Redactioneel. Voor u ligt de tweede VeM nieuwsbrief van dit jaar. Tijd om lekker te lezen en te genieten van de nazomer!

Nieuwsbrief 81, september 2008

Redactioneel Voor u ligt de tweede VeM nieuwsbrief van dit jaar. Tijd om lekker te lezen en te genieten van de nazomer! We blikken terug op allerlei zomeractiviteiten, zoals de netwerkdag over natuur, een congres over biodiversiteit in Bonn, een geslaagde workshop argumenteren & onderhandelen, een bijeenkomst over meer hart in duurzaamheid en nog veel meer. Daarnaast stellen Claudia Stellingwerf en Marjan Terweij, twee nieuwe VeM bestuursleden zich voor, krijgt u “groene” internettips en blikken we vooruit naar wat er in het najaar zoal op de agenda staat. Bijvoorbeeld verkiezingen -niet in de VS maar in ons eigen land- zullen er meer vrouwen zitting ne-men in waterschapsbesturen? Dat is immers doel van het project Water zoekt Vrouw! En hoe gaat u om met de “cadeautjesmaand” december? Wij willen u verrassen en inspireren met “koop je groen” als thema voor de komende netwerkdag. Tevens zijn we trots te vermelden dat onze vrijwilliger Zdenka Jerin een betaalde baan heeft gevon-den waarbij ze zich ook weer inzet voor vrouwen. Namens het bestuur en alle medewerkers van VeM wil ik haar hartelijk bedanken voor haar inzet bij ons. En wens ik haar heel veel succes en geluk met deze nieuwe stap. Tot slot nog een blik op volgend jaar: dan bestaat VeM 25 jaar! Reden voor extra activiteiten: u bent van harte uitgenodigd mee te denken en/of een steentje bij te dragen! Hartelijke groet, Elke Wisseborn Directeur VeM

Inhoud ·

Afscheid van Federica

·

Even voorstellen…

·

Nog een nieuw bestuurslid

·

Stem in november op een vrouw!

·

Verslag netwerkdag „Natuur vandaag‟

·

Koop je groen, netwerkdag in november.

·

VeM op Planet Diversity in Bonn

·

Workshop RO en gezondheid

·

Gender mainstreaming en milieubeleid, rapport en brochure

·

Meer hart in duurzaamheid!

·

Milieufactoren verhogen risico borstkan-ker

·

Nieuw netwerklid stelt zich voor

·

Duurzaam surfen…

·

Kort nieuws

·

Agenda

·

Activiteiten van VeM

COLOFON Nieuwsbrief nr.81, september 2008 De nieuwsbrief van VeM verschijnt 3 keer per jaar. ISSN: 1569-4348 Gedrukte oplage: 700 exemplaren Eindredactie: Elke Wisseborn Coördinatie en redactie: Anneke Kuijk Kopij voor het volgende nummer inzenden vóór 20 november 2008 Aanleveren per e-mail: [email protected]

Afscheid van Federica

Begin februari ben ik bij VeM aan de slag gegaan om Anneke Kuijk te vervangen tijdens haar zwanger-schapsverlof. Anneke is inmiddels terug, wat betekent dat mijn werk bij VeM er op zit. Ik heb een hele mooie tijd doorgebracht bij het VeM team, met veel interessante ontmoetingen en leuke nieuwe uitdagingen. Zoals …de Themacyclus Milieu bijeenkomsten in Tilburg en Apeldoorn, het netwerk Vrouwen en Duurzaamheid en de netwerkdag „Natuur vandaag‟. Mijn kennis van de Nederlandse „groene kaart‟ is verdiept en zelfs internationaal heb ik een weekje VeM mogen vertegenwoordigen op het Planet Diversity Congres! Hierbij wil ik alle VeM collega‟s van harte bedanken voor een heel leerzame en vooral ook gezellig tijd. Ik wens jullie – én het bestuur én alle netwerkleden – veel inspi-ratie toe om ook de komende jaren „vrouwen, duurzaamheid en diversiteit‟ op de groene agenda te blijven zetten. Tot ziens op de Netwerkdagen! Federica Armandillo

