Regiegroep Academie072

Werkplan 2012-2016 Versie 30-01-2013

Alkmaar, januari 2013 Regiegroep Academie072 Ingrid IJsseldijk Jeroen van Huizen Marjon van Twuijver Mariëlle Moll Nils van Heijst

Inhoudsopgave 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Inleiding .....................................................................................................................................3 Doelen en doelgroep .................................................................................................................4 Opzet van de Academie.............................................................................................................5 Communicatie............................................................................................................................5 Programma ................................................................................................................................5 Leerlingenselectie .....................................................................................................................8 Huisvesting .............................................................................................................................. 10 Personeel ................................................................................................................................. 11 Beschrijving organisatie Academie072 .................................................................................. 12 Financiering ............................................................................................................................. 13 Monitoring................................................................................................................................ 14 Planning en tijdpad.................................................................................................................. 15

Werkplan2012-2016

1

Inleiding

In het onderwijs is een rijke historie van begeleiding van leerlingen met achterstanden. En met succes. Toch worden in de benadering niet altijd alle kinderen voldoende bereikt. Voor een groep talentrijke leerlingen is de reguliere onderwijstijd onvoldoende. Zij hebben meer tijd, meer ‘vlieguren’, nodig om hun mogelijkheden ten volle te ontwikkelen. Voor deze kinderen is de Academie072 opgericht. High-potentials en kinderen met risico op onderpresteren krijgen buiten school de kans om hun taalvaardigheden te ontwikkelen naar het niveau dat past bij hun mogelijkheden. In nauwe samenwerking met ouders en leerlingen werkt de school aan hogere leerprestaties en wordt de leerlingen meer tijd geboden deze te realiseren. Want leerlingen extra aandacht besteden aan taalbeheersing, vergroten hun prestaties en kansen. Doel is om te voorkomen dat talent verspild wordt doordat leerlingen, alleen vanwege een taalachterstand, niet het vervolgonderwijs kunnen volgen dat aansluit bij hun mogelijkheden. De activiteiten sluiten aan bij de leerlijnen in school en zijn er op gericht de taalvaardigheid, begrijpend lezen en woordenschat, te vergroten. In dit werkplan zetten we de achtergrond en opzet van de Academie072 uiteen en schetsen we hoe we te werk gaan. Het werkplan is onder begeleiding van Oberon opgesteld door de regiegroep Academie072.

Achtergrond De werkwijze van de ACADEMIE072 is een geavanceerde variant binnen het thema ‘leertijdverlenging’. Het thema leertijdverlenging is in het Nederlandse onderwijs opgepakt in het kader van het onderwijsachterstandenbeleid. In dat verband wordt voortdurend gezocht naar effectieve werkwijzen om achterstanden van kinderen en jongeren ten gevolge van sociale, economische en sociale factoren te verminderen en hun kansen op een goede school- en maatschappelijke loopbaan te vergroten. Twee benaderingen komen steeds meer op de voorgrond te staan omdat ze perspectief bieden en (onder de goede omstandigheden) aantoonbaar effectief zijn. Het gaat om voor- en vroegschoolse educatie en om verlenging van de leertijd. Voor- en vroegschoolse educatie is inmiddels een vaste waarde geworden in het onderwijsbestel. Ook verlenging van de leertijd krijgt steeds meer aandacht. Uit internationaal literatuuronderzoek (Appelhof, 20091) blijkt dat een aantal punten cruciaal is om met inzet van extra onderwijstijd resultaat te halen. Daarbij gaat het onder meer om expliciete doelstellingen, een duidelijke doelgroep en aansluiting bij het reguliere curriculum. In het recent beleid van het ministerie van OCW wordt fors geïnvesteerd in leertijdverlenging en VVE, vooral met het oog op het stimuleren van talentontwikkeling bij kinderen uit achterstandsgroepen. We verwijzen hier naar de in 2012 afgesloten bestuurlijke akkoorden met de G37 gemeenten en met de PO raad (Beter presteren, 2012). Het streven is dat alle scholen en leerlingen effectief gebruik van onderwijstijd maken en dat meer leerlingen met taalachterstanden profiteren van schakelklassen, kopklassen, zomerscholen en andere varianten waarbij de leertijd wordt verlengd. Het besluit om de ACADEMIE072 aanpak in Alkmaar starten, past in deze beleidsontwikkeling. De ACADEMIE072 aanpak past ook binnen het beleid van OCW waardoor het mogelijk is gebruik te maken van de middelen die het Rijk vanaf 2012 meerjarig beschikbaar stelt in het kader van de bestuurlijke afspraken met de gemeenten en schoolbesturen. 1

Appelhof, P. (2009). Een oriëntatie naar verlengde onderwijstijd. Inrichting en effecten. Alkmaar: Oberon.

