BESTUURSVERSLAG 2013
Op onderzoek…
0
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
1
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord Bestuursverslag A1 Gegevens bestuur en organisatie Juridische structuur Organisatiestructuur Bestuurskantoor Governance Bestuurssamenstelling/mutaties Verslag van het toezichthoudend bestuur bij het Bestuursverslag 2013 Management Scholen Ontwikkeling leerlingenaantal Medezeggenschap Beleidsontwikkelingen algemeen Kernactiviteiten Kernwaarden Toegankelijkheid Ontwikkelingen in 2013 in grote lijnen Onderwijs en kwaliteit Evaluatie beleidsdoelstellingen Ontwikkelingen op de scholen OBS De Wegwijzer OBS Het Hof OBS De Slinger OBS De Drie Linden OBS Op Koers OBS De Leemvoort OBS De Woelwaters OBS ´t Montferland Opbrengsten Inspectie Klachtencommissie Sluitende dagopvang Achterstandenbeleid Weer Samen Naar School (WSNS) Personeel en organisatie Verhouding ontwikkeling leerlingenaantal en natuurlijk verloop personeel Kerncijfers personeel ARBO- en verzuimbeleid Stages Personeelsbeleid Personeelszorg Huisvesting ICT Externe betrekkingen
2
2 4 5 5 5 5 6 6 6 7 9 9 10 11 12 12 12 12 13 15 15 15 17 19 21 23 25 27 29 31 34 35 35 35 36 36 37 37 37 40 41 41 42 43 43 44
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Bestuursverslag A2 46 Financieel beleid 46 Jaarrekening 46 Financiële positie op balansdatum 46 Gang van zaken gedurende het verslagjaar 48 Analyse resultaat 48 Analyse resultaat ten opzichte van vorig boekjaar en begroting 49 Investeringen en financieringsbeleid 51 Toekomstparagraaf 52 Treasuryverslag 55 Kengetallen 56 Risicobeheersing en interne controle 58 Jaarrekening 59 Grondslagen van waardering van activa en passiva en resultaatbepaling 60 Balans per 31 december 2013, vergelijkende cijfers per 31 december 2012 65 Staat van baten en lasten 2013, vergelijkende cijfers 2012 67 Kasstroomoverzicht 2013, vergelijkende cijfers 2012 68 Toelichting op de onderscheiden posten van de balans 69 Toelichting op de onderscheiden posten van de staat van baten en lasten 74 Verbonden partijen 77 Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders 77 Vermelding gegevens van eenieder van wie de bezoldiging de WNT/norm te boven gaat 77 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 77 Ondertekening 78 Overige gegevens 79 (Voorstel) bestemming van het resultaat 80 Gebeurtenissen na balansdatum 80 Accountantsverklaring 81 Bijlagen 83 Gegevens van de rechtspersoon 84 OCW-bijlage 85 Onderwijs Netwerk Ondernemen 85 Reserves en voorzieningen per kostenplaats 86 Staat van baten en lasten 2013 per kostenplaats 88 06CP Openbare basisschool De Wegwijzer 89 06DF Openbare basisschool Het Hof 91 07FK Openbare basisschool De Slinger 93 12IL Openbare basisschool De Drie Linden 95 13JK Openbare basisschool Op Koers 97 13JK01 Openbare basisschool Op Koers Sinderen 99 13ON Openbare basisschool De Leemvoort 101 18FK Openbare basisschool ´t Montferland 103 18FM Openbare basisschool De Woelwaters 105 99 Bestuur 107
3
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Voorwoord De maatschappij is volop in beweging, ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op. De opdracht van de school om vooral kennis over te dragen is niet meer voldoende. Leerlingen moeten vaardigheden aanleren en ontwikkelen waarmee ze zelf de kennis kunnen vergaren en zich kunnen voorbereiden op de (toekomstige) maatschappij. Een geschikte werkwijze hierbij is onderzoekend en ontwerpend leren (O&O leren). Bij onderzoekend en ontwerpend leren moeten leerlingen een onderzoekende houding kunnen aannemen, die gekenmerkt wordt door nieuwsgierigheid, originaliteit, openheid, creativiteit, speelsheid en verbeeldingskracht. Leerlingen voeren een onderzoek uit op basis van een (veelal zelf geformuleerde) onderzoeksvraag. Binnen Reflexisscholen sluit O&O leren o.a. aan bij meervoudige intelligentie (MI), coöperatief leren, wetenschap & techniek en excellentie. Niet alleen de leerlingen gaan op onderzoek. Ook voor veranderingen in het onderwijs zijn vaak geen kant en klare oplossingen aanwezig. Opbrengstgericht werken, handelingsgericht werken, passend onderwijs, aandacht voor excellentie etc. zijn ontwikkelingen die elkaar kunnen versterken maar soms elkaar ook negatief kunnen beïnvloeden. De scholen onderzoeken op welke wijze bovengenoemde ontwikkelingen in het schoolconcept ingepast kunnen worden. Daarbij ondervinden de scholen en het schoolbestuur de druk die de gevolgen van de krimp (afname leerlingenaantal en inkomsten) en landelijke ontwikkelingen (verhogen AOW-leeftijd, stijging loonkosten e.d.) met zich mee brengen. De organisatie staat, rekening houdend met de afnemende inkomsten en stijgende lasten, voor de enorme uitdaging om de kernwaarden in stand te houden en de doelstellingen van de organisatie te realiseren. In 2012 is onderzoek gedaan naar de toekomstige (on)mogelijkheden, waarbij de notitie “Ontwikkelen naar vermogen” is opgesteld. Ook is een verkenning opgestart, waarbij onderzoek wordt gedaan naar de kansen die een bestuurlijke schaalvergroting zou kunnen bieden. Deze verkenning is in 2013 voortgezet, waarbij in de 2e helft van 2013 de stichting Essentius, de stichting LIMA en Reflexis Openbaar Basisonderwijs hebben besloten een fusieonderzoek voort te zetten. In dit jaarverslag wordt aandacht aan het onderzoek besteed. In dit bestuursverslag wordt een beschrijving van de resultaten van 2013 en de gedane investeringen gegeven. Welke ontwikkelingen hebben op de scholen plaats gevonden? Zijn de resultaten bereikt die van onze scholen verwacht mogen worden en hebben we voldoende geïnvesteerd om ook in de (nabije) toekomst die goede resultaten te kunnen waarborgen? Het bestuursverslag bestaat uit: Bestuursverslag A1, waarin het algemeen beleid wordt beschreven. Bestuursverslag A2, waarin het financieel beleid wordt verantwoord. Jaarrekening. Accountantsverklaring. Namens het bestuur van Reflexis Openbaar Basisonderwijs, Frans Stieber, Algemeen directeur
De foto´s in het jaarverslag geven activiteiten binnen de diverse Reflexisscholen weer.
4
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Bestuursverslag A Gegevens bestuur en organisatie Juridische structuur Op 1 januari 2000 hebben de (voormalige) gemeenten Bergh, Lichtenvoorde, Aalten, Dinxperlo, Wisch en Gendringen hun openbare basisscholen overgedragen aan Openbaar Basisonderwijs BLADWeG. Vanaf januari 2003 is de naam veranderd in Reflexis Openbaar Basisonderwijs. Formeel is dat op 1 januari 2005 door het Ministerie van OCW bekrachtigd. De rechtspersoonlijkheid van het bevoegd gezag is een Openbaar Rechtspersoon.
Organisatiestructuur Op 1 augustus 2009 is de organisatiestructuur aangepast, waarbij de bovenschoolse directie werd gevormd door een algemeen directeur en een directeur onderwijs. Na het vertrek van de directeur onderwijs (augustus 2012) is, vanwege mogelijke ontwikkelingen als gevolg van de krimp, besloten deze functie niet in te vullen. Onderstaand schema geeft de organisatiestructuur vanaf 1 augustus 2012 weer.
5
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Bestuurskantoor NAW-gegevens bestuurskantoor: Bezoekadres Middelgraaf 46, 7071 WT Ulft Postadres Postbus 107, 7060 AC Terborg Telefoon 0315-641563 E-mail
[email protected] Website www.reflexis.org
Medewerkers bestuurskantoor: Algemeen directeur Frans Stieber Stafmedewerker Carin Hemel
Governance Op 1 augustus 2010 is de Wet op het primair onderwijs gewijzigd, waarbij voorgeschreven wordt dat functies van bestuur en toezicht gescheiden zijn. Het bestuur heeft gekozen voor een feitelijke scheiding per 1 augustus 2011, waarbij - de algemeen directeur de bestuurstaak uitoefent namens het formele bestuur; - het formele bestuur de toezichthouder wordt; - de algemeen directeur en het formele bestuur gezamenlijk het bevoegd gezag vormen; - het Policy Governance ® model van Carver als werkwijze wordt gehanteerd. Het bestuur hanteert de Code Goed Bestuur PO van de PO-Raad. In het schooljaar 2010-2011 is een Bestuurlijk Beleidskader ontwikkeld. Het beleidskader en bijbehorend document ‘jaarcyclus en verantwoording’ is op 21 maart 2011 door het bestuur vastgesteld. Op 1 oktober 2012 is het beleidskader geactualiseerd. Het bestuurlijk beleidskader bevat de bestuurlijke werkwijze, de verhouding tussen bestuur en algemeen directeur, de doelstellingen van de organisatie en het bevoegdheidskader van de algemeen directeur. In het document ‘jaarcyclus en verantwoording” is vastgelegd op welke wijze en wanneer de algemeen directeur verantwoording aflegt hetgeen bereikt is met betrekking tot de doelstellingen en/of het bevoegdheidskader.
Bestuurssamenstelling / mutaties Naam Mevr. I. Canter Cremers Mevr. D. Hoitink Dhr. A. Rutjes Mevr. M van Dooremalen Dhr. T. Hek
Functie Voorzitter
Jaar van aantreden 2008 2007 2008 2011 2011
6
Jaar van aftreden
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Verslag van het toezichthoudend bestuur bij het Bestuursverslag 2013. Opdracht van het toezichthoudend bestuur. Uitgaande van de Wet op het primair Onderwijs (WPO) en de Code Goed Bestuur PO (PO-raad) is het toezichthoudend bestuur tenminste belast met: het toezicht houden op de uitvoering van de taken en de uitoefening van de bevoegdheden door de gemandateerd bestuurder (algemeen directeur) en deze met raad terzijde staan; het goedkeuren van de begroting, het jaarverslag en, indien van toepassing, het strategisch meerjarenplan; het toezien op de naleving door de gemandateerd bestuurder van wettelijke verplichtingen, de code voor goed bestuur en de afwijkingen van die code; het toezien op de rechtmatige verwerving en de doelmatige en rechtmatige bestemming en aanwending van de middelen van de scholen verkregen op grond van de wet; het aanwijzen van een accountant, die verslag uitbrengt aan het toezichthoudend orgaan; het jaarlijks afleggen van verantwoording over de uitvoering van de taken en de uitoefening van de bevoegdheden in het jaarverslag.
Reguliere bestuursvergaderingen in 2013 -
-
-
-
-
In 2013 hebben 6 bestuursvergaderingen plaatsgevonden. De verantwoordingsrapportages zoals opgenomen in de “Notitie verantwoording en jaarcyclus” zijn door de algemeen directeur aangeboden en tijdens de bestuursvergaderingen behandeld. Het bestuur heeft middels de aangeboden rapportages vastgesteld dat de algemeen directeur heeft voldaan aan de doelstellingen van de organisatie en binnen het vastgestelde bevoegdheidskader heeft gehandeld. Het bestuur heeft naast de geplande verantwoordingsonderwerpen specifiek aandacht besteed aan de onderwijskwaliteit op kleine scholen en het financiële perspectief van de organisatie. Het bestuur heeft elke vergadering bij agendapunt 8 (informatie) gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot sparren met de algemeen directeur. Aan de orde gekomen zijn o.a.: Ontwikkelingen m.b.t. de formatie 2013-2014. Het bestuursformatieplan 2013-2014 is tijdens de bestuursvergadering van 24 juni 2013 besproken. Ontwikkelingen m.b.t. passend onderwijs; De leerlingentelling van 1 oktober 2013 en de gevolgen daarvan; Ontwikkelingen m.b.t. de krimp, waaronder de visienotitie van de gemeente Oude IJsselstreek, het rapport van de Onderwijsraad “Grenzen aan kleine scholen” en de beleidsreactie van de staatssecretaris van 29 mei 2013. De algemeen directeur is actief betrokken bij de verdere ontwikkelingen (o.a. de fusietoets en de kleine scholentoeslag) en heeft het bestuur van de actuele informatie voorzien. Ontwikkelingen m.b.t. de verkenning van bestuurlijke schaalvergroting. In alle bestuursvergaderingen is aandacht aan dit thema besteed. In eerste instantie betreffende het fusieonderzoek tussen Accent, Essentius, LIMA en Reflexis. Na het bestuursbesluit van Accent om de verkenning met onze organisatie niet voort te zetten is de verkenning tussen LIMA en Reflexis uitgebreid besproken tijdens de bestuursvergadering van 11 november 2013. Daarna heeft Essentius zich aangesloten bij het fusieonderzoek. Het bestuurlijk beleidskader is op 16 oktober 2013 geëvalueerd. Vastgesteld is dat de huidige werkwijze goed werkt en dat er derhalve geen aanpassingen nodig zijn in het bestuurlijk beleidskader. In verband met de fusieverkenning is besloten om voorlopig geen nieuw bestuurslid te werven. Het bestuur heeft in 2012 besloten DVE Accountants aan te wijzen als accountant die belast is met de controle van de jaarrekening. 7
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Enkele verantwoordelijkheden kunnen op grond van wettelijke bepalingen niet gemandateerd worden aan de algemeen directeur. Vaststellen Bestuursverslag (incl. jaarrekening en accountantsverslag). De vaststelling van het Bestuursverslag 2012 heeft plaatsgevonden tijdens de bestuursvergadering van 24 juni 2013. Vaststellen begroting. De begroting 2014 is vastgesteld tijdens de bestuursvergadering van 16 december 2013.
Functioneren algemeen directeur. De opdracht van de algemeen directeur en diens bevoegdheden zijn vastgelegd in het bestuurlijk beleidskader. In de bestuursvergadering van 16 oktober 2013 is vastgesteld dat de algemeen directeur aan de opdracht heeft voldaan en binnen de bevoegdheidskaders heeft gehandeld. Vanuit het oogpunt van goed werkgeverschap heeft een afvaardiging van het bestuur op 22 januari 2013 een functioneringsgesprek met de algemeen directeur gevoerd.
Verantwoording en dialoog: Het toezichthoudend bestuur wil graag invulling geven aan de drie vormen van verantwoording: Verticaal: naar Ministerie (Duo/CFI) middels o.a. het Bestuursverslag Diagonaal: naar inspectie en gemeenten Horizontaal: naar de achterban (o.a. personeel en ouders).
Overleg met gemeenten Jaarlijks biedt het bevoegd gezag (toezichthoudend bestuur en algemeen directeur) de vier gemeenten in het voedingsgebied van de organisatie de gelegenheid om de ontwikkelingen in de organisatie te bespreken. Vaststellen van een bijeenkomst was in 2013 niet mogelijk. Daarom heeft het overleg plaatsgevonden op 10 februari 2014. Tijdens dit overleg zijn aan de orde gekomen: Bestuursverslag 2012 en begroting 2014; Gevolgen van de krimp; Ontwikkelingen in het kader van bestuurlijke schaalvergroting. De gemeenten hebben hun waardering uitgesproken voor het Bestuursverslag 2012: Een heldere weergave en de goede beschrijving van de ontwikkelingen op de afzonderlijke scholen.
Overleg met achterban De scholen binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs hebben een klankbordgroep. Deze klankbordgroep bestaat uit ouders, leerkrachten en andere belangstellenden. Een klankbordgroep heeft geen formele status. Tijdens bijeenkomsten kunnen thema’s besproken worden die betrekking hebben op de schoolontwikkeling en ontwikkelingen in de omgeving van de school. Het toezichthoudend bestuur wil in contact komen/blijven met deze klankbordgroepen. In 2013 heeft een afvaardiging van het toezichthoudend bestuur klankbordgroepbijeenkomsten bij OBS De Leemvoort en OBS ’t Montferland bezocht. Geconcludeerd kan worden dat het toezichthoudend bestuur een goed beeld van de ontwikkelingen binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs heeft gekregen en daardoor haar toezichthoudende opdracht goed heeft kunnen uitvoeren. de voorzitter van het toezichthoudend bestuur,
I. Canter Cremers
8
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Management Bestuurlijk beleidskader en directiestatuut Vanaf 1 augustus 2011 is de verhouding tussen toezichthoudend bestuur en de algemeen directeur geregeld middels het bestuurlijk beleidskader. Het directiestatuut (vastgesteld in 2003) is nog van toepassing bij het verlenen van mandaat aan de schooldirecteuren. In 2012 is een concept `Bestuurlijk beleidskader: Relatie algemeen directeur – schooldirecteur” opgesteld. Dit document is direct gekoppeld aan het “Bestuurlijk Beleidskader Reflexis Openbaar Basisonderwijs” en moet het “Directiestatuut Reflexis Openbaar Basisonderwijs” (vastgesteld op 912-2003) vervangen. Het “Bestuurlijk beleidskader: Relatie algemeen directeur – schooldirecteur” is vanwege de fusieverkenning nog niet vastgesteld.
Samenstelling van het management (ultimo 2013) Algemeen directeur:
Frans Stieber
OBS De Wegwijzer: OBS Het Hof: OBS De Slinger: OBS De Drie Linden:
Monique Geerdink Miranda Leenders Frank de Vries Mirjam de Vries
OBS Op Koers: OBS De Leemvoort: OBS ’t Montferland: OBS De Woelwaters:
Rob Luimes Dicky ter Beek Mirjam de Vries Werner Kuijpers
Scholen NAW-gegevens Brin
Naam Adres
Telefoon
E-mail Website
06CP
OBS De Wegwijzer, Molenhof 54 ,7091 CW Dinxperlo OBS Het Hof ‘t Hof 2, 7131 DR Lichtenvoorde OBS De Slinger, Wehmerstraat 21, 7121 DP Aalten OBS De Drie Linden, Schoolstraat 2a, 7064 GP Silvolde OBS Op Koers, Oranjestraat 72-74, 7051 AK Varsseveld OBS De Wegwijzer, Kapelweg 58, 7065 BB Sinderen OBS De Leemvoort, Steuterweg 2, 7054 CJ Westendorp OBS ’t Montferland, Plantsoensingel-Noord 5a, ’s-Heerenberg Postbus 3, 7040 AA ‘s-Heerenberg OBS De Woelwaters, Middelgraaf 46, 7071 WT Ulft
0315-651884
[email protected] www.wegwijzerdinxperlo.nl
[email protected] www.obshethof.nl
[email protected] www.obsdeslinger.nl
[email protected] www.obsdedrielinden.nl
[email protected] www.obsopkoers.nl
[email protected] www.obsopkoers.nl
[email protected] www.leemvoort.nl
[email protected] www.obsmontferland.nl
06DF 07FK 12IL 13JK 13JK01 13ON 18FK
18FM
0544-373475 0543-472317 0315-323166 0315-242507 0315-617200 0315-298168 0314-661924
0315-641001
9
[email protected] www.obsdewoelwaters.nl
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Ontwikkeling leerlingenaantal Aantal leerlingen per 1 oktober …. Scholen 06CP De Wegwijzer 06DF Het Hof 07FK De Slinger 12IL De Drie Linden 12YD De Vlieger 13EA De Essenkamp 13JK Op Koers 13JK01 De Wegwijzer 13ON De Leemvoort 18FK 't Montferland 18FM De Woelwaters Totaal aantal leerlingen
2005 165 182 213 73 91 119 218 56 82 240 252 1691
2006 177 181 197 77 95 85 247 57 82 240 237 1675
2007 161 171 200 78 94
2008 156 153 188 72 78
2009 148 148 172 67 79
2010 137 148 171 68
2011 122 150 168 67
2012 114 139 167 67
2013 110 141 152 66
327 54 87 257 233 1662
339 49 81 272 232 1620
360 49 75 284 226 1608
369 47 63 294 204 1501
366 50 63 288 210 1484
368 51 55 290 212 1463
359 51 56 283 198 1416
Opmerking: De Essenkamp (13EA) en Weth. Berkhoff (13JK) zijn op 1-8-2007 gefuseerd tot OBS Op Koers. OBS De Vlieger is op 1-8-2010 gefuseerd met de twee RK-basisscholen in Terborg tot Basisschool Dynamiek en daarbij overgedragen aan het bestuur PRO8.