Even voorstellen… Ik ben Claudia Stellingwerf (45) en begin dit jaar toegetreden tot het bestuur van Vrouw en Milieu. Op het bestaan van de vacature werd ik gewezen door een collega van Triodos Bank. Bij deze „groe-ne en sociale bank‟ werk ik nu ruim 2,5 jaar als Senior Relatiemanager Private Banking. In die hoeda-nigheid begeleid ik vermogende relaties bij het duurzame beheer van hun vermogen. Datzelfde werk doe ik al 22 jaar, maar bij Triodos Bank ligt, anders dan bij mij voorgaande functies, het accent vooral op het behalen van maatschappelijk verantwoord rendement. Sociale en milieucriteria maken daarom integraal deel uit van het beleggingsproces. Als vrouw voel ik grote betrokkenheid bij de emancipatie van „vrouwen‟. Niet alleen door eigen erva-ring, maar ook meetbaar in koele cijfers en zichtbaar op vele vlakken spelen vrouwen een duidelijk andere rol dan mannen. Ik vind het daarom belangrijk een bijdrage te leveren aan het oplossen van knelpunten die vrouwen ervaren bij hun ontwikkeling. De bestuursfunctie bij Vrouw en Milieu is voor mij hiervan een logisch vervolg. De organisatie heeft de missie weliswaar beperkt tot het deelgebied „milieu‟, maar dat is op zichzelf breed genoeg en bo-vendien een sterk vrouwgerelateerd thema.

Mijn focus binnen het bestuur zal met name liggen op marketing & communicatie. Samen met Elke Wisseborn en de andere bestuursleden verwacht ik voldoende diversiteit in kennis en ervaring mee te brengen om Vrouw en Milieu de komende jaren sterk op de kaart te zetten. Claudia Stellingwerf

Nog een nieuw bestuurslid bij VeM Betrokkenheid bij milieu is er zeker, hoewel mijn arbeidsverleden dat niet laat zien. Verder moet ik opbiechten, dat ik wonend in een klein dorpje in Friesland twee auto‟s op de oprit heb staan. Waarom dan toch bestuurslid bij VeM? In het buitenlandheb ik altijd met vrouwen gewerkt in ontwikkelingssamenwerking. Hun kracht en inspiratie om het steeds weer op te nemen voor hun gezin en hun verantwoordelijkheidsgevoel voor de omgeving inspireren en boeien mij. Tussendoor in Nederland werkte ik in de verslavingszorg, de GGZ en op dit moment ben ik werkzaam in de jeugdzorg. Binnenkort stap ik over naar de thuiszorg waar ik me meer met de bedrijfsvoering bezig zal houden. Vandaar ook mijn belangstelling voor de functie van penningmeester. De film Koyaanisqatsi die onze aarde laat zien in al haar schoonheid, maar ook met alle negatieve menselijke invloeden maakte indertijd veel indruk op mij. Gelukkig is het thema milieu daarna steeds prominenter op de agenda komen te staan. Thuis in het gezin doen we mee aan de groentepakketten van Odin („weer pastinaak, nee hè!‟) en proberen we rekening te houden met andere milieuaspecten. Zo niet, dan krijg ik het wel te horen: „Mam, ik vind dat je wel wat vaker de fiets kunt nemen, auto‟s verpesten het milieu.‟ Als penningmeester van VeM hoop ik direct iets nuttigs te kunnen doen met mijn opleiding bedrijfskunde. En ik vind het heerlijk om af en toe even uit het mooie Friesland te kunnen ontsnappen naar Utrecht.

