Regiegroep Regeldruk T.a.v. de heer P.E.B.M. Ooms en mevrouw T.K.C Petronia Postbus 20201 2500 EE Den Haag Bladel, 23 oktober 2009 Onderwerp: Verzoek om afschaffing wettelijke registratie en heffing door Bedrijfschap Horeca en Catering alsmede deelname aan en heffing door Nederlandse Hotelclassificatie voor bed & breakfasts. Telefoonnummer: 0497‐330959 E‐mail:
[email protected] Geachte heer Ooms en mevrouw Petronia, Naar aanleiding van ons prettige gesprek na afloop van de bijeenkomst “De overheid ontregelt dankzij en voor u!”, ontvangt u hierbij de bezwaren van de bed & breakfast sector tegen de inschrijving bij en heffing van het Bedrijfschap Horeca en Catering en de Bestemmingsheffing Nederlandse Hotelclassificatie. Het Platform bestaat uit vertegenwoordigers van landelijk opererende bed & breakfast‐organisaties: Hoevelogies Nederland (400 deelnemers), Neerlands Goed (130 deelnemers), Karakteristiek Bed & Breakfast de Pronkkamer (140 deelnemers), Erfgoed Logies Nederland (200 deelnemers), Bed & Breakfast Nederland (2300 deelnemers) en de brancheorganisatie van ondernemers in de groene ruimte LTO Nederland. Het platform pleit voor afschaffing van de registraties en heffingen van het Bedrijfsschap Horeca & Catering voor bed & breakfast en dit om de volgende redenen: ‘De registraties en heffingen van Bedrijfschap Horeca en Catering en de Nederlandse Hotelclassificatie zorgen voor onnodige administratieve en financiële lasten en bieden de overheid, de bed & breakfast sector en de consument geen enkele toegevoegde waarde. Bovendien werkt de inschrijfnorm (2 kamers en 5 bedden) onnodige en tegenstrijdige (gemeentelijke) regelgeving in de hand.’
Functie in het economisch verkeer Een bed & breakfast heeft wat betreft vorm, activiteit, omvang en schaalgrootte geen gelijke functie in het economisch verkeer met de reguliere horeca‐ondernemingen. Onder bed & breakfast wordt verstaan: een kleinschalige verblijfsaccommodatie, die deel uitmaakt van een woning. Met deze begrenzing van de activiteit van B&B kan een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen bed & breakfast en de reguliere pensions en hotels. Een bed & breakfast is geen HoReCa (lees: Hotel, Restaurant, Café). De definitie van bed & breakfast luidt als volgt: ‘Bed & breakfast is een kleinschalige overnachtingaccommodatie gericht op het bieden van de mogelijkheid tot een toeristisch en veelal kortdurend verblijf met het serveren van ontbijt. Een bed & breakfast is gevestigd in een woonhuis of bijhuis en wordt gerund door de eigenaren van het betreffende huis.’ Een bed & breakfast is een ‘aan huis gebonden beroep en bedrijf’: het hoofddoel van het pand is wonen (woonbestemming), de nevenactiviteit is “het verstrekken van logies”. Dit in tegenstelling tot een pension of hotel die als hoofddoel hebben “het verstrekken van logies” en als nevenactiviteiten “het verstrekken van maaltijden en/of dranken voor consumptie ter plaatse” (horecabestemming). Een bed & breakfast heeft weliswaar een gedeeltelijk verwante activiteit, echter deze functie is niet in iedere gemeente planologisch mogelijk (Wro, bestemmingsplan). Als het wel mogelijk is in een gemeente, dan is de omvang altijd begrenst tot maximaal de helft van het vloeroppervlak van een woning. Bed & Breakfast is daardoor altijd een ondergeschikte en kleinschalige activiteit. Onderzoek Uit nationaal onderzoek in de bed & breakfast sector, uitgevoerd door NRIT Onderzoek in samenwerking met Bed & Breakfast Nederland (2005, 2007 en 2009), blijkt dat het omslagpunt van kleinschalig bed & breakfast naar een pension of hotel niet bij 2, maar bij 7 kamers ligt. In een aantal Europese landen waar het fenomeen ‘Bed & Breakfast’ verder uitgekristalliseerd is en een eigen positie verworven heeft in het recreatieaanbod wordt een ruimere norm gehanteerd. Zo kennen Ierland en Engeland een landelijke norm voor bed & breakfast van 7 kamers (15 personen) en Frankrijk heeft een landelijke norm voor bed & breakfast (chambre d’hote) van 5 kamers (15 personen). In Ierland kent men twee categorieën B&B’s: Irish homes: een particuliere woning waarin accommodatie wordt aangeboden op basis van logies en ontbijt. Guesthouses (pensions): dezelfde activiteit, maar dan met een bedrijfsmatige of commerciële status en een omvang van minimaal 