Aantal leerlingen op teldatum 1 oktober... aantal 1700
1700
1700 1691 1675 1662
1650
1620
1600
1608 1550
1500 1501 1450
1484 1463
1400
1416
1350 2003
2004
2005
2006
2007
2008
jaar
10
2009
2010
2011
2012
2013
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Medezeggenschap Aan iedere school is een medezeggenschapsraad verbonden. Centraal functioneert een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad. De GMR telt 16 leden (één ouder en één personeelslid per school). De GMR heeft in 2011 de opzet van de vergaderingen veranderd: Het eerste gedeelte is alleen met GMR-leden en aan het tweede gedeelte neemt ook het bevoegd gezag (algemeen directeur) deel. Om de GMR voldoende ontwikkelingsmogelijkheden te bieden, worden vanuit het schoolbudget middelen beschikbaar gesteld. In 2013 heeft de GMR 5 keer vergaderd. Hoofdthema’s in 2013 waren: Fusieverkenning: De voortgang van het fusieproces was een belangrijk onderwerp. De nulmeting van het organisatieadviesbureau WagenaarHoes is besproken. Op basis van de nulmeting en bijbehorende onderlegger is de GMR akkoord gegaan met een voortzetting van het fusietraject. De GMR is geïnformeerd over de beëindiging van de fusieverkenning tussen Accent, Essentius, Lima en Reflexis en het vervolg van de verkenning tussen LIMA en Reflexis, waarbij Essentius zich later heeft aangesloten. De drie nieuwe partners: Essentius, Lima en Reflexis hebben tijdens de informatieavond bij de GMR-en de vraag neergelegd of de GMR-en hun standpunt voor een “go” of “ no go” wilden geven. De GMR heeft hierin een positief standpunt ingenomen. De GMR heeft besloten om externe deskundigheid vanuit de AOB in te zetten voor het fusietraject. De begroting 2013 is besproken en er is een positief advies uitgebracht. De begroting voor 2014 is besproken. Aan het bestuursformatieplan 2013-2014 is instemming verleend. Het bestuursverslag inclusief de jaarrekening is besproken en er is positief advies uitgebracht. Er is gesproken over de haalbaarheid van de werkgelegenheidsgarantie binnen de organisatie. De voorzitter heeft namens Reflexis plaatsgenomen in de Ondersteuningsplanraad binnen het nieuwe SWV Passend Primair Onderwijs Doetinchem e.o.. De ontwikkeling van het leerlingenaantal binnen de organisatie is besproken evenals de visie op” kleine scholen” en het beleid voor de Kleine Scholen Toeslag die gaat veranderen. Eén vergadering is besteed aan het verder uitwerken van de werkgroepen.
Leerlingen van De Woelwaters in ‘werkbespreking’.
11
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Beleidsontwikkelingen algemeen Kernactiviteiten De kerntaak van de organisatie is neergelegd in artikel 3 van de Verordening Openbare Rechtspersoon BLADWeG: De openbare rechtspersoon heeft ten doel het geven van openbaar onderwijs aan de scholen, die onder zijn gezag vallen, met inachtneming van artikel 46 Wet op het primair onderwijs. In de hoofdlijnennotitie (2001) is vastgelegd dat de scholen werken vanuit een eigen profilering en eigen onderwijskundige identiteit. Elke school volgt zijn eigen ontwikkelingstraject om de doelen van Reflexis Openbaar Basisonderwijs te realiseren.
Kernwaarden Scholen van Reflexis Openbaar Basisonderwijs: a) … zijn algemeen toegankelijk en streven er actief naar een ontmoetingsplaats te zijn voor verschillende levenbeschouwelijke en culturele opvattingen. Respect en verdraagzaamheid voor de opvatting van een ander staan daarbij centraal. b) … staan voor kwalitatief hoogwaardig onderwijs. De scholen zijn gericht op het verhogen van de onderwijsprestaties en burgerschapsvaardigheden van de leerlingen en het maximaal ontwikkelen van de talenten van de leerlingen. c) … creëren een leeromgeving waarin leerlingen, ouders en leerkrachten zich prettig en veilig voelen. d) … zijn gericht op voortdurende professionalisering van het personeel. e) … bieden voortdurend actief aandacht aan haar PR en marketing met als doel een positief imago van de school en de organisatie neer te zetten. f) … zijn gehuisvest in gebouwen die aan de eisen van goed, hedendaags onderwijs voldoen. g) … onderschrijven de uitgangspunten van goed bestuur en versterken de positie van de leerlingen, ouders en leerkrachten in hun school bij beleidsvorming, evaluatie en verantwoording.
Toegankelijkheid Toegankelijkheid, actieve pluriformiteit, openheid en respect zijn de aspecten die bij het openbaar onderwijs horen. De scholen dienen actief toegankelijk te zijn. Dat wil zeggen dat gezorgd wordt voor: toepasselijke leerlingenzorg; afstemming van het onderwijs op verschillen tussen leerlingen; toegankelijkheid voor gehandicapten
Verwondering bij leerlingen van Op Koers in het Rijksmuseum
12
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Ontwikkelingen 2013 in grote lijnen In 2013 hebben de volgende ontwikkelingen plaatsgevonden: Fusieverkenning In 2012 zijn verkennende gesprekken opgestart tussen Accent, Essentius, Lima en Reflexis. In juni 2012 is een intentieverklaring m.b.t. de fusieverkenning door alle partijen ondertekend. Daarna heeft WagenaarHoes opdracht gekregen een 0-meting uit te voeren. In februari 2013 is het onderzoeksrapport opgeleverd en daarna in de diverse geledingen besproken. Eind juni 2013 bleek dat Accent de fusieverkenning niet in met alle organisaties wilde voortzetten. Daarom is de verkenning gesplitst in twee trajecten: Accent/Essentius en Lima/Reflexis. Lima en Reflexis hebben het onderzoek direct na de zomervakantie voortgezet. In november bleek dat de gesprekken tussen Accent en Essentius vastgelopen waren en heeft Essentius gevraagd bij Lima/Reflexis aan te mogen sluiten. In december 2013 zijn de toezichthoudende besturen en de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraden geïnformeerd. Daarbij is positief gereageerd op voortzetting van het fusieonderzoek. Besloten is om vanaf januari 2014 het fusieonderzoek voort te zetten, waarbij de regiegroep het proces aanstuurt. Werkgroepen buigen zich over een aantal inhoudelijke thema’s. Klankbordgroepen geven de werkgroepen feedback. De resonansgroepen RvT en GMR volgen het proces. Deze organisatievorm heeft mede tot doel om de betrokkenheid van alle belanghebbenden bij het proces te vergroten.
Krimp Bovengenoemde fusieverkenning heeft tot doel om een toekomstbestendige organisatie te vormen, waarin krachtig, hoogwaardig en onderscheidend onderwijs wordt gerealiseerd. Als gevolg van de ontgroening worden de bestaande organisaties daarvoor te klein. In 2013 is de leerlingendaling een belangrijk thema geworden. In februari presenteerde de Onderwijsraad het rapport “Grenzen aan kleine scholen”, waarin vergaande maatregelen werden geadviseerd. Dit onderzoek werd in maart ondersteund door een IBO-onderzoek “Bekostiging funderend onderwijs bij dalende leerlingenaantallen”. Op 29 mei 2013 heeft de staatssecretaris in Zeeland zijn reactie “Beleidsvisie leerlingendaling in primair en voortgezet onderwijs” gepresenteerd. Een beperkt aantal genodigden (‘voortrekkers in de krimpregio’s’) vernam in Wolphaartsdijk dat de staatssecretaris o.a. de fusietoets wil vereenvoudigen, samenwerking tussen scholen wil stimuleren en belemmerende wet/regelgeving wil wegnemen. Presentatie van de beleidsvisie op de krimp op 29 mei 2013 in Wolphaartsdijk (Zeeland). 13
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Om alle medewerkers van Reflexis te informeren over de gevolgen van de leerlingendaling, heeft de algemeen directeur in de periode juni/juli informatieavonden op de scholen verzorgd. Hierbij is ingegaan op de leerlingenprognoses per school, de kwaliteitspijlers van de organisatie, de visie op kleine scholen en de toekomstvisie voor de hele organisatie. Directieberaad In 2013 is binnen het directieberaad aandacht besteed aan: o het actualiseren van het beleid inzake de functiemix. De opleidingen die als criteria voor de functiemix gelden zullen benoemd worden; o de verantwoordingsrapportages (bijv. de kwaliteit van het onderwijs, professionalisering personeel) die ook aan het toezichthoudend bestuur zijn aangeboden; o de ontwikkelingen rond passend onderwijs. Alle scholen hebben een ondersteuningsprofiel opgesteld. Samen met de intern begeleiders wordt gewerkt aan een gezamenlijk beleid om passend onderwijs binnen de organisatie te realiseren; o de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling (ontwikkeld en vastgesteld); o de inzet van de aanvullende bekostiging, die het ministerie in december beschikbaar heeft gesteld. In ieder geval zullen deze middelen ingezet worden om (jonge en kwalitatief goede) leerkrachten in dienst te houden; o het aanpassen van de lasten aan de baten (o.a. aanpassing van het schoonmaakcontract). Directiedagen Op 18 en 19 maart 2013 werd de jaarlijkse studietweedaagse voor de directieleden georganiseerd. Dit jaar betrof het de verdere invoering van Parnassys (leerlingenadministratie en leerlingvolgsysteem). Onder begeleiding van Driestar is gewerkt aan: o de invoering van Integraal (kwaliteitszorgmodule); o het uitwerken van de zelfevaluatie-instrumenten (o.a. tevredenheidpeilingen voor ouders en medewerkers); o opnemen schoolontwikkeling in het programma (o.a. missie/visie, speerpunten/doelen, prioriteiten voor de schooljaren 2013-2014 en 2014-2015).
Studietweedaagse voor de directieleden op 18 en 19 maart 2013 in Lochem
14
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Onderwijs en kwaliteit Evaluatie beleidsdoelstellingen Het onderwijskundig beleid is decentraal op de scholen uitgevoerd. In de jaarcyclus zijn verantwoordingsrapportages m.b.t. de beleidsterreinen opgenomen. De rapportages zijn aangeboden aan het toezichthoudend bestuur en besproken binnen directieberaad c.q. GMR.
Ontwikkelingen op de scholen. In 2012 is landelijk een bestuursakkoord gesloten, waarbij de gewenste ontwikkelingen in het onderwijs zijn vastgelegd. Het bestuursakkoord heeft een relatie met andere beleidsstukken: Basis voor Presteren, Leraar 2020, In Tien Jaar naar de Top. Thema’s zijn o.a. invoering passend onderwijs, verbetering van de onderwijsopbrengsten, aandacht voor excellentie, wetenschap en techniek, professionalisering van de leraren en directieleden en aandacht voor cultuureducatie. Aan de schoolbesturen zijn middels een ‘prestatiebox’ middelen beschikbaar gesteld om aan bovenstaande thema’s uitvoering te kunnen geven. Binnen de Reflexisscholen zijn de thema’s uit het bestuursakkoord tijdens de directiedagen in 2012 vertaald naar de schoolontwikkeling. Hieronder worden de thema’s in grote lijnen toegelicht.
Zorg en begeleiding (passend onderwijs) o Handelingsgericht werken (HGW) is een systematische manier van werken, waarbij het aanbod afgestemd is op de onderwijsbehoeften en de basisbehoeften van de leerlingen. Aan de hand van de kindkenmerken wordt gekeken welke onderwijsbehoeften het betreffende kind heeft. Het onderwijs wordt daarop aangepast. De HGW-cyclus is een hulpmiddel om de zorg op groepsniveau en individueel concreet te maken. Op groepsniveau benoemt de leerkracht de onderwijsbehoeften van de leerlingen in zijn groep in een groepsplan. De leerkracht doet dit ook op individueel niveau voor de leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. Deze cyclus kent vier fasen: 1. Waarnemen: o.a. het signaleren van leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. 2. Analyseren (begrijpen): het benoemen van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. 3. Plannen: De leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften clusteren en een groepsplan opstellen. 4. Realiseren: Het groepsplan in de praktijk uitvoeren. Binnen Reflexis hebben 7 van de 8 scholen (De Wegwijzer, Het Hof, De Slinger, De Drie Linden, De Leemvoort, ’t Montferland en De Woelwaters) het HGW-traject (scholing) afgerond.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Opbrengstgericht werken (OGW) is erop gericht om de onderwijskwaliteit te verbeteren. Opbrengstgerichtheid wil zeggen: het bewust, cyclisch en systematisch werken met als doel de grootst mogelijke opbrengst, waarbij de leerkracht hoge verwachtingen van de leerling heeft. De opbrengsten hebben betrekking op leerprestaties, de sociaal-emotionele resultaten en de tevredenheid van leerlingen en ouders..
Excellentie, wetenschap en techniek Scholen besteden in hun programma aandacht aan excellentie, wetenschap en techniek. Alle scholen maken gebruik van het aanbod van een technieklokaal. In het verleden hebben diverse scholen deelgenomen aan een VTB-traject (verbreding techniek basisonderwijs). OBS ’t Montferland is een zgn. vindplaatsschool (basisschool waar talenten van kinderen met, en in de context van, wetenschap en techniek worden bevorderd). 15
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
o
Plusklassen: Binnen Reflexis bestaan sinds 2010 twee plusklassen. De plusklassen zijn bedoeld voor leerlingen die binnen de eigen groep te weinig uitdaging krijgen, ondanks het werken volgens de compactingmethode (het indikken van de oefenstof en het schrappen van herhalingsstof uit de reguliere methodes) en verrijkingsmethode (het aanbieden van leerstof die meer vraagt van de leerling) die binnen de eigen school wordt toegepast. Leerlingen die voldoen aan de toelatingscriteria bezoeken één dag per week de plusklas. Doelstelling van de plusklas: Omgaan en samenwerken met ontwikkelingsgelijken; Preventief: Voorkomen dat er problemen gaan ontstaan/steun bij soc.- emotionele ontwikkeling; Intellectueel uitdagen op zijn/haar niveau; Leren leren; Tegemoet komen aan een andere manier van leren (topdown leren, creatief denken); Plusklas functioneert als ‘expertisecentrum’ voor de Reflexisscholen.
Cultuureducatie. De scholen nemen deel aan cultuureducatieprogramma’s, die plaatselijk, gemeentelijk of regionaal worden aangeboden.
ICT Het schoolbestuur heeft in de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in ICT. De scholen maken zelf een ICT-beleidsplan dat afgestemd is op het eigen schoolconcept.
Professionalisering In het beleid toedeling budget zijn de criteria en middelen voor professionalisering opgenomen. Jaarlijks wordt in het bestuursformatieplan opgenomen hoe de scholen de middelen voor professionalisering gaan inzetten. Studiedag teamleren door de teams van De Wegwijzer en De Slinger
Opleiden in de school In een opleidingsschool lopen PABO-studenten stage. De basisschool is er speciaal op voorbereid. In een opleidingsschool is een ‘opleider in de school’ de aanspreekpersoon voor zowel de mentoren als studenten. Opleiden in de school versterkt de aansluiting tussen ontwikkelingen in de school en het opleiden. Niet alleen studenten worden opgeleid, maar ook het zittende personeel. De interne opleiders van Op Koers en ´t Montferland hebben een kijklijst ontwikkeld die studenten gebruiken als ze lesbezoeken bij elkaar afleggen. Het doel van het instrument is: “Het leereffect tijdens de lesbezoeken te vergroten door te leren van elkaar en door de principes van het ´Zelf gestuurd leren´ toe te passen. Binnen Reflexis zijn 5 erkende opleidingsscholen: Het Hof, De Slinger, Op Koers, ’t Montferland en De Woelwaters.
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013
Hierna wordt per school aangegeven welke ontwikkelingen met betrekking tot bovenstaande thema’s hebben plaatsgevonden. 16
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS De Wegwijzer
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht Werken: o Bij de groepsbesprekingen en het zorgoverleg wordt de HGW cyclus gevolgd: waarnemen, begrijpen, plannen en realiseren. o Van elke leerling zijn onderwijsbehoeften geformuleerd en hier wordt op afgestemd tijdens het werken met de leerlingen. o De groepskaart (een groepsoverzicht), het groepsplan, de onderwijsbehoeften en evaluaties zijn in het administratiesysteem ParnasSys verwerkt. Voor specifieke zorg doet de school een beroep op de externe begeleider(s) en expertise van het samenwerkingsverband Brevoordt. De intern begeleider heeft haar expertise vergroot door samen met de extern begeleider ontwikkelingsperspectieven te maken voor leerlingen met een eigen leerlijn en door diagnostische gesprekken met leerlingen met specifieke leerproblematiek te voeren. Deze worden nu zelfstandig door de intern begeleider uitgevoerd.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden In 2013 is de oriëntatie op een nieuwe methode voor de wereldoriëntatie vakken voortgezet. Ook is de oriëntatie op een nieuwe rekenmethode gestart. De nieuwe methodes moeten nauw passen binnen de missie, visie, waarden en het concept ‘Boeiend onderwijs’ van de school. In mei 2014 wordt een definitieve keuze gemaakt, waarna de methodes in schooljaar 2014-2015 worden geïmplementeerd. Tijdens studiedagen, waarbij het team zich professionaliseert in het concept Boeiend onderwijs, is de focus gelegd op hogere opbrengsten voor begrijpen lezen, woordenschat en taal bij kleuters. Hierbij is gestart met het inzetten van teamleren met OBS De Slinger. Leerkrachten hebben samen data geanalyseerd, doelen gesteld en groepsplannen uitgewisseld. In de groepen is het systeemdenken (gedragspatroongrafieken, relatiecirkels en causale lussen), het gebruik van vormgevers en mindmaps ingezet om leerlingen meer inzicht te geven in het begrijpen van (complexe) teksten. In januari 2014 worden de opbrengsten gemeten en geëvalueerd samen met OBS De Slinger.
Excellentie, wetenschap en techniek
De groepen 7 en 8 hebben 10 weken een dagdeel technieklessen in het technieklokaal van het V.O. gevolgd. Daarnaast hebben de groepen 4 t/m 8 een dagdeel techniek gehad op de eigen school, verzorgd door een externe techniekcoach. Techniekles op De Wegwijzer
Cultuureducatie Op school heeft het project ‘Drama’ plaatsgevonden. Dit project werd georganiseerd door leerkrachten i.s.m. de Stichting Cultuur Educatie Dinxperlo-Aalten. Deze stichting verzorgt voor alle leerlingen in Dinxperlo en Aalten ieder jaar een activiteit met kunst of cultuur. De aandachtsgebieden voor kunst en cultuur zijn verdeeld over de 8 basisschooljaren. Leerkrachten hebben een bijeenkomst bijgewoond, waar zij informatie en ideeën hebben gekregen om het project goed inhoud te kunnen geven. Elke groep kreeg een eigen leskist met daarin materialen die de lessen ondersteunen. 17
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Per groep was er een thema waaraan 3 weken werd gewerkt. Ook kreeg elke groep een drama workshop op school van een externe dramadocent. Tijdens een openinloopavond werd het project afgesloten, waar eenieder de resultaten kon bewonderen. Gedurende het schooljaar waren er elke week groepsdoorbroken creatieve activiteiten, waar leerlingen een keuze konden maken uit een activiteit die bij hen past. Ook werden er open podia georganiseerd, waar leerlingen hun talenten konden laten zien.
. Leren van de grote meesters op De Wegwijzer ICT Nagenoeg alle gebruikte software is overgezet in Winsys. In het kader van Boeiend Onderwijs is het programma iMindmap aangeschaft. Dit is een digitale omgeving om mindmaps te maken. Het wordt gebruikt door leerlingen en leerkrachten bij het verwerken van de leerstof, het oefenen voor toetsen en het geven van presentaties Professionalisering Het team is gestart met het 3e invoeringsjaar van het concept ‘Boeiend Onderwijs in een lerende school’ en werd daarbij begeleid en geschoold door Arsène Francot (Natuurlijk Leren b.v.). Het bestond uit een studiedag over hogere opbrengsten voor begrijpend lezen en luisteren. Hierbij stond ook het teamleren centraal. Alle teamleden zijn meermaals geobserveerd in de groep door de opleider van Natuurlijk leren, de IB-er en de directeur. Er hebben naar aanleiding daarvan coachingsgesprekken plaatsgevonden, gericht op de invoering van de verschillende elementen van het concept Boeiend Onderwijs. Tijdens studiemiddagen werd gezamenlijk geëvalueerd en vond scholing plaats m.b.t. meervoudige intelligentie (M.I.), coöperatieve werkvormen, gedragspatroongrafieken, mindmaps, vormgevers, relatiecirkels en causale lussen. Plus de aandacht voor een betekenisvolle leeromgeving, het benoemen en evalueren van het leerdoel en het modellen, in samenhang én gekoppeld aan de kernwaarden van de school. Met als doel een hoge betrokkenheid van leerlingen met daardoor hoge opbrengsten bij rekenen, taal, lezen en de talentontwikkeling. De directeur en een lid van het SMT zijn gestart met de cursus ‘systeemdenken’ bij Jan Jutten (Natuurlijk Leren b.v.). Hier wordt geleerd om de organisatie te analyseren a.d.h.v. het systeemdenken met als doel een duurzame schoolontwikkeling. Alle IB-ers van het bestuur hebben een scholing door Natuurlijk Leren gevolgd over de nieuwe rol van de IB-er bij Passend Onderwijs en data gestuurd onderwijs. Het team heeft een bijeenkomst van het SWV bijgewoond over Passend Onderwijs. Opleiden in de school De school heeft plaats geboden aan 3 onderwijsassistenten in opleiding (MBO) en één PABO-student.
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013 De 6 kernwaarden van de school (nieuwsgierigheid, verbondenheid, kwaliteit, verantwoordelijkheid, enthousiasme en creativiteit) zijn steeds zichtbaarder gemaakt in de school. Ze zijn richtinggevend (samen met de missie en visie), worden breed gedragen en worden levendig gehouden. Er worden concrete activiteiten aan verbonden en ze zijn terug te vinden in het leerkrachtengedrag. Ook ze worden de kernwaarden veelvuldig benoemd in de communicatie met ouders ter ondersteuning van de keuzes die de school maakt. Ouders zijn in het verleden ook betrokken bij de keuze van de 6 kernwaarden.