Marjan Terweij

Stem in november op een vrouw! In de vorige nieuwsbrief berichtten wij al over het project Water zoekt vrouw. Dit samenwerkings-verband van de NVR met VeM, PJ Partners en de Provinciale Vrouwenraden in Overijssel, Noord-Brabant, Zeeland en Limburg ijvert dit jaar hard voor een hoger aantal vrouwen in waterschapsbesturen. Er wordt gestreefd naar 30% vrouwelijke waterschapsbestuurders in 2009, tegen 12% op dit moment. Bij de landelijke waterschapsverkiezingen in november a.s. kunnen alleen organisaties meedoen, geen individuen meer. Inmiddels zijn de inschrijvingen voor de meeste lijsten van de organisaties gesloten en zijn de namen van de kandidaten bekend, of worden binnenkort bekend. VeM organiseerde in het kader van het project Water zoekt vrouw al een workshop Argumenteren en onderhandelen voor vrouwelijke (kandidaat)bestuurders. Het ontbrak de deelnemers niet aan ambitie. Al tijdens de kennismakingsronde werd het doel van een aantal vrouwen duidelijk: “Ik wil in het AB” en nog sterker: “Ik wil wel dijkgraaf worden”. Hopelijk heeft de inhoud van de workshop bijgedragen aan het bereiken van deze doelen. De komende tijd staat voor de vrouwen die op een kandidatenlijst staan in het teken van het campagne voeren. Daarom organiseerde VeM op 4 september de workshop PR en campagne voeren en op 19 september Netwerken. Van 13 tot 25 november 2008 zijn de verkiezingen. Iedereen van 18 jaar en ouder kan stemmen. Wij roepen u nu al op om op een vrouw te stemmen. Alleen op deze manier zal het percentage vrouwe-lijke waterschapsbestuurders omhoog gaan! Voor meer informatie over het project kunt u terecht op [email protected]. Cora van der Waal

Projectmedewerker VeM

Kort verslag netwerkdag „Natuur Vandaag‟ Het programma van de netwerkdag Vrouwen en Duurzaamheid zag er veelbelovend uit: een dag vol informatie, debat en workshops over natuurbeleving en natuurbeleid! Als netwerklid had ik me opgegeven en vrijdag 27 juni kwam ik met een duurzame auto via een goede routebeschrijving naar Het Groene Dak in Voordorp Utrecht, een bewonersvereniging voor ecologisch bouwen en wonen. De bijeenkomst was midden tussen de woningen in en rond een schitterend tuinhuis omgeven door „Natuur‟. Na de koffie en een warm welkom door directeur Elke Wisseborn waren er presentaties en interactief debat in twee delen. Kundige vrouwen gaven een presentatie over hun vakgebied en natuur, waarna de ruim 40 aanwezige vrouwen kritische vragen stelden. „Je moet niet alleen naar het leuke van de natuur kijken, maar ook hoe we met bijvoorbeeld voeding omgaan. Eigen verantwoordelijkheid.‟ Vooral de presentaties over Jongeren en Natuur door Anke Brummelhuis en Natuur in de multiculturele samenleving door Fatiha Mataiche inspireerden mij. Wat een simpele tips eigenlijk om jongeren te bereiken via hun kanalen en belevingswereld en wat jammer dat zo‟n project maar 1 jaar duurt en dat er niet meer samengewerkt wordt met andere organisaties die soortgelijke doelstellingen nastreven. Wat grappig om via Fatiha Mataiche te ervaren dat vrouwen in de gebieden waar zij vandaan komen eigenlijk veel milieubewuster bezig zijn dan wij. Na een heerlijk biologische lunch was het tijd voor workshops. Door het schitterende weer konden we heerlijk buiten aan de gang met Natuurbeleving, de wilde plantenwandeling, klimaatverandering in de achtertuin en schilderen met natuur. Wat een diverse eindproducten kwamen er uit deze laatste workshop die ik ook gevolgd heb.

Tussen de programmaonderdelen door werd er veel genetwerkt, ideeën uitgewisseld en visitekaartjes afgegeven. Tevreden reed ik terug naar huis. Het was inderdaad een dag vol informatie, debat en workshops in een inspirerende omgeving! VeM bedankt! Elly van Geest Netwerklid

Koop je groen! Netwerkdag 21 november 08 De volgende netwerkdag staat gepland op 21 november. Het thema van de dag is „Koop je groen‟. Dit thema zal weer vanuit verschillende hoeken belicht worden. Locatie is op dit moment nog onbekend. Voor de laatste informatie, ga naar de website! Meer informatie en aanmelden via Anneke Kuijk, [email protected]

