Regionaal Opleidingsplan

Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie UMC Utrecht St-Antoniusziekenhuis Nieuwegein Diakonessenhuis Utrecht

Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie OOR Utrecht 2011

1

Auteurs Dr. A.J.L. Weersink, arts-microbioloog, opleider UMCU Met medewerking van: Mw. drs. Corry den Rooyen, opleidingskundige MSRC MW. Drs. I. Huijskens, AIOS medische microbiologie AIOS Medische Microbiologie OOR Utrecht Prof. Dr. J. Verhoef, plv. opleider

© UMCU Utrecht


2

Inhoudsopgave 1

Inleiding...................................................................................................5

1.1 Doelstelling opleidingsplan ..............................................................5 1.2 Het UMC Utrecht ...................................................................................5 1.3 Het St-Antonius Ziekenhuis Nieuwegein (AZH).......................5 1.4 Het Diakonessenhuis Utrecht (DIAK) ..........................................6 1.5 Laboratoria voor Medische Microbiologie ..................................6 1.6 De opleidingsgroepen en taakverdeling opleidingszaken ...6 2

Leeswijzer ...............................................................................................8

2.1 Opleidingsschema ................................................................................8 2.2 Opleidingsplan per thema.................................................................8 2.3 Bekwaamheidsniveaus.......................................................................9 2.4 Toetsing en feedback..........................................................................9 2.5 Supervisie en voortgang ...................................................................9 2.6 Verantwoordelijkheden AIOS en supervisor.............................9 2.7 Overzicht van besprekingen en refereren..................................9 2.8 Cursorisch onderwijs ..........................................................................9 2.9 Opleidingscommissies en opleidingsvergaderingen ..............10 2.10 De startende AIOS ...............................................................................10 3

Opleidingsschema OOR Utrecht .....................................................11

4

Bacteriologie ..........................................................................................12

5

Mycologie.................................................................................................15

6

Parasitologie ..........................................................................................16

7

Virologie...................................................................................................17

8

Infectiepreventie en Ziekenhuishygiëne ...................................20

9

Wetenschappelijk onderzoek ..........................................................22

10

Consulten en infectieziekten ...........................................................23

11

Openbare gezondheidszorg ............................................................25

12

Laboratoriummanagement..............................................................26


3

13

Toetsmatrix.............................................................................................27

Bijlage 1

Opleidingsgroepen ...........................................................................28

Bijlage 2

Voortgang en beoordeling ...............................................................30

Bijlage 3

Verantwoordelijkheden en bevoegdheden AIOS en supervisoren 31

Bijlage 4

Overzicht besprekingen .................................................................33

Bijlage 5

Cursorisch onderwijs .......................................................................35

Bijlage 6

Opleidingsvergaderingen.................................................................37

Bijlage 7

Werkbeschrijving module Bacteriologie UMCU...............................38

Bijlage 8 Werkbeschrijving module Parasitologie UCMU ................................48 Bijlage 9 Werkbeschrijving module Mycologie UCMU ...................................49 Bijlage 10 Werkbeschrijving module Virologie UMCU Bijlage 11 Werkbeschrijving module ZHIP UMCU Bijlage 12 Werkbeschrijving module Wetenschappelijk onderzoek UMCU Bijlage 13 Werkbeschrijving module Consulten en Infectieziekten UMCU


4

1 Inleiding 1.1 Doelstelling opleidingsplan Dit Regionale Opleidingsplan (ROP) Medische Microbiologie is een uitwerking van het landelijk opleidingsplan HOMM. Het beschrijft hoe de opleiding Medische Microbiologie in de praktijk wordt gebracht in de OOR Utrecht, waarin het UMCU, het StAntoniusziekenhuis Nieuwegein en het Diakonessenhuis Utrecht nauw samenwerken. Het belangrijkste onderdeel van dit ROP wordt gevormd door een beknopte samenvatting (in tabelvormen) van de leerdoelen, opleidingsactiviteiten en toetsing in de verschillende stages in de opleiding Medische Microbiologie in de OOR Utrecht. In hoofdlijnen is voor de AIOS direct inzichtelijk wat op welk moment in welke periode van hem verwacht wordt. Hiermee wordt tevens voldaan aan het Kaderbesluit CCMS van 1 januari 2011. In dit document betitelen wij de AIOS als “hem”, ongeacht het daadwerkelijke geslacht van de individuele AIOS. Als uitgangspunten voor het ROP dienen: • het landelijke opleidingsplan Herstructurering Opleiding Medische Microbiologie (HOMM) versie juli 2009 • opleidingsdocumenten opleiding Medische Microbiologie • praktijksituaties binnen de OOR • cursussen en onderwijs intern en extern • Kaderbesluit CCMS 2011 • Besluit Medische Microbiologie 2011

1.2 Het UMC Utrecht Het UMC Utrecht is een internationaal toonaangevend Universitair Medisch Centrum waarin kennis over gezondheid, ziekte en zorg voor patiënt en samenleving wordt gemaakt, getoetst, gedeeld en toegepast. Het UMC Utrecht kiest voor profilering op een select aantal speerpunten met landelijke en internationale uitstraling, waarin toponderzoek en topzorg zijn geïntegreerd. Een van die speerpunten is Infection & Immunity. Voor de regio staat het UMC Utrecht voor moderne acute zorg, solide specialistische expertise en een breed palet aan topreferente functies. Het UMCU heeft 1.042 bedden en 31.420 opnames per jaar. Meer informatie is te vinden op de website van het UMCU: http://www.umcutrecht.nl/overumcutrecht/missie_en_strategie/kengetallen.htm Kennis overdragen en blijven leren zijn wezenlijke onderdelen van het dagelijks werk van alle UMC medewerkers. De directie Onderwijs en Opleidingen (dOO) ontwikkelt, coördineert en voert onderwijs uit. Ook ten behoeve van de medische vervolgopleidingen, kijk voor meer informatie op: http://www.umcutrecht.nl/subsite/doo/

1.3 Het St-Antonius Ziekenhuis Nieuwegein (AZH) Het AZH is een modern topklinisch opleidingsziekenhuis met 880 bedden, waar vrijwel alle specialismen vertegenwoordigd zijn en veel artsen en verpleegkundigen worden opgeleid. Landelijk is het ziekenhuis bekend vanwege de behandeling van patiënten met hart-, vaat- en longziekten. De beste medische en verpleegkundige zorg en service zijn samen met onderzoek en opleiding de belangrijkste activiteiten van het nieuwe AZH. Het nieuwe AZH heeft zes locaties: locatie Nieuwegein, locatie Utrecht Overvecht, locatie Utrecht Oudenrijn, Kaakchirurgie Utrecht-De Meern, polikliniek Vleuten en polikliniek Houten. Jaarlijks bezoeken 547.200 mensen de poliklinieken. Het AZH heeft als topklinisch opleidingsziekenhuis een eigen academie. De St. Antonius Academie heeft een groot opleidingsaanbod en biedt vele mogelijkheden voor Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie OOR Utrecht 2011

5

professionals om (verder) te leren en zich te ontwikkelen. De St. Antonius Academie richt zich daarnaast ook op onderwijsinnovatie en wetenschappelijk onderzoek. http://www.antoniusziekenhuis.nl/overstantonius/?view=Standard

1.4 Het Diakonessenhuis Utrecht (DIAK) Het DIAK is een vooruitstrevend opleidingsziekenhuis dat al vier jaar lang in de top 10 van de AD Ziekenhuis top-100 staat. Het DIAK heeft drie locaties: Utrecht, Zeist en Doorn. Locatie Utrecht is een stadsziekenhuis. Locatie Zeist is een vitaal streekziekenhuis voor de Utrechtse Heuvelrug, met bovenregionale behandelcentra en speciale zorg voor ouderen en chronisch zieken. Locatie Doorn is een goed toegankelijke buitenpolikliniek. Het DIAK beschikt over 559 bedden. Jaarlijks worden er ruim 25.000 patiënten opgenomen en vindt hetzelfde aantal daghandelingen plaats. Bijna 390.000 patiënten bezoeken jaarlijks de poliklinieken. http://www.diakonessenhuis.nl/smartsite.dws?id=2606&ch=DEF&Section=4

1.5 Laboratoria voor Medische Microbiologie UMCU Het Laboratorium voor Medische Microbiologie in het UMCU verzorgt de diagnostiek en consultatie voor alle aandachtsgebieden binnen het vakgebied van de Medische Microbiologie en heeft een grote sectie virologie met referentie functie op het gebied van HIV en uveïtis. De ziekenhuishygiëne en infectiepreventie vormen een integraal onderdeel van de afdeling. Er zijn verschillende lijnen van wetenschappelijk onderzoek en AIOS wordt ruim in de gelegenheid gesteld om hierbinnen een promotieonderzoek uit te voeren. Voor verder informatie wordt verwezen naar de website van de afdeling: http://www.umcutrecht.nl/subsite/medischemicrobiologie St Antoniusziekenhuis en Diakonessenhuis De laboratoria voor Medische Microbiologie en Immunologie in het AZH en DIAK verzorgen de diagnostiek en consultatie voor het hele vakgebied van de microbiologie en werken vanuit een maatschap. De Regionale Maatschap Medische Microbiologie en Immunologie is een samenwerkingsverband van de afdelingen Medische Microbiologie en Immunologie van de ziekenhuizen: St. Antonius Ziekenhuis, Diakonessenhuis Utrecht, Zeist en Doorn en Hofpoort Ziekenhuis Woerden. Samen vormen de laboratoria van de genoemde afdelingen het Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid van de regio Utrecht; zij hebben een functie voor de Openbare Gezondheidszorg (OGZ). Het Laboratorium voor Medische Microbiologie in het AZH verzorgt twee jaar van de opleiding, het laboratorium voor Medische Microbiologie in het DIAK verzorgt een jaar. Welke onderdelen waar gevolgd worden is opgenomen in het regionale opleidingsschema. In het AZH zijn eigen onderzoekslijnen waarin AIOS in een promotietraject kunnen participeren. Voor meer informatie over beide laboratoria wordt verwezen naar: http://www.antoniusziekenhuis.nl/specialismen/eerstekolom/microbiologie/ http://www.diakonessenhuis.nl/smartsite.dws?id=2418

1.6 De opleidingsgroepen en taakverdeling opleidingszaken In de OOR Utrecht werken 21 artsen-microbioloog/virologen nauw samen in het kader van de opleiding. Daarnaast is er een grote bijdrage van medisch moleculair microbiologen, immunologen en biologen voor opleiding en wetenschappelijke vorming. De artsen-microbioloog hebben veelal een eigen aandachtsgebied binnen de microbiologie maar ook taken en verantwoordelijkheden betreffende de opleiding.


6

In bijlage 1 zijn de leden van de opleidingsgroepen in UMCU en DIAK opgenomen met vermelding van aandachtsgebieden en specifieke opleidingstaken. Voor het AZH wordt verwezen naar het lokale opleidingsplan AZH.


7

2 Leeswijzer Dit regionale opleidingsplan (ROP) bevat een overzicht van de structuur van de opleiding Medische Microbiologie in de OOR Utrecht, voor UMCU, AZH en DIAK. De opleiding kent een leerperiode en een applicatiefase en is opgedeeld in negen thema’s die grotendeels overeenkomen met de verschillende modules of stages.

2.1 Opleidingsschema Het opleidingsschema op pag. 12 beschrijft hoe de verschillende thema’s in de opleiding doorlopen worden en hoeveel tijd hiervoor is ingeruimd. Het uitgangspunt voor de indeling is het landelijk opleidingsplan HOMM. De gekozen volgorde van de modules is een voorbeeld van een individueel opleidingsplan. De volgorde van de modules kan per AIOS verschillen, in het bijzonder waar het de volgorde van het wetenschappelijk onderzoek en de laboratoriumstages voor bacteriologie, virologie, mycologie en parasitologie betreft. Omdat de AIOS doorleren voor een thema ná het afronden van een bepaalde module, zijn de thema’s voor de rest van de opleiding “doorgevoerd”. Weergegeven is wat het equivalent in maanden is voor het betreffende onderdeel. Bijvoorbeeld de module Mycologie: veelal volgen de AIOS een twee-weken durende externe cursus Mycologie terwijl dit onderwerp tevens geïntegreerd is in de laboratoriumstage en maandelijks in het UMCU aan bod komt in het Mycologieoverleg. Tijdens de module Consulten en Infectieziekten komt de Mycologie weer regelmatig aan bod.