18
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS Het Hof
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken: - Alle afspraken zijn vastgelegd in de HGW-afsprakenmap. Volgend jaar volgt nog een verdiepingsmiddag en zal borging een agendapunt blijven. - Bij de handelingsplannen worden de leerlingen meer betrokken. Voor een handelingsplan wordt opgestart heeft eerst een kindgesprek en oudergesprek plaatsgevonden. - De intern begeleider houdt regelmatig klassenbezoeken en feedbackgesprekken. - De toetsgegevens, gespreksverslagen en groepsplannen worden in Parnassys ingevoerd. Met het digitaal rapport is een start gemaakt.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Verbeterplannen: - Er is een verbeterplan rekenonderwijs opgesteld. Met Sprongen Vooruit wordt meer toegepast. Ook de werkmap Gecijferd Bewustzijn wordt gebruikt. - Er is een verbeterplan lezen opgesteld. Het accent ligt op uitbreiding van de leestijd. De implementatie van het verbeterplan gebeurt in komend schooljaar. - De spellingmap is geëvalueerd. De getroffen maatregelen hebben tot een verbetering van de resultaten geleid. Opbrengstgericht werken: De opbrengstgerichte cultuur is sterk verbeterd. Streefdoelen en vaardigheidsscores zijn in gezamenlijkheid vastgesteld en data wordt planmatig met elkaar besproken tijdens het groot overleg of tijdens de groepsbesprekingen (3x per jaar) met de IB-er en de voortgangsgesprekken met de directeur (3x per jaar) en tijdens het beoordelingsgesprek. Er is een nieuwe methode voor de zaakvakken aangeschaft. Deze methode moet in 2013-2014 geïmplementeerd worden. Klassenconsultaties: De intern begeleider (IB-er) en directie hebben twee klassenbezoeken afgelegd, waarbij met een kijkwijzer is gekeken naar het klassenmanagement en de afgesproken wijze van instructie (IGDI). De uitkomsten zijn besproken en als speerpunten in het jaarplan 20132014 opgenomen. Ook worden de ontwikkelingen betrokken bij de beoordeling van de teamleden.
Cultuureducatie Alle groepen hebben deelgenomen aan een cultuurprogramma. Dit programma wordt samen met alle scholen in Lichtenvoorde opgesteld.
Muzikale vorming op Het Hof tijdens expressief.
ICT In verband met alle schoolontwikkelingen heeft de ICT ontwikkeling een lagere prioriteit gekregen. Vanaf het schooljaar 2013-2014 zal de ICT ontwikkeling in de planning worden opgenomen. 19
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Professionalisering Organisatiestructuur: In 2013 is de organisatiestructuur aangepast. Een management advies team (MAT) heeft vorm gekregen en wordt als effectief en efficiënt ervaren. De verantwoordelijkheden zijn meer naar het team gegaan. Expertgroepen: Er zijn coördinatoren voor taal, rekenen en gedrag benoemd. De expertgroepen hebben de doelen voor de komende jaren beschreven in samenhang met de afgenomen basisvragenlijst. De afzonderlijke expertgroepen hebben in 2013 de volgende zaken gerealiseerd: Taal: - Er is een spellingmap gemaakt, waarin aangegeven is hoe het spellingonderwijs kan worden verbeterd; - Het taalbeleidsplan is opgesteld en opgenomen in het jaarplan 2013-2014, waarbij Technisch lezen als speerpunt is aangemerkt. Rekenen: - Leerlijnen zijn in kaart gebracht; - Het rekenbeleidsplan is opgesteld en opgenomen in het jaarplan 2013-2014. Gedrag: - Kapstokregels (gedragsregels) zijn opnieuw besproken; - Leefstijl (methode sociaal emotionele ontwikkeling) kent een doorgaande lijn in de school; - Nieuw leerlingenvolgmodel voor sociaal emotionele ontwikkeling (Zien) verkend; - Pestprotocol is aangepast. Communicatie met ouders Het team is begeleid m.b.t. communicatie met ouders. In de Daltonvragenlijst hebben ouders aangegeven dat de communicatie duidelijk verbeterd is. Scholing: De volgende scholing heeft plaatsgevonden en alle opleidingen zijn succesvol afgerond: - Opleidingen tot taalcoördinator, rekencoördinator en Daltoncoördinator; - Master SEN door één van de leerkrachten. - Opbrengstgericht leiderschap; - Teamscholing (teamontwikkeling, Management Advies Team en communicatie ouders); - HGW traject 2e jaar; - NLP practioner en master
Opleiden in de school De school is een academische opleidingsschool. In 2013 zijn stageplaatsen aangeboden aan 2 eerstejaars studenten, 1 tweedejaars student, 1 werkplekstudent (3e jaar) en 1 LIO-er.
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013 De school heeft op 3 juni 2013 een Daltonvisitatie gehad, waarbij de school een zeer goede beoordeling heeft gekregen. Er waren slechts twee aanbevelingen, die meegenomen zijn in het 5 jarig daltonbeleidsplan (opgesteld door de Daltoncoördinator). In 2013: - Is het Daltonboek gerealiseerd; - Is er een nieuw model voor de dag-weektaak ontwikkeld; - Is het interactieve gedifferentieerde directe instructiemodel (IGDI) met kijkwijzer ingevoerd; - Zijn de coöperatieve werkvormen gevisualiseerd en zijn ze toepasbaar in het IGDI-model Leerlingen geven hun ouders les tijdens de Daltondag. 20
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS De Slinger
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken is volledig geïmplementeerd in de wijze van werken. Groepsplannen worden opgesteld binnen ParnasSys en geëvalueerd. Het aantal ondersteuningsteambijeenkomsten is uitgebreid van twee naar vijf per schooljaar. Een belangrijk onderdeel in het HGW traject zijn de kindgesprekken, waarbij gebruik gemaakt wordt van gedragspatroongrafieken.. Opbrengstgericht werken wordt reeds een aantal jaren toegepast. Er vinden databijeenkomsten met het team plaats, waarin de opbrengsten uit de groepen worden besproken. Er wordt beoordeeld op basis van de groepsresultaten. Voor de zorgleerlingen en plusleerlingen geldt dat de prestaties ook beoordeeld worden op grond van de individuele vermogens van deze leerlingen. De focus ligt steeds op de onderwijsbehoeften van elke leerling.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Nieuwsbegrip XL is groepsdoorbrekend ingevoerd voor begrijpend lezen. De ervaringen met Nieuwsbegrip waren al goed en de XL versie levert een duidelijke meerwaarde op. Er is een start gemaakt met het verbeterplan Lezen. De resultaten zullen in de loop van 2014 zichtbaar worden.
Excellentie, wetenschap en techniek Groep 8 heeft in het kader van wetenschap en techniek een excursie gemaakt naar ARA in Aalten. Het was heel interessant en de kinderen konden zelf ervaren hoe het is om te werken in de techniek. Ze kregen een goed beeld van de werkzaamheden en de producten die ARA fabriceert.
Er is in dit schooljaar een workshop vanuit Acadin georganiseerd. Het computerondersteunde programma Acadin is een digitale leeromgeving met honderden uitdagende leeractiviteiten en ondersteuning door en voor leerkrachten. Voor leerlingen met cognitief talent is het van belang dat zij de ruimte krijgen om hun talenten te ontwikkelen. Acadin biedt mogelijkheden om hun grenzen te verleggen.
Cultuureducatie De Slinger heeft een cultuurbeleidsplan waarin een meerjarenplanning is opgenomen. Activiteiten zijn: crea-middagen, de maandvieringen (alle groepen komen 2x per jaar aan de beurt, ouders van de groep die optreedt zijn welkom), muziek- en tekenlessen in de eigen klas, Kinderboekenweek, voorleeswedstrijd, de musical aan het eind van het schooljaar door groep 8, de geschiedeniskoffers en museumbezoek en bezoek aan de bibliotheek. De ICC-er (cultuurcoördinator) is lid van de Stichting Cultuureducatie Dinxperlo-Aalten. (SCEDA). De Stichting SCEDA ontwikkelt jaarlijks een cultureel programma voor het (speciaal) basisonderwijs. Alle leerlingen krijgen in acht jaar zeven kunstdisciplines aangeboden (beeldend, audiovisueel, muziek, dans, drama, literair en cultureel erfgoed). Dit schooljaar was de discipline “Dans” aan de beurt. 21
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
De thema’s waren: Groep 1/2: De trommeldans; Groep 6 Cats: Dansen in een musical.
Groep 3 en 4: Deftige dansen; Groep 5, 7 en 8 Hipperdehop (streetdance).
Donderdagavond 31 oktober waren er veel ouders te gast bij de afsluiting. Er waren verschillende optredens, en de kinderen hebben laten zien dat zij weten wat dansen is! Prachtig om te zien hoe de kinderen hun eigen kleding, kettingen, petten, kroontjes en pruiken hadden gemaakt, en hoe ze genoten van optreden voor publiek!
ICT In groep 1/2 is een start gemaakt met het gebruik van tablets. In 2014 gaat groep 3 t/m 8 kennis maken met tablets. Er zijn app’s aangeschaft die goed passen binnen het onderwijsconcept. De hele school heeft nu de beschikking over ultra shorttrowbeamers. Basispoort is ingevoerd en alle kinderen kunnen nu snel en makkelijk inloggen op de verschillende softwarepakketten. Professionalisering Het team heeft deelgenomen aan een studiemiddag ‘Breinvriendelijk onderwijs’ van het SWV Brevoordt. De directeur en interne begeleider zijn gestart met de cursus ‘Systeemdenken’ van Natuurlijk Leren. De Interne Begeleider volgt de cursus ‘Rol van de Interne Begeleider’. Het team is onder leiding van Natuurlijk Leren gestart met de cursus Begrijpend lezen (met geïntegreerd Coöperatief leren en Systeemdenken). Het team is (samen met het team van OBS de Wegwijzer) gestart met Teamleren. Dit betekent dat er gezamenlijke opbrengstvergaderingen zijn waarbij in elkaars keuken gekeken wordt. Een leerkracht is gestart met de cursus Interne Opleider in het kader van de erkenning van De Slinger als opleidingsschool.
Opleiden in de school Sinds dit schooljaar is OBS De Slinger een opleidingsschool. Er heeft een teamscholing plaatsgevonden en een leerkracht volgt de cursus voor Interne Opleider. In 2013 zijn stageplaatsen aangeboden aan 5 PABO studenten, waaronder 2 werkplekstudenten. De werkplekstudenten hebben zich bezig gehouden met het verbeteren van Begrijpend Lezen op school Verder zijn 5 MBO stagiaires geplaatst.
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013
Gedenkhoek voor juffrouw Marga 22
Het team van OBS de Slinger heeft in april 2013 afscheid moeten nemen van juf Marga Joling. Marga werkte een aantal jaren in Dinxperlo op de Wegwijzer en sinds 2011 weer op OBS de Slinger. Direct na haar overlijden is in school een tweetal hoeken ingericht. Veel kinderen en hun ouders hebben gebruik gemaakt om het gedenkboek voor juf Marga te tekenen. Op 11 april zijn tijdens een herdenkingsdienst op het schoolplein witte ballonnen opgelaten. We bewaren een dankbare herinnering aan haar grote betrokkenheid en inzet voor de school.
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS De Drie Linden
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken en opbrengstgericht werken: o HGW en OGW blijven een vast thema op de agenda’s in het teamoverleg. Het samen bespreken van de groepsplannen zorgt voor het bereiken van een doorgaande lijn en het verbeteren van de plannen. o Actiepunten van 2013: Groepsplannen verder ontwikkelen; Onderwijsbehoeften van zorgkinderen in kaart leren brengen; Vaststellen van leerlijnen in de onderbouw (leerlijnkasten); Leren lezen en interpreteren van de toetsgegevens in Parnassys; Begeleiden van leerkrachten bij analyseren en verwerken van data; Ontwikkelen van een professionele open cultuur; Hoge opbrengsten van lezen, rekenen en taal.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden In het schooljaar 2012-2013 is er deskundige begeleiding geweest m.b.t. Estafette, technische lezen; Begin 2013 is de nieuwe methode voor Engels “Take it easy.” ingevoerd; Bij aanvang van het schooljaar 2013-2014 is de nieuwe taalmethode Taalactief 4 ingevoerd; In 2013 zijn verbeterplannen opgesteld voor: o communicatie met kinderen o lezen met estafette o regels en afspraken o woordenschat tweede jaar o analyse van de groepsplannen voor groep 1 en 2
Excellentie, wetenschap en techniek De leerkrachten in de onderbouw hebben ondersteuning gehad van professor Mooy (Radboud Universiteit Nijmegen) en studies gevolgd over leerlijnen in de onderbouw en het gebruik van leerlijnkasten in de onderbouw op het gebied van taal en rekenen. De leerkrachten in de onderbouw hebben de leerlijnkasten in orde gemaakt. Alle speelleermaterialen zijn onder de loep genomen. Er zijn nieuwe speelleermiddelen aangeschaft. Excellente kinderen worden sneller in kaart gebracht dankzij deze methode van de leerlijnkasten. De tuin is voor kinderen een manier om ontdekkend en onderzoekend aan de slag te gaan. In het schooljaarplan van 2014 staat het ontdekkend leren op de agenda
Cultuureducatie De school neemt deel aan een cultuureducatieprogramma, dat georganiseerd wordt door de stichting KICK. Iedere school uit de gemeente Oude IJsselstreek is hierin vertegenwoordigd. Jaarlijks wordt een onderwerp gekozen. In het 2013 stond DANSEN centraal. Iedere groep (1/2, 3/4, 5/6 en 7/8) is naar een voorstelling geweest (DRU cultuurfabriek of Amphion). Daarnaast heeft iedere groep op school een dansworkshop gehad. De groepen 3/4, 5/6 en 7/8 zijn naar een film geweest in de DRU cultuurfabriek in Ulft. In het kader van cultureel erfgoed heeft groep 3/4 een molen bezocht en hebben ze gewerkt met de molenkist. Groep 7/8 heeft het oorlogsmuseum in Aalten bezocht en heeft meegedaan met "Wijzer met ijzer" in de DRU in Ulft 23
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
ICT Vanaf januari 2013 wordt gewerkt met een nieuw netwerksysteem WINSYS. Het programma heeft in het begin van het schooljaar veel problemen gegeven. De softwareprogramma’s moesten worden aangepast aan het nieuwe systeem. In april hebben alle kinderen kennisgemaakt met CINEKID. De kinderen hebben geleerd om animatiefilmpjes te maken, een presentatie en het nieuws te maken. De volgende ontwikkelingen zijn in de school te zien: Leerlingen maken op een bewuste manier gebruik van internet als bron voor hun werkstuk. Ze werken met PowerPoint en maken mindmappen. Samenwerkend leren achter de computer als doel en middel om verder te ontwikkelen. Leerlingen werken met allerlei softwarepakketten, die aansluiten bij hun eigen leerstijl en niveau. Leerlingen zijn mediawijs. Ze leren foto’s te bewerken en filmpjes te maken. o
Professionalisering Eén leerkracht studeert onderwijskunde; De directeur heeft de cursus ‘Systeemdenken’ van Jan Jutten gevolgd; Teamscholing heeft plaatsgevonden op: o Marzano: Wat werkt op school; o Estafette; o Woordenschat van Verhallen; o HGW formulier inzetten bij alle leerlingenbesprekingen; o Meander en Brandaan: leren werken met deze methode in combinatiegroepen; o Hoogbegaafdheid: Leerlijnkasten van professor Mooy inzetten; o Werkwijze verrijkingsmappen voortzetten Opleiden in de school De school heeft plaats geboden aan 4 onderwijsassistenten in opleiding (MBO) en één PABO-student.
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013 De school heeft in het schooljaar 2012-2013 een regulier Inspectiebezoek gehad: o De inspectie was positief over de manier van werken en de kwaliteit van het onderwijs. o Verbeterpunt: In groep 1 en 2 moeten de handelingsplannen of groepsplannen (analyse) verbeterd worden.
In 2013 heeft de school een nieuw speeltoestel aangeschaft.
Leerlingen op De Drie Linden nemen het nieuwe speeltoestel in gebruik
24
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS Op Koers
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken: o Door middel van studiemiddagen en trainingsmomenten zijn teamleden verder getraind in het voeren van handelings- en oplossingsgerichte gesprekken met ouders en kinderen, maar ook met elkaar. Op basis van deze gesprekken konden de onderwijsbehoeften verder worden bepaald met een hierop afgestemde begeleiding. o Het invullen van HGW-formulieren werd verder getraind en deze werden gebruikt tijdens de bijeenkomsten van het ondersteuningsteam van de school. Opbrengstgericht werken: De opbrengsten (toetsresultaten) worden gebruikt om het onderwijs te verbeteren, zodat de leerling prestaties toenemen. Er zijn studiemomenten en teamleermomenten georganiseerd om groepsplannen te maken en het proces te evalueren. Daarna werd een groepsoverleg met de IB-er gepland om de voortgang van de groepsplannen te bewaken en te bespreken. Dyslexie-training. Kinderen met een indicatie hebben recht op dyslexietraining door externe instituten. Afspraken zijn gemaakt met de IJsselgroep en Marant over behandeltijd en ruimte binnen het schoolgebouw in Varsseveld.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Methodes: o Engels: Na een periode van oriëntatie door een expertgroep (teamleden en studenten) heeft de school een nieuwe methode ‘Take it Easy’ voor het vak Engels gekozen. o Schrijven: In augustus zijn de groepen 3 gestart met de nieuwe schrijfmethode ‘Pennenstreken’. In de volgende jaren “groeit deze methode de school in”. Verbeterplannen: De PDCA-cyclus in de school levert voortdurend verbeterplannen op. Expertgroepen, bestaande uit teamleden en soms ook studenten houden methodegebruik of ontwikkelingen kritisch bij. Deze expertgroepen komen dan met voorstellen: verbeterplannen of aanbevelingen. Op deze manier is er in 2013 aandacht besteed aan: schrijven van teksten (stelonderwijs), Engels (nieuwe methode), schrijven (nieuwe methode), leesonderwijs (LisT), ontwikkelvolgmodel groep 1-2, Leefstijl, ontwikkelen van een digitaal rapport.
Excellentie, wetenschap en techniek Technieklessen: De groepen 7 en 8 (Varsseveld) bezochten 5 dagdelen het technieklokaal in Aalten. De groepen 5 t/m 8 uit Sinderen hadden 10 dagdelen les in het technieklokaal in Dinxperlo. NME (Natuur- en milieueducatie): De groepen nemen structureel deel aan NME-excursies en werken met NME-leskisten. De groepen 5 hebben gewerkt aan een schooltuinproject op ons schoolplein in Varsseveld.
Milieu-educatie voor leerlingen van Op Koers 25
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Talentenklas: Zeven leerlingen namen deel aan de talentenklas van het Isala College. Uitdagingskaarten: Een expertgroep, met daarin een werkplekstudent heeft uitdagingskaarten voor het vak rekenen gemaakt en ingezet voor de oudste kleuters.
Cultuureducatie KiCK (Kind Cultuur en Kunst): Via de Interne Cultuurcoördinator is de school vertegenwoordigd in de stichting KiCK. Deze stichting is in 2013 opgericht om een cultureel aanbod te ontwikkelen voor scholen. Dit kunstmenu bevat de disciplines muziek, beeldende kunst, audiovisuele kunst, dans, drama, literair en cultureel erfgoed. In het schooljaar 2012-2013 stond het thema dans centraal, terwijl in 2013-2014 Multimedia centraal staat. Kapeldag: De groepen 5 t/m 8 uit Sinderen hebben de kapel in Sinderen “geadopteerd” en werken jaarlijks aan het onderhoud van de tuin om de kapel.
ICT Een belangrijk onderdeel van het ICT-beleidsplan is het vergroten en onderhouden van kennis en vaardigheden van het team. Er zijn diverse mini-bijeenkomsten voor het team georganiseerd, waar kennis en vaardigheden werden gedeeld. Vaak gebeurde dit aan de hand van een korte handleiding over ParnasSys, Winsys of de schoolprogramma’s.
Professionalisering Teamleren: In 2013 is de term teamleren geïntroduceerd. Teamleren is een begrip waarmee verschillende soorten teambijeenkomsten (geplande vergader- en studiemomenten) bedoeld worden, waarbij collegiaal leren centraal staat om professionalisering van het team te realiseren. Alle teamleden zijn dan aanwezig. Onderwerpen waaraan dit jaar o.a. gewerkt is, zijn: o Leefstijl: Een herhalingsdag met daarbij een oriëntatie op het anti-pest programma ‘Sta op tegen Pesten’; o Opbrengstgericht werken; o Handelings- en oplossingsgerichte gesprekken met ouders en kinderen: o Gedrag. Verbeterplan Ouderbetrokkenheid met een workshopavond voor ouders. Individuele scholing: o Eén leerkracht heeft de Master SEN opleiding (Lezen en Dyslexie) afgesloten. o Eén leerkracht is bezig met het tweede jaar van de Opleiding Schoolleider.