3

Werkplan 2012-2016

2

Doelen en doelgroep

De Brede School Academie072 Alkmaar Academie072 is speciaal opgericht voor talentrijke kinderen die nog niet het maximale uit zichzelf halen. Zij krijgen de kans om hun mogelijkheden optimaal te benutten en zo hun schoolsucces te vergroten. In een stimulerende omgeving werken de kinderen aan ‘academische vaardigheden’, zoals begrijpend lezen, studievaardigheden, plannen en een onderzoekende houding. Academie072 is gratis en biedt kinderen meer mogelijkheden voor het voortgezet onderwijs.

Doelen De doelstellingen van de Academie072 zijn kort samengevat: 1. Verlengen van de onderwijstijd ter stimulering van high-potentials en tegen gaan onderpr esteren. 2. Direct vergroten taalvaardigheid leerlingen groep 6, 7 en 8. Resultaten zijn terug te zien i n de scores voor woordenschat (WS) en begrijpend lezen (BL). 3. Indirect vergroten schoolsucces leerlingen door het opdoen van vaardigheden t.a.v. onde rzoeken, ontwikkelen, presenteren, en evalueren. 4. Verbeteren samenwerkingsdriehoek school-ouder-kind. Door een goede samenwerking o ntstaat gedeelde verantwoordelijkheid en hoge ouderbetrokkenheid. 5. Verbeteren aansluiting BO/VO voor leerlingen en het realiseren van doorstroom naar voo rtgezet onderwijs. 6. Aansluiting onderwijsprogramma (leerlijnen) bij buitenschoolse activiteiten en brede scho ol. 7. Het vergroten van onderwijskansen van kinderen met een (taal)achterstand. In het algemeen is het de ambitie om met de Academie072 een positief schoolklimaat neer te zetten en een voorziening die recht doet aan talenten van leerlingen. Uit de ervaringen elders blijkt dat zij het als een voorrecht beschouwen daar aan deel te kunnen nemen.

Doelgroep De ACADEMIE072 is bedoeld voor talentvolle kinderen uit de groepen 6,7 en 8. De leerlingen worden door de scholen geselecteerd en voorgedragen voor deelname, Dit gebeurt in nauw overleg met de ouders. Het gaat met name om leerlingen waarvan mede op basis van toetsscores wordt vastgespeld dat zij door taalachterstanden momenteel onderpresteren. Er worden strenge selectiecriteria gehanteerd. Het is belangrijk dat de kinderen zelf erg gemotiveerd zijn. Het vraagt een flinke inspanning om elke keer extra les te volgen. Maar ze krijgen er ook wat voor terug. De ACADEMIE072 biedt onderwijs in kleine groepen met uitsluitend gemotiveerde kinderen en inspirerende leraren.

4

Werkplan 2012-2016

3

Opzet van de Academie

Academie072 is een startend initiatief van Stichting Ronduit, ondersteund door de gemeente Alkmaar. Ronduit heeft zich laten inspireren door het succes in andere steden en heeft de ambitie om ook in Alkmaar een hoogwaardige brede schoolvoorziening te starten, die uiteindelijk openstaat voor alle kinderen in de Alkmaarse wijken. Hiervoor is een tijdspad van vier jaar uitgetrokken. In de eerste fase wordt een twee jarige pilot gestart op vier scholen van stichting Ronduit. Op De Fontein, Beets 3, Jules Verne en Bello gaan leerlingen van betreffende scholen buiten school deelnemen aan Academie072. Deze twee jaren worden gebruikt Academie072 voor te bereiden en gedegen op te zetten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ervaringen in andere steden. In de volgende fase wordt de voorziening opengesteld aan alle kinderen in de wijk. Andere scholen kunnen dan aansluiten bij een goed draaiende voorziening. Uiteindelijk wordt een groot aantal kinderen in een groot gebied van Alkmaar zuid en centrum bereikt.

4

Communicatie

Kinderen, ouders en teams zijn geïnformeerd. Voor bredere communicatie wordt gewerkt met de volgende communicatiemiddelen: - Ontwerp folder/flyer/poster; - Website: logo is doorgestuurd naar website bouwer. Content wordt nog bepaald; - Er wordt gewerkt aan een eigen academiemailadres voor de kinderen. De Academie072 start in januari 2013. De officiële opening vind plaats op woensdag 27 februari 2013. Genodigden: kinderen en hun ouders, collega directeuren Alkmaar breed, gemeente (wethouder & ambtenaren), lokale pers. Zo mogelijk ook landelijke media en rijksoverheid.

Warme overdracht van PO naar VO Bij de overdracht naar het voortgezet onderwijs wordt aangegeven dat een leerling de ACADEMIE072 heeft gevolgd, inclusief een toelichting over doelen waar op gebied van taalvaardigheid aan is gewerkt en de getoonde motivatie van de leerling om te investeren in de eigen ontwikkeling.

5

Programma

De ACADEMIE072 geeft les in woordenschat, begrijpend lezen en kennis van de wereld. Allemaal belangrijke vaardigheden, nodig voor een succesvolle schoolloopbaan. De lessen vinden plaats na schooltijd, op de woensdagmiddag.

