REINVENTING Programma. Locaties. Sprekers. Politiek Ontbijt. Werkgroepen. 8 oktober. Definitieve Museumcongres boekje.indd :06

/ REINVENTING 2020 Programma Locaties Sprekers Politiek Ontbijt Werkgroepen

2015 8 oktober

Definitieve Museumcongres boekje.indd 1

25-09-15 17:06

Nationaal Militair Museum Opdrachtgever Heijmans Ontwerper Kossmann.dejong

Aantal m2 35.000 m2 Opening 11-12-2014

2

Het nieuwe Nationaal Militair Museum: uniek en van wereldformaat! Op ruim 35.000 m² expositieoppervlak krijgt u een imposante inkijk in de wereld van de Nederlandse krijgsmacht. Bruns bracht geschiedenis, heden en toekomst tot leven. Met spectaculaire vitrines en spannende experiences. Zoals de diverse theatrale ervaringen met militaire scenario’s die voelen alsof je er zelf bij bent. Lees het hele verhaal en ontdek onze andere projecten op www.bruns.nl. Wij zijn Bruns. Wij doen er alles aan om uw ideeën tot leven te brengen. Om bezoekers een echte ervaring te bieden. En dat kunnen wij als geen ander.

Bruns B.V. • Stökskesweg 11 • 5571 TJ Bergeijk • The Netherlands • T +31 (0)497 57 70 27 • E [email protected] • I www.bruns.nl


25-09-15 17:06

// /Inhoud\

5 6 10 12 15 22 21 24 32 34 4 9

Partners

REINVENTING 2020

Voorwoord

Toine Berbers

Programma

Paleis Het Loo

CODA

Sprekers

Politiek Ontbijt

Kennisdag

Bestuur Museumvereniging

Werkgroepen

Borrelfeest

/3


25-09-15 17:07

/Partners\

/4 Definitieve Museumcongres boekje.indd 4

25-09-15 17:07

Voorwoord /Toine Berbers\ Waarde congresbezoeker, Welkom in Apeldoorn. Welkom op het Museumcongres. Dit is alweer het negende waarop de museumwereld samenkomt en we komen samen onder goed gesternte. Jaar in jaar uit weten meer mensen de weg naar het museum te vinden. De verkoop van Museumkaarten blijft nog steeds stijgen. En het ergste van de bezuinigingen lijkt achter de rug. Maar het is niet alles goud dat er blinkt. Her en der raken musea in zwaar weer terecht en worden museumdirecteuren de laan uitgestuurd. Op dit congres staan we nadrukkelijk stil bij de mogelijkheid dat het ook wel eens minder kan gaan. Hoe kijken we tegen het jaar 2020 aan? Moeten we onszelf heruitvinden? Houden we voldoende rekening met mindere tijden? Hoe kunnen we onze positie steviger verankeren bij politiek en publiek? Moeten we nieuwe wegen inslaan? In

Apeldoorn staan we stil bij de vragen die de redactieraad van het congres zich heeft gesteld. We nemen de positie van het museum in de stad onder de loep door naar de avonturen van Helsinki met Guggenheim te kijken en naar het aanpalende voorbeeld van de bibliotheek in Birmingham. We horen van het Wereldnatuurfonds hoe het zich voorbereidt op de toekomst. We bezien in enkele werkgroepen hoe middelgrote en kleine musea hun positie in de gemeente kunnen versterken. De nieuwe directeur van het Stedelijk komt ons vertellen hoe zij de toekomst tegemoet treedt. We keren een aantal musea binnenste buiten: nieuwe ideeën, al of niet voor navolging vatbaar. Voor een inkijkje in massaontslag van directeuren gaan we naar Italië, waar nieuwe bezems maar liefst twintig posten schoonveegden. Een veelheid aan

gerenommeerde sprekers op een congres in een nieuw jasje. Om het beslag op uw drukke agenda’s te verkleinen, heeft de Museumvereniging het congres teruggebracht naar een dag. Een dag die vroeg begint met ontbijt en politici in CODA, de minister verricht de aftrap voor de plenaire sessie in de aanspanplaats van Paleis het Loo. Dan gaan we weer terug naar CODA voor werkgroepen, borrel en feest (bij de buren van ACEC). Het is een druk programma, waar we ook tijd in hebben vrijgehouden voor het door u zo gewaardeerde netwerken. We wensen u veel inspiratie toe, Toine


25-09-15 17:07

REINVENTING /2020\ Hoe maak ik mijn museum klaar voor de toekomst? Wat moet ik met de maatschappelijke taak? Aan wie leg ik verantwoording af en hoe doe ik dat? Met wie kan ik zinvol samenwerken? Maatschappelijke verankering wordt steeds belangrijker voor het bestaansrecht van het museum. Zeker als er ooit een eind komt aan de stijging van de bezoekersstroom. Is mijn museum hierop voorbereid of moet het zichzelf opnieuw uitvinden? Op deze wezensvragen geeft het negende Museumcongres verrassende antwoorden. Enkele musea laten zich binnenste buiten keren. Luister naar topsprekers en discussieer met collega’s. Enkele onderwerpen die we op deze dag aan de orde willen stellen: ●Hoe kan ik mijn museum heruitvinden? Hoe ontwikkel ik mijn strategie, hoe scherp ik mijn profiel aan. Moeten we denken aan product development? ●Wat is de functie van een museum in de stad? Burgemeester Bort Koelewijn van Kampen tijdens de Nationale Museumweek: ‘Een museum is voor de stad wat de ogen zijn in een gelaat. Ze verlenen een identiteit’. Kan een museum een stad optillen? Wat is de standaard

waarde, zowel economisch als maatschappelijk? Alle demografische toekomststudies leggen steeds meer nadruk op culturele identiteit als motor voor economische vooruitgang. Kijk ook naar steden en regio’s die zichzelf opnieuw uitvinden (Bilbao, Zwolle, Dordrecht) ●Hoe creëer ik waarde voor mijn museum? Kan dat door samenwerking op basis van wederkerigheid? Moet ik naar bezoekersaantallen blijven kijken? ●Wat is de ervaring in het buitenland met het


25-09-15 17:07

betrekken van nieuwe doelgroepen, nieuwe groepen in de samenleving, specifieke groepen waar het museum een extra rol kan spelen. Hoe doen de Britten dat? Zij doorliepen het programma Museums change lives, een tienpuntenplan. Wat was het doel, wat is de achtergrond, wat is er bereikt? Wat viel tegen en wat mee? Heeft het actieplan museum gestimuleerd musea zich met hun omgeving te verbinden. Was het misschien te hoog gegrepen? Hoe hoog moeten musea grijpen?

