RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK basisschool KOM.MIJN
Plaats BRIN nummer Onderzoeksnummer Datum onderzoek Datum vaststelling
: : : : :
Belfeld 07TO|C1 279823 9 januari 2015 20 maart 2015
Pagina 2 van 13
INHOUDSOPGAVE 1
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2
BEVINDINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3
TOEZICHTARRANGEMENT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Pagina 3 van 13
Pagina 4 van 13
1
INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 9 januari 2015 een onderzoek uitgevoerd op basisschool KOM.MIJN naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor KOM.MIJN een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten risicovol zijn. Op 2 september en 14 oktober 2014 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bestuur besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie Ook in 2013 voerde de inspectie een kwaliteitsonderzoek uit. De opbrengsten werden toen weliswaar als voldoende gewaardeerd, maar er werden daarbij tevens risico’s vastgesteld. Verder bleken de kwaliteitszorg en leerlingenzorg nog tekortkomingen te kennen. Verder stelde de inspectie vast dat de leraren hun leerlingen niet altijd voldoende actief betrekken bij hun lessen. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan bij de inspectie. • Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. • Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. • Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd dan wel ter plekke zijn aangereikt.
Pagina 5 van 13
•
Schoolbezoek, waarbij in vrijwel alle twintig groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van onderdelen van (vooral) lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. • Gesprekken met de schoolleiding over de kwaliteit van de indicatoren. • Een gesprek met leraren. • Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, onderwijsleerproces, zorg en begeleiding en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
Pagina 6 van 13
2
BEVINDINGEN
2.1
Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'.
Pagina 7 van 13
Opbrengsten 1.1*
1
2
3
De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
•
De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
•
1.3
De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van acht jaar.
•
1.4
Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden.
1.5
De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht.
1.2*
Leerstofaanbod
4
• •
1
2
3
2.1*
Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
•
2.2*
De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.
•
2.3
De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan.
•
2.4*
De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.
Tijd 3.1
4.7
2
De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd.
3
4
•
1
2
Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.
Didactisch handelen
4
•
1
Schoolklimaat
5
3
4
•
1
2
3
5.1*
De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
•
5.2*
De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.
•
5.3*
De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
•
4
Pagina 8 van 13
Afstemming
1
2
3
6.1
De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
•
6.2
De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
•
6.3
De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.4
De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
Begeleiding
• •
1
2
3
7.1*
De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
•
7.2
De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.
•
Zorg
1
2
3
8.1
De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben.
•
8.2
Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.
•
8.3*
De school voert de zorg planmatig uit.
•
8.4
De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.
•
Kwaliteitszorg
1
2
3
9.1
De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie.
•
9.2
De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.
•
9.3
De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.
•
9.4
De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.
•
9.5
De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.
9.6
De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.
Voorwaarden voor kwaliteitszorg
4
4
4
4
• •
1
2
3
10.1
De schoolleiding stuurt de schoolontwikkeling inclusief de kwaliteitszorg aan.
•
10.2
De schoolontwikkeling is verbonden met de visie op onderwijs, zoals geformuleerd in het schoolplan.
•
4
Pagina 9 van 13
Voorwaarden voor kwaliteitszorg
1
3
10.3
De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur.
•
10.4
Bij de zorg voor kwaliteit zijn bestuur, directie, team en andere belanghebbenden betrokken.
•
Wet- en regelgeving
2.2
2
4
Ja Nee
NT1A
De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO).
•
NT2A
De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO).
•
NT4A
Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO).
•
NT4B
Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO).
•
Beschouwing Algemeen beeld Sinds het vorige inspectieonderzoek heeft basisschool KOM.MIJN een ontwikkelingstraject opgezet en al voor een deel doorlopen om er voor te zorgen dat de kwaliteit van de school structureel omhoog gaat. Een belangrijke doelstelling van de school is de eindresultaten duurzaam op een niveau te brengen dat past bij de samenstelling van de leerlingenpopulatie. Dit is ook nodig, omdat die de laatste twee schooljaren als onvoldoende te boek staan. Samen met een externe adviseur is de school bezig nog een aantal aanvullende acties uit te werken om onder andere de interne schoolorganisatie aan te laten sluiten bij de eerder uitgezette inhoudelijke ontwikkelingstrajecten. Uit het uitgevoerde kwaliteitsonderzoek komt naar voren dat het schoolteam al de nodige kwaliteitsslagen heeft gemaakt. Vandaar dat het oordeel op verreweg de meeste indicatoren die in 2013 nog als onvoldoende uit het toenmalige onderzoek kwamen nu wel als 'voldoende' gelden. Op het niveau van individuele teamleden heeft de inspectie nog wel verschillen waargenomen in de mate waarin zij zich de ingezette ontwikkelingen al eigen hebben gemaakt. Zowel de leraren als de schoolleiding zijn trots op de energie die er binnen het team beschikbaar is gekomen om de ingezette nieuwe koers vorm tegeven én daar al de vruchten van te ervaren.