Opleiden in de school De school is een opleidingsschool. In 2013 hebben 14 studenten beide vestigingen bezocht verdeeld over 2 semesters. Zes studenten hebben een jaarplek gehad. Uit alle fasen van de opleiding, van eerstejaars t/m vierdejaars, hebben studenten een plek gekregen. De werkplekstudenten hebben drie schoolontwikkelthema’s uitgewerkt (samen met teamleden in Expertgroepen): - Herfstkinderen. Uitdagingskaarten rekenen. - Engels (methodekeuze en symbaloo pagina met oefeningen) - Mediawijsheid in Leefstijl (lessen mediawijsheid als aanvulling op Leefstijl) De LIO afstudeeropdrachten hadden het thema: - Rekenactiviteiten gekoppeld aan prentenboeken (groepen 1 en 2) - Voor de vestiging in Sinderen is onderzocht wat de school kan doen om leerlingen te behouden/te werven. - Voor de groepen 6 t/m 8 in Sinderen zijn de lessen taal/stellen aangepast aan uitvoering de combinatiegroep. De school heeft verder plaats geboden aan 2 onderwijsassistenten in opleiding (MBO) 26
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS De Leemvoort
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken: Het HGW-traject is afgerond. Alle zorggesprekken worden Handelingsgericht gevoerd en de ouders zijn daar nauw bij betrokken. Opbrengstgericht werken: De school werkt opbrengstgericht: de schoolstandaard, de leerstandaard, de vaardigheidsscores, vaardigheidsgroei en de individuele groei van de leerlingen worden geanalyseerd. Er zijn normen vastgesteld en de komende tijd wordt getracht deze naar een ambiteus niveau brengen. Het aspect waarin de school nog verder wil groeien, is het geven van een nog intensievere instructie. Er wordt gewerkt met groepsplannen op verschillende vakgebieden: rekenen, lezen en spelling Met begrijpend lezen is dit jaar gestart. Alle analyses worden verwerkt en vormen de basis van de nieuwe groepsplannen. De school heeft 1 LGF-leerling (cluster 2) en de expertise op dat gebied wordt steeds groter. Ook zijn er leerlingen met specifieke gedragsproblemen. Door middel van een speelpraatgroep en gerichte gesprekjes en afspraken met leerlingen blijft dit goed hanteerbaar.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Methoden: o In 2013 is gestart met de rekenmethode ‘Wereld in Getallen’. Er is voor gekozen om de toetsen van deze methode digitaal af te laten nemen. o In groep 7/8 is begonnen met een nieuwe methode Engels: ‘the Team’. Een les wordt via het digibord gegeven door “native speaking persons”. Verbeterplannen: o Rekenen. Samen met de nieuwe methode en dit traject wordt een duidelijke groei in de resultaten gemeten. o Begrijpend lezen. Daarbij zijn de resultaten nog niet noemenswaardig verbeterd. Het verbeterplan is derhalve bijgesteld. Dyslexie en/of spellingsproblemen: Er zijn taalblokjes aangeschaft. Alle onderbouwleerlingen en leerlingen met lees en/of spellingsproblematiek leren spellen via deze methodiek.
Excellentie, wetenschap en techniek De leerlingen van groep 5 t/m 8 hebben les gehad van een medewerker van de techniekcoach. De leerlingen van groep 7/8 zijn 6 keer naar het technieklokaal geweest. Ook hebben de leerlingen van groep 6/7/8 meegedaan aan de tronenwedstrijd (georganiseerd door Savantis). De groep is regiokampioen geworden en heeft landelijk de 2e plaats, de zgn. kroningsprijs gewonnen.
Leerlingen van De Leemvoort met hun Kroningsprijs. 27
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Cultuureducatie De school is aangesloten bij de stichting Kick van de Oude IJsselstreek. In het schooljaar 2012-2013 was “dans” het thema. In het kader van dat thema hebben de leerlingen workshops gekregen en hebben ze voorstellingen bijgewoond. Groep 1/2 heeft een voorstelling van Warboel gezien; Groep 3/4 en groep 5/6 hebben een bezoek gebracht aan een molen; Groep 5/6 heeft een bezoek gebracht aan kasteel Bergh; Groep 8 heeft een “OER dag” gehad (over ijzerbewerking in de DRU); Groep 7/8 is een dag naar het Rijksmuseum in Amsterdam geweest.
ICT Reflexis breed is een nieuw netwerk ‘Winsys’ ingevoerd; ParnasSys (leerlingenadministratie en leerlingvolgsysteem) is ingevoerd. De teamleden hebben veel energie gestoken in het eigen maken van beide programma’s. De leerlingen van groep 5 t/m 8 hebben op het gebied van ICT een enkele lessen gehad over Mindmappen. Ook hebben de leerlingen van groep 7/8 van een medewerker van de bibliotheek geleerd om een digitaal tijdschrift te maken.
Professionalisering In 2013 is verder gegaan met coöperatief leren SIL 1 en 2 en start SIL 3. Ook is in 2013 een Daltonstudiemiddag gehouden over de doelen per groep
Opleiden in de school De school heeft plaats geboden aan 1 onderwijsassistent in opleiding (MBO) en twee PABO-studenten (1e en 2e jaars).
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013 De Koningsspelen was één van de hoogtepunten van het jaar. Gestart werd met een ontbijt op school. Daarna hebben de leerlingen de dans en het lied laten zien en horen. Verder zijn er allerlei ludieke en/of Oudhollandse spelen gedaan.
Tijdens de kinderboekenweek is een sponsorloop georganiseerd in het teken van ‘ right to play ‘ Dit heeft een groot bedrag voor deze stichting opgeleverd.
Leerlingen van De Leemvoort doen hun uiterste best tijdens de sponsorloop.
Ook dit jaar is verder gegaan met Peuterspelen in Westendorp (een samenwerking van ouders en school). Ieder maand wordt een activiteit georganiseerd: de ene maand een voorleesuurtje de andere maand een activiteiten zoals bijvoorbeeld een verkleedfeest, de fanfare komt muziek maken, een picknick. Het doel is de ontmoeting en natuurlijk ook het promoten van de school 28
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS De Woelwaters
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken: o Het scholingstraject HGW is afgerond. Op dit moment vind de borging verder plaats en is er ruimte om het format van de formulieren te verbeteren. Leerkrachten kunnen steeds beter, indien nodig onder begeleiding van de IB’er, deze formulieren invullen. Dit jaar heeft m.b.t. HGW de nadruk gelegen op het evalueren van de bestaande plannen en deze conclusies mee te nemen naar nieuwe plannen. Dit schooljaar is voor het eerst ervaring opgedaan met het geven van onderwijs aan een leerling met het syndroom van Down in groep 3. Na enkele jaren kleuteronderwijs is in samenspraak met de ouders gekozen om te kijken hoe de ontwikkeling verloopt. Invoering Passend Onderwijs: Samen met het samenwerkingsverband en de MR is er een ondersteuningsprofiel opgesteld. De intern begeleider en directie hebben samen verkend wat de school de komende jaren nodig zal gaan hebben om vorm te geven aan passend onderwijs. Ook binnen het bestuur zijn er lijnen uitgezet.
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Methoden: In 2013 zijn geen nieuwe methoden aangeschaft. Wel heeft er een oriëntatie plaatsgevonden op het gebied van Engels, technisch lezen en aanvankelijk lezen. Expertgroepen: De expertgroepen lezen, rekenen en begrijpend lezen hebben ieder hun eigen plan opgesteld om te kijken waar er knelpunten zijn in het onderwijs en hoe dit verbeterd kan worden. De werkgroep lezen heeft een leesplan gemaakt en dit met het team besproken. Voor iedere jaargroep zijn er activiteiten gepland om het niveau te verbeteren. Het is nog te kort om de resultaten te kunnen meten van deze veranderingen. De expertgroep Rekenen heeft de leerlijnen uitgezocht en gekeken welke stof wanneer essentieel is in vergelijking met de landelijk genormeerde toetsen. Afspraken zijn gemaakt m.b.t. de instructies (doelen stellen en bespreken) en evaluatie. Ook bij andere vakken komt het stellen van doelen terug. De werkgroep begrijpend lezen heeft zich samen met stagiaire gebogen over het verbeteren van de kwaliteit m.b.t. dit vak. Dit heeft geresulteerd in het opstellen van een jaarplan voor leerkrachten wanneer welke lessen gegeven kunnen worden met de huidige methode, Nieuwsbegrip en Nieuwsbegrip+. Dit plan wordt binnenkort met het team besproken en wordt volgend schooljaar ingevoerd.
Cultuureducatie o De school doet mee met het cultuuraanbod binnen de Gemeente Oude IJsselstreek. Met ‘Grote Broer’ hebben kinderen op hun eigen niveau films en een documentaire gemaakt. o
De leerlingen van groep 5 zijn naar het Openluchtmuseum in Arnhem geweest.
o
De leerlingen van groep 7 en 8 hebben een bezoek aan het Rijksmuseum in Amsterdam gebracht Leerlingen groep 5 in het Openluchtmuseum in Arnhem
29
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
ICT Er is een start gemaakt met het maken van een ICT-beleidsplan op langere termijn. Op het gebied van nieuwe media zijn er als proef iPads aangeschaft. Deze iPads zijn ingezet in de onderbouw (groep 1/2 ) en groep 8. De eerste resultaten zijn bemoedigend en er wordt overwogen om in iedere groep minimaal 2 iPads in te zetten. Deze kunnen gebruikt worden voor MI (Meervoudige Intelligentie) of voor extra oefenen van de basisstof. De leerkrachten geven aan dat hun ICT-vaardigheden verder verbeterd kunnen worden. De leerkrachten hebben laptops tot hun beschikking gekregen om met name de vaardigheden te trainen en hun administratie te kunnen bijwerken (bijv. Parnassys). Hier krijgen ze ook maandelijks begeleiding in door de directeur.
Professionalisering Teamontwikkeling: o Het team is in 2013 geschoold in Kanjertraining en is dat meer en meer geïmplementeerd in de groepen. Het Kanjerprotocol is vastgesteld en zal een levend document zijn. o Op het gebied van Meervoudige Intelligentie heeft het team zich twee dagen laten bijstaan door Klassenadvies. De coördinatoren MI zijn geschoold en zij bezoeken de klassen om te kijken of de afspraken met betrekking tot MI worden uitgevoerd. Individuele scholing: o Op individueel gebied hebben leerkrachten korte cursussen gevolgd. Helaas hebben ook enkele cursussen, vanwege geringe aanmelding, geen doorgang gevonden. o Omdat gedrag een groter issue wordt binnen de school hebben de onderbouwleerkrachten een tweedaagse cursus gedrag en autisme gevolgd. o Een leerkracht heeft zich d.m.v. een langere cursus meer verdiept in verschillende gedragskenmerken. o De directeur heeft zich via AVS verder laten scholen in ‘Andere schooltijden’ en ‘Excellent leiderschap’. Tevens heeft de directeur twee herhalingsdagen ‘Verder met Parnassys’ gevolgd. Opleiden in de school De school is een opleidingsschool. In 2013 zijn stageplaatsen aangeboden aan 2 eerstejaars en tweedejaars studenten, 3 werkplekstudenten (3e jaar) en 1 LIO-er. De school heeft tevens plaats geboden aan 2 onderwijsassistenten in opleiding (MBO) Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013 Middels de klankbordgroep is verdere samenwerking/participatie met ouders gezocht. Dit heeft geresulteerd in twee klusdagen waarbij Zaken, die anders blijven liggen, worden aangepakt. Maar ook nieuwe dingen zijn ontwikkeld om het onderwijsconcept te ondersteunen (bijv. magneetborden voor MI-onderwijs). Ook zijn er meer educatieve uitstapjes gepland en uitgevoerd d.m.v. sponsoring. Bijv. groep 7/8 naar het Rijksmuseum en groep 5 naar het Openluchtmuseum. Dit zal verder worden uitgebreid voor andere groepen. Een vader op De Woelwaters in actie tijdens een klusdag
30
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
OBS ’t Montferland
Zorg en begeleiding (op weg naar passend onderwijs) Handelingsgericht werken en opbrengstgericht werken: HGW en OWG blijven een vast thema op de agenda’s van de bouwvergaderingen en het teamoverleg. Het samen bespreken van de groepsplannen zorgt voor het bereiken van een doorgaande lijn en het verbeteren van de plannen. Actiepunten van 2013: o Groepsplannen verder ontwikkelen; o Vaststellen van leerlijnen (onnodige ballast weglaten, taalmethode lesontwerpen); o Leren lezen en interpreteren van de toetsgegevens in Parnassys; o Begeleiden van leerkrachten bij analyseren en verwerken van data; o Ontwikkelen van een professionele open cultuur (verbeterteams, leernetwerken); o Hoge opbrengsten van lezen, rekenen en taal; o Hoge opbrengsten bij het ontwikkelen van denkgewoonten van kinderen; o Hoge opbrengsten bij het ontwikkelen van emotionele en creatieve ontwikkeling
Ontwikkelingen m.b.t. de basisvaardigheden Methode: o Gestart met de aanvankelijk leesmethode als pilotschool: Lijn 3; o De taalmethode voldeed niet meer. Deze is door de taalwerkgroep opnieuw ontworpen. De kerndoelen en lesdoelen zijn vastgesteld. Leerlijnen taal zijn opnieuw vastgesteld. De kinderen in de bovenbouw hebben geleerd een betoog te schrijven via peer-learning. De leerlijnkasten in de onderbouw zijn gerealiseerd en in gebruik genomen. Verbeterplannen opgesteld voor taal/woordenschat, groepsplannen, Wetenschap&techniek en ICT.
Excellentie, wetenschap en techniek In school: - in gebruik nemen van het Montdek (laboratorium) - onderzoekend leren tijdens de projectlessen - werken met de Mystery Box - werken met de formulieren in de Onderzoeksmap - onderzoekslessen in de groepen door leerkrachten en stagiaires - werken aan de hand van thema's " activiteiten buiten de school" : - Technieklokaal - gebruik van de NME leskisten
- project: Waterspuwers i.s.m. het Waterschap Rijn en IJssel - bezoek aan en van het Watermuseum (hele school) - bezoek aan het Ixperium in Arnhem (groep 7b/8b) - werken aan beroepen in de school i.s.m. Talentenkijker (bovenbouw) - Op pad: themagericht (groep 3) - werken met de Techniektorens op de zelfontdekkende manier maken van schoolplan Wetenschap en Techniek. . 31
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Cultuureducatie - Er is deelgenomen aan "Dans in school". Aan het einde van de dag konden alle groepen hun dans opvoeren in het Bargshe Huus. - Voor groep 6 t/m 8 was er "Kijk uit je doppen in de Achterhoek". Hierbij maken de leerlingen kennis met beeldende kunst in de Achterhoek. - De groepen 6 t/m 8 zijn naar De Torenmolen en Gildekoat in Zeddam geweest. Dit als Cultureel erfgoed wat elk jaar weer terugkomt binnen het programma. - Groep 4/5 heeft de voorstelling "En nu... van vroeger" van Max Verstappen bezocht. - Groep 6/7/8 is naar de voorstelling "De kleine Faust" van DTJ de Reus geweest. ICT Het team en de ICT werkgroep hebben zich met de volgende onderwerpen bezig gehouden: - inventarisatie van gebruikte en niet gebruikte aanwezige software op school. Dit door middel van een online enquête. - In diverse bouwvergaderingen stond ICT op de agenda, waarbij de werkgroep ICT aan heeft gegeven welk ICT-onderwerp aan de orde diende te komen. Onderwerpen waren: “Visueel maken” gebruik pc voor de leerling, het evalueren van de onderdelen Mediawijsheid, delen 1 en 2 (CINEKID, Sociale Media in de groep). - De verdere invoering van Parnassys. Meerdere onderdelen zijn toegevoegd aan het gebruik binnen de school. Het team wordt geschoold op die onderdelen. - De aanschaf en het gebruik van tablets. De werkgroep heeft een onderwijskundige motivatie opgesteld, als onderdeel van het ICT beleidsplan. - Verdere invulling van het beleidsplan ICT. Een aantal onderdelen is geactualiseerd en/of toegevoegd en wordt nog besproken in zowel de ICT-werkgroep, het team, SMT en MR. - In navolging van het vorige punt zal het team zich het komende schooljaar moeten gaan beraden over de onderdelen ELO (Elektronische Leeromgeving) en Digitale Portfolio. Professionalisering o Teamontwikkeling voor alle teamleden: themagericht werken Projectles 3 rekenen onderzoekend leren Klassenbezoeken en coaching leerkrachten door coördinator W&T onderzoekende opdracht tijdens de vergaderingen Op Expeditie Edison (studiedag in het kader van Wetenschap en Techniek) Opleiden in de school o In 2013 is meegewerkt aan een wetenschappelijk onderzoek. Het onderzoek richtte zich met name op de vraag of er wezenlijk verschil zit in leren op een opleidingschool in vergelijking met een niet opleidingsschool. Het verschil bleek niet groot te zijn, maar er waren wel positieve verschillen te zien bij een opleidingsschool m.b.t. zelfstandigheid en het formuleren van de persoonlijke ontwikkelingsplannen van de studenten. o Ook is in 2013 meegewerkt aan een onderzoek van een Academische student (4e jaars) naar het effect van peerfeedback op de kwaliteit van argumentatieve teksten. Bij peerfeedback geven de leerlingen elkaar feedback i.p.v. de leerkracht aan de leerling. Uit de resultaten blijkt dat leerlingen die elkaar feedback gaven op de geschreven argumentatieve teksten, een significant grotere vooruitgang boekten dan leerlingen die elkaar geen feedback gaven. De school is een academische basisschool. In 2013 zijn stageplaatsen aangeboden aan 6 academische studenten en 1 reguliere student. De school heeft tevens plaats geboden aan 3 onderwijsassistenten in opleiding (MBO), 10 leerlingen Sport en Bewegen (MBO) en 1 VMBO-leerling ICT.
32
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Schoolspecifieke ontwikkelingen in 2013 In 2012 heeft het Waterschap Rijn en IJssel een ontwerpwedstrijd ´Spuw je ideeën’ uitgeschreven. Op 22 maart werden de prijswinnaars bekend gemaakt, waarbij 4 leerlingen van ’t Montferland de tweede prijs hebben gewonnen bij de categorie Basisonderwijs. De prijs is een geldbedrag dat besteed kan worden voor de school voor bijvoorbeeld Wetenschap en Techniek. Onder leiding van de leerkrachten van groep 7 en 8 konden de leerlingen creatief aan het werk om met een driedimensionaal tekenprogramma en andere materialen hun eigen waterspuwer ontwerpen.
Combinatiefunctionaris In het schooljaar 2012-2013 zijn binnen de gemeente Montferland combinatiefunctionarissen aangesteld. De combinatiefunctionaris is bedoeld om binnen de gemeente organisaties en instellingen met elkaar te verbinden en te versterken op het gebied van onderwijs, sport en cultuur. In de gemeente Montferland zijn de combinatiefuncties als volgt verdeeld: - Coördinator sport - Coördinator cultuur - Vakleerkrachten gym/ didactische verenigingsondersteuning - Vakleerkrachten muziek - Lees/mediacoach - Sportbuurtwerk, binnen- en buitenschools - Aangepast sporten, binnen- en buitenschools Ook op OBS ’t Montferland wordt naar volle tevredenheid gebruik gemaakt van de combinatiefunctionaris.
33
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Opbrengsten: Eindopbrengsten: CITO-Eindtoets Hoewel er meer criteria zijn die de kwaliteit van het onderwijs op de scholen bepalen, worden de scores van de CITO Eindtoets Basisonderwijs als een belangrijk kengetal beschouwd. Alle scholen binnen onze organisatie nemen jaarlijks deel aan de CITO-Eindtoets. Met ingang van schooljaar 2011-2012 geldt een nieuwe systematiek voor de beoordeling van de CITO- eindtoets. De aangepaste systematiek maakt voor alle scholen gebruik van de ongecorrigeerde schoolscore. De onder- en bovengrens zijn afhankelijk van het percentage gewogen leerlingen op de hele school. Deze grenzen zijn afgeleid van het landelijk gemiddelde voor scholen met hetzelfde percentage gewichtenleerlingen. Norm eindresultaten per schooljaar op basis van de standaardscore De eindresultaten van een Als de standaardscore bepaald schooljaar zijn Goed op of boven de bovengrens ligt; Voldoende op of boven de ondergrens en onder de bovengrens ligt; Onvoldoende onder de ondergrens ligt.
scholen 06CP OBS De Wegwijzer 06DF OBS Het Hof 07FK OBS De Slinger 12IL OBS De Drie Linden 13JK OBS Op Koers 13ON OBS De Leemvoort 18FK OBS ‘t Montferland 18FM OBS De Woelwaters
2011 V V G V G V V V
2012 V V V V V V V* V
2013 G O G V V O V V
eindoordeel V V V V V V V V
Tussenopbrengsten: De tussenopbrengsten worden beoordeeld aan de hand van de volgende CITO-toetsen: Technisch lezen in groep 3 en 4 (4 toetsen) Rekenen en Wiskunde in de groepen 4 en 6 (4 toetsen) Begrijpend lezen in groep 6 (1 toets) In totaal dus 9 toetsen. Meer dan de helft op of boven de norm is voldoende, meer dan de helft onder de norm is onvoldoende. scholen 06CP Wegwijzer 06DF Het Hof 07FK Slinger 12IL Drie Linden 13JK Op Koers 13ON Leemvoort 18FK Montferland 18FM Woelwaters
resultaten 7 van de 9 voldoende 7 van de 9 voldoende 4 van de 9 voldoende 6 van de 9 voldoende 7 van de 9 voldoende 7 van de 9 voldoende 8 van de 9 voldoende 8 van de 9 voldoende
34
eindoordeel V V O V V V V V
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Inspectie Op basis van de onderwijsresultaten heeft de inspectie op 18 november 2013 voor alle scholen binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs een basisarrangement vastgesteld. Dat betekent dat de inspectie geen aanwijzingen heeft dat er belangrijke tekortkomingen zijn in de kwaliteit van het onderwijs. Vanaf augustus 2011 richt de inspectie haar toezicht meer preventief in. Besturen van scholen waarvan de eindopbrengsten in het laatste schooljaar onder de ondergrens liggen die de inspectie hanteert, worden hierop geattendeerd. In 2013 heeft de inspectie twee Reflexisscholen bezocht: 10 september 2013: OBS De Leemvoort (4 jaarlijks onderzoek) De school kreeg de waardering ‘goed’ voor: - de school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerling. - de school evalueert regelmatig de effecten van de zorg Op alle andere onderdelen kreeg de school de waardering ‘voldoende’ 10 oktober 2013: OBS Het Hof (4 jaarlijks onderzoek) De school kreeg de waardering ‘goed’ voor: - de school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten - de school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces Op alle andere onderdelen kreeg de school de waardering ‘voldoende’
Klachtencommissie Het schoolbestuur is aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) , gevestigd te Utrecht (postadres Postbus 85191, 3508 AD Utrecht). Alle scholen beschikken over één of meerdere interne vertrouwenspersonen. Daarnaast is ook een externe vertrouwenspersoon benoemd. Daarvoor heeft het schoolbestuur een contract afgesloten met IJsselgroep educatieve dienstverlening en opleiding. De externe vertrouwenspersoon is de heer H. Riphagen. Bij de externe vertrouwenspersoon zijn in 2013 geen klachten binnengekomen.