VeM op Planet Diversity in Bonn Voor biologische en culturele diversiteit! Van 12 tot en met 30 mei vond in Bonn de VN-top over biodiversiteit plaats. Hier is onderhandeld over het gebruik van gentechnologie en de bescherming van biologische diversiteit. Tegelijk met deze VN conferentie werd het Planet Diversity Congres gehouden. VeM was hierbij aanwezig. Op het Planet Diversity Congres waren deelnemers vanuit de hele wereld die in de verschillende workshops en plenaire bijeenkomsten discussieerden over het behoud van biologische en culturele diversiteit en aanverwante thema‟s. Er werd ook gelobbyd bij de officiële VN top. Er

waren vertegenwoordigers van o.a. boerenorganisaties, natuur- en milieuorganisaties, vrouwenorganisaties, lokale en regionale autoriteiten, ontwikkelingsorganisaties en onderzoeksinstituten. Er was ook speciale aandacht voor de positie van vrouwen, in de bijeenkomsten „Women‟s Action for Biodiversity‟ en „Women, Diversity and Agriculture‟. Hier werd duidelijk dat juist vrouwen we-reldwijd het meest getroffen worden door armoede en het verdwijnen van natuur en biodiversiteit – zij dragen voornamelijk de zorg voor het land, het voedsel, het water, de kinderen. De kracht waar-mee vrouwen samen opkomen voor hun rechten maakte veel indruk. Zoals op de slotbijeenkomst van het congres. Zes vrouwen - met verschillende achtergronden, uit verschillende werelddelen – betraden het podium om aandacht te vragen (lees: eisen!) voor het vrouwelijk perspectief binnen het biodiversiteitdebat. Het was heel inspirerend om temidden van zo‟n kleurrijk gezelschap te zijn dat sterk betrokken is bij thema‟s die ook voor VeM zo belangrijk zijn: diversiteit, emancipatie en duurzaamheid. Planet Diversity ijvert voor rijkdom in biologische en culturele diversiteit – tegen de destructieve gevolgen van grootschalige landbouw, monoculturen en ontbossing wereldwijd. Deze strijd is een van de grootste ecologische uitdagingen van onze tijd. VeM blijft betrokken bij de organisaties die zich inzetten voor een diverse en duurzame wereld. Voor meer info zie op www.planet-diversity.org/ Federica Armandillo Projectmedewerker VeM

Workshop Ruimtelijke ordening en gezondheid op 30 oktober a.s. Op 30 oktober a.s. organiseert VeM i.s.m. met PGM (Platform Gezondheid en Milieu) een workshop over de relatie tussen ruimtelijke ordening en gezondheid. Zowel de theorie – Waaruit bestaat die relatie? – als de praktijk – Wat kan ik doen als ik vind dat een bepaalde beslissing op

het.gebied van. ruim-telijke ordening bedreigend is voor mijn gezondheid? – komen tijdens deze dag aan bod. De workshop wordt gehouden in Avanturijn te Utrecht en de kosten zijn € 30,-, incl. biologische lunch. Voor meer informatie kunt u terecht bij Cora van der Waal, [email protected].

„Gender mainstreaming van milieubeleid‟ Rapport en brochure In maart 2007 bracht VeM het rapport 'Gender mainstreaming van milieubeleid' uit. Het rapport laat zien dat gender mainstreaming leidt tot innovatief, effectief en duurzaam milieubeleid. Dit wordt aan-getoond met een breed scala aan voorbeelden die verbonden zijn met het milieuwerkveld. Het rap-port is in augustus 2008 volledig herzien. Daarnaast heeft VeM, op basis van het rapport, een nieuwe brochure gepubliceerd. De beknopte handleiding biedt aanknopingspunten om aan de slag te gaan met gender mainstreaming. Op basis hiervan kan beleid met een andere blik bekeken worden en lokt het hopelijk andere inzichten uit. Beide publicaties zijn via de website van VeM te bestellen. www.vrouwenmilieu.nl

Meer hart in duurzaamheid! Met die uitdaging gingen op 4 september een twintigtal mensen uit een breed scala aan milieusectoren aan de slag. De bijeenkomst begon met een uitwisseling van natuurervaringen die recht uit het hart kwamen. Een greep uit de reacties: “met de kleine voeten door de herfstbladeren schoppen als klein knaapje”, “de intense geur van kamperfoelie als meisje bij mijn vader op de