5

Werkplan 2012-2016

Korte samenvatting van het lesprogramma van de academie072 We werken met een format, waarin het programma op papier voorbereid en verantwoord wordt. Kinderen komen binnen, geven de leerkracht een hand en gaan lezen in een tijdschrift of een boek aan de leestafel. Er wordt thee en een koekje geserveerd. Tijdschrift abonnement: Zo zit dat en junior National Geographic (aangevraagd door de eigen school.

De eerste middag De eerste keer wordt er een kennismakingsspel gespeeld. De kinderen hebben vooraf de opdracht mee gekregen hun favoriete boek mee te nemen. Dit doet de leerkracht ook. Elk kind vertelt hierover en de criteria: hoe kies je een boek, waar kijk je naar etc wordt behandeld. De vragenkaartjes uit de reader zijn hier hulpmiddel bij. De woordenschattoets wordt afgenomen in het tweede deel van de middag met als doel om een uitgangspunt te bepalen. Als er tijd genoeg is wordt er een start gemaakt met Nieuwsbegrip: Mijn Stad. Dit is een programma voor zomerscholen.

De volgende middagen zijn opgesplitst in twee delen: Het werken in mijn stad is voor het eerste deel van de middag. We denken aan 8 tot 10 weken. Mijn stad hebben we opgedeeld in twee stukken: 1e les lezen en woordenschat ontwikkeling ( verschillende spelvormen). 2e les lezen en opdrachten maken. Het tweede deel bestaat uit wisselende activiteiten:  De leesclub. Kinderen krijgen een boek mee, lezen dat als huiswerk en op die middag zijn daar allerlei activiteiten aan gekoppeld.  www.wrts.nl : een website met allerlei opdrachten. Hiervoor is een mailadres per kind nodig.  www.webkwestie.nl: een internet speurtocht  Muurkrant maken  Boeken Toptien opstellen  Jeugdjournaal kijken gekoppeld aan nieuwsbegrip: www. Nieuwsbegrip.nl  Bezoek bibliotheek  Heel veel leuke activiteiten staan de in reader die we gekregen hebben. De leerkrachten krijgen de ruimte om hier een keuze in te maken.

Uitgangspunten voor het werken met de Academie072 Kinderen werken (op termijn binnen een elektronische leeromgeving) aan hun ontwikkeling. Kinderen stellen zelf leerdoelen op en werken volgens een plan (Logboek). De belangrijkste ontwikkelpunten voor de kinderen die meedoen aan de Academie zijn :  Leesclub Kinderen lezen een bepaald boek en gaan erover met elkaar in gesprek. Praten over boeken zodat leerlingen meer inzicht krijgen in wat ze lezen en wat dat voor hun kan betekenen

6

Werkplan 2012-2016

 Woordenschat uitbreiden - Vanuit een tekst worden moeilijke woorden verduidelijkt door bijvoorbeeld afbeeldingen te laten zien of een definitie of synoniem te geven. - Woorden consolideren. Zinnen maken met het geleerde woord of spelletjes  Technisch lezen verbeteren door veel te lezen, te praten over teksten, voorlezen en voordragen  Leesplezier bevorderen Kinderen mogen boeken die ze leuk vinden mee naar huis om te lezen.  Kritisch denken stimuleren Bij een tekst stel je jezelf drie vragen: - Wat weet ik al? - Wat wil ik nog meer weten? - Wat ben ik te weten gekomen  Zelfstandig werken Kinderen werken zelfstandig en in groepjes aan bepaalde onderwerpen. Daarnaast wordt er huiswerk mee gegeven waar kinderen thuis mee verder kunnen. Via de digitale leeromgeving kunnen de kinderen van de verschillende scholen elkaar vragen stellen of feedback geven.  Werken met een agenda Weten wat je gaat leren.  Evalueren Met de kinderen worden de activiteiten van die middag geëvalueerd en beoordeeld. Aan de hand van de agenda wordt nagegaan of alles aan de orde is geweest en wat de leerlingen hebben geleerd.  Begrijpend lezen verbeteren Met behulp van actuele teksten worden woordenschat en leesbegripoefeningen gekoppeld, die betrekking hebben op de strategieen. (bv Nieuwsbegrip)

7

Werkplan 2012-2016

Overzicht strategieën begrijpend lezen Sturingstrategieën

Overkoepelend (voor-tijdens-na)

1: Voor het lezen ● Lezer bepaalt zelf zijn leesdoel: waarom ga ik deze tekst lezen? Wat wil ik ermee? ● Lezer oriënteert zich op de tekst: wat voor tekst is het? Hoe is de tekst opgebouwd?

2: Tijdens het lezen ● Lezer is betrokken bij de tekst; hij gebruikt lees strategieën als gereedschap om tot een goed begrip te komen. ● Lezer vraagt zich regelmatig af of hij het nog begrijpt ● Als hij het niet meer begrijpt weet hij wat hij moet doen

3: Na het lezen ● Lezer gaat na of hij zijn doel bereikt heeft. Leesstrategieën ● Voorspellen ● Vragen stellen ● Visualiseren ● Verbinden ● Samenvatten ● Afleiden

Hoe kan ik actief een tekst lezen?

