TJjun04.qxd
7-6-2004
13:52
Page 1
COLOFON Redactieadres: M.B.V. Mebiose-Tight Junction Hamburgerstraat 27 3512 NP Utrecht E-mail:
[email protected] Tel: (030) 2382931/ 253 89 53 http://www.mebiose.nl
Hoofdredacteur: Jorg Calis Eindredacteur: Wytse Bruinsma Layout en vormgeving: Frank Heuts Wytse Bruinsma Redactie: Bastiaan Bijl Nolan Hartkamp Rogier Peters Jean -Pierre Sommeijer Yvonne Vercoulen Marieke Verweij Jaargang 18 nummer 5 Juni 2004 Oplage: 800 stuks Druk: FEBODRUK BV Enschede Tight Junction is het verenigingsblad van de M.B.V. Mebiose en verschijnt vijf maal per jaar. De redactie houdt zich het recht voor artikelen te weigeren of, in overleg met de auteur, in te korten. Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits de bron vermeld wordt. Voor vragen of klachten over de bezorging, bel Mebiose. Adressen mogen niet gebruikt worden voor commerciële doeleinden zonder uitdrukkelijke toestemming van het bestuur van de M.B.V. Mebiose.
REDACTIONEEL Tight Junction, jaargang 18, nr. 5. Ja hoor, alweer de laatste TJ van dit collegejaar. Het thema van deze TJ is ‘alternatieve geneeswijzen’ en dat in de breedste zin van het woord (of woorden) zoals je tijdens het lezen zult merken.
INHOUDSOPGAVE Column Van het h.t. bestuur Van het e.t. bestuur Sex & the study Alternatieve anesthesie Alternatieve geneeswijzen De genezende homeopathie Informatief Onderwijs Een simpel ABC-tje? De kunst van het vreemdgaan GO LEAFS GO!!! Bestuursmededelingen Activiteitenagenda Adreswijzigingen Wetenschap? Homeopathie en Fytotherapie Alternatieve gneeswijzen Wetenschap Coffeshopreceptje Software, hardware en vlaggetjes... Fantoompijnen Sciencefield Ingezonden PHEPH-dag 2004 Villa Virorum In memoriam Thomas Schulz Verslag SpelletjesWAB Lofzang op het Mebioseweekend Onthullend Koningshuis quiz Riool Het Goede doel Fedor in PNG
OVER
2 3 18 22 26 44 6 12 20 40 47 47 48 4 14 28 32 34 43 30 38 48 17 24 36 45 10
DE VOORPLAAT
Men neme: een pul bier op een gezellig Mebiosefeestje en zes bestuursleden. Meng dit goed en voeg als laatste hier een druppletje Purperen Elixer aan toe. Met dit specifieke brouwsel kan Mebiose gegarandeerd weer een jaar vooruit. Mebiose presenteerd: het negentiende bestuur der M.B.V. Mebiose! M.B.V. Mebiose
1
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:52
Page 2
C o lu mn
VAN
HET H.T. BESTUUR
Een goed begin is het halve werk! Opeens heb je het... Je wordt bestuur! Na een lange, zenuwslopende avond in maart krijg je te horen dat je ‘helaas morgenochtend heel vroeg op zal moeten staan om een ontbijtje te maken voor het bestuur’. Drie maanden later valt de hamerslag waarmee je tot bestuur van de M.B.V Mebiose wordt benoemd. In de drie tussenliggende maanden van bijna 7 uur flink doorstappen in hebben we niet stilgezeten. Onder het het donkere bos kwamen we aan in het motto 'koken en bakken, ieder kan zijn geweldige dorp Vledder, waar ons een ei kwijt' zijn we op de ALV benoemd hemels bedje stond te wachten... (Dat tot het 19e KandidaatBestuur der mijn matras dat in een normaal bed M.B.V. Mebiose en kon onze echte lag de grond raakte nam ik dan maar KB-periode van start gaan. Om ons voor lief..) Als ik het ideale moment bestuurjaar goed te kunnen beginnen zou moeten aanwijzen voor het hebben we namelijk eerst een hele toepassen van een alternatieve geneeswijze, zou ik het dubbelweekgoede inwerkperiode nodig gehad. Deze inwerkperiode bestond uit heel end kiezen. Een acupunctuur behanveel vergaderen, (dronken) brainstor- deling aan mijn voeten was zeer mavondjes over het al dan niet maken welkom geweest… van een filmpje, kennismakingen met Al het harde werken wordt uiteinbesturen van andere studievereni- delijk beloond. Wij hebben de eer een gingen, ellenlange beleidsplanver- jaar lang te mogen stoppen met studgaderingen waarvan je het resultaat al eren, om in die tijd aan het hoofd te op de ALV hebben kunnen bekijken staan van onze vereniging. Komend jaar zullen wij ons keiharde best gaan en natuurlijk het dubbelweekend. Het dubbelweekend was een weekend doen om er een knallend jaar van te wat wij niet snel meer zullen vergeten. maken, vol met mooie en onverNa eerst een hele dag met een ratten- getelijke Mebiose-activiteiten. staart aan onze broeken geknoopt heel Hopelijk mogen we jou ook verNederland doorgereisd te hebben, welkomen op een van onze activiteikwamen we uiteindelijk rond midder- ten of in het stratenumcafé voor een nacht aan in de mooie stad Groningen (gratis) kopje koffie of thee! waar we met een geblindeerd busje werden opgehaald om vervolgens Namens het 19e bestuur, midden in het Drentsche Woud gedropt te worden. Na een wandeling Marrit Putker, h.t. Praeses 2
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 3
Co l u m n
VAN
HET E.T. BESTUUR Pipet versus hamer
Colleges, practica... Soms kan het de student net even iets te veel worden. Wanneer Studie Ontwijkend Gedrag (SOG) optreedt, is het tijd om op zoek te gaan naar een alternatief. Een jaartje besturen bij Mebiose misschien? Samen met vijf anderen besloot ik op 12 juni een onderzoek te starten naar een jaartje vrijwilligerswerk als alternatieve geneeswijze voor SOG. Dit onderzoek bracht rigoureuze veranderingen met zich mee. Blokboeken maakten plaats voor het Huishoudelijk Reglement en de Statuten. De werkgroepbesprekingen werden opeens bestuursvergaderingen. Ik mocht geen pipet meer aanraken, slechts een houten hamer. En de labjas? Die werd ingeruild voor een keurig pak. 371 dagen lang werd er georganiseerd, geënthousiasmeerd, gerelativeerd, geconsumeerd, gedelegeerd en geactiveerd. Momenten van irritatie, constipatie, aggregatie en fermentatie deden zich voor, maar over het algemeen waren het pracht dagen. Niet alleen omdat ze veel plezier met zich meebrachten, ze waren juist mooi doordat ze veel kennis verschaften, kennis over de zes onderzoekers individueel en kennis over een jaar vrijwilligerswerk. De onderzoeksperiode wees uit dat een jaar besturen een mooie optie is voor degene die verder wil kijken en van andere aspecten van het studentenleven wil proeven. Men moet het aandurven zichzelf te ontplooien en zijn of haar eigen zwakke en sterke punten
durven te ontdekken. Voor de meeste geldt dat een jaartje vrijwilligerswerk zeker als alternatieve geneeswijze dient. Door de soms overdosis aan socialiteit en organisatie gaat men de wetenschap missen en ontstaat het verlangen naar boeken en practica. Het wil wel eens voorkomen dat wanneer dit verlangen wordt vervuld, het omgekeerde effect ontstaat en men het liefst terug wil naar het bijzondere bestuursleven. Dit is echter nog niet in levende lijve ondervonden. Inmiddels is het voor de zes onderzoekers tijd om de blokboeken, de pipet en de labjas op te graven en zich weer op het studeren te storten. Gelukkig staan zes nieuwelingen te popelen om het van ons over te nemen en hetzelfde als wat ik en de andere vijf hebben meegemaakt proefondervindelijk te ondergaan. Ik wens ze hierbij veel succes en plezier toe! Daarnaast zullen de onderzoekers alle leden moeten gaan inruilen voor laboratoriumratjes. Hen wil ik bedanken voor alle inbreng, creativiteit en gezelligheid van afgelopen jaar! Nu is het welletjes... Namens het achttiende bestuur, Kristy van Lammeren, e.t. Praeses
M.B.V. Mebiose
3
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 4
Weten s ch ap ?
HOMEOPATHIE EN FYTOTHERAPIE Geneeswijze of kwakzalverij? Veel van ons biomedisch wetenschappers zullen zich deze vraag wel eens hebben gesteld. Want homeo- en fytotherapie zijn toch niet de meest logisch verklaarbare geneeswijzen. Vooral de onduidelijkheid rond de manier waarop ze werken zorgt ervoor dat veel mensen twijfelen aan deze vormen van therapie. Om eens wat meer over deze alternatieve geneeswijzen te weten te komen, hebben wij gesproken met Johan van Meer, docent farmacognosie. Sommige van jullie kennen hem misschien al, hij geeft namelijk de keuzecursus homeopathie en fytotherapie. Niet wetend wat te moeten verwachten bij iemand die doceert in de plantaardige geneesmiddelen gaan we op pad naar het Wentgebouw. Meneer van Meer blijkt verre van zweverig en een hele spontane, nuchtere man te zijn. Hij vertelt dat in de farmacog-
bevatten. Homeopathie is gebaseerd op het similia principe, dat wil zeggen dat men een patient behandelt met een geneesmiddel (een prikkel), dat bij de gezonde mens verschijnselen opwekt gelijkende op die van het ziektebeeld. De bedenker van dit principe, dr.
“Clinici zijn geen voorstanders van homeopathie, omdat zij het werkingsmechanisme ongeloofwaardig vinden” nosie planten als geneesmiddel worden bestudeerd. In dit vakgebied worden zowel veelgebruikte geneesmiddelen (morfine) als fytopreparaten bestudeerd. Hij legt het verschil uit tussen fytotherapie en homeopathie. Fytopreparaten zijn complexe preparaten, zoals thee, die als geheel werken en dus niet slechts één werkend stofje 4
Haneman, heeft dit ook op zichzelf uitgetest door de malariaprikkel Kina te nemen, waardoor hij daadwerkelijk malariaverschijnselen kreeg. Meneer van Meer vindt zichzelf wel een buitenbeentje in zijn mening over geneeswijzen. Hij gelooft dat genezen op verschillende manieren kan. Clinici zijn over het algemeen niet zulke voorstanders van
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 5
We t e n s c h a p ?
homeopathie, omdat het werkingsmechanisme voor hen ongeloofwaardig is en omdat er in de homeopathie vaak gebruik wordt gemaakt van hoge verdunningen waarvan het onwaarschijnlijk is dat die nog zouden kunnen werken. Zelf heeft van Meer farmacie gestudeerd en omdat men daar altijd al met planten werkt is het een minder grote stap naar de homeo- en fytotherapie. Toch worden 'huismiddeltjes' al eeuwen gebruikt en is het dus een
zijn die homeopathische middelen gebruiken. De reguliere farmaceutische industrie werkt de homeo- en fytotherapie ook tegen, het winstpercentage wat daar uit te halen valt is waarschijnlijk te laag. Op geneesmiddelen uit de plantenwereld kun je bijvoorbeeld geen patent aanvragen, waardoor het financieel niet aantrekkelijk is deze te produceren. Aan de andere kant geeft deze zelfde industrie aan dat een groot deel van de reguliere middelen
“Het maakt gewone mensen niets uit hoe ze beter worden, als ze maar beter worden.” geneeswijze met geschiedenis. In zijn cursus probeert hij studenten op een ander been te zetten zodat ze wat verder denken dan de reguliere geneeskunde. Hij probeert mensen niet te overtuigen maar wel te laten zien dat er niet maar één manier is om te genezen. Als we hem vragen hoe hij, ondanks alle tegenspraak, toch gelooft in deze homeo- en fytotherapie zegt hij: "Het maakt gewone mensen niets uit hoe ze beter worden, als ze maar beter worden." Ook denkt hij dat de angst voor 'chemische troep' leidt tot gebruik van natuurlijke middelen. Een tegenstrijdig feit is dat het voornamelijk hoogopgeleiden
bij een aanzienlijk percentage patiënten niet werkt tegen de kwaal waar ze voor bedoeld zijn. Natuurlijk reageert niet iedereen hetzelfde. In de homeopathie wordt een geneesmiddel ook pas gekozen na uitgebreide analyse van de patiënt en er wordt dus echt een geneesmiddel op maat aangeboden. Johan van Meer hoopt voor de toekomst dat mensen zich meer bewust worden van hun zelfgenezend vermogen en het heft in eigen hand nemen, dus niet alles van de dokter laten afhangen. Nieuwsgierig geworden? Je kan altijd de keuzecursus doen!