2.2 Opleidingsplan per thema In het opleidingsplan wordt de relatie gelegd tussen de leerdoelen, opleidingsactiviteiten en leermiddelen, het te bereiken bekwaamheidsniveau en de wijze van toetsen. Daartoe is per thema een samenvatting gegeven. De leerdoelen en toetsing zijn een vertaling van HOMM (themakaarten, opleidingsactiviteiten en logboek) en de lokale invulling (het ROP). De opleidingsactiviteiten en leermiddelen zijn lokaal bepaald. Deze opleidingsactiviteiten zijn vrij universeel per instelling maar waar van toepassing specifiek benoemd voor het UMCU, AZH of DIAK. De thema’s worden onderverdeeld in de leerperiode (laboratoriumstage) en de applicatieperiode. Tevens is hiervoor nog onderscheid gemaakt in leerdoelen die het medisch handelen (groen gearceerd) betreffen dan wel de algemene competenties (geel gearceerd). De thema’s Bacteriologie, Mycologie, Parasitologie, Virologie en Infectiepreventie zijn niet afgesloten na het doorlopen van de laboratoriumstage of de module infectiepreventie en ziekenhuishygiëne. De leerdoelen komen namelijk weer terug in de applicatieperiode waarbij een hoger bekwaamheidsniveau moet worden verwacht. Daarom is in deze thema’s tevens de applicatieperiode opgenomen met specifieke leerdoelen en wordt tevens verwezen naar de module Consulten en Infectieziekten. Voor een aantal thema’s is een tijdsindicatie (in weken) weergegeven voor het inplannen van de leerdoelen. Voor de thema’s is tevens een gedetailleerd overzicht van de onderdelen per leerdoel uitgewerkt zodat de AIOS gedetailleerd weet wat van hem en eventueel de begeleidende analist verwacht wordt. (Zie bijlage 7-13) De afstemming tussen de modules die in het UMCU en AZH of DIAK doorlopen worden is in de toelichting bij het thema opgenomen.


8

2.3 Bekwaamheidsniveaus De te bereiken bekwaamheidsniveaus (BN) voor medisch handelen per thema zijn afgeleid uit HOMM Hoofdstuk 6: “Toetsing”. De AIOS: 1. heeft kennis van 2. handelt onder strenge supervisie 3. handelt onder beperkte supervisie 4. handelt zonder supervisie 5. kan zelf superviseren

2.4 Toetsing en feedback De toetsing van de competenties vindt plaats middels de jaarlijkse kennistoets en ook middels korte praktijk beoordelingn (KPB’s). KPB’s zijn een instrument om gestructureerde feedback te geven aan de AIOS. Op de KPB-formulieren komen de leerdoelen terug zoals ze beschreven staan in het opleidingsplan en de themakaarten in HOMM. Niet op alle competenties wordt per KPB feedback gegeven, per KPB zijn minimaal opgenomen de competenties zoals HOMM aangeeft om te toetsen in die module. Deze zijn gemarkeerd op het formulier. In een overzicht “Toetsmatrix” op pagina 28 wordt de relatie gelegd tussen het thema, het onderwerp per KPB en de competenties die aan bod komen bij het feedbackgesprek. Alle KPB-formulieren zijn digitaal beschikbaar op intranet AIOS-site afd. MMB UMCU.

2.5 Supervisie en voortgang Een uitgebreide beschrijving van de uitwerking van de leerdoelen op detailniveau is voor elke module opgenomen in de werkbeschrijvingen (Bijlage 7-13). De invulling zal per opleidingsinrichting iets kunnen verschillen. In de werkbeschrijving is opgenomen hoe de supervisie voor de betreffende module geregeld is. Zie hiervoor ook bijlage 1: Opleidingsgroepen en taakverdeling opleidingszaken. De voortgang wordt bewaakt door de supervisors van de stages en de opleider. Hiervoor zijn vaste momenten van overleg en beoordeling opgenomen in de opleiding, zie bijlage 2.

2.6 Verantwoordelijkheden AIOS en supervisor Iedere opleidingsinrichting heeft een Opleidingsreglement voor de AIOS, er is een algemeen Opleidingsreglement via de KNMG beschikbaar. Daarnaast zijn de verantwoordelijkheden en bevoegdheden lokaal vastgelegd om de AIOS hierin een richtlijn te geven, zie bijlage 3.

2.7 Overzicht van besprekingen en refereren In het opleidingsplan zijn besprekingen en momenten van overleg per thema opgenomen bij de opleidingsactiviteiten. Voor een compleet overzicht van genoemde besprekingen, refereermomenten, onderwijsmomenten, werkoverleg en researchbesprekingen wordt verwezen naar bijlage 4 voor zowel het UMCU alsook voor het DIAK. De bepsrekingen in het AZh staan vermeld in het lokale opleidingsplan AZH. Een aanvullend weekschema per module blijkt niet van toegevoegde waarde te zijn.

2.8 Cursorisch onderwijs Op de eerste maandag van de maand vindt gezamenlijk cursorisch onderwijs plaats voor alle AIOS in de OOR. Voorafgaand hieraan hebben de AIOS een gezamenlijk overleg over opleidingszaken. Daarnaast vindt per opleidingsinrichting een scala aan (discipline overstijgende) onderwijsactiviteiten plaats. Meer informatie hierover is opgenomen in bijlage 5. Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie OOR Utrecht 2011

9

2.9 Opleidingscommissies en opleidingsvergaderingen Minimaal vier maal per jaar beleggen AIOS en opleidersgroep van het UMCU, het AZH respectievelijk het DIAK een opleidingsvergadering (Kaderbesluit CCMS). In de OOR worden in een aantal verschillende overlegmomenten opleidingszaken besproken, onder andere met de gehele staf uit de OOR (genaamd “Descartesoverleg”). Een beschrijving van de opleidingsvergaderingen staat in bijlage 6.

2.10 De startende AIOS Voor startende AIOS is er een introductiedocument beschikbaar, te weten “Introductie nieuwe AIOS” op het intranet AIOS-site afd. MMB UMCU. Hierin zijn een aantal praktische zaken opgenomen. Daarnaast participeert elke startende AIOS in een introductiedag van het ziekenhuis voor nieuwe medewerkers.


10

3 Opleidingsschema OOR Utrecht Equivalent in maanden

mnd

Maanden ------> 1

Modules Onderzoek en verdiepingsonderdeel

9+4

Bacteriologie lokatie A

6

Parasitologie en cursus parasitologie

3

Bacteriologie lokatie B

6

Mycologie en cursus mycologie

3

Virologie

12

Infectiologie en Consulten lokatie A

6

Infectiepreventie en ziekenhuishygiene

3

Openbare gezondheidszorg

2

Infectiologie en Consulten lokatie B

6

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

8-12 mnd

6-8 mnd

Laboratorium management en cursus Voorbeeld individueel schema Voorbeeld individueel schema


11

4 Bacteriologie De module Bacteriologie wordt verdeeld in twee perioden van zes maanden, over twee locaties. Eén periode wordt gevolgd in het UMCU en de andere in het AZH of het DIAK. Daar waar de perifere stage wordt gevolgd, wordt ook een deel van de module Consulten en Infectieziekten doorlopen in de applicatieperiode. De AIOS doorloopt de module Bacteriologie twee maal waarbij er kleine verschillen zijn in aandachtsgebieden tussen de opleidingsinrichtingen. Het kennis nemen van verschillende werkwijzen in laboratoria is een leerdoel op zich. Het tijdspad is een indicatie voor de eerste zes maanden. In de tweede periode van zes maanden zullen de leerdoelen sneller bereikt worden en kan verdieping in onderwerpen plaatsvinden. Met de eerste periode kan gestart worden in het UMCU, het AZH of het DIAK. Bij het afsluiten van de eerste periode dient vastgelegd te worden in het Persoonlijk Opleidingsplan (POP) aan welke punten in de tweede periode met name aandacht moet worden besteed. De kolom “Wk” (week) is een indicatie voor de periode waarin de leerdoelen aan bod komen. Een uitgebreide beschrijving van alle onderdelen per leerdoel en geplande werkzaamheden is gegeven in bijlage 7. Hierin staat tevens beschreven hoe de supervisie geregeld is. De KPB-formulieren zijn te vinden op de AIOS intranetsite MMB UMCU.


12

Bacteriologie

Medisch handelen

Laboratoriumstage

Wk

Leerdoelen

BN

Opleidingsactiviteiten en leermiddelen

Toetsing

1 2

Basale laboratoriumvaardigheden en etiquette Ontvangst, registratie en verwerking van monsters Kennis van media, inzetten van materialen Directe detectiemethoden en microscopie Determinatie pathogenen middels stammencollectie Inzicht in mogelijkheden van uitbesteden diagnostiek aan referentielaboratoria

2

Introductieronde door analist Introductieronde door arbo-milieu-analist Instructie door kwaliteitsfunctionaris Instructie LIMS Kwaliteitshandboek en voorschriften NVMM richtlijn veilig werken “Blokpracticum”, 2 weken in AZH of DIAK Determinatie isolaten “Stammenbank” in UMCU/DIAK Wekelijks onderwijs Bacteriologie (Capita selecta bacteriologie, 16 delen) in periode UMCU

CAT 2/jaar Jaarlijkse kennistoets KPB inzetten materialen

4

Algemene kweek, determinatie en resistentie Zelfstandig uitvoeren van programma’s Directe detectiemethoden Massa-spectometrie (Malditof) Herkennen van wild-type gevoeligheidspatronen Herkennen en kennis van confirmatie van BMRO

3

Uitvoering diagnostisch onderzoek onder supervisie Zelfstandig uitvoeren van programma’s Beoordelen (digitale bestanden) preparaten collecties Voorschriften en Websites: EUCAST, CLSI Capita selecta bacteriologie UMCU Onderwijs “kweek van de week” in AZH Wekelijkse patiëntenbespreking/refereerbijeenkomst UMCU

KPB microscopie KPB determinatie stammen KPB programma aflezen

8

Uitvoering Cito-diagnostiek Plaatsbepaling en beoordeling urgentie diagnostiek Malariadiagnostiek

4

Uitvoering programma cito-diagnostiek Voorschriften Interne cursus malariadiagnostiek

KPB cito-diagnostiek

Biosafety en werken onder BSL-3 condities Mycobacteriën: monsterverwerking, kweek en determinatie Inzicht in versturen van diagnostische monsters naar referentielaboratoria Uitvoering cito-diagnostiek in de dienst Begrip en toepassing van kwaliteitssysteem en accreditatie

4 3

BSL-3 interne cursus Voorschriften

BSL-3 toets

Parasitologie (zie Thema Parasitologie) met name in periode UMCU Mycologie (zie Thema Mycologie), met name in periode UMCU Spiegelbepalingen antibiotica

3

Massa-spectometrie (Malditof)

3

12

20

Opleidingplan Medische Microbiologie OOR Utrecht versie MMV 24 mei 2011 Laatste wijziging 25-5-2011

Voorschriften en verwijzing naar regelgeving 4

3

Voorwachtdiensten CCKL richtlijn, kwaliteitshandboek, voorschriften, onderwijs Externe cursus parasitologie 2 weken Interne cursus parasitologie in periode UMCU Externe cursus mycologie 2 weken Mycologie Werkgroep/onderwijs in periode UMCU

Interactief onderwijs onderdeel kwaliteitssysteem KPB voorschrift (her)schrijven

3 Massa-spectometrie instructie in periode UMCU Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie

13

Wk

Leerdoelen

Applicatieperiode

Algemene competenties

Moleculaire technieken bacteriologie Typeringstechnieken (Sero)-immunologische technieken Goede communicatie met collegae en analisten Afstemmen werkzaamheden met analisten

BN 2

Introductiecursus moleculaire technieken UMCU

3

In virologiestage UMCU, bacteriologiestage AZH/DIAK Werkoverleg analisten gedurende hele module Presentatie bijzondere casuïstiek in werkbespreking/klinische bespreking UMCU Onderwijs “kweek van de week” in AZH Dagelijkse labronde waarin o.a. toelichten van diagnostisch onderzoek

Collegiale samenwerking Tijdig inroepen van supervisie Kritische beoordeling relevante literatuur mbt diagnostisch onderzoek Kennis van functie en taakverdeling binnen het laboratorium Inzicht in logistieke processen en voorraadbeheer Kennis van veiligheidsvoorschriften en Arbo-Milieu regels

Melding van infectieziekten aan GGD Doelmatig handelen bij microbiologische accidenten in het laboratorium Kostenbewust met laboratoriummiddelen omgaan Oppakken en bespreekbaar maken van problemen Consulten zie thema Consulten en Infectieziekten

Toetsing

Refereren 4/jaar

360˚C feedback (MSF) CAT diagnostisch onderzoek

Analyse logistieke proces voorraadbeheer

Begeleiding van geneeskundestudenten Kennis van didactische vaardigheden

Beoordeling klinische relevantie van diagnostiek Interpretatie resultaten van diagnostiek Uitleg over systematiek van de diagnostiek en de verschillende diagnostische methoden aan aanvragers Supervisie uitvoering diagnostiek Autorisatie van uitslagen


Onderwijs aan geneeskundestudenten, KLO in UMCU Discipline overstijgend onderwijs: onderwijs in kleine groepen in UMCU 5 5 4

Zelfstandig labronde lopen Werkbespreking Autorisatie van uitslagen

KPB Bacteriologie labrondje

5 4 Infectieziektenwet

Medische competenties Algemene competenties


Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie

14

5 Mycologie Het thema Mycologie wordt niet als een aaneengesloten module doorlopen, maar bestrijkt gedurende de hele opleiding 3 mnd in totaal. In de leerperiode op het laboratorium is diagnostiek naar schimmels en gisten verweven met diagnostiek naar andere verwekkers. Een belangrijk onderdeel is de externe cursus Mycologie waarin de diagnostiek en behandeling van schimmelinfecties aan de orde komt. Gedurende de applicatieperiode worden kennis en vaardigheden in de Mycologie verder uitgebreid en maakt de Mycologie een belangrijk onderdeel uit van de consultatie, voornamelijk in het UMCU. Een toelichting op de module is opgenomen in bijlage 9. Hierin staat tevens beschreven hoe de supervisie geregeld is.