Herstelstrategieën Wat moet ik doen als ik de tekst niet meer begrijp? ● Langzamer lezen ● Aandachtiger lezen ● Hardop lezen ● Stukje opnieuw lezen ● Stukje verder lezen ● Naar de illustraties kijken ● Hulp vragen

6

Leerlingenselectie

De brede School Academie is bedoeld voor talentvolle kinderen op de Fontein, Bello, Jules Verne en Nicolaas Beets. Kinderen van wie de leerkrachten verwachten dat ze VMBO-T, HAVO en VWO aankunnen. Kinderen die er niet in slagen om hun leerpotentieel volledig te realiseren, omdat hun beheersing van de Nederlandse taal niet op hetzelfde niveau ligt als hun intellectuele capaciteiten en hun ambitie.

Selectiecriteria Niet de ouders, maar de school bepaalt of een kind in aanmerking komt voor de Brede School Academie. Daarbij kijkt de school naar leerprestaties en leervermogen. Ook de motivatie en de werkhouding van het kind spelen een rol. Na gesprekken met zowel de

8

Werkplan 2012-2016

ouders als kinderen, kunnen geschikte leerlingen aangemeld worden voor de Brede School Academie. Een onafhankelijke plaatsingscommissie bepaalt of de leerling uiteindelijk wordt geplaatst.

Selectiecriteria Academie072       

Leerling zit in groep 6, 7, (8) Gemotiveerde leerling en ouder(s)/verzorger(s) (meetbaar door brief) Positief gedrag in een groep (niet meetbaar) Goede werkhouding maakt huiswerk, wil graag leren, doorzettingsvermogen, kan samenwerken Cito LVS begrijpend lezen scoort leerling twee periodes achtereen op niveau 4 en 5 Cito LVS begrijpend lezen blijft achter bij overige vakken (discrepantie) Afname NSCCT waaruit blijkt dat de leerling aan het onderpresteren is *

* wanneer de school hier gebruik van maakt

Stappenplan selectie leerlingen 1. Huidige leerkracht selecteert op basis van selectiecriteria leerlingen die in aanmerking komen voor de BSA072. 2. IB-er en leerkracht vullen voor geselecteerde leerlingen de matrix* met elkaar in. 3. Maximaal 12 leerlingen worden voorlopig geselecteerd. 4. Bij meer dan 12 leerlingen neemt de IB-er een besluit welke 12 leerlingen in eerste instantie in aanmerking komen. 5. Leerlingenlijst wordt voorgelegd aan directeur, welke door hem/haar wordt getoetst aan de selectiecriteria.

* toegevoegd als bijlage

Stappenplan informeren 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Alle ouders worden geïnformeerd middels een nieuwsbrief. Geselecteerde leerlingen worden uitgenodigd te solliciteren voor een plek op de BSA072. Leerling/ouder schrijft motivatiebrief. Ouders en leerling worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek met Academiedocent en directeur. Ouders en leerling wordt procedure uitgelegd. Potentiële leerlingen worden voorgedragen aan de plaatsingscommissie. Plaatsingscommissie neemt besluit en informeert de ouders en de leerling schriftelijk. Leerling en ouders worden uitgenodigd voor een informatiemiddag waarin alle academieleerlingen elkaar leren kennen.

9

Werkplan 2012-2016

Figuur – Matrix leerlingselectie Naam: groep Indicatoren motivatie leerling motivatie ouder/verzorger laatste periode nu SCOL algemene ontwikkeling werkhouding LOVS RW LOVS TL LOVS BL NSCCT

score moet boven de norm zijn (individuele overzicht wordt gebruikt bij gesprek) zaakvakken kan hiervoor worden gebruikt.

Uitstroomgegevens op basis van OPP RW TL SP BL

7

Huisvesting

Academie072 kan prima worden gehuisvest in de huidige scholen, gebruikmakend van voorzieningen die daar nu zijn. Eisen ten aanzien van de inrichting zijn:  Een prettige ruimte waar leerlingen zich thuis voelen en in alle rust kunnen werken;  Een ruimte die voor leerlingen als Academie072 herkenbaar is Vooralsnog gaan we uit van multifunctionele ruimte in de aula (Nicolaas Beets, Beets 3) ICT lokaal (Jules Verne) en het THIM-lokaal (De Fontein). NB.: In de nabije toekomst wordt in Kooimeer een nieuwe multifunctionele accommodatie (MFA) gebouwd voor onder andere De Fontein. Bij de ontwikkeling van dit gebouw dient zich een unieke kans aan huidige voorzieningen, zoals THIM – onderwijs aan meer- en hoogbegaafde leerlingen, en toekomstige wijkgerichte voorzieningen, zoals Academie072 gezamenlijk onder te brengen.