schouders”, “kraan-vogels die in zwermen over het meer scheerden, samen met een zeearend, bij opkomende zon”, “de warme lucht, het geluid van de zee, gevoel van eeuwigheid en eenheid”, “zeilen op de Friese meren”, “uitzicht op een enorme boom met een waterval voor onze tent”, “als meisje op iets groens gaan staan en toen bleek het kroos te zijn”, “eendjes, konijntjes, schapen: schattige dieren dichtbij”, “de natuur is er gewoon, daar hoef je helemaal niets voor te doen”. Het delen van deze intense ervaringen bleek een effectieve opmaat voor de verdere gedachtewisse-ling over mogelijkheden om onze persoonlijke motivatie een plek te geven in het dagelijks leven en werk. Een aantal aspecten kwam daarbij aan de orde, zoals: Het gehakketak over feiten in veel bij-eenkomsten over milieu/duurzame ontwikkeling, waarbij de mensen elkaar of anderen beschuldigen en veroordelen over hun gedrag. De verruimende energie die ontstaat als mensen samen met een onderwerp bezig zijn. Het heerlijke perspectief van een geweldloze communicatie over dit soort onderwerpen, door beter te leren luisteren. De steun die we de ander kunnen geven door hen veilig te laten voelen. Hoe stimuleer je jezelf en anderen vanuit innerlijke waarden te handelen in plaats van te voldoen aan van buitenaf opgelegde normen? Hoe kan het milieu verbeteren door beter naar ons-zelf en een ander te luisteren? Hoe voorkom je cynisme en betutteling? We zijn hierover nog lang niet uitgepraat, zo bleek: ook tijdens het etentje na afloop werd er nog lustig doorgesproken. Kortom: het thema biedt voldoende ruimte en energie voor een vervolg! Daarom is besloten verder te gaan met de „Club van dRome‟ met als motto het hart in duurzaamheid verder vorm en verankering te geven in de milieupraktijk. Een ieder die zich hierdoor aangesproken dan wel geïnspireerd voelt, is van harte uitgenodigd om contact op te nemen met Chris Dutilh (VVM, [email protected]) of Elke Wisseborn (VeM, [email protected]).

Milieufactoren verhogen risico borstkanker Al sinds de jaren zestig wordt de toename van borstkanker in verband gebracht met ons meer en meer vervuilde milieu. De reguliere benadering van borstkanker is gericht op het onderzoeken

van de ziekte, diagnose en behandeling. Hiermee wordt de verantwoordelijkheid voor preventie bij het individu gelegd en niet bij de maatschappij in haar geheel. De nadruk ligt op mogelijke oorzaken door een verkeerde levensstijl. Milieu- en beroepsrisicofactoren vallen zo buiten beeld. Borstkanker brengt hoge medische en maatschappelijke kosten met zich mee. En borstkanker neemt nog steeds toe. Behandeling, onderzoek en opsporing zijn duur, maar dit staat in geen verhouding tot het verdriet dat wordt geleden door mensen met kanker en hun families. Preventie, vroege ontdekking, behandeling en palliatieve zorg zijn de belangrijkste elementen in de aanpak van borstkanker. Op de lange termijn is preventie echter het meest rendabel. Strategieën om blootstelling aan giftige stoffen te verminderen zullen namelijk ook een positief effect hebben op an-dere milieugerelateerde ziekten. Primaire preventie, waarin milieufactoren volledig worden meege-nomen, zou daarom de basis moeten zijn voor een borstkankerstrategie in de hele Europese Unie. Het is opvallend dat een groot deel van de borstkankergevallen niet toegeschreven kan worden aan de erkende risicofactoren als erfelijke belasting en leefstijl. Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat milieuvervuiling en arbeidsomstandigheden zorgen voor een stijging van het aantal kankergevallen. WECF – Women in Europe for a Common Future, VeM, centrum Vrouw en Milieu, Platform Gezondheid & Milieu en Stichting Ecobaby beschrijven in een gezamenlijke uitgave „Borstkanker en Milieu – Naar een Preventief Beleid‟ waarom het noodzakelijk is te komen tot een strategie waarin milieuvervuiling en het gebruik van schadelijke chemische stoffen meegenomen worden als risicofactoren voor het krijgen van kanker. De brochure is zowel in het Engels als in het Nederlands als PDF te downloaden vanaf de website www.wecf.eu of voor 1 euro te bestellen via www.vrouwenmilieu.nl (excl. verzendkosten) Chantal vanden Bossche PR- medewerker WECF

