reuma Anita Witzier Thema Interview Feiten en fabels over reuma Puzzel mee voor Kika Antwoord op uw vragen voor u op reis gaat

GRATIS magazine van uw Service Apotheek

NUMMER

Thema

reuma

76

Interview

Anita Witzier Feiten en fabels over reuma Puzzel mee voor Kika Antwoord op uw vragen voor u op reis gaat

www.serviceapotheek.nl 10 LEUKE, INTERESSANTE OF GEZONDE AANBIEDINGEN OP PAGINA 17 T/M 20!

Voorwoord

Petra Hoogland

Bij Service Apotheek ben ik verantwoordelijk voor de medicatiebeoordelingen. U zou dat uw APK voor geneesmiddelen kunnen noemen. Steeds vaker neemt de Service Apotheker het initiatief om met een patiënt die vijf of meer geneesmiddelen gebruikt, eens rustig het gehele geneesmiddelgebruik door te nemen, in samenspraak met de huisarts. Normaal gesproken staat bij de arts uw gezondheidsklacht centraal. Als u bij de Service Apotheek met een nieuw recept komt, gaan we altijd na of dat geneesmiddel goed samengaat met de andere middelen die u eventueel gebruikt. Het is gebleken dat het heel zinvol is om daarnaast af en toe uw hele geneesmiddelgebruik door te lopen en waar nodig aan te passen. Het effect van zo’n beoordeling zal u waarschijnlijk verrassen. Gemiddeld leidt dit tot één wijziging per patiënt en één of twee verduidelijkingen. Vaak kan met een middel worden gestopt, bijvoorbeeld een maagbeschermer omdat de patiënt het middel waar dat bij hoort niet meer gebruikt. Soms wordt er juist gestart met een nieuw middel, bijvoorbeeld aspirine om een hartinfarct te voorkomen of vitamine D om de kans op botbreuken te verkleinen. Een andere keer kan het geneesmiddelgebruik makkelijker, bijvoorbeeld door innamemomenten te combineren. Of we zorgen voor duidelijkheid: waar zijn de middelen precies voor?

LADIVAL ZET DE OVERGEVOELIGE HUID IN HET ZONNETJE

In dit nummer van Leef! kunt u lezen over reuma. Als Service Apotheek hebben we handigheidjes om uw geneesmiddelen in te nemen. En we bezorgen geneesmiddelen aan huis; zeker makkelijk als u niet goed ter been bent.

Steeds vaker neemt de Service Apotheker het initiatief om met een patiënt die vijf of meer geneesmiddelen gebruikt, eens rustig het gehele geneesmiddelgebruik door te nemen, in samen-

UV-A en UV-B bescherming volgens EU richtlijnen Beschermt tegen de schadelijke gevolgen van IR-A straling Bevat geen kleurstoffen, parfum en conserveringsmiddelen www.ladival.nl

Tegen inlevering van deze bon ontvangt u 20% KORTING op alle Ladival producten Alleen in te leveren bij Service Apotheek, geldig tot 1 augustus 2013

spraak met de huisarts

Naast stijfheid van uw gewrichten is pijn bij reuma vaak een groot probleem. In deze Leef! leest u een interview met pijnbehandelaar Wouter Zuurmond. Een belangrijke boodschap van hem: blijf niet te lang met pijn rondlopen. Hoe eerder de arts de behandeling van pijn kan starten, hoe beter er iets aan te doen is. Mijn reisplannen voor deze zomer staan nog niet vast. Misschien zeilen op het IJsselmeer en een paar dagen naar Frankrijk op bezoek bij mijn ouders. Ruim voor ik op reis ga, vul ik bij de Service Apotheek m’n reisapotheek aan. In deze Leef! leest u meer over hoe u goed voorbereid op reis kunt gaan. We hebben een mooie korting van tien euro per toegangsbewijs voor Circus Hans Klok in Koninklijk Theater Carré. Magie vind ik prachtig: hoe geheimzinniger hoe beter. Geneesmiddelen zouden voor u niks magisch moeten hebben. Het is goed als u weet waar een middel voor is en wat u ervan kunt verwachten. Dus: voor magie kunt u deze zomer naar Carré in Amsterdam, maar bij uw Service Apotheek kunt u terecht voor informatie in duidelijke taal over geneesmiddelen. Veel leesplezier! Petra Hoogland Service Apotheker

Inhoud

Uitgave: mei - juni - juli 2013

Thema: reuma 11

Bespreek pijn tijdig met uw arts

12

Prof. dr. W. Zuurmond, pijnbehandelaar. VU medisch centrum Amsterdam

14

Feiten en fabels over reuma

16

Op bezoek bij Service Apotheek Het Bosje in Elst

22

Weetjes over reuma

25

Wat kan Service Apotheek voor u betekenen? Prof. dr. W. Zuurmond, pijnbehandelaar.

Onze vaste rubrieken

Droog en uiterst Discreet!

Informatie 9

Informatie van uw Service Apotheek

Uw voordeel 17

Acties in uw Service Apotheek

Als u het ons vraagt

Omdat ze zo dun zijn, zo droog blijven en perfect op het lichaam aansluiten, zult u het positieve verschil direct in het gebruik ervaren. U kunt Attends via uw zorgverlener verkrijgen. Kijk op onze website voor meer informatie: www.attends.nl

28 Pagina 6

Goed voorbereid op reis

Informatie 30

Service Apotheken zetten zich met KiKa in tegen kinderkanker

Attends Soft: Droog en Discreet voor meer zekerheid.

Interview

Gratis Proefpakket!

Televisiepresentatrice

32

Anita Witzier

Column Theo de Zwart

L0413

Mijn urineverlies is het best te omschrijven als: Maak een keuze: Een klein beetje

Af en toe

Regelmatig

Nauwelijks tot geen controle over blaasinhoud

Anatomisch gevormd voor nog meer discretie.

Dhr. / Mevr.

Actueel: voor u geselecteerd

34

Kom in aanmerking voor leuke en interessante boeken

Els, zien ze je staan?

Pagina 27: Puzzel mee en win een Spartoo schoenenbon t.w.v. ¤50,00

Adres Postcode/Plaats Telefoon

0

E-mail Ik ga ermee akkoord dat mijn gegevens opgeslagen worden. Uiteraard worden uw gegevens vertrouwelijk behandeld en zullen wij deze niet aan derden verstrekken.

1

1L

2

3

3+

4

5

6

Attends Soft is verkijgbaar in verscheidene groottes en absorptie niveaus.

Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief van Attends (Vul svp uw email adres in).

Vul in en stuur op naar: Van Heek Medical, Postbus 291, 5800 AG Venray

Tel. 088 - 220 88 00

www.attends.nl

7

Volg ons op Facebook! Attends Zorg en Welzijn

Leef! is een gratis magazine van Service Apotheek en verschijnt vier keer per jaar. Uitgever: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V. Eindredactie: Marianne Schepers, apotheker. Redactie-/postadres: Leef!, Postbus 19, 7468 ZG Enter. E-mail: [email protected]. Internet: www.serviceapotheek.nl. Aan dit nummer werkten mee: Jeroen Mentink, Olga van Vemde en Isabel Hidalgo Aragones, apothekers. Fred Verdult/Volle Maan, Arwen Kleyngeld, Theo de Zwart, Anita Meulenbroek, Rosetta Pacilli en Bianca ten Velde. Fotografie: Marjolein Annegarn, Maria Heijdendael, Francis Brüggenwirth en FARMAidee. Vormgeving: FARMAidee. Druk: Groen Grafische Producties. Informatie: In Nederland zijn ruim 375 Service Apotheken. Voor adressen en meer informatie kunt u terecht bij: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V., Postbus 19, 7468 ZG Enter. Tel: 088 - 276 84 84. E-mail: [email protected]. Internet: www.serviceapotheek.nl. Oplage: 1.250.000. Aan de inhoud van Leef! wordt de grootst mogelijke zorg besteed. Aan de artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. Advertenties en hun inhoud komen volledig ter verantwoording van de betreffende organisatie c.q. juridische entiteit. Niets uit deze uitgave mag, op welke wijze dan ook, worden verveelvoudigd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden.

PEFC / 07-31-113 PEFC-gecertificeerd

Dit produkt komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen www.pefc.org

leef!

5

Interview

Anita Witzier

M’n vader zei: ‘Wij hebben elkaar tenminste nog’ Anita Witzier is bekend van televisieprogramma’s als Memories en Tien voor Taal. In een gesprek met Leef! vertelt Anita over reuma, over haar nieuwe televisieprogramma Liefde voor Later en over het overlijden van haar vader begin dit jaar. Mijn vader was begrafenisondernemer. Toch was de dood voor mij als kind ver weg, abstract. Ik heb ook heel lang gedacht dat ik niet dood zou gaan. Haha. Mijn vader heeft gewerkt tot hij 78 was. Hij vond het machtig mooi werk. Iedereen in het dorp kende hem. Hij was een van de eersten met een automatische telefoonbeantwoorder. Ik heb het bandje weleens voor hem ingesproken: ‘U bent verbonden met…’

Midden in het leven Toen ik kind was, vond ik iemand van vijftig oud. Nu ben ik zelf 51. Mijn schoonouders zijn in de zeventig en staan midden in het leven. Als ik nu oude mensen zie, denk ik: zij hebben ook kinderen grootgebracht en een carrière gehad, ze zijn prachtig geweest en hebben gedanst. Het is eigenlijk heel wreed dat je op latere leeftijd weer afhankelijk wordt.

Hand in hand

Televisiepresentatrice Anita Witzier

Zo’n dertien jaar geleden kreeg ik reumatoïde artritis. Ik was heel boos dat mij dat overkwam: ‘Ik heb toch helemaal geen tijd om ziek te zijn?’

tekst: Fred Verdult. fotografie: Maria Heijdendael

Ik ben enig kind en ging elke zaterdagochtend naar m’n vader, nam taartjes voor hem mee en dan zaten we te kletsen en foto’s van vroeger te bekijken. Hand in hand. Dat vond ie lekker. Iedereen knuffelt een baby, maar oude mensen snakken er ook naar om te worden aangeraakt.

Ik wou dat ik dood was De laatste anderhalf jaar zei mijn vader regelmatig: ik wou dat ik dood was. M’n moeder is tien jaar geleden overleden en iedereen om hem heen was dood. Ik zei: ‘Pap, ik kan je toch niet zomaar een pilletje geven?’ Dat vond hij belachelijk, maar later zei m’n vader: ‘Wij hebben elkaar tenminste nog.’

Uitvaart met koets en paarden Het is een heel raar idee dat mijn vader er niet meer is. Hij is 93 jaar geworden. Gelukkig was ik bij hem toen hij begin dit jaar, toch nog onverwachts, overleed. Hij vond een uitvaart met een koets en paarden het allermooist. Bij z’n begrafenis scheen de zon en luidden de klokken. De koets heeft als laatste groet halt gehouden bij het huis waar m’n vader woonde en waar ikzelf ook heb gewoond als kind. Ik heb alles kunnen zeggen wat ik wilde zeggen en er waren veel mensen. Dat biedt troost. Na afloop hadden we een mooi samenzijn in het café waar hij vroeger altijd een borreltje dronk en biljartte.

Wat weet jij nou van het leven? Met m’n vader heb ik nooit strijd gehad, maar met mijn moeder wel, in een bepaalde periode. We leken heel veel op elkaar. Toen ik achttien was, dacht ik: je kunt wel zestig jaar levenservaring hebben, maar wat weet jij nou van het leven? Haha!

