RESULTATEN DEELONDERZOEK WELZIJNSACCOMODATIEBELEID VOOR PURMER NOORD EN ZUID
omslag resultaten deelonderzoek.indd 3
06-12-12 15:50
RESULTATEN DEELONDERZOEK WELZIJNSACCOMMODATIEBELEID VOOR PURMER NOORD EN PURMER ZUID
Gemeente Purmerend Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling November 2012
2
Inhoudsopgave
Samenvatting en conclusie ................................................................................................................... 5 Aanleiding................................................................................................................................................ 7 1
Aanpak deelonderzoek .................................................................................................................. 8
2
Uitkomsten deelonderzoek welzijnsaccommodaties in Purmer-Noord/Purmer-Zuid............. 9
3
Conclusie op basis van de beantwoording van de deelvragen en advies.............................23
4
Vervolg ..........................................................................................................................................25
3
4
Samenvatting en conclusie
Op 26 januari jl. heeft de gemeenteraad het welzijnsaccommodatiebeleid vastgesteld. Sinds de vaststelling van dit beleid is gestart met een aantal onderzoeken naar de behoefte aan en mogelijke situering van welzijnsaccommodaties. In deze notitie wordt verslag gedaan van het onderzoek over de invulling van het welzijnsaccommodatiebeleid voor het deelgebied Purmer-Noord/Purmer-Zuid. Dit onderzoek heeft als volgt plaatsgevonden: Locatie-onderzoek nieuwbouwlocaties Enquête internetpanel: Onderzoek naar behoefte aan ontmoetingsplekken in de wijk Gesprekken met alle zorg- en welzijnspartijen in de wijk: Centrum voor Jeugd en Gezin (GGD), Clup Welzijn, Evean, SMD, Zorgcirkel. Woningcorporaties polsen over bouwen maatschappelijk vastgoed in Purmer t.b.v. een nieuw wijkplein. Bureau-onderzoek in kaart brengen welzijnsactiviteiten Inventarisatie aanbod aan bestaande accommodaties d.m.v. gesprekken met kernpartijen Gesprekken met de wijkkerngroepen, met gebruikersgroepen van wijkcentra, tienercentrum en bewoners rondom huidige wijkcentra/wijksteunpunt In het algemeen kan op basis van dit onderzoek gesteld worden dat er geen breed draagvlak is in Purmer-Noord en Zuid voor één groot wijkplein op één centrale plek in de wijk. Het tweede scenario uit het welzijnsaccommodatiebeleid voor het gebied de Purmer het uitwijken naar de Trekschuit als hét wijkplein voor het hele gebied heeft ook te weinig draagvlak. De belangrijkste argumenten die uit het onderzoek naar voren komen en waarop het advies is gebaseerd zijn: 1. Bewoners, gebruikers en vrijwilligers willen dichtbij een ontmoetings- en activiteitenruimte houden 2. De zorg- en welzijnsinstellingen geven ook aan dat dit beter is voor de meest kwetsbaren in de wijken, en nodigen uit om welzijnsactiviteiten in hun accommodaties onder te brengen, ook uit bezuinigings- en efficiency overweging. 3. de behoefte aan ruimte en het aanbod in bestaande accommodaties lijkt op elkaar te passen. Als de Zuid-Pool beschikbaar blijft voor wijkactiviteiten wordt een nieuw wijkplein overbodig. Er zijn wel investeringen nodig in bestaande panden om ze verder geschikt te maken. 4. De in de wijk werkzame woningbouwcorporaties hebben geen mogelijkheden om de komende jaren een nieuw wijkplein te realiseren. Daarnaast adviseren ook zij om in de buurten ontmoetings- en welzijnsruimtes in stand te blijven houden. Geadviseerd wordt te kiezen voor onderstaand model om de welzijnsactiviteiten in de PurmerN/Purmer-Z te huisvesten: 1. Het openhouden van het wijksteunpunt Gildeplein. 2. In de Tilburyflat van Woonzorg NL in 2014 een centraal punt voor het welzijnswerk in het gebied te realiseren van waaruit verschillende organisaties samen kunnen werken aan zorg en welzijn voor de bewoners van het gebied. Dit naar voorbeeld van het wijkplein Centrum in de Populier.
5
3. Gastgebruik organiseren in de Zuid-Pool indien de verkoop - onder aanvullende voorwaarden - aan Stichting Kinderopvang Purmerend rondkomt. 4. Indien er nog meer behoefte aan huisvesting is ook in de Molentocht welzijnsactiviteiten onder te brengen in overleg met de Zorgcirkel. 5. De Com-ic open te houden als locatie voor jongerenwerk. 6. De Trekschuit per 1 januari 2014 af te stoten als welzijnsaccommodatie, met inachtneming van het amendement van de raad dat eerst voor alle activiteiten die daar gehouden worden een redelijk alternatief is gevonden.
6
Aanleiding
Op 26 januari jl. heeft de gemeenteraad het welzijnsaccommodatiebeleid vastgesteld. Doel van het welzijnsaccommodatiebeleid is te komen tot goed beheerde en bezochte wijkaccommodaties en om terug te gaan in het aantal welzijnsaccommodaties dat vanuit de gemeente wordt gefaciliteerd. De gemeente biedt in een beperkt aantal goed uitgeruste accommodaties de mogelijkheid van ontmoeting en inloop. Daarbij biedt de gemeente ook de mogelijkheid activiteiten te ontplooien gericht op het welzijn van kwetsbare inwoners. De gedachte hierbij is dat van inwoners die dat kunnen een bijdrage wordt gevraagd om de activiteiten zoveel mogelijk kostendekkend te kunnen aanbieden. De gemeente is niet de enige aanbieder van welzijnslocaties. Er zijn in de stad meerdere gastlocaties, in de notitie welzijnsaccommodaties wordt aangegeven dat waar mogelijk deze locaties een goed alternatief bieden. Tijdens de behandeling van het welzijnsaccommodatiebeleid heeft de raad een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt "te onderzoeken hoe het wijksteunpunt Purmer-Noord open te houden is, ter continuering van de activiteiten voor de vele senioren die daar hun sociale contacten onderhouden." Tevens is een amendement aangenomen waarmee de volgende punten aan het besluit zijn toegevoegd: 1. Een op dit moment in exploitatie zijnde welzijnsaccommodatie pas wordt gesloten, nadat in alle redelijkheid voor de bestaande activiteiten een nieuw onderkomen is gevonden; 2. De raad wordt geïnformeerd bij eventuele knelpunten; 3. In het verdere proces de wijkkerngroepen nadrukkelijk worden betrokken. Sinds de vaststelling van dit beleid is gestart met een aantal onderzoeken naar de behoefte aan en mogelijke situering van welzijnsaccommodaties. In een tussenstandbrief van juli 2012 zijn de vorderingen van deze onderzoeken ter informatie aan de raad voorgelegd om de raad mee te nemen in een aantal ontwikkelingen die zich voordoen na de vaststelling van de notitie en die mogelijk van invloed zouden kunnen zijn op de te kiezen locaties voor welzijnsaccommodaties. In de tussenstand brief van het college aan de raad is aangekondigd dat in december 2012 een advies aan de commissie samenleving zou worden voorgelegd over de invulling van het welzijnsaccommodatiebeleid voor het deelgebied Purmer-Noord/Purmer-Zuid. Daarbij zou het gaan over de uitkomsten van het onderzoek naar een wijkplein in de Purmer, de toekomst wijksteunpunt Purmer Noord, en de voortgang t.a.v. sluiting van wijkcentrum de Zuid-Pool. In deze notitie wordt verslag gedaan van dit onderzoek. In de conclusies in hoofdstuk 3 wordt nader ingegaan op de toekomst van de genoemde accommodaties.
