TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
COLOFON Redactieadres: M.B.V. Mebiose - Tight Junction Hamburgerstraat 27 3512 NP Utrecht E-mail:
[email protected] Tel: (030) 253 89 53 / 238 29 31 http://www.mebiose.nl Hoofdredacteur: Marianne van Leeuwen Eindredacteur: Lisa de Vries Layout en vormgeving: Wytse Bruinsma Lisa de Vries Redactie: Bart Bouwman Alexander Brandenburg Wytse Bruinsma Melvin Evers Mark Mizee Gerrianne van der Velde Jop de Vrieze Jaargang 20 nummer 3 Februarie 2006 Oplage: 1200 stuks Druk: FEBODRUK BV Enschede Tight Junction is het verenigingsblad van de M.B.V. Mebiose en verschijnt vijf maal per jaar. De redactie houdt zich het recht voor artikelen te weigeren of, in overleg met de auteur, in te korten. Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits de bron vermeld wordt. Voor vragen of klachten over de bezorging, bel Mebiose. Adressen mogen niet gebruikt worden voor commerciële doeleinden zonder uitdrukkelijke toestemming van het bestuur van de M.B.V. Mebiose. Donateurs van Mebiose ontvangen de TJ een jaar lang na donatie van minimaal 15 euro.
2:57 PM
Page 1
REDACTIONEEL Agressiviteit, wie ken het niet. Iedereen heeft er ooit wel mee te maken gehad; tussen broers en zussen of tijdens het uitgaan. Maar hoe dit ontstaat en wat er aan te doen is, kan je hier allemaal lezen.
INHOUDSOPGAVE Column Van het bestuur Ned-Dui Niet te begrijpen Recept tegen agressie Informatief Intervieuw Uithof gebouw Onderwijs Bestuursmededelingen Activiteitenagenda Adreswijzigingen Wetenschap Geweld op TV Het lontje verklaard No way back Sciencefield Ingezonden Vingers? E.N.H.M.B. Villa Vilorum H.U.M.B.U.G. Bangbus Onthullend Fotogeniek Ja zuster, nee zuster Riool Verslag Naar het buitenland
OVER
2 10 21 28 4 12 36 47 47 48 16 26 30 42 6 23 35 24 32 45 8
DE VOORPLAAT
Een vuist wordt gemaakt, waartegen is nog maar de vraag. Misschien wel tegen al het geweld in de wereld, of misschien juist wel tegen al het gepraat en gefilosofeer hierover. Alleen de maker weet het... M.B.V. Mebiose
1
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 2
C o lu mn
VAN
HET BESTUUR Onze agressie
Natuurlijk moet ik bij het thema 'agressie' meteen denken aan het Lustrumthema 'The Roaring Twenties'. Dit herinnert mij aan het fenomeen Mafia en daarmee ook aan agressie, geweld en moord. Agressie wordt over het algemeen gezien als een slechte eigenschap, maar agressie kent ook zijn positieve kant. Positieve agressie is namelijk assertiviteit. Zo hopen wij als bestuursleden onze agressie om te zetten in deze vorm van positieve agressie. Hiermee komen wij op voor de behoeften en rechten van de vereniging en de leden. Dit lukt helaas niet altijd. Er is vast niemand ontgaan dat de zestig nieuwe glazen op de Stratenumkamer opeens bij bosjes in de prullenbak verdwenen zijn en er nieuwe bestendigere glazen gekocht moesten worden. Wie is het opgevallen dat er tijdens het spelletje 'pim pam pet' altijd een bestuurslid het hardst gilt?! Zolang het daarbij blijft is iedereen natuurlijk nog uiterst veilig op de Mebiosekamer. Niet alleen in de Mebiosekamer is een toename van agressiviteit te constateren. Ik kan me heel goed voorstellen dat je agressief wordt als er na de zesde poging nog steeds een kromme ijklijn uit de computer rolt. 2
Als reactie hierop kan je twee minuten lang je hoofd half in de (-80 °C) vriezer stoppen om de agressieve neigingen enigszins te remmen tijdens na het zoveelste mislukte experiment. Verdere oplossingen zijn bijvoorbeeld het tellen van een voorraad epjes, het voelen van de helende trillingen van een vortex of luisteren naar het hypnotiserende geluid van een ultracentrifuge. Ook de snoepautomaten zorgen voor grote frustratie die vervolgens in de vorm van agressie geuit wordt. Niet zelden kom je een student tegen die al schoppend tegen een snoepautomaat, die alweer weigert die lekkere marsreep naar beneden te schroeven, hoopt zijn frustraties kwijt te raken. Denk eraan, als we weer eens uit frustratie wat glazen op de grond gooien of kei hard in je oor schreeuwen tijdens het spelletje 'pim pam pet' vinden we je wel lief hoor… Misschien toch maar eens een vortex, ultracentrifuge, -80 °C vriezer of voorraad epjes aanschaffen?
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
Elena
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 3
M.B.V. Mebiose
3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 4
I n terv ieu w
INTERVIEUW Hoe gaat het Pieter Baan Centrum daar mee om? Agressie in de samenleving. Het komt maar al te vaak voor. De media vertellen ons genoeg over Mohammed B., Volkert van der G. en de meest vreselijke familiedrama's. Zware gevallen komen meestal in het Pieter Baan Centrum terecht, deze ligt vlak achter het IBB. Hier laat het Ministerie van Justitie gedetineerden onderzoeken op hun toerekeningsvatbaarheid. Psychische- en persoonlijkheidsstoornissen dus. Men heeft hier wel eens te maken met agressief gedrag. We interviewden Kristel Noordegraaf, sinds 3,5 jaar werkzaam als groepsleidster op het PBC en tevens tijdelijk coördinator van de separeer/isoleer afdeling. Dun lijntje In het Centrum worden vooral onveroordeelde gedetineerden geobserveerd. Een multidisciplinair team onderzoekt hen en de groepsleiding begeleidt hen in alles. Na zeven weken brengt het PBC een rapport uit met een conclusie over de mate van toerekeningsvatbaarheid en een advies over eventuele TBS behandeling. Mensen in het huis van bewaring hebben vaak een geweldsmisdrijf gepleegd en zijn dus geen lieverdjes. Wanneer deze mensen naar het PBC komen voor onderzoek wordt bovendien hun hele ziel blootgelegd. Aan de andere kant willen ze ook een goed rapport krijgen. Volgens Kristel lopen de observandi, zoals men de boeven noemt, dus "op een dun lijntje." Haantjes De reden waarom iemand agressief wordt varieert niet alleen per persoon 4
maar is ook van een aantal andere factoren afhankelijk. Ten eerste kan agressie veroorzaakt worden door bepaalde stoornissen, bijvoorbeeld epilepsie of borderline. Ten tweede varieert het per activiteit. De meeste agressie zie je bijvoorbeeld in de woonkamer en bij het sporten. Volgens Kristel komt dit vaak doordat de observandi in de woonkamer grappen over elkaar maken of elkaar op een andere manier uit de tent kunnen lokken. Bij het sporten zijn het vooral de haantjes die elkaar aanvliegen. "Het haantjesgedrag wordt trouwens erger als er een vrouw op de afdeling komt. Dat is grappig om te zien," voegt Kristel toe. Ten derde kan agressie ook opgewekt worden door de gesprekken met de psycholoog en de psychiater. "Dit is niet gek," zegt Kristel, "want hun hele verleden wordt overhoop gehaald." Tenslotte kan ook het praten over
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 5
Intervieuw
delicten agressie opwekken. Gezien de gevoeligheid van sommige onderwerpen mogen de observandie daar onderling dan ook niet over praten. Pieper In het PBC komen verbale agressie en materiële schade het meest voor. Agressie onderling en naar het personeel toe komt niet vaak voor. "Mijn instrument tegen agressie is humor, maar soms loop ik toch de cel uit omdat het te heet onder mijn voeten wordt," bekent Kristel. Iedereen die in het PBC werkt, draagt een alarmpieper zodat collega's kunnen zien waar er wat aan de hand is. De bewaarders zijn getraind op fysieke agressie. Bovendien heeft het PBC nog een intern bijstandsteam wat hier nog beter op getraind is. "Wanneer er echt stront aan de knikker is, komen zij in ME-uitrusting," laat Kristel weten. "Medicatie mogen wij namelijk niet zo maar verplichten. Iemand mag alleen platgespoten worden als twee psychiaters constateren dat dwangmedicatie noodzakelijk is." Er zijn strenge regels met betrekking tot het geven van zulke medicatie en ook is er een commissie die alle aanvragen tot dwangmedicatie beoordeelt. Isoleercel Na een dergelijk alarm heeft de observandus meestal een keus.
Als hij rustig is en meewerkt, wordt hij naar een separeercel gebracht. Werkt hij niet mee, dan gaat hij naar een isoleercel. Het PBC beschikt over vier separeer- en drie isoleercellen. Gemiddeld zitten er twee of drie mensen in deze ruimtes. Hier hoeft niet altijd agressie aan vooraf te zijn gegaan. "Soms moet iemand gewoon even weg van de groep omdat hij anderen opruit of zelf geïrriteerd raakt," vertelt Kristel. "Gelukkig praat je veel en zit je er middenin, waardoor je dit soort dingen meestal ziet aankomen." Observandi uit de groep halen, heeft volgens Kristel echter twee grote nadelen. Ten eerste willen sommigen niet meer terug naar de groep. Ten tweede is het nog lastiger om contact op te bouwen als iemand nog boos is na terugkomst. "En je hebt maar zeven weken om een relatie op te bouwen." Stoom afblazen Dreigende of verbale agressie tussen twee partijen onderling wordt meestal anders aangepakt. In een gesprek kijken de groepsleiders en betrokkenen hoe ze dit verder kunnen aanpakken en worden er concrete afspraken gemaakt. "Door veel te praten, kunnen de observandi stoom afblazen. Je moet namelijk wel met iemand kunnen werken," geeft Kristel aan. "Relationele veiligheid met de observandi is dan ook een van onze lijfspreuken". Marianne en Jop
M.B.V. Mebiose
5
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 6
I n g ezo n d en
VINGERS? Agressie zit niet in je middelvinger! Het moet zo ongeveer halverwege mijn studie zijn geweest…. Tijdens een van mijn vele bezoeken aan de studievereniging ontdekte ik een verschil tussen mannen en vrouwen dat me nog nooit eerder was opgevallen. Natuurlijk was ik inmiddels uitstekend bekend met de meest duidelijke uiterlijke sekseverschillen, maar er bleek meer te zijn. Terwijl ik net aan een nieuw biertje was begonnen, viel mij op dat de lengte van de wijsvinger van mijn vrouwelijke partner langer was dan haar ringvinger. Dit in tegenstelling tot de lengte van mijn eigen wijs- en ringvinger. Opmerkelijk dacht ik. Zoals een goed nieuwsgierig student betaamt ging ik op onderzoek uit en
"échte vrouw", simpelweg door te kijken naar de lengte van de ring- en wijsvinger. Een geweldig verhaal dat het in de kroeg en op feestjes altijd goed deed. Natuurlijk waren er uitzonderingsgevallen: mannen die niet echt "mannelijk" waren en vrouwen die niet echt "vrouwelijk" waren. Maar dat was eerder uitzondering dan
"Wat je vingers vertellen over je seksleven" ontdekte al snel dat bij vrijwel alle aanwezige vrouwen de wijsvinger langer was dan de ringvinger óf even lang. Bij de aanwezige mannen bleek juist de wijsvinger korter te zijn dan de ringvinger. Geheel zonder enige wetenschappelijke onderbouwing begon ik mijn nieuw opgedane kennis te delen met anderen. Ik vertelde aan iedereen die het maar wilde horen dat ik eenvoudig kon zien of een man een "échte vent" was of een vrouw een 6
regel. Soms trokken we gezamenlijk de conclusie dat de twijfelgevallen absoluut een andere seksuele geaardheid hadden. Homofiele mannen leken wat vingerlengte betreft op vrouwen en homofiele vrouwen op mannen. Geen twijfel mogelijk. Na vele jaren was deze kennis bij mij in de vergetelheid geraakt tot ik zo'n vier jaar geleden een artikel zag in Science of Nature dat ging over dit fenomeen. Een duidelijk voorbeeld van plagiaat dacht ik: mijn idee
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 7
Ingezonden
was gestolen en uitgewerkt tot een artikel, en dat nog wel in een top tijdschrift. Had ik maar wat onderzoek gedaan dan had ik dat artikel zelf kunnen schrijven….