Draag jij al biologische kleding? Nieuw netwerklid stelt zich voor. Sinds kort ben ik lid van het netwerk.Mij is gevraagd me hier voor te stellen en dat doe ik natuurlijk graag. Mijn naam is Gonny Jeths, uit Utrecht en ik ben 37 jaar. Waarom ben ik lid

geworden van het netwerk? Ik hoop er gelijkgestemde vrouwen en misschien zelfs ondernemers te vinden om ervarin-gen mee uit te wisselen. Ik ben vooral geïnteresseerd in duurzaam produceren, consumeren en sa-menwerking met andere „groene‟ ondernemers. Vier jaar geleden, tijdens een werkeloze periode kwam ik samen met een vriendin op het idee om biologische en eerlijk geproduceerde kleding te gaan verkopen via internet. Zij wilde graag biologi-sche kleding voor haar kinderen en ik vooral ook voor mezelf. Ik heb een ondernemingsplan ge-schreven, een bank kunnen overtuigen en de webwinkel Sincero fair fashion (www.sincero.nl) was geboren. We verkopen dames-, heren- en kinderkleding van biologisch katoen en hennep. De kleding wordt op eerlijke wijze geproduceerd in o.m. China, India, Brazilië, Turkije en Peru. Af en toe staan we met onze kleding op een markt of beurs of organiseren we zelf samen met andere ondernemers een Greenfair in Utrecht. Naast het runnen van de webwinkel werk ik als informatiespecialist annex webredacteur bij de ge-meente Leiden. Ik heb geen milieustudie gedaan, maar Business Information gestudeerd in Deventer. Verder maak ik tijd voor vrienden, Argentijnse Tango en squash. Wil je meer weten? Mail me gerust! Gonny [email protected]

Duurzaam surfen… Op het internet is ontzettend veel informatie te vinden over milieu, duurzaamheid en alles wat er maar een beetje mee verwant is. Naast de „gebruikelijke‟ natuur- en milieu-organisaties hebben verschillende campagnes ook vaak een eigen website. Denk aan het gezamenlijke project van Milieudefensie, Natuur en Milieu en Goede Waar en Co, www.weetwatjeeetnl. Of jaarlijks terugkerende campagnes, zoals de Groene Maand (www.groenemaand.nl). Voor diegenen die graag het overzicht willen houden, zijn hier een paar milieusites, die een basis vormen om verder te zoeken.

Allereerst is er MilieuFocus. Dit is nieuwsbrief, vakblad en naslagwerk ineen: hét online vertrekpunt voor de milieuprofessional. www.milieufocus.nl Verder is Duurzaam2020.nl een portaal op het gebied van duurzaamheid. Voor een ieder die professioneel betrokken is of geïnteresseerd is in duurzaam-heid, vormt de site de startpagina. www.duurzaam2020.nl Voor diegenen die actief mee willen praten, denken en doen is er de site Voor De Wereld van Morgen. “Praat mee, denk mee en doe mee!” is dan ook het credo op het sociale platform VoorDeWereldVanMorgen. Wereldverbeteraars, natuurliefhebbers, dierenvrienden, sociale ondernemers, organisaties en instellingen, kortom: iedereen met een passie voor een duurzame, leuke en leefbare wereld kan hier terecht. http://voordewereldvanmorgen.nl En wil je zelf het internet afsurfen op zoek naar informatie over milieu en duurzaamheid, dan kan dat tegenwoordig ook op een milieubewuste manier! Via de zoekmachine www.blackle.nl, de zwarte versie van google. Het laden van een zwarte pagina kost namelijk minder energie dan een witte. Of met www.ecocho.nl (ook in een witte en zwarte versie), een nieuwe zoekmachine die tegen kli-maatverandering strijdt. Voor elke 1000 zoekopdrachten laat Ecocho maximaal twee bomen groeien. Dit weegt op tegen een ton broeikasgassen. Ze betalen voor de bomen via advertenties op de site. Al deze sites vormen een prima fundament voor een groen surfgedrag! Anneke Kuijk Projectmedewerker VeM

KORT NIEUWS Jubileumevenement Gender op Drift Het Nederlands Genootschap Vrouwenstudies bestaat twintig jaar en dat wordt gevierd met het evenement Gender op Drift. Met een lezing door Stine Jensen, workshops (netwerken, opinieartikel schrijven, subsidieaanvraag schrijven), papersessies, een paneldiscussie over de toekomst van gender-studies en een infomarkt. Zaterdag 1 november te Utrecht vanaf 10:00u www.genootschapvrouwenstudies.nl.