7
1
Aanpak deelonderzoek
Doel De uitkomsten van het onderzoek moeten leiden tot het kunnen maken van een keuze voor één van onderstaande mogelijkheden: 1. Een nieuw multifunctioneel gebouw voor de hele Purmer (scenario 1 in het welzijnsaccommodatiebeleid voor de Purmer) 2. Het investeren in een uitbreiding van de Trekschuit met een CJG eraan vast (scenario 2 uit het welzijnsaccommodatiebeleid) 3. Het gebruik maken van andere bestaande gebouwen in de Purmer, waarbij ook wordt gekeken of het wijksteunpunt open blijft. Deelvragen: Om een keuze te kunnen maken moet het onderzoek daarom inzicht geven in: 1. Welke belanghebbenden zijn er bij deze keuze betrokken? 2. Wat zijn de wensen/ behoeften van huidige gebruikers/ huurders en overige bewoners en wat vinden betrokken wonen-, zorg- en welzijnsinstellingen t.a.v. een welzijnsaccommodatie? Hoeveel mensen willen er gebruik van maken en hoe ziet dat gewenste gebruik eruit? Moet het allemaal bij voorkeur gecentreerd of liever verspreid over meerdere locaties? En op welke plek in de wijk dan bij voorkeur? En in een nieuw gebouw? Of kan het ook in de Trekschuit en het wijksteunpunt? Wat zijn de voor- en nadelen van deze 2 bestaande gebouwen? Wat zouden ze eventueel vinden van het uitbreiden van mogelijkheden in de Tilburyflat? 3. Welke activiteiten vinden er nu plaats? Hoeveel ruimte is er nodig voor welzijnsactiviteiten? Wat zijn de kwalitatieve eisen aan deze welzijnsruimtes? 4. Wat zijn de mogelijkheden van de reeds aanwezige gebouwen in de wijk? Wie wil er ruimte beschikbaar stellen? Hoeveel m2 levert dat op? Wat zou dat gebruik betekenen voor de kosten en voor de inzet van de uren van Clup beheer? Zou dat een bezuiniging opleveren of juist niet? 5. Hoe zou een nieuwbouw multifunctioneel wijkplein er uit kunnen zien? Wie zou dat willen/ kunnen bouwen? Welke partij zou dat willen doen? Hoe zou het eruit kunnen zien, waar kan het en wat zou dat kosten? Hoe is het draagvlak en wat zijn de voor- en nadelen? Aanpak deelonderzoek Purmer Locatie-onderzoek nieuwbouwlocaties Enquête internetpanel: Onderzoek naar behoefte aan ontmoetingsplekken in de wijk Gesprekken met alle zorg- en welzijnspartijen in de wijk: Centrum voor Jeugd en Gezin (GGD), Clup Welzijn, Evean, SMD, Zorgcirkel. Woningcorporaties polsen over bouwen maatschappelijk vastgoed in Purmer t.b.v. een nieuw wijkplein. Bureau-onderzoek in kaart brengen welzijnsactiviteiten Inventarisatie aanbod aan bestaande accommodaties d.m.v. gesprekken met kernpartijen Gesprekken met de wijkkerngroepen, met gebruikersgroepen van wijkcentra, tienercentrum en bewoners rondom huidige wijkcentra/wijksteunpunt.
8
2
Uitkomsten deelonderzoek welzijnsaccommodaties in Purmer-Noord/Purmer-Zuid
Deelvraag 1: Welke belanghebbenden zijn er bij deze keuze betrokken? In de periode mei t/m oktober 2012 zijn gesprekken gevoerd met diverse stakeholders in de wijken Purmer-Noord en Purmer-Zuid: Wijkkerngroepen Purmer-Noord en Purmer-Zuid, en de projectgroep Sluiting Zuid-Pool (waarin vertegenwoordigers zitting hebben van de vrijwilligers, gebruikers en bezoekers) als projectgroep van de wijkkerngroep Purmer-Zuid (diverse gesprekken) Gebruikers, vrijwilligers en wijkbewoners van het wijksteunpunt Purmer-Noord (bijeenkomst op donderdag 13 september) Gebruikers, vrijwilligers en bezoekers van wijkcentrum de Trekschuit (bijeenkomst op woensdag 31 oktober) Gebruikers, vrijwilligers en bezoekers van wijkcentrum de Zuid-Pool (bijeenkomst op 17 oktober). Tieners en tienerwerkers Mistery (tienercentrum in de Trekschuit), jongeren en jongerenwerkers Com-ic Clup Welzijn als belangrijkste partner t.a.v. uitvoeren welzijns- en welzijnsaccommodatiebeleid (samen met gemeente in stuurgroep welzijnsaccommodatiebeleid, deelnemer in alle deelonderzoeken, uitvoerder herhuisvesting activiteiten, beheerder bestaande wijk-, tiener- en jongerencentra) SMD, Evean, GGD (Centrum voor Jeugd en Gezin) en Zorgcirkel als zorg- en welzijnsorganisaties actief in Purmer-Noord en Purmer-Zuid Woningcorporaties actief in het betreffende gebied: Wooncompagnie, IntermarisHoeksteen, Rochdale (schriftelijk) en Woonzorg Nederland. Deelvraag 2: Wat zijn de wensen/ behoeften van de wijkkerngroepen, de huidige gebruikers/ huurders en overige bewoners en de in de wijk aanwezige wonen-, zorg- en welzijninstellingen t.a.v. een welzijnsaccommodatie? Hoeveel mensen willen er gebruik van maken en hoe ziet dat gewenste gebruik eruit? Moet het allemaal bij voorkeur gecentreerd of liever verspreid over meerdere locaties? En op welke plek in de wijk dan bij voorkeur? En in een nieuw gebouw? Of kan het ook in een bestaand gebouw in de wijk? Wat vinden ze belangrijk aan de accommodatie? De wijkkerngroepen Purmer-Noord en Purmer-Zuid De wijkkerngroepen zijn belangrijke gesprekspartners geweest in het onderzoek naar welzijnsaccommodaties in de Purmer. Met de wijkkerngroep Purmer Zuid kwam het gesprek in april op gang omdat de Zuid-Pool afgestoten zou worden per 1 juli 2012. De wijkkerngroep Purmer-Zuid heeft een speciale projectgroep opgericht
9
genaamd Projectgroep Sluiting Zuid-Pool om de sluiting in goede banen te leiden om de belangen van de gebruikers, vrijwilligers en bezoekers met elkaar af te stemmen en gezamenlijk te verwoorden. Het belang van wijkkerngroep Purmer-Zuid is dat er een goede plek is in de directe woonomgeving waar met name de ouderen en kinderen uit de wijk hun activiteiten kunnen blijven doen en minder mobiele bewoners (voornamelijk senioren en jonge kinderen) elkaar op buurtniveau kunnen blijven ontmoeten. De wijkkerngroep Purmer-Zuid zette zich, op basis van signalen vanuit de wijk, in eerste instantie in om de Zuid-Pool te behouden en als dat niet zou lukken in ieder geval gastgebruik in de Zuid-Pool mogelijk te blijven maken. Tussen de projectgroep, de gemeente en Clup Welzijn zijn verschillende gesprekken gevoerd en is er veelvuldig mail- en telefonisch contact geweest om informatie uit te wisselen en constructief samen te werken. De wijkkerngroep heeft zich met name op het proces gericht en liet zich daarbij informeren door de projectgroep. Omdat onderdeel van het accommodatiebeleid is een wijkplein voor de gehele Purmer is er op advies van de wijkkerngroep Purmer-Zuid een gezamenlijk overleg met de beide betrokken wijkkerngroepen, Clup Welzijn en de gemeente geïnitieerd. Met de wijkkerngroep Purmer-Noord is in juni het contact tot stand gekomen. Met hen is gesproken over de best mogelijke oplossingen voor het welzijnsaccommodatiebeleid voor de bewoners in hun wijk. De insteek van de wijkkerngroep Purmer-Noord in dit traject was er vooral op gericht om ervoor te zorgen dat alle belanghebbenden gehoord werden. De wijkkerngroep had niet per se zelf een voorkeur voor het nieuw bouwen, open houden of sluiten van bepaalde locaties, maar wilde wel dat iedereen zoveel mogelijk gehoord werd. De Wijkkerngroep Purmer-Noord zal de gebruikers en vrijwilligers steunen in hun keuze naar aanleiding van hun wensen en behoeften. Mede op hun initiatief is in het wijksteunpunt en in de Trekschuit een bijeenkomst met gebruikers gehouden om hun behoeften in kaart te brengen. Gebruikers, vrijwilligers en wijkbewoners Wijksteunpunt Gildeplein Er is een bijeenkomst georganiseerd waar ongeveer 50 gebruikers en vrijwilligers bij aanwezig waren. Het betreft hier vooral ouderen die boven of in de buurt van het wijksteunpunt wonen. Het wijksteunpunt betekent veel voor de sociale contacten voor deze ouderen. Zij zien een centraal wijkplein niet als een geschikt alternatief als het wijksteunpunt zou sluiten. Dit betekent per definitie een grotere reisafstand en daartoe zijn ze veelal niet mobiel genoeg. Ook met aanvullend vervoer lijkt hen erg omslachtig. De verschillende locaties die voor nieuwbouw zijn genoemd vindt men allemaal ongeschikt. Het liefst blijven ze hun activiteiten in het wijksteunpunt doen en bij voorkeur komen er nog veel meer mensen hun activiteiten daar doen. Er moet meer reclame voor het wijksteunpunt gemaakt worden zodat het meer gebruikt wordt, zo geven zij aan, want dat kan makkelijk. Vooral s avonds is er nog ruimte. Wel moet er aan geluidsisolatie worden gewerkt, want als er met tafels en stoelen wordt geschoven horen de bewoners boven dat heel duidelijk. Het voordeel aan de huidige locatie vinden ze ook de goede bereikbaarheid met het OV, en dat het vlakbij de winkels en andere voorzieningen is gesitueerd. Zij vinden het niet zo belangrijk dat er dan allerlei functies bij elkaar in 1 wijkplein zitten. Zij vinden het belangrijker om dicht bij huis andere mensen te kunnen ontmoeten. Voor het scenario van de Trekschuit als enige centrale wijkplein voor de Purmer N en Z samen was ook geen draagvlak; te ver weg, slecht bereikbaar met het OV en sociaal onveilig door de ligging in het park. Gebruikers, vrijwilligers, bezoekers Zuid-Pool en wijkbewoners Purmer-Zuid In het begin van het jaar is aan de betrokkenen van de Zuid-Pool gecommuniceerd dat per 1 juli 2013 de Zuid-Pool zou sluiten en dat er een alternatief onderkomen voor de diverse activiteiten zou worden gezocht. Sinds die mededeling zijn enkele activiteiten zelf al een nieuw onderkomen gaan zoeken. De 10