Volgens Manning van de Universiteit van Liverpool is de vingerratio dan ook een zeer bruikbare indicator om de ontwikkeling van de foetushersenen in de baarmoeder te bestuderen. Volgens sommige onderzoekers zou de blootstelling van een embryo aan hoge concentraties testosteron van invloed kunnen zijn op de toekomstige seksuele geaardheid. Het verband tussen het prenatale testosteronniveau en homoseksualiteit blijkt het sterkst te zijn bij vrouwen.
In het weekendmagazine van het Algemeen Dagblad van 3 december j.l. stond een artikel van Willow Lawson met de pakkende titel: "Wat je vingers vertellen over je seksleven". Je raadt het al, het gaat over het verschil in de lengte van de wijs- en ringvinger, de zogenaamde 2D:4D vingerMcFadden van de ratio. Uit diverse Universiteit van Li, hand man. Re, hand vrouw onderzoeken Texas in Austin bleek dat de vingerratio een heeft zelfs een positieve correlatie afspiegeling is van de mate waarin gevonden tussen de vingerratio bij hele jonge embryo's blootgesteld kinderen tussen de twee en vier jaar worden aan testosteron en oestroge- en hun geslachtsbepalend gedrag. nen. Opmerkelijk is dat het gaat om Meisjes met "mannenvingers" bleken testosteron en oestrogeen dat door het vaak hyperactief te zijn, jongens met embryo zélf geproduceerd wordt en "meisjesvingers" bleken een stuk dus niet afkomstig is van de moeder. emotioneler. Tevens is een correlatie Onder invloed van deze hormonen gevonden tussen vingerratio en groeien de wijsvinger en de hartziekten, linkshandigheid, autisme, ringvinger verder of juist minder ver ADHD en agressie. Kortom, kijk uit. Tevens stimuleren deze hormonen voordat je je middelvinger opsteekt de groei van bepaalde delen van de naar iemand eerst even naar zijn of hersenen en onderdrukken de haar vingerratio. groei van andere hersendelen. Wim Dictus M.B.V. Mebiose
7
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 8
Ver s lag
NAAR
HET
BUITENLAND
Een poolse student in Utrecht It's always tricky to start stories like that so I’ll start with this: If someone would ask me what had I known about the Netherlands before I came here I would certainly mention: tulips, windmills, veeery tall people, permanent flooding endangerment and Marco van Basten. Now, after the five months I’ve spend here, I would be able to list more. And some things still keep surprising me. I came here in August to participate in the UIT before I would start my masters at the University of Utrecht. Why here? Well, it's quite close to Poland, where I come from and additionally I was told Utrecht is a nice, cosy student city. The other idea I had was to go to Manchester, but who wants to live in a country where it stops raining only when it starts snowing?! The first impression of Utrecht was positive and the first surprise was of a culinary sort. At one lunch during the UIT we were served kipsaté. Not until I got the order I noticed the chicken was covered with a peanut sauce. After a short discussion with the waitress whether the topping was really the proper one, and the chef who didn't made any fun of the poor international fellows, I tried it. And to my shock it was really good! I've never though before that you could eat chicken with something that looks like a melted peanut butter, but well, every day you learn something new, isn't it? 8
Apart from eating experience we were also shown some important cultural places, like Domkerk and Centraal Museum, as well as more social places practical for students, like Mick O'Connells, Storm, Jan Primus, De Beurs and Tivoli. Here came another surprise - Dutch people prefer Belgian beer! Like I was explained by my Dutch colleague, in this field there's no place for patriotic attitude. Lesson learned, and supported with my personal experience, from that time on I drink Hoegaarden. Another adventure has shaken my vision of the equity and tolerance the Netherlands is so famous of. One day I wanted to get a nice, green, flashy couch from the bank I opened an account in - but I couldn't. The guy at the bank told me that although I had opened the students account with the couch, I'm not Dutch, so I can't get the couch. Ok, I thought, they stick to the rules they have, maybe this is the Dutch nature. Really surprised I
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 9
Ve r s l a g
was a couple of days later when some that almost every person I’ve met pretty nice Dutch girls told me during speaks English, it's still strange that a pretty nice "borrel" that Dutch peo- they immediately switch to it after ple never obey any rules! Ok, this listening to the first couple of words could be true, I when you try thought, as for the approaching them first couple of in their own native weeks it was only language. me waiting on my After the short "omafiets" for the time I’ve spend in red light to turn the Netherlands I green. But who must say that the was the guy at the country seems bank, then? Maybe really nice. There he was Flemish. are no big distanNone the less I ces between the didn't want the cities and with the couch anymore beperfectly orga-nicause I found out zed transportation there's an IKEA in it's no problem to Utrecht. go for a day trip to The final big sursee interesting Hotspot in Nederland prise was the language. The first les- spots such as Amsterdam, Den Haag, sons of "de Nederlandse taal" were Delft, Leiden, Haarlem or Maastricht. quite enjoyable, especially when peo- The location of the Netherlands also ple from all over the world struggled makes travelling to other European with the Dutch pronunciation - very cities, like Paris, Brussels and fun was practicing to correctly utter London, easy and fast. That, supportthe name "Groningen" and in the same ed by the general easy-going attitude time not to spit on your neighbour. of the Dutch people, is what probably After the three-month course all the makes lots of the international stuparticipants jointly agreed that it was a dents coming to Holland every year. nice experience, even though most of P.S. Good luck in the World Cup this us still communicate in English while summer. We’ve beaten the Germans in in contact with Dutch people. the group stage, so you’ve got to beat Although it's really impressive them in the final. Maciek Strak M.B.V. Mebiose
9
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 10
C o lu mn
NED-DUI DE SLAG OM DORTMUND Het is dinsdagavond 4 juli. Het centrum van Dortmund is de gehele dag al helemaal oranje gekleurd. Het Bitburger, Warsteiner, Becks en Veltins vloeit in overvloed op de zonnige terrasjes. Hier en daar zijn er kleine opstootjes geweest met de Duitse Polizei. Vooral de imitaties van het loopje van Basil Fawlty en de oranje legermutsen vallen slecht bij onze oosterburen en leiden hier en daar tot enkele schermutselingen. Het fluitsignaal klinkt om exact 21.00 uur. De ruim zestig duizend man in het Westfalenstadion zijn vol verwachting wat deze editie Duitsland - Nederland zal brengen. Duidelijk gespannen trapt van der Vaart af, want niet alleen een finaleplaats, maar bovendien de eer van het hele land, staat op het spel. De eerste helft brengt het publiek niet erg in extase. Op een plaagstootje van Ballack na heeft Nederland met hun 'totaalvoetbal' het spel in handen. Het rustsignaal komt dan ook als geroepen om in de rij te staan voor een bratwurst en een koud biertje. De oranjegekleurde menigte verzamelt zich weer voor de grote schermen in de binnenstad voor de aftrap van de tweede helft. Oranje komt goed uit de startblokken en na tien minuten spelen scoort Ruud met het hoofd de openingstreffer op aangeven van Robben. Iedereen juicht en naarmate 10
de tweede helft vordert beginnen ze luidkeels te schreeuwen: "Schade Deutschland, alles ist vorbei". Dan gebeurt het; in de 89ste minuut laat de opgekomen Wörns zich vallen in de zestien meter en wijst de scheidsrechter resoluut naar de penaltystip. Iedereen is stil als Ballack de bal goed legt en de aanloop neemt… 1-1 is het gevolg met nog drie minuten blessuretijd te spelen. En ja hoor, in de laatste minuut een schot van Schneider wordt door Klose van richting veranderd en van de Sar staat op het verkeerde been en is kansloos... 2-1. Het ‘je kunt niet van ze winnen, maar wel van ze verliezen’ is weer eens een feit. En zijn de Duisters blij dat ze van óns gewonnen hebben? Nee, ze zijn gewoon blij dat ze in de finale staan. Nederland ligt eruit en de Duitsers gaan door naar de finale die ze vervolgens van Brazilië verliezen. Alle oranje gekleurde fanaten gaan gebroken naar huis en enkele fans die te diep in de bierpul gekeken hebben, reageren hun frustraties af op enkele geparkeerde BMW's en Mercedessen. De slag is verloren en een nieuw complex is gevormd. Melvin
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 11
M.B.V. Mebiose
11
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 12
Weten s ch ap
MATTHIAS
VAN
GEUNS
Je hebt waarschijnlijk nog nooit van het Matthias van Geunsgebouw gehoord, maar dit gebouw staat wel degelijk op de Uithof. Om precies te zijn staat het al sinds 13 september 1993 op de Bolognalaan 40. Het wordt echter niet gebruikt voor lessen, maar huisvest allerlei medisch georiënteerde bedrijven. Zo is de belangrijkste huurder een bedrijf dat onderzoek doet naar de veiligheid en effectiviteit van geregistreerde- en niet geregistreerde geneesmiddelen. Waarom hebben ze juist dit gebouw vernoemd naar van Geuns? Matthias van Geuns werd in 1735 in Groningen geboren. Deze jongen bleek een leerwonder; op zijn vijftiende(!) schreef hij zich al in bij de universiteit voor de studie medicijnen. In 1761 was hij klaar en vestigde hij zich als arts. In opdracht van het provinciaal bestuur van de stad trad hij bovendien op als stadsgeneesheer en toezichthouder op de gezondheidszorg op het platteland. In 1775 werd hij in Harderwijk tot hoogleraar theoretische en praktische geneeskunde benoemt. Zestien jaar later verhuisde hij naar Utrecht om daar als hoogleraar zijn brood te verdienen. De familie van Geuns betrok de woning naast de ingang van de Hortus Botanicus aan de Nieuwegracht. In hetzelfde jaar werd ook zijn zoon Steven Jan tot hoogleraar benoemd. Een jaar later kreeg hij bovendien de leiding over de voorloper van het UMC. Het lijkt erop alsof hij 12
beroemder zou worden dan zijn vader, maar het lot besliste anders. Drie jaar later, in 1975, overleed Jan aan tyfus. Zijn vader werd als opvolger benoemd. Hiernaast waren er nog een aantal andere verdiensten van Matthias van Geuns. Zo nam hij op 26 februari 1793 het initiatief voor de oprichting van een Medicinaal Gezelschap. Het selecte gezelschap bestaat nog steeds en het is, net als toen, een eer om hier lid van te mogen zijn. Een aantal jaren later wees hij de elite op de kwalijke gevolgen van bewegingsarmoede bij hun kinderen. Dit is een van de eerste stappen geweest naar verplichte gymnastieklessen op lagere- en middelbare scholen. Dat Utrecht (en wij) een aantal belangrijke ontwikkelingen aan deze geniale man te danken hebben is nu wel duidelijk. Bij mijn zoektocht naar informatie over zijn
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 13
We t e n s c h a p
leven stuitte ik echter op een bijzondere tekst. Volgens deze onderstaande tekst is van Geuns ook medisch adviseur geweest van koning Lodewijk Napoleon. De verhalen zijn ontleend aan de autobiografie van de professor Dr. J. Nieuwenhuis, die zeer goed bevriend met Matthias de Geuns.