Sluitende dagopvang Schoolbesturen zijn vanaf 1 augustus 2007 verplicht om kinderen een sluitende dagopvang te bieden als ouders daar om vragen. Op basis daarvan zijn met Humanitas overeenkomsten opgesteld. Met betrekking tot de tussenschoolse opvang kunnen de medezeggenschapsraden kiezen voor de overblijfmogelijkheden onder verantwoordelijkheid van de ouderverenigingen of voor een externe (professionele) instelling. Hieronder het overzicht voor het jaar 2013: Oudervereniging: OBS Het Hof OBS De Leemvoort OBS De Wegwijzer Humanitas: OBS ’t Montferland
OBS Op Koers OBS De Woelwaters
35
OBS De Drie Linden OBS De Slinger
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Achterstandenbeleid Op grond van de leerlingenpopulatie ontvangen 6 van de 8 scholen een gewichtsafhankelijke vergoeding ter bestrijding van onderwijsachterstanden. OBS ’t Montferland staat in een impulsgebied (beter bekend als ‘postcodegebied’). In een impulsgebied is er sprake van een cumulatie van problemen op sociaal economisch terrein. Voor elke gewichtsleerling worden door de Rijksoverheid extra middelen beschikbaar gesteld. Scholen zetten de middelen voor achterstandsbeleid in voor extra faciliteiten t.b.v. interne begeleiding, remedial teaching en/of meer handen in de klas (bijv. onderwijsassistent).
Weer Samen Naar School (WSNS) In het voedingsgebied van onze scholen bestaan 3 WSNS-samenwerkingsverbanden: WSNS Doetinchem: OBS ’t Montferland OBS Op Koers OBS De Drie Linden OBS De Leemvoort OBS De Woelwaters WSNS Brevoordt: OBS De Slinger OBS De Wegwijzer WSNS Lichtenvoorde: OBS Het Hof Aantal leerlingen binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs: (per 31-12-2013) - met een LGF-financiering (“rugzakleerlingen”): 14 Deelnamepercentage van leerlingen aan een Speciale school voor Basisonderwijs 1-10-2013 1-10-2012 1-10-2011 1-10-2010 1-10-2009 3,01% WSNS Doetinchem: 3,26% 3,47% 3,43% 3,49% WSNS Brevoordt: 3,15% 3,18% 3,14% 2,91% 3,85% WSNS Lichtenvoorde: 3,61% 3,35% 3,38% 2,85% In 2013 is in de Samenwerkingsverbanden veel energie gestoken in het opzetten van de nieuwe Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs (inrichten rechtspersoon, opstellen ondersteuningsprofielen en –plan, opstellen meerjarenbegroting etc.). Reflexis zal vanaf 1-8-2014 ingedeeld worden in twee samenwerkingsverbanden: SWV Passend Primair Onderwijs Doetinchem e.o. (huidig SWV Doetinchem) en SWV Oost Achterhoek (huidig SWV Brevoordt, SWV Lichtenvoorde en SWV Accent).
Leerlingen van De Wegwijzer in de bibliotheek 36
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Personeel en Organisatie (dit hoofdstuk is tevens het sociaal jaarverslag)
Verhouding ontwikkeling leerlingenaantal en natuurlijk verloop personeel Vanwege de krimp (ontgroening), neemt het leerlingenaantal binnen de regio (en ook binnen het bestuur) af. Volgens de prognoses zal het leerlingenaantal tot 2020 op bestuursniveau dalen tot circa 1200 leerlingen. Van belang is dat de daling van het leerlingenaantal gelijke tred houdt met de afname van het personeel (natuurlijk verloop). Reflexis kent een werkgelegenheidsbeleid. Derhalve is het niet mogelijk om via RDDFplaatsing het personeelsbestand te verlagen. In het kader van de fusieverkenning is een berekening van de leerlingendaling versus natuurlijk verloop personeel gemaakt. Daaruit blijkt dat er in de komende jaren geen overschot van personeel zal zijn. De verhouding is redelijk in balans. Op de afzonderlijke scholen loopt de leerlingendaling en het natuurlijk verloop niet gelijk. Daarom zal er in de komende jaren wel sprake zijn van mobiliteit. Eind 2013 hebben schoolbesturen extra middelen ontvangen om jonge leerkrachten in dienst te houden of te nemen. Bij de ontwikkeling van de formatie 2014-2015 zal getracht worden om met de ontvangen middelen enkele jonge en talentvolle leerkrachten in dienst te houden.
Kerncijfers Personeel Ontwikkeling personeelsbestand in 2013 1-1-2013 Directie 8 Onderwijsgevend personeel (incl. interne begeleiders)
Onderwijs ondersteunend personeel
122
31-12-2013 8
Vertrek: - 2 leerkrachten: outplacement - 1 leerkracht: FPU - 1 leerkracht: overleden
4
118
4
134 De totale personele bezetting is in 2013 gedaald van 95,89 fte. naar 94,34 fte..
37
130
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Aantal medewerkers (verdeling man/vrouw) Aantal medewerkers 2013
Het primair onderwijs vervrouwelijkt. Landelijk is in 2013 de verhouding vrouwen (84%) en mannen (16%). Een dergelijke verhouding is ook van toepassing voor onze organisatie: in 2013 waren in onze organisatie 130 personen werkzaam, waarvan 112 vrouwen (86%) en 18 mannen (14%).
14%
86% man vrouw
Aantal directieleden
50%
Bij het management is de verdeling Landelijk: vrouw man 2013 47% 53% Reflexis: 2013 2012 2011 2010 2009 2008:
50%
50% 50% 44% 44% 42% 42%
50% 50% 56% 56% 58% 58%.
Verdeling naar leeftijd Leeftijdverdeling personeel 30 25 20 15 10 5 0 <24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
>60
De leeftijdsopbouw van het personeelsbestand is niet in evenwicht. Door de leerlingendaling en verhoging pensioenleeftijd worden vrijwel geen nieuwe leerkrachten benoemd. De gemiddelde leeftijd van de personeelsleden is 47,3 jaar (2012: 46,6 jaar) Leeftijd management 2013 Landelijk Reflexis 26-34 4,4% 35-44 18,5% 37,5% 45-54 29,0% 12,5% 55-64 48,1% 50 %
Leeftijdverdeling management 3 2 man vrouw
1 0 < 24 jr25-34 jr35-44 jr45-54 jr55-64 jr
38
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Verdeling naar werktijdfactor De verhouding fulltime/ parttime aanstellingen. 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
2013 2012 2011 2010 2009 2008
0-0,2
0,2-0,4
0,4-0,6
0,6-0,8
0,8-1,0
1
Fulltime 20,8% 20,0% 23,2% 21,4% 26,7% 23,5%
Parttime 79,2% 80,0% 76,8% 78,6% 73,3% 76,5%
De gemiddelde aanstellingsomvang is bij Reflexis 2013: wtf. 0,7256 2012: wtf. 0,7196 2011: wtf. 0,7202
In praktijk is een deeltijdfactor van 0,6000 tot 0,7000 (ongeveer 2 ½ - 3 dagen per week) zeer goed inpasbaar in de schoolorganisatie.
GGL Om in de bekostiging van de scholen zo goed mogelijk rekening te houden met de feitelijke kosten wordt de Gewogen Gemiddelde Leeftijd (GGL) van de leraren (het schoolteam excl. directieleden en ondersteunend personeel) berekend. Het betreft een gewogen gemiddelde leeftijd, waarbij de leeftijd wordt vermenigvuldigd met de betrekkingsomvang. De maximale leeftijd wordt gesteld op 50 jaar, omdat een leerkracht dan veelal op het maximum salaris zit. De gemiddelde gewogen leeftijd binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs in 2013 was 42,7 jaar. De laagste GGL kent Het Hof (39,7 jaar) en de hoogste GGL kent De Woelwaters (48,1 jaar) 50 45 2009
40
2010
35
2011
30
2012
25
2013
20
39
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
ARBO- en verzuimbeleid Er is een contract afgesloten met ARBO-Unie Oost Nederland. Eens per kwartaal heeft een SMO (Sociaal Medisch Overleg) plaatsgevonden, waarbij de algemeen directeur en de bedrijfsarts de lopende ziektegevallen, mogelijkheden tot preventief handelen en de ARBO-aspecten (opstellen RI&E’s) bespreken. De scholen bewaken zelf of het aantal Bedrijfshulpverleners voldoende is en zorgen voor tijdige (na)scholing van de BHV’ers.
Ziekteverzuim: Landelijk was het ziekteverzuim in het primair onderwijs in 2012-2013 6,5 %. Binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs schommelt het ziekteverzuim in 2013 van 4,43 % (augustus) tot 7,12 % (maart). Het gemiddelde ziekteverzuim in 2013 was 5,65% (2012: 7,59 %).
Onze organisatie heeft in 2013 van het Vervangingsfonds, vanwege het lage ziekteverzuim in het schooljaar 2011-2012, een restitutie van € 8.146 ontvangen. Aantallen medewerkers per verzuimduur in 2013:
Ziekteverzuim 2013 11%
2%
9% 45%
niet ziek < 1 week
33%
1 wk - 2 mnd 2 mnd - 1 jaar > 1 jaar
40
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Stages Het beleid van de PABO is gericht op het plaatsen van studenten op een erkende opleidingsschool. Innovatie in het onderwijs ontstaat door intensieve samenwerking met de basisscholen in de omgeving. In het project ‘Opleiden in de school’ werkt de PABO samen met steeds meer opleidingsscholen. In een opleidingsschool lopen studenten uit verschillende jaarlagen en opleidingsvarianten stage. De school is er speciaal op voorbereid. In een opleidingsschool is een opleider in de school voor zowel de mentoren als studenten de aanspreekpersoon. Binnen Reflexis Openbaar Basisonderwijs zijn 5 erkende opleidingsscholen: ’t Montferland, Op Koers, Het Hof , De Woelwaters en De Slinger. In 2013 hebben 40 PABO-studenten stage gelopen op één van de Reflexisscholen. Ook zijn stageplaatsen aangeboden aan MBO-opleidingen (onderwijsassistent en sport&bewegen). In totaal zijn 30 MBO-stagiaires geplaatst.
Personeelsbeleid Overzicht IPB (integraal personeelsbeleid) In onderstaand overzicht zijn de gerealiseerde onderdelen van het integraal personeelsbeleid dikgedrukt weergegeven. In de komende jaren zullen de ontbrekende onderdelen ontwikkeld worden. Integraal Personeelsbeleid Personeelsbeheer en - zorg
Personeelsinstrumenten
Organisatiebeleid
Managementcompetenties
- personeelsadministratie - formatiebeheer/-beleid - personeelsplanning - Arbobeleid - ziekteverzuimbeleid - loopbaantrajecten - conflicthantering / mediation - teambegeleiding - werkgelegenheids-/ ontslagbeleid - outplacement
- stagebeleid - werving en selectie - begeleiding (nieuwe) leerkrachten - POP-cyclus functioneringsontwikkelings beoordelingsgesprekken - bekwaamheidsdossier - (na)scholingsbeleid - beloningsbeleid
- organisatiestructuur - organisatiecultuur - overleg en communicatie - medezeggenschap - taakbeleid - taakverdeling - functiebouwwerk - mobiliteitsbeleid - deeltijdbeleid - seniorenbeleid
- vaardigheden m.b.t. toepassen instrumenten interactie tussen doelstellingen school En ontwikkeling medewerkers
Ontwikkelingen in 2013
Bij de functiemix zijn landelijke normen voor de periode 2010-2014 vastgesteld: 2010: 8% van de leraren (fte’s) naar LB 2011: 16% van de leraren (fte’s) naar LB, 1% naar LC. 2012: 24% van de leraren (fte’s) naar LB, 1% naar LC. 2013: 32% van de leraren (fte’s) naar LB, 1% naar LC. 2014: 40% van de leraren (fte’s) naar LB, 2% naar LC. Op 1 augustus 2013 was binnen Reflexis de verdeling van de medewerkers in een lerarenschaal: LA: 79,8 % LB: 20,2 % LC: 0% Daarmee zit de verdeling binnen Reflexis onder de norm in 2012 van 24 % LB.
41
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
De verdeling van de LB-functies over de scholen is divers: OBS De Wegwijzer 25,7% OBS Op Koers OBS Het Hof 17,0% OBS De Leemvoort OBS De Slinger 12,8% OBS ’t Montferland OBS De Drie Linden 36,7% OBS De Woelwaters
19,2% 6,0% 30,3% 11,4%
Opmerking: Als gevolg van kleine scholen en grotere scholen kan een vertekend beeld m.b.t. de percentages ontstaan.
Het is het onzeker of de eindnormen in 2014 gehaald zullen worden. Voorwaarde voor promotie naar een LB of LC functie is dat men een opleiding op HBO-master of vergelijkbaar niveau heeft afgerond. De belangstelling voor dergelijke opleidingen is momenteel niet erg groot. Het mobiliteitsbeleid is in 2010 geactualiseerd, waarbij de nadruk meer is komen te liggen op het inzetten van de juiste kwaliteiten van leerkrachten binnen de schoolconcepten en ontwikkeling. In 2013 heeft 1 medewerker gebruik gemaakt van mobiliteit. In 2009 is de nieuwe gesprekkencyclus ingevoerd. Eind 2011 is de 1e cyclus doorlopen en is voor alle medewerkers een formele beoordeling opgesteld. De beoordelingsgesprekken hebben in 2012 plaatsgevonden. In 2014 zal de volgende cyclus van 2 jaar met een beoordeling worden afgerond.
Personeelszorg Zwangerschaps- en bevallingsverlof In de loop van 2013 is aan 2 personeelsleden zwangerschaps- en bevallingsverlof verleend.
(Betaald) ouderschapsverlof In 2013 hebben 5 personeelsleden gebruik gemaakt van de regeling betaald ouderschapsverlof.
BAPO-verlof Werknemers vanaf 52 jaar kunnen deelnemen aan de BAPO-regeling (bevordering arbeidsparticipatie ouderen). Hierbij krijgt men een aantal vrije uren per jaar en levert men over de verlofuren 35% loonbetaling in. Werknemers, geboren voor 1-8-1954, kunnen niet opgenomen uren BAPO-verlof sparen en op een later tijdstip opnemen (flexibele BAPO). Voorwaarde bij opname is dat in een schooljaar voor maximaal de helft van de werktijdfactor aan verlof opgenomen mag worden. Werknemers, geboren op/na 1-8-1954, kunnen niet opgenomen verlof alleen nog sparen over de periode 52 t/m 54 jaar. Op 31 december bedroeg het totale recht op BAPO-verlof 7,3822 fte (7,8% van de formatie) De werkelijke opname aan BAPO-verlof was 4,8 fte. (5,1%) Dat is aanzienlijk hoger dan de 2% die het Rijk daarvoor in de personele bekostiging heeft opgenomen.
42
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Personeelsvoorzieningen -
-
Het schoolbestuur is met Centraal Beheer een pakket personeelsvoorzieningen overeengekomen. Te denken valt hierbij aan o.a. diverse verzekeringen, hypotheek. Werknemers ontvangen op grond van de overeenkomst extra kortingen op de premies of een hogere rente op de spaarvormen. Ook werknemers, die gebruik hebben gemaakt van een FPU-regeling etc., kunnen blijven deelnemen. Er is een collectief contract afgesloten met IZA. Medewerkers kunnen hun zorgverzekering bij IZA met een collectiviteitkorting afsluiten. Vanaf januari 2013 heeft het bestuur een collectieve verzekering bij gedeeltelijk/volledige arbeidsongeschiktheid (IPAP-verzekering) afgesloten. De medewerkers hebben eenmalig kunnen aangeven of zij wel of niet aan deze verzekering willen deelnemen. Vrijwel alle medewerkers maken gebruik van deze collectieve verzekering.
Nieuwjaarsbijeenkomst In januari organiseert het bestuur een nieuwjaarsbijeenkomst voor alle personeelsleden en LIOstagiaires. Onder het genot van een hapje en een drankje kunnen de banden (personeel/bestuur en personeelsleden onderling) worden verstevigd. Ook is er altijd een bepaalde vorm van entertainment. Gelet op het grote spreidingsgebied van de scholen wordt de bijeenkomst jaarlijks op een andere locatie georganiseerd. Op donderdag 10 januari 2013 vond de nieuwjaarsreceptie plaats bij Oosters Restaurant Fu-Hing, in Varsseveld. Naast een voortreffelijk buffet was er ook een casino ingericht. Enkele leerkrachten van De Wegwijzer in Sinderen hebben deze bijeenkomst georganiseerd. De opkomst was, zoals gebruikelijk, zeer hoog.
Huisvesting In de afgelopen jaren hebben bij alle schoolgebouwen grotere verbouwingen plaatsgevonden in het kader van meerjaren onderhoud en/of onderwijskundige aanpassingen. De schoolgebouwen bevinden zich dan ook in een prima staat van onderhoud. OBS De Wegwijzer in Dinxperlo is sinds 2011 gevestigd in een multifunctionele accommodatie (MFA). Deze MFA is in beheer bij een beheerstichting. Onderhoud vanuit meerjaren onderhoudsplan: In 2013 is een gering aantal onderhoudsactiviteiten uitgevoerd: - De Drie Linden (aanpassing zonwering); - Het Hof (gedeeltelijke aanpassing vloerbedekking); - Op Koers (reparatie tegelwerk); - De Leemvoort (bijwerken buitenschilderwerk); - ´t Montferland (aanvullende ventilatie, reparatie metselwerk); - De Woelwaters (vervangen vloerbedekking enkele ruimten).
ICT In 2012 is een keuze voor een nieuwe netwerkbeheerder (Winsys) gemaakt. Vanaf 2013 werken de scholen met Winsys. Ook is in 2013 binnen het directieberaad afgesproken dat de ICT-middelen vanaf 2014 weer decentraal (per school) ingezet gaan worden. Voordeel hiervan is dat scholen de ICT-middelen beter kunnen koppelen aan het schoolconcept.
43
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Externe betrekkingen Financiële administratie (FA) en Personeels- en salarisadministratie (PSA): Dyade Dienstverlening Onderwijs verzorgt de financiële administratie en de personeels- en salarisadministratie. Met het administratiekantoor heeft in 2013 frequent overleg plaatsgevonden. Het betreffen hierbij de dagelijkse/wekelijkse contacten per e-mail/telefoon als ook feitelijk overleg in Ulft. De dienstverlening is in 2013, zoals in voorgaande jaren positief ervaren.
Overleg schoolbestuur met gemeenten. Het overleg van het schoolbestuur met de portefeuillehouders onderwijs en de beleidsambtenaren kon in 2013 niet gepland worden. Het overleg heeft op 10 februari 2014 plaatsgevonden.
Bestuurlijk overleg. In de vier gemeenten vinden per jaar meerdere bijeenkomsten voor bestuurlijk overleg (op overeenstemming gericht overleg) plaats. In Aalten heeft in 2013 geen OOGO plaatsgevonden. De algemeen directeur vertegenwoordigt het bestuur tijdens het overleg. In 2013 is vooral gesproken over de krimp, huisvestingszaken en gesprekspunten vanuit de lokaal educatieve agenda (LEA).
IJsselgroep De contacten met de IJsselgroep omvatten Iselinge Educatieve faculteit, de hogeschool voor onderwijsberoepen (PABO); Onderwijsbegeleidingsdienst; Bij IJsselgroep zorgt een accountmanager voor de relatie met de onderwijsorganisaties. De accountmanager is het aanspreekpunt voor alle onderdelen van de dienstverlening. Er heeft in 2013 regelmatig overleg plaatsgevonden en er is sprake van een goede relatie tussen beide organisaties. Geplande ontwikkelingen binnen Reflexis worden besproken en beide instellingen hebben de intentie om de doelstellingen te realiseren.
PON Vanaf 1-8-2012 is Reflexis aangesloten bij een vervangingspool van het PON. Het betreft een 2-jarig contract. PON regelt de vervangingsaanvragen, die door de scholen worden ingediend. De scholen zijn zeer tevreden over de dienstverlening en in vrijwel alle situaties is passende vervanging geregeld. Drie leerkrachten van Reflexis hebben zich als vervanger aangemeld bij deze pool.
Platform Primair Onderwijs Oost Gelderland Het Platform primair onderwijs Oost-Gelderland (PPOG) werkt aan werk in het onderwijs. Namens Reflexis Openbaar Basisonderwijs heeft de algemeen directeur zitting in de stuurgroep. De stuurgroep bestaat uit vertegenwoordigers van: de grotere schoolbesturen voor basisonderwijs de opleidingsinstituten (PABO/ROC) het mobiliteitscentrum (PON) De inhoudelijke begeleiding verzorgt het Arbeidsmarktplatform PO.