Applicatieperiode

Laboratoriumstage

Leerdoelen

BN


Toetsing

Afname, transport en verwerking van materialen Kennis van media en inzetten van materialen Algemene kweek Directe detectiemethoden / microscopie Determinatie

3 3 3 3 3

Toets cursus mycologie Jaarlijkse kennistoets KPB Mycologie preparatentoets KPB Mycologie stammentoets

Werken in BSL3 lab schimmels (Sero)-immunologische technieken Moleculaire diagnostiek Massa-spectrometrie Kennis van gevoeligheidsbepalingen Kennis van diagnostiek in referentielaboratoria

3 3 3 3 3

Cursus mycologie 2 weken, extern Kwaliteitsrondzendingen mycologie Programma mycologie Mycologie werkgroep / onderwijs in UMCU Determinatie isolaten van "Stammenbank mycologie" UMCU Beoordelen (digitale) preparatencollectie Voorschriften kwaliteitssyteem KPB Mycologie bijlage

Dagelijkse labronde Mycologie werkgroep / onderwijs in UMCU Autorisatie van uitslagen Kwaliteitsrondzendingen mycologie Presentatie klinische casus in patiëntenbespreking

KPB Mycologie papieren casus KPB Mycologie voorzitten mycologiebespreking

Kennis van veiligheidsvoorschriften en Arbo-Milieu regels Interpretatie resultaten van diagnostiek Supervisie uitvoering diagnostiek Autorisatie van uitslagen Beoordelen klinische relevantie resultaten Beoordeling klinische relevantie van diagnostiek Consulten: zie thema Consulten en infectieziekten Kritische beoordeling relevante literatuur mbt diagnostisch onderzoek Uitleg over systematiek van de diagnostiek en de verschillende diagnostische methoden aan aanvragers Kennis van veiligheidsvoorschriften en Arbo-Milieu regels

5 5 5 5 5 5

KPB I&C telefonisch consult KPB I&C klinische casus

Medische competenties Algemene competenties Opleidingplan Medische Microbiologie OOR Utrecht versie MMV 24 mei 2011 Laatste wijziging 25-5-2011


15

6 Parasitologie Het thema Parasitologie wordt niet als een aaneengesloten module doorlopen, maar bestrijkt gedurende de hele opleiding in totaal een periode van drie maanden. In de leerperiode op het laboratorium is diagnostiek naar parasieten verweven met diagnostiek naar andere verwekkers. Een belangrijk onderdeel is de externe cursus Parasitologie waarin de diagnostiek en behandeling van parasitaire infecties aan de orde komt. Gedurende de applicatieperiode worden kennis en vaardigheden in de parasitologie verder uitgebreid. Parasitologie komt vooral aan bod in de periode in het UMCU. Een toelichting op de module is opgenomen in bijlage 8. Hierin staat tevens beschreven hoe de supervisie geregeld is.

applicatieperiode

Laboratoriumstage

Leerdoelen

BN

Afname, transport en opslag van materialen Cito-malariadiagnostiek Directe detectiemethoden / microscopie Monsterverwerking (Sero)-immunologische technieken

3 3 3 3 3

Kennis van diagnostiek in referentielaboratoria Moleculaire diagnostiek

3 3

Kennis van veiligheidsvoorschriften en Arbo-Milieu regels Beoordeling klinische relevantie van diagnostiek Supervisie uitvoering diagnostiek Interpretatie resultaten van diagnostiek Autorisatie van uitslagen Beoordelen klinische relevantie resultaten Consulten "koorts uit de tropen" Consulten: zie thema Consulten en Infectieziekten Kritische beoordeling relevante literatuur mbt diagnostisch onderzoek Uitleg over systematiek van de diagnostiek en de verschillende diagnostische methoden aan aanvragers

5 5 5 5 4


Toetsing

Cursus parasitologie 2 weken, extern Interne cursus malariadiagnostiek UMCU Interne parasitologiecursus UMCU Programma parasitologie Determinatie eieren van collectie materialen ten behoeve van onderwijs Beoordelen (digitale) preparatencollectie Kwaliteitsrondzendingen parasitologie Voorschriften kwaliteitssyteem KPB Parasitolologie bijlage

Toets cursus parasitologie KPB Parasitologie preparatentoets KPB Parasitologie TFT-monsters Jaarlijkse kennistoets

Dagelijkse labronde Parasitologie werkgroep UMCU Interne parasitologiecursus UMCU Autorisatie van uitslagen Kwaliteitsrondzendingen parasitologie Presentatie casus in patiëntenbespreking

KPB Parasitologie papieren casus KPB Parasitologie voorzitten parasitologiebespreking KPB I&C klinische casus KPB I&C telefonisch consult



16

7 Virologie De stage Virologie wordt in zijn geheel in UMCU doorlopen. In de eerste 6 maanden worden alle laboratoriumvaardigheden aangeleerd. In de daaropvolgende zes maanden vindt verdieping plaats en ligt meer de nadruk op de klinische aspecten van de Virologische diagnostiek. In de applicatiefase in het DIAK en het AZH is bij de consultatie de Virologie en Bacteriologie geïntegreerd. Voor een gedetailleerde beschrijving wordt verwezen naar bijlage 10. Wk

Medische competenties

Laboratoriumstage

1

3

10

Leerdoelen


Toetsing

Basale laboratoriumvaardigheden en etiquette Afname patiëntenmaterialen, transport en opslagcondities Ontvangst, registratie en pre-analyse van monsters

3 3

Introductieronde door analist Introductieronde door arbo-milieu-analist

CAT 2/jaar Jaarlijkse kennistoets

3

Instructie door kwaliteitsfunctionaris Instructie LIMS Kwaliteitshandboek en voorschriften NVMM richtlijn veilig werken Maandelijks onderwijs analisten Externe cursus virologie Ersamus MC (optioneel)

Viruskweek en directe detectiemethoden Beheerst de diverse aspecten van virale kweek Verwerking van materialen en procedures voor standaard en versnelde viruskweek Herkenning cytopathologisch effect van virussen Herkennen van artefacten en besmettingen Typering d.m.v. neutralisatiereacties Directe antigeendetectie in EIA, sneltesten Directe immuunfluorescentie Plaatsbepaling en beoordeling urgentie diagnostiek

3

Programma viruskweek en sneldiagnostiek Programma immuunfluorescentie Digitale bestanden cytopathologische effecten

(Sero)-immunologie en antigeendetectie Uitvoering van serologische diagnostiek Indicatiestelling alle serologische testen Quantiferon test Juiste interpretatie van uitslagen, waarbij kennis van grenswaarden en normale verdeling kennis van kruisreacties, aspecifieke reacties, valspositieve en -negatieve uitslagen, pitfalls Plaatsbepaling en beoordeling urgentie diagnostiek

3


BN

KPB viruskweek

Begeleiden kwaliteitsrondzendingen

Programma's serologie Begeleiden kwaliteitsrondzendingen Externe cursus serologische technieken

KPB (sero)-immunologie


17

Wk

Leerdoelen

BN

Inzicht in mogelijkheden van uitbesteden diagnostiek aan referentielaboratoria Inzicht in wijze van versturen van diagnostische monsters 18-

Moleculaire diagnostiek

30

Practische uitvoering van moleculaire testen Kent principe van de verschillende moleculaire testen DNA/ RNA extractie Target amplificatie technieken Signaalamplificatie technieken Kennis van genotypering en sequencetechnieken voor resistentiebepaling Fenotypische resistentietypering HSV Praktische uitvoering opzetten nieuwe test Interpretatie van uitslagen Algemeen

3


Participatie NVMM werkgroep moleculaire diagnostiek

KPB VIR moleculaire diagnostiek

3 3

Algemeen Klinische bespreking / refereerbijeenkomst, presentatie casuistiek virale infecties CCKL richtlijn, kwaliteitshandboek, voorschriften, onderwijs Participatie regionaal GGD overleg

3

Beoordelen aanvragen / orders

KPB VIR pre-analyse

Autorisatie van uitslagen

KPB VIR autoriseren van uitslagen KPB VIR telefonisch consult

3 3

Interpretatie en autorisatie van uitslagen Overleg met aanvragers over bijzondere uitslagen en uitslagen die direct klinisch handelen vereisen

Toetsing

Voorschriften en verwijzing naar regelgeving

inzicht in methode van aanpak bij invoeren van nieuwe diagnostische testen Begrip en toepassing van kwaliteitssysteem en accreditatie Kennis van frequent voorkomende virale ziektebeelden in de algemene bevolking Kennis van virale ziektebeelden en behandeling in specifieke patiëntengroepen zoals HIV- en transplantatie patiënten en patiënten na buitenland bezoek Beoordelen aanvragen onderzoek op klinische relevantie en volledigheid Overleg over uit te voeren diagnostiek met aanvragers bij onduidelijkheden en ernstige ziektebeelden


3


18

Applicatie-periode

Algemene competenties

Inzicht in organisatie ziekenhuis Kennis van nationale afspraken ten aanzien van surveillance en preventie van virale infecties Inzicht in de organisatie van de openbare gezondheidszorg in Nederland ten aanzien van infectieziektebestrijding (zie ook module public health) Goede communicatie met collegae en analisten Afstemmen werkzaamheden met analisten Collegiale samenwerking Op adequate wijze feedback geven aan medewerkers Kritische beoordeling relevante literatuur mbt diagnostisch onderzoek Kennis van veiligheidsvoorschriften en Arbo-Milieu regels Inzicht in logistieke processen en voorraadbeheer Kennis van functie en taakverdeling binnen het laboratorium Efficiënte organisatie van werkzaamheden Tijdig inroepen van supervisie Kennis van didactische vaardigheden Begeleiden geneeskunde studenten Beoordeling klinische relevantie van diagnostiek Interpretatie resultaten van diagnostiek Autorisatie van uitslagen Uitleg over systematiek van de diagnostiek en de verschillende diagnostische methoden aan aanvragers Supervisie uitvoering diagnostiek Consulten: zie thema Consulten en Infectieziekten Melding van infectieziekten aan GGD Doelmatig handelen bij microbiologische accidenten in het laboratorium

CAT diagnostiek Refereren op klinische bespreking 4/jaar 360° feedback MSF

Website LCI

Werkbespreking Stafoverleg diagnostiek

Brandpreventietraining UMCU

5 5 5 5

Beoordelen aanvragen voor diagnostisch onderzoek Autorisatie van uitslagen Twee wekelijkse virologie bespreking infectieziekten Participatie patiëntenbesprekingen longtransplantaties, IC-MDO, haematologie

KPB VIR pre-analyse KPB VIR telefonisch consult

5 5 Infectieziektenwet

Kostenbewust met laboratoriummiddelen omgaan Initieren van verbeteracties ten aanzien van organisatie en primair proces Oppakken en bespreekbaar maken van problemen




19

8 Infectiepreventie en Ziekenhuishygiëne (ZHIP) De module ZHIP kan in zijn geheel doorlopen worden in het UMCU of deels in het UMCU en deels in het AZH. Gedurende drie aaneengesloten maanden wordt de stage bij de onderafdeling ZHIP doorlopen. In de applicatieperiode komen een aantal leerdoelen wederom aan bod. Zie voor een uitgebreide beschrijving van de stage bijlage 11. Hierin is ook de supervisie opgenomen.