M.B.V. Mebiose
Marieke enYvonne 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 6
I n fo rmatief
ONDERWIJS Nieuwe gezichten De laatste TJ van dit collegejaar. De eerste TJ die ik, als vice-praeses van de M.B.V. Mebiose, met onderwijs mag vullen. Drie pagina's voor alle nieuwtjes op onderwijsgebied, zoals de verkiezing van een Mebioot in de U-raad en de aanstelling van een nieuwe opleidingsdirecteur. Verder een uitwijding over waar het heen moet met het bachelor-masteronderwijs; de ontwikkeling van het nieuwe bachelor curriculum en de opzet van een graduate school voor de masters. Kirstin van Lijden van C-U is gekozen tot voorzitter van de Universiteitsraad, eindelijk een BMW-er in de U-raad. De U-raad is het inspraakorgaan van de Universiteit Utrecht voor personeel en studenten. De raad kan voorstellen doen aan het college van bestuur en discussieert mee over het universitaire beleid. De U-raad heeft adviesbevoegdheden onder andere op het terrein van de universitaire begroting. De instemming van de U-raad is nodig bij de vaststelling van zaken als de meerjarenplanning en de richtlijnen voor de organisatie en coördinatie van onderwijs en onderzoek. Kirstin zal zich als contactpersoon van de Uraad gaan inzetten voor de kwaliteit van het onderwijs voor Biomedische Wetenschappen. In de vorige TJ heeft Hiljanne het vertrek van Fried Keesen, opleidings6
directeur van de bachelor Biomedische Wetenschappen, aangekondigd. Inmiddels is duidelijk dat Wim Dictus, o.a. bekend als docent bij het blok ontwikkelingsbiologie, hem zal opvolgen. De planning is dat Wim Dictus vanaf september ingewerkt wordt en dat hij de functie volledig zal vervullen vanaf januari 2005. Onderwijs naar Amerikaans model Europa komt op het gebied van kenniseconomie niet mee met grote wereldmachten als de VS en China. Om dit aan te pakken is een aantal jaren geleden besloten een gelijke structuur van de opleidingen in Europa in te voeren. Het Angelsaksische model met een bachelor, een master en een PhD (AIO) traject is voorbeeld voor de structuur die het Europese onderwi-
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 7
Informatief
js weer op de kaart moet zetten. Al in 2002 is de opleiding Biomedische Wetenschappen gesplitst in een driejarige bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen en een tweejarige masteropleiding Biomedical Scien-ces. Ook na de invoering van het bachelor-master systeem staat er nog veel te gebeuren op onderwijsgebied. Voor de bachelor geldt dat het studiejaar 2004-2005 het laatste jaar zal zijn van het huidige CRU'99 curriculum. In september 2005 gaan jaar één tot en met jaar drie over op een nieuw curriculum waarin vakken worden gegeven in een vier keer tien weken systeem. Deze vakken zullen in zogenaamde time-slots worden aangeboden. Zo kan je bijvoorbeeld een vak volgen in time-slot A op maandagmorgen, woensdagmiddag en donderdagmiddag en een ander vak in time-slot B op maandag middag en donderdag ochtend. 50% van de week wordt voor zelfstudie vrijgehouden. De time-slots zijn universiteitsbreed waardoor het makkelijker wordt om vakken bij andere faculteiten te volgen. Ook voor de masteropleiding zijn er ambitieuze plannen. De Universiteit Utrecht heeft plannen voor het opzetten van een graduate
school. Er ontstaat nogal eens verwarring over de structuur van de masters, vooral bij de derdejaars die zich voor deze vervolgopleiding in willen schrijven. Om een master te volgen moet je ingeschreven staan voor de opleiding (Biomedical Sciences) en voor een masterprogramma (I&I, BoD, BIS, ECN etc.). De invoering van de graduate school zal de structuur van de master overzichtelijker maken. Nu zijn de masterprogramma's ondergebracht bij verschillende faculteiten. Vanuit de bachelor Biomedische Wetenschap-pen kun je bij verschillende facultei-ten een masterprogramma gaan volgen. De opleiding van waaruit je dit programma doet zorgt voor kleine verschillen in de studie en bepaalt de titel op je diploma. De meeste BMW-ers zullen afstuderen als Master of Biomedical Sciences, maar er is een overstap mogelijk. Kijk voor meer informatie over de master op het onderwijs deel van de Mebiose website. De graduate school is goed voor de (internationale) profilering van onderzoeksmasterprogramma's (studeren met de bedoeling door te studeren en/of t.z.t. te promoveren). De invoering van de graduate school zal de structuur van de master overzichtelijker maken. De masterprogramma's worden verdeeld over
M.B.V. Mebiose
7
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 8
I n fo rmatief
divisions die onder een graduate school komen te vallen. De divisions zijn vergelijkbaar met de faculteiten nu. In de toekomst zal ook het AIOtraject begeleid worden door deze graduate school. De Utrecht Graduate School bestaat uit verschillende divisions (zie organogram). Elk onderzoeksmasterprogramma wordt in één division opgenomen. De masterprogramma’s die bij Biomedical Sciences horen, vallen onder de division Life Sciences. De divisions zullen samenwerken met gerenommeerde onderzoeksinstituten. Decanen blijven eindverantwoordelijk voor het onderwijs maar er zal gebruik gemaakt worden van de reputatie van de
8
onderzoekinstituten en bekende onderzoekers waarmee de division samenwerkt. De master zal meer worden verweven met het AIO-schap. De opzet van de graduate school is dat de praktische kennis die opgedaan wordt tijdens de masterfase gebruikt wordt voor een AIO-traject. Bij de start van het AIOschap zal er al een opzet van een onderzoeksplan klaarliggen. Een strakke planning en goede begeleiding moeten daarna bijdragen aan een snelle promotie. De meeste AIO's werken langer aan hun onderzoek dan de vier jaar die ervoor staan, soms zelfs onbetaald. Brengt de graduate de nodige efficiëntie of is het puur een interessant model om kosten te besparen? Maike
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 9
Trombose en Haemostase Laboratorium
stageplaatsen voor studenten biomedische wetenschappen Plaatjes-vaatwand interactie: een perfusie model voor trombose Het anti-fosfolipid syndroom: waarom krijgen patiënten met SLE trombose? Signaaltransductie in plaatjes: waarom maakt LDL plaatjes gevoeliger? Vorming van plaatjes uit megakaryocyten: gecontroleerde apoptose. LDL-receptoren: hoe verdwijnen stollingseiwitten? Von Willebrand Factor: de lijm tegen bloedingen. Plaatjes verklontering: meer wegen leiden tot trombose. Cholesterol: noodzakelijk kwaad voor plaatjesaktivatie.
Meer info? Bezoek: http://www.thrombosis.umcutrecht.nl Mail:
[email protected] M.B.V. Mebiose
9
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 10
H et g o ed e d o el
FEDOR
IN
PNG
Vreselijk alternatieve "geneeswijze" Geneeswijs technisch kan het niet alternatiever dan hier in beautiful Papua New Guinea. Bij de weg, Hallo lieve lezertjes. Reizende oom Fedor zal eens verhalen over alternative geneeskunsten in PNG, een middeltje tegen kaalhoofdigheid bijvoorbeeld (Heren, zwaar bedankt). Ik ondernam laatst een boswandeling wordt en daardoor genezen wordt (niet die met veel alcohol) in tropisch verklaard. bosgebied. Onderweg werd ik door de Er was een plantje waarvan je de steel mij begeleidende moest open breken en Papua's geschoold dan de inhoud van de omtrend de enorme steel op een vers hoeveelheid geneesstukje boomschors krachtige planten, moest schrapen. Dit bomen en dieren geheel verbrand je in aldaar aanwezig. Zo een vuurtje welke leerde ik dat malaria dient te branden bestreden kan worden gedurende de periode door de zaadjes van dat de maan opkomt een papaya te koken achter de bergen tot en dan het drankje te hij in het kwadrant consumeren ter gestaat van de riem van nezing. Ook is er een Orion. Vervolgens Fedor plant waarvan het laat je een maagd het blad het effect heeft van een brandne- vuurtje blussen met haar ochtend tel maar dan uitermate veel pijnlijker. urine en dit papje laat je een week Wanneer mensen pijn hebben in de drogen in het ondergaande zonlicht. ledematen dan wrijft men dit blad Op de dertiende dag van de vierde over de ledemaat in kwestie. Ik heb maand wanneer het tij keert stamp je dit geprobeerd en mijn theorie is dat een kokosnoot fijn tezamen met twee de het geneesmiddel zo pijnlijker is paracetamol en dit voeg je bij het dat de eigenlijke kwaal vergeten gedroogde poeder van het 10
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 11
He t g o e d e d o e l
papje dat heeft liggen drogen. Dit Lae brengen (10 uur rijden van Hagen mengsel drink je met een glas water waar ik zit) om protheses voor hun te en dit schijnt erg goed regelen. Ook hebben te zijn tegen hoofdwe een kind hier van pijn. 2 jaar die plastic surEen andere altergery nodig heeft. Zijn natieve manier om moeder heeft geproziekte te bestrijden is beerd dit kindje te een persoon met aids aborteren. Dit was levend te begraven tot mislukt en Junior is hij dood is (Een erg geadopteerd door een effectieve maar mintante en oom. Helaas der humane manier heeft Junior een Junior van ziekte bestrijbeschadiging overgeding) Dit om toch nog even een houden aan de neusbrug en dit heeft vrolijke noot aan het stukje toe te voe- mogelijk invloed op zijn visueel vergen. mogen.De oogarts in Ik ben hier dus enorm Goroka heeft geadhet "westerse medische viseerd om via plastiche denkwijze"-promotie chirurgy de neus te laten meisje aan het spelen. corrigeren. Hier-voor Weg met de alternatieve moeten we het kind naar geneeswijze! Daar krijg Port Moresby sturen. We je alleen maar een handizijn nu bezig om een cap van of je gaat dood... second opinion te regebehalve als het werkt. len om zeker te weten Rest mij nog om namens dat de ingreep zinvol de kids hier een enorme Arne en Rolf lieten beide kan zijn en de moeite dankbaarheid uit te hun hoofd kaalscheren waard is. Mocht dit het spreken richting Me- voor in totaal ruim 500 geval zijn dan kunnen euro. Alles wordt gebiose en kale studenten we het geld van Mebiose voor het ophalen van doneerd aan de kinderen hiervoor gebruiken. veel geld. Voor ons is het in Papua Nieuw Guinea. een geweldige timing om zoveel geld Wordt vervolgd, Fedor binnen te krijgen. We willen namelijk enkele kinderen naar www.fedorpng.tk M.B.V. Mebiose
11
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 12
I n fo rmatief
EEN
SIMPEL
ABC-TJE?
