RALF EN LARS VAN KESTEREN: TELEN WAT DE HANDEL VRAAGT

HET VAKBLAD VOOR

DE BLOEMBOLLEN EN VASTEPLANTENSECTOR

22 AUGUSTUS 2014

304

14

RALF EN LARS VAN KESTEREN: ‘TELEN WAT DE HANDEL VRAAGT’ 10

KLEURENMIX DAHLIA BELANG RIJKSTE TROEF

12

16

FOCUS DAG OP STAP MET EXPORTBEDRIJF BELANGRIJK BIJ VEREDELING FLOREX

18

SAMEN PRODUCT PROMOTEN OP PLANTARIUM

26

SELECTIE NIEUWIGHEDEN PLANTARIUM

Voor het

SCHUBBEN

van Uw

LELIES

@A ` @

Havenstraat 49, Monster - 1HGHUODQG 0174 245 321 www.debetsschalke.com

SCHOON WERKT BETER

Bollen, planten en fust. Helmus Spoelbedrijf spoelt de meest uiteenlopende producten schoon, zodat ze gemakkelijker te verwerken zijn. Neem contact op met Helmus Spoelbedrijf voor meer informatie over spoelen, behandelen en ontsmetten. 0252 - 22 25 80 • [email protected] • www.helmus.nl

ARIE TUIN

0048 601 159 267 [email protected]

Bolwerk automatiseert de administratie van uw bloembollenkraam en vaste planten

Bel (0570) 644 115 www.agrovision.nl

Wanneer uw planten tevreden zijn ... … dan heeft het substraat daar ook zĳn bĳdrage aan geleverd. De substraten van Klasmann voor de broei van Tulpen en Lelies zĳn samengesteld uit de beste grondstoffen die een juiste balans in watergehalte, waterverdeling en lucht creëren. Hierdoor is de plant in staat een goed wortelgestel te ontwikkelen. Toevoeging van Klasmann GreenFibre draagt bĳ aan een nog betere vochtverdelingen en vergroot de duurzaamheid van de potgrond. Voor meer informatie: Jeroen Wolmerstett, Account manager, T 06 22 42 03 21 Gerard Wapenaar, Product manager, T 06 11 56 10 20

www.klasmann-deilmann.com /nl

Veilige boldompeling voor brede en duurzame werking

De juiste chemie voor de hoogste kwaliteit BASF Nederland B.V. Divisie Agro | Postbus 1019 | 6801 MC Arnhem T. (026) 371 72 71 | www.agro.basf.nl | Twitter: @BASFagronl Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

INHOUD

Het vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensectortBVHVTUVT/VNNFS

Nieuws

6

Korte nieuwsberichten

CNB Actueel

8

CNB-dahliashowtuin in volle bloei Zeker 18 teams op CNB Bloembollentoernooi

Zomerbloeiers

10

Snijseizoen van acht maanden

8

9

Op stap met

12

Kijkje in de keuken bij exportbedrijf Florex

Vaste planten

14

Veelzijdigheid troef bij Kebra

Veredeling

16

Vasteplantenveredeling voor Kees Jan Kraan een hobby

Boomkwekerij

18

Gezamenlijke boomkwekerijinzending Plantarium

Vakvenster

20

Vuurwerk op Landgoed Keukenhof

Plant in beeld

24

Heuchera hybride ‘Mega Caramel’

Plantarium

25

Thema ‘Verbinden’ op Plantarium Nieuwigheden Plantarium 2014

CNB Actueel

28

Showtuin New Plants voor kweker en exporteur CNB New Plants toont veelbelovende nieuwigheden Succesvolle Crocosmiaweek in CNB-showkas

Product en Show

33

Nieuwtjes uit de showruimte van CNB

4 VISIE22 augustus 2014

Service

34

Grondbank

36

Vraag en aanbod

37

45

Gezin en bedrijf

45

Camping en bollenbedrijf: een prima combinatie voor de familie Romar

46

46

Branchenieuws Open dag op Proeftuin Innoventis Open middag lelie- en Zantedeschia op Floratuin Julianadorp

48

Actueel

47

Folders en informatieborden voor toeristen

49

Bloem in beeld Topklasse in Lemelerveld

50

Plant in beeld Testtuin vaste planten voorziet in grote behoefte

52

Markt en afzet

48

49

50

52

54

55

56

57

Haakman Flowerbulbs bv over samenwerking met kwekers

54

Boomkwekerij Pseudolarix, een onderschatte bladverliezende conifeer

55

Tien vragen aan Marcel Salman

56

Nauwkeurig Nauwkeurig over de ideale snijbloem

57

Vasteplantenvaria Afzet vaste planten

58

Teeltadvies

62

Agenda

63

Service Werkplekonderzoek Glad IJs

Hobaho ‘Krimp vooral in het vrije sortiment’

68

64

KAVB Nieuws Nieuwtjes van en voor de KAVB-kringen en -afdelingen

Nieuws CNB Algemeen 10 vragen aan... Teeltadvies Hobaho KAVB

68

Fotografie omslag: René Faas

64

22 augustus 2014VISIE 5

NIEUWS

Samenstelling: Redactie BloembollenVisie

Foto: PR

Interessante actualiteitenavond Creil

USA-ambassadeur bezoekt bloembollensector HILLEGOM - Op uitnodiging van Anthos heeft Timothy Broas, de Amerikaanse ambassadeur in Nederland, op 7 augustus een werkbezoek afgelegd aan de bloembollensector. Hij werd in Hillegom ontvangen door Judy Hall, Area Director van de Amerikaanse Animal Plant Health Inspection Service (APHIS) en Anthos-voorzitter Henk Westerhof. Bij Anthos heeft Broas kennis gemaakt met de daar gevestigde staf van APHIS en heeft Westerhof een presentatie gegeven over de marktontwikkelingen. Ook werd een werkbezoek afgelegd aan het bloembollenexportbedrijf De Ree in Lisserbroek, waar algemeen directeur Jørgen de Ree een rondleiding verzorgde. De ambassadeur was onder de indruk van de grootse logistieke operatie van het bedrijf. Vervolgens werd met Rob Geerlings van G. Geerlings en Zn in Noordwijkerhout een veld met in bloei staande calla’s bezichtigd en werd uitleg gegeven over de keuring van het ter velde staande product. Op de foto krijgt Broas uitleg over de wijze waarop de inspecties bij bloembollenbedrijf De Ree worden uitgevoerd.

CREIL -Op woensdag 27 augustus vindt in ’t Poortershuys in Creil de tweede CNB/KAVB-actualiteitenavond plaats. Het programma begint om 20.00 uur met een presentatie door Marleen Zanen van het Louis Bolk Instituut met als onderwerp ‘Duurzaam bodembeheer’. Het Louis Bolk instituut is een onafhankelijk internationaal kennisinstituut ter bevordering van écht duurzame landbouw, voeding en gezondheid, met de natuur als bron voor kennis over het leven. Na deze presentatie staat het onderwerp ‘Prijsinformatie’ op de agenda. Na een korte inleiding door Marja Hoorweg van Marktradar zal Gerard Reus (voorzitter FloraHolland productcommissie tulp) het beleid rondom prijsinformatie bij FloraHolland toelichten. Aansluitend zal Leo van Leeuwen (CNB) een stukje historie van de prijsinformatie bij CNB behandelen en de visie van B4 op het onderwerp prijsinformatie toelichten. B4 is de Bond van Bloembollenbemiddelingsbureaus waar CNB, Hobaho, IGH en Floralia deel van uitmaken. Na deze drie korte presentaties is er ruimte voor discussie en interactie.

Zoektocht Hollands Beste Bloemstylist AMSTERDAM - In het nieuwe tv-programma Hollands Beste Bloemstylist gaan vijftien mensen met een passie voor bloemen de strijd met elkaar aan om de meest bijzondere creaties te maken. Onder toeziend oog van drie juryleden uit het vak en Kees Tol als presentator, moeten ze week na week bewijzen wie de titel verdient. Zeg je Nederland, dan zeg je bloemen. Keukenhof trekt bijna een miljoen bezoekers per jaar en de pauselijke zege met Pasen is jarenlang niet compleet geweest zonder ‘Bedankt voor die bloemen’. Het is dus geen verrassing dat Nederland beschikt over de beste bloemstylisten ter wereld. Een bloemstylist moet meer kunnen dan een boeketje schikken voor op de keukentafel. Dat zullen de deelnemers aan het nieuwe programma bewijzen. Hollands Beste Bloemstylist is vanaf 3 september om 21.30 uur te zien bij SBS6.

Rozenfestival noteert 50.000 bezoekers LOTTUM - De dertiende editie van het Rozenfestival heeft 50.000 bezoekers uit binnen- en buitenland naar Lottum getrokken. Ondanks de slechte weersvoorspellingen kan de organisatie dus terugkijken op een geslaagde editie. Het thema van het Rozenfestival 2014 luidde ‘Rozen stelen de show’. Dat kwam zowel tot uiting in de georganiseerde activiteiten en shows als in de vele objecten versierd met rozen. De volgende editie vindt plaats van 12 tot en met 15 augustus 2016.

DEN HAAG - Vertegenwoordigers van pachters en verpachters zijn het eens geworden over een herziening van het pachtrecht. Het gaat hierbij om zowel de systematiek als de inhoud van nieuw pachtrecht. Voorgesteld wordt om de pachtprijs voor een nieuwe reguliere pachtovereenkomst door pachter en verpachter zelf te laten bepalen. Voorts wordt een flexibele pachtovereenkomst voorgesteld voor hoeves, losse percelen en losse gebouwen; de pachter kan hierbij de pachtprijs laten toetsen door de Grondkamer. LTO is blij met het breed gedragen deelakkoord. “Met zo’n 750.000 hectare pachtgrond in ons land is de pacht voortdurend in beweging. Voor ons staat duurzaam grondgebruik voorop”, zegt LTO-portefeuillehouder pachtzaken Michielsen. De betrokken partijen hebben het deelakkoord onlangs voorgelegd aan EZ - staatssecretaris Dijksma. Ze zijn het er over eens dat het huidige recht leidt tot een onwenselijke tweeslachtigheid en onvoldoende mogelijkheden biedt om losse gebouwen voor een korte duur te verpachten. De partijen werden het niet eens over het overgangsrecht voor de reguliere pacht. 6 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

Foto: PR

Voorstel nieuw pachtrecht

Bloemenshow IGH SCHAGEN - IGH houdt van 11 tot en met 13 september aanstaande een bloemenshow in het nieuwe pand aan de Witte Paal 334 in Schagen. Tijdens die dagen valt in de showruimte een grote verscheidenheid aan lelies, gladiolen en calla’s te bezichtigen. Behalve inzendingen van diverse topbroeiers uit Nederland worden inzendingen van de veredelaars Gebr. Vletter & Den Haan, Mak Breeding en Van Zanten Flowerbulbs getoond. De show is op donderdag en vrijdag geopend tot 21.00 uur en op zaterdag van 09.00 uur tot 13.00 uur. Uiteraard wordt gezorgd voor een hapje en een drankje.

Greenport Boskoop presentatie op Plantarium

Foto: PR

BOSKOOP - De Stichting Belangenbehartiging Greenport Boskoop (SBGB) zal tijdens de internationale vakbeurs Plantarium laten zien waar de boomkwekerij in deze regio voor staat. Zo’n veertig kwekerijen presenteren hun product en hun bedrijf en maken de presentatie tot de etalage van de Greenport Boskoop. Er zijn nieuwe producten te zien, maar vooral de veelzijdigheid van de sector in de regio Boskoop komt naar voren. Het geheel wordt aangekleed met fotomateriaal van vroeger en nu, hetgeen een goed beeld geeft van de ontwikkelingen in de sector. Greenport Boskoop en vakbeurs Plantarium organiseren tijdens de beurs op vrijdagmiddag 29 augustus om 16.00 uur een netwerkbijeenkomst op het Raboplein in het Plantariumgebouw. Hier komt het bedrijfsleven uit de regio bij elkaar om te netwerken en met elkaar kennis te maken. Naast alle deelnemers en belanghebbenden van de Greenport Boskoop zijn ook leden van Ver. Ondernemers Alphen (VOA) en Ondernemers Ver. Boskoop (OVB) uitgenodigd.

Foto: PR

C.S. Weijers introduceert nieuwe huisstijl HILLEGOM – Sinds 1 augustus rijdt C.S. Weijers & Zonen bv met twee nieuwe vrachtwagens. Hiermee introduceert het bedrijf tevens haar nieuwe huisstijl, waarin het product centraal staat. C.S. Weijers is leverancier van bijzondere bolen knolgewassen en dat wil het bedrijf groots uitdragen. De nieuwe huisstijl heeft een frisse en hedendaagse uitstraling waarin de gevestigde naam prominent is. De huisstijl is ontworpen door Concepticus. De vrachtwagens zijn geleverd door Mercedes Benz-dealer Biemond & van Wijk en de laadbak door Karhof carrosseriebouwers. De belettering is uitgevoerd door Erkamp Reclame. Spoedig volgen andere communicatiemiddelen, zoals de buitenreclame, het briefpapier en de website. Op de foto v.l.n.r. Mark Venema (Biemond & van Wijk), John Boot (CS Weijers) en Carmelo Calma (Karhof ).

Geslaagde agrarische Open Dag

Zomerbollen op pot

BOLLENSTREEK - De Open Dag ‘Bollenstreek in Bedrijf’ die op 9 augustus werd georganiseerd heeft honderden streekbewoners en toeristen getrokken. De vijf agrarische bedrijven die dit jaar meededen, hadden de hele dag volop belangstelling. De open dag werd om tien uur geopend met korte toespraken van KAVB-voorzitter René le Clercq en voorzitter Jan Verhaar van het organisatiecomité Bollenstreek in Bedrijf van de KAVB Bollenstreek. Zij benadrukten het belang van de agrarische bedrijven voor Nederland en de noodzaak om omwonenden nog beter bij deze bedrijfstak te betrekken. Na het hijsen van de vlag gingen de bedrijfsdeuren open en kon het publiek vrij in en uit lopen in tuinen, kassen en bedrijfshallen. Ouders met kinderen, recreanten van campings in de regio en zelfs buitenlandse toeristen keken hun ogen uit bij de bloemen- en bloembollenkwekerijen aan de Leidsevaart in Noordwijkerhout en Noordwijk. Elk bedrijf trok tijdens de Open Dag gemiddeld 500 bezoekers, die onder meer van een boot gebruik konden maken.

AALSMEER - Per 1 september 2014 worden enkele verbeteringen bij sorteerkenmerken ingevoerd bij diverse zomerbollen op pot. Dit naar aanleiding van vragen hierover vanuit de FPC Zomerbollen op pot van FloraHolland. De sorteerkenmerken van productgroepen die zowel als kamerplant als tuinplant voorkomen worden gelijkgetrokken. Dit gebeurt bij Zantedeschia en Ornithogalum. Bij Eucomis, Gladiolus en Crocosmia wordt de rijptesortering ingevoerd. Bij Curcuma en Canna wordt het gebruik van de rijpte sortering verplicht. Door deze aanpassingen verbetert de informatie van het aanbod. Dit draagt bij aan een optimale prijsvorming.

Betere prijzen in juli AALSMEER - De maand juli gaat de boeken in als zeer warm en komt in de top 10 terecht van warmste juli maanden sinds 1901. Juli had, net als vorig jaar, 23 veildagen. Ondanks het warme weer was er bij snijbloemen totaal 4,6 % minder aanvoer ten opzichte van 2013 in deze maand. Gemiddeld brachten de snijbloemen 2,5 cent meer op dan vorig jaar. Dat meldt bloemenveiling FloraHolland. Ook bij kamer- en tuinplanten was er minder aanvoer dan vorig jaar. Het resulteerde in een gemiddeld iets hogere prijs in het algemeen. Bij tuinplanten werd in de maand juli totaal 12,8% minder aangevoerd dan in dezelfde maand vorig jaar en bij kamerplanten kwam dat uit op -5,3%. De omzet bij snijbloemen steeg met 10,7% ten opzichte van vorig jaar. Bij tuinplanten daalde de omzet met 9,7% en bij kamerplanten met 0,1%. Opvallend is de stijging van het aantal gladiolen met 22,8% ten opzichte van een jaar eerder toen het seizoen door de weersomstandigheden veel later begon. Lelies deden het eveneens beter. De prijs kwam gemiddeld 8,5 cent hoger uit bij een 3,9% aanvoerdaling.

Boeiende actualiteitenavond Bovenkarspel BOVENKARSPEL - De laatste CNB/KAVB-actualiteitenavond van dit seizoen staat in het teken van de snijbloemenmarkt tulpen op FloraHolland. Op basis van bestaande data heeft FloraHolland een analyse gemaakt van de kleuren, cultivars, aanvoerperiode, gemiddelde prijzen, et cetera in tulpencultivars. Peter Edelaar, productcoördinator Tulp bij FloraHolland zal op basis van deze analyse een aantal inzichten geven in het komende seizoen aan de hand van tabellen en grafieken. Aansluitend zal een live gesprek plaatsvinden met aansprekende broeiers uit zowel de retail- als het bloemisterijsegment. De volgende broeiers zullen aan deze discussie deelnemen: Siem Munster (kwekerij Siem Munster), Richard Pronk (Pronk Tulpen BV), Bert Karel (Karel Bolbloemen BV) en Frank Uittenbogaard (Jac Uittenbogaard & Zn B.V). Op welke wijze gebruiken zij de informatie die FloraHolland geeft in de keuzes die ze maken in de broeierij? De avond vindt plaats op 3 september in de voormalige mijnzaal van CNB in Bovenkarspel. Aanvang 20.00 uur 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 7

CNB ACTUEEL

CNB-dahliashowtuin in volle bloei (1)

HD ‘Neon’

‘Priceless Pink’

‘Mediterannee’

Op de nieuwe locatie aan de Loosterweg Zuid/Spekkelaan 16 in Lisse (tegenover manege Puntenburg) staat de dahliashowtuin van CNB in volle bloei. In totaal staan dit jaar 413 variëteiten opgeplant. De opplant is mogelijk gemaakt door de belangeloze medewerking van een twintigtal kwekers die de opgeplante cultivars beschikbaar gesteld hebben. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

D

e tuin ligt er werkelijk super bij en dahliaspecialist René Koordes kan zich dan ook niet herinneren de tuin ooit zo vroeg in het seizoen zo uitbundig in bloei gezien te hebben en dat in zo’n excellente kwaliteit. Grondsoort (op het perceel hebben altijd bollen gestaan), ligging in de luwte en de hogere temperatuur zijn daar verantwoordelijk voor, maar uiteraard ook de mooie zomer, alsmede het vlotte groeiseizoen na het planten van de stekken. De tuin is het bekijken dan ook meer dan waard en om belangstellenden daarbij behulpzaam te zijn zal in de komende drie nummers van BloembollenVisie weer een artikelreeks verschijnen met een voorbeschouwing van de meest veelbelovende opgeplante cultivars. Het spits wordt afgebeten door de uit zes kleuren bestaande Jewel-collectie, ingezonden door Limke Dahlia bv. Een serie kleinbloemige decoratieven die zich kenmerkt door een zeer rijke en goede doorbloei. Eveneens zeer rijk bloeiend is de alom bekende Gallery-collectie die zich onderscheidt door een wat grotere bloemvorm en die het in het pottencircuit nog steeds goed doet. Van Verwer Dahlia bv staat onder meer de Happy Days-collectie opgeplant. Werd vorig jaar geïntroduceerd en is dit jaar beperkt verkrijgbaar met onder andere

8 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

variëteiten als HD ‘Cherry Red’, HD ‘Scarlet’ en de zeer in het oogspringende HD ‘Neon’ die opvalt door zijn aparte bloemkleur in combinatie met het donkere blad. Het is een serie die zich kenmerkt door de aparte bloeiwijze en redelijk grote bloemen. Bloeit rijk, wordt niet te hoog en is zeer geschikt voor pot en border. Aansluitend noteerden we de Happy Single-collectie, de voorloper van de Happy Days en een serie die zich nog steeds in een grote belangstelling mag verheugen. J. van der Linden en Zn presenteert zich onder meer met de lilawit gekleurde ‘Priceless Pink’, een zeer dankbare tuindahlia, bijzonder rijk bloeiend en mooi groen blad. Van dezelfde inzender valt de roodgeel getopte decoratieve ‘Icoon’ te zien die tevens geschikt is voor de bloementeelt in de kas. Een superdahlia voor de tuin is de van Leo van der Salm afkomstige ‘Mediterannee’, een rijk bloeiend, grootbloemig decoratief met een prachtige kleurstelling. Naar verluidt een echt toppertje voor de tuin. Van Ben van der Ploeg noteren we de wit met roze getinte ‘Lady Kate’, een mutant van de welbekende ‘Diana’s Memory’. Deze wordt geflankeerd door de van Hubert Weijers afkomstige ‘Pink Magic’, eveneens een mutant van ‘Diana’s Memory’. Een trio dat het in de kas goed doet. De z.g. Heatwave-types, een drietal aanwinsten van P.J.M. van Schie in de kleuren purperrood, roodwit en oranje staan stuk voor stuk te boek als goede dahlia’s voor de border vanwe-

‘Lady Kate’

ge hun compactheid en rijke bloei. Het drietal wordt geflankeerd door de Melody-collectie. Een serie van twaalf cultivars die het volgens insiders nog steeds goed doet. Leent zich bijzonder goed voor de grotere potmaten en zou eigenlijk in elke tuin moeten staan. Over de halskragen-serie valt te melden dat deze op de tuin zeven soorten omvat, waarvan het merendeel ingebracht wordt door Theo Aanhane. Blikvanger is de bijzonder apart ogende ‘Teesbrook Audrey’, een halskraag met een zacht lilaroze getinte bloem en een okergeel hartje. Tweede blikvanger is hier ‘Joyful Investment’, een aanwinst met een paarsrode bloem en witte keeltjes, alsmede een geel hartje, ingezonden door Peter Komen. Nieuw op de showtuin zijn een tweetal uit Amerika afkomstige, zogenaamde mini pompondahlia’s die op de markt geïntroduceerd worden door Frank Henderikx. Het betreft hier de rood met wit spelende ‘Chick A Dee US’ en de met roze bloemen en witte keeltjes getooide ‘Zippity Do Da’. Zonder meer twee uitstekende aanwinsten voor de tuin. Van Henk van Eeuwijk noteren we de rode, witgetopte ‘Checkers’, een baldahlia die al enige tijd meegaat en inmiddels wat mutanten kent, zoals ‘Quinty’ en ‘Trustfull.’ Deze werden geflankeerd door de gloednieuwe, paarse ‘Salvation’, een aanwinst die goed is voor de snij, zowel buiten als binnen. We besluiten de eerste reeks met de eveneens nieuwe rood met wit getooide ‘Catching Fire’, een rijkbloeiende dahlia voor de tuin.

TOEGANG Rest de vermelding dat de dahliashowtuin van CNB tot en met 29 september dagelijks van zonsopgang tot zonsondergang geopend is. Op de tuin is een showtuingids met het volledige assortiment beschikbaar, alsmede voldoende ruimte voor het maken van aantekeningen. Voor een rondgang in gezelschap van één van de dahliaspecialisten van CNB wordt geadviseerd vooraf een afspraak te maken.

Archieffoto: Lilian Braakman

VAN DE REDACTIE

Zeker 18 teams op CNB Bloembollentoernooi

COLOFON

Het CNB Bloembollentoernooi dat op 30 augustus op het ZAP-complex in Breezand zal worden gehouden, belooft nog meer deelnemers te trekken dan tijdens de eerste editie. Op dit moment hebben zich reeds 18 teams aangemeld tegen 14 vorig jaar, oftewel 20 procent meer. Volgens organisator Nick Broersen komt dat door het succes van vorig jaar en de mond tot mond reclame. “Na het artikel in BloembollenVisie stroomden de inschrijvingen binnen. Jammer is dat een paar teams van vorig jaar hebben moeten afhaken, om dat ze op die dag een familie-uitje hebben.” Het organisatiecomité, naast Nick Broersen zijn dat Jan Boon en Jurgen de Graaff, heeft goede hoop aan de 20 deelnemende teams op het toernooi te komen. Men kan zich nog tot uiterlijk dinsdag 26 augustus aanmelden. Het exacte wedstrijdprogramma voor 30 augustus wordt per mail aan de ingeschreven teams toegezonden. De bedoeling is dat de teams om 13.00 uur aanwezig zijn, zodat na het doornemen van het wedstrijdprogramma om 14.00 uur de aftrap kan plaatsvinden. De verwachting is dat er vier pools nodig zijn en dat er per pool op een half veld met zeven tegen zeven man gespeeld zal worden. Verwacht wordt dat het toernooi tussen 17.00 en 17.30 uur afgelopen zal zijn, zodat er op tijd met de barbecue begonnen kan worden. Nick Broersen rekent erop dat het een gezellige dag wordt. “In totaal verwachten we zo’n 200 man met volgens aanvoerder/coach Ruud van der Meer van Méelebo, de winnaar van vorig jaar (zie foto), opnieuw als de grootste kanshebber.”