7 slaapkamers. Jonge sector Hoewel de sector in Nederland nog niet te vergelijken is met die in Engelstalige landen, vindt er momenteel wel een inhaalslag plaats. Zo is tussen 2000 en 2009 maar liefst 85% van het huidige aantal bed & breakfasts gestart en heeft de sector sinds eind 2006 een eigen classificatiesysteem. Op basis van de drie onderzoeken uit 2005, 2007 en 2009 en de database van Bed & Breakfast Nederland, zijn er in Nederland naar schatting 5.000 bed & breakfasts; de helft daarvan ligt binnen de bebouwde kom en de andere helft in het buitengebied. Kleinschalige activiteit Uit onderzoek blijkt dat een gemiddelde Nederlandse bed & breakfast 2,4 gastenkamers en 5,7 bedden heeft. De meeste bed & breakfasts (35%) hebben 2 gastenkamers. Een bed & breakfast heeft een gemiddelde jaaromzet van € 8000,‐ (zie onderstaande tabel). De gemiddelde kosten bedragen € 3880,‐. Een B&B heeft een gemiddelde kamerbezettingsgraad van 40,6%. Maar liefst 87% van de bed & breakfasts heeft geen personeel in dienst. Een bed & breakfast tot 7 kamers biedt zelden een hoofdinkomen. Het exploiteren van een B&B is daarmee overwegend een kleinschalige activiteit.
Tabel aantallen bed & breakfasts en gemiddelde omzet in 2008, naar aantal kamers
Aantal kamers Aantal B&B’s Omzet in Euro
1
2
3
4
5
6
7
Totaal
30%
35%
17%
10%
5%
2%
2%
100%
4563,1
6528,2
9335,9
12815,9
16847,8
17400,0
20156,3
8001,6
De inschrijfnorm is verouderd De richtlijnen die het Bedrijfschap hanteert zijn gestoeld op een instellingsbesluit uit 1954 en die zijn sterk verouderd. Het hanteren van de 2 kamers / 5 bedden norm is vermeend nergens op gebaseerd en feitelijke argumentatie ontbreekt. In 1954 werd de 2 kamers / 5 bedden norm gehanteerd als ondergrens voor inschrijving van hotels en pensions; sinds 2003 wordt deze norm in de lobby van de Horeca actief toegepast als bovengrens voor kleinschaligheid. Dit zorgt op provinciaal en lokaal niveau voor onnodige en tegenstrijdige regels. Registratie is dubbel Registratie is overbodig, aangezien de B&B´s die voldoen aan het ondernemersbegrip al ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel. Met de nieuwe handelsregisterwet zijn de bed & breakfast die BTW‐plichtig zijn, aangeschreven om zich te registreren in het handelsregister. B&B’s die zich hebben ingeschreven in het handelsregister ontvangen daardoor automatisch een aanslag voor de heffing van het Bedrijfschap en de Nederlandse Hotelclassificatie ongeacht het aantal kamers. Veel bed & breakfasts hebben bezwaar aangetekend tegen de inschrijving en heffing, zowel de bed & breakfasts met minder dan 2 kamers en 5 bedden, als de bed & breakfasts met meer dan 2 kamers en 5 bedden. Naar aanleiding van het bezwaar worden zij door het Bedrijfschap uitgenodigd voor een hoorzitting. Niet alle bed & breakfast eigenaren kunnen de tijd en de middelen opbrengen om op de hoorzitting te verschijnen. De Nederlandse Hotelclassificatie is niet geschikt voor bed & breakfast Een bed & breakfast is geen hotel en de verplichte deelname en bijdrage aan de Nederlandse Hotelclassificatie biedt noch de sector, noch de consument toegevoegde waarde. De normering van de Nederlandse Hotelclassificatie is niet geschikt voor bed & breakfast. Omdat een B&B per definitie en qua activiteit en schaalgrootte niet gelijk is aan een hotel is het voor een B&B niet mogelijk om aan de normen van de hotelclassificatie te voldoen. De meeste B&B’s hebben bijvoorbeeld geen receptie, lobby en roomservice. Het is voor een bed & breakfast dan ook niet mogelijk om voor een categorieaanduiding in aanmerking te komen. Een B&B is geen hotel en wenst geen hotelsterren Uit onderzoek blijkt dat de bed & breakfast geen hotelsterren willen. Bovendien wekken de hotelsterren verwarring bij de consument. Het is niet wenselijk dat de bed & breakfasts opgenomen worden in het systeem en meebetalen aan het systeem van de hotels. Bovendien heeft de sector sinds 2006 een eigen classificatiesysteem: de Nederlandse Bed & Breakfast Classificatie van de Stichting Bed & Breakfast Nederland. Geen personeel, toch betalen voor het sociaal fonds Maar liefst 87% van de bed & breakfasts heeft geen personeel in dienst, maar via de heffing van het Bedrijfschap Horeca en Catering moeten zij wel bijdragen aan het Sociaal Fonds voor de Horeca.