WK

BN

8

Toetsing

Infectiepreventiebeleid ziekenhuis

Jaarlijkse kennistoets

Infectieregistratie projecten ZHIP PREZIES, EARSS, ISIS-AR Samenwerking met dienstdoende hygienist en artsmicrobioloog ZHIP

Cursus Epidemiologie (bv SHEA)

5

Actief betrokken bij preventie van nosocomiale infecties en outbreakmanagement

4

Surveillancemethoden Wet- en regelgeving op het gebied van infectiepreventie

4 5

CBO-, WIP, CIB richtlijnen, locale registratieprojecten WIP, IGZ, SWAB, GR Film "OK" Luchtbeheersplan Richtlijnen hygiene maatregelen bij invasieve en niet invasieve ingrepen

Opstellen en implementeren infectiepreventiebeleid

5

Zelfstandig uitzoeken van beleidsvraagstuk Opstellen (deel) beleid of protocol

Inzicht in werkzaamheden hygienist

5 3 3

Dienstoverdracht ZHIP Werkbesprekingen ZHIP hele periode Programma Hygiene autoriseren Legionella beheersplan, luchtbeheersplan etc

Kwaliteitskweken zoals van water, dialyse, omgeving, bereidingen apotheek, en kwaliteitsnormen

4


Methoden van infectiepreventie en outbreakmanagement

Procedures hygiene maatregelen bij invasieve en niet invasieve ingrepen

Medische competenties

Stage ZHIP 3 mnd

1

Leerdoelen Infectiepreventie en ziekenhuisinfecties

Korte bondige verslaglegging casus/incident/uitbraak

3

Isolatieprocedures Isolatieprocedures en toepassing Verspreidingsmechanismen van micro-organismen Inzicht in consequenties isolatiemaatregelen Meldingen infectieziektenwet aan GGD

5

Methoden voor sterilisatie, desinfectie, afvalverwerking Procedures reiniging en desinfectie van instrumentarium

3


Deelname commissies: IPC, water, dialyse etc Presentatie casus/uitbraak in IPC Isolatierichtlijnen Infectiepreventiebeleid ziekenhuis Beantwoorden dagelijks consulten hygiene Samenwerking met dienstdoende hygienist Participatie in contactonderzoek

KPB ZHIP IPC

KPB ZHIP consulten

Beantwoorden dagelijks consulten hygiene Endoscopie-beheersplan, richtlijnen reiniging en desinfectie. Deelname scopen-commissie Regionaal Opleidingsplan Medische Microbiologie

20

WK

Leerdoelen

BN

Verwerking van ziekenhuisafval en infectieus materiaal Advisering afdelingen in zake sterilisatie en desinfectie Veilgheid orale en parenterale voeding

applicatieperiode

algemene competenties

10

Veiligheid en hygiene op het werk (Inter)nationale regelgeving voor vervoer (mogelijk) infectieus materiaal


Toetsing

Bezoek (poli) klinische afdeling voor advisering HAACP 3

Voorschriften kwaliteitssysteem Arbobesluit, biologische agentia NVMM richtlijn veilg werken

Prikaccidentenprocedure Vaccinatiebeleid medewerkers

Pikaccidentenbeleid Deelname BSL-3 commissie Deelname overleg ZHIP-AMD

Organisatie en doelstellingen van de afdeling ZHIP Voorzitten interne bespreking algemeen beleid Goede communicatie in het ziekenhuis en met collegae Samenwerking hygiënisten Samenwerking medewerkers in het ziekenhuis

Beleidsplan en jaarplan ZHIP Werkoverleg ZHIP

KPB ZHIP voorzitten werkoverleg 360˚C feedback (MSF)

Kennis van organisatie ziekenhuis Inzicht in interactie ZHIP en laboratorium Afwegen van belangen bij te nemen beheersmaatregelenafweging Vetrouwelijkheid uitbraken en incidenten en inzicht in situaties waarbij RvB of GGD op de hoogte wordt gesteld Actief betrokken bij preventie van nosocomiale infecties (Mede) oplossen van crisissituaties/outbreaks Gericht informeren ZHIP bij besmettingsgevaar Interpretatie resultaten hygiënekweken Afhandeling prikaccidenten

5 4 5 5 5

Participatie outbreakmanagement Autoriseren uitslagen en inlichten ZHIP op indicatie Autoriseren hygiënekweken

Communiceert met hyiënisten, collegae, verpleegkundigen Rapportage van complicatiebespreking Samenwerking GGD bij incidenten Samenwerking met hygiënist bij uitbraken en isolatieprocedures Afwegen van belangen bij te nemen beheersmaatregelen Actieve inbreng in ziekenhuis infectie commissie

Presentatie casus/uitbraak in IPC

KPB ZHIP IPC



21

9 Wetenschappelijk onderzoek


Het streven van de Medische Microbiologie in de OOR-Utrecht is om de AIOS een promotietraject aan te bieden, waarbij een aantal jaren extra onderzoek gedaan wordt in een AGIKO-constructie of met een andere vorm van financiering. Binnen de opleidingstijd is een periode van negen maanden en eventueel een extra periode van vier maanden verdieping beschikbaar voor het onderzoek. Idealiter is een groot gedeelte van het onderzoek al verricht voor aanvang van de opleiding. In alle opleidingsinrichtingen in de OOR Utrecht worden AIOS in de gelegenheid gesteld onderzoek te doen. Voor het wetenschappelijk onderzoek en de verschillende onderzoeksgroepen in het UMCU wordt verwezen naar de website van de Medische Microbiologie UMCU: http://www.umcutrecht.nl/subsite/medischemicrobiologie. Binnen het UMCU vallen de AIOS ook onder de onderzoeksschool Infection and Immunity van UMCU/Universiteit Utrecht: http://www.eijkmans chool.org/index.php. Zie voor meer informatie ook bijlage 12. Leerdoelen


Toetsing

Opzetten van een onderzoeksprotocol Praktische uitvoering van onderzoek Analyse en bewerking van resultaten Adequate uitleg van (eigen) wetenschappelijke resultaten Kritische beoordeling onderzoeksmethoden, resultaten en klinische relevantie Adequate wetenschappelijke voordracht eigen resultaten

Uitvoering van wetenschappelijk onderzoek onder begeleiding van een staflid/copromotor Research-werkbesprekingen, conferentie afdeling


Adequate wetenschappelijke verslaglegging van resultaten Adequaat overleg en afstemming met betrokken auteurs Collegiale samenwerking met andere onderzoekers en analisten Timemanagement van uitvoering onderzoek Nauwgezette verslaglegging van experimenten in labjournaals Timemanagement van schrijven van artikel Is op de hoogte van richtlijnen voor integer wetenschappelijk onderzoek

KPB WO CAT 2x Presentatie onderzoek in werkbesprekingen, research-colloquium, congres Publicatie van resultaten in peer-reviewed tijdschrift

KPB WO Voordracht KPB WO Publicatie




22

10 Consulten en infectieziekten

Medisch handelen

In de applicatieperiode worden twaalf maanden besteed aan de module Infectiologie en intercollegiale consulten. Daarnaast wordt in de OOR Utrecht een gedeelte van de tijd die in het landelijk opleidingsplan HOMM ingeroosterd is voor Parasitologie en Mycologie, opgenomen in de applicatieperiode. Acht tot negen maanden van deze applicatieperiode wordt in het UMCU doorlopen en de rest in het AZH of het DIAK (zie opleidingsschema op pag.12). De eerste periode kan plaatsvinden in een van de drie opleidingsinrichtingen. Voor aanvang van de stage in het UMCU volgen AIOS de interne cursus Capita Selecta Antibiotica (individueel cursorisch onderwijs). Afstemming over bereikt niveau na het doorlopen van een periode vindt op individueel niveau van de AIOS plaats tussen de opleiders. Een gedetailleerde beschrijving waarin ook de supervisie tijdens de stage is opgenomen, is opgenomen in bijlage 13.

Leerdoelen

BN


Toetsing

Kennis van pathogenese, symptomatologie, diagnostiek, behandeling en preventie van infectieziekten (Bacteriologie, Virologie, Parasitologie, Mycologie)

3-4

Interne cursus UMCU 8 dagen: Capita Selecta Antibiotica

Jaarlijkse kennistoets CAT 2/jaar

Kritische interpretatie resultaten van laboratoriumdiagnostiek en ander aanvullend onderzoek

3-5

Autorisatie van uitslagen en supervisie laboratoriumdiagnostiek

KPB I&C autoriseren van uitslagen

Reageert adequaat op belangrijke signalen vanuit laboratorium/kliniek

3-5

Verworven kennis en ervaring toepassen bij consultatie betreffende werken differentiaaldiagnose en daaruit volgende diagnostiek en behandeling. Het toepassingsgebied hiervoor betreft verschillende patiëntencategorieën. Hiervoor wordt verwezen naar het logboek onderdeel 5 en opgenomen addendum (blz. 86)

3-4

Opstellen van adequate differentiaal diagnose, zowel op syndromaalals microbiologisch niveau waarbij kennis van virologie, bacteriologie, parasitologie en mycologie geïntegreerd is. Maken van gerichte samenvatting van anamnese en lichamelijk onderzoek Goede follow-up van patiënten bijhouden

3-4

Actieve telefonische benadering aanvragers n.a.v. resultaten diagnostiek Uitvoering van consultfunctie voor alle aandachtsgebieden (clusters) door bemensen van bijbehorende clusterseinen. In UMCU ligt de nadruk op Bacteriologie, Mycologie, Parasitologie voor tertiaire zorg. In AZH en DIAK ligt de nadruk op consultatie betreffende het hele vakgebied inclusief de virologie, ook voor de eerstelijnszorg. Aansturen gerichte diagnostiek n.a.v. consultatie

Verrichten van consulten en supervisie over de diagnostiek in avond en weekenddiensten Is op de hoogte van vigerende richtlijnen en kan deze toepassen

3-4


KPB-I&C telefonisch consult

3-4 3-5

3-4

Interne Richtlijnen voor gebruik antimicrobiële geneesmiddelen (antibioticumboekje) Richtlijnen SWAB, NVMM, LCI, IDSA


23


Leerdoelen


Toetsing

Korte, gestructureerde verslaglegging van consulten en follow-up van patiënten in consultregistratiesysteem

Consultregistratie

KPB I&C nabespreken consulten

Adequate presentatie van casus in de overdracht Adequate presentatie van casus aan collegae van andere specialismen

Weekenddienst en dagelijkse overdracht 2-wekelijkse presentatie casus in patiëntenbespreking/refereerbijeenkomst

KPB I&C weekend dienst KPB-I&C klinische casus

Interactief in multi-disciplinair overleg

Patiëntenbesprekingen (zie lijst) Stafbespreking/Labbespreking Participatie in AB-commissie

KPB I&C MDO KPB I&C labrondje

Werkoverleg analisten

360˚C feedback (MSF)

Faciliteert effectieve informatie overdracht van en naar laboratorium Bouwt effectieve relaties op met aanvragers en analisten Overlegt adequaat en tijdig met supervisor Communiceert adequaat onder stress Goede samenwerking met collegae en analisten Goede prioritering en afhandeling van consulten Kent de relevante wettelijke bepaling en daaruit voort vloeiende meldingen aan de GGD Kent de grenzen van eigen competentie Gaat vertrouwelijk met patiënteninformatie om

BN

Infectieziektenwet




24

11 Openbare gezondheidszorg Gedurende de applicatieperiode in het UMCU of AZH wordt het equivalent van twee maanden aan Openbare Gezondheidszorg besteed. Dit hoeft niet een aaneengesloten periode te zijn. Hierin is een GGD-stage opgenomen van twee weken. De verwachting is dat voor deze stage ook opleidingsactiviteiten binnen het RIVM beschikbaar worden gesteld in de loop van 2011. Leerdoelen


Medisch handelen

Is op de hoogte en kan advies geven over het Nederlandse rijksvaccinatieprogramma

BN 4


Toetsing

RIVM-stage 1 week - 2 mnd optioneel


Is op de hoogte en kan advies geven over geregistreerde vaccins

4

Rijksvaccinatieprogramma, GGD-reizigersadvies

Heeft ervaring opgedaan in een instituut voor openbare gezondheidszorg

4

GGD-stage 10 dagdelen

Heeft inzicht in de tuberculosebestrijding in NL

4

Bijwonen van 2 spreekuren van GGD-arts en informatie over organisatie Dagdienst sociaalverpleegkundige TB bestrijding

Communicatie met collegae, medisch en andere specialisten, gemeentelijke instanties, inhoudelijk, collegiaal met begrip voor onderlinge verhoudingen Interactief in multi-disciplinair overleg Kent de gehanteerde algemene begrippen in epidemie en uitbraakbestrijding

Overleg met GGD e.a. in geval van een uitbraak GGD-overleg met artsen-microbioloog bijwonen Protocollen en draaiboeken GGD, LCI, RIVM

Kent en kan omgaan met epidemiologische methoden Kent de belangrijkste infectieziekten surveillance systemen en het belang van signalering Kent de bijzondere positie van microbiologische laboratoria en relatie met o.a. CIB/LCI/GGD Kennis van het wettelijk kader van infectieziektebestrijding Is op de hoogte van de indeling van meldingsplichtige ziekten volgens de Wet publieke gezondheid en kent de daarbij horende procedures

ISIS-AR, Nethmap RIVM introductiedag Participatie WOGIZ Participatie in public health activiteit zoals uitbraak, contactonderzoek, opzetten protocollen in applicatieperiode