BloembollenVisie is het toonaangevende, 14-daagse vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensector. REDACTIE: Jeannet Pennings (hoofdredacteur), Wim Ciggaar, Arie Dwarswaard, Monique Ooms, Gerrit Wildenbeest en Lilian Braakman (vakredacteuren). FOTOGRAFIE: René Faas.VORMGEVING: Prepress BloembollenVisie. UITGEVERS: KAVB en CNB (U.A.). REDACTIE-ADRES: Heereweg 347, 2161 CA Lisse, Postbus 31, 2160 AA Lisse, tel. 0252-431130, fax 0252-431127, e-mail: [email protected]. Internet: www.bloembollenvisie.nl. Tel. kantoor A. Dwarswaard: 0252-536 966. ABONNEMENTEN: (excl. 6% BTW): Nederland € 255,-- per jaar, Europa € 275,-- per jaar, buiten Europa € 305,-- per jaar. Aanof afmelden bij John Meijer, tel. 0252-431173, fax 0252-431126. Meer info over abonnementen op www.bloembollenvisie.nl. ADVERTENTIES: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, e-mail: [email protected]. VERANTWOORDELIJKHEID: De redactie werkt op basis van een redactiestatuut. Aan alle artikelen en rubrieken wordt de meest mogelijke zorg besteed. Uitgevers, redactie en medewerkers aanvaarden echter geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die direct en/of indirect kunnen voortvloeien uit de inhoud van artikelen en/of advertenties. De redactie houdt zich het recht voor om ingezonden brieven en mededelingen niet te plaatsen dan wel te wijzigen of in te korten. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. NIEUWSBRIEF: BloembollenVisie verzorgt ook een dagelijkse nieuwsrubriek op internet (www.bloembollenvisie.nl).

Sancties Het neerhalen van de MH17 valt in geen enkel opzicht goed te praten en is een misdaad tegen de menselijkheid. Daar is geen discussie over mogelijk en daar is wereldwijd ook geen verschil van mening over. Wie je ook bent of wat je ook denkt te vertegenwoordigen: je schiet niet zomaar driehonderd onschuldige mensen in een passagiersvliegtuig zonder enige waarschuwing uit de lucht. Wie zoiets op zijn geweten heeft dient onverwijld opgespoord en zo zwaar mogelijk gestraft te worden. Helaas valt voor dat laatste te vrezen. Degenen die het bevel gegeven hebben tot het afvuren van een luchtdoelraket en/of de knop daadwerkelijk ingedrukt hebben, zijn allang van het strijdtoneel verdwenen en zullen waarschijnlijk nooit berecht worden. Maar, dat is niet het enige. Daar waar iedereen de eerste weken na die verschrikkelijke ramp eensgezind riep, dat zoiets niet kan en ook niet getolereerd mag worden, zien we nu dat men massaal begint terug te komen op eerder ingenomen standpunten, want JA deze terroristische daad mag niet onbestraft blijven, maar NEE het moet de economische belangen niet te zeer schaden. Het moet -anders gezegd- diplomatiek verantwoord zijn. En zo zien we gebeuren, dat landen en gemeenschappen niet de daad bij het woord voegen en rigoureus de zwaarste sancties opleggen aan degenen die (mede) verantwoordelijk zijn voor deze barbaarse daad, maar stapje voor stapje boycotacties opzetten die rijke mensen en instellingen persoonlijk een beetje raken, maar niet echt pijn doen. En vooral geen exportverbod van producten die er echt toe doen, zoals de levering van Franse oorlogsschepen of Europese Airbussen. En dus reageert Rusland vooralsnog met een beproefd concept en verbiedt het de import van landen tuinbouwproducten. Heel effectief en makkelijk vervangbaar door producten uit andere landen. Dat sectoren en groepen die niets met het conflict te maken hebben daarvan de dupe zijn zal de bij deze handelsoorlog betrokken partijen een zorg wezen. Met alle respect voor de tragische dood van de inzittenden van vlucht MH 17 en het onmetelijke verdriet van de nabestaanden: Als wij als Westerse samenleving besluiten tot boycotacties zoals die thans tot stand zijn gekomen, zullen wij ook gezamenlijk de (financiële) consequenties daarvan moeten dragen. Dus is het niet meer dan billijk, dat de Europese Unie met compensatiemaatregelen komt die de gedupeerde sectoren schadeloos stelt. Het kan niet zo zijn, dat relatief kleine groepen de dupe worden van iets wat onze gezamenlijke verantwoordelijkheid is….. Wim Ciggaar 22 augustus 2014VISIE 99

ZOMERBLOEIERS

RUUD HOGENBOOM:

‘Het vak is veel te mooi om In de kassen van J.J.P. Hogenboom Dahlia’s staan de dahlia’s er goed bij. Er wordt hard gewerkt door Ruud Hogenboom en zijn werknemers om van elk soort bossen te maken, zodat er een gevarieerde kleurenmix ontstaat. Het seizoen kent nu al een lage prijs, maar Hogenboom zet zich volledig in om een zo goed mogelijk resultaat te halen. Tekst: Lilian Braakman Fotografie: René Faas

E

en droomstart is zeker niet van toepassing bij Ruud Hogenboom, die het bedrijf J.J.P. Hogenboom Dahlia’s van zijn ouders heeft overgenomen. In 2006 kwam hij erbij en ging alles goed. Toen zijn vader in 2012 overleed, trok de bank twee weken later de stekker uit het bedrijf. Net toen alle dah-

liaknollen aangekocht waren. Deze harde klap moet nog steeds een beetje slijten bij de 36-jarige ondernemer, maar hij laat zich niet uit het veld slaan: “Het vak is veel te mooi om ermee te stoppen. Vorig jaar heb ik op de oude locatie in Roelofarendsveen hard gewerkt om alle schulden te betalen. Dat is gelukt en daarbij heb ik veel hulp gehad van bedrijven en collega-kwekers. Om het bedrijf op die locatie zo goed mogelijk te beëindigen – omdat we het pand moesten verkopen – heb ik de hulp inge-

Ruud Hogenboom: ‘Onze grootste concurrent is de dahlia zelf’ 10 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

roepen van Klankbord Ondernemersgroep. Daar kwam ik Leo Berbee tegen die mij en mijn moeder hielp met het afbouwen. Hij stelde voor om in een kas van Ludwig & co, Middenweg 13 in Lisse, dahlia’s te planten. Zo is het balletje gaan rollen en zitten we nu in Lisse. Hoe het gegaan is blijft jammer, maar ik ben blij dat ik deze kans gepakt heb.”

SORTIMENT Een nieuwe start waarbij Hogenboom zich nu opnieuw moet bewijzen. Om de werkzaamheden mogelijk te maken, heeft Berbee de benodigde spullen gekocht. Zo kan Hogenboom de broeierij goed runnen. Wel doet hij dat vandaag de dag met minder mensen. Nu regelt hij als zzp’er alles zelf. In het seizoen krijgt hij hulp van zijn moeder en nog twee à drie andere personen. Maar klagen doet hij zeker niet. Ook niet over het feit dat hij alles opnieuw moet opbouwen. “Voorheen hadden we een goed sortiment. Oude cultivars zijn nu in handen van anderen en nieuwe konden we dit jaar niet meer kopen. Op het moment dat we

ermee te stoppen’ het af en kunnen we elke keer weer nieuwe bloemen snijden. In totaal snijden we zo’n acht maanden lang.” Dit nieuwe jaar staat totaal in het teken van opbouwen. Met 1,2 hectare in de kas kan Hogenboom tussen de 1 en 1,2 miljoen stelen snijden. Als dat allemaal goed gaat, kunnen er weer stappen genomen worden om het sortiment te verbeteren en wellicht uit te breiden. Het opnieuw moeten beginnen weerhoudt Hogenboom er zeker niet van om nieuwe dingen uit te proberen.

‘We proberen een zo breed mogelijke kleurenmix aan te bieden’ namelijk gingen inkopen – december – was al het mooie al weg. Voorheen hadden we ook het alleenrecht op mijn favoriete dahlia: ‘Checkers’. Nu helaas niet meer.” Stil staat Hogenboom zeker niet en is hij ook in de veredeling bezig. Zo is daar het zusje van ‘Checkers’: ‘Quinty’ die paars met wit is in plaats van rood met wit. Deze heeft Hogenboom via eigen veredeling gewonnen en van deze aanwinst heeft hij het exclusieve verkooprecht. Andere cultivars die hij momenteel in de kas heeft staan zijn onder andere ‘Sebastiaan’ en ‘Pink Magic.’ In totaal heeft hij twaalf cultivars. “We proberen een zo breed mogelijke kleurenmix aan te bieden. Dat deden we in het verleden ook al en toen was dat een van onze sterkste punten. Nu is dat nog steeds zo.” Bij de oprichting van J.J.P. Hogenboom ruim twintig jaar geleden, stonden de dahlia’s buiten. In 2001 werden de dahlia’s voor het eerst in een kas geplant. Dat beviel zo goed dat er meteen grote stappen gemaakt werden. Nu teelt Hogenboom wederom onder glas. Dat bevalt hem prima. “In de kas heb je veel meer stelen en ben je niet afhankelijk van het weer. Kwalitatief is de bloem wel iets lichter maar het blad is mooier, de bloem is langer houdbaar en de prijs is ongeveer hetzelfde.” Elk jaar koopt Hogenboom nieuwe knollen in bij diverse kwekers. “Half november gaan de laatste bloemen eraf. Dan gaat de kas leeg en in de wintermaanden plant ik de knollen zelf met de hand in de kas. Begin mei kunnen we de eerste stelen snijden. Dit jaar was dat al half april, en dat zonder te stoken. De ene dag snijden we aan de linkerkant, de volgende dag rechts. Zo wisselen we

Zo heeft hij dit jaar een proef gedaan met het telen van dahlia’s op substraat. “Dat ging zo goed, dat ik het niet kon bijhouden. Doordat ik via substraat gedoseerd voeding kan geven, komen er veel meer knoppen, maar hierdoor worden ze ook vrij lang. Dan moeten ze niet inzakken, zoals nu deels gebeurde door tijdgebrek. Volgend jaar gaan we weer op substraat telen. De ervaring van afgelopen jaar neem ik mee zodat het volgend seizoen beter gaat.”

DIRECTE HANDEL De bloemprijzen van dahlia’s zijn laag, geeft Hogenboom aan. “Ze worden elk jaar minder. Daarom zijn we vroeger al gestart met het opbouwen van vaste handelspartners. Daardoor gaat nu zestig procent direct naar handelsbedrijven of exporteurs. Dan heb je prijsafspraken en is de handel gegarandeerd verkocht. Daghandel komt sporadisch voor. Eigenlijk komt vooral de rest op de klok. Het sortiment dat we telen is meer gericht op de directe verkoop. Je probeert te telen wat gevraagd wordt. Het probleem van de klok is het grote aanbod, en dan ook nog van een zelfde kleur. Onze grootste concurrent zijn dan ook de dahlia’s van andere broeiers. Daarom proberen wij alle kleuren in kleine hoeveelheden op de klok te veilen. Zo hopen we niet teveel van een kleur aan te bieden, waardoor de prijs niet verder zakt. Die zit nu op zo’n 18 cent per steel. Dat is meer een notering voor het eind van het seizoen, als de laatste bloemen gesneden zijn. Graag zie ik een prijs die tussen de 20 en 25 cent ligt.” 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 11

OP STAP MET

‘Het is vijf weken heavy: een In de serie ‘een dag op stap met’ kunnen we de export natuurlijk niet overslaan. Want juist in deze periode is het lekker druk. In juli begint het seizoen wat op gang te komen, en begin augustus, als wij Florex in Grootebroek bezoeken, draaien de exportbedrijven op volle toeren. En BloembollenVisie draait een dagje mee. Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

W

e beginnen ons bezoek aan Florex met een kop koffie en een gesprek met directeur en mede-eigenaar Gertjan Klumpenhouwer, verantwoordelijk voor algemene zaken bij het West-Friese exportbedrijf. Allerlei onderwerpen passeren de revue. Natuurlijk ook de boycot op Rusland, die op dat moment nog boven de markt hangt. “Zo’n 25 procent van onze omzet wordt bepaald door klanten uit Rusland, dus dat is aanzienlijk.” Gertjan denkt niet dat er per se een oorlog van komt en op het moment van het interview merkt hij nog geen verandering in de contacten met zijn Russische klanten. “Het conflict speelt vooral in de media, de gemiddelde Rus kijkt er zelf anders tegenaan, minder zwaar.” Over eventuele sancties: “Als we ergens voor staan, moeten we ook doorpakken anders worden we gezien als een stel slapjanussen. Dat betekent derving van onze inkomsten, maar als die keuze gemaakt wordt, begrijp ik dat wel.”

ORDER OF KLANT Naast Rusland zijn Duitsland, Nederland en de rest van Europa belangrijke exportmarkten voor Florex. “Ondanks de crisis hebben wij steeds best goed gedraaid. Wel treden er verschuivingen op. De groothandel heeft het 12 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

steeds zwaarder, de omzet loopt daar terug. Wij kiezen ervoor om rechtstreeks met de retail te werken. Wij leveren in Europa aan bekende bouwmarkten, supermarkten en tuincentrumketens.” Gertjan maakt onderscheid tussen ‘klanten’ en ‘orders’. “Een order is vaak eenmalig, die krijg je niet automatisch volgend jaar weer. Wij spreken van klanten als het gaat om langetermijnrelaties, waarbij we ook meedenken over verkoopconcepten, schappenplannen en vloerplannen.” Door de jaren heen zijn de seizoenen steeds meer met elkaar verweven geraakt. “Het ene seizoen loopt over in het andere. We zijn tegenwoordig jaarrond bezig met inkoop en verkoop; als het voorjaar is afgerond, lopen de voorbereidingen voor het najaar alweer.” In het hoogseizoen werkt Florex met een dagen een nachtploeg. “Dat is nodig om onze deadlines te kunnen halen.” De inkoop gebeurt voor een deel op basis van prognoses – gebaseerd op eerdere verkoopseizoenen – en deels op basis van voorverkoop. “Wij kopen deels in via de bemiddeling en deels rechtstreeks bij kwekers die we goed kennen: ook hierbij gaat onze voorkeur uit naar langetermijnrelaties. Als je elkaar goed kent, weet je wat je van elkaar kunt verwachten en dat werkt voor iedereen prettig.” Van zo’n tachtig soorten bloembollen per seizoen weet Florex dat die elk jaar nodig zijn, van zo’n tweehonderdvijftig soorten is dat variabeler. “Die kopen we soms voor een jaar.” Afnemers plaat-

sen hun bestellingen steeds later. “Dan kan het gebeuren dat bepaalde soorten niet meer verkrijgbaar zijn en moet je dus ‘nee’ verkopen. Eigenlijk vind ik dat niet zo erg, het is wel eens goed als verder in de keten ook doordringt dat soorten op kunnen raken. Dat is ook zeker niet slecht voor de prijsontwikkeling.”

MOOI SPEL We maken een ronde door het bedrijf om een beeld te krijgen van het proces van inkoop tot en met expeditie. Lex Groot doet de inkoop. Via twee computerschermen heeft hij continu in beeld wat de bollenvoorraad is en wat de vraag is, zodat hij weet wat er nog ingekocht moet worden. Zijn telefoon gaat vrijwel continu, hij noteert prijzen, onderhandelt en sluit deals. “Dat is vaak een mooi spel, beide partijen gaan natuurlijk voor de beste prijs.” Wekelijks maakt hij de balans op: hoe ziet het totaalplaatje eruit? “Je moet overzicht houden. De nabestellingen lopen nog door tot in oktober. ” Lex gaat elk jaar op bezoek bij kwekers. “Vooral uit oogpunt van relatiebeheer, je moet elkaar af en toe even in de ogen kijken, dat neemt mogelijke drempels weg.” Kirsten van der Pijl doet de administratie van de inkoop. In deze periode werkt zij fulltime om na het hoogseizoen terug te schakelen naar parttime. “Ik voer alle inkopen in, handel het papierwerk af zoals leveringsnota’s en fustbonnen, verwerk reclames, voer keuringsrapporten in. Op 1, 5 en 10 augustus moeten de bollen worden afgeleverd, dat zijn vaak wat hectischere dagen.” Ze begint ’s ochtends om 8 uur, maar hoe laat ze naar huis gaat… “Daar let ik niet zo op. Ik ga pas weg als het werk onder controle is.” In de hallen van Florex bruist het van de activiteit: heftrucks rijden af en aan met bollen, de productielijnen draaien op volle toeren. We spreken André van der Gulik die de ontvangst van de bollen coördineert. “Doordat kwekers nu meer kleine vrachtjes verzamelen en door één transporteur laten bezorgen, hebben we

geweldige tijd’ kortere wachttijden; voor iedereen prettiger.” Na ontvangst checkt André of de binnengekomen bollen ook daadwerkelijk zijn besteld. “Ik zoek de order erbij, daarna komt de keurmeester om monsters te nemen. Als we iets aantreffen, maken we foto’s: dat is ook handig voor de kweker, dan hoeft hij niet perse langs te komen om de partij te bekijken.” De keuringsrapporten gaan naar Lex. “Lex heeft het laatste woord als het gaat om partijen behouden of afkeuren.” Vervolgens gaan de bollen naar hun locatie in de hal; van daaruit worden ze naar de productie gebracht. Dick Rood begeleidt dit deel van het proces. “Verder let ik erop of de goede kwaliteit wordt verpakt, of er niet alsnog zuur in de bollen zit en of het uitzoeken goed gebeurt.” De communicatie met zijn overwegend Poolse collega’s verloopt goed. “Sommigen komen

hier al zo lang dat ze redelijk Nederlands spreken en anders Engels.”

PUZZELEN In een kantoortje in de productiehal houden Harry Mantel en collega David Czanguleit kantoor. Harry doet de planning, vanachter zijn drie beeldschermen is hij ‘de hele dag aan het puzzelen’. “Ik krijg een seintje dat de bollen binnen zijn, dan plan ik de productie in – wat op welke machine gedraaid moet worden – en zorg ervoor dat de juiste verpakking daarbij komt. Vervolgens draai ik productiebonnen uit en geef die aan Dick, zodat hij ervoor kan zorgen dat de bollen en het verpakkingsmateriaal op tijd op de goede plek terechtkomen.” Als er onvoldoende bollen zijn, wordt de order afgebroken. “Dan bel ik Lex dat hij direct moet bijbestellen.” Harry

geniet zichtbaar van zijn job. “Het is vijf weken heavy, maar wat een geweldige tijd. Bollen die nu binnen komen, moeten soms alweer de volgende ochtend om 10 uur de deur uit; zo vliegen de dagen wel om.” David geeft leiding aan de werkzaamheden in de hal, doet de personeelsplanning en –beleid en heeft het beheer van de klokgegevens. “90 procent van onze medewerkers komt elk jaar terug, dus zij weten wat ze moeten doen. In het hoogseizoen werken we met een dagen nachtploeg. Wij bereiden overdag alles voor zodat ze ’s nachts verder kunnen. Als er problemen zijn – storing, of onvoldoende bollen – belt de teamleider mij of Harry.” Op basis van de klokgegevens maakt David een nacalculatie. “Dan krijgen we inzicht in hoe we hebben gedraaid, of onze calculatie klopt en waar we moeten bijstellen.” Sommige bollen worden met de hand ingepakt. “Dat zijn speciale verpakkingen die niet over een machine gaan. Vaak gaat het dan om cadeauartikelen”, legt Gertjan uit. Uiteindelijk komen alle verpakte bollen terecht bij de expeditie waar Juan de scepter zwaait. “Hier worden alle orders verzameld voor onze klanten en per adres klaar gezet. Vervolgens gaan ze op transport naar de klant.” De bestellingen gaan in verschillende vormen de deur uit. De ene klant wil een kant-en-klare presentatie ontvangen die zo de winkelvloer op kan, de andere klant wil losse onderdelen ontvangen en zet de presentatie zelf in elkaar.” Op de winkelvloer valt nog wel wat winst te behalen voor de export, vindt Gertjan. “Bij sommige winkelketens is een totaal gebrek aan kennis over bloembollen. Als je daar geen goede begeleiding biedt, wordt de presentatie al snel een rommeltje, of ze zetten de bollen op een plek waar de consument ze nauwelijks vindt. Dan is alle energie die de schakels daarvoor in de keten erin hebben gestoken, eigenlijk verloren. Het loont dus echt wel de moeite om daarin te investeren.” Florex liet hier onderzoek naar doen door een student en gaat nu met de uitkomsten aan de slag. “Zo is er altijd wat te doen.”

Gertjan Klumpenhouwer: ‘Seizoenen steeds meer verweven’ 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 13

VASTE PLANTEN

Veelzijdigheid troef bij Kebra De vasteplantensector heeft het nog steeds moeilijk. De economische crisis laat de sector niet ongemoeid, hetgeen zich uit in afnemende vraag, kleinere marges en een verschralend assortiment. In die context belichten een aantal vasteplantenkwekers in BloembollenVisie hun bedrijf. In deze vierde aflevering is dat Kebra uit Noordwijkerhout. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

V

asteplantenkwekerij Kebra werd in 1993 opgericht door Mark van Kesteren en Patrick Brama. Aanvankelijk spitste het bedrijf zich toe op de teelt van landplanten, maar na de verhuizing in 1995 naar de huidige locatie, waar zich tevens een kassencomplex bevond, werden ook de pottenteelt en wortelstek ter hand genomen. Anno 2014 omvat het teeltplan vier hectare landplanten en een hectare glas, waarvan 2.000 vierkante meter schaduwkas voor het afharden. Het assortiment is zeer omvangrijk en bestaat vooral uit nieuwigheden met Delphinium, Echinacea, Heuchera, Geranium, Papaver, Salvia, Sedum, Helenium en Aconitum als belangrijkste gewassen.

TAAKVERDELING Het bedrijf heet nog steeds Kebra, een samenvoeging van de achternamen van de twee oorspronkelijke firmanten, maar Patrick Brama heeft het bedrijf vijf jaar geleden verlaten en besloot in Polen een eigen kwekerij op te richten. Zijn plaats werd ingenomen door Ralf en Lars van Kesteren, de twee zonen van Mark, die respectievelijk vier en twee jaar geleden tot het


bedrijf zijn toegetreden. Ralf houdt zich binnen het bedrijf voornamelijk bezig met het buitengebeuren, zoals het planten, schoffelen, spuiten, rooien et cetera, terwijl Lars meer binnen bezig is met het verzamelen van de orders, de stockopbouw van de nieuwe soorten en een stukje administratie. Op het bedrijf werken jaarrond gemiddeld zo’n acht mensen, waaronder een aantal Polen.

LANDPLANTEN Tachtig procent van de productie heeft betrekking op de landplantenteelt, tien procent op de pottenteelt en de overige tien procent bestaat uit bewortelde stek. Mark van Kesteren: “De landplanten worden wereldwijd afgezet en dat gebeurt grotendeels door bloembollenexporteurs en/of plantenexporteurs.

‘Afstemming vraag en aanbod essentieel’ Bij de pottenteelt werken we in principe alleen in opdracht. Voor de Europese mailorder gaat het daarbij vooral om het nieuwere assorti-

ment en bij de bewortelde stekken richten we ons met name op Europa en een klein deel Japan, alsmede het voor onszelf benodigde uitgangsmateriaal.” Ralf aansluitend: “We telen alles op het zand hier in de Bollenstreek, zo veel mogelijk in de naaste omgeving van het bedrijf. Dat gebeurt op 2,5 hectare eigen grond en de rest wordt gewisseld met bollenkwekers, waarbij we streven naar een vruchtwisseling van 1 op 3. De combinatie van beide teelten past ons goed. De pottenteelt sluit mooi aan op de landplantenteelt en andersom. Op dit moment spitst de drukte zich toe op de landplantenteelt.”

NEW PLANTS De belangrijkste gewassen uit het teeltplan zijn die waar de meeste vraag naar is. “Daar kijken en luisteren we naar, aldus Lars van Kesteren, in plaats van zelf iets op poten te zetten. De vijf belangrijkste gewassen uit het teeltplan zijn dan ook per jaar verschillend en dat komt mede omdat wij heel gemakkelijk kunnen schakelen. Dankzij de samenwerking met CNB New Plants en de wereldwijde contacten die zij hebben testen wij hier namelijk heel veel soorten uit en als blijkt dat er vraag is naar een nieuw soort dan gaan we die produceren. Inmiddels telen wij dan ook heel veel aanwinsten uit het New Plants-project.”

GROEISEIZOEN Het groeiseizoen verloopt tot nu toe probleemloos. Ralf: “Dankzij de milde winter en het fraaie voorjaar lopen we bij de landplanten niet alleen voor ten opzichte van vorig jaar, maar ook in vergelijking met een normaal seizoen. Begin september begint bij ons het rooiseizoen met de papavers, vanaf eind oktober gevolgd door de aconitums en aansluitend de rest tot half januari. We rooien zo min mogelijk op voorraad en laten de planten zo lang mogelijk

Ralf en Lars van Kesteren zien de toekomst bij Kebra met vertrouwen tegemoet in de grond zitten. Eind januari zitten we volop in de stekproductie en vanaf eind februari beginnen de eerste afroepen voor de mailorder binnen te komen, gevolgd door de bewortelde stekken. Vanaf eind maart begint het nieuwe plantseizoen van de landplanten weer en aansluitend het veldwerk. De potten staan nu binnen in de schaduwhal en gaan straks als het winter is de kas in.”

