiteiten. 2

Ook dit jaar is weer een gevarieerd programma samengesteld in samenspraak tussen culturele instellingen enerzijds en vertegenwoordigers van scholen anderzijds.

3

De door OCW vastgestelde outputdoelstellingen van het Actieplan Cultuurbereik 2008 zijn bereikt. Het Actieplan Cultuurbereik krijgt in 2009 een “vervolg” middels het Fonds Cultuurparticipatie 2009-2012 waaraan eveneens de zes grote culturele instellingen meedoen.

Versterking van het culturele klimaat in Zoetermeer

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Realisatie van de culturele as met onder andere een aantrekkelijke wandelroute van het Nicolaasplein over de Dobbeplas naar het Stadhuisplein. (CP) 2. Subsidiëren van het Stadsmuseum en het Historisch Genootschap Oud Soetermeer. 3. Het samen met private partijen realiseren van een nieuw Stadsmuseum.


Toelichting 1 Het definitieve ontwerp voor de culturele as is vastgesteld. 2

Het Historisch Genootschap Oud Soetermeer organiseerde de jaarlijkse Open Monumentendag plus de activiteiten van haar werkgroepen en commissies. Ook werd in 2008 het boekje Toegankelijk Oud Soetermeer gerealiseerd en werd de website door het Historisch Nieuwsblad genomineerd als beste in de categorie historische verenigingen. Het Stadsmuseum registreerde over de eerste helft van 2008 2.800 bezoekers en realiseerde drie vaste presentaties en vier wisseltentoonstellingen. Het museum organiseerde o.a. het jaarlijkse Museumweekend, nam deel aan het traject “Netwerkaanpak Veiligheidszorg” van het Erfgoedhuis Zuid-Holland, bracht een verzorgde catalogus uit bij de tentoonstelling “Dichtbij klopt het Hart der Wereld/Nederland op de expo 58” en een nieuwe gecombineerde Vrienden/Museumfolder.

53

Concernverslag 2008


3

5.5

Vergroten actieve en passieve mogelijkheden voor podiumkunst

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Subsidiëren van een breed en gevarieerd aanbod aan professionele en amateurkunst in het Stadstheater. 2. Subsidiëren van cultuur- en poppodium de Boerderij. 3. Subsidiëren van Amateurkunst.

5.6


Toelichting 1. De verwachting is dat het Stadstheater de voor 2008 opgelegde prestaties gehaald heeft. Met name de verplichte 280 professionele voorstellingen zijn ruim overschreden Het Stadstheater heeft in 2008 wederom het project Kunsthappen gerealiseerd en gecoördineerd voor de groepen 4 en 5 havo/vwo samen met de Boerderij, het CKC, de Bibliotheek, het Stadsmuseum en Cine Utopia. Hiermee worden 1000 leerlingen bereikt. 2 Over de eerste helft van 2008 (prestatiegegevens) is het bezoekersbereik van de Boerderij 7% achtergebleven bij de raming (3% t.o.v. realisatie 2007), de activiteiten bleven 5% achter. 3 Dit werd bevorderd door middel van subsidiëring van verschillende uitingen van amateurkunst, door suppletie van bespeelkosten van de Kleine Zaal van het Stadstheater, door het beschikbaar stellen van de locatie Akeleituin voor repetities en het investeren in gebruiksmogelijkheden van multifunctionele podiumruimten.

Grotere cultuurhistorische waarde van de stad

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Toepassen van de éénprocentsregeling beeldende kunst in de openbare ruimte en éénprocentsregeling beeldende kunst bij grotere herstructureringsprojecten in de openbare ruimte en gemeentelijke accommodaties, overeenkomstig de strekking van motie 7a ( voorjaarsdebat 2007). 2. Subsidiëren van culturele exposities en evenementen beeldende kunst. 3. Onderhouden van beeldende kunst openbare ruimte. Er zal begonnen worden met een inhaalslag op dit punt, nu er extra middelen beschikbaar zijn gesteld. 4. Uitvoeren van het monumentenbeleid.

5.7

In 2008 is een het koersdocument voor het Stadsmuseum Plus door de Raad vastgesteld, waarin de contouren van het nieuwe Centrum voor Kunst & Samenleving (werktitel) zijn vastgesteld, evenals de randvoorwaarden die aan de verdere uitwerking zijn verbonden. In 2009 komt een finaal voorstel.


Toelichting 1 Er werd gewerkt aan 11 kunstopdrachten, waarvan aan twee in Oosterheem. Twee beeldende kunstwerken werden opgeleverd. 2

In het kader van de Geldstroom BKV 2008 werden door vier instellingen 12 kunstprojecten gerealiseerd. Terra Art Projects organiseerde in het kader van ‘Palenstein Leeft’ en ‘Zoetermeer 1000 jaar’ nog een aantal kunstprojecten. Verder werden door de gemeente Zoetermeer nog twee kunstprojecten gesubsidieerd. In BaZtille werden het hele jaar tentoonstellingen gehouden. In het Stadsmuseum was een solo expositie van een Zoetermeerse beeldend kunstenaar te zien. In diverse wijken werden kunstprojecten met bewoners georganiseerd.

3

Het onderhoud aan de kunstwerken in de openbare ruimte is volgens plan uitgevoerd. De in 2007 (voorjaarsdebat) beschikbaar gestelde 100.000 voor het wegwerken van achterstallig groot onderhoud is bijna geheel besteed. Alle beeldende kunstwerken in Zoetermeer werden schoongemaakt.

4

Het beleid is conform plan uitgevoerd.

Meer sociale cohesie in buurten en wijken

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Bieden van huisvesting aan talloze sociaal-culturele activiteiten in buurten en wijken. De gemeente is verhuurder van een groot aantal sociaal-culturele accommodaties in de stad. 2. Zorg voor dragen dat de verhuurbare ruimten aangepast blijven aan de eisen op het terrein van (brand)veiligheid, toegankelijkheid voor mensen met een functiebeperking, horecavergunningen, vergunningen kinderopvang en van toepassing zijnde milieutechnische eisen binnen de daarvoor beschikbaar gestelde budgetten.

Concernverslag 2008


Toelichting 1 In 2008 zijn 44 sociaal culturele accommodaties in eigendom geweest. Een aantal mutaties heeft plaatsgevonden waaronder: de noodbouw aan het Bladgroen is gesloopt. De welzijnsaccommodaties Westwaarts en Schoutenhoek zijn afgestoten. Het complex Bijdorplaan is in gebruik genomen. Het consultatiebureau in Palenstein is i.v.m. de vertraging van de bouw van de Brede School Palenstein en het afstoten van de Schoutenhoek tijdelijk ondergebracht in het Croesinckplein. Daarnaast is veel aandacht besteed aan het combineren van gebruikers in accommodaties. Hierdoor is de bezettingsgraad 66% geworden. Dit is weliswaar nog niet de streefwaarde van 70%, maar wel een verhoging van 12% t.o.v. 2007 2

Gerealiseerd. In 2008 zijn diverse gemeentelijke accommodaties aangepast aan eisen op het gebied van toegankelijkheid. In verband met brandveiligheid is in 2008 een start gemaakt met de aanpassingen. Zo is de sturing van een aantal liften aangepast en zijn sommige

54

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek brandmeldinginstallaties aangepast. De werkzaamheden krijgen in 2009 een vervolg. Tijdens het schouwen van de accommodaties is succesvol toezicht gehouden op het aanwezig zijn van de benodigde vergunningen. Met de brandweer is de gebouwenlijst gemuteerd en geactualiseerd.

4.


Nr.

Effectenindicator

5.1.

Gemiddelde waardering culturele voorzieningen

5.2

Tevredenheid zenderkeuze

Realisatie 2007

Doel 2008 7,4 85%

Realisatie 2008 *

Afwijking 2008

Bron Omnibusenquête Omnibusenquête

*

Toelichting *nog geen gegevens beschikbaar Realisatie 2008 60

Afwijking 2008 +9

760.000

750.721

-9.279

Jaarverslag/s ubsidieafspra ken idem

33.500

34.522

+1022

idem

17,4%

16,5

17%

+0,5%

idem

67%

63

69%

+6%

idem

888.000

850.000

815.000

-35.000

idem

66.000

65.000

64.000

-1.000

jaarverslag

4

4

4

0

Geen cijfers

12%

12%

0

2843

*

*

886

*

*

onderzoek Zfm Jaarverslag instelling idem

34.70

*

*

idem

100%

*

*

idem

95%

*

*

idem

Prestatie-indicator

5.1.1

Aantal evenementen

5.2.1

Aantal bezoekers bibliotheek

747.000

5.2.1

Aantal leners

33.600

5.2.1

5.2.1

Aantal volwassen leners als % van totaal aantal volwassenen Aantal jeugdige leden als % van totaal aantal jeugdigen Aantal uitleningen

5.2.1

Aantal bezoekers website

5.2.2

Aantal vestigingen

5.2.5

Weekbereik Zfm radio

5.3.1

Deelnemers jaarcursussen CKC

5.3.1

Deelnemers korte cursussen CKC

5.3.1

Leerlingencontacturen CKC

5.3.2

Bereik cultuur educatieve activiteiten VO scholen

5.3.2 5.4.1

Bereik cultuur educatieve activiteiten basisonderwijs Aantal bezoekers Stadsmuseum

10.039

7.000

5.5.1

Aantal bezoekers voorstellingen stadstheater

160.909

125.000

5.5.1

Aantal professionele voorstellingen

5.5.1

Aantal voorstellingen amateurkunst

68

65

82

+17

idem

5.5.2

Aantal bezoekers Boerderij

41.333

50.000*

40.125**

-9.875

idem

5.5.2

Aantal concerten Boerderij

76

75

72

-3

idem

5.5.2

Aantal dance activiteiten Boerderij

10

18

11

-7

idem

5.6.1

Aantal opdrachten kunstwerken

8

7

11

+4

5.7.1

Optimale bezettingsgraad wijken buurtverenigingen

56%

70%

66%

-4%

gemeentelijk e planning verhuursyste em V&A

5.2.1

Realisatie 2007 54

334

Doel 2008 51

Bron

Nr.

280

7.205

+205

idem

162.000

+35.909

idem

323

+43

idem

Toelichting *Met instellingen is in de subsidievoorwaarden opgenomen dat zij voor 1 april 2009 een jaarverslag indienen. Deze jaarverslagen vormen de bron voor een aantal indicatoren waaronder die van het CKC en de percentages mbt de cultuureducatieve activiteiten. Voor het CKC geldt, net als voor andere grote instellingen dat zij wel voor 1 februari een prognose afgeven van hun resultaten. Waar mogelijk zijn deze in bovenstaande tabel opgenomen. Het CKC heeft in deze eerste indicatie van de cijfers van 2008 gegeven dat er 126.000 leerlingcontacturen zijn gemaakt. Dit is een lichte stijging t.o.v. 2007. **Het in de begroting opgenomen bezoekersaantal is te ambitieus, zeker als gekeken wordt naar het aantal bezoekers in 2007 (41.333). In de subsidieafspraken met de Boerderij is een streefgetal opgenomen van 46.650. Ook dat is te ambitieus gebleken. De werkelijke cijfers laten een lichte daling zien t.o.v. 2007

55

Concernverslag 2008


5.

Wat heeft het gekost en opgebracht?


Bedragen * 1.000 Primitieve begroting 2008


Rekening 2008

Afwijking 2008

Lasten

13.958

15.095

14.915

180

Baten

3.435

3.510

3.937

427

10.523

11.585

10.978

607


138

330

330

0


687

1.641

1.307

-334

-549

-1.311

-977

-334

9.974

10.274

10.001

273



Toelichting Op het programma Kunst, Cultuur en Bibliotheek is per saldo een positief resultaat te zien van 273.000. Dit bedrag wordt met name veroorzaakt doordat diverse aan gebouwen gerelateerde kosten lager uitvallen dan verwacht. Denk hierbij aan o.a. het waterverbruik, de energiekosten, de verzekeringskosten en het groot onderhoud (voordeel 150.000). Daarnaast is per saldo 27.000 meer kosten gemaakt vanwege met name het wegwerken van achterstallig onderhoud beeldende kunst. Tenslotte is er een voordeel van 127.000 door een administratieve (hogere) boeking van de huuropbrengsten. Tenslotte is er een voordeel van 127.000 door een administratieve (hogere) boeking van de huuropbrengsten. Financieel resultaat na geautoriseerde bestemming


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 002.31 - EVENEMENTEN

1.013

953

60

510.01 - OPENBAAR BIBLIOTHEEKWERK EN MEDIA

4.020

3.989

31

511.02 - CULTUUREDUCATIE EN MUSEA

2.707

2.670

37

811

957

-146

1.870

1.813

57

121

139

-18

4.882

4.724

158

15.425

15.244

181

002.31 - EVENEMENTEN

0

13

13

510.01 - OPENBAAR BIBLIOTHEEKWERK EN MEDIA

0

0

0

511.02 - CULTUUREDUCATIE EN MUSEA

141

152

11

540.01 - BEELDENDE KUNST

496

581

85

25

42

17

540.01 - BEELDENDE KUNST 540.02 - STADSTHEATER EN AMATEURKUNST 541.16 - MONUMENTENBELEID 630.02 - EXPL.(RESULTAAT) SOC.-CULT. ACCOMMODATIES


Baten per product

540.02 - STADSTHEATER EN AMATEURKUNST

0

16

16

630.02 - EXPL.(RESULTAAT) SOC.-CULT. ACCOMMODATIES

4.489

4.440

-49


5.150

5.244

94

541.16 - MONUMENTENBELEID

Concernverslag 2008

56

Programma 6 Sport en ontspanning

2.6

Programma 6 - Sport en ontspanning

1.


De algemene doelstelling van het programma sport en ontspanning is het creëren van een optimaal sportklimaat in de stad. Dit laat zich vertalen in twee kerndoelen: a. Burgers stimuleren om zelf inhoud en vorm te geven aan een sportieve en gezonde levenshouding met zinvolle vrijetijdsactiviteiten, waarbij de gemeente in voorwaardenscheppende sfeer ondersteuning biedt. b. Het exploiteren van multifunctionele sporten vrijetijdsvoorzieningen om te voldoen aan de vraag naar zwem-, binnensport-, buitensport-, vakantie- en recreatieactiviteiten.

2.

De doelstellingen

Wat hebben we bereikt? 6.1 Een eigentijds basisvoorzieningenniveau van overdekte en onoverdekte accommodaties voor bewegingsonderwijs en (recreatieve) sportbeoefening afgestemd op de vraag vanuit de Zoetermeerse samenleving

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Met de aanleg van vier kunstgrasvelden, de in aanbouw zijnde sportzaal in Palenstein en voetbalcomplex in het Bentwoud is het basisvoorzieningenniveau op “Normaal Zoetermeers Peil”. Daarmee wordt vastgesteld dat het basisvoorzieningenniveau aan de beoogde doelstelling voor 2008 is voldoet en daarmee aan de eisen van NOC*NSF.

6.2

Blijvende hoge sportdeelname van alle inwoners van Zoetermeer

De doelstelling is: bijgesteld: Nee bereikt: Ja Toelichting Uit de Omnibusenquête van 2008 blijkt dat 80,1% van de Zoetermeerse bevolking deelneemt aan sportactiviteiten, een kleine stijging ten opzichte van 2007 (79.5%). Uit de Omnibusenquête blijkt tevens dat 22,9% van de Zoetermeerders aan de Nederlandse norm voor gezond bewegen voldoet (minimaal half uur matig intensief bewegen op tenminste 5 dagen van de week), ook dit resultaat ligt hoger dan het gestelde doel (+0,9%). Wel is hier sprake van een daling van 3% ten opzichte van 2007.

6.3

Een bloeiend verenigingsleven op het terrein van de sport

De doelstelling is: Toelichting In samenwerking met belanghebbenden (sportverenigingen en [semi-]commerciële sportaanbieders) is in 2008 de “sportnota 2009-2016” tot stand gekomen waarover in 2009 besluitvorming in de gemeenteraad zal plaatsvinden. Via de “investeringsimpuls” zijn diverse verenigingen en stichtingen geholpen bij het aanpassen en vernieuwen van hun accommodatie. Daarnaast hebben diverse topsportevenementen in Zoetermeer plaatsgevonden. Dit alles met het oog op een optimaal “sportklimaat” waarbinnen met name verenigingen kunnen gedijen.

6.4

Zwemvaardigheid voor alle Zoetermeerse inwoners, zwemsport in verenigingsverband en verschillende mogelijkheden voor zwemrecreatie

De doelstelling is: Toelichting 96% van de basisschoolleerlingen waren aan het einde van groep 8 in het bezit van een zwemdiploma. De deelname aan zwemsport in verenigingsverband is gefaciliteerd en de mogelijkheid tot recreatief zwemmen is ruim aangeboden. In de harde telling van het aantal zwembadbezoekers is een teruggang te constateren als gevolg van aanpassingen in het productaanbod (alle zweminstructie aan zowel particuliere zwemmers als schoolzwemmers is van 30 minuten per les naar 45 minuten per les gegaan; daarmee is men minder vaak doch langer aanwezig).

3.

6.1

De activiteiten

Een eigentijds basisvoorzieningenniveau van overdekte en onoverdekte accommodaties voor bewegingsonderwijs en (recreatieve) sportbeoefening afgestemd op de vraag vanuit de Zoetermeerse samenleving Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Zorgdragen voor exploitatie

Toelichting 1 De exploitatie van de diverse accommodaties is conform opdracht

57

Concernverslag 2008


2.

6.2

van bestaande gemeentelijke binnenen buitensportaccommodaties. Ontwikkelen en aanleggen van binnenen buitensportaccommodaties. Er wordt gestart met aanleg van een sportcomplex in het Bentwoud en er is een inschrijving georganiseerd voor de realisatie van een commercieel tenniscomplex. Het hockeycomplex in het van Tuyllsportpark wordt uitgebreid met een extra kunstgrasveld. In Palenstein wordt in 2008 een sportzaal gebouwd, waardoor een aantal oude gymnastieklokalen kunnen worden afgebroken.

uitgevoerd. Onderzoek naar invullingsmogelijkheden van de taakstellingen op de VrijeTijdsCentra ( 135.000 m.i.v. 2011) en de zwembaden ( 400.000 m.i.v. 2011) is gestart. 2

Aanleg van het voetbalcomplex in het Bentwoud is gestart en de bouw van de sportzaal in Palenstein is in uitvoering. Verder zijn de was -en kleedaccommodaties van DWO en FC Zoetermeer overgenomen en gerenoveerd. Bij SV Oosterheem is gestart met de bouw van een nieuwe was – en kleedaccommodatie. De aanleg van een viertal kunstgrasvelden (voetbal) is versneld uitgevoerd. Medio augustus waren de werkzaamheden afgerond. Met de aanleg van een extra kunstgrasveld ten behoeve van de hockeyvereniging in het van Tuijllpark is gestart.

Blijvende hoge sportdeelname van alle inwoners van Zoetermeer

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Uitvoeren van vijf BOSprojecten (Buurt, Onderwijs, Sport). 2. Ontwikkelen, aanbieden en coördineren van sporten recreatieactiviteiten waarbij het ontwikkelen van een positieve sportattitude een onderliggend doel is. 3. Organiseren van schoolsporttoernooien, wijkactiviteiten en kennis-makingscursussen voor diverse doelgroepen. 4. Verspreid over de stad worden in drie VrijeTijdCentra (VTC) en op diverse locaties in wijken en buurten activiteiten georganiseerd om zo dicht mogelijk op de doelgroep aanbod te creëren. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten op bestaande initiatieven (verenigingen en instellingen) in verschillende vormen van samenwerking en wordt aangesloten op landelijke initiatieven die naast beleidsinitiatieven ook middelen inbrengen (subsidieregeling Buurt, Onderwijs en Sport). 5. Beheren van drie VrijeTijdCentra, de Sport-otheek en het gemeentelijk Sportloket. 6. Ten uitvoer leggen van motie 22a (11 juni 2007) over de VTC, waarin het college de opdracht krijgt bij de realisering van de taakstelling het uitgangspunt te hanteren dat de huidige functies behouden moeten blijven evenals het voorzieningenniveau en toegankelijkheid. 7. In samenwerking met de Stichting Mooi Zoetermeer! organiseren van en uitvoering geven aan het kindervakantieproject “Speelmeer”.

Concernverslag 2008


Toelichting 1 Alle geplande activiteiten van het project Buurt, Onderwijs en Sport zijn uitgevoerd, behoudens enkele projecten die om organisatorische redenen zijn opgeschoven naar 2009. 2

Zoals ook in het indicatorenoverzicht is te zien is er een forse toename van activiteiten en daarmee ook deelnemers aan Sport - en sportieve recreatieactiviteiten in de wijken, dicht bij de doelgroepen. Zoethout is hierin een belangrijke pijler gebleken. Dit naast het reguliere aanbod aan activiteiten die hierdoor op onderdelen hebben ingeboet aan (geprognosticeerde) deelname.

3

Schoolsporttoernooien en wijkactiviteiten zijn conform de planning gerealiseerd. De verschijning van een “vernieuwde” gids met alle kennismakingscursussen heeft onverwacht geleid tot een hausse aan reacties van zowel aanbieders als cursisten (lees: potentiële sporters). Hierdoor kwamen enkele aanbieders in het probleem dat zij meer aanmeldingen kregen dan zij konden verwerken. Dit “luxe-probleem” zal zich in 2009 niet meer voordoen. Overigens heeft de gemeente geen exact beeld van alle [aantallen] deelnemers, omdat veel van deze activiteiten ook buiten het vizier van de gemeente worden uitgevoerd. Daarnaast zullen aanbieders van kennismakingscursussen in sporten/of beweegactiviteiten die niet eerder bekend waren in het vervolg ook worden uitgenodigd hun aanbod via de gids kenbaar te maken.

4

Met landelijke organisaties als het NOC*NSF en verschillende sportbonden zijn activiteiten georganiseerd. Op lokaal niveau werd samengewerkt met wijkmanagement (en daarbij diverse wijkorganisaties), NME, Mooi Zoetermeer en diverse scholen.

5

Ten behoeve van de VrijeTijdsCentra is gestart met een traject waarin activiteiten dichter bij de doelgroepen worden aangeboden, activiteiten op meer doelgroepen werden ontwikkeld en onderzoek is gedaan naar de wijze waarop de taakstelling ( 135.000 in 2010) kan worden gerealiseerd. Het verhuren van sportmaterialen is toegenomen als ook het aantal pageviews bij het sportloket is met 10% toegenomen tot 21.000.

6

Als gevolg van bovengenoemde taakstelling wordt de mogelijkheid onderzocht om VTC-activiteiten, met behoud of versterking van de huidige functies, over te dragen aan derden. Het oriëntatieproces verloopt volgens plan en leidt in 2009 tot een concreet voorstel. Daarnaast zijn ter versterking van de huidige functie plannen ontwikkeld om activiteiten dicht bij de doelgroep te kunnen aanbieden; met andere woorden: in samenspraak met wijkmanagement wordt bepaald welke activiteiten op welk moment waar worden aangeboden.

7

De Speelmeer activiteiten zijn in samenwerking met stichting Mooi Zoetermeer en diverse locale sportaanbieders succesvol uitgevoerd. Steeds meer kinderen en partners in het Speelmeerpaspoort lijken deze formule van vakantieactiviteiten te omarmen.

58

Programma 6 Sport en ontspanning 6.3

Een bloeiend verenigingsleven op het terrein van de sport

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Uitvoeren van investeringsimpuls ten behoeve van verenigingsaccommodaties.

2.

Stimuleren van topsportevenementen via de evenementenkalender (o.a. sportgala).


Toelichting 1 Dankzij de investeringsimpuls zijn in 2008 zeven verenigingen/stichtingen in staat geweest om hun accommodaties te verbouwen en zijn anderen in staat gesteld om op een goede manier van start te gaan in Zoetermeer. De grootste bijdragen gingen naar de verenigingen Doing en DWO en naar de Wereldwinkel. 2

Diverse topsportevenementen, waaronder de voorrondes van de NTTB Masters, het NK karate jeugd, ‘Turnmania’ en de ‘Ilion Highjump meeting’ hebben in Zoetermeer plaatsgevonden. Het eerste Sportgala ‘nieuwe stijl’ , in het Stadstheater, is een groot succes gebleken. Media, bezoekers, deelnemende bedrijven en uiteraard de sporters en hun verenigingen waren erg enthousiast.

6.4

Zwemvaardigheid voor alle Zoetermeerse inwoners, zwemsport in verenigingsverband en verschillende mogelijkheden voor zwemrecreatie Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Ontwikkelen en organiseren van zwemlesprogramma’s, zwemactiviteiten en schoolzwemprogramma’s en verhuren van zwemwater aan verenigingen en sportscholen ten behoeve van zweminstructie. 2. Verhuren van een deel van de zwemwatercapaciteit aan zwemverenigingen ten behoeve van de beoefening van de zwemsport (o.a. wedstrijdzwemmen, waterpolo, kunstzwemmen en schoonspringen). 3. Bieden van de gelegenheid op diverse manieren te zwemmen (in drie zwembaden verspreid over de stad); instructief, recreatief en door middel van begeleide doelgroepactiviteiten. Hierbij wordt in belangrijke mate zorg besteed aan de kwaliteit van het aanbod in termen van hygiëne, veiligheid, hoogwaardige instructie en begeleiding. Het streven is daarbij zoveel mogelijk bezoekers te ontvangen voor een breed scala aan activiteiten. 4. Exploiteren van drie gemeentelijke zwembaden.

Toelichting 1 Het aanbod van de reguliere zwemlesprogramma’s is volgens planning gerealiseerd. De duur van zwemlessen is gewijzigd van 30 naar 45 minuten; daarmee worden resultaten sneller behaald en worden klanten minder belast (in plaats van twee keer per week naar het zwembad nog maar één keer per week). Het schoolzwemprogramma is aangepast en het zwemvangnet anders vormgegeven. De opzet van het instructie-, doelgroepen en schoolzwemmen is zodanig aangepast dat voldaan wordt aan hogere kwaliteitsnormen. Ook draagt het bij aan een meer efficiënte exploitatie. Naast de eigen activiteiten van zwembaden is ten behoeve van zweminstructie ook zwemwater verhuurd aan verenigingen en sportscholen. 2

Het aantal zwemverenigingen dat gebruik heeft gemaakt van de Zoetermeerse zwembaden is in vergelijking met voorgaande jaren gelijk gebleven. Het aantal bezoeken door verenigingszwemmers is met ruim 15.000 toegenomen, dit is voornamelijk een gevolg van de toename in wedstrijdzwemmers (incl. training) en meer verhuur aan verenigingen in de Driesprong.

3

Bij de programmering (zwemkalenders) is rekening gehouden met diversiteit in het aanbod in recreatief- en doelgroepzwemmen. In de schoolvakanties zijn aparte zwemprogramma’s aangeboden die met publicitaire aandacht en actietarieven zijn ondersteund. Met name activiteiten voor de jeugd als discozwemmen en vakantieactiviteiten (themazwemmen). Ook de zwemvierdaagse heeft veel deelnemers getrokken.

4

Uitgevoerd conform opdracht. Het doel om in 2008 alle Zoetermeerse zwembaden te hebben voorzien van het keurmerk ‘Veilig en Schoon’ van de stichting Zwembadkeur is behaald. Daarmee is een groot deel van de kwaliteit geborgd. Gestart is met een aanvullend opleidingstraject om het leszwemmen een kwaliteitsimpuls te geven. Dit traject loopt door in 2009.

59

Concernverslag 2008


4.


Nr.

Effectenindicator

Realisatie 2007 7,4

6.1

Waardering binnensportvoorzieningen

6.1

Waardering buitensportvoorzieningen

7,3

6.1

Waardering commerciële voorzieningen

6.1

Doel 2008 7,5

Realisatie 2008

Afwijking 2008

Bron

7,2

-0,3

7,4

7,1

- 0,3

Omnibus enquête idem

7,6

7,6

7,5

- 0,1

idem

Waardering zwembaden

6,9

7,0

6,7

- 0,3

idem

6.1

Gemiddelde waardering voorzieningen

7,3

7,4

7,1

- 0,3

idem

6.2

% inwoners dat voldoet aan Gezond Bewegen norm* % deelname van bevolking aan ongeorganiseerde sport % deelname van bevolking aan georganiseerde sport

21

22

22,9

0,9

idem

64

65

67

2

idem

39

40

42

2

idem

6.2 6.2 Nr.

Prestatie-indicator

6.1

Bezetting gymnastieklokalen

6.1

Bezetting sportzalen

Realisatie 2007 998 1415

Doel 2008 1.000

Realisatie 2008

Afwijking 2008

Bron

989

-11

Afdeling V&A

1.275

1448

173

Afdeling V&A

1352

-48

Afdeling V&A

6.1

Bezetting sporthallen

1162

1.400

6.1

Verhuur van buitensportvelden en banen

100%

100%

100%

-

Afdeling V&A

6.2

7.167

7.500

6.398

-1.102

Afdeling V&A

6.2

Deelname scholieren aan schoolsport-toernooien en kennismakingscursussen Deelnemers Speelmeer

24.536

22.000

24.561

2.561

Afdeling V&A

6.2

Deelnemers wijkactiviteiten1

14.842

8.000

23.176

15.176

Afdeling V&A

6.2

Deelnemers overige activiteiten2

171

400

0

- 400

Afdeling V&A

6.2

Bezoekers Vrijetijdscentra

45.195

45.000

47.413

2.413

Afdeling V&A

6.2

Deelnemers Brede schoolactiviteiten3

9.404

20.000

9.629

- 10.371

Afdeling V&A

6.3

Uitvoering Bos projecten

5

5

5

-

6.4

Aantal zwembadbezoekers4

515.854

575.000

509.995

- 65.005

Gemeente lijke rapportage Afdeling V&A

6.4

% leerlingen basisschool einde groep 8 in bezit zwemdiploma Animocijfer zwembaden (aantal bezoekers t.o.v. aantal inwoners)5

Nulmeting juli 2007 4,3

96%

96%

-

Afdeling V&A

4,8

4,2

- 0,6

Afdeling V&A

6.4

Toelichting 1. Toename van het aantal wijkactiviteiten komt grotendeels voor rekening van Zoethout. 2. Deze activiteiten (buurtsporttoernooien) zijn geïntegreerd met de wijkactiviteiten. 3. Een gewijzigde aanmeldingsprocedure voor brede schoolactiviteiten heeft geleid tot een verminderde deelname. 4. Het aantal zwembadbezoekers is beïnvloed door de gewijzigde opzet van het instructie-, doelgroepen-, en het schoolzwemmen (van 30 naar 45 minuten). Het matige weer gedurende de zomermaanden resulteerde in lagere bezoekersaantallen voor het buitenbad. 5. Het animocijfer is vanwege de gewijzigde programmering afgenomen. Het animocijfer had zonder deze effecten uitgekomen op 4,7.

Concernverslag 2008

60


5.



Bedragen * 1.000 Rekening Afwijking 2008 2008 14.605 570 6.078 83

Primitieve begroting 2008 14.039 5.965


8.074

9.180

8.527

653

Geautoriseerde mutaties reserves: Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves

776 38

2.836 2.744

2.836 2.437

0 -307


738

92

399

-307

8.812

9.272

8.926

346

Lasten Baten Saldo resultaat voor bestemming


Toelichting Het resultaat voor bestemming bedraagt 653.000 positief. Met de geautoriseerde mutaties in de reserves ontstaat een resultaat na geautoriseerde bestemming van 346.000 positief. Dit voordeel wordt op hoofdlijnen als volgt verklaard. Resultaat voor bestemming − −

− −

− −

De doelstellingen van het programma sport zijn gehaald. De lagere lasten worden verklaard door winstafdracht van de subafdeling Accommodaties ad 543.000. Deze winstafdracht was begroot op 295.000, hetgeen leidt tot een voordeel van 248.000, waarvan in het Tweede tussenbericht reeds voor 170.000 melding was gemaakt. De realisatie is daarmee 78.000 hoger gebleken dan in het Tweede tussenbericht is aangegeven. Daarnaast is 261.000 (voordeel) het gevolg van het niet onttrekken van dit bedrag aan de reserve groot onderhoud Welzijnsaccommodaties (Sport) als gevolg van bewust uitgesteld groot onderhoud (realisatie in 2009). Dit was wel in de begroting opgenomen. In de vierjaarscyclus van de BOS-regeling zijn als gevolg van een latere start van uitvoering van de regeling, activiteiten tot een bedrag van 96.000 (voordeel) doorgeschoven naar 2009, het laatste jaar van de BOS-regeling voor vier van de vijf projecten. De exploitatie van de zwembaden geeft in 2008 aan de lastenkant een incidenteel nadeel te zien op loonkosten als gevolg van meer inzet op activiteiten, directe opvang van hoger dan begroot ziekteverzuim en formatie boven de sterkte als gevolg van herplaatsing in het kader van Algemene Dienst (totaal tot een bedrag van 280.000 nadeel). Op programmaniveau wordt dit gedeeltelijk gecompenseerd door niet benutte looncompensatie bij de subafdeling Accommodaties ( 126.000 voordeel) en de invulling van de begrote stelpost loonstijging 139.000 (voordeel) die in andere programma’s is ingevuld. De doorbelaste energiekosten van de Driesprong aan Fitpoint zijn niet in de begroting opgenomen ad 41.000 (voordeel). Diverse afwijkingen 22.000

Mutaties reserves −

Het grootonderhoud aan de zwem- en buitensportaccommodaties ad 297.000 kon als gevolg van de krappe tijdspanne niet volgens planning worden uitgevoerd. De onttrekking aan de reserve investeringsimpuls amateurverenigingen viel 10.000 lager uit in verband met een drietal afrekeningen, waarvan de definitieve vaststelling lager uitviel, dan vooraf was begroot.

61

Concernverslag 2008




Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Totaal aan lasten van het programma

15.175

14.605

570

Totaal aan baten van het programma

5.995

6.078

83


9.180

8.527

653


2.836

2.836

0


2.744

2.437

-307

92

399

-307

9.272

8.926

346



Concernverslag 2008

62

Programma 7 Veiligheid

2.7

Programma 7 - Veiligheid

1.


2.

De doelstellingen

Het programma Veiligheid geeft richting aan een verbetering van zowel de subjectieve als de objectieve veiligheid, welke zichtbaar moet worden door het hanteren van een integrale aanpak van de veiligheidsproblematiek. Aan de basis hiervan staat de kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2007– 2010, “De Veiligheid geborgd”. Deze vormt het fundament voor het integraal veiligheidsbeleid, met als prioritaire thema’s: veilige en leefbare wijken, jeugd, huiselijk geweld en veilig stappen.

Wat hebben we bereikt? 7.1 Integrale aanpak van veiligheidsproblematiek cf. Kadernota IVB 2007-2010 De doelstelling is: Toelichting In 2008 is verder vormgegeven aan de coördinatie op het brede beleidsterrein veiligheid en daarmee versterking van de integraliteit. Het resultaat is dat in 2008 een integrale benadering onder meer te zien is geweest bij de aanpak stille/enge plekken, Jaarwisseling, aanpak hangjongeren en alcoholverboden.

7.2

Vergroten en stimuleren eigen verantwoordelijkheidsgevoel van burgers op het gebied van veiligheid

De doelstelling is: Toelichting Uit de Omnibusenquête 2008 blijkt dat het aantal inwoners dat zich persoonlijk verantwoordelijk voelt voor de veiligheid in de eigen buurt/wijk is toegenomen met 2% t.o.v. 2007, maar het aantal inwoners dat aangeeft wel eens iets gedaan te hebben om veiligheid in buurt/wijk te verbeteren is met 1% gedaald t.o.v. 2007. Het aantal WASkrachten is toegenomen. In 2008 zijn de eerste acties ondernomen om een grote publiekscampagne veiligheid te starten. Deze campagne heeft twee belangrijke doelen. Het eerste doel is het vergroten van de veiligheidsgevoelens van de inwoners van Zoetermeer. Het tweede doel is het realiseren van een toename van de actieve betrokkenheid van burgers bij het verbeteren van de veiligheid in de stad. De kick-off voor de campagne heeft op 2 maart 2009 plaatsgevonden.

7.3

Voorkoming c.q. vermindering van overlast, geweld en vernielingen

De doelstelling is: Toelichting In 2008 is wederom getracht overlast, geweld en vernielingen terug te dringen. Hiertoe is een groot aantal projecten en acties opgezet en uitgevoerd. De wijkaanpak jongerengroepen is verder geïntensiveerd, inclusief de inzet van een mobiel jongeren team (MJT). Op een aantal locaties in Zoetermeer zijn alcoholverboden ingesteld, waardoor overlast is teruggedrongen. Door het gebruik van de vandalismemeter is inzicht ontstaan in de omvang van vandalisme in Zoetermeer. Hierdoor kan er meer gericht worden ingezet op het terugdringen en beheersen ervan. Tijdens de jaarwisseling 2008/2009 was er minder overlast, minder geweld tegen hulpverleners en het schadebedrag was aanzienlijk lager dan vorig jaar.

7.4

Zorg dragen voor de brandveiligheid van het verzorgingsgebied

De doelstelling is: Toelichting De spoedeisende hulp in het verzorgingsgebied op tijd leveren binnen de vastgestelde normen is gerealiseerd. Het regionaliseringstraject heeft minder voortgang geboekt dan verwacht. In plaats van besluitvorming over het gehele proces zijn de gemeenteraden gevraagd om te besluiten over onderdelen. Drie gemeenteraden hebben zich nog niet kunnen vinden in de aangeboden documenten op deze deelterreinen.

7.5

Directe en indirecte gevolgen van een ramp voorzien en beheersen

De doelstelling is: Toelichting De doelstelling om de maatregelen om de directe en indirecte gevolgen van een ramp te communiceren met de betrokken partijen en deze te voorzien van informatie en risicoanalyses en indien nodig van plannen, opleidingen en oefeningen is gerealiseerd.

63

Concernverslag 2008


3.

7.1

De activiteiten

Integrale aanpak van veiligheidsproblematiek cf. Kadernota IVB 2007-2010

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Versterken coördinatie op integrale veiligheid, conform nota IVB, waarbij de gemeente vanaf 2008 wettelijk de regie heeft. 2. Vertalen beleidsvoornemens uit nota IVB naar concrete uitvoering, waarbij de vier genoemde prioriteiten nadrukkelijk aandacht krijgen. 3. Bijdrage leveren aan wijkactieplannen op veiligheidsthema’s (thema uit IVB). 4. Bijdrage leveren aan veiligheidsanalyses op wijkniveau (voorstel uit nota IVB).


Toelichting 1. Er is een ambtelijk coördinator Integrale Veiligheid aangesteld. Daarnaast vindt elk kwartaal een integraal (hoofdafdelingsoverstijgend) overleg plaats, waarbij de diverse aan veiligheid gerelateerde onderwerpen aan de orde komen en waar nodig op elkaar afgestemd. 2. De beleidsvoornemens zoals verwoord in de kadernota IVB 2007-2010 worden geconcretiseerd in jaarplannen. In het jaarplan 2009 (adviesnr. 080737) is tevens kort verantwoording afgelegd over de activiteiten uit het jaarplan 2008 (adviesnr. 070705). 3. De wijkactieplannen zijn integraal behandeld in het bij punt 1 genoemde coördinatieoverleg. 4. Vanuit het in punt 1 genoemde coördinatieoverleg is input geleverd ten behoeve van de wijkanalyses.

7.2

Vergroten en stimuleren eigen verantwoordelijkheidsgevoel van burgers op het gebied van veiligheid Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Verdere uitbreiding project Wijk en Agent Samen (WAS), conform Uitvoeringsplan Wijk en Agent Samen (adviesnr: 070280). (CP) 2. Maandelijkse uitreiking ‘Chapeau’beeld. 3. Continuering aanpak stille en/of enge plekken. 4. Structureel informeren van inwoners over veiligheids-onderwerpen (zoals brand-veiligheid) via veiligheidspagina in Zoetermeer Magazine. 5. Actuele website Veiligheid.

7.3

Toelichting 1. In alle wijken in Zoetermeer zijn één of meerdere WAS-teams actief, met uitzondering van de wijk Oosterheem. 2.

In 2008 is 11 keer het Chapeaubeeld uitgereikt.

3.

In 2008 is in het kader van de aanpak stille/enge plekken de Bomanshove in Buytenwegh aangepakt. Na een schouw met bewoners is hier extra verlichting geplaatst.

4.

In Zoetermeer Magazine is regelmatig de rubriek “Hoe staat het met…..de veiligheid” geplaatst.

5.

De website www.zoetermeer.nl/veiligheid is niet altijd actueel. In 2008 was het beheer nog niet belegd; met ingang van 2009 is deze taak wel toegewezen.

Voorkoming c.q. vermindering van overlast, geweld en vernielingen

Wat zouden we doen?


Activiteiten

Toelichting

1.

1.

2.

3.

4.

5.

Cameratoezicht: continuering huidig cameratoezicht (Mandelabrug). (In Raad van 9 juli 2007 is besloten vooralsnog mobiel cameratoezicht, zoals afgesproken in CP, niet in te zetten: amendement B bij advies 070330). Veilig Stappen: continuering VS-Bus, continuering overleg projectgroep VS, continuering maandelijkse handhavingsacties politie in uitgaansgebied (thema uit IVB). (CP). Sociale Veiligheid RandstadRail: uitvoering geven aan handhavingsarrangement Openbaar Vervoer t.b.v. aanpak overlast, vernieling en geweldpleging; continue monitoring met alle ketenpartners (gemeente, HTM, politie) (thema uit IVB). SBBZ: voortzetten samenwerking met partners in de Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Zoetermeer (thema uit IVB). Het verlenen van vergunningen en het houden van toezicht- en

Concernverslag 2008

2.

3.

Het cameratoezicht op de Mandelabrug is in 2008 wederom geëvalueerd (adviesnr. 080553). N.a.v. de evaluatie heeft de raad besloten het cameratoezicht aldaar voort te zetten. De belangrijkste redenen om dit te doen zijn: - uit de enquête onder passanten van de Mandelabrug blijkt dat steeds meer mensen van mening zijn dat het veiligheidsgevoel door het cameratoezicht toeneemt; - het cameratoezicht heeft een preventieve werking; - de kans is erg groot dat na het stopzetten van het cameratoezicht de vernielingen en de overlast toenemen. De projectgroep Veilig Stappen is in 2008 tweemaandelijks bijeengekomen. Daarnaast heeft tweemaal een portiersoverleg plaatsgevonden. De Veilig Stappen bus heeft ook gedurende heel 2008 gereden. De politie heeft minimaal 10 keer zgn Veilig Stappen – avonden (specifieke handhavingsacties) gehouden. Het handhavingsarrangement is nageleefd: tweemaandelijks is de werkgroep bijeen geweest. Daarnaast zijn in 2008 door HTM rapportages opgesteld tbv monitoring van overlast, vernieling, e.d.

4.

De samenwerking bij het project SBBZ loopt conform plan.

5.

In 2008 zijn diverse toezichts- en handhavingsacties gehouden, conform het Uitvoeringsprogramma 2008 van team Handhaving. Alle wijkposten beschikken sinds 2008 over een of meer toezichthouders.

64

Programma 7 Veiligheid handhavingsacties in de openbare ruimte en de uitbreiding van de toezichthouders, met name in de wijkposten.

7.4

Zorg dragen voor de brandveiligheid van het verzorgingsgebied

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Uitvoeren van de operationele brandweertaak volgens de geldende normen. 2. Garanderen van de beschikbaarheid, inzetbaarheid en veiligheid van het voor de operationele inzet te gebruiken materieel. 3. Garanderen van de beschikbaarheid van de voor de operationele inzet minimaal benodigde objectpreparatieve voorzieningen. 4. Volgens wetgeving en gemeentelijk beleid uitvoeren en handhaven van de preventieve brandveiligheid. 5. Brandveiligheid en de controle op de brandveiligheid van de objecten in het verzorgingsgebied blijven intensiveren.

7.5


Toelichting 1. Er zijn in 2008 geen afwijkingen geweest bij de basisbrandweerzorg. Wel zijn er incidenteel tekorten bij het vullen van specialistische taken en dan met name bij de duiktaak. 2.

In 2008 is de nieuwe hoogwerker opgeleverd. Deze had wat kinderziektes. Afgezien daarvan zijn er geen afwijkingen.

3.

Er zijn geen grote afwijkingen geconstateerd in benodigde objectpreparatieve voorzieningen. Door opstellen nieuw beleid (stellen eigen doelen) enige achterstand in aantal bereikbaarheidskaarten. Deze wordt zsm weggewerkt. Hierbij wordt tevens een actualiteitsslag uitgevoerd.

4.

Er zijn in 2008 geen afwijkingen t.a.v. de wetgeving geweest.

5.

De nieuwe aangepaste norm van 85% voor het contoleren is dankzij extra capaciteit gerealiseerd.

Directe en indirecte gevolgen van een ramp voorzien en beheersen

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Het houden van rampenoefeningen. 2. Communiceren met en voorlichten van de burgers over risico’s, rampen en zware ongevallen.


Toelichting 1. In 2008 zijn in het kader van het project overstromingen twee omvangrijke regionale bestuurlijke oefeningen gehouden en een lokaal georganiseerde grote operationele oefening in het opvangen en verzorgen van evacués. Verder had RADAR-toets van de inspectie OOV het karakter van een GRIP3-oefening. Daarnaast is Zoetermeer in 2008 driemaal getroffen door een GRIP1 incident en eenmaal door een GRIP2 incident waarbij belangrijke delen van de crisisorganisatie zijn ingezet en dus geoefend 2.

4.

Communiceren met en voorlichten van de burgers over risico’s, rampen en zware ongevallen. De risicokaart wordt bijgehouden. Het regionale risicocommunicatiebeleid is vormgegeven en er is publieksinfo verzorgd rond de operationele regionale rampenoefening “Kopje Onder” en de gemeentelijke rampenoefening "Warme Deken" beide op 30 september.


Nr.

Effectenindicator

7.1

7.2

% inwoners dat zich vaak onveilig voelt in Zoetemeer % inwoners dat zich soms onveilig voelt in Zoetermeer % inwoners dat zich zelden of nooit onveilig voelt in Zoetermeer % inwoners dat zich vaak onveilig voelt in eigen buurt % inwoners dat zich soms onveilig voelt in eigen buurt % inwoners dat zich zelden of nooit onveilig voelt in eigen buurt % bewoners dat zich persoonlijk verantwoordelijk voelt voor veiligheid in de buurt/wijk % bewoners dat aangeeft wel eens iets gedaan te hebben om veiligheid in buurt/wijk te verbeteren Bekendheid van inwoners met wijkagent

7.3

Aantal geweldsdelicten gerelateerd aan uitgaan

7.1 7.1 7.1 7.1 7.1 7.2 7.2

Realisatie 2007 3%

65

Doel 2008 <2007

Realisatie 2008 3%

Afwijking 2008 0

43%

<2007

44%

+1%

54%

>2007

53%

-1%

3%

<2007

3%

0

25%

<2007

26%

+1%

72%

>2007

72%

0

66%

68%

68%

0

27%

31%

26%

-5%

85%

85%

90%

+5%

578

Zie toe-

g.g.

-

Bron Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Omnibusenquête Politie

Concernverslag 2008


7.3 7.3 7.3 7.3 7.3 7.3 7.3 7.3 7.3

% uitgaand publiek dat zich onveilig voelt tijdens uitgaansavonden % omwonenden dat overlast ervaart van uitgaand publiek Aantal aangiften van overtredingen en misdrijven neemt over een periode van 4 jaar af met 10% (CP) Aantal aangiften van geweld: mishandeling per 1000 inwoners Aantal aangiften van geweld: bedreiging per 1000 inwoners Aantal aangiften van geweld: straatroof per 1000 inwoners % personen dat zich onveilig voelt op de Nelson Mandelabrug Aantal agressiemeldingen in en rond Zoetermeerlijn (RandstadRail) Aantal inbraken op bedrijventerreinen

4,28

lichting Zie toelichting Zie toelichting Zie toelichting <2007

2,17

11%

g.g.

-

g.g.

-

8746

+683

Veilig Stappen Veilig Stappen Politie

500 / 4,14

-0,14

Politie

< 2007

296 / 2,45

+0,28

Politie

0,91

<2007

97 / 0,80

-0,11

Politie

23,8% (2006) g.g.

2006

20,5%

-3,3%

<2007

29

n.v.t.

Rapportage M.brug HTM

421

400

409

+9

66% 8108

SBBZ

Toelichting 7.3 Een van de meetfactoren op het gebied van veilig uitgaan betreft het aantal gewelddelicten gerelateerd aan uitgaan. In de PB 2008 staat als doel vermeld max. 80. Dit aantal is nog gebaseerd op het oude meetsysteem. De politie heeft per 2007 een nieuw meetsysteem in gebruik genomen, waarbij het aantal delicten gerelateerd aan uitgaan anders is gecategoriseerd. Hierdoor is het aantal delicten dat onder de noemer “veilig stappen” wordt geplaatst, uitgebreid. De delicten die betrekking hebben op dit cijfer zijn: zeden, vernieling, straatroof, mishandeling, brandstichting, bedreiging en baldadigheid. Voorheen werden slechts de categorieën mishandeling en vechten bij deze meetfactor betrokken. 7.3 De Veilig Stappen enquête wordt tweejaarlijks gehouden. Er zijn dus voor 2008 geen gegevens beschikbaar over onveiligheidsgevoelens tijdens uitgaansavonden en overlast van omwonenden. 7.3 Tav de afname van het aantal aangiften staat in de PB 2008 als doel vermeld 8900. Dit aantal is gebaseerd op de uitgangswaarde van 9200 aangiften in 2005 (CP: het aantal aangiften neemt in vier jaar af met 10%). Echter, per 2007 is politie gaan werken met een ander meetsysteem (zie uitgebreide toelichting PB 2009), waardoor de uitgangswaarde in 2005 is gewijzigd in 8160. Dat is dus al lager dan het eerder gestelde doel voor 2008. Het aantal aangiften moet in 2010 zijn gedaald naar 7344. 7.3 Aantal aangiften per 1000 inwoners, uitgaande van het aantal inwoners op 31 december van het betreffende jaar. Aantal inwoners op 31 december 2007 = 119.293 en aantal inwoners op 31 december 2008 = 120.882 7.3 Agressiemeldingen RandstadRail: De RandstadRail is pas in oktober 2007 gaan rijden. Voor het jaar 2007 is dus geen waarde gemeten. Nr.

Prestatie-indicator

7.2.1

7.4.2

Uitbreiding bereik project Wijk en Agent Samen (WAS) tot 6 wijken in 2010 (CP) Aantal deelnemers aan WAS Aantal fte politie bij bureau Zoetermeer (CP) Aantal wijkagenten in Zoetermeer (CP) Aantal grootschalige handhavingsacties politie i.h.k.v. Veilig Stappen % uitrijdingen binnen 8 minuten ter plaatse bij spoedeisende calamiteiten Beschikbaarheid basisbrandweerzorg

7.4.4

Afgeronde object-preparatieve voorzieningen6

3321

7.4.5

Gebouwen met een gebruiksvergunning

690

7.2.1 7.3 7.3 7.3.2 7.4.1

! $

(

)

*

Realisatie 2007 5 200 202 19 12

" +

Doel 2008 3

Realisatie 2008 5

Afwijking 2008 +2

Politie

225 208 24 12

286 202 21 8

+61 -6 -3 -4

99,9

99,9

0

Brandweer

100% 14 fte 75% 3395 95% 700 #

100% 14 fte 3402

0

Brandweer

+7

Brandweer

711

+11

Brandweer

%

&

$#

%

6

Bron

WM Politie Politie Politie

'

Brandweer

Object-preparatieve voorzieningen zijn die voorzieningen die de repressieve dienst nodig heeft om zijn taken uit te voeren, zoals aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten.

Concernverslag 2008

66


Toelichting 7.2.1 Uitbreiding bereik WAS: de realisatie in 2007 is al hoger dan het doel in 2008. In alle wijken in Zoetermeer zijn één of meerdere WAS-teams actief, met uitzondering van de wijk Oosterheem.

5.




Lasten


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

11.749

12.019

12.512

-493

706

706

869

163

11.043

11.313

11.643

-330


0

35

35

0


0

45

45

0


0

-10

-10

0

11.043

11.303

11.633

-330

Baten Saldo resultaat voor bestemming Geautoriseerde mutaties reserves:


Toelichting Het resultaat voor bestemming bedraagt 330.000 negatief. Omdat de mutaties op de reserves conform de begroting zijn gerealiseerd is er geen verschil met het resultaat na bestemming. Het nadeel wordt op hoofdlijnen als volgt verklaard: In verband met vacatures is ingehuurd*) bij openbare orde en veiligheid (152.000) en bij de brandweer zijn personeelskosten overschreden (- 116.000) voor de ondersteuning van andere hoofdafdelingen bij de regionalisering en de reservering voor afkoop voormalig personeel. In het Tweede tussenbericht verwachte de Brandweer nog een voordeel op personeelskosten vanwege moeilijk vervulbare vacatures. Bij handhaving (+ 84.000) zijn twee vacatures geweest en er zijn minder uren gemaakt bij de uitvoeringen van huisuitzettingen, hiervoor heeft ook geen externe inzet plaatsgevonden. Zoals in het Tweede tussenbericht is aangegeven is de vervanging voor automatisering uitgesteld. Daarnaast is de aanbesteding van brandweervoertuigen vertraagd. Samen levert dit een éénmalig voordeel op van 130.000. Er zijn voorzieningen doorbelast voor afkoop versterkt ouderdomspensioen (324.000) en onderhoud en energie gebouwen Brandweer (- 138.000). Dit was bij het Tweede tussenbericht nog niet bekend. Er zijn extra inkomsten ontvangen van de hulpverleningsregio Haaglanden (+ 87.000) vanwege regionale bijdrage ongeval gevaarlijke stoffen en declaratie van gedetacheerd personeel. En er zijn hogere inkomsten (+ 75.000) gerealiseerd bij preventie verbruiksvergunningen, het geven van meer opleidingen en er is sprake van extra aansluitingen op het openbaar meldsysteem. *) In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven

67

Concernverslag 2008




Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 002.27 - VEILIGHEID EN OPENBARE ORDE 120.11 - BRANDWEERZORG

944

1.121

-177

9.645

10.091

-446

120.12 - RAMPENBESTRIJDING

587

539

48

140.18 - HANDHAVING OPENBARE RUIMTEN

598

566

32

140.19 - DIENSTVERLENING HANDHAVING OPENBARE ORDE

137

86

51

140.28 - OPVANG ZWERFDIEREN

144

144

0

12.054

12.547

-493


Baten per product 002.27 - VEILIGHEID EN OPENBARE ORDE 120.11 - BRANDWEERZORG 120.12 - RAMPENBESTRIJDING 140.18 - HANDHAVING OPENBARE RUIMTEN 140.19 - DIENSTVERLENING HANDHAVING OPENBARE ORDE 140.28 - OPVANG ZWERFDIEREN Totaal programmabaten

Concernverslag 2008

68

40

72

32

637

823

186

0

0

0

0

0

0

74

20

-54

0

0

0

751

914

163

Programma 8 Bestuur en dienstverlening

2.8

Programma 8 - Bestuur en dienstverlening

1.


De doelstelling van dit programma is het verhogen van de klanttevredenheid op het gebied van de (individuele) gemeentelijke dienstverlening en een grotere betrokkenheid van burgers en bedrijven bij ontwikkeling van beleid en regelgeving door de gemeente. Het programma heeft vier hoofddoelen: 1. Hogere klanttevredenheid 2. Betere burgerparticipatie 3. Transparanter beleid en regelgeving 4. Versterkt wijken buurtbeheer Eén van de doelstellingen is een klanttevredenheid van 7,0 in 2010. Dit cijfer hebben we in 2008 jaar al bereikt! In 2008 is hard gewerkt aan de inrichting van het Klant Contact Center. Dit is feestelijk geopend op 1 december 2008 onder de naam PubliekskPlein. Daarmee is een officiële start gemaakt met een multichannel klantcontactcentrum volgens het concept Antwoord©. Voortvarend wordt gewerkt aan de uitbreiding van het webloket en het Gemeentelijk Call Center handelt steeds meer vragen van burgers in één keer af. Ook aan de deregulering van producten is hard gewerkt. Daarbij wordt zoveel mogelijk gezocht naar overlap met producten waarvan de afhandeling naar het Publieksplein komt (eerst dereguleren of vereenvoudigen, dan naar het Publieksplein). De wijkbudgetten (Wijk aan Zet) zijn in 2008 volledig benut. Er zijn het afgelopen jaar meer bewoners tevreden over de wijze waarop zij kunnen participeren in beleidsvoorbereiding en –uitvoering (van 18 naar 26%). Daarmee is in 2008 een belangrijke bijdrage geleverd aan het realiseren van de hoofddoelstelling de klanttevredenheid te verhogen en de betrokkenheid van burgers en bedrijven te vergroten.

2.

De doelstellingen

Wat hebben we bereikt? 8.1 Hogere klanttevredenheid De doelstelling is: Toelichting In 2008 is een rapportcijfer 7,0 behaald voor de individuele gemeentelijke dienstverlening! De wijkposten zijn dagelijks geopend tussen 8.30 uur en 16.00 uur ook tijdens de vakantieperiodes en oud en nieuw, en worden door zo’n 8.000 bewoners bezocht per jaar. De klanttevredenheid van de bezoekers van de wijkpost moet nog omhoog (nu een 6,0, streven is een 7,0 in 2010). De tevredenheid over de dienstverlening aan de balie van het stadhuis is hoog (7,4). Voor 27 producten/processen zijn kwaliteitshandvesten vastgelegd waarin de servicenormen zijn vastgelegd. Het aantal bezoekers van de gemeentelijke website is gestegen van 394.174 in 2007 naar 414.000 in 2008. Het percentage bezoekers dat op de gemeentelijk website kan vinden wat men zoekt is gestegen van 81% in 2007 naar 90% in 2008. In 2007 is “Mijn Zoetermeer” live gegaan. Deze pagina is in 2008 vaak bezocht, maar veel bezoekers verlaten de website weer voordat ze ingelogd zijn met DigiD. In 2009 zullen we nagaan waar dat aan ligt en hoe we deze pagina nog toegankelijker kunnen maken. Het 14079nummer is voorzichtig van start gegaan, in 2009 zal er publiciteit aan gegeven worden. Wel is gewerkt aan de inrichting van een gemeentelijk callcenter. Dat is op 1 mei 2008 van start gegaan en verricht de telefonische dienstverlening voor publiekszaken, meldingen & klachten en belastingen. In 2008 zijn trainingen Klantgericht Schrijven gevolgd door een aantal medewerkers vanuit de hele organisatie in het kader van de ontwikkeling van een meer klantgerichte cultuur. 8.2

Meer burgerparticipatie

De doelstelling is: Toelichting Het betrekken van inwoners is een belangrijk speerpunt in het collegeprogramma. In 2008 zijn de inwoners van Zoetermeer onder andere betrokken bij de projecten Culturele As, Stadvisie 2030 en Speelbeleid. Burgerparticipatie komt zeker ook tot uitdrukking in de wijze waarop in de wijken wordt samengewerkt met organisaties en inwoners. In toenemende mate ontstaan groepjes bewoners die de ogen en oren op het gebied van leefbaarheid en veiligheid in de wijken willen zijn zoals bij de wijkschouw en waskracht. Daarnaast wordt veelvuldig gebruik gemaakt van het wijk aan zet budget voor activiteiten in de wijk. Het aantal mensen dat deelneemt aan participatietrajecten is enigszins gedaald (kwantitatief), daar tegenover staat dat de tevredenheid over participatie flink is toegenomen (kwalitatief). Een verklaring kan zijn dat er duidelijke doelgroepgerichte communicatie heeft plaatsgevonden, met als gevolg dat de mensen die deelnemen weten wat ze van participatie kunnen verwachten en hierover ook tevreden zijn (efficiëntie en effectiviteit). In 2008 is een evaluatie uitgevoerd van de Participatievisie. Op basis van de resultaten is een participatie- en inspraakverordening opgesteld.

69

Concernverslag 2008

Programma 8 Bestuur en dienstverlening 8.3

Transparanter beleid & regelgeving

De doelstelling is: Toelichting De gemeentelijke organisatie moet voor alles een betrouwbare organisatie zijn. De burger moet weten wat ze kan en mag verwachten. De verordeningenbank is op een centrale plek op de website gepubliceerd en wordt steeds actueel gehouden en waar nodig uitgebreid. Een aantal verordeningen is afgeschaft. Met klachten en meldingen wordt zorgvuldig omgesprongen en er wordt daadkrachtig op gereageerd. De bezwaar en beroepsprocedure is verbeterd, afhandelingtermijnen zijn teruggebracht richting wettelijk vereiste. Uit metingen is in 2008 gebleken dat er voor burgers een lastenvermindering van 10% in 2007 ten opzichte van 2006 is bereikt. Per jaar wordt vastgesteld hoever de gemeente is bij de totstandkoming van 30% lastenvermindering in 2010 zoals in het collegeakkoord is vastgelegd. 8.4

Versterkt wijken buurtbeheer

De doelstelling is: Toelichting Voor 2008 zijn alle initiatieven per wijk verzameld in wijkactieplannen. De integrale wijkposten zijn minimaal 36 uur per week open en bereikbaar. In elke wijk functioneert een integraal wijkteam waarin in- en externe ketenpartners samenwerken ten behoeve van de wijkbewoners. Er is veel samengewerkt met bewoners in de wijken, bijvoorbeeld bij samenkijken=samenwerken, het "wijk aan zet" budget en de dag van de wijk. Wijkwethouders hebben op verschillende manieren spreekuur in de wijk en er is gewerkt aan de verbetering van informatie en communicatie met de inwoners. In 2008 is hard gewerkt aan de totstandkoming van twee interactieve digitale projecten: Wijkpost Online en WijkActiePlan Online. Begin 2009 zijn deze projecten gerealiseerd.

3.

8.1

De activiteiten

Hogere klanttevredenheid

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1 De gemeente verbijzondert concernbreed de meer eenvoudige dienstverlening in een klant contact centrum (KCC). Een doelstelling van het KCC is om 80% van alle binnenkomende vragen bij de gemeente “in één contact goed” af te handelen. 2 De verdere verbetering van inhoud en toegankelijkheid van de gemeentelijke site. 3 Het verder verbeteren van de diverse loketten, o.a. E-loket, Bedrijvenloket, Wijkposten en Sport-o-theek en het integreren van het WMO-loket en het inburgeringsloket in de Centrale Publiekshal. 4 De openingstijden van de balies optimaal afstemmen op de behoeftes van de burgers van Zoetermeer. (CP) In 2008 wordt een pilot gehouden voor decentralisatie van dienstverlening door een samenwerking met Postkantoren BV; het betreft de aanvraag van reisdocumenten, rijbewijzen en de verkoop van uittreksels uit de gemeentelijke basisadministratie en CBR verklaringen. 5 De wijkposten inzetten als voorportaal van de gemeentelijke dienstverlening. In 2007 zal gekeken worden welke ‘kleine’ producten in aanmerking komen voor levering op de wijkposten (in 2010 een rapportcijfer 7 voor dienstverlening op wijkposten). (CP) 6 In 2008 zal het webloket worden uitgebreid met nog eens 27 nieuwe digitaal aan te vragen producten. (in 2010 gebruik digitale aanvragen: 30%). (CP) 7 Op het bereiken van de wettelijke

Concernverslag 2008


Toelichting 1 Op 1 december is het Basis KCC gestart onder de naam ‘Publieksplein’. Hierin zijn voor de uitvoering de WMO-balie, de Bouwbalie en de balie van (voorheen) Publiekszaken ondergebracht, aangevuld met enkele kleinere producten. Het in mei gestarte gemeentelijke callcenter maakt hier ook deel van uit evenals het digitale loket. Vanaf december is het aantal producten waarover informatie verstrekt wordt vanuit het Callcenter uitgebreid. Het GCC beantwoordt vragen van burgers over publiekszaken, bouwvergunningen en belastingen en sinds december ook over WZI, AIZ en bezwaar en beroep. Verdere uitbreiding staat op het programma voor 2009. Daarnaast worden informatie en voortgangsvragen (status vragen) die men niet kan beantwoorden doorgegeven naar de achterliggende organisatie. Met de mogelijkheid om nog dezelfde dag een besluit te krijgen op een aanvraag voor het bouwen van een dakkapel is een eerste ‘flitsproduct’ gerealiseerd. Voor 2009 staan er meerdere op de rol, zowel in het domein bouwen als bij WMO en bijzondere bijstand. 2

In 2008 is gestart met de verbetering van de gemeentelijke website: Het Visiedocument website gemeente Zoetermeer is in de tweede helft van 2008 goedgekeurd. Dit document geeft weer waar we met de website in de komende 5 jaar naar toe willen groeien en wat onze uitgangspunten daarbij zijn. Het plan van aanpak is eind 2008 opgesteld en zal in 2009 uitgevoerd worden. Ook is de hosting van de webomgeving aanbesteed in 2008 waardoor de website beter zal gaan functioneren. Het percentage bezoekers dat op de gemeentelijk website kan vinden wat men zoekt is gestegen van 82% in 2007 naar 90% in 2008 en 91% van de bezoekers is tevreden over de actualiteit.

3

De WMO-balie, inburgering, de Bouwbalie en de balie van (voorheen) Publiekszaken zijn per 1 december ondergebracht in het Publieksplein (KCC) aangevuld met enkele kleinere producten. Voor de dienstverlening aan de balie geeft de bevolking van Zoetermeer een 7,4. Er is hard gewerkt aan de verbetering van de dienstverlening op de wijkposten. De openingstijden zijn verruimd naar 36 uur per week. De tevredenheid van de klanten over de wijkposten is nog te laag (6,0). Het streefcijfer was een tevredenheid over het contact met de wijkpost was 6,5.

4

De pilot van de postkantoren is positief geëvalueerd. De openingstijden

70


8

9

10

11

12 13

14

afhandelingtermijn voor bezwaarschriften zal nauwlettend worden toegezien. De klanttevredenheid zal voortaan individueel en direct volgend op de procedure worden gemeten, zodat de meetfactoren een juistere weergave zijn van de werkelijkheid. (CP) Door verbetering van het proces van klachtafhandeling in eerste lijn (meldingen- en klachtenmanagement) blijft het aantal, en het aantal terechte, klachten dat aan de Ombudscommissie wordt voorgelegd gelijk. (CP) Verbetering van de afhandeling van meldingen door het aanbieden van statusinformatie en het sturen van afdoeningsberichten. In de juridische kwaliteit van de gemeentelijke producten zullen verdere uniformeringen en verbeteringen worden aangebracht. Zo zullen de juridische teksten begrijpelijker en in helder Nederlands worden neergezet. Het juridisch deel van de gemeentelijke internetsite zal vanuit de burger bezien logisch worden opgezet. Juridische producten vanuit het rijk zullen bij de gemeente worden geïmplementeerd: de wet Dwangsom bij niet tijdig beslissen, de vierde tranche van de Awb en de wet bestuurlijke boete overlast in openbare ruimte. (CP) Inzetten van de functionaliteit binnen het Midoffice van historie aan klantcontacten en beschikbaar maken van klanten-stamgegevens aan alle dienstverleners binnen de gemeente (in 2010 in 90% van de gevallen eenmalige gegevensaanlevering). (CP) Modernisering GBA (2008-2011, o.a. landelijke databank en plaatsonafhankelijke rijbewijzen). Gemeentebreed inzetten van klanttevredenheidsonderzoeken (gericht op doelgroep per kanaal). De servicenormen in de kwaliteitshandvesten op basis van de resultaten daaruit verder aanscherpen en concernbreed objectiveren (in 2010 een rapportcijfer 7 voor de gemeentelijke dienstverlening). (CP) Digitaliseren van dossiers en beschikbaar maken voor burgers en bedrijven. Digidos start met een tweede tranche aan (nog te definiëren) projecten.

zijn ruimer dan die van de afdeling Publieksplein (tevens openstelling op zaterdagen bij Postkantoren). De dienstverlening is voor een aantal producten dichter bij de burger gekomen en men waardeert deze vorm van dienstverlening met een ruime 8. 25% van de levering van de betreffende producten vindt via de postkantoren plaats. Helaas wordt de pilot per 1 mei 2009 beëindigd omdat de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken bezwaren heeft tegen levering door derden van gemeentelijke producten. 5

Het leveren van producten dichtbij de burger heeft de uitwerking gekregen via een pilot met postkantoren (zie punt 4).

6

Op digitaal gebied is een aantal uitbreidingen doorgevoerd in 2008 zoals het doorgeven van het afmelden voor de hondenbelasting, (algemeen, belastingaanslagen en het niet verlenen van een bouwvergunning), afgeven machtiging automatische incasso, opgeven getuigen bij een huwelijk en enkele APV vergunningen (melding terras, uitstalling). Aan het verbeteren van de technische infrastructuur (onder architectuur inrichten van het applicatielandschap zodat informatie uitwisseling tussen verschillende systemen mogelijk wordt) is hard gewerkt. Dit is randvoorwaardelijke voor de benodigde versnelde invoering van het ‘Antwoord concept’ dat verbeteren van de dienstverlening in al zijn aspecten beoogd. Voor 33 producten kunnen aanvragen nu digitaal worden ingezonden.

7

De afhandeltermijn van bezwaarschriften wordt voortdurend gemeten. De gemiddelde afhandeltermijn is wederom gedaald van 20 weken in 2007 tot 19 weken in 2008.Dit wordt vooral veroorzaakt door een snellere behandeling door de commissie bezwaarschriften. De klanttevredenheid is individueel gemeten (direct na afloop van de procedure). Echter ook deze methode is onbetrouwbaar gebleken. De antwoorden worden te sterk beïnvloed door de uitkomst van de procedure. Vanaf heden zal een individueel volgtraject, waarbij iedere bezwaarmaker minimaal eenmalig mondeling wordt benaderd, in gang worden gezet. Daarin zullen verschillende meetmomenten van de klanttevredenheid worden ingebed.

8

Het aantal terechte klachten bij de Ombudscommissie was 0. Opgemerkt moet worden dat er klachten zijn die direct bij de Ombudscommissie worden ingediend terwijl ze nog niet bij de gemeente zelf zijn ingediend. In 2009 zal gewerkt worden aan de verbetering van de bekendheid van de klachtenprocedure bij de burgers.

9

Melders die hun melding via het DigiD-webformulier hebben ingediend krijgen statusinformatie in “Mijn Zoetermeer” ; uit de nulmeting blijkt dat ruim 80% van de melders die hun melding schriftelijk of per mail indienden, heeft een afdoeningsbericht gekregen.

10

De werkgroep juridische kwaliteitszorg heeft hier actief op gestuurd. Alle juristen hebben een speciale cursus gevolgd hoe begrijpelijk te schrijven. De juridische producten vanuit het rijk zijn door het rijk uitgesteld tot 2009/2010. De overige producten zijn allemaal geïmplementeerd.

11

In “mijn Zoetermeer” worden middels Digid de persoonsgegevens al geladen in het in te vullen formulier. In 2009 zal de implementatie van Key2Klantcontact plaatsvinden zodat alle dienstverleners van de gemeente hier mee kunnen werken. Uit de omnibusenquête blijkt dat 77% van de ondervraagden geen dubbele informatie heeft verstrekt in het afgelopen jaar. De beleving van de klant is dus dat geen dubbele informatie wordt gevraagd. Overigens beperkt de Wet Bescherming Persoonsgegevens de eenmalige aanlevering van gegevens (er mag bijvoorbeeld geen uitwisseling plaatsvinden van gegevens tussen de Sociale Dienst en Belastingen).

12

Het project om te komen tot modernisering van de GBA is van rijkswege in verband met geldgebrek voorlopig in de ijskast gezet.

13

Het aantal klanttevredenheidsonderzoeken is uitgebreid t.o.v. 2007; de resultaten die zijn gelinkt aan gepubliceerde kwaliteitsnormen in de handvesten staan op de gemeentelijke website; voor de dienstverleningsaspecten met een resultaat lager dan 6,7 zijn verbeteractiviteiten gestart. Algemene tevredenheid over de

71

Concernverslag 2008

Programma 8 Bestuur en dienstverlening dienstverlening van de gemeente is een 7,0. Daarnaast is een onderzoek gehouden naar de verbetermogelijkheden van klantonderzoeken; door klantonderzoek integraal aan te pakken en te richten op verbetermogelijkheden is het mogelijk nog klantgerichter te werken. 14

8.2

Meer burgerparticipatie

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1 De informatievoorziening aan inwoners is een goed afgewogen mix tussen oude en nieuwe media. Het streven daarbij is om "snelle" informatie te plaatsen op de website en bijvoorbeeld het Zoetermeer Magazine meer dan voorheen te benutten voor achtergrondartikelen. Uit onderzoek blijkt veel waardering voor gemeentelijke communicatiemiddelelen. Gestreefd wordt naar een lezerspercentage van de gemeentelijke communicatiemiddelen van 90%. 2 Inwoners hebben meer zeggenschap over de besteding van de wijkbudgetten in hun directe leefomgeving. Dit wordt “Wijk aan zet” genoemd. (CP) 3 Evaluatie van het veranderingstraject interactieve beleidsvorming. Uit de evaluatie zal een vernieuwde visie op burgerparticipatie volgen. 4 Meer aandacht voor de uitvoering van burgerparticipatietrajecten, met name op het gebied van verwachtingenmanagement en de evaluatie ervan. Jaarlijks zullen hiervoor 5 audits worden uitgevoerd.

8.3

In 2008 is de digitale factuurafhandeling succesvol ingevoerd. Van de klantendossiers van Welzijn is door problemen met het scannen nog maar 40% gedigitaliseerd en digitaal opvraagbaar. Eind 2008 is een onderzoek uitgevoerd naar de problematiek in de scanstraat, de analyse en aanbevelingen worden in 2009 verder uitgewerkt. De digitalisering van de aanvoer van de dagelijkse stroom nieuwe stukken zal vervolgens in 2009 worden ingevoerd. Hiervoor zijn al wel veel voorbereidingen getroffen. In 2008 is met de voorbereiding begonnen voor de verbetering (vervanging) van het Raadsinformatiesysteem. Een klankbordgroep met een aantal raadsleden zal dit proces in 2009 ondersteunen. In 2008 is tevens de voorbereiding van VTHvergunningendeel uitgevoerd. De implementatie hiervan zal in 2009 plaatsvinden opdat ook de WABO vergunningen digitaal kunnen worden afgehandeld.


Toelichting 1 De afdeling Communicatie heeft via de verschillende media en middelen gecommuniceerd over collegebesluiten en activiteiten en over specifiek beleid en projecten. Daarnaast adviseren de communicatieadviseurs de medewerkers van de gemeentelijke organisatie over communicatie- en participatieaspecten van het werk met als streven dat de organisatie steeds communicatiever en participatiever te maken. Als eigen middelen worden zowel de website als Zoetermeer Magazine en Stadsnieuws ingezet om mensen te informeren. Over de jaren heen blijkt dat de waardering voor Zoetermeer Magazine hoog is, dit wordt periodiek gemeten. Uit onderzoek blijkt dat 88% van de mensen het magazine lezen. 2

Inwoners hebben veelvuldig gebruik gemaakt van het wijk aan zet budget. In 2008 is het budget volledig besteed.

3

Begin 2008 is de evaluatie van de participatievisie uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten is de Participatie- en inspraakverordening tot stand gekomen met daarin duidelijke regels over het proces van burgerparticipatie. Tevens zal in 2009 op basis van de conclusies van de evaluatie een aangepaste participatievisie worden geschreven.

4

De kwaliteit van de uitvoering van participatietrajecten is omhoog gegaan. Uit de omnibusenquête blijkt dat 26% van de deelnemers aan participatietrajecten het gevoel heeft gehoord te worden, terwijl dit vorig jaar een stuk lager lag (18%). Ook de twee audits die zijn uitgevoerd op de projecten culturele as en speelbeleid laten zien dat de aandacht voor de uitvoering van burgerparticipatietrajecten is verhoogd. Dit kwam vooral duidelijk naar voren bij de Culturele As. Wel is het percentage inwoners wat deelneemt aan de trajecten lager dan in 2007.

Transparanter beleid & regelgeving

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1 Verminderen van de feitelijke en de gevoelde regeldruk. Er is een nulmeting uitgebracht van de administratieve lasten die burgers en bedrijven ondervinden. Deze is in diverse categorieën onderverdeeld. Doelstelling is in 2010: ten aanzien van het aantal regels om 80% van de door de VNG voorgestelde reducties over te nemen; de regeldruk voor bedrijven te

Concernverslag 2008


Toelichting 1 Met subsidie van het Rijk is dit jaar een doorlichting uitgevoerd naar de totale lastendruk binnen Zoetermeer van burgers en bedrijven. Dit heeft geresulteerd in een maatregelenplan voor 72 producten. Daarnaast is verder gewerkt aan de implementatie van de eerdere dereguleringsvoorstellen. Tevens is een werkgroep ingericht met inhoudelijk betrokken ambtenaren om verankering binnen de organisatie op stevige wijze vorm te geven. In 2008 is 40% van de voorgestelde reducties van de VNG overgenomen. Er zijn geen gegevens bekend voor 2008.

72


2

3 4 5 6 7 8

8.4

verminderen met 20% minder vragen en 20% minder bewijsstukken; de regeldruk voor burgers te verminderen met 40% minder vragen en 40% minder bewijsstukken; de ervaren regeldruk voor bedrijven: de snelheid van afhandeling van een verzoek wordt van een 5,5 naar een 6,0 opgehoogd en de vindbaarheid van het loket van een 6,5 naar een 7,0; de ervaren regeldruk voor burgers: het rapportcijfer voor persoonlijke contacten in de afgelopen 12 maanden wordt opgehoogd van een 6,8 naar een 6,9. Alle gemeentelijke vergunningen worden in de komende jaren doorgelopen vanuit een drietal uitgangspunten: 1. kan het product worden afgeschaft, 2. kan het worden samengevoegd, 3. kan het worden vereenvoudigd. Het proces van de vereenvoudiging van de eigen gemeentelijke regelgeving (zoals de APV en de ASV) is een continu proces de komende jaren. Uitbreiden van de juridische databank op internet met contracten en beleidsregels van de raad. Voortzetting standaardiseren van contracten en opzetten contractenbank. Implementatie 4e tranche Algemene wet bestuursrecht (na inwerkingtreding). Borging juridische normen in de organisatie, verbetering juridische kwaliteit en juridische control. Monitoren of de gemeente aan de Europese rechterlijke normen voldoet (implementatie Dienstenrichtlijn). Monitoren van de regels en toepassingen van inkoop- en aanbesteding.

In 2008 is gebleken dat de regeldruk voor burgers met 10% is gedaald over 2007. Het TNS/NIPO onderzoek wordt tweejaarlijks uitgevoerd (in 2007 en 2009). Voor 2008 zijn momenteel geen cijfers bekend. In 2008 is het cijfer voor de ervaren regeldruk voor burgers gestegen naar een 7.0 2

De onder punt 1 genoemde werkgroep neemt alle werkprocessen behorend bij de vergunningen door met genoemde uitgangspunten. Deze werkgroep is eind 2008 van start gegaan. Onderdelen van de APV zijn al aangepast op basis van de VNGmodelverordening. Het vereenvoudigen van de regelgeving is een continu proces.

3

De juridische databank wordt continu geactualiseerd en uitgebreid.

4

Dit is een continu proces, dat volgens plan verloopt door de tijdelijke inzet van externen op de vacante functie.

5

De inwerkingtreding is door het Rijk uitgesteld tot 2009.

6

Werkgroep juridische kwaliteitszorg komt maandelijks bijeen en werkt volgens een jaarlijks maatregelenplan. Voorts worden collegeadviezen voor de collegevergadering juridisch getoetst. De implementatie wordt afgerond in 2009.

7 8

Plan van aanpak is niet gerealiseerd, maar in de praktijk wordt wel zoveel mogelijk conform gewerkt.

Versterkt Wijk- en Buurtbeheer

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1 Bevorderen van participatie, sociale betrokkenheid en zelfredzaamheid van de bewoners door het ondersteunen van wijkgerichte activiteiten die vanuit diverse programma’s (2 en 12) worden ondernomen, het opstellen van wijkactieplannen, besteding van de wijkbudgetten en het jaarlijks organiseren van de “Dag van de wijk”. 2 Versterken van een signaal- en doorgeeffunctie voor alle vragen en verzoeken die op de wijkposten binnenkomen door het opnemen van meldingen en klachten en het verstrekken van informatie, onder andere via de wijkwebsite, informatiezuilen en wijkactienieuws. 3 Verbetering van de dienstverlening (in 2010 een rapportcijfer 7 voor dienstverlening op wijkposten). (CP) 4 Integrale benadering via samenwerking tussen de (diverse afdelingen van) de gemeente en de externe partners (corporaties, politie, opbouwwerk, zorgring).


Toelichting 1 De wijkactieplannen 2008 zijn geëvalueerd en de wijkactieplannen 2009 zijn op een vernieuwende wijze samen met ketenpartners en bewoners interactief opgesteld. Het Wijk aan Zet budget 2008 is volledig benut. Bewoners hebben in 2008 hun weg naar dit budget weten te vinden. Naast de vele acties in de wijkactieplannen die samen met bewoners worden uitgevoerd, vinden diverse bijeenkomsten plaats om bewoners actief te laten participeren in de wijken. Voorbeelden daarvan zijn: Schouwen, WMO markt en Dag van de Wijk etc. De dag van de wijk is in 2008 gerealiseerd in de vorm van een wijkestafette. Naast wijkschouwen met bewoners en ketenpartners in alle wijken is ook het project Samen Kijken = Samen Werken georganiseerd hetgeen in 2009 over alle wijken zal worden uitgerold. Wijkwethouders hebben op verschillende manieren maandelijks een wijkwethouders spreekuur in de wijken, samen met de wijkmanagers gerealiseerd. 2

Bewoners die vragen hebben over de WMO worden via de wijkpost doorverwezen naar het centrale WMO Loket. Daarnaast is in twee wijken gestart met een WMO markt en WMO spreekuur in de wijk. Deze werkwijze wordt vanwege het succes gecontinueerd in 2009. Er zijn 85 digitale nieuwsbrieven verstuurd aan 4473 abonnees in de wijken. Dit aantal nieuws-brieven, waarbij permanent wordt ingespeeld op de actualiteit in de wijk, garandeert voldoende betrokkenheid. In elke uitgave van Zoetermeer Magazine is het wijkactienieuws opgenomen.

3

De wijkposten zijn dagelijks geopend tussen 8.30 uur en 16.00 uur ook tijdens de vakantieperiodes en oud/en nieuw, en worden door zo’n 8.000 bewoners bezocht per jaar. De klanttevredenheid van de

73

Concernverslag 2008

Programma 8 Bestuur en dienstverlening bezoekers van de wijkpost is gemeten en het resultaat is een 6. Gebleken is echter dat de antwoorden te sterk worden beïnvloed door de uitkomst/antwoord. 4

4. Nr.

De wijkteams komen ongeveer 10 maal per wijk per jaar bijeen en bespreken de stand van uitvoering van het Wijkactieplan. De spreekuren maken integraal deel uit van de kontakten onderling en met bewoners en worden inmiddels wekelijks georganiseerd.

Indicatoren en (streef)waarden Effectenindicator

8.1

Positie op benchmark digitale dienstverlening

8.1

% bezoekers dat op gemeentelijke en de wijkwebsite kan vinden wat men zoekt % digitale aanvragen op totaal aantal aanvragen (digitaal beschikbare producten) CP Rapportcijfer tevredenheid gehele dienstverlening

8.1 8.1 8.1

Realisatie 2007 7

Doel 2008

Realisatie Afwijking 2008 2008 Niet bekend

81%

87%

90%

+3%

19%

20%

18%

-2%

6.7

6,9

7.0

+0,1%

-

Nulmeting

6.7

-

-

Nulmeting

7.4

-

-

Nulmeting

6.2

-

8.1

Rapportcijfer tevredenheid telefonisch klantcontact * Rapportcijfer tevredenheid klantcontact aan de balie (publiekshal, wijkpost, sociale dienst en ondernemersloket) Rapportcijfer tevredenheid klantcontact digitaal (gemeentelijke en wijkwebsite)* Rapportcijfer afhandeling klachten

-

6,0

(1)

-

8.1

Rapportcijfer afhandeling meldingen

-

Nulmeting

(1)

-

8.2

Aantal bezoeken aan gemeentelijke website

394.174

450.000

414.000

-36.000

8.2

65%

65%

62%

-3%

21%

25%

18%

-7%

17%

25%

26%

+1%

57%

60%

56%

-4%

8.3

% inwoners dat op hoogte is van interactieve beleidsvorming % daarvan dat deelneemt aan interactieve beleidsvorming % daarvan dat voelt dat men invloed heeft kunnen uitoefenen % inwoners dat vindt dat gemeente voldoende doet om bewoners te laten meebeslissen over plannen voor behoud of verbetering van de leefbaarheid in de wijk % daling gegronde klachten t.o.v. voorgaand jaar

11%

-5%

-26%

+21%

8.3

Aantal gegronde klachten Ombudscommissie

-

0

0

-

8.1 8.1

8.2 8.2 8.2

Bron Ernst &Young Omnibusenq uete Nagaan per afdeling Omnibusenq uete Omnibusenq uete Omnibusenq uete Omnibusenq uete Meting vanuit melddesk Meting vanuit melddesk Webstatistiek en Omnibusenq uete Omnibusenq uete Omnibusenq uete Omnibusenq uete Melddesk

Jaarverslag ombudscie 8.3

% daling van de regeldruk (administratieve lasten) voor burgers en bedrijven ten opzichte van 2006

n.v.t

-10%

-10%

-

8.4

% inwoners dat weet dat er een wijkpost is

83%

85%

87%

+2%

8.4

Aantal inwoners dat gebruik maakt van de wijkpost

-

nulmeting

22.500 (2)

-

-

40%

37%

-3%

-

nulmeting

100% (3)

-

-

nulmeting

Tevreden

-

8.4

% inwoners dat bekend is met het bestaan van Wijkactieplan 8.4 Aantal inwoners betrokken bij het opstellen van Wijkactieplan 8.4 Tevredenheid samenwerkings-partners over de integrale aanpak Toelichting

1 Onderzoek is doorgeschoven naar 1e kwartaal 2009 2 Bezoek aan wijkpost, meldingen op wijkpost, inspraakmomenten, en telefoontjes doorgeleid van stadhuis.

