RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek bij. Basisschool Op Weg

RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek bij Basisschool Op Weg

Plaats : Ooij BRIN-nummer : 05DP Onderzoeksnummer : 120578 Datum schoolbezoek : 7 december 2010 Rapport vastgesteld te Eindhoven op 2 februari 2011

Kwaliteitsonderzoek Basisschool Op Weg | 7 december 2010

Inhoud 1

Inleiding 5

2

Bevindingen 7

3

Toezichtarrangement 13

pagina 3 van 13


1

Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 7 december 2010 een onderzoek uitgevoerd op basisschool Op Weg naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor Op Weg een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn. Uit deze analyse kwam naar voren dat er risico's zijn in de kwaliteit van het onderwijsleerproces. Uit deze analyse kwam naar voren dat er mogelijk tekortkomingen zijn op het gebied van de naleving van wet- en regelgeving. Op 24 september 2010 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie Het laatste onderzoek op basisschool Op Weg vond plaats op 17 november 2005. Toen kwam de inspectie tot de conclusie dat er enkele zwakkere plekken te zien waren op het gebied van de kwlaiteitszorg en enkele indicatoren die te maken hadden met de afstemming van het onderwijs. Nadien waren er geen directe aanleidingen om de school op te nemen in de planning voor een kwaliteitsonderzoek. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. • Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. • Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. • Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Analyse van documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. • Schoolbezoek, waarbij in alle groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. • Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. • Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag, na afloop van het schoolbezoek.

pagina 5 van 13


Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, het aanbod en het didactisch handelen, inclusief de afstemming, de zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg.

Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2009 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.

pagina 6 van 13


2

Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2009. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'.

Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht.

1

2

3

4

z

z z z

pagina 7 van 13

5


Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.2.1 De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.2.2 De leerinhouden voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4 * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.

1

2

3

4

z z z z z z

Kwaliteitsaspect 3 Tijd 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd.

1

2

3

4

z

Kwaliteitsaspect 4 Schoolklimaat 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.

1

2

3

4 z

Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.

1

2

3 z

4 z

z

Kwaliteitsaspect 6 Afstemming 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

1

2

3

4

z z z z

Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.

1

2

3 z z

pagina 8 van 13

4


Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.

1

2

3

4

z z z

Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.

1

2

3

4

z z z z z z

Naleving wet- en regelgeving NT1a De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). NT1b In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO) NT2a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO) NT2b In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO). NT3a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT3b In het zorgplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 19, lid 2, WPO). NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). NT4b Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO).

ja

nee

z z z z z z z z

2.2 Beschouwing Algemeen beeld Na een periode waarin de school weinig of geen onderwijskundige ontwikkeling kende, is sinds enige tijd een beweging op gang gekomen binnen basisschool Op Weg, waarbij langzamerhand steeds meer mogelijk blijkt te zijn. Op een flink aantal indicatoren kan de inspectie dan ook de waardering 'voldoende' plakken. Dit geldt ook voor de eindresultaten, hoewel die in de laatste drie jaren nog niet stabiel genoeg blijken te zijn. Recente interventies vanuit het bovenschools management hebben er echter inmiddels al toe geleid dat naar dit probleem zich, naar hun verwachting, vanaf 2011 niet meer zou hoeven voordoen. Niet alleen is geïnvesteerd in nieuwe methoden en materialen. Ook neemt de school deel aan enkele extern ondersteunde ontwikkelingstrajecten. De effecten daarvan beginnen steeds meer zichtbaar te worden in de opeenvolgende groepen. De in gang gezette ontwikkelingen hebben in ieder geval een positief effect op de werksfeer binnen de school als geheel en op de taakgerichtheid van de leerlingen. Op die gebieden komt de inspectie tot het oordeel 'goed'.

