PRESENTATIEBOEK www.facebook.com/vaessen Postbus 239 / 4940 AE Raamsdonksveer
[email protected] www.vaessenbv.nl T (0162) 522 120 F (0162) 520 274
RECREATIEOORD DE WARANDE 2.0 OOSTERHOUT DD. 20 NOVEMBER 2013
Profielschets
Voor u ligt een visuele weergave van het projectvoorstel
SPORTHAL EN VOETBALACCOMMODATIE HUIZEN
De weergaves in deze publicatie zijnONTWERP impressies; op detailniveau kunnen deze afwijken vankent de daadwerkelijke aanbieding. Vaessen een lange traditie op het gebied van de ontwikkeling, bouw en exploitatie van zwemvoorzieningen in Nederland. Dit in opdracht van vele Nederlandse gemeenten, maar b.v. ook van zorg- en justitiële instellingen en zelfs SHELL Nederland N.V. De kennis en ervaring opgedaan bij de bouw maar met name ook de exploitatie en het onderhoud, staan aan de basis van het voorliggend TCOprojectvoorstel voor nieuwbouw en overkapping van zwembad De Warande. Naast locatiegebonden onderwerpen zoals een passende inpassing in het recreatiegebied De Warande en de hierop afgestemde duurzaamheid en ‘cradle to cradle’ oplossingen, hebben wij samen met onze partners veel aandacht besteed aan onderwerpen zoals functionaliteit, beheer, logistiek, sociale controle, veiligheid en materialisering in relatie tot onderhoudskosten. Dit met de bedoeling om een zo functioneel, duurzaam en daarmee optimaal exploitabel recreatieoord te ontwikkelen waarbij de onderhouds- en verbruikskosten voor langere tijd risicodragend vastliggen. In de gemeente Vianen heeft Vaessen, als eerste in Nederland, in november 2012 een DBM-overeenkomst afgesloten op basis van ‘Total Cost of Ownership’ (TCO). Hier is onze onderneming naast ontwikkeling en bouw ook verantwoordelijk voor het risicodragend onderhoud en energiemanagement voor een periode van 20 jaar. Op dit moment zijn de bouwwerkzaamheden in een ver gevorderd stadium en worden de handboeken geschreven voor het gezamenlijk exploiteren van de accommodatie. De gemeente Vianen zal de dagelijkse (exploitatie) werkzaamheden gaan invullen met haar sportbedrijf en Vaessen verzorgd het meerjarenonderhoud en de monitoring van het energieverbruik. Deze ervaring, nog bij geen enkel ander zwembadcontract opgenomen, willen wij graag delen met u als opdrachtgever.
PARTNER Los van een goed plan en een gedegen uitvoering zijn, zeker in crisistijd, ook de kwalificaties van uw bouwpartner niet te verwaarlozen. Vaessen realiseerde eerder al meerdere projecten in opdracht van de gemeente Oosterhout waaronder de renovatie en reconstructie van De Warande in 1993. Uit die eerdere samenwerking is hopelijk gebleken dat Vaessen staat voor haar product en ook na de dag van oplevering een betrouwbare partner blijft. Ook de kredietwaardigheid is helemaal in orde; de onderneming heeft een D&B Financial Rating ‘A’ en een Graydon Rating ‘Klasse 1’. Beide staan voor maximale kredietwaardigheid en minimaal risico. Op het gebied van duurzaamheid heeft Vaessen haar sporen verdiend. Zo realiseerde Vaessen in Mijdrecht het eerste Nederlandse zwembad voorzien van een A-energielabel en in Oegstgeest de eerste Nederlandse sporthal met eenzelfde label. Op het gebied van de implementatie van duurzaamheid bij Nederlandse bouwondernemingen is Vaessen voorbeeldbedrijf van Bouwend Nederland. Dat kunt u ook op onze thuisbasis in Raamsdonksveer aan den lijve ondervinden. Zo staan een eigen windmolen en zonnepanelen garant voor de gehele energieopwekking van ons kantoorgebouw en dragen hybride en A/B-label bedrijfsauto’s, LED-verlichting, aanwezigheidschakelingen en computersystemen met een ultiem laag stroomverbruik bij aan een minimale CO2 voetprint. En deze proberen wij elk jaar met 10% te verbeteren! Meer over onze duurzaamheidvisie leest u op www.vaessenduurzaambouwen.nl.
Voor u ligt een visuele weergave van het projectvoorstel
recreatieoord de warande 2.0 De weergaves in deze publicatie zijn impressies; op detailniveau kunnen deze afwijken van de daadwerkelijke aanbieding.