gemeenteraad heeft in januari 2012 besloten dat de Zuid-Pool niet gesloten mocht worden zolang niet alle activiteiten elders ondergebracht konden worden. In maart kwam het onderhandelingstraject over de verkoop van de Zuid-Pool op gang. De potentiële koper liet (desgewenst schriftelijk aan de gemeente) weten bereid te zijn een plek te willen blijven bieden aan diverse maatschappelijke wijkactiviteiten voor zover deze inpasbaar zijn in de bezetting. In afwachting van de uitkomsten van het onderhandelingstraject werd daarom besloten even te wachten met het herhuisvesten van de diverse activiteiten. De verwachting was dat er rond de zomervakantie uitsluitsel zou zijn, zodat duidelijk zou worden of de activiteiten (grotendeels) daar konden blijven of alsnog elders ondergebracht moesten worden. Echter, het onderhandelingstraject bleek langer te duren dan verwacht. Dit leverde veel onzekerheid en onduidelijkheid op voor de gebruikers, vrijwilligers en bezoekers. In opdracht van het college is in overleg met de projectgroep sluiting Zuid-Pool en Clup in oktober aan alle vrijwilligers en gebruikers gecommuniceerd dat zolang er geen alternatief is voor de activiteiten in de Zuid-Pool, de Zuid-Pool tot nader order openblijft, ook na 1 januari as. In oktober is een bijeenkomst gehouden voor ongeveer 60 gebruikers, vrijwilligers en bezoekers van de Zuid-Pool om ze verder uit te leggen wat het door de raad vastgestelde welzijns- en welzijnsaccommodatiebeleid inhoudt. Aan hen is gevraagd wat zij nodig hebben om hun activiteiten te kunnen blijven doen. Voor de meeste gebruikers en bezoekers geldt dat ze erg aangewezen zijn aan ontmoeting in de directe omgeving. Het betreft veelal bewoners van de rondom het wijkpark De Driegang gesitueerde seniorencomplexen en jonge kinderen. Zij willen daarom graag in de Zuid-Pool blijven, ook bij een eventuele andere eigenaar. Wel willen ze graag zekerheid over of dat ook zo blijft in de toekomst en voor de gebruikers is van belang wat voor huurprijzen er dan worden gehanteerd. Aan de gemeente wordt gevraagd daarover mee te denken. Voor een centraal wijkplein was weinig draagvlak. Ook voor het scenario om eventueel van de Trekschuit een nieuw wijkplein voor de beide wijken te maken is geen draagvlak. Reden daarvan zijn de te overbruggen grote afstand, de slechte bereikbaarheid met het openbaar vervoer alsmede de sociale onveiligheid die wordt gevoeld ten aanzien van de ligging van de Trekschuit. Gebruikers, vrijwilligers en wijkbewoners Trekschuit Door Clup Welzijn, de gemeente en de wijkkerngroep Purmer Noord is in oktober 2012 een bijeenkomst georganiseerd voor de gebruikers, vrijwilligers en (vertegenwoordigers van) wijkbewoners van de Trekschuit. Er waren ongeveer 30 aanwezigen. De bijeenkomst had als doel het vastgestelde welzijn- en welzijnsaccommodatiebeleid toe te lichten en de consequenties daarvan voor de Trekschuit en de betrokkenen bij de Trekschuit te vragen wat zij van de verschillende scenario s voor de Purmer vonden en wat zij belangrijk vinden. Er waren nauwelijks wijkbewoners aanwezig, alleen directe gebruikers en betrokken vrijwilligers. De gebruikers waren grotendeels vertegenwoordigers van verenigingen en clubjes die activiteiten organiseren waaraan mensen uit heel Purmerend en zelfs daarbuiten deelnemen, zoals de tafeltennisvereniging, het Mannenkoor de Folklore Dansgroep Purmerend en de computervereniging Waterland. Zij zijn dus niet per se gebonden aan de Purmer Noord. Toch willen de meesten het liefst in de Trekschuit blijven omdat de ruimtes daar goed geschikt zijn hun activiteiten. Met een bushalte voor de deur waar al jaren lang om gevraagd wordt zou de Trekschuit volgens hen ook een mooie centrale locatie kunnen zijn voor het nieuwe wijkplein voor de hele Purmer N en Z. Mocht er dan toch een andere plek gezocht moeten worden dan stellen zij vooral kwalitatieve eisen aan de zalen. Ook een goede bereikbaarheid vindt men belangrijk.
11
Tieners en tienerwerkers Mistery (tienercentrum in de Trekschuit), jongeren en jongerenwerkers Com-ic Met de bezoekers en medewerkers van Mistery en de Com-ic is besproken wat er aan uitgangspunten in het welzijnsaccommodatiebeleid staat over de huisvesting van tiener- en jongerenwerk. Aan hen is uitgelegd wat dit voor de Mistery en de Com-ic zou betekenen. Oorspronkelijk was de bedoeling dat beide locaties zouden sluiten: het tienerwerk zou volgens het beleid een plek krijgen in het nieuwe wijkplein en de jongeren vanaf ongeveer 16 jaar zouden een plek krijgen in het centrum, in de vorm van een stedelijk jongerencentrum. Inmiddels is dit laatste overigens al achterhaald; de stedelijke activiteiten van het jongerenwerk - de talentontwikkeling - krijgen onderdak in Poppodium P3, gastgebruik dus eigenlijk. Aan de tieners en jongeren is gevraagd wat ze van deze visie vinden: zouden zij meeverhuizen? Wat vinden zij eigenlijk belangrijk aan het tiener- en jongerenwerk en de huisvesting daarvan, waar hebben zij behoefte aan? Wat is de visie van de professionals die met de tieners en jongeren werken? Uit de gesprekken met de jongeren blijkt dat zij grote behoefte hebben aan een plek dichtbij huis, zoals Com-ic, waar je terecht kunt om je vrienden te ontmoeten, te relaxen en kleinschalige activiteiten kunt organiseren/ondernemen. Het is dicht bij huis, waar je even langs kunt lopen om te checken of je vrienden er ook zijn. Zo niet, ontmoet je ze wel ergens dichtbij, op straat. Com-ic is voor hen een geslaagde huiskamervoorziening, het biedt een een veilige plek en prettige vrijetijdsbesteding na schooltijd. De jongerenwerker zorgt voor wat ontspanning en aandacht en er is aandacht voor de versterking bijv. zelfredzaamheid. De jongeren zijn ook van mening dat het niet werkt om allerlei activiteiten voor diverse groepen jongeren op één plek te organiseren omdat verschillende groepen elkaar niet altijd verdragen en er sprake is van "culturele hiërarchie" onder groepen jongeren. Bepaalde groepen claimen een plek waardoor de anderen als automatisch er niet meer zullen komen (subculturen). Bovenstaande wordt onderschreven door diverse beroepskrachten zoals jongerenwerkers, wijkagent en straathoekwerkers maar ook door wijkbewoners en de wijkkerngroep. Daarbij is de Com-ic een belangrijke locatie voor bijvoorbeeld de straathoekwerkers of wijkagent, vele groepen jongeren uit de Purmer zijn al eens door hen doorverwezen naar Com-ic, zoals de Spinnerhofgroep. Uit het gesprek met de tieners (9/10 15 jaar) en tienerwerkers blijkt dat er per openstelling 5 tot 30 tieners naar de Mistery komen. De Mistery is 3 middagen per week geopend. Ook de tieners hechten aan een eigen ruimte als een soort vervangende huiskamer. Het zijn volgens de tienerwerkers enigszins kwetsbare kinderen. Ook het maatjesproject is hier gehuisvest. Het maatjesproject is voor jeugd van 9 tot en met 18 jaar die wat extra aandacht nodig hebben, bijvoorbeeld omdat ze moeite hebben om mee te komen op school, ze weinig leuke vrienden hebben en zich daardoor vaak vervelen en afzonderen of zelfs isoleren. Veel kinderen hebben ADHD of een autistische stoornis. Deze tieners worden gekoppeld aan een maatje die net een paar jaar ouder is dan hij of zijzelf. De jongere en het maatje ontmoeten elkaar één keer in de week en gaan samen leuke en actieve dingen doen. T.a.v. een plek voor het tienerwerk is de afstand belangrijk voor de tieners. Ze komen wel allemaal op de fiets. Ook een buitenruimte is belangrijk om te kunnen voetballen en buitenspelen. Er is een dansgroep, dus spiegels zijn gewenst. Computeren en tafeltennisen vinden ze ook belangrijk. Als tieneractiviteiten naar de Com-ic worden verplaatst kan het zijn dat ze er niet meer heen mogen van hun ouders omdat er ook veel oudere jongeren komen.