●En hoe doen andere grote verenigingen het? Houden zij hun leden nauwgezet in de gaten? Reageren ze op nieuwe ontwikkelingen en stromingen? ●Hoe kijken buitenstaanders aan tegen mijn museum? De rode draad door de dag: originele geesten keren een museum binnenste buiten onder het motto Hacking the Museum.

Hanteren departement en raad voor cultuur de juiste instrumenten? Hoe verhoudt zich dat tot verantwoording voor andere belanghebbenden en publiek en politiek? Het jongste rapport van de WRR bevat een pleidooi voor meer nadruk op de intrinsieke waarde van kunst. Wat vindt de politiek hiervan?

●Wat vindt de minister van verantwoording afleggen anno 2020?


25-09-15 17:07

5 jaar partner van het Museumcongres

Rijksdienst

Volgend

Voor

voor

jaar

bruiklenen,


het

bij

kennis,

Cultureel

ons

in

ondersteuning:

Erfgoed

Amersfoort!

www.cultureelerfgoed.nl

25-09-15 17:07

es

ed

t!

Programma /Congres\ Tijd

Thema

07:30 08:00

Ontvangst ontbijt Politiek Ontbijt (thema: maatschappelijke verankering museum)

09:35 10:00 10:05 10:20 10:25 10:45 10:55 11:10 11:20 11:40 12:00 12:10 12:30 12:40 12:45 14:00 14:20 14:40 15:00 15:05 16:00 16:20 17:30 17:30

Welkom dagvoorzitter Open Gesprek Open Gesprek Museums change lives Torentje Bijenkorf De Y generatie Hacking The Museum Visionair Koffiepauze Hacking The Museum Library of Birmingham Hacking The Museum BankGiro Loterij in 2020 Lunch Guggenheim en Helsinki: knipperlichtrelatie Het Stedelijk in 2020 2020 in Italië: nieuwe directeuren uit het buitenland Dagafsluiting Koffiepauze Instappen bussen CODA

Spreker / Onderdeel

Locatie

Politici o.w. Alexander Pechtold

CODA CODA

Vertrek bus CODA - Paleis Het Loo Paul van Liempt Minister Bussemaker Alexander Pechtold Sharon Heal Caroline Krouwels Joep Verbunt Joost Aartsen Johan van de Gronden, WNF

Susanna Pettersson

Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo

Beatrix Ruf Andrea Vreede

Paleis Het Loo Paleis Het Loo

Irene Asscher-Vonk

Paleis Het Loo Paleis Het Loo Paleis Het Loo CODA CODA CODA/ACEC

Liesbeth Jansen Francine Houben Alex van Hooff, Burgers’ Zoo Marieke van Schaik

Werkgroepen Einde werkgroepen Borrelfeest


25-09-15 17:07

Paleis Het Loo /Plattegrond\ 2

3

8

BAR

9

REGIE

BEURS BAR

4

5

PLENAIR

6

7

PODIUM

REGISTRATIE

1

ENTREE

BEURSDEELNEMERS 1. BEURSDEELNEMERS Axiell 2. Centercom 3. De Merkplaats 4. Transquest 5. Phanta Vision 6. Werkgevers Instituut 7. Albron 8. Cultura Shared Services 9. Izi Travel

1. Axiell

6. Werkgevers Instituut

2. Centercom

7. Albron

3. De Merkplaats

8. Cultura Shared Services

4. Transquest

9. Izi Travel

5. Phanta Vision


25-09-15 17:07

In het hart van Nederland, aan de rand van Apeldoorn, ligt Paleis Het Loo. Sinds 1984 is dit voormalig Koninklijk Paleis na een grondige restauratie opengesteld voor publiek. De ingerichte kamers en zalen tonen hoe de Oranjes er 300 jaar lang woonden en werkten. De baroktuinen zijn symmetrisch aangelegd naar 17e eeuws voorbeeld en uniek in Nederland. In de loop van de 300 jaar waren er veel verschillende bewoners en onderging het paleis vele veranderingen.


25-09-15 17:07

/CODA\

Interview /Carin Reinders\ Apeldoorn was een van de kandidaat-steden voor het Museumcongres 2015 toen bleek dat de opzet van het congres zou gaan veranderen. Van twee congresdagen terug naar een, meer gericht op besluitvormers in en om de museumbranche waarbij de belangenbehartiging, het politieke en maatschappelijke centraal staat. CODA directeur Carin Reinders nam daarop contact op met medekandidaat Amersfoort. Samen met collega Paul Baltus doorbrak ze de concurrentie en boog ze deze om naar samenwerking.