Prof. A.A. Hijmans van den Bergh Gebouw in aanbouw Al enkele jaren waren er geruchten over plannen om een nieuw onderwijsgebouw te laten verrijzen op het grasveld voor het Stratenum. Jarenlang bleven deze plannen slechts een boze droom, waar Mebioten zo min mogelijk aan probeerden te denken als ze lagen te bakken in de zon op datzelfde grasveld. De harde realiteit van dit moment is echter voor niemand te ontkennen. Waar eens een groen grasveld was, worden nu langzamerhand, aan de hand van beton en staalconstructies, de contouren van het nieuwe gebouw zichtbaar en doen nu het grasveldje en weiland aan de andere kant van de weg dienst als natuurlijke zonnestudio. Maar blijven hangen in die goede oude tijd heeft weinig zin, dus we richten ons op dat gebouw aan de overkant, want wat wordt het nu eigenlijk precies? Het gebouw zal drie studies gaan huisvesten namelijk Biomedische Wetenschappen, Geneeskunde en het Opleidings Centrum. Verder is het nieuwe gebouw een zogenaamd droog gebouw. Dit betekent dat er geen practicumzalen komen voor 'natte' proeven, deze zouden gewoon in P06 gegeven blijven worden. Het Stratenum, inclusief P06, is echter ook aan het Genomics Centrum beloofd, waardoor er een probleem is ontstaan. Mocht het onderwijs in deze strijd het onderspit delven, dan zullen BMW studenten voortaan hun natte practica in het Kruyt moeten gaan volgen. 12
In het nieuwe gebouw zullen op de derde en vierde verdieping de onderwijsinstituten van de verschillende opleidingen gehuisvest worden, met daarbij ook wat onderwijsruimtes. Op de tweede verdieping komt onder andere het nieuwe studielandschap, op de begane grond het restaurant en de studieadviseurs. Tenslotte komt bij de hoofdingang het nieuwe boekverkooppunt. Dit is op het moment voor Mebiose het grootste aandachtspunt. In de werkgroep Reductiebureau die is opgezet wordt er gekeken naar een uitbreiding van de samenwerking met Sams, waarbij Mebiose meer inspraak krijgt. Al met al zal het nieuwe gebouw de gemoederen nog wel even bezig houden en is het toch niet zo'n simpel ABC-tje als het op het eerste gezicht lijkt! René Haverslag
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 13
M.B.V. Mebiose
13
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 14
Weten s ch ap ?
ALTERNATIEVE GENEESWIJZEN Alternatieve geneeskunde is een verzamelnaam voor tientallen verschillende onderzoeks- en behandelmethoden. Het uitgangspunt van alternatieve geneeswijzen is over het algemeen: niet de ziekte, maar de zieke moet behandeld worden. Deze benadering is holistisch, de patiënt wordt als een geheel gezien, in de reguliere geneeskunde wordt de mens meer gezien als een verzameling onderdelen (volgens de alternatieve genezers). Ondanks het vaak niet bewezen effect wenden veel mens zich tot de alternatieve geneeskunde. Alternatieve genezers besteden veel tijd aan hun patiënten, iets wat 'reguliere' artsen vaak niet kunnen doen. Patiënten krijgen veel aandacht en er wordt veel met aanraking gewerkt, dit zullen veel mens als positief ervaren. Er zijn vele, uiteenlopende vormen van alternatieve geneeswijzen. De bekende zijn acupunctuur, homeopathie en fytotherapie. Maar je hebt bijvoorbeeld ook klanktherapie, dit wordt uitgevoerd door een audiohealer (nee, dit is geen DJ). De muziek richt zich op de zeven energiecentra in het lichaam, blokkades van energiestromen worden hierdoor opgeheven. Bij magnetisme wordt met behulp van magneten weer harmonie gebracht in de aura. En dan heb je nog de Bach bloesemremedie, deze geneeswijze is in het leven geroepen door Edward Bach. Dr. Bach vond dat ziekte slechts een geesteshouding is die een vaste vorm heeft aangenomen, gezondheid is afhankelijk van de harmonieuze verbondenheid met de ziel. En deze harmonieuze verbondenheid kan bereikt worden met preparaten van bloemen, planten en bomen. Bach onderscheidde 38 basale, primaire gemoedstem14
mingen als indicatie voor innerlijk conflict, hier baseerde hij 38 remedies en twee Rescue remedies op, dit laatste is een soort eerste hulp-kit. De meeste alternatieve geneeswijzen hebben wel iets te maken met innerlijk evenwicht en energiestromen, zo ook het meer geaccepteerde acupunctuur. Yin en Yang In de oosterse geneeswijzen draait het om evenwicht, Yin en Yang. Zo gauw dit evenwicht verstoord wordt, ontstaat ziekte. Ook acupunctuur is op dit evenwicht gebaseerd. Al 5000 jaar geleden zagen mensen de relatie tussen het in- en uitwendige van het lichaam. In Nederland komt de eerste kennismaking met acupunctuur in de zeventiende eeuw, maar pas sinds de jaren ’70 wordt het steeds meer toegepast. Het wordt voornamelijk gebruikt tegen pijn en als hulp
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 15
We t e n s c h a p ?
bij het stoppen met roken. Er bestaan verschillende vormen van acupunctuur. Ten eerste is er de traditionele vorm. Deze is gebaseerd op de klassieke chinese filosofie en gaat uit van de vijf elementenleer. De elementen zijn: vuur, aarde, metaal, water en hout. Bij elk element hoort een orgaan. Zo hoort vuur bij het hart en de dunne darm. De energie in het lichaam stroomt in de volgorde waarin de elementen zijn genoemd. Vuur wordt bijvoorbeeld gevoed door de energie van hout (gekoppeld aan de lever). Dit betekent dat hartklachten behandeld kunnen worden door middel van het leverpunt i.p.v. het hartpunt. In de moderne acupuntuur wordt ook wel van deze grondslag uitgegaan, maar worden ook modernere technieken gebruikt en er wordt uitgegaan van een neuroanatomische benadering. Zo kunnen in pijnbestrijding naalden electrisch worden gestimuleerd, waardoor de hersenen endorfine aanmaken (=pijnstillend). Als derde is er de electro acupunctuur volgens Voll (EAV). Bij EAV worden de acupunctuurpunten, die elk met een bepaald orgaan of orgaanfunctie in verbinding staan, gemeten om de stoorhaard op te sporen. Een klacht hoeft namelijk niet veroorzaakt te worden door een plaatselijk mankement maar kan ook
vanuit een verstoring elders in het lichaam komen. Door middel van EAV kan de oorzaak effectief worden aangepakt. De laatste en populairste vorm is de oor-acupunctuur. Deze vorm is modern en zeer populair om zijn snelle en goede resultaten. Binnen de ooracupunctuur bestaan weer verschillende richtingen, waarvan de belangrijkste vorm de auriculomedecinea is. In deze geneeswijze worden naast het oor ook het fysieke lichaam, de acupunctuurpunten, de energiebanen en energiecentra (chakra's) onderzocht. Het blijkt dat deze manier van acupunctuur zowel een duidelijke link heeft met de traditionele chinese acupunctuur als met de westerse neurologie. Hoe koppel je nou in hemelsnaam het prikken van naaldjes aan het zenuwstelsel? Laten we beginnen met de chakra's, de energiecentra van het lichaam. Rondom het lichaam is er een electromagnetisch veld, opgebouwd uit 14 lagen (de chakra's). Elke laag heeft een eigen functie. De eerste (van binnen naar buiten ) heeft met emotie te maken , de tweede met gevoel, de derde met denken, de vierde met intuïtie, enzovoorts. Vanuit de chakra's worden chemische processen in het lichaam aangestuurd door middel van neuropeptiden. Elke chakra is gekoppeld aan een eigen
M.B.V. Mebiose
15
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 16
Weten s ch ap ?
neuropeptide. Bij ziekte is er iets mis een paar naaldjes in je oor wel perfect met deze aansturing. De oorzaak hier- tegen een kater..? van is vaak een stoornis in één van de buitenste chakra's. Zo'n stoornis De vier-humeurenleer dringt dan door alle 14 lagen, met als Eigenlijk zijn alle niet-reguliere laatste de emotie, heen en leidt uitein- geneeswijzen alternatieve geneeswijdelijk tot ziekte. Bij ziekte zijn dus zen. Vroeger toen de reguliere vele emotionele, gevoelsmatige span- geneeskunst hier eigenlijk weinig voorstelde bestonningsvelden ten den er hier ook grondslag. Acuveel alternatieve punctuur verwijWest-Europese gedert deze spanneeswijzen. ningsvelden en Eén daarvan is de leidt tot herstel. vier-humeurenleer. Zoals gezegd is Het idee erachter elke chakra gekopkomt van Hippopeld aan een neukrates, die ziekte ropeptide. De eerzag als een onbaste is gelinkt aan lans van vier sapvasopressine, dat pen in het naast de watermenselijk lichaam. huishouding ook een rol speelt in Schema van de vier-humeurenleer. De vier sappen stressregulatie en Sanguine (bloed), Phlegmatic (slijm), waren bloed, slijm, gele gal en zwarte helpt bij het Melancholy (zwarte gal) en gal. Deze corresopslaan van Choleric (gele gal) pondeerden met nieuwe herinneringen. Bij overmatig alcoholgebruik lucht, water, vuur en aarde. Deze sapwordt vasopressine productie onder- pen en elementen waren droog of nat drukt en worden emoties geblokkeerd en warm of koud. en dus de laatste chakra verstoord. Als de sappen niet in evenwicht Een goede dosis alcohol kan dus net waren moest je het teveel weghalen. de laatste druppel zijn die leidt tot Een voorbeeld hiervan zijn aderlaziekte. Als je zo elke chakra met een tingen waarbij bloed (warm en nat) neuropeptide koppelt, lijkt er inder- wordt weggehaald. Dit gebeurde als daad een soort logica te zijn in de the- iemand te warm was, koorts had dus. orie van de chakra's en acupunctuur Een andere oplossing was het tegenen is er zelfs een link met onze regu- overgestelde sap toe te voegen. liere geneeskunde. Misschien helpen Daarvoor had de plaatselijke 16
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 17
We t e n s c h a p
natuurgenezer dan wel iets. Interessant is dat deze leer ook in onze taal terug is te vinden. De sappen zouden ook de gesteldheid beïnvloeden. Het woord humeur voor sap is hieruit afgeleidt. Een teveel van een bepaald sap wordt geassocieerd met een bepaalde karakter. Teveel slijm zou voor een kalm en onverstoorbaar karakter zorgen, naar het Griekse
woord flegma voor slijm noemen we dat flegmatisch. Vurige warme mensen worden sanguinisch (sanguis=bloed) genoemd, norse, opvliegende mensen cholerisch (cholè =gal) en eenzelvige, sombere mensen melancholisch (melan=zwart en cholè =gal). Jorg, Marieke en Yvonne Ve r s l a g
SPELLETJESWAB Na een zinderende week vol gruwel en horror, losbandigheid, dans en lustgevoelens, hadden de duistere krachten ons teruggedreven in een donker hol. De helden bevochten elkaar op een speelveld onder toeziend oog van de spelmeester, Ron Huizing van spellenspeciaalzaak The Joker, om uiteindelijk met een passende prijs naar huis te gaan. Alvorens de aanvang van het toernooi kregen alle deelnemers de tijd om gewend te geraken met alle vormen van het toernooi. Na enkele oefenronden met de verschillende spelen, zoals Vampieren, Lord of the Rings en Puerto Rico werd het tijd voor een hevige strijd. Alle deelnemers maakten zich op en begaven zich naar het strijdveld, zij namen hun plaatsen in en begonnen serieus aan de wedstrijd. De klok tikte gestaag, alles was stil, spanning alom, elk moment kon het gebeurd zijn. De toeschouwers keken ademloos toe, genietend van hun bestelde poffertjes met poedersuiker en boter, hoe de deelnemers tot aan het laatst toe elkaar bevochten. Links en
rechts werden de vampieren afgeslacht en moest de duisternis een stapje terug doen. Uiteindelijk kwamen er twee glorieuze winnaars uit de bus. Concluderend mag gesteld worden dat zowel het publiek alsmede de deelnemers genoten hebben van alle oefenronden en de wedstrijd zelf, waarbij iedereen leuke spelen heeft mogen uitproberen. Ook de leiding van Ron werd positief en dankbaar ontvangen. Een aantal van deze spelen zijn nu te vinden op de Mebiosekamer. Vanaf deze plek wil de diescommissie dan ook Ron Huizing en de Joker bedanken voor hun bijdrage. Tevens hopen we dat we in de toekomst wellicht wederom zo een spelletjesmiddag kunnen organiseren.