25

12 Laboratoriummanagement


Gedurende de leerperiode, maar voornamelijk tijdens de applicatieperiode, wordt aandacht besteed aan het onderdeel Management van een laboratorium. Een belangrijk onderdeel vormt de verplichte NVMM management cursus waarbinnen vele opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd. Verwacht wordt van de AIOS dat hij zich actief inspant om zich deze vaardigheden eigen te maken, door het actief benaderen van stafleden met management taken en in deze taken te participeren. Leerdoelen


Toetsing

Kan leiding geven Kan onderhandelen en bemiddelen bij conflicten Heeft kennis van "verandermanagement" Stelt zich collegiaal op, kan samenwerken Kan situaties inschatten en passende besluiten nemen Kan effectief aan een vergadering deelnemen Heeft inzicht verworven in een begroting van een ( deel van) MML Heeft inzicht in de wijze van financiering van een MML Heeft inzicht in globale financiering van het ziekenhuis Kan een kostprijs berekening maken

Cursus management NVMM 5 dagen Afhandeling MIP-meldingen/klachten Stafvergaderingen bijwonen in applicatieperiode Labbesprekingen bijwonen in applicatieperiode Participatie in opstellen managementreview afdeling Training extern in vergadertechnieken Participatie begrotingsronde afdeling Bezoek aan laboratorium tijdens cursus NVMM

Opdrachten en presentaties cursus management NVMM

Heeft inzicht in de PDCA-cyclus jaarplan, kwartaalrapportages en managementreview/jaarverslag van een afdeling Heeft inzicht in een wervings- en selectieprocedure Heeft inzicht in de cyclus van plannings- en beoordelingsgesprekken van personeel

Opstellen persoonlijk ontwikkelingsplan

Participatie in jaarlijkse kostprijsberekening verrichtingen Participatie in opstellen jaarplan en management Participatie in een sollicitatiecommissie Participatie planningsgesprek Opstellen eigen persoonlijk opleidingsplan

Heeft inzicht in het proces van opstellen en indienen van functiebeschrijvingen



26

Bacteriologie Cito-programma en inzetten Preparatentoets Stammentoets Zelfstandig afwerken programma Mycologie Nabespreken van uitwerking casus Preparatentoets Stammentoets Voorzitten mycologiebespreking Parasitologie Nabespreken van uitwerking status Preparatentoets Verwerken TFT-monsters Voorzitten parasitologiebespreking Virologie Laboratoriumdiagnostiek (analyse) Autorisatie van uitslagen (post-analyse) Beoordeling onderzoeksaanvragen (pre-analyse) Telefonisch consult Infectiepreventie en Ziekenhuishygiëne Bespreken casus/incident/uitbraak in IPC Consulten Voorzitten overleg Wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijke publicatie Wetenschappelijke voordracht of CAT Consulten en infectieziekten Autoriseren van uitslagen (Weekend-)dienst Nabespreken klinische casus met follow-up Labrondje Multidisciplinair overleg Nabespreken van consultverslagen Telefonisch consult

27

Professionaliteit

Maatschappelijk handelen

Organisatie

Samenwerking

Kennis en wetenschap

Communicatie

KPB's

Medisch handelen

13 Toetsmatrix

Bijlage 1 Opleidingsgroep UMCU Artsen-microbioloog: Dr. A.J.L. Weersink Prof. Dr. J. Verhoef Prof. Dr. M.J.M. Bonten Dr. M.R. Visser Dr. A. Fleer Dr. C.H.E. Boel Dr. P.J. Haas Dr. J.T. van der Bruggen Dr. M.B. Ekkelenkamp Dr. M.A. Leverstein Dr. A.M.J. Wensing Drs. F. Verduyn-Lunel Dr. A. van ’t Veen Dr. A. Troelstra Drs. M.P.D. Deege

Aandachtsgebied Bacteriologie, opleider Med. Microbiologie, plv opleider Med. Microbiologie, afdelingshoofd Bacteriologie/ onderwijs Bacteriologie Bacteriologie, onderafdelingshoofd Bacteriologie/ Parasitologie/ Mycologie Bacteriologie/ Mycologie Bacteriologie/Mycobacteriën Bacteriologie/ ISIS-RIVM Virologie Virologie Virologie Hygiëne en Infectiepreventie SALTRO en Bacteriologie

fte 0.8 0.2 1 0.6 1 1 1 0.9 1 0,7 1 1 0.8 0.7 0.8

Niet medici: Dr. A.M. van Loon Virologie, onderafdelingshoofd Prof. Dr. J.A.G. van Strijp Experimentele Bacteriologie Dr. H. Kusters Moleculaire Microbiologie/ Bacteriologie Dr. A.C. Fluit Moleculaire Microbiologie

1 1 1 1

Prof. Dr. E.J.H.E Wiertz Dr. M. Ressing Dr. M. Nijhuis Dr. R. Schuurman Dr. G.J. Boland Dr. J.D.F. de Groot Dr. F.E.J. Coenjaerts Dr. C.P M van Kessel Dr. R.J.L. Willems

1 1 0.6 0.9 0.6 0.6 1 1 1

Experimentele Virologie Experimentele Virologie Experimentele Virologie Moleculaire Microbiologie/ Virologie Immunoloog/ Virologie Moleculaire Microbiologie/Virologie Moleculaire Microbiologie/Virologie Experimentele Bacteriologie Moleculaire Microbiologie

Taken en verantwoordelijkheden in het kader van de opleiding Opleider en plaatsvervangend opleider zijn verantwoordelijk voor alle taken en verantwoordelijkheden die voortkomen uit het kaderbesluit CCMS. De opleider is o.a. verantwoordelijk voor: • aanvragen en coördinatie van de opleidingsvisitatie • aannemen van AIOS en coördinatie van sollicitatieprocedure gezamenlijk met opleiders van AZH, DIAK en aantal stafleden • implementeren van het nieuwe opleidingscurriculum • ontwikkelen en implementeren van nieuwe kwaliteitsinstrumenten • bewaking van de voortgang in kwaliteitsverbetering van de opleiding • houden van opleidingsvergaderingen • monitoren en bijhouden van de voortgang in de opleiding en wetenschappelijk onderzoek van de individuele AIOS door voortgangs- en beoordelingsgesprekken en het bespreken van de portfolio’s van de AIOS De plaatsvervangend opleider coördineert, begeleidt en geeft maandelijks cursorisch onderwijs en vervangt de opleider in alle taken, in geval van langdurige afwezigheid. De gehele opleidingsgroep is verantwoordelijk voor het dagelijks opleiden van de AIOS.

Alle artsen-microbioloog superviseren dagelijkse de AIOS voor diagnostiek en consulten wanneer zij ingeroosterd zijn voor hun klinische taken (zie onderdeel supervisie bij de werkbeschrijving van de modules). Daarnaast zijn aandachtsgebieden betreffende vakgebied en patiëntencategorieën vastgelegd in het kwaliteitssysteem. Een AIOS kan altijd een beroep doen op het betreffende staflid. Specifieke verantwoordelijkheden van stafleden betreffen de supervisie over de voortgang van de modules: Bacteriologie labstage Dr. A.J.L. Weersink Virologiestage Dr. A. van t Veen Ziekenhuishygiëne en infectiepreventie Dr. A. Troelstra Parasitologie Dr. P.J. Haas Mycologie Dr. P.J. Haas Consulten en infectieziekten Dr. A.J.L. Weersink, Dr. M.B. Ekkelenkamp LOTX en CF Dr. M.B. Ekkelenkamp Orthopedie Dr. A. Fleer, Dr. M.B. Ekkelenkamp Haematologie Dr. J.T. van der Bruggen en Dr. P.J. Haas IC Dr. P.J. Haas en Dr. C.H.E. Boel WKZ Dr. J.T. van der Bruggen en Dr. A. Fleer Onderwijs Capita Selecta bacteriologie Dr. M.R. Visser Laboratoriummanagement Dr. A.J.L. Weersink Openbare gezondheidszorg Dr. A.J.L. Weersink Wetenschappelijk onderzoek Prof. Dr. M. Bonten Prof. Dr. J. van Strijp Prof. Dr. E.J.H.E. Wiertz

Opleidingsgroep Diakonessenhuis Artsen-microbioloog: Dr. S. Thijsen Dr. R. Diepersloot Drs. J. Kaan

opleider plaatsvervangend opleider

fte 1 1

Medisch immunoloog Dr. A.J. van Houte

1

Medisch Moleculair Microbioloog Dr. E. van Hannen

1

Opleidingsgroep St Antoniusziekenhuis Zie lokaal opleidingsplan AZH

29

Bijlage 2 Voortgang en beoordeling De AIOS stelt met de opleider een individueel opleidingschema vast bij aanvang van de opleiding. Planning- en evaluatiegesprekken per module Bij aanvang van iedere module bespreekt de directe supervisor van de stage met de AIOS de leerdoelen en opleidingsactiviteiten van de module aan de hand van: • het opleidingsplan (zie hoofdstuk 3-13) en lijst van besprekingen (Bijlage 4) • de werkbeschrijving van de stage (bijlagen 7-13) • het persoonlijk opleidingsplan (POP) van de AIOS Halverwege en aan het eind van de module volgt een evaluatiegesprek waarin besproken wordt welke leerdoelen bereikt zijn, onder andere aan de hand van verrichte KPB’s en aan welke onderdelen nog aandacht dient te worden besteed. De AIOS geeft hierbij ook feedback op de inrichting en het verloop van de stage aan de supervisor. Aan de hand van de gesprekken stelt de AIOS zelf zijn POP bij en neemt dit op in zijn portfolio. Voortgangs- en beoordelingsgesprekken Met de opleider worden voortgangs- en beoordelingsgesprekken gevoerd zoals vastgelegd in het Kaderbesluit CCMS. De AIOS en opleider zijn beiden verantwoordelijk voor het agenderen van de gesprekken. Het doel van deze gesprekken is: • reflectie door de AIOS op zijn functioneren met aandacht voor de verschillende competenties zoals genoemd op de themakaarten in HOMM (wat gaat goed en wat kan beter) • voortgang bewaken en inventariseren waar nog onvoldoende aandacht aan besteed is (onder andere met behulp van het logboek, Opleidingsplan, POP en Multi Source Feedback) • bespreken van verbeterpunten, aangeleverd door de AIOS en de opleider • bespreken of er problemen zijn die een voortzetting van de opleiding belemmeren (zie Kaderbesluit CCMS) (geschiktheidsbeoordeling) Voortgangsgesprekken worden in het 1e jaar van de opleiding elk kwartaal gevoerd, daarna halfjaarlijks. Jaarlijks wordt hieraan tevens een geschiktheidsbeoordeling gekoppeld. De eindbeoordeling vindt plaats drie maanden voor de einddatum van de opleiding. Gebruik portfolio en formulieren Bij het gesprek wordt gebruik gemaakt van het portfolio en de standaardformulieren van de MSRC, zie http://knmg.artsennet.nl/Opleiding-en-Registratie/Opleiding/medisch-specialist3.htm. De AIOS geeft zijn portfolio een aantal dagen voor het gesprek ter inzage aan de opleider. Alle voortgangsgesprekken met de opleider worden schriftelijk vastgelegd op zogenaamde “voortgangsgespreksformulieren” en bij de evaluatie van de modules door de superviserend arts-microbioloog. De opleider gebruikt de beoordelingsformulieren voor de jaarlijkse beoordelingen. Voor de eindbeoordeling wordt formulier C ingevuld en dit wordt opgestuurd naar de MSRC. De AIOS draagt zelf zorg voor de aanwezigheid van de formulieren. Overdrachtsdocument Bij overgang naar een andere instelling binnen de OOR wordt voor de collega opleider een kort voortgangsverslag opgesteld naar aanleiding van de gevoerde evaluatie- en voortgangsgesprekken.