Achter het behang plakken M’n dochter van vijftien heeft dat nu ook. Ze denkt dat ze het centrum van het universum is. Het heeft geen zin om dat tegen haar te zeggen. Ze moet zelf levenservaring opdoen. Soms is het heel grappig, maar soms wil ik haar achter het behang plakken. Ik moet leren om haar los te laten.

Het huis uit M’n moeder vond het verschrikkelijk dat ik op m’n negentiende het huis uit ging. Steeds vroeg ze: ‘Wanneer kom je weer thuis?’ Ik dacht: laat me met rust. Nu hoor ik mezelf vragen aan m’n zoon die op kamers woont: kom je zondag eten?

Ongelofelijk saai leven M’n dochter zei deze week: ‘Wat heb je een ongelofelijk saai leven. Je staat elke dag in de file en je gaat nooit uit.’ Ik dacht: ik heb toch een hele dynamische baan?!

leef!

7

Anita Witzier

Wat fijn dat dat niet meer hoeft Dit jaar gaan we met vrienden een week naar Ibiza. We hebben vier meiden van rond de zestien bij ons. Vroeger ging ik dan hip uit, maar nu denk ik: wat fijn dat dat niet meer hoeft. Ik neem boeken mee, zit de hele week bij het zwembad en ga lekker koken.

Fantastische bruiloft M’n dochter fantaseerde vroeger over zo’n fantastische bruiloft met alles erop en eraan. Tot het kwartje viel: ‘Help! Dan zit ik daarna vast aan een man!’

Liefde voor Later Bij het nieuwe televisieprogramma Liefde voor Later, dat vanaf half juni te zien is, trekken we ruim een jaar op met een gezin waarbij één van de ouders komt te overlijden. We maken een heel intieme herinneringsdoos: Wat wil papa of mama ons vertellen? Wat is belangrijk voor hem of haar? In die doos kan een knuffel of een geurtje zitten, maar ook een verhaal of een mooie herinnering.

zijn. Dus niet: ‘Mama is heel erg ziek’, maar: ‘Mama gaat dood’. In Liefde voor Later kun je zien dat zo’n boodschap op kinderen veel impact heeft, maar dat ze een of twee dagen daarna toch weer gaan spelen en de volwassenen op sleeptouw nemen.

O mam, je bent toch nog ziek hè? Wat mij opviel, was dat men niet de hele dag bezig is met het moment dat iemand er niet meer is. Op de achtergrond speelt het wel natuurlijk, maar kinderen leven heel erg in het hier en nu, zo van: ‘O, mam, je bent toch nog ziek hè? Oké, nou, ik ga nu met Freddie spelen, hoor.’

Heel boos dat mij dat overkwam Zo’n dertien jaar geleden kreeg ik reumatoïde artritis. Ik was heel boos dat mij dat overkwam: ‘Ik heb toch helemaal geen tijd om ziek te zijn?’ Nu gaat het hartstikke goed. Ik heb het geluk dat ik maar een lichte vorm van reuma heb. Soms heb ik last van stijve, dikke knieën, maar dan neem ik een periode ontstekingsremmers en dan bedaart het weer. Ik sport veel om lekker in conditie te blijven. Het geeft me veel energie en het is goed voor mijn lijf.

Vandaag gaat het niet Er is een tijd geweest dat we bij een draaidag voor de zekerheid een rolstoel regelden. Eén keer moest ik afhaken: ‘Jongens, vandaag gaat het echt niet.’ Dat vond ik zó lastig, maar iedereen was gelukkig heel begripvol. Dat was wel een eyeopener. Als je denkt dat je alles alleen moet doen, dan kun je eenzaam worden.

Ambassadrice Reumafonds

Volwassenen op sleeptouw Als ouder wil je je kind zo lang mogelijk kind laten zijn. Maar kinderen moeten aan het idee van de dood kunnen wennen en je wilt ze niet buitensluiten. Je moet heel duidelijk

8

leef!

Ik ben ambassadrice van het Reumafonds. Vroeger kwam je met reuma heel vaak in een rolstoel terecht, maar door veel wetenschappelijk onderzoek komt dat nu veel minder voor. Reuma is daardoor wel minder zichtbaar geworden. Onze boodschap is: vertel wat er met je aan de hand is. Dan kan men rekening met je houden. Soms zijn er maar een paar kleine aanpassingen nodig.

Informatie

van uw Service Apotheek

Het gemak van de herhaalservice Herkent u dat ook? U gebruikt chronisch geneesmiddelen en ook al weet u dat u iedere drie maanden weer een nieuw recept nodig hebt, toch gebeurt het wel eens dat u net het laatste tabletje pakt. Niet handig voor u, voor uw arts en ook niet voor de apotheek. Zeker als blijkt dat het misschien ook nog niet op voorraad is. Voorkom stress en bespreek de herhaalmogelijkheden met uw apotheek. Tegenwoordig zijn er voldoende mogelijkheden om dit soort problemen voor te zijn. Afhankelijk van lokale afspraken met uw arts uiteraard. Bij steeds meer apotheken kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van de herhaallijn of online herhaalrecepten aanvragen via de website. Of, nog makkelijker: de proactief herhaalservice. Hierbij zorgt uw apotheek ervoor dat uw geneesmiddelen iedere drie maanden voor u klaarstaan. U krijgt automatisch bericht. Voor meer informatie of advies over de mogelijkheden, ga naar uw Service Apotheek!

Grote kwalen… kleine kwalen?

Ramadan 2013 9 juli-8 augustus

Uw Service Apotheek staat voor u klaar! Wist u dat u niet altijd een recept nodig hebt om advies van uw apotheek te krijgen? Ook voor allerlei huis-, tuin- en keukenkwalen kunt u bij ons terecht. Wat doe je als je kind diarree heeft? Moet ik met waterwratjes naar de dokter? Wat kan ik doen tegen zwemmerseczeem? Allemaal vragen die prima gesteld kunnen worden in de apotheek. Bij twijfel wordt u altijd doorverwezen naar een arts, maar in veel gevallen kunt u er zelf wat aan doen, soms met een beetje hulp van de apotheek. En gebruikt u andere geneesmiddelen? Dan checken wij meteen even of het geneesmiddel samen gebruikt kan worden met het geneesmiddel dat u zonder recept kunt kopen. Een veilig gevoel!

leef!

9

Thema Veilig in en uit bad badliFten

en

inStaPbaden

INFORMATIE? KIjK Op

www.bAd-KONINg.Nl

kikkeropfleurdoos ® hét steuntje in de rug voor kankerpatiënten

Voor een ieder die de diagnose kanker krijgt is er de Kikkeropfleurdoos. Een aanvulling op uw medische informatie en behandeling.

Meer informatie en de aanvraagkaart vindt u op www.kikkeropfleurdoos.nl. Met de ingevulde aanvraagkaart kunt u de doos ophalen in uw apotheek.

bel gRatiS: 0800-55 55 650

www.bad-koning.nl

Bespreek pijn tijdig met uw arts Als u geen pijn zou kunnen voelen, zou u niet kunnen leven. Pijn is een waarschuwingssignaal. Zonder pijn zou uw lichaam geen alarmbel meer hebben voor bijvoorbeeld verbranding of als u op een doorn trapt. Naast acute pijn komt chronische pijn voor.

Met praktische informatie over hulpmiddelen en begeleidings- en herstelprogramma’s. Verder monsters van producten die verlichtend kunnen werken bij specifieke klachten. En met een leuke verrassing.

bad-koning

reuma

www.kikkeropfleurdoos.nl

Als een patiënt vroeger pijn had, ging een arts alleen op zoek naar de oorzaak. Nu wordt er daarnaast aandacht besteed aan het bestrijden van de pijn. Je hoort weleens dat het niet meer nodig is om pijn te hebben. Dat is een fabeltje, maar er is vaak wel iets aan te doen. Het bestrijden van pijn gaat vaak makkelijker als u nog niet zo lang pijn hebt. Daarom is het zaak om niet te lang rond te lopen met pijn, maar er tijdig met uw arts over te spreken.

Reuma en pijn Er zijn meer dan honderd soorten reuma. Het ligt eraan wat voor soort reuma iemand heeft, maar veel van de ruim twee miljoen Nederlanders met reuma hebben pijnklachten. Vooral pijn aan de gewrichten komt vaak voor.

Wat kunt u doen aan pijn? Grip op uw pijn Welke klachten hebt u precies? Wanneer wordt de pijn minder? Wanneer krijgt u meer pijn? Hebt u pijn na inspanning of overbelasting? Of hebt u pijn zonder aanwijsbare aanleiding? Als u dat zelf goed bijhoudt, kunt u misschien leren om rekening te houden met activiteiten die uw pijn beïnvloeden.

rkt ijd

Blijven bewegen Vaak is het aan te raden om te blijven bewegen, maar soms is het verstandig om dat juist niet te doen. Ook daarom is het zaak om pijnklachten met uw arts te bespreken. Bewegen voorkomt dat uw gewrichten nog stijver worden. Overdrijf niet en luister goed naar uw lichaam. Houd er rekening mee dat uw gewrichten de ene dag pijnlijker en stijver zijn dan de andere. Pijn hoeft niet te betekenen dat u uw lichaam schade toebrengt. Het staat vast dat gewrichten niet extra beschadigen door te bewegen.

lin g

nd e

in we

Luizen? Neten? r a uu eh r b 1 Paniek? e aa ts d h r h c

Oefeningen ter ontspanning

o sle al vo igen e a ide n uw um va er parf zond

Met NYDA® – gewoon weg.

Oefeningen zoals yoga of meditatie kunnen goed werken tegen pijn.

Warmte of juist ijs Misschien hebt u baat bij een warme douche, warmtepakking of ijspakking op uw ontstoken gewrichten. Een oefen- of fysiotherapeut kan zo’n warmte- of ijspakking geven, maar u kunt het ook zelf doen.

Goed slapen

Nieuw!

Als u slecht slaapt, kunt u pijn minder goed verdragen.

Praat erover Bespreek uw pijnklachten met uw arts of reumaverpleegkundige. U kunt ook bellen met de Reumalijn: 0900 20 30 300 (3 cent per minuut).

www.hollandpharma.nl • Holland Pharma, Bosberg 41, 7271 LE Borculo

adv Nyda Plus 175x125.indd 1

10

leef!

13-02-13 14:29

leef!

11

Pijn

Prof. dr. Wouter Zuurmond, pijnbehandelaar VU medisch centrum Amsterdam

Bij reuma is de reumatoloog natuurlijk de hoofdbehandelaar. Er kan maar één kapitein op het schip zijn. Als pijndokter ben je een goeie side kick.

Pijn kun je maar beter niet te lang verbijten

Maatwerk Pijnbestrijding is maatwerk. Wat voor soort pijn hebt u? Waar zit de pijn? Hoe lang hebt u pijn? Hoeveel last hebt u ervan? Hebt u bijwerkingen van de pijnmedicatie?

Als je zelf ervaring met rugpijn hebt, laat je het wel uit je hoofd om pijnklachten als aanstellerij te bestempelen. Een jaar of twintig geleden heb ik maandenlang rugpijn gehad, omdat ik me had vertild. Dat is me niet in de koude kleren gaan zitten. Je hebt niet alleen de pijn, maar ook de onzekerheid: Wordt het nog erger? Hoe lang gaat dit duren? Hoe kan ik nu functioneren?