AUTOMATISERING De automatisering van het bedrijf heeft de (gezonde) aandacht, maar niet de hoogste prioriteit. Het telen van vaste planten is arbeidsintentief en daar valt niet zo veel te mechaniseren. Wel heeft Kebra de beschikking over een spuitmachine die in één werkgang kan spuiten, schoffelen of kunstmest geven. Een grote wens is nog om ooit over een plantmachine te kunnen beschikken, maar daar blijft het dan ook wel bij. “Misschien is dat ook wel beter zo, want op schaalvergroting zitten we in de vasteplantensector niet te wachten”, aldus Mark van Kesteren veelbetekenend.

VRAAG EN AANBOD Het afstemmen van het aanbod op de vraag staat bij Kebra hoog in het vaandel geschreven. Mark: “Voor ons is het heel belangrijk te weten wat onze relaties elk jaar ongeveer gebruiken. Dat geldt eigenlijk voor alle markten, met als motto: u vraagt en wij draaien! Daarbij proberen we ook zoveel mogelijk aan sortimentsvernieuwing te doen. Sowieso door exclusieve soorten te telen, maar ook gebruiksvriendelijke cultivars of variëteiten die minder gevoelig zijn voor ziekten. Phloxen bijvoorbeeld kunnen last krijgen van meeldauw en ook aaltjes

vormen bij vaste planten een probleem. Bij de Phloxen hebben we sinds kort de beschikking over een nieuwe serie die totaal niet gevoelig is voor meeldauw. Daarnaast letten we uiteraard op veranderingen in de markt. Die volgen we op de voet, maar we trekken aan de hand daarvan ook ons eigen plan.”

BEMIDDELING De bemiddeling is voor Kebra een belangrijk handelsinstrument. Lars: “Bij de landplanten doen we verreweg de meeste zaken met CNB en dan met name CNB New Plants en een heel klein beetje met FBT en Compass. Die samenwerking met CNB bevalt ons prima. Bij de pottenteelt verhandelen we een klein beetje via CNB en de rest gaat rechtstreeks. Aan de promotie van het product doen we zelf niets. Dat laten we over aan New Plants. Naast de introductie van nieuwe soorten zelf en daarbij behorende zaken als kwekersrecht en licenties is die promotie juist hun toegevoegde waarde.”

TOEKOMSTVISIE Over de toekomst zijn vader Mark en zoons Ralf en Lars van Kesteren sowieso positief gestemd. Mark van Kesteren: “Dat is met name gebaseerd op het feit, dat onze afnemers con-

tinu om nieuwe soorten vragen. Als je als producent daarin kunt blijven voorzien, dan kun je ook omzet genereren. Het geeft bij ons geen druk. Er is bij ons altijd vraag naar nieuwe soorten. De aanwas van nieuwe soorten is voldoende. Of het nu om de mailorder gaat of de export, dat maakt niet uit. Het is een combinatie van een goede foto en iets nieuws. Die combinatie staat garant voor vraag en dat kan veel zijn, maar ook weinig. Dat hangt er in belangrijke mate van af hoe het in de catalogus wordt aangeprezen. Gebeurt dat als iets nieuws en/of exclusief of staat het onopvallend tussen het andere aanbod. In de krant kijk je ook eerst naar de kop en ga je dan pas lezen. Dat geldt ook voor een catalogus. En wat het eigen bedrijf betreft: we gaan rustig verder. Het feit, dat de jongens in het bedrijf zijn gekomen, zegt genoeg over onze toekomstverwachting. Mocht het nodig zijn, dan passen we ons gewoon aan. We hebben veel variabele kosten en die kun je sturen als de vraag minder wordt. Dat geldt ook voor de personele bezetting. Kijk je naar het consumentengedrag, dan mag je gewoon concluderen, dat vaste planten nog steeds populair zijn. Als je ziet hoeveel mensen foto’s maken van bloeiende velden vaste planten, dan zegt dat mij genoeg.”

Resumé Jaren geleden begonnen Mark van Kesteren en Patrick Brama in Noordwijkerhout een eigen vasteplantenkwekerij onder de naam Kebra. In de loop der jaren kwam het accent in het teeltplan steeds meer te liggen op het uittesten van nieuwe soorten uit het New Plants-project van CNB. Ook heden ten dage een belangrijke pijler onder het bedrijf waar zich inmiddels een nieuwe generatie heeft aangediend met de toetreding van Ralf en Lars van Kesteren die het bedrijf in de toekomst van vader Mark hopen over te nemen.

22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 15

VEREDELING

Vasteplantenveredeling voo Veertig jaar lang was hij werkzaam bij Boot & Co Boomkwekerijen BV in Boskoop, waarvan lange tijd als hoofd Inkoop. Na zijn pensionering ging hij aan de slag als hobby-veredelaar in vaste planten. De eerste resultaten beginnen nu zichtbaar te worden. In dit Plantariumnummer aandacht voor het veredelingswerk van Kees Jan Kraan. Tekst en fotografie: Wim Ciggaar

V

rijwel zijn gehele leven heeft Kees Jan Kraan in de boomkwekerij gewerkt. De inkoop behoorde tot de belangrijkste taken, maar ook de veredeling had zijn warme aandacht. Gedwongen door de marktomstandigheden besloot men bij Boot & Co in de jaren tachtig zelf de veredeling ter hand te nemen. Kees Jan Kraan daarover: “Directe aanleiding was dat de concurrentie wel over nieuwigheden beschikte en dat wij daar niet aan konden komen. Dus zijn we zelf rozen, heesters en bomen gaan veredelen. Een activiteit die in de loop der jaren is uitgegroeid tot een volwaardige R&D afdeling waar drie mensen parttime werken ( Margareth Hop, Ronald Houtman en Kees Jan Kraan) en waar ik nog steeds leiding aan mag geven.”

SUCCESSEN Het grootste succes uit de veredelingsactiviteiten bij Boot & Co is volgens Kees Jan Kraan de rozenveredeling. “Een groot en belangrijk artikel voor met name gemeenten omdat ze zo lang kleur weten te geven aan plantsoenen. Dat

betekent dat variëteiten voor dit doel geschikt moeten zijn voor machinaal onderhoud en super gezond dienen te zijn, dus geen meel- en sterroetdauw ook wel blackspot genoemd.

‘Focus is een heel belangrijk aspect bij de veredeling’ Een tweede succesvolle groep zijn de Mahonia repens hybriden, waar we erin geslaagd zijn om lage, gezonde planten te maken die bovendien rijk bloeien. Bij de Hydrangea paniculata-typen (pluimhortensia’s) is de Cocktail®-serie razend populair. Variëteiten met een lange sierwaarde die zich makkelijk laten stekken en winterhard zijn. Overigens beschikken we bij Hydrangea over een uitgebreid kruisingsprogramma waarbij we onder meer zoeken naar nieuwe bloemvormen. Weigela Little Red Robin® is het resultaat van het veredelen van lage heesters die bovendien doorbloeiend zijn of over een mooie bladkleur beschikken,

Eén van de Persicaria-aanwinsten uit het eigen veredelingsprogramma 16 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

zoals Naomi Campbell®. Ook in Prumus laurocerasus hebben we het nodige gedaan en dan met name de lagere typen. Veredelen is een bezigheid die we bij Boot & Co met het hele bedrijf doen. Er moet een interactie zijn met de signalen uit de markt. Als veredelaars hebben we in het verleden te lang maar raak veredeld . Gelukkig wordt er tegenwoordig veel meer geluisterd naar de wensen van de markt. Dat heeft geleid tot een andere aanpak van de veredeling, waarbij allerlei aspecten het proces beïnvloeden.”

HEMEROCALLIS Tien jaar geleden besloot Kees Jan Kraan naast zijn werk ook wat voor zichzelf te gaan doen en de Hemerocallis-veredeling ter hand te nemen. Uitgangspunt daarbij was een bijdrage te leveren aan een grotere populariteit van de daglelie in Europa, en contact met andere hobbykwekers te krijgen. Met name in Amerika is er behoefte aan Hemerocallissen die vroeg bloeien, niet al te hoog worden, over harde kleuren beschikken en bij voorkeur doorbloeien, zodat de consument er lang plezier van kan hebben. De veredeling leverde hem honderden nummers op van hoog tot laag en in allerlei bloemvormen en kleuren. Tot zijn teleurstelling pakt niemand de nieuwe kruisingslijnen op. “Ik ben er nu ruim tien jaar mee bezig geweest, maar de belangstelling blijft uit en met name ook de tuincentra laten het afweten. Een aantal nummers heb ik weggegeven en ik doe nu nog specifiek één ronde voor de handel. Een programma waar we in één keer alles samenballen met tetraploïde soorten. Dat doe ik in samenwerking met Molter BV uit Noordwijkerhout die het tuinwerk voor zijn rekening neemt.”

EIGEN PROGRAMMA Zijn keuze voor de vasteplantenveredeling werd ingegeven door het feit, dat Kees Jan Kraan een enorme liefhebber is van vaste planten en dat de veredeling van vaste planten bovendien geen hoofdactiviteit was van zijn werkgever. “Daar komt bij, dat Laurens Lageschaar een aantal jaren geleden een heel speciaal assortiment ging samenstellen, gericht op gemeentelijke plantsoenen en vakbeplanting. Zijn concepten hebben betrekking op beplantingen, waar de onderlinge concurrentiekracht van planten ten opzichte van elkaar bepalend is en zodanig dat ze jarenlang kunnen blijven groeien. Dat was voor mij aanleiding om te gaan kruisen in geslachten als Persicaria, Nepeta, Geranium en Hemerocallis. Waarom juist die gewassen? Dat laat zich moeilijk beantwoorden en is vaak gevoelsmatig. Soms speelt de moeilijkheidsgraad een rol, want die is per gewas verschillend. Zo ben ik al een paar

r Kees Jan Kraan een hobby sortiment wat je nodig hebt. Dat is vaak lastig. Ander probleem is dat heel veel vaste planten zo sterk uitzaaien of niet gezond zijn. Een geslacht als Centaurea bijvoorbeeld is zo ziek als wat. Zo heeft elke groep zijn specifieke problemen die je moet inventariseren. Bij Persicaria zoeken we naar andere kleuren, maar hoe krijg je die. Hier en daar begint men wat nieuwe technieken toe te passen, maar vaak gaat het daarbij om duurdere veredelingstechnieken die alleen bij grotere aantallen economisch rendabel zijn. Focus is een heel belangrijk aspect in de veredeling. Het is voor een veredelaar heel moeilijk om zich daar consequent aan te houden. Uit kostenoverwegingen heeft het ook geen zin om elke zaailing onder kwekersrecht te brengen. Dat is alleen zinvol als de kosten door de baten gedekt worden en er echt een markt is voor een zaailing.”

CNB NEW PLANTS

Kees Jan Kraan tussen de nieuwe Hydrangea-selecties uit het veredelingsprogramma van Boot & Co

jaar bezig met Rudbeckia’s, maar dan de Gold Sturm-achtigen en is Molter al een paar jaar aan de gang met Kniphofia. Het is overigens de bedoeling dat ik dat nu verder oppak”.

BEREIKTE RESULTATEN Een succes uit zijn eigen veredelingsprogramma noemt Kees Jan Kraan de vernieuwde Stella de Oro-serie in wording, een Hemerocallis-lijn met harde kleuren die echte doorbloei geeft in de zomermaanden. “Bloeien de meeste daglelies niet langer dan een week of acht, deze halen makkelijk de drie maanden. Volgend jaar hopen we uit dit hele verhaal een complete serie te selecteren waarna binnen enkele jaren hopelijk een complete lijn geïntroduceerd kan worden (zie www.bridgeviewgardens.nl). Bij Persicaria begint het eveneens te lopen. Lage planten met donkergroen blad en een rijke bloei zijn daar de speerpunten. Van de Nepata’s worden komend voorjaar de eerste planten uitgezet en getest. Daarbij richten we ons met name op korte bossige typen met mooie grote bloemen. Bij Geranium zijn de eerste nummers als proef in de weefselkweek uitgezet om te kijken of de eigenschappen wel allemaal terugkomen. In samenwerking met Molter gaan we een Kniphofia-lijn opzetten. Daarbij richten we ons op niet al te hoge planten met een rijke bloei en een heleboel stelen die tegelijkertijd bloeien plus heel gezond donkergekleurd blad dat sterk is en mooi om te zien.”

PLANMATIG Bij het veredelen gaat Kees Jan Kraan bij voorkeur volgens een bepaald plan te werk.”Eerst gaan we inventariseren wat er in het huidige assortiment aanwezig is. Vervolgens wordt de literatuur uitgespit om vast te stellen wat wel en niet kruist. Dan verzamel je het sortiment wat je denkt nodig te hebben, plant dat op en voor de rest is het een kwestie van kruisen, zaden oogsten, uitzaaien, zaailingen opkweken en daarin selecteren. Dat vergt een proces van jaren. Dat geldt zowel voor vaste planten als boomkwekerijproducten. Bij rozen bijvoorbeeld ben je daar tien jaar mee bezig. Grootste knelpunten die zich bij de vasteplantenveredeling voordoen is het bemachtigen van het

Het in het handelsverkeer brengen van nieuwe soorten laat Kees Jan Kraan graag over aan andere schakels in de keten. “Meestal verloopt het via bestaande connecties of we zoeken er mensen bij die het goed voor ons kunnen vermarkten. Als veredelaar kun je een beroep doen op bemiddelaars als Plantipp of CNB New Plants. Het is nog heel prematuur, maar CNB New Plants gaat nu een paar aanwinsten beproeven, zowel Nepata’s als Persicaria’s. Ook hebben we drie Geranium-aanwinsten bij Blooms zitten om getest te worden en gaat Darwin Plants wat dingen uitproberen. Of de vaste plantenveredeling een lucratieve bezigheid is weet ik niet. Ik heb nog nooit wat in de handel gebracht en het wordt nu opgestart. Lucratief? Het heeft me nog nooit wat opgeleverd, maar dat is ook niet belangrijk. Het is mijn lust en mijn leven, daar gaat het om. Natuurlijk hoop je, dat er nog meer leuke aanwinsten uit het kruisingswerk naar voren komen. Voorwaarde is dat je gezond blijft”.

Toonaangevend Boot & Co Boomkwekerijen BV is al zestig jaar een toonaangevende kweker van functioneel groen. Het bedrijf produceert onder meer laanbomen, heesters, bos- en haagplanten, rozen, coniferen en vruchtbomen in Boskoop en Zundert. Om optimaal te voorzien in de behoeften van de klant heeft het bedrijf een eigen Research & Developmentafdeling, waar eigen sortiment gekweekt, ontwikkeld en getest wordt. Doel is sterke en gezonde planten op de markt te brengen met een hoge belevings– en sierwaarde. Om tegemoet te komen aan de wensen die veel klanten hebben, zoals de behoefte aan fleurige heesters en vaste planten en een vegetatie die weinig onderhoud vergt, heeft Boot & Co het FLEUR ROBUSTE® concept ontwikkeld. Planten uit deze serie staan garant voor jarenlang plezier en zijn kostenbesparend in het beheer. Alle maten en soorten meegeteld omvat het totale leveringsprogramma zo’n 30.000 à 40.000 artikelen. Met directeur Jan de Vries aan het hoofd zijn bij het bedrijf meer dan vijftig medewerkers in dienst.


BOOMKWEKERIJ

Acht enthousiaste boomkwekers doen dit jaar mee met de collectieve stand op Plantarium. Het doel is om zich te profileren en om te netwerken. ‘Door samen te werken heb je meer energie en leer je van elkaar’, geeft Helma van der Louw aan die de gezamenlijke stand coördineert. De groep ondernemers zijn goed voorbereid en hebben zin in hun eerste deelname aan de beurs in Hazerswoude-dorp. Tekst en fotografie: Lilian Braakman

H

et idee om met een aantal boomkwekerijbedrijven een gezamenlijke stand op Plantarium te bezetten, ontstond 12 jaar geleden. Vanuit Stichting Vakbeurs voor de boomkwekerij wordt er gratis ruimte beschikbaar gesteld voor jonge ondernemers en deelnemers van de Masterclass Conceptontwikkeling van Kennis en Innovatie Impuls. Een voorwaarde is dat de ondernemers nog nooit op Plantarium hebben gestaan. Helma van der Louw coördineert de inzenders, maar het echte werk moet van hen zelf komen: “We helpen met persberichten en begeleiding, maar ze moeten zelf inzet tonen en de inhoud en bemanning van de stand verzorgen. Hierbij proberen de deelnemers zo min mogelijk kosten te maken. Deze kosten voor de inhoud van de stand moeten de kwekers namelijk zelf dragen.”

DREMPEL Dit jaar staan acht kwekers in de collectieve stand. “Plantarium is een echte relatiebeurs”, geeft Van der Louw aan. “De beurs is een goede plaats om internationale contacten te leg-

gen en om het bedrijf te promoten. We willen laten zien dat we er zijn. Dat doen we niet individueel, maar gezamenlijk door de ondernemers op weg te helpen en ze te laten proeven hoe het is om op een beurs te staan.” Dat een zetje in de rug soms nodig is voor kwekers, geeft deelnemer Michel van der Werf van Clematiskwekerij Van der Werf uit Boskoop (zie foto linksonder) aan: “Het is een flinke stap om alleen op een beurs te gaan staan. Nu kun je het proberen en is de drempel niet zo hoog.

‘Consumenten zijn de uiteindelijke kopers’ Daarnaast werk je samen aan de invulling en presentatie van de stand met een enthousiaste club. Iedereen doet waar hij goed in is en samen kom je tot een mooi resultaat.” Van der Werf (23) is een van de twee jonge ondernemers die in de stand staan. In 2012 is hij in het bedrijf van zijn vader en oom gestapt, die in 1978 zijn begonnen. “In die tijd kweekten wij nog volle grond producten zoals Buxus,

V.l.n.r.: Helma van der Louw, Michel van der Werf en

‘Laten zie Conifeer en heesters. In 2005 gingen we al steeds meer richting Clematis. In 2008 gingen we volledig over op het opkweken van Clematis. In de kas van 3.000 m2 stekken wij ieder jaar 1,2 miljoen stuks. Daarnaast hebben we zo’n 150.000 Clematis in pot, variërend van 45 tot 60 cm hoog in 13 verschillende soorten. Een andere deelnemer is Erik van Tol van N. van Tol boomkwekerij uit Hazerswoude-dorp. De 44-jarige ondernemer staat op de stand via de Masterclass. Hij is in 1989 in het bedrijf van zijn vader gaan werken, die het heeft opgericht in 1955. Nadat het een vof was, heeft hij het in 2005 overgenomen. Ook hun teelt is in de loop der jaren vaak veranderd. “Op een gegeven moment zijn we in de teelt van Portugese laurier gerold en is dat nu onze hoofdteelt. Daarin hebben we alle maten. Daarnaast hebben we nog veel plantgoed en ook vaste planten.” Om te ontdekken wat de consument van zijn pro-


richt. Ze presenteren zich voor het eerst als groep op Plantarium. “We hebben een samenwerking opgestart om elkaar te helpen en ondersteunen. Gezamenlijk kunnen wij dertig productgewassen leveren in zestien maten. De vier hoofdproducten zijn Prunus lusitanica ‘Angustifolia’ (Portugese laurier), Hydrangea (Hortensia), Chamaecyparis thyoides ‘Top Point’ (Dwergcypres) en Cytisus (Brem). Daarnaast is transport te combineren. We verdelen de taken onderling, want iedereen heeft zo zijn sterke punten. Bij 4 More Plants zorgt Jaap de Lange (Boomkwekerij De Lange) voor het digitale werk. Jos Noordam (Boomkwekerij J.G. Noordam) bezoekt tuincentra en regelt het foldermateriaal. De etiketten behoren tot het takenpakket van Vincent Stolwijk (Boomkwekerij V.M. Stolwijk). Ik ga samen met een van hen klanten bezoeken. Na verloop van tijd evalueren we of alles naar behoren verloopt. Het staan op Plantarium is een goede voorbereiding op mijn klantenrondje. Daarom heb ik voor mezelf een aantal doelstellingen bedacht die ik op de beurs wil behalen, zoals het leggen van zoveel contacten of het realiseren van directe handel. Daar probeer ik dan naar toe te werken op de beurs. Elke klant is welkom.”

HANDEL

Erik van Tol

n dat we er zijn’ ducten vindt, heeft Van Tol wel eens met zijn waar voor een bouwmarkt gestaan. “Zo krijg je feeling met de consument. Zij zijn de uiteindelijke kopers. Op deze manier krijg je inzicht in welke kant je op moet gaan.” Van der Louw vult aan: “Wat consumenten van producten vinden kan ook getest worden op Plantarium. Zaterdag is namelijk consumentendag en krijgen kwekers de kans om alles te vragen. Ze hebben dan een geweldig panel dat niks kost.”

Zo raadt Van der Louw ook aan om te gaan kijken bij andere stands. “Na de beursactie komt de handel. Kwekers moeten in de picture blijven en zich laten zien op de beurs. Daarnaast kunnen ze elkaar ook helpen.” Volgens Van Tol bijten de producten in de stand elkaar amper. Hij staat er zelf met drie andere ondernemers waarmee hij een samenwerkingsverband – 4 More Plants - heeft opge-

Voor Van der Werf is Plantarium een goede plaats om het bedrijf op de markt te zetten. “Tot dusver deden wij niet veel aan marketing. Vorig jaar hebben we een logo ontworpen en deze zetten we nu klein op alle etiketten. Zo kan een geïnteresseerde in de winkel zien waar de clematissen vandaan komen. In de zomer verkopen we een deel bloeiende clematissen op pot. De rest gaat in het najaar weg. Dit is maar een klein deel van het bedrijf. We richten ons namelijk meer op het vermeerderen. De verkoop van onze stekjes is onze grootste markt. Dat plantgoed verkopen we in het voorjaar aan tussenhandelaren, waardoor ze uiteindelijk in tuincentra terecht komen. Dat we nu op de beurs gaan staan, betekent niet dat we direct aan tuincentra willen verkopen. We willen niet in het vaarwater van onze klanten zitten, daarom zijn we meer op zoek naar exporteurs en handelaren. Daarbij is het een mooie manier om ons product onder de aandacht brengen.” De groep enthousiaste ondernemers staan van 27 tot en met 30 augustus op Plantarium in Hazerswoude-dorp, standnummer 262-267.

Deelnemers collectieve stand Plantarium • N. van Tol boomkwekerij (Portugese laurier, vaste planten, Gaultheria shallon, website: www.4moreplants.nl) • Boomkwekerij De Lange (Chamaecyparis thyoides ‘Top Point’, Hortensia, website: www.4moreplants.nl) • Boomkwekerij V.M. Stolwijk (Hortensia, Viburnum, Lavandula, Buxus, website: www.4moreplants.nl) • Boomkwekerij J.G. Noordam (Buxus, Salix en Cytisus, website: www.4moreplants.nl) • Buxus Kwekerij Wim van Winden (Buxus, website: www.buxuskwekerij-wimvanwinden.nl) • DF Skimmia’s (Skimmia, e-mail: [email protected]) • Clematiskwekerij Van der Werf (Clematis, website: www.clematisvanderwerf.nl)


VAKVENSTER

Vuurwerk op Keukenhof Fotografie: René Faas Tekst: Wim Ciggaar Het Frederik’s Hof, de daghoreca van Kasteel Keukenhof met zijn prachtige, achter een eeuwenoude muur verscholen tuinen vormt deze zomer het decor van de vuurwerktuin. In deze romantische omgeving maken tientallen soorten vaste planten met namen die iets met het thema ‘Vuurwerk’ te maken hebben hun opwachting. In samenwerking met Stauden Peters stelde CNB New Plants een drietal nieuwe variëteiten van de Pennisetum setaceum beschikbaar. Cultivars als de Pennisetums Skyrocker, Summer Samba en Fireworks mogen in een tuin met die naam uiteraard niet ontbreken.

VENTILATOREN VAN IJSSELMUIDEN (VER)DRAAIT GOED!!

iÊ}iìÊÛiÀ«>>ÌÃ}ÊÛ>Ê ÕVÌÊLiÌiiÌÊiiÊ}iâìÊL° iÌÊÕÃÌiÊÃ>iÃ«iÊ Û>ÊÛiÌ>ÌÀiÊÛiÀ}ÌÊiÌÊ ÀiìiÌÊ«ÊÕÜÊâiÌ°

www.ijsselmuiden-ventilatoren.nl

ROTATION FAN UÊ >>ÌÊâÜiiìÊLiÜi}}Ê UÊ ,i}iL>ÀiÊÃii`Ê UÊ ÕVÌVÀVÕ>ÌiÊÛiÀÊiiÊ}ÀÌÊ««iÀÛ>Ê UÊ 6ÀÌÊ`ìÊii UÊ Li]Ê`ÕÃÊÛiÀ>ÊÌiÊ«>>ÌÃiÊ UÊ -ìÊiÊÛi}iÊVÃÌÀÕVÌiÊ

Engelselaan 20, 2215 RH VOORHOUT U Tel: 0252-233177, Fax: 0252-232708

[email protected]

Pioenen koken? Bel ons! Noordwijkerhout Telefoon 0252-371111

Kijk op onze nieuwe website! EĞƚ͘s͘ĂŶƚǀŝĞƌƚĚŝƚũĂĂƌĞĞŶŶŝĞƵǁĞďĞĚƌŝũĨƐĨŽƌŵƵůĞ͊ DĞƚϭϱũĂĂƌĞƌǀĂƌŝŶŐŝƐŚĞƚƟũĚǀŽŽƌĞĞŶŶŝĞƵǁũĂƐũĞĞŶ ĞĞŶǀĞƌŶŝĞƵǁĚĞǁĞďƐŝƚĞ͊ ,ŝĞƌŵĞĞŚŽƉĞŶǁŝũƵŶŽŐďĞƚĞƌǀĂŶĚŝĞŶƐƚƚĞŬƵŶŶĞŶǌŝũŶ͘

Net B.V. Bant kan voor u verzorgen: Dubbelnetplanten op 1.50 en 1.80 meter

Bollenoogst op 1.50 en 1.80 meter

Diverse mogenlijkheden bodembewerking

Machineverhuur ƉůĂŶƚΘƌŽŽŝͲĐŽŵďŝŶĂƟĞƐ

www.netbv.nl Banterweg 28

0527 61 74 69

06 536 732 95

VISIE INNOVATIE LEIDERSCHAP KWALITEIT BETROUWBAARHEID ONDERSTEUNING TOEWIJDING

Graafstra Mechanisatie & Staalconstructie 6ENEKOTERWEGs('/OSTERWOLDE&R 4ELEFOON s&AX % MAILINFO GRAAFSTRANLs7EBSITEWWWGRAAFSTRANL 6ERTEGENWOORDIGER&RANS(OMANs4ELEFOON

Polytechniek ontzorgt bij het realiseren en onderhouden van uw technische installaties

Van Dijke - Bercomex aqua-grader.