Pagina 10 van 13
Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting De met het onderwijs behaalde resultaten Op grond van de beschikbare gegevens over voorgaande schooljaren kwam de inspectie tot de conclusie dat de eindresultaten risicovol waren. In de schooljaren 2013 en 2014 scoren de leerlingen uit groep acht namelijk op de daarvoor gehanteerde toetsen gemiddeld lager dan verwacht zou mogen worden. Vooral de scores voor rekenen/wiskunde vielen tegen. Hier staat tegenover dat de leerlingen in de huidige groep acht dit schooljaar, bij de tussentoetsen in januari 2015, voldoen aan de geldende minimum norm. Als die positief te duiden trend doorzet zal het eindresultaat voor 2015 waarschijnlijk ook positief uitpakken. Voor de in dit onderzoek meegenomen tussenresultaten geldt dat ze alle vijf als voldoende kunnen worden gekwalificeerd. Op enkele andere toetsen geldt dat (nog) niet. Het onderwijsleerproces Over vrijwel de hele linie voldoet KOM.MIJN op dit moment aan de gestelde normen, ook op die indicatoren die in 2013 nog als onvoldoende uit het onderzoek kwamen. De leerlingen laten, mede door de uitgezette trajecten, veel meer actieve betrokkenheid zien. En verder heeft het structureel werken in alle groepen met drie subniveaus voor de instructies inmiddels geleid tot voldoende afstemming op gesignaleerde verschillen tussen leerlingen. Wel ziet de inspectie nog mogelijkheden na die instructiemomenten ook meer te differentiëren op het gebied van de verwerking. Dit geldt zowel voor leerlingen die meer of anders kunnen leren, als voor leerlingen met een potentiële dan wel feitelijke achterstand. Voor leerlingen die niet of nauwelijks Nederlands spreken als ze op school komen beschikt het team over beperkte mogelijkheden daar adequaat op te kunnen inspelen. De schakelgroep staat, zo kwam tijdens het onderzoek naar voren, kan niet volledig in die behoeften voorzien. Vnadaar dat de betreffende indicator als verbeterpunt is aangemerkt. Hier komt bij dat ook de eerder toegepaste vormen van co-teaching en remedial teaching onder druk staan door gewijzigd beleid binnen het samenwerkingsverband en het eigen schoolbestuur. Een ander aandachtspunt is de uitwerking van de in alle groepen beschikbare groepsplannen in de richting van de dag- en weekplanning van zowel de leraren als voor de leerlingen. In een paar groepen heeft de inspectie hiervoor overigens
Pagina 11 van 13
al praktische en goed werkbare oplossingen aangetroffen, die als voorbeeld kunnen dienen voor de school als geheel. Zorg en begeleiding Ook op het gebied van de zorg en begeleiding heeft KOM.MIJN zichtbare stappen voorwaarst gerealiseerd. Uit de groepsadministraties blijkt bijvoorbeeld dat de leraren (met ondersteuning van de schoolleiding) gerichtere analyses maakt van de beschikbare toetsgegevens. Sommige leraren kunnen op dit gebied overigens nog verdere stappen zetten, terwijl in enkele andere groepen andere leraren zich al goede praktijken hebben eigen gemaakt. Het werken met verschillende instructiegroepen steunt steeds meer op vormen van teamteaching, een werkwijze die prima past bij ontwikkelingen uit het verleden van de school. Kwaliteitszorg Mede door de inzet door externe deskundigheid is de school bezig met het verder uitwerken en doorontwikkelen van eerder ingezette trajecten. Er liggen heldere plannen voor de kortere termijn, gebaseerd op een heldere visie op de toekomst voor de school. In de komende periode kan de school bij de uitwerking en implementatie nog steeds een beroep doen op een externe begeleider. Verder kunnen de plannen steunen op een nieuw ingevoerde systematiek om alle beschikbare resultaten periodiek te analyseren en daar consequenties uit te trekken. Om het onderwijsleerproces met een behoorlijke regelmaat te kunnen evalueren beschikt het bestuur over een monitor, die ook al eerder is toegepast op basisschool KOM.MIJN. Naleving Ten aanzien van de naleving van wettelijke voorschriften heeft de inspectie geconstateerd dat niet wordt voldaan aan onderstaand wettelijk voorschrift: • NT2b In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO).
Pagina 12 van 13
3
TOEZICHTARRANGEMENT De Inspectie van het Onderwijs kent aan basisschool KOM.MIJN het basisarrangement toe. Op dit moment wordt het toezicht niet geïntensiveerd. Dit neemt niet weg dat de inspectie het bestuur waarschuwt voor het feit dat er risico’s zijn voor de kwaliteit van het onderwijs. De eindresultaten van de school liggen de laatste twee schooljaren namelijk onder de ondergrens die de inspectie hanteert. Daarnaast zijn tijdens dit onderzoek enkele tekortkomingen in het onderwijsproces vastgesteld. De inspectie verwacht dat het bestuur maatregelen neemt om de tekortkomingen op zo kort mogelijke termijn op te heffen. Indien de eindresultaten aan het eind van dit schooljaar wederom van onvoldoende niveau zijn, zal de inspectie opnieuw een kwaliteitsonderzoek uitvoeren op de school. Naleving Er is een tekortkoming geconstateerd in de naleving van wettelijke voorschriften, die vanwege het programmatisch handhaven standaard zijn gecontroleerd. De inspectie heeft, na de invoering van de wet passend onderwijs, ook gekeken of de school voldoet aan de aangepaste wettelijke voorschriften over de schoolgids, het schoolplan en het ontwikkelingsperspectief. Daarbij constateert de inspectie dat de school hieraan niet volledig voldoet in de schoolgids. Zo ontbreekt een passage over de positie van het jonge kind binnen passend onderwijs. De inspectie heeft de school verzocht dit in de volgende versie en op de website te herstellen.
Pagina 13 van 13