Stappenplan Pijnbestrijding gaat via een stappenplan: we beginnen vaak met paracetamol. Als dat onvoldoende werkt, starten we met aspirineachtige medicijnen. Daarna komen zwakke opiaten in beeld en ten slotte sterkere opiaten. Opiaten schrijven we alleen voor als we een duidelijke oorzaak weten van de pijn, want opiaten werken niet bij alle oorzaken. Als het niet werkt, kun je één keer de dosering verhogen, maar vaker verhogen heeft geen zin. Dan zou verslaving op de loer liggen. Als men een opiaat gebruikt en het werkt wél, dan speelt het risico van verslaving niet.

Erkenning We hebben meer inzicht in hoe het pijnsysteem in elkaar zit, zodat we gedeeltelijk kunnen verklaren hoe chronische pijn ontstaat. De erkenning dat chronische pijn bestaat, is voor patiënten heel belangrijk.

Stel je niet aan Als pijn chronisch is, kun je vaak bijna niet aan iemand zien hoeveel last hij of zij ervan heeft. Als buitenstaander kun je dan denken: het zal wel meevallen. ‘Stel je niet aan’, klinkt dan door in de reacties. Maar vaak valt het niet mee.

'U moet geregeld de deur op een kier zetten'

Invloed van de psyche Er is invloed van de psyche op pijn. Als u afleiding hebt, kunt u minder last hebben van pijn. Als u zich aan iets of iemand ergert, kunt u juist meer pijn ervaren. Als iemand depressief is, kan dat ook tot pijnklachten leiden.

Is het nog nodig?

'Als pijndokter ben je een goeie side kick'

Bij pijn zorgen boodschapperstoffen ervoor dat er een pijnprikkel via het ruggenmerg naar de hersenen gaat. De hartslag en bloeddruk gaan onmiddellijk omhoog en iemand gaat meteen zweten.

Doorbijten Soms moet je doorbijten, maar pijn kun je maar beter niet te lang verbijten, want dan gaat de pijn in je systeem zitten. Daarom wordt er bijvoorbeeld goed op gelet dat een patiënt niet te lang pijn heeft na een operatie.

12

leef!

Gewrichtspijn Bij reuma speelt gewrichtspijn een belangrijke rol. Daarnaast hebben veel mensen met reuma andere pijnklachten. Men wordt wat stijver en gaat anders bewegen. Veel nieuwe middelen tegen reuma verminderen de pijnklachten, maar nemen de pijn niet volledig weg. Dan is het zaak om niet alleen de reuma te behandelen, maar daarnaast ook wat aan de resterende pijn te doen. Daar zijn verschillende middelen voor. De huisarts of specialist gaat op zoek naar de oorzaak van de klachten. Als pijn langer duurt, kan het raadzaam zijn om naar een pijnspecialist te gaan. De meeste ziekenhuizen hebben een pijnpolikliniek.

tekst: Fieke Livius. fotografie: Marjolein Annegarn

Boodschapperstoffen

Als iemand langdurig pijnstillers gebruikt en geen pijn meer heeft, is men daar blij mee natuurlijk. Maar op een gegeven moment komt er twijfel: is het nog nodig om die pijnstillers te gebruiken? Ik zeg dan altijd: u moet geregeld de deur op een kier zetten. Daar bedoel ik mee dat men af en toe moet kijken of men van de pijn af is omdat de pijn is gestopt of doordat men pijnstillers gebruikt. Als u de dosering van de pijnstillers even verlaagt, merkt u snel genoeg of de pijn terugkomt of niet.

Op eigen kracht Veel mensen gebruiken liever geen pijnstillers: ik kan het wel aan, hoor je dan. Of: ik overwin het wel op eigen kracht. Het is natuurlijk een eigen keuze of iemand al dan niet pijnstillers neemt, maar ik vind

het wel belangrijk dat iemand weet dat pijn chronisch kan worden en dat het dan lastiger te behandelen is.

Andere aspecten Bij chronische pijn is niet alleen pijnmedicatie van belang, maar spelen ook andere aspecten een rol: Heeft iemand baat bij beweging? Bij fysiotherapie? Of bij massage of een andere vorm van ontspanning? Heeft iemand de pijn geaccepteerd? Of blijft iemand zich blind staren op vrienden die op hoge leeftijd nog op de tennisbaan staan?

Pijn vermijden Bij gewrichtspijn zie je nogal eens dat iemand de pijn gaat vermijden: iemand gaat steeds minder bewegen, de stijfheid verergert, men wordt alsmaar zwakker en de pijn neemt alleen maar toe. In plaats van steeds minder te gaan bewegen, kunt u dan beter doorbijten.

leef!

13

Feiten en fabels

over reuma

Reuma is een chronische aandoening aan gewrichten, spieren en pezen. Er zijn meer dan honderd verschillende vormen van reuma. Iedereen kan reuma krijgen, op elke leeftijd. Bijna twee miljoen Nederlanders hebben er last van. Maar wat kun je eraan doen? Leef! zet een aantal feiten en fabels op een rij. Feit

Reuma is goed te behandelen Reuma is weliswaar niet te genezen, het is gelukkig wel steeds beter te behandelen. De eerste keus in behandeling is vaak een combinatie van medicijnen en bewegingsoefeningen. Er zijn medicijnen die de ontstekingen remmen of de pijn verminderen. Door snel te beginnen met medicijnen kan gewrichtsschade worden voorkomen. Afhankelijk van de vorm van reuma en de persoonlijke situatie kan soms een operatie nodig zijn. Er zijn ook alternatieve behandelingen. Die hebben geen bewezen effect bij het remmen van ontstekingen, maar kunnen sommige mensen wel helpen bij verlichting van de pijn. Overleg wel altijd met de behandelend specialist en stop nooit zomaar met medicijnen.

Fabel

Reuma is te genezen De oorzaak van reumatische aandoeningen is nog onbekend. Wel lijkt het erop dat reuma erfelijk is: mensen bij wie reuma in de familie voorkomt hebben meer kans om de ziekte te krijgen. Er is nog steeds geen geneesmiddel ontdekt dat reuma echt kan genezen. Het is een chronische ziekte. Omgevingsfactoren zoals roken en overgewicht hebben invloed op het verloop van de ziekte.

Feit

Bewegen is goed voor reumapatiënten

tekst: Arwen Kleyngeld

Reumapatiënten zijn misschien geneigd om hun gewrichten te ontzien omdat ze pijn hebben, maar dat is niet verstandig. Gewrichten lopen geen schade op door beweging. Het is zelfs goed voor de gewrichten om regelmatig te bewegen, al is het maar een beetje. Gewrichten worden namelijk stijver als ze onvoldoende beweging krijgen. Fietsen, zwemmen en wandelen zijn met name geschikte manieren voor reumapatiënten om voldoende beweging te krijgen.

14

leef!

Fabel

Fabel

Fabel

Artrose is geen reuma Veel mensen denken dat alleen ontstekingsreuma echte reuma is. Artrose is echter ook een vorm van reuma. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 aandoeningen aan of rondom het gewricht. Die honderd aandoeningen worden onderverdeeld in drie categorieën: ontstekingsreuma, artrose en wekedelenreuma. Bij artrose raakt het kraakbeen beschadigd. Dat is zacht weefsel op de botten, wat ervoor zorgt dat botten soepel langs elkaar kunnen bewegen. Artrose wordt ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Bij wekedelenreuma is er sprake van pijn en soms ontstekingen aan banden, pezen en spieren. De meeste mensen met reumatische klachten hebben artrose. Dat zijn er 1,1 miljoen. Chronische gewrichtsontstekingen komen voor bij ongeveer 420.000 mensen. 240.000 mensen kampen met een vorm van wekedelenreuma.

Feit

De meeste mensen met reuma kunnen gewoon blijven werken Natuurlijk is het afhankelijk van het soort werk of iemand met een reumatische aandoening aan het werk kan blijven, maar bijna tweederde van de mannen en de helft van de vrouwen met reumatische klachten heeft een betaalde baan. Soms zijn er aanpassingen nodig op het werk. Er zijn verschillende instanties die hierbij kunnen helpen. Mensen met reuma verzuimen twee tot drie keer vaker dan normaal op het werk. Ook is het percentage arbeidsongeschiktheid onder mensen met reuma 7,5 keer hoger dan het landelijk gemiddelde.

Reuma komt alleen bij oude mensen voor

Mannen en vrouwen hebben evenveel kans op het krijgen van reuma

Hoewel vaak wordt aangenomen dat reuma een ziekte is voor oude mensen, is dat niet waar. Ruim de helft van de mensen met reuma is tussen de 40 en 64 jaar oud. Mensen die nog werken en soms kinderen opvoeden. Er zijn ook kinderen met reuma. Jaarlijks komen er 300 kinderen met jeugdreuma bij.

Er zijn meer vrouwen dan mannen die last hebben van reuma. Het is niet duidelijk hoe dat komt. Hoe de verhoudingen precies liggen is lastig te zeggen, dat ligt aan de soort reuma. Reumatoïde artritis komt bij vrouwen ongeveer twee keer zo vaak voor als bij mannen. Er zijn ook vormen van reuma die juist vaker bij mannen voorkomen dan bij vrouwen. De ziekte van Bechterew is hier een goed voorbeeld van.

Feit

Fabel

Vrouwen met reuma kunnen gewoon zwanger worden

Er is een dieet tegen reuma

Vrouwen met reuma en een kinderwens kunnen gewoon zwanger worden, als ze met een paar zaken rekening houden. Sommige geneesmiddelen, als prednison of azathioprine, maken verminderd vruchtbaar. Ook zijn er geneesmiddelen die beter niet kunnen worden gebruikt tijdens een zwangerschap. Vraag hiervoor advies aan uw arts en apotheker. Tijdens een zwangerschap kunnen klachten soms verminderen, maar ook juist erger worden. Ook bij een bevalling en verzorging van het kind is misschien extra hulp nodig. Het is verstandig daar vooraf over na te denken.

Sommige reumapatiënten hebben minder klachten als ze hun voedingspatroon aanpassen. Er is echter geen wetenschappelijk onderzoek dat aantoont of bepaalde voeding effect heeft op reuma. Dat komt gedeeltelijk omdat onderzoek naar het effect van voeding lastig is uit te voeren. Natuurlijk is het altijd goed om gezond en gevarieerd te eten.

Fabel

Glucosamine helpt bij artrose Er zijn artrosepatiënten die glucosamine gebruiken. Glucosamine is een lichaamseigen stof die voorkomt in bijna alle weefsels in het lichaam. Het is zonder recept verkrijgbaar als voedingssupplement onder veel verschillende productnamen. Hoe glucosamine precies werkt is onbekend. De resultaten van de onderzoeken die zijn gedaan naar het effect van glucosamine bij artrose zijn zeer wisselend. Bij sommige onderzoeken merkte men een lichte vermindering van de pijn en een lichte verbetering van de beweeglijkheid van het gewricht, bij andere onderzoeken zag men geen effect. Indien er een effect is, moet dat bij een dagelijkse dosering van 1500 mg na drie maanden merkbaar zijn. Zo niet, dan heeft langer doorgaan weinig zin.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met het Reumafonds

leef!

