Het magazine voor productiebedrijven
report
Speciale uitgave: Blowertechniek
Blowers in de praktijk
iu tgAESER
Vacuüm »compact«
Goed en betrouwbaar
Luchtpost
Vacuümtransport bij de productie van motorcomponenten
Pers- en blowerlucht in de boekbinderij
Transport- en werklucht in handelsdrukkerij
e van l a ci rs
e Blowe p S
!
e av
K
report
Inhoud
Speciale uitgave blowertechniek
report
Speciale uitgave blowertechniek
Speciale uitgave: Blowertechniek
Voorwoord
4-5
10-11
4-5
Vacuüm „compact“ vacuümtransport bij TRW Automotive
6-7
Luchtpost vacuümblower in handeldrukkerij
8-9
Vuurdoop Blower optimaliseert keramiekbrandproces
10-11
„Compact“-blower ... ... zuiveringsinstallatie in Waldviertel
12-13
Over- en onderdruk Pers- en blowerlucht in de boekbinderij
14-15
De geel-oranje spoelwagen Drinkwaterbereiding in „niet omheind jachtgebied“
16-17
Perslucht Blower bij het lakken van Playmobiel
18
Blik op het geheel Alleen de totale kosten tellen
19
(Plaats-)besparend pakket „Compact“-blower in zuiveringsinstallatie Büsum
20-23
Levenselixer voor bacteriestammen Wat blowers in zuiveringsinstallaties gedaan krijgen
Beste lezer, KAESER, is zoals bekend meer dan een leverancier van alleen zuiger- en schroefcompressoren, meer dan alleen persluchtconditionering en management. Het assortiment omvat ook uiterst moderne, energiezuinige blowers voor perslucht tot 1000 mbar en vacuüm tot 500 mbar. Op verzoek van veel lezers van ons klantenmagazine „KAESER Report“ hebben wij in deze speciale uitgave bijdragen verzameld die de vele toepassingen van blowers beschrijven. Bovendien wordt duidelijk hoe juist blowers van
KAESER ervoor zorgen dat de desbetreffende toepassingen zo betrouwbaar en economisch mogelijk werken. Ga met ons mee naar de verschillende plaatsen en industrieën en overtuig uzelf van het prestatievermogen en de energie-efficiëntie van KAESER blowers met het door KAESER KOMPRESSOREN ontwikkelde „Omega-Profiel“. Wij wensen u veel educatief leesplezier. De redactie van KAESER Report
14-15 Impressum: Uitgever: Kaeser KOMPRESSOREN AG, 96450 Coburg, GERMANY, Carl-Kaeser-Str. 26, Tel. 09561 640-0, Fax 09561 640-130, Internet: www.kaeser.com Redactie: Klaus Dieter Bätz Tekst: Klaus Dieter Bätz; pagina 8/9: Michael Bahr Lay-out/grafisch gedeelte: Ralf Günther Fotograaf: Marcel Hunger Druk: Schneider Printmedien GmbH, Weidhausen Dit is een speciale uitgave van ons klantentijdschrift Kaeser Report. De redactie is niet aansprakelijk voor ongevraagd ingestuurde manuscripten en foto‘s. Nadruk, ook in uittreksel, alleen met schriftelijke toestemming. Kaeser KOMPRESSOREN AG – Postfach 21 43 – 96410 Coburg Tel. 09561 640-0 – Fax 09561 640-130, www.kaeser.com – E-Mail:
[email protected]
2
Blowertechniek – www.kaeser.com
Blowertechniek – www.kaeser.com
3
report
Inhoud
Speciale uitgave blowertechniek
report
Speciale uitgave blowertechniek
Speciale uitgave: Blowertechniek
Voorwoord
4-5
10-11
4-5
Vacuüm „compact“ vacuümtransport bij TRW Automotive
6-7
Luchtpost vacuümblower in handeldrukkerij
8-9
Vuurdoop Blower optimaliseert keramiekbrandproces
10-11
„Compact“-blower ... ... zuiveringsinstallatie in Waldviertel
12-13
Over- en onderdruk Pers- en blowerlucht in de boekbinderij
14-15
De geel-oranje spoelwagen Drinkwaterbereiding in „niet omheind jachtgebied“
16-17
Perslucht Blower bij het lakken van Playmobiel
18
Blik op het geheel Alleen de totale kosten tellen
19
(Plaats-)besparend pakket „Compact“-blower in zuiveringsinstallatie Büsum
20-23
Levenselixer voor bacteriestammen Wat blowers in zuiveringsinstallaties gedaan krijgen
Beste lezer, KAESER, is zoals bekend meer dan een leverancier van alleen zuiger- en schroefcompressoren, meer dan alleen persluchtconditionering en management. Het assortiment omvat ook uiterst moderne, energiezuinige blowers voor perslucht tot 1000 mbar en vacuüm tot 500 mbar. Op verzoek van veel lezers van ons klantenmagazine „KAESER Report“ hebben wij in deze speciale uitgave bijdragen verzameld die de vele toepassingen van blowers beschrijven. Bovendien wordt duidelijk hoe juist blowers van
KAESER ervoor zorgen dat de desbetreffende toepassingen zo betrouwbaar en economisch mogelijk werken. Ga met ons mee naar de verschillende plaatsen en industrieën en overtuig uzelf van het prestatievermogen en de energie-efficiëntie van KAESER blowers met het door KAESER KOMPRESSOREN ontwikkelde „Omega-Profiel“. Wij wensen u veel educatief leesplezier. De redactie van KAESER Report