Hipper dan hip! More Than Hip staat voor lifestyleproducten met een stijlvol design én een duurzaam karakter. Ex-clusieve en bijzondere mode- en woonaccessoires met altijd een mooi verhaal. Want ze hebben in elk geval een of meer van de volgende kenmerken: Fair Trade, recycling, natuurlijke materialen, handwerk of een combinatie daarvan. Unieke artikelen ook, want er zijn er geen twee exact hetzelf-de.... Stuk voor stuk opvallende items waar je als bezitter extra blij van wordt! De producten zijn te koop op een groeiend aantal verkooppunten, maar ook via de webshop. www.morethanhip.nl Gekleurde fiets Transport is voor ons Europeanen iets vanzelfsprekends. En voor ons Nederlanders al helemaal. Zonder er bij na te denken nemen we de trein, de auto of springen op de fiets. Er zijn gebieden waar dit heel anders ligt. Voor eenvoudige maar belangrijke zaken als water, werk of school moeten vaak enorme afstanden worden afgelegd. Te voet of per kostbaar openbaar vervoer. Een fiets brengt in veel gevallen uitkomst. Dit is de reden dat Colorbike fietsen doneert. Het idee is simpel: jij hebt een leuke, stevige en goede fiets nodig. En met deze fiets financier je een andere fiets voor iemand in een ontwikkelingsland. Door voor Colorbike te kiezen bouw je dus mee aan de toekomst van de wereld. www.colorbike.nl

Nacht van de Nacht Speuren naar uilen en staren naar sterren? Tijdens de Nacht van de Nacht op zaterdag 25 oktober 2008 is het mogelijk. In heel Nederland worden „duistere‟ activiteiten georganiseerd. Zo kan je in Pieterburen (Groningen) een avondwandeling maken naar het wad; SeaLife Scheveningen (ZuidHolland) opent zijn deuren om het publiek te informeren over het nachtelijke leven van zeedieren. Bedrijven en overheden worden gevraagd de lichten te doven. Stichting Natuur en Milieu en De Provinciale Milieufederaties vragen hiermee aandacht voor de schoonheid en het nut van de donkere nacht. Zij willen dat gemeenten en bedrijven permanent beleid gaan voeren om lichtvervuiling tegen te gaan. Meer informatie: www.nachtvandenacht.nl

Stedenbouw, fietsgebruik en gezondheid

Op 2 oktober organiseert het Fietsberaad samen met de Vereniging van Milieuprofessionals (VVM) een symposium over de invloed van stedenbouw op fietsgebruik en gezondheid. Het symposium vindt plaats in Houten en is gratis te bezoeken. Inclusief een fietstocht (start: 10:30u). www.fietsberaad.nl

AGENDA 19 september Workshop Netwerken van VeM, Project „Water zoekt vrouw‟ Zie artikeltje in deze nieuwsbrief 25 oktober Nacht van de nacht Diverse organisaties, diverse activiteiten. Zie Kort nieuws 2 oktober Symposium Stedenbouw, fietsgebruik en gezondheid. Zie Kort nieuws 30 oktober Workshop Ruimtelijke ordening en gezondheid VeM ism PGM. Zie Activiteiten VeM 1 november Gender op Drift, Nederlands Genootschap Vrouwenstudies Zie Kort nieuws 21 november Netwerkdag VeM „Koop je groen!‟ Zie Activiteiten VeM

M.M.V.

Deze nieuwsbrief is gemaakt met bijdragen van Elke Wisseborn, Cora van der Waal, Federica Armandillo, Marjan Terweij, Claudia Stellingwerf, Gonny Jeths, Elly van Geest, Chantal van den Bossche. Ook heeft de nieuwsbrief inspiratie gehaald uit websites, nieuwsbrieven en/of tijdschriften van o.a. Milieudefensie, Natuur en Milieu, de Kleine Aarde, AktieAgenda, Om-slag.