15

Op bezoek

apotheker aan het woord

Mag ik bij deze pijnstillers paracetamol gebruiken? Ik vind het belangrijk dat elke patiënt persoonlijke aandacht krijgt. Niet zo van: ‘Hier zijn uw geneesmiddelen en tot ziens!’ We kennen de meeste patiënten bij naam. In onze gemeente met nog geen vijfduizend inwoners gaat dat natuurlijk makkelijker dan in een grotere stad. Even binnenlopen

In veel gevallen heeft de apothekersassistente veel minder levenservaring dan de klant. Hoe ga je daarmee om? Dat soort dingen bespreken we in het werkoverleg, maar ik besteed er ook geregeld tussentijds aandacht aan: ‘goh, hoe vond je dat gesprek nou gaan?’ en ‘merkte je hoe de patiënt erop reageerde?’

Pijnstillers tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn

Als iemand pijnstillers op recept gebruikt, krijgen we nogal eens de vraag: ‘Mag ik bij deze pijnstillers paracetamol gebruiken?’ Over het algemeen kun je paracetamol prima combineren met andere pijnmedicatie. We bespreken dan wel waarom die paracetamol nodig is. Soms overleggen we dan met de huisarts, of de pijnmedicatie goed is ingesteld.

Ibuprofen en paracetamol Bij artrose en een lichte vorm van reuma werkt ibuprofen vaak beter dan paracetamol. Een voordeel van ibuprofen is dat het niet alleen de pijn stilt, maar ook de ontsteking remt. Als iemand ibuprofen haalt in onze Service Apotheek, registreren

we dat in het dossier en checken we of dat een veilige combinatie is met de andere geneesmiddelen die iemand gebruikt. Als dat reumamedicijnen zijn, is het belangrijk om het gebruik van ibuprofen vooraf met de reumatoloog te bespreken. Bij sommige reumamedicijnen kan ibuprofen namelijk leiden tot een grotere kans op bijwerkingen van de reumamedicijnen.

Moeite met openen potje of doordrukstrip Vooral als iemand al langer reuma heeft, kan men moeite hebben met het openen van een potje geneesmiddelen of een doordrukstrip. Dan bespreken we met een patiënt hoe we dat het best kunnen oplossen. Er zijn hulpmiddelen verkrijgbaar of we kunnen bijvoorbeeld de tabletten uitdrukken in een speciale reumaflacon.

Bij pijn en koorts

•

In verschillende sterktes

Nu met gratis memoryspel

(zo lang de voorraad strekt)

Geldig van mei t/m juli 2013

Diarreeremmer Loperamide SAM •

Bevat 2 mg loperamide per capsule

•

Te gebruiken bij plotseling opkomende of langdurige diarree

•

Capsules niet geschikt voor kinderen jonger dan acht jaar

Lees voor gebruik de bijsluiter.

Nu met gratis frisbee (zo lang de voorraad strekt)

€6.95

Eén geluk bij vier ongelukken.

Nu met gratis veiligheidshesje*

€5.25

Nestosyl helpt bij snijwonden, schaafwonden, insectenbeten en jeuk. Lees voor gebruik de bijsluiter. Meer informatie:www.nestosyl.nl

Geldig van mei t/m juli 2013

KOAG/KAG nr. 1040-0412-0551

Service Apotheek

Zinksulfaatgel Voor de verzorging van lipbaasjes.

•

Heldere gel

•

Verkoelt en verzacht meteen

•

Geeft niet af en is prettig in gebruik

Nestosyl 30 g

'Goh, hoe vond je dat gesprek nou gaan?'

•

Lees voor gebruik de bijsluiter.

Nestosyl 15 g

Ik vind het van belang dat de apothekersassistentes goed getraind zijn in communicatie: goed aanvoelen wat er speelt, open vragen stellen, goed doorvragen. En ook al is het een keer druk: blijf ontspannen, want anders durven de mensen niks meer te vragen. Iemand kan bij ons altijd even binnenlopen om een vraag te stellen. Als het nodig is, overleggen we dan met de assistente van de huisarts in het gezondheidscentrum waar we zitten.

10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van mei t/m juli 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.

Paracetamol zetpillen voor kinderen.

Jan Joost Valeton, Apotheker Service Apotheek Het Bosje in Elst (Utrecht)

Levenservaring

SAM Kinderparacetamol zetpil

Geldig van mei t/m juli 2013

*Géén aankoopverplichting

Bij inlevering van deze cheque ontvangt u

10% korting

op het aankoopbedrag van dit product.

Geldig van mei t/m juli 2013

Lanettecrème I FNA •

Beschermt, verzorgt en verzacht

•

Basiscrème voor alle huidtypen

•

Bevat geen parfum

•

Tube 100 g

Bij inlevering van deze cheque ontvangt u

10% korting

op het aankoopbedrag van dit product.

16

leef!

Geldig van mei t/m juli 2013

SAM Kinderparacetamol zetpil

Diarreeremmer Loperamide SAM Acute diarree is meestal het gevolg van een bacteriële infectie (na besmet eten of drinken), maar kan ook veroorzaakt worden door bepaalde geneesmiddelen (bijv. sommige antibiotica). Pas op voor uitdroging en was regelmatig de handen om herbesmetting te voorkomen.

Nestosyl Nestosyl® desinfecteert én herstelt niet alleen een beschadigde huid bij kleine schaaf-, snij-, en brandwondjes, maar geeft ook onmiddellijke verlichting en verkoeling bij tal van hinderlijke, veel voorkomende ongemakken zoals jeuk door brandnetels, muggen- of kwallenbeten! Nestosyl® bevat als werkzame stof pramocaïne.

Zinksulfaatgel Hoe wordt zinksulfaatgel gebruikt? • • • • • •

Uitsluitend voor volwassenen en kinderen vanaf zes jaar. Was de handen grondig voor en na het opbrengen van de zinksulfaatgel. Breng de gel in een dikke laag, vier tot zes keer per dag, uitsluitend aan op de plek waar zich de lipblaasjes bevinden. Maximaal twee weken gebruiken. Sluit de tube na gebruik steeds goed af. Na openen is de zinksulfaatgel nog één maand houdbaar. Kan met een gerust gevoel gebruikt worden bij zwangerschap of het geven van borstvoeding.

Lanettecrème I FNA Toepassing: Lanettecrème I FNA wordt gebruikt ter bescherming en verzorging van de (droge, gevoelige) huid en bij bepaalde huidaandoeningen, zoals eczeem en jeuk. Deze basiscrème is geschikt voor alle huidtypen en bevat geen parfum.

10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van mei t/m juli 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.

Algemene adviezen bij koorts: • Laat het kind veel drinken. • Kleed het kind niet te warm aan. • Zorg voor genoeg rust. • Koorts lager dan 39º C niet direct onderdrukken.

10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van mei t/m juli 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.

Paracetamol is een veel gebruikte pijnstiller bij pijn en koorts. Speciaal voor kinderen zijn er zetpillen in verschillende sterktes.

De Service Apotheek Verbandtrommel

Bij inlevering van deze cheque ontvangt u

10% korting

Onmisbaar in huis, in de auto en op vakantie. Handig om altijd bij de hand te hebben. Zeer uitgebreide inhoud en voorzien van een duidelijk stappenplan voor eerste hulp en reanimatie. • •

Voldoet aan de nieuwste richtlijnen van Het Oranje Kruis. Formaat: 26 x 17 x 8 cm.

op het aankoopbedrag van dit product. Geldig van mei t/m juli 2013

Naloc – snel gezondere nagels • •

Snel resultaat bij kalknagels: de meeste gebruikers zien al binnen 2 weken resultaat, 92% na 8 weken. Makkelijk in gebruik: slechts één keer per dag aanbrengen. Zonder opbouwschema en vijlen is niet nodig.

Naloc is nu bij uw Service Apotheek van €27,95 voor €22,95 verkrijgbaar, tegen inlevering van deze cheque. Kijk voor meer informatie op www.naloc.nl

¤5,00

korting

Naloc is een medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. Koag/Kagnr: 30-1012-1940. Meda Pharma B.V., Krijgsman 20, 1186 DM Amstelveen.

Geldig van mei t/m juli 2013

Service Apotheek

Tekenkit

Bij inlevering van deze cheque ontvangt u

10% korting

Alles bij de hand voor het verwijderen van een teek • • • •

RVS tekenpincet Pleisters Alcoholdoekjes Handige gebruiksaanwijzing

op het aankoopbedrag van dit product. Geldig van mei t/m juli 2013

WratX – wrattenbehandeling voor kinderen en volwassenen •

Met WratX behandel je effectief en eenvoudig wratten bij kinderen en volwassenen. De gemakkelijke en pijnloze aanstipmethode helpt wratten te verwijderen op handen, voeten en romp.

WratX is nu bij uw Service Apotheek van €24,95 voor €19,95 verkrijgbaar, tegen inlevering van deze cheque. Kijk voor meer informatie op www.WratX.nl Mits correct en volgens gebruiksaanwijzing gebruikt WratX is een medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. Koag/Kagnr: 30-1012-1939. Meda Pharma B.V., Krijgsman 20, 1186 DM Amstelveen.

Service Apotheek

Voetcrème Beschermt, verzorgt en verzacht Deze verzorgende voetcrème is speciaal ontwikkeld om uw voeten en benen optimaal te verzorgen. De crème wordt snel door de huid opgenomen.

¤5,00

korting Geldig van mei t/m juli 2013

Bij inlevering van deze cheque ontvangt u

10% korting

op het aankoopbedrag van dit product. Geldig van mei t/m juli 2013

Op bezoek

De Service Apotheek verbanddoos een koortswerend en pijnstillend middel zoals paracetamol ORS om mineralen en zouten aan te vullen na diarree en braken een middel tegen hoest zoals tijmsiroop een middel tegen diarree, maagklachten en verstopping een digitale koortsthermometer een insectenwerend middel en een verzachtend middel na insectenbeet zonnebrandcrème en aftersun een tekenpincet

Naloc®... nieuw in Nederland Maar liefst 1 op de 10 Nederlanders heeft last van schimmelnagels, ook wel kalknagels genoemd. Nieuw in Nederland is Naloc®. De unieke formule van Naloc® bevordert het herstel en uiterlijk van kalknagels en psoriasisnagels.

Service Apotheek tekenkit In Nederland is gemiddeld ongeveer 25% van de teken besmet. Een tekenbeet van een besmette teek kan leiden tot de ziekte van Lyme. Blijf daarom in de natuur op de paden en/of smeer onbedekte huid in met DEET. Controleer na een wandeling op teken. Verwijder een teek binnen 24 uur. Let tot drie maanden na de beet op ziekteverschijnselen (zoals een rode of blauwrode vlek op de huid, griepachtige klachten of gewrichtsklachten).

WratX Het actieve bestanddeel van WratX, mierenzuur, droogt de wrat in tot de kern. Behandelde wratten keren niet terug en laten geen littekens achter. In één behandeling kunnen meerdere wratten tegelijkertijd behandeld worden. Het totaal aantal behandelingen is afhankelijk van de leeftijd van de gebruiker, hoe lang de wrat er zit en de locatie van de wrat.

Service Apotheek Voetcrème Voeten zijn heel belangrijk. Maar worden ze ook goed verzorgd? Verwen ze regelmatig met een verzorgende crème. Draag daarnaast goed passende schoenen. Wissel regelmatig van schoenen en controleer uw voeten regelmatig op wondjes.