Concernverslag 2008

74

Juridische Aangelegenh eden Omnibusenq uete Registratie wijkmanagem ent Omnibusenq uete Wijkmanage ment Wijkmanage ment

Programma 8 Bestuur en dienstverlening 3 Alle

Prestatie-indicator

8.1.1

% burgers krijgen met maximaal 1 keer doorverbinden contact met de behandelende afdeling

8.1.2

Realisatie Doel 2007 2008 95%

Realisatie 2008 55%

Afwijking 2008 -40%

Man.info telefooncentr ale

% reguliere correspondentie (brieven, fax, email) wordt binnen 4 weken beantwoord (excl. aanvragen)

-

80%

(1)

Evaluatie kwal.handves t corresponden tie

8.1.3

% klanten dat aan balie conform normen over doorlooptijden in het handvest wordt geholpen

98%

85%

96%

+11%

8.1.4

Aantal producten waarbij aanvraagformulieren elektronisch zijn in te zenden

20

25

33

+7

8.1.5

% afhandelingen op afspraak

8.1.6 8.1.7

% afgehandelde bezwaarschriften tegen de WOZ waarde binnen 6 maanden Aantal ingediende klachten bij Ombudscommissie

8.1.8

Bron

Publieksplein Project digitale publiekshal

32%

22%

-10%

90%

100%

77%

-23%

Belastingen

45

29

42 (2)

-

Jaarverslag ombudscie

% klachten binnen termijn afgehandeld

52%

60%

51%

-9%

Melddesk

8.1.9

% meldingen binnen termijn afgehandeld

80%

75%

82%

+ 7%

Melddesk

8.1.10

% afdoeningsberichten meldingen

-

nulmeting

81% (3)

-

Melddesk

8.2.1

Gemiddeld aantal deelnemers per participatietraject Overnemen van 80% van de door de VNG voorgestelde reducties in regels (percentage tov 2006)

-

nulmeting

(4)

-

Communicati e

n.v.t.

40%

40%

-

Publieksplein

8.3.1

Juridische Aangelegenh eden

Toelichting 1. Systematische monitor start in 2009 2. Voor het grootste deel van deze klachten was de Ombudscommissie niet bevoegd. In 27 gevallen had de interne klachtafhandeling nog niet plaatsgevonden, in 8 gevallen stond bezwaar en beroep open, 2 klachten zijn ingetrokken, 2 zijn eind 2008 ingediend en worden in 2009 behandeld. Er zijn 3 adviezen uitgebracht (2 ongegrond, 1 niet-ontvankelijk). 3. voor digitaal en schriftelijke kanalen 4. Door grote verschillen in grootte van trajecten met daarbij de verschillende aantallen per avond binnen in een traject en kan geen gemiddelde aangegeven worden. Deze prestatie-indicator is voor 2009 eruit gehaald.

75

Concernverslag 2008


5.





22.735

25.820

24.960

860

0 651

456 3.277

1.254 2.396

-798 -881

-651

-2.821

-1.142

-1.679

22.084

22.999

23.818

-819

Geautoriseerde mutaties reserves: Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo mutaties reserves Saldo resultaat na geautoriseerde bestemming

Bedragen * 1.000 Rekening Afwijking 2008 2008 28.449 37 3.489 823


Toelichting Het resultaat voor bestemming bedraagt 860.000 positief. Bij de mutaties op de reserves is er een nadeel van 1.679.000, zodat het resultaat na bestemming 819.000 negatief is. Bij het tussenbericht werd een gering nadeel van 300.000 voorspeld bij de lasten voor bestemming door overschrijdingen bij het project digitale dossiers; deze hebben zich ook voorgedaan. De verwachte tegenvaller bij onderhoud ambtelijke huisvesting is meegevallen. De afwijking van de baten en bij reservemutaties waren bij het Tweede Tussenbericht niet allemaal voorzien. Het nadeel wordt op hoofdlijnen als volgt verklaard: Het voordeel bij de baten voor bestemming bedraagt circa 750.000 eenmalig. Dit komt vooral doordat: 1. Voor diverse producten zijn niet begrote bijdragen van derden ontvangen: - Voor deregulering zijn SEA bijdragen ontvangen (+ 117.000). - Ten behoeve van de inwonersbudgetten zijn bijdragen van derden (o.a. van Fonds 1818 en woningcorporaties voor het kunstproject in Oosterheem) ontvangen (+ 67.000). - Voor het project externe dienstverlening zijn bijdrages ontvangen van deelnemende gemeentes Haaglanden voor de regionale samenwerking dienstverlening (+ 55.000). 2. Door Publiekzaken zijn meer producten verkocht dan begroot (rijbewijzen en verklaringen omtrent gedrag en paspoorten). De extra gemeentelijke leges bedragen 171.000, de extra rijksleges bedragen + 103.000; Omdat deze bijdragen tot hogere bestedingen hebben geleid staan tegenover deze meevallers even omvangrijke hogere kosten. Daarnaast zijn de rentebaten hoger dan begroot ( 197.000). Tegenover het voordeel aan baten voor bestemming staat een eenmalige tegenvaller bij de onttrekking van reserves van 881.000, doordat bij Flankerend beleid de baten (maar ook de lasten) lager zijn (- 685.000), omdat er op concernniveau rekening is gehouden met een aanzienlijk hogere onttrekking uit de reserve vanwege de reorganisatie van WZI. De betreffende kosten zijn echter reeds grotendeels in de jaarrekening 2007 verwerkt. Het resultaat bij de lasten is ook opgebouwd uit een aantal eenmalige mee- en tegenvallers: Naast de bij de toelichting van de baten al gemelde lagere lasten (flankerend personeelsbeleid) zijn de belangrijkste meevallers: 1. De Sociaal medische kosten vallen mee (+ 145.000): de afdelingen worden concernbreed gecompenseerd voor het verschil tussen de UWV uitkering en de werkelijke loonkosten van sociaal-medische kosten. In 2008 is de compensatie aanmerkelijk afgenomen, er is 50% minder gedeclareerd. De oorzaak ligt vermoedelijk in de uitstroom van reeds bestaande cases en een verminderde instroom van nieuwe cases. Naar aanleiding hiervan zal in 2009 onderzocht worden in hoeverre hier sprake is van een structureel effect.

Concernverslag 2008

76

Programma 8 Bestuur en dienstverlening 2. De projectkosten voor Gezond werk werkt beter, het onderzoek naar een Shared Service Centre en het Managementontwikkelingstraject zijn meegevallen ( 101.000). Naast de bij de toelichting van de baten reeds gemelde hogere kosten zijn ook personeelskosten overschreden. Bij de griffie is ingehuurd*) voor het opvangen van vacatures (- 120.000). Ook voor het project digitale dossiers (zoals gemeld bij het tweede tussenbericht), de interne diensten (o.a. inkoop en aanbesteding en huisvesting), wijkmanagement en managementfuncties is ingehuurd*) op vacatures en vanwege opvang van zieken (circa 650.000) om de voortgang en aansturing te garanderen. Omdat de inhuur duurder is dan eigen personeel ontstaat een eenmalig nadeel op de loonkosten. Bij Publiekszaken is een nadeel op personeelskosten (- 105.000), doordat het efficiencyvoorstel (uit het voorjaarsdebat 2007) om twee balies minder open te doen tijdens de ochtenduren (vrije inloop) niet is gehonoreerd door de raad; de taakstelling is echter gehandhaafd, maar kan niet worden ingevuld. De afwijking bij de onttrekking aan reserves komt vooral doordat het werkelijke renteresultaat bedraagt 390.000. In de begroting is per saldo uitgegaan van een nadeel van 408.000. Dit betekent een verschil van 798.000 dat afgestort wordt in de reserve rente-egalisatie. De grote afwijking is veroorzaakt door het hoge rendement op kasgeld en de niet-geraamde rente op ontvangen subsidiebedragen (o.m. BOR gelden 10 mln.) Op saldi Kostenplaatsen CS was een onttrekking begroot aan de rente egalisatiereserve. Het werkelijke saldo heeft geleid tot een storting waardoor deze onttrekking niet meer nodig was (56.000). *) In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven


Bedragen * 1.000 Primitieve begroting 2008


Rekening 2008

Afwijking 2008

Lasten

25.398

28.486

28.449

37

Baten

2.663

2.666

3.489

823

22.735

25.820

24.960

860

0

456

1.254

-798

Saldo resultaat voor bestemming Geautoriseerde mutaties reserves: Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo mutaties reserves Saldo resultaat na geautoriseerde bestemming

77

651

3.277

2.396

-881

-651

-2.821

-1.142

-1.679

22.084

22.999

23.818

-819

Concernverslag 2008

Programma 9 Inrichting van de stad

2.9

Programma 9 - Inrichting van de stad

1.


2.

De doelstellingen

De overkoepelende doelstelling die onze gemeente nastreeft is in het Collegeprogramma 2006 – 2010 als volgt geformuleerd: “Tevreden inwoners maken een tevreden stad. Het is de opdracht van raad én college om ervoor te zorgen dat Zoetermeer een stad is waarin alle Zoetermeerders prettig wonen, werken en recreëren”. De belangrijkste ruimtelijke opgave is om de schaarse ruimte binnen de stad zodanig te benutten dat kwalitatief hoogwaardige functies kunnen worden gerealiseerd zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de openbare ruimte, de bereikbaarheid en het groen in en om de stad.

Wat hebben we bereikt? 9.1 Een goed bereikbare en verkeersveilige stad. De doelstelling is: Toelichting De doelstelling is met name gericht op het behouden en versterken van een goed bereikbare en verkeersveilige stad. De uitvoering van het programma van de Nota Mobiliteit jaarschijf 2008 verliep volgens planning. De jaarschijf 2009 is eind 2008 vastgesteld door de raad. De uitvoering van het project tot verbetering van de aansluitingen op de A12 is gestart. De voorbereiding van de verlengde Oosterheemlijn ligt op schema. Het project ZoRo bus is tijdelijk stilgelegd omdat tussen de Stadsregio’s Rotterdam en Haaglanden discussie is ontstaan over de financiering.

9.2

Een goede ruimtelijke en fysieke kwaliteit van de stad.

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een meerjarige doelstelling die gericht is op het behoud van een goede ruimtelijke en fysieke kwaliteit van de stad. De uitvoering van het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen ligt op schema. De herziening van sommige bestemmingsplannen is (veelal door externe oorzaken) vertraagd. Daarom is de herziening van een aantal andere bestemmingsplannen naar voren gehaald. De Stadsvisie 2030 is vastgesteld en de Visie Buytenpark is opengesteld voor inspraak. De Ontwikkelingsvisie Bleizo is vastgesteld en wordt verder uitgewerkt.

9.3

(Nieuwe) ruimte voor functies als wonen, werken, voorzieningen, recreatie en groen in de stad.

De doelstelling is: Toelichting Met de realisatie van ruimtelijk-fysieke projecten wordt ruimte gecreëerd voor nieuwe functies. De realisatie van de ruimtelijkfysieke projecten lag gedurende het jaar op schema. Het laatste kwartaal is duidelijk een kentering opgetreden door de huidige marktomstandigheden. Met name de projecten Kwadrant, Palenstein, Van Leeuwenhoeklaan, Centrum-Oost en Denemarkenlaan zijn vertraagd. Bij enkele private initiatiefnemers (Boerhaavelaan, het voormalige Numicoterrein en Zorghart (het ziekenhuis) is de planvorming vertraagd.

3.

9.1

De activiteiten

Een goed bereikbare en verkeersveilige stad.

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Het verbeteren van de interne en externe bereikbaarheid van Zoetermeer: a. invloed uitoefenen op en bijdragen aan bovenlokale beleidsvorming en projecten (Bereik, Randstadrail 2e fase); b. uitvoeren jaarschijf 2008 van het programma Nota Mobiliteit; c. voorbereiden verlenging Oosterheemlijn; d. voorbereiden actualiseren van de beleidsnota Parkeren. 2. Het verbeteren van de verkeersveiligheid van Zoetermeer: a. invloed uitoefenen op en bijdragen aan bovenlokale beleidsvorming en projecten;

Concernverslag 2008


Toelichting 1 a. Dit is een doorlopende activiteit. Er is in 2008 extra inzet geleverd voor de aanbesteding bus, het verkrijgen van financiering voor de Verlengde Oosterheemlijn en de regionale inbedding van Bleizo. b. De werkzaamheden zijn bijna geheel uitgevoerd volgens planning. Alleen het project ZoRo bus is tijdelijk stilgelegd, omdat er discussie is over de financiering tussen de stadsregio’s Rotterdam en Haaglanden. De voorbereiding van de projecten Meerpolder en Geerweg heeft meer tijd gekost vanwege de afstemming met derden. Deze projecten worden naar verwachting in 2009 afgerond. Wethouder verkeer is voorzitter van de gebiedstafel midden. c. De werkzaamheden zijn uitgevoerd volgens planning. Het bestemmingsplan is op 10 juli 2008 vastgesteld door de raad en het Voorlopig Ontwerp is afgerond. Het Definitief Ontwerp voor de eerste fase wordt uitgewerkt. Voor de tweede fase (knoop Bleizo) wordt aangesloten op de planning van de gebiedsontwikkeling Bleizo. Het Rijk en Haaglanden verstrekken aanvullende financiering.

78

Programma 9 Inrichting van de stad b.

c.

advisering gericht op het (door fysieke maatregelen) wegnemen van verkeersonveilige plekken en gericht op het inrichten van de openbare ruimte volgens het concept “Duurzaam Veilig”; uitvoeren jaarschijf 2008 van het programma Nota Mobiliteit.

2

d.

De werkzaamheden zijn uitgevoerd volgens planning. De actualiseringsnotitie is afgerond. De actualisatie wordt medio 2009 afgerond.

a.

Dit is uitgevoerd volgens planning en betreft een doorlopende activiteit. Dit is uitgevoerd volgens planning. Het is een doorlopende activiteit in het kader van de Nota Mobiliteit en het beheer van de openbare ruimte (programma 12). De werkzaamheden zijn grotendeels uitgevoerd volgens planning. De kruising Stephensonstraat is gereconstrueerd. De voorbereiding van de projecten Meerpolder, Brechtzijde/Toneellaan hebben meer tijd gekost vanwege de afstemming met derden.

b. c.

9.2

Een goede ruimtelijke en fysieke kwaliteit van de stad.

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Het vertalen van de beleidsdoelstellingen van de gemeente in ruimtelijke ontwikkelingskaders voor de middellange termijn: a. invloed uitoefenen op en bijdragen aan bovenlokale beleidsvorming; b. afronden van de Stadsvisie 2030 en ruimtelijke vertaling daarvan in een structuurvisie. 2. Het verder uitwerken van ruimtelijk ontwikkelingskaders op gebieds- en locatieniveau: a. opstellen gebiedsvisie Bleizo; b. opstellen gebiedsvisie A12 zone; c. opstellen stedenbouwkundige kaders en randvoorwaarden t.b.v. nieuwe ruimtelijk fysieke ontwikkelingen (nieuwe initiatieven) en planologische procedures. 3. Het juridisch-planologisch verankeren van ruimtelijke ontwikkelingskaders op gebieds- en locatieniveau: a. op basis van het “Meerjarenprogramma Bestemmingsplannen” opstellen en in procedure brengen van bestemmingsplannen; b. afronding handboek digitale bestemmingsplannen; c. implementatie nieuwe weten regelgeving (zoals de Wet op de Ruimtelijke Ordening, de Grondexploitatiewet, de Wkpb, gewijzigde Wm (SMB), Flora- en Faunawet, de Omgevingsvergunning, gewijzigde Wgh etc.); d. adviseren, voorbereiden, begeleiden van derden en voeren van juridische procedure voor artikel. 19.1vrijstellingen. 4. Het instellen van een (stimulerings)fonds om de ruimtelijk kwaliteit van de leefomgeving een kwaliteitsimpuls te geven (motie voorjaarsdebat 2007)


Toelichting 1 a. Dit is een doorlopende activiteit en uitgevoerd volgens planning. De werkzaamheden bestaan hoofdzakelijk uit de advisering in Haaglandse en provinciale ambtelijke projectgroepen en coördinatieoverleg. Daarnaast bestaat dit werk uit de advisering van het college, voor bestuurlijk overleg binnen Haaglanden en provincie. b. Dit is al deels uitgevoerd volgens planning. De Stadsvisie 2030 heeft meer tijd gekost en is in december 2008 afgerond. De vertaling van de Stadsvisie in een Structuurvisie is om deze reden ook vertraagd en start in 2009. 2

a. Dit is afgerond volgens planning. De ontwikkelingsvisie is begin 2008 afgerond en vastgesteld door de raad. Medio 2008 is de gemeenschappelijke regeling opgesteld. In de tweede helft van 2008 is gestart om de ontwikkelingsvisie uit te werken in een Stedenbouwkundig Masterplan. Dit gebeurt binnen de gemeenschappelijke regeling en is medio 2009 afgerond. b. De voorbereiding is gestart in het kader van de Stadsvisie 2030 en Bleizo. Het uitwerken van de gebiedsvisie start na vaststelling van de stadsvisie en gebeurt in 2009. c. Dit is uitgevoerd volgens planning. Het betreft hier een doorlopende activiteit. Het gaat hier om het uitwerken van nieuwe initiatieven.

3

a. Van een aantal projecten is de noodzakelijke planvorming nog niet afgerond. Daardoor is de herziening van de betreffende (voorontwerp) bestemmingsplannen (Boerhaavelaan, Numico, Denemarkenlaan) nog niet gestart. Om toch te voldoen aan doelstellingen van het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen, is de herziening van de bestemmingsplannen Oosterhage en Dorpsstraat naar voren gehaald en al in 2008 gestart. b. Dit is afgerond volgens planning. c. Dit is afgerond volgens planning. d. Dit is uitgevoerd volgens planning. Het betreft een doorlopende activiteit.

4

Zoals in het Eerste Tussenbericht is aangegeven worden deze werkzaamheden niet vanuit dit programma verricht. De uitvoering van de motie 36a vindt plaats in het kader van de Visie Openbare Ruimte (programma 12).

9.3

(Nieuwe) ruimte voor functies als wonen, werken, voorzieningen, recreatie en groen in de stad. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Het definiëren van nieuwe ruimtelijkfysieke projecten (nieuwe initiatieven). • Het uitvoeren van projecten in fase 1 (“nieuw initiatief”): Katwijkerlaantracé,

Toelichting 1 Het project Katwijkerlaantracé is nog niet gestart omdat er nog discussie is met de provincie over het schrappen van de reservering voor een railtrace in het Streekplan. Het project Kop Boerhaavelaan is niet gestart omdat private partijen geen initiatief namen. De initiatiefnemers voor de herontwikkeling van het Numicoterrein hebben

79

Concernverslag 2008


• 2. a. b.

c.

d.

e.

Voorweg 131 Begeleiden van private nieuwe initiatieven: Numicoterrein en Kop van De Boerhavelaan. Het uitvoeren van ruimtelijkfysieke projecten: afronden van de projecten BZK II/AIVD, winkelcentrum Buytenwegh; uitvoeren van projecten in fase 2 (“definitie”) en 3 (“ontwerp”): Culturele as (CP), Kwadrant, herontwikkeling Dwarstochten, Denemarkenlaan, Paltelaan, Vijverhoek, Gasfabriekterrein ; uitvoeren van projecten in fase 3 en 4 (“realisatie”): Rokkeveen-kantoren, Lansinghage, van Leeuwenhoeklaan, Dorpsstraat,Palenstein, Centrum-oost, Bouwen voor Buytenwegh, Nieuwe Driemanspolder; uitvoeren van Oosterheem deelplan 2 (fase 4 en 5); deelplan 3 (fase 3 en 4), Centrumgebied fase 3 en 4 en Verlengde Australiëweg (fase 3 en 4); begeleiden van private initiatieven Boerhaavelaan en Zorghart.

initiatiefnemers voor de herontwikkeling van het Numicoterrein hebben zich beraden op hun plannen en zijn pas aan het einde van 2008 weer met de gemeente in gesprek gegaan. Nieuwe initiatieven zijn: de ontwikkeling van woningbouw aan de 2e Stationsstraat, de Rottezoom en de Amerikaweg. Voor deze drie projecten heeft de raad besloten om kredieten beschikbaar te stellen voor de start van de definitiefase. 2

a. b.

c.

d.

•

• e.

4.

BZK II en winkelcentrum Buytenwegh. Beiden zijn afgerond. Culturele As: daarvan zijn het Definitief Ontwerp (DO) stedenbouw en de grondexploitatie vastgesteld. Kwadrant: het eerste besluit over de selectie van leisure-initiatieven voor het Van Tuyllpark is genomen. Daarnaast is onderzoek gedaan naar herhuisvestingsmogelijkheden voor Greg&Baud. Dwarstochten: de juridische procedure met Tenstone loopt nog door. Denemarkenlaan: er is onduidelijkheid bij de onderwijsinstellingen die zich daar zouden vestigen. De ruimtelijke ontwikkeling ligt daardoor stil. Paltelaan loopt. Vijverhoek: nader onderzoek naar variant 4 en 5 levert vertraging op in de planning. Gasfabriekterrein: de subsidiebeschikking van de provincie is ontvangen, het technisch onderzoek kost meer tijd, de definitiefase duurt langer. Rokkeveen-kantoren: belangstellenden zetten de plannen in de ijskast onder invloed van de kredietcrisis. Lansinghage: de geplande uitgiftes worden niet gehaald omdat kandidaten afhaken. Van Leeuwenhoeklaan: dit ondervindt vertraging in de uitgiftes. Dorpsstraat: de laatste locaties worden afgerond. Palenstein: in overleg met de corporaties is de planning uit de SOK bijgesteld. Dit betekent een langere doorlooptijd van het project met financiële gevolgen. De bouw van de Brede School is gestart. De sloop van de Schoutenhoek heeft niet in 2008 plaatsgevonden en wordt begin 2009 verwacht. Centrum-Oost: dit project is vertraagd door wijzigingen in het ontwerp van de projectontwikkelaar, de vaststelling van de realisatie-overeenkomst en de start bouw worden hierdoor ook vertraagd. Het ‘Bouwen voor Buytenwegh’ loopt volgens planning. Nieuwe Driemanspolder: er is besloten voor de DO-fase een uitvoeringsorganisatie in te stellen. Zoetermeer maakt deel uit van deze organisatie. Oosterheem: in 2008 zijn 435 woningen opgeleverd in plaats van de geplande 627. De vertraging komt met name door de vertraagde bouw van twee grote appartementencomplexen. Het Centrum van Oosterheem is vertraagd vanwege ontwikkelingen op de wereldmarkt voor grondstoffen begin vorig jaar. Medio dit jaar is dit gevolgd door de kredietcrisis. Met diverse partijen wordt overlegd over een afnamegarantie voor de woningen die boven het winkelcentrum gepland zijn. In algemene zin wordt een stagnatie in de verkoop(snelheid) van woningen, met name in de duurdere klassen, geconstateerd. Op 25 april heeft de Stuurgroep ingestemd met van de verkavelingsschets voor deelplan 3, vlek A. De ontwikkeling van vlek A is met ten minste 10 maanden vertraagd wegens de nog lopende gesprekken met Miss Etam. Ook laat hierdoor de definitieve verdeling van de woningen door ontwikkelaars op zich wachten. Pas als er duidelijkheid is over de geluidproblematiek, wordt besloten over de start van de ontwikkeling. De onderhandelingen hierover lopen nog met Etam. Enkele projecten gaan later in de verkoop omdat woningen die al in aanbouw zijn ook langer te koop staan. Bij zowel de Boerhaavelaan als bij Zorghart treedt vertraging op door vertraging in de planvorming bij de initiatiefnemers.


Nr.

Effectenindicator

9.1

Gemiddelde reistijd op de H structuur (Aziëweg tot aansluiting A12)

9.1

Aantal ernstige ongevallen Aantal verkeersonveilige situaties

24 3

24 3

9.1

Aantal ziekenhuisgewonden per 100.000 inwoners 29

25

Concernverslag 2008

Nulmeting (met jaar)

Doel 2008

Realisatie 2008

Afwijking 2008

i.o.

i.o.

Niet goed meetbaar

-

80

Bekend in april Bekend in

Bron

Verkeersveiligheidsmonitor Haaglanden


9.2

conform doelstelling Haaglanden % van de inwoners dat natuur ervaart

9.2

Aantal gebieden met verouderde regelingen

9.3

Totale woningvoorraad Aantal nieuw gerealiseerde woningen Aantal gesloopte woningen Aantal nieuw gerealiseerde m2 b.v.o kantoren Aantal gesloopte m2 b.v.o kantoren

9.3 9.3

•

Nr.

Prestatie-indicator

9.1.2

Afgeronde projecten uitvoeringsprogramma nota mobiliteit

9.2.3

9.3.1

73

-

-

p.m

52.066 50.802 487 (1 jan. 2007) 41 1.200 10.000

Aantal nieuw gerealiseerde m2 bedrijventerrein

april Zie programma 3 Niet meer van toepassing 51.289 777 4 491 0 0 0 0

Omnibus enquête

Grondbedrijf

1.200 10.000

Grondbedrijf

Grondbedrijf

-

27.008

Nulmeting (met jaar)

Doel 2008

Realisatie 2008

Afwijking 2008

0 (2007)

2

3

+1

Afdeling Stadsontwikk eling

6

5

-1

Afdeling Stadsontwikk eling

Vastgestelde bestemmings-plannen(cumulatief)

Oplevering aantal woningen

Bron

487

491

4

Grondbedrijf

Oplevering m2 BVO kantoren

0

0

0

Grondbedrijf

Oplevering m2 bedrijfsterrein

10.756

27.008

16.252

Grondbedrijf

Oplevering m2 BVO voorzieningen

6.975

6.975

0

Grondbedrijf

Toelichting op de meetfactoren Doelstelling 9.1 Voor de bereikbaarheid van de stad is de effectenindicator ‘reistijd op de H-structuur’ opgenomen. Deze indicator blijkt in de praktijk niet hanteerbaar omdat onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om betrouwbaar te zijn. In de programmabegroting 2009 is deze effectenindicator dan ook geschrapt. Het doel om het aantal ernstige ongevallen en verkeersonveilige situaties voor de komende jaren gelijk te houden, moet bezien worden in relatie tot de verdere groei van de stad (ontwikkeling en afronding Oosterheem) en de autonome groei van de mobiliteit. Het aantal verkeersbewegingen en verkeersonveilige situaties neemt door deze groei in absolute zin nog verder toe. Maar in relatieve zin is sprake van een afname. De indicator ‘aantal ziekenhuisgewonden’ vormt eigenlijk een dubbeling met de hierboven genoemde indicator en is in de programmabegroting 2009 geschrapt. Doelstelling 9.2 De doelstelling ’% van de inwoners dat natuur ervaart‘ is ook opgenomen in programma 3 en daarom geschrapt in programma 9 van de programmabegroting 2009. De effectenindicator ’aantal gebieden met verouderde regelingen’ is niet meer van toepassing. Eind 2007 is het programma en de meerjarige doelstelling herijkt. De raad heeft het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen 2008-2013 vastgesteld. In dat verband is gekozen voor nieuwe gebiedsaanduidingen en een andere fasering. Sindsdien wordt alleen nog gerapporteerd op de prestatie-indicator ’aantal vastgestelde bestemmingsplannen’. Doelstelling 9.3 De prestatie-indicator ‘oplevering woningen’ (487) betreft een saldo waarbij ook de sloop van Schoutenhoek is verrekend. In feite is het dus een saldo nieuwbouw minus sloop en niet alleen de oplevering. Het doel was in 2008 802 woningen op te leveren.

81

Concernverslag 2008


5.


Financieel resultaat Primitieve begroting 2008 78.902 86.252


Rekening 2008 107.200 111.108

Bedragen * 1.000 Afwijking 2008 32.182 -41.129


-7.350

-12.855

-3.908

-8.947


16.715 5.865

33.122 16.478

18.341 11.121

14.781 -5.357


10.850

16.644

7.220

9.424

3.500

3.789

3.312

477

Lasten Baten


Toelichting op de afwijkingen onder de lasten: grondexploitatie voordeel overig voordeel 5.970.000

26.212.000,

1. Een voordeel van 26.212.000.000 op grondexploitaties. De investeringskosten zijn mede als gevolg van vertraging bij projecten in 2008 aanzienlijk achtergebleven bij de raming. De ramingbedragen zijn nog gebaseerd op de herziene grondexploitaties met peildatum 1 januari 2008. Deze zijn inmiddels herzien per 1 januari 2009 en daarin is de fasering van de investeringskosten geactualiseerd op basis van voortschrijdend inzicht over de voortgang in de projecten. De herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2009 is op 6 april 2009 door de gemeenteraad vastgesteld. Het saldo van de baten en lasten per complex wordt , rekeninghoudend met de mutaties reserves, als mutatie voorraden verantwoord. Het achterblijven van de baten en lasten ten opzichte van de raming kan leiden tot een lagere mutatie voorraden. Dat geldt zowel voor de lasten als baten. Zo vallen de lasten voor Oosterheem 34,4 miljoen lager uit dan geraamd. Voor de vastgestelde grondexploitaties zijn bij de herziening per 1 januari 2009, vastgesteld in de raadsvergadering van 6 april, de verschillen zowel in de gerealiseerde als de nog te maken kosten per grondexploitatie uitgebreid toegelicht. De belangrijkste afwijkingen die nog niet eerder zijn toegelicht betreffen: Dorpsstraat; nadeel 16,7 miljoen Zoals gemeld in het concernverslag 2007 is de administratieve afsluiting van het complex doorgeschoven naar 2008. Deze afwikkeling is in 2008 niet geraamd en dat verklaart de overschrijding. Zie ook de toelichting bij de afwijking onder de baten. Palenstein; nadeel 3,8 miljoen Ten laste van het resultaat 2008 is de voorziening nadelig complex Palenstein opgehoogd van 9,4 miljoen naar 19,1 miljoen. Dit is de contante waarde van de grondexploitatie per 1 januari 20009. In de begroting 2008 is nog uitgegaan van een gefaseerde vorming van de voorziening nadelig complex Palenstein. Daartegenover staan lagere investeringkosten en een lagere mutatie voorraden. Dat verklaart met name de overschrijding onder de lasten van Palenstein. 2. Een voordeel van 5.970.000 op overig. Het voordeel van 5.970.000 wordt voor een belangrijk deel bepaald doordat investeringen in bovengemeentelijke plannen ( 4.100.000) en gemeentelijke plannen ( 1.172.000) achterblijven bij de ramingen. De onderschrijdingen in de bovengemeentelijke plannen hebben betrekking op projecten zoals de aansluitingen A12 ( 2.577.000): Afrikaweg, Oostweg, Lus Zuidweg, het Investeringsprogramma Regionale Fietspaden ( 1.010.010) en de jaarschijf 2008 Mobiliteit ( 1.222.000). Voor een deel van deze plannen is in 2008 gestart met voorbereidende werkzaamheden dan wel zijn deelprojecten in uitvoering maar nog niet volledig gerealiseerd. Terwijl in de ramingbedragen de totale kosten van het

Concernverslag 2008

82

Programma 9 Inrichting van de stad plan zijn opgenomen. Dat verklaart dat deze plannen een onderschrijding te zien geven. Overigens wordt verwacht dat veel van deze projecten in 2009 gerealiseerd kunnen worden. De onderschrijding in de gemeentelijke plannen heeft voor een bedrag 717.000 betrekking op het krediet “Het land, de stad en de plas”. De Dienst Landelijk Gebied heeft besloten een deel van de projecten, waarin de gemeente deelneemt op basis van cofinanciering, te stoppen dan wel over te hevelen naar de Provincie of het Stadsgewest Haaglanden. Dat verklaart waarom het krediet een onderschrijding te zien geven. Toelichting op de afwijkingen onder de baten: grondexploitatie nadeel nadeel 3.438.000

37.691.000, overig

1. Een nadeel van 37.691.000 op grondexploitaties. Ook hier geldt dat de ramingbedragen nog zijn gebaseerd op de herziene grondexploitaties met peildatum 1 januari 2008. Deze zijn inmiddels herzien per 1 januari 2009 en daarin is de fasering van de opbrengsten geactualiseerd op basis van voortschrijdend inzicht over de voortgang in de projecten. Het saldo van de kosten en opbrengsten wordt via een mutatie voorraden geactiveerd als onderhanden werken. Lagere investeringskosten en opbrengsten leiden per saldo ook tot een lagere mutatie voorraden. Voor Oosterheem geldt dat met name door achterblijvende grondopbrengsten de baten 29,7 lager uitvallen dan geraamd. Voor de vastgestelde grondexploitaties zijn in de herziening per 1 januari 2009, vastgesteld in de raadsvergadering van 6 april, de verschillen zowel in de gerealiseerde als de nog te maken opbrengsten per grondexploitatie uitgebreid toegelicht. De belangrijkste afwijkingen die nog niet eerder zijn toegelicht betreffen: Dorpsstraat; voordeel 19,7 miljoen. Zoals gemeld in het concernverslag 2007 is de administratieve afsluiting van het complex doorgeschoven naar 2008. Deze afwikkeling is in 2008 niet geraamd en dat verklaart het voordeel van 19,7 miljoen. Het betreft de vrijval van de voorziening nadelige complex Dorpsstraat. Zie ook de toelichting bij de afwijking onder de lasten. 2. Een nadeel van 3.438.000 op overig. Het nadeel van 3.438.000 wordt voor een belangrijk deel verklaard doordat de opbrengsten die een relatie hebben met de investeringen in bovengemeentelijke plannen ( 2.174.000) en gemeentelijke plannen ( 781.000) lager uitvallen dan geraamd. Dat komt omdat de voor de verschillende projecten te ontvangen subsidies van het Rijk en het Stadsgewest Haaglanden lager uitvallen. Dat wordt veroorzaakt doordat de geraamde investeringskosten evenmin in 2008 volledig hebben plaatsgevonden. Toelichting op de afwijkingen bij de toevoegingen aan de reserves ad

14.781.000 (voordelig)

1. Grondexploitaties ; 14,6 miljoen lagere onttrekking aan reserves. In de begroting is uitgegaan van de geprognosticeerde stortingen in de MIP-reserve en de reserve versterking financiële positie grondbedrijf op basis van de grondexploitaties per 1 januari 2008. De werkelijke stortingen zijn gebaseerd op de herziene grondexploitaties per 1 januari 2009. De herziening van de grondexploitatie Oosterheem per 1 januari 2009 geeft, rekeninghoudend met de besluitvorming over het centrumplan, voor de contante waarde van het resultaat een verbetering te zien van 10,6 miljoen. Ondanks minder gronduitgiften in 2008 dan geraamd, leidt de verbetering van het resultaat ertoe dat 1,5 miljoen meer gestort kan worden. Ook de afsluiting van de grondexploitaties Centrum-West en Dorpsstraat leiden ertoe dat 4,0 meer gestort kan worden dan geraamd. Tegenover deze hogere stortingen van in totaal 5,5 miljoen staan lagere storingen dan geraamd voor een bedrag van 20,3 miljoen. De belangrijkste daarvan zijn lagere stortingen in de reserve MIP en de reserve versterking financiële positie grondbedrijf als gevolg van het achterblijven van de grondverkopen in Lansinghage ( 4,2 miljoen) en Restgronden afgesloten complexen ( 1,5 miljoen) en een niet gerealiseerde storting in de reserve exploitatietekort Palenstein ( 2,0 miljoen). Het verschil wordt voorts in belangrijke mate bepaald door mutaties met eerdergenoemde reserves en in verband met het treffen van de voorziening Palenstein ( 6,6 miljoen), een deel van de voorziening nadelig complex Culturele As ( 1,9 miljoen) en de afwaardering ( 2,3 miljoen) van de panden Franklinstraat/ Edisonstraat.

83

Concernverslag 2008


Toelichting op de afwijkingen bij de onttrekkingen aan de reserves ad

5.357.000 (nadelig)

1. Grondexploitaties; 3,1 miljoen lagere onttrekking aan reserves. Het vrijvallen van middelen uit de risicoreserve heeft een directe relatie met het niveau van de investeringen en opbrengsten. Omdat de investeringskosten en opbrengsten achterblijven bij de ramingbedragen valt de onttrekking uit de risicoreserve 2,0 miljoen lager uit, waarvan 1,6 miljoen betrekking heeft op Oosterheem. In 2008 hebben grondaankopen plaatsgevonden waarvan de onrendabele top ad 0,2 miljoen vanuit de bestemmingsreserve Strategische Aankopen is gefinancierd. Dat leidt ertoe dat de onttrekking uit de reserve 0,4 miljoen lager uitvalt dan geraamd. 2. Lagere onttrekking overig 2,3 miljoen. De investeringen in bovengemeentelijke en gemeentelijke plannen worden gefinancierd door subsidies van onder andere het Rijk en het Stadsgewest Haaglanden en daarvoor gereserveerde middelen in de reserves. Doordat de investeringskosten lager uitvallen dan geraamd vallen de subsidies van het Rijk en het Stadsgewest Haaglanden (zie toelichting afwijkingen onder de baten) eveneens lager uit en behoeft minder te worden onttrokken aan de reserves. Dat verklaart in belangrijke mate in geautoriseerde onttrekkingen aan de reserves. Toelichting resultaat na geautoriseerde bestemming Met betrekking tot personele kosten en inhuur is een voordeel gerealiseerd van ongeveer 195.000 als gevolg van vacatureruimte en een hogere productiviteit die slechts gedeeltelijk is ingezet voor inhuur van derden. Daarnaast is vanuit de EBO -gedachte 122.000 prijsindexatie niet ingezet. Ook werd een voordeel behaald door de vrijval van kapitaallasten voor Wauw 3 van 102.000. Tegenover deze voordelige verschillen staat een nadelig verschil als gevolg van kosten van een extern bureau voor de uitvoering van een algemeen intern controle onderzoek ( 103.000) waren niet begroot. Deze afwijking is gemeld in het Tweede Tussenbericht. Dat zijn de belangrijkste verklaringen (> 100.000) voor het voordelig resultaat van 477.000. Financieel resultaat na geautoriseerde bestemming


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 272

246

810.11 - STRATEGIE EN PROGRAMMACOORDINATIE

1.726

1.266

460

810.23 - BOVENGEMEENTELIJKE PLANNEN

9.823

5.726

4.097

810.63 - GEMEENTELIJKE PLANNEN

3.212

2.040

1.172

0

0

0

002.21 - ADMINISTRATIEF VASTGOEDSYSTEEM

830.01 - NOG u t v WERKEN AFGESL.COMPL. (Grondbedrijf)

26

619

4.531

-3.912

18.024

18.212

-188

830.04 - BIJZONDERE PROJECTEN (GRONDBEDRIJF)

2.046

1.908

138

830.05 - GRONDEXPLOITATIE DWARSTOCHT

1.801

677

1.124

830.06 - GRONDBEDRIJF OVERIGE

7.597

2.807

4.790

830.10 - GRONDEXPLOITATIE KANTORENPARK ROKKEVEEN

2.160

371

1.789

830.11 - GRONDEXPLOITATIE LANSINGHAGE

5.242

26

5.216

830.18 - GRONDEXPLOITATIE OOSTERHEEM

830.02 - VERSPREIDE PERCELEN (GRONDBEDRIJF) 830.03 - GRONDEN ZONDER GRONDEXPL.-BEREKENING

68.960

36.554

32.406

830.19 - GRONDEXPLOITATIE CENTRUM-WEST

3.385

3.386

-1

830.20 - GRONDEXPLOITATIE ZEGWAARTSEWEG NOORD

2.602

674

1.928

830.21 - GRONDEXPLOITATIE BUYTENWEGH

1.518

87

1.431

130

153

-23

830.22 - GRONDEXPLOITATIE DELFTSEWALLEN

0

19.666

-19.666

830.26 - GRONDEXPLOITATIE CENTRUM-OOST

3.181

144

3.037

830.29 - GRONDEXPL. RESTGRONDEN AFGESLOTEN COMPL.

4.041

1.629

2.412

830.25 - GRONDEXPLOITATIE DORPSSTRAAT

Concernverslag 2008

84


830.32 - GRONDEXPLOITATIE V.LEEUWENHOEKLAAN

8.287

2.534

5.753

830.42 - GRONDEXPLOITATIE PALENSTEIN

8.044

3.397

4.647

392

392

0

6.335

4.870

1.465

830.51 - GRONDEXPL. WINKELCENTRUM BUYTENWEGH 830.52 - GRONDEXPLOITATIE CULTURELE AS 830.53 - GRONDEXPLOITATIE SCHOLENLOCATIE PALTELAAN 830.54 - LEISURE ACTIVITEITEN EN VAN TUYLL SPORTPARK

46

11

35

140

0

140

1

738

-737

830.72 - GRONDEXPLOITATIE KWADRANT

345

908

-563

913.03 - OVERIGE FINANCIELE MIDDELEN

10.867

11.292

-425

1.710

1.297

413

172.504

125.541

46.963

830.71 - GRONDEXPLOITATIE VAN TUYLLSPORTPARK ZUID

922.30 - ALGEMENE BATEN ENLASTEN HA-RU: (bedrijfsvoering)

Totaal programmalasten Baten per product

0

0

0

810.11 - STRATEGIE EN PROGRAMMACOORDINATIE

1.235

866

-369

810.23 - BOVENGEMEENTELIJKE PLANNEN

9.419

5.317

-4.102

810.63 - GEMEENTELIJKE PLANNEN

1.195

146

-1.049

0

0

0

002.21 - ADMINISTRATIEF VASTGOEDSYSTEEM

830.01 - NOG u t v WERKEN AFGESL.COMPL. (Grondbedrijf)

619

4.531

3.912

18.024

18.212

188

830.04 - BIJZONDERE PROJECTEN (GRONDBEDRIJF)

2.046

1.857

-189

830.05 - GRONDEXPLOITATIE DWARSTOCHT

1.801

677

-1.124

830.06 - GRONDBEDRIJF OVERIGE

7.693

2.903

-4.790

830.10 - GRONDEXPLOITATIE KANTORENPARK ROKKEVEEN

2.160

371

-1.789

830.11 - GRONDEXPLOITATIE LANSINGHAGE

5.242

26

-5.216

830.18 - GRONDEXPLOITATIE OOSTERHEEM

830.02 - VERSPREIDE PERCELEN (GRONDBEDRIJF) 830.03 - GRONDEN ZONDER GRONDEXPL.-BEREKENING

68.960

36.554

-32.406

830.19 - GRONDEXPLOITATIE CENTRUM-WEST

3.385

3.386

1

830.20 - GRONDEXPLOITATIE ZEGWAARTSEWEG NOORD

2.602

674

-1.928

830.21 - GRONDEXPLOITATIE BUYTENWEGH

1.518

87

-1.431

130

153

23

0

19.666

19.666

830.26 - GRONDEXPLOITATIE CENTRUM-OOST

3.181

144

-3.037

830.29 - GRONDEXPL. RESTGRONDEN AFGESLOTEN COMPL.

4.041

1.629

-2.412

830.32 - GRONDEXPLOITATIE V.LEEUWENHOEKLAAN

8.287

2.534

-5.753

830.42 - GRONDEXPLOITATIE PALENSTEIN

7.940

3.293

-4.647

392

392

0

6.335

4.870

-1.465

46

11

-35

140

0

-140

1

738

737

830.72 - GRONDEXPLOITATIE KWADRANT

345

908

563

913.03 - OVERIGE FINANCIELE MIDDELEN

11.785

12.283

498

193

2

-191

168.715

122.229

-46.486

830.22 - GRONDEXPLOITATIE DELFTSEWALLEN 830.25 - GRONDEXPLOITATIE DORPSSTRAAT

830.51 - GRONDEXPL. WINKELCENTRUM BUYTENWEGH 830.52 - GRONDEXPLOITATIE CULTURELE AS 830.53 - GRONDEXPLOITATIE SCHOLENLOCATIE PALTELAAN 830.54 - LEISURE ACTIVITEITEN EN VAN TUYLL SPORTPARK 830.71 - GRONDEXPLOITATIE VAN TUYLLSPORTPARK ZUID

922.30 - ALGEMENE BATEN ENLASTEN HA-RU: (bedrijfsvoering)


85

Concernverslag 2008

Programma 10 Economie

2.10 Programma 10 - Economie 1.


2.

De doelstellingen

Doelstelling van het economisch beleid van Zoetermeer is het in stand houden en bevorderen van een gezonde economie. Een gezonde economie met gedifferentieerde bedrijvigheid en werkgelegenheid die goed aansluiten bij de omvang en het opleidingsniveau van onze beroepsbevolking en die een goede, op de toekomst gerichte voorzieningenstructuur biedt aan onze inwoners, instellingen en bedrijven.

Wat hebben we bereikt? 10.1 Vestiging van nieuwe bedrijvigheid, behoud bestaande bedrijven en groei van de werkgelegenheid (CP)

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een doorlopende, meerjarige doelstelling. De acquisitie is voornamelijk gericht op de speerpunten Bestuur & Belang, ICT en Leisure. In 2008 is het aantal nieuwe vestigingen als gevolg van acquisitie hoger dan geraamd. Daarentegen is het aantal nieuwe prospects (nieuwe contacten) lager dan verwacht. Dit komt doordat met name in de tweede helft van het jaar de investeringen van nieuwe bedrijven buiten Zoetermeer duidelijk afnamen. Met name ook op internationaal gebied wierp de financiële crisis haar schaduw vooruit. Het aantal nieuwe prospects via het samenwerkingsverband West Holland Foreign Investment Agency (WFIA) was beduidend lager dan in 2007. Ook het resultaat van uiteindelijke vestigers was met 1 bedrijf met 1 arbeidsplaats bij de start (bedrijf verwacht wel in 3 jaar te groeien naar 15 arbeidsplaatsen) uiterst mager (zie verder onder 10.1.3 activiteiten). De werkgelegenheid in Zoetermeer is desondanks naar verwachting aanzienlijk toegenomen door een groeiend aantal bedrijven dat zich vestigt, uitbreidt of start. Aan het begin van 2008 bedroeg het aantal banen ruim 51.000 (inclusief parttimers en uitzendkrachten). Dit blijkt uit een nieuwe telling op basis van een verbeterde systematiek van het stadsgewestelijk bedrijvenregister. De herberekende cijfers voor 2006 geven circa 46.200 arbeidsplaatsen aan. Dus in de periode 2006-2008 is sprake van een toename van circa 4.800 banen. De toename van de werkgelegenheid in 2008 is nog niet exact bekend. Wel is bekend dat het aantal vestigingen met ruim 200 is gestegen. Naar schatting zijn hier 800 tot 1000 arbeidsplaatsen mee gemoeid. We mogen dan ook stellen dat de taakstelling van het Collegeprogramma (+ 6000 banen) goed op schema ligt.

10.2

Betere aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt (CP)

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een doorlopende, meerjarige doelstelling. Daarbij zijn meerdere partijen van elkaar afhankelijk. Deze doelstelling wordt vooral ingevuld in het kader van de Sociaal Economische Agenda. In alle reguliere contacten met nieuwe en gevestigde bedrijven brengen de accountmanagers van Economische Zaken (EZ) de vraag naar personeel en het aanbod van werkzoekenden uit Zoetermeer bij elkaar. Mogelijke matches worden vervolgens doorgeleid naar de afdeling Werk, Zorg en Inkomen (WZI). De werkmakelaars van die afdeling brengen in nauwe samenwerking en afstemming met het UWVWERKbedrijf de match tussen werkgever en werkzoekende tot stand.

10.3

Een aantrekkelijk en gevarieerd vestigingsmilieu voor bedrijven (CP)

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een doorlopende, meerjarige doelstelling. Meerdere factoren zijn van invloed op de kwaliteit van het vestigingsmilieu, maar vooral ook op de manier waarop de ondernemers het vestigingsklimaat beleven. Diverse activiteiten moeten tezamen bijdragen aan een verbeterd vestigingsklimaat. Bijvoorbeeld de revitalisering van bedrijventerreinen en winkelcentra, het terugdringen van de administratieve lastendruk, het gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid, de communicatie met de gemeente en dergelijke. Zij hebben in 2008 regelmatig in de verschillende overleggremia met het bedrijfsleven op de agenda gestaan. De uitvoering ervan vindt voor het merendeel plaats onder de noemer van de Sociaal Economische Agenda. Het jaarverslag 2008 van het SEA stelt dat de goede weg is ingeslagen en dat er concrete vorderingen zijn gemaakt. Op verzoek van het Sociaal Economisch Platform kriigt een aantal activiteiten ook in 2010 (en mogelijk daarna) een vervolg. De tweede benchmark naar het vestigingsklimaat voor het bedrijfsleven vindt in het eerste kwartaal van 2009 plaats. Pas dan wordt bekend of de hierboven genoemde vorderingen zich ook laten vertalen in een hogere score dan eind 2006 (gemiddeld 6,7).

10.4

Groei van startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven (CP)

De doelstelling is: Toelichting

Concernverslag 2008

86

Programma 10 Economie Het betreft een doorlopende, meerjarige doelstelling, die ook in SEA- verband is uitgevoerd. De uitvoering van het startersbeleid heeft in breder verband plaatsgevonden, zowel binnen de gemeente (EZ, WZI), als mede met de Kamer van Koophandel (KvK) en RVOZ. Doel is te komen tot een bundeling van de startersadvisering, de microfinanciering, het mentorproject en nog veel meer. Het voorstel ‘Stimulering startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven’ is in juli 2008 onder de aandacht gebracht van de raad. Mede in het kader van het programma Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer (KIZ) is met een aantal partijen overleg gestart over diverse vormen van huisvesting voor startende ondernemers. Daarbij kwamen mogelijkheden aan de orde als de innovatiefabriek, low-budgetruimten, facility centres, etcetera. Het gaat hierbij zowel om bestaande als om nieuw te ontwikkelen ruimten. Naar verwachting worden een of meer projecten in 2009 concreet.

10.5

Een kwalitatief goede en op de toekomst gerichte voorzieningenstructuur

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een doorlopende, meerjarige doelstelling, die deels ook in SEA-verband zijn beslag krijgt. Er zijn meerdere initiatieven genomen om het economisch voorzieningenpakket te verbreden of kwalitatief te verbeteren. Bijvoorbeeld door de revitalisering van winkelcentra, het faciliteren van leisureprojecten, door horeca en door het realiseren van verblijfsvoorzieningen. Met uitzondering van Meerzicht, de Oranjelaan en het Piet Heinplein zijn in alle winkelcentra plannen in de maak, worden ze uitgevoerd of zijn ze aan afronding toe. Het gaat er vooral om het comfort voor de consument te verbeteren. Dus ruimere, toegankelijkere winkels, een aantrekkelijke aankleding en meer veiligheid. Met de Culturele As zullen Stadshart en Dorpsstraat een eenheid worden. Daardoor worden zij aantrekkelijker voor de (regionale) consument. Het aantal horecavestigingen is licht toegenomen, met name rond de Dorpsstraat. De situatie zal verder verbeteren door de versoepeling van bestemmingsplannen in het Stadscentrum, de realisatie van Cadenza en de uitgifte van diverse horecapunten rond de stad. Het afgelopen jaar is met een groot aantal initiatiefnemers van leisure-projecten gesproken. Gebiedsvisies zijn of worden gemaakt en selectieprocedures zijn in gang gezet. Zo faciliteert de gemeente de voor Zoetermeer interessante initiatieven. Het programma Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer (KIZ) is volop in uitvoering. Een nieuwe opleiding Information Security Management is succesvol gestart aan de Academie voor ICT en Media. Daarnaast heeft het Kennisfestival Zuid Holland in Zoetermeer plaatsgevonden. De realisatie van de Zuid Holland Internet Exchange (ZHIX) heeft vertraging opgelopen doordat de SBBZ (Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Zoetermeer) is afgehaakt.

3.

10.1

De activiteiten

Vestiging van nieuwe bedrijvigheid, behoud bestaande bedrijven en groei van de werkgelegenheid (CP) Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Opstellen gerichte acquisitieplannen (op basis van marktanalyse Economische Potenties Zoetermeer). 2. (Economische) city marketing, promotie, acquisitie van bedrijven, netwerken en leggen en onderhouden van contacten met bedrijfsleven / intermediairs. 3. Begeleiding vestigingsproces nieuwe bedrijven / verhuizers. 4. Monitoring van vragen en ontwikkelingen vanuit bestaand bedrijfsleven (via bedrijfsbezoeken, overige directe contacten, etc.). 5. Accountmanagement ingeval van vragen zittend bedrijfsleven binnen en buiten de gemeentelijke organisatie. 6. Regelmatig (bestuurlijk) overleg met het gevestigde bedrijfsleven en intermediaire organisaties (Raad voor ondernemend Zoetermeer, Detailhandels-vereniging Zoetermeer, KvK, MKB, etc.).

10.2

Toelichting 1 Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit. Acquisitieplan Oosterhage is opgesteld. Accountplannen zijn opgesteld voor de aanwezige ’clusters’ in Zoetermeer. Denk aan bijvoorbeeld het bestuur en belangenorganisaties, het ICT cluster, het olie en gas cluster, het medisch-technologische cluster, etcetera. 2

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit. De gemeente heeft deelgenomen aan de Ondernemersbeurs Zoetermeer in Silverdome en aan de nationale vastgoedbeurs Provada. Daarnaast is de gemeente vertegenwoordigd op diverse netwerkbijeenkomsten (o.a. van werkgeversorganisatie VNO/NCW). Ook heeft periodiek overleg plaatsgevonden met de relevante vastgoedpartijen die in Zoetermeer actief zijn.

3

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit. In het eerste half jaar trok de vraag aan in Zoetermeer en daarbuiten. In de tweede helft van het jaar was er sprake van een lichte teruggang van met name bedrijven buiten Zoetermeer.

4

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit. In 2008 zijn vanwege de toename van directe vragen minder bedrijfsbezoeken afgelegd.

5

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit.

6

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit.

Betere aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt (CP)

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Bijdragen aan (het jaarprogramma) van de Zoetermeerse Sociaal Economische


Toelichting 1 Dit is uitgevoerd volgens planning. Het betreft een doorlopende activiteit in 2008. De bijdragen aan (het jaarprogramma) van de Zoetermeerse

87

Concernverslag 2008


0. 3.

4.

Agenda 2006-2010. Vanuit accountmanagement EZ bemiddelen tussen bedrijven en arbeidsbemiddelende instanties. Bijdragen aan programma’s ter verbetering arbeidsmarkt (Samenwerking Onderwijs Bedrijfsleven / SOB, etc.). Verkennen van de mogelijkheden van trainings- en arbeidsplekken bij bedrijven en het bijdragen aan de uitvoering ervan.

10.3

Sociaal Economische Agenda zijn in uitvoering. Daaronder valt het informeren en enthousiasmeren van bedrijven om mee te helpen de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt te verbeteren en concrete leerwerkprogramma’s te leveren. Concrete producten in dit kader komen hierna aan de orde. 2

Dit is uitgevoerd volgens planning. Er is gewerkt aan een integraal gemeenschappelijk concept om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter af te stemmen. De gemeente Zoetermeer, UWV-WERKbedrijf, DSW en het ID College hebben samen het ‘Werkgeversservicepunt Zoetermeer’ vormgegeven. Daar staat de vraag van de klant (werkzoekende en werkgever) centraal. In nauwe samenwerking en afstemming met het Zoetermeerse bedrijfsleven (werkgevers, RVOZ, DVZ, KvK, etc.) wordt geleidelijk aan het portfolio van het Werkgeversservicepunt ingevuld. De wensen en mogelijkheden aan werkgeverszijde worden met name door de werkmakelaars van het Werkgeversservicepunt Zoetermeer en de accountmanagers EZ gezamenlijk ingevuld.

3

Dit is uitgevoerd volgens planning.

4

In 2008 zijn arrangementen/package deals gesloten met Zoetermeerse ondernemers over het plaatsen van werkzoekenden. Het gaat om beveiligheidsbedrijf Capricorn en Scholte Transport Groep. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt met EVO, Conexxion, VIP TAX, Redmail, GOM, OBT Drukkerij, en Mailprofs. Met de volgende bedrijven zijn nieuwe contacten gelegd: Trekpleister, Iron Mountain, de Belastingdienst, Clean Lease Fortex, Snowworld/Burggolf en Taxibedrijf vd Heuvel. Met Aldi wordt gesproken over een convenant voor het plaatsen van werkzoekenden in haar nieuwe distributiecentrum op het bedrijventerrein Prisma. Daarnaast heeft de gemeente Zoetermeer de afgelopen periode sterk geïnvesteerd in haar relatie met ketenpartijen (Zoetermeerse werkgevers, koepelorganisaties en toeleidende organisaties op het terrein van werk en inkomen). Deze investering is vertaald naar een lokaal convenant ‘Diversiteit en gelijke behandeling in bedrijf’. De gemeente Zoetermeer, WERKbedrijf, koepelorganisaties, Zoetermeerse werkgevers en toeleidende organisaties op het terrein van arbeid en sociale zekerheid hebben in totaal 240 vacatures beschikbaar gesteld voor de instroom van allochtonen, vrouwen, ouderen (45+) en arbeidsgehandicapten binnen hun bedrijf. Inmiddels zijn de eerste werknemers geplaatst.

Een aantrekkelijk en gevarieerd vestigingsmilieu voor bedrijven (CP)

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Beleidsadvisering in het kader van (her)ontwikkeling van (nieuwe) bedrijven- en kantorenlocaties. 2. Bij elkaar brengen van partijen ten behoeve van de uitbreiding van bestaande en/of de vestiging van nieuwe bedrijven. 3. Uitvoering plan van aanpak project “Revitalisering Noordelijke Bedrijventerreinen”. Dit in nauw overleg met het betrokken bedrijfsleven, bedrijvenverenigingen, KvK, MKB, etc. 4. Uitvoeren plan van aanpak verbeteracties (op grond van uitkomsten Benchmark Vestigingsklimaat 2006/2007). 5. Mede uitvoeren acties terugdringen administratieve lastendruk.

Concernverslag 2008


Toelichting 1 Dit is een doorlopende activiteit, uitgevoerd volgens planning. Aan onder meer de projecten Oosterheem, Rokkeveen, Boerhaavelaan en Bleizo is in dit verband geadviseerd. Daarnaast is de Transformatiestudie afgerond en aan de raad ter kennis gebracht. 2

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit, waarbij het accent ligt op het relatiebeheer en het versterken van netwerken.

3

Dit is uitgevoerd volgens planning en een doorlopende activiteit (zie 10.2, ad. 1). De revitalisering ligt goed op schema en wordt door het betrokken bedrijfsleven als zeer positief ervaren. Enkele onderdelen van het plan van aanpak zijn vertraagd, mede omdat de procedures, het in- en externe overleg en de besluitvorming meer tijd vergen. Dit heeft ertoe geleid dat het geraamde budget voor 2008 nog niet geheel is benut. Daarom is het voorstel om het restant budget voor 2008 over te hevelen naar 2010 voor het parkmanagement van de noordelijke bedrijventerreinen. Dat wordt naar verwachting in dat jaar ingevoerd. Het Ruimtelijk Functioneel Plan is in concept afgerond en het onderzoek parkmanagement is gestart. Het Parkeerplan en het bewegwijzeringplan zijn inmiddels gereed en er heeft een eerste schoonmaakactie plaatsgevonden.

4

Dit is een doorlopende activiteit. In 2008 is met name aandacht besteed aan acties om de regelgeving en de administratieve lastendruk bij ondernemers te verminderen. Ook worden de inkoop- en aanbestedingsprocedures van de gemeente zichtbaarder gemaakt. Bedrijfsleven en gemeenten werken samen in

88

Programma 10 Economie onder andere SEA-projecten (zie elders). 5

10.4

Groei van startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven (CP)

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Uitvoeren plan van aanpak Faciliteren (huisvesting) startende bedrijven via onder meer overleg met ontwikkelaars en beleggers, begeleiding starters ( i.s.m. KvK en overige instanties). 2. Het stimuleren van jong ondernemersschap en nieuwe initiatieven, via specifieke programma’s (Zoetermeer Connect, Incubator, Stichting Nieuwe Bedrijvigheid, Syntens, etc.).


Toelichting 1 Dit is uitgevoerd volgens planning. Het is een activiteit in SEA verband. In juni 2008 heeft het college de beleidsnota ‘Stimulering startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven’ vastgesteld. In september 2008 heeft een werkconferentie plaatsgevonden. Daar hebben organisaties, kennisinstituten en het bedrijfsleven gezamenlijk actiepunten benoemd om startende bedrijvigheid in Zoetermeer te stimuleren. Het geactualiseerde plan van aanpak is medio 2008 gepresenteerd aan de raad. Daaropvolgend is tijdens het Kennisfestival op 5 november 2008, aan bovengenoemde groep het rapport ‘Samenwerken leidt tot meer’ gepresenteerd. Verder is in samenwerking met onder andere de Kamer van Koophandel en RVOZ een starterscoördinator aangesteld. Ook is vooruitgang geboekt bij de formatie van een zogenaamde coachpool waar (potentiële) startende bedrijven gerichte begeleiding kunnen inwinnen. Deze coachpool wordt in 2009 operationeel. Daarnaast heeft ook overleg plaats met diverse initiatiefnemers voor verschillende vormen van huisvesting voor startende ondernemers. Naar verwachting leidt dit in 2009 tot concrete resultaten. 2

10.5

Dit is een doorlopende activiteit. Een eerste verbeterslag is afgerond. Een tweede, het snoeien in een aantal APV-regels, is gestart in het verslagjaar en wordt afgerond in 2009.

Dit is een doorlopende activiteit die wordt uitgevoerd volgens planning. Het incubatorproject is succesvol en wordt mede in relatie met de voorgaande activiteit (ad 1.) uitgewerkt. Verder zijn voorbereidende gesprekken gaande met partijen om een ’innovatiefabriek’ te realiseren. Daarnaast is met verschillende partijen overleg over andere vormen van kleinschalige huisvesting voor jonge bedrijven.

Een kwalitatief goede en op de toekomst gerichte voorzieningenstructuur

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Uitvoering van actieprogramma Structuurnota Detailhandel. 2. Uitvoering van Plan van Aanpak Revitalisering Winkelcentra. (CP) 3. Acquisitie van horeca- en leisure initiatieven met toevoegende waarde voor de stad. 4. Meewerken aan vestigingsproces van horeca- en leisure initiatieven. 5. Uitvoering jaarprogramma Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer. (CP)


Toelichting 1 Dit is een doorlopende activiteit, uitgevoerd volgens planning. De uitvoering van het Actieplan Detailhandelsnota ligt goed op schema. De winkelcentra Buytenwegh en Seghwaert zijn (vrijwel) afgerond. Inmiddels zijn voor de winkelcentra De Vlieger en Leidsewallen, de Leyens in nauw overleg met de winkeliers verbeterplannen gemaakt. Bij winkelcentrum De Vlieger zijn inmiddels de voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. 2

Idem (zie 1).

3

Dit is volgens planning uitgevoerd. Onder meer voor het Van Tuyllpark, het Buytenpark en het Noord Aa Plassengebied is met meerdere initiatiefnemers van leisure projecten gesproken.

4

Dit is volgens planning uitgevoerd. Het betreft een doorlopende activiteit in 2008. Zie ook boven. Wat betreft horeca is de aandacht gegaan naar met name initiatieven voor het Stadscentrum en Dorpsstraat/Culturele As.

5

Dit is volgens planning uitgevoerd. Het programma Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer (KIZ) is volop in uitvoering. In november 2008 is het Kennisfestival Zuid Holland georganiseerd in Zoetermeer. In september 2008 is de opleiding Information Security Management aan de Academie voor ICT en Media Zoetermeer gestart.

89

Concernverslag 2008


4.

Nr.


Effectenindicator

Realisatie 2007

10.1 Vestiging nieuwe bedrijven (via directe bemiddeling, deels projecten uit eerdere jaren) 10.1 Toename werkgelegenheid (aantal arbeidsplaatsen per 1-1-2007 is 40.700) (herziene cijfer: 47.100)

Doel 2008 +20 +2000

Realisatie 2008 25 + 3.900 (per 1-12008)

Afwijking 2008 +5 +1.900

Bron

WGR Haagl.

10.1

Rapportcijfer tevredenheid ondernemers

6,7

6,7

--

TNS Nipo

10.3

Opname kantoren (m2 b.v.o)

47.000

50.000

35.250

- 14.750

Bis Zmeer

10.3

Opname Bedrijfsruimte (m2 b.v.o.)

50.000

50.000

34.100

- 15.900

Bis Zmeer

10.4

Aantal starterseenheden

50

60

Ca. 50

- 10

10.4

Aantal woonwerkeenheden

ca. 55

60

Ca. 55

- 5

10.4

Aantal « broedplaatsen »

0

0

0

--

10.5

Aantal horeca vestigingen

140

145

156

+ 11

100

300

120

- 180

Doel 2008 1000

Realisatie 2008

Afwijking 2008

10.5 Aantal bedrijven aangesloten op Gigameer

--

Nr.

Prestatie-indicator

10.1.1

Aantal bedrijfscontacten

Realisatie 2007 2200

10.1.2

Aantal bedrijfsbezoeken

65

110

90

- 20

10.1.2

Acquisitie nieuwe prospects

90

90

82

- 8

10.1.2

Geslaagde transacties na acquisitie nieuwe prospects Bemiddeling Zoetermeerse prospects

34

35

25

- 10

120

110

80

- 30

45

50

58

+ 8

10.1.2 10.1.2

Geslaagde transacties na bemiddeling Zoetermeerse prospects 10.1. 3 Uitgifte bedrijventerreinen in hectare (exclusief bedrijventerrein Prisma) 10.1 .3 Uitgifte bedrijventerreinen in hectare (inclusief bedrijventerrein Prisma)

1500

4

?

10

?

Bron

+ 500

Toelichting op de meetfactoren 1. Per peildatum januari 2008 telde Zoetermeer 51.026 banen. Dit volgens nieuwe cijfers van het Werkgelegenheidsregister Haaglanden, gepubliceerd in december 2008. Vergeleken met 2007 bedroeg de toename 3922 banen. De ontwikkeling in 2008 zelf wordt pas in het derde kwartaal 2009 bekend. De nieuwe berekeningsmethodiek van de werkgelegenheid heeft ertoe geleid dat ook de cijfers over eerdere jaren zijn herzien. Dit betekent dat er in 2006 niet 40.000 arbeidsplaatsen waren (zoals genoemd in het collegeprogramma), maar circa 46.200 banen. Tussen 2006 en 2008 is het aantal banen met circa 4.800 gegroeid. Daaruit mag worden afgeleid dat de doelstelling van een groei met 6000 arbeidsplaatsen bovengemiddeld op schema ligt. De verwachting is dat er in de periode 2008-2009 ook nog sprake is van een toename. De vooruitzichten voor de periode 2009- 2010 zijn in de huidige periode van financiële crisis nog onzeker. 2. De resultaten van de Benchmark Ondernemersklimaat door TNS Nipo worden in het eerste kwartaal van 2009 verwacht. 3. De lagere opnamecijfers van kantoorruimte en bedrijfsruimte zijn met name veroorzaakt door een verminderde vraag in de tweede helft van 2008. 4. (Uitgifte cijfers bedrijventerrein volgen nog.)

5. Wat heeft het gekost en opgebracht? Financieel resultaat Primitieve begroting 2008 Lasten Baten


Rekening 2008

Bedragen * 1.000 Afwijking 2008

1.464 515

2.782 515

2.376 663

406 148


949

2.267

1.713

554


0 175

195 1.613

195 1.139

0 -474

-175

-1.418

-944

-474


Concernverslag 2008

90



774

849

769

80

Toelichting Het resultaat voor en na bestemming bedraagt 80.000 positief, dit bestaat voor 41.000 uit economische ontwikkeling en 39.000 beheer warenmarkten. Dit voordeel wordt op hoofdlijnen als volgt verklaard. Economische ontwikkeling: afwijking uitgaven ten laste van reserve – 243.000 Revitalisering Noordelijke Bedrijventerreinen + 190.000 Van het plan van aanpak zijn een aantal uitvoeringsplannen vertraagd (bijv. bewegwijzering en beveiliging), waardoor het budget nog niet geheel is uitgegeven in 2008. Verbeteren wijkwinkelcentra + 19.000 De werkzaamheden voor het winkelcentrum de Vlieger zijn nog niet geheel uitgevoerd. Kenniseconomie en innovatie + 34.000 Met het programma Kenniseconomie en Innovatie zet de gemeente zich in om innovatie in Zoetermeer te stimuleren. Nog niet alle projecten zijn volledig afgerond (projecten lectoraat, i-create, samenwerking bedrijfsopleidingen/regulier beroepsonderwijs), dit zal in 2009 gebeuren. Revitalisering Noordelijke Bedrijventerreinen: bate + Voor dit plan is 26.000 extra subsidie verkregen.

26.000

Onttrekkingen reserve MIP: - 243.000 Voor het speerpunt onderzoek wijkwinkelcentra, revitalisering noordelijke bedrijventerreinen en het programma kenniseconomie en innovatie werd in totaal 243.000 minder aan de reserve MIP onttrokken. Doordat extra aan subsidie is verkregen behoeft 217.000 te worden overgeheveld. De werkzaamheden lopen door naar 2009. Voor inhuur accountmanagement*) is het resultaat per saldo nihil is.

47.000 aan kosten gemaakt, dit is volledig doorbelast zodat

Het restant wordt gezien de geringe omvang van de verschillen niet verklaard. *) In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven Financieel resultaat na geautoriseerde bestemming


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008


310.15 - ECONOMISCHE ONTWIKKELING 310.25 - BEHEER WARENMARKTEN


2.392

385

201

180

21

2.977

2.571

406

1.947

1.602

-345

182

199

17

2.129

1.802

-327

Baten per product 310.15 - ECONOMISCHE ONTWIKKELING 310.25 - BEHEER WARENMARKTEN


91

Concernverslag 2008

Programma 11 Wonen en bouwen

2.11 Programma 11 - Wonen en bouwen 1.


2.

De doelstellingen

Doelstelling van het beleid op het gebied van wonen en bouwen is het waarborgen en versterken van het woonklimaat in de stad door het realiseren van gedifferentieerde kwalitatief hoogwaardige woonmilieus, die bereikbaar zijn voor de verschillende doelgroepen.

Wat hebben we bereikt? 11.1 Een woningbestand dat qua omvang, samenstelling en kwaliteit nu en in de toekomst aansluit bij de behoefte van de samenleving (CP) De doelstelling is: Toelichting Het betreft een meerjarige doelstelling.

De doelstelling om meer woningen te bouwen is lopende het jaar aangepast aan de actuelere cijfers van de Woningbouwplanning 2008. Per saldo kwam eind 2008 de woningvoorraad overeen met de doelstelling. Het aantal nieuw opgeleverde woningen - bijna 500 – bleef achter bij het beoogde aantal. Maar door de latere sloop in Palenstein werd dit althans getalsmatig gecompenseerd. De trage oplevering van woningen in Oosterheem hing vooral samen met de langere bouwtijd van twee grote appartementencomplexen. In de woningbouwafspraken 2005 - 2010 hebben Rijk en Haaglanden vastgelegd dat 30% van de toegevoegde woningen in Zoetermeer in de sociale sector wordt gerealiseerd. Hoewel het percentage in 2008 wat achter bleef, wordt dit percentage naar verwachting in 2009 gehaald. In eerdere jaren zijn namelijk al (relatief) veel sociale woningen opgeleverd. De Analyse Vraag en Aanbod Woningmarkt (eind 2007) is in 2008 belangrijke input geweest voor de (concept) Beleidsvisie Wonen. Bestuurlijke afronding daarvan is voorzien voor het eind van het eerste kwartaal 2009. Een plan van aanpak voor jongeren- en ouderenhuisvesting zal kort daarop verschijnen.

11.2

Een doelmatige benutting van het ‘goedkope’ woningbestand en een transparante en rechtvaardige verdeling van de sociale woningvoorraad (CP)

De doelstelling is: Toelichting Dit jaar is de voorbereiding begonnen van de hernieuwde regionale prestatieafspraken voor het tijdvak 2010 t/m 2014.

De regeling voor startersleningen - om het toetreden tot de koopmarkt betaalbaar en haalbaar te maken - is een succes en voorziet duidelijk in een behoefte. Door dit jaar (eigen) middelen beschikbaar te stellen, kon de regeling worden voortgezet. Het (na 2006) toegenomen beroep op de regeling heeft zich in 2008 doorgezet met 55 toekenningen. Vermeldenswaard is tenslotte dat het Kennissysteem Wonen Zoetermeer 2008 sinds medio december online is. Onder www.zoetermeer.nl/kwz zijn gegevens uit datasystemen en uitkomsten van (periodieke) onderzoeken geïntegreerd tot handzame informatie.

11.3

Een gebouwde omgeving die voldoet aan de daaraan te stellen eisen op het punt van welstand, planologische inpasbaarheid, veiligheid, gezondheid, functionaliteit en duurzaamheid

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een doorlopende doelstelling die de kwaliteiten van de nieuwe en de bestaande bebouwing in de stad moet waarborgen.

Regelgeving is aan verandering onderhevig. Daarnaast kunnen actuele gebeurtenissen ertoe leiden dat de manier verandert waarop de doelstelling moet worden bereikt. Denk bijvoorbeeld aan de wateraccumulatie op platte daken. Zo’n verandering van aanpak betekent overigens niet dat de doelstelling op zich wijzigt. De nieuwe regelgeving in de Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) heeft niet geleid tot veranderingen in de activiteiten en meetfactoren.

Concernverslag 2008

92


11.4

Een gebouwenbestand dat voldoet aan de bouwregelgeving

De doelstelling is: Toelichting Het betreft een doorlopende doelstelling die de kwaliteiten van de nieuwe en de bestaande bebouwing in de stad moet waarborgen. Toezicht en handhaving zijn hierbij onmisbare instrumenten. Vanwege de beperkte capaciteit worden de activiteiten net als in 2007 volgens een beperkt scenario uitgevoerd. Wel zijn in 2008 meer illegale bouwwerken ontdekt, evenals het illegaal gebruik van bouwwerken en terreinen. Dit komt doordat er meer meldingen zijn binnengekomen en doordat de bouwinspecteurs zeer alert zijn geweest. Daarnaast wordt op verzoeken tot handhaving direct actie ondernomen.

3.

11.1

De activiteiten

Een woningbestand dat qua omvang, samenstelling en kwaliteit nu en in de toekomst aansluit bij de behoefte van de samenleving (CP) Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. Bijdragen aan het project Woonservicezones door deelname aan de Regiegroep Wonen Welzijn en Zorg en adviseren over woningbouwprogramma. 2. Bijdragen aan de ontwikkeling van ruimtelijke plannen en –projecten door advisering over te realiseren woningbouwprogramma (kwalitatief en kwantitatief). 3. Initiëren en bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwbouwprojecten door advisering over te realiseren woningbouwprogramma (kwalitatief en kwantitatief). 4. Inbrengen Zoetermeerse belangen in bovenlokale bestuurlijke organen, zoals het Stadsgewest Haaglanden en de Provincie.

Toelichting 1 Uitgevoerd. Het betreft een activiteit die ook na 2008 blijft doorlopen.

2 en Uitgevoerd. Het betreft doorlopende activiteiten. In 2008 ging het in het 3 bijzonder om de programmatische betrokkenheid bij de ontwikkeling van Oosterheem. Binnenstedelijk betrof het bijvoorbeeld de (her)ontwikkeling van de gebieden Boerhaavelaan, Vijverhoek en het Numicoterrein. Tussen de Stadsvisie en de Beleidsvisie Wonen (beide in 2008 opgesteld) vond afstemming plaats. Die was gericht op de hoeveelheid en de kwaliteit van de woningen die tot tenminste 2020 nodig zijn. 4

Deze activiteit – met een toenemende nadruk op de regionale beleidsafstemming – is uitgevoerd. Het accent ligt veelal op (de voorbereiding van bestuurlijk) overleg in Haaglandenverband. In 2008 is daarbij veel aandacht besteed aan de voorbereiding van regionale prestatie-afspraken voor de periode 2010 t/m 2014.

11.2

Een doelmatige benutting van het ‘goedkope’ woningbestand en een transparante en rechtvaardige verdeling van de sociale woningvoorraad (CP) Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan?

Activiteiten 1. Uitvoeren van de huisvestingsverordening Haaglanden en de samenwerkingsovereenkomst met de Zoetermeerse woningcorporaties; voeren van het secretariaat van de coördinatiecommissie bijzondere aandachtsgroepen en participeren in de beleidscommissie woonruimteverdeling. 2. Uitvoeren huisvestingsvergunningverlening commerciële huursector. 3. Uitvoeren evaluatie van de prestatieafspraken met de Zoetermeerse corporaties. 4. Monitoren en analyseren van een (evenwichtige) slaagkans van de verschillende doelgroepen. Opstellen van een rapport over het functioneren van het woonruimteverdelingssysteem. 5. Uitvoeren en monitoring regeling starterslening. 6. Uitvoeren anti-speculatiebeding ter voorkoming van speculatie met goedkope nieuwbouw koopwoningen. 7. Uitvoeren achtervangfunctie Waarborgfonds. 8. Verwerving, verdeling en afhandeling

Toelichting 1 Het betreft doorlopende activiteiten waaraan ook in 2008 samen met de woningorporaties is gewerkt. Het secretariaat van de Coördinatiecommissie Bijzondere Aandachtsgroepen (de ‘Urgentencommissie’) kreeg ruim 400 sociale en medische aanvragen te verwerken. 2

Dit is conform afspraak uitgevoerd.

3

Dit is begin 2008 afgerond. Met de woningcorporaties is overeenstemming bereikt.

4

Dit is in voorbereiding. Analyses van het woningmatchingsysteem (door Haaglanden en de Sociale Verhuurders Haaglanden) geven inzicht in de werking van het (regionale) woonruimteverdelingssysteem. De benodigde gegevens over 2007 zijn eind 2008 beschikbaar gekomen.

5

Dit is afgerond conform afspraak. De uitvoering betreft overigens een doorlopende activiteit.

6

Dit betreft een doorlopende activiteit die conform afspraak is uitgevoerd. Gezien afnemende woningaantallen en veel geringere prijsstijgingen dan voorheen, zullen opbrengsten uit deze overwinstregeling overigens sterk terugvallen.

7

Dit is uitgevoerd conform afspraak. Met drie leningen is in totaal 13,6 miljoen aan herfinancieringen met gemeentegarantie mogelijk gemaakt.

8

Dit is een doorlopende activiteit. Die betrof in 2008 onder meer de subsidieverlening voor 40 jongerenwoningen en de gereedmelding van

93

Concernverslag 2008

Programma 11 Wonen en bouwen van woninggebonden subsidies. 9. Actualiseren (integrale) buurtmonitor. 10. Actualiseren Kennissysteem Wonen. 11. Inbrengen van Zoetermeerse belangen in bovenlokale bestuurlijke organen, zoals het Stadsgewest Haaglanden en de Provincie.

41 ouderenwoningen (‘De Bijdorp’) en 144 woningen in Oosterheem. 9

Dit is nog niet opgestart. De vraag is of een update en/of bijstelling (bijvoorbeeld met het oog op komende wijkontwikkelingsplannen) noodzakelijk is en hoe dat zich verhoudt tot overlappingen met de recente Leefbarometer van VROM.

10

Sinds medio december 2008 is het Kennissysteem Wonen Zoetermeer 2008 online. Onder www.zoetermeer.nl/kwz zijn gegevens uit datasystemen en uitkomsten van periodieke onderzoeken geïntegreerd tot bruikbare informatie.

11

Deze activiteit is uitgevoerd. Hij richt zich meer op bijvoorbeeld de regionale huisvestingsverordening en de verdeling van woonruimte.

11.3

Een gebouwde omgeving die voldoet aan de daaraan te stellen eisen op het punt van welstand, planologische inpasbaarheid, veiligheid, gezondheid, functionaliteit en duurzaamheid Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Toetsing van aanvragen aan geldende regelgeving. Vergunningverlening. 2. Implementatie nieuwe wetgeving (o.a. Wabo en WRO). 3. Organisatie en werkprocessen aanpassen. 4. Toetsing van aanvragen conform bestuurlijk vastgesteld beleid. 5. Bewaking door instellen interne termijnen per toetsonderdeel en uitvoering monitoring. 6. Ontwikkeling nieuw welstandsbeleid (w.o. nieuwe welstandsnota en nota reclamebeleid). 7. Gegevensbeheer. 8. Beslissingen omtrent vergunningverlening nemen binnen de wettelijke termijnen.

11.4

Toelichting 1 Geen afwijking, het betreft een doorlopende activiteit. 2

Dit is in uitvoering en ligt op schema.

3

Dit is in uitvoering, deels op projectmatige basis. De activiteit maakt deel uit van de invoering van integrale vergunningverlening. In 2008 zijn vooruitlopend op de invoering van de WABO AO’s voor de nieuwe hoofdprocessen vastgesteld.

4

Dit is een doorlopende activiteit. Bestuurlijk vastgestelde toetsings- en toezichtsprotcollen zijn hiervoor de basis.

5

Dit is een doorlopende activiteit. Er wordt gewerkt met een automatiseringssysteem dat de interne termijnen bewaakt.

6

Dit is in uitvoering. Het Welstandsbeleid kent loketcriteria om de invoering van de flitsvergunning mogelijk te maken. In 2009 volgt een nieuwe Welstandsnota en de Nota Reclamebeleid.

7

Het gegevensbeheer wordt aangepast aan de wettelijke eisen van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG). Op grond van nieuwe wetgeving wordt de BAG per 1 juli 2009 ingevoerd. Het gegevensbeheer maakt deel uit van het project BAG. In 2009 wordt het ingepast in de beheerstructuur van de BAG. Dit moet ervoor zorgen dat het gegevensbeheer blijvend aan de BAG voldoet.

8

Over 99,8% van de vergunningaanvragen is binnen de wettelijke termijn een besluit genomen.

doelbenaming

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Opsporen en beëindigen van overtredingen. 2. Verstrekken van voorlichting en informatie aan burgers en bedrijven omtrent de geldende regelgeving. 3. Uitvoeren Handhavingsprogramma. 4. Opstellen van handhavingsdossiers. 5. Controleren van bouwwerken t.a.v. de geldende regelgeving en vergunningsvoorwaarden. 6. Het uitvoeren van projecten waarbij de veiligheid of de gezondheid (speerpunten van beleid) m.b.t. bestaande bouwwerken in het geding zijn zoals het wateraccumulatieproject. 7. Het afhandelen van meldingen en constateringen, waaronder handhavingsverzoeken. 8. Preventieve controle op de naleving van DUBO-afspraken (Duurzaam

Concernverslag 2008


Toelichting 1 De activiteit is voortdurend in uitvoering en kent geen afronding. 2

Dit is een doorlopende activiteit zonder afronding.

3

Dit is in uitvoering en kent in principe geen afronding. Net als in 2007 wordt het Handhavingsprogramma volgens beperkt scenario uitgevoerd vanwege de beperkte capaciteit. Vanwege de invoering van de WABO wordt een nieuwe capaciteitsberekening opgesteld. Dan zal blijken of er meer of minder capaciteit nodig is en/of andere keuzes moeten worden gemaakt.

4


5

Dit is een doorlopende activiteit zonder afronding. Ook bij deze activiteit is vanwege de beperkte capaciteit gewerkt met een beperkt scenario.

6

Dit is in uitvoering. Dit betreft een doorlopend proces. De actualiteit en nieuwe kennis zijn mede bepalend voor het verloop ervan. Voorbeeld hiervan zijn de wateraccumulatie op platte daken en meer recent de mogelijke problemen met bepaalde soorten spouwankers.

94

Programma 11 Wonen en bouwen Bouwen).

4.

7

Dit is een doorlopende activiteit zonder afronding. Op alle binnenkomende handhavingsverzoeken wordt direct actie ondernomen.

8



Nr.

Effectenindicator

Nulmeting (met jaar) +1012 (2006)

Doel 2008 +1264

11.1

Toename woningvoorraad in absolute zin (woningvoorraad 50.802 per 1-1-2007)

11.1

Toename sociale woningvoorraad als percentage van totaal aantal toegevoegde woningen (gemiddelde over aantal jaren)

35% (2005)

30%

11.1

Waardering woning door bewoners (gemiddeld over alle wijken)

7,7 (2006)

7,7

11.2

Gemiddelde slaagkans jongeren in het woonruimteverdelingssysteem Percentage bouwwerken dat voldoet aan de gestelde eisen

15% (2006) 100% (2006)

15,5%

11.3

100%

Realisatie 2008

Afwijking 2008

Bron

492

772 Woningbou wplanning 2009 *

20%

10% Woningbou wplanning 2009 *

7,6 – 8,3

-0,1 - +0,6

Omnibusênquete

n.n.b.

n.n.b.

SO/E&W

1.

92. 3%

73.

B

%

WT/4all

Afwijking 2008

Bron

* Ontleend aan (conceptcijfers medio 01.’09) Woningbouwplanning 2009, op punt productie 2008. Nulmeting (met jaar) 100

Doel 2008 100

Realisatie 2008

11.1. 3 Toename extra jongerenwoningen.

