Voorwoord De Wielenpôlle is één van de laatste, echte volkswijken in Nederland. Het is een wijk die een bijzondere plek inneemt in de harten van haar bewoners en in de stad Leeuwarden Maar het is ook een wijk die al tientallen jaren worstelt met problemen als armoede, achterstand en een negatief imago. In het afgelopen jaar stond de wijk in het onderzoek “Kinderen in Tel” op de zevende plaats in de lijst van slechtste wijken van Nederland om op te groeien. Het jaar daarvoor stond de wijk zelfs op een derde plaats. Mede naar aanleiding van de uitkomsten van dit onderzoek maakte een groep bewoners zelf een plan om te werken aan sociale verbeteringen in hun wijk. Dit plan werd een opsomming van allerlei kleine projecten die bijdroegen tot sociale verbeteringen in de wijk. Verbetering van de situatie van kinderen in de wijk stond centraal. In het plan werd niet gevraagd om hulp, maar om nieuwe samenwerkingsverbanden die het mogelijk maakten het plan van bewoners te realiseren. Uitgangspunt bleef steeds dat de verantwoordelijkheid voor de inhoud en uitvoer van de projecten bij de bewoners zelf bleef .
Inleiding In de afgelopen jaren is de Wielenpôlle vaak in het nieuws geweest. Iedereen herinnert zich de saamhorigheid en inzet bij het Kerstdorp, en de markante personen in de documentaire “Domwei gelokkig op de Wielenpôlle. In het rapport “Kinderen in tel” kwam een andere kant van de wijk naar voren. Hierin werd aangegeven dat de ontwikkelingskansen voor kinderen in de wijk niet goed zijn. De bewoners van de wijk zijn zich bewust van deze berichtgeving en van wat dit voor hen, maar vooral ook voor hun kinderen betekent. Net als iedereen willen ze de kansen benutten die onze samenleving biedt en investeren in de toekomst van hun kinderen. Na veel gesprekken met bewoners in de Kobbekooi besloten we samen een plan van aanpak te schrijven. Een plan van de wijk zelf, met de organisatie in handen van de wijk zelf. Een aanpak om te investeren in de toekomst met als basis de eigenzinnigheid en zelfredzaamheid van de wijkbewoners. Veel van de activiteiten die in dit plan worden genoemd vinden dan ook op wijkniveau plaats. Niet omdat we muren willen opbouwen, die we eigenlijk zouden moeten afbreken, maar omdat we de eigen identiteit, de zelfregulering en samenhang in de Wielenpôlle als vertrekpunt hebben genomen voor de stappen vooruit. In dit plan treft u geen gedetailleerde plannen aan of vaktermen. Dit plan van aanpak is een opsomming van actiepunten, waarvoor de wijkbewoners zich in de komende 2 jaar zelf willen inzetten. Wij vragen u om dit plan van aanpak te ondersteunen en om samen met de bewoners te investeren in de toekomst van de Wielenpôlle.
Algemeen
Behoud beheerder/ buurtconciërge Het middelpunt van de Wielenpôlle en het coördinatiepunt van dit plan van aanpak is wijkcentrum de Kobbekooi. Hier komen bewoners samen voor activiteiten en hier wordt gediscussieerd over de problemen in de wijk. In de Kobbekooi kwamen bewoners samen om tot dit plan van aanpak te besluiten. Ronald Hilbert is de voorzitter van de wijkvereniging en beheerder van het wijkgebouw. Hij is de drijvende kracht achter de activiteiten in de wijk. Hij bouwt bruggen tussen bewoners onderling en ook tussen bewoners en organisaties. Daarnaast zet hij zich in voor de kinderen in de wijk.