14-15 Impressum: Uitgever: Kaeser KOMPRESSOREN AG, 96450 Coburg, GERMANY, Carl-Kaeser-Str. 26, Tel. 09561 640-0, Fax 09561 640-130, Internet: www.kaeser.com Redactie: Klaus Dieter Bätz Tekst: Klaus Dieter Bätz; pagina 8/9: Michael Bahr Lay-out/grafisch gedeelte: Ralf Günther Fotograaf: Marcel Hunger Druk: Schneider Printmedien GmbH, Weidhausen Dit is een speciale uitgave van ons klantentijdschrift Kaeser Report. De redactie is niet aansprakelijk voor ongevraagd ingestuurde manuscripten en foto‘s. Nadruk, ook in uittreksel, alleen met schriftelijke toestemming. Kaeser KOMPRESSOREN AG – Postfach 21 43 – 96410 Coburg Tel. 09561 640-0 – Fax 09561 640-130, www.kaeser.com – E-Mail:
[email protected]
2
Blowertechniek – www.kaeser.com
Blowertechniek – www.kaeser.com
3
Omdat aangezogen lucht vanaf het transportgoed oliehoudende emulsies bevat wordt deze vóór de blowers met cycloonafscheiders en filters gereinigd
Vacuüm „compact“
Vacuümtransport bij wereldmarktleider in motorcomponenten
TRW Automotive
De negen blowers hebben de productiviteit met 10 tot 12 procent verhoogd. en vervolgens via het dak van de fabriekshal naar buiten geblazen. Iedere productiestraat kreeg een eigen vacuümtransportsysteem. De mogelijkheid om afzonderlijke installaties met buisleidingen te verbinden zorgt voor zekerheid, b.v. bij onderhoud aan een blower. De moderne blowers vervingen in twee fasen telkens één side channel
blower per productiestraat. Een lonende aanschaf, zoals technisch manager Ralf Schroiff bevestigt: „De negen blowers hebben onze productiviteit met 10 tot 12 procent verbeterd. Ze zijn betrouwbaarder dan eerder gebruikte installaties en vergen minder onderhoud. En de frequentieregeling heeft de energiebehoefte met ca. 40 procent
verlaagd. Perfect!“
»vacuüm-straat« voor motorventielen
Compact en krachtig – KAESER-vacuümblowers
TRW Automotive GmbH Engine Components, dochteronderneming van TRW Automotive Inc., is wereldwijd marktleider op het gebied van motorcomponenten. In de fabriek Barsinghausen maken ca. 500 medewerkers in- en uitlaatventielen voor verbrandingsmotoren. Tussen afzonderlijke verwerkingscentra worden de componenten met vacuümstroom getransporteerd. De benodigde onderdruk wordt opgewekt met inmiddels negen blowers van KAESER van type EB 290 Cvac. Elke „Compact“-blower is uitgerust met een traploze toerentalregeling (frequentieomvormer) zodat de aanpassing van basis- tot pieklast (6,4 / 26,2 m³/min) met alle tussenwaarden snel en energiezuinig plaatsvindt. 4
Blowertechniek – www.kaeser.com
Blowertechniek – www.kaeser.com
5
Dankzij de betrouwbaarheid van KAESER, werken alle Colortreemachines nu altijd met volledige (onder)druk
Luchtpost
Betrouwbaar en sterk KAESER-vacuümblowers Individuele op klanteneisen toegesneden oplossingen, daarmee onderscheidt een echte systeemaanbieder zich van machineleveranciers. Per maand verlaten ongeveer 100 miljoen speciaal gemaakte enveloppen voor direct marketing campagnes de ruim 7000 vierkante meter grote productiehal van Colortree of Viginia Inc. Om per maand papier ter waarde van ca. 8 miljoen dollar te verwerken is een groot machinepark voor drukken, snijden, vouwen en verpakken in continu bedrijf. Tijdens en wandeling door de productiehal blijkt dat er een breed scala aan enveloppen ziijn, in alle formaten en verwerkingsstadia, vier-, vijfkleurig, zelfklevend, met lijm, met of zonder venster, precies zoals de klant het graag wil. Zoals alle papierverwerkende bedrijven heeft Colortree continu enorme vacuümcapaciteit nodig voor het betrouwbaar hanteren van
6
Blowertechniek – www.kaeser.com
papier bij hoge snelheden. „Vacuüm was jaren een echt probleem!“, aldus Patrick Fitzpatrick, die verantwoordelijk is voor het machinepark en de processturing: „vacuüm stond bij machine-operators en servicepersoneel altijd bovenaan op de defectenlijst.“ De groei van de onderneming zag men terug in het aantal en de diversiteit van de geïnstalleerde vacuüminstallaties: als er een nieuwe machine werd geïnstalleerd, kwam er ook een nieuwe vacuüminstallatie. Dit leidde tot een allegaartje van zeer verschillende blowers, zuigercompressors, spiraalpompen ... „Telkens als wij een productiemachine in bedrijf stelden of een proces veranderden, moest iemand naar het desbe-
treffende station lopen en de desbetreffende vacuümpompen handmatig in- of uitschakelen.“ En ook dat heeft niet tot geschikte vacuümwaarden voor de toepassing geleid. „Deze tekortkomingen“ herinnert Fitzpatrick „verminderden onze productiviteit en ons vermogen om op wensen van klanten in te spelen.“ Lawaai was ook nog een thema. Sommige vacuümpompen maakten zo veel lawaai, dat we midden in de productiehal een geluiddempende muur moesten bouwen. In de blower-ruimte kwam het geluidsniveau boven 115 dB(A).