Carin Reinders Directeur CODA gastvrouw Museumcongres


25-09-15 17:07

s

//

Waarom wil je dat het Museumcongres in Apeldoorn neerstrijkt? Apeldoorn is uitstekend bereikbaar en beschikt over prima accommodaties. CODA is als fusie-organisatie van de openbare bibliotheek, het gemeentelijk Archief, het Apeldoorns Museum (historisch) en het Van Reekum Museum (moderne kunst en sieraden) onderscheidend. Het heeft bijgedragen aan ´Musea voor Mensen´ van de Museumvereniging. Dit

rapport van de commissie Putters over wat musea van betekenis maakt, werd gepresenteerd op het Museumcongres 2014. Voor de ‘middengroep’ museale instellingen wordt een genuanceerd beeld geschetst. Ook bij CODA heeft het jaren geduurd voordat de synergie zijn vruchten afwerpt. CODA is een stadsmuseum en ziet het als taak en verantwoordelijkheid om de dialoog en de verbinding met anderen aan te gaan. CODA maakt onderdeel uit van het Cultuurkwartier Apeldoorn, nieuwe partners in een veranderende samenleving. Zo zijn er veel ervaringen die we graag met anderen delen. Wat kunnen de congresbezoekers beleven tijdens hun bezoek aan Apeldoorn? Zij kunnen mooie en interessante organisaties bezoeken: CODA, Cultuurkwartier, Museum Paleis Het Loo en een stad in het groen die z’n culturele infrastructuur de afgelopen 15 jaar enorme impulsen heeft gegeven. In de nieuwe congresopzet worden deelnemers getrakteerd op interessante keynotes, vele parallelle werkgroepen en sessies naar keuze. Voor genodigden is er een diner pensant en een politiek ontbijt. Allemaal onder het leidmotief: het maatschappelijk rendement van musea. CODA organiseert tot slot ook een goed feest in het Cultuurkwartier!


25-09-15 17:07

Bedankt

voor hun gastvrijheid Definitieve Museumcongres boekje.indd 14

25-09-15 17:07

Sprekers /Congres\

Alex van Hooff, algemeen directeur van Koninklijke Burgers’ Zoo in Arnhem Alex van Hooff is geboren en getogen in het Arnhemse dierenpark Burgers’ Zoo. Zijn passie voor dieren en natuur is hem al met de paplepel ingebracht. Als kind groeide hij op met een dierenpark als achtertuin en al jong hielp hij zijn vader Antoon van Hooff en zijn moeder Greet van Hooff-Wierenga graag mee bij het verzorgen van diverse diersoorten. In 2004 nam hij samen met zijn vrouw Bertine van Hooff-Nusselder het directiestokje over van zijn vader en moeder. Na de studie Economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam is Alex gaan werken in Amsterdam in het bedrijfsleven. In 1998 kwam hij terug in Burgers’ Zoo, waar hij een aantal jaren nauw met zijn ouders samenwerkte totdat zijn vader in 2004 helaas overleed.

Samen met zijn vrouw vormt Alex de vierde generatie in het familiebedrijf, dat op 30 maart 1913 voor het eerst zijn deuren opende voor het publiek als een uit de hand gelopen privé dierenverzameling van oprichter en eigenaar Johan Burgers. Tot op de dag van vandaag opereert Burgers’ Zoo als een privaat familiebedrijf zonder structurele subsidies van de overheid en zonder sponsorgelden uit het bedrijfsleven. De missie van Burgers’ Zoo is om de passie, verwondering en bewondering voor dieren en natuur in te zetten ten bate van natuurbehoud. Dierentuindirecteur Alex van Hooff is van mening dat moderne dierenparken niet alleen een belangrijke taak hebben in het goed beheren en in stand houden van dierentuinpopulaties, maar zeker ook in het behoud van natuurgebieden verspreid over de wereld door middel van actieve natuurbescherming.

Andrea Vreede vestigde zich begin 1994 als archeoloog en tolk-vertaler Italiaans in Rome. Een aantal jaren reisde ze als gids voor Nederlandse culturele reisorganisaties heel Italië door. Van 2002 tot 2012 werkte ze als correspondent in Italië voor het NOS Journaal. In de meer dan tien jaar van haar correspondentschap maakte ze talloze reportages, artikelen, analyses tijdens live-kruisgesprekken en, niet te vergeten, zomercolumns over Italiaanse en Vaticaanse zaken. Tegenwoordig zet ze vanuit Rome haar activiteiten als journalist en Italië-kenner voort door middel van lezingen, artikelen en bijdrages voor o.a. de VRT-radio en -televisie. Als Vaticaandeskundige geeft ze, wederom voor het NOS Journaal, tekst en uitleg bij belangrijke gebeurtenissen, zoals bij het aftreden van Benedictus XVI in 2013 en het conclaaf dat de Argentijn Franciscus als zijn opvolger koos.


25-09-15 17:07

//

Joep Verbunt, oprichter van Shoreditch Agency. Shoreditch is een onconventioneel creatief Event, Marketing & PR agency. Met een jonge moderne aanpak halen wij nationale- & wereldwijde publiciteit, voor welke boodschap dan ook. Wij zijn geen gevestigde orde. Wij zijn een nieuwe generatie. Wij begrijpen dat de wereld verandert en weten hierop in te spelen. Met Shoreditch positioneren we merken voor de Y-generatie waarin PR, Marketing, Events en creativiteit centraal staan. Een jonge generatie die op een andere manier media consumeert en door zijn warsheid van commercie moeilijk te bereiken is. Door creatieve en unieke concepten te creëren proberen wij deze doelgroep op een interactieve manier met een merk te connecten. Wij geloven zo sterk in deze aanpak dat we binnenkort onze eigen startup lanceren waarin deze filosofie centraal zal staan.

Caroline Krouwels is conceptueel creatief strategisch designer en ondernemer. Zij is al 30 jaar werkzaam voor diverse nationale en internationale ondernemingen. Sinds 2012 head of creative bij de Bijenkorf. Sinds 1996 mede-eigenaar en creatief directeur Modefabriek bv. Sinds 1996 eigenaar en creatief directeur Krouwels Fashion Concepts BV

Francine Houben is één van de meest invloedrijke architecten van dit moment. Als creatief directeur van Mecanoo brengt ze stedenbouw, landschap, architectuur, restauratie en interieur op een coherente manier samen. Haar gebouwen worden wereldwijd gezien als voorbeelden van een architectuur waarin de mens centraal staat en die aansluit bij de lokale cultuur. De alom geprezen Library of Birmingham werd vorig jaar tot favoriet gebouw van Engeland gekozen door de kijkers van de BBC. Mecanoo werd onlangs geselecteerd als architect voor de renovatie van de wereldberoemde bibliotheek van New York. Uit handen van Koningin Máxima ontvangt Francine Houben in november de Prins Bernhard Cultuurfonds prijs voor haar complete oeuvre.