44
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Kerngroep krimp basisonderwijs Vanuit het PPOG is een kerngroep krimp basisonderwijs gevormd. Deze kerngroep tracht, in samenwerking met Achterhoek 2020 (een samenwerkingsverband van overheden, ondernemers en organisaties), de bewustwording van de gevolgen van de krimp bij alle betrokkenen te vergroten en mogelijke oplossingsrichtingen te bieden. Eind 2012 is een procesbegeleider krimp aangesteld. De algemeen directeur van Reflexis is voorzitter van de kerngroep krimp. In 2013 hebben, naast de reguliere vergaderingen van de kerngroep, de volgende activiteiten plaatsgevonden: Ontwikkeling transitieatlas. De transitieatlas is een instrument om draagvlak onder betrokkenen te krijgen. Het bevat een enorme hoeveelheid data. Met behulp van de transitieatlas kunnen betrokken met elkaar in gesprek gaan over de toekomstige behoefte aan voorzieningen etc. De transitieatlas zal begin 2014 in de Regio Achterhoek worden gepresenteerd. De algemeen directeur heeft in 2013 drie keer overleg gehad met het Ministerie van BzK en Public Result (ontwikkelaar van de transitieatlas). Beleid m.b.t. leerlingendaling: In 2013 heeft de Onderwijsraad het rapport ‘Grenzen aan kleine scholen’ uitgebracht. Naar aanleiding daarvan heeft de algemeen directeur op 4 maart een bijeenkomst van de PO-raad in Arnhem bijgewoond. Tevens is hij uitgenodigd voor enkele bijeenkomsten: - 29 mei: presentatie krimpreactie in Wolphaartsdijk (Zeeland). - 27 juni: Krimpdebat vaste Kamercommissie Onderwijs. - 7 oktober: Overleg OCW (klankbordgroep krimp). In 2013 hebben diverse bezoeken plaatsgevonden aan resp. het Ministerie van OCW (links), het Ministerie van BzK (2e toren van rechts) en de Tweede Kamer. Overige activiteiten: - Deelname aan krimpconferenties in Zutphen (17 maart) en Nijmegen (24 april); - Deelname aan het Lentediner in Den Haag (21 maart), georganiseerd door de Regio Achterhoek; - Toelichting gegeven op de gevolgen van krimp tijdens een uitzending van Focuz TV (18 februari).
Overleg PON+ Door het Personeelscluster Oost Nederland (PON) en het administratiekantoor CABO worden uit efficiencyoverwegingen gezamenlijk netwerkbijeenkomsten voor hun bovenschoolse directeuren georganiseerd. Aangezien er in de Achterhoek veelal sprake is van een één-hoofdige bovenschoolse directie heeft men deze bijeenkomsten ook opengesteld voor algemeen directeuren, die niet aangesloten zijn bij CABO of PON. Daardoor is de mogelijkheid tot delen van kennis vergroot. De algemeen directeur heeft de bijeenkomsten van PON+ bijgewoond.
45
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Bestuursverslag A2 Financieel beleid Jaarrekening De jaarrekening 2013 van de Openbare Rechtspersoon Reflexis Openbaar Basisonderwijs is opgesteld door Dyade Dienstverlening Onderwijs te Ede. Deze jaarrekening is gecontroleerd door het accountantskantoor DVE accountants en adviseurs.
Financiële positie op balansdatum Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2013. De balans is een momentopname van de vermogensstructuur van een organisatie. Hierna vindt u een overzicht van de financiële situatie op 31 december 2013 in vergelijking tot de situatie van een jaar daarvoor. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans. Activa
31-12-2013
31-12-2012
Passiva
31-12-2013
31-12-2012
Materiële vaste activa
584.053
656.948
Eigen vermogen
1.928.192
1.710.711
Vorderingen
395.648
452.855
Voorzieningen
382.812
357.165
Liquide middelen
2.195.208
1.814.488
Kortlopende schulden
863.905
856.415
Totaal activa
3.174.909
2.924.291
Totaal passiva
3.174.909
2.924.291
Toelichting op de balans:
Activa: Materiële vaste activa In 2013 is voor € 48.480 geïnvesteerd in ICT en leermiddelen. De afschrijvingslasten bedroegen € 121.375, waardoor er per saldo een daling van de waarde van de materiële vaste activa is. De boekwaarde van de materiële vaste activa is in 2013 afgenomen met € 72.895 naar € 584.053.
Vorderingen De vorderingen zijn met € 57.207 afgenomen. Dit wordt met name veroorzaakt doordat de vorderingen op OCW en het Vervangingsfonds zijn afgenomen. Ook de rentevordering is lager dan in 2012.
Liquide middelen De liquide middelen zijn in 2013 toegenomen met € 380.720. Deze toename is groter dan het positieve resultaat over 2013. Dit wordt o.a. veroorzaakt door de lasten die geen invloed hebben op de omvang van de liquide middelen, zoals de afschrijvingen en de toevoegingen aan de voorzieningen. Daar tegenover staan de investeringen in materiële vaste activa en de onttrekkingen aan de voorzieningen. Deze posten zorgen voor een verlaging van de liquide middelen, maar hebben geen invloed op het resultaat. Per saldo waren de afschrijvingen en de toevoegingen aan de voorzieningen hoger dan de investeringen en onttrekkingen aan de voorzieningen.
46
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
De liquide middelen zijn tevens toegenomen door de ontvangst van extra geld voor de invoering van passend onderwijs ten behoeve van het Samenwerkingsverband Doetinchem i.o.. Reflexis is penvoerder voor deze organisatie. In 2013 waren ook reeds extra middelen ontvangen voor de invoering van passend onderwijs ten behoeve van het Samewerkingsverband i.o.. In de eerste helft van 2014 zullen nog uitgaven betaald worden met deze middelen. Zo gauw het nieuwe Samenwerkingsverband opgericht is medio 2014 zal het restant van de middelen overgemaakt worden aan het nieuwe Samenwerkingsverband. Zie ook onder overige schulden. Een nadere toelichting op de ontwikkeling van de omvang van de liquide middelen is weergegeven in het kasstroomoverzicht.
Passiva: Eigen vermogen
Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve. Het positieve resultaat van € 217.481 is ten gunste van de algemene reserve gebracht en daarmee bedraagt de stand van de algemene reserve per 31-12-2013 € 1.928.192. Deze reserve dient ter afdekking van de algemene en personele risico’s.
Voorzieningen Reflexis heeft twee voorzieningen: een jubileumvoorziening en een voorziening groot onderhoud. De jubileumvoorziening is een personele voorziening en is bedoeld ter dekking van toekomstige ambtsjubileumgratificaties. Aan de jubileumvoorziening is in 2013 € 8.443 gedoteerd en € 19.333 onttrokken waardoor de voorziening per saldo met € 10.890 afgenomen is. Het saldo per 31 december 2013 bedraagt € 119.972. Aan de voorziening groot onderhoud is in 2013 € 76.751 toegevoegd. In 2013 is voor groot onderhoud € 40.214 aan de voorziening onttrokken. Per 31 december 2013 bedraagt het saldo van de voorziening groot onderhoud € 262.840.
Kortlopende schulden De omvang van de kortlopende schulden is in 2013 toegenomen met € 7.490. Het crediteurensaldo eind 2013 is lager dan eind 2012. Dit heeft niet direct een aanwijsbare oorzaak. Ook de stand van de overige schulden aan het Ministerie, de loonheffing, de sociale lasten en het vakantiegeld zijn lager dan eind 2012. Als nog te betalen bedragen zijn o.a. opgenomen een boete aan het Vervangingsfonds i.v.m. niet volledige bezetting van de Vervangingspool in 2012/2013, de eindafrekening van Dyade voor kosten salarispakket en voor kosten SEPA aanpassingen en de slottermijn van de accountantskosten. Onder de kortlopende schulden is ook een bedrag opgenomen als nog te besteden gelden i.v.m. de vindplaats school. Begin 2013 is er een nog te besteden bedrag van € 21.545 voor de vindplaats school. Eind 2013 is er een nog te besteden bedrag van € 6.149 dat in 2014 besteed moet worden. Ook is er onder de kortlopende schulden een schuld opgenomen aan het Samenwerkingsverband Doetinchem in oprichting. Het betreft begin 2013 nog een saldo van € 139.964. Dit is een verplichting aan het Samenwerkingsverband i.o. om hiermee de te maken kosten van het Samenwerkingsverband i.o. te betalen. In 2013 zijn hiervan dan ook kosten betaald waardoor het saldo afgenomen is. Echter in de loop van 2014 is er nogmaals geld ontvangen voor het Samenwerkingsverband i.o.. Hierdoor is het saldo van deze kortlopende schuld eind 2013 toegenomen tot € 222.155. Begin 2014 zullen hier nog kosten van betaald worden voor het Samenwerkingsverband i.o. waarna dit bedrag bij de oprichting van het nieuwe Samenwerkingsverband medio 2014 overgemaakt zal worden aan het Samenwerkingsverband. 47
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Gang van zaken gedurende het verslagjaar Analyse resultaat De begroting van 2013 liet een negatief resultaat zien van afgerond € 217.000. Uiteindelijk resulteert een positief resultaat van afgerond € 217.000, een verschil van afgerond € 435.000 met de begroting. Belangrijkste oorzaak van dit grote verschil betreft de aanvullende bekostiging (€ 269.000) die op basis van het Nationaal Onderwijsakkoord eind 2013 uitbetaald is en ten gunste van 2013 geboekt is. Zonder deze incidentele inkomsten zou 2013 afgesloten zijn met een negatief resultaat van afgerond € 51.000. Het negatief resultaat over het boekjaar 2012 bedroeg € 84.636. Het resultaat is het gezamenlijk resultaat van de scholen: Kpl Naam 01 02 03 04 07 08 09 10 11 99
De Wegwijzer Het Hof De Slinger De Drie Linden Op Koers Varsseveld Op Koers Sinderen De Leemvoort ’t Montferland De Woelwaters Bestuur Totaal
Realisatie 2013 -27.375 -20.606 -52.239 -32.012 -69.755 -4.539 -25.292 -26.960 -27.677 503.936 217.481
Begroting 2013 -7.558 -11.344 -17.391 -6.246 -6.417 -1.314 -9.959 -18.053 -7.233 -131.512 -217.027
Realisatie 2012 3.444 -53.718 -21.834 -14.423 1.492 304 9.560 -4.704 -721 -4.036 -84.636
In de realisatie 2013 zijn alle deelexploitaties (personeel, materieel en financieel) meegenomen terwijl in de begroting 2013 op schoolniveau alleen rekening wordt gehouden met het materiële resultaat. Hierna volgt op organisatieniveau een verdeling van het resultaat per deelexploitatie.
Personeel Materieel Financieel Totaal
Realisatie 2013 296.886 -105.953 26.548 217.481
Begroting 2013 -113.364 -135.663 32.000 -217.027
Realisatie 2012 -14.969 -101.816 32.149 -84.636
In de navolgende paragraaf treft u een vergelijking aan en een specificatie van de belangrijkste verschillen.
48
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Analyse resultaat ten opzichte van vorig boekjaar en begroting In de volgende tabel een vergelijking van de staat van baten en lasten op basis van gerealiseerde en begrote baten en lasten voor het kalenderjaar 2013 en gerealiseerde baten en lasten voor het kalenderjaar 2012. Realisatie 2013
Begroting 2013
Verschil
Realisatie 2012
Verschil
Baten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten
7.302.282 13.510 145.581 7.461.373
6.920.096 3.500 114.278 7.037.874
382.186 10.010 31.303 423.499
7.082.712 29.304 155.175 7.267.191
219.570 -15.794 -9.594 194.182
Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal lasten
6.110.179 121.375 473.954 564.932 7.270.440
6.111.051 145.097 488.498 542.255 7.286.901
-872 -23.722 -14.544 22.677 -16.461
6.228.005 155.088 455.732 545.151 7.383.976
-117.826 -33.713 18.222 19.781 -113.536
190.933
-249.027
439.960
-116.785
307.718
26.548
32.000
-5.452
32.149
-5.601
217.481
-217.027
434.508
-84.636
302.117
Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Nettoresultaat
Toelichting op de staat van baten en lasten: Rijksbijdragen OCW De rijksbijdragen waren hoger dan begroot en hoger dan in 2012 ontvangen. De rijksbijdragen OCW zijn ca. € 382.000 hoger dan begroot. De verhoging ten opzichte van de begroting is grotendeels veroorzaakt door de extra middelen die zijn ontvangen als gevolg van het Herfstakkoord (ca. € 269.000). Daarnaast zijn er incidentele subsidies ontvangen waar in de begroting geen rekening mee is gehouden (bijzondere bekostiging jonge leerkrachten, opleiding schoolleiders en project sociale veiligheid). De afwijking ten opzichte van 2012 wordt grotendeels veroorzaakt door de hiervoor genoemde incidentele subsidies die in 2012 niet ontvangen zijn en doordat in 2013 als gevolg van het dalende leerlingenaantal een lagere rijksbijdrage is ontvangen. Ook de rugzakmiddelen waren in 2013 lager dan in 2012. Overige overheidsbijdragen Onder de overige overheidsbijdragen is in de begroting alleen maar rekening gehouden met een bedrage van de gemeente Oude IJsselstreek voor de nevenvestiging van Op Koers.. Daarnaast is er toch een bijdrage van de gemeente Oude IJsselstreek ontvangen voor schoolbegeleiding. In de begroting is hier geen rekening mee gehouden. De gemeente heeft i.v.m. doorlopende contracten besloten om de scholen nog eenmaal een bijdrage te verstrekken. Voor 2013 gaat het om een totaalbedrag van ca. € 9.000. Tevens is er een subsidie ontvangen van de gemeente Montferland als bijdrage voor het gebruik van het technieklokaal. De subsidie die in 2013 van de gemeenten is ontvangen is € 15.000 lager omdat de bijdrage voor schoolbegeleiding in 2012 hoger was en omdat er in 2012 nog een bijdrage werd ontvangen van het ISWI voor een ID-baan.
49
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Overige baten De overige baten zijn € 31.000 hoger dan begroot o.a. door extra inkomsten in verband met een laag ziekteverzuim in het schooljaar 2012/2013. Hierdoor is in 2013 ca. € 8.000 premiedifferentiatie van het Vervangingsfonds ontvangen. Tevens is er 2013 € 21.643 ontvangen voor opleiden in de school. Hiermee is in de begroting geen rekening gehouden. Per saldo waren de totale overige baten in 2013 ca. € 16.000 lager dan in 2012. Dit wordt met name veroorzaakt doordat er in 2013 minder overige personele inkomsten ontvangen zijn van andere schoolbesturen voor de detachering van een gymleerkracht. Personele lasten. De totale personele lasten zijn lager dan begroot. Deze lasten bestaan uit salarislasten en niet salaris gebonden lasten. Per saldo waren de salarislasten in 2013 ca. € 50.000 hoger dan begroot. Dit is veroorzaakt doordat er in 2013 een aantal incidentele betalingen plaats heeft gevonden (o.a. levensloop, ontslaguitkering, overlijdensuitkering). Daarnaast zijn de loonkosten toegenomen i.v.m. de tijdelijke aanstelling van een begeleider voor het team van De Wegwijzer in Dinxperlo en i.v.m. de tijdelijke aanstelling van een vervanger voor een overleden medewerker. Daarnaast zijn er de kleine uitbreidingen voor eigen rekening i.v.m. rugzakleerlingen, vervanging zwangerschaps/bevallingsverlof, etc. waarvoor ook extra middelen zijn ontvangen. Verder is er eind 2013 eenmalig een teruggaaf van de belastingdienst ontvangen naar aanleiding van het Belastingplan 2014 waarin geregeld is dat werkgevers een gedeeltelijke teruggaaf krijgen van de basispremie WAO/WIA in 2013. De niet salaris gebonden lasten waren in 2013 ca. € 50.000 lager dan begroot. Dit wordt voor een groot deel veroorzaakt doordat er voor het schooljaar 2012/2013 geen malus opgelegd is door het Vervangingsfonds i.v.m. een hoog ziekteverzuim. Hier wordt jaarlijks in de begroting rekening mee gehouden voor € 25.000. Ook voor de overige personele lasten (o.a. Cosmo, stagebegeleiding, medezeggenschap en schoolbegeleiding) zijn minder kosten gemaakt dan begroot. Daarentegen waren de kosten voor scholing en de vervangingspool hoger dan begroot. De overschrijding van de kosten voor de vervangingspool zijn o.a. veroorzaakt door een negatieve inzet in de pool in het schooljaar 2012/2013. Wat de overschrijding op de kosten voor scholing betreft is er in de kernwaarden van Reflexis opgenomen dat Reflexis scholen gericht zijn op voortdurende professionalisering van het personeel. Hierdoor zullen de uitgaven voor scholing jaarlijks tussen € 44.000 en € 100.000 mogen liggen. In de begroting wordt rekening gehouden met een gemiddeld bedrag van € 85.500 per jaar. De verlaging ten opzichte van 2012 wordt grotendeels veroorzaakt door een lagere formatieve inzet en door de eenmalige teruggaaf van de belastingdienst. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn lager dan begroot doordat er minder geïnvesteerd is dan voorgenomen en doordat de investeringen gedurende het jaar gedaan zijn. In de begroting wordt uitgegaan van aanschaf per 1 januari waardoor rekening wordt gehouden met een volledig afschrijvingsjaar. Door de latere aanschaf wordt ook maar voor een deel van het jaar afgeschreven. De verlaging ten opzichte van 2012 wordt veroorzaakt doordat er minder geïnvesteerd is en doordat er bepaalde inventaris volledig afgeschreven is.
50
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Huisvestingslasten. De huisvestingslasten zijn lager dan begroot. Met name de kosten voor het schoonmaakbedrijf zijn lager dan begroot doordat de prijsindexering per 1 januari 2013 ongedaan gemaakt is en door aanpassing van de contracten per 13 mei 2013. De grootste overschrijding in 2013 zijn de energiekosten. Door de lange, koude winter 2012/2013 is het verbruik drastisch toegenomen waardoor de jaarafrekeningen behoorlijk tegenvielen. In totaal is er in 2013 ca. € 23.000 meer betaald voor energie dan begroot. Mede hierdoor zijn de totale huisvestingslasten in 2013 hoger dan in 2012. Daarentegen vielen de kosten voor dagelijks onderhoud gebouwen in 2013 lager uit dan in 2012. Overige instellingslasten. De overige instellingslasten zijn hoger dan begroot en hoger dan in 2012 gerealiseerd. Onder de administratie- en beheerslasten zijn met name de kosten voor het salarispakket, de kosten voor onderhoudsbeheer en de kosten voor uitbesteding administratie toegenomen. Daarentegen zijn er in 2013 minder kosten gemaakt voor secretariaat en administratie. Onder inventaris, apparatuur en leermiddelen zijn met name de kosten voor ICT en de bibliotheekkosten hoger dan begroot. De overschrijding op ICT is grotendeels veroorzaakt doordat de scholen eind 2013 verschillende ICT aanschaffen gedaan hebben die onder de investeringsnorm vielen. Daarnaast heeft de bibliotheek de abonnementen in 2013 zo danig aangepast dat dit hoge kosten voor de scholen met zich meegebracht heeft. De overige lasten zijn voor de meeste posten ongeveer gelijk aan de begroting en in lijn met de realisatie 2012. Er zijn geen direct aanwijsbare redenen voor de afwijkingen. Financiële baten en lasten. De rentebaten zijn lager dan begroot en lager dan in 2012 ontvangen doordat er gemiddeld tegen een lager rentepercentage rentebaten zijn ontvangen.
Investeringen en financieringsbeleid Vanwege de gunstige liquiditeit (ratio 3,0) worden de investeringen uit eigen middelen voldaan. Er is door het bestuur een investeringsbeleid vastgesteld, waarin opgenomen is dat het investeringsplafond over een termijn van 4 jaren niet de Rijksvergoeding voor meerjaarlijkse kosten (circa € 200.000 per jaar als onderdeel van de Materiële Instandhouding) over dezelfde periode mag overschrijden. De investeringen worden bewaakt op basis van de liquiditeitsbegroting en zijn afgestemd vanuit een in de meerjaren investeringsbegroting (MIB) opgenomen financieel perspectief. Jaarlijks wordt het meerjaren investeringsplan bijgesteld voor de investeringen met betrekking tot meubilair, onderwijsleerpakket (OLP) en Informatie en Communicatie Technologie (ICT). In de begroting wordt jaarlijks rekening gehouden met de geplande investeringen voor het betreffende kalenderjaar. Voor alle scholen is een MOP (Meerjaren Onderhouds Plan) aanwezig dat periodiek geactualiseerd wordt. Jaarlijks vindt er een schouw plaats van alle gebouwen om te onderzoeken of alle voorgenomen onderhoud ook daadwerkelijk uitgevoerd moet worden.