Complete Van Dijke spoelinstallatie spoelklaar opgeleverd!

De nieuwe Miedema SB 928 bollenstortbunker met standaard twee verlengbanden en vele extra’s!!

Grimme Varitron bollenrooier. Specialistische ombouw van rooimachines

Advisering - Koudetechniek - Luchtbehandeling - Watertechniek Verwarming - Regeltechniek - Elektrotechniek - Service & Onderhoud

WWW.POLYTECHNIEK.NL

Nieuw, volautomatische kistenvuller!! Geschikt voor lelies, tulpen, aardappelen etc.

www.graafstra.nl

Koggeweg 63, 1607 MT Hem. Postbus 2, 1606 ZG Venhuizen. Telefoon 0228-54 54 54. E-mail: [email protected]

Agrotheek Bloembollennet Teeltbegeleiding en onderzoek Stuurlicht voor bolbloemen

Wieringerwerf

tel. (088) 99 00 70

Ursem

tel. (088) 99 00 701

Hoogkarspel

tel. (088) 99 00 707

·W=DQG

tel. (06) 512 04 526

6W0DDUWHQVEUXJ tel. (0224) 561213

2RVWHUHQG Texel

Mechanisatie & Staalconstructie

Uw partner in de bollenmechanistie

PLANT IN BEELD

CNB NEW PLANTS™

Heuchera hybrid ‘Mega Caramel’® Met het New Plants-project beoogt CNB New Plants nieuwe cultivars van vaste planten en boomkwekerijproducten in de markt te zetten. Uit dit project worden regelmatig nieuwe introducties in BloembollenVisie tegen het licht gehouden. In dit nummer aandacht voor de Heuchera hybride ‘Mega Caramel’®.

Tekst: Henk de Jong/Wim Ciggaar Fotografie: Henk de Jong

I

n dit Plantariumnummer staat de Heuchera, in de volksmond ook wel “purperklokje” genoemd, centraal en dan met name de winterharde Heuchera. De Heuchera is niet meer weg te denken uit het vasteplantenassortiment. Nadat er aanvankelijk vele vernieuwingen plaatsvonden op het gebied van de bladkleur, ligt de focus vandaag de dag meer op de veredeling van de bladgrootte in combinatie met de bladkleur. Bovendien is er de afgelopen jaren ook veel gekruist om sterkere rassen te verkrijgen. Zo is er bij de veredeling veel gebruik gemaakt van villosa-typen met als resultaat dat de nieuwe aanwinsten beter zon en warmte kunnen verdragen. Sprekend voor-

beeld hiervan is de Heuchera villosa ‘Caramel’. Bovengenoemde cultivar is afkomstig uit het veredelingsprogramma van Sandrine en Thierry Delabroye uit het Franse Hantay en is al geruime tijd een topper die niet meer is weg te denken.

NIEUWSTE INTRODUCTIE De nieuwste introductie van het Franse duo is de Heuchera hybride ‘Mega Caramel’. Een reuze Heuchera! Naast de vele succesvolle Heuchera’s van de afgelopen jaren hebben de succesvolle Franse veredelaars deze selectie goed en onderscheidend genoeg bevonden om in de markt te zetten. CNB New Plants heeft voor de komende jaren de rechten van deze nieuwe, zeer grootbladige Heuchera verworven. Dankzij het reuzenblad een ware blikvanger waar

je niet snel omheen kunt en die bovendien beschouwd mag worden als een fraaie aanvulling op de eerder geïntroduceerde grootbladige ‘Magnum’. Daarmee is bovendien een stap gezet naar een nieuwe lijn die met name in USA zeer in trek zal zijn, maar ook in Europa zeer zeker een plek zal weten te veroveren. De kleur van het blad is in het voorjaar identiek aan de kleinere Heuchera ‘Caramel’, maar verschilt in het najaar door een meer donkere bladkleur. Vermeerdering vindt plaats van weefselkweek en is exclusief ondergebracht bij Vitro Westland bv te Rijswijk. Voor exporteurs zijn desgewenst landplanten verkrijgbaar.

EIGENSCHAPPEN Heuchera’s lenen zich goed voor vrijwel elke markt, dat wil zeggen voor zowel postorder en de visueel aantrekkelijke markt als de droogverkoop. ‘Mega Caramel’ is een zeer grootbladige Heuchera met een lengte van 40-50 centimeter en is bij uitstek geschikt voor de border. De bloemsteel wordt 80-100 centimeter hoog en bloeit in de periode juli tot november. De vele, prachtig ogende crèmekleurige bloemen steken fraai uit boven het caramelkleurige blad. In het najaar is het blad donkerder van kleur dan bij de gewone Heuchera ‘Caramel’. In het voorjaar geven de nieuwe bladeren ook een donkerder kleur om vervolgens weer naar de lichtere caramelkleur te gaan. De plant heeft vrijwel geen onderhoud nodig en houdt van een schaduw/half schaduwrijke plek. Voor meer inlichtingen kan men zich wenden tot Henk de Jong van CNB New Plants. 24 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

PLANTARIUM

Thema ‘Verbinden’ op Plantarium In het Plantariumgebouw op het International Trade Centre Boskoop-Hazerswoude wordt van 27 tot en met 30 augustus de 32ste editie van Plantarium gehouden. De circa 300 deelnemers uit vijftien verschillende landen zullen circa 20.000 bezoekers ontmoeten, bestaande uit zo’n 40 nationaliteiten. Tekstbewerking: Wim Ciggaar Fotografie: PR

P

lantarium verbindt kwekers, hoveniers, retailers en consumenten. Het thema is dan ook: Verbinden. De bezoekers van Plantarium worden in de wereld van de sierteelt meegenomen op een reis langs de verschillende tussenstations van het sierteeltproduct. De reis start bij de ontwikkeling van een nieuw product via veredeling en conceptontwikkeling en voert de bezoekers via de kwekerij naar de retail en het eindgebruik. Vorig jaar pakte Plantarium al uit met verrassende plantencombinaties in de seizoentuin centraal op de beurs én de pot-plantcombinaties in het Plantarium Tuin Theater. Dit jaar gaat de reis verder langs de techniek, het boomkwekerijproduct en de bloemsierkunst.

TWINTIG VOORBEELDTUINEN In de centrale as van de beurs, waarvoor Bureau Niek Roozen BV het masterplan heeft gemaakt, worden op basis van uiteenlopende thema’s twintig voorbeeldtuinen aangelegd met verrassende en inspirerende plantencombinaties. Regionaal bekende tuinarchitecten en hoveniers krijgen hier de gelegenheid hun kennis en kunde te etaleren. Thema’s als gezondheid, de eetbare tuin, water en romantiek worden uitgewerkt. In de tuinen wordt gebruik gemaakt van de producten die de deelnemers aan Plantarium beschikbaar stellen. Als basis worden bakken gebruikt die aan elkaar gekoppeld één voorbeeldtuin vormen. Op die manier zijn de tuinen mobiel en kunnen naar elke denkbare verkoopplek worden getransporteerd. In navolging van de vorig jaar in bakken getoonde plantencombinaties in de seizoentuin kunnen tuincentra deze mobiele tuinen eenvoudig namaken. De centrale as mondt uit in het Plantarium Experience centre (hal 2) met de diverse huisbeurzen, demonstraties, de Tuinzaken Experience shop en de meest bijzondere parel van Plantarium: de nieuwighedenpresentatie.

duurzaamheidsplein ingericht. Op dit plein wordt de verbinding gelegd tussen de huidige manier van verkoop en de duurzame toekomst. In een speciale retailopstelling is te zien welke rol duurzaamheid in de toekomst gaat spelen bij de verkoop van tuinplanten. Duurzaamheid is een actueel thema. Ook in de boomkwekerij. In de sector spelen tal van initiatieven om de teelt van planten te verduurzamen. Dat varieert van ‘Schoon water-projecten’ tot volledig biologische teelten en alles daar tussen in. Op donderdag 28 augustus is Lodewijk Hoekstra, presentator van Eigen Huis & Tuin en mede-oprichter van de duurzaamheidsbeweging NL Greenlabel op het duurzaamheidsplein aanwezig. Hij zal hier zijn visie op het duurzame tuincentrum met een ieder delen. NL Greenlabel is via het project ‘Verduurzaming Groene Keten’ mede aanstichter van het duurzame tuincentrum.

BUITENDEMONSTRATIES Tijdens Plantarium 2014 verzorgen de toeleveranciers ook demonstraties buiten. Vanaf de parkeerplaats naar de hoofdingang is

het demonstratieterrein voor de bezoekers al zichtbaar. Het terrein is echter alleen te bereiken vanaf de beursvloer. Op het buitenterrein hebben de toeleveranciers extra ruimte om hun machines werkend te demonstreren. Denk hierbij aan potmachines, onkruidbestrijding, snoeimachines en beregening. Maar ook accu aangedreven gereedschap en biologisch afbreekbare potten worden getoond. Zo laat Martin Stolze BV een oppotmachine zien met een buffertafel opstelling. De Ecobasic potmachine van Javo wordt getoond met de snel verstelbare pottenkrans en de op meerdere plaatsen te monteren afloopband. Mantis demonstreert een nieuwe methode van onkruidbestrijding met behulp van heet water. Daarnaast zijn er de nieuwe modellen Mantis ULV apparatuur met Flex Kappen voor onkruidbestrijding zonder water. Voor het snoeien van stekken, vollegrondsplanten en containerplanten demonstreert Pack TTI drie verschillende machines. Haifa toont planten vanuit onderzoek met diverse Multicote formuleringen. Voets laat diverse boomkwekerijmachines zien, waaronder een veldspuit en transportmiddelen. Broere Beregening toont het innovatieve DWS systeem, een nieuwe manier van wateropslag, daarnaast zijn er diverse typen dripirrigatie te zien. Floor van Schaik demonstreert een breed sortiment rekken voor in de teelt en afzet van containerplanten. Agrocultuur komt met een innovatief windscherm, accu aangedreven gereedschap en de biologisch afbreekbare Plantypot. Wevab toont een compleet presentatieconcept. Teeltoptimalisatie met QMS Boomteelt is te zien bij DLV Plant.

DUURZAME TOEKOMST Tijdens Plantarium 2014 is er een speciaal

De buitendemonstraties vinden plaats voor het Plantariumgebouw nabij de entree 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 25

PLANTARIUM

Nieuwigheden Plantarium 2014 De Plantariumorganisatie verzamelde ook dit jaar informatie over nieuwigheden die inzenders op Plantarium hopen te laten zien. BloembollenVisie maakte daaruit een selectie van de naar onze mening meest interessante vasteplantenintroducties. Tekstbewerking: Wim Ciggaar Foto’s: Plantarium

ASTILBE ‘VISIONS INFERNO’ INFERNO

gezonde groeier, groenblijvend met een opvallende kleur. De plant wordt zo’n 25 cm hoog en 15 cm breed en kan vorst tot -25 °C verdragen. Kwekersrecht is aangevraagd. Plantipp uit IJsselstein heeft de plant ingezonden voor de nieuwighedenkeuring.

DELOSPERMA NUBIGENUM

Foto: Aad van Haaster

Gebr Alkemade (Lisse) & Jos Cammeraat VOF (Boskoop) introduceren op Plantarium 2014 drie cultivars uit de nieuwe Delosperma-serie Wheels of Wonder. Deze serie biedt planten met een innovatieve kleurenrange. De planten zijn gewonnen door Koichiro Nishikawa (FlorSaika, Japan). Wheels of Wonder Delosperma bloeit extreem rijk, is snelgroeiend en heeft grote kleurige bloemen. De planten zijn droogtetolerant en onderhoudsvrij. De bloemen zijn gedurende de dag geopend. Door het grote formaat van de bloemen geven ze zelfs nog kleur als ze ‘s nachts gesloten zijn. WHEELS OF WONDER VIOLET WONDER heeft violet kleurige bloemen met een wit hart. De bloemen van WHEELS OF WONDER FIRE WONDER zijn rood van kleur met een geel hart en WHEELS OF WONDER ORANGE WONDER heeft oranje bloemen. Plantipp uit IJsselstein is

Astilbe ‘Visions Inferno’ (Inferno) Deze kwekersrechtelijk beschermde Astilbe heeft lange grote pluimen die wit-roze van kleur zijn. Bij de uitbloei verkleurt de pluim van onder naar boven groen. Hierdoor heeft de plant een zeer lange sierwaarde. INFERNO wordt in de handel gebracht door Futureplants uit Lisserbroek die tevens de inzender is voor de nieuwighedenkeuring. De plant is gewonnen door VOF de Draak uit Noorden.

CAREX OSHIMENSIS ‘EVERSHEEN’ Carex oshimensis ‘Eversheen’ (EVERCOLOR) maakt deel uit van de EverColor® Carex Collection en is gewonnen door Pat Fitzgerald uit Ierland. Fitzgerald Nurseries (Ierland) introduceert deze plant op Plantarium 2014. EVERCOLOR heeft bont blad dat geel groen van kleur is met een donkergroene rand. Het is een 26 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

Delosperma nubigenum

Carex oshimensis ‘Eversheen’ de inzender van deze planten die kwekersrechtelijk beschermd zijn.

GENTIANA ‘BLUE STAR’ CNB Vaste Planten uit Lisse heeft deze kwekersrechtelijk beschermde Gentiana ingezonden voor de nieuwighedenkeuring. ‘Blue Star’ is gewonnen door Kwekerij de Boezem uit Reeuwijk die deze plant samen met CNB Vaste Planten in de handel brengt. ‘Blue Star’ is de

Gentiana ‘Blue Star’ vroegst bloeiende (bloeit vanaf mei) Gentiana die zonder preparatie prachtige azuurblauwe bloemen showt. Deze aanwinst valt op door de vele bloemen per tak. Pluspunt is ook dat de bloemen volledig open gaan. Zeer geschikt voor border en pot.

GENTIANA ‘LITTLE PINKIE’ CNB Vaste Planten uit Lisse heeft deze kwekersrechtelijk beschermde Gentiana ingezonden voor de nieuwighedenkeuring. ‘Little Pinkie’ is een pot Gentiana met paars-roze bloemen. Het blad is fris middengroen. De plant is een doorbloeier en bloeit van mei tot oktober. De plant is gewonnen door John Moffat en Ed Morgan uit Nieuw Zeeland. Samen

Gentiana ‘Little Pinkie’ met CNB Vaste Planten brengen zij deze plant ook in de handel.

HYDRANGEA MACROPHYLLA ‘H2002’ De dubbel gevulde bloemen van Hydrangea macrophylla ‘H2002’ (MISS SAORI) zijn crèmewit van kleur met een donkerroze rand. Deze kleur verloopt naar wit in het bloemhart en vormt een mooi contrast met het donkere blad dat in de herfst naar bordeaux kleurt. MISS SAORI heeft een lange bloeiperiode die in juni begint. Bloeit zelfs op eenjarig hout en wordt 100 cm hoog en 100 cm breed. De ideale standplaats is in de zon of halfschaduw. Mooi in een border of pot, maar ook uitste-

Sedum ‘Blue Pearl’ kend te gebruiken als snijbloem. MISS SAORI is bovendien winterhard tot -22°C. Hydrangea MISS SAORI (‘H2002’PBR) is voor de nieuwighedenkeuring ingezonden door Plantipp uit IJsselstein. Van Klaveren Plant (De Kwakel) introduceert de plant op Plantarium 2014. De winner van deze Hydrangea is Irie San uit Japan. Kwekersrecht is aangevraagd.

SEDUM ‘BLUE PEARL’ SUNSPARKLER Deze nieuwe Sedum wordt op Plantarium geïntroduceerd door Gebr. Alkemade (Lisse), Gootjes AllPlant (Heerhugowaard), Kebra Vaste Planten (Noordwijkerhout) en Kwekerij de Noordpoel (De Kwakel). De uiterlijke kenmerken en bijzonderheden van deze plant zijn het blauw/paarse stevige ronde blad, de sterke habitus, rijk bloeiend met donkerroze bloemen. SUNSPARKLER heeft een winterhardheid tot -35 °C en wordt zo’n 50 cm hoog en 25 cm breed. De winner van deze plant is Chris Hansen van Garden Solutions uit Amerika. Plantipp uit IJsselstein heeft de plant ingezonden voor de nieuwighedenkeuring op Plantarium. Kwekersrecht is aangevraagd.

OPENINGSTIJDEN

Hydrangea macrophylla ‘H2002’

Plantarium 2014 wordt gehouden van 27-30 augustus 2014 in het Plantariumgebouw op het International Trade Centre Boskoop-Hazerswoude. De openingstijden zijn van 27/8 t/m 29/8 van 9.00 – 18.00 uur en op 30/8 van 9.00 – 16.00 uur Voor vakbezoek is de entree gratis door gebruik te maken van de verstrekte relatiekaart en/of door digitale voorregistratie (mogelijk vanaf 5 juni 2014). Zonder voorregistratie is de entreeprijs € 10,- p.p. Kijk voor meer informatie op de vernieuwde website: www.plantarium.nl. 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 27

CNB ACTUEEL

Showtuin New Plants voor kw Bij vasteplantenkweker Kees van den Aardwegh in Hillegom bevindt zich sinds jaar en dag de showtuin van CNB New Plants. Op de tuin staan zo’n 200 soorten opgeplant die beschikbaar gesteld zijn door zo’n dertig inzenders en veredelaars uit zowel binnen- als buitenland.

Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas, Henk de Jong

D

e verzorging van de showtuin is in handen van Kees van den Aardwegh. Volgens vertegenwoordiger Henk de Jong van CNB New Plants zit de groei er goed in. Doordat de vrieskou uitbleef hebben vrijwel alle planten de winter overleefd, al dient daarbij wel aangetekend te worden, dat enkele cultivars al een paar jaar vaststaan en nodig ververst moeten worden. Ook is het een tijdje erg nat geweest en dat blijkt sommige variëteiten de das omgedaan te hebben. De stand is op dit moment (eind juli) redelijk te noemen. Sommige soorten zijn vers, maar aan de late kant opgeplant en die moeten nog echt goed zetten.

BELANGSTELLING Naar de overtuiging van Henk de Jong voldoet de showtuin in een grote behoefte. “Met name

Rudbeckia ‘Little Gold Star’ 28 VISIE22 augustus 2014

exporteurs met hun klanten, maar ook buitenlanders die geïnteresseerd zijn in vaste planten komen hier kijken welke interessante nieuwe variëteiten er voor de markt beschikbaar komen en maken daar foto’s van. Aantrekkelijk is bovendien dat men op één centrale plek van een hoop nieuwe aanwinsten kan vaststellen hoe de gewasgroei en de stand van het gewas is, maar ook eigenschappen als bloemvorm, kleur, lengte et cetera. Men kan op onze showtuin in één oogopslag zien wat de mondiale ontwikkelingen zijn in de vasteplantensector. In verband met patentaanvragen en kwekersrecht hebben we echter helaas het besluit moeten nemen om te stoppen met het showen van soorten onder nummer.”

TOPPERS Een absolute topper noemt vasteplantenspecialist Henk de Jong de in het New Plants-project ondergebrachte Heuchera’s, waaronder de Master Painter-serie van Thierry Delabroye. “Een

Leucanthemum ‘Shapcott Summer Clouds’

serie die zich in een grote belangstelling mag verheugen en die zich onderscheidt door de veranderende kleurschakeringen in het blad, met name in de herfst en het vroege voorjaar. Bovendien zorgen de bloemen voor toegevoegde waarde door hun variatie aan kleuren. Deze zijn roze en rood gekleurd in tegenstelling tot de oudere lijnen die vaak crèmewit van kleur zijn. Een andere topper is naar mijn mening Rudbeckia ‘Little Gold Star’. Is al enige jaren op de markt maar blijft een mooie aanwinst om te showen dankzij de compacte bouw en kleinere bloemen. Dat maakt deze aanwinst aantrekkelijker dan ‘Gold Sturm’. Derde topper is Astilbe ‘Chocolate Shogun’, een chocoladebruinachtige Astilbe met mooi glanzend blad die te boek staat als de eerste, bijna zwartbladige in zijn soort. Is in de border perfect te combineren met lichtbladige planten zoals Heuchera ‘Citronelle’ of Heuchera ‘Pinot Bianco’. Laat bovendien een roomwit gekleurde bloem zien die fraai afsteekt tegen het donkere blad.”

ANDERE TOPPERS Een andere aanwinst uit het New Plants-project die eveneens tot de toppers gerekend mag worden is Thalictrum ‘Splendide’. Behoort met een lengte van bijna twee meter tot de hoge planten en laat prachtige, paarse bloemen zien. Als kanttekening dient opgemerkt te worden, dat deze aanwinst om ondersteuning vraagt, maar zondermeer beschouwd mag worden als een decoratieve aanwinst voor de tuin. Bij Geum ‘Cosmopolitan’ valt te vermelden, dat

Heuchera ‘Picasso’

weker en exporteur herfst maar in het voorjaar. De kenner weet dan dat we het hier hebben over de Aster alpinus. Genoemde serie Asters zijn zeer compact van opbouw. Het gewas blijft heel laag, de bloemen zijn goed gevuld en de serie omvat drie kleuren die te boek staan onder de namen Aster x White, Blue en Pink, waarbij de laatste semi-dubbel is en de andere twee goed gevuld. Henk de Jong: “Ook zit er een nieuwe Heuchera aan te komen, een villosa-type dat zich het best laat omschrijven als een reuze ‘Caramel’ met een bladomvang van plm. 25 cm. Is eveneens afkomstig van Thierry Delabroye en wordt binnenkort geïntroduceerd in het New Plants-project. Uiteraard zitten er nog veel meer soorten in de testfase, maar is het nog te vroeg om met de resultaten daarvan naar buiten te komen.”

BEZICHTIGING

Leucanthemum ‘Shapcott Gossamer’ deze met een roodwit gekleurde bloem gezegend is en daarmee als een fraaie aanvulling gezien mag worden voor het bestaande assortiment, dat voornamelijk uit oranje kleurtinten is samengesteld. Daarnaast staat Geum ‘Banana Daiquiri’ opgeplant, een aanwinst die zich onderscheidt door een mooie lichtgele, semi-dubbele bloem en Geum ‘Alabama Slammer’ die een bloem laat zien die geel van kleur is met een rode vlam. Het trio maakt deel uit van de Geum Coctail-serie TM van de Amerikaanse veredelaar Brent Horvath die deze serie drie jaar terug introduceerde en waaraan nog steeds nieuwe introducties toegevoegd worden. Evenmin onvermeld mogen de Leucanthemums ‘Shapcott Summer Clouds’ en ‘Shapcott Gossamer’ blijven. Twee margrieten die zich onderscheiden door hun lange levensduur. De eerste heeft een spinachtige bloemvorm en de tweede onderscheidt zich door het in lagen gestapelde gefranjerde blad. Bijkomend pluspunt is het mooie donkergroene blad dat niet door vlekken ontsierd wordt. Laatste topperkeuze is de Persicaria ‘Pink Elephant’. Een roze duizendknoop van de Belgische veredelaar Chris Chyselen die gezien mag worden als een welkome aanvulling voor de tuin. Deze aanwinst vraagt vrijwel geen verzorging, bloeit erg rijk tot laat in de herfst en heeft een voorkeur voor een plekje achter in de border.

Thalictrum ‘Splendide’ bevindt zich onder meer een serie Asters die zich onderscheidt door de afwijkende bloeiperiode. Die valt bij deze groep namelijk niet in de

Rest de vermelding dat belangstellenden van harte welkom zijn op de showtuin. De tuin is echter alleen op werkdagen te bezichtigen en uitsluitend op afspraak. Geïnteresseerden die opplant willen bezoeken kunnen zich telefonisch aanmelden bij CNB New Plants, telefonisch bereikbaar onder het centrale nummer 0252-431313. Desgewenst is begeleiding tijdens het bezoek aan de showtuin mogelijk.