indien men verlangde dat hij een degen droeg. De Kamerheer met de zaak verlegen, berichtte zijner Majesteit de zijns inziens stroeve eigenzinnigheid van den ouden heer Van Geuns. De Koning was zoo wijs hem toe te laten, zeggende: 'Mais qu'est ce que cela fait? Laissez lui entrer comme il voudra'. En nu trad Van Geuns "De professor binnen in een werd tijdens de klein vertrek inwoning van waar geen stoeK o n i n g len waren dan Lodewijk een fauteuil Napoleon te waarop de zieké Utrecht bij Koning zat. Na dezen als de begroeting geneesheer ontzeide hij: 'Sire boden Hij gaf ik ben een oud Matthias van Geunsgebouw gehoor aan dat man en niet opontbod maar verscheen zonder gewoon mijne patiënten staande de degen, dien hij als streng Mennoniet pols te voelen'. De Koning verzocht niet wilde dragon. De kamerheer van hem te schellen en liet hem een stoel den dag trachtte hem te beduiden, dat brengen, waarop de professor zich op hij niet zonder degen voor Z.M. den zijn gemak nederzette en met zijn seKoning kon verschijnen. Van Geuns condenhorloge in de hand den Koning antwoordde eenvoudig, dat hij niet den pols voelde en hem naar alle gekomen was om te vechten maar om omstandigheden vroeg. Daarna den Koning te helpen genezen. Hij deelde Zijne Majesteit hem mede, dat zou daarom naar huis gaan, hij het plan had over zijn gezondheid M.B.V. Mebiose
13
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 14
Weten s ch ap
een geneeskundig consult te doen houden met de heeren Brugmans van Leiden, Stipriaan Luiscius van Delft, Deiman van Amsterdam en hem (Van Geuns). Hij zou dan allen ten hove ontbieden en zich door ieder afzonderlijk laten onderzoeken en een recept laten voorschrijven. De heeren zouden daarop met hunne recepten in een andere kamer gaan en een consult over zijn gezondheidstoestand houden. Op 's Konings vraag hoe Van Geuns daarover dacht, antwoordde deze: 'Sire, dat is een maatregel waaraan ik mijn hond niet zou willen onderwerpen. Het spreekt van zelf dat, als wij bijeenkomen, ieder uit discretie iets zal toegeven aan het oordeel van elk ander; en er zoo een huspot-recept zal worden geformeerd, waaraan ik zelfs mijn hond, dien ik lief heb, niet zou wenschen blootgesteld te zien'. De Koning vond dat antwoord zeer verstandig, zag af van het gemeenschappelijk consult en benoemde Van Geuns tot zijn lijfarts. Uit een en ander blijkt welk een onverschrokken met groote
14
wilskracht uit overtuiging handelend persoon Matthias van Geuns is geweest (…) Toen de lijfarts eens door ongesteldheid eenigen tijd verhinderd was geweest, zich bij den Koning te vervoegen en na zijn herstel zich weder tot hem begaf, zeide deze: 'Mijn Heer Van Geuns, ik dacht niet, dat een professor in de geneeskunst zoo lang ziek konde zijn'. De professor antwoordde: 'Sire, als dat zoo ware, dan wenschte ik dat Uwe Majesteit geen Koning maar professor der geneeskunst waart'." Een mooi verhaal, maar of het waar is? Marianne Bron: http://www.ruutvanrossen.nl/De_Uith of/ http://www.dbnl.org/tekst/_jaa00319 1701_01/_jaa003191701_01_0010.ht m)
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 15
ONDERZOEKSPROJECTEN VAKGROEP KLINISCHE CHEMIE St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Klinische Chemie behelst het bestuderen van veranderingen in biochemische processen die bij ziekte in het lichaam optreden. De Klinische Chemie omvat zowel het toepassen van natuurwetenschap-pelijke analysemethoden bij diagnostiek, therapie en preventie van ziekten, als het meer fundamentele onderzoek naar de fysiologische en (bio)chemische aspecten van het menselijk leven. Het St. Antonius Ziekenhuis, deel uitmakend van de AntoniusMesosGroep, beschikt over topklinische en topreferente functies. In het Klinisch Chemisch Laboratorium van het St. Antonius Ziekenhuis vormen continue innovatie op organisatorisch en medisch inhoudelijk terrein de basis voor de topklinische zorg, toegepast wetenschappelijk onderzoek en voor opleidingen in de meest brede zin, een en ander ter ondersteuning van de patiëntenzorg. Toegepast wetenschappelijk onderzoek in de Klinische Chemie gebeurt doorgaans in nauwe samenwerking met andere disciplines en afdelingen van het ziekenhuis. De vakgroep Klinische Chemie biedt onderzoeksprojecten voor studenten Farmacie, (Bio)chemie en (Medische) Biologie binnen de volgende aandachtsgebieden: ¨ ¨ ¨
Ischemie-reperfusie schade (o.a. bij hart-, vaat- en longpatiënten) Stolling (o.a. activatie van bloedplaatjes bij cardiologische behandeling) 'Clinical Genomics' (DNA onderzoek m.b.v. sequencing en PCRtechnieken)
Enige analytische vaardigheid is een vereiste. Een financiële vergoeding vindt plaats vergelijkbaar met de stagevergoeding voor MLO en HLO studenten volgens de CAO. Voor nadere informatie kun je contact opnemen met: Mw drs E.C. Lases Klinisch Chemicus i.o. St. Antonius Ziekenhuis Afdeling Klinisch Chemisch Laboratorium Postbus 2500 3430 EM Nieuwegein 030-6092504 (bgg 030-6099111, sein 518)
[email protected]
M.B.V. Mebiose
15
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 16
Weten s ch ap
GEWELD
OP
TV
Worden kinderen nu echt agressief? Tegenwoordig is de TV in elk huishouden wel aanwezig. In een gemiddeld huishouden staat de beeldbuis meerdere uren per dag aan. In de rijke landen is het aantal uur dat per dag door een kind naar TV gekeken wordt zonder uitzondering hoog. Ook de ontwikkelinglanden blijven tegenwoordig wat dit betreft niet ver meer achter. Maar heeft dit ook daadwerkelijk (negatief) effect op de kinderen? Zoals niemand ontgaan is, is er veel geweld op tv. Ook in de kinderprogramma's komt er aardig wat geweld voor. Vaak wordt het ook uitgedragen als de oplossing voor verschillende conflicten. Veel bloed en moorden zijn er te zien. Op een leeftijd van elf jaar heeft een gemiddeld kind al ongeveer achtduizend moorden "gezien".
lieachtergrond en karaktertrekken van kinderen meegenomen in verschillende onderzoeken. In relatie tot de invloed van televisiegeweld op agressie in het dagelijks leven maken deze factoren niets uit.
Omdat kinderen moeite hebben met het onderscheiden van fantasie en realiteit zouden kinderen van de kleuter- en Favoriet agressieprogramma Veel studies conbasisschool het Dragon Ball Z cluderen dat dit agressieve gedrag gegeven niet zonder invloed is en dat wat op de televisie wordt getoond televisiegeweld kinderen "an exten- meer uitdragen. Ook hebben kinderen sive how-to course in agression” aan- die al agressief zijn meer behoefte om draagt. Deze conclusie wordt ver- naar agressie op TV te kijken. sterkt doordat er gewerkt is met ver- Wanneer zij dit meer doen, leren ze schillende onderzoeksopstellingen, hoe ze dingen op een vijandige methodes en doordat er mensen uit manier moeten oplossen. Dit leidt alle lagen van de bevolking hebben tot een negatieve spiraal en meegedaan. Ook zijn de fami- zodra deze kinderen de leeftijd 16
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 17
We t e n s c h a p
van adolescent of jong volwassene bereiken, hebben veel van deze kinderen al zeer serieuze delicten op hun geweten. Op niet-agressieve kinderen heeft geweld op televisie ook invloed, alleen veel minder dan bij kinderen die van nature al meer geneigd zijn tot agressie. Geweld op televisie zorgt ervoor dat kinderen geweld leren accepteren en zij zullen dergelijk gedrag van anderen dan ook eerder tolereren.
schillende etnische groepen die de wereld rijk is. Door deze prototypen wordt de jeugd over deze zaken vaak bevooroordeeld.