-

-

-

SO/E&W

11.1. 3 Toename extra ouderenwoningen

-

-

-

SO/E&W

11.1. 3 Toename extra gehandicaptenwoningen

-

-

-

SO/E&W

11.2.5

4

ca. 20

20 + 35 = 55

Nr.

Prestatie-indicator

11.1. 3 Aantal gerealiseerde sociale koopwoningen

Aantal toegekende/verleende startersleningen

6

94 Woningbou wplanning 2009*

35

SO/E&W

Wat heeft het gekost en opgebracht ? Financieel resultaat

Bedragen * 1.000 Rekening Afwijking 2008 2008 6.016 -288 5.067 261



697

922

949

-27

750 1.634

1.525 2.361

1.525 977

0 -1.384


-884

-836

548

-1.384


-187

86

1.497

-1.411

Lasten Baten Saldo resultaat voor bestemming Geautoriseerde mutaties reserves: Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves

95

Concernverslag 2008

Programma 11 Wonen en bouwen Toelichting Het resultaat voor en na bestemming bedraagt als volgt verklaard.

1.411.000 negatief. Dit nadeel wordt op hoofdlijnen

Woninggebonden Subsidies: + 755.000 In het kader van de regeling Woninggebonden Subsidies is een gereserveerd bedrag van 755.000 vrijgevallen over de periode 1992 – 1994. Uit analyse en onderzoek is gebleken dat de betreffende particulieren, voornamelijk door verhuizing of herijking van het inkomen, geen recht (meer) hebben op subsidie. Daarom kan dit bedrag nu vrijvallen. Deze afwijking is aan de raad gemeld in de memo “actuele gegevens Tweede tussenbericht” van 15 december 2008. Voor dit voordeel wordt in het kader van de Voorjaarsnota een voorstel gedaan voor de bestemming van het bedrag. Minder bouwen sloopleges: - 881.000 Er is 881.000 minder aan bouwen sloopleges ontvangen. Dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat er vertragingen zijn in de aanvraag en verstrekking van vergunningen voor een aantal grote bouwprojecten. Voorbeelden zijn de bouw in Oosterheem deelplan 3, Oosterheem Parkeiland, de Kop sportscheg Oosterheem en de van Leeuwenhoeklaan. Daarnaast is in de voorziening dubieuze debiteuren 128.000 gestort wegens een bezwaarschrift die mogelijk gegrond wordt verklaard. De afwijking op de bouwleges is gemeld in het Tweede tussenbericht en de memo “actuele gegevens tweede Tussenbericht” van 15 december 2008. Bouwvergunningen en Handhaving bouwregelgeving: - 1.111.000 Door vacatures en langdurig zieken bij de afdeling Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving was het noodzakelijk langdurig personeel in te huren voor het uitvoeren van de wettelijke taken die veelal fatale juridische termijnen kennen. Daarnaast zijn kosten gemaakt in het kader van het verandertraject van de afdeling en automatiseringskosten voor digitalisering van de gemeentebrede dienstverlening en kon de stelpost voor de vorming van Veilige Samenleving/bedrijfsvoering niet worden ingevuld. Het totale nadeel hiervan bedraagt per saldo 1.111.000. Genoemde afwijkingen zijn gemeld in het Tweede tussenbericht en de memo “actuele gegevens Tweede tussenbericht” van 15 december 2008. Plan van aanpak normalisatie woonwagenlocaties: neutraal 1.346.000 Voor het plan van aanpak was een budget beschikbaar van 1.437.000 gefinancierd uit de reserve MIP. In 2008 zijn kosten gemaakt voor ontruimen standplaats Bleiswijkseweg en zijn sanitaire units aangeschaft. De uitvoering plan van aanpak is vertraagd. De onttrekking is daardoor aanzienlijk lager. De planning is om herinrichting Bleiswijkseweg en Rokkeveenseweg-Zuid in de loop van 2009 in uitvoering te brengen. De verplaatsing van de laatste bewoner van Kalkwit naar Oosterheem zal ook in 2009 plaatsvinden. Uitvoering startersleningen Er is van uit de reserve startersleningen nog een restant beschikbaar van reserve beschikbaar.

33.000. Dit blijft in de

In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven.

Concernverslag 2008

96




Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008


820.16 - BOUWVERGUNNINGEN 820.26 - HANDHAVING BOUWREGELGEVING 820.36 - UITVOERING VOLKSHUISVESTINGSREGELINGEN 820.46 - VOLKSHUISVESTINGSBELEID 820.56 - WONINGBOUWZAKEN 822.36 - WOONWAGENHUISVESTING 922.32 - ALGEMENE BATEN EN LASTEN HA-RUIMTE: (BWT-M)


3.069

-723

465

949

-484

2.164

2.021

143

376

360

16

0

0

0

1.666

297

1.369

236

846

-610

7.253

7.541

-288

3.583

2.822

-761

0

100

100

2.114

2.734

620

10

7

-3

Baten per product 820.16 - BOUWVERGUNNINGEN 820.26 - HANDHAVING BOUWREGELGEVING 820.36 - UITVOERING VOLKSHUISVESTINGSREGELINGEN 820.46 - VOLKSHUISVESTINGSBELEID 820.56 - WONINGBOUWZAKEN 822.36 - WOONWAGENHUISVESTING 922.32 - ALGEMENE BATEN EN LASTEN HA-RUIMTE: (BWT-M)


97

0

0

0

1.458

112

-1.346

0

269

269

7.166

6.044

-1.122

Concernverslag 2008

Programma 12 Openbaar gebied

2.12 Programma 12 - Openbaar gebied 1.


2.

De doelstellingen

Centrale doelstelling is het samen met de inwoners van Zoetermeer zorgen voor de kwaliteit en leefbaarheid van het openbaar gebied in de stad. Zoetermeer wil een leefbare en duurzame stad zijn met wijken waar Zoetermeerders tevreden zijn over de kwaliteit van de openbare ruimte en leefomgeving

Wat hebben we bereikt? 12.1 Een openbare ruimte volgens de kwantitatieve en kwalitatieve (onderhouds)normen zoals door de Raad vastgesteld in de Beheervisie Openbare Ruimte De doelstelling is: Toelichting In de afgelopen periode zijn diverse werkzaamheden uitgevoerd om de doelstelling te realiseren.

Uit de monitoring blijkt dat op twee onderdelen (zwerfvuil en groen) de kwaliteit niet gerealiseerd is. Tijdens de besluitvorming over de BIBOR (Basis Inrichting- en Beheerplan Openbare Ruimte) en VOR (Visie Openbare Ruimte) is hieraan al aandacht aan besteed. Uit het resultaat van de burgerschouw blijkt dat bewoners vinden dat 81% van de afgesproken kwaliteit is gerealiseerd. De quick-scan laat zien dat 68% is gehaald van de kwaliteit zoals die is afgesproken in de beheervisie. Uit de Omnibusenquête blijkt dat op alle onderdelen de waardering van burgers voor de openbare ruimte met 0,1 punt is gestegen naar 6,5 (in 2007 was dat: 6,4; in 2006: 6,3) De VOR en BIBOR zijn vastgesteld door de raad.

12.2

Een openbaar gebied dat door de gebruikers meer verkeers-, sociaal en technisch veilig en functioneel wordt beleefd.

De doelstelling is: Toelichting In de afgelopen periode zijn diverse werkzaamheden uitgevoerd om de doelstelling te realiseren. Gestart is met het mechanisch herstraten van fietspaden. Voor de wijk Oosterheem is opdracht gegeven om de snelheidsremmers aan te passen. Op de Aziëweg zijn tijdens groot onderhoud drie kruispunten veiliger gemaakt voor het verkeer.

12.3

Het beschikken over voldoende en kwalitatief goede parkeervoorzieningen

De doelstelling is: Toelichting De aanleg van de parkeerplaatsen jaarschijf 2008 is in voorbereiding. De inspraakprocedure heeft net als voorgaande jaren extra tijd gevergd. Tijdens deze inspraak zijn diverse bezwaren tegen de aanleg van de parkeerplaatsen binnen gekomen. Deze bezwaren werken vertragend. De geactualiseerde parkeernota zal de stand van zaken weergeven. De startnotitie voor actualisering van de parkeernota is naar de raad gezonden.

12.4

Het beschikken over voldoende graf- en urnenruimte op de gemeentelijke begraafplaatsen

De doelstelling is: Toelichting Het is een wettelijke taak van de gemeente om te zorgen voor voldoende graf- en urnenruimte. Hieraan wordt voldaan. Met de uitbreiding van de Meerbloemhof blijft dat ook de komende jaren gegarandeerd. De eerste schetsontwerpen voor de uitbreiding van de Meerbloemhof zijn gemaakt en worden verder uitgewerkt. Ook zijn voorbereidingen getroffen om de oorspronkelijke ingang van de begraafplaats aan de Hoflaan te veranderen voor extra begraafruimte.

3.

12.1

De activiteiten

Een openbare ruimte volgens de kwantitatieve en kwalitatieve (onderhouds)normen zoals door de Raad vastgesteld in de Beheervisie Openbare Ruimte Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Planmatig en programmatisch beheren en onderhouden waarbij betrokkenen (woningbouwverenigingen, bewoners, e.d.) participeren bij de totstandkoming van de jaarprogramma’s. Mede in relatie met wijkbeheer. 2. Uitvoering geven aan het Beheerplan

Concernverslag 2008

Toelichting 1 Dit is in uitvoering. Het betreft een doorlopende activiteit.

Het planmatig en programmatisch onderhoud is in samenspraak met wijkbeheer gerealiseerd. Het resultaat van de burgerschouw geeft aan dat 81% van de bewoners vindt dat de afgesproken kwaliteit is gerealiseerd. Uit een quick-scan door derden blijkt dat 68% is gehaald van de kwaliteit zoals

98


3.

4. 5.

6.

7.

2008 (per wijk) en toekennen van budgetten voor dagelijks, periodiek en groot onderhoud. Uitvoeren van jaarlijkse onderhoud overeenkomstig de Beheervisie Openbare Ruimte, en dit zoveel mogelijk af te stemmen met betrokkenen (bewoners, woningbouwcorporaties, winkeliers etc.). Implementatie van 2 extra teams in het kader van omgevingsvaklieden. (CP) Verzorgen van een schone woonomgeving (o.a. verwijderen van onkruid op verharding, vegen van verharding, legen van papierbakken, graffitibestrijding en schoonmaakacties). Organiseren van (school)projecten (o.m. voorjaarsschoonmaak, afvalmanagement, ruimen van vuurwerk, gevolgen van graffiti). Snel verhelpen van onvolkomenheden, kleine ergernissen en het doen van kleine aanpassingen in het openbaar gebied (door eigen waarneming en op aanwijzing en verzoek van bewoners).

is afgesproken in de beheervisie. Uit de Omnibusenquête blijkt dat op alle onderdelen de waardering van burgers voor de openbare ruimte met 0,1 punt is gestegen naar 6,5. De Visie Openbare Ruimte en de BIBOR zijn 17 november vastgesteld door de raad. Daarmee is tevens invulling gegeven aan motie 36a (voorjaarsdebat 2007). Die roept op tot de instelling van een stimuleringsfonds om de ruimtelijke kwaliteit van de leefomgeving een impuls te geven (MIP). Tevens is het Beleidsplan Openbare Verlichting door de raad vastgesteld. De Wet Informatie-uitwisseling Ondergronds Netten (WION) is per 1 juli 2008 in werking getreden. Begin 2009 is een overeenkomst met GemNet ondertekend om de revisiegegevens 7 x 24 uur per week digitaal beschikbaar te stellen. 2

In 2008 is een tekort op bomenbeheer opgetreden. In motie 60 is tijdens het Najaarsdebat opdracht gegeven de daadwerkelijke kosten van het bomenbeheer te vergelijken met het beschikbare budget in de begroting. Dit onderzoek wordt voor het Voorjaarsdebat 2009 afgerond. Vanwege de veiligheidsrisico' s bij de exploitatie van Randstadrail is in het voorjaar extra gesnoeid en gekapt. Veiligheidsoverwegingen maken het wellicht noodzakelijk om nieuwe onderhoudsovereenkomsten aan te gaan met Haaglanden De werkzaamheden voor de aanleg van de tweede secundaire persleiding zijn afgerond. Er is opdracht verleend voor 18 kilometer rioolrenovatie (‘relining’). De uitvoering is gegund aan een Zoetermeers bedrijf dat hierin gespecialiseerd is. Het werk wordt in 2008 en 2009 uitgevoerd. Bij de herziening van het GRP wordt rekening gehouden met de financiële gevolgen van deze nieuwe methode.

3

Bij de jaarwisseling 2007 - 2008 is veel schade ontstaan door vandalisme op diverse locaties. Ter voorbereiding op de jaarwisseling 2008 – 2009 is 17 april 2008 een ‘workshop oud & nieuw’ gehouden. Dit heeft een groot aantal aanbevelingen opgeleverd om de schade te beperken. Het college heeft deze aanbevelingen overgenomen. In overleg met ketenpartners zijn afspraken gemaakt over schadeverhaal, om zodoende het verhalen van schade op daders te intensiveren. Door een andere werkwijze van onderhoudsbestekken en aansturing op de uitvoering is het jaarlijkse onderhoud overeenkomstig de Beheervisie Openbare Ruimte beter met betrokkenen (bewoners, winkeliers, woningbouwcorporaties) afgestemd.

4

Dit is uitgevoerd. Door problemen met de instroom blijft het aantal teams achter bij de verwachtingen.

5

Dit is in uitvoering. Het betreft een doorlopende activiteit.

6


7

Dit is in uitvoering. Het betreft een doorlopende activiteit. Als een melding binnenkomt, wordt de onvolkomenheid/kleine ergernis zo snel mogelijk verholpen.

12.2

Een openbaar gebied dat door de gebruikers meer verkeers-, sociaal en technisch veilig en functioneel wordt beleefd. Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Bevorderen van de verkeersveiligheid en de doorstroming van het verkeer.

Toelichting 1 Dit is in voorbereiding/uitvoering. Het is een doorlopende activiteit. In de ambtelijke verkeerscommissie zitten vertegenwoordigers van de verschillende gemeentelijke afdelingen en van de politie Haaglanden. Zij hebben in in de afgelopen periode diverse problemen en projecten besproken. Drie kruispunten op de Aziëweg zijn bij groot onderhoud veiliger gemaakt voor het verkeer. Ook is de rotonde bij de Sniep aangepast. Voor de wijk Oosterheem is opdracht gegeven om een groot aantal snelheidsremmers aan te passen. Door meldingen die via het centraal meldpunt binnenkomen snel op te volgen, is met name de technische en verkeersveiligheid toegenomen.

99

Concernverslag 2008


12.3

Het beschikken over voldoende en kwalitatief goede parkeervoorzieningen

Wat zouden we doen?

Activiteiten 1. Aanleggen van circa 146 nieuwe parkeerplaatsen in de gebieden waar zich knelpunten voordoen (in samenhang met het groot onderhoud van het openbaar gebied). (CP) 2. Het beheren en onderhouden van parkeergarages, bewaakte fietsenstallingen, parkeerautomaten en -meters. 3. Uitdragen van een evenwichtig parkeerbeleid.


Toelichting 1 De voorbereiding van de aanleg van de parkeerplaatsen jaarschijf 2008 is gestart. De inspraakprocedure heeft net als voorgaande jaren extra tijd gevergd. Tijdens deze inspraak zijn diverse bezwaren tegen de aanleg van de parkeerplaatsen binnen gekomen. Daardoor konden géén parkeerplaatsen uit het programma 2008 aangelegd worden. De geactualiseerde parkeernota zal de stand van zaken weergegeven. 2


3

Dit is in uitvoering. Het betreft een doorlopende activiteit.In de geactualiseerde parkeernota zal het beleid voor aanwijzing van blauwe zones worden aangescherpt.

12.4

Het beschikken over voldoende graf- en urnenruimte op de gemeentelijke begraafplaatsen Wat zouden we doen? Wat hebben we gedaan? Activiteiten 1. Onderhouden van graven en grafruimten zoals overeengekomen met de nabestaanden voor de afgesloten contractperiode. 2. Verzorgen van de ter aarde bestelling overeenkomstig het gestelde in de Wet op de Lijkbezorging. 3. Voorbereiding van de geplande uitbreiding van de begraafplaats Hoflaan die per 2010 gereed moet zijn.

4.

Toelichting 1 Het betreft een doorlopende activiteit, geen afwijking. 2

Het betreft een doorlopende activiteit.

3

De eerste schetsontwerpen voor de uitbreiding van de Meerbloemhof zijn gemaakt en worden verder uitgewerkt. Tevens zijn voorbereidingen getroffen om de oorspronkelijke ingang van de begraafplaats aan de Hoflaan te veranderen voor extra begraafruimte.


Nr.

Effectenindicator

12.1

De gemiddelde waardering voor het beheer van de openbare ruimte door inwoners (CP)

12.1

Beoordeling door bewoners van gerealiseerde kwaliteit zoals afgesproken in de Beheervisie.

12.1 12.2

Beoordeling door een extern bureau van het percentage gerealiseerde kwaliteit zoals afgesproken in de Beheervisie Aantal ernstige ongevallen

12.3

Aantal toegevoegde nieuwe parkeerplaatsen (CP)

12.3

Aantal geregistreerde parkeerklachten

12.3

Bezettingsgraad maaiveldparkeren in het gebied ‘betaald parkeren’ Stadshart

Nr.

Prestatie-indicator

12.1 4 Aantal teams omgevingsvaklieden (CP) 12.1 7 5. Percentage verzoeken/meldingen waarop binnen termijn van 10 dagen is gereageerd

Realisatie 2007

Doel 2008

Realisatie 2008

Afwijking 2008

6,4

6,5

6,5

0

Omnibusenquête

79%

75 %

81%

+6%

Burger schouw

-

80 %

68%

-12%

146

0

-146

436

336

Nog niet bekend

13,5

13,68

og niet bekend

Realisatie 2007 3

Doel 2008 3

Realisatie 2008

Afwijking 2008

2

-1

84%

85 %

86%

+1%

Quick scan

Zie programma 9 18

4.

N

Toelichting op de meetfactoren Resultaat van het aantal ernstige ongevallen is pas in april bekend, evenals bezettingsgraad maaiveldparkeren.

Concernverslag 2008

Bron

100

Bron

Melddesk


5. Wat heeft het gekost en opgebracht ? Financieel resultaat


Lasten

33.704

Baten Saldo resultaat voor bestemming

Begroting 2008 na wijzigingen 38.279

Rekening 2008 31.355

1.000

Afwijking 2008 6.924

3.613

4.253

4.633

380

30.091

34.026

26.722

7.304

Geautoriseerde mutaties reserves: Toevoegingen aan reserves

0

5.107

5.107

0


2.065

14.232

5.769

-8.463


-2.065

-9.125

-662

-8.463


28.026

24.901

26.060

-1.159

Toelichting Het resultaat voor en na bestemming bedraagt als volgt verklaard.

1.159.000 nadelig. Dit nadeel wordt op hoofdlijnen

Bomenbestand: - 140.000 Het bomenbestand in Zoetermeer wordt steeds ouder. Daarom is extra inspectie en een aangepast (groot) onderhoudsprogramma nodig. Daarmee wordt ook voldaan aan de nieuwe kwaliteitseisen van de BIBOR. Vanwege ARBO-eisen moeten hoogwerkers ingeschakeld worden en er moet rigoureuze groeiplaats verbetering plaatsvinden. Naar aanleiding van motie 60 Bomenopstand (najaarsdebat 2008) worden de financiële gevolgen onderzocht van verschillende varianten voor het bomenbeheer en -onderhoud in Zoetermeer. Deze worden voor het voorjaarsdebat 2010 in beeld gebracht. Tevens worden op grond daarvan de middelen voor bomenbeheer herverdeeld over de producten 810.18 (inspecties en besteding uit Reserve Groot Onderhoud, 208.000) en 810.28 (dagelijks en periodiek onderhoud, - 348.000). Overige opdrachten groen: - 264.000 Voor het verder digitaliseren en op orde brengen van de vernieuwde beheerssystemen heeft inhuur van specialisten*) plaats gevonden. Dit is o.a. voor het invoeren van de MIBOR, een systeem voor mobiele inspectie van het kwaliteitsniveau in de wijken, en de koppeling van deze gegevens met de beheerssystemen. Voorts zijn ook voor de implementatie van de aangepaste Flora en Faunawet in het beheer hogere kosten*) gemaakt. Tenslotte zijn een aantal projecten begin 2008 uitgevoerd die gepland stonden voor 2007. Dit betreft voornamelijk de reconstructie van het Binnenpark. Schade jaarwisseling (- 120.000) en overig vandalisme (- 204.000) Tijdens de kerstvakantie en de jaarwisseling 2007-2008 is vooral in de wijken Meerzicht, Rokkeveen en Seghwaert schade veroorzaakt aan met name prullenbakken en straatverlichting. De schade was begin 2008 opvallend hoger dan elders in de regio. Om dit in de toekomst te voorkomen is een ideeënworkshop georganiseerd. De schade oud- en nieuw 2008 – 2009 is aanmerkelijk lager. In 2008 zijn op diverse locaties vernielingen in de openbare ruimte aangericht. Het betreft onder andere: het in brand steken van een aantal zaken op stadsboerderij ‘ De Balijhoeve’ het vernielen van 100 lichtmasten en het ontvreemden van tientallen dekplaten in de wijk Rokkeveen. het plegen van vernielingen aan de Balijbrug en het stelen van afschermingsplaten het toebrengen van niet verhaalbare schade aan de openbare verlichting.

101

Concernverslag 2008

Programma 12 Openbaar gebied De schade per wijk aan de openbare ruimte in 2008 is als volgt: Openbare Meldingen ruimte Rokkeveen 114.009 184 Oosterheem 22.450 65 Meerzicht 58.266 164 Centrum 24.361 99 Noordhove-Seghwaert 23.825 82 Buytenwegh-De Leyens 35.846 97 H-Structuur 46.170 87 324.927 778 totaal In 2008 zijn nadere werkafspraken met de ketenpartners gemaakt om zodoende het verhalen van schade op daders te intensiveren. Als verhaalbare schade is in totaliteit een bedrag van 114.000 verantwoord, per saldo wordt het resultaat met 210.000 beïnvloed. Reparatiewerkzaamheden Mandelabrug vanwege vandalisme: neutraal Vanwege vandalisme is de Mandelabrug gerepareerd. Deze reparatie heeft circa zeven weken geduurd omdat speciale onderdelen vervaardigd moesten worden. De kosten bedragen in totaal 65.000. De reparatie heeft de kenmerken van groot onderhoud en daarom zijn deze kosten ten laste van de Reserve Groot Onderhoud gebracht. Om met name mindervaliden veel ongemak te besparen, is een tijdelijke lift geplaatst. Gladheidsbestrijding: - 73.000 In de begroting is het budget voor gladheidsbestrijding gebaseerd op een gemiddeld aantal strooidagen. Door de langdurige koudeperiode eind 2008 zijn meer kosten gemaakt. Resultaat maaiveldparkeren - 51.000 De opbrengsten via P1 voor de parkeervergunningen zijn lager dan begroot. Het aantal naheffingsaanslagen (parkeerboeten) is bijna 900 minder dan waarmee rekening was gehouden hetgeen lagere baten tot gevolg heeft. Tenslotte is ook de opbrengst van de gemeentelijke parkeergarages en parkeerplekken lager dan geraamd 151.000. De kosten van het beheer en onderhoud van de gemeentelijke parkeergarages en parkeerplekken blijken uit de voorlopige jaarrekening van P1 lager uit te vallen 103.000. Dit lijkt een trendmatige ontwikkeling die ook wordt veroorzaakt doordat niet ieder jaar de tarieven verhoogd worden (terwijl dit begrotingstechnisch wel gebeurt) en doordat het aantal parkeerplekken de afgelopen jaren is afgenomen (iedere keer een paar), terwijl dit niet in de begroting is opgenomen. Voor 2009 wordt een extra investering in parkeer betaalapparatuur verwacht. Bewaakte Fietsenstallingen: + 76.000 en De garantiebijdrage aan de stallingbeheerder Stichting Biesieklette is 65.000 lager vastgesteld dan waarmee in de begroting rekening was gehouden. Daarnaast gaf de eindafrekening over 2007 een voordeel van 27.000 waarmee de lasten 92.000 lager uitvallen. Voor de bewaakte fietsenstallingen Driemanspolder en Centrum-West wordt een jaarlijkse bijdrage van Haaglanden ontvangen van 60.000 per fietsenstalling. Vanwege de eindafrekeningen over de jaren 2006 en 2007 is in 2008 een eenmalige bijdrage van 100.000 ontvangen. Daarentegen was voor 2008 rekening gehouden met een bijdrage van Haaglanden van 230.000 terwijl hiervan maar een bedrag van 120.000 kon worden gedeclareerd. Met Haaglanden vinden nog gesprekken plaats over mogelijk aanvullende middelen voor 2009. Dit geeft per saldo een nadeel van 16.000. Vanaf medio 2010 vervalt de bijdrage van Haaglanden. Baten GBKZ-bestanden en investeringslasten GIS: + 224.000 Bij het opstellen van de begroting 2008 is nog uitgegaan van het wettelijk voornemen om gegevens vanuit de Gemeentelijke Basiskaart Zoetermeer (GBKZ) kosteloos beschikbaar te stellen. Omdat dit is uitgesteld, hebben abonnementen en incidentele aanvragen in 2008 extra inkomsten opgeleverd 135.000. Dit is als eenmalig voordeel bij het Eerste Tussenbericht gemeld. De lopende contracten zijn met zes maanden verlengd tot medio 2009.

Concernverslag 2008

102

Programma 12 Openbaar gebied In 2007 is voor de vervanging van het Gemeentelijk Informatie Systeem (GIS) een krediet beschikbaar gesteld. Omdat dit door nadere onderzoeken vertraging oploopt, is het programma van eisen pas in 2008 opgesteld. Dit levert een eenmalig voordeel in de investeringslasten op 89.000. Dit is als eenmalig voordeel bij het Eerste Tussenbericht gemeld. Subsidie Haaglanden Parkdreef: + 157.000 Voor de uitvoering van de omgevingswerken Randstadrail ter hoogte van de Parkdreef is een extra subsidie ontvangen. De uitgaven zijn al eerder ten laste van het beschikbare krediet voor omgevingswerken RandstadRail gebracht. Onderhoud verbindingsbrug stadsmuseum: + 102.000 In 2007 is een krediet beschikbaar gesteld voor een verbindingsbrug naar het Stadsmuseum in de Culturele As. In de begroting is hiervoor een onderhoudsbudget opgenomen. Vanwege nieuwe plannen voor de Culturele As is dit budget voor 2008 niet aangewend en zal waarschijnlijk ook in 2009 niet benut worden. Investeringen ten laste van reserves: neutraal Door het achterblijven van de uitvoering van investeringswerken is in de exploitatie een voordeel te melden van 8.378.000. Hierdoor is ook 7.996.000 minder onttrokken aan o.a. de brede bestemmingsreserve, krediet omgevingswerken RandstadRail, MIP en Reserve Groot Onderhoud. Dit wordt veroorzaakt door: Omgevingswerken RandstadRail 2.190.458 BOR 2005 tot en met 2008 3.586.131 Parkeervoorzieningen 678.139 Recreatiegebied Noordwest 53.440 + Totaal: 6.508.168 Verder is door nog lopende onderhandelingen de betaling van een afkoopsom van 1.870.031 voor de bijdrage van Zoetermeer aan het beheer en onderhoud van het Bentwoud uitgesteld. Bij begrotingswijziging zullen de restantkredieten naar 2009 worden overgeheveld. Huisvesting, afkoopsommen en onderzoek bedrijfsvoering Stadsbeheer: - 375.000 In afwachting voor oplossingen voor de gehele huisvestingsproblematiek van Stadsbeheer in relatie met het mogelijk afstoten van gebouwen, zijn voor het pand Industrieweg de meest noodzakelijke aanpassingen gedaan in afwachting van de toekomstplannen rond de totale huisvesting van Stadsbeheer Uitvoering (SBU): 110.000. Betaalde afkoopsommen van twee voormalige medewerkers hebben geleid tot een overschrijding op de loonsom: - 317.000. Daarnaast is in onvoldoende mate rekening gehouden met de kosten van het implementeren van de aanbevelingen uit het doorlichtingsonderzoek, onder meer de vorming van een zelfstandig bedrijfsbureau en aanvullend onderzoek bedrijfsvoering SBU: - 60.000. Ingenieursbureau Zoetermeer (IbZ): - 249.000 Het negatieve resultaat van het Ingenieursbureau Zoetermeer kan worden verdeeld in een drietal subresultaten, te weten: • Personeelskosten IbZ • Resultaat op Overhead • Resultaat op Opdrachten Door hogere kosten in verband met inhuur*) van diverse functies is een nadeel van 159.000 veroorzaakt. Door een verandering in de wijze van aansturing werden medewerkers bij IbZ in 2008 meer aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid en hun persoonlijke bijdrage in de projecten. Dit betekende dat men over de grenzen van zijn eigen werk moest kijken: hun werk moest passen en afgestemd worden in het grotere geheel van een project. Samenwerking, openheid en transparantie waren hierbij sleutelbegrippen. Hiertoe zijn diverse kennisteams en andere overlegstructuren in het leven geroepen. Bij IbZ is ten gevolge van de resultaten van een interne controle een nieuwe AO opgesteld, waarin de werkwijze van het ingenieursbureau is beschreven. Deze AO is opgesteld door medewerkers van IbZ, onder aansturing van Ernst & Young. Dit heeft op de post Adviezen geleid tot een nadeel van 63.000,--. De overige exploitatiekosten waren lager dan geraamd, waarbij het jaarresultaat van IbZ uitkomt op een nadeel van 249.000. *) In paragraaf bedrijfsvoering wordt een nadere toelichting op inhuur derden gegeven

103

Concernverslag 2008




Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

Lasten per product 810.18 - BELEID EN PROGRAMMERING OPENBARE RUIMTE

22.783

14.375

8.408

810.28 - REGIE EN ONDERHOUD OPENBARE RUIMTE

16.706

17.694

-988

810.38 - GEBRUIK VAN DE OPENBARE RUIMTE

1.807

1.566

241

922.33 - ALG. BATEN EN LASTEN HA-RUIMTE: (SB en IBZ)

2.075

2.827

-752

922.92 - ALGEMENE BATEN EN LASTEN CS (openbaar gebied)


14

0

14

43.386

36.462

6.924

14.906

7.112

-7.794

959

935

-24

2.588

2.373

-215

33

-16

-49

Baten per product 810.18 - BELEID EN PROGRAMMERING OPENBARE RUIMTE 810.28 - REGIE EN ONDERHOUD OPENBARE RUIMTE 810.38 - GEBRUIK VAN DE OPENBARE RUIMTE 922.33 - ALG. BATEN EN LASTEN HA-RUIMTE: (SB en IBZ) 922.92 - ALGEMENE BATEN EN LASTEN CS (openbaar gebied)


Concernverslag 2008

104

0

0

0

18.485

10.403

-8.082

Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

2.13 Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Vanaf de begroting 2007 is er een Overzicht algemene dekkingsmiddelen in de begroting opgenomen. Deze algemene dekkingsmiddelen onderscheiden zich van andere dekkingsmiddelen doordat ze vrij aan te wenden zijn. De besteding is niet aan een bepaald programma(doel) gebonden. Zij vormen de financiële dekking van de negatieve saldi van de programma’s 1 tot en met 12. De belangrijkste algemene dekkingsmiddelen zijn: 1. 2. 3. 4. 5.

De algemene uitkering uit het gemeentefonds Inkomsten uit de Onroerende Zaak Belastingen Inkomsten uit de precarioheffing, de toeristenbelasting en de hondenbelasting Inkomsten uit beleggingen Rente uit reserves en voorzieningen.

Hieronder volgt de verantwoording van deze algemene dekkingsmiddelen. 1. De algemene uitkering uit het gemeentefonds Op de algemene uitkering is een bedrag van 112 mln. ontvangen. Deze inkomsten lagen 1.800.000 hoger dan begroot. Van de afwijking is reeds 1 miljoen meegenomen als melding in het Tweede Tussenbericht. Dit betreft de gevolgen van de septembercirculaire en aanpassingen in de maatstaven minderheden, leerlingen en lage inkomens. Deze laatste levert bij de afsluiting nog meer op dan bij het Tussenbericht was ingeschat. De structurele (beperkte) effecten worden meegenomen bij de Voorjaarsnota 2009. Naast deze mutaties is in december nog een circulaire ontvangen. Dit levert aan extra uitkeringen nog 400.000 op. Hiervan zal 200.000 als resultaatbestemming innovatie inburgering worden voorgesteld. De gevolgen van de maartcirculaire zijn 400.000 negatief als gevolg van aanpassingen in de uitkeringsfactor en lagere uitkering van de behoedzaamheidsreserve dan waarmee rekening was gehouden Over voorgaande jaren wordt –als afrekening- ruim 200.000 extra ontvangen als gevolg van aanpassingen van de verdeelmaatstaven. Deze waren bij het Tweede Tussenbericht nog niet voorzien. 2. Onroerende Zaak Belasting De apparaatskosten van de gemeentelijke belastingen (waaronder OZB) vallen onder het Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen. De lasten hiervoor bedroegen in 2008 2,5 mln. Dit is 0,4 mln lager dan begroot. Dit voordeel wordt met name veroorzaakt doordat de budgetten van de herwaardering (taxaties en afhandeling bezwaarschriften) gebaseerd waren op gehele uitbesteding van de taxatiewerkzaamheden. De herwaardering is grotendeels in eigen beheer uitgevoerd (voor een deel is expertise ingehuurd). In de begroting 2009 is rekening gehouden met de structurele effecten. De gemeente Zoetermeer hanteert de norm dat binnen acht weken na 1 januari de waarde van de WOZ-objecten voor 95% moet zijn beschikt. Deze norm is gehaald, per 28 februari 2008 was 96% gerealiseerd. De ontvangstbevestigingen WOZ-bezwaren zijn alle binnen tien werkdagen verstuurd, de WOZ-bezwaren zijn binnen zes maanden afgehandeld. De OZB-opbrengsten in 2008 bedroegen 27,4 mln. Dit is 267.000 minder dan begroot. Bij de afhandeling van bezwaarschriften 2008 en vorige jaren zijn meer bezwaarschriften toegewezen dan in eerste instantie was aangenomen. 3. Inkomsten uit de precarioheffing, de toeristenbelasting en de hondenbelasting Deze drie heffingen hebben een relatief beperkte betekenis voor de totale inkomsten van de gemeente. In de paragraaf Lokale heffingen wordt hier dieper op ingegaan.

105

Concernverslag 2008

Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 4. Inkomsten uit beleggingen De gemeente bezit aandelen van Eneco. Verder beschikt de gemeente over aandelen Bank Nederlandse Gemeenten. De dividenduitkering in 2008 (over 2007) is uitgekomen op 5,0 mln (regulier 4 mln en extra uitkering van 1 mln), even veel als geraamd. 5. Rente uit reserves en voorzieningen Inkomsten uit rente van reserves en voorzieningen worden volledig geraamd in de begroting. De rente over de Reserve Algemeen Dekkingsmiddel dient als structurele inkomstenpost voor de begroting. De rente over de overige reserves en voorzieningen wordt gebruikt om weer aan de reserves toe te voegen en om de voorzieningen op peil te houden. De rente die niet hiervoor wordt gebruikt komt ten gunste van de reserve inflatiecorrectie en het rente-egalisatiefonds. De afwijking ten opzichte van de raming is nagenoeg nihil. 6. Post onvoorzien In structurele zin is het budget Onvoorzien bijgesteld van 1,98 naar 1 per inwoner. In 2008 is er een beroep van 25.000 op het budget gedaan voor het uitbrengen van de Zoetermeerse postzegel. Voor de pilot aanpak hotspots (jongerenoverlast bij winkelcentrum De Vlieger) is 30.000 uit de post ingezet. Per saldo is een bedrag van 64.000 op de post “onvoorzien” niet uitgegeven.



Lasten


Rekening 2008

1.000

Afwijking 2008

5.635

6.181

5.676

505

152.835

159.790

161.523

1.733

-147.200

-153.609

-155.847

2.238


17.776

31.294

31.498

-204


18.878

27.977

27.975

-2


-1.102

3.317

3.523

-206

-148.302

-150.292

-152.324

2.032

Baten Saldo resultaat voor bestemming Geautoriseerde mutaties reserves:


Concernverslag 2008

106

Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien


Bedragen * Rekening 2008

Begroting 2008 na wijziging

1.000

Afwijking 2008


2.483

363

0

0

0

11.532

11.878

-346

140

0

140

922.95 - ALG. BATEN EN LASTEN CS (inkomensbronnen)

81

0

81

922.96 - ONVOORZIENE UITGAVEN

64

0

64

922.98 - DEKKING EENMALIG CONCERN

22.813

22.813

0


37.475

37.174

301

29.170

28.990

-180

4.988

4.972

-16

002.47 - BELASTINGEN 913.01 - BELEGGINGEN (EXPLOITATIE) 914.01 - RENTE RESERVES EN VOORZIENINGEN 921.01 - ALGEMENE UITKERING

Baten per product 002.47 - BELASTINGEN 913.01 - BELEGGINGEN (EXPLOITATIE) 914.01 - RENTE RESERVES EN VOORZIENINGEN 921.01 - ALGEMENE UITKERING 922.95 - ALG. BATEN EN LASTEN CS (inkomensbronnen) 922.96 - ONVOORZIENE UITGAVEN 922.98 - DEKKING EENMALIG CONCERN


107

15.545

15.926

381

110.584

112.023

1.439

3.766

3.874

108

0

0

0

23.713

23.713

0

187.766

189.498

1.732

Concernverslag 2008

Paragraaf lokale heffingen

2.14 Paragraaf Lokale heffingen Deze paragraaf betreft zowel de heffingen waarvan de besteding is gebonden, als waarvan de besteding ongebonden is.

1. Gemeentelijke tarieven en heffingen De nota heffingen is besproken in de gemeenteraad en in februari 2009 vastgesteld. Hierin zijn de uitgangspunten opgenomen voor het gemeentelijke tarievenbeleid. De uitwerking hiervan voor een specifiek jaar worden in de paragraaf opgenomen. In de jaarrekening wordt hierover verantwoording afgelegd. Bij de begrotingsvaststelling 2008-2011 zijn, als gevolg van de te verwachten prijsstijgingen, de meeste gemeentelijke heffingen voor het jaar 2008 met 2,5% verhoogd. Hieronder is aangegeven hoe de gemeentelijke lasten voor een fictief huishouden in een huur- en een koopwoning zich hebben ontwikkeld. De waarde van de woning was in 2004 150.000 en is 2005, 2007 en volgende jaren met het gemiddelde stijgingspercentage verhoogd.

Huurwoning

2004 2005 2006 2007 2008 2009 Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Waarde 150.000 210.000 210.000 221.000 230.000 233.000 Waarde-eenheden 2.500 60 84 84 88 92 OZB Afvalstoffenheffing Rioolrecht

255,60 269,04 0,00

257,04 269,04 0,00

0,00 269,00 7,80

0,00 269,00 22,30

0,00 275,49 37,30

0,00 275,49 48,67

Gemeentelijke lasten

524,64

526,08

276,80

291,30

312,79

324,16

Koopwoning

2004 2005 2006 2007 2008 2009 Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Waarde 150.000 210.000 210.000 221.000 230.000 233.000 Waarde-eenheden 2.500 60 84 84 88 92 0,1496 OZB 574,80 577,92 327,60 334,40 344,08 348,57 Afvalstoffenheffing 269,04 269,04 269,00 269,00 275,49 275,49 Rioolrecht 0,00 0,00 7,80 22,30 37,30 48,67 Gemeentelijke lasten

843,84

846,96

604,40

625,70

656,87

672,73

De tarieven van het eigenarendeel onroerende-zaakbelastingen (OZB) 2008 zijn verhoogd met het algemene stijgingspercentage van 2,5% en naar beneden bijgesteld voor het stijging van de waarde van het onroerend goed met 4%. Per saldo zijn de tarieven lager vastgesteld. Het rioolrecht voor kleinverbruikers (tot 500 m3 waterverbruik) bedroeg in 2008

37,30 per huishouden.

De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn in 2008 voor een- en tweepersoonshuishoudens gelijk gebleven aan het tarief 2007. Het tarief voor meerpersoonshuishoudens is met 2,4% gestegen. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de belangrijkste tarieven weergegeven. De tarieven met betrekking tot 2009 zijn gebaseerd op de besluitvorming die eind 2008 heeft plaatsgevonden.

Concernverslag 2008

108

Paragraaf Lokale heffingen Overzicht belangrijkste gemeentelijke tarieven (in euro’s) Heffingsoort 2004 2005

2006

2007

2008

2009

2500 3.90 6.73 5.40

2500 3.80 6.75 5.41

2500 3.74 6.88 5.35

%waarde 0,1496% 0,2752% 0,2140%

7,80

22,30

37,30

onroerende-zaakbelastingen: * Per eenheid (WOZ-waarde): Woning: eigenaar gebruiker niet-woning: eigenaar gebruiker Rioolheffing per huishouden

2268 4,83 3,87 7,10 5,68

2268 3,47 2,78 5,99 4,80

-

-

Vast bedrag

22,11 0,0114%

% waarde woning afvalstoffenheffing: éénpersoonshuishouden tweepersoonshuishouden meer dan twee persoonshuishouden

238,56 269,04

238,56 269,04

236.60 265.20

235.60 263.20

235.60 263.20

235.60 263.20

269,04

269,04

269,00

269,00

275.49

275.49

2. Overzicht van gemeentelijke heffingen en belastingopbrengsten ,programma nr.

productnr.

Omschrijving

rekening 2007

2 3 3 3 7 7 7 8 9 10 10 11 11 12 12

620.02 721.19 722.18 722.18 002.27 120.11 120.11 003.01 810.63 310.15 310.25 820.16 820.36 810.28 810.18

Leges gehandicaptenparkeerplaatsen/-kaarten Afvalstoffenheffing Rioolrechten grootverbruikers Rioolrecht kleinverbruikers Leges vergunningen best. jur. zaken Brandweerrechten Leges gebruiksvergunningen Leges publiekszaken (incl. rijksleges) Leges art. 19 procedures (WRO) Leges vent- en standplaatsvergunningen Marktgelden leges marktvergunningen Leges bouwen sloopvergunningen Leges woonvergunningen Leges in- en uitritten Leges verkeersvergunningen

12 12 12 OAD OAD OAD OAD OAD

810.38 810.38 810.28 002.47 002.47 002.47 002.47 002.47

Parkeerbelasting Lijkbezorgingsrechten Leges kapvergunningen Leges WOZ-beschikkingen Hondenbelasting Onroerende-zaakbelastingen Toeristenbelasting Precariobelasting Totaal

begroting 2008 na wijziging

rekening 2008

verschil rek. – begr. 2008 bedrag %

13.076 198 1150 58 1 51 2065 9 5 152 3564 1 4 4

56 13.328 204 1956 40 2 58 1854 27 7 159 3583 1 27 7

46 13.304 204 1952 57 0 88 2134 9 12 178 2705 1 19 5

-10 -24 0 -4 17 -2 30 280 -18 5 19 -878 0 -8 -2

-18 0 0 0 43 -100 52 15 -67 71 12 -25 0 -30 -29

1618 728 3 1 428 26.239 224 36 49.615

1753 573 6 0 427 27.631 235 37 51.971

1599 556 4 2 444 27.364 228 24 50.935

-154 -17 -2 2 17 -267 -7 -13 -1.036

-9 -3 -33 100 4 -1 -3 -35 -2

In dit overzicht zijn ook nagekomen bedragen over voorgaande jaren begrepen. Toelichting van de belangrijkste verschillen tussen de rekening 2008 en begroting 2008 (na wijziging): Leges gebruiksvergunningen De hoogte van de leges hangt samen met de oppervlakte van een object. De inkomsten in 2008 waren hoger dan verwacht omdat er verhoudingsgewijs (15 objecten) meer grote objecten van een vergunning werden voorzien. Hieronder het voormalig ministerie van OCW, dat een andere gebruiksfunctie heeft gekregen. Leges publiekszaken De overschrijding wordt voornamelijk veroorzaakt vanwege een hogere afzet van rijbewijzen (4.000).

109

Concernverslag 2008

Paragraaf lokale heffingen Leges bouwvergunningen Door vertragingen in het verstrekken van bouwvergunningen voor enkele (grote) woningbouwprojecten is een lagere opbrengst gerealiseerd. Parkeerbelastingen De opbrengsten via P1 voor de parkeervergunningen zijn lager dan begroot. Het aantal naheffingsaanslagen (parkeerboeten) is bijna 900 minder dan waarmee rekening was gehouden hetgeen lagere baten tot gevolg heeft. Tenslotte is ook de opbrengst van de gemeentelijke parkeergarages lager dan geraamd. Dit lijkt een trendmatige ontwikkeling die ook wordt veroorzaakt doordat niet ieder jaar de tarieven verhoogd worden (terwijl dit begrotingstechnisch wel gebeurt) en doordat het aantal parkeerplekken de afgelopen jaren is afgenomen (iedere keer een paar), terwijl dit niet in de begroting is opgenomen. Onroerende-zaakbelastingen (OZB) De OZB-opbrengsten in 2008 bedroegen 27,4 mln. Dit is voor belastingjaar 2008 167.000 minder dan begroot. Dit nadeel bestaat uit twee componenten: meer toewijzingen van WOZ-bezwaren en de waarde-indicatie van objecten is iets lager uitgevallen dan de indicatie bij de tariefsvaststelling eind 2007. Op oude jaren is een nadeel van totaal 100.000 en betreft toewijzingen van WOZ-bezwaren. Precariobelasting De maandelijkse opname heeft uitgewezen dat er in 2008 t.o.v. 2007 minder terrassen en uitstallingen zijn geweest.

3. Kwijtschelding gemeentelijke heffingen en belastingen

Kwijtschelding is uitsluitend mogelijk is voor onroerende-zaakbelastingen (OZB), afvalstoffenheffing, rioolheffing en hondenbelasting (slechts voor één hond). De belastingplichtige heeft drie maanden (na dagtekening van het aanslagbiljet) de tijd om een aanvraagformulier voor kwijtschelding aan te vragen. Het toekennen van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding hangt af van de persoonlijke financiële situatie van de belastingplichtige. De gemeente toetst kwijtscheldingsaanvragen aan de hand van wettelijke normen. Inwoners die twee jaar achtereen op verzoek kwijtschelding hebben gekregen, hebben recht op meerjarige kwijtschelding. Voor meerjarige kwijtschelding 2008 kwamen in principe 2.384 belastingplichtigen in aanmerking. Na controle zijn 632 belastingplichtigen (26,5%) afgewezen voor meerjarige kwijtschelding. Reden: betalingscapaciteit, niet, niet volledig of te laat gereageerd. Daarnaast zijn nog 1.996 handmatige verzoeken ingediend. Op 31 december zijn alle verzoeken afgehandeld. Toegewezen zijn 832 (42%) verzoeken en 1.164 (58%) verzoeken zijn afgewezen. Sinds eind 2008 is het mogelijk om personen die al eens kwijtschelding hebben gekregen objectief te toetsen bij het Inlichtingenbureau van het ministerie van SoZaWe voor de kwijtschelding voor 2009. Vooraf is toestemming gevraagd aan de betrokkenen of ze akkoord gaan met deze toetsing door middel van bestandsvergelijking. Er zijn 140 personen die geen toestemming hebben gegeven. Totaal zijn 3.941 personen getoetst.

4. Woonlastenvergelijking

Jaarlijks verricht het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) onderzoek naar de gemeentelijke woonlasten. Publicatie vindt plaats in de Atlas van de Lokale Lasten en het belastingoverzicht grote gemeenten (mei 2008). Zoetermeer staat in 2008 op de lijst, die begint met de gemeente met de laagste heffing (nr. 1) en eindigt met de gemeente met de hoogste heffingen, op positie 158. In de lijst van 2005 stond Zoetermeer nog op plaats 327 zoals zichtbaar is in onderstaande grafiek.

Concernverslag 2008

110

Paragraaf Lokale heffingen

ranglijst woonlasten 1998-2007 700

630

627 600

581 549 515

500

523

536

518 497

497 475

470

400

388

387

465

Positie van Zoetermeer op ranglijst

398

381

Totaal aantal (deel-) gemeenten

354 327 300

200

139

141

158

100 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Onder de gemeentelijke woonlasten verstaat het COELO de OZB voor de eigenaar van een woning met een voor de betreffende gemeente geldende gemiddelde waarde, plus rioolrecht en reinigingsheffing (afvalstoffenheffing) voor een meerpersoonshuishouden, eventueel verminderd met een heffingskorting. Door het COELO wordt jaarlijks een vergelijking gedaan van de woonlasten in de gemeenten in Nederland. In het volgende overzicht zijn de gemeentelijke woonlasten van een meerpersoonshuishouden vergeleken met een aantal andere grotere gemeenten. Woonlastenvergelijking grotere gemeenten 2008 Gemeente

inwoners

Woonlasten

ranglijst

1 januari 2007

meerpersoons

COELO

huishouden Almere

181.092

642,00

231

Amersfoort

139.017

609,00

142

Apeldoorn

155.392

615,00

161

Delft

95.300

665,00

285

Dordrecht

118.613

564,00

63

Ede

107.476

656,00

266

Haarlemmermeer

138.392

639,00

225

Leiden

117.530

654,00

258

s-Gravenhage

474.680

550,00

46

Tilburg

201.087

493,00

10

Zaanstad

141.285

667,00

288

Zoetermeer

118.095

615,00

158

111

Concernverslag 2008

700

600

500

400

300

Concernverslag 2008

Almere Amersfoort Apeldoorn

112

Ede Haarlemmermeer Leiden s-Gravenhage Tilburg Zaanstad Zoetermeer

Paragraaf lokale heffingen

Dordrecht

woonlasten grotere gemeenten

Delft

Paragraaf Weerstandsvermogen

2.15 Paragraaf Weerstandsvermogen Deze paragraaf geeft een overzicht van de belangrijkste risico’s voor de gemeente Zoetermeer. De omvang van deze risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit bepalen of de gemeente over voldoende weerstandsvermogen beschikt.

Risico’s De belangrijkste risico’s op peildatum ultimo 2008 staan hieronder:

Grondbedrijf

Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand) Toelichting

Te nemen maatregel Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand) Toelichting

Te nemen maatregel

Product Aangemeld 9 830.05 Omvang Financieel 454.000 Kans Boete niet nagekomen grondlevering aan miss Etam Risico op een boete

Nr. 9

2006 80%

De rechter heeft op 11 juli 2007 uitspraak gedaan in de door Etam Groep respectievelijk Tenstone (hierna te noemen Etam c.s.) ingediende dagvaarding met een oorspronkelijke claim van ca 64 miljoen euro. De rechtbank heeft de vorderingen van Etam c.s., die tijdens de zitting in april 2007 inmiddels waren opgehoogd tot een bedrag van 76 miljoen euro, afgewezen en Etam cs veroordeeld in de proceskosten. Etam c.s. is in beroep gegaan tegen de uitspraak van de rechter. Het gerechtshof in Den Haag heeft op 7 april 2009 uitspraak gedaan in de beroepzaak van Etam c.s. en heeft het bestreden vonnis van de rechtbank bekrachtigd. Etam c.s. heeft wellicht nog de mogelijkheid om in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. Op dit moment is nog niet bekend of van die mogelijkheid gebruik gemaakt gaat worden. Vooralsnog is het risico op een boete van 454.000, die voortvloeit uit het contract, aangehouden en niet meer geactualiseerd. De juridische procedure wordt intern en extern begeleid. Product Aangemeld 9 830.72 2005 Omvang Financieel 5,4 mln. Kans 80% Boekwaarde Miss Etam-gebouw (Franklinstraat 1 t/m 15) Nr. 10 Afwaardering boekwaarde Miss Etam-gebouw bij inbreng in complex Kwadrant De objecten Franklinstraat 1 t/m 15 (voormalig Miss Etam) en Edisonstraat 92 en 96 zijn voor de gebouwde opstallen per 31 december 2008 gewaardeerd op de OZB-waarde van ca. 8,0 mln. De gesloopte terreinen zijn gewaardeerd voor 180 per m². Dat leidt tot een berekende marktwaarde van 8,7 mln. Inmiddels is de boekwaarde per 31 december 2008 toegenomen tot 11,0 mln. Ten laste van het resultaat van de jaarrekening 2008 is de boekwaarde met ca. 2,3 mln. afgewaardeerd. Na volledige sloop van de opstallen zullen de gronden t.z.t. worden ingebracht in de grondexploitatie Kwadrant. De financiële haalbaarheid van deze ontwikkeling is afhankelijk van de te realiseren functies en de daaraan gekoppelde grondprijzen. Dat zal mede bepalen in hoeverre de huidige boekwaarde van de in te brengen gronden in financiële zin is afgedekt. Als risico wordt aangemerkt het verschil tussen de gecorrigeerde waarde per 31 december 2008 van 8,7 mln. en de gehanteerde grondwaarde 3,3 mln. van de gesloopte opstallen ( 180 per m²) Inzichtelijk maken van financiële haalbaarheid van de ontwikkeling van het exploitatiegebied.

113

Concernverslag 2008

Paragraaf Weerstandsvermogen Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand) Toelichting

Te nemen maatregel

Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand) Toelichting


Product Aangemeld 9 830.18 Omvang Financieel 5,0 mln Kans NPM-leiding Extra kosten van verdiepen van de CO² - leiding

20 % Nr. 23

In de wijk Oosterheem ligt een CO² - leiding. Zowel uit onderzoek van TNO, uitgevoerd in opdracht van de gemeente, als uit de toetsing van dat onderzoek door het RIVM, blijkt dat uit het oogpunt van veiligheid de CO2-leiding ingepast kan worden in de woonomgeving. De definitieve legalisering dient echter nog plaats te vinden door middel van een bestemmingsplan. Het risico bestaat dat een omlegging dan wel verdieping alsnog noodzakelijk wordt als gevolg van procedures door omwonenden. De kosten hiervoor kunnen oplopen tot ca. 5 miljoen. Diverse maatregelen ten laste van de gemeente bij de inrichting van het openbaar gebied zullen bij gereedmelding inzichtelijk gemaakt worden. Overleg met beheerder NPM-leiding en trachten kosten te verhalen op het rijk. Product 9 Diverse Aangemeld Omvang Financieel 8,0 mln. Kans Grondexploitatie; fasering, kostenverhogende effecten, renteinvloeden en overige marktinvloeden Wijziging van het resultaat van de grondexploitaties

2005 80% Nr. 13

In de jaarrekening 2008 zijn de resultaten van de per 1 januari 2009 herziene grondexploitaties verwerkt. Bij die herziening is uitgegaan van een ‘milde recessie”, waarbij de planning voor uitgifte en oplevering is bijgesteld. Een milde recessie heeft geen of een beperkte invloed op de prijzen. Om een goed gevoel te krijgen bij het effect op het verwachte resultaat is berekend wat er gebeurt als de markt langduriger “op slot” blijft. Stel, alle grondverkopen voor kantoren en bedrijventerreinen liggen twee jaar stil en de grondverkopen voor woningbouw één jaar. Dat zou maximaal een negatieve invloed hebben van circa 10 % ( ca. 8 mln. ) op het totale geprognosticeerde resultaat van het grondbedrijf van de komende jaren. Het CPB heeft op 17 februari bekend gemaakt dat de recessie in 2009 niet mild maar diep zal zijn. Daarmee is de verwachting reëel dat het resultaat van de grexen negatief bijgesteld zal worden in 2009. Ter afdekking van deze risico’s dient binnen het grondbedrijf voldoende weerstandscapaciteit, waarvan de risicoreserve een onderdeel is, aanwezig te zijn. Ter beperking van het risico dat vanuit de winstgevende grondexploitaties te vroeg winst wordt genomen is de risicoreserve gevormd. De omvang daarvan is gebaseerd op 2,5% van de nog te maken kosten en de nog te realiseren opbrengsten per eind van het jaar. De omvang van de risicoreserve bedraagt per 31 december 2008 eveneens ca. 8 mln. Continue volgen van de ontwikkelingen op de markt en het melden van de financiële effecten daarvan onder andere bij de tussenberichten en de jaarlijks herziening van de grondexploitaties. Product Aangemeld 830.04 Omvang Kans 5 mln. Deelneming in Gemeenschappelijke Regelingen Wijziging van het resultaat van de (positieve) grondexploitatie 9

2008 Nr. 7

50%

De gemeente neemt samen met de gemeente Lansingerland deel in de Gemeenschappelijke Regeling Bedrijvenschap Hoefweg en de Gemeenschappelijke Regeling Bleizo. De financiële inbreng en de risicoverdeling geschiedt in beide regelingen op basis van 50% - 50% per deelnemende gemeente. Door samenwerking met marktpartijen is een CV/BV opgericht om de risico’s voor het bedrijvenschap Hoefweg zoveel mogelijk te beperken. Als gevolg van ontwikkelingen in het Bleizogebied loopt de fasering van de uit te geven kavels en

Concernverslag 2008

114


Te nemen maatregel Programma Soort risico Omschrijving Effect Toelichting



de te ontwikkelen deelgebieden vertraging op ten opzichte van de uitgangspunten in de grondexploitatie. De grondexploitatie voor het bedrijvenschap Hoefweg is per 1 januari 2008 geactualiseerd en de contante waarde van de exploitatie blijkt ruim positief te zijn. Voor het te ontwikkelen gebied van Bleizo is een grondexploitatie opgesteld. Deze geeft per 1 januari 2009 een positief resultaat te zien van ca. 2 mln.. In deze berekening is geen rekening gehouden met de onzekerheden omtrent de financiering van de Verlengde Zoetermeerlijn. Vertraging in de uitvoering, kostenverhogende effecten, rente-invloeden en effecten van ontwikkelingen elders en overige marktinvloeden (zoals de kredietcrisis) vormen risico’s voor het uiteindelijke resultaat van beide ontwikkelingen. Volgen van en adviseren over de ontwikkelingen binnen de gemeenschappelijke regelingen o.a. op basis van de jaarlijkse herziene grondexploitatie, begroting en jaarstukken.0 Aangemeld 2006 Kans 10% Herinrichting Nr. 33 Nieuwe Driemanspolder De gemeentelijke bijdrage in de investeringskosten en de ambtelijke kosten kunnen niet volledig gedekt worden uit de grondopbrengst. Voor de gemeentelijke bijdrage in de herinrichtingskosten van de Nieuwe Driemanspolder zijn geen specifieke middelen gereserveerd. Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat deze financiële bijdrage van ca. 1,9 mln. gedekt zou kunnen worden uit de verkoopopbrengst van de in te brengen gronden. Ook de netto grondopbrengst van de in te brengen gronden is nog onzeker en kan lager uitvallen dan waarmee in eerste instantie rekening is gehouden. Inzichtelijk maken van financiële haalbaarheid van de ontwikkeling van het exploitatiegebied. 9 Financieel

Product Omvang

830.02 1,0 mln.

Product Aangemeld 9 830.06 Omvang Financieel 450.000 Kans Deel van vaste formatie moet gedekt worden door opdrachten voor werken voor het Grondbedrijf. Indien opdrachten uitblijven loopt men formatierisico.

Nr. 52

2006 30%

Een deel van de vaste formatie van het Grondbedrijf (beleids-, beheersen administratieve functies) wordt niet gedekt uit de VTA-middelen. Ook voor dat deel van de formatie geldt dat teruglopende projecten en opdrachten leiden tot minder financiële dekking. Een deel van deze kosten (algemeen beheer) wordt nu direct gefinancierd uit lopende grondexploitaties. Gegeven de groeiende onzekerheid over de omzet in 2009 is de kans verhoogd van 10% naar 30%. Beheersingsmaatregelen om beschikbare formatie continue af te stemmen op werkaanbod. Product 9 830.03 Aangemeld 2006 Omvang Financieel 1,0 mln. Kans 50% Uitvoering samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen Nr. 51 De financiële afwikkeling pakt nadeliger uit dan verondersteld bij de besluitvorming over de samenwerkingsovereenkomst. In de samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen zijn afspraken gemaakt over de overdracht van gronden ten behoeve van de aanleg van sportvelden en het natuurgebied. In de samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen (raadsvoorstel 060002) is afgesproken dat het resterend gebied (ca. 13 ha.) om niet in erfpacht zal worden uitgegeven aan Staatsbosbeheer. Het in erfpacht uit te geven gebied dient als compensatiegrond voor de aan te leggen sportvelden van Rijnwoude (4,5 ha.) en van Zoetermeer ( 9,0 ha.). Met staatsbosbeheer, de 115

Concernverslag 2008


Te nemen maatregel

gemeente Rijnwoude en een pachter zijn besprekingen gaande om in 2009 nog tot financiële afwikkeling van deze afspraken te komen. De financiële afwikkeling van de overeenkomst zal tot meer kosten leiden dan waarmee bij de besluitvorming over de samenwerkingsovereenkomst rekening is gehouden. De boekwinst, die destijds was voorzien, is bij de afwikkeling van de diverse grondtransacties in het resultaat van het grondbedrijf verantwoord. Overleg met betrokken partijen over de afwikkeling van de samenwerkingsovereenkomst.

Programma Soort risico

9 Financieel

Omschrijving

Boeteclausule in samenwerkingsovereenkomst van 1 Nr. 34 miljoen bij het niet nakomen door gemeente van verplichtingen. Nadeliger resultaat grondexploitatie Palenstein De beschikbaar gestelde middelen ter afdekking van het tekort van de grondexploitatie Palenstein bieden onvoldoende mogelijkheden om een dergelijke tegenvaller op te vangen. Door de vertraagde besluitvorming over de “knip” Dorpstraat is de kans verhoogd naar 30%. Beheersingsmaatregelen om nakoming van verplichtingen te borgen.

Effect Toelichting



Product Omvang

830.42 1 mln.

Product 9 830.04 Omvang Financieel 10 mln. Gemeenschappelijke Regeling Bleizo Terugbetalen BOR-gelden.

Aangemeld Kans

Aangemeld Kans

2007 30%

2008

10% Nr. 55

In de bestuursovereenkomst van februari 2008 tussen de gemeenten Zoetermeer en Lansingerland is vastgelegd dat, indien de verlenging van Randstadrail (Verlengde Zoetermeerlijn) niet doorgaat, de ontvangen bijdrage van 10 miljoen wordt gerestitueerd aan het samenwerkingsverband Bleizo. De bijdrage is per 1 augustus 2008 ontvangen Volgen van en adviseren over de ontwikkeling van Randstadrail. Aangemeld 830.18 Kans 1,8 miljoen Resterend BTW-tekort grondkostenfonds Haaglanden Wijziging van het resultaat van de positieve grondexploitatie 9 Financieel

Product Omvang

2008

30 %

Nr. 53

In 2001 is met het ministerie van Financiën en de betrokken Belastingdienst overeenstemming bereikt over een regeling voor Haaglanden (BTW-convenant 20 september 2001). Het convenant heeft als doel de niet verrekenbare BTW-last van de verlieslatende VINEX-locaties zoveel mogelijk te beperken. Dat kan bijvoorbeeld door het aanwenden van het BTW-overschot van de locatie Oosterheem, die als enige locatie winstgevend is. Door Haaglanden is de afgelopen jaren met de belastingdienst/ het ministerie van Financiën overleg gevoerd over de uitvoering van het convenant. Dat heeft ook te maken met de gewijzigde BTW-regelgeving a.g.v. de invoering van het BTWcompensatiefonds met ingang van 1 januari 2003. De Belastingdienst heeft in een mondeling overleg positief gereageerd op de afwikkeling van het convenant op grond van de door Haaglanden geschetste uitgangspunten. Doel was om voor 31 december 2008 tot overeenstemming te komen over de afwikkeling van het convenant. Dat is niet gelukt. Naar verwachting zal nu in voorjaar van 2009 het overleg met de belastingdienst en het Ministerie van Financiën worden afgerond. Bovenstaande uitgangspunten leiden tot een maximaal resterend BTW-tekort van

Concernverslag 2008

116



Te nemen maatregel

8,7 mln. waarvan 21,25 % voor rekening van de gemeente Zoetermeer zou komen. Mandaat verlenen aan vertegenwoordigers die namens de VINEX-gemeenten met de belastingdienst in overleg te treden om - onder bepaalde voorwaarden - de formele afwikkeling van het BTW-convenant af te ronden. Product Aangemeld 9 830.42 2008 Omvang Kans Financieel 2.3 mln. 30% Toekenning ISV-subsidie grondexploitatie Palenstein is Nr. 54 gekoppeld aan bouw Brede School. Het niet ontvangen van de subsidie heeft een negatief effect op het resultaat van de grondexploitatie van 2.1 mln. NCW op basis van op het prijspeil 1 januari 2008. Vanuit ISV 2 -middelen is een bedrag van 2.3 mln. toegekend aan de grondexploitatie Palenstein. Binnen de grondexploitatie is dit bedrag gekoppeld aan de realisatie van de Brede School. De kosten moeten uiterlijk voor 31 december 2009 zijn gerealiseerd om aanspraak te kunnen maken op de subsidie. De realisatie van de Brede School is op basis van een Turnkey-contract, waarbij is afgesproken dat we in één keer betalen bij oplevering van het gebouw.. Door het faillissement van de aannemer is er vertraging ontstaan waardoor de oplevering mogelijk niet meer plaats kan vinden voor 31 december 2009. Met de provincie is overleg gevoerd over de oprekking van de termijn van 31 december 2009. De provincie heeft in dat overleg aangegeven mee te willen werken aan het doorschuiven van de voor dit project geoormerkte middelen. Daarvan hebben wij nog geen schriftelijke bevestiging ontvangen. De kans hebben wij verlaagd van 50 % naar 30 %.

Overig concern Programma Soort risico Omschrijving

Product Aangemeld 6 922.20 In 2007 Financieel/juridisch Omvang 1,2 mln. Kans -% Schadeclaim Hofstede Meerzigt Na de verkoop van Hofstede Meerzigt is door de nieuwe eigenaren de aanwezigheid van boktorren geconstateerd. De kopers hebben hierop een schadeclaim ingediend bij de gemeente. De voorzieningenrechter heeft de vordering van JOAL Vastgoed b.v. tot betaling van een voorschot ad ca. 1,2 miljoen in kort geding op 13 augustus 2007 afgewezen. In de te verwachten inzet van een bodemprocedure zal de definitieve hoogte van de claim worden bepaald, in verband waarmee het gemelde risico blijft bestaan.

Effect (weerstand) Toelichting Te nemen maatregel

De schadeclaim bedraagt momenteel

Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand)

Product Aangemeld 11 820.36 Omvang Financieel 5.5 mln. Kans 1% Gemeentegaranties geldleningen aan woningbouwverenigingen De gemeente staat garant voor geldleningen (schuldrestant afgerond 807 miljoen) afgesloten door vier woningbouwcorporaties. In 1995 bestond de mogelijkheid het risico van toen verstrekte garanties af te kopen en onder te brengen bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Op de geldleningen van De Goede Woning na zijn alle risico’s afgekocht. Ook nieuwe garanties worden nu door het WSW verstrekt. De gemeente fungeert in dit geval als achtervang voor het WSW en wordt pas na het WSW aangesproken. De kans dat de gemeente voor deze geldleningen wordt aangesproken wordt nihil geacht. Het totale schuldrestant voor de garanties waarvan het risico niet is afgekocht bedraagt ultimo 2007 113 miljoen met een gemiddelde rente van 4,76% ( 5,5 mln.).

1,2 mln.

De advocaat van de gemeente heeft de claim in behandeling genomen.

117

Concernverslag 2008


Toelichting Te nemen maatregel Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand) Toelichting Te nemen maatregel Programma Soort risico Omschrijving Effect (weerstand)

Toelichting Te nemen maatregel

Na 1995 worden er geen gemeentegaranties meer afgegeven Op basis van historie wordt de kans minimaal geacht dat de gemeente voor de rentelasten en terugbetaling van de leningen wordt aangesproken. Gezien het omvangrijke bedrag wordt toch een risico vermeld, met een kanspercentage van 1%. Bij mogelijke problemen zal de gemeente naar verwachting tijdelijk de rentelasten aan de financier betalen tot er een oplossing is. Als bedrag is hier derhalve opgenomen 1% van de rentelast. Jaarlijks wordt de liquiditeit en solvabiliteit van deze corporatie beoordeeld. Het solvabiliteitspercentage in 2006 bedroeg 22,9% , de liquiditeit 0,3. Over 2007 zijn nog geen gegevens voorhanden. Geen Product Politiek Omvang Regionalisering /Veiligheidsregio Financieel risico bij ontvlechting 7

120.12 0,8 mln.

Kans

50 %

De gemeente loopt bij het ontstaan van een veiligheidsregio de kans op een financieel risico, indien de ontvlechting niet goed wordt begeleid vanuit bestuur en ambtelijke organisatie. Intensieve begeleiding vanuit het bestuur en de Brandweer bij dit proces. Product 12 810.28 Kans Financieel Omvang 0.5 mln. 10 % BTW op huisaansluitingen en in- en uitritten Voor het realiseren van huisaansluitingen op openbaar gebied gaan facturen uit zonder aparte BTW vermelding, omdat de aanleg van deze aansluitingen gezien wordt als een overheidsmatige activiteit. Hierop is de begroting m.b.t. de BTW vanaf 2003 aangepast. De gang van zaken is dan als volgt: In grote gebieden waarvoor een grondexploitatie is opgesteld, wordt de aanleg van deze aansluitingen in de bestekken voor de aanleg van de verharding opgenomen en komen de kosten ten laste van deze grondexploitatie. Bij de ontwikkelaar worden de aansluitingen tegen tarieven, waarin de BTW als kostencomponent is opgenomen, in rekening gebracht. D.w.z. dat de BTW niet apart op de factuur staat. Bij de kosten die ten laste van een grondexploitatie komen, wordt een deel van de BTW teruggevorderd bij de fiscus en deels t.l.v. het BTW-compensatiefonds gebracht. Per grondexploitatie zijn over deze verdeling afspraken met de fiscus gemaakt. Aan het einde van het boekjaar worden, aan de hand van een inventarisatie, de ontvangen inkomsten waarvan de kosten binnen de grondexploitatie zijn geboekt, ten gunste van diezelfde grondexploitatie gebracht. Deze inkomsten zijn dus incl. de BTW-component. Waar geen grondexploitatie plaatsvindt, komen de kosten inclusief in rekening gebrachte BTW ten laste van de post “huisaansluitingen” binnen het product “riolering”. De inkomsten komen t.g.v. van de post “huisaansluitingen” binnen het product “riolering”. De omvang van het risico bestaat uit 19% over de opbrengsten huisaansluitingen en in- en uitritten over de afgelopen 5 jaren. Onderzocht wordt of deze wijze van omgaan met BTW nog in overeenstemming is met de actuele fiscale regelgeving. Te nemen maatregel: Voor zover nodig blijkt uit het onderzoek, de gekozen werkwijze in overeenstemming brengen met de fiscale regelgeving.

Concernverslag 2008

118


Opgetreden, gewijzigde en afgevoerde risico’s Ten opzichte van de in de programmabegroting 2008-2011 gemelde risico’s zijn de volgende risico’s gewijzigd, opgetreden of vervallen: Risico begroting 2008-2011 Boekwaarde panden Franklinstraat

Mutatie bij concernverslag 2008 Omvang van 4 naar 5,4 mln., kans van 90% naar 80%

Herinrichting Nieuwe Driemanspolder

Boete Miss Etam

Kans van 30% naar 10%, omvang van 2 naar 1 mln. Overgegaan naar algemeen risico gemeenschappelijke regelingen (waartoe ook Bleizo behoort) Kans van 10% naar 80%

Claim gedupeerden uitstel Oosterheem

Vervallen

NPM-leiding

Omvang van 1 naar 5,0 mln., kans van 50% naar 20%

Grondoverschot Oosterheem Afrekening BTW-28 problematiek

Risico opgetreden Risico opgetreden

Risico’s voordelige grondexploitaties

Vervallen

Risico’s nadelige grondexploitaties

Vervallen

Fasering en effecten op grondexploitaties Geluidsscherm woonwagenlocatie bij HSL

Nieuw risico, samengesteld uit risico’s voordelige en nadelige grondexploitaties Vervallen

Kostenverhaal op begeleidingskosten

Vervallen

Onterechte subsidie-inkomsten Encourage

Risico is opgetreden

Gemeentegarantie PWA

Risico is afgevoerd

Waterwinning bluswater in gevaar door dunnere buizen bij waterleidingbedrijven Stijging werkgeverslasten

Risico bestaat niet meer

Woonwagenhuisvesting

Risico is afgevoerd vanwege beperkte omvang

Afrekening energielasten Openbare Verlichting


Digitaal verstrekken van vergunningen WABO

Risico bestaat niet meer

Risico bedrijfsvoering Stadsbeheer

Risico heeft zich voorgedaan

Ontwikkeling Prisma


Toelichting Er is exploitatieresultaat bijgeschreven van de boekwaarde, kans van 90% teruggebracht vanwege andere inschatting Gevolg van voortschrijdend inzicht in investeringskosten van het project.

De uitspraak op het beroep van Etam is gunstig voor Zoetermeer. Er is nog niet bekend of Etam in hoger beroep gaat. Vanwege verjaring is de claim niet meer aan de orde. De eventuele werkzaamheden zijn geïnventariseerd, doorrekening leidt tot een aanzienlijk hoger bedrag. De kans wordt lager ingeschat. Hiervoor is een voorziening getroffen Er is een bedrag van 360.000 betaald aan de belastingdienst. Dit en onderstaand risico zijn samenvoegd tot een risico, Fasering en effecten op grondexploitaties Dit en bovenstaand risico zijn samenvoegd tot een risico, Fasering en effecten op grondexploitaties

Woonwagenlocatie is niet meer aan de orde. Is als structurele last in de begroting opgenomen. Er is 150.000 minder binnengekomen, dit is verwerkt in de begroting 2008. Alle leningen zijn eind 2007 geheel afgelost. Regionale ontwikkelingen zorgen voor een andere manier van bluswaterwinning. In 2007 is de lastenstijging een feit geworden, dit is verwerkt in de begroting 2008 Risico was beter in te schatten, het bedrag bleek nog dusdanig laag dat de invloed op het weerstandsvermogen nihil is. Zoals al gemeld in concernverslag 2007 is hierover een schikking getroffen met Eneco. Deze is in de begroting 2008 verwerkt. De invoering van de WABO is uitgesteld tot 1-1-2010. Dat heeft gelegenheid gegeven om voor een andere technische oplossing (via de backoffice-applicatie) te kiezen. Zoals gemeld in de Najaarsnota is voor tegenvallers bij de aanbestedingen een extra kostenpost opgevoerd.

Financiële omvang risico’s De financiële consequenties van deze risico’s zijn via een NARIS-simulatie in beeld gebracht. Er is een kansberekening gemaakt op de waarschijnlijkheid van het zich gelijktijdig voordoen van 119

Concernverslag 2008

Paragraaf Weerstandsvermogen bovenstaande risico’s en het bedrag wat daarmee gemoeid is. Het mogelijk gelijktijdig risico bij het grondbedrijf bedraagt 19,7 mln. Bij het overige concern is dat 2.0 mln.

Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de financiële middelen en mogelijkheden om onverwachte, niet begrote kosten te kunnen dekken. Tot de weerstandscapaciteit voor incidentele risico’s worden de algemene reserves gerekend. In geval van tekortschietende algemene reserves kunnen ook de bestemmingsreserves worden aangewend. Dit zal dan wel betekenen dat afgezien wordt van de realisatie van een bestemming of dat er zo snel mogelijk aanvullende dekkingsmaatregelen worden gezocht om de bestemmingsreserve weer beschikbaar te krijgen. De tabel laat zien hoe de weerstandscapaciteit is opgebouwd. Weerstandscapaciteit

Bedragen * 1.000.000 Rekening 2008 Voor resultaatbestemming

Weerstandscapaciteit Vrij inzetbare reserve (stand) Reserve inflatiecorrectie Rekeningsresultaat voor resultaatbestemming

14,2 1,7 1,6

Totaal weerstandscapaciteit excl. weerstandscapaciteit Grondbedrijf (vml. algemene dienst)

17,5

Weerstandscapaciteit Grondbedrijf Reserve versterking financiële positie Grondbedrijf Reserve risico' s

19,4 8,0

Totaal weerstandscapaciteit Grondbedrijf

27,4

Totale weerstandscapaciteit voor resultaatbestemming

44,9

Weerstandsvermogen De verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de waarschijnlijke risico-omvang is te definiëren als de ratio voor het weerstandsvermogen. Vanaf eind 2006 wordt als gewenste ratio voor het weerstandsvermogen voor de het concern exclusief het Grondbedrijf “voldoende” gehanteerd. Het NAR hanteert hiervoor de bandbreedte van een ratio tussen 1.0 en 1.4. In Zoetermeer wordt de grenswaarde van 1.0 gehanteerd. Als ratio voor het weerstandvermogen van het Grondbedrijf wordt eveneens “voldoende” als toereikend gezien. Ook hier wordt de ondergrens van 1.0 als ratio gehanteerd. Als de ratio lager is dan 1.0 betekent dat dus dat er onvoldoende weerstandscapaciteit is. Anders gesteld: de risico-omvang vermenigvuldigd met de ratio bepaalt de benodigde weerstandscapaciteit. Bij de berekening en beoordeling van het weerstandsvermogen wordt onderscheid gemaakt tussen de het concern exclusief het Grondbedrijf en het Grondbedrijf. Concern excl. Grondbedrijf Uit het simulatiemodel met de risico’s van het concern exclusief het Grondbedrijf blijkt dat de maximaal gelijktijdige omvang van de te kwantificeren risico’s (met een zekerheid van 95%) uitkomt op een bedrag van 2.0 mln. Deze omvang van risico’s is – gelet op de omvang van werkelijk opgetreden risico’s in de afgelopen jaren - laag. Een dergelijk lage omvang van de weerstandscapaciteit biedt onvoldoende ruimte om een eventueel optredend – maar nog niet onderkend – risico van enige omvang het hoofd te bieden. Concernverslag 2008

120

Paragraaf Weerstandsvermogen Op basis van deze constatering wordt, in overeenstemming met de gedragslijn die hiervoor in de Voorjaarsnota 2008 is aangegeven, in aanvulling op het bedrag van de gekwantificeerde risico’s, een bodem in de financiële buffer van de weerstandscapaciteit aangehouden van 10 miljoen . De weerstandscapaciteit op 31 december 2008 bedraagt 17,5 mln. Het overschot in de weerstandscapaciteit – van 7,5 miljoen – is een momentopname naar de gegevens van de jaarrekening 2008. In de voorjaarsnota 2009 worden de gevolgen van de doorkijk van zowel risico’s als de ontwikkeling van de weerstandscapaciteit meegenomen. Grondbedrijf De weerstandscapaciteit van het Grondbedrijf bedraagt naar de situatie in de jaarrekening 2008 een bedrag van 27,4. In de nota Grondbeleid 2007-2011 “Op Goede Gronden” is vastgelegd dat als de ratio in de rekening onder de 1.0 komt het weerstandsvermogen van het Grondbedrijf, vanuit algemene middelen, aangevuld zou worden tot 1,0. Tevens is vastgesteld dat, als in de rekening mocht blijken dat na afstorting van de 50% van de winstneming in de reserve versterking financiële positie de ratio hoger uitkomt dan 1,4 er een extra storting volgt in de reserve MIP ten laste van de reserve versterking financiële positie. De maximale omvang van de risico’s is volgens de simulatie van het NARIS 19,7 mln. Vergeleken met genoemde weerstandscapaciteit per 31 december 2008 van 27,4 mln betekent dat het weerstandsvermogen een ratio van 1,4 heeft en dat er in de jaarrekening 2008 geen extra afroming van de weerstandscapaciteit plaatsvindt.

121

Concernverslag 2008

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

2.16 PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN Inleiding De instandhouding van de kapitaalgoederen is in de gemeente Zoetermeer vastgelegd in beheerplannen, waarin het meerjarig onderhoudsprogramma en de daarbij behorende financiële middelen zijn opgenomen. In de beheerplannen is ook het gewenste kwaliteitsniveau van de voorziening vastgelegd. Hierna wordt per categorie ingegaan op het onderhoud van de kapitaalgoederen ingegaan. De volgende categorieën worden behandeld: 1. Openbare ruimte 2. Onderwijsaccommodaties 3. Welzijnsaccommodaties Sociaal Cultureel en Sport en Ontspanning 4. Gebouwen ambtelijke huisvesting 5. Brandweerkazernes 6. Gemeentelijke parkeergarages 7. Voorzieningen natuureducatie 8. Kleinere voorzieningen 9. (Uitbreiding) begraafplaats / aula 10. Beeldende Kunstobjecten

Openbare ruimte Omschrijving algemeen beleidskader Als uitwerking van de Visie Openbare ruimte is in 2008 de ‘Basisinrichting en Beheervisie Openbare ruimte’ (BIBOR) opgesteld. De BIBOR bestaat uit een aantal producten: - Basisinrichting Openbare Ruimte (Bior) - Beheervisie Openbare Ruimte 2009-2020 - Kwaliteitscatalogus Beheer Openbare ruimte De beheervisie 2009-2020 is een voortzetting van de huidige visie, aangevuld met een aantal reeds door de raad genomen besluiten en met nieuwe inzichten (o.a. verwijderen zwerfvuil, verwijdering onkruid, onderhoud bomen, schakelkasten openbare verlichting en speelvoorzieningen). In de visie zijn structuurelementen onderscheiden, zoals centrumgebieden, woongebieden, hoofdinfrastructuur, bedrijfsterreinen en recreatiegebieden. Voor elk van deze gebieden zijn kwaliteitsdoelen geformuleerd en vastgelegd. De hiervoor benodigde financiële middelen zijn voor een periode van tien jaar gelabeld. De beheervisie geeft een doorkijk in financieel opzicht over de komende vijftig jaar en wordt elke vijf jaar geactualiseerd. De Beheervisie Openbare Ruimte is in het najaar 2008 door de raad vastgesteld. In de beheervisie is het beleid beschreven voor de volgende kapitaalgoederen: • Wegen en Civiele Kunstwerken • Openbaar groen en speelvoorzieningen • Openbare verlichting • Technische installaties • Waterlopen en oevers • Straatmeubilair • Verkeersvoorzieningen Financiële consequenties De genoemde kapitaalwerken worden per jaar in een jaarschijf geclusterd en worden gefinancierd met de reserve groot onderhoud bovengronds. Middels de beheervisie Openbare Ruimte en het bijbehorende beheerplan wordt in de komende jaren in de reserveringen en investeringen voorzien. De jaarlijkse bedragen staan in de tabel vermeld.

Concernverslag 2008

122

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Bedragen * Omschrijving Saldo 1-1-2008

Begroting 2008

Werkelijk 2008

Begroting 2009

Begroting 2010

1.000

Begroting 2011

56.070

56.070

58.501

60.949

65.955

Rentebijschrijving

3.364

3.364

3.510

3.657

3.957

Storting in de reserve

4.334

4.334

5.283

5.652

5.652

9.381

5.271

6.345

4.303

3.977

54.387

58.501

60.949

65.955

71.587

Nieuwe investeringen in groot onderhoud, exclusief lopende verplichtingen Saldo 31-12-2008

* in het 1e Tussenbericht 2009 zal de meerjarige planning cf de nieuw vastgestelde beheervisie worden aangepast.

In 2008 zijn niet alle projecten uitgevoerd. Een bedrag van 4,1 mln. is onbenut gebleven doordat projecten zijn uitgesteld. Dit bedrag is ook minder aan de reserve groot onderhoud onttrokken. Aan een actualisatie van het bestedingsprogramma 2009 en verder wordt de laatste hand gelegd. De – budgetneutrale – financieel technische begrotingswijziging die aan deze actualisatie is verbonden e wordt meegenomen in het 1 Tussenbericht 2009. Onderstaand treft u een toelichting op de uitgaven 2008 en de afwijkingen ten opzichte van de begroting. Toelichting uitgaven 2008: e Bij besluitvorming van het 1 TB is op basis van nieuwe ontwikkelingen een wijziging van de bestedingsplannen doorgevoerd. Het betreft werken voor Fivelingo, Zonnenberg, Openbare verlichting, Mandelabrug en voor Spelen waar in totaliteit per 1-1-2008 een bedrag van 2.093.879 voor beschikbaar is binnen de reserve groot onderhoud. Voor de uitvoering van BOR-werken 2005 en eerder was een restant krediet van 2.575.173 (w.o. e 2.093.879 vanuit het 1 TB) beschikbaar binnen de reserve. Eind 2008 is hiervan 1,1 mln.. als besteding verantwoord. Tegenover de overschrijding op het project Zonnenberg staat een bijdrage in de kosten vanuit het Grondbedrijf. De uitvoering van werkzaamheden Fivelingo is vertraagd doordat eerst waterleidingswerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. De aanbesteding kan niet eerder dan in 2009 plaatsvinden. De start is gepland in april 2009 en de afronding eind 2009. Het openbaar verlichtingsplan is nader uitgewerkt in projecten voor planmatig onderhoud en het wachten is op de uitwerking in eenheidsprijzen waarna het bestek kan worden opgesteld. In verband met de doorlooptijd voor het leveren van masten is slechts een gering bedrag besteed in 2008. In 2009 zal een grote inhaalslag gemaakt worden waarbij alle beschikbare budgetten vanuit de BOR 2005-2008 zeker voor 50% zullen worden besteed. De werkzaamheden aan de Van Diestlaan en groenproject Bleiswijkseweg zijn afgerond. Uitvoering van werkzaamheden aan de Casimirstraat wacht op de vervanging van riolering en zal niet eerder dan in 2009 worden uitgevoerd. De reconstructie Wilhelminapark wacht op de vergunning van HHR die nieuwe eisen stelt aan de brug. Daarna zal het asfaltwerk worden verricht. De middelen die in 2009 nodig zijn om de voorgenomen projecten te kunnen afronden zullen worden overgeheveld. Voor de uitvoering van BOR-werken 2006 was een restant budget van 1.248.666 beschikbaar. Eind 2008 is hiervan 0,5 mln. verantwoord. De niet in 2008 uitgevoerde werkzaamheden zullen voornamelijk in 2009 plaatsvinden. Voor de uitvoering van BOR-werken 2007 was een restant krediet van 1.644.402 beschikbaar binnen de reserve. Eind 2008 is hiervan ca. 1,3 mln. besteed. De niet in 2008 uitgevoerde werkzaamheden zullen voornamelijk in 2009 plaatsvinden. Voor speelvoorzieningen is nog 80.000 beschikbaar waaraan na inspraak in 2009 aan het plan een invulling zal worden gegeven. Daarnaast zijn de beschikbare middelen voor omvorming van het WAplantsoen niet in 2008 besteed. Door de ontwikkelingen rond het winkelcentrum Vijverhoek is nog niet duidelijk hoe het WA-plantsoen kan worden ingericht. Het onderdeel kunstwerken is volledig afgerond. De middelen die niet zijn besteed voor bovenstaande activiteiten zijn ingezet voor het aanpassen van de kruispunten Azieweg voor ca. 0,8 mln. waar vanuit Haaglanden een subsidie van ca. 310.000 tegenover staat dat weer ten gunste van de reserve is gebracht.