Marjan Volmer-van Ulsen (69)

Elke dag wandelen we minstens een uur Gelukkig ben ik geen zeurpiet, maar ik heb doorgaans heel veel pijn. Het is dat je er nu naar vraagt, want ik heb het daar eigenlijk nooit over. Ik ga gewoon door met ademhalen en blijf positief denken. Tien jaar geleden had ik enorme pijn aan m’n armen en schouders. De dokter ging onderzoek doen en kwam erachter dat ik reuma heb. Sindsdien gebruik ik vier verschillende medicijnen.

Tatoeage En m’n rechterschouder is helemaal versleten. Ik moet ermee leren leven. Ik krijg alleen af en toe van de reumatoloog een prednisoninjectie voor de pijn in m’n schouder. Op de plek waar ik was geprikt kreeg 'De meisjes in de apotheek ik een keer een hele mooie zijn altijd even vriendelijk' zwarte vlek. Ik maakte een grapje tegen m’n man: ‘Nou, ik heb een tatoeage laten zetten.’

Kom op Mijn man ziet het aan m’n gezicht als ik pijn heb. Hij houdt mij dan een beetje in evenwicht: ‘Kom op!’ Mijn man is met pensioen. Hij neemt mij alle zware werkzaamheden uit handen. Stofzuigen en zo.

Met die hobby’s ben ik gestopt tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn

• • • • • • • •

10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van mei t/m juli 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.

Naast een verbandtrommel kan het handig zijn om uw huis-/reisapotheek aan te vullen met:

klant aan het woord

Ik had een heleboel hobby’s: gedichten schrijven, tekenen, pergamano, schilderen. Door m’n versleten schouder kan ik m’n rechterarm minder gebruiken, dus ik ben daarmee gestopt. Maar ik ga niet bij de pakken neerzitten.

Wandelen Samen proberen we het leven zo aangenaam mogelijk te maken. Elke dag wandelen we minstens een uur. Dat vinden we heerlijk. Gelukkig kan ik nog goed lopen. Het is ook erg goed voor m’n armen en schouders. Als we thuiskomen, blazen we even uit met een lekkere kop koffie en een koekje erbij.

Warm land Het doet me goed om in een warm land of in een gebied met een hoge luchtdruk te zijn. Ik moet dan wel zorgen dat ik zo min mogelijk in de felle zon kom, want dat is met mijn medicijnen niet goed.

Altijd even vriendelijk In ons dorp zit sinds een jaar een medisch centrum met ook een Service Apotheek. Ik kom zelden bij de huisarts, want alles gaat via mijn reumatoloog, dokter Stolk, die mij uitstekend begeleidt. De meisjes in de apotheek zijn altijd even vriendelijk. Hiervóór ben ik weleens in een andere apotheek geweest waar het er nogal chaotisch aan toe ging. Bij Service Apotheek Het Bosje voelen we ons altijd welkom, de medicijnen zijn altijd op voorraad en we krijgen goede uitleg.

leef!

21

Thema

reuma

Jongeren en reuma Reuma is meer dan een ziekte voor oude mensen Vorig jaar, op WereldReumadag, verscheen de jeugdroman SchEef van Marlies Allewijn. Allewijn, zelf vanaf haar twaalfde reumapatiënt, schreef het boek om mensen te laten weten wat de ziekte nou eigenlijk inhoudt. ‘Ik heb zelf jeugdreuma en ik merkte dat mensen niet zo goed weten wat reuma eigenlijk is en hoe het is om die ziekte te hebben. Veel mensen weten niet dat reuma meer is dan een beetje pijn aan je pols of een ziekte die oude mensen krijgen. Lang niet iedereen weet dat je reuma ook als kind kunt krijgen, dat je vaak heel moe bent als je reuma hebt en dat je hele slechte periodes kunt hebben waarin je te stijf bent om je bed uit te kunnen komen.’ Het is een jeugdboek geworden omdat Allewijn vindt dat er veel meer aandacht is voor ouderen met reuma dan voor jongeren. ‘Er zijn in Nederland ongeveer 3000 kinderen die last hebben van jeugdreuma, een grote groep.’ Allewijn heeft zelf een leuke jeugd gehad, maar moest altijd rekening houden met haar ziekte. ‘Het gaat nooit weg. Er zijn in mijn jeugd periodes geweest dat ik me zo slecht voelde dat ik niet naar school kon gaan. Soms kwam ik niet uit bed of moest mijn moeder me aankleden en met de auto overal naartoe brengen. Ik ging wel uit maar door de medicijnen die ik gebruikte mocht ik nooit drinken. Op de achtergrond speelde de reuma altijd mee. Nog steeds word ik regelmatig geconfronteerd met mijn eigen beperkingen. Simpele dingen zoals een uitstapje maken met mijn zoontje of even boodschappen doen, voor andere mensen heel eenvoudig, zijn voor mij heel lastig. Dat is heftig.’ In het semi-autobiografische boek SchEef komen juist de dagelijkse problemen waar een tiener met reuma mee te maken krijgt aan de orde. ‘Het boek is zeker geen tranentrekker. Het gaat over Eef, een gewoon meisje van veertien, die reuma heeft, maar ook een gewoon leven. Het is een positief boek over doorzetten en omgaan met tegenslag.’

Leef! geeft 10 exemplaren van SchEef weg. Kijk hiervoor op onze pagina ‘voor u geselecteerd’.

Chip tegen reumatoïde artritis Patiënten met reumatoïde artritis (RA) krijgen in de toekomst mogelijk een chip in de nek geïmplanteerd die ontstekingen remt. Een proef hiermee in het AMC Amsterdam, die halverwege 2011 begon, was succesvol. Bij vijf van de acht proefpersonen zag onderzoekster Frieda Koopman een goede tot zeer goede respons. Bij één patiënt was de reuma nagenoeg weg.

tekst: Arwen Kleyngeld

Veel mensen meldden zich aan voor het onderzoek, maar de selectiecriteria waren streng. Uiteindelijk hebben neurochirurgen het apparaatje bij acht patiënten in de nek geplaatst. De functie van de chip is vergelijkbaar met die van een pacemaker voor het hart. Enkele keren per dag geeft het apparaatje een elektrisch signaal. In het geval van de reumachip wordt dit signaal gegeven aan een hoofdzenuw, de nervus vagus. Uit eerder onderzoek was gebleken dat deze zenuw ontstekingen zou kunnen remmen. Volgens onderzoeker Frieda Koopman was er bij de patiënten niet alleen sprake

22

leef!

van minder gezwollen en pijnlijke gewrichten, maar zakten ook de ontstekingswaarden in het bloed bij zes van de acht patiënten. Helaas is de chip nog niet beschikbaar. Er is eerst meer onderzoek nodig. Het AMC gaat nu een vervolgonderzoek naar de werking van de chip uitvoeren onder mensen met RA bij wie minstens 2 soorten biologicals, geneesmiddelen die bij reuma kunnen worden voorgeschreven, onvoldoende verbetering geven.

Regie over je eigen leven Het UMC Utrecht ontwikkelde ook een zelfmanagementtraining voor reumapatiënten. De regie houden over je eigen leven met reuma staat centraal. De training is er zowel voor jongeren, online of live, als voor oudere reumapatiënten. Er wordt gewerkt aan thema’s als communicatie, pijn, behandeling, bewegen, pijn en emoties. www.reuma-uitgedaagd.nl

In Nederland hebben zo’n 3000 kinderen jeugdreuma. Er bestaan verschillende soorten, maar het is een ziekte die bij de meeste kinderen niet overgaat. Kinderen met jeugdreuma zijn vaak heel moe en moeten veel medicijnen gebruiken. Het UMC Utrecht ontwikkelde een site met informatie speciaal voor jongeren met reuma. Op de site worden allerlei vragen beantwoord over jong zijn en reuma hebben. Onderwerpen als studie, alcohol, vakantie, liefde, seks, drugs, geld en af en toe een dipje, kortom, dingen waar alle pubers last van hebben, worden op de site besproken.

Feiten over reuma • •

• • •

www.jong-en-reuma.nl

•

De reumalijn

•

Vragen over reuma? De reumalijn (0900 20 30 300, 3 cent per minuut) is elke werkdag van 10.00 tot 14.00 uur bereikbaar.

•

Reuma omvat meer dan 100 chronische aandoeningen aan gewrichten, pezen en botten. Veel mensen denken dat alleen oude mensen reuma krijgen. Dat is niet zo: ongeveer 60 procent van de mensen met reuma is jonger dan 65 jaar. Ook kinderen kunnen reuma krijgen. Bijna 2 miljoen mensen in Nederland hebben een vorm van reuma. Reuma is niet te voorkomen of te genezen. Verloop of achteruitgang is wel steeds beter te beïnvloeden. Reuma betekent vrijwel dagelijks last hebben van pijn, stijve gewrichten en vermoeidheid. Door de beperkingen die reuma oplegt, waarderen mensen met reuma hun lichamelijke kwaliteit van leven beduidend lager dan andere chronisch zieken. Maatschappelijke kosten van reuma (productieverlies door ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid): circa 15 miljard euro per jaar. Medische kosten: 3,2 miljard euro per jaar.

Bron: Reumafonds Kijk voor meer informatie op www.reumafonds.nl

‘I used to dance’ over leven met Lupus Femke Kramer, documentairemaakster, werd genomineerd voor een Gouden Kalf voor de documentaire ‘I used to dance’ die ze maakte over haar leven met systemische lupus erythematodes, kortweg lupus genoemd. Een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem geen onderscheid meer maakt tussen goede en slechte cellen. Het is een reumatische aandoening die vooral voorkomt bij vrouwen en meestal begint tussen het 20ste en 40ste levensjaar. ‘Ik wilde het verhaal van de mens achter de ziekte laten zien’, zegt Kramer. ‘Er is zoveel meer te zeggen over het leven met een ziekte dan alleen de opsomming van het feitelijke medische proces. In de documentaire laat ik zien en horen hoe ik mentaal en fysiek overleef, onzichtbaar vaak voor anderen. Ik neem de kijker mee in mijn belevingswereld door te laten horen wat ik eigenlijk in mijn hoofd beleef.’ Kramer roept op tot een dialoog voor meer begrip tussen zorgverleners, chronisch zieken en betrokkenen. ‘Mijn grootste wens is dat ik kan inspireren tot communicatie over dit thema.’

De eerstvolgende vertoning van ‘I used to dance’ vindt plaats op 11 mei op Wereld Lupus Dag in de Reehorst in Ede. Kijk voor meer informatie op www.iusedtodance.nl of www.nvle.org.

leef!

23

ADVERTORIAL

Hooikoorts?

NI

EU

ook bij langdurig en intensief gebruik goed verdragen worden.

Medicatiebegeleiding

A.Vogel Pollinosan Hooikoorts Oogdruppels* • Bij rode, branderige en jeukende ogen • Snelle verkoeling en verlichting • Zonder conserveringsmiddel • Langdurig en intensief te gebruiken • Geschikt voor contactlensdragers en kinderen

Uw apotheker is met zijn team gespecialiseerd in geneesmiddelen. Met alle vragen over uw geneesmiddelen kunt u bij uw Service Apotheek terecht: welke soorten geneesmiddelen zijn er, hoe werken ze, hoe gebruikt u ze, wat zijn de bijwerkingen, enzovoort. Daarnaast controleren wij iedere keer als u een nieuw geneesmiddel komt halen of het voorgeschreven geneesmiddel past bij uw gezondheidssituatie en wel samengaat met de geneesmiddelen die u eventueel al gebruikt. Ditzelfde doen wij bij de middelen die u zonder recept bij ons koopt. Dit noemen wij zelfzorgmiddelen. Veel pijnstillers die u zo kunt kopen zijn hetzelfde als degene die u van uw dokter krijgt. Vermijd dubbel gebruik om bijwerkingen te voorkomen. Meld ook altijd aan uw apotheek welke geneesmiddelen u allemaal gebruikt, zodat men kan nakijken of ze samen gebruikt kunnen worden.