TESTFASE Onder de veelbelovende cultivars die opgeplant staan en nog in de testfase verkeren,

Astilbe ‘Chocolate Shogun’ 22 augustus 2014VISIE 29

CNB ACTUEEL

CNB New Plants toont veelb De inzending van CNB New Plants op Plantarium zal ook dit jaar de nodige gespreksstof opleveren. Naast een aantal nieuwigheden die hun plaats reeds veroverd hebben, bevat de stand ook nu weer een aantal nieuwigheden, waaronder de gloednieuwe Summerina’s. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: Henk de Jong

zodat de vertegenwoordigers met hun klanten in de stand een kopje koffie kunnen drinken.”

en van de eerste zaken die opvalt aan de CNB-stand op deze 32ste Plantarium zal de totaal nieuwe lay-out zijn. Volgens Diane Gortzak (Communicatie & Promotie CNB) is in overleg met de leden van CNB New Plants gekozen voor een geheel nieuwe opzet en beursstand. “De standplek van CNB New Plants is zestig vierkante meter en daarop zal door middel van een trussen-systeem een stand gebouwd worden. Door deze opzet kan de stand in allerlei formaten en vormen worden aangepast en zo dus voor meerdere beurzen gebruikt worden. Tussen de trussen worden doeken gespannen en daarop zal het logo van CNB New Plants duidelijk zichtbaar zijn. In de stand komen drie grote witte meubels te staan met volop planten, waaronder de nieuwe Summerina®-collectie. Ook zal gebruik gemaakt worden van een fotopresentatie die op een televisiescherm in de stand vertoond wordt. In de stand komen ook tafels en stoelen te staan

Volgens vertegenwoordiger Henk de Jong van CNB New Plants staat de stand ook dit jaar vooral in het teken van de nieuwigheden. Eén van de grootste blikvangers - zowel letterlijk als figuurlijk - is de Heuchera ‘Mega Caramel’ van de Franse veredelaar Thierry Delabroye. Het betreft hier een totaal nieuwe introductie die zich het best laat omschrijven als een uit de kluiten gewassen ‘Caramel’ met grote bladeren die in het najaar overgaat in een donkere kleur om in de volgende zomer weer naar licht te kleuren. Is een hele mooie plant om de tuin te vullen en bovendien bijzonder decoratief. Een ander grootbladig type van dezelfde veredelaar is de Heuchera ‘XXL’, met dit verschil dat deze donkerbladig is en beter de zon kan verdragen. Maakt deel uit van een grotere serie grootbladigen die de komende jaren op de markt komt. Deze onderscheiden zich door het egaalkleurige blad en hun hoogte. Met de bloem mee halen ze een lengte van circa 1 meter. De Heuchera Master Painter-se-

NIEUWIGHEDEN

E

Astilbe ‘Chocolate Shogun’ 30 VISIE22 augustus 2014

Actea ‘Queen of Sheba’

De CNB-stand op Plantarium 2013 rie™ zal evenmin ontbreken, evenals de Heuchera ‘Pink Pearls’, die opvalt door zijn rijke en langdurige bloei. De lichtroze bloemetjes beginnen in het voorjaar te bloeien en dat gaat door tot in de herfst. De bloemen staan op korte, stevige stelen en beschikken over lichtgroen tot okergeel getint blad. Van de Belgische veredelaar Dirk Scheys zijn een drietal aanwinsten uit de Sea-serie present, met als eerste ‘Black Sea’, een bijzonder compact type met donker tot bijna zwart,

Heuchera ‘Pink Pearls’

elovende nieuwigheden opwachting zal maken is de Astilbe ‘Chocolate Shogun’, een in Japan gewonnen Astilbe met donker blad en op dit moment de donkerste Astilbe uit het assortiment. Mag zich nog steeds in een grote belangstelling van de consument verheugen. De volgende is de Actea ‘Queen of Sheba’ van Future Plants die door Piet Oudolf geselecteerd werd. Is een hoge plant met hangende witte bloemaren die in de nazomer tot bloei komen en die in combinatie met het donkere blad als een decoratieve aanwinst gezien mag worden. Eén van de succesnummers van de laatste jaren die niet in de stand mag ontbreken is Rudbeckia ‘Little Gold Star’. Is een compact type, dat zowel in de pot als de border geplant kan worden en die opvalt door zijn rijke bloei in combinatie met de gele bloemkleur.

ietwat glimmend blad en een witte bloem. ‘Red Sea’ heeft eveneens glimmend blad, maar dan roodkleurig, is compact van opbouw en heeft ook een witte bloem. De derde is ‘Flores Sea’, die zich onderscheidt door mat, zilverkleurig blad met een donkere nerf en roze bloemen. Ook de bekende Heuchera’s ‘Binoche’ en ‘Black Out’ van deze veredelaar zullen niet ontbreken.

OVERIGE AANWINSTEN Een andere aanwinst die in de CNB-stand zijn

Over de Sedums ‘Plum Perfection‘ en ‘Thundercloud’ van de Amerikaanse veredelaar Brent Horvath valt te melden, dat het hier twee laagblijvende hybriden betreft die bijzonder rijk bloeien en die gezien mogen worden als een welkome aanvulling voor de tuin in de maanden augustus en september. Het gaat hier om een tweetal echte tuintypes die zich niet lenen voor de snij of dakbedekking. Eveneens van de partij is de Geranium ‘Mojito’, die zich onderscheidt door het lichtgroene, bonte blad in combinatie met een lichtroze bloem die bloeit in de periode april-juni. Wordt niet al te hoog en maakt qua groei een stabiele indruk. Ook de grassen van Hans Mesker uit Nieuw Annerveen maken hun opwachting, waaronder Molinia ‘Torch’ en Panicum ‘Sangria’. Grassen zijn nog steeds populair bij de consument en zelfs als ze in het najaar over hun hoogtepunt heen zijn hebben ze gedurende de daaropvolgende winter nog een grote decoratieve waarde. Een andere opvallende grassoort is Miscanthus ‘Gold Breeze’, een bontbladige Miscanthus die niet zo laag is als ‘Gold Bar’, maar ook niet zo hoog als M. ‘Zebrinus’ of M. ‘Strictus’. Echt zo’n tussenmaatje met een grote decoratieve waarde. We besluiten de inzending met de Summerina’s, een gloednieuwe serie die voortgekomen is uit een kruising van Echinacea x Rudbeckia en die de beste eigenschappen van beide ouders hebben meegekregen. De collectie omvat drie types, te weten Brown, Orange en Yellow die 50 tot 60 cm hoog worden en mooie grote bloemen laten zien die in de periode juni-oktober bloeien. Meer informatie over deze lijn is verkrijgbaar bij Ard Mulder van CNB New Plants.

Rudbeckia ‘Little Gold Star’ komen de mensen naar je toe en dat scheelt voor mij een hoop (reis)tijd. Plantarium is een beurs met een internationaal hoog gehalte en dat neemt alleen maar toe. Het betekent voor ons vooral een investering in de toekomst en een uitstekende gelegenheid om onze producten te etaleren. Daarnaast vind ik het een groot pluspunt dat we mensen in de stand hebben staan die iets kunnen vertellen over licenties en het innen van royalty’s. Dat levert een forse toegevoegde waarde op en is een groot voordeel in vergelijking met de koffiejuffrouw die we voorheen hadden.”

NIEUWE CONTACTEN Miscanthus ‘Gold Breeze’

Volgens Henk de Jong betekent deelname aan Plantarium voor hem persoonlijk vooral het opdoen van nieuwe contacten. “Op Plantarium

Summerina ® Yellow 22 augustus 2014VISIE 31

CNB ACTUEEL

Tekst en fotografie: Wim Ciggaar

De door de KAVB verzorgde keuring leverde de uit Engeland afkomstige, tweekleurige Harlekijn van kwekerij Davelaar de eerste prijs op. Een nieuwe introductie, geschikt voor de pot, waarvan de opbrengst tijdens de crocosmiaweek al voor twee jaar verkocht werd

Tweede werd de helderoranje gekleurde Constance van kwekerij Davelaar, een oorspronkelijk van Jac. M. van Dijk afkomstige grootbloemige cultivar met een rijke bloei en geschikt voor zowel de pot als de border

De gemengde opstelling van grassen en crocosmia leverde beide inzenders een gouden medaille op

Succesvolle Crocosmiaweek In de CNB-showkas werd afgelopen week de eerste CNB Crocosmiaweek gehouden. Volgens mede-initiatiefnemer en inzender Willem Heemskerk van kwekerij Davelaar uit Woudenberg viel de opkomst enigszins tegen. Een drietal inzenders moest namelijk afzeggen vanwege de opgelopen stormschade in het weekeinde voorafgaande aan de show. Dankzij inzendingen van kwekerij Davelaar, T.J.M. Leenen en Jac. M. van Dijk waren er niettemin een 40-tal variëteiten present die bovendien van een goede kwaliteit getuigden. Het leverde het Utrechtse bedrijf, dat met 26 cultivars van de partij was, terecht een gouden medaille op. Voor Willem Heemskerk is de Crocosmia-week dan ook geen eenmalig optreden geweest. “Wij hadden geen last van de wind en dus ook geen schade aan de bloemen, kwamen in combinatie met de grassenpresentatie van CNB New Plants prima voor de dag en de geboden faciliteiten waren uitstekend. Wat ons betreft volgend jaar weer een Crocosmiaweek.”

Jac. M. van Dijk uit Leimuiden etaleerde de al jaren goedlopende Constance, alsmede de zaailingen 9-20 en 9-12


De derde prijs was voor T.J.M. Leenen die de zaailing CTL 132014 met succes in de schijnwerpers plaatste.

CNB PRODUCT & SHOW

Nieuwtjes uit de showruimte van CNB Een rubriek die gelieerd is aan de website www.cnbproduct-show.nl. Onder de naam Product & Show beoogt CNB gericht en commercieel te communiceren over producten die in de showruimte van CNB te zien zijn. Ook BloembollenVisie participeert middels een pagina in het blad in deze communicatievorm. Tekstbewerking: Wim Ciggaar Fotografie: Lilian Braakman

H.A. VAN EEUWIJK & ZN ‘Deep Impact’ aan CNB. Het betreft hier een decoratief type dat geschikt is voor de snij. Voor meer informatie en/of een afspraak kan contact worden opgenomen met één van de dahliavertegenwoordigers van CNB, te weten René Koordes of Hans Pater, via [email protected]. Of stuur een e-mail naar [email protected].

‘Black Jack’

‘Sabrina’ In week 33 was de showroom van CNB weer volop gevuld met een aantal kleurrijke dahlia-inzendingen. Dat was deels te danken aan H.A. van Eeuwijk & Zn uit Lisserbroek die er met soorten als ‘Maxime’, ‘Sabrina’, ‘Black Jack’, ‘Spartacus’ en ‘Peppermint Splash’ voor zorgde dat er weer genoeg te zien viel in de showruimte. Eén van de cultivars die er bovenuit sprong was ‘Peppermint Splash’, een decoratieve nakomeling van ‘Mick’s Peppermint’. Deze mooie lilakleurige dahlia is zo’n drie jaar op de markt, maar mag volgens insiders zeker gezien worden als een aanwinst voor het sortiment vanwege het feit, dat de bloem zijn gevlamde kleur stabiel weet te houden. Een tweede aanwinst die de aandacht trok was ‘Sabrina’ die opviel door een mooie kleurencombinatie, bestaande uit geel met paarse/lavendelkleurige bloemen. De bloem oogt smal en heeft een omvang van plm.100 tot 150 mm. ‘Sabrina’ is aantrekkelijk

voor bijen, vlinders en/of vogels. Over de semicactus ‘Black Jack’ valt te melden dat deze donkerrode (tegen zwart aan) gekleurde variëteit middelgrote bloemen laat zien. Werd in 2003 als eerste in Oostenrijk geteeld en in 2009 met verschillende prijzen bekroond.

P.J.M. VAN SCHIE V.O.F. Naast H.A. van Eeuwijk & Zn was ook P.J.M. van Schie v.o.f. met een viertal mooie variëteiten van de partij, te weten ‘Deep Impact’, ‘Patriot’, ‘Labyrinth’ en ‘Ceasars Palace’. Blikvanger naar onze smaak was hier ‘Deep Impact’, een aanwinst met een mooie abrikoosachtige kleur en een geel hart. Deze dahlia wordt ongeveer 100 cm lang en bloeit de gehele zomer.

‘Mona Keijzer’

CNB PRODUCT & SHOW ARIKO DAHLIA’S Arie C. Koot uit Voorhout plaatste een viertal mooie vazen met dahlia’s in de CNB-showkas, te weten ‘Ariko 55-11’, ‘Mona Keijzer’, ‘Zsarelle’ en ‘Cartouche’. De fraaie, oranjekleurige zaailing ‘Mona Keijzer’ werd vernoemd naar de gelijknamige CDA-politica en werd op 30 augustus 2012 door haar gedoopt tijdens een bezoek

Meer en actuele informatie over Product & Show is zoals gezegd te vinden op de eigen, direct toegankelijke webpagina (www.cnbproduct-show.nl). Ook heeft Product & Show een eigen Twitteraccount: @CNBProductShow. Heeft u zelf een product waar u graag wat meer over wilt vertellen? Stuur dan een mailtje naar [email protected]. 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 33

SERVICE VERTEGENWOORDIGERS CNB NAAM Theo van Aanholt Erik Barnhoorn Paul van Bentem Leo van den Berg Dirk Bloothoofd Jan Boon Nick Broersen Adri van Dun Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Ron Hoogeveen Onno Immink Henk de Jong René Koordes Ted Kortekaas Arno Kroon Hein Lommerse Michel Longayroux Siebren Mantel René van Marrewijk Dick de Mooy Ard Mulder Frank Neuvel Henri Omta Rob Paarlberg Hans Pater Bas Scholten René Schrama Piet Takken Erwin Vriend Ed Walkier Ronald Walkier Dick de Wit Hawikjo Wijnands Wim Zandwijk Rien van Zuilekom Piet Zoutenbier

TELEFOON CNB TELEFOON PRIVÉ 0252-431103 0224-593075 0252-431286 0252-431383 0252-431413 0223-523873 0252-431284 0223-769067 0252-431162 0252-431303 0252-431296 0527-271970 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431214 0252-431305 0252-416877 0252-431393 0252-340660 0252-431390 0252-431137 0252-431257 0223-641002 0252-431174 0252-344409 0252-431381 0228-323023 0252-431259 0252-431304 0252-431361 071-4023313 0318-514812 0252-431363 0252-431274 0224-291535 0252-431362 072-5150250 0252-431128 0252-431325 0223-534820 0252-431249 023-5716372 0252-431298 0527-203365 0252-431367 0228-314981 0252-431306 0252-431273 0252-411191 0252-431368 0228-513590 0252-431171 071-3621591 0252-431179 0252-532228 0252-431261 071-3619142 0252-431345 071-3611104


FAX PRIVÉ 0224-591522 0252-431465 0252-377932 0223-523782 0223-769068

0527-271970 0252-431254 0252-431254 0252-419505 0252-431164 0223-645299 0252-520968 0228-323024

071-4028342 0318-514819

072-5153193 0252-431164 0223-534822 0527-201822 0228-316869 0252-431167 0252-419748 0228-521620 071-3621592 0252-532155 0252-431410

MOBIEL 06-53174195 06-22524987 06-53755312 06-53718254 06-53293161 06-22485266 06-12296820 06-20019369 06-53518289 06-51209462 06-20669208 06-53390229 06-53750126 06-22468536 06-20611028 06-51145809 06-53160204 06-53842830 06-53356450 06-53690252 06-12886803 06-51587419 06-30669654 06-53268760 06-51588053 06-53929136 06-53299617 06-22236845 06-53390228 06-53174194 06-53396784 06-53439349 06-53700630 06-53866219 06-22377259 06-53644594 06-30669934 06-20397884

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

SPECIALISME/GEBIED gladiolen Noord.Zandgebied, de Zuid, broeitulpen muscari, tulp, narcis, bol op pot bijzondere bolgewassen en tulpen lelies tulpen calla’s Flevoland lelies lelies lelies vaste planten, paeonia daghandel vaste planten dahlia’s, calla’s lelies, tulpen narcis, tulp, bijz.bolgew. en bol op pot daghandel narcissen en bijz. bolgew. West-Friesland lelies calla’s Rijnsburg e.o. vaste planten, boomkwekerij West-Friesland daghandel lelies narc., tulp, bijz.bolg., hyac., bol op pot daghandel irissen, dahlia’s hyacinten en bol op pot vaste planten gladiolen, tulpen NOP lelies daghandel daghandel en veilinginkoper West-Friesland daghandel hyacinten vaste planten daghandel lelies

IN EN VERKOOPBUREAU NAAM Paul Peters Marcel Nijssen Diane Gortzak Maaike Pennings Marjan Klootwijk

FUNCTIE Manager bemiddeling Manager bemiddeling Communicatie en promotie Communicatie en promotie Secretaresse

TELEFOON CNB 0252-431493 0252-431343 0252-431218 0252-431122 0252-431316

MOBIEL 06-20411035 06-10311972 06-10567070

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431129 0252-431123

FAX 06-22975731 06-51312197

E-MAIL [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431200 0252-431200

FAX 0252-431126 0252-431126

E-MAIL [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431431 0252-431129 0252-431273

MOBIEL 06-10442803 06-22975731 06-53700630

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431306 0252-431273

MOBIEL 06-53439349 06-53700630

E-MAIL [email protected] [email protected]

FUNCTIE Commerciele binnendienst Hoofd CNB Koel- en preparatiebedrijf Hoofd Kwaliteitszorg

TELEFOON CNB 0228-530131 0228-530174 0228-530190

MOBIEL 06-23960145 06-53940502


FUNCTIE Teeltbegeleider Teeltbegeleider Teeltbegeleider

TELEFOON CNB 0228-530190 0228-530160 0252-431128

MOBIEL 06-53940502 06-44074093 06-53299617


TELEFOON 0252-431431 0228-530130 0224-590475

FAX 0252-431254 0228-517411 0224-593603

GEOPEND: 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.30) 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.00) Bezoek op afspraak

RECLAMES EN GESCHILLEN NAAM Hans Ruigrok Sjaak van Ruiten

FUNCTIE Reclames&Geschillen, Veilingen Reclames&Geschillen, Veilingen

COMMERCIËLE ADMINISTRATIE openingstijden: 8.15 - 17.00 uur NAAM Algemeen CNB Online

FUNCTIE

GROENE EN MATERIALENVEILINGEN NAAM Jan Meijer Hans Ruigrok Ronald Walkier

FUNCTIE Veilingen Veilingen Veilinginkoper

AANBOD MATERIALEN ONLINE NAAM Ed Walkier Ronald Walkier

FUNCTIE

CNB KOEL EN PREPARATIEBEDRIJF NAAM Jos Duin Nico Hof

CNB KWALITEIT+ NAAM Nico Hof Robèr Laan Hans Pater

CNB VESTIGINGEN CNB CNB Koel- en Preparatiebedrijf CNB, Kantoor BolleNoord

ADRES Heereweg 347, 2161CA Lisse Veilingweg 1, 1611 BN Bovenkarspel Groteweg 9, 1756 CK ‘t Zand


GRONDBANK CNB MAKELAARDIJ T: 0252431360 F: 421394 MAKELAARDIJCNB.NL BAS SCHOLTEN 0622 23 68 45 B.SCHOLTENCNB.NL WIM ZANDWIJK 0653 64 45 94 W.ZANDWIJKCNB.NL F.G. V.D. GEER 0653 34 20 55 F.V.D.GEERCNB.NL

NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE

VOORHOUTtN2TDIVVSSVJNUF EJWFSTF

EBIMJBTPGCMPFNFO IFEFOUPUJOPWFSMFH

WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH

REESERVEEN/HARDENBERGtIBBLLFSCPVXMBOEHSBTMBOE UVMQFOUFFMU WBOBGIFU

VRAAG

OBKBBSCFTDIJLCBBS

ALKMAARtN2[BOEHSPOE WBTUF

VIJFHUIZENt IB[BOEHSPOE EBIMJBTPG

QMBOUFO JOPWFSMFH

BOEFSF[PNFSUFFMU UFFMUTFJ[PFO AANBOD BEUSICHEM BETUWEtIBMJDIUFLMFJHSPOE VJUFSXBBSEFO

EJWFSTFUFFMUFO WBOBG IFEFOUPUJOPWFSMFH LISSEtSS[BOEHSPOE UVMQFO OBSDJTTFO WBOBGTFQUFNCFSUNKVMJ LISSEt IB[XBSUFHSPOE WBTUFQMBOUFO QJPFOFO WBOBGIFEFO WPPSNFFSEFSFKBSFO HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EBIMJBT WBOBGIFEFOUPUOPWJOPWFSMFH

VIJFHUIZENtIB[BOEHSPOE [PNFSUFFMU WBOBGIFEFOUPUPLUPCFS VIJFHUIZENt IB[BOEHSPOE ;BOUFEFTDIJBT UFFMUTFJ[PFO

ANDIJKtIB[BOEHSPOE UVMQFO IVJEJHF UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE XPSUF MFO WBOBGNFJUPUEFDFNCFS FWUBGEFL BOLLENSTREEK FOPG NOORD-HOLLAND

VOGELENZANGtIB[BOEHSPOE EJWFSTF

IB[BOEHSPOE XPSUFMFO UFFMUTFJ[PFO

UFFMUFO WBOBGIFEFOUNNBBSU

VOORHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUT/LISSEt IB[BOEHSPOE TOJKCMPFNFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUT/RIJNSBURGtSS[BOE-

HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF

HSPOE XPSUFMFO UVMQFO HFFOIZBDJOUFO

UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFM-

VOORHOUTt IB[BOEHSPOE EJWFSTF

UFO EJSFDUCFTDIJLCBBS


NOORDWIJKtSS[BOEHSPOE EJWFSTF

VOORHOUTtIB[BOEHSPOE [POOFCMPF-

UFFMUFO IFEFOUPUOPWFNCFS

NFOPGBOEFSF WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

NOORDWIJKtSS[BOEHSPOE EJWFS-

VOORHOUTtIB[BOEHSPOE [POOFCMPF-

TFUFFMUFO WBOBGOBKBBSWPPSNFFSEF-

NFOPGBOEFSF IFEFOUPUJOPWFSMFH

BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE ;BOUF EFTDIJB UFFMUTFJ[PFO DEN HAAG tN2[BOEHSPOE[BWFM HSPOE HSBTXFJMBOE WBOBGJOPWFSMFH HEM, VENHUIZEN FPt IBLMFJHSPOE UVMQFO UFFMUTFJ[PFO HILLEGOM FPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO JULIANADORPtIB[BOEHSPOE BBSE BQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE BBSEBQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB

SFKBSFO

VOORHOUTtSS[BOEHSPOE OBSDJTTFO

NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE ;BOUFEF-

PGUVMQFO UFFMUTFJ[PFO

NOORD HOLLANDtIBHSBTMBOEPQ

TDIJBTPGEBIMJBT UFFMUTFJ[PFO

VOORHOUTtSS[BOEMBOE EJWFSTF

LMFJ UVMQFO PLUUNBVHVTUVT

NOORDWIJKtN2[BOEHSPOE EJWFSTF


OMGEVING WEST-FRIESLANDtIB

UFFMUFO WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH

VOORHOUTtSS[BOEMBOE WBTUFQMBO-

LMFJHSPOE UVMQFO PLUUNBVH

DE ZILKtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO

UFO CMPFNFO IFEFOWPPSNFFSEFSFKBSFO

URSEMFPtIB[XBSUFHSPOEPGMJDIUF[B


ZWAANSHOEKtSS[BOEMBOE EJWFSTF

NOORDWIJKERHOUTt IB[BOEHSPOE


EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUNKBOVBSJ NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE

[BOEMBOE IZBDJOUFO UFFMUTFJ[PFO

WFM QJPFOFO IFEFOWPPSNFFSEFSFKBSFO VOORHOUTFPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO

KASRUIMTE

VOORHOUTFPt IB[BOEHSPOE OBOVT-

XPSUFMFO WFST HFFOBGEFLQFFO UFFMUTFJ[PFO

LISSEtN¤LBTSVJNUF BGEFMJOHFO

TFO JOPWFSMFH

NFEJPPLUPCFS

EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFO

VENHUIZENFPtIBLMFJHSPOE CMPFN-


WERVERSHOOFtN¤CSPFJSVJNUFNFU

LPPM UFFMUTFJ[PFO

EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

TDIVVSFODFMMFO CSPFJFSJK EJSFDUUPUJOPWFSMFH VRAAG KASRUIMTE

NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE HMBEJPMFO ;BOUFEFTDIJBT [PNFSCMPFNFO

BEDRIJVEN

RIJNSBURG FPtN¤SPMLBT SS

WBOBGIFEFOUNOPWFNCFS

LISSEtN CFESJKGTSVJNUF FOLFMFDFM-

PQFOHSPOE EJWFSTF NFFSEFSFKBSFO


MFO LBT SPMLBTTFOFOMBOE PPLJOHFEFFMUFO

BOLLENSTREEK N2LBTSVJNUF EJWFS-

EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUPUJOPWFSMFH

UFIVVS JOPWFSMFH

TF JOPWFSMFH


LISSERBROEKtN2TDIVVSSVJNUF WPPS

EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS

PQTMBH JOPWFSMFH

NOORDWIJKERHOUTtDBN2[BOE-

NOORDWIJKERHOUTtN2TDIVVS-

HSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO

SVJNUF WPPSWFSXFSLJOHFOPQTMBH JOPWFSMFH

PWFSMFH

NOORDWIJKERHOUTtN2TDIVVS-


SVJNUF WPPSWFSXFSLJOHFOPQTMBH IFEFOUPU

EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

OPWFNCFS


2

Zie ook voor vraag en aanbod

www.agrogrondbank.nl

VRAAG EN AANBOD

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING CNB HYACINTENTEAM WIM ZANDWIJK

T: 0653644594 T: 0252431179 F: 0252431194 T: 0622236845 T: 0252431325

BAS SCHOLTEN VOOR ALLE

HYACINTEN KUNT U BIJ ONS TERECHT

Multiflora I, II en III.