Maar kunnen we hier met z'n allen iets aan doen? Voor de meeste lezers onder ons is het nu allemaal toch al te laat. Als oplossing wordt aangedragen om kinderen op vaste tijden en naar kindvriendelijke programma's te laten kijken. Ook zou je als ouder mee moeten kijken, om uitDe televisie-industrie leg te geven over wat ze verwerpt al deze zien. Wat verder ook dingen, door te zeggen een belangrijk punt is, dat er nog te weinig is om de TV en/of PC onderzoek is gedaan en niet te gebruiken als dat de groepen waarbij beloning of als straf. onderzoek is gedaan te Tenslotte wordt er klein zijn. Maar wat aangeraden om de geen deze mensen over het televisie op de slaaphoofd zien, is dat de Doom, een moorderig spel kamer te zetten. correlatie tussen geweld op de televisie en agressief gedrag onder Agressiviteit onder kinderen is tegenkinderen bijna even hoog is als die woordig een wereldwijd probleem. tussen roken en longkanker. Jezelf afreageren lijkt nog de beste oplossing, maar doe het dan niet op Verschillende onderzoeken tonen aan anderen en ook niet op jezelf. Koop dat ook agressie in computerspelletjes dan gewoon een boksbal en ga daar invloed heeft op het gedrag van maar eens flink tegenaan slaan. Lisa kinderen. Het zet aan tot vijandigheid en asociaal gedrag. Waar computerspelletjes bovendien vol mee zitten zijn clichebeelden, zowel over de Bron: Principles of Child developbeide seksen als over de ver- ment M.B.V. Mebiose
17
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 18
A d v erten tie
Stages in het Hubrecht Laboratorium De ontwikkelingsbiologie is een van de meest spannende delen van het moderne biologische onderzoek. Vooral door het beschikbaar komen van de complete DNA-samenstelling van mensen en dieren kan nu de vraag onderzocht worden hoe de ontwikkeling in gecodeerde vorm vastligt in het DNA, en hoe de gecodeerde eiwitten samenwerken om de ontwikkeling te sturen. Veel van dit onderzoek gebeurt met modelorganismen zoals muizen, zebravissen, klauwkikkers en nematodewormen. Het onderzoek is fundamenteel van aard, maar er liggen duidelijke dwarsverbanden met biomedisch onderzoek. Een groot deel van het onderzoek sluit aan bij nieuwe onderzoeksgebieden als genomics en bioinformatica. Het Hubrecht Laboratorium bevindt zich in De Uithof, naast het sportcomplex, in een nieuw gebouw, goed voorzien van alle faciliteiten voor modern biologisch onderzoek. Het staat onder leiding van professor Ronald Plasterk en professor Hans Clevers. Het is het centrum bij uitstek in Nederland voor ontwikkelingsbiologisch onderzoek aan de genoemde modelsystemen. In het Hubrecht Laboratorium is regelmatig plaats voor stagestudenten, die in het kader van hun studie aan de Universiteit Utrecht (of andere universiteiten) een laboratoriumstage komen doen. Verbonden aan de stage is een tentamen ontwikkelingsbiologie, dat meetelt voor de studie. Op de website (www.niob.knaw.nl) staat meer informatie over het onderzoek. Hier staan ook alle onderzoeksprojecten beschreven, en de betreffende projectleiders genoemd. Wie interesse heeft in een specifiek project kan zich direct via e-mail of telefoon wenden tot een van de projectleiders. Verder kan voor algemene informatie over stages contact worden opgenomen met de studiecoördinator Dr. Bas Defize, of met het directiesecretariaat (mevrouw Ira van Nimwegen, tel. 2121 963,
[email protected]).
18
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 19
M.B.V. Mebiose
19
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 20
A d v erten tie
Trombose en Haemostase Laboratorium
stageplaatsen voor studenten biomedische wetenschappen Plaatjes-vaatwand interactie: een perfusie model voor trombose Het anti-fosfolipid syndroom: waarom krijgen patiënten met SLE trombose? Signaaltransductie in plaatjes: waarom maakt LDL plaatjes gevoeliger? Vorming van plaatjes uit megakaryocyten: gecontroleerde apoptose. LDL-receptoren: hoe verdwijnen stollingseiwitten? Von Willebrand Factor: de lijm tegen bloedingen. Plaatjes verklontering: meer wegen leiden tot trombose. Cholesterol: noodzakelijk kwaad voor plaatjesaktivatie.
Meer info? Bezoek: http://www.thrombosis.umcutrecht.nl Mail:
[email protected] 20
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 21
Co l u m n
NIET TE
BEGRIJPEN?!
Waarom de wetenschap niet alles kan verklaren Het was 22 juni 2005 en niet de eerste keer dat mijn moeder tegen de politieagent zou zeggen:"We hadden zijn gedrag echt niet voorspeld." Dit in navolging van de derde keer dat ik mijn zusje ondersteboven uit het raam had gegooid. Het lijkt erop dat de onvoorspelbaarheid van gedrag en ook van agressief gedrag niet altijd voorspeld kan worden door ons. De (neuro)wetenschap biedt uitkomst, maar is dat echt zo? Voordat ik verder ga met mijn betoog over de onverklaarbaarheid van agressie moet ik even wat rechtzetten. Ik had gedacht met het verhaal over 'de oma en de rollator' in de vorige editie van ons verenigingsorgaan een mooi item gevonden te hebben dat onze ogen moesten openen. Helaas was dit verhaal een broodje-aap-verhaal, maar ik hoop dat de strekking duidelijk blijft. Ik had niet verwacht dat 'een mens' zo kon liegen. Eigenlijk had ik dat wel kunnen verwachten, want er zijn meerdere emoties en handelingen die men vooraf niet kan voorspellen. Wij als wetenschappers gaan er met onze methode van uit dat alles deterministisch is en alles deterministisch verklaard kan worden. Tijdens mijn filosofie 'geprakkeseer' kwam ik via teksten op de mening van 'echte' filosofen.
Nou wil ik het niet hebben over Hume en zijn concept van oorzaak en gevolg en de niet te maken inferentie hiertussen, maar meer over de persoon die zelf handelt. De neurowetenschappen willen gedrag verklaren in termen van neuronen, neurotransmitters en actiepotentialen. Ik denk, en zeker niet alleen, dat er veel meer dingen zijn die komen kijken bij agressie. Hoe voelt het om agressief te zijn? Wat betekent dit gevoel voor de persoon zelf en hoe heeft dit gevoel invloed op allerlei andere factoren? Wat betekent het om agressief te zijn? Ik denk dat dit niet alleen in termen van neurotransmitters, actiepotentialen en neuronen te vangen is. Nou hoor ik mensen zeggen dat de mogelijkheid bestaat dat alles te vangen is in neuronale processen en
M.B.V. Mebiose
21
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 22
C o lu mn
dat om die reden de neurowetenschap bijzonder ver kan komen met bijvoorbeeld agressie. Ik denk dat dit niet geheel waar is. Er zijn bijzonder veel situaties, ook wel context genoemd, die van invloed zijn op het gedrag van een persoon. Wanneer wij, middels de wetenschap, willen verklaren hoe het komt dat iemand agressief is dan kunnen we beginnen bij bijvoorbeeld neuronale processen, maar gaat er niet iets aan vooraf? We bekijken alles immers voornamelijk wetenschappelijk en gedetermineerd. Heeft dus de eerder genoemde situatie geen invloed op het gedrag? Worden wij echt agressief door iets in onszelf of is er ook iets buiten ons bijvoorbeeld Temmink (hoerenjong), die middels een foutieve beslissing wederom AJAX drie punten door de neus boort? Ik denk dat er ook iets buiten ons is dat ons beïnvloed. Ik vraag mij af hoe een (neuro)wetenschapper de context in zijn geheel wil voegen. Immers, deze context kan oneindig veel vormen aannemen en die vallen volgens mij niet neurologisch te omschrijven. Hoe willen wij uberhaupt 'regels' wetenschappelijk kunnen meten? De regels die onderdeel uitmaken van onze samenleving en waar de meerderheid zich aan kan houden. Ik 22
denk dat de (neuro)wetenschap op die manier een bepaald geval maar tot op een bepaalde hoogte kan verklaren, maar zeker niet in zijn geheel. Dit betekent dus dat de wetenschap bepaalde dingen niet kan en dat agressie ook nooit volledig begrepen kan worden. Dit alles betekent niet dat de (neuro)wetenschap geen enkele invloed meer kan uitoefenen. In vele gevallen blijkt het te werken. Ik wil enkel aangeven dat er meer is dan enkel de fysische processen die wij kunnen waarnemen. Ook bij agressie blijven er aspecten die de wetenschap niet kan verklaren. We spreken hier nog niet over verantwoordelijkheid en bijvoorbeeld de vrije wil die ook om de hoek komen kijken, zeker in de sociale context van agressie. Dit stuk is bedoeld als een soort van relativering op de overmacht waarmee de wetenschap beweert de natuurwetten te beschrijven. Ik denk dat er binnen de psychische wereld, in tegenstelling tot de fysische wereld, vooralsnog fenomenen zijn die niet wetenschappelijk te beschrijven zijn
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
Bart
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:57 PM
Page 23
Ingezonden
VILLA VILORUM Uitlaatklep Wanneer je je in de huidige maatschappij niet in je eigen studentenkamertje verstopt, in de hoop niet te stikken in je eigen lucht, kom je onherroepelijk in aanraking met de gevaren des levens. Verleiding, misleiding, afleiding, ik noem er maar een paar. Over hoe je daar het beste mee om kunt gaan variëren de meningen. Ik wil het niet gaan hebben over korte lontjes, maar wel over het doseren van agressie. Ook Villa Virorum werd de afgelopen tijd meerdere malen geconfronteerd met agressie of het uitlokken hiervan. Tijdens een ogenschijnlijk gezellige borrel met een bevriend dispuut werd het vaandel van Mebiose op brute wijze gestolen. Een stel dronken malloten vernielde het door VV aan Mebiose geschonken naambordje. En last but not least werd ons vertrouwen geschonden toen de voorraad van ons meest eervolle bezit; "de VV-dassen", zonder enige aanleiding uit de veilig geachte bestuurskamer waren ontvreemd. De dames die hiervoor verantwoordelijk waren namen geen genoegen met een vriendelijk verzoek tot retourneren en ze dreven ons tot het uiterste. Het is dan zaak om, zoals het echte mannen betaamt, koel en berekenend de juiste oplossing voor de kwesties te vinden. Kwaad hoeft niet domweg met kwaad vergolden te worden. Een echte man weet wanneer hij zich kan laten gaan en bewaart zijn
agressie voor de tijd waarop hij die nodig heeft. Op het sportveld bijvoorbeeld. Dat ene uurtje schoffelen op het veld heeft wel degelijk een grote waarde. Hetzelfde vind ik van het iets passievere tweewekelijks uurtje schelden in het stadion. Alle agressie is hier geconcentreerd en zolang het niet uit de hand loopt, is er niets aan de hand. Het volk heeft deze uitlaatklep nu eenmaal nodig. Buiten deze uitgesproken momenten is het zaak voldoende tolerantie en controle te houden. Zelfbeheersing is een groot, maar zeer lastig te hanteren goed. Dat zal menigeen tijdens de biercantus gemerkt hebben. Wie onvoldoende controle had over zijn of haar lusten, kon rekenen op repressailles van de opzichters. Ook hier is sprake van een veilige uitlaatklep. Als iedereen zijn driften zo goed zou kunnen timen zou de wereld er een stuk vrediger uitzien.