25-09-15 17:07

Liesbeth Jansen is directeur van Linkeroever waar zij werkt aan het revitaliseren van gebouwen en gebieden in het hele land. Sinds december 2013 is zij ook directeur van het Bureau Marineterrein Amsterdam, en verantwoordelijk voor de geleidelijke transformatie van dit tot nu toe afgesloten militaire gebied, tot een nieuw stedelijk gebied in het centrum van Amsterdam.Eerder was zij betrokken bij de Westergasfabriek in Amsterdam, vanaf het begin in 1992 tot de voltooiing van het culturele stadspark in 2010, eerst als ‘projectleider tijdelijke invulling’ later als directeur. Liesbeth is daarnaast o.a. bestuurslid van Dutch Creative Residency Network en adviseur voor het Maker Festival Twente. Liesbeth studeerde Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en studeerde af in de richting Theaterwetenschap. Johan van de Gronden is filosoof en algemeen directeur van het Wereld Natuur Fonds. Hij werkte voorheen onder andere voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Coopers & Lybrand Management Consultants, het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties en SNV. Hij woonde en werkte geruime tijd buiten Nederland, waaronder Suriname, Denemarken en Zuid-Afrika. In mei 2015 publiceerde hij bij Athenaeum – Polak & Van Gennep een bundel essays onder de titel ‘Wijsgeer in het wild’, waarin hij het schemergebied verkent tussen filosofie en natuurbescherming. Johan is lid van de raden van toezicht van het Initiatief voor Duurzame Handel (IDH) en de Organisatie voor Oude Muziek. Als jurylid van de Jan Wolkers Prijs beijvert hij zich voor de verbreiding van de groene letteren.

Paul van Liempt /dagvoorzitter\ Als jongen van de krant ontdekte hij zijn liefde voor de radio. Geen journalist houdt zo van het live interview als Paul van Liempt. Spanning in de lucht, concentratie op het gezicht en zweetpareltjes op het voorhoofd. Je telt pas mee als je door Paul bent geïnterviewd. Van Liempt is momenteel nog werkzaam bij BNR Nieuwsradio, waar hij het ochtendprogramma ‘BNR Paul van Liempt’ presenteert. Hij heeft zijn eigen talkshow bij de nieuwe tv-zender RTLZ. Iedere avond wordt zijn praatprogramma live uitgezonden van 21.30 tot 22.30 uur. Paul van Liempt werkte eerder voor Het Parool, Vrij Nederland, Volkskrant Magazine, Het Financieele Dagblad, VPRO-radio en Talkradio. Hij schreef zes non-fictie boeken. Naast radio en dagbladen heeft Van Liempt ook ervaring met televisie. Zo leidde hij de nabeschouwing van het Carrédebat voor RTL Nieuws in 2012 en maakte hij voor omroep LLink de serie ‘Paul van Liempt in Sierra Leone’.


25-09-15 17:07

TTag & Tracing Tracing Solutions

TransQuest maakt het mogelijk om uw kunstcollectie optimaal toegankelijk te maken èn optimaal te beveiligen! veiligen! Gerenommeerde musea maken gebruik van onze technieken. en. Doordat uw kunstwerk kunstwerken en draadloos worden beveiligd, veiligd, bent u in staat om uw vaste collectie èn uw tijdelijk tijdelijke exposities van de juiste vorm van beveiliging te voorzien. Terwijl Terwijl uw bezoekers ongestoord genieten van uw expositie, bent u verzekerd erd dat uw collectie veilig is. Weten eten wat wij voor ù kunnen betekenen? betek Kom om bij ons langs of neem contact met ons op. We zijn uw graag van dienst!

TransQuest T Tag & Tracing Solutions B.V. B. Gladsaxe 38, 7327 JZ Apeldoorn

Tel.+31(0)55-32 38 570 www.transquest.eu

Hèt gratis platform voor interactieve audio-tours op smartphones en tablets Bezoek www.izi.travel en creëer in een paar stappen uw eigen professionele museumen stadstours. Gratis download de app: http://izi.travel/app /18 Definitieve Museumcongres boekje.indd 18

25-09-15 17:07

Beatrix Ruf /United Kingdom\ Ruf has a clear and inspiring vision of art – including art collecting and preservation – artists, and the role that both play in society. She has an exceptional talent for communicating her vision to diverse audiences with great clarity and without compromising the complexity of the material and is aware of the importance of education. This, coupled with her engaging and open way of communicating, makes her a sought-after speaker, educator and influential figure in the world of contemporary art.

Dr. Susanna Pettersson /United Kingdom\ Director of the Ateneum Art Museum / the Finnish National Gallery, is an art historian specialised in museum history and collection studies. Susanna has worked more than twenty year in museums, including posts of the director of Alvar Aalto Museum in Finland and Director of development at the Finnish National Gallery. She has also been Director of the Finnish Institute in London. Susanna is Adjunct Professor in museology and publishes widely on the subject. Since 2011 she has been a guest lecturer at the Reinwardt Academy, Amsterdam. Her publications include Encouraging Collections Mobility – A Way Forward for Museums in Europe (ed.) 2010 and many other items ranging from theoretical and historical issues to mapping out the future trends. Currently she works with topics related to the history of art history, among others. She’s a Board Member of the Aalto University and holds several other positions of trust.