Ronald Hilbert is zelf opgegroeid in de wijk en het aanspreekpunt voor de wijkbewoners en professionals die in de Wielenpôlle werkzaam zijn. Het zwaartepunt van dit plan ligt dan ook bij hem, omdat hij degene is die wijkbewoners kan bereiken en ze kan bewegen om zich in te zetten voor projectonderdelen van dit plan. Dit plan betekent dat het wijkcentrum in de toekomst veel meer en voor veel meer verschillende doeleinden open zal zijn dan nu. De taak van Ronald Hilbert zal aanmerkelijk zwaarder worden. Hij zal dan niet meer alleen het wijkgebouw beheren en zorgen voor ontspannende activiteiten in het wijkgebouw, maar hij zal ook verantwoordelijk worden voor de aansturing van de groepen vrijwilligers die zich zullen inzetten voor dit plan. Daarnaast wil Ronald Hilbert zich in de toekomst ook buiten het wijkgebouw gaan inzetten voor de leefbaarheid in de wijk, zoals bij overlast door vuilnis, slecht onderhoud tuinen etc. Daarnaast zullen klachten over woningen bij hem gemeld kunnen worden. Ronald Hilbert zal er dan voor zorgen dat deze klachten bij de woningcorporatie terechtkomen. De rol die Ronald Hilbert vervult in de wijk is van onschatbare waarde en erg aan de persoon gebonden. Helaas is het functioneren van Ronald Hilbert en daarmee ook de toekomst van de Kobbekooi en dit plan van aanpak in gevaar. Ronald Hilbert woont al een tijd noodgedwongen in de wijk Heechterp-Schieringen en bovendien afhankelijk van een bijstandsuitkering. Dit zou er in de toekomst toe kunnen leiden dat hij een soortgelijke functie in een andere wijk moet accepteren. De Wielenpôlle wil Ronald Hilbert niet alleen behouden voor de wijk, maar vindt dat de sleutelfiguur van de Wielenpôlle die zoveel bijdraagt aan de leefbaarheid, recht heeft op een woning in de wijk en op een beloning voor zijn bijdrage aan de wijk.
Kinderen Kind heeft in Wielenpôlle minimale kans Leeuwarden - De ontwikkelingskansen voor kinderen in de Leeuwarder wijk Wielenpôlle zijn minimaal. De achterstandswijk staat landelijk op de derde plaats als slechte plak om op te groeien. Het aantal kinderen in uitkeringsgezinnen is er relatief hoog. Ook zijn veel kinderen in beeld bij Jeugdzorg en zijn veel jongeren werkloos. Leeuwarder Courant
Bovenstaand bericht kwam hard aan in de Wielenpôlle. Ongeloof, schaamte, maar ook erkenning van problemen leidden het standpunt dat een plan van aanpak voor de wijk vooral zou moeten gaan over een betere kansen voor de kinderen in de wijk. Iedere ouder, in welke wijk dan ook, en onder welke omstandigheden dan ook wil het beste voor zijn kinderen. Het is misschien niet altijd gemakkelijk om op te groeien in de Wielenpôlle, maar het is ook zeker niet eenvoudig om er kinderen op te voeden. Daarom hebben kinderen en ouders in de Wielenpôlle soms een extra steuntje in de rug nodig.
1. Jonge kinderen tot 3 jaar Het opvoeden van jonge kinderen is moeilijk onder slechte financiële en sociale omstandigheden. Een praatje of een paar goede adviezen kunnen dan van onschatbare waarde zijn. Daarom wil de Wielenpôlle een wekelijkse inloopmiddag organiseren voor jonge ouders met kleine kinderen. Deze ouders krijgen op deze manier de kans om met elkaar te praten of te overleggen met een deskundige, terwijl hun kinderen met elkaar kunnen spelen. De Wielenpôlle stelt de aanwezigheid van een deskundige op het gebied van kinderen bij deze inloopmiddagen erg op prijs. Zij vertrouwt erop dat een dergelijke persoon in staat is een vertrouwensband met de ouders op te bouwen en op die manier hulp te bieden als het nodig is.
2. Kinderen 4 t/m 12 jaar Om ervoor te zorgen dat kinderen uit de Wielenpôlle evenveel kunnen bereiken als kinderen uit andere wijken en het krantenartikel uit het begin van dit hoofdstuk binnen 2 jaar niet meer dan een spook uit het verleden is, wil ook de wijk, in samenwerking met de basisschool, bijdragen aan het onderwijs van hun kinderen. Wijkcentrum de Kobbekooi opent dan ook speciaal voor kinderen van de basisschool de deuren van haar digitale huiskamer. Onder begeleiding van vrijwilligers kunnen basisschoolkinderen extra ondersteund worden. Er zal aandacht worden besteed aan bijvoorbeeld voorlezen, knutselen, maar ook aan activiteiten als muziek en tekenen. Oudere kinderen zullen niet alleen geholpen worden met lezen, schrijven of rekenen, maar kunnen ook verder kennis maken met geschiedenis, aardrijkskunde of zich samen met bijvoorbeeld studenten van de PABO verdiepen in een onderwerp dat hen interesseert.