10

Werkplan 2012-2016

8

Personeel

Voor de start en de uitvoering van het project Academie072 zijn verschillende nieuwe vacatures die vervuld dienen te worden:  Teamleider  Docenten Academie072 Voor beide vacatures zijn taakprofielen opgesteld, die hieronder zijn beschreven. De personen die de vacatures zullen gaan vervullen, zullen per schooljaar worden aangesteld.

Taakprofiel Teamleider De Teamleider van de Acadmie072:  Leidt zelfstandig het project en kan goed coördineren en organiseren;  Stuurt, ondersteunt en begeleidt de docenten van de Acadmie072;  Treedt op als procesbegeleider en kan vanuit die rol contacten onderhouden;  Motiveert mensen, heeft een goed inlevingsvermogen en kan mensen binden;  Functioneert vanuit een onafhankelijke positie als aanspreekpunt voor alle betrokkenen;  Is verantwoordelijk voor de bewaking van kwaliteit, planning en budget van het project;  Neemt initiatieven ten aanzien van het docentennetwerk Academie072;  Draagt zorg voor de dataverzameling en analyses t.b.v. de monitoring;  Stuurt de uitvoering van de Acadmie072 inhoudelijk aan;  Adviseert, rapporteert en presenteert naar alle betrokkenen;  Kan flexibel omgaan met zijn werktijden. Eén van de docenten Academie072 is belast met de taken van de teamleider. Hiervoor is 1 uur per week beschikbaar. Bovenop de 2 uur uitbreiding per week als docent Academie072 krijgt de teamleider dus 3 uur uitbreiding per schooljaar op projectbasis.

Taakprofiel Docent Academie072 De Docent Academie072 voldoet aan het functieprofiel van de Leraar LA zoals opgenomen in het functiehuis van Ronduit aangevuld met de volgende taken:  Toont interesse in taal en het taalonderwijs en voelt zich betrokken bij de huidige vernieuwingen;  Past het onderwijs in de Academie072 aan, aan de specifieke behoeften van ieder kind, gericht op het ontwikkelen van potentieel;  Houdt de doorgaande lijn met betrekking tot het taalaanbod in de gaten en zorgt voor aansluiting met het binnenschoolse deel en ook met de aansluiting op het vervolgonderwijs;  Houdt zich op de hoogte van de benodigde vakkennis;  Leert kinderen de strategieën voor het begrijpend lezen aan;  Brengt vooruitgang op de resultaten voor begrijpend lezen (BL) en woordenschat (WS);  Vergroot het schoolsucces van kinderen door hen vaardigheden op te laten doen ten aanzien van onderzoeken, ontwikkelen, presenteren en evalueren;  Neemt actief deel aan het docentennetwerk Academie072;  Stimuleert de samenwerking en de interactie tussen de kinderen;  Verbetert de samenwerkingsdriehoekschool-ouder-kind;

11

Werkplan 2012-2016

  

Verbetert de aansluiting PO/VO; Volgt de specifieke training/scholing van de Academie072; Monitort de taalontwikkelingsprocessen samen met de leerkrachten en initieert van daaruit verbeteringen.

De docenten Academie072 krijgen 2 uur per week uitbreiding op hun aanstelling op projectbasis.

Werven Op iedere school wordt het project en het taakprofiel van Docent Academie072 besproken. De docent wordt gezocht binnen het eigen team. De directeur verzorgd hiervoor de werving, binnen het gehele team of door individuele leerkrachten hiervoor te benaderen. In het gesprek met de mogelijke docent wordt de ambitie ten aanzien van de taak teamleider gepeild. Iedere kandidaat schrijft een korte motivatiebrief en stuurt deze met CV naar de regiegroep. Deze groep stelt de docenten vast en neemt een besluit over het aanstellen van een teamleider.

Professionalisering Iedere docent van de Academie072 zal noodzakelijke training en/of scholing volgen die zijn gekoppeld aan het onderwijsaanbod in de Academie072 (werken met VAL-junior, Woordenschatdidactiek etc). Allen gericht op het bewaken en versterken van de kwaliteit van het onderwijs en het verfijnen van het programma. Tevens nemen de docenten deel aan het docentennetwerk Academie072. In dit netwerk vindt uitwisseling plaats, die bijdraagt aan de uitbreiding en de verdieping van de kennis van de docent en heeft als doel om ontwikkeling te stimuleren op drie niveaus: de docent, het team en het onderwijsprogramma van de Academie072.

9

Beschrijving organisatie Academie072

Belangrijke elementen van de organisatie van de Academie072 zijn de regiegroep, de projectleiding en de plaatsingscommissie.

Regiegroep Binnen Ronduit is Academie072 op vier scholen actief. De directeuren van deze vier scholen vormen samen met de beleidsmedewerker onderwijs & kwaliteit van Ronduit de regiegroep. De regiegroep:  Is een beleidsvormende groep en bepaald de opzet, inhoud en organisatie van de pilot Academie072;  Heeft een initiërende rol bij projecten ter bevordering van de uitvoering van de pilot;  Heeft een monitoringsrol;  Stemt onderling alle voorkomende vraagstukken met elkaar af.