M.B.V. Mebiose
Jop 23
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
24
2/7/2006
2:57 PM
Page 24
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 25
M.B.V. Mebiose
25
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 26
Weten s ch ap
HET
LONTJE VERKLAARD.
Vrijwel iedereen overkomt het wel eens. In het verkeer, in de rij voor de kassa of op straat: mensen reageren overdreven geïrriteerd en hebben steeds vaker een zogenaamd kort lontje. Bijna iedereen (90%) stoort zich aan dit soort gedrag en maar liefst 84% van de mensen vindt dat anderen sneller geïrriteerd reageren dan tien jaar geleden. Reden voor SIRE om een campagne te starten onder de titel: Kort lontje. Aldus SIRE. We gaan er maar van uit dat deze mensen ongelukkig zijn met zichzelf of er gewoon van genieten om zich agressief te uiten tegen anderen. Of doen het af als een gebrek aan normen en waarden door een slechte opvoeding. Niet denkende aan het feit dat achter de slechte opvoeding wel eens een diepere, trieste oorzaak kan liggen voor het tentoongestelde gedrag. Agressiestoornissen bestaan niet. Althans, een neurologische afwijking die tot overmatige agressie leidt in een patiënt, is nog niet gevonden. Wel wordt "impulsieve agressie" toegevoegd aan het lijstje symptomen van menig persoonlijkheidsstoornis. Vooral de Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPD) wordt in verband gebracht met impulsieve daden van agressie, zowel naar buiten als naar binnen gericht. De naam Borderline is afkomstig van vroegere gedachten dat patiënten op het randje van een psychose zaten. BPD patiënten hebben een algemene verstoorde regulatie van emotie, waarschijnlijk veroorzaakt 26
door traumatische ervaringen in de jeugd. Naast de omgevingsfactoren spelen genetische factoren waarschijnlijk ook een rol in het ontwikkelen van persoonlijkheidsstoornissen. Dit is echter nog niet onomstotelijk bewezen. Hoewel BPD vaker voorkomt dan schizofrenie en manische depressie gezamenlijk, is over BPD relatief weinig bekend. Impulsieve agressie wordt ook in verband gebracht met andere stoornissen als posttraumatische stress stoornis, ADHD, schizofrenie en antisociale persoonlijkheidsstoornis. Binnen al deze stoornissen kan door een verstoorde regulatie van emotie, agressie als symptoom voorkomen. Agressie betekent in dit geval niet alleen het willekeurig verbaal en fysiek aanvallen van omstanders door plotselinge veranderingen in de omgeving van de patiënt, maar kan ook naar binnen gerichte agressie zijn. Patiënten hebben een verstoord zelfbeeld wat kan leiden tot zelf mutilatie en uiteindelijk zelfmoord.
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 27
We t e n s c h a p
De impulsiviteit van patiënten is ook terug te vinden in vreetbuien, drugsmisbruik en roekeloos rijden. De impulsieve agressie lijkt zijn oorsprong te hebben in een verstoring van het serotonerge systeem, een gedragstemperend systeem dat onder meer betrokken is bij de regulatie van honger, gemoedstoestand en lichaamstemperatuur. Een laesie van serotonerge neuronen in ratten zorgt bijvoorbeeld voor het doden van muizen geplaatst in de rattenkooi. Naast de ongeïnhibeerde agressie waren de ratten ook niet langer in staat tot suppressie van gestraft gedrag. De verminderde serotonerge activiteit is ook bij mensen in verband gebracht met impulsieve agressie en een verhoogde irriteerbaarheid. Genetische voorboden zijn aangetroffen in stamboom-linkage onderzoeken. Een familielid van een BPD patiënt bezit een grotere kans op een lage serotonine activiteit. De omgevingsfactoren die een dergelijke stoornis zouden kunnen veroorzaken worden steeds beter begrepen. Men denkt dat misbruik op een vroege leeftijd het HPA systeem kan sensitiveren of zelfs veranderen. Andere onderzoeken tonen aan dat bepaalde traumatische gebeurtenissen en misbruik zelf structurele veranderingen veroorzaken in de hippocampus, een centraal deel
van de hersenen betrokken bij emotionele herinneringen. De prefontale cortex lijkt sterk betrokken te zijn bij de regulatie van agressie, in het bijzonder de orbitale en ventromediale cortex. In impulsief agressieve patiënten is, vergeleken met normale personen, door middel van neuroimaging een verminderde metabole activiteit waargenomen. In een gezond persoon zorgt serotonine activiteit voor een verhoging van het prefontale cortex glucosemetabolisme en zo voor een inhibitie van agressie. Deze verhoging van het glucose metabolisme is sterk verminderd bij onder andere BPD patiënten. Therapieën voor dit impulsief agressieve gedrag berusten vooral op het stimuleren van het glucose metabolisme van de prefontale cortex door het versterken van de serotonine activiteit door serotonine reuptake inhibitors als Fluoxetine en Sertraline. Farmacologische therapie in combinatie met psychiatrische therapie kan ervoor zorgen dat patiënten een hogere reactie drempel ontwikkelen voor frustrerende of onverwachte gebeurtenissen in de omgeving. Deze mensen kunnen hun "lontje" verlengen met een Fluoxetine pilletje. Mensen zonder excuus zullen zichzelf gewoon moeten beheersen. Mark
M.B.V. Mebiose
27
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 28
C o lu mn
RECEPT TEGEN AGRESSIE Hoe bereid je een gordeldier? Zoals het een rechtgeaard columnist betaamt, bestrijd ik onrechtvaardigheden in de maatschappij; klein en groot leed, misstanden in Twente en andere onderbelichte zaken. Alleen jammer dat ik geen columnist ben. Anders had ik het grote leed dat agressie jegens klaarovers in Twente veroorzaakt, belicht. Nu zullen jullie het moeten doen met een lullig receptje dat ik van mijn oma heb geleerd. Als mijn oma agressief was (en dat zijn oma's nog wel eens), maakte ze altijd het volgende gerecht klaar. Ik ben er nooit achter gekomen of het recept ook daadwerkelijk hielp, maar koken is een ontspannende bezigheid en als topkok zijnde wil ik het toch graag met jullie delen. 'Geflambeerd gordeldier boerenkool en een zakje jus'. Benodigdheden: - Gordeldier - Boerenkool - Zakje Jus - Benzine - Inboedelverzekering - Vrije Tijd - Pleister
met
Jus (~zjuu) kan op vele manieren gegeten worden. Je kunt er aardappels onder scheppen, je kunt er een stukje vlees onderschuiven en je kunt het 28
over je geliefde gooien. Dit laatste recept is overigens te vinden in: 'Hoe dump ik mijn geliefde op een weinig subtiele manier', geschreven door ondergetekende. Maar goed. Vandaag gaan wij onze jus opdienen met een kuiltje en wat boerenkool. Ook wordt er een gordeldier geflambeerd, gewoon omdat dit onuitstaanbare klotebeesten zijn. Men neme een zakje jus, van ongeveer 5 centimeter. De inhoud van het zakje gooit u weg, en het zakje zelf laat u wellen in 4 inch water, voor ongeveer twintig minuten. Na twintig minuten zinloos geweld te hebben, wordt het pas tijd voor het echte wellen: drie uur wellen! In die drie uur kunt u mooi een gordeldier op de kop tikken. Ze verschuilen zich onder diverse gordels. Autogordel, gordeltas, vegetatiegordel, gore del, hasta el gor del plaja, gordelroos...eventjes op de juiste plekken zoeken en u heeft in no-time zo'n lelijk beest te
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 29
We t e n s c h a p
pakken. Als laatste ingrediënt boerenkool nodig..
heeft
u
Een briljant raadsel: 'Hoe vangt een haas een boerenkool?' - Door achter een boom te staan en een koe na te doen! Na uzelf compleet voor schut te hebben gezet achter diverse bomen in het land en diverse keren gebeten te zijn door agressieve boerenkolen zal u vast gezegend zijn met een mooie boerenkool. Probeer anders de supermarkt, maar wel snel, want de drie uur zijn bijna om, het zakje welt! U zult het zakje aantreffen in licht oedemische (hoera, een Biomedische term!) toestand, wegens het opnemen van het water. Het is tijd om de boerenkool klaar te maken. Boerenkool klaar maken is een simpele klus en boerenkool is nog gezond ook met al die voedzame boerenkoolhydraten (haha). Als u vegetarisch wilt koken, haalt u eerst de wormpjes eruit. Zijn de meeëters echter niet van die mietjes die al beginnen te protesteren als u de hond aait, laat ze er dan lekker inzitten. De boerenkool is nu klaar voor gebruik. Gooi de krop boerenkool in de pan. Terwijl de krop in de pan ligt,
gooit u in een vloeiende beweging het pakje jus erbij. Denk erom, zet de pan niet op het vuur! Dit heeft fatale gevolgen voor het pakje, en misschien ook uw inboedel. Dan komt het leukste gedeelte van dit recept. Het flamberen van het gordeldier! Men neme een gordeldier, wat lucifers en wat benzine. De benzine gooit u in de tank van uw auto, zodat u de rest van de dag overal naar toe kunt rijden waar u maar heen wilt. Met de lucifers steekt u het gordeldier aan. Het zal waarschijnlijk wat lawaai geven in het begin, maar dat zou binnen een kwartier toch wel weg moeten ebben. Zet de pan en het geflambeerde gordeldier op tafel en consumeer de gedeelten die er eetbaar uitzien. (Alhoewel een pan er best eetbaar uitziet, kunt u deze het best bewaren voor verder gebruik.) Ik zie dat er bij de benodigdheden nog een pleister staat. Die hebben we niet gebruikt zie ik net... Hmm... Bonk met uw hoofd keihard tegen uw muur totdat er in een van de twee een gat ontstaat en plak daar de pleister op. Werkt erg goed tegen agressie overigens. Eet smakelijk!