30

Bijlage 3 Verantwoordelijkheden en bevoegdheden AIOS en supervisor Opleidingsreglement De verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor AIOS in het UMCU zijn vastgelegd door de Raad van Bestuur in het Opleidingsreglement, gebaseerd op de Modelinstructie arts al dan niet in opleiding tot (medisch) specialist werkzaam in ziekenhuizen . Deze instructie en de wet BIG zijn als uitgangspunten genomen om voor de opleiding Medische Microbiologie een beter passende beschrijving te geven van de diverse verantwoordelijkheden. Wettelijk kader (wet BIG) In het kader van de wet BIG kan de supervisor als opdrachtgever en de AIOS als opdrachtnemer gezien worden. De AIOS is bevoegd tot het verrichten van voorbehouden handelingen in de geneeskunst en als zodanig draagt hij een eigen medische verantwoordelijkheid. Echter, de AIOS moet niet alleen bevoegd zijn, maar ook bekwaam. De supervisor en de AIOS dragen beide een verantwoordelijkheid tot het beoordelen van de bekwaamheid. De supervisor is medeverantwoordelijk voor het totale medische beleid bij een consult, waaronder diagnose, behandelplan en indicatiestelling. Verantwoordelijkheden AIOS: • uitvoeren consulten, waaronder het vergaren van relevante informatie behoort van behandeld arts en laboratoriumuitslagen • verslaglegging van consulten in consultregistratiesysteem • bespreken consulten met supervisor en de bespreking vastleggen in consultregistratiesysteem in geval van beslismomenten • onverwijld op de hoogte brengen van supervisor en daartoe aangewezen organen in geval van incident of calamiteit • inschatten eigen bekwaamheid: bij twijfel casus tenminste bespreken met supervisor, eventueel het niet aanvaarden van de opdracht • mate van bekwaamheid halfjaarlijks registeren in portfolio en met gebruik van het logboek als leidraad • hanteren professionele standaard (Wet BIG 1993, WGBO 1995): in beginsel volgen van specifieke gedragsregels, standaarden en richtlijnen: vigerende modelinstructie AIOS, NVMM, WIP, SWAB richtlijnen, afdelingsgebonden SOPs, UMCU richtlijn ‘Supervisie en begeleiding tijdens de opleiding’, infectiepreventie protocollen UMCU, richtlijnen voor het gebruik van antimicrobiële middelen UMCU • bij voorwachtdienst: gedurende gehele dienst is de AIOS bereikbaar en kan indien nodig binnen 45 min in het ziekenhuis zijn • bij achterwachtdienst: gedurende gehele dienst is de AIOS bereikbaar en komt alleen in het ziekenhuis volgens afspraak voor autorisatie van kweken, consulten kunnen van uit huis verricht worden • veilig werken op de laboratoria conform de procedures zoals beschreven in het kwaliteitssysteem van de afdeling en de richtlijn “Veilig werken met micro-organismen, parasieten en cellen in laboratoria en andere werkruimten”, uitgebracht door de NVvM Verantwoordelijkheid supervisor: • begeleiding van AIOS dient zodanig te zijn dat er sprake is van overdracht van kennis en ervaring, alsook van bewaking van kwaliteit

31

• • • • • • •

op de hoogte blijven van toestand van patiënten waarbij AIOS betrokken is, afhankelijk van de toestand van de patiënt en de bekwaamheid van de AIOS middels vragen aan de AIOS of persoonlijk informatie te vergaren toezien op melding van incident of calamiteit waarbij de AIOS betrokken is inschatten van bekwaamheid aan de hand van ervaring, stadium van opleiding, risico’s verbonden aan betreffende handelen door AIOS bij missen bekwaamheid: supervisor geeft duidelijke aanwijzingen, houdt toezicht of begeleidt handelingen van de AIOS, stelt zich persoonlijk op de hoogte van de situatie toetsen naleving van protocollen en richtlijnen door AIOS tijdens supervisie altijd bereikbaar zijn voor AIOS; in dienst of in overleg kan telefonische begeleiding volstaan medeverantwoordelijkheid voor het totale medische beleid bij een consult

Randvoorwaarden: • frequente afstemming tussen AIOS en supervisor; bekwaamheid evalueren volgens wettelijke verplichtingen • ‘open’ overlegstructuur, die plaats laat voor discussie tussen AIOS en supervisor Concreet betekent dit: De AIOS heeft een eigen medische verantwoordelijkheid en de verantwoordelijkheid om de eigen bekwaamheid in te schatten. Moet overleggen met supervisor en is verantwoordelijk voor het tijdstip waarop dit gebeurd (reguliere vs urgente bespreking). Volgt hierbij richtlijnen over inschatting of iets urgent overlegd moet worden. Draagt relevante informatie over, noteert bevindingen (en eventuele grote bezwaren) in de consultregistratie. Bespreekt de uitgevoerde consulten en adviezen met de supervisor. Indien niet overlegd, terwijl daar wel mogelijkheid toe was, draagt de AIOS in principe alleen de verantwoordelijkheid. De supervisor is verantwoordelijk voor het op reguliere basis inschatten van de bekwaamheid van de dienstdoende AIOS. Verantwoordelijk voor richtlijnen onder welke omstandigheden de AIOS urgent contact op moet nemen. Moet bereikbaar zijn voor overleg (op regulier tijdstip en voor urgente gevallen). Vraagt bij bespreking naar relevante informatie. Geeft afhankelijk van bekwaamheid aanwijzingen of persoonlijke aandacht aan de casus. Toetst bij reguliere bespreking naleving van voorschriften door de AIOS. Na bespreking medeverantwoordelijk voor beleid in betreffende casus. Bij niet naleven van bovenstaande eigen verantwoordelijkheden, toch medeverantwoordelijk voor beleid in betreffende casus.

Richtlijn spoedoverleg Medische Microbiologie In een aantal gevallen dient de supervisor direct op de hoogte gesteld te worden van uitslagen van microbiologisch onderzoek of aangevraagde consultatie: • indien de medische toestand van de patiënt vraagt om onverwijld instellen van adequate therapie • bij resultaten van microbiologisch onderzoek waarbij direct strikte (of respiratoire) isolatiemaatregelen noodzakelijk zijn om verspreiding van het micro-organisme te voorkomen. De infectiepreventie-adviseur dient hierna direct geïnformeerd te worden. Voorbeelden zijn: MRSA, VRE, Mycobacterium tuberculosis, MDR-acinetobacter, VZV, hemorrhagische koorts virussen.

32

Bijlage 4 Overzicht besprekingen UMCU Voor uitgebreide opsomming van alle overlegvormen en de locatie van de bespreking zie: kwaliteitssysteem, Bacteriologie: BALIJST/074 en BMLIJST/024, Virologie: VIR-fo-0035 Dag Dagelijks 13.30 – 14.00 14.00 – 15.00 Maandag 08.30 – 09.30 09.00 - 10.00 09.30 - 10.00 12.00 - 13.00 11.30 – 13.00 12.45 - 13.30 14.15 - 15.00 15.30 – 16.30 16.45 - 17.30 Dinsdag 09.00 - 10.00 10.15 – 11.15 11.30 – 12.30 12.30 - 13.00 14.15 - 15.00 Woensdag 12.30-13.00 Donderdag 08.30 - 10.00 12.00 - 13.30 10.00 - 12.00 10.00 - 10.30 10.15 – 11.00 10.15 - 11.00 12.30 – 13.30 14.30 - 16.00 15.00 – 16.00 Vrijdag 11.00 – 12.00

Bespreking Laboratoriumrondje Bacteriologie IC AZU multidisciplinair overleg Werkbespreking analisten sectie Virologie kweek (twee wekelijks) Infectieziekten WKZ Overdracht weekenddienst en rapport Virologie Overdracht Weekenddienst en dagelijks rapport Microbiologie/Infectieziekten Stafoverleg diagnostiek Virologie (twee wekelijks) CF bespreking Infectieziekten Neonatologie WKZ Researchmeeting afdeling, colloquium door promovendi (twee wekelijks) Orthopedie patiëntenbespreking Hematologie patiëntenbespreking AZU Laboverleg Diagnostiek Bacteriologie, 1/maand Werkbespreking analisten Virologie sectie Serologie en Moleculaire diagnostiek Overdracht/dagelijks rapport Microbiologie/Infectieziekten Infectieziekten Pelikaan ICU WKZ Overdracht/dagelijks rapport Microbiologie/Infectieziekten Refereren, Klinische Patiëntenbespreking en Overdracht Infectieziekten/ microbiologie Hygiëne overleg (maandelijks) Rondgang over afdelingen WKZ Infectieziekten/microbiologie Puntjeskoffie research (verjaardagen, aankondigingen, voorstellen nieuwe werknemers) Werkbespreking analisten (Bacteriologie wekelijks, Virologie twee wekelijks) LOTX bespreking Virologiebespreking (HIV e.a) Virologie/Infectieziekten Infectieziektenbespreking Giraf Hemat/ Immuno/ Onco/ BMT/ SCT Virologie Researchbespreking Hematologiebespreking patiënten met infectieziekten Overdracht/dagelijks rapport Microbiologie/Infectieziekten

33

Overzicht besprekingen DIAK Frequentie Locatie Dagelijks IC-bespreking Diakonessenhuis 6x per jaar Infectiecommissie Diakonessenhuis Wekelijks

Wekelijks 2x per jaar 2x per jaar

Interne Geneeskunde bespreking Kinderbespreking Diakonessenhuis Werkgroep OostWest WMDI

Deelnemers Dienstdoend arts-microbioloog, intensivisten, apotheker, artsassistent chirurgie, evt. andere behandelaren Arts-microbioloog, ziekenhuishygiënist, Raad van Bestuur, medisch specialisten, vertegenwoordigers van diverse geledingen Internisten, artsen-microbioloog, medisch immunoloog

Artsen-microbioloog, kinderartsen Artsen-microbioloog Artsen-microbioloog en moleculair biologen

Overzicht besprekingen AZH Zie lokaal opleidingsplan AZH

34

Bijlage 5 Cursorisch onderwijs Maandelijks cursorisch onderwijs OOR Er is structureel cursorisch onderwijs voor alle AIOS microbiologie in opleiding binnen de OOR op de eerste maandagmiddag van de maand van 13.30-17.00 uur. Hierin worden verschillende microbiologische onderwerpen besproken, maar ook kan hierin een andere cursus of workshop gepland worden, gericht op andere competenties. Praktische indeling van het cursorisch onderwijs bestaat uit een of meerder stafleden die een interactief college houden over een bepaald onderwerp. Daarna worden, aan de hand van een casus die door drie AIOS is voorbereid, alle aspecten van de microbiologie, pathogenese, epidemiologie, klinische presentaties, differentiaal diagnose, diagnostiek, behandeling en richtlijnen, op een interactieve manier doorgenomen. Landelijke cursussen Er wordt gebruik gemaakt van landelijk georganiseerde cursussen op het gebied van de: Parasitologie (verplicht gesteld, 2 weken); Mycologie (verplicht gesteld, 2 weken); Management (NVMM, verplicht gesteld), Anaeroben (facultatief); Infectiepreventie en epidemiologie (SHEA, facultatief); Opnebare gezondheidszorg i.o. (RIVM; verplicht gesteld 1 week) Virologie en infectieserologie (facultatief). Onderwijs op lokatie UMCU • elke donderdag van 8.30-10.00 uur is er de “refereren en klinische patiëntenbespreking” met alle AIOS in opleiding tot arts-microbioloog (UMCU en DIAK) en internist-infectioloog, alle artsen-microbioloog van de Bacteriologie, Virologie en ZHIP en alle internistinfectiologen, keuzeco's en eventueel gasten. Hierbij worden naast de dienstoverdracht tevens een viertal voordrachten gehouden van de categorieën: - klinische patiëntenbesprekingen waaronder casus pro diagnosis, casus waarbij discussie over te voeren beleid gewenst is, interessante casuistiek, complicatiebespreking, en casus waarbij gevoerde beleid en/of diagnostiek niet optimaal was - referaten/CAT’s over een bepaald klinisch onderwerp, beleidswijzigingen, studies, klinische vraagstellingen etc. • cursus antimicrobiële therapie twee jaarlijks (3 dagen) • blokonderwijs: tijdens de module Bacteriologielabstage UMCU wordt wekelijks cursorisch onderwijs ingepland: “Capita Selecta Bacteriologie; Onderwerpen uit de medische bacteriologie voor de laboratoriumstage”. Er is een vast programma, opgebouwd uit 16 hoofdstukken, de AIOS krijgt ter voorbereiding één dagdeel. Een vast staflid heeft wekelijks twee uur overleg over de stof met de AIOS. In de eerste twee weken van de module Infectiologie en Consulten in het UMCU werkt de AIOS minimaal acht dagen aan een cursus “Capita Selecta Antibiotica”. Er is dagelijkse begeleiding door een vast staflid. • cursorisch onderwijs Parasitologie: een maal per twee jaar wordt gedurende negen maanden elke twee weken anderhalf uur aan de hand van casuistiek de Parasitologie doorgenomen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheden bij de Pathologie om preparaten gezamenlijk te bekijken. Het onderwijs wordt voorbereid door de AIOS en

35

•

• • • • • • • • • • • •

begeleid door de arts-microbioloog met aandachtsgebied parasitologie en de internistinfectioloog met aandachtsgebied tropische ziekten (alle AIOS in opleiding in de OOR nemen hieraan deel) cursorisch onderwijs Mycologie: elke 1e woensdag van de maand bespreekt het staflid Mycologie met een groepje specieel analisten en AIOS de interessante klinische casuïstiek, gediagnosticeerde schimmels evenals de kwaliteitsrondzendingen (alle AIOS in de UMCU stages Bacteriologie en Consulten nemen hier aan deel) cursus Immunologie, Eijkman Graduate School: bij voorkeur te volgen tijdens de onderzoeksstage of keuzestage Evidence Based Medicine: pro-con debatten, UMCU breed, EBM cursus van 2 dagen (verplicht voor alle AIOS, bij voorkeur te volgen in eerste jaar, tenzij men EBM uitgebreid in de studie heeft gehad) discipline overstijgend onderwijs binnen het UMCU: Zie www.umcutrecht.nl/onderwijs/opleidingen/medischevervolgopleidingen Begeleide Intervisie Evidence Based Medicine (EBM) Management I Management II Onderwijsvaardigheden voor de AIOS Patiëntveiligheid Workshop Leren en Werken in Balans Workshop Solliciteren Communicatiemodules: - conflicthantering in de spreekkamer - reflectie en feedback in samenwerking met collega’s - emoties en informatieoverdracht in een slecht nieuwsgesprek - het stellen van de obductie- en donatievraag - lastige gesprekken analyseren en vlottrekken moeilijke consulten - in gesprek met allochtone patiënten

Onderwijs op lokatie Diakonessenhuis AIOS op locatie DIAK participeren waar mogelijk het onderwijs in het UMCU. Daarnaast worden er regionale colloquia wekelijks alternerend in het AZH en het DIAK gehouden. De colloquia bestrijken het hele vakgebied. Maandelijks is er vakgroepoverstijgend onderwijs in het DIAK. Drie maal per jaar wordt er een lezing gegeven in het DIAK door de SWODU (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Diakonessenhuis Utrecht).