12
Overige bewoners Purmer Noord en Purmer Zuid Uit onderzoek (onder meer via de enquête internetpanel 2011) blijkt dat in heel Purmerend ongeveer 9% van de bewoners frequent een wijkcentrum bezoekt. Op basis van dit cijfer is besloten niet een breed onderzoek te verrichten onder alle bewoners van de Purmer Noord en Zuid en het onderzoek te beperken tot de gebruikers en vrijwilligers van de wijkcentra en professionals op het gebied van wonen, zorg en welzijn die veel met de welzijnsdoelgroep in aanraking komen. Wel kan gebruik worden gemaakt van de gegevens die de enquête onder het internetpanel heeft opgeleverd: Uit de enquête kwam naar voren dat de respondenten anderen mensen vooral ontmoeten bij het winkelen of in en om het huis en dat men het wijkcentrum op de 11e plaats noemt als ontmoetingsplek in de wijk. Aan het internetpanel is gevraagd of men de komst van een multifunctioneel wijkcentrum belangrijk voor zichzelf zou vinden. Ongeveer 40% van de panelleden zou dit belangrijk tot zeer belangrijk vinden (nb.: dit geeft nog niet aan dat er behoefte aan is). Men geeft aan het aantrekkelijk te vinden als een breed aanbod aan activiteiten wordt georganiseerd voor verschillende doelgroepen. Een grotere afstand van het wijkcentrum, bv. 2 kilometer, zou voor 15% van de panelleden een bezwaar zijn. Iets meer ouderen geven dit aan dan jongeren. De mening van wonen- zorg en welzijnsinstelling actief in Purmer-Noord/Purmer-Zuid De wonen-, zorg- en welzijnspartners zijn al eerder met elkaar in gesprek gekomen in het kader van het traject 'Bezuinigen met Beleid'. Eén van de manieren om te bezuinigen op de inzet van subsidiemiddelen die in het kader van opgave 1C; je verantwoordelijk voelen voor je eigen buurt' al aan de orde kwam is om slim gebruik te maken van elkaars accommodaties in de wijken. Dit is ook wat deze maatschappelijke partners aan de gemeente hebben meegegeven in hun plan van aanpak voor deze opgave. De professionele instellingen zijn er voorstander van om dichtbij de meest kwetsbaren ontmoetingsplekken in stand te houden. Dit zijn met name ouderen en kinderen. Voor hen moeten de gezamenlijke organisaties er vooral zijn. Dit geldt eigenlijk voor de hele stad en dus ook voor het gebied Purmer. Het in stand houden van het wijksteunpunt in de Purmer- Noord aan het Gildeplein voor de ouderen die daar in de buurt wonen zou daarbij aansluiten. Ook voor de senioren en kinderen die in de Purmer Zuid wonen is het verstandig om iets in de buurt te hebben waar zij terecht kunnen, aldus de instellingen. Het draagvlak voor een 1 centraal, nieuw te bouwen wijkplein voor de gehele Purmer is bij deze partners gering. De professionals op gebied van wonen, zorg en welzijn willen wel meer samenwerken, bij voorkeur ook in wijkteams. Een gezamenlijke uitvalsbasis zou daarbij wel helpen, maar dat hoeft niet per se in een nieuw gebouw. Eigenaren van reeds bestaande accommodaties vragen om bij hen in te komen huizen, met als doel meer reuring in deze accommodaties te verkrijgen en de exploitatie te verbeteren. Een ontwikkeling die op dat vlak is ontstaan is dat Evean en haar zusterorganisatie Woonzorg Nederland (beiden onderdeel van Espria) aanbieden om in de Tilburyflat op de hoek van het Tilburyplein een uitvalsbasis voor zorg en welzijn en een wijk(plein)functie te creëren. Evean, Woonzorg NL, SMD, Clup, GGD (t.b.v. Het Centrum voor Jeugd en Gezin) en de gemeente zijn hierover in gesprek getreden. Investeren in het gebouw zou nodig zijn om het geschikt te maken voor wijkactiviteiten. Het zou voor de partners een mooie uitvalsbasis zijn voor de wijkteams. Van deze locatie uit willen de zorg- en welzijnspartners een pilot met wijkteams opstarten in de Purmer-Noord. 13
Clup Welzijn de lokale welzijninstelling en beheerder van de huidige wijkcentra is geen voorstander van het bouwen van 3 nieuwe grote gecentraliseerde wijkpleinen in Purmerend. Clup wil zich veel meer gaan toeleggen op het organiseren van welzijnsactiviteiten en het ondersteunen en versterken van groepen inwoners, dan het beheren en exploiteren van gebouwen. Clup wil vooral vraaggericht werken. Dit betekent voor de huisvesting dat zij er geen voorstander van zijn om een nieuw gebouw neer te zetten en vervolgens af te moeten wachten of er klanten komen. Deze klanten zijn ook nodig om de exploitatie sluitend te krijgen. Door het verhogen van de huurtarieven (ook onderdeel van het welzijnsaccommodatiebeleid) kan het zijn dat de klanten niet meer komen en je dus met een exploitatietekort zit. Clup speelt liever flexibel in op de vraag naar ruimte. Clup is er voor om vooral in te zetten op bestaande locaties wanneer deze verspreid over de wijk aansluiten bij de vraag van bewoners. Door de samenwerking met andere instellingen kan slim beheer plaatsvinden en kun je voor minder geld langer openblijven. Deze visie op huisvesting geldt niet alleen ten aanzien van het reguliere welzijnswerk maar ook ten aanzien van tiener- en jongerenwerk. Voor het stedelijke jongerenwerk huist Clup vanaf eind 2012 al in bij Poppodium P3. Indien er op andere plekken in de stad behoefte is aan huisvesting dan zoekt men vraaggericht een tijdelijke gastlocatie. Clup adviseert wel Comic open te houden, omdat dit jongerencentrum een belangrijke rol speelt in het voorkomen van hanggroepen-overlast in Purmer Noord. Voor tienerwerk wil men meer naar scholen gaan om de doelgroep daar op te zoeken. Voor de inloop, ontmoeting en activiteit voor tieners geeft Clup aan dat het goed zou kunnen samengaan met het jongerenwerk in de Comic. De GGD wil graag een andere ruimte voor het CJG, dat nu aan de Landauerstraat is gehuisvest. Het huidige pand is te duur. CJG wil graag in een pand met andere zorg- en welzijnsinstellingen en is voorstander van een centraal wijkplein. Aan de woningcorporaties die woningvoorraad in de wijken Purmer-Noord en Purmer Zuid hebben is gevraagd of zij interesse hebben in en/of de mogelijkheid hebben om binnen enkele jaren - indien dat gewenst is - een nieuw wijkplein te bouwen voor dit gebied. Wooncompagnie, IntermarisHoeksteen en Rochdale hebben alledrie aangegeven dat dat de eerstkomende jaren financieel niet tot de mogelijkheden behoort. Wooncompagnie en IntermarisHoeksteen hebben in een gesprek hierover tevens aangegeven er inhoudelijk ook niet achter te staan en er voorstander van te zijn ontmoeting juist in de buurten en wijken mogelijk te blijven maken. Daar geloven zij meer in dan in 1 groot centraal wijkplein voor het hele gebied. IntermarisHoeksteen is eigenaar van het wijksteunpunt aan het Gildeplein en wil het graag beschikbaar houden voor wijkactiviteiten maar kan dit niet omniet doen. Wel willen ze meedenken over wat de beste manier is om dit eventueel open te houden. Evean had de ruimte voor 10 jaar gehuurd en verhuurde dit door aan de SMD. De huurperiode loopt in 2013 af. Evean wil het nu toch eventueel openhouden en dan de huur opnieuw op zich te nemen. Ook Zorgcirkel heeft interesse getoond in het huren van de ruimte en wil het ook huren en beschikbaar stellen voor zorg- en welzijnsactiviteiten. IntermarisHoeksteen is nu in gesprek met beide partijen. Het lijkt er wel op dat het zal lukken om het wijksteunpunt op een goedkopere manier open te houden dan zoals in het welzijnsaccommodatiebeleid staat aangegeven dat het openhouden van de accommodatie zou kosten. Deelvraag 3: Welke activiteiten vinden er nu plaats? Hoeveel ruimte is er nodig voor welzijnsactiviteiten? Wat zijn de kwalitatieve eisen aan deze welzijnsruimtes? In het onderzoek is in kaart gebracht welke welzijnsactiviteiten er nu plaatsvinden en hoeveel ruimte daarvoor nodig is. Dit is gedaan aan de hand van activiteitenoverzichten, gesprekken met beheerders van locaties, gesprekken met vrijwilligers en gebruikers/huurders en in gesprek met contactpersonen van in de wijk aanwezige organisaties.