De volgende nieuwsbrief verschijnt in december 2008. Kopij kunt u aanleveren tot 20 november via [email protected] of per post: VeM redactie nieuwsbrief, Predikherenkerkhof 13, 3512 TJ Utrecht

Activiteiten van VeM Trainingen en workshops kunnen op aanvraag in uw bedrijf, organisatie of afdeling georganiseerd worden. Neemt u contact op met een van onze medewerkers via [email protected] N.B. Leden van het netwerk 'Vrouwen en Duurzaamheid' ontvangen 5% korting op de activiteiten tegen kostprijs!

Informatieavond intervisie.10 stappen naar inspiratie. Wat is intervisie, hoe werkt het en wat kun je ermee? Elke Wisseborn zal op deze avond antwoord geven op deze vragen en de deelnemers laten „proeven‟ van een korte intervisiesessie. Doel is inter-visiegroepen op diverse locaties in den lande te starten. Dus start het jaar met frisse moed en breng goede voornemens in (werk)praktijk! Datum: 14 januari 2009 Verdere praktische informatie wordt nader bekend gemaakt via de website en de netwerkberichten.

Workshop Ruimtelijke ordening en gezondheid Op 30 oktober a.s. organiseert VeM i.s.m. met PGM (Platform Gezondheid en Milieu) een workshop over de relatie tussen ruimtelijke ordening en gezondheid. Zowel de theorie – Waaruit bestaat die relatie? – als de praktijk – Wat kan ik doen als ik vind dat een bepaalde beslissing op het.gebied van. ruim-telijke ordening bedreigend is voor mijn gezondheid? – komen tijdens deze dag aan bod. De workshop wordt gehouden in Avanturijn te Utrecht en de kosten zijn € 30,-, incl. biologische lunch. (€ 25,- voor netwerkleden en PGM leden) Voor meer informatie kunt u terecht bij Cora van der Waal, [email protected].

Training Wervend schrijven In deze vierdaagse training wordt gewerkt aan het helder, beknopt, wervend en in hedendaags Ne-derlands schrijven. Er worden verschillende tekstsoorten behandeld. Tussen de trainingsdagen wer-ken de deelnemers aan een aantal schrijfopdrachten. De trainer geeft daarbij intensieve persoonlijke begeleiding. Kosten: € 750,-

Training Argumenteren en onderhandelen In deze praktische driedaagse training wordt gewerkt aan het opzetten van een consistente en overtuigende argumentatie. Bovendien leert u on-derhandelingen in te zetten. Verder komen communicatieve vaardigheden aan bod die van belang zijn bij argumenteren en onder-handelen. Kosten: € 600,-

Workshop Duurzaam netwerken Uitvoeren van activiteiten kun je niet alleen, netwerken is een essentiële vaardigheid. Tijdens deze eendaagse workshop wordt er o.a. een analyse gemaakt van het eigen netwerk, is er ruimte voor praktijkvoorbeelden en kan men oefenen met netwerken in verschillende settings. Na afloop van de workshop zijn de deelnemers beter in staat hun netwerk in te zetten voor het bereiken van hun doelstelling op gebied van duurzaamheid en hebben ze concrete handvatten om aan de slag te gaan. Kosten: € 250,-

Netwerkdag november 2008 VeM organiseert tweemaal per jaar, in juni en november, een landelijke netwerkdag voor het netwerk „Vrouwen en Duurzaamheid‟. De volgende netwerkdag gepland op: 21 november Thema: Koop je groen! Locatie: nog onbekend Kosten: Voor netwerkleden is de dag gratis, maar een vrijwillige bijdrage wordt zeer op prijs gesteld. Niet-leden betalen € 17,50 (inclusief lunch) Aanmelden kan via [email protected]

Themacyclus Milieu De Themacyclus Milieu is een succes! De reeks bijeenkomsten zijn in meerdere steden gepland. In de volgende steden staat de themacyclus nu op het programma. Kijk voor de laatste updates op www.vrouwenmilieu.nl (Agenda) Eindhoven: Start eind oktober 2008

Utrecht: Planning: begin 2009

VeM, centrum Vrouw en Milieu Predikherenkerkhof 13, 3512 TJ Utrecht T: 030-232 17 26 @: [email protected] www.vrouwenmilieu.nl