Inhoudsopgave 02
intro recreatieoord de warande 2.0
04 06 07
situering en concept situatie plattegrond terrein
08
een groen recreatieoord
10 12 13
een functioneel recreatieoord doorsneden plattegrond
14 16 17
een exploitabel recreatieoord optimaliseren onderhouds- en verbruikskosten (TCO) toegepaste materialen
18 20 21
een duurzaam recreatieoord uitgangspunten duurzaamheid implementatie duurzaamheid
22
de warande 2.0, de beleving bij nacht
24
planning; lean bouwen, slim plannen
26
SR0I en (mogelijke) samenwerkingspartners
Postbus 239 / 4940 AE Raamsdonksveer / T (0162) 522 120 / F (0162) 520 274
[email protected] / www.vaessenbv.nl
recreatIeoord de warande 2.0 de gemeenteraad van oosterhout heeft op 16 juni 2011 besloten om haar zwemvoorzieningen te concentreren op de locatie “de warande” in oosterhout-zuid, de zwembaden “de blikken” en arckendonk” worden hierdoor op termijn gesloten. deze concentratie van zwembaden zal samen met een goed ruimtelijk, functioneel en duurzaam ontwerp ervoor zorgen dat de jaarlijkse exploitatielasten aanzienlijk dalen en de energieverbruiken risicodragend voor langere termijn worden ‘vastgeklikt’. het nieuwe combibad “de warande” wordt de centrale zwemvoorziening voor oosterhout. door overkapping van het 50 meter buitenbassin en de nieuwbouw van een multifunctioneel overdekt zwembad ontstaat een aantrekkelijk combibad waarmee optimaal kan worden ingespeeld op de behoefte van de oosterhoutse bevolking en (sport-)verenigingen. vaessen heeft, samen met gerenommeerde, lokale partners, een integraal ontwerp vervaardigd dat zo goed als mogelijk tegemoet komt aan de wensen van de gemeente. hierbij hebben de onderwerpen functionaliteit, duurzaamheid en esthetische inpassing in de parkachtige omgeving bijzondere aandacht gekregen. dit echter altijd vanuit de gedachte om een zo deugdelijk, onderhoudsarm en energiezuinig ontwerp te realiseren en optimalisatie van de exploitatielasten mogelijk te maken. aan u om te beoordelen of wij hierin zijn geslaagd. dit boekwerk neemt u aan de hand en leidt u met aansprekende schetsen en beelden stap voor stap rond door het nieuwe recreatieoord de warande 2.0! voor meer gedetailleerde informatie over onze aanpak, organisatie, mvo-werkwijze, planning en samenwerking met lokale partijen verwijzen wij u naar ons plan van aanpak recreatieoord de warande 2.0.
02
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
03
situering en concept
04
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
05
bestaande situatie De Warande is een bijzonder recreatieoord aan de Zuidrand van Oosterhout, ingebed in een bosrijk gebied. De huidige accommodatie is alleen in de zomerperiode gedurende 4 maanden per jaar geopend. Op het terrein zijn een 50-meter wedstrijdbassin, 2 andersoortige buitenbassins en een peuterbassin aanwezig. Daarnaast zijn er ook een sportzaal, een honk van de wielervereniging “de Jonge Renner” en enkele jeu de boulesbanen gelegen. Rondom het terrein van De Warande ligt een wielerparcours dat het recreatieoord ter plaatse van de ingang/parkeervoorzieningen kruist. Uniek aan De Warande is de groene uitstraling van de parkachtige omgeving. Een deel van het recreatieoord maakt zelfs onderdeel uit van de Ecologische Hoofd Structuur van de Provincie Noord-Brabant. Voor de inpassing van een nieuwe zwembadvoorziening heeft de gemeente een aantal uitgangspunten gedefinieerd. Hierbij de meest essentiële punten: • één centrale hoofdentree voor zowel binnen- als buitenvoorzieningen; • zoveel als mogelijk handhaven bestaande groenvoorziening; • éénduidige ontsluiting recreatieoord vanaf het parkeerterrein; • parkachtige omgeving versterken; • eigentijdse uitstraling complex (De Warande 2.0); • sociaal veilige omgeving creëren.
Samengevat; de bezoeker van De Warande 2.0 waant zich vanaf het parkeerterrein, en vanaf de ligweiden, tot in het gebouw in een enerverend park. Een passend lichtplan zorgt er het hele jaar voor dat sociale veiligheid en sfeer gecreëerd worden die de bezoeker zal waarderen en het recreatieoord volledig tot zijn recht laat komen. Enkele andere hoogstandjes van het ontwerp buitenterrein zijn: • zoveel als mogelijk bomen zijn behouden. Enkele bomen maken zelfs onderdeel uit van de entreeluifel. De enkele bomen binnen de Ecologische Hoofd Structuur, die gekapt worden, worden gecompenseerd; • goede bereikbaarheid voor hulpdiensten en transport (afvalophaaldienst/leveranciers); • aparte parkeervoorziening en fietsenstalling op het terrein voor personeel; • looppaden op het huidige buitenterrein worden gehandhaafd; • zowel vanuit het hoger gelegen gebouw als het nieuwe terras is er perfect zicht over het hele gebied van ligweiden en buitenbassins.