pagina 9 van 13


Er resteren ook nog enkele meer structurele risico's, zoals het gegeven dat een flink deel van de leerlingen in groep 8 een aanzienlijke achterstand heeft opgelopen binnen het rekenonderwijs. Verder heeft de school nog niet alle onderdelen van de kwaliteitszorg voldoende op orde. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting De met het onderwijs behaalde resulaten In de laatste twee schooljaren liggen de gemiddelde resultaten van de leerlingen op een te laag niveau als ze worden afgezet tegen scholen met een vergelijkbare populatie. Omdat de resultaten in de twee jaar daarvoor wel als voldoende kunnen worden aangemerkt, is er vooralsnog géén sprake van een substantieel risico. Dat kan het wel worden als de resultaten op de Eindtoets in 2011 toch weer onder de ondergrens uitkomen, hoewel schoolleiding en bevoegd gezag er op dit moment niet van uitgaan, dat dit te verwachten is. Hun mening vindt ondersteuning in de uitkomsten van de tussentoetsen voor begrijpend lezen en rekenen/wiskunde in groep 7. Die laten zien dat de leerlingen van de huidige groep acht daarop voldoendes scoren. Ook op de andere in dit onderzoek meegenomen tussenmomenten en de bijbehorende toetsen, scoort de school gemiddeld voldoende. Dit geldt alleen niet voor de toets voor technisch lezen in de groep 4. Hoewel de school zich al wel aan het oriënteren is op het werken met ontwikkelingsperspectieven voor specifieke zorgleerlingen, beschikt ze nog niet over profielen en de daarbij horende uitwerkingen. Vandaar dat deze indicator voor Op Weg nu nog als onvoldoende wordt aangemerkt. De kwaliteit van het onderwijsleerproces De meest in het oog springende kwaliteit van basisschool Op Weg is de rust en de prettige werksfeer in de groepen. Dit vormt een goede basis voor het verder uitwerken en borgen van enkele in gang gezette ontwikkelingen, die het onderwijs op de school meer moeten laten aansluiten bij algemeen geldende inzichten daarover. Uit de observaties in de groepen blijkt verder dat de teamleden gemiddeld al aardig overweg kunnen met enkele van die ontwikkelingen, zoals het werken met verschillende werkvormen, met het afstemmen van het onderwijs op geconstateerde verschillen tussen de leerlingen en het geven van een duidelijke uitleg. Ze hanteren hierbij frequent de instructietafel of de grote en kleine groep om leerlingen extra instructie te kunnen geven. Wel zouden dit soort activiteiten beter vastgelegd kunnen worden in de groepsadministraties. Die zijn nu nog zeer divers van opzet en kwaliteit. Binnen het totale gebied van de leerinhouden signaleert de inspectie zowel een positieve ontwikkeling als een resterend risico. Positief is dat de school bezig is met een soort inhaalprogramma om nieuwe methoden in te voeren, waarbij de eerste twee groepen niet zijn vergeten. Ook het installeren van digiborden past in deze inhaalslag. Hier staat tegenover dat te veel leerlingen in de huidige groep acht aan het eind van het schooljaar zeer waarschijnlijk niet alle voor hen relevante rekenstof heeft doorgewerkt. Problemen in voorgaande schooljaren zijn daar, volgens de schoolleiding, vooral debet aan. De opzet en inrichting van de zorg en begeleiding