M.B.V. Mebiose
De 18e Diescommissie 17
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 18
C o lu mn
SEX &
THE STUDY
Part VIII: ‘...ik hou van disco’ Het zal jullie misschien verbazen, maar naast de liefde bedrijven en een beetje de student uithangen, heb ik ook nog andere bezigheden. Een daarvan is stappen en dit beperkt zich niet tot de studentenfeestjes. Voor de mensen die het nog niet wisten, ik ben getog'n in Vries, klein dorpske in Drenthe. En in dat dorpkse staat tussen de koeien en de paarden de 'History' (formerly known as 'Vriezerbrug'), een heuse disco. Omdat op de zaterdag de gemiddelde leeftijd zo laag ligt dat er brommers gekiekt wordt door kleuters die nog niet eens brommer mogen rieden, is er eens in de paar maanden op zondag een 20+ avond! Uitgedost in een volgens moeders te hip jurkje voor bekrompen dorpelingen, gewapend met legitimatie bewijs (je weet maar nooit), begaf ik mij, gezeten op het stalen ros, naar de plek des onheil, gevolgd door de rest van het dorp. De inrichting was duidelijk aan gepast aan het volk, de R&B-zaal leende zich voor de sixties, het ski-hut gebeuren van het feestcafé was vervangen door eigthies en de dance-zaal was gewoon dicht. Terwijl het volk zich juist had aangepast aan de toko; vrouwen op leeftijd in linnen broeken, gehaakte truien én plastic oorbellen, lurkend aan een Bacardi Breezer. Vrouwen op leeftijd hebben altijd zo de neiging om Rozengeur & Wodka lime-groepjes te vormen; 'Kijk ons onafhankelijke, vrijgevochten vrouwen eens……… dronken 18
zijn'. Heel vermakelijk, bijna net zo leuk als die brommers-kiekendekleuters. Het gedrag van mannen is volgens mij niet leeftijd afhankelijk; op zaterdag én zondag staan ze in groepjes autistisch biertjes weg te tanken en onder vaag gehuh-huh worden toespelingen naar voorbijgaande freules gedaan. En naast deze wij-zitten-in-onze-tweede-jeugd mensen, heb je natuurlijk ook nog de bushokjes ontgroeide hangjongeren, die inmiddels liever VW golfjes kieken dan brommers. Was ik daar toch bijna de nuchtere, wijze volwassene in dit gezelschap. En die boeren maar zeggen: 'Student'n, da' benn'n toch van die kansloze zuuplapp'n?'
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
Marieke
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 19
laboratorium voor
etabole en
ndocrine iekten
Het onderzoek van de afdeling Metabole en Endocriene Ziekten richt zich op stofwisselingsziekten van onder andere lever, pancreas en schildklier. We proberen door middel van een celbiologische benadering processen in lever (bijv. kopermetabolisme / uitscheiding van galzouten / veranderingen door aminozuur afbraak stoornissen / het ontstaan van insulineresistentie) beter te begrijpen. We onderzoeken eiwit - eiwit interacties, intracellulaire localisatie van eiwitten, en regulatie van genexpressie. Voor een aantal leverziekten ontwikkelen we nieuwe vormen van therapie, waarbij onze interesse vooral uitgaat naar het gebruik van leverstamcellen om ziekten te genezen. Voor ons onderzoek betreffende ouderdomsdiabetes en erfelijke endocriene tumoren hebben we transgene muismodellen ontwikkeld. Deze worden gebruikt om pathogene mechanismen te bestuderen, alsmede voor ontwikkeling van nieuwe therapie, deels in samenwerking met biotechnologische en pharmaceutische bedrijven. We maken gebruik van moderne technieken op het gebied van de moleculaire biologie, celbiologie en biochemie. Voor verdere informatie kun je contact opnemen met: Dr. I.E.T. van den Berg Afdeling metabole ziekten tel: 030 - 250 4288/5318 e-mail:
[email protected] M.B.V. Mebiose
19
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 20
I n fo rmatief
DE KUNST VAN HET VREEMDGAAN Bewegingswetenschappen in Amsterdam als minor Art. 2.3 - porfileringsruimte, minor: "Voor keuze komen de onderdelen, opgenomen in de Universitaire Onderwijscatalogus, en - onder goedkeuring van de examencommissie - onderdelen verzorgd door een andere Nederlandse of buitenlandse universiteit.........." Ik ben altijd al geboeid geweest door de werking en de uitwerking van het menselijke bewegingsapparaat. De blokken Weefsels en Orgaansystemen hebben deze interesse alleen maar versterkt. Toen ik dan ook aan het einde van het tweede jaar bij prof. Vos (coördinator van het blok orgaansystemen) aanklopte om te smeken voor educatieve literatuur over dit gebied, wees hij me op de opleiding bewegingswetenschappen op de VU. "Dan ga je dat toch studeren?!" Ik stond echter op dat moment niet te springen om direct met een andere opleiding te beginnen. Maar naarmate het jaar vorderde begonnen de twijfels te knagen. Toch besloot ik verder te gaan met BMW. Niet veel later zat ik in de bus met een studente psychologie, die maar niet ophield met haar verhalen over de vakken die zij volgde op de faculteit letteren. Zij bleek later in haar studie een groeiend verlangen naar Keltische talen en cultuur te hebben totdat deze niet meer waren te onderdrukken en ze besloot hier een zogenaamde "minor" 20
van te maken. Ik was verrast. Kan dat zomaar, vreemdgaan? Een verhelderend gesprek met de studieadviseur opende uiteindelijk de deur naar eeuwige gelukzaligheid. Het kon. Ik belde het studiesecretariaat van de faculteit bewegingswetenschappen (FBW), vroeg om een studiegids en las deze zorgvuldig door. Mijn hongergevoel werd sterker en ik bestelde een portie roosters. Na bestudering van de roosters bleek dat er een groot minpunt was. De opleidingen in Amsterdam hebben niet dezelfde structuur. BMW werkt als bekend met 4 majorblokken en 1 profileringsblok van 8 weken. Echter, het vakkenstelsel op de FBW was als een groot bord spaghetti; vakken variërend van 2 tot 8 weken die ook nog eens door, over en op elkaar lopen. Soms wel 4 vakken tegelijk. Dit heeft tot gevolg dat een vak op de FBW van 4 weken minder dan 6 ects geeft en dus niet gelijk staat aan een keuzecurcus. Dit betekent dat je dus langer bezig bent om de resterende profileringsruimte op te vullen.
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 21
Informatief
Maar met een beetje puzzelen had ik in een mum van tijd een planning voor het hele jaar klaarliggen. Het werden de vakken Inspanningsfysiologie, Anatomie van het bewegingsapparaat, Trainingsfysiologie en Biomechanica, samen goed voor 21 ects. En dit uitgesmeerd over een half jaar. Hierdoor vielen echter wel de meeste vakken die ik op de FBW zou gaan volgen samen met de verplichte majorblokken van BMW. Voordat ik me kon inschrijven en punten kon gaan binnenhalen had ik eerst de officiële toestemming nodig van de examenraad van de faculteit van
krijgt je inschrijvingsbewijs en studentnummer, computeraccount en een e-mailadres en kunt gelijk aan de bak. Terugkerend probleem was de timing van de vakken. Ik volgde een biomedisch blok tegelijk met een vak in A'dam en dat was soms behoorlijk stressen. Ook daar zijn practica en bepaalde werkgroepen verplicht. In het ergste geval had ik 's ochtends een werkgroep in Amsterdam, 's middags een presentatie voor BMW, en 's avonds een snijpracticum in Amsterdam waarbij ik dan om 20:00 uur 's avonds als een wandelend lijk afdroop richting Utrecht.
“De inschrijvingsprocedure was niet veel ingewikkelder dan het bestellen van een pizza.” BMW. Deze controleren of de gewenste vakken het minimale niveau hebben en of er sprake is van veel overlap met bestaande vakken. Aangezien het merendeel van de vakken 1ejaars vakken betrof met een gedeeltelijke overlap met de biomedische vakken zou dit problemen kunnen gaan opleveren. Maar omdat ik al een paar "zware" profileringscurcussen had gevolgd deden ze niet moeilijk. De inschrijvingsprocedure was niet veel ingewikkelder dan het bestellen van een pizza. Om vakken te volgen op de VU moet je ingeschreven staan als bijvakstudent. Hier zijn geen extra kosten aan verbonden. Je
Al met al was het een productief jaartje waar ik het plezier in de wetenschap, mijn telefoonlijst en mijn kennis vergroot heb. Tevens heb ik er een leuk bijbaantje als fitnessinstructeur aan overgehouden. Ik kijk met veel plezier terug op de speelse practica waarbij we, gewapend met hartslagmeter, al touwtjespringend, squashend en traprennend de wandelgangen van de VU onveilig maakten. Maar de opmerking van enkele passanten die ons grijnzend gadesloegen tijdens deze inspanningen bevestigde waar het allemaal echt om te doen was: "Hier wordt wetenschap bedreven."
M.B.V. Mebiose
Joep Maas 21
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 22
C o lu mn
ALTERNATIEVE ANESTHESIE Waar ben ik? Ik knipper een paar keer gedesoriënteerd met mijn ogen terwijl een traan langs mijn wangen omlaag op mijn groene vestje valt. Een niet al te scherpe oogopslag van wat er zich al om mij heen bevindt. Hoe kon dit, en wat is die vreselijke pijn in mijn knie? Langzaam begint het tot mij door te dringen, de vlekken in mijn gezichtsveld word steeds minder vaag terwijl het besef steeds duidelijker wordt. Ik lig op de operatie tafel!? Ik stuiter weer met mijn hoofd tegen de vlakte van de tafel. Tja, het ging vroeger nou eenmaal niet altijd van een leien dakje, anesthesie met behulp van alcohol. Het is maar goed dat er in de loop der jaren flinke aandacht is besteed aan het in slaap wiegen van dergelijke patiënten. Desondanks ben ik zelf erg geïnteresseerd geraakt in de "alternatieve" en destijds de reguliere anesthesie.Laat ik eens het een en ander op een rijtje zetten voor jullie. - De al omstreden Honkbalknuppel: Altijd even effectief en zeer betrouwbaar, al vereist wel enig gevoel voor een lekkere swing van de desbetreffende anesthesist. Een ander groot nadeel dat ik proef ondervindelijk heb aangetoond bij een vrijwillige (mijn broertje) vrijwilliger, is de vorming van een in de volksmond genoemde fikse bult. De werking van deze methode spreekt voor zich en met maarliefst een verdoving van 1,5 uur, wil ik deze methode dan toch waarderen met een 6 en een half. - De hiervoor al eerder beschreven 22
alcohol toediening: Ik kon deze kans natuurlijk niet aan mij voorbij laten gaan en al na ongeveer 1 miliseconde, besloot ik ook dit zelf eens even grondig te testen. Het ging best aardig al geeft de kots een wat naar bij effect en is de kater ook al niet om over naar huis te schrijven. Het voordeel van deze toch wel aangename verdoving is de mogelijkheid tot het opbouwen van de dosis die ofwel gelijkmatig dan wel ongedoseerd genuttigd kan worden. Meegerekend dat de honkbalknuppel tegenover de alcohol voorziening, maar eenmalig aangeschaft hoeft te worden, doet het mij toch deugd deze methode te voorzien van een welverdiende 8 en een half. De rest zoek je zelf maar uit want ik ben het echt beu! Mijn kop doet pijn en mijn lever is aan het uitharden, bekijk het maar wat denk je zelf eigelijk wel niet he! HEE, HEEEEEEEE. Moet ik dan ook alles alleen doen!