123

Concernverslag 2008

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Voor de uitvoering van BOR-werken 2008 was een budget van 3.068.377 beschikbaar. Eind 2008 is hiervan 1,6 mln. besteed. De niet in 2008 uitgevoerde werkzaamheden zullen voornamelijk in 2009 plaatsvinden. Voor speelvoorzieningen is nog 200.000 beschikbaar waaraan na inspraak in 2009 een invulling zal worden gegeven. De meerkosten bij de renovatie Mandalabrug zijn vanuit de beschikbare middelen voor kunstwerken gedekt. De geplande opdracht voor het vervangen van 3 bruggen is in de voorbereidingsfase maar zal niet in 2008 worden uitgevoerd maar wordt overgeheveld naar 2009. Ten laste van het budget Verkeerslichtinstallaties (VLI) is in kader van het traject Zuidweg 4 VLI’s vervangen voor 240.000 als onderdeel van mobiliteitsprojecten. Hier tegenover staat een subsidie van 50% vanuit Haaglanden dat in 2009 ten gunste van de reserve zal worden gebracht. Riolering Omschrijving beleidskader Het gemeentelijke rioleringsplan (GRP) is een belangrijk hulpmiddel voor het maken van de juiste afwegingen op het terrein van bodembescherming, waterkwaliteit en rioleringszorg. Conform de Wet milieubeheer geeft de gemeente in het GRP aan op welke wijze zij haar wettelijke taak voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater wil uitvoeren. Het plan is gericht op de instandhouding van een goede riolering. Het GRP 2007-2011 is in november 2006 door de raad vastgesteld. In het GRP is een aantal nieuwe maatregelen aangegeven om de bedrijfszekerheid van het rioolstelsel te verhogen, zodat de kans op verstoppingen verder wordt beperkt en de vuilemissie op oppervlaktewater verder wordt gereduceerd. In 2008 is verder uitvoering gegeven aan de maatregelen uit het GRP 2007-2011. Financiële consequenties De kosten van het groot onderhoud komen ten laste van de Voorziening Groot Onderhoud. De jaarlijkse bedragen staan in de tabel vermeld. Omschrijving Saldo 1-1-2008 Storting in de voorziening groot onderhoud Waardevermeerdering/rente t.g.v. voorziening Nieuwe investeringen in groot onderhoud, exclusief lopende verplichtingen Saldo 31-12-2008

2008 10.508 3.047 630

2009 11.987 3.493 719

2.198 11.987

8.211 7.988

Bedragen * 1.000 2010 2011 7.988 10.993 3.852 4.206 480 659

1.327 10.993

1.838 14.020

Resumerend is eind 2008 een bedrag van in totaal 12 mln. beschikbaar voor het uitvoeren van projecten en is op de peildatum een bedrag van 2,2 mln. aan bestedingen verantwoord. De restant middelen zullen binnen de voorziening Groot Onderhoud Ondergronds beschikbaar blijven voor projectkosten in 2009. Toelichting uitgaven 2008 Per 1 januari 2008 was hiervoor binnen de voorziening nog een bedrag van 3.070.000 aanwezig. Dit e bedrag is grotendeels ingezet voor de aanleg van de 2 secundaire persleiding waar vanuit het GRP 2002-2006 een bedrag van totaal 3 mln. was opgenomen. De uitvoering zal tot een overschrijding van dit budget leiden van ca. 10% onder meer door vertraging in de start van uitvoering doordat gewacht moest worden op de vereiste vergunningen en geen rekening was gehouden dat door de grondstructuur over het gehele traject bekisting moest worden aangelegd. Door herschikking van middelen kan dit binnen de voorziening worden opgelost. e Een ander groot project, de aanleg van de 2 buffertank bij het gemaal Rokkeveenseweg moet nog worden gestart. Hiervoor is een bedrag van ca 0,7 mln. beschikbaar. Voor de nieuwbouw gemaal Rokkeveenseweg is in 2008 de declaratie voor de toegezegde bijdrage van het Hoogheemraadschap Rijnland en het Grondbedrijf van in totaal ruim 1 mln. opgesteld en verantwoord in de jaarrekening. Projecten 2006. Per 1 januari 2008 was hiervoor binnen de voorziening nog een bedrag van 2.257.000 aanwezig. e Dit bedrag is deels ingezet voor de overschrijding op het budget aanleg van de 2 secundaire persleiding. Daarnaast is nog een deel gereserveerd voor de riolering Zeeheldenbuurt en Voorweg dat gepland is in 2009.

Concernverslag 2008

124

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Projecten 2007. Per 1 januari 2008 was hiervoor binnen de voorziening nog een bedrag van 2.131.500 aanwezig. Dit bedrag is voor een gering deel ingezet voor het reliningsprogramma 2008-2011 dat grotendeels zal worden uitgevoerd in 2009 en voor de renovatie van de gemalen Seghwaert, Van der Hagenstraat en Juweellaan. Projecten 2008. Voor de uitvoering van de voorgenomen werkzaamheden in 2008 is een bedrag van 1.460.000 beschikbaar binnen de voorziening gereserveerd maar is niet besteed in 2008. Dit bedrag zal in 2009 e grotendeels worden ingezet voor het reliningsprogramma tot en met 2011 en het relinen van de 1 secundaire persleiding volgens een geheel nieuwe methode. Relinen zal naar verwachting leiden tot lagere kosten per strekkende meter ten opzichte van gehele vervanging. Dit voordeel wordt ingezet e voor de meerkosten op de 2 secundaire persleiding. Waterverbinding Palenstein – Seghwaert. In mei heeft de raad besloten om restant middelen van het ISV-1 budget voor het Waterplan onder meer te bestemmen voor de waterverbinding Palenstein – Seghwaert. Hiervoor is 71.899 gereserveerd. De totale kosten worden geraamd op 150.000. Het restant komt ten laste van de voorziening. De realisatie hiervan heeft nog niet plaatsgevonden maar zal in 2009 starten. Ondergrondse afvalinzameling Omschrijving beleidskader De (kosten van) ondergrondse afvalinzameling is niet voorzien in de beheervisie 2000. Ook in de geactualiseerde beheervisie 2008 zijn geen directe financieringsmiddelen beschikbaar. Vanwege het economische nut is de gemeente verplicht de toekomstige vervangingsinvesteringen te activeren. Dit speelt voor het eerst in 2017, wanneer de eerste vervangingen aan de orde komen. Op basis van de hierboven uiteengezette handelwijze wordt de vervanging van de ondergrondse inzamelmiddelen dan in een nieuwe financieringssystematiek in de meerjarenbegroting opgenomen.

Onderwijsaccommodaties Voorziening onderhoud De voorziening onderhoud schoolgebouwen heeft de egalisatie van de onderhoudskosten in de jaren tot doel. De voeding voor dit fonds vindt jaarlijks plaats uit de lopende begroting. De onttrekkingen bestaan uit de rechtstreeks in de voorziening geboekte uitgaven voor onderhoud. De formele aan de raad voor te leggen actualisatie en de toetsing op toereikendheid, op basis van een meerjarenprognose, stortingen en onttrekkingen is gepland in 2009. Reeds in de tweede helft van 2006 is een ambtelijke herijking gemaakt ter voorbereiding op de formele herijking in 2009. In 2008 is een start gemaakt met een technische schouw naar de onderhoudstoestand van de schoolgebouwen. Dit ter onderbouwing van de herijking van de Voorziening in 2009. Conclusies van dit onderzoek kunnen nog niet worden getrokken Vervangingsfonds schoolgebouwen Voor de renovatie en vervanging van schoolgebouwen bestaat het ‘vervangingsfonds schoolgebouwen’. Dit vervangingsfonds wordt in principe gevoed door jaarlijks vrijvallende kapitaallasten. In 2005 is het actuele model aan de raad aangeboden ter herijking. Op basis van deze herijking en de thans bekende mutaties 2008 en afstemming daarvan, kan worden gesteld dat de omvang van het vervangingsfonds vooralsnog toereikend is. Ook in 2009 zal aan de raad een herijking van dit fonds worden aangeboden.

Welzijnsaccommodaties Sociaal Cultureel en Sport en Ontspanning Het beheerplan voor de welzijnsaccommodaties is in 2008 door de Raad geaccordeerd en in werking getreden. In 2008 is het onderhoud aan de accommodaties volgens planning uitgevoerd. Ook is aandacht besteed aan de toegankelijkheid van gebouwen. Het verwijderen van asbest wordt gekoppeld aan het uitvoeren van groot onderhoud aan de betreffende panden; eind 2008, uitlopend tot en met begin 2009 heeft groot onderhoud

125

Concernverslag 2008

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen plaatsgevonden, waarmee een combinatie gemaakt kon worden met het verwijderen van asbest. Het gaat hierbij om de Chaplinstrook 8.

Gebouwen ambtelijke huisvesting Voor de gebouwen van de centrale ambtelijke huisvesting (stadhuis en toren Zuidwaarts) is een beheerplan in ontwikkeling. In 2008 zijn in een beleidsnotitie de beleidsuitgangspunten vastgelegd. Eind 2008 en begin 2009 is het meerjaren onderhoudprogramma geoptimaliseerd. Financiële consequenties Voor het jaarlijkse beheer en onderhoud zijn budgetten beschikbaar die gebaseerd zijn op een door een adviesbureau berekende norm per m2. Daarnaast is er een reserve groot onderhoud om de fluctuatie in de uitgaven te dempen. Bij de jaarrekening wordt het verschil tussen de raming en de werkelijke uitgaven in de reserve gestort, of aan de reserve onttrokken. Bijzonderheden In het najaar van 2009 worden de financiële consequenties doorgerekend van het meerjarenonderhoudsplan ten behoeve van de begroting.

Brandweerkazernes In 2008 is een aantal onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd aan het pand Stadshart. Het sanitair en de keuken zijn voorzien van nieuwe vloeren en wandtegels. Verder is er groot onderhoud uitgevoerd op de slaapkamers van het operationeel personeel.

Gemeentelijke parkeergarages Omschrijving beleidskader De gemeentelijke garages zijn te vinden onder het stadhuis (Frankrijklaan en Engelandlaan), onder het CKC aan de Osylaan en een naast het CKC. Voor de parkeergarage naast het CKC zijn, conform de Beheervisie Openbare Ruimte (BOR), middelen opgenomen in de Voorziening Groot Onderhoud kunstwerken voor vervanging. Het groot onderhoud voor de drie andere garages is gekoppeld aan het gebouw dat erboven staat. Financiële consequenties Het budget voor het jaarlijkse beheer en onderhoud is opgebouwd uit een gemiddeld onderhoudsbudget, waarbij de veiligheid van de gebruikers is gewaarborgd en alle aangebrachte voorzieningen in het kader van het betaald parkeren regime in bedrijf kunnen blijven. Voor de vervanging van de apparatuur zijn middelen gereserveerd.

Voorzieningen natuureducatie Vervanging strodak Stadsboerderij Voorweg In januari 2008 is als onderdeel van het meerjarenplan periodiek onderhoud NME-locaties het strodak van het Buitenbeest aan de Voorweg vervangen. Bij de besluitvorming van het Eerste Tussenbericht is hiervoor 75.000 door de Raad ter beschikking gesteld. Het werk is afgerond met een overschrijding van ca. 5.000 onder meer als gevolg van meerwerk door het vernieuwen van de goot en reparatie van houten onderdelen en de daarbij behorende schilderwerkzaamheden. Ook is er een nieuwe bliksemafleiding op het dak geplaatst omdat de oude niet meer terug te plaatsen was. Bouw Stadsboerderij Oosterheem en aanleg wijktuinen De bouw van de gebouwen van de stadsboerderij Oosterheem vangt in maart 2009 officieel aan. Eind 2008 is het gehele terrein van 3 hectare reeds hiervoor bouwrijp gemaakt. De bouw zal rond oktober 2009 eindigen waarna het terrein definitief wordt afgewerkt. De weides en de wijktuin worden dan ingericht waarna de nieuwe stadsboerderij met wijktuin begin 2010 officieel kan worden geopend. Het jaar 2008 heeft in het teken gestaan van de afronding van het ontwerp voor de stadsboerderij en de aanbesteding van dit ontwerp. De financiële gevolgen van de definitieve aanbesteding en de extra

Concernverslag 2008

126

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen kwaliteit die wordt nagestreefd (onder meer door te kiezen voor een volledig klimaatneutrale stadsboerderij) zijn in januari 2009 via een raadsvoorstel voorgelegd en hiervoor is een aanvullend krediet gevraagd. Bij het Najaarsdebat 2008 was hiervoor reeds een voorstel aangenomen om als gedeeltelijke dekking voor de verwachte meerkosten een onttrekking uit de MIP reserve te doen van 620.000 euro. In het Tweede tussenbericht is al gemeld dat er twee subsidiebeschikkingen zijn toegezegd, te weten 75.000 uit het ISV1-budget en 83.871 vanuit het Stadsgewest Haaglanden. Daarnaast is ook de SDE subsidie vanuit het Ministerie van EZ toegezegd, voor exploitatie van de zonnepanelen op de stadsboerderij. Hier is over de komende jaren zo’n 20.000 mee gemoeid. Ook zijn nog extra sponsormiddelen ontvangen van verschillende bedrijven en een bijdrage uit het project Duurzaam Zoetermeer. De zoektocht naar aanvullende sponsoring gaat, zeker nu richting een opleveringsdatum kan worden gewerkt, nog steeds door. De boerderij aan de Voorweg is gefinancierd op basis van kapitaallasten. De boerderij in Rokkeveen is deels op basis van kapitaallasten gefinancierd; voor vervanging zijn dan ook onvoldoende middelen aanwezig. Op de wijktuincomplexen staan in totaal vier wijktuinhuisjes. Voor de voorgenomen bouw van de Stadsboerderij Oosterheem worden de onderhoudslasten voor het eerst in 2009 opgenomen.

Kleinere voorzieningen Fietsenstallingen In de gemeente zijn vijf bewaakte fietsenstallingen aan het Zuidwaarts (markt), Noordwaarts, Centrum-West, bij station Driemanspolder en station Zoetermeer. Deze fietsenstallingen worden c.q. zullen worden beheerd door de Stichting Biesieklette. Daarnaast is besloten een onbewaakte fietsenstalling in te richten aan het Wegstapelplein. Voor de gemeentelijke kosten van beheer en onderhoud zijn middelen aanwezig in de begroting. Voor de nieuwe fietsenstallingen in het kader van Randstadrail zal van Haaglanden een afkoopsom worden ontvangen voor het jaarlijkse beheer tot 2010. De vervanging van de gebouwde voorzieningen bij de fietsenstalling in Centrum-West is geregeld via de Beheervisie Openbare Ruimte. Aanleg parkeerplaatsen In het voorjaar van 2007 is gestart met de inspraak en voorbereiding van een aantal mogelijke locaties. De inspraak heeft meer tijd gevergd, waardoor de start verschoven is naar het voorjaar van 2009. De beschikbare middelen uit het MIP ad. 1,1 mln. zijn reeds volledig geautoriseerd. In afwachting van de evaluatie van parkeernota in 2009 zal na de zomervakantie 2009 een besluit over het aantal parkeerplaatsen en de locaties worden voorgelegd met daaraan gekoppeld een herfaseringsvoorstel voor de inzet van middelen in de komende jaren. Eind 2008 is nog een bedrag van 678.139 beschikbaar waarvan voorgesteld wordt dit over te hevelen naar 2009. Parkeerapparatuur betaald parkeren In 2008 is de parkeerapparatuur voor betaald parkeren in openbaar gebied afgeschreven. Onderzocht is of vervanging technisch noodzakelijk is en welke moderne technieken ingezet kunnen worden. Het geautoriseerde krediet bedraagt 1.390.000. De verwachting is dat de vervanging niet in 2009 zal plaatsvinden maar pas in 2010 een voorstel hierover wordt voorgelegd.

Begraafplaatsen De gebouwde voorzieningen op de begraafplaatsen zijn op basis van kapitaallasten gefinancierd, waardoor vervanging op termijn mogelijk is. Het budget voor het jaarlijkse beheer en onderhoud is opgebouwd uit een gemiddeld onderhoudsbudget; vanuit een tienjarig onderhoudsplan zijn deze gemiddelde bedragen bepaald. Uitbreiding begraafplaats / aula Naar verwachting worden alle activiteiten binnen budget uitgevoerd. Aangezien de herinrichting van de Vallei gelijktijding met de aanleg van het bospad moet worden uitgevoerd is hiervoor één bestek 127

Concernverslag 2008

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gemaakt. Inmiddels is de aanleg gerealiseerd en resteert er nog een bedrag van 23.000 voor afrondende werkzaamheden. De voorbereiding van de fases II en III is gestart en zal in 2009 leiden tot een kredietaanvraag.

Beeldende Kunstobjecten Het onderhoud van de beeldende kunstobjecten in de openbare ruimte is volgens het onderhoudsplan uitgevoerd. De eenmalige extra middelen ( 100.000), die bij het voorjaarsdebat in 2007 ter beschikking werden gesteld voor het wegwerken van achterstanden in het groot onderhoud, zijn tot op 15.000 besteed. De 15.000 is gereserveerd voor groot onderhoud aan de lichtmast op de Europaweg, dat in het voorjaar van 2009 zal plaatsvinden. De extra middelen, 50.000, die ter beschikking werden gesteld voor reparatie van het kunstwerk aan de gevel van Het Oostpunt worden in 2009 besteed.

Concernverslag 2008

128

Paragraaf Financiering

2.17 Paragraaf Financiering Inleiding

De financieringsparagraaf is mede gebaseerd op de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido). Deze wet is gericht op een beheersing van risico’s die gemeenten lopen vanwege hun financieringstaken. De grondslag voor de gemeentelijke treasury wordt gevormd door het in de raad van april 2001 vastgestelde treasury-statuut. Hierin zijn de kaders opgenomen waarbinnen het college de financieringsfunctie mag uitoefenen. In 2008 heeft de uitvoering van de treasury-functie uitsluitend de publieke taak gediend, het beheer was prudent en aan de gestelde wettelijke kaders met betrekking tot de kasgeldlimiet en de renterisiconorm is voldaan. In onderstaande paragrafen wordt nader ingegaan op de belangrijkste elementen en kaders van de Wet Fido en het treasury-statuut.

In- en externe ontwikkelingen

Interne ontwikkelingen/informatievoorziening In 2008 is bijzondere aandacht besteed aan de kwaliteit van de planning van de fasering voor kosten van het bouwrijp maken alsmede aan de planning van de verwachte verkopen. Dit heeft geleid tot bijstelling van de fasering in de herziene grondexploitaties die ook tot uiting komt in de bijstelling van de resultaatbestemming van het grondbedrijf. Daarnaast zijn als gevolg van de kredietcrisis procedures zoals opgenomen in de administratieve organisatie doorgelicht en de interne controle aangescherpt. Externe ontwikkelingen Op 28 oktober 2008 is de gewijzigde Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido), ten behoeve van een betere werking van de gemeentelijke financieringsfunctie, door de Eerste kamer aangenomen en is per 1 januari 2009 van toepassing verklaard. De wijzigingsvoorstellen in de Wet Fido hebben, met name, een weerslag op de “Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden” (Ruddo). De wijzigingen in de wet Fido en de Ruddo zijn echter aangenomen aan de vooravond van de kredietcrisis. Nu de gevolgen van de crisis zichtbaar worden, wordt vanuit het rijk een aanscherping verwacht van de “Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden”. De verwachting is deze aanscherping in april 2009 verschijnt. Ook wordt vanuit het rijk onderzocht of vrijwillige deelname aan schatkistbankieren voor de gemeente tot de mogelijkheden kan behoren. In het tweede kwartaal van 2009 zal een herziend treasury-statuut aan de raad worden voorgelegd. In de paragraaf kredietrisico wordt verder ingegaan op de kredietcrisis. Rentevisie In 2008 zijn drie rentevisies uitgebracht. De rentevisie van de programmabegroting 2008 ging er vanuit dat de rente eind 2008 een niveau zou hebben bereikt van 4,9%. In de tussenberichten van 2008 schommelde de rentevisie van de grootbanken tussen 4,2% en 4,8%. Het feitelijk niveau eind 2008 is uitgekomen op 5,0%.

Risicobeheer

Op financieringsgebied zijn vele risico’s te onderkennen, zoals renterisico' s, debiteurenrisico, kredietrisico' s, liquiditeitsrisico' s, koersrisico' s en valutarisico’s. Niet alle hiervoor genoemde risico’s zijn van toepassing op de gemeente Zoetermeer. Zo heeft de gemeente Zoetermeer geen leningcontracten in vreemde valuta afgesloten (valutarisico). Daarnaast zijn alle aandelen en de leningenportefeuille, die op de balans zijn geactiveerd, tegen nominale waarde gewaardeerd waardoor er ook geen koersrisico wordt gelopen. Voor 2008 en volgende jaren worden in deze risico’s geen wijzingen verwacht. Voor het afdekken en beheersbaar houden van het debiteurenrisico zijn afspraken gemaakt over het inningsbeleid en de financiële dekking van oninbare debiteuren. In 2008 is een actief debiteurenbeheer gevoerd. Alle externe vorderingen, ouder dan één maand zijn in een of andere procedure ter inning opgenomen. Renterisico De Wet Fido is gericht op het beheersen van renterisico’s. Deze beheersing moet worden bereikt door wettelijke limieten voor de omvang van de netto vlottende schuld en door renteherzieningen op en herfinanciering van de vaste schuld.

129

Concernverslag 2008

Paragraaf Financiering Het renterisico op korte termijn wordt in beeld gebracht via de kasgeldlimiet. Maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag kort worden gefinancierd. Indien twee opeenvolgende kwartalen de kasgeldlimiet wordt overschreden wordt dit door de toezichthouder als structureel aangemerkt en zal de toezichthouder de gemeente verplichten om maatregelen te treffen om de overschrijding teniet te doen. Uit onderstaande tabel komt naar voren dat zich in 2008 geen overschrijding op het kasgeldlimiet heeft voorgedaan. Over-/onderschrijding kasgeldlimiet 2008 Bedragen X

1000

1e kw.

Vlottende korte schuld Vlottende middelen Saldo

2e kw.

3e kw.

4e kw.

8.926 50.921 -41.994

213 58.847 -58.634

0 83.518 -83.518

0 90.255 -90.255

Kasgeldlimiet

28.194

28.194

28.194

28.194

Ruimte onder kasgeldlimiet

70.188

86.828

111.711

118.449

Bij het onderdeel kredietrisico wordt nader ingegaan op reden van het overschot aan liquide middelen. Voor de lange termijn financiering is bij ministeriële regeling een renterisiconorm bepaald van 20% van de vaste schulden. De renterisiconorm begrenst de rentegevoeligheid van de vaste schuld. Deze wordt bepaald door het totaal van de renteherziening en het bedrag van de herfinanciering te delen door de totale vaste schuld. In de hiernavolgende tabel is het renterisico 2008 alsmede het verwachte risico voor de jaren 2009 tot en met 2012 weergegeven. Zoals in de tabel is weergegeven is dit renterisico nihil.

Renterisiconorm Bedragen X

1000

Rekening 2008

Meerjarenbegroting 2009 2010 2011

2009

2012

1a 1b 2

Renteherziening op vaste schuld o/g Renteherziening op vaste schuld u/g Renteherziening op vaste schuld (1a-1b)

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

3a 3b 4

Nieuwe aangetrokken vaste schuld Nieuw verstrekte lang lopende leningen Netto nieuw aangetrokken vaste schuld

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0

5 6

Betaalde aflossingen Herfinanciering (laagste van 4 en 5)

271 0

273 0

275 0

278 0

278 0

7

Renterisico op vaste schuld (2 + 6)

0

0

0

0

0

8 9 10

Renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1-1 Het bij ministriele regeling vastgesteld % Renterisiconorm (8x9/100)

2.468 20% 494

2.197 20% 439

1.924 20% 385

1.648 20% 330

1.371 20% 274

10 7 11

Toets renterisiconorm Renterisiconorm (8*9/100) Renterisico op vaste schuld (2 + 6) Ruimte + / overschrijding (10-7)*

494 0 494

439 0 439

385 0 385

330 0 330

274 0 274

*) minimale norm

Concernverslag 2008

2.500.000

130

Paragraaf Financiering Liquiditeitsrisico Onder liquiditeitsrisico wordt verstaan het (onbedoeld) tegelijkertijd innemen van posities opgenomen en uitgeleend geld. Vanuit de doelstelling van de treasury (optimaliseren van kosten en opbrengsten vanuit het beheer van de geldkosten), worden dubbele posities zoveel mogelijk voorkomen. Door het strak sturen op rendement (renteopbrengsten) en opeenstapeling van een aantal grote betalingen kon niet worden voorkomen dat een beperkt aantal dagen sprake is geweest van dubbele posities. Kredietrisico 2008 is een bewogen jaar geweest als het gaat om kredietrisicobeheer. Gerenommeerde banken vielen om. Banken vertrouwden elkaar niet meer. Kredietrisico (het risico dat uitgezette gelden niet meer terugkomen) is het belangrijkste issue geworden in de financiële markten. Waar in het verleden een A-rating beschouwd werd als een meer dan voldoende betrouwbare kredietwaardigheid voor korte financiering is deze zekerheid niet meer zo vanzelfsprekend. Daarnaast was, tot het moment van het uitbreken van de kredietcrisis, het door de kredietbeoordelaars aanpassen van ratings voor Nederlandse financiële instellingen eerder uitzondering dan regel. Sinds oktober 2008 is de zekerheid die uit de ratings omtrent de kredietwaardigheid van financiële instellingen naar voren komt zelf onzeker geworden. Dit was aanleiding om het uitzettingenbeleid van de gemeente te verscherpen en een hogere rating te eisen dan voorgeschreven in het Treasurystatuut. Deze hogere rating gaat - nog afgezien van de toch al onder druk staande rente – wel ten koste van het rendement. Het jaar 2008 was voor de gemeente ook bijzonder jaar als het ging om de hoogte van de uitzettingen van gelden met een looptijd korter dan een jaar. Door onzekerheden in het verloop van de cashflow van het grondbedrijf en het lange tijd bestaan van een omgekeerde rentestructuur (de korte rente is hoger is dan de lange rente) liep de omvang van het tijdelijk overtollige liquide middelen sterk op. Met een piek van 95 mln. in de maanden september en oktober. Zoals in tussenberichten is aangegeven is, is uit rendementsoverwegingen niet gekozen om te consolideren. Het overschot aan financieringsmiddelen is in 2008 bij acht verschillende partijen belegd die, conform wettelijke kaders en het treasury-statuut, alle minimaal een A rating hadden. In 2008 is in het bijzonder gestuurd op de kredietwaardigheid van de geldnemer. Er zijn alleen gelden uitgezet bij grote financiële instellingen waarbij het hoofdkantoor gevestigd is Nederland. Dit had tot gevolg dat niet alle Nederlandse financiële instellingen met een A rating in aanmerking kwamen, waarbij geld kon worden uitgezet al gaf het treasury-statuut wel die ruimte. In 2008 heeft er wel een overschrijding plaatsgevonden op de in het treasury-statuut vastgelegde maximum per kredietlijn bij een van de partijen. Op deze situatie is direct actie genomen door de positie terug te brengen. Daarnaast is de interne procescontrole aangescherpt. Door aanscherping van de eisen aan kredietwaardigheid is uit rendementsoverweging in het tweede kwartaal voor een bedrag van 10 miljoen een langlopende lening afgesloten voor 5 jaar bij een triple-A bank. Waarbij een optie is ingebouwd dat de ingelegde gelden direct opeisbaar zijn. Verder hebben zich in 2008 geen wijzigingen voorgedaan in het kredietrisico op langlopende leningen.

Renteresultaat Ieder jaar is sprake van een renteresultaat doordat feitelijke uitgaven en inkomsten in de exploitatie geen gelijke tred houden met elkaar. Dit verschil wordt verder beïnvloed doordat in de begroting geen rente-effecten zijn meegenomen van reservemutaties na 1 januari van het jaar. In de jaarrekening komt het renteresultaat op de financiering op basis van de feitelijke inkomsten en uitgaven tot uitdrukking. Het renteresultaat op concernniveau is in 2008 798.142 positief. Dit resultaat is mede veroorzaakt door een hoge rendementsvergoedingen op kortlopende uitzettingen en gemaakte renteopbrengsten over ontvangen subsidies tijdens het jaar, zoals 10 mln. BOR-gelden waarvan de renteopbrengst niet begroot wordt. Het renteresultaat is in de jaarrekening, conform de daarvoor geldende afspraken, verantwoord als toevoeging aan de rente-egalisatiereserve.

131

Concernverslag 2008

Paragraaf Bedrijfsvoering

2.18 Paragraaf Bedrijfsvoering Personeel en organisatie Human Resources Zoetermeer wil een aantrekkelijke werkgever zijn die: • op een moderne, uitnodigende wijze communiceert met de arbeidsmarkt; • medewerkers mogelijkheden biedt zich te ontwikkelen; • werk maakt van de optimale inzetbaarheid van haar medewerkers; • een prettige werkomgeving biedt. De belangrijkste vraagstukken voor de komende jaren zijn de instroom van voldoende, gekwalificeerd personeel en de duurzame inzetbaarheid van zittend personeel. Als gevolg van de kredietcrisis zal voor de korte termijn de nood op de arbeidsmarkt enigszins geleden zijn. Overheidsmaatregelen, of dat nu belastingmaatregelen zijn of een verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd, zullen vroegtijdige uittreding van personeel enkele jaren uitstellen maar voldoende instroom van goed opgeleide medewerkers verdient blijvende aandacht. Een arbeidsmarktcommunicatie die aangeeft wat Zoetermeer te bieden heeft als werkgever en een uitdagend traineeprogramma werken mee om Zoetermeer als arbeidsorganisatie op de kaart te zetten en jongere en gekwalificeerde medewerkers aan te trekken. In 2008 is een Zoetermeers traineeprogramma ontwikkeld en de werving van trainees gestart. Maar liefst 90 potentiële kandidaten hebben zich aangemeld, waarvan er 11 worden aangesteld als trainee. Vanuit goed werkgeverschap heeft Zoetermeer oog voor de verschillende behoeften van medewerkers. Wanneer medewerkers met plezier naar hun werk gaan, leidt dit tot een laag ziekteverzuim. Zorg voor de gezondheid van medewerkers was een van de belangrijkste speerpunten van het personeelsbeleid in 2008 en zal in 2009 worden gecontinueerd.. Het project ‘Gezond werk werkt beter’ heeft het ziekteverzuimpercentage in het eerste jaar is teruggebracht van 7,3 naar 5,8 en de verzuimfrequentie van 1,85 naar 1,73. De focus in het project verschuift in 2009 meer naar duurzame inzetbaarheid. Strategische personeelsplanning in combinatie met opleiding en ontwikkeling helpt mee de juiste medewerker op de juiste plek te hebben of te krijgen en welke kennisgebieden en competenties ontwikkeld of verworven moeten worden. De gemeente besteedt jaarlijks 1,75% van de loonsom aan opleiding en ontwikkeling. In de Concernstaf is een model strategische personeelsplanning ontwikkeld, dat in 2009 gemeentebreed zal worden geïntroduceerd. Vanuit het management ontwikkelingsprogramma volgden leidinggevenden concernbreed de module visie-ontwikkeling. Organisatieontwikkeling De belangrijkste ontwikkelingen in het afgelopen jaar waren • Met betrekking tot de interne dienstverlening (staf- en servicetaken) is een onderzoek gedaan naar de wijze waarop de ondersteuning van de primaire processen het beste georganiseerd kan worden. Richtinggevend daarbij is de invulling van het concept integraal management. In 2009 zal een besluit worden genomen over de herinrichting van staf- en servicetaken. De herbezinning op de rolinvulling van lijn en staf, als resultaat van de doorlichting van de planning en controlfunctie, dient eerst te worden afgerond in de vorm van een helder sturingsconcept. • De implementatie van de afdeling Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving is afgerond. De invoering van de brede omgevingsvergunning is uitgesteld omdat de wetgeving die hieraan ten grondslag ligt (WABO) pas per 1 januari 2010 in werking treedt (het is overigens nog de vraag of de wetgever deze datum wel gaat halen). • De bundeling van taken op het gebied van het beheer van vastgoed. wordt onderzocht. • Het Publieksplein is inmiddels een feit. Het zal zich verder ontwikkelen om te voldoen aan de doelstellingen van Antwoord©. Het Gemeentelijk Call Center is ingericht en bemenst. • De regionalisering van de Brandweer zou zijn beslag krijgen per 1 januari 2009, maar is nu voorzien per 1 januari 2010. • In 2008 is begonnen met het samenvoegen van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) om te kunnen voldoen aan de wettelijke verplichtingen van VROM. In 2009 zal een aantal

Concernverslag 2008

132

Paragraaf Bedrijfsvoering andere basisregistraties eveneens daaraan toegevoegd worden. Ziekteverzuim In 2008 is het project ‘Gezond werk werkt beter’ van start gegaan om de inzetbaarheid van medewerkers te verhogen. Deze inzet blijkt te werken en zal dan ook worden voortgezet in 2009. percentage ziekteverzuim meldingsfrequentie

2006 6,5

2007 7,3 1,85

2008 5,8 1,73

7

Het ziekteverzuimpercentage is in 2008 aanzienlijk gedaald tot 5,8%. Ten opzichte van 2007 is het percentage met 1,5% afgenomen. In de laatste 10 jaar is het verzuim in de gemeente niet zo laag geweest. De daling van het verzuim heeft zich nagenoeg gemeentebreed voltrokken, in alle hoofdafdelingen. 8

De meldingsfrequentie is in 2008 ten opzichte van 2007 gedaald van 1,85 tot 1,73. Wat betekent dat iedere medewerker van de gemeente zich in 2008 gemiddeld 1,7 keer ziek meldde. Het aantal nulverzuimers lag in 2008 op 30% en is daarmee 7% hoger dan in 2007, toen het 23% was. Formatie en bezetting Formatie in fte Bezetting in fte Bezetting in aantallen

2006

1.121,2 1.007,4 1.196

2007

1.157,4 1.093,4 1.208

2008

1.197,9 1.172,8 1.255

Ten opzichte van 2007 is de formatie met 40,5 fte gestegen en de bezetting toegenomen met 47 medewerkers. De stijging van de formatie heeft voor het grootste deel plaatsgevonden bij de brandweer als gevolg van de wijziging van het arbeidstijdenbesluit waarin nieuwe regels voor aanwezigheidsdiensten zijn vastgesteld. De daarvoor extra benodigde formatieplaatsen zijn in 2008 gerealiseerd. Voor het overige is de toename verspreid over alle afdelingen. 38,2% van de medewerkers werkte in deeltijd, een stijging van 0,9% ten opzichte van 2007. De gemiddelde leeftijd steeg iets: van 45,5 jaar naar 45,8 jaar. Het aandeel vrouwen bedroeg 47%, het aandeel mannen 53%. Ten opzichte van 2007 (45,2%) is het aandeel vrouwen weer toegenomen. Goed werkgeverschap impliceert dat iedere medewerker recht heeft op feed back. Zoetermeer hecht er waarde aan dat er afspraken worden gemaakt over wat er van medewerkers wordt verwacht en dat over de prestaties en het functioneren tussen leidinggevende en medewerker wordt overlegd. In 2008 is met ruim 80% van de medewerkers (ongeveer 1.000) een Op Koers kaart met afspraken opgesteld. In verband met vacatures, recente benoemingen en vertrekkende medewerkers, ziekteverzuim en reorganisatie is een score van 100% vanwege personeelsverloop in de praktijk niet realistisch en een percentage boven de 80% een goede score.

7

Het ziekteverzuimpercentage wordt berekend door het totaal aantal verzuimde kalenderdagen in 2008 te delen door het totaal aantal beschikbare kalenderdagen in dat jaar vermenigvuldigd met 100%. De berekening vindt plaats op basis van de kalenderdagenmethode en niet op basis van de werkdagenmethode en is inclusief langdurig verzuim. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen voltijd- en deeltijdwerknemers. Gedeeltelijk zieken worden naar rato van het aantal uren dat men ziek is geteld en de ziekteverzuimgegevens zijn exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof. Dit verlof valt sinds 1 december 2001 onder de Wet Arbeid en Zorg. Bron: gegevensdefinities Stichting A + O Fonds gemeenten 8 De meldingsfrequentie is het totaal aantal ziekmeldingen in één kalenderjaar gedeeld door het gemiddeld aantal personeelsleden in één kalenderjaar. Bron: gegevensdefinities Stichting A + O Fonds gemeenten 133

Concernverslag 2008

Paragraaf Bedrijfsvoering Met deze medewerkers zijn in de loop van het kalenderjaar ongeveer 1.300 formele (in het personeelsregistratiesysteem vastgelegde) voortgangs- en beoordelingsgesprekken gevoerd, naast de talloze andere coachingsgesprekken die niet worden geregistreerd. Inhuur derden Voor de uitvoering van werkzaamheden wordt in bepaalde gevallen een beroep op externen gedaan. Het uitgangspunt is dat deze inhuur doelmatig is, dat wil zeggen dat er sprake is van een goede prijs/kwaliteitverhouding en een bewuste afweging over het nut en de noodzaak voor de inhuur van externen versus de inzet van eigen personeel. Overigens valt uitbesteed werk op basis van (langlopende) contracten zoals bijvoorbeeld catering en gebouwenonderhoud niet onder de definitie inhuur derden. Er wordt ingehuurd vanwege de volgende redenen: - vervanging in verband met afwezigheid ten gevolge van ziekte (ziektevervanging); - overbrugging van een vrijgekomen positie (vacatureoverbrugging); - specifieke capaciteit in het kader van projectmanagement/ ondersteuning; - een tekort aan eigen deskundigheid (specifieke advies - en onderzoek werkzaamheden); - een tekort aan capaciteit vanwege een tijdelijke piekbelasting. De verschillende categorieën inhuur zijn normaal onderdeel van de bedrijfsvoering. En de hieruit voortvloeiende kosten worden dan ook gedekt uit hiervoor beschikbare budgetten. Inhuur wegens ziektevervanging leidt wel tot het opnieuw prioriteren van werkzaamheden daar de loonkosten van het eigen personeel onverminderd doorbetaald moeten worden. In 2008 voor een bedrag van categorieën.

2008 2007

18,3 mln. aan derden ingehuurd verdeeld over de volgende x

1.000

SpecialisZiektever- Overbrugging tische Capaciteit/ Proj man/vanging vacatures werkzh piekbel. ondersteun. 1.724 8.905 2.877 2.396 2.349 1.672

4.747

1.985

2.710

2.853

De inhuur wegens ziektevervanging is lager dan in 2007. De daling van het ziekteverzuim heeft zich met name in het 2e halfjaar van 2008 gemanifesteerd. De kosten die vallen onder de categorie “Overbrugging vacatures” zijn in 2008 sterk gestegen ten opzichte van 2007. Met name afdelingen die onlangs gereorganiseerd zijn zoals WZI, VTH en Publieksplein hebben te kampen gehad met zeer moeilijk invulbare vacatures. Er wordt vanuit gegaan dat 2009 hier een veel positiever beeld zal laten zien.

ICT In 2008 zijn veel zaken op het gebied van informatiebeleid en automatisering gebeurd. Hieronder staan de belangrijkste onderwerpen weergegeven. Dienstverlening: Één toegankelijke overheid In 2008 zijn diverse producten digitaal beschikbaar gesteld aan burgers van Zoetermeer. Het aantal producten dat via de website kan worden verkregen is verder uitgebreid, waaronder het indienen van een bezwaar, het indienen van een bezwaar tegen de belastingheffing (opgenomen in MijnZoetermeer waar ook de aanslag bekeken kan worden) en het verlenen, intrekken en wijzigen rekeningnummer voor de automatische incasso bij belastingheffing en een rekenmodule om te bepalen of men in aanmerking komt voor kwijtschelding. De voorbereidingen om digitaal een afspraak te maken voor het ophalen van grof vuil zijn ver gevorderd. Eind 2008 is Publieksplein gestart, het klant contactcenter van de gemeente Zoetermeer. Dit zal de komende jaren verder worden ontwikkeld, onder meer met de uitbreiding van de digitale publiekshal.

Concernverslag 2008

134


Digitalisering dossiers: Digitaal afhandelen van dossiers Onder het project ‘”Digidos” wordt gefaseerd gewerkt aan de invoering van nieuwe digitale domeinen, zoals het raadsinformatiesysteem (RIS). Door veel technische problemen is het digitaliseren vertraagd. Er is een Toekomstvisie posten bestuurlijke stukkenstroom op papier gezet. De raad heeft aangeven dat de vervanging van RIS hoge prioriteit heeft en in 2009 moet plaatsvinden. Een klankbordgroep met een aantal raadsleden zal dit proces in 2009 ondersteunen. Het project voor de installering van de nieuwe release in 2009 van het registratiesysteem Docman en de vervanging van het Raads Informatie Systeem (RIS) is in 2008 in voorbereiding genomen. NUP Nationaal Uitvoeringsprogramma Diverse projecten binnen Zoetermeer vallen reeds onder het Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP), zoals Wabo, BAG en GBA. In het kader van BAG en Wabo zijn in 2008 veel voorbereidende werkzaamheden verricht zodat volgens plan doorgegaan kan worden in 2009. Zoetermeer is daarnaast verantwoordelijk voor de voorbeeldprojecten Verwijsindex Risicojongeren (VIR) en Vroegtijdig Schoolverlaters (VSV), waarmee Zoetermeer een belangrijke bijdrage levert aan de doelstellingen van het NUP. Deze projecten worden medio 2009 opgeleverd. WAUW-3 Nieuwe werkplek automatisering. Project Wauw3 is vertraagd door capaciteitsproblemen, aanstelling nieuwe projectmanager en doordat inventarisatie van gebruikerswensen meer tijd heeft gevergd dan gepland. In de 2e helft van 2008 is het functionele en technische ontwerp opgeleverd. Dit is vertaald in een aanbestedingsdocument. In januari 2009 is het aanbestedingsdocument gepubliceerd. Medio 2009 zal Wauw3 worden uitgerold. Basisregistraties Gegevens eenmalig inwinnen en op meerdere plaatsen gebruiken In 2008 is een nieuwe adressen database gebouwd en een start gemaakt met opbouw van de beheerorganisatie. Er is een kwartiermaker aangesteld. Tevens is de aanbesteding voorbereid. Medio 2009 zal een nieuwe BAG applicatie in productie worden genomen. eHRM Geautomatiseerd personeelsmanagement Het eHRM project is in 2008 uitgesteld nadat bleek dat de leverancier niet kon voldoen aan het programma van eisen. Het project wordt in 2009 opnieuw aanbesteed. eHRM heeft onder meer tot doel: inzet van ICT ter verbetering van werving en selectie en doorstroom van personeel. Overige activiteiten Naast genoemde projecten zijn er tal van projecten op gebied van ICT, waarvan een groot deel gericht is op de interne organisatie, zoals project informatiebeveiliging, dat in 2008 een doorstart maakt, professionaliseren functioneel beheer fase 2 en de start van de pilot Navigus, rondom P&C.

Planning en Control In Control Een belangrijk doel is het “in control zijn” van de organisatie. In het kader daarvan is in 2008 aandacht geweest voor het verbeteren van de sturing en beheersing. Eén van de activiteiten in dit kader is de verbetering van de meetfactoren (voor de programmabegroting 2009) geweest. Daarnaast is in 2008 een doorlichtingonderzoek uitgevoerd naar de planning en controlfunctie waaruit op hoofdlijnen blijkt dar de organisatie in control is. Het instrumentarium is op niveau. Wel verdient de rolinvulling van “de lijn” en “de staf” de nodige aandacht. Direct in 2008 is begonnen met verbeterpunten. In 2009 krijgt dit een vervolg. In 2008 is bij de hoofdafdeling Welzijn een pilot rondom planning en control-software gestart met als doel te bezien of er een softwarematige bijdrage mogelijk is aan de sturing en beheersing binnen onze organisatie. De evaluatie hiervan vindt plaats in 2009. Alle planning en control producten zijn gerealiseerd en van voldoende kwaliteit. De accountant heeft in de boardletter een voldoende gegeven aan de diverse pijlers van planning en control (aan de hand 135

Concernverslag 2008

Paragraaf Bedrijfsvoering van het coso-model). De accountant heeft een positieve verklaring over de jaarrekening 2007 opgesteld en de Provincie heeft een positief oordeel gegeven over de begroting waardoor Zoetermeer in 2008 onder het repressieve toezicht viel. Op het gebied van risicomanagement is een evaluatie uitgevoerd. Deze evaluatie leidt tot een betere borging van het risicomanagement. Dit gebeurt onder ander door het bewustzijn van het lijnmanagement van hun verantwoordelijkheid voor risicomanagement te vergroten. Om de kennis en kunde op P&C-gebied binnen de organisatie vast te houden en te verbreden is het cursustraject op het gebied van planning en control gestart in samenwerking met Capgemini. Er zijn vier cursusdagen geweest voor de gehele control-organisatie. In 2009 zal dit traject worden voortgezet. Bij alle hoofdafdelingen is geïnventariseerd welke processen in aanmerking komen voor beschrijving/actualisatie. Voor zover nog niet gerealiseerd is in AO-plannen vastgelegd wanneer het vastleggen/actualiseren gerealiseerd moet worden. Het concernbreed raadpleegbaar stellen van de vastgestelde procesbeschrijvingen via het intranet is in 2008 nog niet gerealiseerd. Alle hoofdafdelingen beschikken over een intern controleplan. Een geactualiseerde ICaandachtspuntenlijst is bij het Tweede Tussenbericht 2008 aan de raad toegezonden. Doelmatigheid en doeltreffendheid Er zijn in 2008 twee doorlichtingonderzoeken ex. Art. 213a gehouden. • Onderzoek naar de planning en controlfunctie. Dit onderzoek staat hierboven onder het kopje “in control” opgenomen. • Onderzoek naar de afdeling Stadsbeheer. Het onderzoek heeft in 2008 al geleid tot een actieplan met verbeterpunten die voor een deel al tot uitvoering zijn gekomen. Het gaat hierbij onder andere om betere afspraken met het ingenieursbureau. Overhead en kostentoerekening Uitgangspunt is dat de lasten en baten zo direct mogelijk aan de producten in de begroting worden toegerekend. Voor zover het gaat om loonkosten, gebeurt dit volgens afspraak door middel van tijdschrijven. De overige indirecte kosten zijn volgens afspraak verdeeld via de kostenplaatsmethodiek.

Facilitair bedrijf De hoofdtaken van het facilitair bedrijf (facilitaire ondersteuning van primaire processen, automatisering en adequate inrichting van de fysieke werkplek) zijn uitgevoerd. Werkplekken Op reguliere basis zijn standaard werkplekken beschikbaar gesteld. Diverse interne verhuizingen hebben plaatsgevonden. Binnen een hoofdafdeling zijn op try-out basis een aantal flexibele werkplekken beschikbaar gesteld met daarbij afwijkend meubilair. Regulier en gepland onderhoud heeft plaatsgevonden op de locaties toegewezen aan het Facilitair bedrijf. Extra inspanningen zijn geleverd ten behoeve van de wijkposten. Bedrijfsrestaurant Met de catering zijn nadere afspraken gemaakt waardoor een uitgebreider assortiment is aangeboden. Daarnaast zijn de voorbereidingen gestart voor het aanbesteden in 2009 van de catering (afgestemd cateringconcept) en de drankenautomaten. De herinrichting van het bedrijfsrestaurant is opgestart en zal in 2009 worden uitgevoerd. Argonstraat De ontvlechting van het gebouw aan de Argonstraat is niet doorgegaan, aangezien de afvalinzameling niet is uitbesteed , maar bij de gemeente blijft. Energiebesparende maatregelen In overleg met het energie agentschap worden maatregelen onderzocht. In 2009 zal hier uitvoering aan worden gegeven. Concernverslag 2008

136


Overig Kaartmateriaal voor E-installaties is opgestart. De aanpassing van het Stadhuis aan het beveiligingsplan is vanwege personele wisselingen heel beperkt opgepakt. Dit zal in 2009 verder worden opgepakt.

Financieel administratieve dienstverlening Digitalisering facturen Begin 2008 is overgegaan op het digitaal routeren van facturen binnen de gemeente. Omdat het aantal facturen dat binnenkomt zonder (juist) routenummer in aanvang langzaam toenam, is er vertraging ontstaan in het effectueren van de ingeboekte formatiereductie. Eind 2008 had nog maar 18% van de facturen geen routenummer. Overigens is via extra inspanning geen vertraging opgelopen in de tijdigheid van de financiële administratie (dit geldt ultimo 2008 ook voor de tijdige betaling van crediteuren). Informatievoorziening stand van zaken administratie In 2008 is een “stoplichtenmodel” ontwikkeld op basis waarvan de “klanten” van de FAD kunnen aflezen hoe tijdig en juist de administratie is. Het is een signaaloverzicht op basis waarvan de hoofdafdeling zien in hoeverre ze “bij zijn”met het aanleveren van boekingen en dergelijke aan de centrale financiële administratie. Aanpassen DVO’s In 2008 zouden de DVO’s aangepast worden zodat ze meer output gericht zouden worden i.p.v. procesgericht. Dit zal worden opgepakt wanneer het proces van digitaal routeren optimaal werkt. Salarisadministratie De salarisadministratie heeft gezorgd voor uitvoering van wetgeving en lokale regelingen en uitbetaling van salaris. Zo zijn onder andere de gevolgen van de nieuwe CAO (2007-2009) verwerkt. In 2008 is besloten over te gaan tot vervanging van softwaresystemen die gebruikt worden bij de salarisberekening en –uitbetaling. Het aanbestedingtraject kon niet succesvol worden afgerond (zie ook hierboven bij ICT, onderdeel eHRM). Hierdoor zijn functionaliteiten als benefitplanner en digitale salarisstroken nog niet ontwikkeld. Dit wordt meegenomen bij de nieuwe aanbesteding.

Juridische aangelegenheden Naast voorlichting en advisering op juridisch gebied zijn in 2008 de volgende activiteiten uitgevoerd. De APV (Algemene Plaatselijke Verordening) is aangepast op basis van de VNG modelverordening. De borging van juridische normen, verbetering van juridische kwaliteit en juridische control heeft door een werkgroep juridische kwaliteitszorg aan de hand van een maatregelenplan plaatsgevonden. Het standaardiseren van contracten is verder doorgevoerd en er wordt gewerkt aan een contractenbank.

Rechtmatigheid Inleiding Vanaf 2005 controleert de accountant de jaarrekening van de gemeente Zoetermeer naast getrouwheid ook op rechtmatigheid. De begrotingsrechtmatigheid neemt in de controle van de accountant een belangrijke plaats in. Zoals in een memo van 10 oktober 2008 aan u is gemeld doet gemeente Zoetermeer mee aan een door de VNG georganiseerde pilot rechtmatigheid. Aanleiding voor de pilot is de gedachte dat de controlerende rol van de raad wordt versterkt als het college verantwoording over rechtmatigheid aflegt in het concernverslag. De pilotgemeenten zullen via het concernverslag rapporteren over geconstateerde onrechtmatigheden. Vandaar dat een paragraaf over de rechtmatigheid staat opgenomen in deze bedrijfsvoeringparagraaf. De accountant controleert de volledigheid van de meldingen in deze paragraaf. Doel van de pilot is om vast te stellen of dit een werkbare vorm van rapportage is. Als het antwoord daarop bevestigend luidt zal worden voorgesteld aan Binnenlandse Zaken om de rechtmatigheid uit de accountantscontrole te halen. De accountantscontrole richt zich dan voortaan alleen op getrouwheid waar de rapportage over rechtmatigheid in het concernverslag van college aan raad een onderdeel van uitmaakt. De pilot zal in september worden geëvalueerd. 137

Concernverslag 2008

Paragraaf Bedrijfsvoering Naast de informatie in deze bedrijfsvoeringparagraaf in het kader van de pilot bent u deze keer net zoals vorig jaar geïnformeerd over de rechtmatigheid in een apart raadsvoorstel (090195, raad 6-42009). De informatie in deze bedrijfsvoeringparagraaf wijkt niet af van de informatie uit het raadsvoorstel over de rechtmatigheid. Vastgelegde uitgangspunten voor de rechtmatigheidscontrole De basis voor het begrip rechtmatigheid ligt vast in diverse interne en externe regelgeving. Deze staan hieronder weergegeven: • Gemeentewet ex artikel 212 en 213; • Besluit Begroting en Verantwoording (BBV); • Besluit Accountantscontrole Provincies en Gemeenten (BAPG); • Verordeningen 212 en 213; • Controleprotocol (raadsvergadering 15 december 2008; DM-nr. 080618) inclusief het normenkader en toetsingskader; • Kadernota 2008 van het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten; • Beheersingsmaatregelen van interne controle, procesbeschrijvingen, dossiervorming etc. die erop gericht zijn de regelgeving na te leven; • Opdracht accountant waarbij de raad opdracht aan de accountant geeft waarin zaken rondom rechtmatigheidscontrole worden vastgelegd. We maken onderscheid tussen onrechtmatigheden in de IC en onrechtmatige begrotingsoverschrijdingen. Voor beide soorten onrechtmatigheden geldt dat ze gezamenlijk binnen de goedkeuringstoleranties dienen te blijven. De goedkeurings- en rapportagetoleranties zijn door de raad vastgesteld in het controleprotocol 2008: Goedkeuringstolerantie Fouten in de jaarrekening (% lasten) Onzekerheden in de controle (% lasten)

Strekking accountantsverklaring: Goedkeurend Beperking Oordeelonthouding 1% >1%<3% 3%

>3%<10%

10%

Afkeurend 3% -

Daarnaast gelden voor begrotingsoverschrijdingen nog een aantal aanvullende criteria. Deze regels zijn te vinden in de Kadernota 2008 van het Platform Rechtmatigheid (hoofdstuk 3.3 Begrotingscriterium) en samen te vatten in het volgende: 1. Kostenoverschrijdingen die niet binnen bestaand beleid passen zijn onrechtmatig en wegen mee in het accountantsoordeel; 2. Kostenoverschrijdingen die passen binnen bestaand beleid, maar die niet tijdig gemeld zijn aan de raad wegen mee in het accountantsoordeel. Het gaat hier niet alleen om kostenoverschrijdingen in de exploitatie maar ook om lastenoverschrijdingen in rubriek 7 (vaste activa, reserves, voorzieningen en vaste schulden. Overigens is de regelgeving van de raad op dit punt stringenter dan de landelijke regelgeving, die alleen overschrijdingen op vaste activa als onrechtmatig beschouwt). Begrotingsonrechtmatigheid wordt uitgewerkt in paragraaf 2, in paragraaf 3 komt de IC-rechtmatigheid aan de orde. Begrotingsonrechtmatigheid Voor begrotingsoverschrijdingen geldt dat zij moeten passen binnen het bestaand beleid en tijdig dienen te worden gemeld aan de raad om buiten het oordeel van de accountant met betrekking tot rechtmatigheid te blijven. Het betreft niet alleen de kostenoverschrijdingen binnen de exploitatie maar ook de overschrijdingen op vaste activa (geactiveerde investeringen), reserves, voorzieningen en vaste schulden. De geconstateerde begrotingsonrechtmatigheden vallen in verschillende categorieën. De relevante categorieën zijn: • Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig zijn gesignaleerd. Bijvoorbeeld: de verwachte kostenoverschrijding op jaarbasis was al gedurende het jaar bekend maar er is geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend.

Concernverslag 2008

138

Paragraaf Bedrijfsvoering • • •

Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeld via subsidies. Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen. De overschrijding blijkt door het open karakter vaak pas bij het opmaken van de jaarrekening. Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen). Volgens de Financiële verordening gemeente Zoetermeer zijn ook overschrijdingen op reserves, voorzieningen en langlopende schulden onrechtmatig.

Een vijfde categorie betreft kostenoverschrijdingen inzake activiteiten die achteraf als onrechtmatig worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt. Het zal dan in de praktijk meestal gaan om interpretatieverschillen bij de uitleg van weten regelgeving. Zoals blijkt uit de opsomming heeft begrotingsrechtmatigheid uitsluitend betrekking op kostenoverschrijdingen. De financiële beheershandelingen die tot uitdrukking komen in deze jaarrekening zijn binnen de financiële rechtmatigheidkaders van de raad en hogere overheden tot stand gekomen met uitzondering van kostenoverschrijdingen op de programma’s 1, 4, 7, 8 en 11. Daarnaast hebben een aantal kostenoverschrijdingen plaatsgevonden op activa, voorzieningen en een langlopende lening. In het onderstaande lichten we de overschrijdingen toe per categorie. Categorie 1: Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig zijn gesignaleerd. Op programma 1 staan tegenover de hogere lasten ook hogere baten. In totaal is het saldo van het programma positief. De lastenoverschrijding is 620.000. In het najaar van 2008 is een onderzoek naar de kwaliteit van de administratie van bijstandsdebiteuren afgerond. In dit onderzoek is eveneens gekeken naar de toereikendheid van de voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren. Conclusie van dit onderzoek is dat de voorziening eenmalig in 2008 met 855.000 verhoogd moet worden om zo de beginstand van de voorziening per 1-1-2008 op de juiste hoogte te brengen. De administratie is nu op orde en procedures en werkbeschrijvingen zijn herzien c.q. beschreven. Door de opschoning zijn dergelijke herstelacties in de toekomst niet meer nodig. Over dit nadeel is de raad geïnformeerd in het memo over de actuele gegevens Tweede Tussenbericht van 15 december j.l.. Op programma 4 wordt de overschrijding van lasten van in totaal 902.000 veroorzaakt door overschrijdingen op producten onderwijshuisvesting ( 857.000) en onderwijsachterstandenbeleid ( 330.000). Een deel van de overschrijdingen wordt gecompenseerd door lagere lasten op andere producten of wordt gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten. Dit staat toegelicht onder categorie 2. Een oorzaak van de hogere lasten op onderwijshuisvesting zijn hoger dan geraamde aanslagen onroerend zaakbelasting op schoolgebouwen in aanbouw. Het betreft het in aanbouw zijnde Picassolyceum en het in aanbouw zijnde deel van de Oosterpoort. Het jaar 2008 was abusievelijk niet in de voorcalculatie opgenomen en voor de jaren 2006 en 2007 zijn nagekomen aanslagen ontvangen waar geen rekening mee was gehouden. Het gaat om ruim een ton. Voor de begroting 2009-2012 is inmiddels een actuele raming opgenomen. In het Tweede Tussenbericht is al melding gemaakt van hogere schade door vandalisme. Het schadebedrag door glasschade wordt elk jaar groter. De kosten per schadegeval stijgen door vervanging met dubbel glas en door ARBO-wetgeving bij het herstel van de schade (bijvoorbeeld door het voorgeschreven gebruik van steigers in plaats van ladders). De totale kosten voor het herstel van vandalismeschade waren voor 2008 totaal geraamd op 352.000 maar vallen 171.000 hoger uit. Hier tegenover staan een aantal schade-uitkeringen van samen 41.000. Per saldo een overschrijding van 130.000. Tegenover de overige overschrijdingen staan hogere baten. Deze vallen onder categorie 2.

139

Concernverslag 2008

Paragraaf Bedrijfsvoering De overschrijding op de lasten in programma 7 is 493.000. Op het product veiligheid en openbare orde zijn de lasten 177.000 hoger dan begroot door hogere personeelskosten. Dit wordt veroorzaakt door inhuur op moeilijk vervulbare vacatures en het in verband daarmee inschakelen van een wervingsbureau. De kostenoverschrijding op het product brandweerzorg is 445.000. De inkomsten op dit product zijn 186.000 hoger waarvan 150.000 een directe relatie heeft met de kostenoverschrijding. Van de hogere kosten heeft 116.000 betrekking op overschrijdingen op het personeelsbudget. Tegenover een voordeel op het reguliere personeelsbudget staan hogere kosten voor inhuur derden, meer inzet bij de regionalisering dan verwacht en de reservering voor afkoop voormalig personeel. Deze afkoop betreft het FLO-overgangsrecht waar de raad over is geïnformeerd in het memo van 15 december 2008 over de actuele standen van het Tweede Tussenbericht. Pas in december werd bekend dat het Landelijk Orgaan Gemeenteljjke Arbeidsvoorwaarden met de vakbonden afspraken had gemaakt over het versterkt ouderdomspensioen. Dit pensioen houdt in dat voor de periode van 62 jaar tot 62 jaar en negen maanden door de werkgever een storting bij het ABP gedaan moet worden en dat voor mensen, die in aanmerking komen voor het overgangsrecht, al op 53-jarige leeftijd dit bedrag gestort moet worden. Dit betekent dat er met terugwerkende kracht bedragen moeten worden gereserveerd. De lasten van oude jaren zijn in de jaarrekening 2008 opgenomen. Dit leidt tot een extra kosten van 324.000. De overschrijding van de post onderhoud gebouwen is veroorzaakt door onderhoud te plegen aan sanitair en slaapkamers dat gewenst was in het kader van voorschriften op het gebied van arbo en hygiëne. Er was o.a. door uitgestelde investeringen ruimte om deze voorschriften in te kunnen vullen. Het keuzemoment om te compenseren lag voor de publicatiedatum van het LOGA over de afspraken omtrent het versterkt ouderdomspensioen. In programma 8 komen veel verschillende zaken samen. In totaal is de overschrijding op programma 8 aan de lastenkant 761.000. De afzonderlijke producten met een overschrijding van 50.000 en meer worden toegelicht. De toelichtingen samen tellen op tot een bedrag van 1.986.000. Niet toegelicht zijn de producten met een overschrijding van minder dan 50.000 en met onderschrijdingen die de overschrijdingen in belangrijke mate compenseren. Op product griffie is een overschrijding veroorzaakt door inhuur van externen wegens overbrugging van vacatures, benoemingen boven de formatie en kosten wegens werving en selectie, totaal 148.000. Inmiddels is de formatie en bezetting bij de Griffie op orde. De kostenoverschrijding van 239.000 op het product bestuurlijk juridische advisering is voor 88.000 toe te rekenen aan personeelskosten voor inhuur wegens overbrugging van moeilijk vervulbare vacatures. Verder zijn er meer aanbestedingsprocedures geweest waarvoor meer kosten voor extern juridisch advies zijn gemaakt, 45.000. De overige overschrijdingen worden gecompenseerd door direct gerelateerde hogere inkomsten. Op het product communicatie is 75.000 meer uitgegeven dan begroot. De afdeling Communicatie heeft in 2008 te maken gehad met een aantal langdurige ziektegevallen. Hierdoor was extra inhuur noodzakelijk. Het product publiekszaken laat een overschrijding zien van 105.000 doordat het voorstel om twee balies minder open te doen tijdens de ochtenduren niet is overgenomen door de raad. De taakstelling om de personeelslasten te verlagen is blijven staan maar niet gehaald. Voor de pilot postkantoren zijn kosten gemaakt voor externe begeleiding, publiciteit, haalbaarheidsonderzoeken, klantonderzoeken en handelingsvergoeding aan de postkantoren. Zo ook voor de inrichting van de centrale hal. Beide posten waren niet begroot. Het gaat om 91.000 resp. 55.000. In het Tweede Tussenbericht is hier melding van gemaakt. De kosten worden gedekt door niet direct gerelateerde meerinkomsten vanwege een hogere afzet van persoonsdocumenten. De kosten op product wijkbeheer zijn 205.000 hoger dan begroot. Daarvan heeft 68.000 betrekking op personeelskosten, onder meer als gevolg van inhuur, inzet van derden op de wijkposten in vakantieperiodes en loonkosten van een tijdelijk bovenformatieve medewerker. De overige overschrijdingen zijn kleiner dan 50.000 euro en blijven hier onvermeld. Product kostenplaatsen Bestuur laat een overschrijding van 609.000 zien. De belangrijkste oorzaak daarvan is gelegen in de inhuur van externe krachten. Hier staat vacatureruimte tegenover,

Concernverslag 2008

140

Paragraaf Bedrijfsvoering maar externe inhuur is een factor twee a drie duurder dan inzet van eigen mensen. Niettemin is er bewust voor gekozen om in te huren om de voortgang van projecten en de aansturing van de afdelingen/teams te waarborgen. Het project digitale dossiers is vertraagd waardoor er langer is ingehuurd dan voorzien. In het Tweede tussenbericht is een tegenvaller gemeld van 195.000. Na het Tweede Tussenbericht werd bekend dat het tekort op zou lopen tot 264.000. Op twee plekken in de organisatie ontstonden personele problemen door vertrek van meer medewerkers op dezelfde functie kort na elkaar (Inkoop en aanbesteding en management Publiekszaken). Voorts bleek dat de werving van nieuwe medewerkers op deze functies langer duurde dan voorzien, terwijl de business vereiste dat de winkel openbleef. De overschrijding van 415.000 is niet gemeld bij het Tweede Tussenbericht omdat verwacht werd dat de functies nog in 2008 ingevuld zouden worden en dat het totale vacaturebudget van de hoofdafdeling toereikend was om het tekort op te vangen. Op programma 11 zijn overschrijdingen te melden op de producten bouwvergunningen ( 723.000), handhaving bouwen regelgeving ( 484.000) en algemene baten en lasten ruimte ( 609.000). Een deel van deze overschrijdingen wordt gecompenseerd door lagere lasten dan begroot. De overschrijding op de lasten van programma 11 is in totaal 288.000 euro. In het Tweede Tussenbericht en ook in de aanvullende memo van 15 december is reeds melding gemaakt van verwachte overschrijdingen. In aanvulling daarop is in december bij de behandeling van bezwaarschriften gebleken dat op het product bouwvergunningen een voorziening moet worden getroffen voor een dubieuze debiteur ter grootte van 128.000. Categorie 2: Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten. In programma 1 is op product wet sociale werkvoorziening 244.000 meer uitgegeven dan begroot. Op totaalniveau is er geen overschrijding op dit product. De rijksbijdrage is verhoogd en de gemeente sluist dit door aan de WSW-instellingen. Een batig saldo zou terug gestort moeten worden aan het rijk en zou de dienstverlening doen verminderen. De lastenoverschrijding op onderwijshuisvesting, programma 4, heeft voor 590.000 betrekking op kosten die in 2008 gemaakt zijn na de brand op 28 december 2007 van de Vrije School. Het gaat om tijdelijke huisvesting, vervanging van de inventaris en planvoorbereiding voor de nieuwbouw. De kosten worden afgedekt uit een nog te ontvangen schade-uitkering. De kredietaanvraag volgt in 2009 als de aanbestedingsresultaten bekend zijn. In het Tweede Tussenbericht werd uitgegaan van een vertraging van activiteiten van het onderwijsachterstandenbeleid. In de laatste maanden van het jaar zijn de achterstanden ingelopen en is ook nog een deel van het gereserveerde rijksgeld uit 2007 besteed. Tegenover de hogere lasten ( 331.000) staan hogere bijdragen van het rijk. Per saldo is er sprake van een klein voordeel op dit product. Een deel van de overschrijding in programma 8, product publiekszaken, is veroorzaakt doordat er meer persoonsdocumenten zijn verkocht en er meer rijksleges moet worden afgedragen ( 99.000). Hier staan hogere opbrengsten tegenover. De kosten voor deregulering (product bestuurlijk juridische advisering, programma 8) waren niet begroot, 99.000. Hier staan niet begrote baten tegenover. Ook tegenover de overschrijding op Inwonersbudgetten (product wijkbeheer, 58.000) staan baten, namelijk bijdragen van woningbouwverenigingen en Fonds 1818. Categorie 3: Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen. De overschrijding blijkt door het open karakter vaak pas bij het opmaken van de jaarrekening. In programma 1, product uitkeringen is de lastenoverschrijding veroorzaakt door de WWB 1,3 miljoen. Dit is een open einde regeling waarin de gemeente beperkt kan sturen. Het monitoren van de

141

Concernverslag 2008

Paragraaf Bedrijfsvoering WWB is een van de meest essentiële onderdelen van het betrokken organisatieonderdeel. De WWBontwikkeling is in het Tweede Tussenbericht al gedeeltelijk aangegeven. Categorie 4: Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen), reserves, voorzieningen en langlopende schulden. Activa: Aanleg voetbalvelden Bentwoud De gemeente Zoetermeer heeft zoals vastgelegd op 17 februari 2006 in de samenwerkingsovereenkomst "Driehoek Benthuizen" de verplichting een sportcomplex te realiseren in het Bentwoud. Daartoe is op 23 juni 2008 door de gemeenteraad besloten tot een begrotingswijziging voor de realisatie. Hoewel uit de tekst van het raadsvoorstel blijkt dat de activiteiten voor de realisatie van het sportcomplex Bentwoud starten in 2008 is in de begrotingswijziging er ten onrechte van uit gegaan dat alle lasten zouden komen in 2009. Dat was niet correct. Met name de lasten voor het aankopen van de grond, het bouwrijp maken, de aanleg van een bouwweg en de aanleg van de natuurgrasvelden hadden in de begrotingswijziging moeten worden opgenomen voor het jaar 2008. Gezien de opleverdatum van 1 oktober 2009 was het onvermijdelijk om reeds in 2008 te starten met de werkzaamheden, omdat bijvoorbeeld de natuurgrasvelden een jaar nodig hebben om bespeelbaar te zijn. Voordat er gestart werd met de werkzaamheden moest ook de benodigde grond worden aangekocht. Daarbij is over het hoofd gezien (mede gelet op het feit dat het leeuwendeel van de lasten -ruim 7 miljoen euro- betrekking heeft op 2009) dat hiervoor conform de begrotingswijziging nog geen middelen aanwezig waren. De overschrijding in 2008 bedraagt 1.916.000. De Keerkring, aanpassing 2008 Dit project bestond in hoofdzaak uit de renovatie en aanpassing van de binnenzijde van dit schoolgebouw. Tijdens de uitvoering van dit project bleek de dakbedekking asbest te bevatten. Volgens de regelgeving hoef je daar, zolang niemand daaraan komt, niets aan te doen. Toen het bericht binnen kwam dat kinderen het dak beklommen is direct opdracht gegeven tot sanering van het dak. Daarbij is verzuimd om aanvullend krediet aan te vragen. In 2009 zal alsnog een aanvraag voor aanvullend krediet worden voorgelegd aan de raad. De overschrijding bedraagt 69.000. De Voorde Bokkenweide Het krediet is met 177.000 overschreden. De oorzaak hiervan is gelegen in de extra kosten die moesten worden gemaakt voor installaties en daarmee extra kosten voor het vervangen van plafonds. In overleg met het schoolbestuur is er bij dit project voor gekozen om het gebouw, gelet op de kwetsbare leerlingen (communicatief gehandicapten) en de bouwaard van het schoolgebouw, een beperkte vorm van koeling toe te passen. Dat leidt tot extra exploitatiekosten, maar die zijn voor rekening van het schoolbestuur. Tijdens de uitvoering bleek dat er een probleem ontstond tussen de leidingen voor de koeling/ventilatie en de bestaande staalconstructie van het schoolgebouw (hoogte/kruisingen). Dat heeft ertoe geleid dat er een ander type kanalen moest worden gekozen en dat er daardoor een geheel nieuw plafond moest worden toegepast. Dat heeft geleid tot substantiële meerkosten. In augustus 2008 is dit bekend geworden. Dit is niet het tweede tussenbericht meegenomen. In 2009 wordt aan de raad voorgesteld om een aanvullend krediet beschikbaar te stellen. De dekking hiervoor is in het meerjarenperspectief onderwijshuisvesting geraamd. Nieuwbouw Stedelijk College De oorzaak van deze overschrijding, 537.000, is de langere bouwtijd als gevolg van het faillissement van Boers waardoor er extra rentelasten zijn toegerekend. Deze zijn geboekt in december 2008 waardoor ze tot die tijd niet zichtbaar waren in de administratie. In 2008 waren kapitaallasten geraamd tot een bedrag van ruim 600.000 en die zijn vrijgevallen bij tweede tussenbericht. Tegenover deze extra rentelasten staat een hieraan gerelateerde te vorderen inkomst van het schoolbestuur, groot circa 400.000. Voor het restant zal een beroep worden gedaan op de eerder vrij gevallen middelen. Voorbereidingskrediet Oosterheem Zuid De voorbereidingskosten (architect) zijn 707.000 hoger uitgevallen omdat de voorbereiding langer heeft geduurd dan gepland. Dit wordt veroorzaakt omdat het definitieve krediet wordt gebaseerd op de aanbestedingsresultaten, waardoor de voorbereidingskosten langer door liepen. De aanbesteding is vertraagd omdat de Europese aanbesteding (19 december 2008) slecht is verlopen en er onderhandelingen nodig zijn geweest om tot overeenstemming te komen. Als alles volgens planning was verlopen was het definitieve voorstel nog in 2008 in de raad geweest. Op 2 juni 2009 wordt het

Concernverslag 2008

142

Paragraaf Bedrijfsvoering definitieve krediet aan de raad voorgelegd en het voorbereidingskrediet hierin verwerkt. Voorzieningen: Voorziening sanering voormalige gasfabriek Delftsewallen Voor de sanering van de voormalige gasfabriek Deltsewallen is een voorziening getroffen. In 2008 zijn er meer uitgaven ( 109.000) ten laste van deze voorziening gebracht dan voorzien. Het gaat hier vooral om de afwaardering van de boekwaarde van de Delftsewallen. Per abuis was deze afwaardering niet opgenomen in de begroting. De aanwendingsoverschrijding past binnen de doelstelling van de voorziening. Voorziening Herstelkosten In de voorziening herstelkosten is 200.000 gestort. Deze voorziening is in 2008 ingesteld vanwege een met een huurder aangegane overeenkomst. Deze overeenkomst is eind 2008 aangegaan en kon om deze reden niet eerder worden gemeld aan de raad. De storting leidt niet tot een overschrijding in programma 3. Langlopende schulden: Op de langlopende vorderingen op grond van het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) is een overschrijding te melden van 74.000. De BWS regeling wordt geheel gefinancierd door derden (Haaglanden/ Ministerie VROM). De ontvangst vanuit derden (Haaglanden) en de uitbetaling aan subsidiënten (woningcorporaties) vindt niet op hetzelfde tijdstip plaats en is door ons niet beïnvloedbaar. De doorbetaling is afhankelijk van de daadwerkelijk oplevering (gereedmelding) van het aantal woningen. In 2008 is in totaal 1,711 mln uitbetaald waarvan 1,637 was voorzien. Op reserves zijn er geen onrechtmatige overschrijdingen te melden. Conclusie begrotingsonrechtmatigheid De onrechtmatigheden die meetellen in het oordeel van de accountant in deze jaarrekening blijven in totaal ruim binnen de 1% (1% is ongeveer 3,6 mln.). Het gaat hierbij om de volgende onderwerpen: • OZB op in aanbouw zijnde schoolgebouwen (Picassolyceum en deel Oosterpoort) ad 100.000; • Hogere personeelskosten vanwege moeilijk vervulbare vacatures voor veiligheid en openbare orde ad 177.000; • Langere voorbereidingstijd en daarmee hogere voorbereidingskosten Oosterheem Zuid ad 707.000; • Extra kosten voor installaties en plafonds voor de Voorde ad 177.000; • Extra kosten vanwege asbest in de dakbedekking van de Keerkring ad 69.000. De overige begrotingsonrechtmatigheden die meetellen in het oordeel van de accountant zijn minder dan 100.000 en om die reden hier niet gemeld. IC-onrechtmatigheid Bij een procescontrole in oktober 2008 is vastgesteld dat een overschrijding heeft plaatsgevonden op de in het treasury-statuut vastgelegde maximum per kredietlijn bij een van de partijen. Op deze situatie is direct actie genomen door de positie terug te brengen. Daarnaast is de interne procescontrole aangescherpt. Het college hecht waarde aan een goedkeuring op het onderdeel rechtmatigheid. Het college verkeerde in de veronderstelling dat met het herstellen van de positie in combinatie met het daarover verantwoording afleggen in de jaarrekening werd voldaan aan de eisen van de regelgeving. De accountant heeft aangegeven dat zonder nadere besluitvorming er toch sprake is van een onrechtmatigheid. Van de onrechtmatigheid met betrekking tot treasury zal daarom in mei een voorstel tot besluitvorming worden voorgelegd. Voor het overige zijn er in de IC’s geen onrechtmatigheden geconstateerd van materieel belang.

143

Concernverslag 2008

Paragraaf Verbonden partijen

2.19 Paragraaf Verbonden Partijen Beleid

Onder Verbonden Partijen verstaat de gemeente Zoetermeer partijen die gemeenschappelijke taken in opdracht van de gemeente uitvoeren. Het gaat om tijdelijke of langdurige samenwerkingsverbanden met andere gemeenten, overheden, non-profitorganisaties of private partijen met een eigen juridische entiteit, waarin activiteiten in organisatorisch verband worden uitgevoerd en de gemeente een bestuurlijke, financieel, integriteits- óf ander risico loopt. Deze definitie is breder dan in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) vermeld staat. In de BBV wordt gesproken over én zowel een bestuurlijk als én een financieel belang. De definitie sluit samenwerkingsverbanden zonder juridische entiteit uit, zoals subsidieverstrekkingen, overeenkomsten, leningen en garantstellingen. Op hoofdlijnen bestaan er twee vormen van samenwerking: de publiekrechtelijke (de Gemeenschappelijke Regeling) en de privaatrechtelijke samenwerkingsvorm, waarbij de gemeente samenwerking aangaat met private partijen (stichtingen, verenigingen, of deelnemingen in kapitaalvennootschappen: NV of BV). In een samenwerking met andere partijen worden uitsluitend taken uitgevoerd, die een publiekrechtelijk belang dienen. Specifiek beleid ten aanzien van verbonden partijen staat beschreven in de nota Verbonden Partijen. Nota Verbonden Partijen December 2008 is de nota Verbonden Partijen door de Raad vastgesteld. In deze nota zijn richtlijnen opgenomen voor het maken van een afweging wanneer wordt overwogen tot samenwerking over te gaan. Er wordt aandacht besteed aan de keuze van de soort samenwerking (publiekrechtelijk of privaatrechtelijk), de bestuurlijke en ambtelijke rolverdeling en de wijze waarop sturing, beheersing, verantwoording en toezicht zijn geregeld. De richtlijnen zijn vertaald naar een checklist en een financieel toetsingskader. De checklist is een hulpmiddel om te komen tot een oordeel ten aanzien van het aangaan van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst en gaat in op vier onderwerpen: afwegingskader, grondhouding, rolverdeling en governance. Deze onderwerpen moeten minimaal in een regeling, contract of statuten geregeld zijn voordat een besluit tot samenwerking wordt genomen. De checklist is niet limitatief, maar geeft de belangrijkste onderwerpen aan, waarover moet worden nagedacht om op de grootste risico’s bij samenwerking een passend antwoord te hebben. Ook zijn modelbepalingen voor een gemeenschappelijke regeling opgenomen

Belangrijke ontwikkelingen

Onderstaand zijn de belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot individuele Verbonden Partijen in het verslagjaar 2008 opgenomen. ENECO Holding N.V. (ENECO) Van rijkswege is bepaald dat de energiebedrijven zich moeten splitsen in een netbedrijf en een productie/ leveringsbedrijf. De aandelen van het netbedrijf moeten in overheidshanden blijven. De aandelen productiebedrijf mogen aan particulieren worden verkocht. Eneco heeft een onderzoek lopen naar “alle mogelijke opties” voor het productiebedrijf. Inmiddels (begin 2009) is bekend gemaakt dat de twee andere grote Nederlandse energiebedrijven Essent en Nuon zo goed als zeker in buitenlandse handen overgaan. De gemeente is voornemens de aandelen te verkopen, zodra zich een goede mogelijkheid voordoet. Bij het najaarsdebat 2008 is besloten de te verwachten dividenduitkering te verhogen naar 100% op meerjarenbasis (was 75% in vierde begrotingsjaar). NV Drinkwaterbedrijf Zuid-Holland (DZH) DZH kent een statutair verbod op dividenduitkering. In de aandeelhoudersvergadering is discussie gevoerd over het al dan niet mogelijk maken van een dividenduitkering DZH. Besloten is deze mogelijkheid niet op te nemen en de statuten op dat punt ongewijzigd te laten. Dit besluit van DZH wordt ondersteund door de gemeente Zoetermeer. . Gemeenschappelijke Regeling Bleizo Op 1 augustus 2008 is het openbare lichaam Gemeenschappelijke Regeling Bleizo (GR Bleizo) opgericht. Dit ter uitwerking van een op 1 februari 2008 gesloten bestuursovereenkomst tussen de gemeente Zoetermeer en de gemeente Lansingerland. Het is een samenwerkingsverband tussen de gemeente Zoetermeer en de gemeente Lansingerland die tot die tot doel heeft om binnen het Concernverslag 2008

144

Paragraaf Verbonden partijen aangewezen rechtsgebied gezamenlijk ontwikkelde plannen te realiseren. Het betreft de plannen zoals neergelegd in de visie Landschap als podium. Voorts heeft de GR Bleizo als doel om het in samenhang met die plannen bevorderen van de realisering van de stedenbaanhalte Bleizo. Een en ander conform hetgeen is overeengekomen in voormelde bestuursovereenkomst. De financiële inbreng en de risicoverdeling geschiedt op basis van 50%-50% per deelnemende gemeente. Inmiddels zijn in 2008 alle gronden die de gemeente Zoetermeer in haar bezit had in eigendom overgedragen aan de GR Bleizo.

Vervallen en nieuwe verbonden partijen

Er zijn in 2008 geen verbonden partijen vervallen. Er is in 2008 een verbonden partijen bijgekomen: Gemeenschappelijke Regeling Bleizo. Zoetermeer kent de volgende verbonden partijen: Deelneming in vennootschappen (NV’s, BV’s, VOF’s en CV’s). - NV Bank voor Nederlandse Gemeenten - ENECO Holding NV - NV Duinwaterbedrijf Zuid-Holland - BV Coördinatie Afvalverwijdering Zuid-Holland (CAZH) - PRISMA Bleiswijk CV - PRISMA Beheer BV • Gemeenschappelijke regelingen - Regeling Stadsgewest Haaglanden Regeling Stadsgewest Haaglanden Mobiliteitsfonds Haaglanden Regiofonds Bereikbaarheidsoffensief Randstad. Uitvoeringsconvenant Vinex Haagse Regio / Grondkostenfonds Haaglanden BTW-convenant Haaglanden - Gemeenschappelijke regeling Hulpverleningsregio Haaglanden - Regeling Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk en Omstreken - Gemeenschappelijke regeling GGD Zuid-Holland West - Gemeenschappelijke regeling Bedrijvenschap Hoefweg/Prisma - Gemeenschappelijke Regeling Bleizo - Gemeenschappelijke Regeling Schadevergoedingsschap HSL • Stichtingen en verenigingen - Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) - Vereniging Deltametropool - Diverse Verenigingen van eigenaren - Stichting Administratiekantoor Dataland - Stichting Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer - Stichting West Holland Foreign Investment Agency - Stichting Kennisalliantie Zuid-Holland - Energie Eerste Regionale Energie Agentschap EREA (fusie van EAZ en DEA) • Overig - Stichting Regio Randstad - Vereniging voor lokale Natuur- en Milieueducatie - Stichting Landschapsbeheer Zuid-Holland - Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen - Stichting Land van Wijk en Wouden - European New Towns Platform (ENTP)

145

Concernverslag 2008

Paragraaf Grondbeleid

2.20 Paragraaf Grondbeleid Inleiding De paragraaf Grondbeleid beschrijft de visie van de gemeente op het grondbeleid, de uitvoering van het grondbeleid en de prognose van resultaten van de grondexploitaties, winstneming, verloop van reserves en het resultaat van het Grondbedrijf. De beleidsuitgangspunten zijn beschreven in de Nota Grondbeleid (Op Goede gronden, raadsbesluit 060844, 29 januari 2007). De Nota Grondbeleid wordt elke vier jaar vastgesteld. In deze paragraaf is van de beleidsuitgangspunten alleen een samenvatting gegeven en wordt waar nodig een actueel inzicht geboden. Na die samenvatting komt de uitvoering van het grondbeleid aan de orde. Daarbij wordt een actueel inzicht verschaft in de prognose van het resultaat van de grondexploitaties, het resultaat van het Grondbedrijf, een onderbouwing van de geraamde winstneming en het verloop van reserves in relatie tot de risico' s.