nieuwe situatie Het ontwerpteam heeft zich ten doel gesteld om de kracht van De Warande, de unieke ligging in een bosrijke omgeving, te behouden en zelfs te versterken. De parkstructuur heeft als inspiratiebron gediend voor het voorliggende ontwerp van de buitenruimte en infrastructuur. Eenmaal het parkeerterrein verlaten en de hoofdpoort van de Warande 2.0 gepasseerd, kijkt de bezoeker tussen de groene coulissen aan weerszijden van het wandelpad direct uit op de transparante hoofdentree en het buitengebied erachter. Ondanks deze bijzondere doorzichten heeft het behoud van de huidige, lommerrijke sfeer door inpassing en behoud van de waardevolle bomen in het entreegebied hoogste prioriteit gehad. Tot aan de ‘voordeur’ zijn de bestaande bomen onderdeel van het ontwerp. Halverwege de route naar de entree voert een loopburg over het verdiept aangelegde wielerparcours. Doordat het pad vanaf de brug tot aan de hoofdentree meandert tussen het bestaande groen, worden de wortels van de ‘oude’ bomen in de Ecologische Hoofd Structuur niet beschadigd.
legenda
Scheiding van verkeerstromen is zowel binnen als buiten het gebouw een belangrijk thema. De scheiding tussen wielrenners en bezoekers van De Warande 2.0 wordt gerealiseerd door de loopbrug, die als betondek de wielerbaan overspant. De betonnen bestrating die begint bij het parkeerterrein wordt doorgezet en komt als vlakke vloer terug in het interieur van de hoofdentree en centrale hal tot op het buitenterras en de voetpaden naar de buitenbassins. Door de hoge mate van transparantie van de gevels van de entree komen de bomen ook binnen tot leven. Een afgewogen materiaal-, kleuren- en lijnenspel verbindt exterieur en interieur op een natuurlijke manier met elkaar.
06
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
07
een groen recreatieoord
08
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
09
een functIoneeL recreatIeoord
10
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
11
pLattegrond Begane grond de nIeuwBouw; transparantIe en heLdere LogIstIek het ontwerp van het nieuwe multifunctionele combibad versterkt de parkbeleving van het recreatieoord. de nieuwbouw heeft een eenduidig karakter en is vormgegeven in natuurlijke en terughoudende materialen en kleuren. het object is gast, het park is gastheer. exterieur en interieur gaan naadloos in elkaar over, waarbij de bosrijke en natuurlijke omgeving overal wordt ervaren. kortom, een optimale natuurlijke inbedding welke antwoord geeft op uw verzoek om het nieuwe complex onderdeel te laten zijn van het park de warande. het integraal gebouwconcept bestaat uit drie hoofdonderdelen; het nieuwe binnen zwembad, het overdekte 50-meter bad en het centrumgebied die door een continu dakvlak met elkaar zijn verbonden. de komvorm omarmt de ligweiden en buitenbassins en schermt de omgeving af van het ‘zomerrumoer’. aan de binnenzijde opent het gebouw zich naar het recreatieoord; de transparante gevels verbinden de binnen- en buitenbaden op een natuurlijke wijze met elkaar. het overdekte 50-meter bad functioneert hierbij als binnenbad, maar kan in het zomerseizoen middels te openen delen in wanden en dak bij het buitenterrein en de buitenbaden worden betrokken. het hoge dak stijgt geleidelijk vanaf het doelgroepenbassin tot het overkapte 50-meter bad; daarmee de hoogtelijnen van het terrein en de bezonningslijnen op hoofdlijnen volgend. de mogelijkheden van actieve en passieve zonnewarmte worden op deze wijze maximaal benut. aan de buitenzijde heeft het gebouw een meer gesloten karakter en gaat zij letterlijk op in het omringende boslandschap. het centrumgebied is het logistieke hart dat alle onderdelen van de warande 2.0 met elkaar verbindt; parkeerplaats, fi etsenstalling, entreegebied, binnen zwembad, 50-meter bad, kantoren, buitenbassins en ligweiden. naast de functionele spil in het gebouw is het centrumgebied tevens de centrale toegang tot de buitenbassins en ligweiden. het volledig transparante centrumgebied koppelt het voorterrein visueel en fysiek direct aan de ligweiden. dit zorgt voor een korte looplijn en daarmee een optimale afwikkeling van grote hoeveelheden bezoekers in het zomerseizoen. speelse suggesties in wanden en dak versterken het beeld van het rondlopen in het recreatieoord. door insnijdingen in de continue daklijn en inspringende gevelvlakken kunnen de meeste en mooiste bestaande bomen gehandhaafd blijven, terwijl de materialisatie van wanden en constructie de natuurbeleving nog eens versterken. hiermee onderstrepen wij nogmaals onze inspanning voor het behoud van zoveel mogelijk aanwezige bomen en de interactie tussen binnen en buiten. belangrijk onderwerp in onze schetsplannen is het logistieke schema en de daaraan gekoppelde routing in en om het gebouw. tevens spelen personele inzet en beheer een belangrijke rol. ook voor het ontwerp van de warande 2.0 hebben wij hier veel aandacht aan besteed. in het logistieke hart zijn de receptie met back offi ce en bar met keukens, kantoor, uitgiftepunt en berging gezamenlijk vormgegeven als een zelfstandig element. door deze strategische indeling kan met een minimum aan personeelsinzet maximaal rendement worden behaald. de multifunctionele horecaruimte is strategisch gelegen in het centrumgebied omdat zowel het binnen zwembad, de buitenbaden, het buitenterras als de ligweiden hierop aansluiten en desgewenst bediend kunnen worden.