3. Ambitie “Wie als een dubbeltje geboren is, zal nooit een kwartje worden.” Het is voor bewoners onacceptabel dat dit spreekwoord in de Wielenpôlle nog steeds geldt. Wie ambitie heeft, een droom of een doel, heeft iets om zich voor in te zetten en om zich aan vast te houden in moeilijke tijden. De Wielenpôlle wil haar kinderen laten zien hoeveel mogelijkheden er zijn in onze samenleving en ze leren dat een wijk een plek is waar je woont , maar dat je adres niets zegt over je kansen. Daarom wil de wijk kinderen uitstapjes laten maken naar verschillende bedrijven en instellingen, zoals ziekenhuizen, politie, rechtbank en grote bedrijven. Verder nodigt zij mensen met verschillende beroepen uit om iets aan de kinderen te vertellen over hun beroep en hun leven.
4. Horizonverbreding In Leeuwarden zijn tal van activiteiten en voorzieningen op cultureel gebied. Helaas maken kinderen uit de Wielenpôlle door sociale en economische omstandigheden nauwelijks gebruik van deze voorzieningen. De Wielenpôlle wil de jonge generatie de kans geven om kennis te laten maken met cultuur d.m.v. georganiseerde uitstapjes. Zij vindt het de plicht van alle culturele instellingen in Leeuwarden om ook kinderen van de Wielenpôlle deel te laten nemen aan culturele activiteiten en zich daarvoor actief in te zetten. 5. Mentorprogramma’s Er komt een leeftijd dat ook kinderen aan hun toekomst moeten denken. Ouders willen hun kind hier natuurlijk graag bij helpen, maar de samenleving is erg ingewikkeld geworden en moeilijk te overzien voor ouders die zelf vaak relatief laag opgeleid zijn. Bovendien moeten deze ouders vaak al alles op alles zetten om het hoofd boven water te houden. Een mentor kan deze kinderen helpen om over de toekomst na te denken, nieuwe ideeën aanreiken en kinderen motiveren. Inmiddels zijn er op voortgezet en hoger beroepsonderwijs succesvolle mentorprogramma’s waarbij leerlingen gekoppeld worden aan een mentor. Bewoners van de Wielenpôlle pleiten ervoor dat hun kinderen al vanaf groep 7 een mentor krijgen die het kind begeleidt tot aan de cito-toets. Op deze manier hopen zij de kinderen extra te kunnen stimuleren om goede schoolresultaten te behalen.
6. Armoede Armoede is niet de oorzaak van alle problemen in de Wielenpôlle, maar wel één van de meest schrijnende omstandigheden om onder op te groeien. Investeren in de kansen van kinderen kan toekomstige armoede voorkomen, maar intussen moeten natuurlijk ook Sinterklaas, Kerst, verjaardagen en vakanties gevierd worden. Op dit moment wordt voor al deze activiteiten apart geld geworven. In de toekomst willen de bewoners dat al deze activiteiten uit één budget bekostigd worden, waarop ouders ook een beroep kunnen doen bij verjaardagen of andere bijzondere gelegenheden in het leven van een kind. De Kindervakantiedagen zijn al een paar jaar een groot succes in de Wielenpôlle en voor veel kinderen vaak het enige echte uitstapje tijdens hun schoolvakantie. In de toekomst hoopt de Wielenpôlle de Kindervakantiedagen te kunnen aanvullen met meerdaagse vakantie-uitstapjes.
Jongeren Voor jongeren zijn school en werk de manieren om te werken aan hun toekomst. Momenteel ondervinden veel jongeren in de wijk problemen bij het vinden van banen en stageplekken. De Wielenpôlle wil aan deze problemen werken, maar laat de regie bij de jongeren zelf.