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
Rogier
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 23
ONDERZOEKSPROJECTEN VAKGROEP KLINISCHE CHEMIE St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Klinische Chemie behelst het bestuderen van veranderingen in biochemische processen die bij ziekte in het lichaam optreden. De Klinische Chemie omvat zowel het toepassen van natuurwetenschap-pelijke analysemethoden bij diagnostiek, therapie en preventie van ziekten, als het meer fundamentele onderzoek naar de fysiologische en (bio)chemische aspecten van het menselijk leven. Het St. Antonius Ziekenhuis, deel uitmakend van de AntoniusMesosGroep, beschikt over topklinische en topreferente functies. In het Klinisch Chemisch Laboratorium van het St. Antonius Ziekenhuis vormen continue innovatie op organisatorisch en medisch inhoudelijk terrein de basis voor de topklinische zorg, toegepast wetenschappelijk onderzoek en voor opleidingen in de meest brede zin, een en ander ter ondersteuning van de patiëntenzorg. Toegepast wetenschappelijk onderzoek in de Klinische Chemie gebeurt doorgaans in nauwe samenwerking met andere disciplines en afdelingen van het ziekenhuis. De vakgroep Klinische Chemie biedt onderzoeksprojecten voor studenten Farmacie, (Bio)chemie en (Medische) Biologie binnen de volgende aandachtsgebieden: ¨ ¨ ¨
Ischemie-reperfusie schade (o.a. bij hart-, vaat- en longpatiënten) Stolling (o.a. activatie van bloedplaatjes bij cardiologische behandeling) 'Clinical Genomics' (DNA onderzoek m.b.v. sequencing en PCRtechnieken)
Enige analytische vaardigheid is een vereiste. Een financiële vergoeding vindt plaats vergelijkbaar met de stagevergoeding voor MLO en HLO studenten volgens de CAO. Voor nadere informatie kun je contact opnemen met: Mw drs E.C. Lases Klinisch Chemicus i.o. St. Antonius Ziekenhuis Afdeling Klinisch Chemisch Laboratorium Postbus 2500 3430 EM Nieuwegein 030-6092504 (bgg 030-6099111, sein 518)
[email protected]
M.B.V. Mebiose
23
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 24
FOTOGENIEK
24
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 25
FOTOGENIEK
M.B.V. Mebiose
25
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 26
C o lu mn
ALTERNATIEVE GENEESWIJZEN Ik wil dit verhaal graag beginnen met een korte semantische analyse van het thema van deze Tight Junction: Alternatieve Geneeswijzen. Twee woorden slechts, maar toch, hierover is al zoveel spraakverwarring mogelijk. Dat kan geen ordentelijk debat opleveren. Woord 1: alternatief. Dit woord betekent dat er de keuze bestaat tussen verschillende min of meer gelijkwaardige opties die tot een vergelijkbaar doel leiden. Woord 2: geneeswijzen. Dit betekent dat het doel waartoe de verschillende alternatieven zouden moeten leiden in dit geval genezen is. Interessant daarbij is dat het woord genezen zowel actief als passief gebruikt kan worden. "Beter worden" versus "beter maken" Bedoeld wordt de laatste. Door in plaats van "geneeswijzen" consequent het woord "behandelwijzen" te gebruiken zou al een heleboel spraakverwarring voorkomen kunnen worden. Dat laat namelijk in het midden of behandelen ook tot genezen leidt en dat is nu precies de vraag waar het debat over gaat. Tot zover deze zakelijke analyse van de semantiek. Alternatieve geneeswijzen zijn verschillende manieren om iemand beter te maken. Maar gaat het debat rond alternatieve geneeswijzen werkelijk over verschillende manieren om iemand beter te maken? Het heeft vaak meer van een godsdienstoorlog. Dat een gebroken been beter heelt wanneer het gezet wordt, en ook dat acupunctuur werkt 26
als pijnbestrijding is buiten discussie. Maar in heel veel gevallen is het verschrikkelijk moeilijk iets wonderbaarlijks als een genezing trefzeker aan welke behandeling dan ook toe te schrijven. Vaak is niet zozeer de evidentie als wel de wens om die relatie te leggen beslissend voor de positie die wordt gekozen. Dat geldt voor het geloof in de werkzaamheid van oneindig verdunde geneesmiddelen, maar net zo goed voor het vertrouwen in allerlei medische protocollen die vaak geen langer leven dan een paar jaar beschoren is, waarna de bakens weer 180 graden omgaan. Wat de verschillende kampen bindt is dat beide weten dat geloven in genezing en genezing iets met elkaar van doen hebben. De alto's hebben daarvoor geen argumenten nodig, de regulieren zijn overtuigd door b.v. het bewezen effect van placebo's. Beide zijn gelovig, maar daarmee nog niet
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 27
Co l u m n
van hetzelfde geloof. Het debat over alternatieve geneeswijzen is bijgevolg een normatief debat. Het is verre van zakelijk en dat vind je terug in de semantiek van slechts twee woorden. De aanhangers van de religie "Regulier" gebruiken het woord "alternatief" niet zoals bedoeld. Zij bedoelen ermee dat het niet werkt; dat hoogstens domoren denken dat het werkt. Andersdenkenden zullen het woord alternatief liever helemaal in de mond nemen. Een ketter noemt zichzelf geen ketter maar zal specifieker zijn: acupunctuur, homeopathie, healing, taoisme,…... Ook het woord "regulier" spreken ze niet graag uit, want daaruit spreekt een te groot respect voor de dominantie van die arrogante aanbidders van de natuurwetenschap. Religies zijn gebonden aan culturen. Ze verdelen, ze gaan immers niet over een enkel ja-nee maar over een kijk op de wereld en het verwerpen van
een andere. En hoewel terughoudendheid, tolerantie en onderling respect grondwaarden in vele religies zijn, is het praktiseren ervan geen prioriteit in de botsing met een andere religie. Dat is wat mij tegen staat, ook in dit debat. Het woord "alternatief " associeert met spiritualiteit, "regulier" met rationaliteit. Daar wil ik niet tussen kiezen. In zo'n debat verklaar ik mezelf belijdend heiden. Tot slot toch weer terug naar de semantiek. Het woord geneeswijzen is ook nog in een heel andere betekenis te verstaan. Genees-wijzen: personen die de wijsheid in pacht (menen te) hebben over genezen. Op het eerste gezicht ver gezocht, maar wat mij betreft de spijker op de kop. Het debat over alternatieve geneeswijzen gaat over het gelijk van verschillende goeroes. Fried Keesen Opleidingsdirecteur Bachelor BMW
M.B.V. Mebiose
27
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 28
Weten s ch ap
COFFEESHOP RECEPTJE? Al vele jaren wordt het cannabis gebruik scherp veroordeeld, zowel internationaal alsook bij de meer conservatieve groeperingen in ons eigen land. Echter steeds meer en meer komen er, als gevolg van het gedoogbeleid, andere feiten en verhalen over cannabis gebruik naar voren. Met name het gebruik op medicinaal gebied is de laatste jaren steeds prominenter naar voren gekomen Het betreft hier dan niet de ruwe functies vertonen een lage expressie cannabinoïden die in de gemiddelde voor de receptor en zullen dus nooit coffeeshop gevonden kunnen worden worden aangetast bij grote inname en veelal via een joint het lichaam van THC. Verscheidene studies bedelen de receptor een binnentreden. Tegenrol toe op het gebied woordig bestaan er van eten, slapen en ook zuiverdere vorpijnverlichting. De men van de werkbekendste positieve zame stof THC effecten zijn natuur(Tetrahydrocannabilijk ontspanning, vernol). THC is een psysterking van zintuicho-actieve stof. In gen als het zien, het menselijke lichhoren en proeven, aam bindt het aan de maar ook de stimucannabinoïde receplatie van de eetlust. tor waar het zorgt Dit zijn de aanknovoor de bekende pingspunten voor het effecten. CannabinoTetrahydrocannabinol ïden worden niet endogeen in het medicinale gebruik van THC. lichaam geproduceerd. Dit startte de De stimulatie van de eetlust en de zoektocht naar het endogene ligand onderdrukking van misselijkheid zijn voor de receptor, anandamide. In de welkome effecten bij ziektes als hersenen is de distributie van de kanker en AIDS, ook bij eetstoorreceptor is vrij hoog, wat de lage tox- nissen heeft dit natuurlijk effect. Ook iciciteit voor THC verklaart. is de relaxatie vaak gewenst wanHersenengebieden voor de vitale neer men leidt aan depressies 28
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 29
We t e n s c h a p
en/of overspannenheid. Anekdotische waarnemingen zijn er ook over de pijnbestrijdende/verlichtende effecten bij een verscheidenheid van ziektes zoals kanker en reuma(-tische artritis). Een wel bekende werking heeft THC bij glaucoma patiënten waarbij het de druk van de oogbol laat afnemen, welke verhoogd is bij deze patiënten. THC, of cannabis gebruik, lijkt echter ook negatieven effecten op lange ter-
mijn te hebben, zoals geheugenverlies, depressie en gebrek aan motivatie. Er heerst nog immer een grote tweestrijd over het medicinale gebruik van cannabis. De Nederlandse regering legaliseert op termijn de verstrekking van cannabis bij de apotheek volgens de richtlijnen van het Bureau Medicinale Cannabis en het ministerie van VWS. Meer info: http://www.minvws.nl JP
AFDELING ANATOMIE, Hoofdafdeling Pathobiologie, Faculteit Diergeneeskunde Stageplaatsen voor studenten biomedische wetenschappen binnen ons
SPIERONDERZOEK 1. Foetale groei en differentiatie van spieren bij het varken A. Invloed van zenuwingroei op de spiervezeldifferentiatie. B. Ontrafeling van de mechanismen van belang bij ruimtelijke groei en differentiatie van spiervezels 2. Groei en differentiatie van skeletspieren van het juveniele paard A. Dynamiek expressie Myosine Heavy Chain B. Invloed van zware training op de expressie van myosine genen. C. Ontrafeling signaaltransductie routes van belang bij vezeltype verandering. D. Analyse van vascularisatie en energiemetabolisme in paardenspieren Meer info? Zie www.vet.uu.nl > Faculteit > Hoofdafdelingen > Pathobiologie > Afdeling Veterinaire Anatomie of neem contact op met Dr. Ir. Karin Eizema, 030-2534334,
[email protected]
M.B.V. Mebiose
29
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 30
I n g ezo n d en
PHEPH-DAG 2004 Van Lab via medicament tot patiënt De PHEPH-dag 2004 was traditioneel vol, interessant en afwisselend. Na ontvangst met koffie en thee en het opspelden van de naambordjes begon de dag in een volle gele collegezaal. Hier werd het traject van medicijnontwikkeling door vijf alumni uit het veld inzichtelijker gemaakt. Een interessant onderwerp, mede gezien het feit dat veel afgestudeerden in dit traject een baan vinden. We hoorden over de problemen (en uiteindelijke euforie) bij het zoeken (en het vinden) van een geschikt compound. Verder over de lange tijd die testen in beslag nemen; eerst in dier, vervolgens in de gezonde mens en dan pas in de zieke mens. Maar daarnaast ook de weg die een medicijn moet afleggen om vergoed te worden. Zo blijkt de als objectieve maatstaaf bedoelde Qaly (een combinatie van de kwaliteit van het leven en de extra levensduur) niet altijd objectief gebruikt te worden. Dop Bär (opleidingsdirecteur BMW) gaf een update over het nieuwe BaMa-stelsel. Een pittig onderwerp voor de mensen die nog uit het (pre-) GBO tijdperk zijn. Hierna werd in kleine groepjes gediscussieerd over de vraag of de medisch bioloog goed is opgeleid om inzetbaar te zijn in het hele traject. In de plenaire discussie, onder leiding van Vincent Oldenborg, kwamen we tot de conclusie dat de studie op dit hele 30