doelgroepenbassin
wedstrijdbassin
horeca
LEGENDA:
Legenda LEGENDA: bassins
bassins en - cabines kleedruimten
centrale hal
kleedruimten en - cabines doucheruimten doucheruimten toiletten toiletten badmeester-, ehbo, personeel- en kantoorruimten
alle loopwegen worden zoveel mogelijk van elkaar gescheiden, zodat zich geen kruisingen van bezoekers voordoen. heldere logistiek en transparant in gebruik. vanaf de centrale hal worden bezoekersstromen gescheiden in bezoekers voor het binnen zwembad en bezoekers voor het 50-meter bad en de buitenbassins en ligweiden. kleed- en douchevoorzieningen en de zwembaden zijn voor beide bezoekersstromen op eenvoudige wijze te bereiken. beide delen kunnen dus geheel onafhankelijk van elkaar functioneren. vanuit de centrale hal zijn via een separate route de kantoren van het sportbedrijf, de multifunctionele ruimten en de toeschouwersstrook op het perron van het 50-meter bad te bereiken.
badmeester-, ehbo, personeel- en kantoorruimten berging /werkkast berging /werkkast horeca-, verenigings- en vergaderruimten horeca-, verenigings- en vergaderruimten keukens en uitgifte
50 meter bassin
springbassin
keukens en uitgifte receptie, bar en uitgiftebalie receptie, bar en uitgiftebalie technische ruimten technische ruimten
12
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
13
een exploitabel recreatieoord
14
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
15
Optimaliseren onderhouds- en verbruikskosten (tco) Naast de ontwikkeling en realisatie van De Warande 2.0 worden wij ook 20 jaar verantwoordelijk voor het onderhoud (maintain) en het energieverbruik (energiebeheer). Aangezien wij hiermee de totale kosten van de nieuwbouw op korte én langere termijn voor u in beeld brengen, spreken wij van Total Cost of Ownership (TCO). Voor dit TCO vraagstuk hebben Vaessen en Sportfondsen (bouw & techniek) de handen ineen geslagen. De ervaring van het exploiteren en risicodragend onderhouden van honderden zwembaden door Sportfondsen, gekoppeld aan de knowhow van Vaessen op het gebied van DBMO van zwembaden, leidt tot een vertrouwenwekkende aanbieding voor het meerjarenonderhoud en risicodragend energiebeheer (elektra, water en gas) van de Warande 2.0!
toegepaste Materialen Bij het vervaardigen van ons ontwerp voor De Warande 2.0 hebben voor de keuze van de toe te passen materialen diverse randvoorwaarden meegespeeld. De twee belangrijkste randvoorwaarden waren: - minimaliseren van exploitatiekosten, en; - passend in de ontwerpvisie inzake aansluiting bij de omgeving.
Om de TCO van de Warande 2.0 een juist kader mee te geven hanteren wij de volgende doelstelling: Vaessen en Sportfondsen (bouw&techniek) ontwikkelen, realiseren en onderhouden De Warande 2.0 op dusdanige wijze dat onze diensten maximaal bijdragen aan het optimaliseren van de exploitatielasten, waarbij de gemeente Oosterhout wordt ontzorgd, het comfort voor de gebruikers en bezoekers wordt verzekerd en lage onderhouds- en verbruikskosten worden gegarandeerd.
Om jarenlange exploitatie met tevreden gebruikers mogelijk te maken, is het van belang dat het gebouw er niet alleen bij oplevering goed uitziet, maar tevens onderhoudsarm, voorzien van deugdelijke materialen en exploitatievriendelijk is. Vaessen en Sportfondsen zien grote meerwaarde in het exploitatiegericht ontwerpen: ontwerpen met “Oog voor Beheer”. Vanaf het begin van de ontwerpfase hebben we daarom expliciet rekening gehouden met de toekomstige schoonmaak en het beheer van het complex aan zowel de binnen- als buitenzijde. Zo zijn aan de buitenzijde alleen onderhoudsarme materialen toegepast; gevels van baksteen, aluminium kozijnen en houten liggers die doorlopen als luifel.