Strategische visie op grondbeleid De strategische visie op het grondbeleid is beschreven in de Nota Grondbeleid. Uitgaande van gewenste veranderingen in het ruimtegebruik die volgen uit ruimtelijk en sectoraal beleid, wordt de keuze voor inzet van grondbeleidsinstrumenten beschreven. Daarmee wordt de realisatie van een programma (te realiseren woningen, kantoren, bedrijven en voorzieningen) nagestreefd middels concrete gebiedsontwikkelingen. visie => grondbeleid => programma => gebiedsontwikkelingen Aanleiding voor grondbeleid: ruimtelijk en sectoraal beleid en visie De Nota Grondbeleid beschrijft de inzet van de juiste combinatie van grondbeleidsinstrumenten op basis 9 van het ruimtelijke en sectorale beleid. In de Nota Grondbeleid is een - niet uitputtende - opsomming van ruimtelijke en sectorale beleidsnota’s gegeven die beschrijven welke kwaliteiten in de stad van belang zijn. Hoe kunnen de bewoners van Zoetermeer op een prettige wijze wonen, werken, recreëren en zich verplaatsen? De nota’s en beleidskaders nopen tot een optimale inzet van de diverse instrumenten van het grondbeleid, zodat de beoogde doelen gerealiseerd kunnen worden. In de Nota Grondbeleid zijn onder andere de Toekomstvisie 2025 en Masterplan 2025, het stedelijk beleidskader wonen en de kantorenmarktnota genoemd. Inmiddels zijn nieuwe beleidsnota’s, zoals de Stadsvisie 2030 met de transformatiestudie kantorenlocaties vastgesteld. In de uitvoering van het grondbeleid wordt eveneens rekening gehouden met de beleidskaders uit deze nota’s. Inzet van grondbeleidsinstrumenten De ruggengraat van het grondbeleid van de gemeente Zoetermeer wordt gevormd door de volgende twaalf kaderstellende uitspraken in de Nota Grondbeleid. • De gemeente Zoetermeer kiest voor actief grondbeleid dat eventueel ook buiten de gemeentegrenzen kan plaatsvinden. • Wanneer passief grondbeleid gevoerd moet worden, streeft Zoetermeer er naar om alle aan de gebiedsontwikkeling gerelateerde kosten te verhalen. • Zoetermeer kiest voor facilitair grondbeleid als zij wenst om risico’s en/of kennis te delen met externe partijen. • In eerste instantie probeert de gemeente altijd om vastgoed minnelijk te verwerven. • Zoetermeer kiest voor het verkopen van grond, tenzij er bijzondere voorwaarden vastgelegd moeten worden. In dat geval kiest Zoetermeer voor erfpacht. • Zoetermeer hanteert marktconforme prijzen bij grondverkopen. • De mogelijkheid wordt onderzocht of vanaf 2010 ook voor sociale woningbouw marktconforme grondprijzen gehanteerd kunnen worden. • Bij uitgifte voor maatschappelijke voorzieningen wordt een eerste recht van terugkoop opgenomen.

•

9

& . ) ! ' ** '

.' +

! )

*

!.

+

&

Definitie van grondbeleid van gemeente: De keuzes die een gemeente heeft om grondbeleidsinstrumenten in te zetten binnen de wettelijke, financiële en beleidsmatige kaders, teneinde ruimtelijk en sectoraal beleid ten uitvoer te brengen. Doel van grondbeleid:

Concernverslag 2008

Het tijdig realiseren van gewenste veranderingen in het ruimtegebruik.

146

Paragraaf Grondbeleid • •

De gemeente verhaalt planschade op de initiatiefnemer van de nieuwe ontwikkeling. Bij nieuwe verlieslatende grondexploitaties is het financiële resultaat taakstellend, tenzij de gemeenteraad gedurende de exploitatieperiode ervoor kiest om de inhoudelijke kaders te wijzigen. • Wanneer 50% van de storting in reserve versterking financiële positie leidt tot een ratio weerstandsvermogen: - kleiner dan 1,0 ("onvoldoende"): aanvulling reserve versterking financiële positie uit algemene middelen tot 1,0 - tussen 1,0 en 1,4 ("voldoende"): geen aanpassing - groter dan 1,4 ("ruim voldoende"): extra storting in de reserve MIP-projecten tot 1,4

Actualiteit: grondbeleid sinds de vaststelling van de Nota Grondbeleid: invoering Grondexploitatiewet De gemeente Zoetermeer kiest voor actief grondbeleid. Een belangrijk argument voor actief grondbeleid is, naast het hebben van de maximale regie, het maken van winst op grondexploitaties. Deze winst kan worden ingezet voor investeringen in de ontwikkeling van de stad, fysiek of anderszins. Wanneer er echter passief grondbeleid moet worden gevoerd, wil de gemeente Zoetermeer zoveel mogelijk kosten verhalen op private partijen. Vanaf 1 juli 2008 geeft de nieuwe Wet ruimtelijke ordening de gemeente een verbeterde mogelijkheid om kosten te verhalen op private partijen, binnen de grenzen van "profijt", "proportionaliteit" en "causaliteit". Daarnaast wordt het mogelijk om als gemeente een detaillering van woningbouwcategorieën bij een bestemmingsplan op te nemen in een exploitatieplan. Ook kan het exploitatieplan verschillende inhoudelijke eisen ten aanzien van de fasering en de ontwikkeling van de locatie bevatten. Deze elementen leiden ertoe, dat belangrijke motieven voor een gemeente om een actief grondbeleid te voeren worden weggenomen. Met de grondexploitatiewet neemt de mogelijkheid om de regie over ontwikkelingen te voeren toe, zonder dat daar actief grondbeleid voor nodig is. Wanneer dat aan de orde is, zal op basis van de grondexploitatiewet worden afgewogen of actief grondbeleid noodzakelijk of gewenst is voor het behalen van de gestelde doelen. De invoering van de grondexploitatiewet leidt er toe, dat de passage in de Nota Grondbeleid over passief grondbeleid (kaderstellende uitspraak 2) is aangescherpt. De grondexploitatiewet voorziet de gemeente in een nieuw publiekrechtelijk instrument om kosten te verhalen, als privaatrechtelijk het kostenverhaal niet kan worden verzekerd door een (anterieure) realisatieovereenkomst. De grondexploitatiewet beperkt de mate van kostenverhaal echter tot het maximum van de grondopbrengsten. Bij verlieslatende exploitatieplannen komt het tekort ten laste van de gemeente. De grondexploitatiewet vraagt van de gemeente een integrale manier van werken. Zo is het exploitatieplan (de "grondexploitatie") gekoppeld aan het bestemmingsplan, dit moet binnen de organisatie goed worden afgestemd. De maximering van het kostenverhaal stelt eisen aan de financiële haalbaarheid en economische uitvoerbaarheid van ontwikkelingen. Bij passief grondbeleid moet de exploitatiebijdrage, indien niet privaatrechtelijke overeenstemming is bereikt, door de ontwikkelaar worden betaald bij de afgifte van de bouwvergunning. Hierdoor ontstaan nieuwe samenwerkingsverbanden binnen de gemeentelijke organisatie die voorheen niet aan de orde waren. In 2008 is gewerkt aan de implementatie van de grondexploitatiewet. Van een nieuwe gebiedsontwikkeling met passief grondbeleid was in 2008 nog geen sprake. Actualiteit: Stadsvisie 2030 In december 2008 is de Stadsvisie 2030 vastgesteld. In deze Stadsvisie zijn kernopgaven geformuleerd, die ervoor zorgen dat Zoetermeer op weg naar 2030 haar bestaande kwaliteiten behoudt en versterkt. Zoetermeer heeft de ambitie voor inwoners en gebruikers een aantrekkelijk woon-, werken verblijfsklimaat te bieden. Een eerste hoofdopgave hierbij is het vast blijven houden aan een groene, stedelijke woonomgeving met voldoende kwalitatief hoogwaardige, duurzame en betaalbare woonmilieus en een dynamisch volwaardig stedelijk centrum. Een tweede hoofdopgave is de regionale samenwerking met voldoende arbeidsplaatsen die aansluiten bij het arbeidsaanbod en met een goed openbaar vervoerssysteem bereikbaar zijn. Belangrijke kernen binnen deze stadsvisie zijn het Stadscentrum, het station Zoetermeer, de A12 en de ontwikkeling Bleizo. De Stadsvisie 2030 heeft geen effect op de inzet van grondbeleidsinstrumenten bij de lopende grondexploitaties. Conform de vastgestelde Nota grondbeleid wordt bij deze gebiedsontwikkelingen actief grondbeleid gevoerd. Voor nieuwe gebiedsontwikkelingen wordt in principe ook uitvoering gegeven aan het vastgestelde beleid. Afhankelijk van de grondposities op bepaalde locaties uit de stadsvisie 2030 bestaat de mogelijkheid, dat de gewenste kwaliteit op locaties ook bereikt kan worden door passief c.q. faciliterend grondbeleid. De economische uitvoerbaarheid speelt bij zowel actief als passief grondbeleid een grote rol.

147

Concernverslag 2008


Actualiteit: marktontwikkelingen in 2008 Economische situatie De belangrijkste marktontwikkeling in 2008 is natuurlijk de financiële crisis. In november 2008 zijn de effecten van de economische situatie op het resultaat van het Grondbedrijf in 2008 in kaart gebracht. De recessie heeft niet alleen consequenties voor 2008, maar zal ook de komende jaren voelbaar zijn. Bij de herziening van de grondexploitaties is de fasering bijgesteld uitgaande van een milde recessie. Het CPB heeft op 17 februari bekend gemaakt dat de recessie in 2009 niet mild maar diep zal zijn. De bijstelling is per locatie en programmaniveau bekeken. Over het algemeen raakt de recessie alle soorten programma’s en gebiedsontwikkelingen. Dit betekent dat bepaalde woningen, kantoren, bedrijventerreinen en voorzieningen op een later moment gerealiseerd zullen worden. Woningmarkt In 2008 waren het Stedelijk Beleidskader Wonen uit 2003 en de Lange Termijn Visie Wonen uit 2005 nog van toepassing. In deze beleidsdocumenten is beschreven, waaruit de Zoetermeerse woningvoorraad bestaat en is onder andere vermeld aan welke woontypologieën en woonmilieus behoefte bestaat. Volgens het beleid is de vraag naar grondgebonden woningen aanzienlijk groter dan de vraag naar appartementen. In 2008 is voor woningbouw minder grond uitgegeven dan was geraamd. Ook zijn er minder woningen opgeleverd dan er waren gepland. In 2008 zijn de meeste woningen gerealiseerd binnen de grondexploitatie Oosterheem. Circa 86 % van deze opgeleverde woningen in Oosterheem waren grondgebonden woningen. Bij de herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2009 is de fasering van woningbouwlocaties aangepast naar aanleiding van de economische situatie. Met name de verkoop van nieuwbouwwoningen met een V.O.N.-prijs boven de 300.000 stagneert. De raming van opbrengsten uit grondverkopen voor woningbouw in Oosterheem, Zegwaartseweg Noord en Van Leeuwenhoeklaan is desondanks naar boven bijgesteld. Deze bijstelling is gebaseerd op de vastgestelde grondprijzen nota 2009 en een gunstigere verkaveling. In 2009 zal de nieuwe woonvisie Zoetermeer ter besluitvorming worden voorgelegd. In deze woonvisie zal de Zoetermeerse woningmarkt worden belicht en zal aansluiting worden gezocht bij andere beleidsnota' s, zoals de Stadsvisie 2030. Kantoren De programmering van de kantorenlocaties gebeurt onder regie van Haaglanden. In 2008 zijn geen kantoren opgeleverd en is vrijwel geen grond uitgegeven voor de ontwikkeling van kantorenlocaties (twee grote locaties waren “bijna” verkocht). Hiermee is tot uiting gekomen hoe marktgevoelig de vraag naar kantoornieuwbouw is. De economische situatie is mede debet aan de geringe uitgifte aan grond voor deze functie, omdat deze in het algemeen van invloed is op de investeringsbeslissing van de projectontwikkelaar. De grondprijs is voor de ontwikkelende partijen niet het grootste struikelpunt. Deze partijen ondervinden met name hinder bij de financiering, de bouwkosten en het vertrouwen van de klanten. De begrote toename van de voorraad is niet gehaald. In de herziening van de grondexploitaties 2009 is naar aanleiding van de economische situatie de fasering van de ontwikkeling van kantorenlocaties aangepast. De verkoop van grond is afhankelijk van de markt en omdat in Zoetermeer in principe niet "op risico" wordt gebouwd, kan een ontwikkeling (en de grondverkoop) pas plaatsvinden wanneer de gebruiker van het te bouwen kantoor bekend is. Om die reden laten kantoorontwikkelingen zich niet zo eenvoudig plannen als woningbouw. Naast de kantoren in de lopende grondexploitaties zullen er kantoren worden gebouwd op locaties waarvoor nog geen grondexploitatie is vastgesteld of op locaties waar private partijen de grond bezitten. Dit is met name de ontwikkeling aan de Boerhaavelaan. Voor zover het de private ontwikkelingen betreft, betekent het door de gemeente faciliteren van zulke ontwikkelingen dat er concurrentie voor de locaties van de eigen grondexploitaties wordt gefaciliteerd, waarbij zoveel mogelijk kosten zullen worden verhaald door anterieure overeenkomsten of door exploitatieplannen. De ontwikkeling van Bleizo met minimaal 80.000 vierkante meter BVO kantoren is eveneens van invloed op de kantorenmarkt. In Bleizo zullen echter markten worden aangeboord die hun eigen dynamiek kennen. Als onderdeel van de stadsvisie 2030 heeft Zoetermeer de transformatiestudie kantorenlocaties vastgesteld. Bij de herziening van de grondexploitaties 2009 is een aantal kantorenlocaties uit de raming gehaald. Bedrijven De gronduitgifte van de bedrijfsterreinen in Oosterheem is versneld op gang gekomen. Binnen Oosterheem en Lansinghage is in 2008 circa 27.000 vierkante meter bedrijventerrein opgeleverd. Buiten de elf grondexploitaties is er een beperkt aantal kavels binnen de gemeentegrenzen van Zoetermeer dat Concernverslag 2008

148

Paragraaf Grondbeleid als bedrijventerrein kan worden ontwikkeld. Het betreft het Kwadrant en de directe omgeving daarvan en het Numico-terrein. In beide gevallen betreft het geen "traditioneel bedrijventerrein" maar naar verwachting een multifunctionele ontwikkeling waarin gemengde commerciële en niet-commerciële functies (kantoren, bedrijven, voorzieningen) en ook woningen kunnen worden ontwikkeld. De ontwikkeling van bedrijventerreinen ten oosten van Zoetermeer (Prisma, Bleizo) is eerder complementair dan concurrerend voor de lopende grondexploitaties. Het karakter, het soort locatie en de doelgroep van de gebieden is verschillend. Bij de herziening van de grondexploitaties 2009 is binnen Lansinghage de oorspronkelijke geplande hotelvoorziening omgevormd tot een kantorenlocatie en bedrijfsterrein.

Uitvoering grondbeleid in 2008: Uitvoering grondbeleid 2008: beleidsproducten In 2008 is geen nieuw grondbeleid vastgesteld. In Zoetermeer wordt jaarlijks het aankoopstrategieplan geëvalueerd en grondprijzennota herzien. Per 1 juli 2008 is ook de nieuwe Wet ruimtelijke ordening van kracht geworden, waarin de Grondexploitatiewet is opgenomen. Hierboven is reeds vermeld, dat dit grondbeleidsinstrument in 2008 nog niet is ingezet. Evaluatie Aankoopstrategieplan en grondverwerving in 2008 Ten behoeve van proactieve grondaankopen ruim voorafgaand aan planologische processen stelt de gemeenteraad elke vier jaar een Aankoopstrategieplan (ASP) vast. Jaarlijks wordt door het college aan de gemeenteraad gerapporteerd over de voortgang van de in het ASP voorgestelde aankopen. In 2008 zijn in het kader van het ASP vier objecten aangekocht en is een pachtbeëindiging tot stand gekomen. Daarbij was geen sprake van wijzigingen in het financiële kader. Grondprijzennota 2009 en grondverkopen in 2008 Op basis van de in de Nota Grondbeleid vastgelegde systematiek van grondprijsbepaling, stelt het college jaarlijks de grondprijzennota vast. Het opstellen van de grondprijzennota vindt plaats in samenhang met de herziening van de grondexploitaties, zodat de prognose van het resultaat van de grondexploitaties gebaseerd is op actuele grondprijzen en de door de gemeenteraad gestelde kaders. Op 13 januari 2009 heeft het college de Nota Grondprijzen 2009 vastgesteld. Deze nota is nu voor het eerst openbaar. De gemeente hanteert marktconforme grondprijzen. De bestemming bepaalt hierbij in principe de waarde van de grond. De grondprijzen en de normen zijn gebaseerd op trends, ervaringen en ontwikkelingen in de betreffende vastgoedmarkten. Vaststelling van de herziening van de grondexploitaties Jaarlijks wordt de herziening van de grondexploitaties vastgesteld door de gemeenteraad. Het moment van vaststellen van de grondexploitaties wordt zodanig gekozen (in de maand maart of begin april), dat actuele cijfers beschikbaar zijn voor de jaarrekening van het voorgaande jaar. In 2008 is de herziening van de grondexploitaties vastgesteld op 17 maart 2008. Daarnaast is de nieuwe grondexploitatie Culturele As (8 december 2008) vastgesteld. De herziening van de grondexploitaties 2009 (raadsbesluit op 6 april 2009) is input voor de bepaling van het resultaat van het Grondbedrijf over 2008 en de prognose van het resultaat voor de komende jaren (zie hieronder onder "financiën").

Uitvoering grondbeleid 2008: programma Met de inzet van grondbeleidsinstrumenten wordt de realisatie van een programma (te realiseren woningen, kantoren, bedrijven en voorzieningen) nagestreefd middels concrete gebiedsontwikkelingen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verwachte oplevering van woningen, kantoren, bedrijven en voorzieningen binnen de elf grondexploitaties. Deze tabel is ook opgenomen bij de herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2009.

149

Concernverslag 2008

Paragraaf Grondbeleid woningen opgeleverd 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 te realiseren TOTAAL

3.849

m² BVO kantoren 204.156 3.482 3.466 12.450 4.800 24.500 25.200 11.900 0 0 85.798

m² bedrijfsterrein 659.978 3.373 24.421 37.455 48.768 26.949 90.000 39.922 0 0 270.888

m² BVO voorzieningen 66.410 842 842 75.041 29.580 4.720 7.000 1.200 0 0 119.225

10.220

289.954

930.866

185.635

6.371 706 433 913 1.022 570 65 -130 0 270

Voor de woningen en de kantoren kan een overzicht worden gegeven van de, naast de locaties in de lopende grondexploitaties, mogelijk nog te ontwikkelen locaties. Het betreft particuliere ontwikkelingen of (her-)ontwikkeling van locaties door de gemeente (in de toekomst vast te stellen grondexploitaties). Uitvoering grondbeleid 2008: financiën Grondexploitaties De herziening van de grondexploitaties biedt actueel inzicht in de prognose van het resultaat van die grondexploitaties. Het is de financiële vertaling van alle aspecten van een gebiedsontwikkeling: kosten, opbrengsten, rente en fasering. De gemeenteraad stelt jaarlijks de herziening van de grondexploitaties vast. De gemeenteraad accordeert dan de wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van de grondexploitaties. Per 1 januari 2008 waren er elf vigerende grondexploitaties. In 2008 is de eerste versie van de grondexploitatie Culturele As vastgesteld. Actualisatie en het verwerken van nieuwe inzichten in 2008 hebben ertoe geleid dat de contante waarde van de elf grondexploitaties aan het einde van 2008 met 10 12,5 miljoen was verbeterd ten opzichte van de stand per 1 januari 2008 . De grondexploitatie Centrum West is per 1-1-2009 afgesloten. In onderstaande tabel is deze verbetering gespecificeerd per grondexploitatie (laatste kolom). Tevens geeft de tabel de actuele contante waarde weer van de grondexploitaties per 1 januari 2009 (eerste kolom). De herziening van de grondexploitaties is vastgesteld door de gemeenteraad op 6 april 2009. Het nadelige saldo van de verliesgevende grondexploitaties wordt financieel gedekt vanuit de voorziening nadelige complexen. Het voordelige saldo van de winstgevende gebiedsontwikkelingen wordt gedurende de looptijd door middel van winstneming toegevoegd aan het resultaat van het grondbedrijf. De winstneming over 2008 bedraagt 14,4 miljoen (tweede kolom). Nagenoeg gelijktijdig met het doorsturen van de herziene grondexploitaties naar de gemeenteraad heeft het college besloten een extra bijdrage van ca. 2,5 miljoen beschikbaar te stellen vanuit de grondexploitatie Oosterheem om de realisering van het centrumplan Oosterheem mogelijk te maken. Daardoor zal de winstneming 2008 ca. 1,7 miljoen lager uitvallen.

10

De grondexploitatie Culturele As wordt voor het eerst herzien per 1-1-2010

Concernverslag 2008

150


contante waarde 01-01-2009 herziening

bij: winstneming sinds vorige vaststelling

af: af: verschil contante waarde contante waarde contante waarde 01-01-2009 01-01-2009 01-01-2009 vigerend vigerend tussentijdse besluitvorming

Dwarstocht

156.000

4.000 249.000

Rokkeveen Kantoren

5.535.000

Lansinghage

7.036.000

Oosterheem

21.562.000

52.000-

157.000

-

N = nadelig V = voordelig 3.000 V

5.348.000

-

436.000 V

7.439.000

-

453.000 N

-

13.120.000 V

Centrum West

2.092.000-

-

3.122.000-

-

1.030.000 V

Zegwaartseweg Noord

7.101.000

-

6.078.000

-

1.023.000 V

Centrum Oost Restgronden Afgesloten Complexen Van Leeuwenhoeklaan Palenstein Buytenwegh Totaal

13.305.000

463.000 6.093.000

906.000

638.00019.109.000778.000 26.885.000

21.747.000

485.000

-

21.000 N

8.530.000

-

1.531.000 N

-

374.000 N

-

264.000-

-

18.798.000-

-

1.462.000

14.412.000

29.062.000

311.000311.000-

684.000 N 12.546.000 V

Ten opzichte van de laatst vastgestelde versie van de elf grondexploitaties is er op contante waarde per 1 januari 2009 een verbetering van 12,5 miljoen (laatste kolom). Deze verbetering wordt met name ( 13,1 miljoen) veroorzaakt door een grote verbetering van de grondexploitatie Oosterheem. Die verbetering is vooral een gevolg van het bijstellen van de raming van de opbrengsten uit grondverkoop voor bedrijventerrein en door de lagere gerealiseerde kosten en hoger gerealiseerde opbrengsten ten opzichte van de raming in 2008. Niet-grondexploitaties Naast eigendommen waarvan de waardering is meegenomen in grondexploitaties heeft de gemeente ook gronden en opstallen die niet ingebracht zijn in een grondexploitatie. Voor deze eigendommen wordt de kostprijs of de lagere marktwaarde aangehouden. Voor gronden met een landbouwbestemming wordt een bedrag van 70.000 per hectare als marktwaarde aangehouden. Interne apparaatskosten De apparaatskosten voor eigen personeel en inhuur in het kader van de ontwikkeling van gronden worden gedekt uit de VTA-middelen die binnen de grondexploitaties beschikbaar zijn. Voor zover de overige apparaatskosten niet (in)direct zijn toe te rekenen aan de complexen, worden deze rechtstreeks ten laste van het resultaat van het Grondbedrijf verantwoord. Voor een nadere de toelichting op de verdeling van de apparaatskosten wordt verwezen naar paragraaf 3.5.3. “Kostenplaatsen”. Resultaat van het Grondbedrijf Analyse resultaat 2008 Het resultaat van het Grondbedrijf 2008, voor geautoriseerde bestemming, bedraagt 7,4 miljoen. In lijn e met de besluitvorming bij het 2 tussenbericht 2008 is dit resultaat in de jaarrekening 2008 direct toegevoegd aan de reserves. Voor 50% in de MIP-reserve en voor 50% in de reserve versterking financiële positie grondbedrijf. Het resultaat van 7,4 miljoen van de grondbedrijfactiviteiten is enerzijds een gevolg van tussentijdse winstnemingen ( 12,8 miljoen) uit vastgestelde winstgevende grondexploitaties en van vrijval van middelen ( 3,3 miljoen) van voorzieningen zoals “de voorziening nadelige complexen”. Het resultaat is met een bedrag van 8,7 miljoen negatief beïnvloed door de afwaardering van de panden aan de Franklinstraat/Edisonstraat en het treffen van een voorziening voor de verlieslatende grondexploitatie Palenstein. Het resultaat van de grondbedrijfactiviteiten kent in vergelijking met de begroting een nadelig verschil van 11,9 miljoen. In de tussentijdse informatievoorziening 2008 (tussenberichten en memo kredietcrisis) en de herziening van de grondexploitaties per 1-1-2009 is reeds een nadeliger resultaat 4,1 miljoen 151

Concernverslag 2008

Paragraaf Grondbeleid verklaard. In de herziening van de grondexploitaties is de volgende verklaring gegeven voor het negatief effect van de herziening op het resultaat van het Grondbedrijf over 2008: lagere winstneming Restgronden hogere winstneming Oosterheem lagere vrijval reserve door Oosterheem niet gerealiseerde winst Lansinghage overige Totaal nadeliger resultaat toegelicht bij de herziening van de grondexploitaties

1,5 miljoen 3,7 miljoen - 1,6 miljoen - 4,1 miljoen - 0,6 miljoen - 4,1 miljoen

Het resultaat over 2008 is bij de jaarrekening 7,8 miljoen nadeliger geworden. Dat kan als volgt worden verklaard. 2. Vrijval middelen voorziening nadelige complex Dorpsstraat, bestemd voor de Knip 1,0 miljoen 3. Financieel effect extra gemeentelijke bijdrage In het realiseren van het centrumplan Oosterheem - 1,7 miljoen 4. Vormen van voorziening nadelig complex Palenstein - 6,5 miljoen 5. Afwaarderingverlies panden Franklinstraat/ Edisonstraat - 2,3 miljoen 6. Faseringsverschil gronduitname Driehoek Benthuizen 0.5 miljoen 7. Overige verschillen( < 0,5 miljoen) per saldo 1,2 miljoen Totaal nadeliger resultaat bij concernverslag 7,8 miljoen Totaal nadeliger resultaat ten opzichte van de Begroting

11,9 miljoen

In de afgesloten grondexploitatie Dorpsstraat was in de nog te maken kosten rekening gehouden met deelprojecten die te maken hebben met de Knip Dorpsstraat. Deze middelen ad 1 miljoen vallen nu vrij. Om het centrumplan Oosterheem te kunnen realiseren wordt ingegaan op het voorstel van De Goede Woning om een lagere grondprijs te berekenen. Daarmee kan de onrendabele top van de te realiseren huurwoningen worden afgedekt. In de per 1 januari 2009 herziene grondexploitatie van Oosterheem is nog gerekend met een hogere grondprijs. Als gevolg van de overeenkomst met de Goede Woning valt de geprognosticeerde grondopbrengst ongeveer 2,5 miljoen exclusief BTW lager uit. Dat leidt tot een correctie van 1,7 miljoen op eerder genomen winsten tot en met 2008. In het verleden heeft de gemeenteraad ermee ingestemd om voor het taakstellende tekort van Palenstein gefaseerd middelen te onttrekken aan de MIP-reserve. Die fasering was destijds gekoppeld aan de ontwikkeling van de verschillende deelgebieden. Als gevolg van gewijzigde omstandigheden, is die fasering in deelgebieden komen te vervallen. In het kader van de verantwoording 2008 is, in lijn met de verslaggevingvoorschriften, ervoor gekozen om het per 1 januari 2009 voorziene taakstellende tekort van 19.1 miljoen volledig af te dekken. Dat leidt in 2008 tot een nadelig resultaat van 6,5 miljoen maar daar tegenover staat dat de geprognosticeerde onttrekkingen uit de MIP-reserve (iets meer dan de 6,5 miljoen) kunnen vrijvallen. De boekwaarde van de panden Franklinstraat/Edisonstraat bedraagt eind 2008 ca. 11,0 miljoen Op basis van de WOZ-waarde voor de gebouwde opstallen en een prijs per vierkante meter voor de gesloopte opstallen is de waarde per 31 december 2008 berekend. Die waarde komt uit op 8,7 miljoen en dat leidt ertoe dat het verschil ad 2,3 miljoen tussen de marktwaarde (lager) en de boekwaarde ten laste van het resultaat 2008 moet worden verantwoord. In het resultaat over 2008 zijn de financiële effecten verwerkt van de overdracht van de gronden in de Driehoek Benthuizen ten behoeve van de aanleg van de Zoetermeerse sportvelden. In de ramingen was op andere momenten met deze transactie rekening gehouden. Het voordeel in 2008 is een gevolg van deze andere fasering. Het verloop van het resultaat van de grondbedrijfactiviteiten over 2008 kan als volgt worden samengevat: x miljoen. Begroting 19,3 e e Mutatie 1 / 2 tussenbericht 0.9 Mutatie Memo kredietcrisis -/4.8 Tussenstand 15,4 Mutatie herziening grondexploitaties -/0,2 Stand na herziening 15,2 Mutatie concernverslag -/7,8 Resultaat 2008 7,4 ======== Concernverslag 2008

152


Resultaat 2009 en verder De prognose van het resultaat van het Grondbedrijf over de jaren 2009 en verder is weergegeven in onderstaande tabel. Prognose resultaat Grondbedrijf (in mln) Resultaat Afdracht 50% aan Reserve MIP

Totaal 64,3 32,2

2009

2010

2011

2012

17,9 9,0

14,7 7,4

12,3 6,2

11,7 5,8

2013 e.v. 7,6 3,8

Bij het Tweede tussenbericht 2008 bedroeg de prognose van het resultaat van het Grondbedrijf voor de jaren 2009 en verder 56,8 miljoen. Het voordelig verschil van 7,5 miljoen wordt verklaard door de verwachting dat de komende jaren meer winst kan worden genomen uit de grondexploitaties, op basis van de herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2009. In de prognose wordt uitgegaan van een afdracht van 50% van het resultaat van het Grondbedrijf aan de Reserve MIP-projecten en 50% in de Reserve versterking financiële positie grondbedrijf. Zoals is vastgelegd in de nota “Op Goede Gronden” komt de definitieve bestemming van het resultaat, en dus ook de verdeling over beide reserves, aan de orde bij de vaststelling van de jaarrekening (zie voorstel tot bestemming resultaat 2008). Prognose verloop van reserves in relatie tot de risico' s Binnen het Grondbedrijf wordt de weerstandscapaciteit gevormd door de risicoreserve en de reserve versterking financiële positie. Onderstaande tabel geeft de prognose voor het verloop van de weerstandscapaciteit aan (uitgaande van de jaarlijkse storting van 50% van het resultaat van het Grondbedrijf aan de reserve versterking financiële positie). Prognose verloop weerstandscapaciteit Grondbedrijf in mln. *

01-01-2009

Reserve versterking financiële positie Risicoreserve Totaal

01-01-2010 01-01-2011 01-01-2012 01-01-2013

19,4

28,3

35,6

41,7

47,6

8,0

5,3

3,8

2,3

0,8

27,4

33,6

39,4

44,0

48,4

* Stand op 1 januari is inclusief resultaatsbestemming voorgaand jaar

Tegenover de weerstandscapaciteit staan de risico' s waarmee binnen het Grondbedrijf rekening moet worden gehouden. Het totaal van de risico’s per 31 december 2008 bedraagt 19,7 miljoen. In dit bedrag is, zoals in eerdere verantwoordingsdocumenten is gemeld, geen rekening gehouden met de claim van 76 miljoen van Etam Vastgoed / Tenstone BV. De boete voor de niet nakoming van de grondlevering van Miss Etam is in het totaal van de risico’s opgenomen op basis van het in het contract opgenomen bedrag van 454.000 met een kans van 80 %. Voor een verdere specificatie van de risico’s wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen. Bij een ratio van het weerstandsvermogen van 1,4 en een totaal aan risico’s van 19,7 miljoen bedraagt de maximale benodigde weerstandscapaciteit 27,6 miljoen. Uitgaande van een gelijkblijvend totaal van de risico’s kan op basis van de beleidsregels in de Nota Grondbeleid de komende jaren een afroming van de reserve versterking financiële positie plaatsvinden.

153

Concernverslag 2008


Concernverslag 2008

154

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

3

JAARREKENING

3.1

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) daarvoor, na aanpassing vanaf het begrotingsjaar 2008, geeft. Een belangrijke BBV-regel is dat reserves uitsluitend bij wijze van resultaatbestemming (via de exploitatie) mogen worden gemuteerd. De grondslagen voor waardering en afschrijving zijn mede gebaseerd op de Financiële Verordening gemeente Zoetermeer. De raad heeft deze verordening op 27 oktober 2003 opgesteld op basis van artikel 212 van de Gemeentewet en geldt vanaf het begrotingsjaar 2004. De verordening is op 19 december 2005 door de raad is geactualiseerd. In aansluiting op de Financiële verordening heeft de raad op 23 februari 2006 de nota activa- en afschrijvingsbeleid vastgesteld, die per 1 januari 2006 is ingegaan. In aansluiting op de Financiële verordening heeft de raad op 29 januari 2007 de nota grondbeleid 20072011 “Op goede gronden” vastgesteld. Hierin is een aantal kaderstellende bepalingen opgenomen, waaronder de financiële beheersing van het Grondbedrijf. Waarderingsgrondslagen Algemeen De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Tenzij in de balanstoelichting anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. Vaste activa algemeen In de Financiële verordening gemeente Zoetermeer zijn regels voor het financieel beheer opgenomen, waaronder regels voor waardering en afschrijving van vaste activa. Deze verordening is laatstelijk op 19 december 2005 door de raad is geactualiseerd. Hierbij is de ondergrens voor het activeren van investeringen met een economisch nut bepaald op 50.000, waarbij bedragen onder de 10.000 niet worden geactiveerd (uitgezonderd gronden en terreinen die altijd geactiveerd moeten worden). Bij bedragen tussen de 10.000 en 50.000 is er een keuzemogelijkheid die in het raadsvoorstel voor de kredietaanvraag moet worden gemotiveerd. In aansluiting op de Financiële verordening heeft de raad op 23 februari 2006 de nota activa- en afschrijvingsbeleid vastgesteld, die per 1 januari 2006 is ingegaan. Naast richtlijnen voor activeren en afschrijven is hierin geregeld dat geen componentenbenadering meer wordt toegepast en tevens zijn regels opgenomen voor het groot onderhoud. Conform het BBV is compensabele BTW op investeringen niet geactiveerd en is de boekwaarde van alle activa waar voor 31 december 2003 reserves op in mindering zijn gebracht niet gecorrigeerd. Conform de Financiële verordening gemeente Zoetermeer is de in bestaande vaste activa van vóór 2003 begrepen BTW, voor zover betrekking hebbende op overheidshandelen, niet afgewaardeerd. Bij afschrijving van vaste activa is de door de hiervoor vermelde nota activa- en afschrijvingsbeleid gevolgd, tenzij hierop bij specifiek kredietbesluit van de raad is afgeweken. Geactiveerde investeringen met een economisch nut worden afgeschreven op basis van de annuïteitenmethode. Indien hiervan wordt afgeweken dan wordt dat gemotiveerd in het raadsvoorstel bij de kredietaanvraag aangegeven. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut bij voorkeur niet geactiveerd, maar indien nodig is activering wel mogelijk. In dat laatste geval wordt een afschrijvingsmethodiek gekozen waarbij investering zo snel mogelijk wordt afgeschreven. De eerste (volle jaar)afschrijving vindt plaats in het jaar volgend op het jaar waarin de geactiveerde investering tot stand is gekomen c.q. in exploitatie is genomen. Op gronden wordt in het algemeen niet afgeschreven. Materiële vaste activa, waarop specifieke investeringsbijdragen van derden op in mindering zijn gebracht, worden op het saldo afgeschreven. Op investeringen, die worden geactiveerd, wordt jaarlijks rente over de boekwaarde per 1 januari bijgeschreven. Op geactiveerde investeringen van 250.000 of meer is daarnaast ook rente tijdens de bouw (in de loop van het jaar) bijgeschreven.

155

Concernverslag 2008

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Immateriële vaste activa Omdat de Financiële verordening activering van de kosten voor het afsluiten van geldleningen vanaf 2004 niet meer mogelijk maakt is hiervoor vanaf 2004 geen boekwaarde op de balans opgenomen. Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief mogen op grond van het BBV slecht onder bepaalde voorwaarden worden geactiveerd. Afschrijving moet dan in maximaal vijf jaar plaatsvinden. Het activeren van tekorten is onder het BBV niet toegestaan. Materiële vaste activa Volgens het BBV wordt onderscheid gemaakt tussen: a. investeringen met een economisch nut b. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Investeringen met een economisch nut, met uitzondering van kunstvoorwerpen van cultuurhistorische waarde anders dan voor de verkoop, zijn, onder aftrek van bijdragen van derden die in een directe relatie hiertoe staan, geactiveerd. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn alleen geactiveerd indien de financiële positie van de gemeente bekostiging ten laste van de exploitatie niet toeliet. Volgens de Financiële verordening gaat het hier om: investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) wegen, waterwegen, civiele kunstwerken, groen en kunstwerken. Bij activering worden eventuele bijdragen van derden hierop in mindering gebracht. Afschrijving hiervan vindt in een zo kort mogelijke termijn plaats waarbij resultaatafhankelijke extra afschrijving is toegestaan. De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij de eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Voor materiële vaste activa gelden vanaf 1 januari 2006 (op grond van de nota activa- en afschrijvingsbeleid) de volgende standaard afschrijvingstermijnen: Geactiveerde investeringen Gronden en terreinen Woningen Bedrijfsgebouwen: gebouwen grotendeels van steen gebouwen grotendeels van hout tijdelijke gebouwen / noodlokalen / loodsen / opslagplaatsen Grond-, wegen waterbouw-kundige werken Vervoermiddelen: personenauto’s bedrijfsauto’s brandweerautospuit redvoertuig brandweer Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa: inventaris ICT hardware ICT software repressiemiddelen brandweer rioolstelsel ondergrondse inzamelmiddelen tbv afvalinzameling sportvoorzieningen

Afschrijvingstermijn in jaren niet afschrijven 40 40 20 15 per investering in raadsvoorstel 6 8 12 15 5 10 4 per investering in raadsvoorstel 7 50 30 20

Financiële vaste activa Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (“kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen” in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Bijdragen aan activa in eigendom van derden kunnen volgens de Financiële verordening worden geactiveerd indien dat volgens het BBV mogelijk is. Op financiële vaste activa wordt niet afgeschreven, behalve op geactiveerde bijdragen aan activa in Concernverslag 2008

156

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling eigendom van derden. Deze wordt afgeschreven als was het actief, waarvoor de bijdrage wordt verstrekt, in bezit van de gemeente. Voorraden De verspreide percelen binnen het Grondbedrijf en de overige nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd op de verkrijgingprijs vermeerderd met het jaarlijks exploitatiesaldo, of lagere marktwaarde. Die marktwaarde wordt bepaald op basis van taxatie naar de actuele bestemming. Bijschrijving van exploitatiesaldi geschiedt enkel en voor zover de marktwaarde niet wordt overschreden. De waardering van de herontwikkelingen van percelen binnen het Grondbedrijf berust op de verkrijgingprijzen/vervaardigingkosten verminderd met de gerealiseerde opbrengsten. Voor die grondexploitaties waarbij een negatief saldo - dat als onvermijdelijk is te beschouwen - is voorzien, wordt de voorziening nadelige complexen aangehouden. Deze voorziening is steeds uitgedrukt in de netto contante waarde van de verwachte verliezen op grond van actuele grondexploitatieberekeningen, hierin nog niet verwerkte calculatieverschillen en specifieke besluiten. De voorziening is op de boekwaarde van de betreffende complexen in mindering gebracht. In het geval sprake is van een herontwikkeling wordt die situatie behandeld als ware sprake van een grondexploitatie met een negatief saldo. De overige gronden hulpstoffen zijn als volgt gewaardeerd: onderdelenmagazijn autowerkplaats afd. Afvalinzameling: laatst bekende inkoopprijs exclusief omzetbelasting; voorraad dieselolie afd. Afvalinzameling: inkoopprijs exclusief omzetbelasting; magazijn technisch beheer en onderhoud accommodaties: inkoopprijs. De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs- of vervaardigingsprijs verminderd met de gerealiseerde opbrengsten, of de lagere marktwaarde. Aan de boekwaarde aan het begin van het jaar wordt rente toegerekend. Voor zover, op basis van de voorcalculaties (grondexploitatieberekeningen) sprake is van winstgevende grondexploitatie, wordt die winst genomen naar rato van de voortschrijding van de verkopen. Voor een uiteenzetting omtrent de tussentijdse winstneming wordt verwezen naar de grondslagen van de resultaatbepaling. Tussentijdse winstnemingen worden onder de gemaakte kosten in de boekwaarde van de betreffende complexen opgenomen. De overige onderhanden werken per eind 2008 betreffen vooral binnen de hoofdafdeling Ruimte onderhanden zijnde werken van de afdeling Ingenieursbureau Zoetermeer (IbZ). De waarde hiervan bestaat uit gemaakte productiekosten aan uren, materialen en inkopen/leveringen door derden. De gemaakte kosten worden volgens contract bij het bereiken van een bepaalde stand van het werk aan de opdrachtgever(s) doorbelast. Gerede producten zijn als volgt gewaardeerd: eigen verklaringen - gezondheidsverklaringen, benodigd voor het aanvragen van rijbewijzen -: inkoopprijs; voorraad automatiseringsproducten: vaste verrekenprijzen; voorraad dagparkeerkaarten: inkoopprijzen; voorraad speldjes t.b.v. festiviteiten inburgering: inkoopprijzen excl. btw; voorraden t.b.v. de horeca sportcentra (diverse consumptiegoederen en emballage): werkelijke inkoopprijzen excl. btw. Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar (vorderingen), liquide middelen en overlopende activa Deze activa zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een aantal daarvoor gevormde voorzieningen in mindering gebracht. Reserves De reserves vormen tezamen met het resultaat na bestemming het eigen vermogen van de gemeente. De reserves zijn onderverdeeld in algemene reserves en bestemmingsreserves. De reserves zijn nominaal gewaardeerd. Conform het BBV is het onderscheid tussen reserves en voorzieningen gelegd bij de mogelijkheid dat de raad de bestemming kan wijzigen. Zolang de bestemming veranderd kan worden, is er sprake van een (bestemmings)reserve; zodra dit niet meer kan, is er sprake van een voorziening. Aan voorzieningen kleeft een verplichting. Volgens het BBV mogen mutaties in reserves uitsluitend bij wijze van resultaatbestemming (via de exploitatie) worden gemuteerd. In verband met de begrotingsrechtmatigheid zijn reservemutaties slechts in de jaarrekening (realisatie) verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor 157

Concernverslag 2008

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling gebudgetteerde bedrag. Uitzondering hierop zijn de volgende resultaatbestemmingen, die in de jaarrekening zijn verantwoord ongeacht de hiervoor begrote bedragen: De aan reserves toegevoegde rente, die gebaseerd is op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voortvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening dat verrekend is met de rente egalisatiereserve. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd op grond van e raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. De voorlopige bestemming van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf (de binnen programma 9 ondergebrachte grondbedrijfproducten 830.xx), dat in de jaarrekening voor 50% is toegevoegd aan de reserve MIP en voor 50% aan de reserve versterking financiële positie grondbedrijf. Dit is vanaf 2008 geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 17 november 2008 e betreffende het 2 Tussenbericht. Voor zover een niet (toereikende) geautoriseerde reservemutatie toch nodig is, is deze opgenomen in het resultaatbestemmings- / dekkingsvoorstel bij de jaarrekening. Daarin komt ook de definitieve bestemming van het resterend resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx) aan de orde. Voorzieningen De voorzieningen zijn gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De volgende zeven voorzieningen zijn gewaardeerd op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige (onderhouds- of uitkerings-) verplichtingen: afkoopsommen onderhoud graven, onderhoud schoolgebouwen, groot onderhoud ondergronds, uitvoering sociaal statuut, spaarverlof, wethouderspensioenen en nazorg Rokkeveen. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die hiervoor geformuleerd zijn. In de het jaarverslag opgenomen paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” is het beleid ter zake nader uiteengezet. Conform het BBV is voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume is geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. Dit betreft vooral de vakantiegelden, waarvoor de gemeente op de balansdatum een verplichting heeft van zeven maanden (mei t/m december). Wel is deze verplichting opgenomen in de toelichting op de balans (als de niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen). In verband met de BBV-wijziging met ingang van het begrotingsjaar 2008 zijn alle gevormde voorzieningen voor meerjarige specifieke uitkeringen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een bestedingsverplichting en een terugbetalingsverplichting per begin 2008 opgeheven en de hierin resterende middelen vrijgevallen naar de betreffende programma’s. De daarna aan het eind van elk jaar nog niet bestede middelen van overheidslichamen of nog te ontvangen bedragen van overheidslichamen worden als transitorische balansposten verwerkt. Indien er geen terugbetalingsverplichting bestaat of als het gaat om meerjarige bijdragen van derden, geen overheid zijnde, met een specifieke bestedingsrichting / prestatieverplichting dan worden deze nog wel tot de voorzieningen gerekend. e

Conform raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht is met ingang van 2008 de rentetoevoeging wegens waardeaanpassing van voorzieningen gebaseerd op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie. Een eventueel hogere exploitatielast dan geraamd is hierdoor geautoriseerd. Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. Vlottende passiva De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de balanstelling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. In de toelichting op de balans is hiervan een specificatie opgenomen. Grondslagen voor resultaatbepaling Conform het BBV is voor de jaarstukken een voor gemeenten gemodificeerd stelsel van baten en lasten gehanteerd. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Dat wil zeggen dat het jaar waarin de prestatie is verricht (levering van goederen of diensten), bepalend is voor Concernverslag 2008

158

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling de toerekening. Of de baat of last al feitelijk ontvangen of betaald is, doet niet ter zake. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico' s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegelden verlofaanspraken en dergelijke. Per balansdatum nog lopende verplichtingen (met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume) of rechten betreffende het boekjaar zijn als nog verschuldigde (nog te betalen) c.q. nog te vorderen (nog te ontvangen) bedragen opgenomen. Het bovenstaande toerekeningsbeginsel (prestatiemoment) is eveneens bij interne leveringen (tussen organisatieonderdelen) toegepast. In de balans zijn de onderlinge verrekeningen, vorderingen en schulden tussen de organisatieonderdelen zoveel als mogelijk geëlimineerd. Bij de vlottende activa (overlopende activa / vooruitbetaalde bedragen) is een eliminatieverschil op interne posten opgetreden van afgerond 96.000 waarvoor de balans niet meer is gecorrigeerd. Tevens kon bij de vlottende activa (uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar / overige vorderingen) een bedrag van afgerond 35.000 aan interne vorderingen niet geëlimineerd worden. Het stelsel van baten en lasten is ook voor de geactiveerde activa (o.a. investeringen) toegepast. Gelet op de betekenis voor de vermogenspositie per balansdatum zijn substantiële verplichtingen (boven 100.000 per aangegane verplichting) in de jaarrekening opgenomen. Voorts is het toerekeningsbeginsel bij de toepassing van de waarderings- en afschrijvingsmethoden in acht genomen. Dit houdt in dat baten en lasten, alsmede kwantificeerbare risico' s die hun oorsprong vinden (bekend zijn) vóór het einde van het boekjaar, worden verwerkt in de jaarrekening van het betreffende boekjaar. Het toerekeningsbeginsel kent drie componenten, die de belangrijkste uitgangpunten vormen voor de juiste invulling van het stelsel van baten en lasten, te weten het voorzichtigheids-, het realisatie- en het vergelijkingsbeginsel. Met het voorzichtigheids- en realisatiebeginsel wordt bedoeld dat activa niet te hoog mogen worden gewaardeerd en passiva niet te laag. Dit betekent dat winsten / baten slechts worden genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd en dat verliezen / lasten en risico' s direct worden genomen in het jaar waarin deze worden voorzien. Voor wat betreft de toerekening aan perioden geldt dat zowel opbrengsten als baten zijn aan te merken in de periode waarin de prestaties door verkoop en levering van goederen en diensten zijn verricht. Het vergelijkings- of matching-beginsel betekent dat uitgaven als lasten worden genomen in de periode waarin ook de baten worden verantwoord waartoe die uitgaven hebben bijgedragen. Dit wordt o.a. toegepast bij activiteiten die aan een afnemer worden doorberekend, activiteiten bekostigd uit doeluitkeringen (geoormerkte middelen) en activiteiten bekostigd vanuit algemene middelen. Verrekeningen met (bestemmings)reserves zijn in principe slechts in de jaarrekening verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor gebudgetteerde bedrag. Tussentijdse winstnemingen grondexploitatie Voor elke winstgevende grondexploitatie geldt dat onder bepaalde condities tijdens de looptijd winst kan worden genomen. Deze condities zijn: Winst wordt genomen naar rato van de voortgang van de gronduitgifte; De genomen winst wordt gestort in de reserve in verband met risico' s Grondbedrijf zolang de hoogte van die reserve lager is dan 2,5% van alle nog te maken kosten en te behalen baten; Wanneer de reserve in verband met risico’s Grondbedrijf op niveau is, komt de genomen winst ten gunste van het resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx). Het gedurende de looptijd winst nemen uit de grondexploitaties op basis van de verwachting van het eindresultaat van de grondexploitatie wordt aangeduid als de "sluisjes van Latenstein".

159

Concernverslag 2008

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De tussentijdse winstneming per grondexploitatie geschiedt als volgt: WINST boekjaar WINSTWAARDE

X

verkoopopbrengst t/m boekjaar verkoopopbrengsten gehele looptijd

-/- winst t/m voorgaand boekjaar

WINSTWAARDE = het saldo van: resultaat (op contante waarde einde boekjaar) volgens laatst vastgestelde exploitatieberekening; nog niet verwerkte tussentijdse winstnemingen en calculatieverschillen; specifieke besluiten die nog niet in de betreffende exploitatieberekening zijn verwerkt Verantwoording inzake verliesgevende grondexploitaties Grondexploitatie is niet altijd kostendekkend. Dat betekent dat middelen moeten worden ingezet. Het verlies, en daarmee de omvang van de reserve dan wel voorziening nadelige complexen, wordt bepaald door: Contante waarde einde boekjaar volgens laatst vastgestelde exploitatieberekening Nog niet verwerkte tussentijdse calculatieverschillen Specifieke besluiten die nog niet in de betreffende grondexploitatieberekeningen zijn verwerkt.

Concernverslag 2008

160

Programmarekening met toelichting

3.2


Rekening van baten en lasten per programma en toelichting op hoofdlijnen Ten opzichte van 2007 is het aantal programma’s teruggebracht van 13 tot 12. Het voormalige programma 3 Maatschappelijke ondersteuning, jeugd en integratie is vervallen en opgedeeld naar de programma’s 2 (nieuwe naam: Welzijn en zorg) en programma 4 (nieuwe naam: Jeugd en onderwijs). Programma 13 (Natuur en milieu) is vernummerd naar programma 3. Het hierna volgende overzicht betreft een recapitulatie van de baten en lasten van de programmaverantwoording in hoofdstuk 2. Als begroting 2008 voor wijziging geldt de door de raad op 8 november 2007 vastgestelde begroting 2008 aangevuld met de daarvoor reeds vastgestelde begrotingswijzigingen 2008 (raadsbesluiten juni t/m september 2007) en de op 17 maart 2008 door de raad vastgestelde de technische begrotingswijziging 2008 naar aanleiding van de opgestelde hoofdafdelingsplannen (HAP). In de cijfers van de begroting na wijziging zijn alle door de raad vastgestelde begrotingswijzigingen voor het dienstjaar 2008 begrepen. bedragen x Programma

Nr.

Omschrijving

1.000

Begroting 2008 voor wijziging Lasten


Baten

Lasten

Rekening 2008

Baten

Lasten

Baten

Resultaat voor bestemming: 1

Sociale voorzieningen

55.636

39.188

65.392

48.802

66.281

49.878

2

Welzijn en zorg

27.333

2.993

32.067

7.329

29.299

4.653

3

Natuur en milieu

21.540

16.573

22.361

16.721

21.638

17.434

4

Jeugd en onderwijs

23.725

4.672

23.292

4.703

24.194

5.709

5

Kunst, cultuur en bibliotheek

13.958

3.435

15.095

3.510

14.915

3.937

6

Sport en ontspanning

14.039

5.965

15.175

5.995

14.605

6.078

7

Veiligheid

11.749

706

12.019

706

12.512

869

8

Bestuur en dienstverlening

25.398

2.663

28.486

2.666

28.449

3.489

9

Inrichting van de stad

78.902

86.252

139.382

152.237

107.200

111.108

10

Economie

1.464

515

2.782

515

2.376

663

11

Wonen en bouwen

5.484

4.787

5.728

4.806

6.016

5.067

12

Openbaar gebied

33.704

3.613

38.279

4.253

31.355

4.633

5.635

152.835

6.181

159.790

5.676

161.523

1

0

0

-1

1

-1

318.568

324.197

406.239

412.032

364.517

375.040

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Afrondingsverschil Totalen voor bestemming Resultaat voor bestemming

5.629 Voordelig

5.793 Voordelig

10.523 Voordelig

Mutaties reserves (resultaatbestemming):

161

Concernverslag 2008


Programma

Nr.

Omschrijving



Baten

Lasten

Rekening 2008

Baten

Lasten

Baten

1


0

40

0

470

0

470

2

Welzijn en zorg

4

65

310

261

310

259

3

Natuur en milieu

1.000

1.250

1.248

1.502

1.248

1.408

4

Jeugd en onderwijs

2.180

1.369

8.735

7.289

8.735

7.143

5


138

687

330

1.641

330

1.307

6


776

38

2.836

2.744

2.836

2.437

7

Veiligheid

0

0

35

45

35

45

8


0

651

456

3.277

1.254

2.396

9


16.715

5.865

33.122

16.478

18.341

11.121

0

175

195

1.613

195

1.139

750

1.634

1.525

2.361

1.525

977

0

2.065

5.107

14.232

5.107

5.769

17.776

18.878

31.294

27.977

31.498

27.975

0

-1

0

0

0

1

39.339

32.716

85.193

79.890

71.414

62.447

10

Economie

11

Wonen en bouwen

12

Openbaar gebied Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Afrondingsverschil

Totalen mutaties reserves Resultaat mutaties reserves

6.623 Nadelig

5.303 Nadelig

8.967 Nadelig

Begroting 2008 voor wijziging


Rekening 2008

Resultaat na bestemming: Programma

Nr.

Omschrijving

Lasten

Baten

Lasten

Baten

Lasten

Baten

1


55.636

39.228

65.392

49.272

66.281

50.348

2

Welzijn en zorg

27.337

3.058

32.377

7.590

29.609

4.912

3

Natuur en milieu

22.540

17.823

23.609

18.223

22.886

18.842

4

Jeugd en onderwijs

25.905

6.041

32.027

11.992

32.929

12.852

5


14.096

4.122

15.425

5.151

15.245

5.244

Concernverslag 2008

162


Programma

Nr.

Omschrijving



Baten

Lasten

Rekening 2008

Baten

Lasten

Baten

6


14.815

6.003

18.011

8.739

17.441

8.515

7

Veiligheid

11.749

706

12.054

751

12.547

914

8


25.398

3.314

28.942

5.943

29.703

5.885

9


95.617

92.117

172.504

168.715

125.541

122.229

10

Economie

1.464

690

2.977

2.128

2.571

1.802

11

Wonen en bouwen

6.234

6.421

7.253

7.167

7.541

6.044

12

Openbaar gebied

33.704

5.678

43.386

18.485

36.462

10.402

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

23.411

171.713

37.475

187.767

37.174

189.498

1

-1

0

-1

1

0

357.907

356.913

491.432

491.922

435.931

437.487

Afrondingsverschil Totalen na bestemming Resultaat na bestemming

994 Nadelig

490 Voordelig

1.556 Voordelig

De belangrijkste verschillen (groter dan 100.000) op programmaniveau tussen de begroting na wijziging en de realisatie worden hieronder toegelicht. Resultaat vóór bestemming Programma 1 Sociale voorzieningen Verschil lasten: nadeel 889.000 (1%) 1. Meer lasten op de WWB uitgaven tot 65 jaar (nadeel 1,3 mln. ten opzichte van de begroting). De werkelijke kosten bedragen 27,3 mln. Het verschil ten opzichte van de e raming bij het 2 Tussenbericht komt voor 0,1 mln. doordat meer mensen een langdurigheidstoeslag hebben gekregen (ook door nabetalingen over oude jaren) en voor 1,2 mln. doordat de realisatie van de daling van het aantal klanten met name aan het eind van het jaar is gerealiseerd. In de berekeningen is uitgegaan van een gelijkmatige afname, hierdoor zijn de kosten gedurende het jaar hoger geweest dan de raming. De uitgaven voor de WWB 65+ zijn iets lager dan de begroting (voordeel 4.000). 2. De uitkeringen Bbz zijn iets lager dan begroot (voordeel 82.000). 3. Door een lager aantal klanten zijn er minder uitkeringen Ioaw/z verstrekt (voordeel 444.000). 4. In het najaar van 2008 is het onderzoek naar de bijstandsdebiteuren afgerond. In dit

Verschil baten: voordeel 1.076.000 (2%) 1. Hogere inkomsten uit terugvordering en verhaal. Ten opzichte van de begroting een voordeel van 351.000. De extra opbrengsten zijn gedeeltelijk aangewend om een extra storting in de voorziening dubieuze debiteuren te realiseren in verband met de aanpassing van het beleidskader terugvordering en verhaal. 2. Het Inkomensdeel voor 2008 is 30 miljoen, ten opzichte van de begroting een voordeel van 467.000. 3. De inkomsten voor de Bbz, de Ioaw en de Ioaz bestaan uit een vast deel en een declarabel deel. Dit declarabel is gelijk aan 75% van de uitkeringen Bbz, Ioaw en Ioaz. Ook de onderzoekskosten zijn voor 90% declarabel. Doordat uitgaven voor de Bbz, Ioaw en de Ioaz lager zijn dan begroot is ook het declarabel deel lager dan begroot. Hierdoor zijn er minder inkomsten dan begroot (nadeel 321.000). 4. Minder inkomsten uit terugvordering bij bijzonder bijstand (nadeel 132.000). 5. Meer inkomsten uit terugvordering van teveel verstrekte kinderopvang (voordeel 82.000). 163

Concernverslag 2008


5. 6.

7.

8. 9. 10. 11.

12. 13.

14. 15.

onderzoek is gekeken naar de kwaliteit van de administratie en de toereikendheid van de voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren. Conclusie van dit onderzoek is dat de voorziening eenmalig in 2008 met 855.000 verhoogd moet worden om zo de beginstand van de voorziening per 1-1-2008 op de juiste hoogte te brengen. Naast deze aanpassing van de beginstand van de voorziening heeft er ook een extra storting in de voorziening van 72.000 plaatsgevonden vanwege de aanpassing van het beleidskader terugvordering en verhaal. Dekking voor deze laatste post zijn de extra inkomsten uit terugvordering en verhaal (zie toelichting bij de baten). In totaal is er een nadeel van 927.000. Meer lasten individuele bijzondere bijstand en leenbijstand (nadeel 53.000). Meer lasten zoetermeerpas en bijdrage scholingskosten door hogere aantallen deelnemers (nadeel 110.000) bij de najaarsnota is hiermee rekening gehouden door het budget 2009 en verder op te hogen. Minder lasten kinderopvang door lager gebruik en doordat kosten kinderopvang als onderdeel van een trajectplan ten laste van het werkdeel zijn gebracht (voordeel 142.000). Projectuitgaven voor IPW en Leven Lang werken in Zoetermeer (nadeel 220.000), hiertegenover staan baten van het ministerie. Doorbelasting deel uitvoeringskosten aan het werkdeel door extra activiteiten op uitstroom (voordeel 385.000). Lagere lasten bij ESF (kosten waren nog voor 2008 begroot, project is al afgerond, voordeel 174.000). Lagere organisatiekosten, doordat er in 2008 meer is samengewerkt in SEA-verband zijn er minder organisatiekosten bij dit product gemaakt (voordeel 90.000). De rijksbijdrage WSW is in 2008 aangepast, de hogere bijdrage is gebruikt om de doelstelling te realiseren nadeel 342.000 Door een grotere inzet van personeel bij de WMO (programma 2) is er ten opzichte van de begroting bij programma 1 minder kosten voor personeel en inhuur van uitzendkrachten gemaakt (voordeel 637.000). Voordeel bij overige goederen en diensten van 41.000; Overige posten voordeel 64.000.

6. Minder inkomsten uit aflossingen schuldhulpverlening (nadeel 41.000). 7. Niet begrote projectsubsidies voor IPW en Leven Lang werken in Zoetermeer, de toekenningen voor de rijksbijdrages zijn te laat ontvangen om in de aangepaste begroting te verwerken (voordeel 340.000); 8. Voor 2008 stond er nog een baat voor de ESF in de begroting, het project is al afgerond (nadeel 218.000); 9. Er is een hogere baat gerealiseerd bij het werkdeel dan begroot (voordeel 154.000); 10. De rijksbijdrage WSW is in 2008 aangepast (voordeel 342.000) en 11. Overige (voordeel 52.000).

De lastenoverschrijding op programma 1 van 889.000 past binnen het bestaande beleid en hiervan is 620.000 in april 2009 aan de raad gemeld. Voor deze overschrijding zijn in de melding van april twee componenten naar voren gekomen, namelijk: de storting in de voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren van 855.000 en de overschrijding op het product wet sociale werkvoorziening van 244.000. Deze zijn in de uiteindelijke overschrijding van 889.000 ongewijzigd gebleven.

Concernverslag 2008

164

Programmarekening met toelichting Programma 2 Welzijn en zorg Verschil lasten: voordeel 2.768.000 (9%) 1. De voor inburgeringstrajecten ontvangen en niet in 2008 te besteden middelen zijn op een andere wijze verwerkt dan geraamd (geen storting in een voorziening, maar verwerking via de balans); in totaliteit betekent dit bij de lasten een positief saldo van 3,2 mln. 2. De afwikkeling van een balanspost voor oudkomers heeft een nadelig lasteneffect van 200.000. 3. De lastenkant laat een voordelig saldo van 67.000 zien door ten onrechte opgenomen e middelen voor de OGGZ in het 2 Tussenbericht 2008 die al in de reguliere begroting opgenomen waren. 4. De lastenkant laat een nadelig saldo zien van 130.000 voor een exploitatiebijdrage aan de GGD. De definitieve afrekening hiervan dient nog plaats te vinden op basis van de jaarcijfers e 2008 van de GGD. In het 2 Tussenbericht is hiervan melding gemaakt. 5. De lastenkant laat ook een voordeel zien van 191.000 doordat minder uitgaven zijn gemaakt in het kader van de diverse WMO actieplannen door de latere besluitvorming over het Meerjarenbeleidsplan WMO. In het e 2 Tussenbericht 2008 was dit bedrag ingeschat op 139.000. 6. De lastenkant laat een voordelig saldo zien van 50.000 door niet aangewende middelen als gevolg van minder aanvragen van instellingen voor het bestedingsprogramma welzijnssubsidies 2008. 7. De lastenkant voorzieningen WMO laat een nadelig saldo zien van 200.000 vanwege meer lasten voor woonvoorzieningen, en meer uitgaven voor PGB, te weten 305.000. Doorbelasting vanuit kostenplaatsen WZI betreft een nadeel van 245.000. Daar staan minder lasten tegenover voor vervoersvoorzieningen ( 104.000), en minder lasten voor hulp bij huishouden ( 430.000). 8. Ook zijn de personeelskosten op dit programma hoger dan geraamd door meer doorbelaste uren en meer inhuur van derden. Dit heeft aan de lastenkant een nadelig effect van 559.000. Er is sprake van een verschuiving tussen de programma’s 1 Sociale Voorzieningen en programma 2 Welzijn en Zorg. Op programma 1 zijn minder kosten gemaakt. 9. De overige stelposten laten een voordeel zien van in totaliteit 150.000 van (nog) niet aangewende middelen door later besluitvorming over WMO Meerjarenbeleidsplan. e 10. Bij het 2 Tussenbericht is een voordeel gemeld van 243.000 door de latere besluitvorming rond de Wmo voor o.a. vrijwilligerswerk, ouderenwerk en kwetsbare groepen.

Verschil baten: nadeel 2.676.000 (37%) 1. Voor de inburgeringstrajecten is meer geld in 2008 beschikbaar geweest dan feitelijk al aan kosten zijn gemaakt. Omdat deze kosten in latere jaren wel verwacht worden, zijn deze gelden als vooruitontvangen post naar 2009 doorgeschoven. In totaliteit betekent dit dat de baten 3,2 mln. negatief zijn door het doorschuiven van het saldo. 2. Aan de batenkant is er een meevaller door een eenmalige bijdrage voor de uitvoeringskosten van het generaal pardon ( 300.000); deze post is gebruikt om de uitvoeringskosten (personeelskosten) mee te dekken. 3. Aan eigen bijdragen WMO is circa 200.000 minder gerealiseerd. 4. Er is bij de baten WMO wel een incidenteel voordeel op de terugkoop van rolstoelen en een huuropbrengst voor de Aïdaschouw, in totaal circa 175.000. 5. Het overige verschil ( 248.000) in het totale saldo aan baten wordt door diverse andere kleinere posten veroorzaakt.

165

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting 11. Een nadeel van verschillen.

28.000 door diverse kleinere

In 2008 is 1,3 miljoen aan persoonsgebonden budgetten uitgekeerd aan cliënten. De verantwoording door de cliënten op de rechtmatige bestedingen van deze verstrekte persoonsgebonden budgetten over 2007 is in gang gezet. Aan de vaststelling van deze bedragen is in de verordening en het Besluit geen tijdslimiet gebonden. Eventuele financiële consequenties van deze controles zullen in de jaarrekening 2009 worden verwerkt. Cliënten betalen voor het gebruik van de WMO-voorzieningen een eigen bijdrage. In de wet is geregeld dat deze eigen bijdragen door het CAK in rekening worden gebracht bij de cliënten. De gemeente heeft op het proces van opleggen en innen van deze eigen bijdrage geen invloed en is hierbij afhankelijk van het CAK. Daarnaast is de gemeente afhankelijk van een tijdige verstrekking van informatie van de zorgaanbieders aan het CAK inzake de verstrekte zorguren hulp bij het huishouden in natura op basis waarvan de eigen bijdrage bepaald dient te worden. Programma 3 Natuur en milieu Verschil lasten: voordeel 723.000 (3%) 1. In de aangeboden hoeveelheden restafval, GFT en grofvuil heeft een verschuiving plaatsgevonden, hetgeen leidt tot mutaties in de verwerkingskosten. Als gevolg van een lager aanbod zijn de kosten voor de verwerking van bouw en sloop afval lager ( 40.000 gemeld). Tot slot is het tarief als gevolg van onderhandelingen met de afvalverwerker t/m het einde van het contract in 2009 verlaagd. Dit heeft geleid tot een voordeel van 357.000. Deze voordelen zijn gemeld bij het 2e Tussenbericht voor een bedrag 146.000. 2. Als gevolg van een lager aanbod zijn de kosten voor de verwerking van bouw en sloop afval 68.000 ook lager ( 40.000 gemeld). 3. Er is een voorziening in 2008 van 200.000 ingesteld vanwege een met een huurder aangegane overeenkomst. Deze overeenkomst is eind 2008 aangegaan en kon om deze reden niet eerder worden gemeld aan de raad. 4. Door vacatures is 302.000 minder besteed aan het verlenen van milieuvergunningen en minder aan de handhaving van de milieuwetgeving en afvalinzameling. Dit voordeel is gemeld bij het 2e Tussenbericht. Bij de inzet van het beschikbare personeel is rekening gehouden met de wettelijke verplichtingen. 5. Door het uitstellen van vervangingsinvesteringen (met name door de in 2007 mogelijke toetreding tot de gemeenschappelijke regeling Avalex), vertraging in levering en het voldoen aan de openbare aanbesteding worden de voertuigen later aangeschaft dan begroot. De kapitaallasten laten hierdoor een voordeel zien van 285.000. Hier tegenover staat een nadeel op de onderhoudskosten groot 102.000, aangezien de voertuigen volledig zijn afgeschreven en er met veel verouderd materieel wordt gewerkt. Dit voor- en nadeel is grotendeels gemeld bij het 2e Tussenbericht. 6. Als gevolg een vertraging in de uitvoering van

Concernverslag 2008

166

Verschil baten: voordeel 713.000 (4%) 1. Voor het verpakkingenconvenant (glas en papier) werd 250.000 ontvangen voor de jaren 2006 t/m 2008. Dit voordeel is gemeld in de memo aan de raad inzake de actuele e gegevens 2 Tussenbericht d.d. 15 december 2008. Voor 2009 is in de afvalstoffenheffing met de vergoeding rekening gehouden. 2. Voor de fracties glas, papier en textiel is 340.000 meer ontvangen vanwege en een toename in de ingezamelde hoeveelheid en een verbeterde marktprijs voor m.n. oud papier. Deze verbetering van de marktprijs is echter niet structureel, want momenteel is zowel de marktprijs voor papier als voor glas vrijwel nihil. Dit voordeel is gemeld bij het e 2 Tussenbericht en is aangevuld in de memo aan de raad inzake de actuele gegevens e 2 Tussenbericht d.d. 15 december 2008, gemeld was 240.000. 3. Tegenover de niet behaalde inkomsten speerpuntenbeleid 102.000 staan extra inkomsten grofvuil 50.000 (met name ijzer) e en restafval 58.000. Dit is gemeld in het 2 Tussenbericht 4. De stadsboerderij heeft hogere baten gerealiseerd die ingezet zijn voor extra kosten groen en spelen 89.000. 5. Overige posten voordeel 28.000.

Programmarekening met toelichting het programma duurzaam Zoetermeer is 110.000 minder uitgeven. 7. In 2008 zijn er hogere lasten 104.000 bij groen en spelen, deze zijn voor een belangrijk gedeelte gedekt door extra inkomsten. 8. Overige posten voordeel 7.000. Programma 4 Jeugd en onderwijs Verschil lasten: nadeel 902.000 (4%) 1. De overbruggingshuisvesting voor de Vrije School na de brand van 28 december 2007 heeft 588.000 gekost, incl. vervanging inventaris en voorbereiding nieuwbouw. Deze kosten zijn via een verzekeringsuitkering gedekt. 2. De OZB-aanslagen voor de scholen zijn 105.000 hoger dan geraamd, vooral door nieuwbouw Picasso Lyceum en Oosterheem. 3. De schade door vandalisme is niet verzekerd en bedroeg in 2008 voor de schoolgebouwen totaal 172.000. 4. Bij Onderwijsachterstandenbeleid is bij het 2e Tussenbericht een bedrag van 246.000 afgeraamd i.v.m. verwachte lagere vaststelling van subsidies; door een extra inspanning is dit toch gerealiseerd, waardoor naar het Ministerie toe meer kan worden verantwoord. Het verschil op dit product bedraagt totaal 327.000 waarin ook een afwijking op het gemeentelijk deel van deze regeling is opgenomen. 5. Bij het product Leerplicht / RMC is een voordeel ontstaan van 236.000 door vooral lagere loonkosten, ontstaan door een latere start van het project Voortijdig Schoolverlaten i.v.m. vertraging bij het opstellen van het convenant hiervoor. Ook is hier een voordeel ontstaan door lagere kosten uit de afrekening met de gemeente Den Haag. 6. Op het product Jeugd en jongeren is een voordeel ontstaan van in totaal 132.000. De belangrijkste verschillen zijn hogere kosten voor het jongerenwerk (training JIS ad 14.000 / mobiel jongerenteam ad 15.000 en kosten graffitimuur ad 5.000. Op het ontwikkelingenbudget is een voordeel ontstaan van 12.000 maar is een overschrijding op loonkosten te melden van 49.000 door vooral de jongerenproblematiek in Rokkeveen). Het project Radicalisering en polarisatie is later van start gegaan, waardoor 11.000 minder is uitgegeven. Bij Kinderopvang is een (saldo) voordeel te melden van 62.000 door lagere subsidies en hogere kosten voor SMI. Bij de regeling Dagarrangementen is per saldo een voordeel ontstaan van 98.000 mede veroorzaakt door niet ingediende declaraties van derden. Tenslotte kan voor de regeling 7 tot 7 worden gemeld, dat voor de uitgaven van 40.000 geen budget was geraamd; hier staan overigens wel inkomsten tegenover.

Verschil baten: voordeel 1.006.000 (21%) 1. Door de schadeuitkering voor de Vrije School is een eenmalig voordeel ontstaan van 588.000. Daarnaast zijn nog voor een bedrag van 41.000 vandalismeschaden verhaald op derden. 2. Uit de verdeling van kosten voor brandpreventieve maatregelen tussen gemeente en schoolbesturen vloeit een voordeel voort van 56.000. 3. Bij Onderwijsachterstandenbeleid was bij het e 2 Tussenbericht de verwachting dat de rijksbijdrage niet volledig besteed zou worden. Dit heeft geresulteerd in een aframing van 246.000. Gedurende het jaar konden toch meer subsidies worden vastgesteld waardoor er uiteindelijk meer is uitgegeven. Door deze hogere uitgaven zijn ook de inkomsten hoger ( 351.000). 4. Op het product Leerplicht / RMC is een nadeel ontstaan van 237.000 omdat in 2008 ontvangen bedragen als vooruit ontvangen naar 2009 zijn gebracht; dit a.g.v. de latere start van het project Voortijdig Schoolverlaten. Er treedt een voordeel op van 40.000 bij de regelingen Aanval op de uitval (meer ontvangen dan geraamd), RMC en Kwalificatieplicht. 5. Het voordeel van 97.000 op het product Jeugd en jongeren is te verklaren uit een niet geraamde inkomst voor de regeling 7 tot 7, een voordeel van 70.000 op de rijksregeling Dagarrangementen, een hogere inkomst van 10.000 bij de SMI, maar ook door een nadeel van 24.000 op het project Radicalisering en polarisatie, waarvan de inkomst via de Algemene Uitkering is ontvangen. 6. Het overige verschil van in totaal 70.000 voordeel in het totale saldo aan baten wordt door diverse kleinere posten veroorzaakt.

167

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting 7. Het overige verschil van in totaal 78.000 nadeel in het totale saldo aan lasten wordt door diverse kleinere posten veroorzaakt. De lastenoverschrijding op programma 4 van 2009 aan de raad gemeld.

902.000 past binnen het bestaande beleid en is in april

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek Verschil lasten: voordeel 180.000 (1%) 1. Voordeel 75.000 door het niet doorgaan van ijsbaan in stadshart gedurende winterperiode doordat private partijen afhaakten. 2. Nadeel van 112.000 door meer onderhoudskosten bij kunstwerken. 3. Diverse aan gebouwen gerelateerde kosten vallen lager uit dan verwacht. Denk hierbij aan o.a. het waterverbruik, de energiekosten, verzekeringskosten en het groot onderhoud (voordeel 150.000). 4. Door diverse kleine verschillen een voordeel van 67.000.

Verschil baten: voordeel 427.000 (12%) 1. Een voordeel van 188.000 door niet geraamde bijdrage voor kunstwerken (o.a. onderhoudskosten). 2. Een voordeel van 24.000 vanwege hogere huurinkomsten. 3. Een voordeel van 30.000 door hogere interne doorbelastingen. 4. Een voordeel van 127.000 door een administratieve (hogere) boeking van de huuropbrengsten. 5. Door verschillen op diverse kleinere posten een voordeel van 58.000.

Programma 6 Sport en ontspanning Verschil lasten: voordeel 570.000 (4%) 1. De lastenkant wordt verklaard door voordelig resultaat op opdrachten van de subafdeling Accommodaties ad 543.000. Het resultaat is begroot 295.000, hetgeen leidt tot een voordeel van 248.000. Realisatie is hoger gebleken ( 78.000) dan in het e 2 Tussenbericht is aangegeven. 2. Daarnaast is 261.000 (voordeel) het gevolg van het niet onttrekken van dit bedrag aan de reserve groot onderhoud Welzijnsaccommodaties (Sport) als gevolg van bewust uitgesteld groot onderhoud (realisatie in 2009). Dit was wel in de begroting opgenomen. 3. Enkele kleine posten ad 20.000 verklaren het restant verschil (nadeel).

Verschil baten: voordeel 83.000 (1%) N.v.t.

Programma 7 Veiligheid Verschil lasten: nadeel 493.000 (4%) 1. Op personeelskosten hebben bij twee onderdelen overschrijdingen plaatsgevonden: bij veiligheid en openbare orde (- 152.000) i.v.m. inhuur van externen als gevolg van vacatures en loonkosten voor personeel boven de formatie en bij de brandweer (- 116.000) door de ondersteuning van ander hoofdafdelingen bij de regionalisering en de reservering voor afkoop voormalig personeel. 2. Bij handhaving (+ 84.000) zijn twee vacatures geweest en er zijn minder uren gemaakt bij de uitvoeringen van huisuitzettingen, hiervoor heeft ook geen externe inzet plaatsgevonden. 3. Ten behoeve van de Keurmerk Veilig

Concernverslag 2008

168

Verschil baten: voordeel 163.000 (23%) 1. Er zijn meer vergunningen (driehoeksborden en klein- en grootschalige activiteiten) aangevraagd dan geraamd (+ 17.000). 2. Er is een subsidie voor veilig ondernemen ontvangen (+ 15.000); deze subsidie betreft een SEA bijdrage ten behoeve van het project Keurmerk Veilig Ondernemen certificering winkelcentra. 3. Er zijn extra inkomsten ontvangen van de hulpverleningsregio Haaglanden (+ 87.000) vanwege regionale bijdrage ongeval gevaarlijke stoffen en declaratie van gedetacheerd personeel en er zijn extra aansluitingen op het openbaar meldsysteem (+ 13.000). 4. Tevens zijn hogere inkomsten gerealiseerd bij


4. 5.

6.

7.

8.

Ondernemen hercertificering van het winkelcentrum Buytenwegh i.c.m. de uitvoering passantenonderzoek is 25.000 meer uitgegeven. Minder uitgaven voor opleidingen en materiaal bij het onderdeel rampenbestrijding (+ 48.000). De uitgaven voor duiken en adembescherming waren fors hoger ( 60.000), waar tegenover een onderbesteding voor kleding stond 40.000. De kapitaallasten gaven een nadeel van ongeveer 19.000, maar de vervangingsinvesteringen gaven een voordeel van 149.000. Dit voordeel werd behaald omdat automatiseringsvervanging is uitgesteld en de kosten van voertuigen zijn door het aanbestedingstraject vertraagd en kunnen daarom nog niet geheel doorbelast worden. In de doorbelasting kostenplaats BBO zitten voorzieningen voor afkoop versterkt ouderdomspensioen (- 324.000) en onderhoud en energie gebouwen (- 138.000). Diverse kleine verschillen, totaal 20.000 voordeel.

De lastenoverschrijding op programma 7 van 2009 aan de raad gemeld.

preventie verbruiksvergunningen (+ 30.000) en door het geven van meer opleidingen (+ 32.000). 5. Daarnaast is er een incidentele baat door de verkoop van een hoogwerker (+ 22.000). 6. Tenslotte zijn er nog verminderde opbrengsten uit huisuitzettingen en overige activiteiten zoals plaatsen dranghekken (- 54.000). 7. Diverse kleine verschillen, totaal 1.000 voordeel.


Programma 8 Bestuur en dienstverlening Verschil lasten: voordeel 37.000 (0%) 1. Door meerdere afdelingen zijn externen ingehuurd omdat vacatures niet meteen ingevuld konden worden. Hiervoor is budget aanwezig, maar niet altijd voldoende. De onderschrijdingen op personeelskosten van de ene afdeling zijn weggestreept tegen de overschrijding van een andere afdeling. Daarnaast zijn soms ook andere budgetten ingezet om de kosten van inhuur te kunnen dekken. Hieronder worden twee overschrijdingen op personeelskosten genoemd die eruit sprongen. 2. Bij de afdeling Publieksplein is er een nadeel op personeelskosten (- 105.000) ontstaan doordat het voorstel (voorjaarsdebat 2007) om twee balies minder open te doen tijdens de ochtenduren (vrije inloop) niet is gehonoreerd door de raad. De taakstelling is echter niet weggehaald. Bovendien is er ingehuurd op vacatures voor het management ( 150.000), die moeilijk vervulbaar bleken. 3. Bij de afdeling facilitair Bedrijf / team Inkoop&Aanbesteding is ingehuurd op vacatures (- 265.000). In verband met het kort na elkaar vacant komen van de twee functies is ingehuurd om stagnatie van de werkzaamheden te voorkomen. 4. Op het project digidos is sprake van een

Verschil baten: voordeel 823.000 (31%) 1. Voor deregulering zijn SEA bijdragen ontvangen (+ 117.000). 2. Ten behoeve van de inwonersbudgetten zijn bijdragen van derden (o.a. van Fonds 1818 en woningcorporaties voor het kunstproject in Oosterheem) ontvangen (+ 67.000). 3. Voor het project externe dienstverlening zijn bijdrages ontvangen van deelnemende gemeentes Haaglanden voor de regionale samenwerking dienstverlening (+ 55.000). 4. Er zijn meer producten verkocht bij Publieksplein (rijbewijzen, verklaringen omtrent gedrag en paspoorten. De extra gemeentelijke leges bedragen + 171.000 en de extra rijksleges bedragen + 103.000. 5. Het onderdeel Onderzoek & Statistiek heeft op haar producten minder inkomsten gegenereerd (- 141.000). Boekhoudtechnisch zijn de inkomsten op de kostenplaats overhead geplaatst. 6. De afdeling Communicatie heeft een positief resultaat (+ 37.000) door een hogere verkoop van representatieartikelen, grotere advertentieverkoop en ontvangen (internationale) subsidie interregionale samenwerking vanuit de EU. 7. Bij de afdeling Personeel & Organisatie is een voordeel van + 76.000, dit is het resultaat van doorbelaste uren van P&O-adviseurs op 169

Concernverslag 2008


5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

kostenoverschrijding van - 264.000 door niet gecalculeerde huur van de Aïdaschouw, langere inhuur externe projectleider, extra inhuur voor realiseren koppelingen met Sharepoint en extra kosten door onderzoek naar de problemen met het scannen. De projectkosten van een drietal P&O projecten zijn 101.000 lager uitgevallen omdat er: a. bij GWWB minder externe inhuur noodzakelijk was dan geraamd, b. voor het SSC project in 2008 eerst een verkenningsstudie is gemaakt en c. het MD traject kleinschaliger is uitgevoerd dan vooraf gepland. Sociaal medische kosten (+ 145.000): de afdelingen worden concernbreed gecompenseerd voor het verschil tussen de UWV uitkering en de werkelijke loonkosten van sociaal-medische kosten. In 2008 is de compensatie aanmerkelijk afgenomen, er is 50% minder gedeclareerd. De oorzaak ligt in de uitstroom van reeds bestaande cases en een verminderde instroom van nieuwe cases. Naar aanleiding hiervan zal in 2009 onderzocht worden in hoeverre hier sprake is van een structureel effect. Loongebonden kosten Flankerend beleid (+ 685.000): de lasten (maar ook de baten) zijn lager omdat er op concernniveau rekening is gehouden met een hogere onttrekking vanwege de reorganisatie van WZI. Deze kosten zijn echter grotendeels in de jaarrekening 2007 verwerkt op productniveau. Het eHRM project is in de vertraging gekomen doordat de leverancier waaraan de voorlopige gunning was verleend zijn aanbod op een laat moment terugtrok. Hierdoor moet er opnieuw aanbesteed worden, dit betekent een herfasering van de projectbestedingen. Er is per saldo sprake van een neutraal effect omdat de diverse (niet te activeren) eHRM componenten worden bekostigd uit reservemiddelen (+ 103.000). I.h.k.v. de deregulering zijn er in 2008 niet begrote kosten gemaakt (voor workshops) en is er budget overgeheveld voor afronding van de workshops in 2009 (-/- 99.000). De uitgaven op deze post worden goedgemaakt door de ontvangen SEA bijdragen. Doordat er meer persoonsdocumenten zijn verkocht (zie verklaring baten) moeten er meer rijksleges worden afgedragen (- 99.000). De Inwonersbudgetten (wijk aan zet) zijn met - 58.000 overschreden. De overschrijding wordt goed gemaakt door ontvangen subsidies en bijdragen van derden. Overige posten voordeel 43.000.

Concernverslag 2008

170

veranderingsprojecten van andere organisatieonderdelen. 8. Voor trainees is subsidie ontvangen van de Stichting O&A fonds gemeenten (+ 10.000). 9. Het saldo van Kostenplaats Kapitaallasten bedraagt 321.000. Begroot was 124.000 aan rentebaten, voordeel 197.000. Daarnaast levert de rente op lang uitgezet geld een voordeel op van 69.000. Deze resultaten zijn meegenomen bij de bepaling van de storting in de rente-egalisatiereserve. 10. Overige posten voordeel 62.000.