Oplossingen gezocht Overleg met een onafhankelijke pro-
ductie-ingenieur gaf meerdere oplossingen: Fitzpatrick beoordeelde vacuümpompen met vloeistofring, schroef-vacuümcompressoren en vacuüm blowers, op voor- en nadelen en mogelijke gevolgen voor het bedrijfsproces. Uiteindelijk koos de Colortree-directie voor een tot op heden unieke oplossing: een station bestaande uit vier met inlaatlucht gekoelde blowers met Omega-profiel, geleverd door KAESER Kompressoren USA, Fredericksburg, Virginia. „Een configuratie die meer vacuüm met minder machines beloofde“, verklaart Fitzpatrick, „en we zijn niet teleurgesteld, want het prestatievermogen van het KAESER-systeem heeft aan onze hele productie een nieuwe dimensie gegeven.“ De vacuümblowers van KAESER zijn betrouwbaar, hebben weinig onderhoud nodig en genereren olievrije lucht. Bovendien zijn ze luchtgekoeld, zodat de hoge waterkoelingskosten wegvallen. Maar het beste is het lage vacuüm van ca. 914 mbar dat er mee kan worden bereikt.
Oplossing gevonden De KAESER-ingenieurs lieten zich uitvoerig inlichten door de mensen bij Colortree, om een kant-en-klaar, precies op de eisen toegesneden vacuümsysteem met centrale sturing te leveren. Het bestaat uit vier vacuümblowers: complete installaties met zeer efficiënte aandrijfmotoren van 150 kW, geluiddempers, appendages en geluidsisolaties. Alle blowers zijn met automatische afsluit- en schakelventielen evenals geluiddempers voor de ontluchting uitgerust. Samen met de elektronische spanningsgeregelde softstart voorkomt deze ventielvolgorde betrouwbaar te hoge waarden van de startstroom, die maximaal 250 procent van de vollaststroom bereikt, in tegenstelling tot 1300 procent vollast bij het starten met volle spanning. Dit maakt een hogere schakelfrequentie mogelijk en zodoende een flexibelere aanpassing aan een schommelende behoefte. Daar draagt bovendien toe bij, dat de blower met een toerentalgeregelde aandrijving is uitgerust. De besturing
schakelt, beginnend met de toerentalgeregelde machine, de blower naar behoefte aan of uit, minimaliseert dure nullastfasen en houdt het vacuüm constant binnen een nauw kader van ±65 mbar. Ieder detail van het nieuwe vacuümstation is nauwkeurig afgestemd op de eisen van Colortree. Het is dan ook geen wonder dat Fitzpatrich en de directie zeer tevreden zijn met hun innovatieve systeem: „We hebben eindelijk meer dan voldoende capaciteit. Dankzij het systeem van KAESER konden wij zelfs al een nieuwe zeer snelle briefenvelopverwerkingsmachine in bedrijf nemen, zonder dat we vacuüm tekort kwamen.“ En tot op heden heeft geen enkele machine-operator geklaagd over vacuümproblemen. „Dat“, zo verbaast Fitzpatrick zich, „kan ik nog maar nauwelijks geloven.“
dan het oude, en ook de lagere kosten voor water en afvalwater hebben het concurrentievermogen van Colortree versterkt. Ten slotte is het vacuüm zo sterk en stabiel dat de regelmatig verstopte ventielen van vroeger vrijwel niet meer voorkomen: papierstof wordt meteen „weggepoetst“ en in filters verzameld, zodat defecten en stilstandtijden duidelijk gereduceerd worden. Tot op heden is het vacuümstation bij Colortree uniek in de wereld. Hieruit blijkt duidelijk welke voordelen de gebruiker heeft, als de compressor- of blowerproducent niet alleen maar machines verkoopt, maar juist complete systeemoplossingen aanbiedt die in overleg met de gebruiker nauwkeurig op zijn behoeften zijn afgestemd. En dit wijst op de onvervangbare waarde van hooggekwalificeerde perslucht systeemexperts.
Meer vacuüm, minder lawaai Hogere vouwsnelheden behoren weliswaar tot de belangrijkste verbeteringen als gevolg van de nieuwe vacuümvoeding, maar het voordeel van het systeem gaat veel verder dan alleen deze verhoogde capaciteit. Het nieuwe station met 79 tot 92 dB(A) is veel stiller
Vacuüm met vier KAESERblowers
Angela Kelly van KAESER USA en een tevreden Patrick Fitzpatrick
Blowertechniek – www.kaeser.com
7
Vuurdoop soeverein doorstaan Blowerlucht optimaliseert brandproces De in het Report voorgestelde „Compact“-blowers bewijzen zich in de praktijk. In Höhr-Grenzhausen maken de fabrieken van Steuler gebruik van een C-blower bij het branden van vuurvaste producten.
Het was in 1908 toen fabrikant Georg Steuler de onder een gebrek aan meststof lijdende Duitse landbouw hielp met een belangrijke stap voorwaarts. Met de ontwikkeling van zuurvaste materialen en de bouw van volkeramische zuurtorens door de firma Steuler & Co., werd het mogelijk salpeterzuren, een belangrijke grondstof voor de productie van meststof, op grote schaal te produceren.
8
Blowertechniek – www.kaeser.com
Blower verhoogt productiviteit
Fliesen. De totale Steuler-groep heeft nu ca. 1400 medewerkers.