Onderwijs op lokatie St Antoniusziekenhuis Zie lokaal opleidingsplan AZH.

36

Bijlage 6 Opleidingsvergaderingen Minimaal vier maal per jaar beleggen AIOS en opleidersgroep van het UMCU, het AZH en respectievelijk het DIAK een opleidingsvergadering (Kaderbesluit CCMS). In de OOR worden in een aantal verschillende overlegmomenten opleidingszaken besproken. Descartesoverleg: Overleg van de opleidingsgroepen UMCU/AZH/DIAK Deelnemers: Artsen-microbioloog UMCU, AZH en DIAK en OOR Utrecht Frequentie: 2x per jaar voorafgaand aan de regionale opleidingsvergadering Overleg Regionale Opleidingscommissie Deelnemers: Opleiders UMCU, AZH, DIAK en twee AIOS Onderwerpen: o.a. afstemming opleidingsschema’s in rooster Frequentie: 2x per jaar voorafgaand aan de regionale opleidingsvergadering en vóór het indienen van wijzingen van schema’s bij MSRC Opleidingsvergadering OOR Deelnemers: Opleidingsgroepen UMCU, AZH, DIAK, tesamen met alle AIOS Frequentie:2x per jaar Opleidingsvergadering lokaal Deelnemers UMCU: Opleider, plaatsvervangend opleider en leden opleidingsgroep UMCU met alle AIOS Frequentie UMCU: om de maand voorafgaand aan cursorisch onderwijs Deelnemers AZH en DIAK: minimaal 2x per jaar met aanwezige AIOS en opleidersgroep ter plekke AIOS overleg Voorafgaand aan maandelijks cursorisch onderwijs met alle AIOS in de OOR

37

Bijlage 7 Werkbeschrijving module bacteriologie UMCU Deze bijlage beschrijft in detail welke activiteiten ondernomen moeten worden voor de leerdoelen zoals opgesomd in de tabellen in Hoofdstuk 4 en conform het onderdeel Bacteriologie in het logboek opgenomen in HOMM. Supervisie Aan het begin van de stage worden leerdoelen, opleidingsactiviteiten en toetsmomenten van de module besproken met de directe supervisor aan de hand van Hoofdstuk 4-6 van het opleidingsplan, de onderstaande werkbeschrijving van de stage en het persoonlijk opleidingsplan (POP) van de AIOS. Halverwege en aan het eind van de module volgt een evaluatiegesprek en worden waarnodig doelen bijgesteld. De AIOS gebruikt het logboek in HOMM om na te gaan welke onderdelen of micro-organismen nog niet aan bod zijn gekomen in de module. Er wordt een kort verslag gemaakt op het “voortgangsgesprekformulier”. De AIOS wordt door de toeziend analist zodanig ingedeeld dat hij tijdens de laboratoriumstage alle programma’s zelfstandig heeft verricht. De dagelijkse praktische begeleiding vindt plaats door een analist. De AIOS confirmeert tijdens de laboratoriumstage de kweken volgens de geldende procedures waarbij de dienstdoende arts-microbioloog autoriseert en terugkoppeling hierover geeft aan de AIOS. Dagelijks is er een laboratoriumronde (labrondje) van de dienstdoende artsmicrobioloog met de AIOS uit de consultenfase en laboratoriumstage. De begeleidend analist bespreekt de voortgang met de superviserend arts-microbioloog. Eventuele problemen tijdens de laboratoriumstage worden door de analist en/of toeziend analist/laboratoriummanager aan de superviserend arts-microbioloog gerapporteerd en aan de opleider. Tijdens de labstage worden de Capita Selecta Bacteriologie voorbereid en wekelijks besproken met dr. M.R. Visser (16 weken). Literatuur • Knecht en Doornbos, Bacteriologie voor laboratorium en kliniek 2. • Voor medialijsten zie lijst mediaroom 005 en 009. • Koneman’s Color Atlas and Textbook of Diagnostic Microbiology. Winn WC et al. • Mutsaers JAEM et al. Bacteriologie voor Laboratorium en Kliniek 1 en 2. • Manual of Clinical Microbiology. Ed Murray PT et al. • website BD media www.bdeurope.com.

38

Werkbeschrijving opleidingsactiviteiten per leerdoel. Voor de planning van werkzaamheden kan onderstaand schema aangehouden worden als richtlijn Week 1-2

Onderdeel bacteriologie schema A Rondje flow laboratorium Uitleg Glims Rondje ARBO en milieu met ACP-analist Afspraak Maarten Visser (onderwijs) Protocollen lezen Meekijken programma in de ochtend Stammen uitwerken in de middag

2-4

A, B, C, M Programma samen met analist aflezen en zelf uitwerken Stammen uitwerken in de middag (Voorbereiding) onderwijs 3 middagen vanaf 15.00 uur B, C, D, E, M Programma aflezen en uitwerken; aflezen eerste week met analist ernaast, daarna alleen waarbij analist nakijkt. Inzetten materialen met focus op pussen/BAL/Weefsels

4-8

8-12

12-24

A. • • • • • • • • • • •

E, F, G, H, I, M Voorbereidingen voorwachtdiensten: cito’s en inzetten pussen/weefsels; orderinvoer! E, G-K, L, M Voorwachtdiensten

Basale laboratoriumvaardigheden en etiquette volgen van BMWI/009: introductie van nieuwe medewerkers en bijbehorende checklist rondje over lab regelen biosafety cursus en BSL-3 autorisatie veiligheid en arbo-milieuzaken, introductie-uurtje door analist met aandachtsgebied arbomilieu hygiëne afvalstromen gebruik LAF kast en biologische materialen indeling van micro-organismen in categorieën kwaliteitssysteem eerste introductie kweekcondities (anaeroob, aeroob, CO2, Temperatuur) Voorschriften: - zie alle voorschriften waarnaar verwezen in BMWI/009 waaronder: - WI 18 Verzamelen en afvoeren afval - WI 21 Veiligheid + bijlage B1DLA01 - PROC 006 Werken met risicodragende chemische stoffen - PROC 30 Calamiteiten Biologische Agentia en gevaarlijke stoffen

39

B. • • • • • •

Ontvangst en verwerking monsters workflow van ontvangst tot resultaat checklist van soorten materiaal belang van juiste etikettering orderinvoer (met nadruk op citomonsters t.b.v. dienst) (meelopen met loketanalist) transport & bewaarcondities (koelkast/stoof) Voorschriften: - PROC 42 Primair proces - WI 1 Acceptatie aanvraag - WI 3 Order invoer en opvragen uitslagen Glims - WI 7 Voorlopige uitslagen - WI 19 Transport

C. Media en inzetten van materiaal • inzicht verkrijgen in de toepassing van (selectieve) media, voor welke micro-organismen en bij welke aanvragen worden de media ingezet • waarop berust het selectieve vermogen • inzetten materiaal (2 maanden, zie lijst 1) • juiste techniek van beënten aanleren • SBA, Choc, Mac, CYE, BBA • MH, MH-NACl, BEA, STA • Chromogene agar • TSA • BHXV, Seleniet

D. Determinatie van bacteriestammen • Zie voor lijst van stammen lijst 2 en voor de praktische uitvoering: inwerkschema praktische vaardigheden determinatie stammen • Basale determinatie technieken: • Gram, katalase, oxidase, coagulase, DNA’se, BEA, STA, Chroom • Stafylokokken: o Staphylococcus aureus, CNS • Streptokokken en enterokokken: o Streptococcus pneumoniae, S. mitis (of andere vergroenende streptokok) o S. pyogenes, Enterococcus faecalis, E. faecium • Enterobacteriaceae en non-fermentatieve gram-negatieve staven: o Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, o Pseudomonas aeruginosa, o Acinetobacter baumanii, Stenotrophomonas maltophilia o Haemophilus Influenzae, Haemophilus parainfluenzae • Gram positieve staven: o Bacillus cereus, Listeria monocytogenes, Lactobacillus sp o Erysipelothrix rusiopathiae o Actinomyces israelii, Nocardia asteroides, o Corynebacterium • Anaeroben (Cursus UMCG is optie): o Bacteroides fragilis o F. nucleatum o Clostridium difficile o Peptostreptococcus sp • Gram negatieve duplococcen: o Neisseria gonorrhoeae o Neisseria meningitidis o Moraxella • Overige micro-organismen:

40

Aerococcus viridans, Staphylococcus schleiferi schleiferi, Staphylococcus schleiferi coagulans Chrysobacterium meningosepticum, Eikenella corodens, Pasteurella multocida, Capnocytophaga canimorsus, Legionella pneumophila, Bordetella pertussis Basale introductie in schimmels en gisten (analist mycologie) o Morfologie en indeling o Aspergillus fumigatus o Candida albicans, C. parapsilosis, C. glabrata o Cryptococcus spp. o o o o

•

•

Voorschriften: - WV 57 maken en fixeren preparaten - WV 10 gram en versterkte gramkleuring - WV 5 katalase - WV 4 oxidase - WV 13 coagulase - WV 1 DNAse - WV 9 BEA - WV 38 STA - WV 39 Chroom

E. Programma’s bacteriologie Elke 2 weken wisselt het programma (analist heeft programma 1ste en 2e week, AIOS de 3e en 4e week). 1ste week: meekijken 2de week: zelf programma doen met analist ernaast 3de week: zelf programma doen met analist controleren Uitwerken zelf doen tot 3 maanden, daarna door analist als het langer dan 45-60 min duurt. • • • • • • • • • • • • • • •

Interne HLI Neuro/patho Dermat/KNO Hemat/CIC/WIC/NIC Chirurgie CF (1 week meekijken) Faeces (1 week, behalve als haematologie al gedaan) TB (1 week meekijken) Bloedkweken (meekijken) Urine (meekijken) GO (meekijken) Parasieten (meekijken) Gram negatieve staven/MRSA (meekijken) Hygiëne (meekijken)

41

F. • • • • • • • • •

Cito diagnostiek Malaria (inclusief interne scholing) BAL Pus en punctaten Liquor VOK/glasvocht Clostridium toxine/ pneumococcen/ Legionella sneltest/ cryptococcen/ bacterieel antigeen in liquor Auramine/ZN (BSL-3 autorisatie!) CFW rondje apparatuur

G. Biosafety cursus • werken onder BSL-3 condities • cursus BSL-3 (Noortje van Maarseveen)

H. Determinatie en resistentie schimmels en gisten • woensdagochtenden 11.00-12.00 werkgroepje schimmels (1x/maand, PJ Haas, P. Dolman) • vrijdagmiddag onderwijs P. Dolman, in overleg • Aspergillus spp. • Penicillium spp. • Zygomyceten: Absidia, Rhizopus, Rhizomucor, and Cunninghamella • Candida albicans/glabrata • Cryptococcus spp. • bij voorkeur mycologie cursus Radboud (2 wk) in bacteriologie labstage UMCU/AZN/DIAK • zie verder werkbeschrijving module Mycologie

•

Parasitologie interne cursus eieren/cysten 1,2,3 interne cursus malaria (zie ook cito’s) positieve preparaten TFT Baermann ELISA Giardia kwaliteitsrondzendingen bij voorkeur cursus Parasitologie (twee weken) in periode van Bacteriologie labstage UMCU/DIAK/AZH zie verder werkbeschrijving module Parasitologie

J. • • • • •

Moleculaire diagnostiek 16S rRNA Nucleïnezuur extractie (ook bij Virologie labstage) Amplificatiesystemen (ook bij Virologie labstage) Massa-spectometrie (Malditof) Typeringstechnieken (AFLP/MLST/PFGE)