Programmarekening met toelichting Programma 9 Inrichting van de stad Verschil lasten: voordeel 32.182.000 (23%) 1. Een voordeel van 26.212.000.000 op grondexploitaties. De investeringskosten zijn mede als gevolg van vertraging bij projecten in 2008 aanzienlijk achtergebleven bij de raming. De ramingbedragen zijn nog gebaseerd op de herziene grondexploitaties met peildatum 1 januari 2008. Deze zijn inmiddels herzien per 1 januari 2009 en daarin is de fasering van de investeringskosten geactualiseerd op basis van voortschrijdend inzicht over de voortgang in de projecten. De herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2009 is op 6 april 2009 door de raad vastgesteld. Het saldo van de baten en lasten per complex wordt, rekeninghoudend met de mutaties reserves, als mutatie voorraden verantwoord. Het achterblijven van de baten en lasten ten opzichte van de raming kan leiden tot een lagere mutatie voorraden. Dat geldt zowel voor de lasten als baten. Zo vallen de lasten voor Oosterheem 34,4 miljoen lager uit dan geraamd. Voor de vastgestelde grondexploitaties zijn bij de herziening per 1 januari 2009, vastgesteld in de raadsvergadering van 6 april, de verschillen zowel in de gerealiseerde als de nog te maken kosten per grondexploitatie uitgebreid toegelicht. De belangrijkste afwijkingen die nog niet eerder zijn toegelicht betreffen: Dorpsstraat; nadeel 16,7 miljoen. Zoals gemeld in het concernverslag 2007 is de administratieve afsluiting van het complex doorgeschoven naar 2008. Deze afwikkeling is in 2008 niet geraamd en dat verklaart de overschrijding. Zie ook de toelichting bij de afwijking onder de baten. Palenstein; nadeel 3,8 miljoen. Ten laste van het resultaat 2008 is de voorziening nadelig complex Palenstein opgehoogd van 9,4 miljoen naar 19,1 miljoen. Dit is de contante waarde van de grondexploitatie per 1 januari 20009. In de begroting 2008 is nog uitgegaan van een gefaseerde vorming van de voorziening nadelig complex Palenstein. Daartegenover staan lagere investeringkosten en een lagere mutatie voorraden. Dat verklaart met name de overschrijding onder de lasten van Palenstein. 2. Overige voordelen 5.970.000. Het voordeel van 5.970.000 wordt voor een belangrijk deel bepaald doordat investeringen in bovengemeentelijke plannen ( 4.100.000) en gemeentelijke plannen ( 1.172.000) achterblijven bij de ramingen. De onderschrijdingen in de bovengemeentelijke plannen hebben betrekking op projecten zoals de aansluitingen A12 ( 2.577.000): Afrikaweg, Oostweg, Lus Zuidweg, het Investeringsprogramma Regionale

Verschil baten: nadeel 41.129.000 (27%) 1. Een nadeel van 37.691.000 op grondexploitaties.Ook hier geldt dat de ramingbedragen nog zijn gebaseerd op de herziene grondexploitaties met peildatum 1 januari 2008. Deze zijn inmiddels herzien per 1 januari 2009 en daarin is de fasering van de opbrengsten geactualiseerd op basis van voortschrijdend inzicht over de voortgang in de projecten. Het saldo van de kosten en opbrengsten wordt via een mutatie voorraden geactiveerd als onderhanden werken. Lagere investeringskosten en opbrengsten leiden per saldo ook tot een lagere mutatie voorraden. Voor Oosterheem geldt dat met name door achterblijvende grondopbrengsten de baten 29,7 lager uitvallen dan geraamd. Voor de vastgestelde grondexploitaties zijn in de herziening per 1 januari 2009, vastgesteld in de raadsvergadering van 6 april, de verschillen zowel in de gerealiseerde als de nog te maken opbrengsten per grondexploitatie uitgebreid toegelicht. De belangrijkste afwijkingen die nog niet eerder zijn toegelicht betreffen: Dorpsstraat; voordeel 19,7 miljoen. Zoals gemeld in het concernverslag 2007 is de administratieve afsluiting van het complex doorgeschoven naar 2008. Deze afwikkeling is in 2008 niet geraamd en dat verklaart het voordeel van 19,7 miljoen. Het betreft de vrijval van de voorziening nadelige complex Dorpsstraat. Zie ook de toelichting bij de afwijking onder de lasten. 2. Een nadeel van 3.438.000 op overig. Het nadeel van 3.438.000 wordt voor een belangrijk deel verklaard doordat de opbrengsten die een relatie hebben met de investeringen in bovengemeentelijke plannen ( 2.174.000) en gemeentelijke plannen ( 781.000) lager uitvallen dan geraamd. Dat komt omdat de voor de verschillende projecten te ontvangen subsidies van het Rijk en het Stadsgewest Haaglanden lager uitvallen. Dat wordt veroorzaakt doordat de geraamde investeringskosten evenmin in 2008 volledig hebben plaatsgevonden.

171

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting Fietspaden ( 1.010.010) en de jaarschijf 2008 Mobiliteit ( 1.222.000). Voor een deel van deze plannen is in 2008 gestart met voorbereidende werkzaamheden dan wel zijn deelprojecten in uitvoering maar nog niet volledig gerealiseerd. Terwijl in de ramingbedragen de totale kosten van het plan zijn opgenomen. Dat verklaart dat deze plannen een onderschrijding te zien geven. Overigens wordt verwacht dat veel van deze projecten in 2009 gerealiseerd kunnen worden. De onderschrijding in de gemeentelijke plannen heeft voor een bedrag 717.000 betrekking op het krediet “Het land, de stad en de plas”. De Dienst Landelijk Gebied heeft besloten een deel van de projecten, waarin de gemeente deelneemt op basis van cofinanciering, te stoppen dan wel over te hevelen naar de Provincie of het Stadsgewest Haaglanden. Dat verklaart waarom het krediet een onderschrijding te zien geven. Programma 10 Economie Verschil lasten: voordeel 406.000 (15%) 1. Vertraging in realisering Noordelijke Bedrijfsterreinen en het speerpunt wijk en winkelcentra en vertraging in het project Kenniseconomie en Innovatie is 243.000. Hier staan hogere kosten inhuur van het accountmanagement t.b.v. het Prisma tegenover 47.000. Deze kosten zijn volledig doorbelast (ook hogere baten). 2. Doordat er in 2008 meer is samengewerkt in SEA-verband zijn er minder organisatiekosten voor de Sociaal Economische Agenda gemaakt ( 231.000). 3. Overige posten nadeel 21.000.

Verschil baten: voordeel 148.000 (29%) 1. Tegenover de extra kosten accountmanagement staan hogere baten van de doorbelasting van de kosten accountmanagement. Daarnaast is voor het Noordelijke bedrijventerrein een niet begrote subsidie verkregen. Voordeel 73.000. 2. Overige posten voordeel 75.000.

Programma 11 Wonen en bouwen Verschil lasten: nadeel 288.000 (5%) 1. Door vacatures en langdurig zieken bij de afdeling Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving was het noodzakelijk langdurig personeel in te huren voor het uitvoeren van de wettelijke taken die veelal fatale juridische termijnen kennen. Daarnaast zijn kosten gemaakt in het kader van het verandertraject van de afdeling en automatiseringskosten voor digitalisering van de gemeentebrede dienstverlening en kon de stelpost voor de vorming van Veilige Samenleving/bedrijfsvoering niet worden ingevuld. Het totale nadeel hiervan bedraagt per saldo 1.102.000 ( 1.370.000 aan kosten min een niet begrote bijdrage van het flankerend beleid van in totaal 268.000, zie toelichting baten onderdeel 3). Genoemde afwijkingen zijn gemeld in het e 2 Tussenbericht en de memo “actuele

Concernverslag 2008

172

Verschil baten: voordeel 261.000 (5%) 1. In het kader van de regeling Woninggebonden Subsidies is een gereserveerd bedrag van 755.000 vrijgevallen over de periode 1992 – 1994. Uit analyse en onderzoek is gebleken dat de betreffende particulieren, voornamelijk door verhuizing of herijking van het inkomen, geen recht (meer) hebben op subsidie. Daarom kan dit bedrag nu vrijvallen. Deze afwijking is aan de raad gemeld in de memo “actuele gegevens 2e Tussenbericht” van 15 december 2008. Voor dit voordeel is een resultaat bestemmingsvoorstel gedaan. 2. Er is 881.000 minder aan bouwen sloopleges ontvangen. Dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat er vertragingen zijn in de aanvraag en verstrekking van vergunningen voor een aantal grote bouwprojecten. Voorbeelden zijn de bouw in Oosterheem deelplan 3, Oosterheem Parkeiland, de Kop

Programmarekening met toelichting gegevens tweede tussenbericht” van 15 december 2008. 2. In de voorziening dubieuze debiteuren is 128.000 gestort wegens een bezwaarschrift die mogelijk gegrond wordt verklaard. Voor een opgelegde dwangsom is eveneens vanwege een naar verwachting langlopende bezwaarprocedure uit voorzichtigheidsoverwegingen een voorziening getroffen 100.000 (zie baten). 3. Door vertraging aanpak normalisatie woonwagenlocaties is een budget van 1.347.000 overgebleven. De uitvoering van het plan is een doorlopende activiteit tot medio 2012. In 2008 zijn de projectorganisatie en een integraal uitvoeringsplan uitgewerkt en is veel extra beleidsmatig werk verzet. Met planvorming voor Kalkwit/Zwetstroom en Rokkeveenseweg Zuid II is gestart, evenals met definiëring randvoorwaarden voor Bleiswijkseweg. Daarnaast zijn kosten gemaakt voor ontruimen standplaats Bleiswijkseweg en zijn sanitaire units aangeschaft. De uitvoering is vertraagd. De planning is om herinrichting Bleiswijkseweg en Rokkeveenseweg-Zuid in de loop van 2009 in uitvoering te brengen. De verplaatsing van de laatste bewoner van Kalkwit naar Oosterheem staat ook in 2009 gepland. Hier staat een lagere onttrekking reserve Mip tegenover. 4. Overige posten nadeel 37.000. De lastenoverschrijding op programma 11 van 2009 aan de raad gemeld.

sportscheg Oosterheem en de van Leeuwenhoeklaan De afwijking op de bouwleges is gemeld in het 2e Tussenbericht en de memo “actuele gegevens tweede tussenbericht” van 15 december 2008. 3. Ter dekking van de extra kosten van de afdeling Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving is 268.000 vanuit het flankerend beleid beschikbaar gesteld. Dit is gemeld in het 2e Tussenbericht. 4. In 2008 is een dwangsom opgelegd, vanwege het te verwachten langdurige traject is hiervoor een voorziening getroffen zodat het resultaat op de exploitatie neutraal is. 5. Overige posten voordeel 19.000.


Programma 12 Openbaar gebied Verschil lasten: voordeel 6.924.000 (18%) 1. Door het achterblijven van de uitvoering van investeringswerken is in de exploitatie een voordeel te melden van 6.593.000. Hierdoor is ook 6.593.000 minder onttrokken aan o.a. de brede bestemmingsreserve, krediet omgevingswerken RandstadRail, MIP en Reserve Groot Onderhoud. Verder is door nog lopende onderhandelingen de betaling van een afkoopsom van 1.870.000 voor de bijdrage van Zoetermeer aan het beheer en onderhoud van het Bentwoud uitgesteld. De vertraging wordt veroorzaakt door: Omgevingswerken RandstadRail 1.751.541 Afkoop onderhoud Bentwoud 1.870.031 BOR 2005 tot en met 2008 4.109.604 Parkeervoorzieningen 678.139 Recreatiegebied Noordwest 53.440 + Totaal: 8.462.756 2. In 2007 is een krediet beschikbaar gesteld voor een verbindingsbrug naar het Stadsmuseum in de Culturele As. In de begroting is hiervoor een onderhoudsbudget

Verschil baten: voordeel 380.000 (9%) 1. Voor de uitvoering van de omgevingswerken Randstadrail ter hoogte van de Parkdreef is een extra subsidie van 157.000 ontvangen. De uitgaven zijn al eerder ten laste van het beschikbare krediet voor omgevingswerken RandstadRail gebracht. 2. Bij het opstellen van de begroting 2008 is nog uitgegaan van het wettelijk voornemen om gegevens vanuit de Gemeentelijke Basiskaart Zoetermeer (GBKZ) kosteloos beschikbaar te stellen. Omdat dit is uitgesteld, hebben abonnementen en incidentele aanvragen in 2008 extra inkomsten opgeleverd 135.000. Dit is als eenmalig voordeel bij het e 1 Tussenbericht gemeld. De lopende contracten zijn met zes maanden verlengd tot medio 2009. 3. In 2007 is voor de vervanging van het Gemeentelijk Informatie Systeem (GIS) een krediet beschikbaar gesteld. Omdat dit door nadere onderzoeken vertraging oploopt, is het programma van eisen pas in 2008 opgesteld. Dit levert een eenmalig voordeel in de

173

Concernverslag 2008


3.

4.

5.

6.

7.

8.

van 102.000 opgenomen. Vanwege nieuwe plannen voor de Culturele As is dit budget voor 2008 niet aangewend en zal waarschijnlijk ook in 2009 niet benut worden. De kosten van het beheer en onderhoud van de gemeentelijke parkeergarages blijken uit de voorlopige jaarrekening van P1 lager uit te vallen 103.000. Voor 2009 wordt een extra investering in parkeer betaalapparatuur verwacht. In de begroting is het budget voor gladheidsbestrijding gebaseerd op een gemiddeld aantal strooidagen. Door de langdurige koudeperiode eind 2008 zijn 73.000 meer kosten gemaakt. De garantiebijdrage aan de stallingbeheerder Stichting Biesieklette is 65.000 lager vastgesteld dan waarmee in de begroting rekening was gehouden. Daarnaast gaf de eindafrekening over 2007 een voordeel van 27.000 waarmee de lasten 92.000 lager uitvallen. Tijdens de kerstvakantie en de jaarwisseling 2007-2008 is vooral in de wijken Meerzicht, Rokkeveen en Seghwaert 120.000 schade veroorzaakt aan met name prullenbakken en straatverlichting. De schade was begin 2008 opvallend hoger dan elders in de regio. Om dit in de toekomst te voorkomen is een ideeënworkshop georganiseerd. De schade oud- en nieuw 2008 – 2009 is aanmerkelijk lager. In 2008 zijn op diverse locaties vernielingen in de openbare ruimte aangericht. In 2008 zijn nadere werkafspraken met de ketenpartners gemaakt om zodoende het verhalen van schade op daders te intensiveren. Aan overige schade is in totaal 204.000 verantwoord. (Totaal nadeel 324.000). Als verhaalbare schade is in totaliteit een bedrag van 114.000 verantwoord (zie toelichting nr. 6 bij de baten) bij de, per saldo wordt het resultaat met 210.000 beïnvloed. Overige opdrachten groen nadeel 264.000. Voor het verder digitaliseren en op orde brengen van de vernieuwde beheerssystemen, inhuur van specialisten voor o.a. het invoeren van de MIBOR een systeem voor mobiele inspectie van het kwaliteitsniveau in de wijken en de koppeling van deze gegevens met de beheerssystemen. Voorts zijn ook voor de implementatie van de aangepaste Flora en Faunawet in het beheer hogere kosten gemaakt. Tenslotte zijn een aantal projecten begin 2008 uitgevoerd die gepland stonden voor 2007. Dit betreft voornamelijk de reconstructie van het Binnenpark. Bomenbestand: - 140.000, het bomenbestand in Zoetermeer wordt steeds ouder. Daarom is extra inspectie en een aangepast (groot) onderhoudsprogramma nodig. Daarmee wordt ook voldaan aan de

Concernverslag 2008

174

4.

5.

6. 7.

investeringslasten op 89.000. Dit is als e eenmalig voordeel bij het 1 Tussenbericht gemeld Voor de bewaakte fietsenstallingen Driemanspolder en Centrum-West wordt een jaarlijkse bijdrage van Haaglanden ontvangen van 60.000 per fietsenstalling. Vanwege de eindafrekeningen over de jaren 2006 en 2007 is in 2008 een eenmalige bijdrage van 100.000 ontvangen. Daarentegen was voor 2008 rekening gehouden met een bijdrage van Haaglanden van 230.000 terwijl hiervan maar een bedrag van 120.000 kon worden gedeclareerd. Met Haaglanden vinden nog gesprekken plaats over mogelijk aanvullende middelen voor 2009. Dit geeft per saldo een nadeel van 16.000. Vanaf medio 2010 vervalt de bijdrage van Haaglanden. De opbrengsten via P1 voor de parkeervergunningen zijn lager dan begroot. Het aantal naheffingsaanslagen (parkeerboeten) is bijna 900 minder dan waarmee rekening was gehouden hetgeen lagere baten tot gevolg heeft. Tenslotte is ook de opbrengst van de gemeentelijke parkeergarages lager dan geraamd 151.000. In 2008 is er meer schade geleden (zie ook lasten). Als verhaalbare schade is in totaliteit een bedrag van 114.000 verantwoord Telling van het bovenstaande is een voordeel van 334.000, het restverschil (voordeel) bedraagt 46.000.

Programmarekening met toelichting nieuwe kwaliteitseisen van de BIBOR. Vanwege ARBO-eisen moeten hoogwerkers ingeschakeld worden en er moet rigoureuze groeiplaats verbetering plaatsvinden. Naar aanleiding van motie 60 Bomenopstand (najaarsdebat 2008) worden de financiële gevolgen onderzocht van verschillende varianten voor het bomenbeheer en onderhoud in Zoetermeer. Deze worden voor het voorjaarsdebat 2010 in beeld gebracht. Tevens worden op grond daarvan de middelen voor bomenbeheer herverdeeld over de producten 810.18 (inspecties en besteding uit Reserve Groot Onderhoud, 208.000) en 810.28 (dagelijks en periodiek onderhoud, - 348.000). 9. Medio 2007 is naar aanleiding van een arbitragezaak in opdracht van de gemeente en Citytec door het CROW vastgesteld dat het werkelijke aantal meldingen bijna 2x zo hoog is als de prognose, namelijk 3200 in plaats van 1700. Daarnaast heeft de CROW geconcludeerd dat Citytec een redelijke vergoeding mag verlangen voor de wettelijke vereiste veiligheidsvoorzieningen bij het afhandelen van meldingen. Dit heeft geleid tot contractaanpassing. De extra kosten die hiermee gemoeid zijn zullen structureel e 255.000 bedragen. In het 2 Tussenbericht is van dit nadeel melding gemaakt ( 230.000). 10. Huisvesting, afkoopsommen en onderzoek bedrijfsvoering Stadsbeheer: - 375.000, in afwachting voor oplossingen voor de gehele huisvestingsproblematiek van Stadsbeheer in relatie met het mogelijk afstoten van gebouwen, zijn voor het pand Industrieweg de meest noodzakelijke aanpassingen gedaan in afwachting van de toekomstplannen rond de totale huisvesting van Stadsbeheer Uitvoering (SBU): - 110.000. Betaalde afkoopsommen van 2 voormalige medewerkers hebben geleid tot een overschrijding op de loonsom: - 317.000. Daarnaast is in onvoldoende mate rekening gehouden met de kosten van het implementeren van de aanbevelingen uit het doorlichtingsonderzoek, onder meer de vorming van een zelfstandig bedrijfsbureau en aanvullend onderzoek bedrijfsvoering SBU: - 60.000. 11. Ingenieursbureau Zoetermeer (IbZ): - 249.000. Het negatieve resultaat van het Ingenieursbureau Zoetermeer kan worden verdeeld in een drietal subresultaten, te weten: Personeelskosten IbZ, Resultaat op Overhead en Resultaat op Opdrachten, door hogere kosten in verband met inhuur van diverse functies is een nadeel van 159.000 veroorzaakt. Door een verandering in de wijze van aansturing werden medewerkers bij IbZ in 2008 meer aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid en hun persoonlijke bijdrage in de projecten. Dit betekende dat 175

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting men over de grenzen van zijn eigen werk moest kijken: hun werk moest passen en afgestemd worden in het grotere geheel van een project. Samenwerking, openheid en transparantie waren hierbij sleutelbegrippen. Hiertoe zijn diverse kennisteams en andere overlegstructuren in het leven geroepen. Bij IbZ is ten gevolge van de resultaten van een interne controle een nieuwe AO opgesteld, waarin de werkwijze van het ingenieursbureau is beschreven. Deze AO is opgesteld door medewerkers van IbZ, onder aansturing van Ernst & Young. Dit heeft op de post Adviezen geleid tot een nadeel van 63.000. De overige exploitatiekosten waren lager dan geraamd, waarbij het jaarresultaat van IbZ uitkomt op een nadeel van 249.000. 12. Telling van het bovenstaande is een voordeel van 7.080.000, het overige niet toegelichte verschil (nadeel) 156.000 bestaat uit diverse kleine posten. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Verschil lasten: voordeel 505.000 (8%) 1. De reservering van de stelposten van ruim 200.000 bij de algemene uitkering is niet vertaald naar de programma’s. 2. De apparaatskosten Belastingen 363.000 zijn met name lager door de beperktere kosten (minder uitbesteding) voor de hertaxatie WOZ. 3. De rentevergoeding die betaald is aan o.a. het Grondbedrijf en de inflatiepercentage is iets hoger. Hierdoor ontstaat een extra last in de begroting van 143.000 (zie ook hogere inkomsten). 4. Voor het overige is aan deurwaarderswerkzaamheden 76.000 meer uitgegeven (zie hoger inkomsten). 5. De post onvoorzien is niet geheel besteed ( 64.000 voordeel). 6. Overige posten voordeel 97.000.

Concernverslag 2008

176

Verschil baten: voordeel 1.733.000 (1%) 1. Door een hoger rentepercentage en inflatiepercentage zijn de inkomsten hoger dan geraamd 380.000 (zie ook hogere uitgaven). 2. Ten aanzien van de invorderingactiviteiten is 92.000 meer aan aanmanings- en dwangbevelkosten ingevorderd (zie extra uitgaven). 3. Ten aanzien van de OZB-opbrengsten is sprake van een totaal nadeel van 267.000, door bezwaarschriften en aanpassing van taxatiewaarden. 4. De algemene uikering is 1,5 mln. hoger door aanpassingen verdeelmaatstaven, extra uitkeringen in september en decembercirculaire en nabetalingen over oude jaren. Van dit overschot was reeds 1 mln. gemeld in het Tweede Tussenbericht. Voor het overige is een verwachting van mogelijk lagere inkomsten op specifieke uitkeringen niet bewaarheid. 5. Overige posten voordeel 28.000.

Programmarekening met toelichting Reservemutaties De reservemutaties moeten gezien worden als resultaatbestemming. In verband met de begrotingsrechtmatigheid zijn reservemutaties slechts in de jaarrekening (realisatie) verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor gebudgetteerde bedrag. Uitzondering hierop zijn de volgende resultaatbestemmingen, die in de jaarrekening zijn verantwoord ongeacht de hiervoor begrote bedragen: De aan reserves toegevoegde rente, die gebaseerd is op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voortvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening dat verrekend is met de rente egalisatiereserve. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd op grond van e raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. De voorlopige bestemming van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf (de binnen programma 9 ondergebrachte grondbedrijfproducten 830.xx), dat in de jaarrekening voor 50% is toegevoegd aan de reserve MIP en voor 50% aan de reserve versterking financiële positie grondbedrijf. Dit is vanaf 2008 geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 17 november 2008 e betreffende het 2 Tussenbericht. Voor zover een niet (toereikende) geautoriseerde reservemutatie toch nodig is, is deze opgenomen in het resultaatbestemmings- / dekkingsvoorstel bij de jaarrekening. Daarin komt ook de definitieve bestemming van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx) aan de orde. Hierna worden per programma de toevoegingen aan en onttrekkingen uit reserves weergegeven en de belangrijkste verschillen (groter dan 100.000) tussen de begroting na wijziging en de rekening toegelicht. Voor een verdere toelichting van de reservemutaties wordt verwezen naar de toelichting op de balans. (bedragen x Programma 1 Sociale voorzieningen

begroting na wijz.

Onttrekking brede bestemmingsreserve

1.000) rekening

verschil

-40

-40

0

Onttrekking vrij inzetbare reserve

-430

-430

0

Totaal

-470

-470

0

Toelichting verschillen programma 1: -


begroting na wijz.

Toevoeging reserve welzijnsvoorzieningen (agv groei) Oosterheem

rekening

verschil

310

310

0

-7

-7

0

Onttrekking reserve MIP

-81

-80

-1

Onttrekking reserve aanpasbaar verbouwen WVG

-45

-45

0

Onttrekking reserve welzijnsvoorzieningen (agv groei) Oosterheem

-65

-65

0

Onttrekking reserve Vluchtelingen / asielzoekers

-63

-63

0

0

1

-1

49

51

-2


Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal Toelichting verschillen programma 2: -

177

Concernverslag 2008



begroting na wijz.

Toevoeging reserve Duurzaam Zoetermeer

rekening

verschil

1.248

1.248

0

-50

-46

-4

-1.000

-1.000

0


-238

-238

0

Onttrekking reserve Duurzaam Zoetermeer

-214

-124

-90

Totaal

-254

-160

-94

Onttrekking brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve

Toelichting verschillen programma 3: -


begroting na wijz.

Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel

rekening

verschil

5.860

5.860

0

695

695

0

2.180

2.180

0

-15

-15

0

-6.080

-6.080

0

Onttrekking reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgebouwen

-480

-480

0

Onttrekking reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen

-567

-567

0

Onttrekking reserve kinderopvang

-146

0

-146

-1

-1

0

1.446

1.592

-146

Toevoeging vrij inzetbare reserve Toevoeging reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Onttrekking reserve algemeen dekkingsmiddel Onttrekking vrij inzetbare reserve

Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal Toelichting verschillen programma 4:

Er heeft geen onttrekking uit de reserve kinderopvang plaatsgevonden omdat er bij de regeling Dagarrangementen aanzienlijk minder uitgegeven is dan begroot. De oorzaak ligt hier vooral bij de externe partners, die ondanks herhaalde verzoeken daartoe, geen declaraties voor gemaakte kosten bij de gemeente hebben ingediend. De geplande onttrekking uit de reserve kinderopvang is daardoor voor 2008 achterwege gebleven. Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek

begroting na wijz.

Toevoeging vrij inzetbare reserve Toevoeging reserve welzijnsvoorzieningen (agv groei) Oosterheem Toevoeging reserve bevordering toegankelijkheid Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sociaalculturele accommodaties

Concernverslag 2008

178

rekening

verschil

65

65

0

138

138

0

100

100

0

27

27

0


Onttrekking reserve algemeen dekkingsmiddel

-782

-782

0


-250

-250

0


-145

-145

0

Onttrekking reserve kunstopdrachten

-113

-10

-103

Onttrekking reserve bevordering toegankelijkheid

-239

-69

-170

Onttrekking reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sociaalculturele accommodaties

-112

-51

-61

-1.311

-977

-334

Totaal Toelichting verschillen programma 5:

De lagere onttrekking uit de reserve kunstopdrachten van 103.000 komt doordat er in de uitvoering van de werkzaamheden vertraging is opgetreden. De lagere onttrekking uit de reserve bevordering toegankelijkheid van 170.000 komt doordat de hieruit te dekken kosten lager uitvielen dan begroot. Voor een deel worden in 2008 opgedragen werkzaamheden door capaciteitsgebrek pas in 2009 uitgevoerd. Programma 6 Sport en ontspanning

begroting na wijz.

Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sportaccommodaties

rekening

verschil

2.391

2.391

0

Toevoeging reserve investeringsimpuls amateurverenigingen

445

445

0


-86

-86

0

Onttrekking reserve groot onderhoud buitensportaccommodaties

-1.866

-1.866

0

Onttrekking reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sportaccommodaties

-698

-401

-297

-93

-83

-10

Afrondingsverschil onttrekkingen reserves

-1

-1

0

Totaal

92

399

-307

Onttrekking reserve investeringsimpuls amateurverenigingen

Toelichting verschil programma 6: De lagere onttrekking uit de reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sportaccommodaties van 297.000 komt doordat de hieruit te dekken kosten van groot onderhoud in 2008 lager uitvielen dan begroot. Het is de bedoeling dat dit naar 2009 doorschuift. Programma 7 Veiligheid

begroting na wijz.

rekening

verschil

Toevoeging vrij inzetbare reserve

35

35

0


-45

-45

0

Totaal

-10

-10

0

179

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting Toelichting verschil programma 7: Programma 8 Bestuur en dienstverlening

begroting na wijz.

Toevoeging vrij inzetbare reserve Toevoeging rente-egalisatiereserve Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking rente-egalisatiereserve Onttrekking reserve flankerend beleid Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal

rekening

verschil

456

456

0

0

798

-798

-412

-412

0

-1.010

-972

-38

-56

0

-56

-1.800

-1.013

-787

1

1

0

-2.821

-1.142

-1.679

Toelichting verschil programma 8: In plaats van een begrote onttrekking uit de rente-egalisatiereserve heeft er een toevoeging plaatsgevonden omdat er een batig renteresultaat 2008 was. Deze afwijking ten opzichte van de begroting e is geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. Daarbij is besloten om met ingang van 2008 de rentetoevoeging aan reserves te baseren op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voorvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening te verrekenen met de rente egalisatiereserve. De lagere onttrekking uit de reserve flankerend beleid van 787.000 komt doordat de betreffende kosten (als gevolg van de reorganisatie van de afdeling Werk, Zorg en Inkomen) lager dan begroot uitvielen. Programma 9 Inrichting van de stad

begroting na wijz.


rekening

verschil

445

250

195

20.667

14.403

6.264

30

0

30

Toevoeging reserve versterking financiële positie (Grondbedrijf)

9.915

3.688

6.227

Toevoeging reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf)

2.065

0

2.065

-474

-474

0

-6.886

-6.497

-389

-78

0

-78

Onttrekking reserve mobiliteit

-4.626

-2.698

-1.928

Onttrekking reserve ivm risico' s (Grondbedrijf)

-3.201

-1.200

-2.001

Onttrekking reserve versterking financiële positie (Grondbedrijf)

-287

-25

-262

Onttrekking reserve strategische aankopen (Grondbedrijf)

-625

-228

-397

Onttrekking reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf)

-300

0

-300

Toevoeging reserve MIP Toevoeging reserve ivm risico' s (Grondbedrijf)

Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve Tour de Force

Concernverslag 2008

180


Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal

-1

1

-2

16.644

7.220

9.424

Toelichting verschillen programma 9: De lagere toevoeging aan de vrij inzetbare reserve van 195.000 komt doordat de door het Grondbedrijf afgedragen middelen stadsuitleg Oosterheem, die aan deze reserve is toegevoegd, gekoppeld zijn aan de woningaantallen en het verkochte aantal m2. Deze zijn ten opzichte van de raming achter gebleven. De verschillen bij de reserve MIP en de reserve versterking financiële positie (Grondbedrijf) zijn vooral veroorzaakt doordat de begrote toevoegingen en onttrekkingen gebaseerd zijn op de herziene grondexploitaties van 2008 terwijl de toevoegingen en onttrekkingen in de rekening gebaseerd zijn op het voorstel aan de raad om herziene grondexploitaties per 1 januari 2009 vast te stellen (verwachting in de vergadering van 6 april 2009). Dit is in de rekening verwerkt in lijn met het raadsbesluit van 17 november e 2008 (2 Tussenbericht), waarbij vanaf 2008 geautoriseerd is om 50% van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf aan deze reserves toe te voegen, ongeacht de hiervoor begrote bedragen. Voorts is 163.000 minder aan de reserve MIP toegevoegd omdat de BLS-subsidie (Besluit locatiegebonden subsidie) van Haaglanden lager is uitgevallen door lager aantal gebouwde sociale woningen). Er heeft geen toevoeging (begroot 2.065.000) aan en onttrekking (begroot 300.000) uit de reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf) plaatsgevonden omdat bij de herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2009 door de raad besloten is het voorziene tekort van de grondexploitatie Palenstein in één keer te dekken uit het resultaat 2008. Daardoor is de noodzaak van de reserve exploitatietekort Palenstein komen te vervallen. In 2008 zijn de toevoegingen en onttrekkingen uit het reserve MIP rechtstreeks (via de exploitatie, programma 9) verrekend met de voorziening nadelig complex Palenstein in plaats van via de reserve exploitatietekort Palenstein. De lagere onttrekking uit de reserve mobiliteit van 1.928.000 komt doordat de hieruit te dekken kosten voor mobiliteitsprojecten lager uitvielen dan begroot. Het betreft vooral lagere kosten voor de Aansluitingen A12 en regionale fietsprojecten. De verschillen bij de reserve ivm risico' s (Grondbedrijf) zijn veroorzaakt doordat de begrote toevoegingen en onttrekkingen gebaseerd zijn op de herziene grondexploitaties van 2008 terwijl de toevoegingen en onttrekkingen in de rekening gebaseerd zijn op het voorstel aan de raad om herziene grondexploitaties per 1 januari 2009 vast te stellen (verwachting in de vergadering van 6 april 2009). De lagere onttrekking aan de reserve strategische aankopen (Grondbedrijf) van 397.000 komt doordat er in 2008 minder strategische aankopen met een onrendabele top zijn gedaan dan begroot. Programma 10 Economie

begroting na wijz.

rekening

verschil


195

195

0


-90

-90

0


-1.523

-1.049

-474

Totaal

-1.418

-944

-474

Toelichting verschillen programma 10: De lagere onttrekking aan de reserve MIP hangt samen met de lagere kosten van de Zoetermeerse Ondernemersagenda (Sociaal economische agenda) ( 231.000), revitalisering Noordelijk bedrijventerrein ( 190.000) en lagere kosten van winkelcentrum De Vlieger ( 53.000). Programma 11 Wonen en bouwen

begroting na wijz.

rekening

verschil

Toevoeging reserve startersleningen

775

775

0

Toevoeging reserve volkshuisvesting Oosterheem

750

750

0

181

Concernverslag 2008



-1.437

-90

-1.347

Onttrekking reserve startersleningen

-149

-112

-37

Onttrekking reserve volkshuisvesting Oosterheem

-775

-775

0

Totaal

-836

548

-1.384

Toelichting verschillen programma 11: De lagere onttrekking uit de reserve MIP van 1.347.000 komt doordat de hieruit te dekken kosten van normalisatie woonwagenlocatie Bleiswijkseweg lager uitvielen dan begroot. Programma 12 Openbaar gebied

begroting na wijz.

Toevoeging brede bestemmingsreserve

rekening

verschil

229

229

0


12

12

0

Toevoeging reserve MIP

74

74

0

454

454

0

4.338

4.338

0

-2.244

-439

-1.805

-12

-12

0


-2.595

-47

-2.548

Onttrekking reserve groot onderhoud bovengronds

-9.381

-5.271

-4.110

Totaal

-9.125

-662

-8.463

Toevoeging reserve mobiliteit Toevoeging reserve groot onderhoud bovengronds Onttrekking brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve

Toelichting verschillen programma 12: De lagere onttrekking uit de brede bestemmingsreserve komt vooral doordat de hieruit te dekken kosten van omgevingswerken RandstadRail en afronding Noord West door vertraging in de uitvoering lager zijn uitgevallen dan begroot. De verdere uitvoering van omgevingswerken Randstadrail en afronding Noordwest is doorgeschoven naar 2009. De lagere onttrekking uit de reserve MIP hangt samen met de lagere hieruit te dekken kosten voor de samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen ( 1.870.000) en voor parkeervoorzieningen ( 678.000). De lagere onttrekkingen uit de reserve groot onderhoud bovengronds van 4.110.000 betreft de dekking van de kosten voor BOR-werken en komt door het nog volledig kunnen uitvoeren van het OV-beheerplan. Het plan is nader uitgewerkt in projecten voor planmatig onderhoud en het wachten is op de uitwerking in eenheidsprijzen waarna het bestek kan worden opgesteld. I.v.m. de doorlooptijd voor het leveren van masten is slechts een gering bedrag besteed in 2008. In 2009 zal een grote inhaalslag gemaakt worden waarbij alle beschikbare budgetten vanuit de BOR 2005-2008 zeker voor 50% zullen worden besteed. De opdracht voor het vervangen van drie bruggen als onderdeel van de BOR 2008 is was begin 2009 in de voorbereidingsfase. Uitvoering hiervan zal plaatsvinden in 2009. Tenslotte is de uitvoering van werkzaamheden Fivelingo vertraagd doordat eerst waterleidingswerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. De aanbesteding kan niet eerder dan in 2009 plaatsvinden. De start is gepland in april 2009 en de afronding van het groen eind 2009.

Concernverslag 2008

182


Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

begroting na wijz.

rekening

verschil

Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel

4.329

4.329

0


6.336

6.336

0

Toevoeging reserve inflatiecorrectie

4.669

4.767

-98

Toevoeging reserve MIP

9.500

9.500

0

Toevoeging reserve frictieverschillen Oosterheem

2.293

2.293

0

Toevoeging WOZ egalisatiereserve

3

4

-1

Toevoeging egalisatiereserve BCF

71

95

-24

Toevoeging reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting

30

30

0

Toevoeging reserve kunstopdrachten

16

21

-5

Toevoeging reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgebouwen

63

63

0

Toevoeging reserve welzijnsvoorzieningen (agv groei) Oosterheem

27

36

-9

193

255

-62

2

2

0

Toevoeging reserve groot onderhoud buitensportaccommodaties

112

112

0

Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sociaalculturele accommodaties

101

101

0

Toevoeging reserve Palenstein

170

170

0

8

11

-3

3.364

3.364

0

Toevoeging reserve Duurzaam Zoetermeer

7

10

-3

Afrondingsverschil toevoegingen reserves

0

-1

1

-5.221

-5.221

0

-11.855

-11.855

0

Onttrekking reserve inflatiecorrectie

-4.175

-4.175

0

Onttrekking reserve stadsuitleg en bovenwijkse voorzieningen

-1.789

-1.789

0

-185

-185

0

Toevoeging reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Toevoeging reserve investeringen voor sportverenigingen

Toevoeging reserve investeringsimpuls amateurverenigingen Toevoeging reserve groot onderhoud bovengronds

Onttrekking brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve


183

Concernverslag 2008


Onttrekking reserve frictieverschillen Oosterheem

-2.293

-2.293

0

Onttrekking WOZ egalisatiereserve

-150

-148

-2

-2.139

-2.139

0

-170

-170

0

3.317

3.523

-206

Onttrekking egalisatiereserve BCF Onttrekking reserve Palenstein Totaal

Toelichting verschillen Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien: De hogere toevoegingen aan de reserves van in totaal 206.000 hebben betrekking op de aan reserves toegevoegde rente. Deze rente is gebaseerd op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie die iets hoger liggen dan in de begroting geraamd. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd op e grond van raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. Resultaat ná bestemming In 2008 is de raad tweemaal door middel van een Tussenbericht geïnformeerd over de uitvoering van de e begroting. Het 1 Tussenbericht (over de eerste vier maanden) is in de raad van 10 juli behandeld en de e tweede (over de eerste acht maanden) in de raad van 17 november. In het 2 Tussenbericht is een positief rekeningsresultaat na bestemming van 1.118.000 verwacht. De begroting is hierop niet aangepast; wel is er een zogenaamde technische begrotingswijziging vastgesteld. In het laatste “Tussenbericht” aan de raad (memo van 15 december 2008) is de prognose van het rekeningsresultaat bijgesteld naar 1.959.000 batig. De begroting na alle wijzigingen laat uiteindelijk een voordelig resultaat na bestemming zien van 490.000. Het gerealiseerde resultaat ná (geautoriseerde) bestemming is afgerond 1.556.000 batig en is afzonderlijk op de balans opgenomen als onderdeel van het eigen vermogen.

Concernverslag 2008

184

Programmarekening met toelichting Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen (voor wat de baten betreffen) Begroting 2008 (voor wijziging) Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is Algemene uitkering uit het gemeentefonds Dividend Saldo compensabele BTW en uitkering BTW-compensatiefonds Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal

Begroting 2008 (na wijziging)

28.341

28.330

28.060

-270

107.131

110.584

112.023

1.439

3.918

4.988

4.972

-16

0

0

0

0

32.322

43.865

44.512

647

171.712

187.767

189.567

1.800

Toelichting: Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is Begroting Begroting 2008 2008 (voor (na wijziging) wijziging) Onroerende-zaakbelastingen

bedragen x 1.000 Rekening Verschil 2008 rekening – begr. (na wijz.) 2008

bedragen x Rekening 2008

1.000 Verschil rekening – begr. (na wijz.) 2008

27.645

27.631

27.364

-267

Hondenbelasting

425

427

444

17

Toeristenbelasting

234

235

227

-8

Precariobelasting

37

37

25

-12

28.341

28.330

28.060

-270

Totaal

Onroerende-zaakbelastingen Dit betreft de belasting voor het eigenarendeel van de OZB op woningen en niet-woningen en het gebruikersdeel van de OZB op niet-woningen. De OZB-opbrengst over 2008 bedraagt 27,5 miljoen. Dat is 0,167 miljoen lager dan de begroting na wijziging. Over oude jaren is ten gunste van 2008 nog een (niet begrote) negatieve opbrengst door verminderingen gerealiseerd van 0,1 miljoen. De tegenvallende opbrengst is vooral een gevolg van neerwaartse waarde-aanpassingen naar aanleiding van toegewezen bezwaarschriften. Hondenbelasting De opbrengst van de hondenbelasting bedraagt over 2008 439.000; ten opzichte van de begroting na wijziging een voordeel van 12.000, o.a. door de uitgevoerde hondencontrole en een toename van het aantal honden. Over oude jaren is ten gunste van 2008 nog een (niet begrote) opbrengst gerealiseerd van 5.000. Toeristenbelasting Ten opzichte van de begroting na wijziging is een kleine minderopbrengst van minder overnachtingen dan begroot.

8.000 gerealiseerd door

Precariobelasting Vanaf 2006 is een precariobelasting ingevoerd voor terrassen en uitstallingen (winkelwaar) op gemeentegrond. De gerealiseerde opbrengst over 2008 is 5.000 achtergebleven bij de raming. Over oude jaren is ten gunste van 2008 nog een (niet begrote) negatieve opbrengst door verminderingen gerealiseerd van 7.000.

185

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting Algemene uitkering uit het gemeentefonds De uitkering over 2008 van 112.023.000 is gebaseerd op de in maart 2009 van het Ministerie van BZK ontvangen Maartcirculaire en een inschatting van het nog te ontvangen bedrag. Deze uitkering is bijna e 1,2 miljoen meer dan geraamd was in de begroting na wijziging. In het 2 Tussenbericht is een voordeel van afgerond 1,1 miljoen gemeld. Wegens afrekeningen over oude jaren (2006 en 2007) is in 2008 per saldo nog het Rijk. Dit is 189.000 meer dan begroot. Dividend

Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten

458.000 ontvangen van

bedragen x 1.000 Begroting Begroting Rekening 2008 2008 2008 (voor (na wijziging) wijziging)

Verschil rekening – begr. (na wijz.) 2008

21

21

6

-15

Aandelen en winstbewijzen ENECO

3.897

4.967

4.966

-1

Totaal

3.918

4.988

4.972

-16

Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten De gemeente bezit 3.510 aandelen van de NV Bank voor Nederlandse Gemeenten à 2,50 = 8.775. Het dividend over 2007, dat in 2008 is vastgesteld, bedroeg per aandeel 1,75 (2006 1,78). Dit betekent een dividenduitkering over 2007 van 6.143 en is ten gunste van het boekjaar 2008 gebracht. Omdat de vermogenspositie van de bank hoger dan nodig is heeft de bank besloten deze vanaf 2006 in stapsgewijs af te bouwen. Daarvoor is in de jaren 2006 en 2007 een extra uitkering van de BNG ontvangen. Zo’n extra uitkering is ook in 2008 geraamd maar is niet ontvangen. Aandelen ENECO De gemeente bezit 2,34% van het aandelenkapitaal (116.280 aandelen). Eneco heeft in 2008 van het nettoresultaat over 2007 van 426 miljoen, na aftrek van bijzondere baten ten bedrage van 40 miljoen, 55% als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit betekent een dividenduitkering van 42,71 per aandeel (over 2006 34,38). Deze dividenduitkering heeft voor de gemeente Zoetermeer 4.966.319 opgeleverd (over 2006 3.997.706). Saldo compensabele BTW en uitkering BTW-compensatiefonds Met ingang van 2007 is de door het Rijk gehanteerde ‘vereveningsbijdrage’ komen te vervallen. Daardoor ontvangt de gemeente niet langer meer een lager bedrag dan het gedeclareerde bedrag.

Concernverslag 2008

186

Programmarekening met toelichting Overige algemene dekkingsmiddelen

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 2008 (na wijziging)

Begroting 2008 (voor wijziging)

Verschil rekening – begr. (na wijz.) 2008

Invordering belastingen

196

196

288

92

Taxatiewerkzaamheden WOZ

494

494

491

-3

0

0

2

2

12.695

15.070

15.451

381

0

0

69

69

-175

-108

0

108

235

235

235

0

18.877

27.977

27.975

-2

1

1

0

43.865

44.512

647

Leges WOZ-beschikkingen Bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen Rente van uitgezette langlopende geldleningen (looptijd langer dan één jaar) Stelpost algemene uitkering Rentevergoeding Grondbedrijf Verrekening reserves Afrondingsverschil Totaal

32.322

De opbrengst invordering belastingen betreft vervolgingskosten. De opbrengst taxatiewerkzaamheden WOZ betreft de rijksvergoeding voor 2008 van 2009 wordt deze kostenvergoeding overgeheveld naar het gemeentefonds.

491.000. Vanaf

De berekende bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen (het eigen vermogen en de voorzieningen) voor 2008 is 381.000 hoger dan geraamd uitgevallen omdat de rente gebaseerd is op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd e op grond van raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. De rente van uitgezette langlopende geldleningen betreft de rente over 2008 van overtollige liquide middelen die in november 2008 voor een periode van vijf jaar via een deposito op de kapitaalmarkt is weggezet. De stelpost algemene uitkering is opgenomen in afwachting van definitieve invulling van gewijzigd beleid in verband met taakmutaties in de algemene uitkering. Het gewijzigd beleid is niet in de begroting 2008 verwerkt. De verrekeningen met reserves in de rekening 2008 betreffen onttrekkingen uit de: vrij inzetbare reserve brede bestemmingsreserve reserve inflatiecorrectie reserve frictieverschillen Oosterheem egalisatiereserve BCF reserve stadsuitleg en bovenwijkse voorzieningen reserve MIP reserve Palenstein reserve WOZ egalisatiereserve

bedragen x

187

1.000

11.855 5.221 4.175 2.293 2.139 1.789 185 170 148

Concernverslag 2008

Programmarekening met toelichting Overzicht van de aanwending van het begrotingsbedrag voor onvoorzien In de primitieve begroting is in het Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien een bedrag van afgerond 237.000 opgenomen voor onvoorziene uitgaven (gebaseerd op 119.491 inwoners x 1,98). In het begrotingsjaar is er met een drietal begrotingswijzigingen een bedrag van 173.000 ten laste van deze post gebracht. Bij de jaarrekening resteert dus een bedrag van afgerond 64.000. Datum raadsbesluit 8 nov. 2007 5 jun. 2008

Begrotingsbedrag in 236.592

Omschrijving Primitieve begroting Aframing budget naar jaarrekening 2007)

1 per inwoner (leereffect

-118.000

nota 23 jun. 2008 Dekkingstekort uitvoering wijkaanpak jongerengroepen begr. wijz.10 jul. (samenscholingsverbod bij winkelcentrum De Vlieger) 2008 10 jul. 2008 Dekkingstekort Zoetermeerse postzegel

-30.000 -25.000

Resteert bij de jaarrekening

63.592

Overzicht van topinkomens Op grond van de wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) moet elke instelling die overwegend uit publieke middelen is gefinancierd, jaarlijks in de jaarrekening het belastbaar jaarloon per individuele functionaris met wie zij een arbeidsrelatie heeft op functienaam publiceren, indien dit belastbaar jaarloon uitgaat boven dat van de minister. Voor 2008 geldt dit voor zover de totale beloning hoger was dan 181.000. Hieronder volgt het overzicht over 2008. Na vaststelling van het Concernverslag zal dit volgens de voorgeschreven wijze aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties worden gemeld. (bedragen x In dienst

Uit dienst

01-061972 01-12 Med. werkvoorb. 1978

01-122008 01-01 2009

Functienaam Med. dienstverl.

Totaal

Loon 2007

1)

Pensioenbijdrage 2007

Totaal loon 2007

Loon 2008

Pensioenbijdrage 2008

Afkoopsom

Totaal loon 2008

37.040

7.817

44.857

42.752

7.219 130.789

14.894 195.654

40.365

9.228

49.593

44.324

14.353 120.023

19.772 198.472

77.405

17.045

94.450

87.076

21.572 250.812

34.666 394.126

Toelichting: Met betrokkenen is een afvloeiingsregeling getroffen. De afkoopsom betreft een voorziening voor een aanvulling op de FPU tot 65 jaar. De pensioenvoorziening betreft een aanvulling na de 65 jarige leeftijd.

Concernverslag 2008

Pensioenvoorziening

188


189

Concernverslag 2008

Balans met toelichting

3.3


3.3.1 Balans

bedragen x Ultimo 2008

ACTIVA

1.000 Ultimo 2007

Vaste activa 0

Immateriële vaste activa

0

a. Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio

0

0

b. Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief

0

0 208.576

Materiële vaste activa

199.379

a. Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht - overige investeringen met een economisch nut b. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

3.976

3.976

204.600

195.403

0

0 18.919

Financiële vaste activa

7.911

a. Kapitaalverstrekkingen aan: 1. deelnemingen

9

9

2. gemeenschappelijke regelingen

0

0

3. overige verbonden partijen

0

0

2.134

2.562

2. deelnemingen

0

0

3. overige verbonden partijen

0

0

13.990

2.078

2.786

3.262

0

0

b. Leningen aan: 1. woningbouwcorporaties

c. Overige langlopende leningen u/g d. Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer e. Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal vaste activa

227.495

207.290

23.715

41.832

Vlottende activa Voorraden a. Grond- en hulpstoffen: 1. niet in exploitatie genomen bouwgronden

8.310

21.653

2. overige gronden hulpstoffen

9.450

10.657

b. Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie c. Gereed product en handelsgoederen d. Vooruitbetalingen

976

4.972

4.979

4.550

0

0 72.874

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar a. Vorderingen op openbare lichamen b. Verstrekte kasgeldleningen c. Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen

67.143

2.887

3.660

60.000

50.000

260

157

d. Overige vorderingen

9.727

13.326

e. Overige uitzettingen

0

0 5.199

Liquide middelen Kas, banken girosaldi

5.199

67 67

20.742

18.911

Totaal vlottende activa

122.530

127.953

Totaal-generaal activa

350.025

335.243

Overlopende activa a. van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel b. overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen

Concernverslag 2008

190

2.337 18.405


bedragen x Ultimo 2008

PASSIVA

1.000 Ultimo 2007

Vaste passiva 256.267

Eigen vermogen

245.744

a. Reserves: 1. Algemene reserves 2. Bestemmingsreserves b. Exploitatieresultaat na bestemming

43.248

46.150

211.463

182.222

1.556

17.372

Voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer a. Obligatieleningen b. Onderhandse leningen van: 1. binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 2. binnenlandse banken en overige financiële instellingen 3. binnenlandse bedrijven 4. overige binnenlandse sectoren 5. buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren c. Door derden belegde gelden d. Waarborgsommen

29.840

34.177

5.701

7.305

0

0

0 2.197 0 3.460

0 2.469 0 4.794

0 0

0 0

44

42

Totaal vaste passiva

291.808

287.226

Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar a. Kasgeldleningen b. Bank- en girosaldi c. Overige schulden

27.498 6.000 0 21.498

30.430 0 3.223 27.207

30.719

17.587

58.217

48.017

Totaal-generaal passiva

350.025

335.243

Gewaarborgde geldleningen

797.625

802.225

953

1.058

Overlopende passiva a. verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume b. van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren c. overige vooruit ontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen

Totaal vlottende passiva

Garantstellingen (bankgaranties)

191

0 15.215 15.504

Concernverslag 2008


3.3.2 Toelichting op de balans 3.3.2.1 ACTIVA A.

VASTE ACTIVA

Materiële vaste activa Conform het BBV en in aansluiting daarop de Financiële verordening is hierbij onderscheid gemaakt naar investeringen met een economisch nut en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Tevens is in de balans aangegeven welke in erfpacht zijn uitgegeven. In de toelichting bij de reserves is vermeld uit welke bestemmingsreserves middelen zijn onttrokken voor de (gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten van geactiveerde investeringen. De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen:

bedragen x

Boekwaarde 31-12-2008

Omschrijving In erfpacht uitgegeven gronden Overige investeringen met een economisch nut


3.976

3.976

204.600

195.403

0

0

208.576

199.379

Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Totaal

1.000

Toelichting in erfpacht uitgegeven gronden: Dit betreffen de gronden die in erfpacht uitgegeven zijn, waarvoor jaarlijks een canon in rekening wordt gebracht. Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige (geactiveerde) investeringen met economisch nut weer: Omschrijving

Boekwaarde 31-12-07

Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen

27.105

Investeringen

Desinvestering

Afschrijvingen

bedragen x

Bijdragen van derden

Afwaarderingen

1.537

1.000 Boekwaarde 31-12-08 28.642

1.431

86

136.765

11.321

4.105

Grond-, wegen waterbouwkundige werken

5.142

2.398

406

Vervoermiddelen

2.408

906

498

8

2.808

14.224

270

2.104

18

12.372

8.328

2.013

1.581

195.403

18.445

8.694

Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal

467

1.345 143.514 7.134

493

-25

8.785

61

204.600

Toelichting: De belangrijkste (groter dan 250.000) geactiveerde investeringen met een economisch nut (vermeerderingen) in 2008 waren: bedragen x 1.000 Nieuwbouw Stedelijk College (Picasso Lyceum) 4.416 Aanleg voetbalvelden Bentwoud 1.867 Uitbreiding en aanpassingen schoolgebouw Bokkenweide 1-3 t.b.v. nevenvestiging van De Voorde uit Rijswijk 1.430

Concernverslag 2008

192

Balans met toelichting Aanleg 2 kunstgrasvoetbalvelden Westerpark Voorbereidingskosten welzijnsvoorzieningen Oosterheem-Zuid Renovatie scholencluster Kerkenbos (meerdere schoolgebouwen) Renovatie/aanpassing Kerkenbos 28-30 Vervanging tijdelijke huisvesting Alfrink college Aanleg kunstgrasvoetbalveld Hoekstrapark Aanleg kunstgrasvoetbalveld Buytenpark Bouwkundige aanpassing schoolgebouw Prinsenhof, C. v. Bruggenhove 23 tot 25 Ondergrondse containers Oosterheem deelplan 3 Bouw sporthal Oosterheem centrum Aanpassing schoolgebouw De Keerkring Aanpassingkosten kinderdagverblijf Het Kiwinest i.v.m. verplaatsing van Bladgroen 4 naar Elektrablauw 1 en 5 Voorbereidingskosten vervangende nieuwbouw basisscholen aan de Paltelaan Netwerk operating system incl. implementatie Bouw school Oosterheem centrum (OPOZ) Groot onderhoud zwembaden

872 707 508 448 439 436 436 405 387 369 369 305 285 272 266 256

In 2008 hebben op de boekwaarde van vaste activa geen desinvesteringen wegens afstoten of (gedeeltelijke) buitengebruikstelling plaatsgevonden. Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen, die direct gerelateerd zijn aan de geactiveerde investering. Het Stedelijk College vergoedt het renteverlies tijdens de nieuwbouw van het Picasso Lyceum; voor 2008 is dat 421.138. Voor de inrichting van het landgoed bij de stadsboerderij en Natuur en Milieu Educatie Centrum “Groene Poort Oosterheem is in 2008 50% voorschot subsidie ( 41.936) van het Stadsgewest Haaglanden ontvangen en in totaliteit 4.025 als bijdrage van diverse bedrijven. Daarnaast is van Senter Novem subsidie voor roetfilters aan huisvuilauto’s ontvangen ( 7.500). Voor het Interregionaal project Zoetermeer Encourage is een subsidie ontvangen van 17.751. In 2008 heeft de volgende afwaardering wegens duurzame waardeverminderingen plaatsgevonden: Delftsewallen 15 (voormalige gasfittershuis) i.v.m. sanering: 86.000 (20% van de aankoopsom). Op het onderdeel “overige materiële vaste activa” heeft een correctie van 25.000 plaatsgevonden. In 2008 zijn geen investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut geactiveerd. De betreffende investeringen zijn rechtstreeks ten laste van de exploitatie (programma’s) gebracht en gedekt uit bestemmingsreserves. Financiële vaste activa De kapitaalverstrekking aan deelnemingen betreft de aandelen van de NV Bank Nederlandse Gemeenten. De gemeente bezit hiervan 3.510 aandelen à 2,50 = 8.775. Het dividend over 2007, dat in 2008 is vastgesteld, bedroeg per aandeel 1,75 (2006 1,78). Dit betekent een dividenduitkering over 2007 van 6.143 en is ten gunste van het boekjaar 2008 gebracht. Omdat de vermogenspositie van de bank hoger dan nodig is heeft de bank besloten deze vanaf 2006 in stapsgewijs af te bouwen. Daarvoor is in de jaren 2006 en 2007 een extra uitkering van de BNG ontvangen. Zo’n extra uitkering is ook in 2008 geraamd maar is niet ontvangen. Hiernaast bezit de gemeente nog de volgende aandelen die in de balans tegen

0,00 zijn gewaardeerd:

Aandelen ENECO De gemeente bezit 2,34% van het aandelenkapitaal (116.280 aandelen). Eneco heeft in 2008 van het nettoresultaat over 2007 van 426 miljoen, na aftrek van bijzondere baten ten bedrage van 40 miljoen, 55% als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit betekent een dividenduitkering van 42,71 per aandeel (over 2006 34,38). Deze dividenduitkering heeft voor de gemeente Zoetermeer 4.966.319 opgeleverd (over 2006 3.997.706. NV Duinwaterbedrijf Zuid-Holland (DZH) In 2008 heeft een herverdeling van aandelen op basis van de inwoneraantallen van de aandeelhoudende gemeenten plaatsgevonden. Hierdoor heeft de gemeente Zoetermeer 13.372 aandelen (om niet) verkregen. Daarmee bezit de gemeente nu 391.934 aandelen à 5. De DZH keert geen winst of dividend uit aan de aandeelhouders.

193

Concernverslag 2008

Balans met toelichting BV Coördinatie Afvalverwijdering Zuid-Holland (CAZH) De gemeente bezit 100 aandelen van nominaal 45,38. CAZH keert geen winst of dividend uit aan de aandeelhouders. DataLand B.V. De gemeente bezit 57.504 aandelen van Dataland à 0,10. De gemeente ontvangt 20% van de opbrengst van DataLand wanneer deze de gegevens van de gemeente levert aan afnemers. Bovendien deelt de gemeente mee in de winst die de stichting van de BV ontvangt. In 2008 is een bijdrage van 510 ontvangen voor gegevenslevering 2005 en 2006. Voor de bijdrage voor de gegevenslevering 2007 bestaat een recht van 693; deze was per eind 2008 nog niet ontvangen. De verwachte winstuitkering is niet bekend. Leningen aan woningbouwcorporaties. Dit betreft de schuldrest van een in 1992 verstrekte lening van ruim 6 miljoen aan de Vestia Groep (v/h Stichting Verantwoord Wonen). De lening is verstrekt voor de financiering van de overname van het gemeentelijk woningbedrijf. De lening loopt t/m 2012. Voor de lening wordt een rentevergoeding ontvangen van 9%. Jaarlijks lost Vestia 428.082 op de lening af. Het verloop van de verstrekte overige langlopende geldleningen is als volgt: bedragen x Omschrijving verstrekte geldlening Hoogheemraadschap Rijnland Startersleningen Stichtingen en verenigingen


Vermeerderingen


57

0

20

3.972

15

18

2.004

33

Bankinstellingen Totaal

Aflossing

57 1.988

10.000 2.078

1.000

12.004

10.000 92

13.990

Toelichting: Hoogheemraadschap van Rijnland In 1978 is aan het Hoogheemraadschap van Rijnland een geldlening verstrekt in verband met de overname van een hoofdrioolgemaal en een persleiding. De lening had een looptijd van 30 jaar. In 2008 is de laatste aflossing ontvangen. Startersleningen In 2008 zijn via het Stimuleringsfonds Vereniging Nederlandse Gemeenten (SVn) 59 startersleningen (gedeelte van de hypotheek van een particulier voor het kopen van een huis) verstrekt voor in totaal 2.004.647. Per eind 2008 staat er voor afgerond 4 miljoen aan leningen uit (114 leningen). De starterslening is bij aanvang renteloos en aflossingsvrij. Vanaf het vierde jaar wordt door de SVn een marktconform rentepercentage gehanteerd gebaseerd op 15 jaar vast en aflossing op basis van annuïteiten. In 2008 is een eerste aflossing binnen gekomen van 20.000. Stichtingen en verenigingen Per eind 2008 resteert er nog één lening die in 2010 moet zijn afgelost. Banken In 2008 is bij een Nederlandse bankinstelling, die minimaal een A-status heeft, een bedrag van 10 miljoen op deposito gezet. In 2013 valt dit bedrag vrij. Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Dit betreffen de langlopende vorderingen op grond van het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS). De BWS regeling wordt geheel gefinancierd door derden (Haaglanden/ Ministerie VROM). De ontvangst vanuit derden en de uitbetaling aan subsidiënten (m.n. woningcorporaties) vindt niet op hetzelfde tijdstip plaats. Tegenover de BWS-vorderingen staan ook BWS-schulden die onder de balanspost vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer en overlopende passiva (fonds BWS) zijn opgenomen. De langlopende vordering per eind 2008 van 2,786 miljoen heeft betrekking op de contante waarde van de toezeggingen van het ministerie van VROM en het Stadsgewest Haaglanden in het kader van BWS-subsidieregeling. Verder is in het balanssaldo een saldo betreffende de geldstromen tussen het ministerie, de gemeente en de uiteindelijke subsidie-ontvanger opgenomen.

Concernverslag 2008

194


Onderstaande tabel geeft de rekening van de vermeerderingen en verminderingen van vaste activa over 2008 op totaalniveau weer. bedragen x 1.000 Begroting Rekening Verschil 2008 2008 begroting – (na rekening wijziging) 2008 Vermeerderingen

43.637

30.625

13.012

Verminderingen

10.345

10.420

-75

Saldo

33.292

20.205

13.087

In z’n algemeenheid ontstaan er verschillen bij kredieten / investeringsprojecten die per eind van het verslagjaar nog niet zijn afgesloten en doorlopen naar het volgend jaar. Voor instandhouding van kredieten zijn regels opgenomen in de Financiële verordening. Uitgangspunt bij het uitvoeren van (investerings)kredieten is dat deze binnen twee jaar na kredietverstrekking afgewikkeld dienen te zijn, maar uiterlijk één jaar na ingebruikneming. Standaard lopen de restant-kredieten door naar het volgende jaar. Indien van de regels in de verordening wordt afgeweken is toestemming van de raad nodig. Hiertoe is op 15 december 2008 al door de raad mee ingestemd. In afwijking hierop blijkt bij het opstellen van de jaarrekening dat de instandhouding van drie extra restant-kredieten nodig zijn. Dit betreffen de volgende restant kredieten: Bouw van de Sporthal in het multifunctioneel Centrum in Oosterheem. Door het faillissement van de bouwer duurt de bouw langer dan oorspronkelijk gepland. Combisportaccommodatie Buytenpark. Per eind 2008 waren de werkzaamheden aan de combibaan nog niet afgerond door onenigheid met de aannemer en omdat de afspraken met één van de hoofdgebruikers over het gebruik van de baan nog niet waren afgerond. Vervangingsinvestering Groot onderhoud zwembaden. Hiervan resteert per eind 2008 alleen nog het coaten van het binnenbad van Het Keerpunt (als afwikkeling van een garantiepost met de bouwer). Dit staat ingepland voor de zomer van 2009 wanneer het bad zes weken zal sluiten.

Toelichting van de verschillen tussen begroting 2008 (na wijziging) en de rekening 2008, groter dan 100.000 per krediet. Vermeerderingen Vermeerderingen op nog niet afgesloten investeringskredieten die doorlopen naar 2009, groter dan 100.000 per krediet: Parkeerapparatuur betaald parkeren (2008) Bouw stadsboerderij / aanleg wijktuinen Oosterheem (2007) Vervanging tractiemiddelen jaarplan 2007 Bouw sporthal multifunctioneel Centrum Oosterheem Wauw 3: Kantoorautomatisering Vervanging huidig personeels/salarissysteem door e-HRM systeem (2008) Wauw 3: projectmanagement (2007) Netwerk Operating system incl. implementatie (2007) Startersleningen (voor starters op de woningmarkt, SV’n) (v.a. 2005) e 4 hockeyveld van Tuyllsportpark Netwerkbekabeling (2008) Aankoop W.A. Plantsoen 1 (2008) Verplaatsing J.C Pleysierschool van Palenstein naar Meerzicht (2005) Wauw 3: vervanging hardware HAD Ruimte (2007) Alfrink College / tijdelijke huisvesting aan het Reigersblauw (2008) Vervanging GIS-systeem (2007) Vervanging tractiemiddelen jaarplan 2006 Aanschaf en implementatie Midoffice Suite (2007) Vervanging 3500 minicontainers huisvuilinzameling (2008) Ondergrondse containers Oosterheem, deelplan 3 (2008) Renovatie scholencluster Kerkenbos (2008) Ondergrondse inzameling Oosterheem, deelplan 2 (2004) Overname accommodaties FC Zoetermeer Hoekstrapark (2008) 195

bedragen x 1.000 restant-krediet 1.390 1.047 661 584 558 520 515 514 508 504 488 470 448 447 365 349 344 330 327 307 222 209 167 Concernverslag 2008

Balans met toelichting Onderwijskundige vernieuwing 2008/de Buut Voorbereidingskrediet Welzijnsvoorzieningen Paltelaan (2006) Onderwijskundige vernieuwing 2006 / Margrietschool Onderwijskundige vernieuwing 2006 / de Spelevaert Onderwijskundige vernieuwing 2008 / Floriant Overige vermeerderingen op geactiveerde investeringen (kredieten), groter dan 100.000 per krediet:

165 155 155 135 119 kredietoverschrijdingen

Aanleg voetbalvelden Bentwoud De gemeente Zoetermeer heeft zoals vastgelegd op 17 februari 2006 in de samenwerkingsovereenkomst "Driehoek Benthuizen" de verplichting een sportcomplex te realiseren in het Bentwoud. Daartoe is op 23 juni 2008 door de raad besloten tot een begrotingswijziging voor de realisatie. Hoewel uit de tekst van het raadsvoorstel blijkt dat de activiteiten voor de realisatie van het sportcomplex Bentwoud starten in 2008 is in de begrotingswijziging er ten onrechte van uit gegaan dat alle lasten zouden komen in 2009. Dat was niet correct. Met name de lasten voor het aankopen van de grond, het bouwrijp maken, de aanleg van een bouwweg en de aanleg van de natuurgrasvelden hadden in de begrotingswijziging moeten worden opgenomen voor het jaar 2008. Gezien de opleverdatum van 1 oktober 2009 was het onvermijdelijk om reeds in 2008 te starten met de werkzaamheden, omdat bijvoorbeeld de natuurgrasvelden een jaar nodig hebben om bespeelbaar te zijn. Voordat er gestart werd met de werkzaamheden moest ook de benodigde grond worden aangekocht. Daarbij is over het hoofd gezien (mede gelet op het feit dat het leeuwendeel van de lasten -ruim 7 miljoen- betrekking heeft op 2009) dat hiervoor conform de begrotingswijziging nog geen middelen aanwezig waren. De overschrijding past binnen het bestaande beleid en is in april 2009 aan de raad gemeld.

1.916

Voorbereidingskrediet Multifunctionele ruimte Oosterheem-Zuid De voorbereidingskosten (architect) zijn 707.000 hoger uitgevallen omdat de voorbereiding langer heeft geduurd dan gepland. Dit wordt veroorzaakt omdat het definitieve krediet wordt gebaseerd op de aanbestedingsresultaten, waardoor de voorbereidingskosten langer door liepen. De aanbesteding is vertraagd omdat de Europese aanbesteding (19 december 2008) slecht is verlopen en er onderhandelingen nodig zijn geweest om tot overeenstemming te komen. Als alles volgens planning was verlopen was het definitieve voorstel nog in 2008 in de raad geweest. Op 2 juni 2009 wordt het definitieve krediet aan de raad voorgelegd en het voorbereidingskrediet hierin verwerkt. De overschrijding past binnen het bestaande beleid en is in april 2009 aan de raad gemeld.

707

Nieuwbouw Stedelijk College De oorzaak van deze overschrijding is de langere bouwtijd als gevolg van het faillissement van Boers waardoor er extra rentelasten zijn toegerekend. Deze zijn geboekt in december 2008 waardoor ze tot dit tijd niet zichtbaar waren in de administratie. In 2008 waren kapitaallasten geraamd tot een bedrag van ruim e 600.000 en die zijn vrijgevallen bij het 2 Tussenbericht. Tegenover deze extra rentelasten staat een hieraan gerelateerde te vorderen inkomst van het schoolbestuur, groot circa 400.000. Voor het restant zal een beroep worden gedaan op de eerder vrij gevallen middelen. De overschrijding past binnen het bestaande beleid en is in april 2009 aan de raad gemeld.

537

Verplaatsing de Voorde van Zalkerbos 336 naar Bokkenweide 1-3 De oorzaak van deze overschrijding is gelegen in de extra kosten die moesten worden gemaakt voor installaties en daarmee extra kosten voor het vervangen van plafonds. In overleg met het schoolbestuur is er bij dit project voor gekozen om het gebouw, gelet op de kwetsbare leerlingen (communicatief gehandicapten) en de bouwaard van het schoolgebouw, een beperkte vorm van koeling toe te passen. Dat leidt tot extra exploitatiekosten, maar die zijn voor rekening van het schoolbestuur. Tijdens de uitvoering bleek dat er een probleem ontstond tussen de leidingen voor de koeling/ventilatie en de bestaande staalconstructie van het schoolgebouw (hoogte/kruisingen). Dat heeft ertoe geleid dat er een ander type kanalen moest worden gekozen en dat er daardoor een geheel nieuw plafond moest worden

177

Concernverslag 2008

196

Balans met toelichting toegepast. Dat heeft geleid tot substantiële meerkosten. In augustus 2008 is dit e bekend geworden. Dit is niet het 2 Tussenbericht meegenomen. In 2009 wordt aan de raad voorgesteld om een aanvullend krediet beschikbaar te stellen. De dekking hiervoor is in het meerjarenperspectief onderwijshuisvesting geraamd. De overschrijding past binnen het bestaande beleid en is in april 2009 aan de raad gemeld. Overige vermeerderingen op geactiveerde investeringen (kredieten), groter dan 100.000 per krediet:

Interreg. Project Zoetermeer Encourage / bouw installatie koude/warmteopslag (2007) Dit investeringsproject is per eind 2008 beëindigd. Het resterende krediet ad 150.000 bestaat vooral uit niet declarabele rente (van de gemeente aan de subsidieverstrekker).

150

Veegmachine Het hiervoor geraamde krediet is in 2008 niet aangewend omdat er geen behoefte aan een veegmachine was.

107

Verminderingen Kredietverminderingen groter dan

B.

kredietonderschrijding

bedragen x 100.000 per krediet

1.000 kredietonderschrijding

Afwikkeling Recreatiegebied Noord-West De betreffende investering is rechtstreeks ten laste van de exploitatie (programma 12) gebracht. Per abuis is de inkomstenraming bij de vaste activa niet afgeraamd maar bijgeplust.

208

Aankoop woning Delftsewallen 14 Dit actief maakt onderdeel uit van het saneringsproject op het voormalige gasfabriekterrein. In de begroting 2008 is hiervoor een provinciale bijdrage in de saneringskosten van 200.250 opgenomen, echter deze komt eerst op termijn beschikbaar. De planning is dat in 2009 voor het gehele plan een nieuw projectplan wordt gemaakt, waaruit een herziene/nieuwe begrotingswijziging zal voortvloeien.

200

VLOTTENDE ACTIVA

De voorraden bestaan uit: a. gronden hulpstoffen 1°°. niet in exploitatie genomen bouwgronden a. gronden zonder exploitatieberekening b. verspreide percelen Grondbedrijf subtotaal 2°°. overige gronden hulpstoffen a. herontwikkelingen percelen Grondbedrijf b. magazijnen en overige voorraden subtotaal b. onderhanden werk 1°. reeds in exploitatie genomen complexen (Grondbedrijf) 2°. overige onderhanden werken subtotaal c. gereed product en handelsgoederen d. vooruitbetalingen Totaal

197

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007 2.703 5.607 8.310

19.566 2.087 21.653

9.265 185 9.450

10.475 182 10.657

976 0 976

4.747 225 4.972

4.979

4.550

0

0

23.715

41.832

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Toelichting: a.1°a. niet in exploitatie genomen bouwgronden / gronden zonder exploitatieberekening De gronden zonder grondexploitatieberekening betreffen de Gronden Hoefweg-Zuid, gronden 140 Morgen en gronden Benthuizen. Het zijn percelen die liggen buiten de gemeentegrens van Zoetermeer. Voor deze gebieden is geen grondexploitatie opgesteld. Specificatie per eind 2008: x 1.000 Complex boekwaarde 31 Gronden Hoefweg-Zuid 0 33 Gronden 140 Morgen 2.079 34 Gronden Benthuizen 624 Totaal 2.703 De Gronden Hoefweg-Zuid omvat ca. 74 ha. landbouwgrond gelegen ten zuiden van de A-12 binnen het grondgebied van de gemeente Lansingerland. Tussen de gemeenten Zoetermeer en Lansingerland is op 1 februari 2008 een overeenkomst gesloten over de ontwikkeling van het Bleizogebied. De gronden Hoefweg-Zuid maken onderdeel uit van die ontwikkeling en zijn per 1 augustus 2008 voor 16,4 miljoen overgedragen aan het samenwerkingsverband Bleizo dat de ontwikkeling van het Bleizogebied ter hand zal nemen. De kosten die per saldo ten laste van het resultaat 2008 zijn verantwoord, betreffen de ambtelijke kosten in het kader van de vorming van de gemeenschappelijk regeling Bleizo welke niet doorberekend kunnen worden. De Gronden 140 Morgen omvat 29,7 ha. landbouwgrond gelegen ten oosten van de Nieuwe Hoefweg in het Rottewoud-gebied (gemeente Lansingerland). Met de provincie, de gemeente Lansingerland en het recreatieschap De Rotte Meren zijn onderhandelingen gaande over de transformatie van het (Rottezoom)gebied. De verantwoorde lasten betreffen voornamelijk rentelasten. In het huidige bestemmingsplan hebben de gronden een agrarische bestemming. Uit in 2006 uitgevoerde taxaties blijkt dat voor gronden met agrarische bestemming een prijs van 7 per m² reëel is. Deze prijs is ook gehanteerd voor de boekwaarde per eind 2008. Door de gemeente worden in driehoek Benthuizen sportvelden aangelegd. De financiële overdracht van deze gronden ca. 9 ha. is in 2008 in deze jaarrekening verwerkt. Dat leidt tot een bijdrage aan het resultaat van ca. 0,5 miljoen. De verantwoorde lasten betreffen voornamelijk rentelasten. In de samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen is afgesproken dat een groot gebied (ca. 13 ha.) om niet in erfpacht zal worden uitgegeven aan Staatsbosbeheer. Het in erfpacht uit te geven gebied dient als compensatiegrond voor de aan te leggen sportvelden van Rijnwoude (4,5 ha) en van Zoetermeer (9 ha). Met Staatsbosbeheer, de gemeente Rijnwoude en een pachter waren ten tijde van het opstellen van deze jaarrekening besprekingen gaande om tot financiële afwikkeling van de afspraken te komen. Verwacht wordt dat deze afwikkeling in 2009 plaats vindt. Uit in 2006 uitgevoerde taxaties blijkt dat voor gronden met een agrarische bestemming een prijs van 7 per m² reëel is. Als rekening wordt gehouden met een nog te betalen bijdrage in de ontsluitingsweg vanuit Oosterheem naar de Zoetermeerse sportvelden ligt de boekwaarde van de gronden iets onder de 7 per m². a.1°b. niet in exploitatie genomen bouwgronden / verspreide percelen Dit omvat gronden, en soms ook opstallen, die uit strategische overwegingen (vroegtijdig) zijn aangekocht. De waarde van dergelijke percelen kan op een later tijdstip ingebracht worden in de exploitatie(berekeningen) van de betreffende gebieden. Specificatie per eind 2008: x 1.000 Complex boekwaarde 27 Willem Alexanderplantsoen 7 / Vijverhoek 361 28 Rokkeveenseweg zuid 104 1.482 30 Overige gronden 529 35 Nieuwe Driemanspolder 210 66 Gronden Verlengde Oosterheemlijn 3.025 Totaal 5.607 Een belangrijk deel van de verantwoorde lasten op het complex Willem Alexanderplantsoen 7 / Vijverhoek heeft betrekking op voorbereidingskosten van het project Vijverhoek. Door de raad zijn daarvoor fasekredieten beschikbaar gesteld. De raad heeft in juni 2007 opdracht gegeven enkele herontwikkelvarianten nader uit te onderzoeken. In april 2008 zijn de varianten aan de raad voorgelegd. In het 1e halfjaar 2009 zullen de resultaten van dat onderzoek, inclusief de financiële consequenties, aan de raad worden voorgelegd. De boekwaarde van Concernverslag 2008

198

Balans met toelichting WAP 7 is opgenomen in de financieel-technische uitwerking van de diverse varianten. Een prijs per vierkante m² is voor dit complex niet van toepassing, het betreft hier grond voor een winkelcentrum. Het perceel Rokkeveenseweg Zuid 104 (Lactohoeve) is in 2006 gekocht in het kader van de het Aankoop Strategie Plan (ASP). Het perceel is in totaal 4.415 m² groot en de prijs per m² bedraagt ca. 336. Verwacht wordt dat de huidige bestemming (o.a. een hotel) voldoende opbrengstmogelijkheden biedt om de geraamde investeringskosten, waarin begrepen de huidige boekwaarde per m², uit te kunnen dekken. De in 2008 verantwoorde kosten betreffen voornamelijk de rentekosten over de boekwaarde per 1 januari 2008. Het complex Overige gronden betreft gronden op diverse locaties; het merendeel concentreert zich rondom de Voorweg en de Noord Aa. Dit complex omvat ca. 588.000 m². Een aanzienlijk deel van deze oppervlakte (ca. 50 ha.) is bestemd voor inbreng bij de inrichting van de Nieuwe Driemanspolder (complex 35). Het complex Overige gronden betreft gronden op diverse locaties; het merendeel concentreert zich rondom de Voorweg en de Noord Aa. Dit complex omvat ca. 588.000 m². Een aanzienlijk deel van deze oppervlakte (ca. 50 ha.) is bestemd voor inbreng bij de inrichting van de Nieuwe Driemanspolder (complex 35). Onder de verantwoorde baten is opgenomen de van Vierstroom/zorgring ontvangen vergoeding voor het gebruik van de gronden “Woonhart” II. De kosten worden voor een belangrijk deel bepaald door de afkoop van de pachtovereenkomst Voorweg 131. De boekwaarde van de gronden ligt lager dan de waarde van de gronden volgens de vigerende bestemmingsplannen (lager dan 1 m²). Nieuwe Driemanspolder De raad heeft op 1 maart 2004 besloten tot het inrichten van een ontwikkelingscomplex ten behoeve van het administreren van de baten en lasten voortvloeiend uit de verkoop van ca. 50 ha. gemeentegrond. In samenwerking met de Provincie wordt gewerkt aan de planontwikkeling met name met betrekking tot de waterberging, natuur en recreatie. De in 2008 verantwoorde kosten betreffen voorbereidingskosten waarvoor de raad een fasekrediet beschikbaar heeft gesteld. In 2008 heeft de raad ingestemd met deelname aan de uitvoeringsovereenkomst herinrichting Nieuwe Driemanspolder. Voorlopig wordt ervan uitgegaan dat de Zoetermeerse bijdrage van ca. 1,9 miljoen aan het project “Herinrichting Nieuwe Driemanspolder” gedekt kan worden uit de verkoopopbrengst van de gemeentegrond. Daarbij is rekening gehouden met een grondprijs per m² bij agrarische bestemming. De boekwaarde van dit complex is opgenomen in het complex 30 Overige gronden. Gronden Verlengde Oosterheemlijn In het Regiofonds BOR Haaglanden zijn middelen voor het project Verlengde Oosterheemlijn gereserveerd. De verwervingskosten komen uiteindelijk ten laste van deze middelen. Tot die tijd zijn de verwervingskosten binnen het kader van het Aankoop Strategieplan (ASP) bij het grondbedrijf verantwoord. Naar verwachting kunnen deze verwervingskosten in 2009 met de ontvangen BOR-gelden worden verrekend of worden overgedragen aan de gemeenschappelijk regeling Bleizo. De boekwaarde per m² is afgerond 47 (64.410 m²). a.2°a. overige gronden hulpstoffen / herontwikkelingen percelen Grondbedrijf Dit betreft panden/gebieden die hun oorspronkelijke bestemming hebben verloren en waar een mogelijke herontwikkeling wordt voorzien. Voorts zijn opgenomen de projecten van particulieren waarvoor door de raad fasekredieten beschikbaar zijn gesteld. Specificatie per eind 2008: x 1.000 Complex boekwaarde 22 Gasfabriek, Delftsewallen 584 36 Bladgroen 4 (waarin kinderdagverblijf Het Kiwinest was gehuisvest) 165 39 Scholenlocatie Paltelaan -150 51 Winkelcentrum Buytenwegh (revitalisatie) -72 53 Scholenlocatie Paltelaan 45 72 Kwadrant Plus (incl. Franklinstraat 1 t/m 15 (v/m Miss Etam)) 8.693 Totaal 9.265

199

Concernverslag 2008

Balans met toelichting a.2°b. overige gronden hulpstoffen / magazijnen en overige voorraden Deze voorraden bestaan uit: onderdelenmagazijn autowerkplaats afd. Afvalinzameling voorraad dieselolie afd. Afvalinzameling magazijn technisch beheer en onderhoud accommodaties Totaal

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007 102 120 17 22 40 66 185 182

b.1°. onderhanden werk / reeds in exploitatie genomen complexen (Grondbedrijf) De onderhanden werken omvatten de in exploitatie genomen complexen. Specificatie onderhanden werken per eind 2008: x 1.000 Complex boekwaarde voorziening 5 Dwarstochten 5.633 10 Rokkeveen kantorenpark -1.552 11 Lansinghage 889 18 Oosterheem 15.507 20 Zegwaartseweg Noord 569 26 Centrum-Oost 958 29 Restgronden afgesloten complexen -2.499 32 Van Leeuwenhoeklaan 2.916 638 42 Palenstein 2.647 19.109 45 Buytenwegh 771 6.191 52 Culturele As 1.075 Totaal 26.914 25.938 Voor de complexen waarvoor een nadelig resultaat wordt verwacht dat als onvermijdelijk is te beschouwen, is per eind 2008 een voorziening nadelige complexen getroffen van 25,938 miljoen. Deze voorziening is in de balans in mindering gebracht op de boekwaarde van deze complexen. Dit balansonderdeel is gebaseerd op het voorstel aan de raad om herziene grondexploitaties per 1 januari 2009 vast te stellen (verwachting in de vergadering van 6 april 2009). De contante waarde per 1 januari 2009 van het totaal van deze (vastgestelde) herziene grondexploitatieberekeningen laat een verbetering van 12,5 miljoen zien ten opzichte van die per 1 januari 2008. Dit is besproken in een technisch (voor)overleg in de commissie Ruimte van 9 maart 2009. Die verbetering wordt vooral veroorzaakt door een grote verbetering van de grondexploitatie Oosterheem, die vooral een gevolg is van het bijstellen van de raming van de opbrengsten uit grondverkoop voor het bedrijventerrein en door de lagere gerealiseerde kosten en hoger gerealiseerde opbrengsten ten opzichte van de raming in 2008. c. gereed product en handelsgoederen De voorraad hiervan bestaan uit: voorraad eigen verklaringen (afd. Publieksplein) voorraad automatiseringproducten voorraad dagparkeerkaarten voorraad speldjes t.b.v. festiviteiten inburgering voorraad horeca sportcentra kantoorgebouw De Meander Totaal De uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar bestaan uit: a. vorderingen op openbare lichamen b. verstrekte kasgeldleningen c. rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen d. overige vorderingen: 1º. belastingen 2º. uitkeringsadministratie (afdeling WZI) 3º. Grondbedrijf 4º. overige subtotaal e. overige uitzettingen Totaal Concernverslag 2008

200

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007 5 23 0 4 2 0 9 9 18 14 4.500 4.945 4.979 4.550 Boekwaarde x 1.000 eind 2007 eind 2008 2.887 3.660 60.000

50.000

260

157

1.902 3.999 928 2.898 9.727

2.311 5.847 514 4.654 13.326

0

0

72.874

67.143

Balans met toelichting Toelichting: a. vorderingen op openbare lichamen De vorderingen op andere publiekrechtelijke lichamen per eind 2008 bestaan uit: (bedragen x 1.000) Ministeries 369 Belastingdienst 1.313 Provincie / gemeenten 139 Stadsgewest Haaglanden 450 Bedrijvenschap Hoefweg 8 Gemeenschappelijke regeling Bleizo 44 Hoogheemraadschap / waterschap 564 Totaal 2.887 De vordering op Ministeries betreft de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De vorderingen op de Belastingdienst betreft compensabele btw op grond van gedane opgave over 2008 en restitutie omzetbelasting 2008. Van de vorderingen op het Stadsgewest Haaglanden heeft 202.000 betrekking op eindafrekeningen Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) over de jaren 1992 t/m 1994 en 120.000 subsidie voor fietsenstallingen. De vordering op het Hoogheemraadschap / waterschap betreft een bijdrage voor afvalwater. e Per medio maart 2009 was ongeveer 2/3 deel van de vorderingen op openbare lichamen ontvangen. b. verstrekte kasgeldleningen Dit betreffen jaaroverlopende kasgeldleningen en (spaar)deposito’s die uitstaan bij Nederlandse financiële instellingen / banken, die minimaal een A-status hebben. c. rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen Dit betreft een rekening-courant overeenkomst met de stichting Stimuleringsfonds Nederlandse Gemeenten (SVn), waar de startersleningen worden geadministreerd. Via deze rekening-courant worden de kosten (rentelast over de uitgezette middelen en beheervergoeding) en opbrengsten van de startersleningen verrekend. d. 1º. overige vorderingen / belastingen Met betrekking tot de belastingjaren 2001 tot en met 2008 staat per eind 2008 nog een totaalbedrag van bijna 2 miljoen (eind 2007 2,4 miljoen) open (excl. interne aanslagen). Van dit bedrag is afgerond 85.000 als dubieus aangemerkt en op de balans verrekend met de daarvoor getroffen voorziening dubieuze debiteuren. d. 2º. overige vorderingen / uitkeringsadministratie Deze vorderingen per eind 2008 hebben vooral betrekking op vorderingen op bijstandscliënten van sociale voorzieningen ( 14,6 miljoen). Blijkens een analyse wordt van dit debiteurensaldo ingeschat dat 11,2 miljoen niet invorderbaar is. Voor dit bedrag is een voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren getroffen. Op de balans is deze voorziening verrekend met de betreffende vorderingen. Daarnaast is in het balansbedrag afgerond 0,6 miljoen aan voornamelijk terugvorderingen van verstrekte bijstand in de vorm van geldleningen en verstrekte voorschotten op uitkeringen. d. 3º. overige vorderingen / Grondbedrijf De vorderingen per eind 2008 bestaan uit 368.000 voor erfpachten, 250.000 wegens opgelegde boete aan een beleggings-maatschappij voor niet aangelegde parkeerplaatsen in de parkeergarage van het complex Spazio, 135.000 wegens optievergoedingen voor grondverkopen en 355.000 voor diverse andere zaken. d. 4º. overige vorderingen / overige De overige posten per eind 2008 betreffen: (bedragen x 1.000) 9 legesaanslagen bouwvergunningen 702 nota’s van beheer en onderhoud accommodaties van Welzijn, afd. V&A 286 rente van een gemeentelijke lening aan een woningbouwvereniging 192 huurders bij verhuuradministratie van Welzijn, afd. V&A 187 factuur voor subsidie i.v.m. Interregionaal project Zoetermeer Encourage 141 overig (circa 1.700 openstaande nota’s < 100.000) 1.812 Totaal 3.320 Van dit bedrag wordt 422.000 als dubieus aangemerkt en is op de balans verrekend met de daarvoor getroffen voorziening dubieuze debiteuren. Per medio maart 2009 was een groot deel van de vorderingen ontvangen. 201

Concernverslag 2008

Balans met toelichting De liquide middelen bestaan uit:

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007 64 46 5.075 15 60 6 5.199 67

a. kassaldi b. banksaldi c. postbanksaldi Totaal De overlopende activa bestaan uit:

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007

a. van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel: b. overige nog te vorderen (nog te ontvangen) bedragen: 1°. bij de uitkeringsadministratie (afdeling WZI) 2º. bij het Grondbedrijf 3°. overig subtotaal

2.337

0

282 589 15.628 16.499

2 451 16.762 17.215

1.589

994

317

702

20.742

18.911

c. vooruitbetaalde bedragen d. overige overlopende activa Totaal

Toelichting: a. van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel Verloopoverzicht per uitkering

bedragen x Saldo 01-01-2008

1.000

Toevoegingen

Ontvangen bedragen

Saldo 31-12-2008

1.

