RAPPORT VAN BEVINDINGEN
ONDERZOEK NAAR DE KWALITEITSVEBETERING Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen Afdeling havo
Plaats: Nijmegen BRIN-nummer: 20EO-0 Arrangementsnummer: 84652 Onderzoek uitgevoerd op: 14 oktober 2010 Conceptrapport verzonden op: 28 oktober 2010 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 18 november 2010 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.
Documentnummer: 2997719
H2839406/6
Pagina 2 van 8
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 14 oktober 2010 een onderzoek uitgevoerd op de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen (SSgN), afdeling havo, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving.
Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De aanleiding van het onderzoek is de volgende. Op 14 januari 2010 heeft de inspectie een onderzoek uitgevoerd omdat de opbrengsten onvoldoende waren. De afdeling havo kreeg een aangepast arrangement kwaliteit met de afspraak dat op de opbrengsten weer voldoende zouden zijn in 2011. Reeds uit het opbrengstenoordeel 2010 van de inspectie bleek dat de opbrengsten van de afdeling havo voldoende zijn. Een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) is daarom op 14 oktober 2010 versneld afgerond. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet.
Toezichthistorie Voor 2009 is er op de SSgN, afdeling havo, niet eerder sprake geweest van opbrengsten die volgens de systematiek van de inspectie als onvoldoende zijn aangemerkt. Onderzoeksopzet De inspectie heeft het aspect ‘afstemming’ onderzocht en de indicator van het aspect kwaliteitszorg die eerder als onvoldoende werd beoordeeld, te weten: ‘de school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces’. Tevens zijn de eerder gegeven voldoende oordelen op de normindicatoren geverifieerd. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen. Op uw school is verder een gesprek gevoerd met directie, leerlingen en docenten. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en het bevoegd gezag.
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo 2009 alsmede van aanvullende normeringen die opgenomen zijn in de opbrengstenkaarten 2008, 2009 en 2010. In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl.
Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de
H2839406/6
Pagina 3 van 8
inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
H2839406/6
Pagina 4 van 8
2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. 2. 3. 4. 5.
slecht onvoldoende voldoende goed niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ‘ja’ of ‘nee’.
Resultaten 1 1.1 1.2 1.3 1.4
2
* De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding havo. * De leerlingen van de opleiding havo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. * Bij de opleiding havo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau.
3
4
5
3
4
• • • •
Leerstofaanbod 1 2.1 2.2 2.3
2
* De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma’s. * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen.
• • •
Schoolklimaat 1 4.4
4.7 4.8
* De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. * De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen.
H2839406/6
Pagina 5 van 8
2
3
• • •
4
Didactisch handelen 5.1
* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
5.2
* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.
5.3
* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
1
2
3
4
1
2
3
4
• • •
Afstemming 6.1 6.2 6.3 6.4
De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
• • • •
Begeleiding 1 7.1
7.2
2
* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.
3
4
• •
Zorg 8.2
1
2
3
4
1
2
3
4
nee
ja
* De school voert de zorg planmatig uit.
•
Kwaliteitszorg 9.5
De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.
•
Wet- en regelgeving N1
N2
N3
N4
N5
Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5).
H2839406/6
Pagina 6 van 8
• • • • •
2.2 Beoordeling Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de afdeling havo van de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen als voldoende. Zowel alle normindicatoren, het aspect afstemming (met uitzondering van de indicator ‘afstemming van instructie’) en de indicator uit het aspect kwaliteitszorg ‘ de school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces’, zijn door de inspectie voldoende beoordeeld. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten Het opbrengstenoordeel 2010 (over de jaren 2007, 2008 en 2009) is weer voldoende. Uit een analyse van de school blijkt dat de examenresultaten 2010 zijn verbeterd. Het verschil SE-CE is verder teruggebracht, de CE-cijfers zijn gestegen en het niveau van het SE is verbeterd. Het onderwijsproces en de kwaliteitszorg De school werkt sinds enige tijd voortvarend aan een meer resultaatgerichte cultuur. Goede aanzetten hiertoe zijn zichtbaar. Docenten geven aan dat er een flinke omslag in denken en doen is ontstaan. In haar uitgebreide en volledige Zelfevaluatie 2010 beschrijft de school hoe in de afgelopen periode is gewerkt aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs in de afdeling havo. De volgende aandachtpunten zijn gerealiseerd: o Het systeem van kwaliteitszorg is ingericht met goede monitorvoorzieningen van leerlingenresultaten, zoals de jaarlijkse oktoberscan van alle leerlingen en diverse borgingsactiviteiten zoals het grondig inwerken van nieuwe leerkrachten in de Jenaplan-visie. o Er zijn met succes diverse maatregelen genomen om het verschil SE-CE verder terug te dringen en de CE-cijfers te doen stijgen. o De determinatie is aangescherpt en doorlopende leerlijnen zijn verbeterd. o Docenten leggen de verantwoording voor het leerproces meer bij de leerling, onder meer door het concept coöperatief leren. o Er zijn schoolbreed flinke stappen gezet om meer differentiatie in de lessen te realiseren. Differentiatie in toetsing en verwerkingsopdrachten is reeds praktijk. Differentiatie in tijd is in de onderbouw zichtbaar in differentiatie-dagen en vragenuurtjes en in de bovenbouw in profieldagen en examentrainingen en zal daar worden uitgebreid met Cambridge Engels en Delf. Verdere uitwerking van met name differentiatie in instructie behoeft volgens de inspectie nog aandacht, gezien het feit dat de school een tweejarige heterogene onderbouw kent van vmbo-t, havo en vwo. In de door haar bezochte lessen zag de inspectie de drie niveaus onvoldoende terug. De school herkent dit en heeft differentiatie als speerpunt in haar beleid. Secties zijn op dit moment bezig om verder vorm te geven aan differentiatie in de vakinhoud. Ook worden leerlingen in het eerste schooljaar sneller aangesproken op hun niveau. Wet- en regelgeving De school heeft de schoolgids, het schoolplan, het Examenreglement, het PTA en het zorgplan naar de inspectie gestuurd; deze bevatten de verplichte onderdelen. De geprogrammeerde onderwijstijd voor het schooljaar 2010/2011 komt in alle leerjaren uit boven de wettelijke minimumnormen.
H2839406/6
Pagina 7 van 8
3. TOEZICHTARRANGEMENT
De kwaliteit van het onderwijs vertoont geen belangrijke tekortkomingen in de opbrengsten en in het onderwijsleerproces en is daarom als voldoende beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen, afdeling havo, een basisarrangement toe.
H2839406/6
Pagina 8 van 8