Deze doelstelling uit zich in een duurzaam concept voor De Warande 2.0, uitgaande van een energetisch slim gebouw, optimaal gebruik makend van (natuurlijke) energiebronnen en opgebouwd met behulp van natuurlijke, deugdelijke en onderhoudsarme materialen. Voor de specifiek door ons toegepaste duurzaamheidsmaatregelen verwijzen wij u graag naar pagina 21.
Een deel van het gebouw is voorzien van een plint met degelijke baksteen die ervoor zorgt dat de kwetsbare zones van het gebouw weinig of geen onderhoud vragen en tegen een stootje kunnen. De aluminium kozijnen voorzien van driedubbele beglazing zorgen voor een optimale verbinding tussen de binnen- en de buitenwereld en maken dat de omgeving als het ware ‘het gebouw binnen komt”.
Om onze doelen te kunnen bereiken is een goede langjarige samenwerking tussen de gemeente Oosterhout, het Sportbedrijf als de exploitant van het complex en de opdrachtnemer van cruciaal belang. Er zal een atmosfeer ontstaan waarbij de krachten worden gebundeld. Onze ervaring is dat door goede samenwerkingsafspraken en een prettig overlegklimaat de gezamenlijke belangen optimaal worden uitgedragen en nagestreefd. Een goede inbedding van de zachte kant van samenwerking is daarbij ons speerpunt zodat een optimale bedrijfsvoering en professionele dienstverlening in de accommodatie maximaal aansluiten bij de wensen van de gebruikers.
De sfeer binnen in De Warande 2.0 is natuurlijk, rustgevend maar ook uitdagend. De grote houten liggers zorgen voor een fantastische uitstraling en verbinden de drie bouwdelen (het nieuwe binnen zwembad, het overdekte 50-meter bad en het centrumgebied) aan elkaar. De toepassing van prefab beton met een kunststof afwerking versterkt de natuurlijke uitstraling, geeft een robuust gevoel en vraagt minimaal onderhoud. Alle vloeren van het binnen zwembad zijn met een goede kwaliteit tegels uitgerust. De wanden in deze zwemzaal worden voorzien van tegelwerk dat qua kleurstelling aansluit op het buitenterrein van het recreatieoord. De centrale hal heeft een stoere monolitisch afgewerkte betonvloer die het voorplein en het achterlandschap, evenals de horeca en het 50-meter bad aan elkaar verbinden. In onze kleur-en materiaalstaat en gevel-afwerkstaat kunt u het gehele palet van toegepaste materialen in De Warande 2.0 terugvinden.
Een gebruikershandboek, een werkbaar document voor iedereen en samengesteld door alle partijen, vormt hierbij de leidraad voor een succesvolle samenwerking. Het gebruikershandboek ziet toe op afspraken in de samenwerking tussen het personeel van het complex, de bezoekers en onze organisatie die een positieve bijdrage leveren aan drie kritische succesfactoren: • Het voldoen aan de gegarandeerde energieprestatie en -verbruik of liefst beter. • Het voldoen aan de gestelde onderhoudsprestaties en comfortvraag ten behoeve van het aanwezige personeel en de bezoekers, tegen beheersbare onderhoudskosten. • Een optimale samenwerking gebaseerd op een transparante en goede communicatie tussen de gemeente Oosterhout, het Sportbedrijf als exploitant van het complex en wij als opdrachtnemer, waarbij u als opdrachtgever wordt ontzorgd.
Vaessen en Sportfondsen hebben op deze wijze een gebouw ontworpen dat qua materialisering past bij de vraag van de opdrachtgever en zorgt voor minimale onderhoudskosten in zowel bouwkundig en installatietechnisch onderhoud als voor schoonmaak en beheer. Ons motto is dan ook: Bouwen doe je in een jaar, exploiteren 50 jaar lang!