Hyacint Rembrandt exclusief bij CNB RON HOOGEVEEN T: 0653390229 EMAIL: R.HOOGEVEENCNB.NL

VASTE PLANTEN Vraag en aanbod VRAAG 2014

Paeonia

op kleur, oude snijhoeken/ongedeeld

Paeonia

op soort

1-2, 2-3, 3-5 neuzen

Agapanthus blauw en wit, oude snijhoeken/ongedeeld

Paeonia

Dr. Alex Fleming 2-3, 3-5 n Duchesse de Nemours 2-3 n Festiva Maxima ongedeeld Jan van Leeuwen 2-3, 3-5, ongedeeld Mrs. Franklin D Roosenfeld 2-3 , 3-5 Paula Fay 3-5 n + ongedeeld Wladyslawa ongedeeld Mothers`Choice 2-3 Percher 3-5 n + ongedeeld The Fawn 3-5 n Red Charm 2-3 n Shirley Temple 1-2 n

AANBOD 2014

Achillea, diverse soorten 1e grootte Agapanthus Duivenbrugge White 1-2, 2-3 Agapanthus Senna® Agapanthus wit/blauw 1-2, 2-3 Astilbe op soort en kleur 1-2, 2-3, 4-op Astrantia Abbey Road® 1e en 2e grootte Astrantia op soort en kleur Dicentra Aurora 1e grootte Dicentra King of Hearts 1e grootte Dicentra Luxeriant 1e grootte Dicentra spectabilis Alba alle maten Dicentra spectabilis alle maten Dicentra Stuart Boothman 1e grootte Dicentra Valentine® 2-3, 4-op 5.000 Epemedium Rubrum 1e grootte Epemedium diverse soorten 1e grootte 7.500 Filipendula purp. Elegans 1e grootte Geranium Claridge Druce 1e grootte Hemerocallis Stella d’Oro 2 jarig Ligularia Britt Marie Crawford® 1e en 2e Ligularia dent. Desdamona 1e 175 mtr Lysimachia 2 en 3-jarige ongedeeld Lirope Gold Banded tray 84 Ophiopogon Niger tray 84 + p9 Ophiopogon planiscapsis tray 84 Paeonia op kleur 1-2, 2-3, 3-5 n 400 Paeonia Amerika 2-3, 3-5 n 3.000 Paeonia Athena 3-5 n 1.000 Paeonia Bowl of Cream 3-5 n 1.500 Paeonia Buckeye Belle 3-5 n 2.500 Paeonia Cytheria 2-3, 3-5 n 2.000 Paeonia Dauntless 3-5 n 3.500 Paeonia Diana Parks 2-3 n, 3-5 n 1.000 Paeonia Duchesse de Nemours 5.000 Paeonia Flame 1-2, 2-3, 3-5 n 350 Paeonia Goldmine 3-5 n 3.000 Paeonia Henry Bockstoce 3-5 n 500 Paeonia Kansas 3-5 n 5.000 Paeonia Karl Rosenfield 2-3, 3-5 n 4.000 Paeonia Krinkled White 2-3, 3-5 n 1.000 Paeonia Many Happy Returns 2-3, 3-5 n 1.500 Paeonia Mons. Jules Elie 2-3, 3-5 n 2.800 Paeonia Miss America 2-3, 3-5 n 3.500 Paeonia Mary E. Nicolls 2-3, 3-5 n 750 Paeonia Old Faithfull 3-5 n 10.000 Paeonia Paula Fay 2-3, 3-5 n 2.200 Paeonia Paul M. Wild 2-3, 3-5 n 1.500 Paeonia Primevera 2-3 n 5.000 Paeonia Red Grace 3-5 n 5.000 Paeonia Sarah Bernhard 2-3, 3-5 n 10.000 Paeonia Shirley Temple 2-3, 3-5 n op aanvraag Paeonia andere soorten Panicum diverse soorten Pennisetum diverse soorten 2.000 Phlox Rembrandt ongedeeld 1.500 Phlox Bright Eyes ongedeeld Sedum diverse soorten 1e grootte 2.500 Solidago Strahlenkrone ongedeeld Rudbeckia diverse soorten

Tradescantia Sweet Kate Veronica diverse soorten AANBOD 2015

5.000 3.000 10.000 5.000 3.500 1.500 8.000 8.000 2.000 10.000 5.000 400 8.000 15.000 10.000 7.500 15.000 4.500

Paeonia Alba Plena 3-5 n Paeonia Angel Cheeks 3-5 n Paeonia Duchesse De Nemours 2-3, 3-5 Paeonia Dr. Alex Feming 2-3, 3-5 n Paeonia Elsa Sass 2-3, 3-5 n Paeonia Elza Lundi 2-3, 3-5 n Paeonia Flame 3-5 n Paeonia Gardenia 3-5 n Paeonia Goldmine 3-5 n Paeonia Henry Bockstoce 3-5 n Paeonia Henry Sass 3-5 n Paeonia Highlight 3-5 n Paeonia Jan van Leeuwen 3-5 n Paeonia Krinkled White 3-5 n Paeonia Mary E. Nicholls 3-5 n Paeonia Red Charm 3-5 n Paeonia Sarah Bernhardt 3-5 n Paeonia Snow Mountain 3-5 n

LAAT UW VASTE PLANTEN OP CONTRACT TELEN

o.a. Paeonia - Astilbe - Agapanthus Inlichtingen: Ron Hoogeveen

HANS PATER

T: 0252431128 T: 0653299617

EMAIL: H.PATERCNB.NL VRIJBLIJVEND AANBOD IRISSEN

Weer volop leverbaar het hele sortiment kleinbollige irissen in 6-7, 7-8 en 8-op. Van direct leverbaar t/m afroep in maart 2015, alles is mogelijk

CNBDAHLIATEAM RENÉ KOORDES

T: 0252431390 T: 0620611028 HANS PATER T: 0252431128 T: 0653299617 EMAIL: DAHLIATEAMCNB.NL VRIJBLIJVEND AANBOD DAHLIA’S OOGST 2014 1E GROOTTE

Diverse soorten beschikbaar van T’12 en T’13 weefselkweek, informeer naar de mogelijkheden Vele soorten in aanbod en vanaf heden ruim 400 soorten te bezichtigen op onze showtuin aan de Spekkelaan 16 te Lisse 22 augustus 2014VISIE 37

VRAAG EN AANBOD

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING CALLATEAM NICK BROERSEN

T: 0252431303

M: 0612 296 820

RENÉ VAN MARREWIJK

Calla ‘Universe’®

KLEUR:

Geel

BLAD:

Groen met spikkels

TOEPASSING:

Pot

VEREDELAAR:

Sande B.V.

OMSCHRIJVING:

Mooie volle pot met een harde kleur geel

[email protected] 38 VISIE22 augustus 2014

T: 0252431304

M: 0612 886 803

CNB BEMIDDELING BLOEMBOLLENTEAM MICHEL LONGAYROUX DICK DE WIT JAN BOON LEO V.D. BERG

T: 0653356450 T: 0653866219 T: 0622485266 T: 0653718254

DICK DE MOOY ADRI VAN DUN ONNO IMMINK ERIK BARNHOORN

T: 0651587419 T: 0620019369 T: 0653750126 T: 0622524987

ED WALKIER RONALD WALKIER HAWIKJO WIJNANDS

T: 0653439349 T: 0653700630 T: 0622377259

AANBOD 2014

10.000 kg 500 kg 1.000 kg 400 kg 4.000 kg 5.000 kg 1.000 kg 2.500 kg 1.500 kg 5.000 kg 5.000 kg 4.000 kg 2.000 kg 2.500 kg 4.000 kg 4.000 kg 4.000 kg 4.000 kg 3.000 kg 4.000 kg porties 4.000 kg 2.000 kg 10.000 kg

Royal Virgin® Milkshake® Time Out® Tresor® Antarctica® Bourbon Street® Bullit® Circuit® Expression® Tom Pouce® Triple A® White Master® Blue Diamond Melrose® Allicante® Belicia® Columbus® Crossfire® Doberman® Irene Parrot® Mascara® Red Planet® Smirnoff® Flaming Flag®

PIET TAKKEN

5-10 ong ong ong 0-11 ong ong ong ong 0-11 0-12 ong 5-10 5-10 4-11 ong 5-11 4-11 4-11 3-12 ong 3-12 5-11

1,50

3,00 4,00 18,00 5,00 9,00 3,00 5,00

2,00 4,00 5,00 2,00 5,00 4,00 4,00

T: 527203365 F: 201822 T: 0653174194

Melrose®

15.000 kg 10.000 kg ± 4.000 kg 10.000 kg 7.000 kg 10.000 kg 1.600 kg

Pr. Catharina Amalia® Tineke van der Meer Viking Aladdins Record kl.I Jap. Pr. Catharina Amalia® Leen van der Mark Jaap Groot Orca

5-10 5-11 0-10 5-11 5-10 5-10 4-11

1,25 1,25 2,00

2.500 kg Synaeda Blue 3.800 kg Curly Sue

5.000 kg 5.000 kg 3.000 kg 3.000 kg

0-11 0-12

10.000 kg Carola 5.000 kg Jumbo Pink® 10.000 kg Pallada 10.000 kg Strong Gold 10.000 kg Strong Love 5.000 kg Sweet Rosy 10.000 kg Verandi 10.000 kg Denmark

5-11 5-11 5-11 5-11 5-11 5-11 5-12 5-11

FR. NEUVEL T: 0653268760 F: 0228517411 AANBOD VRIJBLIJVEND TULPEN

AANBOD TULPEN OOGST 2014

VRAAG TULPEN 2014

Friendship kl.I Dynasty kl.I Marco kl.I Negrita

5-11 5-10 2-11 5-11

AANBOD CONTRACTTEELT TULPEN

In de Noordoostpolder en Zeeland nettenteelt en traditioneel

VRAAG TULPEN OOGST 2014

10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 5.000 kg

Carola Denmark Pallada Pink Flag Strong Gold Strong Love® Verandi White Prince Yellow Flight® Yellow Flight®

0-11 0-11 0-11 5-11 0-11 0-12 0-11 0-11 0-11 5-11

AANGEBODEN

1,60 2,00 2,50

Net bedrijf dat tulpen en/of narcissen voor u

&

Montbretia

op contract wil telen voor oogst 2015. t0NHFWJOH+VMJBOBEPSQ t0QHPFE[BOEMBOE

3,75 Inlichtingen: Arno Kroon 06-53160204 1,80

Crocosmia

Kwekerij Davelaar Verkoop: Hein Lommerse tel: 0252-431174 22 augustus 2014VISIE 39

VRAAG EN AANBOD

Salvia ‘Blue Note’®

Cultivar Genus Height Flower Color Foliage Color Flowering period Perpetually flowering Fragrant Unique characteristics Exposuere Suitable uses Hardiness Protected variety

‘Blue Note` Salvia 50 cm Blue Green May / November Yes Many flowers Full Sun Pot / Border minus 6 minus 10 Celsius PPAF, EU PBR

PPAF - EU PBR

CNB New Plants 6XTVDDFTWPMMFQBSUOFSWPPS t*OUSPEVDUJF WBTUFQMBOUFO TOJKCMPFNFO QPUQMBOUFO CPPNLXFLFSJKQSPEVDUFO t,XFLFSTSFDIUBBOWSBBHFOCFIFFS t1SPEVDUJFDPÚSEJOBUJF t5FTUFO t7FSLPPQCFNJEEFMJOH t-JDFOUJFBENJOJTUSBUJF t3PZBMUZJOOJOH t1SFTFOUBUJFFONBSLFUJOH t8FCTJUFFONBJMJOHTFSWJDF

:PVSTVDDFTTGVMQBSUOFSGPS t*OUSPEVDUJPO 1FSFOOJBMT $VUnPXFST 1PUQMBOUT 4ISVCTBOEUSFFT t"QQMZJOHBOENBJOUBJOJOHPG CSFFEFSTSJHIUT t1SPEVDUDPPSEJOBUJPO t5FTUT t4BMFTNFEJBUJPO t-JDFOTFBENJOJTUSBUJPO t3PZBMUZNBOBHFNFOU t1SFTFOUBUJPOBOENBSLFUJOH t8FCTJUFBOENBJMJOHTFSWJDF

7PPSNFFSJOGPSNBUJFOFFNUVEBO WSJKCMJKWFOEDPOUBDUNFUPOTPQ

'PSNPSFJOGPSNBUJPO GFFMGSFFUP DPOUBDUVT

Aanbod

Offer

Vrije en kwekersrechtelijk beschermde soorten vaste planten, snijbloemen en potplanten t8FFGTFMLXFFLQMBOUFO t5$POCFXPSUFME t5$QMVHHFO t4UFLLFOPOCFXPSUFME t4UFLLFOCFXPSUFME t7PMMFHSPOETQMBOUFO t1MBOUHPFE t1 t1 tEJWFSTFHSPUFSFQPUNBUFO

'SFFBOECSFFEFSTSJHIUTQSPUFDUFE TQFDJFTPGQFSFOOJBMT DVUnPXFST BOEQPUQMBOUT 5JTTVFDVMUVSF 5$VOSPPUFE 5$QMVHT 6OSPPUFEDVUUJOHT 3PPUFEDVUUJOHT 0VUEPPSQMBOUT 4FFEMJOHT 1 1 4FWFSBMMBSHFQPUT

)FFGUVFFOOJFVXFQMBOUOFFNDPO UBDUPQFOCFTQSFFLEFNPHFMJKLIFEFO

%PZPVIBWFBOFXQMBOU DPOUBDUVT BOEEJTDVTTUIFQPTTJCJMJUJFT

Inlichtingen/information: e-mail

Henk de Jong 40 VISIE22 augustus 2014

[email protected]

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING

Matrix®

Golden Matrix®

Matrix mix®

INLICHTINGEN:

CNB

TEL. PRIVÉ

FAXNR.

MOBIEL

E-MAIL

Dirk Bloothoofd

0252-431284

0223-769067

0223-769068

06-53 293161

[email protected]

Jurgen de Graaff

0252-431240

06-53 518289

[email protected]

Jan Gutter

0252-431255

06-51 209462

[email protected]

Martin Heemskerk

0252-431256

06-20669208

[email protected]

Siebren Mantel

0252-431259

06-53 690252

[email protected]

Dick de Mooy

0252-431361

071-4023313

071-4028342

06-51 587419

[email protected]

Erwin Vriend

0252-431367

0228-314981

0228-316869

06-53 396784

[email protected]

TEL. PRIVÉ

FAXNR.

MOBIEL

E-MAIL

TELEFONISCHE VERKOOP: CNB

0252-431254

Henri Omta

0252-431274

0224-291965

0252-431176

06-51 588053

[email protected]

Piet Zoutenbier

0252-431345

071-3611104

0252-431410

06-20 397884

[email protected] 22 augustus 2014VISIE 41

VLAMING Agri %HNLMNGHYHUQLHXZGH6RXF\7UDFN67HFK

9HUODDJGGHERGHPGUXNPHW LQYHUJHOLMNLQJWRWFXOWXXUEDQGHQ

9HUNULMJEDDULQFPHQFPUXSVHQ 9HUVWHOEDDULQVSRRUEUHHGWHYDQ PPWRWPP

Aanmelden kandidaten

7 ,QWHUQHWZZZYODPLQJ JURHSQO

Robijnslaan 54 2211 TH Noordwijkerhout mob. 06 20297365 tel. 0252 344509 fax 0252 341632 e-mail: [email protected]

ANEMONEN

Overtollige machines en materialen te koop?

Tuinbouw ondernemer van 2015 :LQQDDU Robert Grootscholte: ‘Meteen na de prijsuitreiking op 8 januari zijn we overdonderd door honderden felicitaties, ook van buitenlandse relaties en pers. We zien de prijs als een waardering voor ons als ondernemers, maar ook voor ons personeel en de paprikateelt in Nederland. Het geeft ons een gevoel van trots en een boost om verder te gaan. De prijs levert ons meer op: we krijgen dingen makkelijker gedaan en het opent deuren. Dat hadden we van tevoren nooit gedacht.’ Aanmelden van kandidaten kan tot 19 september 2014. Meer informatie: tuinbouwondernemersprijs.nl

Plaats dan uw aanbod in het vakblad

Plaats dan nu uw aanbod in

)DPLOLH*URRWVFKROWHÊ(YHUJUHHQ

Trekkers te koop gevraagd

Voor export alle types

0DVVH\)HUJXVRQ -RKQ'HHUH 6DPH 8QLYHUVDO/87%

/DQGLQL )RUG )LDW =HWRU

6FKDGHURHVWRIPDQNHPHQWHQJHHQEH]ZDDU 8NXQWDOOHVDDQELHGHQ H&G Exporttractors Abbestederweg 30 B T 06 10922015

1759 NB Callantsoog T 06 53672173

www.exporttractors.nl

Partners

Benieuwd naar ons werk? Kijk op onze projecten!

J 0 - 17.00 BI R VAN 09.0 N SEPTEMBE RE 26 EP VA G A ER JD TE UW VENN KOM VRI IEUWE 5C 52 CD NIE S OM DE N EG 677, 21 W ER EP ONS LANG N EN EWOUD, V FA. GROEN

SERIE 5C. RATIONELE VEELZIJDIGHEID.

www.agrofocus.nl

ingenieurs voor groei

'ɏVɭKɪȴɰɗʤXʽʑɚʦɦ ʠURʏXFɢʑɚɀHɭʕʜȲɰɖ

Spanbroekerweg 144, 1715 GT Spanbroek - Tel.: (0226) 35 24 39 - [email protected]

Serie 5C.

Ideaal voor elke boerderij. Beschikbare modellen: 5090 C - 5100 C - 5110 C - 5120 C Het gebruik van originele koel - en smeermiddelen wordt aanbevolen. DEUTZ-FAHR LUBRICANTS

DEUTZ-FAHR is een merk van deutz-fahr.nl

UIT VOORRAAD LEVERBAAR: ROLLENSORTEERDER T

Langevliet 48 1787 BE Julianadorp tel.: 0223-641233 email: [email protected] www.bimetec.nl

Nieuw bedrijf met vertrouwde gezichten in de mechanisatie! Zeer ruime ervaring in ontwerp en nieuwbouw. Ook voor onderhoud en reparatie van o.a. Antha Van Hienen Nobels Schouten Compas Van Nobelen Van Dijke Total Systems BV Industrieweg 31 1775 PV Middenmeer Tel. +31 (0)227 501211 e-mail: [email protected]

Ook voor hydrauliek, pneumatiek, telsystemen, besturingsen procestechniek bent u bij ons aan het juiste adres!

ZOEKT U EEN GESPECIALISEERD ÉN FLEXIBEL LOONBEDRIJF voor het ploegen, bollenplanten en strodekken op 1.50 - 1,80 mtr? Wij beschikken over de nieuwste plantmachine op GPS, inclusief telmachine. Ook bij het meststrooien gebruiken we het GPS systeem. Natuurlijk mét gespecialiseerd en gekwalificeerd personeel met veel ervaring. Kraanwerk en grondverzet behoort ook tot de mogelijkheden. En expertise incl. machines voor het betere bodemleven.

Loonbedrijf Firma Konijn Middenvliet 8c 1787 PN Julianadorp 0653555514 www.firmakonijn.nl

9RRUµSDUHO¶EHVWHEROOHQ ng handeli e b s d l e Volv laten ! is toege

Specifieke en unieke Rhizoctonia-bestrijding Optimale plantbescherming en hoge bolopbrengst Sterk verbeterde huidkwaliteit Op alle grondsoorten effectief ZZZEHOFKLPQO

MONARCH® (13144 N - 460 g/l Àutolanil) is een product van Belchim Crop Protection N.V. /HHVDDQGDFKWLJKHWHWLNHWYyyUJHEUXLN

GEZIN EN BEDRIJF

‘Elk jaar nieuwe vriendinnen’ De familie Romar uit Julianadorp runt een bloembollenkwekerij en een camping met twintig kampeerplekken, een pipowagen en vier hooiberghutten. Jan en Mary hebben daarbij een gezin met drie dochters: Suzan (18), Ingrid (20) en Judith (22). Dat gaat allemaal prima samen, niet in de laatste plaats omdat de dochters nog altijd bijspringen waar ze kunnen. ‘Ik kon een keer een zomer niet meehelpen vanwege mijn werk, maar dat was niet leuk.’ Tekst en fotografie: Monique Ooms

W

e vallen op een maandagochtend om 9 uur binnen bij de familie Romar. Mary en Jan zijn al volop in de running, dochter Suzan is op stage in Engeland en Ingrid en Judith komen net uit bed: een lokaal muziekfestival hield ze de avond ervoor tot laat op. Ze schuiven graag aan bij het interview, betrokken als ze zijn bij het gezin en het bedrijf. “Als een van ons niet thuis is – bijvoorbeeld vanwege een buitenlandstage – bellen we op een tijdstip dat we hier pauze houden: dan weet je zeker dat je ze allemaal bij elkaar hebt en iedereen even kunt spreken.” Voordat Jan en Mary zich aan de Middenvliet in Julianadorp vestigden, runden ze een akkerbouwbedrijf in Anna Paulowna dat eens van Mary’s ouders was. “Zestien jaar geleden konden we dit bedrijf overnemen van mijn ouders”, vertelt Jan. “De camping zat er al bij.” Jan zette een bloembollenkwekerij op, Mary richt zich al vanaf het begin op camping Duinzoomhoeve.

EXTRA CADEAUTJES De meiden waren nog meisjes toen ze in Julia-

De familie Romar v.l.n.r.: Mary, Ingrid, Suzan, Judith en Jan nadorp kwamen wonen. De drukke combinatie van bollenbedrijf en camping in het hoogseizoen, heeft hen nooit gestoord, integendeel. “We hadden elk jaar nieuwe vriendinnen, er was altijd iemand om mee te spelen. We kregen altijd snoepjes van de campinggasten. En als je jarig was, trakteerde je ook op de camping, dat was altijd goed voor een paar cadeautjes extra”, herinneren Judith en Ingrid zich lachend. Ook raakten ze al jong betrokken bij het bollenbedrijf. Judith: “Toen ik 11 was, liet mijn vader me oefenen met een trekker, een kuubkist en een baal stro. Toen ik daarmee kon manoeuvreren, mocht ik kisten ophalen van het land en naar de schuur brengen. Geweldig vond ik dat, ik kreeg meteen een stuk verantwoordelijkheid: veel leuker dan aan de band staan. De campinggasten vonden het ook prachtig, die kwamen foto’s maken en ijsjes brengen.” Judith werkt als doktersassistente in het ziekenhuis, maar draait in het hoogseizoen in haar vrije tijd graag mee in de bollen. “Ik baal als ik het moet missen.” Ingrid is afgestudeerd als opticien en oriënteert zich op een andere baan. Intussen werkt ze met veel plezier als schuurchef voor haar vader. “De vrachtwagenchauffeurs die hier

komen, willen alleen nog maar geholpen worden door een vrouw”, vertelt ze met een brede grijns. Ook denkt ze graag mee over handige opstellingen voor lijnen in de schuur, of voor de oplossing van technische problemen. “Soms is het heel simpel, je moet een beetje logisch nadenken.” Natuurlijk helpen ze zonodig Mary ook met campingzaken. “Als mama weg moet, kunnen wij gasten ontvangen, een ijsje verkopen en de telefoon aannemen. En als we iets niet precies weten, vragen we de gasten om later even terug te komen. Dat is nooit een probleem.” De zussen hebben het nooit een punt gevonden dat het in de zomermaanden thuis redelijk hectisch was. “Ze waren er wel altijd, daardoor voelden wij ons juist bevoorrecht. Bovendien zijn er elke dag de vaste pauzes en dan zijn we altijd met z’n allen bij elkaar.” Als ze in de zomervakantie toch eens een dagje weg wilden, paste een van de vaste campinggasten op. “Die vonden het leuk dat ze ons konden helpen.” In de winter gaan ze nog altijd met het hele gezin even lekker naar de zon. Mary: “Die meiden gaan nog steeds graag mee, dat zegt ons genoeg. Het is ook altijd reuze gezellig.” De koffie is op, tijd om weer aan de slag te gaan. Jan tegen Ingrid: “Ik heb nog een mooi klussie voor je. Zie je zo in de schuur.” 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 45

BRANCHENIEUWS

Open dag op proeftuin Innoventis Op vrijdag 29 augustus organiseert van Gent van der Meer Nuyens bv een bloembollendag en tevens kennisbijeenkomst op de proeftuin van Onderzoekscentrum Innoventis. Centraal deze dag staan de gewassen lelie en Zantedeschia. Bezoekers zijn tussen 9.30 en 17.00 uur van harte welkom aan de Zandvaart 5A in Breezand.

te partij door middel van kook-, dompel- en grondbehandelingen. In de virusbestrijding is getest met het spuiten met een kortere interval. Op de proeftuin ligt een grote onkruidbestrijdingsproef waarin zowel (nieuwe) bodemherbiciden en combinaties als LDS-systemen worden vergeleken. De verschillen in gewasstand kunnen worden beoordeeld en voor de onkruidwerking zijn de bespuitingen op een met onkruidzaden ingezaaid bed uitgevoerd. Interessante verschillen in gewasstand zijn te zien in een bemestingsproef, waarin diverse stikstofmeststoffen voor overbemesting en CRF-meststoffen zijn toegepast. Ook liggen in deze proef diverse organische meststoffen aan de basis. Met het oog op de mogelijke verspreiding van PlAMV in het dompelbad zijn er proeven uitgevoerd met het schuimen van lelieplantgoed. De resultaten van de groei van geschuimd lelieplantgoed worden vergeleken met gedompelde lelies. Om te beoordelen waar een eventuele verspreiding van PlAMV plaats kan vinden lopen er een aantal onderzoeken. Leliebollen zijn gespoeld in PlAMV-water en vervolgens met diverse reinigingsmiddelen behandeld. Hierbij wordt de mogelijkheid tot ontsmetten met Virkon S of chloorbleekloog meegenomen.