2013/01

Verband tussen voeding en reuma? Bestaat er een verband tussen voeding en reuma (reumatoïde artritis ofwel RA), tussen bepaalde dingen die u eet en de mate waarin u klachten hebt? Er doen veel

(nog) niet aangetoond. Dat neemt echter niet weg dat goede voeding belangrijk is. Overgevoeligheid Toevoegingen aan de voeding, zoals geur, kleur- en smaakstoffen, worden soms gezien als oorzaak van reuma – of andere aandoeningen en klachten. Toch is er nooit enig verband met reuma aangetoond. Sommige mensen zoeken de oorzaak van reuma in overgevoeligheid voor bepaalde voedingsstoffen. Zij proberen na te gaan welke producten ze minder goed verdragen en laten die weg uit hun dieet. Voedselallergie heeft echter hoogst zelden iets te maken met het ontstaan van deze aandoening. (N.B. Als u toch een bepaald dieet wilt proberen, overleg dan met uw (huis)arts of diëtist.)

Voedingssupplementen En voedingssupplementen? Uit onderzoek blijkt dat visolie bepaalde reumatische klachten, zoals pijn en zwellingen, mogelijk iets kan verlichten. Maar het geneest reuma zeker niet. En dan is er glucosamine, een eiwit dat uw lichaam ook zelf aanmaakt. Het zou de aanmaak van kraakbeen bij artrose bevorderen, maar hard bewijs ontbreekt. Het lijkt mild pijnstillend te werken bij lichte knieartrose. Dat glucosamine artrose remt is niet aangetoond. Ervaart u na 2-3 maanden geen effect, dan heeft het ook weinig zin om glucosamine te blijven gebruiken.

Reuma wordt tegenwoordig ook gezien als één van de risicofactoren voor het krijgen van hart- en vaatziekten. Daarom is het belangrijk andere risicofactoren te verminderen. Wij kunnen u hierin adviseren. Denk bijv. aan stoppen met roken, gezonde voeding en gezond gewicht, een normale bloeddruk en een normaal cholesterolgehalte.

Geef vandaag nog uw e-mailadres door aan uw Service Apotheek of meld u aan op www.serviceapotheek.nl.

Jicht Jicht is een iets ander verhaal. Jicht wordt in principe behandeld met geneesmiddelen. Maar mogelijk verkleinen goede voedingsgewoonten de kans op een aanval (nog verder): matig zijn met alcohol, gezond eten, 2-3 liter per dag drinken. En onlangs verscheen in een gerenommeerd tijdschrift een onderzoek waaruit blijkt dat kersen eten de kans op een jichtaanval met 35% verkleint en in combinatie met allopurinol verlaagde de kans zelfs met 75%.* Gelukkig kunnen veel reumatische aandoeningen tegenwoordig uitzonderlijk goed worden behandeld met geneesmiddelen.

Hebt u vragen? Wij bij Service Apotheek staan voor u klaar!

www.serviceapotheek.nl

Tips bij reuma •

Leefstijladviezen

Wilt u goed geïnformeerd blijven over reuma en de geneesmiddelen die u gebruikt? Meld u dan nu aan voor de Nieuwsbrief Reuma. U ontvangt dan een aantal keer per jaar een brief over de nieuwste geneesmiddelen, onderzoeken of tips hoe om te gaan met uw geneesmiddelen.

KOAG/KAG-nr. 11-0213-0306

van uw Service Apotheek

één ding is zeker: een verband is

Nieuwsbrieven

*Medisch hulpmiddel, lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. *Unieke combinatie 100% plantaardige actieve ingrediënten: Hyaluronzuur van plantaardige oorsprong 0,1% en Chamomilla recrutita extract (kamille) 0,01%.

Reuma Nieuws

verhalen de ronde, maar slechts

Snelle verkoeling en verlichting

het gebruik van conserveringsmiddelen overbodig, waardoor de druppels

reuma

Wat kan Service Apotheek voor u betekenen? Ruim 2,3 miljoen Nederlanders boven de 20 jaar hebben één of meerdere vormen van reuma. Dat is 1 op de 5 mensen in ons land. Reuma komt op alle leeftijden voor, maar begint meestal tussen de 30 en 60 jaar. Reden voor uw Service Apotheek om u zoveel mogelijk te ondersteunen bij de behandeling van uw reuma. Hoe doen wij dat?

Maar liefst 1 op 5 Nederlanders heeft hooikoorts. Dat zijn al gauw zo’n 2,7 miljoen mensen! Niemand zit te wachten op jeuk aan de neus en ogen. Onderzoek heeft aangetoond dat de meest hinderlijke hooikoortsverschijnselen bestaan uit rode, jeukende en branderige ogen. Hier is nu een nieuwe natuurlijk oplossing voor!

A.Vogel Pollinosan Hooikoorts Oogdruppels is een natuurlijk oogdruppelproduct bij rode, branderige en jeukende ogen. De druppels bevatten het lichaamseigen hyaluronzuur, dat een soepele traanfilm over het oog vormt en het oog beschermt tegen het binnendringen van pollen. Voelen de ogen al rood, branderig en jeukend aan? Dan helpt de verzachtende en verkoelende kamille dit snel te verminderen. De unieke steriele druppelflacon maakt

W

Thema

• •

•

•

Meld bijwerkingen. Uw Service Apotheek kan samen met u kijken of er een oplossing is voor een bepaalde bijwerking of dat er een alternatief gezocht moet worden. Maak gebruik van een geneesmiddelenpaspoort en medicijndoos. Zorg ervoor dat u een duidelijk overzicht hebt van al uw geneesmiddelen. Uw Service Apotheek helpt u hier graag bij. Speciale hulpmiddelen. Uw Service Apotheek kan u uitgebreid informeren over diverse hulpmiddelen om het innemen en gebruik van uw geneesmiddelen te vergemakkelijken. Speciale levering. Soms kan het zijn dat u uw reumamedicatie buiten de apotheek om geleverd krijgt. Ook dan staan wij u graag terzijde bij vragen over uw geneesmiddelengebruik. U kunt altijd een afspraak maken voor een persoonlijk gesprek.

leef!

25

Puzzel

Informatie € 10 korting per toegangsbewijs voor Leef! lezers

Win een paar nieuwe schoenen!

Circus Hans Klok in Koninklijk Theater Carré

GENEES MIDDEL

BERGPLAATS VOOR PAPIEREN

HANDIGHEID

GESCHOP

SPORTIEF

BIJBELSE REUS

LANDSTROOK AAN ZEE

LEIDSTER VAN EEN GROEP WELPEN

BEVEL

Los het Zweedse raadsel op. De letters in de gekleurde, genummerde vakjes vormen de oplossing. Uw oplossing kunt u vóór 29 juli 2013 doorbellen via 0909 - 202 70 77

VOGEL EN (LATIJN)

TOELEVERING 5 LUIM

JAPANSE MUNT

GEEST

UITROEP

2

1

BOOM

VUURPIJL

KUNSTLEER

BAR

Hans Klok is de snelste en succesvolste illusionist ter wereld. Zijn show op West End in Londen kreeg lovende recensies. Deze zomer staat Hans Klok maar liefst zes weken in Koninklijk Theater Carré in Amsterdam.

SLEE

DAT WAT BEWEERD IS

LIDWOORD ALLE TWEE

BETALING VOOR ONDERWIJS

OUDE MAAT

BIJBELSE PLAATS

PERS. VNW. FLEMER

NADIEN

De voorstelling Circus Hans Klok is een eerbetoon aan de legendarische boeienkoning en ontsnappingskunstenaar Houdini en biedt internationale circusacts, waaronder winnaars van de prestigieuze Gouden Clown 2013. Hans Klok laat samen met zijn sexy Diva’s of Magic een aantal spectaculaire nieuwe stunts zien.

AANGENAME TIJDSBESTEDING

(80 ct. p.m.) GEZICHT

VLEESSOORT

KLOS

GEBERGTE IN AFRIKA

TE KOOP AANGEBODEN

LICHTBRON

RIVIER IN ITALIË

4

PLAAT

BEVEL

MAANSTAND

KLAP

OVERMATIG

PARAGRAAF

ITALIAANS EILAND

VERPAKKING

GRONDSOORT

HET MEEDOEN

De meeropbrengst is bestemd voor de Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa).

Goocheldoos Hans Klok: ‘Ik raakte gefascineerd door magie toen ik als kind van mijn grootouders een goocheldoos kreeg. Mijn grote voorbeeld is Harry Houdini, Amerika’s eerste echte superster. Hij was de eerste die van illusies echt theater maakte. Houdini heeft al zijn geheimen mee het graf in genomen. Ik doe een aantal van zijn acts, maar daar heb ik dus mijn eigen oplossingen voor moeten vinden. En ik doe ze met de overtreffende trap van 2013.’

Pamela Anderson ‘Mijn nieuwe show Circus Hans Klok is groter dan de show die ik in Las Vegas gaf met Pamela Anderson als mijn assistente. Om me voor te bereiden op Circus Hans Klok volgde ik een training met stuntmannen in Hollywood en oefende ik maandenlang ’s nachts in Amerika in een leegstaand theater om me totaal nieuwe illusies eigen te maken. Zo kon niemand de geheimen ontdekken.’

PANTOFFEL

€ 10 korting voor lezers van Leef! Circus Hans Klok is te zien in Koninklijk Theater Carré van 16 juli t/m 25 augustus. Bij elke voorstelling ontvangt u € 10 korting voor elk toegangsbewijs voor de

‘Ik vind het een groot compliment als mensen zeggen dat ze 'verwonderd' zijn door mijn show. Er zijn twee soorten publiek: mensen die gewoon een leuke avond willen hebben en mensen die zitten te draaien op hun stoel en denken: ‘Vanavond gaan we er echt achter komen!’’

eerste en tweede rang. Reserveer via 0900

‘Het is natuurlijk fantastisch om deze show in het legendarische theater Carré te mogen doen. Als je bedenkt welke grote namen hier allemaal op het podium hebben gestaan…’

leef!

KLEINSTEEDS 3

Twee soorten publiek

Grote namen

26

6

2525255 (€ 1,30 per gesprek, dagelijks van 10 tot 21 uur) of via www.carre.nl en vul bij de prijssoort HANS KLOK LEEF in.

1

2

3

4

5

6

Bel 0909 - 202 70 77 De meeropbrengst van deze puzzel komt ten goede aan Stichting Kinderen Kankervrij. Dankzij de ontwikkelingen op het gebied van kinderkankeronderzoek en behandelingen in de afgelopen decennia is er grote vooruitgang geboekt en geneest 75% van de kinderen met kanker. Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa) heeft als doel om ervoor te zorgen dat kinderkanker in 2025 geen levensbedreigende ziekte meer is. Met uw giften en donaties is het voor KiKa mogelijk wetenschappelijk en klinisch onderzoek naar kinderkanker te steunen.