Vuurvaste systemen van Steuler: iedere temperatuur onder controle In de bakoven van de pottenbakker, in de metaal- en bouwmateriaalproductie of in verbrandingsinstallaties voor bijzonder afval, brandhulpmiddelen,
Van steenfabriek tot experts in procestechniek Uit de voormalige „Speciale onderneming voor industrieel bouwen“ ontstond de huidige afdeling Oppervlaktebeschermingssystemen. Al vroeg werd het productassortiment uitgebreid met vuurvaste fabrikaten. De afdeling installatiebouw volgde, die met oppervlaktebehandelingsinstallaties begon en nu ook reinigingssystemen voor afvoerlucht en water in het programma heeft. De impuls voor de oprichting van de afdeling kunststoftechniek was de behoefte van installatiebouwers aan plastic reservoirs, filters en wastorens. Inmiddels maakt Steuler-kunststoftechniek ook thermoplastbekledingen voor oppervlaktebeschermingssystemen. Niet in de laatste plaats blijkt de veelzijdigheid van Steuler uit nog een kernactiviteit, de sector tegels en designkeramiek, het domein van Steuler-dochteronderneming Steuler
anderzijds niet met het gebruikte product reageren. Steuler zorgt hier voor verhoogde beschikbaarheid met lang meegaande fabrikaten, ook in speciale kwaliteiten.
Steuler produceert o.a. vuurvaste profielstenen in verschillende formaten en kwaliteiten. ovenbekledingen en andere vuurvaste systemen, worden ware natuurkundig chemische kunststukjes verricht. Ze moeten enerzijds temperaturen van 1600 °C kunnen verdragen en mogen
Een Kaeser “Omega-Compact“blower levert perslucht voor het bedrijf van de tunneloven Opdat vuurvaste materialen de beschreven eigenschappen aannemen, moeten zij eerst zelf de vuurproef ondergaan. Bij Steuler gebeurt dit o.a. in een 96 meter lange tunneloven. Ca.1400 – 1700 ton brandgoed vewerkt deze oven per maand en verbruikt daarvoor dagelijks 6000 kubieke meter gas. Maar een hoge inzet van energie is niet genoeg. De technische uitdaging is om bij het brandproces voor een zo gelijkmatig mogelijke warmteverdeling te zorgen. Dit wordt bereikt d.m.v. een ventilator bij de ovenuitgang en venturimondstukken in de opwarmzone binnenin de oven. Zij bewegen de opstijgende rookgassen volgens het contra-stroomprincipe en veroorzaken zo een vermindering van de temperatuurverschillen van vroeger 120 – 150 °C naar nu 20 °C. Het resultaat mag gezien worden: verhoogde materiaalkwaliteit van het brandgoed, meer doorzet en duidelijk minder afval. Voor aandrijving van de venturimondstukken noodzakelijke perslucht wordt opgewekt door Kaeser-blower DB 130 C. Blowertechniek – www.kaeser.com
9
„Compact-blower“ voor zuiverings- installatie Afvalwaterreiniging in het zuidelijke Waldviertel
stofgehalte in de actief-slibtank. Het grote regelbereik van de blower maakt het mogelijk de benodigde zuurstofwaarde nauwkeurig aan te houden. De opstelling van de blower zonder af-
prestatie tot een hogere volumedoorzet. Onderhoudswerkzaamheden verrichten Karl Pecksteiner en zijn collega‘s zelf, waarbij de eenvoud uitdrukkelijk
wordt genoemd. Karl Pecksteiner: „Wij hebben nergens zo weinig problemen mee als met de blowers, waren alle installaties maar zo betrouwbaar!“
Het beluchten van actief-slibtanks van biologische zuiveringsinstallaties is een belangrijk toepassingsgebied voor blowers (zie ook pagina 20). Zij leveren de zuurstof die noodzakelijk is om micro-organismen te laten gedijen, waarbij het aankomt op hoge capaciteiten en maximale betrouwbaarheid.
Zeven gemeentes van het zuidelijke Waldviertel hebben zich verenigd op het gebied van afvalopruiming en gebruiken in Klein-Pöchlarn bij de westelijke ingang tot Wachau een zuiveringsinstallatie. De capaciteit is afgestemd op 16800 inwoners. In 2004 werd de installatie gemoderniseerd en van mechanisch bedrijf verandert in volautomatisch bedrijf. Het gebruikte C-Techprocedé, waarmee in Oostenrijk tot nu toe pas twee zuiveringsinstallaties wer-
10
Blowertechniek – www.kaeser.com
stand aan de zijkant heeft geleid tot duidelijke plaatsbesparing in het machinegebouw. Hier komt ongeveer zes procent lagere energiekosten bij, doordat de transportlucht van boven de geluiddempende kap wordt aangezogen: de daardoor verkregen lagere aanzuigtemperatuur voert bij gelijke opname-
Karl Pecksteiner kan alle inspectie- en onderhoudswerkzaamheden aan de voorzijde uitvoeren.
ken, is een uitgebreid SBR-procedé (Sequencing Batch Reactor) en werkt zonder nageschakelde zuiveringsbassins: Alle behandelingsstappen vinden plaats in hetzelfde bassin. Vijf KAESER „Compact“-blowers van
type DB 130 C, waarvan twee met frequentiegeregelde toerentalregeling, brengen via slangbeluchters bij de bassinbodem blowerlucht van 580 mbar in. Het speciale geleidingssysteem stuurt de installaties naargelang het zuur-
„Compact“-blower: ruimtebesparend en efficiënter energieverbruik
Blowertechniek – www.kaeser.com
11
Bij de kritische punten van de papierstroom komt het aan op de luchtkwaliteit
Hoge- en lagedruksystemen komen bij Attenberger uit één hand.
Goed en betrouwbaar Pers- en blowerlucht in de boekbinderij
stante luchtkwaliteit tijdens de gehele werkduur. Nadat bij Attenberger al sinds jaren twee KAESER Compressoren van het type SM 11 betrouwbaar en rendabel (hoge) perslucht hebben geleverd (en dat nog steeds doen ...), ontstond er bij de binnenkort aanstaande vernieuwing van de transportinstallatie de kans om de totale luchtverzorging over te laten aan installaties van de systeemaanbieder uit Coburg. Dit heeft het voordeel dat hoge druk en lage druk nu uit één bron komen, plus alle voordeel dat dit met zich meebrengt als het gaat om onderhoud en service.
de werkelijke actuele behoefte. Korte voorbereidingstijden hebben ook geleid tot versnelling van de werkprocessen in de boekbinderij zoals de constante voorziening van hoogwaardige transportlucht, wat een hogere machinesnelheid met tegelijkertijd minder onderbrekingen mogelijk maakt.