1. Het Jeugdhonk Inmiddels hebben zich vrijwilligers aangemeld om het jeugdhonk op te knappen. De bedoeling is om het jeugdhonk voor 1 avond open te stellen voor jongeren van de leeftijd 12 t/m 18 jaar en nog een extra avond te organiseren voor jonge volwassenen van 19 t/m 25 jaar. De organisatie en uitvoer ligt bij de jongeren zelf. Indien nodig worden zij ondersteund door een jongerenwerker van HWL.
2. De wijkkrant In het komende jaar zullen d.m.v. voorlichtingen en andere activiteiten thema’s als verslaving, schulden, opvoeding en werk aan de orde worden gesteld in het wijkcentrum. Vanzelfsprekend moeten wijkbewoners op de hoogte gebracht worden van deze activiteiten en erbij betrokken worden. In het komende jaar wordt met dit doel de wijkkrant dan ook weer nieuw leven ingeblazen. Een paar jongeren uit de Wielenpôlle gaan reportages maken in de wijk over de thema’s die behandeld zullen worden in het wijkcentrum. Momenteel wordt er gezocht naar leerzame bijbaantjes voor deze jongeren bij de regionale media als beloning voor hun inspanningen. De Wielenpôlle hoopt dat op deze manier thema’s meer gaan leven in de wijk en de voorlichtingen beter bezocht zullen worden. Bovendien is het een prachtig initiatief dat jongeren uit een wijk waar het percentage laaggeletterden nog zo hoog is, gaan schrijven over hun wijk.
3. Huiswerkbegeleiding Inmiddels ondersteunen verschillende middelbare scholen hun leerlingen bij het maken van huiswerk. Jongerenwerk Welzijn Leeuwarden is inmiddels bezig met een project om ook op het Piter Jelles College huiswerkbegeleiding mogelijk te maken. Het zal hier niet alleen gaan om bijlessen, maar er zal vooral ook gekeken worden naar omstandigheden die het voor een leerling moeilijk kunnen maken om hun huiswerk te maken. Bewoners van de Wielenpôlle willen daarnaast voor hun kinderen huiswerkbegeleiding op wijkniveau. Doordat ouders in de Wielenpôlle zelf vaak relatief laag opgeleid zijn, kunnen ze hun kinderen nauwelijks ondersteunen bij het maken van huiswerk. Bovendien biedt de thuissituatie soms geen rustige omgeving om huiswerk te maken. Met praktische huiswerkbegeleiding in de digitale huiskamer kan een deel van deze problemen ondervangen worden.
4. Ambitie Juist voor jongeren is het van groot belang om zich alvast te oriënteren op de arbeidsmarkt en de juiste keuzes te maken op het gebied van opleidingen. Voor jongeren in de Wielenpôlle is het vaak moeilijk deze keuzes te maken, omdat in hun naaste omgeving weinig voorbeelden zijn. De Wielenpôlle wil deze jongeren helpen en schooluitval en werkloosheid tegengaan, door georganiseerde uitstapjes te organiseren naar bedrijven en instellingen.
Mentorprogramma's
Voor een jongere in de Wielenpôlle is het soms moeilijk een rolmodel te vinden als het gaat om het uitstippelen van zijn of haar loopbaan of om mee te praten over de toekomst. Niet iedereen heeft het geluk die ene leraar op school tegen te komen die in je gelooft of die ene oom of tante te hebben die altijd leuke dingen met je doet, die je thuis niet gewend bent. Een mentor kan voor kinderen een combinatie zijn van beide personen en kinderen helpen de juiste beslissingen te nemen en motiveren om door te zetten. Al eerder verwezen wij naar succesvolle mentorprogramma's op middelbare scholen. De Wielenpôlle wil in de toekomst dat voor jongeren uit de wijk een mentor beschikbaar is. 6. Vacaturebank Het vinden van banen en stageplaatsen is een probleem voor jongeren in de wijk. Veel jongeren geven aan dat zij werden afgewezen op grond van hun woonadres. Banen en stageplaatsen zijn erg belangrijk voor de verdere ontwikkeling van de jongeren in de wijk. Een aantal jongeren gaat nu zelf deze problemen op te lossen door vacatures voor banen en stageplaatsen met behulp van bedrijven en instellingen te verzamelen in een vacaturebank speciaal voor jongeren uit de Wielenpôlle.