Toegevoegde waarde; de warmtewisselaar Vaesen en Sportfondsen hebben in de berekening van de TCO scherp gekeken naar welke investeringen in het gebouw de basis leggen voor een duurzame exploitatie. U moet hierbij denken aan het kiezen van een hogere Rc-waarde voor gevels en daken, maar ook het toepassen van energiezuinige installaties. Hiermee kunnen we de vraag naar energie verlagen en daarmee de TCO positief beïnvloeden. Om de verbruikskosten in de exploitatie te optimaliseren, hebben Vaessen en Sportfondsen besloten zelf te investeren in een warmtewisselaar, welke wordt gelegd in het naastgelegen Wilhelminakanaal. Hiertoe is reeds overleg gepleegd met Rijkswaterstaat en goedkeuring verleend. Door de wisselaar in de overgang van kade (oever) en kanaal op een diepte van 3 meter te positioneren, wordt gebruik gemaakt van zowel terugstromend grondwater als stromend water in het kanaal zelf. Hiermee is een constant temperatuurverschil haalbaar (ΔT) in het aanvoer en retour water, waaruit de warmtewisselaar haar energie haalt. Mede door deze investering heeft ons gebouw minder vraag naar reguliere energie uit bijvoorbeeld gas. Dit levert een forse besparing op in onder andere het gasverbruik, hetgeen voor de termijn van 20 jaar een zeer korte terugverdientijd oplevert. Door deze wijze van investeren hebben wij de TCO positief beïnvloed. Investeren is vooruitzien!
16
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
17
een duurzaam recreatieoord
18
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
19
DUURZAAMHEIDVISIE Duurzaamheid wordt vaak geassocieerd met het energie- en onderhoudsarm realiseren en vervolgens tegen zo laag mogelijke kosten exploiteren van gebouwen. Dit wordt in de praktijk aangeduid met ‘duurzaam bouwen’. Vaessen is van mening dat het minimaliseren van energie- en onderhoudslasten duurzaam is, maar dat doet te kort aan de daadwerkelijke uitgangspunten van duurzaamheid. Van een duurzame ontwikkeling maakt ook het realiseren van een gezonde en veilige sport-, leef- en werkomgeving voor sporters, bezoekers, personeel en omwonenden onderdeel uit. Dat begint bij een duurzame materialisering gebaseerd op het ‘cradle to cradle’-principe en eindigt bij het kiezen van een gebouwstructuur met het vermogen om zich aan te passen aan en mee te groeien met toekomstige ontwikkelingen; flexibel en levensduurbestendig. Hiermee is integraal rekening gehouden in het voorliggende projectvoorstel voor de warande 2.0.
cradle to cradle (c2c) Onze uitgangspunten voor materialisering van De Warande 2.0 zijn gebaseerd op het ‘cradle to cradle’-principe. De centrale gedachte hierbij is dat alle gebruikte materialen na hun ‘leven’ in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander, nieuw product. Het belangrijkste verschil met conventioneel hergebruik is dat er geen kwaliteitsverlies optreedt en geen restproducten overblijven die alsnog gestort moeten worden. Deze kringloop wordt getypeerd met het motto ‘waste equals food’ (afval = voedsel). In het kader van een bouwopgave waarvan de sloop van het bestaande gebouw en het kappen van verschillende bomen deel uit maken, is ingezet op het ter plaatse hergebruiken van de hierbij vrijkomende materialen. Zo zal stenen sloopafval worden hergebruikt als granulaat in beton. Wij kunnen stellen dat 97% van het sloopmateriaal zal worden hergebruikt, een zeer hoog percentage voor sloopgebouwen. Zelfs het hout van de te kappen bomen zal worden verwerkt voor toepassing van diverse meubels. Het casco van het nieuwbouwdeel zal worden gerealiseerd met staal, hout en duurzaam (prefab)beton zonder kunststoftoevoegingen. Verder zal kitarm worden gedetailleerd en wordt gebruikt gemaakt van duurzaam hout, geleverd onder het FSC/PEFC-Keurmerk. De (draag)constructie is demontabel, gevelelementen kunnen worden gedemonteerd en de installaties zijn volledig gescheiden van de draagconstructie. Dit vergroot de aanpasbaarheid van het gebouw en mogelijkheid tot hergebruik van materialen in de toekomst. Door toepassing van een Reverse Osmose installatie wordt circa 70% van het zwembadwater en spoelwater hergebruikt. De overige 30% wordt gebruikt voor warmte-uitwisseling met vers leidingwater. Zo grijpen de kringlopen van water en energie innovatief in elkaar. Door het hergebruik van water en de warmte-uitwisseling met het spoelwater gaat bij het verschonen en verversen van het zwembadwater vrijwel geen energie verloren. Er is geen afval.