I. • • • • • • • •

42

K. • • • • • • • • •

Kwaliteit (zie ook cursus Capita Selecta bacteriologie hfst 13) NEQAS/SKML CCKL richtlijn interne en externe audits, meelopen met audit intern kwaliteitshandboek SOPs IVA KI Management Review voorschriften: - PROC 35 Ideeën, klachten en afwijkingen - PROC 23 Interne audits

L. • • •

Voorwachtdiensten 25 dagen in drie maanden, waarbij de AIOS minimaal tien keer moet zijn opgeroepen bijhouden in portfolio voorschriften: PROC 41 Voorwacht

M. • • • •

Capita Selecta Bacteriologie, cursorisch onderwijs Capita Selecta Bacteriologie, worden gestart in overleg met Dr. M. Visser voor de voorbereiding wordt per hoofdstuk 2x halve middag vanaf 15.00 uur ingepland individueel onderwijs door Dr. M Visser wordt van 15.00-17.00 ingepland Capita Antibiotica en antibioticabeleid, autoriseren van uitslagen in GLIMS vindt plaats in de eerste twee weken van de module Consulten en infectieziekten in de applicatieperiode

Lijst 1: Checklist inzetten materialen BAL Bloedkweken Contactlens/-vloeistof Donormateriaal, steriliteitscontrole Drains/tippen Faeces Hartklep/vaatprothese/gewrichts-/botprothese/pacemaker draden Keeluitstrijken Materiaal van genitale oorsprong Monduitstrijk Neusuitstrijk Liquor (tijdens cito-programma) Oogbiopt/-punctaat/corneaschraapsel (tijdens cito-programma) Ooguitstrijken Ooruitstrijk Pus Rectumuitstrijken Sputum Steriele lichaamsvloeistoffen Urines Weefsels Wonduitstrijken

43

Lijst 2 Stammen voor inwerkprogramma 1. Staphylococcus areus 2. Staphylococcus epidermidis 3. Streptococcus pneumoniae 4. Streptococcus pyogenes (HSC-A) 5. Streptococcus mitis 6. Streptococcus agalactiae (HSC-B) 7. Enterococcus species 8. Escherichia coli 9. Klebsiella pneumoniae 10. Proteus mirabilis 11. Pseudomonas aeruginosa 12. Acinetobacter calcoaceticus 13. Stenotrophomonas maltophilia 14. Haemophilus influenzae 15. Haemophilus parainfluenzae 16. Neisseria gonorrhoeae 17. Neisseria spp 18. Moraxella catarrhalis 19. Corynebacterium spp 20. Candida albicans 21. Candida glabrata Stammenarchief Staphylococcen S. aureus (ATCC 25923 IIB41) CNS (S. epidermidis ATCC 49134 IIB44) Streptococcen/enterococcen Strept. pneumoniae (ATCC 49619 IIIA56) Strept. pyogenes (ATCC 19615 VB123) Strept. mitis (S mutans ATCC 35668 IIA30) Ent. faecalis (ATCC 29212 IIB43) Ent. faecium (ATCC 35667 IIA29) Enterobacteriacea & non-fermentieve gram negatieve staven Escherichia coli (ATCC 25922 IIB40) Klebsiella pneumoniae (ATCC 700603 VA111) Pseudomonas aeruginosa (ATCC 27853 IC21) Proteus mirabilis (ATCC 35659 IIA36) Acinetobacter baumanii (ATCC 33604 VA 112) Stenotrophomonas maltophilia (ATC 13637 VC129) Haemophilus iInfluenzae (ATCC 49247 IIIB64) Haemophilus parainfluenzae (V 513 VA 113) Gram negatieve coccen Neisseria meningitides (ATCC 13102 IA4)

44

Neisseria gonorrhoeae (ACTC 49981 IC27) Gram positieve staven Bacillus cereus (IIIB65) Listeria monocytogenes (NEQAS 1498;6148 VIB154) Lactobacillus spp. (C2499) Erysipelothrix rhusiopathiae (N633) Actinomyces israelii (08-574213 opstuurnr 118) Nocardia asteroides (Nocardia spp IC19) Anaeroben Fusobacterium nucleatum (B2370, C557) Bacteroides fragilis (ATCC 25285 IIIA57) Clostridium difficile (IIIA60) Peptostreptococcus sp. (C2643, C2446) Moraxella cattharalis (ATCC 25238) Overige microorganismen Aerococcus viridans (X1347) Staphylococcus schleiferi schleiferi (S235 coag-dna+) Staphylococcus schleiferi coagulans Chrysobacterium meningosepticum (ATCC 13253 VC 128) Capnocytophaga canimorsus (Capnocytophaga sputigena ATCC 33612 VIC157) Legionella pneumophila (NCTC 11286 IVA90) Eikenella corodens (C1601) Bordetella pertussis (IIIA62) Pasteurella multocida (S277) Gisten Candida albicans (ATCC 64550 IIC81) Candida glabrata (IIC51) Candida parapsilosis (ATCC 22019 IIIC77) Schimmels Aspergillus fumigatis Cryptococcus spp. Zygomyceten: Absidia, Rhizopus, Rhizomucor, Cunninghamella Penicillium spp.

45

Inwerkschema praktische vaardigheden determinatie stammen Dit inwerkprogramma is een leidraad. Het is belangrijk per persoon te kijken welke ervaring al is opgedaan met determineren. Meer of minder ervaring kan leiden tot sneller of langzamer doorlopen van het programma. Dit inwerkprogramma wordt uitgevoerd in de eerste twee tot vier weken van de Bacteriologie labstage onder supervisie van de analist. Deel 1 • uitleg GLIMS • uitleg beënten van platen • preparatencollectie bekijken, uitleg tellingen Deel 2: 1. • bekijk samen kwaliteitsstammen, maak evt. grammen • uitleg van gebruikte afkortingen • de begeleider zet stam 1 t/m 7 op plaat 2. • • • • • •

uitreiken stam 1 t/m 7 platen beoordelen grampreparaat maken stammen overenten op BA en McC uitleg van gebruik optochine, katalase, BEA, STA, streptex, slide, coagulase, DNA de begeleider zet stam 8 t/m 13 op plaat

3. • • • • • • •

overenting stam 1 t/m 7 beschrijving maken en identificatie inzetten uitreiken stammen 8 t/m 13 platen beoordelen grampreparaten maken stammen overenten op Ba en McC uitleg, oxidase, indol de begeleider zet stammen 14 t/m 18 op plaat

4. • • • • • • • •

uiteindelijke determinatie stammen 1 t/m 7 overenting stammen 8 t/m 13 beschrijving maken en identificatie inzetten uitreiken stammen 14 t/m 18 platen beoordelen grampreparaten maken stammen overenten op Ba, McC, HC en GC uitleg X- en V factoren en tributyrin de begeleider zet stam 19 t/m 21 op plaat

5. • • • • • • •

uiteindelijke determinatie stammen 8 t/m 13 overenting stammen 14 t/m 18 beschrijving maken en identificatie inzetten uitreiken stam 19 t/m 21 platen beoordelen grampreparaten maken stammen overenten op Ba en Mout uitleg candida-plaat, trehalose, sucrose

46

6. • uiteindelijke determinatie stammen 14 t/m 18 • oerenting stammen 19 t/m 21 beschrijving maken en identificatie inzetten 7. • uiteindelijke determinatie stam 19 t/m 21 • de begeleider verzamelt bekende positieve materialen van de vorige dag

47

Bijlage 8 Werkbeschrijving module parasitologie UMCU Inleiding: Gedurende de opleiding besteedt de AIOS 3 maanden aan parasitologie. Deze periode zal geïntegreerd zijn in de gehele opleiding Medische Microbiologie, met name in de laboratorium stages bacteriologie en virologie en de module consulten en infectieziekten. Bij aanvang van de bacteriologie laboratoriumstage wordt besproken met de opleider hoe de parasitologie opgenomen wordt in het programma en wanneer de parasitologiecursus gevolgd wordt. Voor de inhoud van de module wordt verwezen naar Hoofdstuk 6 en het onderdeel parasitologie opgenomen in het logboek in HOMM. Hierin staan de leerdoelen uit hoofdstuk 6 nader omschreven. De activiteiten die nodig zijn om kennis en vaardigheden te vergaren en de KPB’s staan in de tabel in hoofdstuk 5. In de praktijk wordt met het parasitologieprogramma begonnen in week 8-12 van de laboratoriumstage (zie bijlage 7, paragraaf I). Parasitologische SKML rondzendingen dienen actief bekeken en gevolgd te worden. Daarnaast is een uitgebreide collectie microscopische preparaten en gefixeerde monsters aanwezig voor zelfstudie. Er zijn meerdere analisten parasitologie werkzaam die de AIOS dagelijks kunnen begeleiden. De verplicht gestelde externe cursus parasitologie wordt bij voorkeur aan AMC gevolgd, in het jaar bacteriologie laboratoriumstage. Intern wordt elke 2 jaar interactief, cursorisch onderwijs gevolgd met gebruik van de ringmicroscoop van de pathologie. Voorbereiding van de onderwerpen is noodzakelijk. De supervisie van het onderwijs ligt bij Dr. Pieter Jan Haas. Supervisie De arts-microbioloog met aandachtsgebied parasitologie (Dr. Pieter Jan Haas) is beschikbaar voor specifieke vragen. De KPB’s worden onder zijn supervisie gedaan. De voortgang in kennis en vaardigheden in de parasitologie is onderwerp van gesprek met de opleider bij de reguliere voortgangsgesprekken. Toelichting KPB’s parasitologie In een toelichting is opgenomen wat bij de diverse KPB’s verwacht wordt van de AIOS. Deze toelichting is te vinden op de AIOS intranetsite, onder KPB’s parasitologie, als bijlage 1-3. Literatuur Aanbevolen handboeken voor de parasitologie zijn: • Medical Parasitology. Markell et al. • Manson’s Tropical diseases. Cook & Zumbla. • Medische parasitologie. Polderman et al. • Diagnostic medical parasitology. Garcia et al.

48

Bijlage 9 Werkbeschrijving module mycologie UMCU Inleiding: Gedurende de opleiding besteedt de AIOS 3 maanden aan mycologie. Deze periode zal geïntegreerd zijn in de gehele opleiding Medische Microbiologie, met name in de laboratorium stage bacteriologie en in de applicatieperiode in de module consulten en infectieziekten. Bij aanvang van de bacteriologie laboratoriumstage wordt besproken met de opleider hoe de mycologie opgenomen wordt in het programma en wanneer de mycologiecursus gevolgd wordt. Voor de inhoud van de module wordt verwezen naar Hoofdstuk 5 en het onderdeel mycologie opgenomen in het logboek in HOMM. Hierin staan de leerdoelen uit hoofdstuk 5 nader omschreven. De activiteiten die nodig zijn om kennis en vaardigheden te vergaren en KPB’s, staan in de tabel in hoofdstuk 5. In de praktijk wordt met het mycologieprogramma begonnen in week 812 van de laboratoriumstage (zie bijlage 7, paragraaf H). Het programma schimmels kan met de analist met dit aandachtsgebied uitgevoerd worden. Hiervoor zijn vastgestelde middagen in de week gereserveerd. Mycologie SKML rondzendingen dienen actief bekeken en gevolgd te worden. De verplicht gestelde, externe cursus mycologie wordt bij voorkeur aan UMC-St Radboud gevolgd, in het jaar bacteriologie laboratoriumstage. In UMCU periode wordt gedurende de hele laboratoriumstage bacteriologie (en zoveel mogelijk in de consultenperiode) op de maandelijkse woensdagochtend deelgenomen aan de werkgroep schimmels, voor bijzondere preparaten, rondzendingen en casuïstiek. De supervisie van het onderwijs ligt bij Dr. Pieter Jan Haas. Supervisie De artsen-microbioloog met aandachtsgebied mycologie (Dr. P.J. Haas en Dr. J.T. van der Brugge) zijn beschikbaar voor specifieke vragen. De KPB’s worden onder supervisie van Dr. P.J. Haas gedaan. De voortgang in kennis en vaardigheden in de mycologie is onderwerp van gesprek met de opleider bij de reguliere voortgangsgesprekken. Toelichting KPB’s mycologie In een toelichting is opgenomen welke activiteiten bij de KPB’s mycologie verwacht worden van de AIOS. Deze toelichting is te vinden op de AIOS intranetsite, onder KPB’smycologie, als bijlage 1-3. Literatuur Aanbevolen handboeken voor de mycologie zijn: • Man Atlas of clinical fungi. de Hoog et al. • Color atlas and textbook of diagnostic microbiology. Koneman et al. • Clinical Mycology. Anaissie, McGinnis en Pfaller

49

UMC Utrecht Tel 088 75 555 55 Heidelberglaan 100 85500 3508 GA Utrecht www.umcutrecht.nl

50

Regionaal Opleidingsplan

Recommend Documents