traject aansluiting geeft. Interessant was dat er ook voor bachelors mogelijkheden lijken te zijn voor interessante banen. Vincent, inmiddels fractievoorzitter van Leefbaar Utrecht, zong met de zaal aan het eind van de dag zijn bekende glycolyselied. Dus zelfs nostalgie vierde hoogtij! Na zo'n nuttig programma, moet er natuurlijk geborreld en nagekletst worden. Eerst in het Stratenum en later met buffet en al in een restaurant in het centrum van Utrecht. Heerlijk eten en geanimeerde gesprekken in een mooi restaurant. De dag was pas afgelopen toen een nieuwe dag alweer begonnen was en de nodige kroegen hun deuren alweer gesloten hadden... Een dag die mede mogelijk was dankzij de financiële bijdrage van het Onderwijsinstituut BMW! Namens het Pheph-bestuur, Jurgen Haanstra
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 31
STAGEPLAATSEN PATHOLOGIE
Het onderzoek van de disciplinegroep PATHOLOGIE is geconcentreerd rond centrale thema's resorterend onder de hoofdlijnen: IMMUNOLOGIE & INFECTIE
ONCOLOGIE
Harttransplantatie: Oorzaken en mechanismen van rejectie
p53 tumorsuppressorgen
HLA onderzoek: Genorganisatie / Diversiteit / Functionaliteit van polymorfismen
Nephropathieën: Herstel reacties in de nier/Rol van Connective Tissue Growth Factor
HLA associatie met tumoren
HLA expressie op tumorcellen
TECHNIEKEN DNA /RNA isolatie, PCR, Gelelectroforese, Sequencen, Gene-scanning, Blotting, Immuunhistochemie, In Situ Hybridisatie, Confocale Laserscan Microscopie, Lasermicrodissectie, Beeldanalyse, Weefselkweek…etc….etc.. Voor Informatie / Aanmelding Dr. H.F.J. Dullens, Pathologie, UMC-U, tel: 0302506569, e-mail:
[email protected] Aanmelding minstens 3 maanden voor aanvang van de stage! M.B.V. Mebiose
31
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 32
Weten s ch ap
SOFTWARE,
HARDWARE
EN VLAGGETJES... Sinds Watson en Crick wordt de menselijke DNA code bestempeld als het boek des te levens. Een aantal vooraanstaande onderzoekers stellen echter dat dit misschien een voorbarige conclusie is geweest. Alle lichaamscellen bevatten dezelfde 35000 genen. Toch is er een wezenlijk verschil tussen bijvoorbeeld samentrekkende hartcellen en oogcellen die licht omzetten in een elektrisch signaal. Dit valt moeilijk te verklaren met DNA alleen. Het is immers een code, maar zoals een CD het niet doet in je tapespeler, zo ook is DNA niet vanzelf te lezen. Software vereist de juiste hardware om de code te kunnen lezen die in de software ligt opgeslagen. Zogenaamde epigenetische wetenschappers vermoedden nu dat een specifieke set eiwitten deze hardware vormt voor het menselijk DNA. Histonen vormen die set. Deze eiwitten zorgen o.a. voor de verkleining van het volume van de complete DNA strengen. Ze kunnen verhoudingsgewijs een draadje van 20 kilometer opproppen tot het volume van een tennisbal. Volgens sommigen bevatten deze histonen ook een erfelijke code, deze code fungeert als de CD-speler voor je CD, om de code die ligt opgeslagen 32
leesbaar te maken. Deze histonencode gebruikt tenminste vier chemische groepen, te weten; methylgroepen, acetylgroepen, fosforgroepen en ubiquitine. Deze chemische 'vlaggetjes' worden door een cel aan de aminozuren van de histonen gehangen, welke op die manier een code leveren die in duizenden standen kan staan. De betekenis van deze tot nu toe verborgen code is tot nu nog niet geheel duidelijk, wel zijn er afdoende aanwijzingen dat de combinatie van de vlaggetjes een grote invloed heeft op het reilen en zeilen van een specifieke cel. De histonencode vormt geen eiwit productiefaciliteit maar slechts een regulator van welke eiwitten actief zijn/worden in een cel, of dat ze stand-by staan. De code kan ervoor zorgen dat bepaalde genen die slechts op aanvraag nodig zijn strak om de histonen wordt gewikkeld en slecht toegankelijk zijn. Of dat bepaalde endogeen benodigde genen los in een lusje van de histonen hangen zodat
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 33
We t e n s c h a p
ze makkelijk te transcriberen zijn. De opstapeling van histonen wordt gereguleerd door eiwitcomplexen die de histonenstaartjes herkennen De histonencode kan gereguleerd worden door enzymen die op specifieke momenten kunnen vrijkomen. Een voorbeeld is de infectie van een cel door en virus. Een cel stuurt in dat geval snel enzymen naar de histonen vlakbij het gen dat codeert voor het anti-virale eiwit ß-interferon. De histonencode wordt veranderd, de eiwitcomplexen herrangschikken de histonen en ß-interferon wordt afgeschreven. Hoe de enzymen hun opdracht krijgen is tot nu toe nog niet bekend. De histonencode is dus het 'instruc-
tieboek' wat werd gezocht door de epigenetici. Celdeling na celdeling blijft dit 'boek' intact en kan signalen uit het milieu vastleggen zonder de oorspronkelijke DNA-code te hoeven veranderen. Een belangrijke consequentie is dat foutjes in de histonencode net zo of meer desastreus kunnen zijn als foutjes in het DNA. Dit onderzoek is uiterst relevant voor het huidige kankeronderzoek en verklaart misschien ook het ontstaan van allerlei ziekten zonder verandering van het DNA. Duidelijk is wel dat er nog veel onderzoek moet gebeuren voor er daadwerkelijk concrete stappen worden genomen op dit theoretisch pad.
M.B.V. Mebiose
JP
33
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 34
Weten s ch ap
FANTOOMPIJNEN Fantoompijn is een verschijnsel dat bijna altijd voorkomt wanneer iemand een lichaamsdeel verliest. Het kan voelen alsof het lichaamsdeel de verkeerde houding heeft, maar het kan ook voelen als kramp in dat lichaamsdeel. Het kan zelfs zo zijn dat het verloren lichaamsdeel pijn doet. Meestal vermindert de pijn in de loop van een jaar, maar bij één op de tien blijft de fantoompijn langer en soms zelfs voor altijd. Het soort fantoompijn dat iemand voelt is meestal gelijk aan wat de persoon vroeger in het verloren lichaamsdeel voelde. Fantoompijn onstaat meestal bij het verlies van een arm of een been, maar het kan ook bij elk ander verloren lichaamsdeel ontstaan. Zoals bijvoorbeeld bij borst, oog- of tongamputatie. Echter, het is niet zo dat alleen mensen die een lichaamsdeel verloren hebben, fantoompijn kunnen voelen. Mensen die zonder een lichaamsdeel geboren zijn, kunnen ook last hebben van fantoompijn. Vaak blijkt dat bepaalde dingen, zoals veranderingen in het weer of emotionele stress en moeheid, fantoompijn kunnen verergeren. Hoe fantoompijn ontstaat is nog niet echt bekend. Wel weet men nu dat fantoompijn net zo goed een fysieke als een psychologische aandoening is. Het gevoel wordt verwerkt in de primaire sensorische cortex, waar elk lichaamsdeel een eigen stukje cortex heeft die de gevoeligheid van dat 34
lichaamsdeel representeert. De simpelste verklaring voor fantoompijn is dat wanneer iemand een lichaamsdeel verliest het bijbehorende stukje sensorische cortex niet meer aangestuurd wordt, maar wel nog geprikkeld kan worden door de omliggende stukjes cortex en de hersenen dit interpreteren als pijn die onstaat in het verloren lichaamsdeel. Uit onderzoek blijkt dat fantoompijn ook optreedt wanneer een ander lichaamsdeel geprikkeld wordt, waarvan het stukje sensorische cortex vlakbij het stukje cortex ligt van het verloren lichaamsdeel. Er zijn ook meer uiteenlopende theorieën over zenuwen die door bijvoorbeeld operatie beschadigd zijn. Terwijl het eigenlijke zenuwuiteinde in het verwijderde lichaamsdeel zat, blijft na de operatie een zeer gevoelige afgesneden zenuw over. Andere theorieën gaan over het herrangschikken van zenuwbanen die betrekking hebben op het stukje sen-
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 35
We t e n s c h a p
sorische cortex van het verloren lichaamsdeel. Uit onderzoek blijkt dat in de hersenen van personen, die meer last hebben gehad van fantoompijn, veel meer zenuwbanen opnieuw zijn gerangschikt. Er zijn geen bepaalde medische tests die iemand kan ondergaan om op fantoompijn te controleren. De diagnose wordt meestal gesteld door te kijken naar de symptomen en omstandigheden. Zoals verwondingen of operaties aan het pijnlijke of verwijderde lichaamsdeel. Wel worden er zeer uiteenlopende soorten medicijnen gebruikt voor de behandeling van fantoompijn, variërend van antidepressi-
va en anti-epilepsie medicijnen tot sterke pijnstillers en spierontspanners. De patiënt kan ook zelf leren omgaan met zijn aandoening. Vooral lichamelijk actief blijven is belangrijk, omdat dit afleidt en de doorbloeding helpt. Maar ook simpele dingen zoals ontspannen in een warm bad of in de tuin zitten kan helpen. Door in gedachte of met behulp van een spiegel te oefenen met het verloren lichaamsdeel, kan de fantoompijn ook verholpen worden. Patiënten die hulp zoeken kunnen bij verschillende verenigingen terecht. Nolan
De cel is de kleinste eenheid van leven
Cell Biology
http://www.med.uu.nl/celbiol/celbiol.htm
Een ontdekkingsreis door de cel wordt u aangeboden door:
Info en tickets: Prof.dr. G.J. Strous. AZU Kamer G02.526. Tel. 2506476 o f 2506551 (secr.)
M.B.V. Mebiose
35
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 36
O n th u llen d
KONINGSHUIS
QUIZ
Ben jij een echte diehard Oranje? Weet jij alles wat er te weten valt van ons Koningshuis? Kunnen we je niet meer verbazen met de nieuwste feitjes? Denk je dat je alles weet, bewijst dat dan maar met deze quiz en kijk of je deze schandalen nog herinnert 1. Hoe behoor je de koningin aan te spreken? a) met Majesteit b) met Koninklijke hoogheid c) met Uwe hoogheid 2. Hoeveel buitenechtelijke kinderen heeft Prins Bernard? a) Een jongen en een meisje b) Een meisje c) Twee jongens en één meisje 3. Wanneer werd Willem van Oranje in het Prinsenhof in Delft door Balthazar Gerards vermoordt? a) 12 april 1583 b) 10 juli 1584 c) 3 augustus 1584 4. Wie verraadde Charlie Da Silva destijs aan Peter R. de Vries voor haar vroegere buitensporige levenspatroon? a) Mevrouw Mabel Wisse Smit b) Prinses Maxima c) Mevrouw Govaerts 36
5. Wie heeft paparazzo Joop van Tellingen ooit eens naar de keel gevlogen? a) Prins Maurits b) Prins Willem-Alexander c) Prins Constantijn 6. Welk lid van het koningshuis was 'mede' verantwoordelijk voor een aanrijding bij de uitrit van het Paleis Huis den Bosch? a) Prinses Máxima b) Prinses Christina c) Prinses Irene 7. Welke prins van Oranje is géén lid geweest van de Leidse studentenvereniging Minerva? a) Prins Constantijn b) Prins Willem-Alexander c) Prins Maurits 8. Welke Nederlandse presentator heeft ooit ongestraft de Nederlandse koningin een zoen gegeven?