Sharon Heal /United Kingdom\ Director of the Museums Association, a professional membership organisation that campaigns to promote the value of museums to society. She was formally the Head of Publications and Events at the MA and the editor of Museums Journal, the association’s monthly news and features magazine and was also responsible for programming and managing the MA’s annual conference. Sharon’s background is in journalism, event creation and policy. She has lectured in journalism, the history of museums and museum ethics and has judged prizes and awards including the Clore Award for Museum Learning. She contributed a chapter to Museums and Public Value (Carol A Scott, Ashgate) and regularly comments on museums and cultural policy in the UK.


25-09-15 17:07

Win meer, beleef meer Meespelen met de BankGiro Loterij betekent kans maken op grote geldprijzen. En u geeft musea, theaters en festivals de kans om mooie programma’s te ontwikkelen, zodat u elke dag van een rijk cultureel aanbod kunt genieten. Bovendien worden deelnemers van de BankGiro Loterij uitgenodigd voor exclusieve evenementen. Meespelen betekent dus ook meer beleven! Nieuwsgierig naar meer? Kijk eens op www.bankgiroloterij.nl


ADV_Museumcongres_B235_A5_01.indd 1

25-09-15 17:07

16-09-15 11:35

-15 11:35

Politiek /Ontbijt\ Musea zijn dé plek voor maatschappelijke verbinding en debat. Musea werken op talloze manieren samen met het bedrijfsleven, het onderwijs, de samenleving en (amateur)kunstenaars. Het museum is netwerker en mediator tussen deze verschillende groepen. Actuele thema’s krijgen binnen het museum een context, waardoor dialoog mogelijk wordt. De

Impact van musea op de samenleving Musea worden steeds weer uitgedaagd hun maatschappelijke betekenis en relevantie uit te dragen. Overheidsuitgaven lopen terug. Het is daarom belangrijker dan ooit voor musea om sterke sociale doelstellingen te hebben. Financiers en beleidsmakers verwachten dat musea grotere sociale resultaten en effecten bereiken. Musea spelen een belangrijke rol in het bevorderen van de samenleving en het creëren van plekken van bezinning en reflectie, voortbouwend op de traditionele rol van collectiebeheer en het aansluiten van het publiek. De Museumvereniging helpt daarbij met de publicatie ‘Meer dan waard, de maatschappelijke betekenis van musea’ en door onderwerpen bij politiek en publiek te agenderen die daaraan bijdragen.

duizenden vrijwilligers en vrienden die zich binden aan musea vormen een groot maatschappelijk kapitaal.

Museumcongres: netwerk voor verbinding Het Museumcongres is bij uitstek het platform om museumdirecteuren met elkaar en nieuwe partners te verbinden en te praten over de maatschappelijke betekenis van musea, met name op het terrein van zorg en welzijn.

Zorg en welzijn Zorg- en welzijnsbeleid is sinds januari 2015 voor een groot deel belegd bij gemeenten. Een ingrijpende transitie met de nodige financiële druk. Er ligt een kans voor musea om juist nu de samenwerking op te zoeken met deze sector om elkaar te versterken. Daarmee laten musea opnieuw zien dat zij midden in de samenleving staan en hun bestaan meer dan waard zijn. Uit de beleidsbrief van minister Bussemaker, Cultuur verbindt: ‘Welzijn betekent letterlijk het welbevinden van mensen in lichamelijk en geestelijk opzicht. Cultuur biedt ontspanning, herkenning, troost en heeft een sociale functie (samen van cultuur genieten). Als voorstander van een zo groot mogelijke cultuurdeelname, vind ik dat ook mensen die zorg nodig hebben en hun mantelzorgers de mogelijkheden moeten hebben om deel te nemen aan culturele activiteiten, de zinnen te verzetten, mensen te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen.’ Wij wensen u een inspirerend congres, vol nieuwe verbindingen en ontmoetingen.


25-09-15 17:07


25-09-15 17:07

Kennisdag /Publiek, Collectie en Zakelijk\ Om een betere en grotere uitwisseling te krijgen van professionele kennis zijn de negen secties van de Museumvereniging in drie hoofdgroepen verdeeld. Na het succes van de Sectiedag in het Rijksmuseum in november 2013 werd alom de behoefte gevoeld om in grote gezelschappen bijeen te komen en meer onderwerpen te bespreken. Zo is de kennisdag geboren: meer samenwerking binnen de sectieraad om binnen het brede bereik van de secties drie kennisdagen

Militair Museum was een succes met een opkomst van 258 deelnemers. Er lag een gevarieerd programma met onder meer Marjolein Mens, manager Strategie & Onderzoek De Efteling, Nick Gray, Museumhack New York en Valentijn Byvanck, Marres Maastricht. Daarnaast waren er verschillende werkgroepen. Dit smaakt naar meer. De volgende kennisdag organiseren we in februari met de secties uit het domein Collectie. Thema: het Depot. Het programma is door de secties

De kennisdagen richten zich meer op museumprofessionals en het congres meer op besluitvormers. per anderhalf jaar te organiseren rondom gekozen thema’s. De dagen vallen uiteen in de secties die onder Publiek, Collectie en Zakelijk vallen. Ze zijn voor alle participanten in de secties toegankelijk. Op deze manier komt er ook een groter inhoudelijk onderscheid met het Museumcongres. De kennisdagen richten zich meer op museumprofessionals en het congres meer op besluitvormers.

zelf ontwikkeld. We staan stil bij het digitaal ontsluiten van collecties en de voor- en nadelen. De opslag en behoud van digitale kunst, hoe vergroot je de zichtbaarheid van je depotcollectie, open depots / kijkdepots, transparantie versus veiligheid, depots delen (met andere instellingen en particulieren), de collectiemobiliteit en hoe maak je het depot aantrekkelijk voor het publiek?