12

Werkplan 2012-2016

Projectleiding De leiding van het project is in handen van één van de vier docenten Academie072: de teamleider.

Plaatsingscommissie De selectieprocedure vindt op de school plaats (zie hoofdstuk 6). Per school besluit de docent Academie072 op basis van een sollicitatiegesprek of een leerling geschikt is voor de Academie072. Deze potentiele leerlingen wordt vanuit de school voorgedragen aan de plaatsingscommissie. De plaatsingscommissie bestaat uit de teamleider en de beleidsmedewerker onderwijs & kwaliteit van Ronduit. De plaatsingscommissie beslist of de leerling kan worden geplaatst en regelt de officiële inschrijving. De ouders van leerlingen die zijn aangenomen ontvangen een formele brief vanuit Ronduit/Academie072 waarin staat wanneer hun kind kan beginnen.

10

Financiering

De Academie072 wordt mede mogelijk gemaakt door een meerjarige subsidie van de gemeente Alkmaar voor de periode 2012-2016. De begroting van de Academie072 is in twee fasen ingedeeld. In fase 1 (2012-2014) wordt met vier scholen Academie072 opgebouwd. In fase 2 (2014-2016) vindt uitbreiding plaats met meer kinderen en meer groepen. Hiermee stijgen de personeelskosten. De deelnemende scholen leveren hun bijdrage in de vorm van: - Het ter beschikking stellen van geschikte ruimtes in de school voor het geven van de lessen, zoals lokalen, ICT-ruimtes en aula. -

Het ter beschikking stellen van de benodigde ICT apparatuur, zoals computers, media dragers, internetverbinding, software en de daarbij benodigde (technische)ondersteu ning.

-

Het opnemen van begeleidingstaken ten behoeve van coördinatie op schoolniveau.

13

Werkplan 2012-2016

-

Het faciliteren van overleg en intervisie voor docenten en directies.

-

Het opnemen van Academie072 in een samenhangend geheel van brede schoolactivit eiten.

-

Het onderhouden van de website, gebruikmakend van de kennis in de scholen.

-

Het overdragen van kennis en ervaring op andere scholen.

11

Monitoring

Vanuit de gemeente Alkmaar zijn verplichtingen opgelegd ten aanzien van een aantal registraties:  Het aantal kinderen dat deelneemt, uitgesplitst naar groep en school;  Het monitoren van de leerlingresultaten op onder andere het taalgebied, startend met een nulmeting en met gebruikmaking van het leerlingvolgsysteem;  Het monitoren van de uitstroom/adviezen en plaatsing op het voortgezet onderwijs van de betreffende leerlingen. Deze verplichtte registraties sluiten aan bij een drietal doelstellingen van de Academie072:  Het direct vergroten van de taalvaardigheid van de leerlingen die deelnemen. De resultaten daarvan zijn terug te zien in de scores voor woordenschat (WS) en begrijpend lezen (BL).  Indirect vergroten van het schoolsucces van leerlingen;  Het vergroten van onderwijskansen van leerlingen met een (taal)achterstand.

Opzet monitor Iedere school beschikt over de gegevens: - Naam leerling en groep; - Voorlopig advies VO, definitief advies VO, daadwerkelijke uitstroom. Daarnaast nemen De Fontein, Bello, Jules Verne en Nicolaas Beets allen de toets Begrijpend Lezen van het CITO af op de volgende momenten: Groep 3: juni Groep 4: januari en juni Groep 5 tot en met 7: januari Groep 8: november of januari De Fontein is de enige school die ook de toetsen Woordenschat van CITO afneemt op de volgende momenten: Groep 3 t/m 7: januari en juni Groep 8: november of januari/februari De toetsen worden nog niet op alle scholen op alle momenten afgenomen (bijvoorbeeld niet voor groep 7-8 in januari). Met de scholen wordt daarover nog overlegd.

14

Werkplan 2012-2016

12

Planning en tijdpad

Het tijdpad voor de opbouw van de Academie072 in de periode 2012-2016 in in twee fasen i ngedeeld. In fase 1 wordt gestart met een pilot op vier basisscholen van Ronduit. In fase 2 w ordt de Academie072 opengesteld voor alle kinderen uit de wijk. Jaarlijks wordt de voortgan g gevolgd en geëvalueerd en de aanpak waar nodig bijgesteld.

Planning Augustus – oktober 2012

Voorbereiding en inhoud geven

November – december 2012

Selectie leerlingen

Januari – juli 2013

Start met fase 1

Juli 2013

Evaluatie en mogelijke bijstelling

September 2013 – juli 2014

Vervolg fase 1

Januari 2014

Evaluatie fase 1 en voorbereiding fase 2

September 2014 – juli 2015

Uitvoering fase 2

April 2015

Oriëntatie vervolg. Scholen, bestuur, gemeente. Mogelijkheid zomerschool?