Belangen De bed & breakfast sector herkent zich niet in de werkingssfeer van het Bedrijfschap H&C en acht haar belangen daarin niet aan de orde. Het platform is van mening dat de bed & breakfast sector een op zichzelf staande sector is met eigen belangen en een belangenbehartiging in eigen kring, welke niet vertegenwoordigd is in het bestuur van het Bedrijfschap en niet de mogelijkheid heeft om de activiteiten van het Schap mede te bepalen. Activiteiten die – gezien de wettelijke opdracht – mede ten dienste staan van het algemeen belang. Het platform is bovendien van mening dat er sprake is van willekeur bij het Bedrijfschap bij de vaststelling van een kortingsregeling voor horecaondernemers (de Schilthuiskorting, 30% korting op de heffing van het Bedrijfschap voor leden van Koninklijk Horeca Nederland). De bed & breakfasts zijn geen lid van Koninklijk Horeca Nederland (KHN) omdat zij niet de belangen van de bed & breakfast sector behartigt (zij vertegenwoordigen slechts 400 pensions en familiehotels met meer dan 7 kamers) en de ledenvoordelen voor kleinschalige ondernemingen niet opwegen tegen de kosten van een lidmaatschap. Derhalve ontvangen bed & breakfasts geen Schilthuiskorting. Het Bedrijfschap handelt hiermee in strijd met het beginsel van gelijke behandeling in gelijke gevallen. Inschrijfnorm zorgt voor onnodige en tegenstrijdige regels Gemeenten krijgen steeds vaker verzoeken voor het starten van een B&B‐activiteit binnen een woonfunctie of agrarische bestemming. In de markt (vraag naar laagdrempelig verblijfsrecreatief aanbod versus aanbod van potentiële bed & breakfast eigenaren) bestaat behoefte aan betere planologische medewerking van gemeenten aan verbredingsactiviteiten als bed & breakfast. In 2007 heeft het platform een notitie gestuurd naar alle gemeenten. De notitie vormt een welkome handreiking aan gemeenten die beleid willen formuleren om bed & breakfast toe te staan binnen de gemeente. Hierbij werd naast de ruimtelijke consequenties die toelating van een verblijfsrecreatieve functie binnen de bestemmingen kan hebben, tevens aandacht geschonken aan de gevolgen voor het toeristisch product in kwalitatieve zin. In de praktijk blijkt echter dat een aantal gemeenten nog vaak de 2 kamer/ 5 bedden norm gebruiken bij de uitvoering van de Wro, de woningwet en de milieuwet, mede als gevolg van de krachtige lokale lobby van Koninklijk Horeca Nederland. De kleinschalige verblijfsrecreatie ondervindt daardoor veel hinder van de lokale regeldruk. Toelichting: Wro De B&B´s moeten voldoen aan de wettelijke meldingsplicht bij de gemeente in het kader van de Wro. Het opstarten en aanbieden van bed & breakfast binnen een woonbestemming dan wel binnen een woonbestemming op een agrarische bedrijf wordt in steeds meer bestemmingsplannen mogelijk gemaakt door het verlenen van een binnenplanse ontheffing met inachtneming van de gemeentelijke eisen ten aanzien van o.a. brandveiligheid en milieu, mits in het bestemmingsplan een algemene vrijstellingsbepaling voor bed & breakfast is opgenomen. Zolang bed & breakfast in strijd is met de voorschriften in het bestemmingsplan kan een buitenplanse ontheffing worden verleend op basis van artikel 3:23 Wro waarbij de gemeente voorwaarden kan stellen. In de praktijk zien wij regelmatig dat als gemeenten bed & breakfast