Energetische opzet; minimaliseren energieverbruik Voor het opstellen van een energetisch concept voor De Warande 2.0, als onderdeel van de TCO-aanbieding, hebben wij de energiestrategie ‘Trias Energetica’ gevolgd. Dit houdt in dat in eerste instantie alles wordt gedaan om de initiële energievraag te minimaliseren. Wat niet wordt verbruikt hoeft ook niet te worden opgewekt. Vervolgens wordt de energie die absoluut noodzakelijk is zoveel als mogelijk duurzaam opgewekt (b.v. middels zonnecollectoren voor warm water, de warmtewisselaar in het kanaal en PV-panelen) en/of teruggewonnen uit reststromen (b.v. door warmteterugwinning op ventilatielucht en douchewater). Als laatste wordt, indien nog nodig, in de resterende energievraag voorzien middels installaties die zo efficiënt als mogelijk gebruik maken van fossiele brandstoffen. Hiermee kunnen wij in onze aanbieding de verbruikskosten voor energie voor langere termijn ‘vastklikken’. Eventuele veranderingen in de uitgangspunten, zoals ruimere openingstijden of meer bezoekers, kunnen zonder veel moeite worden opgevangen door de installatie en aangepast worden in het systeem. Dit alles gekoppeld aan een gebouw beheer systeem (GBS) die per direct de status van het verbruik kan laten zien (gas, elektra en water). Als voorbeeld van de toepassing van een dergelijke strategie verwijzen wij u graag naar het thans in aanbouw zijnde “Sportcomplex Vianen” in Vianen, de eerste TCO zwembadaanbesteding van Nederland en één van de meest duurzame sportgebouwen van Nederland.
Toegepaste maatregelen In samenwerking met Sportfondsen Nederland N.V. (bouw en techniek) en DGMR Ingenieurs hebben wij een integraal installatie- en duurzaamheidconcept ontwikkeld voor De Warande 2.0. Op basis van dit concept hebben onze partners op het gebied van klimaatinstallaties, waterzuivering en elektrotechniek een concrete vertaling gemaakt voor De Warande 2.0. Deze vertaling heeft ons geholpen een scherpe TCO aanbieding voor u te maken waarin meerjaren onderhoud en energieverbruik de voornaamste taakgebieden zijn. In ons voorstel voor De Warande 2.0 zijn o.a. de volgende duurzaamheidsmaatregelen opgenomen: • • • • • • • • • • • •
Voor vloeren, gevels en daken geldt een isolatiewaarde (RC) van 5,0 m².K./W.; In de geïsoleerde aluminium kozijnen/puien van het zwembad is drievoudig beglazing toegepast; Het glasdak van het 50-meter bad wordt uitgevoerd met isolerende beglazing met een U-waarde van 1,1 W./ m².K.; Het gebouw is volledig voorzien van energiezuinige LED-verlichting, ook in de zwemzalen; Slimme schakelingen zijn integraal toegepast (aanwezigheid-, veegpuls- en daglichtschakeling); Het gebouw is voorzien van laag temperatuur verwarming; Warmteterugwinning uit ventilatielucht (WTW) met een rendement van >80%; Warmteterugwinning uit douche- en spoelwater; Alle binnenbassins, inclusief het 50-meter bassin en de duikkuil, worden afgedekt; De bestaande zonnecollectoren voor warmtevoorziening van de bestaande baden worden hergebruikt; Er worden PV-panelen toegepast ten behoeve van de opwekking van elektriciteit; De zwemzalen zijn optimaal georienteerd. Hierdoor kan gewenste warmte het gebouw binnenkomen.
Daarnaast heeft Vaessen voor eigen rekening en risico het duurzaamheidsconcept uitgebreid met een warmtewisselaar welke in het Wilhelminakanaal wordt aangebracht. Oranjewoud heeft hiervoor een concept ontwikkeld dat onder andere door Rijkswaterstaat is goedgekeurd. Hierdoor kunnen we een forse reductie behalen op de energiebehoefte uit fosiele brandstoffen, welke een gunstige uitwerking heeft op de verbruikskosten.
Eindresultaat bereikt middels de toegepaste maatregelen • • •
Door de vergaande omvang van de toegepaste maatregelen is geen aanvullend geïnstalleerd verwarmingsvermogen t.o.v. huidige situatie benodigd. Er is sprake van een Energie Prestatie Coefficiënt (EPC) welke meer dan 48% lager ligt dan het Bouwbesluit; wij gaan daarmee veel verder dan het in het PvE genoemde Milieubeleidsplan van de gemeente Oosterhout (-20%). De gemiddelde GPR-score bedraagt 8,3 (over de thema’s energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde), berekend op basis van de GPR-gebouw 4.1.
Kijk voor onze MVO- en duurzaamheidsvisie en –doelstellingen ook op www.vaessenduurzaambouwen.nl!