Mooie sleehakken van Geox of Jonak, ballerina’s van Palladium, stoere Timerberlands of sportieve gympen van Asics of Adidas. Bij Spartoo.nl kunt u kiezen uit 500 merken en 25.000 modellen; kortom, u vindt in deze online winkel het grootste aanbod schoenen van heel Nederland. Grijp uw kans, maak uw keuze en uw nieuwe schoenen worden gratis bij u thuis afgeleverd! Tien winnaars ontvangen een Spartoo schoenenbon t.w.v. € 50,-.

Niet geldig voor reeds gekochte kaarten of in combinatie met andere aanbiedingen. Met korting vanaf € 34 (exclusief reserveringskosten en € 1 voor het Carré restauratiefonds).

www.kika.nl Giro 8118

Kijk ook op www.kika.nl

10x € 50,Kijk voor meer info op www.spartoo.nl.

leef!

27

Als u het ons vraagt

veelgestelde vragen in de Service Apotheek

Ik ga deze zomer op reis. Wat kan ik het best meenemen als ‘reisapotheek’? • • • • • • • •

Paracetamol, tegen pijn en koorts ORS, tegen uitdrogen Loperamide, tegen diarree (als u de diarree erg lastig vindt) Betadinejodium, om wondjes te ontsmetten DEET-lotion, tegen insecten Middelen tegen jeuk en insectenbeten Waterafstotende pleisters Zonnebrandmiddel, met bij voorkeur een hoge beschermingsfactor afhankelijk van het huidtype (voor kinderen minimaal factor 20)

Eventueel: • verbandtrommel • tekentang • neusdruppels • middel tegen reisziekte • laxeermiddelen • middel tegen brandend maagzuur • middel tegen hoest • reservebril/contactlenzen • condooms (ook als u de pil gebruikt: om soa’s te voorkomen)

Kom ruim voor uw vertrek even langs in de Service Apotheek voor persoonlijk advies over het gebruik van uw geneesmiddelen op reis.

Goed voorbereid op reis Hoe kan ik veilig zonnen? • • •

• • • •

Laat uw huid geleidelijk aan de zon wennen. Vermijd de zon op het heetst van de dag, tussen 11.00 en 15.00 uur. Gebruik, zeker in het begin, een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor. Dit hangt af van uw huidtype, maar gebruik zeker factor 15 of hoger. Voor kinderen wordt minstens factor 20 aanbevolen. Draag in de volle zon een petje of zonnehoed en bedekkende kleding. Bij een strakblauwe hemel is er veel UV-straling; gebruik dan ook in de schaduw zonnebrand. Gebruik geen aftershave of eau de toilette in de zon. Dit kan vlekken geven op de huid. Sommige geneesmiddelen kunnen een zonneallergie veroorzaken, bijvoorbeeld doxycycline en amiodaron. Goed smeren is dan nog belangrijker of zoek de schaduw op.

Hoe kan ik insectenbeten voorkomen? • • • • • • • • •

Draag witte kleding. Steek een kaars of wierook aan. Rook verdrijft de insecten. Slaap onder een (geïmpregneerde) klamboe. Smeer uw huid in met een insectenwerend middel dat voldoende DEET bevat. Besprenkel uw beddengoed met een insectenwerend middel. Gebruik geen cosmetica met parfum, want dat trekt insecten aan. Sla niet naar insecten om ze te verjagen, want dan gaan ze zich juist verdedigen. Draag kleding waarbij insecten niet in uw mouwen of broekspijpen kunnen kruipen. Ga in het donker niet dicht bij een lamp zitten.

Wat kan ik doen als ik op reis diarree heb? • • • • •

Drink twee tot drie liter schoon water per dag om uitdroging te voorkomen. Drink niet te veel vruchtensap. Eet gewoon waar u zin in hebt. Beperk het verlies van zout en vocht door ORS te gebruiken. Dat is een preparaat van zout en glucose. Gebruik loperamide om de diarree te stoppen als de diarree echt ongelegen komt.

Ik gebruik geneesmiddelen. Hoe bereid ik me voor op een reis? In uw Service Apotheek kunt u terecht voor allerlei tips en hulpmiddelen om uw reis zo goed mogelijk te laten verlopen. Wist u bijvoorbeeld dat: • diarree invloed kan hebben op de werking van geneesmiddelen, zoals ‘de pil’ of medicijnen tegen een chronische aandoening, zoals diabetes? Vraag voor u op reis gaat wat u het best kunt doen bij diarree. • als u de grens over gaat het handig is om een overzicht bij u te hebben van de geneesmiddelen die u gebruikt? U kunt bij uw Service Apotheek een zogenaamd ge• op reis menstruatie ongelegen kan komen? Met neesmiddelenpaspoort halen. een anticonceptiemethode kunt u de menstruatie • sterke pijnstillers, bepaalde slaap- en kalmeringsmidverschuiven. Bespreek de mogelijkheden met uw delen, medicinale cannabis, medicijnen tegen ADHD Service Apotheek. en sommige medicijnen tegen epilepsie vallen onder de • uw Service Apotheek handige informatiebrieven Opiumwet? Als u naar een zogenaamd Schengenland heeft met handige tips voor op reis voor de overreist, hebt u een Schengenverklaring nodig. Als u naar gang en voor chronische aandoeningen als astma/ andere landen gaat, hebt u toestemming nodig van COPD, diabetes, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, de ambassade of het consulaat van dat land. U kunt reuma en andere ziekten? Of kijk op www.serviceadvies krijgen bij uw Service Apotheek of kijk op www. apotheek.nl. farmatec.nl. • u bij een vliegreis uw geneesmiddelen het beste mee kunt nemen in uw handbagage? Zo Uw vragen worden beantwoord door: hebt u uw geneesmiddelen in noodgevallen bij de hand en komt u niet in de problemen bij het kwijtraken van uw ruimbagage. • als er een tijdverschil is, het nodig kan zijn om de tijdstippen waarop u geneesmiddelen gebruikt, aan te passen? Uw Service Apotheek kan u helpen met een aangepast innameschema. • voor geneesmiddelen die koel bewaard moeOlga van Vemde Isabel Hidalgo Aragones Jeroen Mentink ten worden, zoals insuline, speciale koeltasjes Apotheek Epe te Epe. Apotheek ten Hoopen Apotheek Carnisselande verkrijgbaar zijn? te Wageningen

28

leef!

te Barendrecht.

leef!

29

Informatie

Kinderen kankervrij!

nieuw centrum. Dat wordt in 2015 wordt geopend: het Nationaal Kinder Oncologisch Centrum Prinses Máxima. Het wordt het modernste kinderkankercentrum in Europa. We vinden het een eer dat Máxima haar naam hieraan wil verbinden.’

Service Apotheken zetten zich met KiKa in tegen kinderkanker

Inspireren ‘We proberen mensen te inspireren om zich in te zetten voor KiKa. We vinden het fantastisch dat Service Apotheken zich inzetten voor de strijd tegen kinderkanker door de sponsorfietstocht op de berg Stelvio in de Italiaanse Alpen. Dat zal vast een zware beklimming worden, maar mijn boodschap is vooral: doe het ook met plezier. Kinderkanker is een triest vertrekpunt, maar we proberen niet onnodig zielig te doen. Plezier hoort bij kinderen.’

Kinderen kankervrij! Minder pijn en strijd, meer genezing en een hogere kwaliteit van leven tijdens de behandeling van kinderen met kanker én op latere leeftijd. Daar maakt stichting KiKa zich sterk voor. Uw Service Apotheek sponsort KiKa. behandeling geven als een volwassene. Een oncoloog kan geen kinderen genezen en een kinderoncoloog geen volwassenen. Zo specifiek is het. Elk jaar krijgen tachtigduizend volwassenen in Nederland kanker en ‘slechts’ vijfhonderd kinderen. Het nadeel is dat er daardoor weinig onderzoek wordt gedaan naar de behandeling van kanker bij kinderen. Daarom richt KiKa zich enkel en alleen op kanker bij kinderen.’

30

Echt een andere ziekte dan bij volwassenen

‘Frits Hirschstein is teamgenoot en marketeer. Na zijn gesprek met twee ziekenhuizen bleek nadrukkelijk de behoefte aan een stichting voor specifiek onderzoek naar kinderkanker. Hij is dus oprichter van KiKa. KiKa zet zich ervoor in dat de kans dat een kind met kanker geneest, groter wordt.

‘Kanker bij kinderen kent andere vormen dan bij volwassenen. Daarom kun je een kind niet zomaar dezelfde

Daarnaast zorgt KiKa ervoor dat de medische behandeling van een kind met kanker waar mogelijk minder agressief

leef!

Stelvio 2013 De teams van Service Apotheek zijn zich inmiddels al weer aan het voorbereiden voor de beklimming van "de Stelvio". Het doel is, dat alle rijders in 2013 minimaal 3x de beklimming volbrengen. De opbrengsten van deze inspanning komen voor 100% ten goede aan Kika.

Wilt u ook in actie komen voor KiKa? Kijk op www.kika.nl hoe u kunt bijdragen of ga naar www.serviceapotheek.nl om de actie van Service Apotheken te steunen.

Rugpijn?

Een glimlach waard ‘De kans op genezing is de laatste tien jaar verbeterd: van de vier kinderen met kanker genezen er nu drie. Dat is

een glimlach waard, maar het betekent ook dat er van elke vier kinderen met kanker één overlijdt. En doordat de behandeling vaak agressief is, kunnen er ook later nog heel vervelende bijwerkingen ontstaan.’

Prinses Máxima ‘KiKa ondersteunt alle zeven academische kinderziekenhuizen in Nederland. Kinderoncologen vinden dat men nog beter kan werken als kinderkanker voortaan wordt behandeld in één

Er is een oplossing!

Gratis Rugadvies Ter kennismaking bieden we u een gratis rugadvies aan, inclusief rugscan met rapportage! tekst: Fred Verdult. fotografie: Francis Brüggenwirth

Later zo min mogelijk last

Hans Mol van de landelijke organisatie van Service Apotheek: ‘We zijn zeer gemotiveerd om bij te dragen aan de strijd tegen kinderkanker van KiKa. De opbrengst van de puzzel in Leef! gaat dit jaar naar KiKa. En: op vrijdag 6 september doen we met ruim twintig Service Apothekers mee aan de sponsorfietstocht: we gaan de Alpenreus Stelvio op. De beklimming van de 2.758 meter hoge Stelvio is door de lengte van de rit en door het hoogteverschil een van de zwaarste in de wielersport.’

wordt en dat een kind met kanker zó wordt behandeld, dat hij of zij daar op latere leeftijd zo min mogelijk last van heeft.’

KiKa zet zich ervoor in dat de kans dat een kind met kanker geneest, groter wordt. Rien Schimmel is ambassadeur van KiKa: ‘Onze organisatie is tien jaar geleden ontstaan vanuit het zaalvoetbalteam waarin ik speel. De kinderoncoloog in ons team vertelde dat er al jarenlang weinig ontwikkelingen waren in de behandeling van kinderkanker. Daar keken we ontzettend van op.’

Zeer gemotiveerd

Bel voor meer informatie of een afspraak met: 0800 - 222 22 27 of kijk op www.fysius.nl

Ook bij u in de

buurt!

leef!