planologisch mogelijk willen maken, zij geen proportionele norm (van maximaal 50% van het vloeroppervlak van een woning) maar de absolute norm van het Bedrijfschap (2 kamers en 5 bedden) hanteren als bovengrens. Woningwet Het Gebruiksbesluit bepaalt dat er een gebruiksvergunning nodig is wanneer bedrijfsmatig of in het kader van verzorging aan meer dan 10 personen nachtverblijf zal worden verschaft. Wanneer een B&B‐accommodatie beperkt blijft tot een omvang van maximaal 10 personen is er dus geen gebruiksvergunning benodigd. Op basis van het Gebruiksbesluit kan ‘kleinschaligheid’ dus worden omschreven als een accommodatie die geschikt is voor maximaal 10 personen. Gemeenten mogen
afwijken van de grens van 10 personen en soms wordt ten onrechte de norm van het Bedrijfschap hierbij gehanteerd (5 bedden). Milieuwet De Wet Milieubeheer blijft buiten beschouwing bij inrichtingen waar voorzieningen aanwezig zijn voor het gelijktijdig kunnen verstrekken van uitsluitend logies en ontbijt aan ten hoogste 15 personen (Inrichtingen‐ en vergunningenbesluit Milieubeheer categorie 18.2a). Vanuit de milieuwetgeving kan de ‘kleinschaligheid’ worden gedefinieerd als een accommodatie die geschikt is voor ten hoogste 15 personen. Verzoek Wij vragen de Regiegroep Regeldruk om een categorale uitzondering van bed & breakfast op de werkingssfeer van het Bedrijfschap te realiseren. Wij verzoeken u om bed & breakfast uit te sluiten op grond van soort activiteit (ondergeschikte nevenactiviteit in een woning) in het Instellingsbesluit van het Bedrijfschap Horeca en Catering en afschaffing van de verplichte deelname aan de Nederlandse Hotelclassificatie. De hoofdfunctie ‘wonen’ met nevenfunctie ‘logies’ is het belangrijkste verschil met een pension of hotel. Het aantal kamers is daarbij van ondergeschikt belang. De capaciteit is altijd gemaximaliseerd aan de grootte van het betreffende pand aangezien de nevenfunctie tot maximaal 50% van het vloeroppervlak kan beslaan. Als het voor de duidelijkheid nodig is om een norm te stellen, dan zou deze norm op een economisch aanvaardbaar niveau bijgesteld kunnen worden, bijvoorbeeld 5 kamers en 10 personen (zoals de woningwet). De categorale uitzondering van bed & breakfast levert niet alleen een significante vermindering van administratieve en financiële lasten op landelijk niveau, maar zal ook duidelijkheid bieden en regeldruk verminderen op lokaal niveau. Zo krijgen B&B‐ondernemers de kans om te ondernemen en de sector kan zo zorgen voor een impuls waar de totale horeca‐ en recreatiesector van profiteert. Wij zijn zeer benieuwd naar de mogelijkheden van de Regiegroep Regeldruk. Vanzelfsprekend is het Platform Bed & Breakfast graag bereid haar standpunten en suggesties toe te lichten. Met vriendelijke groet,
Hanny Hoedemaker‐Arens Voorzitter Platform Bed & Breakfast Nederland p.a. Hallenstraat 12a 5531 AB Bladel T. 0497‐330959 F. 0497‐330811 E.
[email protected] Het Platform bestaat uit vertegenwoordigers van landelijk opererende bed & breakfast‐organisaties: Hoevelogies Nederland (400 deelnemers), Neerlands Goed (130 deelnemers), Karakteristiek Bed & Breakfast de Pronkkamer (140 deelnemers), Erfgoed Logies Nederland (200 deelnemers), Bed & Breakfast Nederland (2300 deelnemers) en de brancheorganisatie van ondernemers in de groene ruimte LTO Nederland.