Bouwkundige opzet; minimaliseren kosten onderhoud en levensduurbestendig De duurzaamheidsklasse van een gebouw wordt bepaald door de materiaalkeuze en de bouwkundige en technische structuur ervan. Een goede structuur betekent het toepassen van passende materialen op de juiste plaats en niet te verwaarlozen, op correcte wijze aangebracht. Bij de keuze van onze bouwmaterialen en structuren wordt specifiek rekening gehouden met onderwerpen als de milieubelasting, de weerstand tegen intensief gebruik, de vandalisme gevoeligheid, eenvoudige schoonmaakmogelijkheden, de gezondheid- en veiligheidsaspecten van het product maar ook de flexibiliteit en veranderbaarheid (levensduurbestendigheid) ervan. Die levensduurbestendigheid wordt als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen zoals krimp, vergrijzing en financiële crisis steeds belangrijker. Wij hebben hier op uw aanvraag een aanbieding voor 20 jaar weggelegd,maar zijn altijd bereid te overleggen over een langere termijn, met meer zekerheid voor de opdrachtgever. Om het hoge ambitieniveau kracht bij te zetten en inzichtelijk te maken, is bovendien een EPC- en GPR-berekening opgesteld. Op de volgende pagina treft u een opsomming van een aantal in het oog springende, in de aanbieding verwerkte duurzaamheidsmaatregelen.
20
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
21
de warande 2.0, de beleving bij nacht
22
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
23
pLannIng: Lean Bouwen, sLIM pLannen
start Bouw
opLeverIng
BouwtIjd MeI 2014
24
bouwers in beweging
sept 2014
dec 2014
aprIL 2015
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
25
sroI u als gemeentelijk opdrachtgever gaat voor haar inwoners een groot nieuw zwembadcomplex realiseren, waarbij fors geïnvesteerd wordt met maatschappelijk kapitaal. dergelijke projecten zijn vaak een dilemma voor de meeste gemeente; enerzijds de wil om plaatselijke werkgelegenheid en bedrijfsleven te stimuleren en anderzijds een kwalitatieve en specialistische partner zoeken die risicodragend een zwembad kan ontwikkelen, bouwen en onderhouden. uw dilemma lossen wij op! wij combineren onze expertise op zwembadgebied met de inbreng tijdens de ontwikkeling en bouw van plaatselijke en regionale bedrijven. daarbij zijn wij zelf ook een regionale speler, met vele werknemers die woonachtig zijn in uw gemeente! voor de ontwikkeling en realisatie van de warande 2.0 is zeer veel gespecialiseerde kennis en vakmanschap nodig. het project is immers niet alleen omvangrijk, maar ook zeer complex. vaessen zal middels haar kennis en ervaring de ontwikkeling en realisatie in goede banen leiden, maar een groot deel van het werk besteden wij daarbij uit aan lokale (en regionale) partijen. de inzet van lokale en regionale partijen heeft voor u en ons verschillende voordelen. lokale bedrijven hebben een korte reisafstand en beperken daarmee niet alleen de verkeersoverlast, maar reduceren ook de co2-uitstoot. met name de inkoop van materialen bij bedrijven in de regio kan op deze wijze een grote meerwaarde opleveren. ander voordeel is dat uitvoering van werkzaamheden door lokale partijen het maatschappelijk draagvlak voor het project vergroten. plaatselijke en regionale bedrijven waar we in de ontwikkelingsfase al contact mee hebben, zijn op de pagina hiernaast weergegeven. als voorbeeldbedrijf van bouwend nederland op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen willen wij voorop lopen in onze maatschappelijke bijdrage. als echt leerbedrijf kijken wij verder dan alleen het goed opleiden van onze eigen mensen en beschikken we over een landelijk relatienetwerk met daarin diverse hbo’s, roc’s en samenwerkingsverbanden. wij hebben inmiddels meerdere projecten volgens het sroi-principe gerealiseerd. omdat wij graag bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van onze leerlingen werken wij bij voorkeur samen met lokale onderwijsinstellingen, zoals bij het project van de warande 2.0 met roc west-brabant. vaessen is een door fundeon erkend leerbedrijf voor een 20-tal beroepvaardigheden. onze leerlingen worden altijd begeleid door één van onze 12 leermeesters. daarnaast bieden wij meerdere stagiaires en leerlingen uit de regio een plaats op kantoor of één van onze bouwplaatsen. ook leveren we een bijdrage aan de invulling van maatschappelijk stages van middelbare scholieren en projecten van basisschoolleerlingen.
deZe Brochure kwaM tot stand M.M.v.:
(MogeLIjke) saMenwerkIngspartners
ontwikkeling en realisatie: vaessen algemeen bouwbedrijf b.v. ontwerp en engineering: vaessen architecten en ingenieurs
ontwerp buitenterrein: oranjewoud oosterhout
Integraal installatie ontwerp: sportfondsen nederland n.v. afd. bouw & techniek
advisering duurzaamheid en c2c: dgmr
vormgeving en productie brochure: persc communicatie, rotterdam
vaessen Is partner van o.a.: richard krajicek foundation
mvo nederland
honk-&softbalvereniging hoofddorp pioniers (hoofdsponsor)
isa sport (keuring noc*nsf eisen)
bouwend nederland
26
bouwers in beweging
r e c r e at i e o o r d d e wa r a n d e 2 . 0 o o s t e r h o u t
27