Energiebesparing van 50 procent
wikkeling. Een van de meest doorslaggevende argumenten voor aggregaten uit de KAESER-fabriek in Gera Thüringen, wordt overigens iedere maand door de postbode gebracht in de vorm van de elektriciteitsrekening. Naast een betrouwbaardere persluchttoevoer en lagere onderhoudskosten, is het stroomverbruik voor de transportlucht met wel 50 procent verlaagd. De berekening klopt.
De geoptimaliseerde werkwijze ging samen met een betere kwaliteit van de werkplek, aangezien het lage geluidsniveau van de effectief gedempte blower-units net zo min wordt waargenomen als de zeer geringe warmteont-
Kwaliteit spreekt voor KAESER Theodor Attenberger Buchbinderei GmbH is weliswaar gestoeld op de ambachtelijke oorsprong van haar bedrijfstak, maar als het om moderne productietechniek gaat is de onderneming uit München ook van deze tijd en niet alleen „passief“ met het gebruik van de meest moderne boekbindtechnieken, maar ook actief: De machinebouw-tak van Attenberger bouwt en verkoopt de hier ontwikkelde boek- en brochurestapelaar „Fancy“ met groot succes. En wat ze van hun eigen werk eisen, ver-
12
Blowertechniek – www.kaeser.com
wachten beide bedrijfsleiders Helmut en Harald Nossek (vader en zoon) ook van de in het bedrijf gebruikte installaties: kwaliteit en betrouwbaarheid staan bovenaan. Dit geldt vooral voor de bij de boekbinderij onmisbare bedrijfsmiddelen pers- en blowerlucht, die als stuur- en transportmedia alle machines laten lopen. Vooral natuurlijk het hart, de lijmbinder van Wohlenberg, waarvan de vergaarmachine op 24 stations een capaciteit van vier- tot 48-zijdige bladen kan verwerken en kleefmiddel
kan toevoeren. Dit stelt hoge eisen aan de transportlucht, die zowel met over- als onderdruk ervoor zorgt dat de afzonderlijke bladen op hoge snelheid op de juiste posities in het verwerkingsproces terechtkomen. Daarbij is de luchtkwaliteit belangrijk. De blaaslucht moet zo koel mogelijk zijn, om te verhinderen dat de randen van het papier vervormen en zo het gevaar van papieropstoppingen verhogen. Betrouwbaarheid is net zo doorslaggevend als de vraag naar con-
Doorslaggevend voor de beslissing om voor blowers van KAESER te kiezen, waren uiteindelijk de argumenten op het gebied van kwaliteit. Zo leveren de twee geïnstalleerde blowers van het type BB C dankzij hun drielobbige blok met „Omega-Profiel“ olievrije lucht zonder slijtage en met zeer geringe pulsatie. Beide blowers zijn met toerentalgeregelde aandrijving uitgerust, wat het mogelijk maakt om de druk of vacuümprestatie nauwkeurig af te stemmen op
Tevreden: Harald Nossek (links) en KAESER-medewerker Andreas Eichler De KAESER-blower werkt geruisloos en zonder vervelende warmteontwikkeling
Blowertechniek – www.kaeser.com
13
▲ De voor het filterspoelen benodigde perslucht komt per „Unimog“ ook op afgelegen bereidingsinstallaties
De geel-oranje spoelwagen Voor drinkwaterbereiding in „niet omheind jachtgebied“ zorgt een Unimog voor perslucht voor het ter plaatse spoelen van kleine, afgelegen filterinstallaties.
Ontzuringsfilters in waterbereidingsinstallaties zijn normaal gesproken uitgerust met een spoelfunctie: regelmatig spoelen van de filter verwijdert onoplosbare reactieproducten en vooral de zogenaamde „kleine deeltjes“ die tijdens het ontzuren ontstaan. Dit reduceert de filterweerstand en herstelt de oorspronkelijke capaciteit van de filter. De kleine deeltjes stromen samen met de andere uitgespoelde vuilstoffen weg in het slibwater.
14
Blowertechniek – www.kaeser.com
Nu liggen vele ontzuringsinstallaties van kleine watervoorzieningsbedrijven, met name in landelijke gebieden, vaak ver van de bewoonde wereld, zodat de installatie van vaste spoelers in combinatie met de benodigde stroomvoorziening nauwelijks verantwoorde kosten met zich meebrengt. Daar komt nog bij dat in kleine installaties ook nauwelijks plaats is voor de benodigde aggregaten. Dit leidt vaak tot overbelasting van de behandeling, met het gevaar dat
daardoor ontzuurd water niet meer voldoet aan de eisen voor drinkwater.