September 2015 – juli 2016

Vervolg fase 2

Januari 2016

Beslissingen vervolg

15

Werkplan 2012-2016

Bijlage – Voorbeeld aanmeldingsbrief Alkmaar, … 2013 Geachte ‘Academie ouders en kinderen’, Uw kind is door De Fontein geselecteerd om deel te nemen aan Academie072, de taalacademie. Door deelname aan Academie072 verwachten de leerkrachten dat uw kind (nog) beter wordt in taal. Ook wordt gewerkt aan ‘academische vaardigheden’. Hierdoor zal het schoolsucces van uw kind groter worden en de kansen in het voortgezet onderwijs toenemen. Deelname aan de Academie is gratis. Om met uw kind goede resultaten te halen is het belangrijk dat zowel u als uw kind goed gemotiveerd zijn deel te nemen aan Academie072. Wij verwachten van u het volgende: Van de ouders - de ouders motiveren hun kind bij het deelnemen aan de activiteiten. Zij stimuleren de werk- en leerhouding van hun kind. - de ouders dragen er zorg voor dat hun kind elke week aanwezig is. - de ouders begeleiden hun kind bij het maken van de thuisopdrachten of zorgen voor een goede begeleiding. - de ouders bezoeken de ouderbijeenkomsten, die een aantal keer per jaar plaats vinden. - de ouders onderhouden contact met de academiedocent over voortgang, vragen of problemen. Van de kinderen - uw kind is gemotiveerd om deel te nemen aan Acedemie072. - uw kind is elke week aanwezig - uw kind maakt zijn thuisopdrachten - uw kind schrijft een sollicitatiebrief waarin hij zijn deelname motiveert. Richtlijnen en suggesties voor het schrijven van de sollicitatiebrief Ieder kind dat wil deelnemen aan Academie072 schrijft een sollicitatiebrief aan de onafhankelijke plaatsingscommisie. De plaatsingscommissie beoordeelt op basis van deze brief en de voordracht door de school of je ook aangenomen wordt. Het is dus belangrijk dat je sollicitatiebrief goed is! Hieronder staan een aantal zaken die in ieder geval in je brief moeten staan: - je richt je brief aan de ‘leden van de plaatsingscommissie van Academie072’ - vertel wie je bent. Vertel belangrijke dingen over jezelf. Denk aan: leeftijd, hobby’s, je thuis, waar je woont, waar ben je goed in, wat vind je leuk, wat vind je moeilijk? Hoe gaat het op school? - vertel wat jij van Academie072 verwacht. Wat wil je daar graag doen? Wat wil je daar graag leren? - vertel hoe jij je best gaat doen om goed te presteren bij Academie072. - vertel waarom de plaatsingscommissie juist jou moet kiezen om mee te doen. - vertel belangrijke dingen die de commissie over jou moet weten. Je zorgt dat je brief er netjes uitziet en stopt deze in een envelop. Je adresseert deze aan: ‘De plaatsingscommissie Academie072’ en levert deze uiterlijk vrijdag 25 januari in bij de directeur van je school. Veel succes met de brief! Namens het Academieteam, Directeur

16

Werkplan 2012-2016

Bijlage - Profiel van de coördinator Taal De coördinator Taal is op de basisschool de centrale persoon bij het doorvoeren van vernieuwingen en verbeteringen op het gebied van het taalonderwijs. De coördinator Taal zet taal in het basisonderwijs doorlopend op de agenda. Dat betekent dat een coördinator Taal met de leerkrachten van de school en in overleg met de directie stapsgewijs die verbeteringen gaat invoeren die ertoe leiden dat: - het taalonderwijs (meer) interactief en adaptief wordt; - de mondelinge en schriftelijke productieve taalontwikkeling van leerlingen verbetert; - de resultaten op het gebied van taalonderwijs op de basisschool vooruitgaan. Algemeen De coördinator Taal:  heeft aantoonbare interesse in taal en in het taalonderwijs en voelt zich betrokken bij de huidige vernieuwingen;  heeft de intentie om het taalonderwijs aan te passen aan de specifieke behoeften van ieder kind. Een extra opdracht ligt daar waar het anderstalige leerlingen betreft en leerlingen met specifieke taalproblemen zoals dyslexie;  stelt belang in het ondersteunen en coachen van leerkrachten en geniet het vertrouwen van zijn/haar teamgenoten. Hij stimuleert zijn collega’s en de leerlingen;  kent de eigen school van binnenuit en is op de hoogte van de sterke en zwakke kanten van het taalonderwijs op de eigen school. Hij kan de teamleden inschatten op hun kwaliteit en hen begeleiden bij het invoeren van veranderingen;  voert activiteiten uit gericht op taalonderwijs in engere zin en op taalonderwijs in bredere zin. In engere zin houdt in: vergroten van actieve en receptieve taalvaardigheden van de leerlingen en vergroten van metacognitieve vaardigheden met betrekking tot taal binnen het taalonderwijs op school. In bredere zin houdt in dat aspecten van taal binnen alle vakken op school de aandacht hebben;  is zich ervan bewust dat taalontwikkeling bij leerlingen een doorgaande ontwikkeling is. Ook het voorschoolse traject is voor de basisschool van groot belang, evenals de aansluiting op het vervolgonderwijs. Specificaties De coördinator Taal heeft specifieke competenties op het gebied van: a interactief taalonderwijs, waaronder aandacht voor individuele verschillen en tweedetaalonderwijs; b taalbeleid; c coaching en begeleiding. a Interactief taalonderwijs Interactief taalonderwijs in het basisonderwijs gaat ervan uit dat kinderen taal leren in een krachtige leeromgeving die authentiek, sociaal en strategisch leren van taal bevordert, die kinderen aanzet tot zelfstandig leren en rekening houdt met individuele verschillen. De volgende competenties worden van de coördinator Taal verwacht:  is zich bewust van de belangrijke rol die taal als communicatiemiddel in alle vakken speelt en weet hoe op de eigen school de samenhang tussen taalvaardigheden en andere vakken is opgezet. De coördinator Taal is in staat deze samenhang op de eigen school in overleg met de teamleden te verbeteren;  heeft kennis van het concept interactief taalonderwijs en kan taalonderwijs op de eigen school in samenwerking met het team vanuit deze kennis vormgeven;  is op de hoogte van het belang van strategisch leren op het gebied van taalonderwijs;  kent de mogelijkheden om de functionele taalvaardigheid van de leerlingen op de eigen school te vergroten;