14
Hieruit komt het volgende beeld naar voren: In het wijksteunpunt Gildeplein vinden veelal wijkgebonden activiteiten plaats. Het betreft voor (kwetsbare ouderen) en activiteiten t.b.v. de leefbaarheid en eigen verantwoordelijkheid voor de leefomgeving. Deze activiteiten vinden voornamelijk overdag plaats. In de Trekschuit vinden veel stedelijke activiteiten plaats zoals tafeltennisvereniging, folkloredans, computerclub t Gilde, die niet per se aan de wijk gebonden zijn. Veelal hebben ze leden uit heel Purmerend en zelfs daarbuiten. De meeste clubs zijn echter wel gehecht aan de Trekschuit en omdat zij daar zitten trekken zij naar verhouding meer mensen uit de Purmer Noord. In de Trekschuit wordt 300 m2 verhuurd aan St. Kinderopvang Purmerend. In de Trekschuit is ook het tienerwerk gehuisvest in een aparte ruimte van 100 m2. De tieneractiviteiten vinden op dit moment op dinsdag- en woensdagmiddag plaats, en 1 keer per maand disco op de vrijdagavond. In de Zuid-Pool zijn activiteiten ongeveer voor de helft niet persé wijkgebonden (de bezoekers komen uit geheel Purmerend en/of zijn over het algemeen voldoende mobiel om op een andere plek samen te komen) en de andere helft betreft wijkgebonden activiteiten waar veel senioren uit de directe omgeving van de Zuid-Pool aan deelnemen. Sinds het bericht kwam dat de Zuid-Pool ging sluiten hebben een aantal niet wijkgebonden activiteiten al een ander onderkomen gezocht bv. Bij een particuliere verhuurder op de Koemarkt en in wijkplein Where. Dit om te voorkomen dat ze op een bepaald moment geen tijd meer zouden hebben om een passende ruimte te verkrijgen. Ook zijn er activiteiten gestopt. Deels vanwege de voorgenomen sluiting waardoor de motivatie onder de vrijwilligers en bezoekers terugliep, deels om redenen die los van de voorgenomen sluiting stonden. Inventarisatie van de benodigde hoeveelheid voor welzijnsactiviteiten in de Purmer volgens opgave van de betrokken zorg- en welzijnspartners: CJG: 154 m2. SMD maatschappelijk werk: 25 m2 Clup Welzijn welzijnsactiviteiten: 428 m2 Clup Welzijn tienerwerk: 100 m2 Woonzorg NL (in gemeenschappelijke ruimte Tilburyflat): 190 m2 SMD Wijksteunpuntenwerk (incl. Evean wijkverpleegkundige spreekuur): 200 m2 Totaal: 1.097 benodigd Uitgaande van gemeenschappelijk gebruik en gebruik van flexibele wanden waardoor multifunctionele ruimtes ontstaan wordt ervan uitgegaan dat er in totaal ongeveer 650 900 m2 benodigd is. Wellicht kan er in dit kader ook worden gekeken naar nieuwe huisvestingsconcepten op buurtniveau zoals als Het Nieuwe Werken en flexibele werkplekken. Dit heeft geen onderdeel uitgemaakt van het onderzoek. De kwalitatieve eisen die aan (omgeving van) de welzijnsaccommodaties worden gesteld zijn: Bushalte dichtbij Ook s avonds goed bereikbaar met openbaar vervoer Bij voorkeur in bewoonde buurt, niet aan de rand van de wijk Bij voorkeur dichtbij plekken waar veel ouderen wonen Bij voorkeur dichtbij winkels en gezondheidsvoorzieningen Fietsenstalling voor de deur Goed toegankelijk voor minder mobiele mensen, d.w.z. bij voorkeur op begane grond, anders met lift, rolstoeltoegankelijk, ook toilet en keukens Open, laagdrempelig, een uitnodigende ruimte 15
De kwaliteitseisen die aan de activiteitenruimtes worden gesteld zijn: Minimaal 1 grote zaal nodig om te kunnen koersballen, etc. Bij voorkeur 2 grote zalen beschikbaar Ruimtes zijn ruim genoeg om rollators te stallen Flexibiliteit indeling ruimtes en inventaris, om goed op toekomstige vraag te kunnen reageren Open en transparant maar ook iets van privacy bij de activiteit (dus niet alles van glas) Goede geluidsisolatie Sfeervol, geen kille ruimtes Bergruimte Deelvraag 4: Wat zijn de mogelijkheden van de reeds aanwezige gebouwen in de wijk? Wie wil er ruimte beschikbaar stellen? Hoeveel m2 levert dat op? Wat is het draagvlak voor gastgebruik? Wat zijn de voor- en nadelen hiervan? Uitgangspunt is dat het aantal gemeentelijke accommodaties afneemt om een bezuiniging te realiseren. Hierbij gaan we ervan uit dat de Zuid-Pool verkocht wordt, maar dat medegebruik daar mogelijk blijft. Tevens gaan we ervan uit dat de Trekschuit afgestoten wordt en niet beschikbaar blijft voor medegebruik. Eigenaren van maatschappelijke accommodaties willen graag dat de welzijnsactiviteiten in hun ruimtes plaatsvinden. De mogelijk beschikbare accommodaties in de wijken Purmer-N zijn: Wijksteunpunt ruimte van IntermarisHoeksteen (nu verhuurd aan Evean/SMD): 200 m2, waaronder spreekruimten, receptie, wachtruimte, bar/keuken, grote zaal op te delen in 2 kleinere zalen. Wordt nu vooral overdag nog gebruikt, men verwelkomt graag meer activiteiten, vooral in de avond is er nog veel ruimte. Er moet wel geïnvesteerd worden in de geluidsisolatie. Gemeenschappelijke ruimte in Tilburyflat van Woonzorg Nederland. Woonzorg NL onderzoekt de mogelijkheid om deze ruimte met een ruimte op de begane grond uit te breiden; de verwachting is dat er 300 m2 beschikbaar kan worden gemaakt over 2 verdiepingen. Beschikbaar: enigszins grote zaal incl. keuken/bar op bovenverdieping(niet vierkant, op te delen) niet toegankelijk voor minder mobiele mensen. Eventueel bijgebouwd: receptie/ontvangst, werkplekken etc. Investeren in toegang, uitbreiding, uitstraling en toegankelijkheid bovenverdieping nodig. Het kan ook zijn dat begane grond wordt uitgebreid door 2 woningen erbij te betrekken en bovenverdieping dan weer tot woningen om te bouwen. Jongerencentrum de Com-ic. Hier zou het jongerenwerk voor de Purmer kunnen blijven plaatsvinden. Beschikbare accommodaties in de Purmer-Zuid zijn: Medegebruik van de Zuid-Pool: inschatting is dat een deel van de kinderopvang (BSO en KDV) ruimtes gebruikt kunnen worden als activiteitenruimtes. De grote zaal blijft ook beschikbaar. Met name in de avonduren liggen er veel mogelijkheden en tijdens de reguliere schooltijden (als de BSO ruimtes minder bezet zullen zijn door de kinderopvang). Op die tijdstippen kan met name de inloop- en ontmoetingsfunctie uitgevoerd worden. In principe zijn er s avonds 2 ruimtes voor activiteiten beschikbaar, naast de keuken/eetkamer, grote zaal en de centrale ontmoetingsruimte. In principe dus hetzelfde aantal M2 als voor het huidige wijkcentrum beschikbaar is. Daarnaast biedt de buitenruimte nog plaats voor o.a. de jeu de boules groepen met inloop naar de centrale ontmoetingsruimte. Gemeenschappelijke ruimte in de Molentocht van de Zorgcirkel. Zorcirkel verwelkomt graag de wijkbewoners. Nadeel is dat het vrij hoogdrempelig is om een verpleeghuis binnen te stappen. Ook zou er wat gedaan moeten worden aan de uitstraling als plek voor wijkactiviteiten. Tevens