51
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Toekomstparagraaf De scholen van Reflexis liggen in een krimpregio en dit betekent dat de leerlingaantallen de komende jaren terug zullen lopen. Om de risico’s die hiermee samenhangen (dalende inkomsten en leegstand in gebouwen) in kaart te brengen is kritisch gekeken naar de leerling prognoses voor de komende jaren. Voor de leerling prognoses is uitgegaan van de gegevens in Parnassys (opbouw 1 oktober 2013, instroom en uitstroom) en de geboortecijfers van de gemeente. Deze gegevens zijn vergeleken met MOOZ, scenariomodel en de eigen prognoses. De berekeningen komen in grote lijnen overeen met de eigen prognoses en daarom zijn voor de hiernavolgende meerjarenbegroting de volgende eigen prognoses gebruikt. School 06 CP 06 DF 07 FK 12 IL 13 JK 13 JK01 13 ON 18 FK 18 FM Totaal
Aantal leerlingen per 1 oktober …. 2013 2014 2015 2016 110 109 102 98 141 148 150 155 152 149 140 130 66 61 58 56 359 331 328 318 51 52 53 49 56 50 47 36 283 276 275 262 198 215 211 202 1416 1391 1364 1306
De afname van het aantal leerlingen loopt niet gelijk aan het natuurlijk verloop onder het personeel, waardoor de komende jaren sprake zal zijn van boventalligheid. (Reflexis kent een werkgelegenheidsbeleid). De gemiddelde leeftijd van het personeel stijgt, waardoor deze hoger ligt dan het landelijk gemiddelde. De gemiddelde personeelslast (GPL) is daardoor binnen Reflexis hoger dan de landelijke GPL. In de komende jaren zal dat verschil verder toenemen. Reflexis streeft er naar om jonge talentvolle leerkrachten in dienst te houden en in de hierna volgende meerjarenbegroting is er van uitgegaan dat Reflexis de huidige jonge leerkrachten met een tijdelijk dienstverband voor Reflexis kan behouden. In totaal gaat het om ca. 3,5 formatieplaats. Verder is in de formatie 2014-2016 rekening gehouden met leerkrachten die Reflexis zullen verlaten wegens outplacement en wegens het bereiken van de AOW leeftijd. Op basis van deze informatie laat de totale werktijdfactor per functiecategorie het volgende verloop zien. WTF 4003 Directie 4004 Leerkrachten 4020 OOP Totaal
2013 7,3293 82,3312 2,8583 92,5188
2014 7,1108 79,5427 2,762 89,4155
2015 7,1108 76,7221 2,762 86,5949
2016 7,1108 75,0031 2,762 84,8759
In de hierna volgende meerjarenbegroting worden de gerealiseerde bedragen weergegeven voor 2013 en de verwachte opbrengsten en kosten voor de jaren 2014 t/m 2016. Hierbij wordt zo veel mogelijk alleen rekening gehouden met opbrengsten en kosten die zeker zijn. Er wordt dan ook geen rekening gehouden met de financiële consequenties van het Nationaal Onderwijsakkoord omdat besluitvorming over de NOA-middelen nog niet plaats heeft gevonden.
52
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
De meerjarenbegroting 2014-2016 voor Reflexis laat voor ieder jaar een negatief resultaat zien. Bij ongewijzigd beleid zou dit kunnen betekenen dat de continuïteit van de organisatie in gevaar komt.
In verband met de afname van het aantal leerlingen zal Reflexis de komende jaren voor gemiddeld minder leerlingen bekostiging ontvangen. Naast de reguliere rijksbijdrage wordt in de meerjarenbegroting rekening gehouden met aanvullende rijksbijdragen (o.a. prestatiebox middelen en impulsgelden). In 2014 wordt voor 7/12e deel rekening gehouden met de incidentele subsidie bekostiging jonge leerkrachten die eind 2013 uitbetaald is voor schooljaar 2013/2014. De prestatiebox middelen zijn op dit moment toegekend voor de periode 2012 t/m 2015. In de meerjarenbegroting wordt er dan ook rekening mee gehouden dat deze vergoeding t/m 2015 ontvangen wordt. In verband met gemeentelijke bezuinigingen zullen er vanaf 2014 geen schoolbegeleidingsmiddelen meer ontvangen worden. Dit betekent een afname van de overige overheidsbijdragen. Onder de overige baten wordt o.a. rekening gehouden met de inkomsten van de Samenwerkingsverbanden. Vanaf het schooljaar 2014/2015 wordt Passend Onderwijs ingevoerd en vervalt de huidige vergoeding van de Samenwerkingsverbanden. Op basis van de nieuwe regio indeling vallen de scholen van Reflexis dan onder twee Samenwerkingsverbanden (Doetinchem en Oost Achterhoek) en zullen de scholen een bedrag per leerling ontvangen.
53
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Voor de eerste twee jaar van Passend Onderwijs geldt er een overgangsregeling en zal er waarschijnlijk nog een extra vergoeding komen van de Samenwerkingsverbanden. Omdat bij het opmaken van de meerjarenbegroting nog niet duidelijk was welke bedragen van toepassing waren is er in de meerjarenbegroting geen rekening gehouden met extra bedragen i.v.m. een overgangsregeling. De verwachting is dat de totale lasten de komende jaren af zullen nemen. In verband met aanpassingen van het personeelsbestand wordt rekening gehouden met lagere personele lasten. Er wordt niet bezuinigd op scholing zodat medewerkers zich blijvend kunnen ontwikkelen. De afschrijvingen zijn gebaseerd op lopende afschrijvingen en op de voorgenomen investeringen. Gestimuleerd wordt om de kwaliteit van het onderwijs iedere keer weer een nieuwe impuls te geven door de aanschaf van nieuwe methoden en technieken onderdeel te maken van de schoolplannen. De financiële vertaling hiervan wordt opgenomen in de investeringsbegroting en hier wordt in de meerjarenbegroting rekening mee gehouden. Verwacht wordt dat de huisvestingslasten en de overige instellingslasten de komende jaren niet naar rato van de leerling daling af zullen nemen. Vanaf 1 januari 2015 is de planning dat schoolbesturen ook verantwoordelijk worden voor het buitenonderhoud van hun schoolgebouwen. Omdat nog niet duidelijk is wat de financiële consequenties hiervan zijn wordt hiermee geen rekening gehouden in deze meerjarenbegroting. Door de afname van de liquide positie wordt in de meerjarenbegroting rekening gehouden met een daling van de financiële baten. Gelet op de financiële positie van het bestuur is een negatief resultaat de komende jaren nog verantwoord. Echter aangezien het negatieve resultaat vooral een gevolg is van te hoge lasten in relatie tot de rijksvergoeding is ontstane ontwikkeling niet gewenst. Om te bewaken dat Reflexis de komende jaren niet in liquiditeitsproblemen komt is met behulp van de meerjaren begroting de volgende liquiditeitsprognose opgesteld. Liquiditeitsprognose
Beginsaldo begroot resultaat toename liquide middelen afschrijvingen toevoeging voorziening onderhoud afname liquide middelen investeringen materiële vaste activa groot onderhoud uit onderhoudsvoorziening kortlopende schulden (vindplaats/SWV i.o.) Eindsaldo
2014
2015
2016
2.195.208
1.722.931
1.456.109
-167.564
-196.242
-265.778
141.869 76.002
148.386 76.930
151.874 76.002
-171.294 -122.986 -228.304
-180.355 -115.541
-161.205 -133.282
1.722.931
1.456.109
1.123.720
Uit de liquiditeitsprognose blijkt dat Reflexis de komende jaren aan zijn verplichtingen kan voldoen.
54
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Op basis van de realisatie 2013 en de hiervoor weergegeven meerjarenbegroting is een balans opgemaakt van de financiële situatie op 31 december van de komende jaren. Hiermee wordt de verwachte vermogensstructuur van de organisatie weergegeven. Balans per 31 december …. Activa
2013
2014
2015
2016
Materiële vaste activa
584.053
613.478
645.447
654.778
Vorderingen
395.648
395.648
395.648
395.648
Liquide middelen
2.195.208
1.722.931
1.456.109
1.123.720
Totaal activa
3.174.909
2.732.057
2.497.204
2.174.146
2013
2014
2015
2016
1.928.192
1.767.450
1.571.208
1.305.430
Voorzieningen
382.812
335.828
297.217
239.937
Kortlopende schulden
863.905
628.779
628.779
628.779
3.174.909
2.732.057
2.497.204
2.174.146
Passiva Eigen vermogen
Totaal passiva
Treasuryverslag In het kader van de inwerkingtreding van de ‘regeling beleggen en belenen 2010’ per 1 januari 2010 heeft Reflexis het treasurystatuut herzien om daarmee te voldoen aan de nieuwe regeling. De algemene doelstellingen van het treasurybeleid zijn: 1. het kunnen voldoen aan de financiële verplichtingen van de organisatie door tijdige beschikbaarheid van de benodigde liquide middelen tegen acceptabele condities 2. het optimaliseren van het rendement op de overtollige liquide middelen 3. het minimaliseren van de kosten van leningen 4. het beheersen en bewaken van de risico’s en kosten die aan de financiële posities en de geldstromen van de organisatie zijn verbonden Het uitgangspunt is dat de toegekende publieke middelen overeenkomstig hun bestemming worden besteed. De openbaar rechtspersoon heeft een zeer terughoudend financieel beleid gevoerd. Er is gebruik gemaakt van spaarrekeningen en deposito. De tegoeden op deze rekeningen zijn direct opeisbaar. De Openbaar Rechtspersoon beschikt over meerdere rekeningen bij de ABN-AMRO bank.
55
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Kengetallen Financiële kengetallen zijn getallen die uit de jaarcijfers van een organisatie gehaald kunnen worden en waaruit de financiële status benaderd kan worden. Met financiële kengetallen kan de financiële toestand van een organisatie worden gemeten en beoordeeld. Wij onderscheiden hierna de volgende kengetallen: solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit, kapitalisatiefactor en het weerstandsvermogen. Solvabiliteit: De solvabiliteit geeft de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen aan en verschaft inzicht in de financieringsopbouw. De solvabiliteit geeft ook aan in hoeverre de instelling op langere termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. Definitie: Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door het totale vermogen Kengetal
signalering
2012
2013
2014
2015
2016
solvabiliteit 2
< 30%
70,7%
73%
77%
75%
71%
Signaleringsgrens volgens Commissie Don: ondergrens 30%, bovengrens n.v.t. Definitie van de solvabiliteit geeft voor 2013 aan dat 73% van het totale vermogen uit eigen vermogen ofwel reserves en voorzieningen bestaat, hetgeen inhoudt dat slechts 27% van het totale vermogen gefinancierd wordt met vreemd vermogen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de vermogenspositie van de openbaar rechtspersoon goed is. De openbaar rechtspersoon is duidelijk in staat om aan zijn verplichtingen op langere termijn te kunnen voldoen. Liquiditeit: De liquiditeit geeft aan in hoeverre de instelling op korte termijn aan zijn verplichtingen kan voldoen. Definitie: De verhouding tussen de vlottende activa (som van liquide middelen, de vorderingen en de voorraden) en de kortlopende schulden. Kengetal liquiditeit (current ratio)
signalering < 1,0
2012 2,6
2013 3,0
2014 3,4
2015 3,0
2016 2,4
Signaleringsgrens volgens Commissie Don: ondergrens 0,5, bovengrens 1,5. De liquiditeitsratio in 2013 geeft aan dat 3,0 keer kan worden voldaan aan de uitstaande kortlopende verplichtingen, bestaande uit crediteurensaldo, de nog te betalen posten en de overlopende posten. De openbaar rechtspersoon heeft op 31 december 2013 de beschikking over € 2.195.208 aan liquide middelen en heeft daarnaast € 395.648 openstaan aan nog te ontvangen bedragen. Deze bedragen zijn binnen één jaar opeisbaar, waardoor kan worden voldaan aan de openstaande schulden die binnen één jaar voldaan moeten zijn, te weten € 863.905. De liquiditeitspositie van de openbaar rechtspersoon is hierdoor goed te noemen. In bovenstaande berekening is geen rekening gehouden met de in de voorzieningen opgenomen verplichtingen. 56
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Rentabiliteit: De rentabiliteit geeft aan of er sprake is van een positief dan wel negatief bedrijfsresultaat in relatie tot de totale baten. Definitie: Resultaat uit gewone bedrijfsvoering gedeeld door de totale baten Kengetal
signalering
2012
2013
2014
2015
2016
rentabiliteit
0,0%
-1,2%
2,9%
-2,4%
-2,9%
-3,9%
Signaleringsgrens volgens Commissie Don: ondergrens 0%, bovengrens 5%. De rentabiliteit geeft aan hoeveel procent van de totale opbrengsten omgezet wordt in het uiteindelijke resultaat. De openbaar rechtspersoon heeft van de totale opbrengsten, te weten € 7.487.922, een resultaat behaald van € 217.481. Voor 2013 houdt dit in dat 2,9% van de baten wordt omgezet in het uiteindelijke resultaat, ofwel van elke euro die wordt ontvangen, wordt € 0,03 behouden en wordt € 0,97 besteed. In vergelijking met vorig jaar is de ratio toegenomen, hetgeen aangeeft dat in het jaar 2013 procentueel minder kosten zijn verantwoord dan in het voorafgaande jaar 2012. Kapitalisatiefactor: De kapitalisatiefactor geeft een indicatie hoe rijk een schoolbestuur is, dit om te signaleren of onderwijsinstellingen misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken. Definitie: De activazijde van de balans minus de materiële vaste activa betreffende gebouwen en terreinen gedeeld door de totale baten (inclusief de financiële baten). Kengetal
signalering
2012
2013
2014
2015
2016
kapitalisatiefactor
40%
40%
42%
39%
36%
32%
Signaleringsgrens volgens Commissie Don: grote instellingen 35%, kleine instellingen 60%. Weerstandsvermogen: Het weerstandsvermogen geeft aan het vermogen om niet-voorziene tot de reguliere bedrijfsvoering behorende risico's op te vangen. Definitie: het eigen vermogen minus de materiële vaste activa, uitgedrukt in een percentage van de Rijksbijdrage OCW Kengetal
signalering
2012
2013
2014
2015
2016
weerstandsvermogen PO
5% - 20%
15%
18%
17%
14%
10%
Bij toepassing en verankering van het risicomanagement in de organisatie en het goed functioneren van de planning & control cyclus blijven altijd restrisico’s achter. Voor het opvangen van de mogelijke financiële effecten hiervan moet het bestuur voldoende weerstandsvermogen hebben of opbouwen.
57
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Risicobeheersing en interne controle Een school zonder leerlingen en personeel heeft geen risico’s. Er wordt dan ook naar gestreefd om risico’s te beheersen en de kans op fouten, het nemen van verkeerde beslissingen en het verrast worden door onvoorziene omstandigheden zoveel mogelijk te reduceren. Volledigheid valt echter niet te garanderen. Het is nooit uit te sluiten dat de organisatie blootstaat aan risico’s die nog niet bekend zijn of die (nog) niet belangrijk worden geacht. Bovendien kan geen enkel systeem van risicobeheersing en interne controle absolute zekerheid bieden tegen het niet realiseren van organisatiedoelstellingen, of het volledig voorkomen van verlies, fraude en overtredingen van wetten en regels. Voor een adequate risicobeheersing en interne controle worden in de organisatie gebruik gemaakt van diverse op elkaar afgestemde instrumenten. • • • • • • • • • • • • • •
Er is een besturingsmodel volgens Policy Governance met een toezichthoudend bestuur die de dagelijkse leiding overgedragen heeft aan de algemeen directeur; De bestuurlijke werkwijze is vastgelegd in het bestuurlijk beleidskader; De algemeen directeur, verantwoordelijk voor de realisatie van de organisatiedoelstellingen, legt hierover conform de jaarcyclus verantwoording af aan het toezichthoudend bestuur; De schooldirecteuren vertalen de organisatiedoelstellingen naar de schoolconcepten; Het directieteam komt periodiek bij elkaar om lopende zaken met elkaar te bespreken en om de integrale voortgang te bewaken; Er wordt een beheerste en integere bedrijfsvoering gevoerd, waaronder voorzieningen om verstrengeling van belangen tegen te gaan; Er wordt een kwaliteitsinstrument als beheersprogramma gebruikt voor het monitoren van de kwaliteit van het onderwijs; Er vindt een jaarlijkse schouw van de gebouwen plaats om noodzakelijk onderhoud te analyseren in vergelijking met de meerjaren onderhoudsplannen; Bewaking van het personeelsbestand door een kritische analyse van leerlingenprognoses en door uit te gaan van de T-systematiek; De grootste, reeds bekende, risico’s (krimp, hoge gemiddelde personeelslast en leegstand gebouwen) zijn redelijk goed in te schatten en zijn in de meerjarenbegroting verwerkt; Het signaleren van afwijkingen, het analyseren van mogelijke oorzaken en het adviseren over bijsturingen mede aan de hand van periodieke voortgangsrapportages; Budgetbewaking vormt een vast onderdeel van de planning & control cyclus; Periodieke besprekingen over budgetuitputting tussen de schooldirecteur en de controller; Het opvolgen van de aanbevelingen uit de management letter van de externe accountant.
Gelet op bovenstaande is het oordeel terecht dat de systemen van risicobeheersing en interne controle een redelijke mate van zekerheid geven over de financiële verslagleggingsrisico’s en dat de financiële verslaggeving geen onjuistheden van materieel belang bevat. Het bestuur verklaart dat, voor zover bekend: • de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de activa, de passiva, de financiële positie en het resultaat van Reflexis Openbaar Basisonderwijs; • het jaarverslag een getrouw beeld geeft van de toestand op balansdatum en de gang van zaken gedurende het boekjaar; en • in het jaarverslag de voornaamste risico’s waarmee Reflexis Openbaar Basisonderwijs wordt geconfronteerd zijn beschreven.
58
Jaarrekening
59
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING VAN ACTIVA, PASSIVA EN RESULTAATBEPALING Algemeen De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn conform de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven is door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Activa en passiva (met uitzondering van het groepsvermogen) worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting. Voor zover noodzakelijk worden op de vorderingen voorzieningen getroffen voor verwachte oninbaarheid. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen voor waardering van activa, passiva en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de leiding van de instelling over verschillende zaken zich een oordeel vormt, en dat de leiding schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten. Verbonden partijen Als verbonden partij worden aangemerkt alle rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het management van de instelling en nauwe verwanten zijn verbonden partijen. Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of de vervaardigingsprijs, verminderd met de afschrijvingen. De afschrijvingen vinden lineair en naar tijdsgelang plaats op basis van de verwachte toekomstige gebruiksduur. Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waardeverminderingen die op balansdatum worden verwacht.
60
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Onderstaand worden de afschrijvingstermijnen per categorie weergegeven. Als ondergrens voor het activeren wordt een bedrag van € 500 aangehouden. Investering hoofdgroep
Subgroep
Afschrijvingstermijn
Gebouwen
Permanent Semi-permanent Noodlokalen
40 jaar 20 jaar 10 jaar
Installaties
Verwarming Alarm Liften
15 jaar 10 jaar 15 jaar
Kantoormeubilair/inventaris
Bureau's Stoelen Kasten
20 jaar 10 jaar 20 jaar
Huishoudelijke apparatuur
Schoonmaakapparatuur
Schoolmeubilair/inventaris
Docentensets Leerlingensets Schoolborden Kasten Garderobe Inrichting speellokaal
20 jaar 20 jaar 20 jaar 20 jaar 20 jaar 20 jaar
Onderwijskundige Apparatuur/machines
Kopieerapparatuur Audio/video installatie Projectiemiddelen
5 jaar 5 jaar 5 jaar
ICT
Servers Netwerk Computers Printers Beamers Digitale borden Telefooncentrale
5 jaar
5 jaar 10 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 10 jaar 10 jaar
Leermiddelen
Methoden (leerboeken etc.) 8 jaar Spel- en sportmateriaal 8 jaar De gebouwen en terreinen worden opgenomen indien sprake is van economisch eigendom. Hiervan is bijvoorbeeld sprake in het geval van eigen investeringen of van doordecentralisatie van de huisvesting. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is een voorziening voor groot onderhoud gevormd. De toevoeging aan de voorziening wordt bepaald op basis van het geschatte bedrag van het onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden van groot onderhoud verloopt. 61
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Vlottende activa Vorderingen Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten. Voorzieningen wegens oninbaarheid dienen in mindering te worden gebracht op de boekwaarde van de vordering. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito's met een looptijd korter dan 12 maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden.
Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit algemene reserves en bestemmingsreserves en/of -fondsen. Hierin is tevens een segmentatie opgenomen naar publieke en private middelen. De bestemmingsreserves zijn reserves met een beperktere bestedingsmogelijkheid, welke door het bestuur is aangebracht. Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld. Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt, en wanneer het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting, dan wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen. Voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. Voorzieningen worden onderscheiden naar aard en doel. Toevoegingen aan de voorzieningen vinden plaats door dotaties ten laste van de staat van baten en lasten. De onttrekkingen vinden rechtstreeks plaats ten laste van de betreffende voorziening. Pensioenvoorziening Nederlandse pensioenregelingen: De instelling heeft een aantal pensioenregelingen. De belangrijkste kenmerken van deze regelingen zijn: · · · ·
pensioengevende salarisgrondslag (eindloon, middelloon e.d.) afspraken over indexatie beschrijving belangrijkste kenmerken van de uitvoeringsovereenkomst wijze waarop pensioenregelingen zijn ondergebracht bij de pensioenuitvoerder (opf, bpf, verzekeraar) dekkingsgraad van de pensioenuitvoerder. 62
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Op de Nederlandse pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen betaald door de instelling. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. Voorziening jubilea De voorziening jubilea wordt opgenomen tegen de contante waarde van de verwachte uitkeringen gedurende het dienstverband. Bij de berekening van de voorziening wordt onder meer rekening gehouden met verwachte salarisstijgingen en de blijfkans. Overige voorzieningen De overige voorzieningen worden opgenomen tegen nominale waarde van de voor de afwikkeling van de voorziening naar verwachting noodzakelijke uitgaven. Leasing Operationele leasing Bij de Openbaar rechtspersoon kunnen er leasecontracten bestaan waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de Openbaar rechtspersoon ligt. Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de staat van baten en lasten over de looptijd van het contract. Kortlopende schulden De overlopende passiva betreffen de vooruitontvangen bedragen die aan opvolgende perioden worden toegerekend en/of nog te betalen bedragen, voor zover ze niet onder de andere kortlopende schulden zijn te plaatsen. Baten en lasten Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. Per school worden de baten en lasten toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Lasten en risico's die hun oorsprong vinden vóór het einde van het verslagjaar, zijn in acht genomen als zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Het resultaat van de staat van baten en lasten wordt toegevoegd aan de (bestemde) reserve(s) die door het bestuur is/ zijn bepaald. Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft. Overheidssubsidies Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de Openbaar rechtspersoon de condities voor ontvangst kan aantonen.