M.B.V. Mebiose
Xander 29
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 30
Weten s ch ap
NO WAY BACK Onderzoek naar de oorzaken van agressie Met de discussie rond het "agressie-gen" is onderzoek naar agressie ineens een hot topic geworden. Deskundigen blijven echter benadrukken dat de uiting van dit gedrag een product is van omgeving en aanleg. Ethische kwesties stonden biologisch onderzoek naar de oorzaken van agressief gedrag lange tijd in de weg. De laatste jaren is men pas tot het inzicht gekomen dat met diermodellen ook veel van menselijke agressie verklaard kan worden. Er worden opzienbarende ontdekkingen gedaan. Cortisol staat bekend als het stresshormoon. Het verhoogt de bloeddruk en de bloedsuikerspiegel en onderdrukt het immuunsysteem. Logica brengt ons al op de gedachte dat dit steroid bij het ontstaan van agressie wel eens een belangrijke rol zou kunnen spelen. Muismodellen waarbij in een gebied van de hypothalamus agressie werd
30
opgewekt hebben recentelijk inderdaad aangetoond dat dit hormoon, wat in de bijnieren geproduceerd wordt, de geweldsdrempel significant verlaagt. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen gereguleerd geweld, waarbij de muizen elkaar alleen op bepaalde delen van het lichaam aanvallen, en buitenproportioneel geweld.
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 31
We t e n s c h a p
impliceren dat Deze ongeiemand die remde vorm eenmaal een kwam bij gekeer de mist in stresste muizen gegaan is, een veel meer voor vergrote kans dan bij meer heeft om derelaxte soortzelfde fout genoten. Zij weer te bewisten zich gaan. In de savooral langer te menleving ziet beheersen. Het men dit al wel toedienen van door het hoge corticosteroaantal recidiiden bevestigde visten, maar dit beeld. dit werd louter Opzienbarentoegeschreven der was dat na aan een verde eerste uitkeerde instelbarsting de ling, niet een drempel voor permanente een volgende Stukje geweld verandering uitbarsting steeds lager werd. De brandende van de hersenen. vraag is nu: komt dit door een soort De wetenschappers zelf zien meer de van gewoonte of is het inderdaad zo positieve kant van hun onderzoek: als dat cortisol niet alleen op korte- maar de hersenen inderdaad veranderd zijn, ook op lange termijn de kan dit mogelijk door allerlei, vooral agressiedrempel verlaagt? Het ant- psychologische behandelingen, ook woord zal binnenkort gegeven wor- behandeld worden. Dus hoeven we onze ontspoorde medemens toch niet den. direct op te geven. Jop Hun bevindingen zouden een stevige maatschappelijke discussie kunnen aanwakkeren. Dit zou namelijk M.B.V. Mebiose
31
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 32
O n th u llen d
JA ZUSTER, NEE ZUSTER Lust, zin in seks, begeerte, geilheid, hartstocht, romantiek en passie. De gemiddelde student schijnt er van te barsten. Maar… tentamenstress, de anticonceptiepil en andere toestanden kunnen leiden tot onlust en tegenzin. Zuster Muis weet hier alles van. Omdat seks zo ontzettend gezond is geeft ze jullie wat 'lustopwektips'. Red-light-district Behalve dat je ervoor moet stoppen, heeft rood licht nog een andere overbekende associatie. Namelijk om aan te duiden dat er in de betreffende ruimte tegen betaling kan worden gefitnessed. Rood is de kleur van de liefde, erotiek, bloed, het hart en van de hoerenbuurt. Rood trekt de aandacht, het is de eerste kleur die door
regelmatig gebruik van basilicum. Vrouwen worden kneitergeil van het kauwen op zoethout of munt. My mate is a banana Weg met de traditionele afrodisiaca zoals chocolade en oesters! Fruit… dat is pas opwindend. Volgens recent onderzoek voelen koppels die veel aardbeien en bananen eten zich
‘Rood is de kleur van de liefde, erotiek, bloed en het hart’ het oog wordt opgemerkt, het symboliseert levenslust en activiteit. De kleur rood prikkelt en werk lustopwekkend. Verf je kamer rood, trek je rode lingerie uit de kast en koop een rode Ferrari. Glorieuze erectie "Mijn erectie is glorieuzer dan ooit!" riep de Romeinse schrijver Petronius uit na het eten van een stevige linzensoep. Fosfor, zowel in bonen als in zeebanket, werkt stimulerend. De erectie wordt tevens verstevigd bij 32
'fruitiger' in bed. Een aantal tips om creatief met fruit om te springen in bed zijn: een banaantje lekker over elkaar uitsmeren, pitloze druiven of zoete aardbeien in warme chocolade dippen en die over het lichaam laten glijden (vertrekkend van de navel) of knijp eens het sap uit citrusvruchten voor een lekkere mannencocktail. Op deze manier sla je dus twee vliegen in één klap: 2 stuks fruit en meer beweging maken je een gezonder mens! En hoe fitter je bent, hoe beter de seks!
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
Zr. Muis
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 33
STAGEPLAATSEN PATHOLOGIE
Het onderzoek van de disciplinegroep PATHOLOGIE is geconcentreerd rond centrale thema's resorterend onder de hoofdlijnen: IMMUNOLOGIE & INFECTIE
ONCOLOGIE
Harttransplantatie: Oorzaken en mechanismen van rejectie
p53 tumorsuppressorgen
HLA onderzoek: Genorganisatie / Diversiteit / Functionaliteit van polymorfismen
Nephropathieën: Herstel reacties in de nier/Rol van Connective Tissue Growth Factor
HLA associatie met tumoren
HLA expressie op tumorcellen
TECHNIEKEN DNA /RNA isolatie, PCR, Gelelectroforese, Sequencen, Gene-scanning, Blotting, Immuunhistochemie, In Situ Hybridisatie, Confocale Laserscan Microscopie, Lasermicrodissectie, Beeldanalyse, Weefselkweek…etc….etc.. Voor Informatie / Aanmelding Dr. H.F.J. Dullens, Pathologie, UMC-U, tel: 0302506569, e-mail:
[email protected] Aanmelding minstens 3 maanden voor aanvang van de stage! M.B.V. Mebiose
33
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 34
A d v erten tie
Onderzoeksstages Afdeling Celbiologie Faculteit Diergeneeskunde Binnen de afdeling Celbiologie (hoofdafdeling Biochemie en Celbiologie) vindt fundamenteel onderzoek plaats naar de regulatie van de folliculogenese en eicelmaturatie bij varkens. Een deel van dit onderzoek richt zich op de identificatie van genexpressiepatronen tijdens folliculogenese. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar de functie en localisatie van SNARE eiwitten in eicellen. Binnen beide onderzoekslijnen zijn momenteel stagemogelijkheden voor 3, 6 en 9 maands-stages. Technieken isolatie van preantrale follikles, isolatie van eicellen, RNA isolatie, RT-PCR, blotting, eiwitanalyse, immunohistochemie, fluorescente in situ hybridisatie, confocale laserscan microscopie............. Voor informatie/aanmelding: Dr. T. van Haeften (tel: 253 5440; email:
[email protected]) Dr.
34
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
C.
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 35
Ingezonden
H.U.M.B.U.G. BANGBUS Van legende tot werkelijkheid Als een gezelschap al weer een heel aantal jaartjes bestaat is het belangrijk om bij tijd en wijlen het originele gedachtegoed te herdenken en de oprichters te eren. Het is een lang verhaal vol met heroïek, passie en een hoop schuttingtaal, waarvan u nu allen deel zult uitmaken. Het begon allemaal ergens in de donkere dagen van de Middeleeuwen (en dat waren er een hoop dus de precieze datum is helaas verloren gegaan). Een nobel man, vriend van rijk en arm, was een groot fan van de toen als gewoon geachte uitspraak: "Wij drinken dit bier alsof het water is." Dit was in die tijden ook een goed idee, want het gouden elixer was het enige dat de lagere standen als alternatief hadden voor het besmette en besmeurde kwijl dat in die jaren voor water door moest gaan. Deze blauw bebloede volbloed was op zoek naar een ethos krachtig genoeg om tegen de heerschappij van de kerk in te gaan en deze zinsnede was een sterk begin. Al snel schaarde een flinke beweging zich om hem heen (in de tijden van verlichting waarin we nu leven zouden dit groupies genoemd worden) en werden zijn prediken aangevuld met diep doordachte kreten als: "Waarom in de pan bakken als het ook op de BBQ kan." en: "Waarom de celibataire kerk, wij prediken een grondige menging der sek-
sen, 24/7." Dit leidde tot een dusdanige aanloop dat onze nobelman de exclusiviteit van zijn gezelschap verloren zag gaan en een waas van bacchanalen en lustige orgies. Hierdoor geïnspireerd, besloot hij zijn denkwijzen mee ondergronds te nemen. En zoals dat vaak gaat, vergingen alle gedachten tot spectaculaire legenden. Maar in de luwte van deze legenden ging het werk door en alleen de beste en meest veelbelovenden onder het menselijke ras werden en worden geselecteerd om toe te treden. En dat is waar we nu zijn. De groep volgelingen groeit gestaag, de rest van het volk staat onder continue supervisie voor tekenen van waardigheid en van tijd tot tijd staat er weer een uitverkorene op uit de massa. Zonder uitzondering bekend met de oude mythen en snel geïnitieerd tot de oude gebruiken en rituelen. Het duurt dan ook niet lang voordat ook zij tussen het dronkemans gelal roepen: "Deze pivo gaat erin als waterrrrrrr." Thijs
M.B.V. Mebiose
35
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 36
I n fo rmatief
ONDERWIJS What’s what? Doordat Josje helaas ziek is, zal er deze keer in de TJ geen stuk over het onderwijs komen dat door haar zelf is geschreven. Daarom in deze TJ uitleg over organen en functies die bij de meeste studenten onbekend zijn of vraagtekens oproept. BMSO Het BioMedisch Studenten Overleg (BMSO) is een landelijk overleg van onderwijsactieve studenten van de verschillende biomedische studies die samen gevisiteerd zijn. Het BMSO kijkt naar de verschillen en overeenkomsten tussen de studies. Vaak lopen de studies uit verschillende plaatsen tegen dezelfde problemen aan en het BMSO probeert hiervan te leren en dit mee te nemen naar de eigen onderwijsorganisatie. Verder is er een landelijk overleg van de opleidingscoördinatoren opgezet met hetzelfde doel en om de belangen van de Biomedische opleidingen landelijk te behartigen. Aan dit overleg nemen ook studenten deel. Het BMSO heeft dit jaar voor de tweede keer deelgenomen aan het congres van de Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO). Hier heeft het BMSO discussies geleid over het nut van verschillen tussen de studies en over hoe een goede stagebeoordeling tot stand komt. Het BMSO bevordert een 36
goede samenwerking tussen onderwijsactieve studenten uit verschillende steden. Het BMSO maakt gebruik van de kennis die de verschillende steden in huis hebben. Er worden ideeën uitgewisseld en het wiel hoeft niet steeds opnieuw uitgevonden te worden. Problemen waar het BMSO zich mee bezig houdt, zijn verder de mogelijkheden om vakken in andere steden te volgen, stagebeoordeling, cum laude afstuderen, internationali-sering en de aansluiting van het HBO en buitenlands onderwijs op de masteropleidingen. De volgende verenigingen zitten bij het BMSO, Mebiose, M.F.L.S. (Leiden) en M.F.V.N. (Nijmegen). Voor Mebiose zitten Josje Kappe, Wilco Nijenhuis en Maike van der Waal. Hoe en wat binnen het managment Biomedische Wetenschappen heeft binnen de universiteit een bijzondere positie omdat de studie valt onder verschillende faculteiten.