tion ontworpen. Investering in filterinstallaties zelf konden beperkt blijven tot het aanpassen van de installaties die nodig waren voor het mobiel spoelen. Uitgangspunt bij deze overwegingen was een „Unimog“. Deze „universele motorwagen“ is niet alleen al in veel wagenparken van gemeentes aanwezig. Hij is vooral geschikt voor alle terreinen, beschikt bovendien van huis uit over een uitgaand vermogen van de motor voor het aandrijven van
externe aggregaten en biedt ten slotte op zijn laadoppervlak meer dan voldoende plaats voor het hart van de installatie. Daarbij gaat het om een KAESER-blower van het type „BB Compact“ met hydraulische aandrijving. De oliepomp wordt éénvoudig op de aftakas van de Unimog geplaatst en vastgezet. Zo is het mogelijk de prestatie van de blower via regeling van de motortoerental van de Unimog aan te passen in een breed gebied aan verschillende filteroppervlakken met telkens verschillende spoelluchtbehoeften. Omdat het om drinkwater ging, moesten bij de ontwikkeling en realisering van de blower-constructie strenge eisen op het gebied van hygiëne in acht worden genomen, met name
wat betreft transport en opslag. Bovendien was een eenvoudige en zekere hantering van de robuuste apparaten van doorslaggevende betekenis bij de keuze voor dit rendabele alternatief dat, zoals de gebruiker bevestigt, volledig aan alle verwachtingen heeft voldaan: handling en hygiëne bleken geen probleem te zijn.
◄ Er hoeven alleen spoelluchtaansluitingen te worden gemaakt in de bereidingsinstallatie.
Mobiel alternatief Om dit op te lossen, zet gemeente Saldenburg in het Bayerische Wald in op een innovatieve oplossing: In overeenstemming met de samen met Ingenieursbureau Wolf uit Grafenauer en firma „CO 3, Büro für Gestaltung“ uit Grub am Forst bij Coburg ontwikkelde plannen, werd er een mobiel spoelsta-
Deze KAESER-blower zorgt voor schoon water in het Bayerische Wald ►
Blowertechniek – www.kaeser.com
15
Playmobil, al meer dan dertig jaar staat deze geniale woordcreatie voor een uniek succesverhaal op de speelgoedmarkt, „Made in Germany“. Aan het begin van de jaren zeventig werd het productiebedrijf in Dietenhofen in bedrijf genomen. Tegenwoordig werken meer dan 700 medewerkers in de productie van Playmobil: Met meer dan 300 uiterst moderne spuitgietmachines, waaronder 2-, 3- en 4-kleuren spuitautomaten, is de plasticspuiterij één van de grootste installaties van zijn soort in Europa. Uit jaarlijks meer dan 10.000 ton materiaal ontstaan in drieploegenbedrijf dagelijks ongeveer vier miljoen onderdelen die zich tot ongeveer 80 miljoen
genlijke drukprocedé moet namelijk precies zo veel oplosmiddel verdampt zijn, dat het lak bij contact met het werkstuk zich precies aan de contouren aanpast en tegelijkertijd zonder resten van de stempel los komt. Dit moproducten per maand laten samenvoegen. Iedere dag sturen de modernste verpakkingsinstallaties ongeveer 110.000 kant en klare speelgoedpakketten naar het hoge volautomatische magazijn met een capaciteit van 50.000 pallets.
Alles is hier mooi bontgekleurd Voor het zover is krijgen poppetjes, auto‘s, gebouwen en alle overige ac-
Perslucht
Blowers van KAESER brengen de Playmobil-drukkerij op toeren
cessoires hun individuele kleur in de tampondrukkerij, waar 25 drukmachines het lak in snel tempo op de juiste plek aanbrengen. Het tamponprocedé maakt gebruik van flexibele „stempels“, die de drukinkt in precies de juiste contour uit een reservoir halen, om deze vervolgens op het correct geplaatste en gefixeerde werkstuk aan te brengen. Daarbij is de consistentie van het lak doorslaggevend: Bij het ei-
Het blowerstation heeft de doorlooptijden in de drukkerij aanzienlijk verkort ment zonder hulpmiddelen bereiken, zou de verwerkingstijd overdreven lang maken, zoals Jörg Bergmann, de manager van de Playmobil-tampondrukkerij, toelicht: „We hebben het hier
Het blower-station van de tampondrukkerij van Playmobil De „paashazenschool“; het paddestoeldak krijgt op de foto rechts zijn witte stippen
Een modern blowerstation versnelt in de Playmobil-fabriek in Dietenhofen het bedrukken va poppetjes en onderdelen.
al over twee, drie minuten. Om te versnellen wordt er gericht aangeblazen met lucht met een overdruk van ca. 0,5 bar. De nieuwe blowerstation heeft deze afzuigtijd zo verkort, dat deze nauwelijks nog van invloed is.“
Meer is minder Vóór de verhuizing van de tampondrukkerij naar een andere vleugel van het gebouw, werd de blaaslucht overigens van de perslucht uit het, eveneens door KAESER ontwikkelde en geleverde station „afgetakt“. Dan is de nieuwe oplossing met een eigen blaasluchtproductie toch eleganter en vooral rendabeler dan het expanderen van perslucht van 8 bar naar 0,5 bar. Bovendien is de kwaliteit van de lucht uit de droog comprimerende blower direct klaar voor gebruik. „Zo dragen wij ook in de arbeidsintensieve drukkerij bij
aan concurrerende kosten per eenheid, zonder compromissen ten aanzien van de kwaliteit“, stelt Jörg Bergmann ten slotte tevreden vast.
Het blower-station ... ... bestaat uit in totaal drie KAESERblowers van type BB 88 C; de beide in regelbedrijf gebruikte aggregaten zijn uitgerust met een traploze toerentalsturing. De externe sturing zorgt voor een rendabele opwekking van de ca. 10 m³/min grondlast (pieklast: ca. 16 m³/min).
Blowertechniek – www.kaeser.com
17
Blik op het geheel Alleen de totale kosten tellen
Net zoals voor compressoren, geldt voor blowers: alleen aan het aggregaat denken, of aan de aanschaf ervan, is niet voldoende. De „Life Cycle Costs“ zijn belangrijk. In het Nederlands: Wie in plaats van Life Cycle Costs „totale kosten“ zegt en daar alles bij betrekt van de investering in de machine, via installatie, onderhoud en service tot en met het leeuwendeel van de energiekosten, wie dus met alle kosten voor een blowerstation rekening houdt, kan alle besparingsmogelijkheden benutten.