De eerste kennisdag Publiek op 11 mei in het Nationaal


25-09-15 17:07

/Werkgroepen\ De werkgroepen van Reinventing 2020 vinden plaats in CODA. Pendelbussen staan gereed om u vanuit Het Loo naar CODA te vervoeren. Bent u met de auto, dan kunt u na vertrek bij Het Loo gebruik maken van de parkeergarage naast CODA. CODA verwelkomt u voor 10 verschillende werkgroepen, gevolgd door een borrelfeest. Case: Library of Birmingham Deze werkgroep is een verdieping op de plenaire presentatie van Francine Houben. Ondernemende musea De werkgroep Ondernemende Musea behandelt de tien belangrijkste uitgangspunten waarmee musea hun positie en toekomst kunnen versterken. Ondernemerschap wordt hierbij gepresenteerd als methode voor strategieontwikkeling en innovatie. Deze

Erik Schilp /Ondernemende musea\ Erik Schilp is ondernemer en consultant. Hij werkt op het gebied van strategieontwikkeling, ondernemerschap en innovatie in de culturele sector. Schilp was eerder directeur van het Zuiderzeemuseum en het Nationaal Historisch Museum. Momenteel werkt hij onder andere met de Universiteit Leiden aan de ontwikkeling van een museum voor Taal en in Limburg aan de strategieontwikkeling voor twee nieuwe musea in Kerkrade. Hij is bedenker en partner van de digitale cultuurgrutter De gulle ekster en partner bij het internationale consultancy netwerk MuseumNext Practice. Schilp is auteur van The Ten Principles of Museum Entrepreneurship.


25-09-15 17:07

methode biedt praktische inzichten en concrete handvatten om op een later moment zelf, binnen de instelling, een vervolg aan te geven. Elk uitgangspunt wordt ondersteund door voorbeelden van binnen en buiten de sector. Museum Explorer Museum Volkenkunde heeft de Museum Explorer ontwikkeld: een rondleiding op maat in de vorm van een next level multimedia tour langs de meest iconische onderdelen van de vaste opstelling van het museum. Tijdens de ontwikkeling van de Museum Explorer is de infrastructuur van de tour (in de vorm van een app, website en cms system) zo ingericht dat collega-musea straks van hetzelfde platform gebruik kunnen maken. Ook is door het museum veel bezoekersonderzoek gedaan. Wij delen de ervaringen en inzichten tijdens deze werkgroep met collegamusea en sluiten de bijeenkomst af met een interactieve demo van de app. John Sijmonsbergen /Museum Explorer\ Hoofd Strategie en Innovatie van Museum Volkenkunde, Het Tropenmuseum en het Afrika Museum. AR+T Augmented reality tour voor musea AR+T is een Open Source platform voor musea met een speciaal voor musea ontwikkelde Augmented Reality Tour

app met als doel de bezoekerservaring te verbeteren. AR+T geeft de bezoeker de mogelijkheid om, met een smartphone of tablet, toegang tot krijgen tot een extra informatielaag bij kunstwerken en objecten in tentoonstellingen en vaste collecties. In deze werkgroep geven de makers inzicht in de mogelijke toepassingen van AR+T, aan de hand van voorbeelden uit musea. Volg je deze workshop, download dan de app AR+T: www.downloadart.nl. Marcel Baauw /AR+T Augmented reality tour voor musea\ Marcel Baauw studeerde in 1996 af als grafisch ontwerper aan de Hogeschool voor de Kunsten Arnhem. Na zijn afstuderen werkte hij bij een van de eerste Nederlandse multimediabureaus, Image & Imagination, waar hij onder meer de eerste museumwebsite ontwikkelde voor het Teylers Museum in Haarlem. In 2000 richtte hij zijn eigen bedrijf MarsID op en samen met Hans Idink in 2002 Trinfinity Network, een internationaal netwerk van specialisten werkzaam in de high-end internetindustrie en gespecialiseerd in Open Source oplossingen voor grote innovatieve organisaties. Met meer dan 20 jaar ervaring, vaardigheden in interactie- en user experience design geeft Baauw strategisch webadvies aan diverse organisaties en is betrokken bij diverse startups. Media Science Wie is de bezoeker van vandaag? Hoe herken je de bezoeker van morgen? En kun je ook de toerist bereiken die over drie maanden Nederland bezoekt? Welke boodschap laat je zien op welk moment? En aan wie? Allemaal vragen waar antwoord op gegeven wordt tijdens deze interactieve werkgroep sessie. Na deze sessie ben je volledig op de hoogte van alle mogelijkheden en kansen in digitale marketing. René Zeedijk laat aan de hand van verschillende praktijkcases zien hoe iedere marketing euro op de meest effectieve manier wordt ingezet. René Zeedijk /Media Science\ René Zeedijk is als voormalig commercieel directeur bij o.a. Radio538, Talpa Radio International en Zoom.in al zeer bekend in de wereld van media. In 2013 startte hij digitaal marketingbureau MediaScience met compagnons Boudewijn van Ewijk en Simon Aurik. René is een frequent spreker op het gebied van digitale marketing voor verschillende organisaties en events. Daarnaast publiceert hij regelmatig zijn bevindingen over de wereld van digitale marketing in columns voor Adformatie.


25-09-15 17:07

/Notities\ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................