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 37
Informatief
Hierdoor heeft BMW een aparte onderwijsorganisatie. Het BMW onderwijs wordt gegeven door Geneeskunde, Diergeneeskunde en de Beta faculteit (waaronder de opleidingen Biologie, Farmacie en Scheikunde vallen). De studie valt onder de verantwoording van de drie decanen van deze faculteiten, het codecanaat. De faculteit Geneeskunde is de penvoerende faculteit, wat betekent dat deze faculteit de eindverantwoording heeft voor de opleiding. De organisatie van de opleiding wordt uitgevoerd door het onderwijsinstituut van BMW. Het Managementteam (MT) is het dagelijkse bestuur van de opleiding. Hierin zitten onder andere de nieuwe opleidingsdirecteur van de bachelor Wim Dictus, de opleidingsdirecteur van de master Dop Bär, de opleidingscoördinator Astrid Freriksen en de beleidsmedewerker Kirsten van Nierop. Verder zit ook de studentadviseur Wilco Nijenhuis in het MT om alle studenten te vertegenwoordigen. Naast het MT zijn er beleidsmakende en controlerende organen. Deze zijn sinds januari 2004 gescheiden voor de bachelor en de master. Dit zijn de opleidingsbesturen (OB), de opleidingscommissies (OC), de opleidingsraad (OR) en de jaarvertegenwoordigingen (JVT's) en mastervertegenwoordiging (MVT).
Studenten hebben op alle niveaus inspraak, van de jaarvertegenwoordigingen tot het Management Team. Studenten van alle onderwijsorganen houden elkaar op de hoogte van alle ontwikkelingen bij de Overleggroep Medische Biologie (OMB). De studenteninspraak heeft bij BMW een belangrijke rol. Het visitatie rapport spreekt van een goed studieklimaat mede door de actieve rol van Mebiose. De betrokkenheid en het enthousiasme van de studenten zijn ook bij de visitatiecommissie opgevallen en daar mogen we best trots op zijn! Studentadviseur Een fout die vaak wordt gemaakt, is dat men denkt dat de studentadviseur hetzelfde is als de studieadviseur. Dit is dus niet waar. Hoewel ik jullie natuurlijk best wil helpen als je in de knoop zit met je studie, ben ik daarvoor niet aangenomen door het onderwijsinstituut... Waarvoor dan wel? Nou, als studentadviseur werk ik bij het onderwijsinstituut om de mening van de studenten te vertegenwoordigen en de studenten op de hoogte te houden van alle onderwijsontwikkelingen die ik tijdens mijn functie tegenkom. Dit doe ik door gevraagd en ongevraagd alles en iedereen, die ook maar iets te maken heeft met de opleiding BMW, advies te geven.
M.B.V. Mebiose
37
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 38
I n fo rmatief
Ik ben dus eigenlijk een soort doorgeefluik, wat naar beide kanten werkt... Wat houdt deze functie concreet in? Om te beginnen moet ik op de hoogte zijn van de mening van de studenten over alles wat binnen de opleiding BMW speelt. Hiervoor ben ik aanwezig op de OMB, spreek ik regelmatig met de vice-Praeses van Mebiose en houd ik mijn oren en ogen goed open in de wandelgangen. Het eerste orgaan waar ik mijn mening kan overbrengen, is het managementteam van de opleiding BMW. Samen met de opleidingscoördinator Astrid Freriksen, de opleidingsdirecteuren en de beleidsmedewerkster van de bachelor en master, resp. Wim Dictus, Dop Bär en Kirsten van Nierop, vergaderen we eens in de twee weken. Dit team zorgt voor het dagelijkse management van de opleiding. Het is dus een uitvoerend orgaan wat alle lopende zaken regelt. Ten tweede heb ik een maandelijks overleg met de decaan van de faculteit Geneeskunde, Prof. Dr. Stoof. Ondanks dat de opleiding BMW onder drie faculteiten valt, overleg ik alleen met de decaan van Geneeskunde omdat BMW het meest gebruik maakt de voorzieningen van de faculteit Geneeskunde en deze decaan de voorzitter is van het zogenaamde codecanaat. Er worden zaken besproken 38
als de opvang van de grote instroom, het nieuwe gebouw en de ontwikkeling van het nieuwe curriculum. Verder adviseer ik de opleidingscommissie, ben ik lid van het Biomedisch Studenten Overleg (waar de krachten van studentinspraak binnen de opleidingen BMW op landelijk niveau worden gebundeld) en zit ik als afgevaardigde van dit studentenoverleg in de commissie BMW, het landelijke overleg van de opleidingsdirecteuren. Ook zit ik in het overleg van de studentadviseurs van de andere opleidingen in Utrecht, zodat de ontwikkelingen binnen de Universiteit in de gaten kunnen worden gehouden. Dat waren mijn duidelijk omschreven taken, maar buiten dat houd ik natuurlijk alles wat binnen onderwijsland speelt nauwlettend in de gaten en spreek ik desbetreffende organen aan wanneer er onduidelijkheden of opof aanmerkingen zijn. Ik ben dus gewoon een soort manusje-van-alles wat betreft onderwijszaken, die de mogelijkheid heeft om de spreekwoordelijke puntjes op de i te zetten. Dus heb je vragen, opmerkingen of klachten over iets wat misschien binnen onderwijszaken BMW valt? Aarzel dan niet om naar me toe te komen! Wilco Nijenhuis.
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 39
laboratorium voor
etabole en
ndocrine iekten
Het onderzoek van de afdeling Metabole en Endocriene Ziekten richt zich op stofwisselingsziekten van onder andere lever, pancreas en schildklier. We proberen door middel van een celbiologische benadering processen in lever (bijv. kopermetabolisme / uitscheiding van galzouten / veranderingen door aminozuur afbraak stoornissen / het ontstaan van insulineresistentie) beter te begrijpen. We onderzoeken eiwit - eiwit interacties, intracellulaire localisatie van eiwitten, en regulatie van genexpressie. Voor een aantal leverziekten ontwikkelen we nieuwe vormen van therapie, waarbij onze interesse vooral uitgaat naar het gebruik van leverstamcellen om ziekten te genezen. Voor ons onderzoek betreffende ouderdomsdiabetes en erfelijke endocriene tumoren hebben we transgene muismodellen ontwikkeld. Deze worden gebruikt om pathogene mechanismen te bestuderen, alsmede voor ontwikkeling van nieuwe therapie, deels in samenwerking met biotechnologische en pharmaceutische bedrijven. We maken gebruik van moderne technieken op het gebied van de moleculaire biologie, celbiologie en biochemie. Voor verdere informatie kun je contact opnemen met: Dr. I.E.T. van den Berg Afdeling metabole ziekten tel: 030 - 250 4288/5318 e-mail:
[email protected] M.B.V. Mebiose
39
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 40
Weten s ch ap
B.I.C. Biomedisch Interfacultair Congres Op zaterdag 1 april is het zover, het 5e Biomedisch Interfacultair zal plaatsvinden. Dit congres is bedoeld voor studenten Biomedische Wetenschappen uit het hele land. Door de centrale locatie van Utrecht, zal het dit jaar worden gehouden UMC Utrecht. Het BIC zal georganiseerd worden door Mebiose, de M.F.L.S. (Leiden) en CONGO (Amsterdam). Wat is de bedoeling van dit Biomedisch Congres? We hebben verscheidene sprekers uitgenodigd om te laten zien dat er meer is dan onderzoek alleen na je studie. Zo komen er sprekers uit het bedrijfsleven, de overheid en vanuit de com-
40
municatie zijde van de werkvloer. Tevens zal er een sollicitatie training zijn, en een verhaal over proefdieren. Als afsluiter van de dag zal er een discussie plaatsvinden tussen iemand die werkzaam is bij de universiteit en iemand die werkzaam is bij een bedrijf. Deze discussie zal gaan over wat er nu beter is, en of één van de twee überhaupt wel beter is. De dag zal beginnen om 10:00 uur 's ochtends en eindigen rond 17:00 uur. Bij de entrée zit de lunch in begrepen een aantal keer koffie. Mocht je nu al meer willen weten over dit congres, kijk dan op www.bic2006.nl. Aanmelden kan op de Stratenumkamer of via deze site.