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 37
On t h u l l e n d
a) André van Duin b) Jos Brink c) Ron Brandsteder 9. Welk bedrijf van Bernhard junior werd in 1999 van premiefraude en valsheid in geschrifte beschuldigd? a) Vanguard Security Systems b) Royal Multimedia c) Ritzen couriers 10. In welk tijdschrift schreef Domela Nieuwenhuis in 1886 een artikel tegen het Koningshuis, waardoor hij in de gevangenis belandde? a) Recht voor Allen b) De Vrije Socialist c) Stem van het Volk
11. Welk lid van het Koninklijk Huis wilde na 1945 de parlementaire democratie afschaffen? a) Koningin Wilhelmina b) Prins Bernhard c) Prinses Juliana Antwoorden van de quiz: 1) a 2) c 3) b 4) a 5) b 6) a 7) c 8) b 9) c 10) a 11) b
Alle 11 goed: Jij bent echt oranje van buiten en weet vooral de outs van onze koninklijke familie. Waarschijnlijk smul je van de schandalen die met enige regelmaat naar buiten worden gebracht. Een echte roddel-koning zo geheten, jou kunnen we niets meer wijs maken. Eigenlijk zou je wel wat meer respect moeten hebben voor zo'n oude familie. Tussen de 5 en de 10 goed: Bij jou is het koningshuis zeer geliefd, daarom weet je bijna alle ins en outs. Buiten de gewoonlijke koninklijke nieuwtjes, interesseer jij je ook voor de ongewoonlijke weetjes. Stroomt er bij jou ook blauw bloed? Tussen de 1 en de 4: Jij vind de nieuwe idols nog interessanter dan ons Koninklijk huis! Terwijl ze toch zoveel interessante dingetjes hebben. Misschien moet je je maar wat beter verdiepen. Voor jou is het nieuwe maandblad Vorsten, het staat bomvol met weetjes over alle Vorstenhuizen. M.B.V. Mebiose
37
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 38
I n g ezo n d en
VILLA VIRORUM Bier als alternatief geneesmiddel Mesopotamië, 6.145 vCh, rond een uur of drie in de middag. Ekurzakir, zoon van Ugurnaszir, wiens naam in de nevelen der tijd helaas verloren is gegaan, bijtelt het eerste bierrecept in een stuk steen. Babylonië, 1,983 vCh, half twaalf in de ochtend. Koning Hammurabi stelt wettelijke bepalingen op voor het brouwen en schenken van bier. Egypte, 1.186 vCh, twaalf uur precies, de bierbrouwer Heinekamon wordt verdronken in zijn eigen gerstenat als straf voor het leveren van bier van slechte kwaliteit. Mesopotamië, Babylon en Egypte wor- er niet meer dan twee biertjes per dag den over het algemeen beschouwd als worden gedronken. Uit diverse wetende bakermat van de biercultuur. De schappelijke studies blijkt dat alcohol, drank werd vooral geofferd aan goden zij het met mate, het globale sterftecijfer en genuttigd door koningen en bij fes- drukt. tiviteiten. Maar de Egyptenaren dichtten Naast alcohol bevat bier ook een behoorlijk aantal voehet bier ook een dingsbestanddelen. Zo geneeskrachtige en bevat het water, koolcosmetische werking hydraten, aminozuren, toe. De Grieken ‘Bier’ in hiërogliefen. mineralen en vitamigebruikten bier als Uit te spreken als: hqt nen. Een liter pilsener medicijn tegen koorts, wondgenezing, suikerziekte en bevat minder calorieën dan eenzelfde migraine. In de middeleeuwen gebruik- hoeveelheid wijn of frisdrank. Dus zo’n te men bier vooral om de stemming te dikmaker is het nou ook weer niet. verbeteren. Pas in het begin van de twintigste eeuw kwam men er achter dat Utrecht, 2004 nCh, een gezelschap alcoholmisbruik vervelende gevolgen heren geniet nog dagelijks van dit met zich meebrachte en alcohol ver- godenvocht en zijn derhalve in staat een dween derhalve, mede door de opkomst vitaal en vreugdevol leven te leiden in van krachtige geneesmiddelen, in de de met grachten doorvlochtte binnenstad van Utrecht. medische wereld van het toneel. Desalniettemin is gebleken dat alcohol Wytse een positieve werking heeft op het harten bloedvatenstelsel. Tenminste zolang bron: www.beer-and-health.com 38
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 39
De Universiteit Twente is een ondernemende researchuniversiteit, gevestigd in Enschede. Verdeeld over 5 faculteiten verzorgt de UT 20 opleidingen die variëren van technische natuurkunde en bestuurskunde tot communicatiewetenschap en biomedische technologie. Het onderzoek vindt plaats in 6 speerpuntinstituten en richt zich o.a. op nanotechnologie, informatie- en communicatietechnologie, biomedische technologie, beleidsstudies, menselijk gedrag, mechanica en processen. Bij de UT, de enige campusuniversiteit in Nederland, wonen, werken en recreëren ruim 7000 studenten en 2700 medewerkers.
De ondernemende universiteit zoekt Twee promovendi die onderzoek willen doen naar moleculaire beeldvorming van bot tissue engineering in rat en muis Binnen de Tissue Engineering groep (Technische Natuurwetenschappen) is onlangs in samenwerking met N.V. Organon en de Universiteit Delft het door Senter mede-gesubsidieerde project 'Innovatieve therapieën voor botherstel' geïnitieerd. Kern hiervan is het optimaliseren van ons huidige bot tissue engineering programma, waarbij levende botimplantaten worden gemaakt door mesenchymale stamcellen te zaaien op biomaterialen. In het eerste deelproject worden reeds bestaande transgene reporter muismodellen toegepast om het proces van bot tissue engineering te kunnen vervolgen in levende diermodellen. In het tweede deelproject staat het implementeren van moleculaire beeldvormingstechnologie van botgroei in de rat centraal. Voor beide deelprojecten zoeken wij een enthousiast moleculair of medisch bioloog met interesse in het toepassen van moleculair biologische kennis voor het oplossen van een medisch probleem. Daarnaast ben je zelfstandig en creatief en functioneer je op academisch niveau. Je salaris: € 1.702,- bruto per maand in het eerste jaar, oplopend tot € 2.283,- bruto per maand in het vierde jaar. Meer weten? Bel of mail dan met dr. J. de Boer (030) 229 51 54 (
[email protected]) of met prof.dr. C. van Blitterswijk (030) 229 52 29. Je sollicitatie -met nr. 1092/04/038 (project 1) of 1092/04/039 (project 2)- stuur je naar: Universiteit Twente t.a.v. de heer W.H. Fij, TNW Postbus 217 7500 AE Enschede. M.B.V. Mebiose
39
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 40
I n fo rmatief
GO LEAFS GO!!! Een femme fatale in T.O. "Wat dacht je van Toronto?" Ik had aan het begin van mijn eerste stage al aan mijn begeleider laten weten dat ik daarna graag naar het buitenland wilde. Dus toen hij het lab van Tony Pawson in Toronto voorstelde, zei ik meteen: "Ja!". Nadat ik in de kerstvakantie een e-mail had gestuurd en het antwoord had gekregen dat ik mocht komen, kon het grote geregel beginnen! Beurzen, visum, kamer, het kostte alles bij elkaar aardig wat tijd en moeite. Maar dat had ik er wel voor over! Uiteindelijk was alles gelukt (inclusief 3600 euro aan beurzen) behalve een kamer, maar dat zou ook wel goedkomen, hoopte ik… 11 november 2004 was het zover. Mijn eerste week heb ik, naast inlezen, besteed aan het vinden van een kamer. Ik woon in het westen van de stad in een groot huis waarvan de eigenaars (Mary en Henri) drie kamers aan studenten verhuren en heb een Mexicaanse balletdanser (Rêve) en een Duitse studente ergotherapie (Caroline) als huisgenootjes. Aangezien ze Duits is, is Caro natuurlijk de aangewezen persoon om me in het weekend te vergezellen naar een of meer pubs in downtown Toronto, om de vele verschillende bieren te testen. Maar vaak houd ik het toch het liefst bij een Heineken...want het Canadese bier vind ik, zacht gezegd, niet zo... Maar goed, ik ben hier dus om stage te lopen: het Pawson lab is onderdeel van het Samuel Lunenfeld Research Institute en werkt aan signaaltrans40
ductie. De nadruk ligt het meest op modulaire eiwit-domeinen en eiwiteiwit-interacties en hoe die voor de benodigde specificiteit in signaaltransductie zorgen. Een paar weken geleden kwam ik tijdens een labmeeting tot de ontdekking dat er zelfs een FF-domein bestaat! Tony is één van de besten op het gebied van signaaltransductie. 'Nadeel' van zo'n goed lab is wel, dat iedereen heel hard werkt. Ik moet dan ook bekennen dat ik ieder weekend wel een dag(deel) of meer hier te vinden ben. Zelf werk ik aan LMP2A, één van de membraaneiwitten van het Epstein-Barr virus en belangrijk voor de latente infectie van B-cellen door EBV, doordat LMP2A de BCR remt. We hebben verschillende mutanten van LMP2A gemaakt en kijken nu hoe de verschillende domeinen in LMP2A en ubiquitinering de functie en localiza-
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 41
Informatief
tie van LMP2A en andere eiwitten reguleren. Toronto is ontzettend groot (3 miljoen inwoners), maar voelt niet zo. Ik voelde me er dan ook snel thuis, zelfs toen het al vrij snel winter werd nadat ik aankwam. Temperaturen van -20 zijn helemaal niet ongewoon (en dat is zonder de windchillfactor die er altijd bij vermeld wordt). Momenteel is de sfeer in de stad heel OK, want de Maple Leafs (Toronto's ijshockeyteam) zijn door de eerste ronde van
Niagara Falls, de CN tower, het grote Eaton Center en de verse (Hollandse!) kaas en tweedehands winkeltjes van Kensington Market. Ook de Zoo, de kleine Toronto Islands in Lake Ontario en alle andere kleine buurtjes die de stad rijk is, dankzij alle verschillende bevolkingsgroepen. We hebben zelfs een dag gecurld met mijn lab! Het duurde even voor ik de techniek van het 'gooien' te pakken had en op het ijs blijven staan terwijl je keihard aan het 'sweepen' bent met
De Skyline van Toronto met de CN Tower (553 meter hoog)
de play-offs heen (inmiddels zijn ze uitgeschakeld door de Philadelphia Flyers. red.). Hoewel ik ijshockey thuis nooit interessant vond, moet ik bekennen dat ik inmiddels zelfs de buitenspel-regel weet (en snap)! Verder betrap ik mezelf erop dat ik soms al de neiging heb een zin te eindigen met het welbekende woordje "eh?", wat betekent dat ik inderdaad hard op weg ben een echte Canadian te worden. In de winter heb ik redelijk de toerist uitgehangen. Natuurlijk
tape onder een van je gympen, is ook niet echt makkelijk, maar het was hartstikke leuk om te doen! In juli ga ik een maand door Ontario en Quebec trekken en in augustus, als toetje, ook nog eens naar het 'Second messenger en phosphoproteins'-congres in Montreal om een poster te presenteren! Ik heb het hier dus ontzettend naar mijn zin (gehad) en kan iedereen aanraden het tenminste een keertje uit te proberen, eh?!
M.B.V. Mebiose
Judith Raaijmakers 41
42
7-6-2004 13:53
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
for more information:
[email protected] or www.eijkmanschool.org
The Eijkman Graduate School for Immunology & Infectious consists of research groups from the faculty of Veterinary Medicine, the faculty of Pharmacy, the National Institute of Public Health and the Environment (RIVM). The Institute for Animal Science and Health (ID-Lelystad) and the UMC Institute "Infection and Immunity".