25-09-15 17:07

Hoe kan ik succesvol nieuwe relaties aan gaan? Het identificeren van mensen of sponsors ligt in de kwaliteit van de relatieontwikkeling. De en bedrijven waar ik graag workshop ‘Relaties aangaan’ richt zich op het management van een partnership mee aan culturele instellingen. De workshop wordt ingevuld door thewil gaan is één ding. Ervoor orie, praktijkvoorbeelden, rollenspellen en richt zich vooral op zorgen dat het ook werkevaardigheidsontwikkeling bij de deelnemers. De essentie van de lijk lukt is een tweede. Het workshop ‘relaties aangaan’ is: - je ervan bewust worden dat je voeren van een goed, resuleen relatiegesprek gefaseerd opbouwt - je stopt met het direct taatgericht gesprek met een verkopen van je idee - je vragen blijft stellen om kansen te inpotentiële donor of sponsor ventariseren totdat je met oplossingen komt. Deze workshop is is een vak apart. De kern van een gecomprimeerde versie van de training ‘Friend & Fundraieen succesvolle en duurzasingskills’ die onderdeel is van het Wijzer Werven programma. me verbinding met donoren Lambert Mutsaers /Hoe kan ik succesvol nieuwe relaties aan gaan?\ Wijzer Werven


25-09-15 17:07

Effectief samenwerken met het onderwijs Hoe krijg je de schoolklas het museum in? Hoe maakt u van de scholen in uw omgeving inhoudelijke partners? Wat zijn de ingrediënten voor een succesvolle samenwerking met leraren? Welke ontwikkelingen binnen het onderwijs zijn van belang voor educatoren in musea? Deze vragen komen aan bod tijdens deze werkgroep. De drie finalisten van de Museumeducatie Prijs vertellen hoe zij de samenwerking met scholen hebben vormgegeven. Op 14 oktober wint één van hen de prijs van €50.000 ingesteld door minister Bussemaker van OCW, die dit jaar voor het eerst wordt uitgereikt.

Jorn Matena /Effectief samenwerken met het onderwijs\ Museumvereniging: Communicatie / Persvoorlichter, Secretaris Museumeducatie

De Naakte Waarheid De Naakte Waarheid is een unieke samenwerking tussen Het Rembrandthuis en brancheorganisatie Actiz. In dit project staat centraal hoe we aan de hand van de werken van Rembrandt en diverse workshops samen met ouderen en andere betrokkenen het maatschappelijke gesprek aan kunnen gaan rond actuele thema’s als lijfelijke schoonheid en leeftijd. Museum Het Rembrandthuis is dankzij de samenwerking met Actiz niet alleen in staat om direct en rechtstreeks bij de doelgroep te komen, maar kan zo ook verwachtingen managen en een optimale afstemming op praktische haalbaarheid in en samenwerking met de verzorgingshuizen realiseren.


25-09-15 17:07

Aad Koster /De Naakte Waarheid\ Aad Koster treedt op 1 november 1994 in dienst bij de voorloper van Z–org, de Landelijke Vereniging voor Thuiszorg (LVT). Hij is daar hoofd Werkgeverszaken en vanaf 1 mei 2002 tevens adjunct-directeur. Van 1 juli 2005 tot 1 juli 2006 was hij directeur van Z–org. Sinds 1 juli 2007 lid van de directie van ActiZ, organisatie van zorgondernemers. ActiZ komt voort uit de fusie tussen Z-org en Arcares. Aad Koster studeerde Economie aan de Universiteit van Amsterdam. Van 1980 tot 1990 was hij werkzaam bij het Nederlands Instituut Arbeidsomstandigheden (inmiddels onderdeel van TNO), onder andere als projectleider ziekteverzuimregistratie. Van 1990 tot 1994 was hij financieel-economisch beleidsmedewerker bij de toenmalige Nederlandse Zorgfederatie en onder meer betrokken bij CAO-onderhandelingen. Naast deze werkzaamheden was Aad Koster van december 1993 tot april 2002 gemeenteraadslid (fractievoorzitter). In deze periode verving hij een klein jaar een wethouder met o.m. de portefeuilles zorg en welzijn. Ook is hij bestuurder geweest van diverse sportorganisaties, zoals een grote voetbalvereniging en een en sport- en recreatiecomplex.

Michael Huijser /De Naakte Waarheid\ Michael Huijser is sinds 2014 werkzaam als algemeen directeur Museum Het Rembrandthuis. Hij is ruim twintig jaar werkzaam in de internationale kunsten museumwereld. Eerder was hij onder meer werkzaam als general manager van kunsthal Manarat al Saadiyat in de Verenigde Arabische Emiraten, algemeen directeur van het Zuiderzeemuseum en mede-initiatiefnemer van de internationale kunstbeurs Art Rotterdam. Michael Huijser is tevens adviseur bij Mondriaan fonds en Raad van Cultuur.

Bijdrage Samenwerking Musea Tijdens deze werkgroep geeft Het Mondriaan Fonds (Marineke van der Reijden, hoofd cultureel erfgoed) informatie over de regeling Bijdrage Samenwerking Musea. Tevens zijn er drie korte presentaties over voorbeeldprojecten: 1. Yuri Matterman (Naturalis) over het Verwonderpaspoort. Naturalis werkt op dit project samen met verschillende partners in Leiden, waaronder Museum Boerhaave, PABO Hogeschool Leiden, Universiteit Leiden en een aantal basisscholen. Het Verwonderingspaspoort is een online omgeving waarin kinderen educatieve activiteiten bij buitenschoolse organisaties kunnen verzamelen, als stempels in een paspoort, binnen en buiten school. Aangesloten organisaties bieden via de online omgeving educatieve activiteiten aan die passen bij een doorlopende leerlijn van 4 tot 12 jaar. 2. Bert Looper (Tresoar). Tresoar en vier musea in Friesland (Museum Dr8888, Museum Heerenveen, Museum Opsterlân en Museum Sorgdrager) werken samen in het project ‘Kunst in Opdracht, kunst en gemeenschap Friesland’ dat is gericht op de versterking van de relatie tussen het museum, de lokale gemeenschap en kunst in de openbare ruimte. 3. Museum Ons’ Lieve Heer op Solder deed onderzoek naar een virtuele tour door het museum. Door de vele trappen kan iemand die slecht ter been is of in een rolstoel zit het museum


25-09-15 17:07

Uw Horeca partner in Leisure Al ruim honderd jaar houden wij ons bezig met de zorg voor lekker en gezond eten en drinken. Inmiddels weten we het beste uit horeca, leisure en catering met elkaar te combineren waardoor we precies weten hoe we onze gasten moeten verrassen, verwennen en verleiden. Wij zijn trotse partner van onder andere