Energie, energie, energie Bij gebruik van een rotary blower gedurende b.v. 40.000 bedrijfsuren wordt rond 95 procent van alle kosten veroorzaakt door energie. Dan is het de moeite waard om in kwalitatief hoogwaardige en in alle aspecten op energie-efficiency gerichte installaties te investeren. Op de verkeerde manier geld besparen, betekent hier geld verspillen. Bij een rendabel blowerbedrijf
18
Blowertechniek – www.kaeser.com
behoort naargelang de toepassing ook efficiënte koeling van de blowerlucht, waarvoor Kaeser Kompressoren als enige systeemaanbieder een net zo rendabele als elegante oplossing aanbiedt, namelijk de luchtgekoelde blowerluchtkoeler ACA (Air Cooled Aftercooler), die de luchtuitvoertemperaturen van b.v. 150 °C omlaag brengt °C boven de omgevingstot 10 temperatuur – zonder de investeringsen bedrijfskosten van dure waterkoelsystemen.
Onmiddellijk bedrijfsklaar Ook vermeende kleinigheden, die bij Kaeser-compressoren vanzelfsprekend zijn, dragen bij tot lage totaalkosten. Hiertoe horen onder andere het standaard vullen op de fabriek met hoogwaardige olie voor de rollagers,
vooringestelde ventielen, evenals bedrijfsgerede voorgemonteerde V-riemaandrijvingen.
Elektronische stent
besparingsassi-
KAESER heeft een op blowers afgestemde sterdriehoekschakeling en een speciale frequentieomvormer (Omega Frequency Control, OFC) ontwikkeld. Zo kan de gebruiker de capaciteit met een zo efficiënt mogelijk energieverbruik optimaal aan de desbetreffende behoefte aanpassen. Bovendien kan de door KAESER „Sigma Air Manager“ (SAM), een persluchtmanagement- en regelsysteem op basis van een industriële pc, worden gebruikt voor een rendabele aansturing van blowerstations. De SAM-drukbandsturing reageert zeer fijngevoelig en bereikt de laagste drukgrenswaarden met een zeer efficiënt energieverbruik. De geïntegreerde webserver „Sigma Air Control“ maakt de bedrijfsgegevens direct zichtbaar via de netwerkverbinding op iedere PC met internetbrowser Het optionele softwarepakket „Sigma Air Control plus“ maakt regelrechte blower-controlling mogelijk dankzij toegang tot het langdurige geheugen van SAM.
Het beluchten van actief-slibtanks in biologische zuiveringsinstallaties is een belangrijk toepassingsgebied voor blowers. Zij leveren de zuurstof die noodzakelijk is om de micro-organismen te laten gedijen, waarbij het aankomt op hoge capaciteiten en maximale betrouwbaarheid. Bijzonder kenmerk bij de constructie van de zuiveringsinstallatie en zodoende ook het blowerstation in noordzeebadplaats Büsum, zijn de sterke seizoensgebonden schommelingen in hoeveelheden afvalwater tijdens hoge piekbelastingen in de zomer. Het beluchtingswerk in Büsum wordt gedeeld door zes KAESER „Compact“blowers van type EB 290 C met frequentiegeregelde toerentalregeling. De installatie functioneert als voorgeschakelde denitrificatie met anaërobe tank voor biologische fosfaat-eliminatie.
(Plaats-)besparend pakket „Compact“-blower in zuiveringsinstallatie Büsum Een speciaal geleidingssysteem stuurt de installaties naargelang het zuurstofgehalte in de actief-slibtank. Het grote regelbereik van de blower maakt het mogelijk de benodigde zuurstofwaarde nauwkeurig aan te houden. De bijzonder plaatsbesparende opstelling zonder afstand aan de zijkant heeft geleid tot een duidelijke besparing bij de bouw van het machinegebouw. Hier komt ongeveer zes procent lagere energiekosten bij, doordat de transportlucht van boven de geluiddempende kap wordt aangezogen: de daardoor verkregen lagere aanzuig
temperatuur leidt bij gelijke opnameprestatie tot een hogere standaard volumedoorzet. Onderhoudswerkzaamheden worden door het installatiepersoneel in eigen beheer verricht, waarbij de snelle beschikbaarheid van originele onderdelen uitdrukkelijk als postief aspect wordt genoemd. Alle betrokkenen zijn trouwens zeer tevreden als het gaat om bedrijfskosten, energie-efficiency en de betrouwbaarheid van het blowerstation.