Senter Novem / BANS klimaat vervolgregeling

0

7

7

2.

Senter Novem / subsidie aanpak zwerfafval

0

25

25

3.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie BLS Vinac

0

551

551

4.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie reconstructie kruispunt EdisonstraatStephensonstraat

0

131

131

5.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie reconstructie Parkdreef incl. fietspaden

0

157

157

6.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie fietsproject Boerhaavelaan/Ierlandlaan, Mandelabrug tot Europaweg

0

127

127

7.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie fietsproject Stolberglaan/Paltelaan

0

153

153

8.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie fietsproject aanpassen kruispunt Ierlandlaan-Voorweg

0

19

19

9.

Stadsgewest Haaglanden / subsidie fietsproject Lansinghagepad/Vernispad tot Brede Akkerpad

0

35

35

0

421

421

10. Stadsgewest Haaglanden / subsidie autoproject Oostweg-Afrikaweg aansluitingen A12 Zoetermeer

Concernverslag 2008

202

Balans met toelichting Saldo 01-01-2008

Toevoegingen

Ontvangen bedragen

Saldo 31-12-2008

11. Stadsgewest Haaglanden / subsidie reconstructie v. Doornenplantsoen

0

400

400

12. Stadsgewest Haaglanden / subsidie aanpak vier kruispunten Aziëweg

0

311

311

Totaal

0

2.337

0

2.337

b.3°. overige nog te vorderen (nog te ontvangen) bedragen De hierin begrepen posten per eind 2008 groter dan 0,5 miljoen betreffen: 11,8 miljoen afrekening fiscale en compensabele btw 2008 (op grond van gedane aangifte en jaaropgaaf aan de belastingdienst), 0,8 miljoen rente over verstrekte kasgeldleningen en (spaar)deposito’s en 0,6 miljoen voor nog op te leggen OZB-aanslagen over de jaren 2007 en 2008. c. vooruitbetaalde bedragen Per eind 2008 betreffen dit voornamelijk vooruitbetaalde onderhoudscontracten, abonnementskosten, subsidies en bijdragen. d. overige overlopende activa Dit betreft vooral kruisposten en voorschotten.

203

Concernverslag 2008


3.3.2.2 PASSIVA A. EIGEN VERMOGEN Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat van de rekening van baten en lasten na bestemming. Volgens het BBV mogen mutaties in reserves uitsluitend bij wijze van resultaatbestemming (via de exploitatie) worden gemuteerd. In verband met de begrotingsrechtmatigheid zijn reservemutaties slechts in de jaarrekening (realisatie) verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor gebudgetteerde bedrag. Uitzondering hierop zijn de volgende resultaatbestemmingen, die in de jaarrekening zijn verantwoord ongeacht de hiervoor begrote bedragen: De aan reserves toegevoegde rente, die gebaseerd is op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voortvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening dat verrekend is met de rente egalisatiereserve. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd op grond van e raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. De (voorlopige) bestemming van het resterend resultaat van het Grondbedrijf (voor wat betreft de binnen programma 9 ondergebrachte grondbedrijfproducten 830.xx), dat in de jaarrekening voor 50% is toegevoegd aan de reserve MIP en voor 50% aan de reserve versterking financiële positie grondbedrijf. Dit is vanaf 2008 geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 17 november 2008 e betreffende het 2 Tussenbericht. Voor zover een niet (toereikende) geautoriseerde reservemutatie toch nodig is, is deze opgenomen in het resultaatbestemmings- / dekkingsvoorstel bij de jaarrekening. Daarin komt ook de definitieve bestemming van het resterend resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx) aan de orde. Op grond van met ingang van 2008 gewijzigde wetgeving (BBV) wordt op de balans geen onderscheid meer gemaakt in verschillende soorten van bestemmingsreserves. De groepsgewijze specificatie van het eigen vermogen is als volgt: Algemene reserves

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007 43.248

46.150

Bestemmingsreserves

211.463

182.222

Totaal Reserves

254.711

228.372

1.556

17.372

256.267

245.744

Batig resultaat rekening van baten en lasten Totaal eigen vermogen

Het eigen vermogen is in 2008 met 10,5 miljoen toegenomen. Dit komt vooral door het batig resultaat van de grondexploitatie (ruim 9 miljoen).

In 2008 is de volgende nieuwe reserve ingesteld: Reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties met twee sub-reserves: reserve groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties en reserve groot onderhoud sportaccommodaties (raadsbesluit 17 november 2008). In 2008 zijn de volgende reserves opgeheven: Bij raadsbesluit van 5 juni 2008 (resultatendebat): 1. Reserve knelpunten P-budget 2. Reserve Oudkomers 3. Reserve Invoeringskosten Wet Inburgering 4. Reserve Interreg Encourage Overig: 5. Reserve stadsuitleg en bovenwijkse voorzieningen (raadsbesluit 10 juli 2008) 6. Reserve stadsuitleg afronding Noordhove+Oosterheem (raadsbesluit 10 juli 2008) 7. WOZ egalisatie reserve (raadsbesluit 17 november 2008) 8. Reserve aanpasbaar verbouwen (raadsbesluit 17 november 2008)

Concernverslag 2008

204

Balans met toelichting Het verloop van de reserves is als volgt: Reserve

bedragen x

Saldo 01-012008

1.000

Bestemming resultaat 2007

Toevoegingen

Onttrekkingen

7.515

8.044

20.741

14.154

4.767

4.175

1.731

117

117

0

1.671

0

25

19.315

1.200

8.048

Verminderingen voor dekking afschrijving activa

Saldo 31-122008

A. Algemene reserves: 1.

Vrij inzetbare reserve

2.

Reserve inflatiecorrectie

3.

Reserve stadsuitleg en bovenwijkse voorzieningen

4.

Reserve stadsuitleg afronding Noordhove+Oosterheem

1.671

5.

Reserve versterking financiële positie Grondbedrijf

14.542

1.110

6.

Reserve in verband met risico' s Grondbedrijf

9.345

-97

46.150

8.528

Totaal A. algemene reserves

19.336 1.139

3.688

16.499

27.929

0

43.248

57.580

10.190

797

66.973

229

5.746

2.433

B. Bestemmingsreserves: 1.

Reserve algemeen dekkingsmiddel

2.

Brede bestemmingsreserve

7.950

3.

Rente-egalisatie reserve

2.250

4.

Egalisatiereserve BCF

3.568

5.

Reserve flankerend beleid

3.229

6.

Reserve meerjaren investeringsplan projecten (MIP)

7.

Reserve frictieverschillen Oosterheem

8.

Reserve Palenstein

9.

Reserve EU-initiatieven

10. Reserve knelpunten P-budget

260

799 2.138

1.524

1.013

2.216

23.976

9.303

35.055

0

2.293

2.293

0

0

170

170

0

10.995

94

9.387

117 9

117 -9

0

11. WOZ egalisatie reserve

145

4

12. Reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting

506

30

13. Reserve Integraal Veiligheidsbeleid 14. Reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem 15. Reserve aanpasbaar verbouwen WVG 16. Reserve investeringen voor sportverenigingen

3.309

0

0 536

54

1.343 108

149

54 484

-62

65

1.762

46

0

78

2

17. Reserve bevordering toegankelijkheid

199

100

69

230

18. Reserve kunstopdrachten

794

21

10

805

205

80

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Reserve

Saldo 01-012008

Bestemming resultaat 2007

Toevoegingen

Verminderingen voor dekking afschrijving activa

Saldo 31-122008

19. Reserve groot onderhoud sociaalculturele accommodaties

1.401

20. Reserve groot onderhoud buitensport

1.867

21. Reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgebouwen

1.401

63

480

984

22. Reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen

9.640

2.435

567

11.508

23. Reserve investeringsimpuls amateurverenigingen

414

456

24. Reserve ESF

172

172

25. Reserve kinderopvang

1.148

1.148

26. Reserve Brede School

0

0

27. Reserve ID-banen 28. Reserve Oudkomers 29. Reserve Vluchtelingen / asielzoekers 30. Reserve Invoeringskosten Wet Inburgering

274

Onttrekkingen

0

1.867

0

83

787

1.334

-46

1.288

98

-98

0

190

63

127

0

0

31. Reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties 32. Reserve Tour de Force

1.675

4.305

452

3.853

78

78

33. Reserve startersleningen

977

775

20

34. Reserve volkshuisvesting Oosterheem

2.520

750

775

2.495

35. Reserve mobiliteit

8.021

454

2.698

4.861

36. Reserve Interreg Encourage 37. Reserve groot onderhoud bovengronds

0

300

39. Reserve Duurzaam Zoetermeer

370

41. Reserve strategische aankopen (Grondbedrijf) 42. Reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf)

1.640

0

56.070

38. Bedrijfsvoeringsreserve VTA

40. Reserve nadelige complexen (Grondbedrijf)

-916

92

7.702

5.271

58.501 300

1.258

124

1.504

0

0

7.350

227

7.123

0

0

Totaal B. Bestemmingsreserves

182.222

8.844

56.590

35.054

1.139

211.463

Totaal alle reserves

228.372

17.372

73.089

62.983

1.139

254.711

Concernverslag 2008

206


De resultaatbestemming van 2007 heeft plaatsgevonden op grond van het raadsbesluit van 5 juni 2008. Aan een deel van de reserves wordt rente toegevoegd. Een deel van de bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen is ingezet voor de exploitatie. Het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening 2008 is afzonderlijk in de balans vermeld als onderdeel van het eigen vermogen. Uit een aantal (mede) hiervoor gevormde bestemmingsreserves zijn middelen onttrokken voor de (gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten van geactiveerde investeringen (zie voorlaatste kolom van het verloopoverzicht). Als deze reserves voor een ander doel gebruikt gaan worden zal er in een andere wijze van dekking moeten worden voorzien. Hierna volgt een toelichting van de aard en de reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan. Tevens zijn van de toevoegingen en onttrekkingen minimaal de verschillen ten opzichte van de begroting van groter dan 100.000 toegelicht.

A1. Vrij inzetbare reserve Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 19.336 +7.515 8.239 8.044 20.741 20.741 14.154

Verschil

195 0

De reserve is bedoeld om reservemiddelen waarop geen verplichting rust in beeld te brengen. Vanaf juli 2008 worden in deze reserve ook de afdrachten van het Grondbedrijf in het kader van de stadsuitleg gestort. Toevoegingen in 2008 x 1.000 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve inflatiecorrectie (afroming) 3.700 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. restsaldi van de per eind 2008 opgeheven reserves stadsuitleg 1.789 van progr. 4 i.v.m. voordeel kapitaallasten nieuwbouw schoolgebouwen 665 van div. progr. i.v.m. budgetoverhevelingen van 2008 naar 2009 (raadsbesluit 15 dec. 2008) 651 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. budgetoverheveling knelpuntenbudget van e de raad van 2008 naar 2009 en 2010 (1 Tussenbericht) 612 van progr. 8 i.v.m. herfasering B.A.G. naar 2009 250 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve MIP 185 van progr. 9 i.v.m. afdracht middelen stadsuitleg Oosterheem 130 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. budgetoverheveling WSW bij gemeente e van 2008 naar 2009 (1 Tussenbericht) 50 via progr. 12 vrijval van reserve groot onderhoud bovengronds 12 Onttrekkingen in 2008 x via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve MIP (volgens Voor- en Najaarsnota 2008) via progr. 4 naar reserve algemeen dekkingsmiddel t.b.v. dekking extra kosten i.v.m. faillissement Boers via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve frictieverschillen Oosterheem (t.b.v. dekking tekort Oosterheem 2008) naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking BCF-nadeel oude jaren (in 2007 1e termijn van drie) naar div. programma’s i.v.m. budgetoverhevelingen van 2007 naar 2008 via progr. 3 naar reserve Duurzaam Zoetermeer (motie 63 Voorjaarsdebat 2007) via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve MIP naar progr. 1 t.b.v. kosten project Leren&Werken naar progr. 5 i.v.m. dekking aankoopkosten kunstcollectie Wout van der Vet via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve inflatiecorrectie via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve Palenstein (i.v.m. frictieverschillen herstruct. Palenstein) naar progr. 8 t.b.v. dekking opleidingskosten midoffice naar progr. 12 i.v.m. uitvoering BOR 2008 207

1.000 8.000 5.860 1.600 1.500 1.355 1.000 400 390 200 185 170 69 12

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere toevoeging van 195.000 komt doordat de door het Grondbedrijf afgedragen middelen stadsuitleg Oosterheem, die aan deze reserve is toegevoegd, gekoppeld zijn aan de woningaantallen en het verkochte aantal m2. Deze zijn ten opzichte van de raming achter gebleven.

A2. Reserve inflatiecorrectie Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 1.139 0 4.669 4.767 4.175 4.175 1.731

Verschil

–98 0

Door afroming van de rentebijschrijving tot aan het inflatiepercentage komen middelen beschikbaar welke in de reserve worden gestort. De bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen wordt voor een gedeelte toegevoegd aan de reserves en de voorzieningen. Het restant wordt in de reserve inflatiecorrectie gestort. Jaarlijks wordt vanuit deze reserve 475.000 ingezet als dekkingsmiddel voor de exploitatie. Daarnaast kunnen middelen uit deze reserve via eenmalige onttrekkingen worden toegevoegd aan de vrij inzetbare reserve. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve

x

1.000 4.582 185

Onttrekkingen in 2008 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve (afroming) naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. motie 20 voorjaarsdebat 26 mei 2005 naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. niet invoeren precario/reclamebelasting

x

1.000 3.700 290 185

A3. Reserve stadsuitleg en bovenwijkse voorzieningen Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 117 0 0 0 117 117 0

Verschil

0 0 0

Deze reserve was bedoeld om de financiële afstemming te realiseren tussen investeringen bovenwijkse voorzieningen excl. Rokkeveen / Oosterheem en de afdrachten van het Grondbedrijf. e

Overeenkomstig het raadsbesluit van 10 juli 2008 (1 Tussenbericht 2008) is de reserve per 31 december 2008 opgeheven en is het restsaldo via het Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen toegevoegd aan de vrij inzetbare reserve. In het vervolg worden de afdrachten in het kader van de stadsuitleg ook aan de vrij inzetbare reserve toegevoegd. Onttrekkingen in 2008 x via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve (i.v.m. opheffen reserve)

A4. Reserve stadsuitleg afronding Noordhove + Oosterheem Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 1.671 0 0 0 1.671 1.671 0

Verschil

0 0

Deze reserve was bedoeld om investeringen in bovenwijkse voorzieningen af te stemmen met de Concernverslag 2008

208

1.000 117

Balans met toelichting afdrachten van het Grondbedrijf, nu inzake Noordhove en Oosterheem. e

Overeenkomstig het raadsbesluit van 10 juli 2008 (1 Tussenbericht 2008) is de reserve per 31 december 2008 opgeheven en is het restsaldo via het Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen toegevoegd aan de vrij inzetbare reserve. In het vervolg worden de afdrachten in het kader van de stadsuitleg ook aan de vrij inzetbare reserve toegevoegd. Onttrekkingen in 2008 x via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve (i.v.m. opheffen reserve)

A5. Reserve versterking financiële positie Grondbedrijf

Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 14.542 +1.110 9.915 3.688 287 25 19.315

1.000 1.671

Verschil

6.227 262

Deze reserve is bedoeld om tezamen met de reserve in verband met risico’s Grondbedrijf te waarborgen dat het totaal van de risico’s binnen het Grondbedrijf afdoende kan worden gedekt. De reserve versterking financiële positie Grondbedrijf vormt het belangrijkste onderdeel van de weerstandscapaciteit van het Grondbedrijf. Vooruitlopend op de definitieve resultaatbestemming wordt jaarlijks 50% van het resterend resultaat van het Grondbedrijf aan deze reserve toegevoegd. Toevoegingen in 2008 x van progr. 9 i.v.m. 50% batig exploitatieresultaat grondexploitatie van progr. 9 i.v.m. budgetneutrale budgetoverheveling 50% project Vestia Dorp van 2008 naar 2009

1.000 3.663

Onttrekkingen in 2008 x naar progr. 9 i.v.m. budgetneutrale budgetoverheveling 50% project Vestia Dorp van 2008 naar 2009

1.000

25

25

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De verschillen zijn veroorzaakt doordat de begrote toevoegingen en onttrekkingen gebaseerd zijn op de herziene grondexploitaties van 2008 terwijl de toevoegingen en onttrekkingen in de rekening gebaseerd zijn op het voorstel aan de raad om herziene grondexploitaties per 1 januari 2009 vast te stellen (verwachting in de vergadering van 6 april 2009). Dit is in de rekening verwerkt in lijn met het raadsbesluit e van 17 november 2008 (2 Tussenbericht), waarbij vanaf 2008 geautoriseerd is om 50% van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf met deze reserve te verrekenen, ongeacht het hiervoor begrote bedrag.

A6. Reserve in verband met risico's Grondbedrijf Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 9.345 –97 30 0 3.201 1.200 8.048

Verschil

30 2.001

Deze reserve dient ter beperking van het risico dat vanuit de winstgevende grondexploitaties te vroeg winst wordt genomen. Het risico heeft enkel betrekking op die grondexploitaties waarvoor tussentijds winst is genomen. Deze reserve bedraagt op peildatum 2,5% van de nog te maken kosten en de nog te realiseren verkoopopbrengsten tot maximaal het bedrag van de gecumuleerde tussentijdse winstnemingen. Onttrekkingen in 2008 naar progr. 9 voor het verschil tussen de benodigde omvang van de risicoreserve per 31 december 2008 en 31 december 2009 209

x

1.000 1.200

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De verschillen zijn veroorzaakt doordat de begrote toevoegingen en onttrekkingen gebaseerd zijn op de herziene grondexploitaties van 2008 terwijl de toevoegingen en onttrekkingen in de rekening gebaseerd zijn op het voorstel aan de raad om herziene grondexploitaties per 1 januari 2009 vast te stellen (verwachting in de vergadering van 6 april 2009).

B1. Reserve algemeen dekkingsmiddel Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 57.580 0 10.190 10.190 797 797 66.973

Verschil

0 0

Deze reserve dient om door middel van de rente-toerekening aan de rekening van baten en lasten een bijdrage te leveren aan de exploitatie. De reserve vervult daarmee de functie van financiering van de “lopende begroting”. Toevoegingen in 2008 x via progr. 4 van vrij inzetbare reserve t.b.v. dekking extra kosten i.v.m. faillissement Boers via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van brede bestemmingsreserve (o.g.v. reservenota 2005)

1.000 5.861 4.329

Onttrekkingen in 2008 x 1.000 naar progr. 5 i.v.m. dekking kosten inbouwpakket en inventaris voor buurten ontmoetingsruimte Bijdorplaan (van Vidomes) 630 naar progr. 5 i.v.m. dekking extra huisvestingskosten door vertraging brede school Palenstein 152 naar progr. 4 i.v.m. budgetoverheveling van 2007 voor herfasering realisatie brede school Palenstein 15

B2. Brede bestemmingsreserve Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 7.950 0 229 229 7.555 5.746 2.433

Verschil

0 1.809

Deze reserve is bedoeld om inzicht te geven in het verloop van dekking van expliciet door de raad genoemde investeringen en geraamde exploitatielasten. Toevoegingen in 2008 via progr. 12 van reserve groot onderhoud bovengronds t.b.v. dekking kosten omgevingswerken RandstadRail

x

Onttrekkingen in 2008 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve algemeen dekkingsmiddel (o.g.v. reservenota 2005) via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve frictieverschillen Oosterheem (t.b.v. dekking tekort door vertraagde oplevering Oosterheem) naar progr. 12 i.v.m. dekking herinrichtingskosten stadshart (tot max. begrote bedrag) naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten omgevingswerken RandstadRail naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. kaderplan Oosterheem naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten afronding Noord West naar progr. 3 i.v.m. dekking kosten speelbeleid e naar progr. 1 i.v.m. dekking kosten project digidos (eerste 1/5 deel restitutie investeringsbijdrage van Welzijn)

x

1.000 229 1.000 4.329 693 235 154 199 50 46 40

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere onttrekking komt vooral doordat de kosten van omgevingswerken RandstadRail en afronding Noord West door vertraging in de uitvoering lager zijn uitgevallen dan begroot. De verdere uitvoering van omgevingswerken Randstadrail en afronding Noord-west is doorgeschoven naar 2009. Concernverslag 2008

210


B3. Rente-egalisatie reserve Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 2.250 +260 0 799 56 0 3.309

Verschil

–799 56

Het doel van de rente-egalisatiereserve is om gedurende een periode van langer dan één jaar de negatieve effecten van een hoge rentedruk op te vangen. Uitgegaan wordt van een periode van vijf jaar. De bovengrens is bepaald op 6 miljoen (oorspronkelijk ƒ 12 miljoen). In de periode van vijf jaar kan hiermee een hogere rentedruk van maximaal 1,5% per jaar worden opgevangen. De ondergrens bedraagt 0,00. Door de aanwezigheid van deze reserve zijn schommelingen in de marktrente niet elk jaar van invloed op het financiële beeld bij de politieke besluitvorming. Toevoegingen in 2008 van progr. 8 i.v.m. batig renteresultaat 2008

x

1.000 799

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De afwijking ten opzichte van de begroting is geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 10 juli 2008 e betreffende het 1 Tussenbericht. Daarbij is besloten om met ingang van 2008 de rentetoevoeging aan reserves te baseren op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voorvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening te verrekenen met de rente egalisatiereserve.

B4. Egalisatiereserve BCF Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

–23 0

Deze reserve is bij de inwerkingtreding van het btw-compensatiefonds in 2002 ingesteld voor het opvangen in saldi tussen enerzijds de korting op de algemene uitkering uit het gemeentefonds in het kader van het BTW-compensatiefonds en anderzijds de totale teruggave van de compensabele BTW op overheidsactiviteiten. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

x

1.000 94

Onttrekkingen in 2008 naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. gedeeltelijke dekking BCF-nadeel

x

1.000 2.138

B5. Reserve flankerend beleid Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 787

Deze reserve is ingesteld om kosten op te vangen die het gevolg zijn van bezuinigingstaakstellingen. De spelregels zijn vastgelegd in de notitie “Besteding budget flankerend beleid” (raadsbesluit 26-05-2003). Om in de komende jaren de extra kosten voor vanuit de uitrol Bouwstenennotitie voortvloeiende organisatieveranderingen op te vangen is de reserve in 2007 met 3 miljoen opgehoogd ten laste van de vrij inzetbare reserve. Onttrekkingen in 2008 naar progr. 8 t.b.v. dekking kosten flankerend beleid 211

x

1.000 1.013

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting e Bij het 2 Tussenbericht 2008 (raadsbesluit van 17 november 2008) is de voor 2008 geraamde onttrekking op basis van een geactualiseerd bestedingsplan verhoogd met 1,5 miljoen tot 1,8 miljoen. Dit bedrag was grotendeels gebaseerd op een claim als gevolg van de reorganisatie van de afdeling Werk, Zorg en Inkomen. Deze claim is in werkelijkheid ca 7 ton lager uitgevallen. Per categorie Flankerend Beleid zijn in 2008 de volgende kosten gemaakt: Kosten Categorie x 1.000 Loongebonden kosten 558 HRM instrumentarium (eHRM, gen. functiegebouw) 200 Opleiding, vorming en training 255

B6. Reserve meerjaren investeringsplan projecten (MIP)


bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 10.995 +9.387 30.241 23.976 14.101 9.303 35.055

Verschil

6.265 4.798

Deze reserve is bedoeld om investeringen die voortvloeien uit het MIP van dekking te voorzien. Binnen de reserve MIP is in 2007 een budget ingesteld ten behoeve van het realiseren van toegevoegde ruimtelijke kwaliteit (i.p.v. het instellen van een fonds kwaliteitsimpuls ruimtelijke leefomgeving). Toevoegingen in 2008 van progr. 9 i.v.m. in 2008 terugontvangen BOR-gelden van Bleizo via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve (volgens Voor- en Najaarsnota 2008) van progr. 9 i.v.m. 50% batig exploitatieresultaat grondexploitatie van Overzicht alg. dekkingsmiddelen (collegeakkoord) van progr. 9 i.v.m. BLS-subsidie van Haaglanden (voor woningproductie in 2008) via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve van div. progr. i.v.m. budgetneutrale budgetoverhevelingen van 2008 naar 2009 via progr. 12 van reserve groot onderhoud bovengronds t.b.v. dekking kosten parkeerplaatsen

x

Onttrekkingen in 2008 x via progr. 9 t.b.v. toevoeging aan voorziening nadelige complexen (Grondbedrijf) i.v.m. negatieve saldo grondexploitatie Culturele As via progr. 9 t.b.v. toevoeging aan reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf) naar progr. 8 t.b.v. dekking kosten dienstverlening / uitbreiding openingstijden publiekshal naar progr. 10 i.v.m. dekking kosten Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer naar progr. 10 i.v.m. dekking kosten Zoetermeerse Ondernemersagenda (Sociaal economische agenda) via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve naar progr. 9 i.v.m. dekking kosten Zorghart naar progr. 10 i.v.m. dekking kosten revitalisering Noordelijk bedrijventerrein naar progr. 3 i.v.m. kosten opstellen natuurdatabank (tot max. begrote bedrag) van div. progr. i.v.m. budgetneutrale budgetoverhevelingen van 2008 naar 2009 naar progr. 5 i.v.m. dekking kosten toegankelijkheid gemeentelijke gebouwen naar prog. 9 i.v.m. dekking kosten Boerhaavelaan naar prog. 9 i.v.m. dekking kosten Nieuwe initiatieven naar diverse programma’s i.v.m. diverse aanwendingen kleiner dan 100.000

1.000 10.000 8.000 3.823 1.100 495 400 85 73 1.000 4.008 2.065 845 505 361 185 150 128 125 122 102 100 100 507

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere toevoegingen van in totaal 5.427.000 komen door: 197.000 lager uitgevallen BLS-subsidie van Haaglanden (door lager aantal gebouwde sociale woningen (progr. 9) 5.230.000 door de lagere batige resultaten van de grondexploitatie-producten (progr. 9). Op grond e van raadsbesluit van 17 november 2008 betreffende het 2 Tussenbericht is vanaf 2008 geautoriseerd om 50% van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf aan deze reserve toe te voegen, ongeacht het hiervoor begrote bedrag. Concernverslag 2008

212

Balans met toelichting De lagere onttrekkingen van in totaal 4.798.000 komen door: 1.347.000 minder naar progr. 11 i.v.m. dekking kosten normalisatie woonwagenlocatie Bleiswijkseweg 1.870.000 minder naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen 678.000 minder naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten parkeervoorzieningen 242.000 minder naar progr. 9 i.v.m. dekking kosten beheer/onderhoud De stad, het land en de plas 231.000 minder naar progr. 1 i.v.m. dekking kosten Zoetermeerse Ondernemersagenda (Sociaal economische agenda) 190.000 minder naar progr. 10 i.v.m. dekking kosten revitalisering Noordelijk bedrijventerrein 122.000 minder naar progr. 9 i.v.m. dekking kosten diverse projecten Grondbedrijf 118.000 diverse verschillen kleiner dan 100.000

B7. Reserve frictieverschillen Oosterheem


bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 0 0 2.293 2.293 2.293 2.293 0

Verschil

0 0

Deze reserve is ingesteld op basis van de besluitvorming bij het voorjaarsdebat op 27 juni 2005. De reserve dient om incidentele tegenvallers op te vangen. Dit betreffen tegenvallers als gevolg van een gewijzigde woning- / inwonerprognose in de deelmeerjarenbegroting van de wijk Oosterheem. Toevoegingen in 2008 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve (t.b.v. dekking tekort Oosterheem 2008) via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van brede bestemmingsreserve (t.b.v. dekking tekort door vertraagde oplevering Oosterheem)

x

Onttrekkingen in 2008 naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking tekort Oosterheem 2008 naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking tekort door vertraagde oplevering Oosterheem

x

B8. Reserve Palenstein Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


1.000 1.600 693 1.000 1.600 693

Verschil

0 0

Deze reserve is ingesteld op basis van de besluitvorming bij het voorjaarsdebat op 27 juni 2005. De reserve dient om tijdelijke tegenvallers op te vangen. Dit betreffen tegenvallers als gevolg van de herstructurering van de wijk Palenstein. De herstructurering heeft een tijdelijk negatief effect op de inwoner- en woningaantallen van Zoetermeer en daarmee op de inkomsten in de begroting. Toevoegingen in 2008 via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve (t.b.v. frictieverschillen herstructurering Palenstein)

x

Onttrekkingen in 2008 naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking frictieverschillen herstructurering Palenstein

x

213

1.000 170 1.000 170

Concernverslag 2008


B9. Reserve EUinitiatieven Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 0

In 2004 is een zogeheten ‘Revolving Fund subsidieverwerving’ ingesteld. In 2006 is dit gewijzigd in de huidige reserve. De reserve wordt gevoed uit de netto-subsidieopbrengsten van EU-projecten (het surplus aan vrije subsidiemiddelen). Uit dit budget kan de incidentele inzet van vakinhoudelijke medewerkers aan subsidieverwervingsprojecten worden vergoed aan de betreffende afdelingen. Met die restrictie, dat de netto inkomsten uit de betreffende subsidieprojecten jaarlijks worden toegevoegd aan het ‘revolving fund’. Het plafond van de reserve in gesteld op een maximum van 150.000. In 2008 zijn geen kosten gedekt dan wel netto opbrengsten gerealiseerd in relatie tot deze reserve.

B10. Reserve knelpunten P-budget Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 9 –9 0 0 0 0 0

Verschil

0 0

Deze reserve was ingesteld om tegenvallers in de personeelsbudgettering die betrekking hadden op reorganisaties uit de jaren ’90 op te vangen. De laatste verplichting is in 2007 voldaan. Daarom is bij de resultaatbestemming jaarrekening 2007 (raadsbesluit 5 juni 2008) besloten het restsaldo te laten vrijvallen naar de vrij inzetbare reserve en is tevens besloten de reserve op te heffen.

B11. WOZ egalisatie reserve Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

–1 1

Het doel van de reserve was het egaliseren van de lastendruk in de begroting tussen de jaarlijks nagenoeg vaste vergoeding voor de uitvoeringskosten in het kader van de Wet WOZ en de jaarlijks wisselende kosten voor de feitelijke uitvoering. Die kostenwisselingen hielden verband met de hertaxatie en daarop volgende bezwaren. Omdat vanaf 2007 sprake is van een jaarlijkse herwaardering is egalisering van de lastdruk niet meer e nodig. Daarom is de reserve per eind 2008 opgeheven (raadsbesluit 2 Tussenbericht dd. 17 november 2008) en is het restant vrijgevallen ten gunste van het Overzicht algemene dekkingsmiddelen. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

x

1.000 4

Onttrekkingen in 2008 naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking WOZ-kosten naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. opheffing reserve

x

1.000 75 74

Concernverslag 2008

214


B12. Reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting



Verschil

0 0

Het doel van deze reserve is de instandhouding van de in het verleden gedane investeringen in accommodaties van de hoofdafdeling Bestuur, te weten Stadhuisplein 1, Zuidwaarts en Argonstraat. Het meerjarenplan groot onderhoud, dat als onderbouwing van de reserve dient, is nog steeds onder constructie. Naar verwachting wordt dit medio 2009 opgeleverd. Aan een actualisatie van het meerjarenbestedingsplan wordt nog gewerkt. Dit plan zal in het najaar van 2009 ter besluitvorming worden voorgelegd. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

B13. Reserve Integraal Veiligheidsbeleid Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 0 +54 0 0 0 0 54

x

1.000 30

Verschil

0 0

Deze reserve is op 9 juli 2007 door de raad ingesteld (via aangenomen amendement B). Daarbij is besloten om hierin de middelen die beschikbaar komen voor de aanschaf van een verplaatsbaar/mobiel camerasysteem onder te brengen. De reserve kan worden aangesproken om in het kader van het integrale veiligheidsbeleid maatregelen, waaronder ook cameratoezicht, te treffen tegen onveilige situaties in de openbare ruimte. Bij de resultaatbestemming jaarrekening 2007 (raadsbesluit 5 juni 2008) is besloten een eerste storting in deze reserve te doen van het niet bestede deel van het budget voor mobiel cameratoezicht (binnen programma 7).

B14. Reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem


bedragen x Begroting 2008 na wijziging

475 65

1.000

Rekening 2008 1.343 0 484 65 1.762

Verschil

–9 0

Voorheen was dit de Reserve nieuwe wijken. Die was bedoeld om (eenmalige) initiatieven in of ten behoeve van de nieuwe wijken te realiseren. Via een memo aan de raad dd 15 juni 2005 is de naam gewijzigd in Reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem. Toevoegingen in 2008 x van progr. 2 storting uit stelpost nieuwe wijken (vanuit bestedingsprogr. WZ-subsidies) e van progr. 5 ivm 2 deel terugstorting tijdelijke bilbliotheekvoorziening Oosterheem (moties bibliotheek) van progr. 2 i.v.m. restant stelpost nieuwe wijken van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging van progr. 2 i.v.m. rente tijdelijke bilbliotheekvoorziening Oosterheem (moties bibliotheek) 215

1.000 250 138 56 36 4

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Onttrekkingen in 2008 e naar progr. 2 i.v.m. dekking kosten 2 termijn Moedercentrum Oosterheem

B15. Reserve aanpasbaar verbouwen WVG Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


x

1.000 65

Verschil

0 0

Deze reserve is bedoeld voor de beschikbaarstelling van subsidie voor aanpassingen aan woningen waarin gehandicapten zijn gehuisvest. In 2008 zijn de laatste woningaanpassingen ten laste van deze reserve gefinancierd. In verband hiermee e is bij het 2 Tussenbericht (raadsbesluit dd. 17 november 2008) besloten de reserve op te heffen.

B16. Reserve investeringen voor sportverenigingen



Verschil

0 0

Deze reserve is bedoeld voor de dekking van subsidies aan sportverenigingen. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

B17. Reserve bevordering toegankelijkheid



x

1.000 2

Verschil

0 170

Deze reserve is bedoeld voor de bekostiging van maatregelen, die de toegankelijkheid van accommodaties voor gehandicapten (visueel gehandicapten, auditief gehandicapten en mensen die gebruik maken van een rollator, rolstoel of scootmobiel) moet verbeteren. Het actieplan toegankelijkheid is bij raadsbesluit van 28 januari 2008 vastgesteld. Toevoegingen in 2008 x 1.000 van progr. 5 i.v.m. actieplan toegankelijkheid

100

Onttrekkingen in 2008 naar progr. 5 i.v.m. dekking toegankelijkheidskosten (naast die van aanpassingskosten van gemeentelijke gebouwen ten laste van de reserve MIP)

x

1.000 69

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere onttrekking komt doordat de toegankelijkheidskosten lager uitvielen dan begroot. Voor een deel worden in 2008 opgedragen werkzaamheden door capaciteitsgebrek pas in 2009 uitgevoerd.

Concernverslag 2008

216


B18. Reserve kunstopdrachten Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

–5 103

Het doel van deze reserve is het hebben van de mogelijkheid tot het concentreren van middelen bij het gunnen van kunstopdrachten. Bij herinrichting van het openbaar gebied wordt 1% van de bouw- herinrichtingskosten beschikbaar gesteld voor kunstobjecten op of bij het gebouw of gebied. Deze middelen worden al in een vroeg stadium beschikbaar gesteld terwijl de kunstobjecten vaak aan het einde van een bouwtraject of zelfs daarna plaatsvinden. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

x

1.000 21

Onttrekkingen in 2008 x naar progr. 5 i.v.m. dekking kosten uitvoering Masterplan beeldende kunst Oosterheem

1.000 10

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere onttrekking komt doordat er in de uitvoering van de werkzaamheden vertraging is opgetreden.

B19. Reserve groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties



127 112

1.000

Rekening 2008 1.401 +274 0 1.675 0

Verschil

127 –1.563

Deze reserve is bedoeld voor de instandhouding (groot onderhoud) van de sociaal-culturele accommodaties. In afwachting van de vorming van een reserve of voorziening groot onderhoud Welzijns- of sportaccommodaties is hierin tevens 300.000 opgenomen t.b.v. sportaccommodaties. Bij raadsbesluit van 17 november 2008 is besloten deze reserve als sub-reserve onder te brengen van een nieuw ingestelde bestemmingsreserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties (zie nr. B31). Gelijktijdig is het Beheerskader Welzijnsaccommodaties 2008-2047 vastgesteld. Onttrekkingen in 2008 naar reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties (zie nr. B31)

x

1.000 1.675

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting Het verschil bij de toevoegingen komt doordat de rentetoevoeging voor deze reserve is verantwoord op de nieuw ingestelde reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties. De overschrijding bij de onttrekkingen wordt niet als onrechtmatig aangemerkt omdat het een herrubricering van de reserve gaat.

217

Concernverslag 2008


B20. reserve groot onderhoud buitensport


bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 1.867 0 112 0 1.867 1.867 0

Verschil

112 0

Deze reserve is bedoeld voor de instandhouding van de in het verleden gedane investeringen buitensport accommodaties. In afwachting van de vorming van een reserve of voorziening groot onderhoud Welzijns- of sportaccommodaties zijn hierin tevens extra middelen gestald. Bij raadsbesluit van 17 november 2008 is besloten deze reserve als sub-reserve onder te brengen van een nieuw ingestelde bestemmingsreserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties (zie nr. B31). Gelijktijdig is het Beheerskader Welzijnsaccommodaties 2008-2047 vastgesteld. Onttrekkingen in 2008 x via progr. 6 i.v.m. restant middelen naar reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties

1.000 1.867

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting Het verschil bij de toevoegingen komt doordat de rentetoevoeging voor deze reserve verantwoord is op de nieuw ingestelde reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties.

B21. Reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgebouwen



1.000

Rekening 2008

Verschil

1.401 0 63 480 984

63 480

0 0

De reserve dient voor het opvangen van de financiële effecten van het terugbrengen van de afschrijvingstermijnen van onderwijsgebouwen van 60 naar 40 jaar en de afschrijvingstermijnen van inventaris van 60 naar 20 jaar. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

x

1.000 63

Onttrekkingen in 2008 x naar progr. 4 i.v.m. dekking hogere kapitaallasten 2008 a.g.v. verkorting afschrijvingstermijn van geactiveerde investeringen schoolgebouwen van 60 naar 40 jaar

1.000

B22. Reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 9.640 0 2.372 2.435 567 567 11.508

480

Verschil

–63 0

Deze reserve is ingesteld om pieken en dalen in de lasten van investeringen te egaliseren. Op deze wijze ontwikkelen de lasten zich in de jaren geleidelijk en minder schoksgewijs. Dit is noodzakelijk aangezien de schoolgebouwen (vooral in het voortgezet onderwijs) in een relatief korte periode zijn neergezet en daarom ook de kosten van renovatie of herbouw in een korte periode op de gemeente af zullen komen. De kapitaallasten dalen jaarlijks maar zodra de vervangingen zich aandienen zullen deze explosief stijgen. Concernverslag 2008

218

Balans met toelichting De reserve is in 2004 herijkt. Dit herijken vindt elke 5 jaar opnieuw plaats, dus de eerstvolgende is in 2009. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging van progr. 4 i.v.m. reguliere toevoeging volgens beheersplan

x

1.000 255 2.180

Onttrekkingen in 2008 naar progr. 4 i.v.m. dekking kapitaallasten van geactiveerde investeringen

x

1.000 567

B23. Reserve investeringsimpuls amateurverenigingen



Verschil

–3 10

Deze reserve is bij raadsbesluit van 28 november 2005 ingesteld voor de dekking van subsidies op grond van de verordening investeringssubsidie en gemeentegarantie amateurverenigingen, die op 23 februari 2006 door de raad is vastgesteld. Op grond van de verordening is het college bevoegd te besluiten over de verstrekking van de subsidie. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging van progr. 6 i.v.m. reguliere toevoeging

x

1.000 11 445

Onttrekkingen in 2008 naar progr. 6. i.v.m. dekking kosten investeringssubsidies aan amateurverenigingen naar progr. 6. i.v.m. ged. dekking kosten kunstgrasvelden

x

1.000 45 38

B24. Reserve ESF Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 0

Deze reserve is in 2006 ingesteld en is bedoeld ter dekking van eventuele terugbetalingen uit lopende ESF-subsidieregelingen. Over de afronding van deze regelingen zijn rechtszaken geweest. De uitkomst van deze rechtszaken heeft voor de gemeente Zoetermeer geen (extra) nadelige gevolgen gehad.

B25. Reserve kinderopvang Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 1.148 0 0 0 146 0 1.148

Verschil

0 146

Deze reserve is bij de vaststelling van het Concernverslag 2005 (resultaatbestemming) ingesteld om de (bonus)middelen, die in 2005 van het ministerie naar aanleiding van de verantwoording van de Regeling Kinderopvang en Buitenschoolse opvang (RKB) zijn ontvangen, beschikbaar te houden voor activiteiten kinderopvang (in de breedste zin) en cofinanciering. Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting Bij de regeling Dagarrangementen is aanzienlijk minder uitgegeven dan begroot. De oorzaak ligt hier 219

Concernverslag 2008

Balans met toelichting vooral bij de externe partners, die ondanks herhaalde verzoeken daartoe, geen declaraties voor gemaakte kosten bij de gemeente hebben ingediend. De geplande onttrekking uit de reserve kinderopvang is daardoor voor 2008 achterwege gebleven.

B26. Reserve Brede School Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 0

Deze reserve is in 2007 ingesteld in het kader van het project Dagarrangementen (cofinanciering gemeente) en Combinatiefuncties en de uitbreiding met vijf Brede School clusters, dat in de jaren 2007 t/m 2010 wordt uitgevoerd. De kosten hiervan wordt gedekt ten laste van de reserve kinderopvang, waarin de verkregen bonusgelden van twee ministeriële regelingen zijn opgenomen. Tevens is besloten om, indien in enig jaar de middelen (voor de uitbreiding met vijf Brede School clusters) niet geheel zijn besteed, de niet bestede middelen te storten in de reserve Brede School.

B27. Reserve ID-banen Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 1.334 –46 0 0 0 0 1.288

Verschil

0 0

Deze reserve is ingesteld bij het Resultatendebat van 31 mei 2007 betreffende de vaststelling van het Concernverslag 2006. De reserve is gevoed uit de vrijval van de ID-voorziening ad 1.333.686 in de rekening 2006. De reserve is bestemd voor de afwikkelingen van de ID-regeling. Dit betreft zowel de Zoetermeerse ID-banen als de ID-banen voor Zoetermeerders die buiten onze gemeente werken (buitensteedse ID-ers). In een memo van 15 december 2008 aan raad is gemeld dat deze reserve niet meer nodig is. De grootste groep buitensteedse ID-ers zijn per 1-1-2009 door de gemeente Den Haag ontslagen en krijgen vanaf dat moment een uitkering op grond van de ww/wao/wwb e.d.. Voor de verplichtingen voor een resterende kleine groep buitensteedse ID-ers (57,5 jaar en ouder) is voldoende ruimte in het participatiebudget. De kosten van de reguliere ID-ers per begin 2009 zijn dusdanig in omvang en kosten geslonken dat deze ook ten laste van het participatiebudget kunnen worden gebracht. Daardoor is de instandhouding van de reserve niet meer nodig.

B28. Reserve Oudkomers Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 0

Deze reserve was ingesteld bij het Resultatendebat van 31 mei 2007 betreffende de vaststelling van het Concernverslag 2006. De reserve is gevoed uit de vrijval van de voorzieningen Oudkomers 54 gemeenten en Oudkomers 25 gemeenten 2005 in de rekening 2006. De reserve dient in de geest van de wet besteed te worden aan oudkomers. Omdat er geen kosten meer worden verwacht is bij de resultaatbestemming jaarrekening 2007 (raadsbesluit 5 juni 2008) besloten het restsaldo te laten vrijvallen naar de vrij inzetbare reserve en is tevens besloten de reserve op te heffen. Concernverslag 2008

220


B29. Reserve Vluchtelingen / asielzoekers



Verschil

0 0

Deze reserve is ingesteld bij het Resultatendebat van 31 mei 2007 betreffende de vaststelling van het Concernverslag 2006. De reserve is gevoed uit de vrijval van de voorziening vluchtelingen/asielzoekers ad 190.060. De reserve is bedoeld om de restanten van de doeluitkering (middelen van derden die specifiek besteed moeten worden) beschikbaar te houden voor opvang en begeleiding van vluchtelingen / asielzoekers. Dit is voldoende voor de subsidie aan de Stichting Vluchtelingenwerk Zoetermeer tot 2010. Onttrekkingen in 2008 x naar progr. 2. i.v.m. dekking subsidiekosten aan Stichting Vluchtelingenwerk Zoetermeer

B30. Reserve Invoeringskosten Wet Inburgering



1.000 63

Verschil

0 0

Deze reserve is ingesteld bij het Resultatendebat van 31 mei 2007 betreffende de vaststelling van het Concernverslag 2006. Daarbij zijn de in 2006 via de algemene uitkering ontvangen middelen voor de invoering van de nieuwe Wet Inburgering toegevoegd aan deze reserve om daarmee de invoeringskosten van de nieuwe Wet Inburgering in 2007 te dekken. Aangezien de laatste kosten in 2007 zijn verantwoord is bij de resultaatbestemming jaarrekening 2007 (raadsbesluit 5 juni 2008) besloten de reserve op te heffen.

B31. reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties


bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 0 0 2.391 4.305 698 452 3.853

Verschil

–1.914 246

Deze reserve is ingesteld bij raadsbesluit van 17 november 2008 en is bedoeld voor de instandhouding van de welzijnsaccommodaties. De instelling heeft plaatsgevonden op basis van het gelijktijdig vastgestelde Beheerskader Welzijnsaccommodaties 2008-2047. In de onderliggende prognose voor groot onderhoud wordt ervan uitgegaan dat alle welzijnsaccommodaties eeuwigdurend in stand worden gehouden. De reserve bestaat uit is onderverdeeld in de volgende twee sub-reserves: reserve groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties reserve groot onderhoud sportaccommodaties De reserve is gevoed met de restant-middelen in de bestaande reserves groot onderhoud sociaalculturele accommodaties en de reserve groot onderhoud buitensport. Tevens zijn de resultaten uit het raadsbesluit Realisatie sportcomplex Bentwoud en de overname was- en kleedaccommodaties voetbalverenigingen (080168), hierin gestort (sub-reserve sportaccommodaties). Jaarlijks wordt de reserve bijgesteld voor inflatiecorrectie. 221

Concernverslag 2008

Balans met toelichting In verband met de uit het beheersplan blijkende stijging van de onderhoudslasten wordt in eerste instantie de toekomstige vrijval van kapitaallasten van accommodaties ingezet als dekking voor de oplopende stortingen in de reserve. Om een ‘’normaal en niet negatief verloop van de reserve” te garanderen, wordt in 2010 een bedrag van 6 miljoen uit de reserve algemeen dekkingsmiddel overgeheveld naar deze reserve. De hieruit voortvloeiende budgettaire druk in de begroting wordt gedekt door het onderhoudsbudget jaarlijks te verlagen met de rente (4,5%) over dit bedrag. Het saldo in de reserve is daarna voldoende om de kosten van groot onderhoud te dekken. Bij elke herijking wordt gekeken of (gedeeltelijke) terugstorting naar de reserve algemeen dekkingsmiddel kan plaatsvinden. Toevoegingen in 2008 via progr. 6 i.v.m. restant-middelen uit reserve groot onderhoud buitensport van reserve groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties (zie nr. B19) van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging (van voormalige reserves (groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties en buitensport) via progr. 5 i.v.m. jaardotatie voor sociaal-culturele accommodaties via progr. 6 i.v.m. jaardotatie voor sportaccommodaties

x

Onttrekkingen in 2008 naar progr. 5 i.v.m. dekking groot onderhoud kosten sociaal-culturele accommodaties naar progr. 6. i.v.m. dekking groot onderhoud kosten sportaccommodaties

x

1.000 1.867 1.675 212 27 524 1.000 51 401

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De hogere toevoegingen worden veroorzaakt doordat de begroting niet geheel is aangepast op de herrubricering van de reserves groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties en de reserve groot onderhoud buitensport naar deze nieuwe reserve. De lagere onttrekking komt door lager uitgevallen kosten groot onderhoud in 2008. Het is de bedoeling dat dit naar 2009 doorschuift.

B32. Reserve Tour de Force Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 78

De reserve “Tour de force” is in 2004 gevormd voor de geleidelijke afbouw van het aan kapitaalwerken toegerekende VTA-percentage. Bij de projecten voor de werken van grondexploitaties is rekening gehouden met een inzet van deze middelen. De resterende middelen zijn bestemd voor diverse projecten in voornamelijk Oosterheem. Door vertraging in het ontwikkelingsgebied zijn er in 2008 geen kosten gemaakt en worden deze middelen doorgeschoven naar 2009. De opdrachten voor Oosterheem zijn in 2005 afgegeven met het toenmalige inzicht dat op korte termijn gestart kon worden met de uitgifte en bouwrijp maken van het te ontwikkelen gebied. Doordat de projectontwikkelaar de afgelopen jaren lage prioriteit heeft gegeven aan dit project is de ontwikkeling vertraagd. Afgelopen 1,5 jaar is de desbetreffende projectontwikkelaar bezig geweest bouwplan schetsen te maken die begin 2009 zijn afgerond. Vanwege de kredietcrisis is het onzeker of op korte termijn de verdere ontwikkeling doorgang kan vinden.

B33. Reserve startersleningen Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 977 0 775 775 149 112 1.640

Verschil

0 37

Bij raadsbesluit van 29 september 2003 heeft de raad ingestemd met de kadernota gemeentelijke lening voor starters op de koopmarkt. Bij raadsbesluit van 25 april 2005 is de deelnemingsovereenkomst tussen

Concernverslag 2008

222

Balans met toelichting de stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) en de gemeente Zoetermeer getekend en de betreffende verordening en gemeentelijke uitvoeringsregels vastgesteld. Maximaal zal de gemeente een bedrag van 3 miljoen aan het stimuleringsfonds als langlopende geldlening ter beschikking stellen. Hiervoor is een afzonderlijke reserve Startersleningen ingesteld door de raad. De reserve heeft een omvang gelijk aan de maximaal te verstrekken startersleningen. De leningen worden geadministreerd door de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). Deze stichting is in 1996 opgericht op initiatief van Bouwfonds en haar aandeelhouders, de Nederlandse gemeenten. SVn beheert (revolverende) fondsen van individuele gemeenten. De middelen die deze gemeenten bij SVn hebben ondergebracht zijn ' geoormerkt'voor gebruik binnen het brede werkterrein van wonen en stedelijke vernieuwing. De ingelegde gelden zijn en blijven eigendom van elke afzonderlijke gemeente. De gemeenten bepalen zelf aan wie zij uit hun fonds leningen toekennen en onder welke voorwaarden. Rente en aflossing op de leningen vloeien weer terug in het (revolverende) fonds van de gemeente. Bij raadsbesluit van 26 mei 2008 is nogmaals 3 miljoen beschikbaar gesteld voor de voortzetting van startersleningen (tot ongeveer het einde van de nu lopende collegeperiode). Voor de dekking hiervan is in 2008 775.000 vanuit de reserve volkshuisvesting Oosterheem overgeheveld naar de reserve startersleningen (via programma 11). Toevoegingen in 2008 via progr. 11 i.v.m. overheveling uit reserve volkshuisvesting Oosterheem

x

1.000 775

Onttrekkingen in 2008 x naar progr. 11 i.v.m. dekking saldo exploitatiekosten startersleningen (beheersvergoeding + kapitaallasten – ontvangen rentevergoeding niet uitgezette leningen) naar progr. 11 i.v.m. dekking kosten woonlastenonderzoek

1.000

B34. Reserve volkshuisvesting Oosterheem



105 7

Verschil

0 0

Doel van deze reserve is het beschikbaar hebben van middelen voor het realiseren van goedkope koopwoningen voor doelgroepen in Oosterheem. In totaal is 4,5 miljoen uit de grondexploitatie Oosterheem (zes tranches van 750.000 vanaf 2004) beschikbaar waarvan 3.999.500 voor dit doel is bestemd. Dit bedrag wordt over vijf jaar beschikbaar gesteld zodat jaarlijks een bedrag 799.900 besteed kan worden. ( 438.000 is betaald aan een ontwikkelaar als schadeclaim en daarnaast is vijf jaar 12.500 per jaar beschikbaar voor uren van een medewerkster die de regeling uitvoert). Bij raadsbesluit van 26 mei 2008 is 3 miljoen beschikbaar gesteld voor de voortzetting van startersleningen. Voor de dekking hiervan is in 2008 775.000 vanuit de reserve volkshuisvesting Oosterheem overgeheveld naar de reserve startersleningen (via programma 11). e

Bij het 2 Tussenbericht 2008 (raadsbesluit 17 november 2008) is de geraamde onttrekking voor de bijdrage aan doelgroepen Oosterheem ad 799.900 doorgeschoven naar de periode 2009-2012. Toevoegingen in 2008 van progr. 11 i.v.m. storting vijfde tranche conform begroting

x

1.000 750

Onttrekkingen in 2008 via progr. 11 i.v.m. overheveling naar reserve startersleningen

x

1.000 775

223

Concernverslag 2008


B35. Reserve mobiliteit Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 8.021 –916 454 454 4.626 2.698 4.861

Verschil

0 1.928

Deze reserve is in 2005 ingesteld met als doel de te betalen contributie aan het mobiliteitsfonds Haaglanden en deelfinanciering van een aantal investeringsprojecten te dekken. In januari 2008 is het uitvoeringsprogramma NMZ (Nota Mobiliteit Zoetermeer) voor 2008 geactualiseerd. In 2008 is voor de aansluiting A12 Oostweg-Afrikaweg en de aanleg ZoRo-bus/Zuidweg ca. 1,5 miljoen onttrokken en is 0,5 miljoen aan subsidie van het Stadsgewest Haaglanden toegekend. Deze projecten maken deel uit van het clusterproject A12 werken en de aanleg ZoRo-bus waarvoor de komende jaren, afhankelijk van de subsidieverstrekking, naar verwachting nog ca. 5,6 miljoen zal worden besteed. De voorlopige dekking bestaat uit ca. 4,6 miljoen subsidie ( 4,1 miljoen stadsregio Rotterdam, en 0,5 miljoen Haaglanden) en 1 miljoen van de reserve mobiliteit. In 2009 zal naar verwachting meer duidelijkheid komen over de kosten met de bijbehorende subsidie toekenning en zal de raad hierover nader worden geïnformeerd. Toevoegingen in 2008 via progr. 12 van reserve groot onderhoud bovengronds t.b.v. dekking kosten verkeersmaatregelen en ZoRobus-Zuidweg, onderdeel verkeerslichtinstallatie

x

Onttrekkingen in 2008 naar progr. 9 i.v.m. dekking kosten van mobiliteitprojecten naar progr. 9 i.v.m dekking contributie mobiliteitsfonds Haaglanden

x

1.000 454 1.000 1.963 735

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere onttrekking van 2 miljoen betreft de onttrekking voor mobiliteitsprojecten en wordt vooral veroorzaakt door lagere kosten voor de Aansluitingen A12 en regionale fietsprojecten.

B36. Reserve Interreg Encourage Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 0

Deze reserve is ingesteld in verband met de realisatie van een duurzame energievoorziening en het opzetten van parkmanagement in Oosterheem in het kader van Interreg IIIB, ter verrekening van een tijdelijk overschot tussen baten en lasten van het investeringskrediet Encourage. Het project loopt tot juli 2008, waarbij een ondergrondse warmtepomp wordt gerealiseerd. De dekking vanuit de reserve is geëindigd, de aanschaf van de warmtepomp (minus de daarvoor te ontvangen Europese subsidie) wordt geactiveerd omdat deze wordt geëxploiteerd (investering met een economisch nut). Daarom is bij de resultaatbestemming jaarrekening 2007 (raadsbesluit 5 juni 2008) besloten de reserve op te heffen.

Concernverslag 2008

224


B37. Reserve groot onderhoud bovengronds


bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 56.070 0 7.702 7.702 9.381 5.271 58.501

Verschil

0 4.110

Deze reserve is in 2006 gevormd en heeft als doel de instandhouding van de in het verleden gedane bovengrondse investeringen in de openbare ruimte. De voorziening groot onderhoud bovengronds is in e 2007 (bij het 2 Tussenbericht) opgeheven en opgegaan in deze reserve. Toevoegingen in 2008 van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging van progr. 12 i.v.m. storting volgens begroting

x

1.000 3.364 4.338

Onttrekkingen in 2008 x 1.000 e 856 via progr. 12 naar diverse andere reserves en Grondbedrijf (o.b.v. 1 Tussenbericht 2008) naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten bovengrondse investeringswerken 2008 (BOR-werken) 4.415 Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting De lagere onttrekking van 4,1 miljoen betreft de onttrekking voor BOR-werken en komt door het nog volledig kunnen uitvoeren van het OV-beheerplan. Het plan is nader uitgewerkt in projecten voor planmatig onderhoud en het wachten is op de uitwerking in eenheidsprijzen waarna het bestek kan worden opgesteld. I.v.m. de doorlooptijd voor het leveren van masten is slechts een gering bedrag besteed in 2008. In 2009 zal een grote inhaalslag gemaakt worden waarbij alle beschikbare budgetten vanuit de BOR 2005-2008 zeker voor 50% zullen worden besteed. De opdracht voor het vervangen van drie bruggen als onderdeel van de BOR 2008 is was begin 2009 in de voorbereidingsfase. Uitvoering hiervan zal plaatsvinden in 2009. Tenslotte is de uitvoering van werkzaamheden Fivelingo vertraagd doordat eerst waterleidingswerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. De aanbesteding kan niet eerder dan in 2009 plaatsvinden. De start is gepland in april 2009 en de afronding van het groen eind 2009.

B38. Bedrijfsvoeringsreserve VTA Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008


Verschil

0 0

Deze reserve is in 2007 ingesteld, waarbij het risico rondom de VTA-afrekening in belangrijke mate is verlegd van het Grondbedrijf naar de hoofdafdeling Ruimte. Het doel van de reserve is om diegene die het resultaat op de VTA budgetten sturen ook verantwoordelijk te maken voor de financiële risico’s. Primair is de reserve noodzakelijk om de splitsing tussen verantwoordelijkheden tussen het Grondbedrijf en de hoofdafdeling Ruimte administratief vorm te geven. De afwijking tussen VTA-budget en VTA-realisatie binnen de hoofdafdeling Ruimte wordt toegevoegd aan of ontrokken aan de reserve. Aan de reserve zijn de volgende voorwaarden verbonden: startsaldo 300.000 maximum saldo 300.000 jaarlijkse mutatie in de reserve m.b.v. resultaatbestemming door de raad.

225

Concernverslag 2008


B39. Reserve Duurzaam Zoetermeer Saldo 01-01-2008 Bestemming resultaat 2007 Toevoegingen 2008 Onttrekkingen 2008 Saldo 31-12-2008

bedragen x 1.000 Begroting Rekening 2008 na 2008 wijziging 370 0 1.255 1.258 214 124 1.504

Verschil

–3 90

Deze reserve is op 11 juni 2007 (Voorjaarsdebat 2007) door de raad ingesteld. De verdere uitwerking heeft plaatsgevonden via raadsbesluit van 26 november 2007, waarbij is ingestemd met het Programma “Duurzaam Zoetermeer”. Daarbij is besloten om alle daarmee samenhangende budgetten onder te brengen in deze reserve om daarmee de kosten van het bestedingsplan voor de jaren 2009 t/m 2012 te dekken. e

Bij het 1 Tussenbericht 2008 (raadsbesluit 10 juli 2008) is besloten een budget van te verschuiven van het jaar 2012 naar 2008.

20.000 aanjaaggeld

Toevoegingen in 2008 via progr. 3 uit vrij inzetbare reserve (motie 63 Voorjaarsdebat 2007) van progr. 3 i.v.m. budgetten voor het gebruik van aardgas als transportbrandstof van progr. 3 i.v.m. budget toename energiebesparing en duurzame energie via progr. 3 van reserve MIP (restant speerpunt C.6 uit collegeprogr.) van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

x

1.000 1.000 110 100 38 10

Onttrekkingen in 2008 naar progr. 3 i.v.m. dekking kosten programma Duurzaam Zoetermeer

x

1.000 124

B40. Reserve nadelige complexen (Grondbedrijf)



Verschil

0 0

Voor die exploitaties waarbij een negatief saldo dat nog niet geheel als onvermijdelijk is te beschouwen is voorzien, wordt de reserve nadelige complexen aangehouden. Deze reserve is steeds uitgedrukt in de netto contante waarde van de verwachte verliezen op grond van actuele grondexploitatieberekeningen, hierin nog niet verwerkte calculatieverschillen en specifieke besluiten.

B41. Reserve strategische aankopen (Grondbedrijf)



Verschil

0 398

Deze reserve is in 2005 door de raad ingesteld in het kader van de besluitvorming over het Aankoop Strategie Plan (ASP) 2005. De reserve heeft tot doel bij grondaankopen het verschil tussen de verwervingsprijs en marktprijs af te dekken. Bij de instelling van de reserve is besloten dat gedurende de jaren 2005 t/m 2007 jaarlijks 2,5 miljoen aan de reserve wordt toegevoegd (totaal 7,5 miljoen), dat gedurende de jaren 2006 t/m 2009 jaarlijks (maximaal) 625.000 aan de reserve wordt onttrokken en dat het resterende bedrag van 5 miljoen in principe niet voor 2010 wordt aangewend (tenzij de raad vooraf toestemming geeft).

Concernverslag 2008

226

Balans met toelichting Onttrekkingen in 2008 naar progr. 9 i.v.m. onrendabele top van de aankoopsom van een tweetal woningen (aan de Delftsewallen)

x

1.000 227

Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting In 2008 zijn er minder strategische aankopen met een onrendabele top gedaan dan begroot.

B42. Reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf)



1.000

Rekening 2008

Verschil 0 0 0 0 0

2.065 300

2.065 300

Deze reserve is gevormd via de resultaatbestemming bij de vaststelling van het Concernverslag 2005. De reserve wordt gebruikt om de middelen uit de reserve MIP, welke bestemd zijn voor de grondexploitatie herstructurering Palenstein, in te storten. Vervolgens worden deze middelen in de voorziening nadelige complexen Palenstein gestort. In principe is de bijdrage uit de reserve MIP gelijk aan de storting in de voorziening nadelige complexen. Daarom is er per eind van het jaar geen saldo. Toelichting verschil toevoegingen en onttrekkingen ten opzichte van de begroting Bij de herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2009 is door de raad besloten het voorziene tekort van de grondexploitatie Palenstein in één keer te dekken uit het resultaat 2008. Daardoor is de noodzaak van de reserve exploitatietekort Palenstein komen te vervallen. In 2008 zijn de toevoegingen en onttrekkingen uit het reserve MIP rechtstreeks (via de exploitatie, programma 9) verrekend met de voorziening nadelig complex Palenstein in plaats van via de reserve exploitatietekort Palenstein.

227

Concernverslag 2008

Balans met toelichting B. VOORZIENINGEN De groepsgewijze specificatie van de voorzieningen is als volgt: A. Middelen van derden die specifiek besteed moeten worden, vanaf 2008 met uitzondering van de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren B. Egalisatievoorzieningen C. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico' s Bruto-totaal Af i.v.m. verrekening met vlottende activa in de balans: voorzieningen dubieuze debiteuren voorziening nadelige complexen (Grondbedrijf) Netto-totaal

Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007

763 15.147 51.712 67.622

9.416 12.990 52.522 74.928

-11.844 -25.938 29.840

-9.525 -31.226 34.177

Per begin 2008 zijn, in verband met een BBV-wijziging, alle gevormde voorzieningen voor meerjarige specifieke uitkeringen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een bestedingsverplichting en een terugbetalingsverplichting opgeheven en de hierin resterende middelen vrijgevallen naar de betreffende programma’s. De daarna aan het eind van elk jaar nog niet bestede middelen van overheidslichamen of nog te ontvangen bedragen van overheidslichamen worden als transitorische balansposten verwerkt. Deze stelselwijziging is aan de orde geweest in de raad van 17 maart 2008 (begrotingswijziging bij het HAP). Voor nagenoeg alle van deze voorziening is gelijkertijd en aanvullend in de raad van 5 juni 2008 (resultaatbestemming jaarrekening 2007) een opheffingsbesluit genomen. Indien er geen terugbetalingsverplichting bestaat of als het gaat om meerjarige bijdragen van derden, geen overheid zijnde, met een specifieke bestedingsrichting / prestatieverplichting dan worden deze nog wel tot de voorzieningen gerekend. Dat laatste is het geval bij de voorziening afkoopsommen onderhoud graven. Daarnaast is in 2008 alleen de volgende nieuwe voorziening ingesteld: voorziening herstelkosten.

Concernverslag 2008

228

Balans met toelichting Verloop-overzicht van de voorzieningen: Voorziening

Saldo 01-01-2008

bedragen x

1.000

Toevoegingen

Vrijval t.g.v. de exploitatie

Aanwendingen

Saldo 31-12-2008

A. Middelen van derden die specifiek besteed moeten worden, vanaf 2008 met uitzondering van de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren 1.

Voorziening vluchtelingen/asielzoekers

0

0

0

2.

Voorziening onderwijsachterstandenbestrijding (wet GOA)

0

0

0

3.

Voorziening wet educatie beroepsonderwijs (WEB)

287

287

0

4.

Voorziening regionaal melden coördinatiepunt (RMC)

0

0

0

5.

Voorziening oudkomers (54 gemeenten)

0

0

0

6.

Voorziening inburgering oudkomers (25 gemeenten 2005)

0

0

0

7.

Voorziening cultuurbereik

0

0

0

8.

Voorziening zwemvangnet

0

0

0

9.

Voorziening beeldende kunst en vorming (BKV)

7

7

0

10. Voorziening preventiebeleid

0

0

0

11. Voorziening vrijwilligerswerk

0

0

0

12. Voorziening WWB werkdeel

4.423

4.423

0

13. Voorziening ID-banen

0

0

0

14. Voorziening intensivering controle en opsporing WWB

0

0

0

15. Voorziening wet inburgering nieuwkomers (WIN)

0

0

0

16. Voorziening nieuwe wet inburgering 2007

0

0

0

17. Voorziening hoogwaardig handhaven (bijstandverlening)

0

0

0

18. Voorziening Cultuureducatie Primair Onderwijs

13

13

0

19. Voorziening dagindeling wérkt

0

0

0

20. Voorziening LeerWerkbedrijf Stichting EcoWare

0

0

0

21. Voorziening ESF De Witte Motor

0

0

0

22. Voorziening arrangement Antilliaanse risicojongeren

79

79

0

23. Voorziening impuls opvoed- en gezinsondersteuning

35

35

0

24. Voorziening JGZ uniform deel

68

68

0

229

Concernverslag 2008

Balans met toelichting Voorziening

Saldo 01-01-2008

25. Voorziening JGZ maatwerk deel

Toevoegingen


Aanwendingen

Saldo 31-12-2008

6

6

0

495

495

0

27. Voorziening Communities that Care

0

0

0

28. Voorziening Preventieproject doorstroom VMBO-MBO 2006

0

0

0

124

124

0

0

0

0

997

997

0

32. Voorziening schuldhulpverlening

0

0

0

33. Voorziening inburgering allochtone vrouwen

0

0

0

34. Voorziening aanval op de uitval

0

0

0

35. Voorziening Opsporing uit beeld geraakte jongeren

0

0

0

35

35

0

0

0

0

26. Voorziening Buurt Onderwijs Sport (BOS)

29. Voorziening dagarrangementen 30. Voorziening brede school 31. Voorziening onderwijsachterstanden 2006 e.v.

36. Voorziening project van 7 tot 7 37. Voorziening SAM-subsidie afvalmanagement 38. Voorziening afkoopsommen onderhoud graven 39. Voorziening ISV gelden 40. Voorziening energievisie Totaal A. Middelen van derden die specifiek besteed moeten worden, vanaf 2008 met uitzondering van de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren

744

130

35

76

763

2.032

2.032

0

71

71

0

9.416

130

2.482

8.707

76

763

1.220

542

3.160

10.508

3.677

2.198

11.987

12.990

4.897

2.740

15.147

B. Egalisatievoorzieningen: 1.

Voorziening onderhoud schoolgebouwen

2.

Voorziening groot onderhoud ondergronds

Totaal B. Egalisatievoorzieningen

0

C. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's: 1.

Voorziening dubieuze debiteuren 1)

296

278

152

422

2.

Voorziening dubieuze belastingdebiteuren 2)

118

247

280

85

3.

Voorziening uitvoering Sociaal Statuut

218

14

73

159

4.

Voorziening spaarverlof

113

5

7

111

5.

Voorziening wethouderspensioenen

5.005

257

863

4.399

Concernverslag 2008

230

Balans met toelichting Voorziening

Saldo 01-01-2008

6.

Voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren 3)

7.

Voorziening sociaal-culturele accommodaties

8.

Voorziening garantiefonds

17

9.

Voorziening oudkomers 1

124

Toevoegingen

9.112

2.202


Aanwendingen

157

11.157

152

10. Voorziening nazorg Rokkeveen

152 19

1.143

11. Voorziening sanering voormalige Gasfabriek Delftsewallen

Saldo 31-12-2008

36

30

689

12. Voorziening herstelkosten

1

123

463

710

152

537

200

200

13. Voorziening uit te voeren werken (Grondbedrijf)

4.309

4.065

871

14. Voorziening nadelige complexen (Grondbedrijf) 4)

31.226

17.111

15. Voorziening dubieuze debiteuren (Grondbedrijf) 5)

0

180

Totaal C. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

52.522

24.608

22.556

2.862

51.712

Totaal alle voorzieningen

74.928

29.635

31.263

5.678

67.622

22.399

7.503 25.938 180

1-2-3 en 5) In de balans verrekend met vlottende activa (uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar, totaal 9.525.000 (zonder afrondingen x 1.000). 4) In de balans in mindering gebracht op de boekwaarde van de voorraden "Onderhanden werk".

De volgende zeven voorzieningen zijn gewaardeerd op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige (onderhouds- of uitkerings-) verplichtingen: afkoopsommen onderhoud graven, onderhoud schoolgebouwen, groot onderhoud ondergronds, uitvoering sociaal statuut, spaarverlof, wethouderspensioenen en nazorg Rokkeveen. Aan deze voorzieningen is in totaal afgerond 1 miljoen e rente toegevoegd wegens waardeaanpassing. Conform raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht is deze waardeaanpassing met ingang van 2008 gebaseerd op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie. Met uitzondering van de per begin 2008 op grond van een BBV-wijziging opgeheven voorzieningen volgt hierna een toelichting van de aard en de reden van elke voorziening en de wijzigingen daarin.Tevens zijn van de mutaties minimaal de verschillen ten opzichte van de begroting van groter dan 100.000 toegelicht.

A38. Voorziening afkoopsommen onderhoud graven

Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 744 130 35 76 763

97 25 104

Verschil

–33 –10 28

Deze voorziening dient ter dekking van de kosten die de gemeente de komende tien jaren moet maken voor de aangegane verplichting om het onderhoud aan graven te plegen en deze te ruimen.

231

Concernverslag 2008

Balans met toelichting De in 2008 van derden ontvangen afkoopsommen voor het tien-jarig onderhoud ad 94.663 zijn aan de voorziening toegevoegd. Tevens heeft een toevoeging van 35.027 plaatsgevonden wegens waardeaanpassing. De vrijval betreft de waardeaanpassing die aan de voorziening is toegevoegd. De aanwending bestaat enerzijds uit de kosten van het onderhoud, die jaarlijks ten laste van de voorziening komt, ten bedrage van 10% van de stand van de voorziening (een tiende deel van de 10jaarstermijn) en anderzijds uit kosten van het ontruimingsplan 2007 (begraafplaats Hoflaan en Binnenweg).

B1. Voorziening onderhoud schoolgebouwen Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

Verschil

2.482 1.220 0 542 3.160

1.204 0 985

–16 0 443

Deze voorziening is bedoeld om de kosten voor onderhoud aan schoolgebouwen te egaliseren. Daarmee worden sterke fluctuaties van uitgaven voor gebouwenonderhoud te voorkomen. Omdat deze voorziening is gebaseerd op contante waarde wordt deze aangepast met inflatierente. Aan de basis van deze voorziening ligt het beheerplan onderhoud schoolgebouwen. Het beheerplan wordt eens in de 5 jaar herijkt. In 2004 heeft er voor het laatst een herijking plaatsgevonden. In 2009 vindt een nieuwe herijking plaats. Jaarlijks wordt bekeken of de onderhoudslasten in dat jaar in overeenstemming zijn met de geplande uitgaven en of grote afwijkingen tot aanpassingen van het plan/begroting moeten leiden en of de voorziening nog toereikend is. De toevoegingen zijn gebaseerd op de notitie “Onderwijshuisvesting in de toekomst” uit 2000. De aanwending bestaat uit noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden, die krachten de wet - en regelgeving voor rekening van de gemeente komen.

B2. Voorziening groot onderhoud ondergronds Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

3.677 0 3.596

10.508 3.677 0 2.198 11.987

Verschil 0 0 1.398

Adequaat onderhoud van de riolering is noodzakelijk om de volksgezondheid te beschermen, de kwaliteit van de leefomgeving op peil te houden en de kwaliteit van bodem, gronden oppervlaktewater te beschermen. Deze voorziening wordt cumulatief gevoed. Naast een jaarlijks oplopende storting wordt rente aan deze voorziening toegerekend, hetgeen in het kader van het BBV is toegestaan, omdat deze voorziening op contante waarde is gewaardeerd. In die vaste rente is ook de correctie voor inflatie begrepen. In de voorziening is naast het groot onderhoud geen spaarcomponent opgenomen. Op 20 november 2006 heeft de raad het Gemeentelijk Rioleringsplan 2007 - 2011 vastgesteld. Op grond hiervan blijken de voorgenomen stortingen in de Voorziening Groot Onderhoud (VGO) ondergronds toereikend te zijn. De maatregelen voor het vervangen van het riool uit dit plan worden nader uitgewerkt in een beheerplan openbare ruimte (BOR). De aanwending van de voorziening in 2008 betreffen vooral de kosten van de volgende projecten: Nieuwbouw gemaal Rokkeveen e GRP 2002 – 2006 aanleg 2 secundaire persleiding Onderhoudsprojecten vanuit het GRP jaarschijf 2007 e

De lagere aanwending dan begroot komt vooral doordat de aanleg van de 2 buffertank bij het gemaal Rokkeveenseweg per eind 2008 nog moest worden gestart. Hiervoor is een bedrag van ca. 0,7 miljoen Concernverslag 2008

232

Balans met toelichting beschikbaar. Daarnaast is nog een deel gereserveerd voor de riolering Zeeheldenbuurt en Voorweg; dit staat gepland in 2009. Vanuit de beschikbare middelen GRP voor het jaar 2007 moet nog uitvoering worden gegeven aan de renovatie van de gemalen Seghwaert, Juweellaan en Van der Hagenstraat en voor het reliningsprogramma 2008-2011. Voor de uitvoering van de voorgenomen werkzaamheden in 2008 is een bedrag van 1.460.000 beschikbaar vanuit de voorziening. Echter dit bedrag is niet als aanwending in de begroting 2008 opgenomen. Het is de bedoeling dat dit bedrag in 2009 grotendeels wordt ingezet voor het e reliningsprogramma tot en met 2011 en het relinen van de 1 secundaire persleiding volgens een geheel nieuwe methode. Het saldo per 31 december 2008 is opgebouwd uit de lopende verplichtingen van projecten die doorlopen naar 2009 en de benodigde middelen zoals in de beheersvisie 2005-2015 vermeld. Deze benodigde middelen zijn berekend voor het eeuwigdurende groot onderhoud van riolering, zoals in de Nota Reserves is opgenomen.

B3. Voorziening groot onderhoud bovengronds Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

Verschil 0 0 0 0 0

0 0 2.148

0 0 2.148

e

Deze voorziening is in 2007 (bij het 2 Tussenbericht) opgeheven / omgezet in een reserve. Door een administratieve fout is er in 2008 ten onrechte op de voorziening nog een aanwending geraamd. Deze heeft uiteraard niet geleid tot een werkelijke aanwending op de voorziening.

C1. Voorziening dubieuze debiteuren Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 296 278 0 152 422

0 0 0

Verschil –278 0 –152

Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. afwikkeling van dubieuze (overige) debiteuren. Jaarlijks wordt de hoogte van de voorziening getoetst op toereikendheid en noodzaak. Bij het opmaken van de jaarrekening wordt steeds de hoogte van de voorziening in overeenstemming gebracht met de hoogte / risico van de dubieuze debiteuren. De conclusie op grond van de analyse per eind 2008 van het debiteurenbestand is dat 422.000 van het totaal aan de gemeente verschuldigde bedrag (excl. belastingenschulden) beschouwd moet worden als dubieus. Het was toen niet meer mogelijk om de begroting 2008, uitgaande van deze nieuwe gegevens, technisch te wijzigen en autorisatie aan de raad te vragen over de aanwending van 152.000 vanuit deze voorziening. Omdat deze voorziening in de balans verrekend is met de betreffende vorderingen is de aanwendingsoverschrijding, die overigens geheel past binnen het bestaande beleid ten aanzien van deze voorziening, niet als onrechtmatig aangemerkt.

233

Concernverslag 2008


C2. Voorziening dubieuze belastingdebiteuren Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 118 247 0 280 85

247 0 247

Verschil 0 0 –33

Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. de afwikkeling van dubieuze belastingdebiteuren. De voeding van de voorziening vindt jaarlijks plaats ten laste van de exploitatie. Het jaarlijks budget wordt direct als last in de begroting opgenomen en wordt afgestort in de voorziening dubieuze belastingdebiteuren. Een verschil in enig jaar tussen storting en feitelijke benutting van de voorziening blijft dan buiten de exploitatie. Pas eind 2008 is gebleken dat de aanwending van de voorziening de dotatie aan de voorziening met 33.000 heeft overtroffen. Het was toen niet meer mogelijk om de begroting 2008 technisch te wijzigen en autorisatie aan de raad te vragen over de hogere aanwending vanuit deze voorziening. Omdat deze voorziening in de balans verrekend is met de betreffende vorderingen is de aanwendingsoverschrijding, die overigens geheel past binnen het bestaande beleid ten aanzien van deze voorziening, niet als onrechtmatig aangemerkt. De hoogte van het debiteurensaldo geeft geen aanleiding om de hoogte van de voorziening of de jaarlijkse dotatie bij te stellen (geen herijking dus). Wanneer de in de meerjarenbegroting geraamde toevoegingen van 2009 en 2010 worden uitgevoerd en de aanwendingen 2009 en 2010 een gelijke trend vertonen met 2008 zal de voorziening eind 2010 op nul uitkomen. Vanwege de huidige economische situatie kan worden verwacht dat het aantal dubieuze belastingdebiteuren zal toenemen. Voor de voorjaarsnota 2009 wordt geanalyseerd of in hoeverre de toevoeging aan de voorziening aangepast moet worden.

C3. Voorziening uitvoering Sociaal Statuut Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

14 0 51

218 14 0 73 159

Verschil 0 0 –22

De voorziening is ingesteld in verband met kosten voortvloeiend uit de reorganisatie. Op grond van het Sociaal Statuut 1990 en 1994 zijn verplichtingen aangegaan welke doorlopen tot na 2000. Deze verplichtingen betreffen onder andere uitkeringen wegens pre-vut. Er worden nog steeds, beperkt, verplichtingen aangegaan. De voorziening loopt tot en met 2012. De toevoeging betreft de waardeaanpassing i.v.m. het op peil houden van de voorziening (om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen). De aanwending van de voorziening betreft de kosten van één persoon voor wettelijke en bovenwettelijke ww. De aanwendingsoverschrijding past binnen het bestaande beleid en de doelstelling van de voorziening en is niet eerder aan de raad gemeld omdat het om een gering bedrag gaat.

Concernverslag 2008

234


C4. Voorziening spaarverlof Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

Verschil

113 5 0 7 111

5 0 0

0 0 –7

Op grond van de CAO (CARZUWO) hebben ambtenaren tot 1 april 2006 de mogelijkheid gehad om uren te sparen, om deze later gedurende een aaneengesloten periode op te nemen (bijvoorbeeld om eerder met pensioen te gaan). Gelet op de verwachte deelname, de omvang van de aanspraken en de eisen vanuit de toen geldende comptabiliteitsvoorschriften, is in 1999 de voorziening “Spaarverlof” ingesteld. De storting in de voorziening (t.l.v. de jaarlijkse exploitatie) bestond tot 2006 uit het aantal gespaarde uren vermenigvuldigd met het uurtarief (uitgangspunt maximum functionele schaal). De toevoeging betreft de waardeaanpassing i.v.m. het op peil houden van de voorziening (om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen). De aanwending van de voorziening vindt plaats bij het opnemen van het spaarverlof. Op grond van een afspraak in de CAO gemeenten is per 1 april 2006 de verlofspaarregeling komen te vervallen. De reden hiervoor is dat met de invoering van de levensloopregeling er een nieuwe mogelijkheid bestaat voor medewerkers om te sparen voor een langere periode van verlof. De deelnemers aan de oude verlofspaarregeling behouden het reeds opgebouwde verloftegoed. Het verloftegoed kan op twee manieren worden aangewend: 1. Het verloftegoed kan worden opgenomen. 2. Het verloftegoed kan worden gekapitaliseerd. Men kan een verzoek indienen om het verloftegoed om te zetten in een geldbedrag en dit bedrag storten op de levenslooprekening. Voor deze storting gelden de randvoorwaarden van de levensloopregeling. Per 1 januari 2008 waren er vier deelnemers waarvan gedurende 2008 één deelnemer een gedeelte van zijn opgebouwde uren gestort heeft in een levensloopregeling. Per 31 december 2008 zijn er nog vier deelnemers. De hoogte van de voorziening voldoet om de toekomstige verplichtingen te kunnen dekken. De aanwendingsoverschrijding past binnen het bestaande beleid en de doelstelling van de voorziening en is niet eerder aan de raad gemeld omdat de aanwendingen pas bekend worden gedurende het jaar en het om een gering bedrag gaat.