Center Parcs Beeld en Geluid

|

Paleis Het Loo

Keukenhof Benieuwd wat Albron voor uw museum kan betekenen? Maak dan vandaag nog een afspraak! Albron Horeca in Leisure Rachel Camps [email protected] +31 6 5388 1042 /30 @Rachelcamps74 Definitieve Museumcongres boekje.indd 30

25-09-15 17:07

?

niet bezoeken. De virtuele Tour moet hier een alternatief voor bieden. De tour is ontwikkeld met verschillende partners, waaronder een organisatie voor ouderen. Holland 2020: Richting geven aan de groei Het mondiale toerisme levert een prachtig groeiperspectief voor de bestemming ‘Holland’. Om de groeiende stroom bezoekers een memorabele ervaring te kunnen blijven bieden is het essentieel om richting te geven aan de groei. In deze werkgroep schetst Jos Vranken de marktontwikkeling richting 2020, evenals de perspectieven en urgentie. Hij geeft daarnaast inzage

in de wijze waarop we kansen kunnen verzilveren, inclusief de duiding van de positie en het belang van én voor musea. Het museumveld als netwerk Wat kunnen netwerken bijdragen aan de dynamiek en kwaliteit van kleine en middelgrote musea? Netwerkvorming is onderdeel van de ontwikkeling naar meer samenwerking in het museumveld. Ook de overheid stelt zich op als netwerkpartner, zoals b.v. in het Netwerk Digitaal Erfgoed. Wat maakt een netwerk succesvol, en wat levert het dan op? Hoe kunnen netwerken worden ontwikkeld en benut, om juist ook kleine en middelgrote musea een sterkere basis te geven? Een basis die het mogelijk maakt de waardevolle rol van deze musea in de samenleving verder uit te bouwen. Deze werkgroep wordt verzorgd door de stichting Landelijk Contact van Museumconsulenten (LCM), het samenwerkingsverband van museumadviseurs van de provinciale erfgoed- en museumorganisaties. Annette Gaalman /Het museumveld als netwerk\ adviseur bij Erfgoed Brabant, en voorzitter van het LCM.

Jos Vranken /Holland 2020: Richting geven aan de groei\ Na zijn studie aan de NHTV, begon Jos Vranken zijn carrière in 1990 bij de Vestiging Nederland van het toenmalige NBT. Na een aantal verschillende functies te hebben bekleed, trad hij in 1996 in dienst bij hostelketen Stayokay als Sales & Marketing Manager en lid van het Managementteam. In 1999 volgde de overstap naar het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen als Vestigingsmanager Verenigd Koninkrijk & Ierland en Regiomanager Nordic Countries. Na vijf jaar woonachtig en werkzaam te zijn geweest in Londen kwam Jos Vranken terug naar het hoofdkantoor van het NBTC in de functie van International Marketing Director en lid van het Managementteam. In 2005 aanvaarde hij een nieuwe uitdaging bij contractcateraar Avenance Nederland (inmiddels onderdeel van Compass Groep) als Directeur Marketing & Sales en lid van de Directie. Sinds 1 september 2007 is Jos Vranken terug bij NBTC als algemeen directeur.


25-09-15 17:07

/Bestuur\

Irene Asscher-Vonk /voorzitter bestuur Museumvereniging\ Emeritus Hoogleraar Arbeidsrecht en Sociaal Verzekeringsrecht

Erik van Ginkel

/vice-voorzitter bestuur Museumvereniging\ Zakelijk Directeur Rijksmuseum

Ewoud Goudswaard

/penningmeester bestuur Museumvereniging\ Algemeen Directeur ASN Bank

Marjan Scharloo

/bestuurslid Museumvereniging\ Directeur Teylers Museum


25-09-15 17:07

Paul van Vlijmen

/bestuurslid Museumvereniging\ Directeur Stichting Defensiemusea

Adrie Warmenhoven

/bestuurslid Museumvereniging\ Directeur/Conservator Koninklijk Eise Eisinga Planetarium

Annabelle Birnie

/bestuurslid Museumvereniging\ Directeur Drents Museum

//

/33


25-09-15 17:07

/Borrelfeest\ Ook dit jaar sluiten we het congres feestelijk af, dit keer met een borrelfeest in het naastgelegen ACEC. Hier kun je netwerken onder het genot van heerlijke hapjes en drankjes en niet te vergeten de muziek van DJ Sidney Still. Voor de dansliefhebbers is het daarna feest. Dan kunnen de voetjes van de vloer!


// 25-09-15 17:07

/ Definitieve Museumcongres boekje.indd 35

25-09-15 17:07

BRENG UW COLLECTIE TOT LEVEN

Wereldwijd gebruiken meer dan 2600 instellingen onze software: van kleine privé collecties tot grote nationale musea. Ook voor uw museum!

AXIELL is de toonaangevende leverancier van collectie-management software. Onze jarenlange ervaring in de museumwereld vorm het fundament van Adlib, dat uitgegroeid is tot het meest gebruikte collectie-management programma in musea en andere collectie beherende instellingen. Adlib Museum Adlib Museum is prettig en efﬁciënt in gebruik. Daarvoor zorgen de vele slimme en intuïtieve interfaces én mobiele applicaties die speciaal ontwikkeld zijn voor u, de museumprofessional. Adlib Museum kan naadloos geïntegreerd worden met onze uitgebreide Archief- en Bibliotheek modules, tot één compleet systeem. AXIELL ALM Netherlands BV Postbus 1436, 3600 BK Maarssen Nederland


t +31 (0)346 58 68 00 [email protected] www.axiell-alm.com

25-09-15 17:07

REINVENTING Programma. Locaties. Sprekers. Politiek Ontbijt. Werkgroepen. 8 oktober. Definitieve Museumcongres boekje.indd :06

Recommend Documents