16
zullen er voor medegebruik een aantal bouwkundige en veiligheidsvoorzieningen getroffen moeten gaan worden. Gemeenschappelijke ruimte Willem Kraanhuis Gooimeer: Wooncompagnie geeft aan dat wijkbewoners welkom zijn, dat was tot nu toe niet zo, dus daar is werk te verrichten door Wooncompagnie. De inschatting is dat welzijnsactiviteiten grotendeels ondergebracht kunnen worden in de beschikbare/aangepaste bestaande welzijnsaccommodaties zoals hierboven geschetst. Als de ZuidPool beschikbaar blijft voor wijkactiviteiten wordt een nieuw wijkplein overbodig. Voordelen van deze variant zijn: Veel draagvlak Goedkopere exploitatie voor de gemeente (activiteitgericht versus voorzieninggericht) Door slim samen te werken op een locatie kan het meer open zijn Flexibel huisvestingsaanbod, afgestemd op de vraag. Mocht de behoefte in de toekomst afnemen dan loopt de gemeente minder risico op tegenvallende exploitatie Nadelen van deze variant: De vraag is alleen of CJG en tienerfunctie ook in de gastlocaties ondergebracht kunnen worden. Dat lijkt vooralsnog niet mogelijk. Deelvraag 5: Hoe zou een nieuwbouw multifunctioneel wijkplein er uit kunnen zien? Wie zou dat willen/ kunnen bouwen? Welke partij zou dat willen doen? Hoe zou het eruit kunnen zien, waar kan het en wat zou dat kosten? Hoe is het draagvlak en wat zijn de voor- en nadelen? Met gebruikers, vrijwilligers, wijkkerngroepen, met Clup als toekomstige beheerder en andere zorg- en welzijnsinstellingen is gesproken over de mogelijke invulling en locatie van een nieuw wijkplein. In het welzijnsaccommodatiebeleid staat aangegeven dat er in het wijkplein een wijkcentrum, een CJG en een tienercentrum beoogd zijn. Instellingen vulden daarop aan vooral de samenwerking tussen zorgen welzijnsinstellingen te willen stimuleren d.m.v. gezamenlijke huisvesting en pleiten dus voor het huisvesten van een uitvalsbasis van bijv. wijkteams. Deze wijkteams zoals ook geschetst door de gezamenlijke instellingen in het kader van het traject Bezuinigen met Beleid (in hun notitie Herontwerp Zorg en Welzijn in Purmerend) bestaan uit verpleegkundigen, CJG medewerkers, verzorgenden, maatschappelijk werkers en werken integraal samen in de wijk. Men geeft dit graag vorm in de Tilburyflat van Woonzorg NL. maar mocht het tot een nieuwbouw wijkplein komen dan zou het daar ook goed kunnen. Op basis van alle input is het mogelijk een lijst van criteria op te stellen voor een nieuw wijkplein. Criteria Nieuw Wijkplein voor Purmer Noord en Purmer Zuid samen Wijkcentrumfunctie, CJG functie en tienerfunctie ineen. Uitgangspunt in de nota is in principe 1.000 m2. Het gaat om spreekkamers, kleine zalen, 1 grote zaal, aparte zaal voor tienerwerk. Kwalitatieve eisen: hoogwaardige kwaliteit, een open uitstraling naar de wijk, laagdrempelig, een levendige plek op de grens van beide wijken Als de Zuid-Pool gekocht wordt door SKOP en er kunnen veel activiteiten in de Zuid-Pool blijven dan is er minder ruimte voor welzijnsactiviteiten nodig. Uit het gesprek met de GGD komt naar voren dat voor het CJG 250 m2 nodig is, om de plek aan de Landauerstraat te vervangen. Dit zou binnen de 1.000 m2 moeten passen. Mochten ze ook de kantoorfunctie en spreekkamerfunctie van de Waterlandlaan gelijk willen onderbrengen dan is zo rond de 500 m2 nodig. Dan zou het wijkplein dus groter moeten worden. 17
Mogelijkheid in overweging meenemen dat huisartsen vanuit Overlanderstraat en Landauerstraat, en apotheek en fysiotherapie vanuit Landauerstraat ook een plek kunnen krijgen in dit wijkplein. Dit zou voor extra natuurlijke toeloop in het wijkplein kunnen zorgen. Dit is echter geen eis, maar meer een mogelijkheid. Op de grens tussen Purmer-Noord en Purmer-Zuid, maar meer nadruk op Purmer-Noord, gezien de demografie in dit gebied en de daarmee samenhangende problematiek. Goed bereikbaar - ook met openbaar vervoer - vanuit beide wijken Goede parkeermogelijkheden Geplande oplevering 2016 Bij voorkeur bouwheerschap bij woningcorporatie en dat gemeente cq. zorg- en welzijnspartners huren van de woningbouwcorporatie. Dan moeten er goede afspraken gemaakt worden over de afname van het aantal m2, Welke locaties zijn er mogelijk? In een Quickscan door de gemeentelijke teams Beleidsontwikkeling en Vastgoed voor een mogelijke plek voor een wijkplein voor de wijken Purmer Noord en Purmer Zuid is de focus gelegd op het gebied waar de wijken Purmer-Noord en Purmer-Zuid aan elkaar grenzen. Er is niet gekeken naar plekken die daar ver vanaf liggen. om te voorkomen dat bewoners van de ene wijk een veel grotere afstand moet afleggen dan de andere wijk. Zie de cirkel die op de tekening van kaart 1 is getekend. De volgende locaties kwamen in beeld: 1. 2. 3. 4.
Het Postkantoor/Postsorteercentrum aan het Tilburyplein De locatie van de school het Baken het Grevelingenmeer De locatie van de school Alexander Roozendaal/ de Smitse aan de Jachtwagenstraat De locatie van het Gezondheidscentrum aan de Landauerstraat 200
Door de (vertegenwoordigers van) bewoners van de Purmer-Noord en Purmer-Zuid zijn de volgende opties aangedragen en onderzocht: 5. Terrein van Com-ic jongerencentrum Grotenhuysweg 2 6. Voormalige School/peuterspeelzaal aan de Riekstraat 7. Voormalig Betronicsgebouw hoek Grotenhuysweg/ Purmerweg Uit het welzijnsaccommodatiebeleid kwam als mogelijk alternatief naar voren (scenario 2) Het uitbreiden/aanbouwen/ombouwen van de Trekschuit tot wijkplein Purmer De locaties zijn te zien op een kaart in bijlage 1 en worden hieronder nader beschreven. Ad 1 Het Postsorteercentrum aan het Tilburyplein Schuin achter het Tilburyplein zit een postsorteercentrum. Het gebouw is nog deels in gebruik, maar het staat al jaren te koop. Het gebouw is eigendom van TNT. De locatie bestaat uit een gebouw van 522 m2, met een groot parkeer/oprijterrein erachter. Er is dus ruimte om aan te bouwen. Het gebouw zou aangekocht moeten worden door de gemeente. Op het eerste gezicht lijkt het erop dat er flink verbouwd moet worden om het om te bouwen tot een wijkplein. OV stopt hier nu niet maar dat zou wellicht geregeld kunnen worden. Wat vinden de gebruikers/ andere belanghebbenden in beide wijken ervan? De wijkkerngroepen voorspellen weerstand bij de bewoners achter het postsorteercentrum; er zit namelijk ook een schoolgebouw vlak achter het postkantoor in de Jachtwagenstraat, waar twee scholen in gehuisvest zijn waardoor er veel verkeersoverlast is op piekmomenten.