pagina 10 van 13


Vanaf het begin van dit schooljaar heeft de school een nieuwe start gemaakt met de opzet en inrichting van de zorg en begeleiding. De verantwoordelijkheid voor de hulp aan zorgleerlingen ligt nu veel meer dan in het verleden bij de groepsleraren. Uit de kwaliteit van de inmiddels opgestelde groepsplannen kan worden opgemaakt. dat de teamleden al wel waren ingevoerd in het opstellen en hanteren van individuele handelingsplannen. Het zou de groepsleraren overigens helpen als er duidelijke afspraken worden gemaakt over het antwoord op de vraag welke procedures voor welke leerlingen gaan gelden als de gekozen systematiek is doorgevoerd voor alle relevante leergebieden. De implementatie richt zich dit schooljaar namelijk nog vooral op het technisch lezen. Voor andere vakken is dat nog niet het geval. Al met al voldoet de school, door de combinatie van eerder opgebouwde ervaringen met enkele nieuwe wendingen in de aanpak, aan de basisvoorwaarden voor een voldoende op de betreffende indicatoren. Leerlingen die extra aandacht nodig hebben krijgen die ook, zij het dat nog niet alle teamleden beschikken over alle competenties om dat optimaal te kunnen doen. De betreffende verantwoordelijken kennen dit aandachtspunt en ondersteunen en coachen deze groepsleraren. De kwaliteit van de kwaliteitszorg Het hele gebied van de kwaliteitszorg is binnen Op Weg langere tijd te veel buiten beeld gebleven. Dit blijkt vooral uit het vrijwel geheel ontbreken van een heldere evaluatie van de onderwijsresultaten op schoolniveau. Dergelijke analyses gebeurden vooral op leerlingen groepsniveau. Van het structureel trekken van conclusies op het niveau van de school als geheel was en is nog geen sprake. Ook zal de school zich bij het opstellen van een nieuw schoolplan beter moeten instellen op de kenmerken van de leerlingenpopulatie en de meer recente wijzigingen daarin. In de praktijk doet de school dat al wel in voldoende mate. Als laatste aandachtspunt wijst de inspectie op de te beperkte manier waarop de school zich in haar schoolgids verantwoordt op de met het onderwijs behaalde resultaten. Hier staat tegenover dat de school al wel een behoorlijke ontwikkeling heeft doorgemaakt op het gebied van het evalueren en analyseren van het onderwijsleerproces. De school levert hiervoor een aantal gegevens aan bij de centrale staf van het bevoegd gezag, die daarmee een schoolspecifiek kwaliteitskaart opstelt. Om de kwaliteiten van de teamleden in kaart te brengen hanteert de school een vorm van gestructureerde observatie. Dit gebeurt op dit moment grotendeels met de hulp van externe begeleiders, die gestructureerde observaties uitvoeren in de groepen. Ook heeft de school ervaring opgedaan met een vorm van collegiale consultatie binnen de school zelf. Bovendien heeft de school zeer recent een vragenlijst uitgezet om de meningen van ouders en teamleden in kaart te brengen. De door het nieuwe schoolmanagementteam uitgezette werkplan voor het nu lopende schooljaar bevat voldoende ingrediënten om die als voldoende te waarderen. Toch kan de kwaliteit daarvan nog meer winnen, door te gaan werken met meer concrete tussendoelen. Uit de observaties in alle groepen heeft de inspectie kunnen concluderen dat alle teamleden bezig zijn met het uitvoeren van de afgesproken implementatieactiviteiten. Ook staat al in voldoende mate op papier welke interne afspraken gelden. De borging heeft de inspectie daarom ook met een voldoende gewaardeerd.

pagina 11 van 13


3

Toezichtarrangement Geen belangrijke tekortkomingen in de onderwijskwaliteit. De Inspectie van het Onderwijs kent aan de basisschool Op Weg het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Tekortkoming bij inhoudelijke toetsing schoolgids. Er is een onvolledigheid in de inhoud van de schoolgids geconstateerd. Het document geeft geen informatie over de met het onderwijs behaalde resultaten. Het beleid van de inspectie is de genoemde of onvolkomenheden op dit moment nog niet als tekortkoming te beoordelen bij de betreffende indicator over het naleven van wet- en regelgeving. Wel heeft de inspectie met het bevoegd gezag afgesproken dat in de volgende versie van dit schooldocument het ontbrekende onderdeel is opgenomen.

pagina 13 van 13

RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek bij. Basisschool Op Weg

Recommend Documents