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 41
Afdeling Immunologie (UMC)
Stageplaatsen voor Medisch Biologen (m/v) Onderzoeksprojecten o.a. op het gebied van · moleculaire processen die een rol spelen bij de differentiatie van B- en T-cellen en bij het ontstaan van darmkanker · functie van immuunglobuline receptoren en bestudering van de biologische rol en therapeutische toepassing van humane antistoffen · ontwikkeling en toepassing van humane recombinante immuunglobulines met behulp van de phage display techniek · regulatie van lymfocyten, macrofagen en NKcellen · pathogenese van de ziekte van Kahler · bescherming tegen bacteriële infectie · psycho-neuro-immunologie
Voor meer informatie neem contact op met: Dr. Kristin Denzer 030-250 6578
[email protected]
M.B.V. Mebiose
41
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 42
Weten s ch ap
SCIENCEFIELD Wonderpil Naar alle waarschijnlijkheid komt dit jaar het middel rimonaban, merknaam Acomplia, op de markt. Het wordt een wonderpil genoemd. Nee, dit is niet het zoveelste middel te wat van alles belooft en niets waarmaakt, dit keer is het menens. Zelfs de grootste critici zijn enthousiast over de mogelijkheden van deze antivet- én antirookpil. Omdat het molecuul op cannabinoïdreceptor I aangrijpt en een tegengestelde werking heeft van THC (de actieve component in cannabis) heeft het een grote invloed bij overprikkeling van zenuwen. Waar THC cellen met de receptor stimuleert, remt rimonabant deze. Gezonde mensen zullen geen effect ondervinden van rimonabant. Het cannabinoidsysteem wordt immers slechts ingeschakeld bij abnormale situaties. Naar men nu denkt wordt het pas actief bij hevige prikkels zoals angst, wanen, dwanggedachten, ontembare honger en craving naar bijvoorbeeld sigaretten. Het remmen van het cannabinoidsysteem zorgt er dus voor dat de hevige 42
prikkels gedempt worden, waardoor je minder geneigd bent te eten wanneer je al verzadigd bent of minder hevig verlangt die sigaret. Naast neurale effecten blijkt rimonabant ook andere processen te veranderen, zoals de verdeling van het lichaamsvet. Voor wie zou dit medicijn geschikt zijn? Experts benadrukken dat het niet helpt om even van wat overtollige kilo'tjes af te komen. Bij de opbouw van deze vetlaag speelt het cannabinoidsysteem namelijk geen rol. Het steeds vaker als de meest bedreigende ziekte van de 21ste eeuw genoemde "metabool syndroom" (een combinatie van overgewicht, hoog cholesterol, hoge bloeddruk en een neiging tot diabetes type II) schept volgens hen wel een grote doelgroep. Onderzoeken hebben aangetoond dat deze mensen op lange termijn (2 jaar dieet) significant meer gewicht verliezen en gunstiger cholesterolwaarden hebben dan placeboslikkers. De angst heerst dat dit middel al snel op internet zal gaan circuleren als lifestyle-middel. Vandaar dat de fabrikant, Sanovi-Aventis, inzet op
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 43
We t e n s c h a p
een zeer serieus imago als risicoverlager voor hart- en vaatziekten. De toekomst zal uit moeten wijzen in hoeverre de verwachtingen waargemaakt kunnen worden. Bron: NRC Magazine DNA inzetbaar als ooggetuige Het wordt mogelijk daders van een misdrijf op te sporen op basis van uiterlijke kenmerken. Het Erasmus Medisch Centrum heeft een methode ontwikkeld waarmee informatie als haar-, huidskleur, lengte en kleur van de ogen uit het DNA kan worden gehaald. Dat maakt het ziekenhuis donderdag bekend. Momenteel wordt DNA alleen als bewijsvoering gebruikt om het te vergelijken met het DNA van een verdachte. Met de beschikbare biologische informatie hoeft de politie in de toekomst niet meer te zoeken naar een 'grote onbekende'. Op basis van DNA-materiaal kan worden gezocht naar specifieke uiterlijke kenmerken van een dader. Deze beschrijving is betrouwbaarder dan informatie van een ooggetuige. Het is nog niet bekend wanneer de nieuwe methode in de praktijk zal worden toegepast.
Een nummertje maken Een nummertje maken voor een examen geeft een relaxed en voldaan gevoel waardoor mensen over het algemeen beter presteren. Orale seks en zelfbevreding heeft veel minder effect, blijkt uit een studie van Britse onderzoekers. Psychologen van de Universiteit van Paisley hebben de invloed van verscheidene seksuele activiteiten op de bloeddruk tijdens en na een examen vergeleken. Een testgroep van 24 vrouwen en 22 mannen moest twee weken lang een dagboek bijhouden over de seksuele handelingen die ze verrichtten. De proefpersonen werden in die periode aan een aantal examens onderworpen, in de vorm van bijvoorbeeld het houden van een toespraak of hardop hoofdrekenen. De proefpersonen die regelmatig geslachtsgemeenschap hadden gehad, vertoonden duidelijk minder stress ook na een langere periode. De onderzoekers denken dat de stressvermindering te maken heeft met de aanmaak van oxytocin, het hormoon dat een rol speelt bij het gevoel van verbondenheid in relaties, het orgasme en voortplanting. Het vermoeden is dat dit hormoon wordt aangemaakt als geliefden elkaar veel aanraken.
Bron: www.nu.nl Bron: Biological Psychology, vol 71 M.B.V. Mebiose
43
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 44
STAGEPLAATSEN PATHOLOGIE
Het onderzoek van de disciplinegroep PATHOLOGIE is geconcentreerd rond centrale thema's resorterend onder de hoofdlijnen: IMMUNOLOGIE & INFECTIE
ONCOLOGIE
Harttransplantatie: Oorzaken en mechanismen van rejectie
p53 tumorsuppressorgen
HLA onderzoek: Genorganisatie / Diversiteit / Functionaliteit van polymorfismen
Nephropathieën: Herstel reacties in de nier/Rol van Connective Tissue Growth Factor
HLA associatie met tumoren
HLA expressie op tumorcellen
TECHNIEKEN DNA /RNA isolatie, PCR, Gelelectroforese, Sequencen, Gene-scanning, Blotting, Immuunhistochemie, In Situ Hybridisatie, Confocale Laserscan Microscopie, Lasermicrodissectie, Beeldanalyse, Weefselkweek…etc….etc.. Voor Informatie / Aanmelding Dr. H.F.J. Dullens, Pathologie, UMC-U, tel: 0302506569, e-mail:
[email protected] Aanmelding minstens 3 maanden voor aanvang van de stage! 44
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 45
On t h u l l e n d
RIOOL Fille toeziende Rolf, Paul en Anton, op Het was de avond van de Lustrum- donderdag in de Monza. No shame at onthulling. Maar waar menig hart all. Naar horen zeggen, genoten ze sneller van ging kloppen was iets intens van elkaar. Of ze vanuit de anders: er was namelijk een wonder- Monza nog naar Haar Huis gegaan schone fille naarstig zijn, is niet bekend. op zoek naar liefde, lijfelijke liefde. Open Riool In haar queeste naar Het was natuurlijk mannelijke lippen te verwachten; op verleidde zij met een bepaald speels gemak vele moment is er vrijwilligers tot een zoveel vunzigheid wederzijdse gunst, bijeengeraapt dat om ze vervolgens het riool boven de bestuurskamer van resoluut op hun plek Mebiose uit zijn te wijzen. voegen moet Het was dan ook als springen. Dat movanzelfsprekend dat ment is nu, na bijna deze ferme dame twintig jaar, aangezonder enige tegenbroken. Door jaren spraak werd toegelang intensief gelaten tot het fatale damesgezelschap. Liset als kerstvrouw, de droom van bruik en dus slijtage is het riool toe iedere man! aan vervanging. Pri VV FF-feest Het VVFF-feest zou pas zaterdag Het hing het bestuur als het zwaard plaatsvinden, maar niet voor Maarten van Damocles natuurlijk al boven het FF en roervlo II. Zij hadden immers hoofd, hoewel zij zich eigenlijk zelf beide andere verplichtingen op die (te) netjes gedragen, en nu zal dan boven de hoofden van het Mebiose dag. Hun privefestijn vond in niet al te bestuur ingegrepen moeten worden discrete setting plaats, midden zodat er weer vol op gebruik gemaakt tussen met open mond kan worden van het riool en dus het M.B.V. Mebiose
45
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 46
O n th u llen d
hok waar dit riool ontspringt. Uit betrouwbare bron hebben we vernomen dat ook de bestuursleden er naar uit kijken om het hernieuwde riool flink onder druk te zetten.
verdiepen in de prachtige serie die ik aan het kijken was. Het geluid hiervan knalt uit mijn speakers, maar dit kan de geluiden uit de andere kamer niet verbloemen. Het geluid van wringend hout, verOoggetuigen gezocht! mengd met een enkel gilletje, dringt Verslag van een Stille getuige: onder mijn deur door. Casa Nostra 'De heer Brouwer schudt op zijn ontvangt op dongrondvesten. derdagavond 20-01Na exact 2 minuut 2006 bezoek. Rond 47 seconde is er de tijd van 'Sex and complete stilte. Ook the City' komt zij geeft mijn tv op prebinnen. Nieuwscies dat moment de gierig als ik ben, geest. Ik heb nieprobeer ik onopgemand horen vermerkt een sneakpeek trekken, maar als ik te krijgen, maar het een half uur later naar de wc ga, staat is al niet meer nodig. zijn deur open en de Sophie G. steekt haar bevindt hij zich tvhoofd om de hoek kijkend op zijn bank. van de deur en zegt vrolijk "hoi!!" Het balkon, de ideale vluchtweg. Waarschijnlijk heeft Stomverbaasd bazel ik iets quasi- de jonkvrouwe het pand m.b.v. lakbeleefds terug en val achterover op ens en balkon verlaten." mijn bed. Hoe kon ik dat niet opge- Helaas zijn er geen ooggetuigen dus merkt hebben? De tekenen waren -nu wat er exact gebeurd is, is onbekend. ik erover nadacht- immers over- Heeft u iets gehoord of gezien? Dan willen wij graag met u in contact duidelijk. Al dagenlang was het onrustig in komen. huize B. Zijn kamer was twee dagen eerder compleet uitgemest en zijn Mail naar
[email protected] bed was eiwit-vrij en schoner dan ooit. Ik besluit me er niet mee te Dokter Muis & Zuster Muis bemoeien en probeer me weer te 46
Tight Junction jaargang 20 nummer 3
TJfeb06binnenwerkgoed.qxp
2/7/2006
2:58 PM
Page 47
Informatief
BESTUURSMEDEDELINGEN
Docent van het jaar Veel zweet en tranen blijken af en toe toch echt de moeite waard te zijn. Adri Thomas, die voorgedragen is als docent van het jaar, is door de eerste ronde heen. Alles hangt af van de mondelinge presentatie die gegeven zal worden. Of Adri Thomas ook daadwerkelijk docent van het jaar wordt, horen we op 10 maart. Kamer open Na een jaar uitstel gaat de deur naar buiten nu echt bijna open! En daarna ook niet meer dicht, zoals nu al twee keer gebeurd is. Zodra het zonnetje door komt kan je weer lekker buiten zitten onder het genot van een kop koffie of thee.
Gala Omdat het een Lustrumjaar is, is dit jaar een gala door Mebiose alleen. Op de stratenumkamer is de voorverkoop begonnen. Voor maar 35 euro kan je op zaterdag 18 maart de avond van je leven beleven. Maar dit kan ook al voor 10euro!! Als je nu een rabobankrekening opent, of omzet naar Utrecht. Dit moet je aangeven bij het kopen van je kaartje. Koffie/Thee Elke dag is er gratis koffie en thee te verkrijgen op de Stratenumkamer. Ook is er elke vrijdag een WAB, met een lekkere hap. Als je nog een Jaarboek wilt, of bijvoorbeeld een kaartje kopen voor het gala, kan je hier terecht.
ACTIVITEITENAGENDA Elke vrijdag vanaf 14:00 uur 2 maart 7 maart 8 maart 8 maart 9 maart 10 maart 16 maart 18 maart 27 maart 28 maart 1 april
WAB (Weekselijke Afsluitende Borrel) Overleggroep Medische Biologie ß-bedrijvendagen Bestuursinfoavond Pre-Sixpackparty Borrel HBS GalaWAB InterAkcie activiteit Gala Bestuurssollicitaties Borrel (weekendonthulling) Biomedisch Interfacultair Congres
M.B.V. Mebiose
47