18
De gebruikers van het wijksteunpunt Purmer Noord zullen niet naar het Postkantoor gebouw komen als dat het nieuwe wijkplein wordt, zo hebben ze laten weten. De wijkkerngroepen waarschuwen voor negatieve beeldvorming bij deze optie: je stoot 2 mooie wijkcentra af om een heel duur pand terug te kopen en dat flink te verbouwen. Wat kost dat allemaal wel niet, is hier sprake van kapitaalvernietiging. Gevoelsmatig heb je dan wat uit te leggen als overheid. Op de vraag van de gemeente of de huidige functie van het gebouw en het feit dat het grotendeels ongebruikt is en al jaren te koop staat als vervelend wordt ervaren in de buurt, geeft men aan daar geen geluiden over te horen vanuit de omgeving. Wat zijn de voordelen? Het is op een centrale locatie gesitueerd; Het is nu een niet zo'n fraaie plek midden in een woonwijk. Het opknappen van die plek zou een grote verlevendiging van het Tilburyplein en de directe omgeving kunnen betekenen. Het biedt de mogelijkheid alle functies onder 1 dak te huisvesten als je aanbouwt. Wellicht kunnen er zelfs extra functies in zoals huisartsen etc. Wat zijn de nadelen? Waarschijnlijk veel te duur om daar 1000 m2 wijkplein te realiseren Mogelijk onbegrip voor keuze om 2 mooie wijkcentra te sluiten en dit pand helemaal op te knappen/uit te breiden Mogelijk overlast voor bewoners aan de achterkant Conclusie Postsorteercentrum Tilburyplein Waarschijnlijk veel te duur en daardoor niet haalbaar. Mocht dit nou meevallen dan opnieuw nadenken over overige voors en tegens. Ad 2 De locatie van de school het Baken het Grevelingenmeer Hier staat een schoolgebouw van 1.008 m2 dit komt overeen met de gewenste omvang van het wijkplein. Het gebouw zou in gebruik zijn als school tot schooljaar 2013/2014. Het Baken zou na dit schooljaar verhuizen naar een nieuw gebouw aan het Drontenmeer. De meest recente leerlingprognoses die begin november beschikbaar zijn gekomen laten een flink lager aantal leerlingen zien dan verwacht. Het is daarom de vraag of de verhuizing doorgaat. Stel dat het wel vrijkomt dan zou het verbouwd of herbouwd moeten worden. Het gebouw is van de gemeente. Het is een centraal gelegen locatie die goed bereikbaar is met het OV, tot 8 uur 's avonds volgens wijkbewoners. De vraag is hoe het met de mogelijkheid tot parkeren is gesteld. Wat vinden de gebruikers/ andere belanghebbenden in beide wijken ervan? De wijkkerngroepen gaven in een eerste reactie aan dat dit voor de oudere bewoners die nu gebruik maken van het wijksteunpunt aan het Gildeplein geen alternatief is omdat het veel te ver is.Volgens hen zal het parkeren problemen opleveren in de buurt.Volgens hen is het OV op die plek goed, maar tot uiterlijk 20.00 u. Partners vinden dit een mooie centrale plek, hier is naast de optie van gastgebruik van bestaande accommodaties van alle nieuwbouwplekken het meeste draagvlak voor. De gebruikers van Trekschuit en Zuid-Pool zijn niet gehoord over deze locatie. De gebruikers van het wijksteunpunt wel; zij vinden dit te ver weg.
19
Wat zijn de voordelen? Gebouw is eigendom van gemeente, hierdoor kun je snel handelen. Alle functies zouden hier samen ondergebracht kunnen worden Centrale plek in de wijk, erg goed bereikbaar voor beide wijken Best mogelijke optie voor nieuwbouw volgens bewoners/gebruikers/ vrijwilligers huidige wijkcentra. Partners vinden dit een mooie centrale plek. Er is draagvlak voor deze locatie. Ook blij met mogelijk snelle mogelijkheid tot realisatie. Wat zijn de nadelen? Het is onzeker of de locatie vrijkomt Parkeren beperkt mogelijk OV rijdt maar tot 20.00 uur aldus bewoners. Nog nader uitzoeken Conclusie school Grevelingenmeer Mogelijk de beste nieuwbouwoptie, maar als gevolg van recente leerlingprognoses is het onzeker of de plek beschikbaar komt. Ad 3 De locatie van de school Alexander Roozendaal/ de Smitse aan de Jachtwagenstraat Het betreft een schoolgebouw van 624 m2. Komt niet vrij dus is geen optie. Ad 4 De locatie van het Gezondheidscentrum aan de Landauerstraat 200 Het gezondheidscentrum is eigendom van IntermarisHoeksteen. Het CJG zit hier al, daarnaast nog huisartsen, apotheek en fysiotherapie. Het gebouw is 718 m2. Dit is in principe niet groot genoeg voor het wijkplein. De huisartsen, CJG etc. willen hier weg. Van het CJG is bekend dat zij de ruimte te klein vinden en te duur. Waarom de andere partners weg willen is niet bekend.Hoewel het geografisch gezien centraal tussen de beide wijken in ligt, is het verder niet echt een handige locatie. Het loopt er dood, het is toch een beetje een zijstraat en daardoor dus vrij onzichtbaar. En het parkeren gebeurt in de woonwijk. Het buurtje is niet berekend op veel verkeer en parkeren. Conclusie optie Landauerstraat 200 Geen goede optie als gevolg van te beperkte omvang gebouw, afgelegen en onzichtbare locatie, maar vooral ook slechte verkeers- en parkeermogelijkheden. Ad 5. Terrein van Com-ic jongerencentrum Grotenhuysweg 2 Het betreft een locatie aan de rand van een parkje waar nu het jongerencentrum van Clup, de Com-ic is gehuisvest. Het is vrij dichtbij de grens tussen Purmer-Noord en Zuid. Deze optie is aangedragen door de wijkkerngroep Purmer-Noord. Zij achten de locatie geschikt voor een nieuw wijkplein. De vertegenwoordigers van Purmer-Zuid vinden deze plek niet goed bereikbaar voor bewoners Purmer-Zuid. Conclusie optie locatie Com-ic jongerencentrum Geen draagvlak bij Purmer Zuid bewoners omdat het voor hen te ver reizen is. Wel vindt de PurmerZuid dat in het model van meerdere satelliet accommodaties Comic uitstekend past als accommodatie voor jongeren voor de gehele Purmer. Immers, mobiliteit is voor deze doelgroep niet echt een issue. Ook de gebruikers van de Trekschuit vinden deze locatie te afgelegen voor een wijkcentrum functie en ook zij behouden graag de jongerenfunctie aldaar omdat het een belangrijke doorverwijslocatie is voor overlastgevende jongeren in de wijk Purmer-Noord. Gemeente vindt het - net als de Trekschuit - te
20
veel aan de rand van de wijk gelegen.Ook de gebruikers van de Trekschuit vinden deze locatie te afgelegen. Gemeente vindt het - net als de Trekschuit - te veel aan de rand van de wijk gelegen. Ad 6 Voormalige school/peuterspeelzaal Riekstraat 21 Deze locatie, aangedragen door een bewoner van Purmer-Noord is te veraf gelegen voor bewoners van Purmer-Zuid. Daarom wordt deze locatie vooralsnog niet nader onderzocht. Misschien als huisvesting voor jongeren t/m 15 jaar interessant. Ad 7 Voormalig Betronicsgebouw hoek Grotenhuysweg/Purmerweg Het betreft een bedrijfsmatig pand dat al lange tijd te koop staat. Net als de Com-ic ligt dit meer aan de groene rand van de wijk. Het pand staat te koop. De gemeente heeft geïnformeerd maar het pand is veel te duur in aankoop. De wijkkerngroep Purmer Noord heeft zelf ook contact gezocht en geeft aan dat het nu niet meer te koop staat en sowieso heel erg duur was. Ad 8 Het uitbreiden/aanbouwen van de Trekschuit in het Leeghwaterpark Als er geen geschikte nieuwbouwlocatie gevonden wordt stond als tweede scenario in het welzijnsaccommodatiebeleid voor het gebied Purmer-N/Purmer-Z genoemd het uitbreiden van de Trekschuit. Daarmee zou dit pand geschikt kunnen worden gemaakt als wijkplein waar ook het CJG bij gehuisvest zou kunnen worden. Wat vinden de gebruikers/ andere belanghebbenden in beide wijken ervan? De gebruikers, vrijwilligers en wijkbewoners van zowel het wijksteunpunt als de Zuid-Pool hebben aangegeven de Trekschuit niet geschikt te vinden als enige wijkplein voor het hele gebied, om de volgende redenen: het is te afgelegen, aan de rand van het park. Men vindt dat geen prettige locatie, vooral s avonds niet slecht bereikbaar met het openbaar vervoer voor de bewoners, gebruikers en vrijwilligers is dit wijkcentrum te ver, met name voor de ouderen en kinderen. De huidige gebruikers van de Trekschuit vinden dit scenario wel een goed idee. Alleen moet er wel een bushalte komen, vinden zij ook. De betrokken instellingen vinden de Trekschuit ongunstig gelegen, te ver van de bewoonde omgeving af. Het heeft de voorkeur om veel meer in de wijk een plek te hebben. Wat zijn de voordelen? Eigendom van gemeente dus er kan snel gehandeld worden Er is voldoende parkeergelegenheid Er is voldoende gelegenheid om uit te breiden Hier kan een wijkplein inclusief tienercentrum en CJG gerealiseerd worden De huidige gebruikers zijn erg tevreden over de Trekschuit en de ruimtes die daar verhuurd worden Wat zijn de nadelen? Het ligt net buiten de bebouwde omgeving, dus niet midden in de leefomgeving Het is er donker 's avonds en wordt met name door ouderen als sociaal onveilig ervaren Het is niet goed bereikbaar met het openbaar vervoer
21
Conclusie uitbreiden/aanbouwen Trekschuit Uit de gesprekken in de wijken lijkt het beeld naar voren te komen dat er te weinig draagvlak is voor het verbouwen van de Trekschuit tot het enige wijkplein voor de Purmer-Noord/Zuid.