17

Werkplan 2012-2016

   

is op de hoogte van de bestaande leer- en toetsmiddelen op het gebied van taalonderwijs en weet deze te plaatsen ten opzichte van de visie en populatie van de eigen school; heeft een open oog voor de leermogelijkheden die de omgeving biedt; is in staat specifieke problemen van alle leerlingen (dus ook op het gebied van NT2 en dyslexie) in kaart te brengen en interventies te initiëren om deze leerlingen optimaal te begeleiden; speelt een rol bij het invoeren van goede software op het gebied van taalonderwijs op de eigen school en bij de integratie van ICT in het taalonderwijs in algemene zin.

b Taalbeleid Taalbeleid wordt opgesteld vanuit een door het team geaccordeerde visie op (taal)onderwijs en is gericht op alle activiteiten binnen een school waarbij taal een rol speelt. Taalbeleid analyseert goede en minder goede aspecten van (taal)onderwijs en leidt tot maatregelen ter verbetering. Van de coördinator Taal worden op dit gebied de volgende competenties verwacht:  heeft overzicht over het taalonderwijs op de eigen school en kent de zwakke en sterke kanten hiervan;  toetst adequaat en weet de verkregen gegevens beleidsmatig te vertalen;  kan taalleerlijnen afstemmen op (tussen)doelen en ze op adequate manier uitzetten over de verschillende bouwen in de eigen school in samenwerking met het zorgteam van de school;  is op de hoogte van de verschillende nascholingsmogelijkheden op het gebied van taalonderwijs en informeert de teamleden op adequate manier over deze mogelijkheden;  kan de uitgangspunten van strategisch schoolbeleid toepassen op het gebied van taalonderwijs;  is in staat op de eigen school een taalwerkgroep te vormen en kan daar in overleg met de schoolleiding op een functionele en inspirerende manier leiding aan geven. c Coaching en begeleiding Binnen het team begeleidt de coördinator Taal in nauwe samenwerking met het management het proces van de ontwikkeling en uitvoering van het taalbeleid. Vanuit de visie op (taal)onderwijs analyseert de coördinator Taal de huidige situatie, geeft hij impulsen aan het beleid en begeleidt hij zijn collega's bij het verbeterings- en veranderingsproces. Van de coördinator Taal worden op dit gebied de volgende competenties verwacht:  is in staat een visie op taalonderwijs op de eigen school te ontwikkelen in samenspraak met de schoolleiding en het schoolteam;  heeft inzicht in verschillende fasen van een onderwijsvernieuwingsproces en is in staat de teamleden op een inspirerende en enthousiasmerende manier te begeleiden bij het vernieuwen en verbeteren van het taalonderwijs. Hij kan omgaan met zowel enthousiaste reacties als met weerstanden van teamleden;  stimuleert vanuit zijn eigen reflectieve attitude zijn collega’s tot reflectie op het taalonderwijs;  is in staat de taalontwikkelingsprocessen effectief te monitoren samen met de leerkrachten en van daaruit verbeteringen te initiëren;  is in staat de leerkrachten bij het werk in de groep te observeren en duidelijke en opbouwende feedback te geven. Hij is in staat gebruik te maken van krachten binnen en buiten de school en zal zo nodig doorverwijzen naar andere instanties. Het realiseren van kansen voor ieder kind is daarbij uitgangspunt;  is in staat in samenwerking met het zorgteam van de school de specifieke eisen van leerlingen in de schoolpopulatie op het gebied van taalonderwijs (zoals dyslexie of tweedetaalverwerving) te herkennen en zo nodig adequate hulp of verwijzing hiervoor op te zetten.

18