ZANTEDESCHIA Op de proeftuin zijn ook meerdere demovelden met Zantedeschia aangelegd. Er liggen onderzoeken met onkruid- en Alternariabestrijding. In een bemestingsproef worden Controlled Release Fertilizers vergeleken met gangbare bemestingsschema’s en bodemverbeterende producten. Bovendien zijn de afbroeiresultaten van de bemestingsschema’s van vorig jaar te bekijken. Tekst: Van Gent van der Meer Nuyens Fotografie: PR

T

ijdens een rondleiding over de proeftuin zijn diverse onderzoeken in lelie en Zantedeschia te bezichtigen. Onderwerpen zijn onder ander Botrytis, virus, Fusarium en onkruid en bemesting. Ook worden de resultaten van de proeven in voorjaarsgewassen (oogst 2014) getoond. Tijdens de open dag kunnen ook lezingen bijgewoond worden, waaronder ‘Virussen in lelie’ door Dirk Frijlink van BQ Support. Hij zal de huidige stand van zaken in onderzoek naar PlAMV belichten. Verder komen aan bod: wijzigingen PCR-virustoetsing lelie per 1 juli 2014, interpretatie Cq-waarde van een PCRPlAMV en PCR-TVX, en de resultaten van het onderzoek naar de ontwikkeling van PlAMV in de wortels. De tweede lezing ‘Toekomst voor bolontsmetting, een onmogelijke (e)missie?’ wordt verzorgd door Wouter Bulk (Certis) en 46 VISIE22 augustus 2014

Michel Jansen (Bayer CropScience). In deze presentatie een uiteenzetting over de noodzakelijke, maar eenvoudige en snelle verbeterpunten in de route vanaf de bolontsmetting tot het planten, welke zijn opgedaan vanuit het project ‘Schoon erf, Schone sloot’. De lezingen starten om 9.45 en 13.00 uur.

LELIEPROEVEN Dit jaar is er extra aandacht voor de warmwaterbehandeling. Met het oog op de formalineproblematiek en PlAMV zijn proeven uitgevoerd met verschillende voor- en nabehandelingen, zijn diverse reinigingsmiddelen en combinaties in het warmwaterbad toegepast en is gewerkt met reinigingsmiddelen als nabehandeling. Betreffende mijtbestrijding liggen er proeven waarin gekeken is naar bestrijding met onder andere experimentele, nieuwe middelen. Verder is groot onderzoek uitgevoerd naar de bestrijding van Pratylenchus penetrans in een besmet-

VOORJAARSGEWASSEN Tot slot laten diverse fabrikanten van gewasbeschermingsmiddelen de resultaten van proeven in voorjaarsgewassen (oogst 2014) zien. Het betreft onder meer bolontsmettingsproeven gericht op Fusarium en huidkwaliteit in tulp. Ook worden er resultaten getoond van Rhizoctoniaproeven in tulpen en worden de opbrengsten van de vorig jaar uitgevoerde warmwaterbehandelingen met tulpen gedemonstreerd. De open dag wordt opgefleurd met de producten van lelie- en Zantedeschiaveredelaars. Ook zullen een aantal mechanisatiebedrijven hun noviteiten showen. Een bezoek aan deze open dag kan meetellen voor verlenging van de spuitlicentie. Geïnteresseerden dienen hiervoor hun spuitlicentie mee te nemen en een lezing bij te wonen. Tussen de middag is er een barbecue en wordt er voor een hapje en drankje gezorgd.

Nieuwe teeltontwikkelingen, Nontox-ontsmetting tegen PlAMV, en fytosanitaire maatregelen bij export van lelie en Zantedeschia. Deze onderwerpen komen uitgebreid aan de orde tijdens de open dag lelie en Zantedeschia van Proeftuin Zwaagdijk en Agrifirm Plant. Bezoekers zijn op woensdag 27 augustus van 13.00 tot 17.00 uur welkom op het proefveld bij de Floratuin aan de Rijksweg 85 in Julianadorp.

Open middag lelie en Zantedeschia op Floratuin Julianadorp 5FLTU1SPFGUVJO;XBBHEJKL 'PUPHSBmF13

T

ijdens de open dag staan twee lezingen op het programma, gegeven door Watter en Zabo Plant. In 2012 zijn Agrifirm Plant, Stichting Regionaal Onderzoek Lelieteelt (ROL) en Watter gestart met onderzoek om te beoordelen of het PlAMV-virus te doden is door de inzet van Nontox-water. Bij klanten van Agrifirm Plant zijn proeflocaties ingericht en er is wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd. Bezoekers van de open middag worden uitvoerig bijgepraat over de resultaten en ontwikkelingen van Nontox tegen PlAMV en andere bacteriën, virussen en schimmels. Agrifirm en Watter, vertegenwoordigd door directeur Alfred Koop, geven lezingen over de toepassingen van Nontox in de lelieteelt. Daarnaast geeft Jacob Langelaan, directeur van Zabo Plant, een lezing. Zabo Plant is een wereldwijd exportbedrijf gespecialiseerd in lelie. Langelaan zal actualiteiten aanhalen als ‘omgaan met PlAMV en andere kwaliteitsproblemen bij export’, ‘fytosanitaire maatregelen die mogelijk uit het buitenland gaan komen’ en ‘bewaring van lelies voor export’. Er wordt bijvoorbeeld ingegaan op vroeg rooien en de gevolgen daarvan voor bewaring. De lezingen zijn van 13.15 tot 14.30 uur, waarna de aanwezigen het veld op gaan.

PROEFVELD LELIE

teeltstrategieën met elkaar vergeleken. Onderzoekers en teeltspecialisten zijn aanwezig om de proeven toe te lichten. In een bemestingsproef van Agrifirm Plant wordt het effect van bladmeststoffen en bodemverbeteraars vergeleken met standaard meststoffen. Naast bemesting komen de onderwerpen onkruidbestrijding, bolontsmetting en bestrijding van vuur, bollenmijt en Rhizoctonia Solani uitgebreid aan de orde. Ook op het gebied van onkruidbestrijding wordt het nodige gedaan. De nadruk ligt op het lagedoseringssysteem na opkomst. Tegen bollenmijten worden twee nieuwe dompelbehandelingen beproefd, tegen Rhizoctonia Solani, een experimenteel middel ten opzichte van een bestaand middel.

ZANTEDESCHIA Ook voor telers van Zantedeschia is een programma opgezet. Van 14.30 tot 15.30 uur zijn er lezingen van Proeftuin Zwaagdijk en de BKD. Johan Kos, directeur van Proeftuin Zwaagdijk,

zal de telers informeren over het thema drogen en bewaren in relatie tot verzoling. In het verleden heeft Proeftuin Zwaagdijk veel onderzoek gedaan naar deze actuele problematiek. BKD-adviseur Peter Knippels gaat in op het onderwerp virusvrije Zantedeschiateelt om te voldoen aan steeds stengere eisen van exportbestemmingen buiten Europa. De thema’s die dit jaar uitgelicht worden in de Zantedeschiaproeven zijn vitaliteit en bestrijding bollenmijt om de kosten tijdens de teelt te minimaliseren. Voor en na de lezingen kunnen de telers een bezoek brengen aan het proefveld.

SPUITLICENTIEVERLENGING Bezoekers die minimaal drie uur aanwezig zijn en de lezingen bijwonen, kunnen deze middag mee laten tellen voor verlenging van de spuitlicentie. Het thema van deze licentiebijeenkomst is ‘Teelt’. De kosten bedragen 35 euro en worden achteraf verrekend. Vergeet niet de licentie mee te nemen.

Open dag lelie en Zantedeschia t

8PFOTEBHBVHVTUVT

t

VVS

t

3JKLTXFH+VMJBOBEPSQ 'MPSBUVJO

Op het proefveld kunnen bezoekers met eigen ogen aanschouwen welke innovatieve ontwikkelingen gaande zijn in de lelieteelt. In de proeven worden bestaande en vernieuwende 22 augustus 2014VISIE 47

ACTUEEL

Positieve aandacht voor de bollensector Als bollenkweker anno nu kun je te maken krijgen met weerstand. Die komt vaak voort uit onwetendheid, en richt zich met name op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Die weerstand speelt in het Noordelijk Zandgebied (nog) geen rol, maar toch besloot de Kring Noordelijk Zandgebied van de KAVB een actief PR-beleid te gaan voeren. ‘Door open te zijn en te informeren, hopen we eventuele klachten voor te zijn.’ Tekst en fotografie: Monique Ooms

“O

m je heen hoor je steeds meer negatieve geluiden over de bollenteelt. Hier in het Noordelijk Zandgebied valt het nog wel mee, maar toch vonden wij het belangrijk om actie te ondernemen. Daarom hebben we een PR-commissie opgericht met als doel de bollensector meer onder de aandacht te brengen, op een positieve manier”, vertellen commissieleden Josina Rustenburg en Miranda van Straten. Die positieve aandacht wordt al een paar jaar gegenereerd door Bloeiend Zijpe; onder die vlag worden in het voorjaar allerlei activiteiten op en om bollenbedrijven georganiseerd. “Op zulke momenten blijkt dat er veel vragen zijn over de bollenteelt. Het leek ons goed om daar op in te spelen.”

over inundatie. “Nogal wat toeristen fietsen en wandelen door het gebied en zien dan een stuk bollenland onder water staan. Zij vragen zich af: wat gebeurt hier? Laatst vroeg een toerist zelfs of hier vis werd gekweekt! De tekst op het bord legt uit wat het doel van de inundatie is en dat het ondergelopen stuk land bovendien een mooie voederplaats is voor vogels. Ook deze tekst is in drie talen weergegeven.” In totaal zijn er vijftien borden gemaakt. Deze hebben een plek gekregen bij verschillende percelen in het Noordelijk Zandgebied: onder andere bij Hopman in Petten, Blokker in Sint Maartensvlot-

brug, Warmerdam in Den Helder, de Floratuin in Julianadorp en bij Hulsebosch in Schagerbrug. De komende tijd zal het aantal borden nog verder worden uitgebreid. “We willen nog meer borden plaatsen, ook over andere onderwerpen, zoals bijvoorbeeld de tulpenteelt. Die borden zouden een plek kunnen krijgen langs de wandelroute van Bloeiend Zijpe, en wellicht op Texel. Daar komen immers ook veel toeristen.” Josina en Miranda hopen van harte dat de borden ‘heel blijven’ en voorzien in de informatiebehoefte van toeristen en andere belangstellenden die voorbij komen. “We hebben vakgenoten in de regio gevraagd op te letten of voorbijgangers inderdaad gebruikmaken van de borden en dat aan ons te laten weten. Intussen hebben we al van omwonenden gehoord dat voorbijgangers vaak stoppen om de borden te lezen. Uit nieuwsgierigheid zijn ze zelf ook maar eens gaan lezen; zij krijgen zelf ook wel eens vragen van toeristen en weten nu welk antwoord ze kunnen geven.” Als vakgenoten goede ideeën hebben die kunnen bijdragen aan de positieve beeldvorming van de bollensector, zijn die van harte welkom. “Stuur dan even een mail naar [email protected].”

VRAGEN Dat doet de PR-commissie onder andere met behulp van een kleurrijke informatiefolder in het Nederlands, Duits en Engels die antwoord geeft op ‘alles wat je altijd al wilde weten over bloembollen’. “Daarin gaan we in op vragen over de bloeitijd van bloembollen, het plantmoment, de oogst, het doel van de teelt, waarom er gekopt wordt, hoe het kan dat tulpen doorgroeien op de vaas, waarom het bollenland onder water wordt gezet, enzovoort. Vragen die vaak gesteld worden als mensen van buiten het vak een bollenbedrijf bezoeken.” De folder kan op allerlei momenten worden uitgedeeld. “Bijvoorbeeld tijdens evenementen zoals Bloeiend Zijpe, maar ook tijdens open dagen en excursies.” Daarnaast heeft de PR-commissie informatieborden laten maken die tekst en uitleg geven 48 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

Josina (l) en Miranda: ‘Er zijn veel vragen over de bollenteelt’

BLOEM IN BEELD

Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie : René Faas

De tafel is gedekt en lelie ‘Stratosphere’ vormt de versiering. Een mooi voorbeeld van de manier waarop Lemelerveld b(l)oeit was gearrangeerd

Van de longiflorums was ‘White Heaven’ echt de blikvanger van de show

Lustrumshow speelt met lelies De vijfde show Lemelerveld b(l)oeit verdient het kroontje dat bij elke vijf jaar hoort. Het initiatief van de firma’s Huetink en Schrieken leverde ook dit jaar een mooi gearrangeerde show op met heel veel kijkplezier en een plezierig gevarieerd sortiment lelies. Alle lof voor de arrangeurs die er echt een fraaie show van maakten. Voor menig bezoeker was de dubbele ‘Exotic Sun’ een grote bijzonderheid

In de show werden lelies vanuit de kas en van buiten verwerkt. De buiten geteelde ‘Patagonia’ maakte veel indruk

De cultivars ‘Merluza’ en ‘Palazzo’ werden met honderden bloemen verwerkt tot een metershoge zuil


PLANT IN BEELD

Testtuin vaste planten voor Op de vasteplantenkwekerij van Kees van den Aardwegh in Hillegom bevindt zich sinds twee jaar een testtuin voor vaste planten. Initiatiefnemers zijn Kees van den Aardwegh en Luc. Klinkhamer die zo’n 300 à 400 soorten bijeen gebracht hebben. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: Wim Ciggaar, René Faas

A

anleiding tot het initiatief is het feit, dat de vasteplantensector de laatste jaren wordt overspoeld door nieuwigheden en er in toenemende mate behoefte is aan het uittesten van al die nieuwe soorten. Ook doet de vasteplantensector volgens beide initiatiefnemers te weinig aan promotie. De tuin, waarin planten staan die uit de gehele wereld afkomstig zijn, is alleen voor vakgenoten bedoeld die - zo wordt nadrukkelijk gesteld - zonder uitzondering welkom zijn.

CENTRALE PLEK De testtuin omvat een zevental inzenders uit zowel binnen- als buitenland. Dat zijn in alfabetische volgorde Darrell Probst, Darwin Plants, Jelitto, Luc. Klinkhamer, Osco Garden, Plantipp en Visions. Daarnaast bevindt zich op steenworp afstand de tuin van CNB New Plants waar soorten uit het New Plants-project staan opgeplant. “Kees liep al jaren met het idee omdat er op dat gebied niets was, aldus Luc.

Echinacea’s (Darwin Plants) Klinkhamer, en ik had bij hem een tuintje staan met aanwinsten die nieuw waren. De deelname van al deze bedrijven maakt het mogelijk om op één plek heel wat nieuwe soorten bij elkaar te (laten) zien. Je hoeft niet langer half Nederland door te struinen. We hebben de tuin professioneel door een hovenier laten aanleggen, compleet met grasvlakken tussen de bedden, zodat de inzendingen ook met slecht weer

goed toegankelijk blijven. We zijn er dan ook van overtuigd dat het aantal deelnemers alleen maar zal toenemen.”

SUPERVISIE De tuin staat onder supervisie van Kees van den Aardwegh die de opplant ook vanuit zijn woonkamer kan observeren en de teelttechnische verzorging voor zijn rekening neemt. Dat betekent planten, op naam zetten en gras maaien, maar ook het verzorgen van de showpotten voor de CNB-showkas. Daarnaast worden ook potten klaargemaakt voor tentoonstellingen of voor Visions om gefotografeerd te worden en wordt desgevraagd aan bezoekers teelttechnische informatie verstrekt. Voor handels- c.q. prijsinformatie moet men echter bij de deelnemers zelf zijn. Voorwaarden om deel te nemen zijn er niet. Kees van den Aardwegh: “Iedereen kan zich met zijn eigen opplant aanmelden. Elke inzender betaalt een bepaald bedrag en voor dat geld wordt alles geregeld, zoals het aanleggen van de bedjes en paden, alsmede het onderhoud et cetera. Zelf fotograferen is toegestaan, maar professionele fotografie is voorbehouden aan Visions of in overleg.”

GROEISEIZOEN Dankzij de goede zorgen van Kees van den Aardwegh ligt de tuin er prima bij. Ook het ideale groeiseizoen heeft daarbij een rol gespeeld. Dankzij de milde winter kwam de opplant goed opzetten en de groei verloopt perfect. Luc. Klinkhamer: “We kunnen water geven als het nodig is en de waterhuishouding in de Bollenstreek is de beste van de wereld. We hebben zelfs een paar soorten staan waarvan je niet kunt geloven dat die hier zo kunnen groeien. Het ziet er allemaal mooi en gelikt uit en verwacht mag worden, dat het tot diep in het najaar zo zal blijven, mede doordat de tuin bijgehouden wordt door een professional.”

GROTE BEHOEFTE

Met de oprichting van de testtuin is voor initiatiefnemers Kees van den Aardwegh (foto) en Luc. Klinkhamer een grote wens in vervulling gegaan 50 VISIE22 augustus 2014

Volgens de beide initiatiefnemers voldoet de testtuin in een grote behoefte en is er veel aanloop. “Voor handel en export is de showtuin een ideaal instrument om te beoordelen welke nieuwe soorten in aanmerking komen voor opname in de catalogus. Het eerste wat de consument wil zien in een catalogus zijn de nieuwigheden. Onze bezoekers zijn dan ook vooral de inkopers van grote bedrijven die op zoek zijn naar nieuwigheden en hier de planten kunnen beoordelen, zoals ze er in de praktijk bij staan en die daar regelmatig voor terugkomen. Iedereen is van harte welkom en van elk nieuw soort is fotomateriaal beschikbaar bij Visions. Negentig procent van de soorten

ziet in grote behoefte

Geranium ‘Dreamland’ die hier staan is nieuw en de rest zijn referentiesoorten.” Uniek is de aanwezigheid van een Brunnera-collectie van zo’n twintig soorten. Een liefhebberij van Kees van den Aardwegh die twintig jaar geleden de licentie kreeg van Jack Frost en vervolgens als hobby de gehele Brunnera-collectie verzamelde. Volgens insiders is Jack Frost, gewonnen door Walter Gardens en destijds door CNB in Europa geïntroduceerd, de beste vasteplantenintroductie van de afgelopen dertig jaar.

TOPPERS Uiteraard zou het te ver voeren om in het kader van dit artikel alle opgeplante cultivars bij naam en toenaam te noemen en moet noodgedwongen worden volstaan met een enkele topper. Zo is Osco Garden onder meer present met een aantal Hakonechloa-soorten, een

Persicaria ‘Orange Field’ groep speciale grassoorten uit Japan die geselecteerd zijn op hun kleuren.

‘Testtuin brengt heel wat nieuwe soorten op één plek bij elkaar’ Meest opvallend bij Plantipp zijn de winterharde Calendula’s en de nieuwe serie Delosperma ‘Wheels of Wonder’ met hun grotere bloemen en goede winterhardheid. Darwin Plants toont onder andere een nieuwe serie Echinacea’s die zich onderscheiden door hun prachtige, strakke kleuren. Bij Visions vallen met name de Buddleya’s op, heesters die compact groeien en mooie grote bloemen laten zien. Darrell Probst heeft het accent gericht op nieuwe Coreopsis-soorten die zich onderscheiden door hun nieuwe kleuren en goede winterhardheid en die zich in de belangstelling van het grootwinkelbedrijf mogen verheugen. Bij Luc. Klinkhamer is het de Heuchera Master Painter-serie van Thierry Delabroye die de aandacht trekt en die exclusief is ondergebracht bij CNB New Plants en van Luc zelf een nieuwe Polemoni-

Coreopsis ‘Daybreak’ um-selectie die opvalt door zijn gele bontbladigheid en geflankeerd wordt door een tweetal referentiesoorten. Een andere aanwinst is hier een nieuwe Anthriscus, het ouderwetse fluitenkruid, maar dan met glimmend donker blad en roze bloemschermen. De Duitse veredelaar Jelitto tenslotte laat naast paradepaardje Rudbeckia ‘Little Gold Star’ wat nieuwe Gaillardia-variëteiten zien die niet door zaad vermeerderd kunnen worden. ‘Little Gold Star’ wordt beschouwd als één van de beste introducties van de laatste jaren en is compacter dan ‘Gold Sturm’, de meest verkochte vaste plant in Amerika.

BEZOEKTIJDEN De testtuin is de hele dag door, zeven dagen per week van zonsopgang tot zonsondergang voor vakgenoten te bezichtigen. Er is van het aanwezige assortiment geen catalogus beschikbaar, maar er zijn wel een paar sortimentslijsten voorhanden en alle opgeplante aanwinsten zijn voorzien van de naam van de inzenders. Bovendien is initiatiefnemer Kees van den Aardwegh vrijwel dagelijks op de tuin te vinden om bezoekers desgevraagd van teelttechnische informatie te voorzien en kan er ook informatie worden opgevraagd bij de inzenders. Nieuwe inzenders kunnen zich overigens eveneens bij Kees van den Aardwegh melden.

Resumé Op het bedrijf van Kees van den Aardwegh in Hillegom zijn sinds een jaar of twee zo’n 300 à 400 nieuwe vasteplantensoorten te zien. Initiatiefnemers zijn Kees van den Aardwegh en Luc. Klinkhamer die daarmee vakgenoten in staat willen stellen zelf een selectie te maken uit het grote aantal nieuwe vasteplantensoorten dat wereldwijd beschikbaar komt. Dat daar behoefte aan is blijkt wel uit de grote belangstelling die met name door de handel en de export aan de dag gelegd wordt. Calendula Winterwonderserie 22 augustus 2014VISIE 51

MARKT EN AFZET

‘Meer digitaliseren en standaa Haakman Flowerbulbs B.V. uit Wervershoof richt zich met zijn exportactiviteiten specifiek op de broeierij, en wel op afzetmarkten als Japan, Noord-Amerika, Rusland en Oekraïne. De lat ligt hoog als het gaat om virussen en ziektes: het product moet altijd van de allerbeste kwaliteit zijn, anders komt het gewoonweg ons land niet uit. Daarbij vragen afnemers veel begeleiding om die kwaliteit maximaal tot zijn recht te laten komen. ‘Als klanten geld verdienen, gaat het ons ook goed.’ Tekst en fotografie: Monique Ooms

V

oor een exportbedrijf dat veel klanten heeft in Rusland en de Oekraïne zijn dit spannende tijden. De bollen komen nog steeds de grens over, maar dat kan zomaar veranderen dus leversnelheid is geboden, vertellen Haakman-directeuren Michel Dignum, Dirk-Jan Haakman en Michiel Kruijer. “Gelukkig hebben wij een sterke relatie met onze klanten en in Rusland is de beleving van het conflict dat nu speelt heel anders dan in Europa. We maken ons dus niet direct grote zorgen, maar we realiseren ons wel dat zo’n boycot enorme consequenties heeft, ook voor alle toeleveringsbedrijven.” En zonder conflicten is de broeierijmarkt al complex genoeg, vinden de collega’s. “Onze klanten in Noord-Amerika en Scandinavië hebben over het algemeen veel kennis en kunde in huis. Maar in landen als Rusland en Oekraïne is dat niet zo en wordt er door vakgenoten onderling ook weinig kennis uitgewisseld en gedeeld; iedereen werkt op zijn eigen eilandje. Japanners hebben wel kennis, maar doen er nog te weinig mee. Als wij simpelweg bollen zouden leveren en verder


niks zouden doen, zou het faliekant mis gaan. Wij redeneren zo: als onze klanten geld verdienen, gaat het ons ook goed. Dus wij zijn er zeer bij gebaat om ze goed te begeleiden en maximale service te bieden; daarin zit onze kracht en meerwaarde.”