Blowertechniek – www.kaeser.com
19
Levenselixer voor bacteriestammen Blowers in zuiveringsinstallaties
Blowerlucht is voor biologische reinigingsinstallaties een onmisbaar bedrijfsmiddel. Daarbij is de betrouwbaarheid van de installatie het belangrijkste criterium en als ze dan ook nog eens energieefficiënt zijn en zodoende rendabel werken: des te beter. Zuiveringsinstallaties imiteren het biologische zelfreinigende vermogen van natuurlijk water. Met behulp van het
20
Blowertechniek – www.kaeser.com
door beluchting verhoogde zuurstofgehalte wordt het proces versneld. Geschikte bacteriën gebruiken het toege-
voerde zuurstof om organische verbindingen af te breken, waarbij stikstofverbindingen vrijkomen. Bij de biologische reiniging moeten eerst de verschillende stikstofverbindingen in het afvalwater (vnl. menselijke afscheidingen (ureum) en eiwitten) in een voor het nitrificatieproces bruikbare vorm worden gebracht (ammonificatie). Naast de ureumhydrolyse leidt eiwitafbraak ook tot de vorming van ammonium. Eiwitten (proteïnen) bevatten als aminozuren stikstof als belangrijkste bestanddeel. De ammonificatie vindt grotendeels al in de riolering plaats. Achterblijvende verbindingen worden in de zuiveringsin-
KAESER-blowers verstrekken het levenselixer voor de bacteriën in de zuiveringsinstallatie: zuurstof in grote hoeveelheden
stallatie omgezet in ammonium. Dan volgen de processen nitrificatie en denitrificatie: bij de nitrificatie oxideren passende micro-organismen het ammonium tot nitraat. Dit proces geschiedt in twee fasen en heeft veel zu-
urstof nodig in de zogenaamde actiefslibtank. Hier is een constante, betrouwbare verzorging van blowerlucht voor de bacteriën die voor de reiniging moeten zorgen van levensbelang. Het nitraat wordt ten slotte in een zuurstofarme omgeving gereduceerd tot elementaire stikstof, waarbij nitrificatie en denitrificatie plaatsvindt in moderne installaties in verschillende zones van hetzelfde reservoir. Blowertechniek – www.kaeser.com
21
Het recht houden van de zuiveringsketen is afhankelijk van de continu betrouwbare beschikbaarheid van blowerlucht
Naast nitraat behoort fosfaat tot de belangrijkste belastende stoffen in afvalwater. Het afvalwater bestaat tegenwoordig voor tweederde uit voedselbestanddelen en maar voor eenderde uit wasmiddelen. Chemisch uitkristalliseren van fosfaat is duur en leidt tot een hoger zoutgehalte in gezuiverd water, zodat ook hier het biologische proces op biologische grondslag steeds meer terrein wint. Ook bij
„Wij hebben praktisch nooit problemen met onze KAESER-blowers“ het fosfaatvrij maken vormt een actiefslibtank de eerste fase. Deze wordt met blowerlucht doorgeblazen om de hier ingezette bacteriën rijkelijk van zuurstof te voorzien. Grondige menging leidt tot vorming van zogenaamd ‚geactiveerd slib‘, waarin, eenvoudig gezegd, het aan het water onttrokken fosfaat wordt opgeslagen. Dit slib wordt afgezet in het nazuiveringsreservoir, van waaruit een deel terug wordt gevoerd in de actief-slibtank, om de pro-
22
Blowertechniek – www.kaeser.com
cessen daar op optimaal niveau te houden. De rest wordt voor het winnen van biogas en kunstmest in de gistingsinstallatie gevoerd, terwijl het gezuiverde water afvloeit.
Belangrijkste gebod: beschikbaarheid Het succes van deze biologische processen is afhankelijk van de continuïteit: micro-organismen kunnen alleen hun werk doen, wanneer ze ononderbroken in leven worden gehouden. Elke onderbreking leidt tot een afbraak van de zuiveringsketen en de bacterieculturen moeten dan weer met veel moeite worden opgebouwd. Daarom is absolute betrouwbaarheid de belangrijkste eis aan de blowers die worden ingezet in de actief-slibtank. En daarom kiezen steeds meer gebruikers voor rotary blowers van KAESER, want, zo zegt Karl Pecksteiner van zuiveringsinstallatie Klein-Pöchlarn (Oostenrijk): „Wij hebben praktisch nooit problemen met onze KAESER-blowers, waren alle installaties maar zo betrouwbaar!“ (zie pagina 11). Deze beoordeling loopt als een rode draad door de uitspraken van
de verantwoordelijke personen in de andere zuiveringsinstallaties die wij voor ons overzicht hebben bezocht. Zo zegt bijv. Oliver Kranefeld bij de zuiveringsinstallatie Dornstetten (Schwarzwald): „De uitbreiding van de installatie met Kaeser-blowers heeft plaatsgevonden op basis van de goede ervaringen met reeds aanwezige machines: de stille en in de loop van vele jaren storingsvrije werking was doorslaggevend.“ Daar stemt Marco Ehnis, zuiveringsinstallatie Neuenbürg (Enz) mee in: „Onze ervaring met Kaeser-blowers is dat ze tot nog toe storingsvrij werken en een gering geluidsniveau hebben in vergelijking met eerder beschikbare blowers. Het is ook goed om te weten dat het dichtstbijzijnde filiaal van KAESER praktisch om de hoek is.“ En ook in de zuiveringsinstallatie in Scharzfeld, Neder-Saksen, is men tevreden, zoals Uwe Weidemeier bevestigt: „De KAESER-blowers werken vanaf begin 2007 in ons complex. Ze zijn zeer overtuigend met een rustige loop bij alle toerentallen en met goede toegankelijkheid voor comfortabel, gebruiksvriendelijk onderhoud.“ De toevoer van zuurstof via grote hoeveelheden blowerlucht houdt de bacteriën in de bezinkbekkens in leven en draagt bij aan hun vermenigvuldiging
www.kaeser.com
www.kaeser.com
Rotary blowers
Serie
Compact
Aansluitklare blowers CBC en DBC Capaciteit: 5 – 25 m³/min Overdruk tot 1000 mbar, vacuüm tot 500 mbar Gereed voor aansluiting, met alle sensoren en ster-driehoekstarter of frequentieregelaar Energiebesparende Eff1-motoren Besturing Omega Control basic voor optimale regeling en energie-efficiëntie
KAESER COMPRESSOREN B.V. Postbus 85 – 7550 AB HENGELO Tel.: 074-2452900 – Fax: 074-2452905 E-mail:
[email protected] – www.kaeser.com