31

Actueel

voor u geselecteerd

TILT

Het gezonde lifestyleboek

Michiel Stroink

Ivan Wolffers Als we meer bewegen, niet meer roken, minder drinken, gezonder eten en stress vermijden, zouden we gemiddeld een jaar of tien aan ons leven toevoegen. Ja, áls. Er zijn kansen genoeg om gezonder te leven, maar de praktijk blijkt telkens weer verdomd lastig. Waarom lukt het niet om de overgewichtsepidemie onder controle te krijgen en zien we dat het aantal jonge mensen met diabetes-2 alleen maar toenemen? Waarom daalt het aantal rokers in ons land niet echt en stijgt het aantal mensen dat longkanker krijgt? Het gezonde lifestyleboek gaat juist uit van deze moeilijkheden in plaats van ze te ontkennen of te bestraffen. Gedrag veranderen ís moeilijk. In dit boek laat Ivan Wolffers de lezer zien wat we weten over leefstijlverandering en geeft hij zinvolle en praktische adviezen.

Max, een dertigjarige pokerprofessional, leeft en werkt volgens een strak geordend schema. Met zijn 'tien dagen op en tien dagen af'systeem, waarin hij zich op de been houdt met veel drank en drugs, hoopt hij aan de pokertafel zo snel mogelijk miljonair te worden. Maar zijn plan wordt in de war geschopt als hij wordt geveld door acuut leverfalen. Hij belandt in het ziekenhuis, waar al snel duidelijk wordt dat hij door zijn exorbitante levensstijl geen recht heeft op de noodzakelijke transplantatie. Max dreigt de controle over zijn leven te verliezen en probeert zichzelf te redden op de enige manier die hij kent: door te pokeren, maar dan met de mensen in zijn directe omgeving als speelkaarten. Er ontstaat een intrigerend machtsspel, met het leven van Max als inzet… ISBN: 978 902 908 8916

Leef! geeft i.s.m. uitgeverij Meulenhoff Boekerij 10 boeken ter waarde van € 15,00 weg.

ISBN: 978 904 681 3669

Leef! geeft i.s.m. uitgeverij Nieuw Amsterdam 10 boeken ter waarde van € 19,95 weg.

Eenmaal slank, altijd slank

Tips en recepten voor een zorgeloos bestaan Marianne Mascini Lekker eten en toch op gewicht blijven? Dat kan. Zegt diëtiste Marianne Mascini. Ze schreef Eenmaal slank, altijd slank. In het boek geeft ze tientallen tips om nooit meer zwaarder te worden. Daarnaast staat het vol met recepten voor heerlijke seizoensgerechten. Want Eenmaal slank, altijd slank is ook een kookboek. ‘Calorieën tellen is er niet bij.

Wilt u kans maken op één van deze titels? Schrijf dan voor 31 juli 2013 naar Leef!, Postbus 19, 7468 ZG Enter, of mail naar

Bewust worden van je eetgewoonten en aandacht schenken aan je maaltijden is het belangrijkste.’, zegt Mascini. ‘Dat betekent niet minder eten. Integendeel. Je zult zien dat je meer kunt eten dan je had gedacht.’ Zo wordt op gewicht blijven wel heel erg leuk. ISBN: 978 949 021 7358

Leef! geeft i.s.m. Klapwijk & Keijsers Uitgevers 10 boeken ter waarde van € 29,95 weg.

32

leef!

[email protected], onder vermelding van de betreffende titel. De winnaars worden na sluitingsdatum vermeld op www.serviceapotheek.nl.

SchEef

Semi-autobiografische jeugdroman Marlies Allewijn Eef heeft één grote passie en dat is dansen. Wanneer ze met haar ouders en broertje naar een nieuwe stad verhuist, kan ze eindelijk gaan dansen bij haar favoriete dansschool DUYD (Dance Until You Drop). Het schooljaar begint meteen goed: ze maakt nieuwe vriendinnen en wordt verliefd op Tim. En hij gelukkig op haar! Maar dan voelt ze ineens overal vage pijntjes. Ze komen en gaan op de raarste momenten. Na veel onderzoeken blijkt dat Eef jeugdreuma heeft. Haar leven staat op zijn kop. Kan ze nog wel dansen? En wat moet Tim met een kreupele? Marlies Allewijn kreeg zelf op haar twaalfde reuma en baseerde dit boek deels op haar eigen leven. ISBN: 978 904 992 5987

Leef! geeft i.s.m. uitgeverij Moon 10 boeken ter waarde van € 13,95 weg.

leef!

33

Column

Theo de Zwart

“Els, zien ze je staan?” Toen ik begon met mijn opleiding tot verpleegkundige was mijn tweede afdeling een verpleegafdeling Interne Geneeskunde voor reumapatiënten. Ze lagen weken lang opgenomen. Op deze afdeling heb ik voor het eerst goed kennis kunnen maken met reumapatiënten. Met veel patiënten kreeg ik een goede, professionele band, zo ook met Els. Els was een vrouw van middelbare leeftijd. Ik werd doordrongen van het feit dat Els erg veel pijn had van de reuma en nauwelijks goed kon bewegen. De ene patiënt had bij het wakker worden meer pijn dan de ander. Els moest, voordat ze opstond, eerst vele pillen innemen, zodat de pijn draaglijker werd. Met het wassen en aankleden moest je erg voorzichtig zijn. Elke patiënt had zijn eigen ritme om maar zo min mogelijk pijn te hoeven lijden. Nog maar vijftien jaar geleden kreeg je van reuma ernstig vergroeide vingers. Of belandde je in een rolstoel. Bewegen kon nog nauwelijks. Nu is dat wel anders. Reuma is een verzamelnaam voor pijnlijke aandoeningen aan de gewrichten, spieren en pezen. Gelukkig zijn er steeds effectievere medicijnen die de pijnklachten en het ontstekingsproces tegengaan. Els ervaart veel bewegingsbeperkingen die een ziekte als reuma met zich kan meebrengen. Het allerergste is het feit, vertelde Els mij, dat er zo weinig empathie is uit de omgeving. Zij ervaart regelmatig onbegrip van de omgeving dat ze de ene dag heel veel kan en een andere dag mogelijk uitgeteld op bed ligt, maar dat zien je collega’s en vrienden niet. Veel mensen zeggen tegen Els: “Wees blij dat er vandaag de dag zo veel gedaan kan worden aan reuma”. Neem nou hoe medische en functionele diagnoses en behandelingen op een geprotocolleerde manier gesteld

34

leef!

worden door reumatologen, radiologen, revalidatieartsen, fysiotherapeuten en andere onderzoekers”. Els hoort vaak zeggen: “Je moet blij zijn met de nieuwe generatie ontstekingsremmende pijnstillers en biologicals”. Deze biologische medicijnen remmen de werking van de afweercellen die de ontstekingen veroorzaken. Of beschadigde gewrichten kunnen vervangen worden door nieuwe kunstgewrichten”.

Nog even dit!

Weer vele KanjerKettingen dankzij de lezers van Leef! In 2012 heeft u in Leef! kunnen lezen dat de meeropbrengst van de puzzel ten goede komt aan de KanjerKetting van de Vereniging Ouders Kinderen en Kanker (VOKK). Met de KanjerKetting steunt de VOKK kinderen met kanker. KanjerKetting De behandeling van kinderkanker duurt lang en is zwaar. De KanjerKetting is opgezet als beloningssysteem voor kinderen met kanker. De KanjerKralen zijn een lichtpuntje tijdens de zware behandeling en kinderen kijken uit naar hun kleine, kleurige beloning. Elke kraal staat voor een bepaalde behandeling, onderzoek of gebeurtenis. Zo zijn er kralen voor een chemokuur, bestraling, prikken, een scan, een lumbaalpunctie, haarverlies, een super goede dag, een vreselijke rotdag, een operatie, verblijf op de intensive care, enz.

Els is wel blij met de verbeterde samenwerking tussen de polikliniek van het ziekenhuis, de huisarts en apotheek. De poli ondersteunt in diagnose, behandeling en scholing. Het behandeladvies wordt gedurende de behandeling actief gevolgd en waar nodig bijgestuurd. Maar het gaat Els er om, of iemand

Veel mensen zeggen tegen Els: “Wees blij dat er vandaag de dag zo veel gedaan kan worden aan reuma”. haar ziet staan in haar pijn en bewegingsbeperkingen… Zij twijfelt… Soms wordt gezegd dat het leven doorgaat… Er zijn namelijk meer mensen die zorg nodig hebben. Ook voor vrienden en collega’s gaat het leven door… “Iemand zien staan heeft alles te maken met zich al of niet gezien voelen en rekening houden met de reuma”, zegt Els. Goede zorg is onder andere de zorg die je niet tot een ding maakt, maar je als mens behandelt. Het is ook begrip hebben dat dingen de ene dag wel en de andere dag niet kunnen en dat dit voor Els net zo, of méér frustrerend is dan voor haar omgeving. Zij kan laten zien wie zij is juist, omdat alleen zij kan aangeven wat de (on)mogelijkheden van vandaag zijn.

Drs. Theo A.R. de Zwart Medisch Ethicus

Piet Feskens, directeur van Service Apotheek, en Marianne Schepers, eindredacteur Leef!, overhandigden namens de lezers van Leef! die afgelopen jaar hebben meegedaan aan de puzzel een cheque ter waarde van € 22.500,- aan Francis te Nijenhuis, project medewerker bij VOKK. Francis te Nijenhuis: ‘Dit is een fantastisch resultaat. Hier hadden wij niet op durven hopen. Dit enorme bedrag betekent dat we weer vele kinderen een steuntje in de rug kunnen geven tijdens een moeilijke periode. In ons land krijgen nog steeds elk jaar 550 kinderen tussen 0 en 18 jaar een vorm van kanker. Dat zijn tien kinderen per week. Met dit bedrag zijn we in staat een groot deel van deze nieuwe patiënten een ketting aan te bieden.’

Kinderen met kanker rijgen deze KanjerKralen aan een ketting. Die ketting, de KanjerKetting, vertelt hun verhaal. Aan het einde van de behandeling krijgt het kind een ‘bloemetjes’kraal. Als het kind komt te overlijden, wordt de ketting afgesloten met de KanjerKraal ‘Vlinder’ of ‘Hartje’.

VOKK De KanjerKetting is slechts één onderdeel van de VOKK. De VOKK is een belangenvereniging van en voor gezinnen met een kind met kanker. Zowel tijdens ziekte en behandeling, als ook in de periode daarna. Men kan bij VOKK terecht voor informatie en ervaringen met anderen delen. Daarnaast streeft de VOKK naar betere zorg en nazorg en betere begeleiding van kinderen en hun gezin. Gemiddeld kost een KanjerKetting 80 Euro. Wilt u meer weten over VOKK of wilt u zelf ook een steentje bijdragen aan de KanjerKetting of andere initiatieven van VOKK? Kijk op www.vokk.nl of www.kanjerketting.nl.

leef!

35

OPTIMALE HOGE ZONBESCHERMING VOOR EEN IDEALE HUID

CAPITAL SOLEIL FLUWEELACHTIGE CRÈME SPF 50+ HUIDKWALITEIT VERBETEREND STRALENDERE HUID EGALERE TEINT MINDER RIMPELS & VLEKJES

E BESCH ER RD TE

M

TE

G

EN

ST

RA

Z E LFS

LE N

G* IN

VER BE

GA VOOR ADVIES NAAR UW APOTHEEK www.vichy.nl

A L ANG E UV

NIEUW

UW IDEALE HUID

* GEZICHTSCRÈME SPF 50+, T.O.V. VORIGE FORMULE