63
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Afschrijvingen op materiële vaste activa Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen en vastgoedbeleggingen wordt niet afgeschreven. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de economische levensduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen. Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. De Openbaar rechtspersoon heeft de toegezegd-pensioenregelingen bij bedrijfstakpensioenfondsen verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde-bijdrageregeling. Voor toegezegde-bijdrageregelingen betaalt de instelling op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Behalve de betaling van premies heeft de instelling geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Toelichting kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij de indirecte methode wordt het resultaat als basis genomen. Dit overzicht geeft weer waaraan de in de verslagperiode beschikbaar gekomen gelden zijn besteed. In samenhang met de balans en de staat van baten en lasten moet het kasstroomoverzicht bijdragen aan het inzicht in de financiering, de liquiditeit, de solvabiliteit en het vermogen van de instelling om geldstromen te genereren.
64
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
A.1.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2013, VERGELIJKENDE CIJFERS PER 31 DECEMBER 2012 (na verwerking resultaatbestemming)
1
Activa
31-12-2013 €
31-12-2012
€
€
€
VASTE ACTIVA 1.2
Materiële vaste activa
1.2.2
Inventaris en apparatuur
429.685
1.2.3.1
Leermiddelen (PO)
154.368
TOTAAL VASTE ACTIVA
475.944 181.004 584.053
656.948
584.053
656.948
VLOTTENDE ACTIVA 1.5
Vorderingen
1.5.2
OCW
1.5.6
Overige overheden
1.5.7 1.5.8
1.7
316.708
355.220
973
579
Overige vorderingen
29.419
45.187
Overlopende activa
48.548
51.869 395.648
452.855
Liquide middelen
2.195.208
1.814.488
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA
2.590.856
2.267.343
TOTAAL ACTIVA
3.174.909
2.924.291
65
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
2
Passiva
31-12-2013 €
€
31-12-2012 €
€
VERMOGEN 2.1
Eigen vermogen
2.1.1
Algemene reserve
1.928.192
1.710.711 1.928.192
2.2
Voorzieningen
2.2.1
Personeelsvoorzieningen
119.972
2.2.3
Overige voorzieningen
262.840
1.710.711
130.862 226.303 382.812
357.165
2.4
Kortlopende schulden
2.4.3
Crediteuren
2.4.4
OCW
2.4.7
Belastingen en premies sociale verzekeringen
2.4.8
Schulden terzake pensioenen
86.928
86.038
2.4.9
Overige kortlopende schulden
278.674
150.340
2.4.10
Overlopende passiva
199.291
59.039
TOTAAL PASSIVA
66
100.846
7.438
16.463
232.535
277.909
224.819 863.905
856.415
3.174.909
2.924.291
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
A 1.2 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2013, VERGELIJKENDE CIJFERS 2012 2013 € 3
Baten
3.1
Rijksbijdragen OCW
3.2
Overige overheids-bijdragen en -subsidies
3.5
Overige baten
Lasten
4.1
Personeelslasten
4.2
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
4.3 4.4
Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten
Saldo baten en lasten *
5
Financiële baten en lasten
Nettoresultaat *
€
7.302.282
€
2012 €
6.920.096
€ 7.082.712
13.510
3.500
29.304
145.581
114.278
155.175
Totaal baten
4
Begroot 2013
€
7.461.373
7.037.874
7.267.191
6.110.179
6.111.051
6.228.005
121.375 473.954
145.097 488.498
155.088 455.732
564.932
542.255
545.151
7.270.440
7.286.901
7.383.976
190.933
-249.027
-116.785
26.548
32.000
32.149
217.481
-217.027
-84.636
* (-/- is negatief)
67
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
A 1.3 KASSTROOMOVERZICHT 2013, VERGELIJKENDE CIJFERS 2012 2013 €
2012
€
€
€
Kasstroom uit operationele activiteiten Saldo baten en lasten
190.933
-116.785
Aanpassingen voor: - Afschrijvingen - Mutaties voorzieningen
121.375
155.088
25.647
-270
Veranderingen in vlottende middelen: - Vorderingen - Kortlopende schulden
57.207
10.922
7.490
-28.542 211.719
137.198
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest
26.548
32.149
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
26.548
32.149
429.200
52.562
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa
-48.480
-63.493
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-48.480
-63.493
-48.480
-63.493
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Kasstroom uit overige balansmutaties Overige mutaties eigen vermogen
-
122.666
Totaal kasstroom uit overige balansmutaties
Mutatie liquide middelen
-
122.666
-
122.666
380.720
111.735
Het verloop van de geldmiddelen is als volgt: 2013 € Stand liquide middelen per 1-1 Mutatie boekjaar liquide middelen
2012
€
€
€
1.814.488
1.702.753
380.720
111.735
Stand liquide middelen per 31-12
2.195.208
68
1.814.488
A1.4 Toelichting op de onderscheiden posten van de balans 1
Activa
1.2
Materiële vaste activa
Schoolgebouw(en) De door de Openbaar rechtspersoon beheerde schoolgebouwen zijn juridisch wel, doch economisch geen eigendom van de Openbaar rechtspersoon.
Deze gebouwen zijn volledig gesubsidieerd en dienen, wanneer ze niet meer conform de bestemming worden gebruikt, om niet te worden overgedragen aan de Gemeente. Voor een overzicht van de onder ons bestuur staande scholen verwijzen wij naar het bestuursverslag.
Aanschaf-
Afschrij-
Boek-
Investe-
Boekwaarde
Afschrij-
Aanschaf-
Afschrij-
Boek-
prijs
vingen
waarde
ringen
desinves-
vingen
prijs
vingen
waarde
2013
31-12-2013
31-12-2013
31-12-2013
teringen
1.2.1
1-1-2013 €
1.2.2.1
Inventaris en apparatuur
1.2.3.1
Leermiddelen
Totaal materiële vaste activa
1-1-2013 €
1-1-2013 €
2013 €
2013 €
€
€
€
€
1.968.303
1.492.359
475.944
31.578
-
77.837
1.999.882
1.570.196
429.685
849.498
668.494
181.004
16.902
-
43.538
866.400
712.032
154.368
2.817.801
2.160.853
656.948
48.480
-
121.375
2.866.282
2.282.228
584.053
69
Vlottende activa Vlottende activa 1.5
Vorderingen
1.5.2
OCW
31-12-2013 €
1.5.2.1
Personeel
1.5.2.2
Uitkeringen ziektewet/WIA
6.041
316.708
Overige overheden
Additionele aanvragen
1.5.8
1.7
€ 579
973
Overige vorderingen
579
31-12-2013
Vervangingsfonds
31-12-2012
€
€
29.419
€ 45.187
Totaal personeel
29.419
45.187
Totaal overige vorderingen
29.419
45.187
Overlopende activa
31-12-2013
Vooruitbetaalde posten
31-12-2012
€
€
21.792
€ 21.905
21.792
Totaal vooruitbetaalde kosten 1.5.8.5
€
973
€ 1.5.8.1
31-12-2012
€
€ 1.5.7.3
355.220
31-12-2013
Totaal overige overheden
1.5.7
€ 355.220
€ 1.5.6.3
€
310.667
Totaal OCW
1.5.6
31-12-2012
€
Rente
21.905
26.756
29.964
Totaal overige overlopende activa
26.756
29.964
Totaal overlopende activa
48.548
51.869
Liquide middelen 31-12-2013 €
1.7.2
Tegoeden op bank- en girorekeningen
1.7.3
Deposito's
€
31-12-2012 €
€
800.479
448.486
1.394.729
1.366.002
Totaal liquide middelen
2.195.208
Onder de liquide middelen zijn deposito’s begrepen ad € 1.394.729, met een looptijd tot maximaal 12 maanden. De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de Openbaar rechtspersoon.
70
1.814.488
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
2. Passiva 2.1
Eigen vermogen Stand per
2.1.1
Algemene reserves
Resultaat
1-1-2013
2013
€ 2.1.1
Overige
Stand per 31-122013
mutaties
€
€
€
Algemene reserve
1.710.711
217.481
-
1.928.192
Totaal algemene reserve
1.710.711
217.481
-
1.928.192
Stand per
Resultaat
1-1-2013
2013
€ Totaal eigen vermogen
Overige mutaties
€ 1.710.711
Stand per 31-122013
€
€
217.481
-
1.928.192
Voor een specificatie per kostenplaats verwijzen wij u naar bijlage "Reserves en voorzieningen per kostenplaats". 2.2
Voorzieningen
Stand per
Dotatie
Onttrekking
Vrijval
1-1-2013
2.2.1
Personeelsvoorzieningen €
€
€
31-12-2013
€
€
Langlopende
deel
deel
< 1 jaar
> 1 jaar
€
€
130.862
8.443
19.333
-
-
119.972
5.029
114.943
Totaal personeelsvoorzieningen
130.862
8.443
19.333
-
-
119.972
5.029
114.943
Kortlopende
Langlopende
Dotatie
Onttrekking
Vrijval
1-1-2013
Overige voorzieningen
Rente mutatie
Stand per
(bij contante
31-12-2013
waarde) €
2.2.3.1
(bij contante
Kortlopende
Voorziening Jubileum
Stand per
2.2.3
Stand per
waarde) €
2.2.1.5
Rente mutatie
€
€
€
€
€
deel
deel
< 1 jaar
> 1 jaar
€
€
Voorziening Onderhoud
226.303
76.751
40.214
-
-
262.840
122.986
139.854
Totaal overige voorzieningen
226.303
76.751
40.214
-
-
262.840
122.986
139.854
Stand per
Dotatie
Kortlopende
Langlopende
Onttrekking
Vrijval
1-1-2013
Rente mutatie
Stand per
(bij contante
31-12-2013
waarde) €
Totaal voorzieningen
€
357.165
€
85.194
€
59.547
€
-
€
-
deel
deel
< 1 jaar
> 1 jaar
€
382.812
€
128.015
Voor een specificatie per kostenplaats verwijzen wij u naar bijlage "Reserves en voorzieningen per kostenplaats".
71
254.797
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg 2.4
Kortlopende schulden
2.4.3
Crediteuren
31-12-2013 €
2.4.3
Crediteuren
€
59.039 59.039
OCW
Te verrekenen geoormerkte subsidie
€
7.438
Belastingen en premies sociale verzekeringen
2.4.7.1
Loonheffing
2.4.7.3
Premies sociale verzekeringen 232.535
16.463
€
232.426
241.498
109
36.411
31-12-2013
Schulden terzake van pensioenen
€
Netto salarissen
2.4.9.8
Overige schulden
2.4.10
€ 86.038
86.928
86.038
31-12-2013 €
Rekeningen courant
31-12-2012
€ 86.928
Overige kortlopende schulden
2.4.9.4
€
277.909
Schulden terzake pensioenen
2.4.9.1
31-12-2012
€
Totaal schulden terzake van pensioenen
2.4.9
16.463
31-12-2013
€ 2.4.8
€
7.438 €
2.4.8
31-12-2012
€
Totaal OCW 2.4.7
100.846
31-12-2013 €
2.4.4
€ 100.846
Totaal Crediteuren
2.4.4
31-12-2012
€
€
31-12-2012 €
€
222.155
139.964
3.729
3.641
52.790
6.735
Totaal Overige
278.674
150.340
Totaal overige kortlopende schulden
278.674
150.340
Overlopende passiva
31-12-2013 €
2.4.10.2
Vooruitontvangen subsidies OCW niet-geoormerkt
2.4.10.3
Vakantiegeld en -dagen
2.4.10.10
Vooruitontvangen subsidies Overige Totaal overlopende passiva
€
€
-
4.667
193.142
198.607
6.149
21.545 199.291
72
31-12-2012 €
224.819
Verantwoording Regeling OCW-subsidies
Er zijn geen subsidies die toegelicht dienen te worden.
73
TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 3.1.1.1
Rijksbijdrage OCW
6.907.953
Totaal Rijksbijdrage OCW 3.1.2.2
6.574.009 6.907.953
Niet-geoormerkte subsidies OCW
Overige overheidsbijdragen en subsidies
343.352
394.329
346.087
343.352
7.302.282
6.920.096
7.082.712
2013 €
6.739.360
346.087
Totaal overige subsidies OCW
3.2
6.574.009
394.329
Totaal Rijksbijdragen
6.739.360
Begroting 2013
€
€
€
2012 €
€
3.2.1.2 Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies
3.5
13.510
3.500
29.304
Totaal gemeentelijke bijdragen
13.510
3.500
29.304
Totaal overige overheidsbijdragen en -subsidies
13.510
3.500
29.304
Overige baten
2013 €
3.5.1
Verhuur
3.5.6.2
Overige **
Accent
€
2012 €
€
29.770
28.092
27.493
86.186
127.682
Totaal baten
IJsselgroep
€
115.811
Totaal overige baten
** WSNS Samenw.verbanden
Begroting 2013
€
145.581
114.278
155.175
7.461.373
7.037.874
7.267.191
58.829
57.122
21.643
23.210
-
15.742
Essentius
8.500
8.477
Vindplaats
11.796
10.422
Humanitas
1.558
774
-
2.500
3.600
-
8.146
-
1.739
9.435
Platform Beta Techniek Expertisecentrum Vervangingsfonds/premiedifferentiatie Overige
-
115.811
74
127.682
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg 4
Lasten
4.1
Personeelslasten
2013 €
Begroting 2013
€
€
2012 €
€
€
4.1.1.1
Brutolonen en salarissen
4.541.266
6.129.555
4.685.555
4.1.1.2
Sociale lasten
933.401
-
968.839
4.1.1.3
Pensioenpremies
670.972
-
637.692
Totaal lonen en salarissen 4.1.2.1
Dotaties personele voorzieningen
4.1.2.3
Overig **
4.1.3
6.145.639
6.129.555
6.292.086
8.443
-
1.329
240.354
301.371
257.066
Totaal overige personele lasten
248.797
301.371
258.395
Af: Uitkeringen (-/-)
284.257
319.875
322.476
6.110.179
6.111.051
6.228.005
Totaal personele lasten
** Nascholing
94.181
84.647
Kosten BGZ en Arbo zorg
21.791
23.083
Schoolbegeleiding
35.435
81.749
9.684
10.540
52.177
30.212
Lensink Vervangingspool
3.500
4.000
Wedeo
Diverse vergoedingen LIO
-
4.424
Paper Factory
-
3.116
Accent
3.537
-
Ministerie/neg.getoetsten inhaalslag'11
6.837
-
13.212
15.295
Overige
240.354
257.066
Gemiddeld aantal werknemers Gedurende het jaar 2013 waren gemiddeld 93 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2012: 97). Het gemiddeld aantal werknemers bedraagt 131 in 2013 (2012: 135). 4.2
Afschrijvingen
2013 €
4.2.2.2 4.2.2.3
Inventaris en apparatuur Leermiddelen en Overige materiële vaste activa
€
€
94.300
101.791
43.538
50.797
53.297
121.375
Huisvestingslasten
2012 €
€
77.837
Totaal afschrijvingen
4.3
Begroting 2013
€
145.097
2013 €
155.088
Begroting 2013
€
€
2012 €
€
€
4.3.3
Klein onderhoud en exploitatie
60.379
57.436
4.3.4
Energie en water
119.999
96.376
95.599
4.3.5
Schoonmaakkosten
183.923
226.870
184.338
4.3.6
Heffingen
13.777
13.325
13.979
4.3.7
Dotatie onderhoudsvoorziening
76.751
76.751
75.428
4.3.8.1
Tuinonderhoud
7.909
9.315
7.703
4.3.8.2
Bewaking/beveiliging
11.216
8.425
9.726
4.3.8.3
Overige huisvestingslasten
-
-
1.488
Totaal huisvestingslasten
473.954
75
67.471
488.498
455.732
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg 4.4
Overige lasten
2013 €
4.4.1.1
Administratie en beheer
4.4.1.3
Telefoon- en portokosten
4.4.1.4
Kantoorartikelen
€
Inventaris, apparatuur en leermiddelen
4.4.2.2
Bibliotheek/mediatheek
€
2012 €
€
€
131.741
125.015
138.592
9.525
10.035
10.178
-
800
324
Totaal administratie- en beheerslasten
4.4.2.1
Begroting 2013
141.266
135.850
149.094
251.594
229.601
222.033
9.532
4.620
3.564
Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen
261.126
234.221
225.597
4.4.4.2
Representatiekosten
9.084
10.000
8.341
4.4.4.3
3.230
3.700
3.822
4.4.4.5
Huishoudelijke kosten Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten
3.717
6.350
3.851
4.4.4.7
Contributies
10.372
10.500
10.202
4.4.4.8
Abonnementen
19.771
17.899
23.999
4.4.4.9
Medezeggenschapsraad
4.284
4.457
4.435
2.292
3.260
2.199
27.343
31.468
28.876
4.4.4.10 Verzekeringen 4.4.4.11 Overige ** Reproductiekosten, drukwerk, 4.4.4.12 schoolgids
64.727
65.000
61.973
4.4.4.13 Toetsen en testen
7.112
8.150
8.575
4.4.4.14 Culturele vorming
10.608
11.400
14.187
Totaal overige
162.540
172.184
170.460
Totaal overige lasten
564.932
542.255
545.151
** Kosten overblijfgelden
18.078
18.719
-
2.709
9.265
7.448
Paper Factory Overige
27.343
28.876
In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht: 2013 € 4.4.1.1.a Controle van de jaarrekening
Begroting 2013
€
€
5.948
€ 6.100
5.948
2012 €
€ 5.898
6.100
5.898
Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de Openbaar rechtspersoon zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties). De kosten voor de controle zijn inclusief bekostiging en omzetbelasting. Totaal Lasten
Saldo baten en lasten *
76
7.270.440
7.286.901
7.383.976
190.933
-249.027
-116.785
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
5
Financiële baten en lasten
2013 €
5.1
Rentebaten
Begroting 2013
€
€
26.548
2012 €
€ 32.000
Totaal financiële baten en lasten *
Netto resultaat *
€ 32.149
26.548
32.000
32.149
217.481
-217.027
-84.636
* (-/- is negatief)
VERBONDEN PARTIJEN Naam
Code
Conso-
Juridische
activi-
lidatie
vorm
teiten
ja/nee
WSNS Doetinchem
stichting
4
nee
WSNS Brevoordt
stichting
4
nee
WSNS Lichtenvoorde
stichting
4
nee
Totaal Code activiteiten: 1. contractonderwijs, 2. contractonderzoek, 3. onroerende zaken, 4. overige De samenwerkingsverbanden hebben WSNS-middelen betaald aan Reflexis. De aard van de verbondenheid met het samenwerkingsverband is dat door de schoolbesturen gezamenlijk vorm wordt gegeven aan een stelsel waarbij sprake is van een flexibele inrichting van de speciale onderwijszorg, waardoor besturen en scholen in staat zijn aan die zorgplicht te voldoen
BEZOLDIGING VAN BESTUURDERS EN TOEZICHTHOUDERS Periodiek betaalde beloning Toezichthouders
2013 €
J. Canters-Cremers
500
D. Hoitink
500
A. Rutjes
500
T. Hek
500
M. v. Dooremalen
500
Totaal toezichthoudend bestuur
2.500
Vermelding gegevens van eenieder van wie de bezolding de WNT- norm te boven gaat Er zijn geen personen van wie de bezoldiging de WNT-norm te boven gaat.
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Leverancier Ricoh Nederland BV
Periode van t/m
Looptijd in maanden
Bedrag per maand
13-03-2009 t/m 13-03-2015
72
€ 4.084
77
Lasten 2013 € 64.727
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Ondertekening
Plaats, datum Reflexis Openbaar Basisonderwijs
Bestuur,
Reflexis Openbaar Basisonderwijs Statutaire adres Statutaire vestigingsplaats
Postbus 107, 7060 AC Terborg
Adres feitelijke activiteiten Middelgraaf 46, 7071 WT Ulft Plantsoensingel Noord 5a, 7041 DH 's-Heerenberg Steuterweg 2, 7054 CJ Westendorp Kapelweg 58, 7065 BB Sinderen Oranjestraat 72, 7051 AK Varsseveld Schoolstraat 2a, 7064 GP Silvolde Wehmerstraat 21, 7121 DP Aalten t Hof 2, 7131 DR Lichtenvoorde Molenhof 54, 7091 CW Dinxperlo Statutaire vestigingsplaats Ulft
78
Overige gegevens
79
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
(VOORSTEL) BESTEMMING VAN HET RESULTAAT Statutaire regeling inzake bestemming resultaat
Er is statutair niets geregeld inzake de bestemming van het resultaat.
(Voorstel) Bestemming van het resultaat Resultaat 2013 € 2.1.1
Algemene reserve (publiek)
€
€
217.481
Totaal resultaat
217.481
GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die hier dienen te worden toegelicht.
80
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
Accountantsverklaring
81
Bestuursverslag 2013 41501/ Reflexis Openbaar Basisonderwijs te Terborg
82