C5. Voorziening wethouderspensioenen Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 5.005 256 0 862 4.399

256 0 851

Verschil 0 0 –11

Op grond van de invoering van de wet Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (APPA) en de toen geldende comptabiliteitsvoorschriften is in 2001 een voorziening getroffen voor toekomstige verplichtingen, welke voortvloeien uit rechten op wachtgeld en pensioen van wethouders. De jaarlijkse storting in de voorziening wordt direct als last in de begroting opgenomen en wordt afgestort in de voorziening. De hoogte van de voorziening wordt door de actuaris berekend, een herberekening door de accountant vindt eenmaal in de vijf jaar plaats. Deze herberekening heeft in 2006 plaatsgevonden. In 2008 hebben twee ex-bestuurders hun (resterend) pensioen overgedragen naar een ander pensioenfonds (totaal 590.000). Per eind 2008 zijn er 19 ex-bestuurders die een (nabestaanden) pensioen ontvangen en er zijn 13 huidige en voormalige bestuurders, die pensioenrechten hebben opgebouwd, maar nog niet de pensioenleeftijd hebben bereikt.

235

Concernverslag 2008

Balans met toelichting De toevoeging bestaat uit 200.000 i.v.m. waarde-aanpassing en brengen van de voorziening.

56.000 i.v.m. het op de juiste hoogte

De aanwendingsoverschrijding past binnen het bestaande beleid en de doelstelling van de voorziening en is niet eerder aan de raad gemeld omdat het om een gering bedrag gaat.

C6. Voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 9.112 2.202 157 0 11.157

483 0 0

Verschil –1.719 –157 0

De voorziening is ingesteld voor het deel van terugvorderingen dat waarschijnlijk oninbaar is door het ontbreken van afloscapaciteit bij de bijstandsklanten of doordat klanten vertrokken zijn met een onbekende bestemming. De toevoeging en vrijval houdt verband met de herwaardering van het debiteurenbestand (met name de fraudevorderingen). In verband met een begin 2009 door het college vastgestelde nieuwe berekeningssystematiek voor oninbare bedragen voor de verschillende debiteurengroepen heeft er een extra toevoeging aan de voorziening plaatsgevonden. Aangezien dit pas aan het eind van 2008 heeft plaatsgevonden kon de raad geen voorstel tot wijziging van de begroting meer worden gedaan. Omdat deze voorziening in de balans verrekend is met de betreffende vorderingen is de vrijvaloverschrijding, die overigens geheel past binnen het bestaande beleid ten aanzien van deze voorziening, niet als onrechtmatig aangemerkt.

C7. Voorziening sociaalculturele accommodaties Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

Verschil

152 0 0 0 152

0 0 0

0 0 0

De voorziening is in 2005 ingesteld voor asbestverwijding van sociaal-culturele accommodaties. Het saneren van asbest in accommodaties gebeurd uit kostenoverwegingen bij voorkeur gelijk met groot onderhoud. Er worden niet specifieke asbestverwijderingen gedaan. Asbestverwijdering vindt plaats in combinatie met groot onderhoud sociaal culturele accommodaties. In 2008 is geen (groot) onderhoud uitgevoerd, waarbij ook kosten zijn gemaakt voor het verwijderen van asbest. Het bedrag in de voorziening dient te worden aangehouden voor kosten voor asbestverwijdering in de komende jaren. Wel is eind 2008 een start gemaakt met werkzaamheden aan de Chaplinstrook 8, waarbij asbest is aangetroffen; de rekening voor het verwijderen komt in 2009.

C8. Voorziening garantiefonds Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

19 0 0

17 19 0 0 36

Verschil 0 0 0

De voorziening is in 2005 ingesteld ter dekking van de risico’s van afgegeven gemeentegaranties in het kader van de investeringsimpuls amateurverenigingen. Bij elke afgegeven gemeentegarantie wordt 10% van het door de gemeente gegarandeerde bedrag in de voorziening gestort.

Concernverslag 2008

236

Balans met toelichting In 2008 zijn er van een tweetal afgegeven gemeentegaranties stortingen in de voorzieningen gedaan, waarmee het totaal aantal gemeentegaranties op zes uitkomt.

C9. Voorziening oudkomers 1 Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008

Verschil

124 0 0 1 123

0 0 66

0 0 65

In 2005 is de regeling met het Rijk afgerekend en is afgesproken dat het restant van de middelen, het saldo van de voorziening ingezet mocht worden voor de naijleffecten in de loonkostensfeer/ wachtgeldregeling. De definitieve accountantsverklaring in februari 2006 ingestuurd. Afhankelijk van de definitieve afrekening van het ministerie en de afloop van de wachtgeldverplichtingen kan de voorziening in 2009 worden opgeheven. In 2007 is het aantal medewerkers, waarvoor wachtgeld moet worden betaald, teruggegaan naar één. Voor deze ene medewerker bestaan nog steeds wachtgeldverplichtingen.

C10. Voorziening nazorg Rokkeveen Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 1.143 30 0 463 710

23 0 1.631

Verschil –7 0 1.168

Deze voorziening is bedoeld voor het uitvoeren van verwachte herstratingswerkzaamheden in Rokkeveen. Aan deze voorziening wordt inflatierente berekend vanwege de vereiste aanpassing aan de verwachte prijsstijging (waardering tegen contante waarde). In 2008 was dit 30.292. De geraamde aanwending van de voorziening in 2008 betreffen vooral de kosten van de volgende twee projecten: Project Floriadepark (Deelplan Fb) Aanleg rioolpersleiding Geelgroenlaan-Groenweg-rioolgemaal Meerzicht(is uitgevoerd in 2008) De lagere aanwending dan begroot komt vooral doordat de (resterende) raming van meerjarige projecten geheel in 2008 is opgenomen. Zo zal de beoogde start van het opknappen van Floriadepark begin maart 2009 starten maar is mede afhankelijk van de ontwikkeling van een JOP aan het Morapad.

C11. Voorziening sanering voormalige Gasfabriek Delftsewallen



1.000 Rekening 2008 689 0 0 152 537

0 0 43

Verschil

0 0 –109

Deze voorziening is in 2005 ingesteld vanwege het risico dat de gemeente een bijdrage moet leveren in de toekomstige saneringskosten van het voormalige gasfabrieksterrein. Voor de onderbouwing wordt uitgegaan dat de provincie verantwoordelijk blijft en gaat saneren. Daarbij is de gemeente conform de Wet Bodembescherming verplicht tot een saneringsbijdrage van 7,5% en ook de wettelijke plicht tot aankoop van de woningen heeft financiële consequenties. Het betreft onder meer rentelasten en kosten koper. De hoogte van de voorziening is gebaseerd op basis van een in het laatste kwartaal van 2005 door de provincie gemaakte financiële verkenning. 237

Concernverslag 2008

Balans met toelichting In 2006 is de gemeente overgegaan tot de wettelijk verplichte (ingevolge paragraaf 4.4 van de Wet bodembescherming opgenomen regeling) aankoop van de op de verontreinigde bodem staande woningen Delftsewallen 13 en 14. In 2007 is dit gevolgd door de aankoop van de woning Delftsewallen 15, het voormalige gasfittershuis. Op termijn komt er een bijdrage van de provincie. De aan de koop verbonden kosten koper en rentelasten over de waarde van de grond komen (waarschijnlijk) niet voor vergoeding in aanmerking. In 2008 zijn de volgende kosten ten laste van de voorziening gebracht: rentelasten van de geactiveerde aankoopkosten Delftsewallen 13, 14 en 15 afwaardering boekwaarde Delftsewallen 15 met 20%

66.000 86.000

De afwaardering van de boekwaarde Delftsewallen 15 is opgenomen in de berekening voor de bepaling van de omvang van de voorziening en is per abuis niet opgenomen in de begroting 2008. De aanwendingsoverschrijding past binnen de doelstelling van de voorziening en is in april 2009 aan de raad gemeld.

C12. Voorziening herstelkosten Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008


1.000 Rekening 2008 0 200 0 0 200

0 0 0

Verschil –200 0 0

Deze voorziening is in 2008 ingesteld vanwege een met een huurder aangegane overeenkomst. Omdat deze overeenkomst eind 2008 is aangegaan kon de raad geen voorstel tot wijziging van de begroting meer worden gedaan. Wel is het vormen van de voorziening in april 2009 aan de raad gemeld.

C13. Voorziening uit te voeren werken (Grondbedrijf)



1.000 Rekening 2008 4.309 4.065 0 871 7.503

86 0 491

Verschil

–3.979 0 –380

De voorziening is bedoeld voor de nog uit te voeren werken die betrekking hebben op reeds afgesloten grondexploitaties. In 2007 is de hoogte van de voorziening beoordeeld aan de hand van een inventarisatie van de nog uit te voeren werkzaamheden op dat moment. De hoogte van de voorziening is toen aangepast aan de raming voor de nog uit te voeren werkzaamheden voor een vijftal afgesloten complexen. In 2008 zijn de grondexploitaties Dorpsstraat en Van Tuyllsportpark Zuid administratief afgewikkeld. Ook de grondexploitatie Centrum-West is in 2008 – conform de besluitvorming over de herziene grondexploitaties per 1 januari 2009 – administratief afgewikkeld. De hoogte van de voorziening is dus gelijk aan de raming van nog uit te voeren werkzaamheden in een achttal afgesloten grondexploitaties. In 2009 zal opnieuw worden bezien of de hoogte van de voorziening nog in overeenstemming is met een inventarisatie van de nog uit te voeren werkzaamheden op dat moment. De aanwendingsoverschrijding past binnen de doelstelling van de voorziening. Per eind 2008 is de voorziening bestemd voor de volgende nog uit te voeren werkzaamheden binnen de volgende complexen: x 1.000 Stadscentrum 525 Noordhove 1.644 Rokkeveen 1.310 Centrum-West 2.052 Dorpsstraat 750 Werflaan 11 Viaduct Westergo 483

Concernverslag 2008

238

Balans met toelichting Van Tuyllsportpark Zuid Totaal

C14. Voorziening nadelige complexen (Grondbedrijf) Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008

728 7.503 bedragen x Begroting 2008 na wijziging

1.000 Rekening 2008

Verschil

31.226 17.111 22.399 0 25.938

5.300 3.121 0

–11.811 –19.278 0

Voor de complexen waarvoor een nadelig resultaat wordt verwacht dat als onvermijdelijk is te beschouwen is eind 2008 een voorziening nadelige complexen getroffen van 25,9 miljoen. Dit deel van de voorziening is in de balans in mindering gebracht op de boekwaarde van deze complexen (voorraden onderhanden werk). Bij de herziening van de grondexploitaties zijn de contante waarden van de grondexploitaties met een nadelig resultaat bijgesteld. Aangezien de voorziening nadelige complexen op contante waarde is gewaardeerd is bij de jaarrekening 2008 de voorziening aangepast aan de herberekende contante waarden. De complexen Centrum-West, Dorpsstraat en Van Tuyllsportpark Zuid zijn in 2008 administratief afgewikkeld. De voor die complexen in de voorziening opgenomen bedragen zijn komen te vervallen. De voorziening voor de complexen Palenstein en Culturele As zijn in 2008 - ten laste van het resultaat 2008 opgehoogd dan wel gevormd tot het niveau van de contante waarde van de grondexploitaties per 1 januari 2009. De aanwendingsoverschrijding past binnen de doelstelling van de voorziening. Per eind 2008 is de voorziening bestemd voor de volgende complexen: 32 Van Leeuwenhoeklaan 42 Palenstein 52 Culturele As Totaal

C15. Voorziening dubieuze debiteuren (Grondbedrijf) Saldo 01-01-2008 Toevoegingen Vrijval ten gunste van exploitatie Aanwendingen Saldo 31-12-2008

x

1.000

638 19.109 6.191 25.938


1.000 Rekening 2008 0 180 0 0 180

0 0 0

Verschil –180 0 0

Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. afwikkeling van dubieuze debiteuren bij het Grondbedrijf. Jaarlijks wordt de hoogte van de voorziening getoetst op toereikendheid en noodzaak. Bij het opmaken van de jaarrekening wordt steeds de hoogte van de voorziening in overeenstemming gebracht met de hoogte / risico van de dubieuze debiteuren. De openstaande vorderingen van het Grondbedrijf waren per eind 2008 van dien aard dat het noodzakelijk geacht is om een voorziening te vormen. In de balans is deze voorziening verrekend met de debiteuren onder de vlottende activa.

239

Concernverslag 2008


C. Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Samengevat is de onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden als volgt: bedragen x Boekwaarde 31-12-2008

Omschrijving

1.000 Boekwaarde 31-12-2007

Opgenomen langlopende geldleningen

2.197

2.469

Langlopende schulden BWS

3.460

4.794

44

42

5.701

7.305

Waarborgsommen (op lange termijn) Totaal

Toelichting De totale rentelast voor het jaar 2008 voor de vaste schulden bedraagt afgerond

0,1 miljoen.

.

De boekwaarde van de opgenomen langlopende geldleningen per eind 2008 betreft een drietal leningen die zijn opgenomen bij de Bank voor Nederlandse Gemeenten. De looptijd van één lening met een looptijd van 20 jaar eindigt in 2013 en twee andere met een looptijd van 30 jaar in 2024. Waarborgsommen (op lange termijn) De waarborgsommen hebben betrekking op door het Grondbedrijf verhuurde objecten en aangekochte gronden. Indien de afspraken zijn nagekomen door de andere partij wordt de waarborgsom teruggestort. Schulden Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) Dit betreffen de langlopende verplichtingen in het kader van de BWS-subsidieregeling aan bewoners van koopwoningen en woningbouwcorporaties. Het bedrag per eind 2008 is onderverdeeld in “Definitief langlopende schulden” 1,6 miljoen en “Voorlopig langlopende leningen” 1,8 miljoen. Zie ook de toelichting op de balanspost financiële vaste activa, onderdeel overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer, waar bedragen zijn opgenomen aan langlopende BWSvorderingen van het ministerie van VROM en het Stadsgewest Haaglanden. Onderstaande tabel geeft de rekening van de vermeerderingen en verminderingen van langlopende schulden over 2008 op totaalniveau weer. bedragen x 1.000 Rekening Verschil Begroting 2008 begroting – 2008 (na rekening 2008 wijziging) Vermeerderingen Verminderingen Saldo

95

385

-290

1.908

1.989

-81

-1.813

-1.604

-209

Toelichting van de verschillen tussen begroting 2008 (na wijziging) en de rekening 2008, groter dan 100.000 per langlopende schuld: bedragen x 1.000 Vermeerderingen meer dan begroot Schulden Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) 299 Dit betreft een niet begrote rentebijschrijving van 299.000 die ontvangen is van het Stadsgewest Haaglanden voor de realisatie van 119 eengezinswoningen en 40 jongerenwoningen voor Oosterheem, deelplan III, vlek A.

Concernverslag 2008

240

Balans met toelichting D.

VLOTTENDE PASSIVA

De netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar bestaan uit: Boekwaarde x 1.000 eind 2008 eind 2007 6.000 0

a. kasgeldleningen b. banken girosaldi

0

3.223

c. overige schulden 1°. bij de uitkeringsadministratie (afdeling WZI) 2º. bij het Grondbedrijf 3º. waarborgsommen (op korte termijn) 4º. overige subtotaal

0 1.530 35 19.933 21.498

0 1.384 28 25.795 27.207

Totaal

27.498

30.430

Toelichting: a. kasgeldleningen Dit betreft een daggeldlening (met een looptijd van 31 december 2008 tot 2 januari 2009) die opgenomen is bij de Bank voor Nederlandse Gemeenten. c. overige schulden De in onderdeel 4º begrepen posten groter dan 0,5 miljoen betreffen: belastingdienst/loonheffing over december ( 3 miljoen), premie ABP ( 0,7 miljoen) en facturen van een drietal bedrijven voor leveringen van goederen en diensten (totaal 1,8 miljoen). De overige schulden waren per medio maart 2009 voor een groot deel afgewikkeld. De overlopende passiva bestaan uit:

Boekwaarde x

1.000

eind 2008 1.093

eind 2007 739

36 329 12.622 12.987

40 1.171 11.093 12.304

c. van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren 15.215

0

a. betalingen onderweg b. nog verschuldigde (nog te betalen) bedragen: 1°. bij de uitkeringsadministratie (afdeling WZI) 2°. bij het Grondbedrijf 3°. overig subtotaal

d. overige vooruitontvangen bedragen e. Fonds Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) f. overige overlopende passiva Totaal

834

2.719

0

755

590

1.070

30.719

17.587

Toelichting: b.3°. overige nog verschuldigde bedragen De grootste posten per eind 2008 betreffen: 1,5 miljoen terugbetalingsverplichting aan het Rijk voor sociale voorzieningen (o.a. leenbijstand) 1,4 miljoen als verwacht nog aan het Rijk terug te betalen algemene uitkering over 2007 en 2008 0,8 miljoen voor WMO-kosten 0,8 miljoen voor doorbetaling ESF-subsidie De Witte Motor aan deelnemende gemeenten 0,6 miljoen vakantiegeld uitkeringsgerechtigden 0,3 miljoen als verwachte afrekening overgangsregeling WEB/WI (inburgering) ID-college

241

Concernverslag 2008

Balans met toelichting c. van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren Verloopoverzicht per uitkering

bedragen x Saldo 01-01-2008

1.000

Toevoegingen

Vrijgevallen bedragen

Saldo 31-12-2008

1.

Rijksbijdrage Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB)

0

346

346

2.

Rijksbijdrage Wet Werk en Bijstand (WWB) / werkdeel

0

5.279

5.279

3.

Rijksbijdrage opvoed- en gezinsondersteuning

0

4

4

4.

Rijksbijdrage BDU Centra voor jeugd en gezin

0

83

83

5.

Rijksbijdrage BOS-projecten (Buurt Onderwijs Sport) (looptijd 2006-2010)

0

286

286

6.

Rijksbijdrage onderwijsachterstanden beleid 2006 e.v.

0

1.210

1.210

7.

Rijksbijdrage bestrijding voortijdige schoolverlaters (VSV) -via gemeente Den Haag- (Aanval op de Uitval)

0

209

209

8.

Rijksbijdrage kwalificatieplicht (leerplichthandhaving) -via gemeente Den Haag-

0

104

104

9.

Rijksbijdrage Ecoware

0

80

80

10. Rijksbijdrage integratietrajecten

0

4

4

11. Rijksbijdrage inburgering (cohort)

0

4.522

4.522

12. Rijksregeling invoering elektronisch kinddossier in de jeugdgezondheidszorg (EKD JGZ)

0

50

50

13. Provinciale subsidie Investering Stedelijke Vernieuwing (ISV)

0

1.953

1.953

14. Impulsbudget stedelijke vernieuwing van Senter Novem

0

281

281

15. VOHL subsidie Stadsgewest Haaglanden

0

804

804

Totaal

0

15.215

0

15.215

d. overige vooruitontvangen bedragen Dit betreffen vooral vooruit ontvangen bijdragen voor rioolaansluitingen ( 340.000), 250.000 wegens opgelegde boete aan een beleggings-maatschappij voor niet aangelegde parkeerplaatsen in de parkeergarage van het complex Spazio en rijksbijdragen voor woningaanpassingen in het kader van de WVG ( 160.000). e. Fonds Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) Het fonds had een relatie met de administratieve systematiek rondom de mutatie van langlopende vorderingen en langlopende schulden in het kader van de BWS-regeling. In het kader van deze subsidieregeling was hier 755.000 gereserveerd als verplichting voor de periode 1992-1994. Uit analyse en onderzoek is gebleken dat de betreffende particulieren waarvoor deze verplichting was opgebouwd, voornamelijk door verhuizing of herijking van het inkomen, geen recht meer hebben op de subsidie en dat de door de gemeente ontvangen subsidie niet terugbetaald moet worden. Daarom is het bedrag in 2008 vrijgevallen ten gunste van programma 11 Wonen en bouwen. f. overige overlopende passiva Dit betreffen vooral optievergoedingen voor grondverkopen ( 582.000). De optievergoedingen worden verrekend bij de verkoop. Concernverslag 2008

242


3.3.2.3 Toelichting financiële verplichtingen buiten de balanstelling Per eind 2008 bestonden de volgende, niet in de balans opgenomen, belangrijke financiële verplichtingen voor de toekomst: Verplichtingen Grondaankopen 1.095.000. Dit betreffen grondverwervingen die per balansdatum nog niet notarieel waren getransporteerd. Vakantiegeld personeel 2.229.000. Dit betreft het recht op vakantiegeld voor het personeel over de periode juni tot en met december 2008, dat in mei 2009 wordt uitbetaald. Reïntegratieverplichtingen uitstroombevordering 504.000. Dit betreffen per eind 2008 nog niet afgesloten trajecten voor 168 klanten (per eind 2007: ca. 200) tegen een gemiddeld tarief van 3.000. De betaling hiervan vindt plaats nadat de prestatie is geleverd. Leasecontracten voertuigen 170.000. Voor 19 voertuigen (2007: 17) zijn langlopende leasecontracten gesloten. De eindtijd van de leasecontracten varieert van 2009 t/m 2016. De leasevergoeding voor 2009 bedraagt 170.000. Huurcontracten wijkposten 205.000. Voor de huur van vijf wijkposten zijn contracten tot en met 2011 aangegaan. De totale jaarlijkse huursom hiervoor bedraagt circa 205.000. Huur- en onderhoudscontract software omgevingsvergunningen 59.000. Voor het beheer van omgevingsvergunningen is medio 2008 met de leverancier van de applicatie een huur- en onderhoudscontract afgesloten voor circa vijf jaar. De jaarlijkse huur bedraagt circa 51.000 en het jaarlijks onderhoud 8.100. SWIFT-project 275.000. De gemeente heeft aan het Stadsgewest Haaglanden een bijdrage van 11% in de kosten van het SWIFT-project toegezegd ten behoeve de aanleg van DRIP-borden (Dynamische Route Informatie Panelen) en de aanleg van het DRIS-systeem (Dynamisch Reis Informatie Systeem). Het gehele SWIFT-project valt onder het doorstromingsproject A12 en bedraagt 275.000. Deel 1 omvat een aantal DRIP-borden boven en langs de weg. Deze borden zijn ca. 5 jaar geleden gerealiseerd. Door een discussie over de verdere technische uitvoering, aanvullende eisen van het Rijk, vertrek van de projectleider, de aankomende busconcessie en "voortschrijdend inzicht" is de afronding van het project al vele jaren vertraagd. Er is een geheel nieuw ontwerp gemaakt. Het is de bedoeling het project in de eerste helft van 2009 op te leveren. Met Haaglanden is afgesproken dat de bijdrage in zijn geheel zal worden betaald, na realisatie van zowel SWIFT 1 als SWIFT 2. Bankgaranties Per eind 2008 waren er bij de gemeente 37 bankgaranties met een totaalwaarde van 953.000 aanwezig. Het betreffen vooral het garanties van aannemersbedrijven, die de gemeente als financiële zekerheid vraagt bij de uitvoering van werken. Gewaarborgde geldleningen In het hierna volgende overzicht is een specificatie opgenomen naar de aard van de geldleningen waarvoor de gemeente in het verslagjaar (nog) garant staat. Het totale gegarandeerde bedrag is in 2008 per saldo afgenomen met afgerond 4,6 miljoen naar 797,6 miljoen. Deze afname bestaat uit 28,7 miljoen nieuwe garanties en 33,3 miljoen verlagingen door aflossingen. Voor de woningbouw verstrekt de gemeente tegenwoordig geen garanties meer maar worden de garanties verstrekt door het Waarborgfonds Sociale woningbouw (WSW) en is de gemeente achtervang voor het WSW. Het primaire risico van de gemeentegaranties die in het verleden door de gemeente voor de woningbouw zijn verstrekt kon op enig moment aan het WSW worden overgedragen. Dit primaire risico is in het overzicht opgenomen categorie “Woningbouwverenigingen / vrijwaring wsw” ook daadwerkelijk overgedragen aan het WSW. Bij de categorie “Woningbouwver. / gem. garantie” draagt de gemeente het primaire risico. Niet in het overzicht opgenomen zijn de gemeentegaranties voor eigen woningen. In het verleden zijn hiervoor ongeveer 10.000 gemeentegaranties verstrekt, die gevrijwaard zijn door de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW). Nieuwe garanties voor eigen woningen worden niet meer door de gemeente verstrekt maar door het WEW. De gemeente fungeert als achtervang voor het WEW. Het risico dat de gemeente hierop wordt aangesproken wordt miniem geacht. Naast de gegarandeerde geldleningen voor de woningbouwverenigingen komen in het overzicht die voor gezondheidsinstellingen, sportverenigingen en overige instellingen met een maatschappelijk nut voor. De meeste garanties zijn verstrekt vóór 1996. In dat jaar heeft de raad besloten in beginsel geen garanties meer te verstrekken. Als onderdeel van de Investeringsimpuls voor de amateurverenigingen heeft de raad 243

Concernverslag 2008

Balans met toelichting in november 2005 echter besloten het instrument weer te gaan toepassen. In 2008 zijn op grond van deze regelingen geen garanties verstrekt. Wel heeft één vereniging (wegatletiekvereniging Road Runners) de in 2007 verstrekte garantie omgezet in een daadwerkelijke financiering. Per eind 2008 is er nog één garantie, verstrekt in 2007, waarop nog geen financiering is afgesloten; Drakenbootvereniging Dutch Dragons heeft de plannen voor nieuwbouw nog niet rond. Van de sportverenigingen is de afgelopen jaren enkele malen een risicoanalyse opgesteld, waaruit geen toename van het risico is op te maken. In 2009 zal een dergelijke analyse wederom worden uitgevoerd. Als onderdeel van deze analyse worden de verenigingen steeds gewezen op de mogelijkheid om, binnen de grenzen van de afgegeven garantie, bestaande leningen met een hoge rente, al dan niet met boeterente, vervroegd af te lossen en daarvoor een lening met lagere rente af te sluiten. De risicoanalyse voor de overige instellingen heeft door capaciteitsgebrek ook in 2008 nog niet plaatsgevonden. Het gaat dan met name om de instellingen in de sector zorg (ziekenhuis, verpleeg- en verzorgingshuizen, gezondheidscentra e.d. Met deze instellingen vindt wel regelmatig beleidsmatig overleg plaats en worden deze instellingen ook gewezen op de mogelijkheid van herfinanciering. Het betreft hier grote instellingen, waarvoor een accountantsverklaring wordt afgegeven, waarbij ook nadrukkelijk de continuïteitsvraag van de instelling aan de orde komt. Om de garantierisico’s voor de gemeente te beperken zijn eind 2006 met het bestuur van ’t Lange Land Ziekenhuis afspraken gemaakt over het indienen van een verzoek om toelating tot het Waarborgfonds voor de Zorg, waardoor de gemeente Zoetermeer het risico op gegarandeerde geldleningen kan overdragen (per ultimo 2008 een bedrag van 18,8 miljoen). Door gewijzigde normen voor toelating tot het Waarborgfonds, waaraan ’t Lange Land Ziekenhuis nog niet kan voldoen, is deze afspraak nog niet geëffectueerd. Ook voor andere instellingen wordt periodiek bezien of afbouw van de risico’s mogelijk is. In 2008 zijn geen betalingen gedaan wegens verleende borgen garantstellingen. Overzicht gewaarborgde geldleningen 2008 Geldnemer

Doel van de geldlening

Woningbouwverenigingen

Vrijwaring wsw


bedragen x Oorspronkelijk bedrag geldlening

1.000

Percentage waarvoor borg is verleend

Restant geldlening 31-12-2007

Restant geldlening 31-12-2008

159.008

50%

139.925

137.565

Achtervang

525.849

50%

516.361

516.779


Gemeentegarantie

112.854

100%

112.998

112.854

Gezondheidsinstellingen

Gemeentegarantie

67.033

100%

31.622

29.123

Sportverenigingen

Gemeentegarantie

852

100%

450

390

Sportverenigingen

Gemeentegarantie

262

50%

120

201

Overige instellingen

Gemeentegarantie

1.011

100%

749

713

802.225

797.625

TOTAAL

Concernverslag 2008

866.869

244

SiSa bijlage (Single information Single audit)

3.4

SiSa bijlage (Single information Single audit)

245

Concernverslag 2008

SiSa 2008 Bijlage Verantwoordingsinformatie: indicatoren 1-79

Aard Controle (16)

Toelichting afwijking (15)

Overige (14)

Te verrekenen met de Provincie / Wgr (13)

Overige besteding (11)

Te verekenen met het Rijk (12)

Besteed t.l.v. rijksmiddelen (9)

Besteed t.l.v. provinciale/Wgr middelen (10)

Beschikking Rijk (7)

Overige ontvangsten (8)

Realisatie (5) 1

Beginstand jaar t (6)

20.000

R

Hieronder per beschikkingsnummer invullen.

Jaarlijks

APCB: correcties over eigen bijdrage gemeente/provincie voorgaand jaar

In euro' s

Jaarlijks

APCB: onbestede middelen van ontvangen rijksmiddelen

In euro' s

2008

246

R

2.986

In euro' s

R

101

2008

0

In euro' s

GBKV onbestede middelen van ontvangen provinciale middelen t/m jaar t Provincies en APCB: eigen matchingsbijdrage gemeente/provincie gemeenten

R

95.761

Jaarlijks

90.161

In euro’s

1

11A

OCW

Concernverslag 2008

Bekostigingsbesluit cultuuruitingen art 41 en 45 Ministeriële Regeling uitkeringen cultuurbereik 2005-2008.

R

Gemeenten GBKV: autonome bijdragen van de (SiSa tussen gemeente t/m jaar t (kolom 11). medeoverheden) Afgerond: Niet=0 Wel=1 (kolom5)

1 DOS-2007-0015309, PZH-2007-653712

Actieplan Cultuurbereik 2005-2008 (APCB)

0 =niet 2008 1 =wel (selecteer uit lijst) In euro’s 2008

Afspraak (4) 1

Verklaring gemeente dat project(en) is (zijn) gerealiseerd conform toekenningbesluit(en) Besteed bedrag tot en met jaar t

Frequentie (jaarrekening) (B)

Provinciale beschikkingen

Toelichting per indicator (A)

Bekostigingsbesluit cultuuruitingen art 41 en 45 Ministeriële Regeling uitkeringen cultuurbereik 2005-2008

Provincies, gemeenten en gem.reg.

Indicatoren (3)

Tijdelijke subsidieregeling innovatie openbaar bestuur 2006

Ontvanger (C)

10C

OCW

Geldstroom Beeldende Kunst en Vormgeving 2005-2008 (GBKV)

Juridische grondslag (2)

Specifieke uitkering (1)

Nummer 6

Departement BZK

Innovatie openbaar bestuur

R

R


In euro’s

Jaarlijks

Aantal deelnemende kinderen aan voorschoolse educatie

In aantallen

Jaarlijks

247

Aard Controle (16)

Besteed bedrag aan vroegschoolse educatie

Overige (14)

Jaarlijks


In euro’s


Besteed bedrag aan schakelklassen

0

Jaarlijks


In euro’s


Besteed bedrag aan voorschoolse educatie

130.592

Jaarlijks

125.708

In euro’s

267.171

Besteed bedrag voor overige of coördinerende activiteiten inzake onderwijsachterstandenbeleid

41.980

Jaarlijks

R

R

15.000

In euro’s


Besteed bedrag aan voorbereiding inrichten schakelklassen


Jaarlijks


In euro’s

235

Concernverslag 2008

Beginstand voorziening / overlopende post jaar t


Besluit vaststelling doelstelling Gemeenten, niet G-31 en bekostiging Onderwijsachterstandenbeleid 2006-2010, art 4 t/m 10 Regeling tijdelijke toekenning extra voorschoolse middelen, artikel 4 Schakelklassen, artikel 166 van de Wet op het primair Onderwijs

1.020.195

Onderwijsachterstandenbeleid niet-GSB (OAB)


2008

Afspraak (4)

13

OCW

Bekostigingsbesluit Gemeenten CPO: onbestede middelen van ontvangen In euro’s cultuuruitingen art 41 en 45 en provincies rijksmiddelen t/m jaar t Ministeriële Regeling uitkeringen cultuurbereik 2005-2008.

Realisatie (5)



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer 12

Departement OCW

Versterking cultuureducatie in het primair onderwijs 20052007 (CPO)

R

R

R

R

R

D2


Jaarlijks

248

Aard Controle (16)

In euro’s

294.959

Toegekend bedrag t-1 minus besteed bedrag t-1

D2

D2

173.629

2009

R

0

In aantallen

R

0

Aantal gerealiseerde combinatiefuncties (over de hele looptijd)

0

2009

0

Aantal gerealiseerde dagarrangementen In aantallen (over de hele looptijd)

Overige (14)

Jaarlijks


In euro’s


Besteed bedrag aan cofinanciering

R

R

26.353

Jaarlijks

0

In euro’s


Besteed bedrag aan overhead


Jaarlijks

12.322

In euro’s

R

0

Besteed bedrag aan directe activiteiten

D2 1.710.789

Jaarlijks


In euro' s


Teruggevorderd bedrag van ROC' s over jaar t -1 terug te betalen aan het rijk (kolom 12) mee te nemen naar t+1 (kolom 14)


Jaarlijks


In euro’s

Realisatie (5) 21

Jaarlijks


In aantallen

Afspraak (4)


Regeling dagarrangementen en Gemeenten combinatiefuncties. (Zie gewijzigde regeling 23 mei 2007)


Wet Educatie Beroepsonderwijs Gemeenten, niet G-31 en Uitvoeringsbesluit WEB gem.reg.

Indicatoren (3)

15

OCW

Concernverslag 2008

Ontvanger (C)

14

OCW

Regeling dagarrangementen en combinatiefuncties



Nummer

Departement

Wet Educatie Beroepsonderwijs niet G-31

Aantal deelnemende leerlingen aan schakelklassen Lasten van educatie o.g.v. afgesloten overeenkomst(en) met één of meerdere roc’s

R


Aard Controle (16)

Overige (14)









Realisatie (5)


240.887

142.621

Jaarlijks

R

9

D1

1

9

Totaal aantal geplande projecten (volgens In aantallen en Jaarlijks plan van aanpak) en totaal afgeronde toelichting afwijking projecten (realisatie) tot en met jaar t. indien sprake is van nieuwe, gewijzigde of vervallen Verklaring van gemeente/ provincie dat Na 0 =niet plan van aanpak is gerealiseerd conform 1 =wel afloop toekenningsbesluit. 2 =niet gerealiseerd van het gehele conform toekenningsbesluit uitvoemaar uitvoering plan ringstraject. van aanpak wel afgerond Totaal gemaakte subsidiabele kosten in jaar t.

D1

Gemeenten, samenwerkingsverband van Hieronder per beschikkingsnummer gemeenten invullen.

In euro' s

249

Jaarlijks

25.000

1 ZAB07003

Concernverslag 2008

Afspraak (4)

Provincies en Totaal cumulatief bestede subsidiabele In euro’s gemeenten uitvoeringskosten tot en met jaar t (kolom 9) en eigen gemeentelijke bijdrage aan plan van aanpak (kolom 11)



Indicatoren (3)

28

VROM

Besluit milieusubsidies Subsidieregeling aanpak zwerfafval

Ontvanger (C)



Nummer 27A

Departement VROM

Wet Milieubeheer Vervolgsubsidieregeling BANS Klimaatconvenant 2007

R


Aard Controle (16)

Overige (14)









Realisatie (5)


Afspraak (4)



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

Andere subsidies van het Rijk of de Europese Commissie Hieronder per beschikkingsnummer invullen. 0

0

0 =niet Na af1 =wel (selecteer uit ronding lijst) project

0

1 ZAB07003

R

Basisproject: Plan van aanpak bestuurlijk vastgesteld? Hieronder per beschikkingsnummer invullen. 0

D1

0

D1

99

0 =niet Na af1 =wel (selecteer uit ronding lijst) project

0

1 ZAB07003

D1

Plusproject/ proeftuinproject: Projectevaluatie uitgevoerd? Hieronder per beschikkingsnummer invullen:

34

WWI

Inburgering (oude stelsel)

Concernverslag 2008

Wet inburgering nieuwkomers (Win)

Gemeenten niet G-31

In 2006 afgegeven beschikkingen voor inburgeringsprogramma' s aan nieuwkomers in de zin van de Win.

250

0 =niet 1 =wel (selecteer uit lijst) In aantallen

Na afronding project 2008

0

1 ZAB07003


Aard Controle (16)

Overige (14)










Afspraak (4)

Realisatie (5) 99



Gemeenten niet G-31 en gem. reg.

Indicatoren (3)

35

WWI

Concernverslag 2008

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

Wet inburgering Besluit Inburgering (nieuwe stelsel) inburgering Regeling vrijwillige inburgering niet-G31 2007

In 2006, 2007 en 2008 afgegeven In aantallen verklaringen aan nieuwkomers in de zin van de Win die betrekking hebben op beschikkingen die in 2006 zijn afgegeven.

2008

Inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een inburgeringsvoorziening is vastgesteld

In aantallen

2011

D1

Inburgeringsplichtigen en vrijwillige In aantallen inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen.

2011

D1

Inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld.

2011

D1

251

In aantallen

D1


Aard Controle (16)

Overige (14)










Afspraak (4)

Realisatie (5)

Concernverslag 2008



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

In aantallen

2011

D1

Inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het In aantallen besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor wie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 (gepardonneerden).

2011

D1

Inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het In aantallen besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor wie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inbugeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen (gepardonneerden).

2011

D1

Inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen.

252


Aard Controle (16)

Overige (14)







2011


In aantallen


2008

D1

0

In aantallen

D1

0

2008

D1

0

In aantallen

D1

0

253

2008

D1

0

Inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een duale inburgeringsvoorziening is vastgesteld.

2008


2008

Afspraak (4)

Geestelijk bedienaren voor wie in 2008 In aantallen een inburgeringsvoorziening is vastgesteld. Geestelijk bedienaren die in 2008 hebben In aantallen deelgenomen aan het inburgeringsexamen. Geestelijk bedienaren die in 2008 hebben In aantallen deelgenomen aan het aanvullend praktijkdeel van het inburgeringsexamen.

Realisatie (5) 84

2008

In 2007 afgegeven beschikkingen voor inburgeringsprogramma’s aan nieuwkomers in de zin van de Win. In 2007 en 2008 afgegeven verklaringen aan nieuwkomers in de zin van de Win die betrekking hebben op beschikkingen die in 2007 zijn afgegeven.

Concernverslag 2008



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

In 2008 bekend gemaakte In aantallen handhavingsbeschikkingen en verstrekte kennisgevingen aan inburgeringsplichtigen.

D1

D1


Aard Controle (16)

Overige (14)









D1

In aantallen In aantallen In aantallen In euro' s

2008 2008 2008 2008

D2 D2 D2 R

In euro' s

Jaarlijks

1 1 1 242.145

Besteed bedrag in jaar t (kolom 9) hieronder invullen per beschikkingsnummer

Hieronder per beschikkingsnummer invullen.

254

11.084

1 IMP6ZOE310 Aantallen genoemde indicatoren (kolom 4) en gerealiseerde indicatoren (kolom 5)

Concernverslag 2008

2011

1 1 1

42

WWI

Gemeenten

In aantallen

Output (conform de tussen de gemeente en het Rijk gemaakte afspraken over de periode 2005 t/m 2008) 1 Stabiliteit thuis 2 Graag naar school 3 Weer school Besteed bedrag 2005 t/m 2008

Wet Stedelijke Vernieuwing Besluit impulsbudget stedelijke vernieuwing 2006 tot en met 2009.

Realisatie (5)

Gemeenten


Privaatrechtelijke overeenkomsten tussen gemeenten en het Rijk

Afspraak (4)

36

WWI

Antillianengemeenten



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

Inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een taalkennisvoorziening is vastgesteld.

D1


In aantallen

2009

In aantallen

2009

In aantallen

2009

In aantallen

2009

Aard Controle (16)

2009

Overige (14)

In aantallen


2009


In aantallen


2009


In aantallen


2009


In aantallen


2009


In aantallen

Realisatie (5) 0

Provinciale beschikkingen

Programmagemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

Eenmalig na afronding project


Wet Stedelijke Vernieuwing

In aantallen

Afspraak (4) 1

43B

WWI

Investering stedelijke vernieuwing (ISV)



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

1 IMP6ZOE310

D1

Doelstellingen en prestatieafspraken die met de provincies zijn overeengekomen o.b.v. het stedelijk meerjaren ontwikkelingsprogramma (MOP). Optioneel ook bij jaarrekening 2008 in te vullen.

D1

121

D1

67

D1

312

D1

8

480

D1

6

86

D1

57

26

D1

1.908 969

253

191

40

255

221

Concernverslag 2008

1.989 633

3 nieuwbouw uitleglocatie: goedkope huurwoningen 4 nieuwbouw uitleglocatie: (middel)dure huurwoningen 5 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: goedkope koopwoningen 6 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: (middel)dure koopwoningen 7 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: goedkope huurwoningen 8 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: (middel)dure huurwoningen 9 Vervanging bestaand bebouwd gebied:

317

1 nieuwbouw uitleglocatie: goedkope koopwoningen 2 nieuwbouw uitleglocatie:(middel)dure koopwoningen

D1

D1


2009

24 Bodemsanering: nader onderzoek

In aantallen

2009

25 Bodemsanering: aantal saneringen

In aantallen

2009

256

Aard Controle (16)

In aantallen

Overige (14)

23 Bodemsanering: verkennend


2009


In aantallen


22 Bodemsanering: bodemprestatieeenheden


2009


In aantallen


21 Bodemsanering: volume water


2009


In aantallen

D1 D1

1 1 15.209 19.186 11.475 64.831 52 23 23

20 Bodemsanering: volume grond

D1

0

2009 2009 2009

D1

1

In aantallen In aantallen In aantallen

D1

80

2009

D1

153

In aantallen

D1

350

2009

Realisatie (5) 926 81

In aantallen


2009

6

In aantallen

1

2009

3

In aantallen

8.400

2009

250

In aantallen

1.100

12 Woningverbetering: ingrijpende verbetering 13 Toegankelijke woningen: Volledig toegankelijk 14 Kwaliteitsimpuls openbare ruimte: herinrichting Stadshart en Dorpsstraat 15 Culturele kwaliteiten in gebiedsontwikkeling: Kwadrant 16 De Leyens: 3 horecavoorzieningen aan het Noord-AA 17 Sporthal en bibliotheek in Oosterheem 18 Centrum: Spazio 19 Bodemsanering: oppervlak grond

1 1 5.000

2009

3

In aantallen

1

11 Vernietigde woningen door sloop

70

2009

500

In aantallen

Afspraak (4) 400 480 0



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

Concernverslag 2008

10 Omzetten huur in koop

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1


Aard Controle (16)

Overige (14)









D1

1

257

D1

83

2009

D1

1

In aantallen

D1

0

2009

D1

1

In aantallen

D1

1

2009

D1

0

In aantallen

D1

462

2009

D1 D1

8

In aantallen

D1

1 102

2009

Realisatie (5) 10

In aantallen


2009

1

In aantallen

35

2009

1

In aantallen

1

2009

1

2009

In aantallen

1

In aantallen

30 Zorgvuldig ruimtegebruik: toe te voegen woningen bbg 31 Palenstein: realiseren brede school en zorgen welzijnsvoorzieningen 32 Dorp: realiseren nieuwe gecombineerd huisvesting voor jongeren en buurtcentrum en een definitieve atelierruimte

1

29 Bodemsanering: asbestonderzoeken

10 460

2009 2009

1 258

27 Bodemsanering: nazorg Westerpark In aantallen 28 Bodemsanering: historische onderzoeken In aantallen

Afspraak (4) 3

2009

33 Buytenwegh: realiseren nieuw jongerencentrum en winkelvoorzieningen kwaliteitsimpuls geven 34 Wijkontwikkeling Palenstein: opstellen structuurvisie, realiseren brede school Palenstein 35 Wijkontwikkeling Meerzicht: renovatie winkelcentrum Meerzicht 36 Duurzaamheid: realisatie 35 ondergrondse containers 37 Wijkontwikkeling Meerzicht: herinrichting openbaar gebied Meerzicht

Concernverslag 2008



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

26 Bodemsanering: saneringen eigen beheer In aantallen

D1


Aard Controle (16)

Overige (14)









Realisatie (5) 0


2009

Afspraak (4) 1

In aantallen



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

38 Revitalisering stadscentrum en Dorpsstraat: afronding herbestrating en Stadshart, realisatie speelroute gehandicapte kinderen, toevoeging 650m2 winkelvloeroppenvlak

D1

Verplichtingen / afspraken met VROM / de provincie n.a.v. eindsaldo investeringstijdvak ISV I 1

2

3

4

Concernverslag 2008

258

In aantallen / euro' s 2009 (verschilt per gemeente)

D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s


Aard Controle (16)

Overige (14)






259


Concernverslag 2008


10


9


8

Afspraak (4)

7

Realisatie (5)

6



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

5


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s


Aard Controle (16)

Overige (14)






260


Concernverslag 2008


16


15


14

Afspraak (4)

13

Realisatie (5)

12



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

11


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s


Aard Controle (16)

Overige (14)






261


Concernverslag 2008


22


21


20

Afspraak (4)

19

Realisatie (5)

18



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

17


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s


Aard Controle (16)

Overige (14)






262


Concernverslag 2008


28


27


26

Afspraak (4)

25

Realisatie (5)

24



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

23


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s


Aard Controle (16)

Overige (14)






263


Concernverslag 2008


34


33


32

Afspraak (4)

31

Realisatie (5)

30



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

29


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s

R: euro’s


Aard Controle (16)

Overige (14)









D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en


D1: aantall en

In euro’s

Jaarlijks

s Correctie over besteed bedrag investering In euro' stedelijke vernieuwing voorgaand jaar

Jaarlijks

R: euro’s

R

0

Besteed bedrag investeringsbudget stedelijke vernieuwing

R: euro’s

295.542

2009

R: euro’s

0

In euro’s

R: euro’s

272.478

Eindsaldo ISV I

264


Concernverslag 2008


38

Afspraak (4)

37

Realisatie (5)

36



Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

35

R


Aard Controle (16)

Overige (14)


265


Jaarlijks


In euro' s kasstelsel


Totaal uitgaven inkomensdeel categorie 65 jr en ouder

R

R

2.103.732

Jaarlijks


In arbeidsjaren


Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2008, uitgedrukt in arbeidsjaren.


Jaarlijks


In arbeidsjaren

12,40

Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2008, uitgedrukt in arbeidsjaren

R

331,09

Jaarlijks

R

24,25

Het totaal aantal inwoners dat is In arbeidsjaren uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2008, uitgedrukt in arbeidsjaren.


Jaarlijks

Afspraak (4)

Het totaal aantal geïndiceerde inwoners In aantallen van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat én beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2008.

Realisatie (5) 452,75


Concernverslag 2008

Gemeenten


57

SZW

Wet Werk en Bijstand Wet Werk en Bijstand (WWB)

Gemeenten

Indicatoren (3)

Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw)

Ontvanger (C)



Nummer 55

Departement SZW

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Nvt


2008

266

Aard Controle (16)

In euro' s

R

R

R

0

Omvang van het in 2007 uitgegeven bedrag waarvan de rechtmatigheid niet kan worden vastgesteld.

5.594.392

Jaarlijks

4.836.390


Overige (14)

Totaal uitgaven werkdeel


2008


In euro’s kasstelsel (bij tekort een negatief bedrag invullen)


Meeneemregeling: overheveling overschot/tekort van 2008 naar 2009


2008

Nvt

7.479.950

In euro’s kasstelsel (bij tekort een negatief bedrag invullen)

27.350.709

Meeneemregeling: overheveling overschot/tekort van 2007 naar 2008


Jaarlijks



Nvt

1.010.517

Totaal ontvangsten (niet-rijk) inkomensdeel categorie jonger dan 65 jaar

Nvt

88.481

Jaarlijks




Totaal ontvangsten (niet-rijk) van derden inkomensdeel categorie 65 jr en ouder


Jaarlijks

Afspraak (4)


Realisatie (5)

Concernverslag 2008


(werkdeel)

Gemeenten


Wet Werk en Bijstand Wet Werk en Bijstand (WWB)

Totaal uitgaven inkomensdeel categorie jonger dan 65 jaar

Indicatoren (3)

Ontvanger (C)



Nummer

Departement

(inkomensdeel)

R


Aard Controle (16)

Overige (14) 3.054.352

267


Jaarlijks



0

Ontvangsten IOAW (niet-rijk)


Jaarlijks



430.339

Uitgaven IOAW


Jaarlijks



6.358

Terug te betalen aan rijk

R

R

23.239

Jaarlijks




Totaal ontvangsten (niet-rijk) werkdeel


2008

Afspraak (4)

In euro' s

Realisatie (5)


Gemeenten


Indicatoren (3)

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), art 54

Ontvanger (C)

58

SZW

Concernverslag 2008



Nummer

Departement

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

Omvang van het in 2008 uitgegeven bedrag waarvan de rechtmatigheid nog niet kan worden vastgesteld.

R R

R


Aard Controle (16)

Overige (14)

268


Jaarlijks


Totaal ontvangsten uitkeringen Bbz (excl. In euro' s kasstelsel Bob) (excl. rijk)


Jaarlijks


Totaal uitgaven kapitaal-verstrekking Bbz In euro' s kasstelsel 2004

167.242

Jaarlijks

338.379


R

R

944

Totaal uitgaven uitkeringen Bbz 2004 (excl. Bob)

189.220

Jaarlijks


In euro’s kasstelsel


Uitvoeringskosten IOAZ

41.457

Jaarlijks

- 300



Ontvangsten IOAZ (niet-rijk)


Jaarlijks



Afspraak (4)


Gemeenten

Realisatie (5)


Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen 2004 art 54

Uitgaven IOAZ

Indicatoren (3)

Concernverslag 2008

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ), art 54

Ontvanger (C)

61

SZW

Bijstandverlening Zelfstandigen



Nummer 59

Departement SZW

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

R

R

R

R


269

In euro' s

2008

Aard Controle (16)

Besteed bedrag tot en met 2007

Overige (14)

Concernverslag 2008

Tijdelijke stimuleringsregeling Gemeenten lokale opvoedondersteuning en gezinsondersteuning

R

R

502.044

Regeling opvoedondersteuning

Eenmalig na afronding

R

0

75

JenG

69

VWS

Provincies en Verklaring van gemeente waaruit blijkt dat 0 = niet gemeenten de activiteiten waarvoor de uitkering is 1 = gedeeltelijk verstrekt zijn uitgevoerd 2 = volledig

62

SZW

Regeling Buurt, Tijdelijke stimuleringsregeling buurt, onderwijs en sport Onderwijs en Sport (BOS)


Jaarlijks




Ontvangsten


Jaarlijks

R

0


R

0

Jaarlijks

R

0


Gemeenten

0

Betaalde uitkeringen, inclusief sociale lasten Betaalde uitvoeringskosten

Wet Werkloosheidsvoorziening Wet Werkloosheidsv oorziening (WWV)

82.813

Jaarlijks




Totaal uitvoeringskosten Bob

R

R

2.441

Jaarlijks

0


R

158.149

Totaal ontvangsten Bob (excl. rijk)


Jaarlijks




Totaal uitgaven uitkeringen Bob

Afspraak (4)

Frequentie (jaarrekening) (B) Jaarlijks

Realisatie (5)


Totaal uitvoeringskosten Bbz 2004 (excl. In euro' s kasstelsel Bob)

Indicatoren (3)

Jaarlijks

Ontvanger (C)



Nummer

Departement


Totaal ontvangsten kapitaalverstrekking Bbz (excl. rijk)

R

R

R

Aard Controle (16) Toelichting afwijking (15) Overige (14) Te verrekenen met de Provincie / Wgr (13) Te verekenen met het Rijk (12) Overige besteding (11) Besteed t.l.v. provinciale/Wgr middelen (10) Besteed t.l.v. rijksmiddelen (9)

110.404

1.482.970

Overige ontvangsten (8) Beschikking Rijk (7) Beginstand jaar t (6) Realisatie (5) Jaarlijks

2008




Nummer Departement

270

Besteed bedrag in jaar t aan In euro’s jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. 77 JenG

Concernverslag 2008

Ontvanger (C)

Gemeenten

Indicatoren (3)

Tijdelijke regeling CJG Invoering Centra voor Jeugd en Gezin (CJG)

In euro' s


Dat deel van de besteding dat niet in 2007 is vastgesteld, maar in 2008.


Afspraak (4)

Organisatiemodel

4 Organisatie 4.1

Organisatiemodel (per eind 2008)

Gemeenteraad

College van Burgemeester en Wethouders

Gemeentesecretaris/algemeen directeur

Concernstaf

Hoofdafdeling Bestuur

Hoofdafdeling Welzijn

Griffier

Staf Gemeentesecretaris

Hoofdafdeling Ruimte

Griffie

Brandweer

De ambtelijke organisatie was in 2008 opgebouwd uit de Concernstaf, drie hoofdafdelingen (Bestuur, Welzijn en Ruimte), de Brandweer en de Griffie. De hoofdafdelingen verzorgen de beleidsvoorbereiding en de beleidsuitvoering. Elke hoofdafdeling en de brandweer staat onder leiding van een directeur. De Staf Gemeentesecretaris en de Concernstaf staan elk onder leiding van een hoofd. De gemeentesecretaris is tevens algemeen directeur van de organisatie. De griffier staat aan het hoofd van de griffie. Het Concern Management Team (CMT), bestaande uit de secretaris/algemeen directeur en de directeuren van organisatieonderdelen, stuurt de ambtelijke organisatie aan. Zeer periodiek heeft het CMT overleg met het college over de voortgang van de strategische projecten. Daarnaast functioneert binnen elke hoofdafdeling een managementteam (MT). De raad heeft een eigen ambtelijke ondersteuning in de vorm van een griffier. Deze verzorgt met de griffie met name de logistieke ondersteuning van de raad. Daarnaast heeft het gehele ambtelijk apparaat tot taak de raad te ondersteunen vooral op inhoudelijk gebied. Op welke manier dit moet gebeuren is geregeld in een door de raad in mei 2003 vastgestelde verordening ambtelijke bijstand. De raad heeft in de financiële verordening (ex. artikel 212 van de Gemeentewet) de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie vastgelegd. Deze verordening regelt vooral de relatie tussen raad en college. De relatie tussen college en ambtelijke organisatie is geregeld in een door het college vastgesteld besluit op de inrichting van de financiële organisatie en administratie. Hierin wordt deze inrichting vormgegeven en wat de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de financiële functies zijn. Het inrichten van de ambtelijke organisatie (met uitzondering van de organisatie van de griffie) en de zorg voor de administratieve systemen die noodzakelijk zijn voor een goede uitoefening van de financiële functie is een taak van het college. De inrichting van de organisatie tot op directieniveau is geregeld in de door het college in december 2002 aangepaste organisatieverordening. Met inachtneming hiervan hebben de burgemeester en het college, ieder voor zover het zijn bevoegdheden betreft, een mandaatbesluit 2006

Concernverslag 2008

271

Gemeentebestuur

vastgesteld. Dit mandaatbesluit is begin 2008 gewijzigd en in juli is het Mandaatbesluit 2008 vastgesteld. Begin december 2008 heeft hierop een eerste aanpassing plaatsgevonden. Op basis van het mandaatbesluit zijn ondermandaatbesluiten vastgesteld In het (onder)mandaatbesluit is vastgelegd welke functionarissen er namens de burgemeester of het college beslissingen mogen nemen, om welke beslissingen het gaat, hoe er ondertekend moet worden en aan welke eisen moet worden voldaan. De Concernstaf heeft tot doel te zorgen voor eenheid in strategisch ondersteunend beleid. Binnen de Concernstaf zijn ook de stafafdelingen Communicatie en Personeel en Organisatie (P&O) ondergebracht. Het takenpakket van de hoofdafdeling Bestuur omvat enerzijds externe dienstverlening zoals publiekszaken en belastingen, en anderzijds interne dienstverlening, zoals financiële administratie, facilitair bedrijf en juridische aangelegenheden. Bovendien ligt hier het beleid ten aanzien van veiligheid- en APVzaken. De hoofdafdeling Welzijn is verantwoordelijk voor het algemeen welzijnsbeleid en streeft naar het verder verbeteren van de maatschappelijk en sociale dienstverlening, vrijetijdsvoorzieningen en cultuur. De hoofdafdeling Ruimte is verantwoordelijk voor de ruimtelijke kwaliteit van de stad, de inrichting en het beheer van de openbare ruimte alsmede het economische, volkshuisvestings- en milieubeleid. Een integrale werkwijze is steeds het uitgangspunt en komt tot uitdrukking in de organisatie van de hoofdafdeling. De Brandweer is een professionele hulpverleningsorganisatie. De taken zijn: het redden van mens en dier, het blussen van brand en het verlenen van hulp. De brandweer vormt ook de kern van de bestrijding van grootschalige ongevallen en rampen.

4.2

Gemeentebestuur

Algemeen Door de Wet dualisering gemeentebestuur is er een scheiding van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden tussen de raad en het college. De raad vormt het hoogste bestuursorgaan van de gemeente. De raad heeft een kaderstellende en controlerende functie, het college een besturende en uitvoerende functie. Wethouders maken geen deel uit van de raad. De burgemeester is door de Kroon (de Koningin en de ministers) benoemd. Hij is zowel voorzitter van de raad als van het college. De raad De raad van de gemeente Zoetermeer bestaat uit 39 leden (inwoners van Zoetermeer). Deze leden zijn tijdens de gemeenteraadsverkiezingen op 7 maart 2006 gekozen voor een periode van vier jaar. Na de verkiezingen op 7 maart 2006 bestaat de raad uit tien politieke partijen met de volgende zetelverdeling: PvdA Partij van de Arbeid 10 VVD Volkspartij voor Vrijheid en Democratie 7 LHN Lijst Hilbrand Nawijn 5 SP Socialistische Partij 4 CDA Christen Democratisch Appèl 4 D66 Democraten 66 4 CU/SGP ChristenUnie/Staatkundig Gereformeerde Partij 2 GroenLinks GroenLinks 1 LZ Leefbaar Zoetermeer 1 SGZ Sociaal Gezond Zoetermeer 1 Er zijn drie vaste raadscommissies ingesteld: - commissie Burger en Bestuur (onderdelen: Bestuur, Middelen, Veiligheid, Communicatie, Dienstverlening en Wijk- en Buurtbeheer) - commissie Samenleving (onderdelen Sociale Zaken, Welzijn en Zorg, Onderwijs, Kunst en Cultuur, Sport en Economie) - commissie Ruimte (onderdelen Openbare Ruimte, Bouwen en Wonen, Verkeer en Vervoer en Natuur en Milieu) Alle raadsleden zijn lid van alle commissies. Hiervoor vindt geen benoeming plaats. In de praktijk wonen

Concernverslag 2008

272

Gemeentebestuur alleen bij geagendeerde onderwerpen betrokken raadsleden de commissievergaderingen bij. De raad benoemt wél de commissieleden (zij zijn geen raadslid, maar stonden wel op de lijst bij de verkiezingen). Elke fractie kan hiervoor één persoon per commissie voordragen. Iedere partij kan maximaal drie commissieleden benoemen. De onderwerpen die tijdens commissies aan de orde komen, worden naar tijd behandeld. Voor iedereen wordt dan duidelijk wanneer over welk onderwerp wordt vergaderd. De commissievoorzitters hanteren deze tijd strikt. In 2008 is het verbetertraject van de werkwijze van de raad voortgezet. Een werkgroep van de raad heeft zich in 2008 bezig gehouden met het aanpassen van de verschillende verordeningen, die betrekking hebben op de werkwijze van de raad en de raadscommissies. In de raad van 15 december 2008 kon een voorstel om de aangepaste verordeningen vast te stellen nog geen overeenstemming worden bereikt. In de vergadering van 13 mei 2008 heeft de raad het jaarverslag van de gemeenteraad 2007 (getiteld: Raadsleden kijken terug op 2007) vastgesteld. Daarin staat een aantal actuele onderwerpen. Het jaarverslag is via de juni-editie van Zoetermeer Magazine naar de inwoners van Zoetermeer toegestuurd. Het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van Zoetermeer bestaat uit de burgemeester en zes wethouders. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 is de portefeuilleverdeling per bestuurder als volgt; daarbij is tevens aangegeven welke project door de betreffende wethouder wordt getrokken en wie welke wijk onder zijn hoede heeft: Burgemeester drs. J.B. (Jan) Waaijer Portefeuille: interne en externe coördinatie, representatie, openbare orde en regionale veiligheid; brandweer en rampenbestrijding. wethouder dr. T.J. (Edo) Haan (PvdA) Portefeuille: financiën, sociale zaken en werkgelegenheid, welzijn, internationaal en het project Sociaal Economische Agenda. Wijkwethouder Buytenwegh de Leyens. Wethouder drs. F.J.M. (Frans) Muijzers (PvdA) Portefeuille: onderwijs, jongeren, wonen, sport en het project Brede School. Wijkwethouder Centrum (Stadshart / Dorp / Driemanspolder / Palenstein). Wethouder ir. B. (Bé) Emmens (VVD) Portefeuille: stedelijke ontwikkeling en ruimtelijke ordening, economische zaken / ICT, Haaglanden en het project Zoetermeer Oosterheem. Wijkwethouder Oosterheem. Wethouder mr. P.J.M. (Patrick) van Domburg (VVD) Portefeuille: integraal veiligheidsbeleid, wijken buurtbeheer, dienstverlening, communicatie, stadspromotie, bouwen woningtoezicht en het project Terugdringen Administratieve Lasten. Wijkwethouder Rokkeveen. Wethouder F.J.M. (Frank) Speel (CDA) Portefeuille: zorg, ouderen, natuur en milieu en het project Duurzaam Zoetermeer. Wijkwethouder Meerzicht. Wethouder P. (Pieter) Smit (D66) Portefeuille: kunst en cultuur, verkeer en vervoer, personeel en organisatie, grondbedrijf en het project Culturele As. Wijkwethouder Seghwaert / Noordhove. Het collegeprogramma heeft als motto: MEE(R)DOEN en is het richtinggevend beleidskader voor de periode 2006-2010. Hierin wordt gekozen voor een sterke en sociale stad, waarin iedereen meedoet, niemand aan de kant hoeft te staan en waar veiligheid, betrokkenheid en duurzaamheid belangrijke prioriteiten zijn. Er wordt in aangeven wat er in 2010 bereikt moet zijn en wat daarvoor gedaan wordt.

Concernverslag 2008

273

Griffie Het volledige collegeprogramma staat op de website van de gemeente Zoetermeer (bij: Politiek en Bestuur > Algemene informatie > Collegeprogramma 2006 – 2010). Jaarlijks wordt de voortgang van de uitvoering van het collegeprogramma als onderdeel van de reguliere planning- en controlcyclus gevolgd. Conform de Gemeentewet worden jaarlijks de nevenfuncties van burgemeester en de wethouders openbaar gemaakt. Een actueel overzicht staat ook op de website van de gemeente Zoetermeer (bij: Politiek en Bestuur > Algemene informatie > Nevenfuncties). De burgemeester De burgemeester heeft naast het voorzitterschap van de raad en van het college een eigen takenpakket. Een deel daarvan is wettelijk bepaald, zoals de zorg voor de openbare orde. De burgemeester is (vanaf het jaar 2002) verplicht om elk jaar verslag uit te brengen aan de raad en burgers via een zogenaamd burgerjaarverslag. Tijdens een raadsvergadering begin 2008 heeft de burgemeester het burgerjaarverslag over 2007 aan de raad aangeboden. Daarin geeft hij onder meer inzicht in de manier waarop de gemeente Zoetermeer is omgegaan met de kwaliteit van de dienstverlening en van de burgerparticipatie. Het is een taak van de burgemeester om daarop toe te zien en zonodig daarin verbetering te brengen. Daarnaast staat er in het burgerjaarverslag ook informatie in over de behandeling van klachten en bezwaarschriften en de gebeurtenissen in de verschillende wijken. Het burgerjaarverslag is in mei 2008 via een speciale editie van Zoetermeer Magazine naar de inwoners van Zoetermeer toegestuurd. Onderwijsstichtingen Alle Zoetermeerse openbare scholen zijn op afstand van de gemeente geplaatst. De raad houdt toezicht op de onderwijsstichtingen; zo is in de statuten opgenomen dat de begroting en de jaarrekening ter goedkeuring aan de raad moeten worden aangeboden.

4.3

Griffie

Inleiding De raad wordt sinds de invoering van het dualisme op 6 maart 2002 ondersteund door de griffie. Doelstelling van de griffie is een optimale ondersteuning van de raad als hoofd van de gemeente. In de termen van de duale Gemeentewet betekent dat het faciliteren van de raad met de invulling van de kaderstellende, de controlerende én de volksvertegenwoordigende taken. In 2008 bestond de griffie uit 9,7 personen onder leiding van de raadsgriffier, dhr. J.J. Rochat De raad heeft een instructie voor de griffier vastgesteld, waarin nadere regels over de taak en bevoegdheden van de griffier zijn opgenomen. Vaste taken in 2008 Kerntaak van de griffie vormt de voorbereiding, organisatie en ondersteuning van de vergaderingen van de raad, de drie vaste raadscommissies, het presidium, het seniorenconvent, de rekenkamercommissie en overige commissies en werkgroepen van de raad. De discussie en de besluitvorming door de raad is mogelijk gemaakt door o.a. opstelling van agenda’s, verzending van stukken, voorbereiden van voorstellen van de raad zelf, informatievoorziening aan de raad, vervulling van de schakelfunctie tussen raad en ambtelijke organisatie en college, verslaglegging en voortgangsbewaking. Naast de ondersteuning van vergaderingen is ook ondersteuning geboden aan initiatieven van de raad, fracties of commissies en aan individuele raadsleden, o.a. in de vorm van informatievoorziening en (procedurele) advisering. Binnen de griffie vormt de invulling van de communicatiefunctie van de raad ook een kerntaak. Er is een communicatieplan 2008 en 2009 vastgesteld. Op 15 juli 2008 is een plan van aanpak voor de verbetering van de griffie aangeboden aan de raad. Hierin staan 11 verbeterpunten beschreven die over een jaar moeten zijn gerealiseerd. De uitvoering van dit plan is in volle gang. In 2008 is de kwantitatieve en kwalitatieve invulling van de openstaande vacatures (één van de verbeterpunten) afgerond. Andere hiermee samenhangende punten, zoals adequate ondersteuning van de communicatieadviseur, compensatiemogelijkheden voor overwerk, evenredige verdeling van taken en onderlinge overname van werkzaamheden kunnen daarmee ook worden gerealiseerd. Voor het beschrijven en digitaal vastleggen van procedures en werkprocessen is een tijdelijke medewerkster voor maximaal een jaar aangetrokken.

Concernverslag 2008

274

Griffie Specifieke projecten in 2008 Naast de reguliere taken werd in 2008 een reeks bijzondere projecten uitgevoerd. Voor een beschrijving hiervan wordt verwezen naar het jaarverslag van de raad. Onderstaand worden vier projecten/activiteiten toegelicht waarbij de griffie in het bijzonder betrokken was. 1. Stadsvisie In de Stadsvisie staat beschreven hoe Zoetermeer zich kan ontwikkelen tot het jaar 2030. Het proces om te komen tot de Stadsvisie is al gestart in 2007, hetgeen heeft geleid tot de vaststelling van de Contourennota. In 2008 is het proces voortgezet. Eerst is op 10 maart een werkconferentie georganiseerd voor de raadsleden. Met ondersteuning van een aantal externe deskundigen heeft de raad zich bezig gehouden met het ontwikkelen van een visie op de toekomstige stad en de kansen en opgaven hierbij. Het college heeft toegelicht hoe de contourennota zou worden omgewerkt tot een ontwerp-Stadsvisie. De ontwerp-Stadsvisie is vervolgens op 15 mei met de inwoners en andere belangstellenden bediscussieerd in een Stadsconferentie. De goed bezochte avond, die gehouden werd in De Boerderij, werd gepresenteerd door Filemon Wesselink. De werkconferentie en de Stadsconferentie zijn door de griffie met ondersteuning van de ambtelijke organisatie georganiseerd. De Stadsvisie is uiteindelijk na behandeling in de commissie Ruimte, vastgesteld in de raad van 10 juli 2008. 2. Huis-aan-huis krant tussenbalans raad en collegeprogramma Begin 2008 ontving de griffie een aanbod van ETT Media om een gratis huis-aan-huis krant te maken en te verspreiden. De gemeente was geheel vrij om de inhoud zelf te bepalen. In de raadswerkgroep Communicatie is afgesproken om de raadsfracties en het college gelegenheid te bieden in de krant een terugblik op de eerst helft van de raadsperiode te geven. De voorbereidende werkzaamheden zijn door de tijdelijke communicatieadviseur verricht. Bij aanstelling van de vaste communicatieadviseur heeft zij direct de verdere realisering van de inhoud ter hand genomen. Van alle fracties maar ook de individuele raadsleden zijn actuele foto’s gemaakt. Alle teksten zijn redactioneel beoordeeld. De krant is in oktober 2008 in een oplage van bijna 50.000 exemplaren huis aan huis verspreid in Zoetermeer. De reacties op de krant waren zeer positief. 3. Uitzendingen van raadsbijeenkomsten via Internet en lokale TV In 2008 is daadwerkelijk gestart met het uitzenden van alle raads- en commissievergaderingen via Internet. Zeker in de beginperiode deden zich veel technische mankementen voor, hetgeen voor de griffie veel extra werk betekende naast het leren gebruiken van het systeem. Ook structureel betekent het uitzenden via internet zowel in de voorbereidingen als in de nabewerking extra werk voor de griffie. De reacties van raadsleden aan andere gebruikers zijn echter positief. Een aandachtspunt is dat de uitzendingen niet standaard op de werkplekken in het stadhuis zijn te zien, terwijl het ook voor (beleids)ambtenaren een toegevoegde waarde kan hebben. Helaas heeft Zoetermeer (nog) niet de module aangeschaft om de belangstelling voor de internetuitzendingen te meten. In 2008 zijn de begrotingsdebatten (voor- en najaarsdebat) ook via de lokale televisie uitgezonden. Dit is echter een zeer dure oplossing, omdat hiervoor speciaal opnameapparatuur met personeel moet worden ingehuurd. Bij het voorjaarsdebat is een motie aangenomen om het camerasysteem in de raadzaal zodanig op te waarderen, dat de beelden (technisch en esthetisch) geschikt worden voor uitzending via televisie. De kosten per uitzending dalen dan sterk. Eind 2008 is het overleg met alle betrokken partijen gestart om de opwaardering van het systeem te realiseren. 4. Termijnagenda Reeds bij het aantreden van de nieuwe raad in 2006 is afgesproken dat er een termijnagenda zou worden ontwikkeld om de eigen agendavorming en de (politieke) sturing van de raad te kunnen faciliteren. Dit heeft veel voorbereidingswerk van de griffie met de ambtelijke organisatie gevergd om de termijnagenda technisch en procedureel in te richten. In 2008 is dit afgerond. Vanaf het laatste kwartaal beschikt de raad en vooral het presidium en het seniorenconvent over een instrument om hun plannings- en sturingstaak te kunnen uitvoeren.

Concernverslag 2008

275

Griffie

Financieel resultaat Griffie 2008

Bedragen x Begroting 2008 na wijziging 2.004 0


Afwijking 2008

2.152 27

-148 27

2.004

2.125

-121

25 0 25

25 0 25

0 0 0

2.029

2.150

-121

Geautoriseerde mutaties reserves: Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo mutaties reserves Saldo resultaat na geautoriseerde bestemming

1.000

Rekening 2008

Het financieel resultaat van de griffie maakt onderdeel uit van programma 8 Bestuur en dienstverlening. Toelichting van de belangrijkste afwijkingen tussen begroting (na wijziging) en rekening Afwijking lasten: overschrijding (nadeel)

148.000 (7,3%)

De overschrijding wordt vooral veroorzaakt door hogere kosten in verband met overbrugging van vacatures (inhuur van externen, benoemingen boven de formatie en kosten voor werving en selectie).

Afwijking baten: overschrijding (voordeel)

27.000 (>100 %)

Deze meevaller is vooral ontstaan doordat de griffie de kopieerkosten voor raads- en commissiestukken zowel intern als extern doorbelast. Dit was niet in de begroting geraamd.

Concernverslag 2008

276

Lijst van afkortingen en begrippen Lijst van afkortingen en begrippen Afkortingen ATB AWBZ BBV BBZ BCF BOS BPM CITES CKC CP CPB CWI DIGIDOS ELO ESF FAD GBA GGD GOA ICT IOAW IOAZ ICTU IVB JA JGZ JIS LOB MEV MIP MVO NME NT-2 OAB OGGZ OOV OZB P&C P&O RMC RNM RPA RSP SLA SSC SOB SW TAZ UWV VAVO VTA

Arbeidstijdenbesluit Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Besluit Begroten en Verantwoorden Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen BTW-compensatiefonds Buurt Onderwijs en Sport Belasting personenauto’s en motorrijwielen Convention on International Trade in Endangered Species Centrum voor Kunst en Cultuur Collegeprogramma 2007-2010 Centraal Planbureau Centrum voor Werk en Inkomen Digitale Dossiers Elektronische leeromgeving Europees Sociaal Fonds Financieel Administratieve Dienstverlening Gemeentelijke basisregistratie Gemeentelijke Geneeskundige Dienst Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid Informatie- en Communicatie Technologie Wet Inkomensvoorziening Arbeidsongeschikten en werkloze werknemers Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandigen ICT-uitvoeringsorganisatie Integraal veiligheidsbeleid Juridische Aangelegenheden Jeugd Gezondheidszorg Jongeren informatiesysteem Lokatie Ontwikkeling en Bereikbaarheid Macro-economische Verkenningen Meerjaren Investerings Plan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Natuur- en Milieu Educatie Nederlands als tweede taal Onderwijs achterstanden beleid Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Openbare Orde & Veiligheid Onroerend Zaak Belasting Planning en Control Personeel en Organisatie Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdige schoolverlaters Regionale nota mobiliteit Regionaal platform arbeidsmarktbeleid Haaglanden Regionaal structuurplan Service Level Agreement Shared Services Center Samenwerkende onderwijsbedrijven Sociale Werkplaats Taakgroep arbozaken en ziekteverzuim Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen Voortgezet Algemeen Volwassenenonderwijs Voorbereiding, Toezicht en Administratie

277

Concernverslag 2008

Lijst van afkortingen en begrippen VVE WAO WAS Wcpv WEB WF WFIA WIA WIW WMO WRO WSW WVG WWB

Voor en Vroegschoolse Educatie Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering Wijk en Agent Samen Wet collectieve preventie volksgezondheid Wet Educatie en Beroepsonderwijs Work First Stichting West Holland Foreign Investment Agency Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Wet Inschakeling Werkzoekenden Wet Maatschappelijke Ondersteuning Wet op de Ruimtelijke Ordening Wet Sociale Werkvoorziening Wet voorzieningen Gehandicapten Wet Werk en Bijstand

Begrippen Accres

Jaarlijkse groei van de algemene uitkering uit het gemeentefonds, gekoppeld aan de groei van de netto gecorrigeerde rijksuitgaven. Stijgen de rijksuitgaven dan stijgt ook het Gemeentefonds en andersom. Afschrijving Jaarlijkse afboeking van een deel van de boekwaarde van een geactiveerd goed. De afschrijving wordt geacht waardevermindering van het actief tot uitdrukking te brengen. De afschrijving wordt ten laste gebracht van de rekening van baten en lasten. Algemene reserve Deel van het eigen vermogen dat dienst doet als weerstandsvermogen en als buffer voor calamiteiten. Algemene uitkering Uitkering uit het Gemeentefonds, aan alle gemeenten op basis van algemene verdeelmaatstaven, vastgelegd in de Financiële verhoudingswet, met het karakter van algemene middelen. Balans Overzicht van activa en passiva (bezittingen en schulden) van een organisatie op een bepaald moment. Baten De aanduiding volgens de comptabiliteitsvoorschriften voor de opbrengsten/inkomsten van de gemeente. Begroting Het overzicht van de geraamde (verwachte) baten en lasten in een bepaald jaar, opgezet volgens de comptabiliteitsvoorschriften. Behoedzaamheidsreserve Landelijke reserve binnen het Gemeentefonds die dient om de gevolgen voor de algemene uitkering van sterke fluctuaties in de gecorrigeerde rijksuitgaven op te vangen. Daartoe wordt het rijk op voorhand een deel van de algemene uitkering landelijk "apart gezet". Op basis van de werkelijke rijksuitgaven wordt bezien of (een deel van) reserve aan de gemeenten wordt uitgekeerd of dat er nog een bijstorting door de gemeenten nodig is. Bestemmingsreserves Deel van het eigen vermogen dat is afgezonderd voor specifieke aangewezen bestemmingen. Budgettair neutraal Een maatregel die de uitkomst van de begroting per saldo niet beïnvloedt. Collegeprogramma Dit zijn de hoofdlijnen van het beleid voor een betreffende collegeperiode. Comptabiliteitsvoorschriften Voorschriften op grond van Koninklijk Besluit voor de inrichting van de gemeentelijke (meerjaren) begroting en rekening. Contractloonstijging Stijging van het inkomen per werknemer als gevolg van een afgesloten collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Dekkingspercentage Bepaalde gemeentelijke lasten kunnen aan de burger worden doorberekend (b.v. de kosten van de riolering en reiniging); de mate waarin dit gebeurt wordt tot uitdrukking gebracht door het dekkingspercentage. Bij een volledige doorberekening is er sprake van een dekkingspercentage van 100%. Doelmatigheid Verhouding tussen ingezette middelen (kosten) en gerealiseerde doelen (opbrengsten). Concernverslag 2008

Lijst van afkortingen en begrippen Egalisatiereserve

Een aangehouden genormeerde reserve voor het opvangen van schommelingen in de bedrijfsvoering of tarieven. Financiering De wijze waarop de gemeente in de behoefte aan geld en kapitaal voorziet : het geldbeheer. Uitgaven en inkomsten gaan niet altijd gelijk op en voor investeringen wordt in principe geld geleend. Daardoor kunnen overschotten of tekorten ontstaan. Op de geld- (kort geld) en kapitaalmarkt (lang geld) wordt dit glad gestreken. Gemeentefonds Landelijke begrotingsfonds onder ministerieel beheer waarin een deel van de opbrengst van de meeste rijksbelastingen wordt gestort. Uit dit fonds worden jaarlijks (algemene) uitkeringen gedaan aan de gemeenten ter dekking van een deel van hun uitgaven. Deze gelden zijn doorgaans vrij besteedbaar. Incidenteel Eenmalig, dat wil zeggen niet jaarlijks terugkerende uitgave of inkomsten. Inflatiecorrectie rente Beperking van de rentetoevoeging aan eigen reserves tot het inflatiepercentage. Het verschil tussen het gehanteerde rentepercentage en het inflatiepercentage vloeit terug naar de algemene middelen en krijgt deels een structurele dekkingsfunctie en deels een incidentele bestedingsfunctie. Integratie-uitkeringen Uitkering uit het Gemeentefonds van tijdelijk aard ter overbrugging voor gefaseerde overheveling aan specifieke rijksuitkeringen naar de algemene uitkering. Investering met economisch nut Betreft een aanschaf van een bedrijfsmiddel waarvoor op de markt een prijs te krijgen is. Investering met maatschappelijk nut Betreft een aanschaf van een bedrijfsmiddel waarvoor op de markt geen prijs te krijgen is. Kapitaallasten Kapitaallasten bestaan uit de componenten afschrijving en rentekosten. Het zijn exploitatiekosten van activa. De rentekosten ontstaan omdat beslag op vermogen wordt gelegd. Door de dalende boekwaarde vanwege jaarlijkse afschrijving nemen de rentekosten in de loop van de jaren af. Kasgeldlimiet Deel van het financieringstekort dat maximaal tegen kort geld mag worden geleend. Is het financieringstekort hoger dan de kasgeldlimiet dan moet dat via lang geld worden gefinancierd. Kengetal Een absoluut getal of een verhoudingsgetal dat is uitgedrukt in fysieke- of in geldeenheden en dat de toestand van of de ontwikkeling op een beleidsterrein in beeld brengt. Kerngegevens Opsomming van relevante gegevens met het doel in één oogopslag een indruk te geven waar het in het desbetreffende werkterrein om gaat. Kort geld Gelden die worden geleend op de geldmarkt. Lang geld Gelden die worden geleend op de kapitaalmarkt. Leges Betaling voor een gemeentelijk goed of een dienst op een publiekrechtelijke grondslag (b.v. leges paspoorten, leges rijbewijzen). Leges mogen kostendekkend zijn. Liquiditeitsplanning Een liquiditeitsplanning geeft inzicht in tijdstip, omvang en periode waarvoor financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Door een tijdig inzicht in het toekomstig liquiditeitsverloop wordt voorkomen dat dure ad-hoc maatregelen moeten worden genomen. MARAP's Periodieke managementrapportage, waarin tussentijdse verantwoording wordt afgelegd over het gevoerde beleid en waarin nieuwe ontwikkelingen worden gesignaleerd. Op basis van deze informatie kan tussentijds worden bijgestuurd en vindt bijstelling plaats van de lopende begroting. MIP Meerjarig investeringsplan. De concrete uitwerking in jaarplannen is geïntegreerd in de begrotingsdocumenten. Missie Bestaanrecht (boodschap) van de organisatie, bezien vanuit de

279

Concernverslag 2008

Lijst van afkortingen en begrippen

Nominale compensatie Onderuitputting Open-einde-regelingen

Precariorechten

Rekening

Risicoparagraaf Stelpost Structureel Subsidie Treasury Treasuryparagraaf

Treasurystatuut

Tussenbericht

Voorjaarsnota

Voorziening

Concernverslag 2008

maatschappelijke functie die zij vervult. De aanpassingen van de algemene uitkering ter compensatie van loonen prijsontwikkelingen. Onderbesteding van budgetten in enig jaar. Regeling op grond waarvan derden buiten de overheid recht hebben op geldelijke bijdrage van de overheid of de sociale fondsen ongeacht of deze overheid / fondsen voldoende budget daarvoor hebben. Deze derden moeten voldoen aan in de regeling vastgelegde voorwaarden. Anders dan door het aanpassen van deze voorwaarden kan de overheid het beroep op een openeinderegeling niet beheersen. Rechten voor het gebruiken van openbare grond of water. Het recht kan worden geheven van degenen die voorwerpen onder, op of boven openbare gemeentegrond of water hebben of van degene voor wie dit gebeurt. Overzicht van de in een bepaald jaar gerealiseerde lasten en baten; de jaarrekening dient ter verantwoording van het uitvoeren van de begroting. Tevens wordt in de jaarrekening de stand van de gemeentelijke vermogenspositie opgemaakt. Overzicht van alle bekende risico' s tot het moment van het aanbieden van de begroting, de meerjarenraming of de jaarrekening. Een begrotingspost waarop bedragen worden geraamd die nog niet specifiek benoemd kunnen worden of nog te verdelen zijn. Per besteding dient bestuurlijk nog apart goedkeuring te worden verleend. Blijvend, dat wil zeggen jaarlijks terugkerend; structurele kosten dienen (in principe) door structurele opbrengsten worden gedekt. Overdrachten van gemeente aan derden, zowel particuliere als instellingen als natuurlijke personen. Subsidies omvatten zowel de bijstandsuitgaven als subsidies in ergere zin. De treasury is het geheel van activiteiten in verband met de financiering. De treasuryparagraaf vormt na inwerkingtreding van de wet FIDO een onderdeel van de begroting en de jaarrekening. De treasuryparagraaf in de begroting geeft beleidsplannen voor de treasuryfunctie voor de komende jaren en in het bijzonder voor het eerst komende jaar. Het jaarverslag geeft voor de treasuryfunctie met name de verschillenanalyse tussen de plannen in de begroting en de realisatie van de beleidsuitvoering van de treasuryfunctie. Hierin worden de uitgangspunten, doelstellingen, beleidsmatige en organisatorische kaders voor de treasuryfunctie vastgelegd. Tevens worden regels opgenomen over de inhoud, vorm en periodiciteit van de verantwoordingsinformatie van de ambtelijke organisatie aan het college van B&W. In het treasurystatuut zullen ook regels worden opgenomen over de treasuryparagraaf. Periodieke beleidsrapportage, waarin tussentijdse verantwoording wordt afgelegd over het gevoerde beleid en waarin nieuwe ontwikkelingen worden gesignaleerd. Op basis van deze informatie kan tussentijds worden bijgestuurd en vindt bijstelling plaats van de lopende begroting. Nota van het college aan de raad, die in het voorjaar verschijnt en tijdens het zgn. voorjaarsdebat wordt besproken. Hierin worden de uitgangspunten voor het beleid voor de komende jaren voorgelegd. Daarvan afgeleid worden centrale thema' s voor het volgende jaar aangegeven. Bedrag gereserveerd voor toekomstige uitgaven waarvan de aard en in mindere mate de omvang bekend zijn of om fluctuaties in (exploitatie) kosten op te vangen. Voorzieningen vormen geen deel van het eigen vermogen.

Concernverslag 2008 Zoetermeer, 14 april 2009

Recommend Documents