22
3
Conclusie op basis van de beantwoording van de deelvragen en advies
In het algemeen kan op basis van de inventarisatie gesteld worden dat er geen breed draagvlak is in de Purmer-Noord en Zuid voor één groot wijkplein op één centrale plek in de wijk. Met name voor de meest kwetsbaren in de wijken de ouderen en de kinderen voor wie het welzijnsbeleid er vooral is is het belangrijk om dicht in de buurt een ontmoetings- en activiteitenfaciliteit in stand te houden. Door in de buurt gehuisvest te blijven sluit de gemeente beter aan op hun wensen en behoeften. Ook de professionals ondersteunen deze gedachte. Het heeft de voorkeur om gebruik te maken van de accommodaties die reeds aanwezig zijn in de buurt en dit vooral via gastgebruik- en samenwerkingsconstructies te realiseren. Dit heeft ook de voorkeur van de welzijnsinstelling die de huisvesting van de welzijnsactiviteiten organiseert, Clup Welzijn. Clup Welzijn wil flexibel en vraaggericht kunnen inspringen op de veranderende vraag en adviseert geen duur, groot wijkplein te laten bouwen waarbij de exploitatie rondkrijgen een doel op zich wordt. Met name als het er drie worden - zoals beoogd in het welzijnsaccommodatiebeleid - dan bestaat dat risico. In het welzijnsaccommodatiebeleid dat is vastgesteld in januari jl. werd beoogd om beheer te centraliseren en een wijkplein van een hoog kwaliteitsniveau te bouwen Het tweede scenario uit het welzijnsaccommodatiebeleid voor het gebied de Purmer het uitwijken naar de Trekschuit als hét wijkplein voor het hele gebied heeft ook te weinig draagvlak , met name onder de gebruikers, vrijwilligers en wijkbewoners van zowel de Zuid-Pool als het wijksteunpunt Gildeplein. De belangrijkste reden is de ligging van het wijkcentrum. Die is ongunstig. Samengevat zijn de volgende conclusies te trekken: Voorgesteld wordt om geen nieuw wijkplein te bouwen voor de Purmer maar gebruik te maken van de reeds aanwezige accommodaties in het gebied en deze geschikt te maken als welzijnsaccommodaties nieuwe stijl. De belangrijkste argumenten die uit het onderzoek naar voren komen en waarop het advies is gebaseerd zijn: Bewoners, gebruikers en vrijwilligers willen dichtbij een ontmoetings- en activiteitenruimte houden De zorg- en welzijnsinstellingen geven ook aan dat dit beter is voor de meest kwetsbaren in de wijken, en nodigen uit om welzijnsactiviteiten in hun accommodaties onder te brengen, ook uit bezuinigings- en efficiency overweging. de behoefte aan ruimte en het aanbod in bestaande accommodaties lijkt op elkaar te passen. Als de Zuid-Pool beschikbaar blijft voor wijkactiviteiten wordt een nieuw wijkplein overbodig. Er zijn wel investeringen nodig in bestaande panden om ze verder geschikt te maken. De in de wijk werkzame woningbouwcorporaties hebben geen mogelijkheden om de komende jaren een nieuw wijkplein te realiseren. Daarnaast adviseren ook zij om in de buurten ontmoetings- en welzijnsruimtes in stand te blijven houden. Geadviseerd wordt te kiezen voor onderstaand model om de welzijnsactiviteiten in de PurmerN/Purmer-Z te huisvesten (zie ook de kaart in bijlage 2): 1. Het openhouden van het wijksteunpunt Gildeplein. Gebleken is dat dit op een goedkopere manier mogelijk is omdat de gemeente de huur niet zal hoeven te betalen en alleen de exploitatie zal subsidiëren. Gekeken wordt hoe het wijksteunpunt intensiever kan worden gebruikt 2. In de Tilburyflat van Woonzorg NL in 2014 een centraal punt voor het welzijnswerk in het gebied te realiseren van waaruit verschillende organisaties samen kunnen werken aan zorg en welzijn voor de bewoners van het gebied. Dit naar voorbeeld van het wijkplein Centrum in de Populier. Ook komen er meer ruimtes voor welzijnsactiviteiten. Hiertoe zal met de eigenaar van het gebouw het 23
3. 4. 5. 6.
pand worden onderzocht of zij het pand kan laten verbouwen en zal Clup Welzijn als hoofdhuurder van het wijkplein optreden, met subsidie van de gemeente. Gastgebruik organiseren in de Zuid-Pool indien de verkoop - onder aanvullende voorwaarden aan Stichting Kinderopvang Purmerend rondkomt. Indien er nog meer behoefte aan huisvesting is ook in de Molentocht welzijnsactiviteiten onder te brengen in overleg met de Zorgcirkel. De Com-ic open te houden als locatie voor jongerenwerk. De Trekschuit per 1 januari 2014 af te stoten als welzijnsaccommodatie, met inachtneming van het amendement van de raad dat eerst voor alle activiteiten die daar gehouden worden een redelijk alternatief is gevonden.
Met dit model wordt afgestapt van de gedachte om één wijkplein te realiseren voor het gebied PurmerNoord/ Purmer-Zuid. De eisen die aan een welzijnsaccommodatie nieuwe stijl worden gesteld in het vastgestelde welzijnsaccommodatiebeleid blijven even goed van kracht: de kwaliteit moet hoog zijn, ruime openstelling, toegankelijk, laagdrempelig voor verschillende doelgroepen, een prettige ontmoetingsruimte voor de hele wijk. Verder worden de kwalitatieve eisen die instellingen en gebruikers hebben geformuleerd meegenomen bij de uitwerking van dit model. Een nadeel van het kiezen voor dit model is dat de huisvesting van welzijnsactiviteiten niet samengevoegd kan worden met functies waarvan werd verwacht dat dit veel publiek zou trekken, zoals het CJG en de tieneraccommodatie.M.b.t. de tienerfunctie kan gekeken worden of in het kader van de Brede Ontwikkeling, met de daarin opererende partners, oplossingen gevonden kunnen worden. Dit moet nog worden onderzocht.. Voor het CJG moet in samenwerking met de GGD worden gekeken waar deze gehuisvest wordt en of bepaalde dienstverlening van het CJG wel een plek kan krijgen in de genoemde accommodaties. Het invulling geven aan dit model vergt het maken van vervolgafspraken over noodzakelijke verbouwingen, huurconstructies, samenwerkingsafspraken, en het onderbrengen van activiteiten in een andere accommodatie. Dit alles zal gedaan worden binnen de financiële kaders die gelden binnen het welzijnsaccommodatiebeleid. Mocht dit niet haalbaar blijken dan zal dit aan de raad gemeld worden en zal opnieuw moeten worden gekeken.
24
4
Vervolg
Besluitvorming In november zal het College van B&W een besluit nemen over de invulling van het welzijnsaccommodatie in de Purmer. Vervolgens wordt dit voorstel besproken in de commissie Samenleving van de gemeenteraad. Definitieve besluitvorming vindt plaats in de raadsvergadering in. De verwachting is dat dit in januari 2013 het geval is. Na besluitvorming Indien wordt ingestemd met het voorgelegde advies dan zal de gemeente een regierol uitvoeren bij het uitwerken van het voorgestelde model. Indien er van gastlocaties gebruik gaat worden gemaakt dan zal de gemeente afspraken maken over huurtarieven, continuïteit voor huurders, het bieden van onderkomen voor ontmoeting en voor buurtactiviteiten en bewonersinitiatieven. Clup maakt afspraken met verhuurders over huur voor kwetsbare doelgroepen en voor wijkgebonden activiteiten. Dat zal middels subsidie worden geregeld. Clup zal met verhuurders afspraken maken over gezamenlijk beheer, ook in samenwerking met vrijwilligers. Dit alles zal in nauwe samenwerking plaatsvinden met alle betrokkenen die nu ook bij de inventarisatie betrokken zijn geweest. Er is een werkgroep opgericht waarin vertegenwoordigers van wijkkerngroepen en zorg- en welzijnsinstellingen deelnemen. De raad zal op de hoogte gehouden worden van de voortgang van en eventuele knelpunten bij het uitwerken van voorgesteld model. In februari/maart 2013 wordt een vervolgbesluit aan de raad voorgelegd t.a.v. de uitkomsten van het onderzoek naar een nieuw wijkplein voor de wijken Weidevenne/Gors/Centrum en het onderzoek naar de huurtarieven.
25
omslag resultaten deelonderzoek.indd 2
06-12-12 15:50