TJjun04.qxd Page 42
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 43
We t e n s c h a p
SCIENCEFIELD E. Coli helpt kankermedicijn In muizen is aangetoond dat genetisch gemodificeerde bacterien kunnen helpen bij het gericht doden van tumorcellen. De groep van Vassaux heeft muizentumoren geinjecteerd met genetisch gemodificeerd E. Coli, die de tumorcellen in kan gaan. Hierna hebben ze de muizen geinjecteerd met het kankermedicijn 6-MPDR. Dit medicijn is inactief, maar door een natuurlijk enzym van de E. Coli wordt het een werkend gif. Het medicijn werkt dus alleen op cellen waar de bacterien in geinjecteerd zijn. Hierdoor worden gericht tumorcellen gedood en blijft het omringende weefsel onbeschadigd. Dit zou in de toekomst een goede therapie kunnen zijn voor geisoleerde, niet gemetastaseerde tumorsoorten zoals hoofd en nektumoren. Critchley, R. J. et al. Gene Ther,2004 Plankton: wondermiddel tegen broeikaseffect? In de oceaan rond Antarctica hebben onderzoekers een middel tegen het broeikaseffect getest. Ze hebben ijzersulfaat in de oceaan gedumpt, waardoor plankton gaat groeien. Het plankton vangt
koolstof uit de atmosfeer en zinkt het naar de bodem van de oceaan. Hierdoor gaat het CO2 niveau in de atmosfeer omlaag, waardoor het broeikaseffect afneemt. Natuurlijk is dit niet echt een milieuvriendelijke oplossing, maar de onderzoekers denken dat het wel gebruikt gaat worden in de toekomst om de grote troep die de mensheid van de wereld heeft gemaakt voor een deel te kunnen oplossen. www.nature.com/nsu/040419/040419-7.html
Creatief met rubber Een 27-jarige vrouw werd in een ziekenhuis in India op genomen met een flinke hoest en koorts. Na antibioticum en anti-tbc behandeling werd ze na 4 maanden nog niet beter. Een onderzoek toonde een ballonachtige structuur in één van de bronchiën, deze bleek uiteindelijk een condoom te zijn! De auteurs eindigen met: Detailed retrospective history also confirmed accidental inhalation of the condom during fellatio. Dus check altijd effe of je niet iets mist.. Indian J Chest Dis Allied Sci. 2004 JanMar;46(1):55-8
M.B.V. Mebiose
43
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 44
C o lu mn
DE
GENEZENDE HOMEOPATHIE Een oplossing of een probleem
Sinds 1 december 1997 de wet BIG is ingegaan is het een stuk makkelijker je als alternatief genezer te vestigen. Sinds 2002 is er een registratieplicht voor homeopathische middelen. Na beoordeling door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) mag het een homeopathisch geneesmiddel worden genoemd. Is dat een goede zaak of niet? In tegenstelling tot een geneesmiddel dat door medici wordt voorgeschreven hoeft een homeopathisch geneesmiddel niet door clinical trials heen. Een clinical trial lijkt mij echter de enige manier om te bewijzen dat een middel meer effect heeft dan een placebo. Alle verhalen over wonderbaarlijke genezingen ten spijt. Bij de bereiding van een homeopathisch geneesmiddel begint men met een oertinctuur (Ø), vaak is dit een ethanolaftreksel van plantendelen. Deze Ø verdund men in stappen van bijvoorbeeld 10 (D) of 100 (C) (kan ook groter). Een C30-verdunning is 30 keer 100 maal verdund, dat is dus 1060x verdund. Een D25, 25 maal 10 keer verdund=1025x verdund. Homeopaten noemen dit verdunnen potentieren. De kans dat 1 molecuul uit de Ø overblijft in de C30-verdunning is onwaarschijnlijk klein. Ik trek de werkzaamheid van zo’n slok alcohol dan ook in twijfel. Bij de werkzaamheid van een Ø of C1 kan ik me wel wat voorstellen. Een kwart van de geneesmiddelen is direct van een plant afgeleidt. Deze homeopathische geneesmiddelen bevatten veel plantmoleculen, 44
die zouden best werkzaam kunnen zijn. Onder het motto "baadt het niet schaadt het niet" heb ik weinig tegen homeopathische geneesmiddelen. Homeopaten daarentegen lijken mij best schadelijk. Zij hebben een arsenaal aan homeopathische geneesmiddelen tot hun beschikking om voor te schrijven, maar van al deze middelen is de werkzaamheid onbewezen. Veel mensen komen naar hun toe met het idee dat ze door een echte arts worden behandeld, in feite hoeft de homeopaat geen enkele medische achtergrond te hebben. Ook denken ze te worden geholpen met een echt geneesmiddel, dat daar homeopathisch voor staat ziet men wellicht over het hoofd. Ook zal de homeopaat iemand denk ik niet snel aanraden naar een arts, concurrentie, te gaan. Het gevolg hiervan lijkt me dat veel mensen te laat, of niet in het reguliere medische circuit terecht komen. In een deel van de gevallen waarbij het probleem sowieso, of door wat aandacht, wel over zou gaan is dit geen probleem. Maar als je kanker had, zoals Sylvia Millecam, kunnen de gevolgen verschrikkelijk zijn.
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
Jorg
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 45
On t h u l l e n d
RIOOL we hem echter eventjes met zijn mond vol tanden zien staan. Er bleek Op het afgelopen U&MI-feest is de namelijk sprake te zijn van een comware aard van de gezusters K. uit de municatieprobleempje met zijn Miss mouw gepopt. Laura "senior" K. had Milennium, Zoe geheten. Al zijn haar jongere zus Eline "junior" K. zoete inkopzinnetjes wist zij af te meegenomen naar de jachtvelden der slaan door een onbegrip van de Mebioseland om haar nog eens de Nederlandse taal en haar Franse kneepjes van het vak te leren. Hierbij avances kon hij ook niet op waarde werd JP S. als voorbeeld gesteld. schatten. Eline "junior" K. bracht deze les al Uiteindelijk bleek Zoe in het Engels uitkomst te kunnen bieden uit deze snel in praktijk op Sebastiaan L. penibele situatie Herinneringen aan met de inmiddels het wisselfeest van legendarische woorvorig jaar kwamen den: “It is more easy spontaan bij de to kiss” (lees, op rioolmedewerkers zijn Frans: Iet iezz naar boven. Ook mor izi toe kiezs). toen maakten zij Het resultaat mag samen een dubbelzich laten raden. slag. We zijn “Bonjour, je m’appele Zoe...” Naar verluid begeeft benieuwd of ze hun gezamenlijke triomftocht zullen con- Michiel zich in duistere weekenden incognito richting Luik om aldaar tinueren. haar engels wat bij te spijkeren. “It is more easy to kiss” Contact leggen We kennen Michiel als een spraakzaam mannetje die overal wel een Zoals hierboven beschreven is het zegje bij heeft en als een echte Mebioseweekend een belangrijk smoothtalker vele vrouwtjes om zijn moment voor Mebioten om aan de vingers weet te winden. Toen representatie buiten Utrecht te Mebiose in België de Ardennen denken. Op verschillende manieren aan het verkennen was hebben heeft men gepoogd contact te leggen De gezusters K.
M.B.V. Mebiose
45
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 46
O n th u llen d
met de niet-mebiotische medemens. Een makkelijke manier om het eerste contact te leggen is op de snelweg met behulp van briefjes voor andere weggebruikers. Vervolgens werd het dan gemaakte contact door onze vrouwen verstevigd door te flashen of zoals sommige mannen deden, te moonen. Misschien dat de aldus gebouwde brug met tien-tonner-rijdend-Nederland nog van pas komt tijdens de komende liftwedstrijd. Op de hulp van twee uber-arrogante hockeymeisjes hoeven we in ieder geval niet te rekenen. Door de avances van Pleun H. werd het ze namelijk te heet onder de wielen en kregen ze een klapband.
geluksvondst ook nog met anderen willen delen maar zij waren hier niet zo happig naar.
Honger
Gloria in excelsis Patje
Op het symposium van project 2 worden heel wat interessante dingen verteld, het aandachtig hier naar luisteren maakt echter wel hongerig. Dat sommigen hier een niet te stillen honger aan overhielden bleek op dinsdagavond en nacht. Op het feest konden Bernd G. en Dirtzen van der V. honger naar vlees al stillen door elkaar een verse lap voor te leggen. Niet iedereen was echter zo gelukkig vers vlees in handen te kunnen krijgen, sommigen vervolgden daarop hun zoektocht en vonden dood vlees. Nadat deze tocht een culinair hoogtepunt had bereikt hebben ze hun
De wonderen zijn de wereld nog niet uit en dus besloot Patrick “de Pat” F. om op bedevaart te gaan naar het sanctus sanctorum: Central Studios. Aldaar aangekomen besloot hij te gaan bidden voor een wonder: een vrouw. Eenmaal aangekomen bleek er een feestje aan de gang te zijn en werden alle gebeden verhoord. Een zekere Margot bleek maar al te gewillig F. te helpen bij zijn religieuze queeste en voor de ogen van vele verwonderde toeschouwers voltrok zich het achtste wereldwonder.
46
Hattrick Een onzuivere hattrick is laatst gevestigd. Waarvoor hulde, slechts weinigen gingen hier in voor. Laatst heeft iemand namelijk een derde VV'er in de prijzenkast kunnen zetten, naast Jop en Tom prijkt nu namelijk Maarten F. Aanvankelijk leek het erop dat de hattrick al eerder gemaakt zou worden, maar aspirant-VV'er Mark M. bleek niet door te gaan als VV'er en moest van de VV-plank gehaald worden. Met F. is het dan toch gelukt.
Tight Junction jaargang 18 nummer 5
Dr. Muis
TJjun04.qxd
7-6-2004
13:53
Page 47
Informatief
BESTUURSMEDELINGEN Nieuw bestuur Per 17 juni heeft het 19e bestuur der M.B.V Mebiose het stokje overgenomen van het oude bestuur. Het nieuwe bestuur bestaat uit Marrit Putker, Evelyne Beerling, Melany van Oostrom, Maike van der Waal, Jop de Vrieze en Jorg Calis. We zullen te vinden zijn op de stratenumkamer en op de HBS dus als je vragen, opmerkingen of zin in een kopje koffie of thee hebt, ben je welkom in het stratenumcafé!
staan en rond een uur of 6 zal de BBQ aangestoken worden. Kom dus ook langs om onder het genot van een hapje en een drankje je vakantieverhalen te delen met andere mebioten!
Commissieverdeling Een nieuw bestuur, nieuwe bijzitters. De verdeling is als volgt: Evelyne: Feestcie en Jaarboekcie Melany: ß-bedrijvendagen, Galacie, Introductiecommissie Maike: BEC, Coolcie Jop: Eerstejaarscie, Diescie, Sportcie Jorg: Toneelcie, TJ
WAB Ook komend jaar zal de Wekelijkse Afsluitings Borrel niet ontbreken op de Mebiose activiteitenagenda. Iedere vrijdag ben je vanaf 14.00 welkom in het stratenumcafé om onder het genot van een biertje een heerlijke WAB-hap te nuttigen.
After Tentamen Summernight Ook deze zomer zal er weer een AT Summernight plaatsvinden! 25 augustus zal er vanaf 4 uur bier, rosé en frisdrank koud
ß-bedrijvendagen Komend jaar zullen er weer ß-bedrijven dagen georganiseerd worden. Namens Mebiose zal Wilco Nijenhuis deelnemen aan de organiserende commissie.
Vakantie 3 juli zal de zomervakantie weer van start gaan. Wij wensen jullie allemaal een hele fijne vakantie en natuurlijk heel veel succes bij de eventuele hertentamens!
ACTIVITEITENAGENDA Dinsdag 22 juni Maandag 28 juni Donderdag 1 juli Dinsdag 6 t/m vrijdag 9 juli Woensdag 25 augustus Ma. 30 augustus t/m vr. 3 september
Owattenaait 22:00 uur Olympos Afstuderen 15:15 AZU BangBus BBQ Cambridgelaan Liftwedstrijd i.s.m. de U.S.S. Proton 7:30 uur, Domplein After Tentamen Summernight 17:00 uur Camping de Berenkuil Introductieweek Utrecht
M.B.V. Mebiose
47