7. De digitale huiskamer Op dit moment wordt de digitale huiskamer vooral gebruikt als ontmoetingsplek en ter ontspanning. In de toekomst zullen ook voor jongeren in de digitale huiskamer cursussen gegeven worden. Het zal dan niet alleen gaan om computercursussen, maar ook hulp bij het vinden van banen op het internet of leren budgetteren.
8. Ontspanning en zelfontplooiing Jongeren uit de Wielenpôlle geven aan graag uitdagende uitstapjes te willen ondernemen in groepsverband. Uitstapjes waarbij jongeren als team moeten functioneren, verantwoordelijkheden moeten nemen en grenzen moeten verleggen kunnen een grote bijdrage leveren aan de zelfontplooiing. De Wielenpôlle wil in de toekomst dan ook onder deskundige begeleiding dit soort uitstapjes organiseren.
Volwassenen Het heeft geen enkele zin om te investeren in de nieuwe generatie, als de oudere generatie daarbij vergeten wordt. Door de omstandigheden van ouders te verbeteren, kan rechtstreeks invloed worden uitgeoefend op de omstandigheden waarin kinderen opgroeien. Voor volwassenen ligt de nadruk in dit plan dan ook op voorlichting, ondersteuning en het vinden van praktische oplossingen.
1. De digitale huiskamer Er is een grote vraag naar computercursussen in de Wielenpôlle. Voor het komende jaar zal dan ook nieuw cursusprogramma worden samengesteld voor de digitale huiskamer, waarbij het gaat om een combinatie van recreatief en nuttig gebruik.
2. Sollicitatiecursussen Een groot aantal bewoners van de Wielenpôlle gaat op dit moment naar de Werkacademie. Bewoners van de Wielenpôlle pleiten ervoor om een aantal van de activiteiten van de werkacademie te verplaatsen naar de digitale huiskamer. Zij vinden dit laagdrempeliger en verwachten dat de activiteiten beter toegespitst kunnen worden op hun problemen. Zij denken daarbij aan de volgende cursussen in de digitale huiskamer:
het schrijven van c.v.'s het schrijven van sollicitatiebrieven het zoeken naar vacatures op het internet het oefenen van sollicitatiegesprekken
3. Formulieren Vaak ontstaan er bij wijkbewoners problemen door het niet juist, niet tijdig of helemaal niet invullen van belangrijke formulieren. Bewoners willen hierbij dan ook graag ondersteuning. De Wielenpôlle streeft er dan ook naar om 1 keer per maand een inloop in de Kobbekooi te organiseren waar mensen hulp kunnen krijgen bij het invullen van formulieren. 4. Schulden Er zijn gezinnen in de Wielenpôlle die te maken hebben met schulden. Sommige gezinnen hebben inmiddels de weg naar de Gemeentelijke Kredietbank gevonden, anderen proberen de problemen zelf op te lossen, omdat ze menen niet voor hulp in aanmerking te komen, of uit schaamte of angst voor schuldsaneringstrajecten. De Wielenpôlle wil haar bewoners informeren over de mogelijkheden die het GKB biedt en waarschuwen voor het maken van schulden. Dit wil zij doen door middel van de wijkkrant. Verder wil zij bewoners de mogelijkheid bieden om een afspraak te maken voor een huisbezoek door een hulpverlener op het gebied van schulden.
Budgetteren
Gezinnen in de Wielenpôlle moeten vaak van een relatief laag inkomen rondkomen en dus noodgedwongen zeer nauwkeurig met geld omgaan. Door wijkbewoners te helpen om hun uitgavenpatroon inzichtelijk te maken hoopt de Wielenpôlle dat problemen door schulden kunnen worden voorkomen en dat er eerder om hulp wordt gevraagd. In de digitale huiskamer zullen dan ook cursussen budgetteren worden georganiseerd.
6. Voorlichtingen De komende tijd zullen in het wijkcentrum verschillende voorlichtingsbijeenkomsten worden georganiseerd over onderwerpen die in de wijk leven. Het programma voor het komende jaar zal nog worden samengesteld.