POSITIEF Haakman exporteert per jaar meer dan honderd miljoen bollen naar buitenlandse broeierijbedrijven. Daarbij gaat het in 98% van de gevallen om tulpen, aangevuld met gewassen zoals narcis en hyacint. De bollen worden veelal geleverd door een vaste groep kwekers. “We kopen ook bollen in via de bemiddeling, maar ook dan willen we weten welke kwekers daarachter zitten om ervan verzekerd te zijn dat het product aan onze kwaliteitseisen voldoet.” Om kwekers te stimuleren de allerbeste kwaliteit te leveren, heeft Haakman enige tijd geleden de Haakman Flowerbulbs 2Lips Award en de Oeuvre Award in het leven geroepen. “De kweker die de beste bollen levert – goed in de huid, inhoudelijk goed, geen ziek en zeer en een uitstekend bloeiresultaat – komt in aanmerking van de Haakman Flowerbulbs 2Lips Award. Voor de Oeuvre Award zoeken we elk jaar een

kandidaat waarmee iets bijzonders is. Bijvoorbeeld een kweker die na jarenlange samenwerking stopt met zijn bedrijf, of de kweker die de meeste bijzondere soorten heeft geleverd; net wat zich voordoet.” De insteek is bewust positief gekozen. “Wij willen onze leveranciers enthousiasmeren en inspireren omdat we denken dat dat beter werkt dan alleen maar aandacht te besteden aan wat er niet goed gaat.” Ze willen kwekers gaan uitnodigen voor een broeishow zodat zij kunnen zien wat het resultaat van hun product is. “Daar willen we een leuke avond van maken met een hapje en een drankje. Meteen een mooie gelegenheid voor kwekers om bij te praten met collega’s.” Net als in zijn afnemers, steekt Haakman ook veel energie in zijn toeleveranciers. “We bedrijven hier een soort van topsport, de marges zijn zo strak dat we ons geen missers kunnen veroorloven. Het is belangrijk dat kwekers daarvan doordrongen zijn.

‘Om interessante marges te kunnen realiseren, moeten we professioneler gaan werken’ Dus gaan we regelmatig op bezoek bij kwekers en geven we ook adviezen over soorten. We hopen zo’n band met kwekers op te bouwen dat zij ons tijdig informeren als er iets aan de hand is met een partij: te weinig aantallen, ziektes en virussen. Als we dat pas op het moment van levering te horen krijgen, vinden we dat erg teleurstellend. Wij vinden het onbegrijpelijk dat je als kweker een partij vol met zuur kunt afsturen naar een exporteur; je weet van tevoren al

rdiseren vermindert foutkans’

V.l.n.r.: Michiel, Michel en Dirk-Jan: ‘Communicatie steeds belangrijker’

dat wij dat niet gaan accepteren. En je begrijpt: als wij een partij twee keer moeten nazoeken, kost dat extra tijd en geld. Die ruimte is er gewoonweg niet, dat gaat allemaal van de marges af. Wij gaan er graag vanuit dat kwekers in die zin met ons meedenken en ook gaan voor het allerbeste product. Want als wij wat verdienen, doet de kweker dat ook.”

VERWACHTINGEN Hoewel het seizoen nog volop loopt, denken ze bij Haakman nu alweer na over de inkoop voor het volgende seizoen. “We leven in een onzekere tijd, de hele wereld staat in brand, onduidelijk is nog wat de invloed daarvan is op de markt. Hoe kun je in deze tijd een jaar vooruit kijken?” Over verwachtingen gesproken: dit sei-

zoen pakte ook anders uit dan iedereen vooraf had gedacht. “Uiteindelijk was de opbrengst minder. Dan denkt men al snel: dus de prijzen gaan stijgen, dat is goed voor de export. Maar, dat is niet vanzelfsprekend. Er zijn namelijk ook afnemers die op basis van tekorten hun orders naar beneden bijstellen; het kan ertoe leiden dat ze volgend jaar met een kleiner programma komen.” De directeuren zijn geen groot fan van steeds meer bollen planten op de vierkante meter. “Dat werkt alleen goed als alles mee zit, en dat is niet altijd zo. Wij moeten er rekening mee houden in onze verkoop dat de kweker minder kan leveren dan wij hebben besteld. Het handelsreglement biedt daar nog altijd geen goede oplossing voor.” Volgens de drie collega’s is er met 25% van de

bollenleveranties iets mis. “Dat varieert van ontbrekende certificaten tot de kwaliteit van het product.” Waar kwekers vooral in kunnen verbeteren, is de informatievoorziening. “Er zit geen lijn in de informatievoorziening. Vrachtbrieven zijn soms simpele vodjes, de kaarten op het fust wel eens onleesbaar. Zorg voor uniformiteit, ga de boel digitaliseren en automatiseren; leef jezelf in in de behoefte van je klant. Daarmee bespaar je de keten veel tijd, de foutkans loopt terug en we kunnen efficienter en effectiever werken. Dit zal in de toekomst steeds belangrijker worden. Kwekers moeten zich realiseren dat het papierwerk ook bij hun vak hoort. Gelukkig zien we dat steeds meer kwekers van de jonge generatie dit goed oppakken.” Als positieve ontwikkeling noemen ze dat steeds meer kwekers contact zoeken om in beeld te krijgen wat Haakman van hen verwacht. “Zij zijn bovendien geïnteresseerd in nieuwe producten en ontwikkelingen en vragen onze visie en ideeën over nieuwe soorten. Zo proberen ze hun aanbod af te stemmen op onze vraag.” Wel is het zo dat kwekerij-broeierijbedrijven steeds dominanter worden. “Zij gebruiken de bollen voor de eigen broeierij in plaats van te leveren aan de export.”

PROFESSIONELER Als ze dan toch iets moeten zeggen over de toekomst: “Communicatie tussen schakels in de keten wordt steeds belangrijker. Klantwensen worden steeds specifieker, niet voor elke bol is meer automatisch een baas. Ook promotie vraagt meer aandacht; wij begrijpen niet dat niet alle exporteurs zich aansluiten bij iBulb. En om interessante marges te kunnen realiseren, moeten we professioneler gaan werken; we kunnen het ons niet veroorloven om kosten op niks af te maken.” Verder zien ze vooral kansen. “Ons product is uniek, met de nieuwe soorten die in aantocht zijn, zien wij volop mogelijkheden voor groei en ontwikkeling. We kunnen nauwelijks wachten om daarmee aan de slag te gaan.”


BOOMKWEKERIJ

Bij de bladverliezende coniferen is meer keus dan velen denken. De onbekende Pseudolarix is zo’n verrassing. De boom heeft zachtgroen loof en een gouden herfstverkleuring en hoort daarmee tot de mooiste naaldbomen. Desondanks wordt deze conifeer slechts incidenteel aangeplant. Tekst en fotografie: Emiel van den Berg

O

mdat ze allebei in de herfst hun naalden laten vallen, nemen zowel de bekende Larix als de veel minder bekende Pseudolarix een aparte plaats in binnen de familie van de den-achtigen, de Pinaceae. Andere familiegenoten als bijvoorbeeld Abies, Cedrus, Picea en Pinus zijn allemaal wintergroen. Bekende bladverliezende coniferen als Metasequoia en Taxodium behoren overigens tot een andere familie; de Cupressaceae. Pseudolarix is een monotypisch plantengeslacht wat wil zeggen dat er slechts één soort is; P. amabilis. Vroeger heette de plant P. kaempferi. De wetenschappelijke naam Pseudolarix verwijst naar de verwantschap met Larix en betekent letterlijk ‘op Larix gelijkend’. Vanwege de opvallende goudgele herfstverkleuring heeft de conifeer als Nederlandse naam goudlork gekregen. Larix heeft als Nederlandse naam lariks of lork. Een verschil tussen Larix en Pseudolarix is dat Larix een slankere en meer transparante habitus heeft. Daarnaast bestaan de kegels bij Pseudolarix uit vlezige driehoekige schubben en vallen die kegels bij het rijpen uiteen. Larix is duidelijk herkenbaar aan de oude kegels die vaak meerdere jaren aan de takken blijven hangen.

OOSTCHINA P. amabilis is een bladverliezende grote boom die van nature in China groeit. Halverwege de 19de eeuw was de bekende Engelse planthunter Robert Fortune daar op reis en zag hij dwergvormen van deze boom in aangelegde tuinen. Zoekend in het bergachtige kustgebied van Oost-China kwam hij oog in oog te staan met grote exemplaren van de oorspronkelijke soort. Soms exemplaren van wel 40 meter hoogte. In 1852 liet hij de eerste kleine exemplaren richting Engeland komen en inmiddels is de boom bescheiden ingeburgerd in Europa waar hij tot circa 15 meter hoogte kan uitgroei54 • BLOEMBOLLENVISIE • 22 augustus 2014

Pseudolarix amabilis

Pseudolarix, een onderschatte bladverliezende conifeer en. De goudlork vormt hier een opvallend brede, piramidale kroon met wijd verspreide takken die eerst iets doorbuigen en daarna aan de uiteinden weer wat omhoog komen. De boom heeft twee soorten twijgen; dunne, eindstandige langloten - die jaarlijks flink groeien - en gedwongen knotsvormige korte loten die jaarlijks slechts enkele millimeters in lengte toenemen. Op de eerste groeien de naalden alleenstaand en zijn deze spiraalsgewijs gerangschikt, op de tweede staan de naalden in zogenaamde kortloten in bundels gegroepeerd. Eigenlijk zijn deze kortloten hele korte zijtakjes. Als de boom kaal is vallen de kortloten goed op, ze zien er uit als knoppen maar zijn dat dus zeker niet. De naalden van Pseudolarix voelen opmerkelijk zacht aan. Ze worden tot 6 cm lang - langer dan de naalden bij Larix - en voelen zacht en zeker niet scherp aan. De zomerkleur is ‘voorjaarsgroen’ en in de herfst verandert die naar diep goudgeel tot oranjegeel. Opmerkelijk is nog de roodbruine bast bij oude bomen.

EENHUIZIG Pseudolarix is eenhuizig wat wil zeggen dat elke boom zowel een mannelijke als vrouwelijk bloeiwijze heeft. Beide zijn onopvallend. Elk voorjaar verschijnen de mannelijke bloemen

aan de onbebladerde kortloten. De alleenstaande vrouwelijke bloemen bevinden zich aan de uiteinden van de bebladerde twijgen. Vrouwelijke bloemen groeien na bevruchting uit tot korte, brede kegels van circa 6 cm lang en 4,5 cm in doorsnede. Die kegels hebben eerst nog dezelfde ‘voorjaarsgroene’ kleur als de naalden, maar eenmaal rijp kleuren ze roodbruin en verhouten ze ook. Wanneer de kegelschubben naar buiten buigen vormt zich een rozetachtig geheel. Ook bij de kegels worden de verschillen met Larix duidelijk zichtbaar want de kegels bij Larix zijn smaller en de schubben meer naar het hart gericht. Wat betreft de standplaats houdt Pseudolarix van een warme plek, liefst in de zon en beschut tegen snijdende wind. Lichte schaduw wordt getolereerd. De bodem moet voedselrijk zijn want gebrek aan voedingsstoffen kan tot geelverkleuring van de naalden leiden. Aan kalk heeft de goudlork een hekel. Geef de boom in verband met de breed horizontale vertakking en van top tot teen gevulde kroon voldoende ruimte zodat hij zich vrij kan ontwikkelen. Vanwege deze habitus is Pseudolarix vooral geschikt als solitair in parken en grote tuinen. Zijn winterhardheid is prima; de boom groeit nog probleemloos in voormalige Oostbloklanden als Polen en Hongarije.

TIEN VRAGEN AAN... Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

1

IN WAT VOOR OMGEVING BEN JE OPGEGROEID? “Ik ben opgegroeid in Noordwijk tussen de bollen- en bloemenkwekers en heb in schoolvakanties altijd gewerkt bij familie in de sector en bij andere kwekers in de regio. Zo ben ik het vak ingegroeid en via omzwervingen in deze functie terechtgekomen.”

2

ZIJN GEZIN EN WERK GOED TE SCHEIDEN? “Ja, want ik ben nu veel buiten de deur voor contacten met kwekers en handelaren in binnen- en buitenland. Thuis is er nog de kwekerij met pioenen en wat andere zomerbloemen; daar lopen de kinderen - Katie (5) en Sieb (4) - om me heen of zij gaan mee voor een ritje naar de veiling. Mijn vrouw Catharina en schoonouders zijn ook altijd in en rond de kwekerij bezig.”

3

Marcel Salman Marcel Salman (39) groeide op tussen de bollen en de bloemen, en vond uiteindelijk ook zijn baan in de sierteeltsector. Hij heeft een kwekerij met pioenen en andere zomerbloemen en houdt zich als verkoper/adviseur bij Future Plants bezig met de introductie van nieuwe soorten vaste planten.

MET WIE WERK JE SAMEN EN WAAROM? “Ik probeer zoveel mogelijk samen te werken met bemiddelaars, exportbedrijven, kwekers en vermeerderaars. Tenslotte staan we samen voor de taak een zo goed mogelijk product af te leveren bij onze klanten.”

4

WAT ZIJN JE HOBBY’S? “Ik heb altijd met een vriendenelftal gevoetbald bij SJC in Noordwijk, maar ik ben er dit jaar mee gestopt vanwege blessures. Verder tennis ik graag om te ontspannen, met een gezellig biertje na afloop. Daar heb je weer heel andere gesprekken dan over het vak.”

5

WELKE TOEKOMSTVERWACHTING HEB JE VOOR JEZELF? “Allereerst dat mijn gezin en ikzelf in goede gezondheid blijven. Verder sta ik nu voor een grote uitdaging. Het werk spreekt me erg aan. Ik ontmoet veel mensen en het is natuurlijk geweldig dat je voor je werk zoveel van de wereld kan zien.”

6

HOE MOET HET VAK OMGAAN MET STEEDS STRENGER WORDENDE EXPORTEISEN? “Die eisen worden je opgelegd, het is een gegeven waar je als ondernemer

mee moet weten om te gaan. Het is wel belangrijk dat wij als Hollandse export betrouwbaar overkomen in het buitenland. Daarin draagt ieder bedrijf zijn eigen verantwoordelijkheid.”

7

WAT DOET FUTURE PLANTS NOU EIGENLIJK PRECIES? “Wij beschermen nieuwe planten voor de USA, EU, Canada en/of Japan en zetten die af via een netwerk van exporteurs, kwekers en bemiddelaars. Daarbij werken wij nauw samen met veredelaars en met kwekers die veredelen voor de hobby. Wij testen soorten uit en de sterke, nieuwe rassen zetten wij commercieel in de markt. De royalties komen terug bij de eigenaar van de plant. Verder houden wij toezicht op wat er met de planten gebeurt.”

8

WAT VIND JE VAN DE BEMOEIENIS VAN DE OVERHEID MET HET VAK? “Die slaat nogal door. Neem nu het voorbeeld met monam cleanstart; er krijgen een paar mensen hoofdpijn en zonder gedegen onderzoek wordt het middel direct uit de handel genomen. Er zijn al zo weinig middelen voor handen. Positief is wel dat we genoodzaakt zijn om tot biologische oplossingen te komen zoals inunderen of bepaalde groenbemesting.”

9

IN HOEVERRE IS DE CONSUMENT WERKELIJK GEÏNTERESSEERD IN HET MILIEU? “Er is nog zoveel onbegrip en onwetendheid bij de mensen. Het is belangrijk om open te zijn. De middelen die gespoten worden, hebben na een strenge voorbereiding een toelating gekregen en zijn ontzettend duur. Liever spuiten we met plantversterkende middelen om meer weerstand te kweken tegen ziekten en plagen en om de bodemweerbaarheid te optimaliseren.”

10

HOE ZET JIJ SOCIALE MEDIA IN VOOR JE BEDRIJF? “Ik ben pas begonnen met een Facebookpagina voor Future Plants om zo iedereen op de hoogte te houden van ons werk en van wat ik meemaak op mijn reizen. Graag nodig ik mijn vakgenoten uit om zich aan te melden op de pagina.”


NAUWKEURIG

Breinbreker Het hele jaar door is in de KAVB-keuringszaal een zeer gevarieerde hoeveelheid bolen knolgewassen te zien. In de rubriek Nauwkeurig wordt op een van die gewassen ingegaan. Dit keer is dat de vraag wat de ideale snijbloem is.

Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas

P

ok…., pok…., pok. Slechts het geluid van witte bloemknopjes die op tafel vallen doorbreekt de stilte in de woonkamer. De witte knopjes zijn afkomstig van de tien stelen Agapanthus, die ik onlangs kocht. Na vijf dagen ruimt mijn vrouw de restanten maar op. In de KAVB-keuringszaal spreken twee mannen met elkaar: “Kijk, dat is Allium flavum. Die zat laatst in een boeket bloemen dat ik kreeg. Ze waren na een paar dagen al weg. Geen goeie snijbloem.” Twee verhalen, één vraag: wat maakt een (bol) gewas tot een goede snijbloem? De vraag stellen is aanzienlijk gemakkelijker dan hem beantwoorden. Alleen al omdat er factoren zijn in beide verhalen die u als lezer niet kent. Hoe rauw of rijp waren de bloemen bij aankoop, hoe zijn ze thuis behandeld, hoe schoon was de vaas waarin ze zijn gezet? Ze helpen niet om Agapanthus of Allium flavum simpelweg aan te duiden als ongeschikte snijbloemen. Wel helpen ze om op een rijtje te zetten waar je bij de keuze van een siergewas als snijbloem in ieder geval rekening mee moet houden.

KLEUR EN GEUR Los van de teelttechnische aspecten, waar met gemak een hele editie van BloembollenVisie mee is te vullen, spelen in ieder geval kleur en geur een rol. Althans, de geur meer dan de kleur. Bloemen zijn in alle mogelijke kleuren voorhanden, en ik ken eigenlijk geen kleur die niet verkoopt. Het kan zijn dat het ene volk een kleur lelijk vindt, maar het aardige is dat bloemen naar vele tientallen landen gaan. Kleur speelt wel een rol in het verkoopstadium. Bijvoorbeeld Alstroemeria heeft heel lang geworsteld met het imago van groene bloemen in 56 VISIE22 augustus 2014

Allium flavum de bloemenwinkel. Geen idee welke kleur het werd. Dankzij gerichte veredeling gaat dat nu veel beter. Met geur is het lastiger, omdat dit vaak vooral een kwestie van persoonlijke smaak is. De een kan niet genoeg Oriëntallelies in huis hebben, de ander vindt alleen een bos in een stevige vaas ergens achter in de tuin het maximaal toelaatbare. Een algemene banvloek uitspreken over gewassen is riskant. Er zijn binnen een gewas soms grote verschillen. Neem de hyacint, waar de ene cultivar echt heel anders ruikt dan de ander. En heel recent in de KAVB-keuringszaal: een Eucomisselectie van Chr. van der Salm met een veel aangenamer geur dan vaak bij Eucomis is te ruiken.

VERWERKBAARHEID Ooit wel eens een bos fresia’s uit elkaar gehaald? De teler heeft ze netjes op tien gebost, maar de koper moet voorzichtig te werk gaan om de haken weer netjes los te krijgen. En toen de nieuwe OT-hybriden op de markt kwamen, bleek in enkele gevallen dat de techniek van de bloemenverwerking niet altijd aansloot bij de stevigheid van de knoppen. Broeien om knoppen van de vloer te vegen werd hier niet als positief kenmerk ervaren. Ofwel: de verwerkbaarheid op het bedrijf of in huis is belangrijk.

HOUDBAARHEID Zoals in de twee voorbeelden al bleek, hebben

wij in Nederland een bepaalde opvatting over de houdbaarheid van bloemen. Wij vinden drie tot vijf dagen echt te weinig. In heel veel andere landen zijn ze heel blij met bloemen die zo kort staan. In eigen land heeft de wens van een lange houdbaarheid geleid tot snijbloemen die tien dagen of langer staan, zoals Ornithogalum thyrsoides of chrysant. Dat is dan weer het andere uiterste. Vooral voor de Ornithogalum is dat een lastige eigenschap, omdat die vaak in een gemengd boeket wordt verwerkt. Is alles al uitgebloeid, blijft alleen de witte zuidewindlelie nog over.

PUZZEL Het is niet voor niets dat boven dit artikel Breinbreker staat. Het klinkt zo gemakkelijk: mooie snijbloem. Het gaat echter lang niet altijd op. Soms is zelfs een andere toepassing uiteindelijk de beste. Een mooi voorbeeld was de recente inzending van Ludwig & Co van de kleurselecties van Polyanthos tuberosa. Vorig jaar liet hij ze zien als snijbloem, nu als potplant. Verrassend om vast te stellen dat dit er zo goed uit ziet. En soms is het vooral het beste om de bloemetjes maar te laten staan. Stop de bol, knol of wortelstok in de grond, laat de natuur haar werk doen, en geniet na drie, zes of negen maanden van de schoonheid die in deze plant lag besloten. Niets meer aan doen, mooi zo.

VASTEPLANTENVARIA

Afzet vaste planten Tekst: Henk van den Berg teelten bedrijfsadvies (0252) 340301 / 06-51312207 Fotografie: René Faas

D

e afzet blijft een van de belangrijkste aandachtspunten voor de vasteplantenkweker. Kwekers die hier geen tijd aan besteden gaan of ten onder, of ze telen voor de telers die wel echt werk maken van de afzet. De laatste groep doet het dan nog niet eens zo verkeerd, als ze de kostprijs maar in de gaten blijven houden en niet op de gok gaan telen. Toch zullen de telers die echt werk maken van de afzet het meest de dienst uitmaken. We kunnen namelijk niet allemaal voor een ander gaan telen, want dan wordt er niets gedaan aan de afzet. Ook is de gedachte dat als we allemaal wat minder gaan telen de kopers vanzelf wel een betere prijs gaan betalen onzin. Ten eerste is dit niet te regelen en ten tweede klopt het gewoon niet.

WERKEN AAN AFZET Als je als kweker zelfstandig je planten wilt verkopen, zal je hier tijd aan moeten besteden. De tijd dat je een lijstje opgaf aan een vertegenwoordiger die het dan voor je verkocht is voorbij. Zelfs als je alle planten via een tussenpersoon verkoopt, zul je deze moeten voeden met een goed sortiment en goede informatie. Hij zal de planten moeten verkopen alsof het zijn eigen planten zijn. Dat gevoel zul je als teler zelf bij hem moeten overbrengen. Hierbij hoort ook het luisteren naar deze persoon. Een bemiddelaar verkoopt het gemakkelijkst de planten

waar hij zelf in gelooft. Iemand dwingen iets te verkopen waar deze geen vertrouwen in heeft (maakt niet uit of hij gelijk heeft of niet ) is zinloos en gaat dus niet werken. Dat je de planten door een bemiddelaar laat verkopen betekent niet dat je geen contact moet hebben met je afnemers. Dit is zelfs noodzakelijk. Zonder dit contact verlies je zelf het gevoel met de markt en gaat alles over te veel schijven. Als de tussenpersoon de handel goed regelt hoeft deze niet bang te zijn dat de handel hierdoor rechtstreeks gaat plaatsvinden, want het inkoppen van de individuele bonnetjes is heel iets anders dan contact houden met de afnemer. Hoe meer en opener de bemiddelaar en de teler communiceren hoe effectiever de afzet. Als je zelf al de afzet in eigen hand wilt houden is veel meer tijd nodig. Eigenlijk kan dit alleen als het bedrijf groot genoeg is, waardoor de eigen arbeid op het bedrijf niet meer noodzakelijk is, of klein genoeg om dit zelf via een klein klantenbestand en een uitzonderlijk assortiment aan de man te brengen. Zelfs als klein bedrijf kan dit niet zonder regelmatig persoonlijk contact met de afnemer. Deze kan hij zelf bezoeken, of uitnodigen op het bedrijf. Belangrijk is dat je laat zien wat je doet en vertelt hoe je het doet.

TELEN VOOR EEN ANDER Als je er voor kiest om voor een, meestal groter bedrijf te gaan telen, kan dit een verstandige keuze zijn. Niet iedereen is in de wieg gelegd om handel te doen en lang niet iedereen vindt dit leuk. Het is zelfs zo dat de meeste vasteplantentelers het liefst gewoon aan het planten telen zijn. Alleen planten telen en verder ner-

gens over nadenken is echter niet meer aan de orde. Als je alleen planten wilt telen, zul je er eerst voor moeten zorgen dat ze verkocht zijn. Planten verkoop je echter alleen als de koper er iets aan kan verdienen. De prijzen die je moet hanteren zijn dan ook lager dan in de gewone handel. De koper moet er iets aan kunnen verdienen en als je alles hebt verkocht heb je geen marge nodig voor de overschotten. Voor de kopende partij is het vaak gunstiger om de planten voor een voor beide partijen eerlijke prijs in te kopen dan die zelf te telen. Zijn focus ligt namelijk op de verkoop. Op die manier kan het vakmanschap van de teler worden gecombineerd met het vakmanschap van de verkoper. Belangrijk is dan wel dat beide ondernemers elkaar een marge gunnen. Als deze combi goed wordt uitgespeeld is het een heel sterk concept. Het valt of staat echter bij het vertrouwen dat je in elkaar hebt.

NIET VANZELF Hoe je de afzet ook organiseert, je zult het wel moeten organiseren. De tijd dat de handel vanzelf kwam is over. Samen is er een grote markt, maar dan zul je er zelf erg veel aan moeten doen. De handelskwekerij die zich focust op de afzet en zijn teelt niet op orde heeft, maakt een net zo grote fout als de teler die geen aandacht aan de afzet besteedt. Kun je het niet allemaal zelf, combineer dan de talenten en zorg zo voor een gezonde marge voor beiden. Ik heb in deze rubriek wel eens gezegd dat samenwerken niet bepaalt een basiseigenschap van de mens is. Als je dit wel kan heb je dus al een groot voordeel.


TEELTADVIES

INHOUD ALGEMEEN Onkruidbestrijding .......................................................58 Larve varenrouwmug Glyfosaat spuiten Kweek Phytophthora Valse meeldauw

LAVANDULA Schimmels

PAEONIA

VASTE PLANTENtBOLLENtKNOLLENtBLOEMENt ALGEMEEN

ALGEMEEN

ONKRUIDBESTRIJDING Koopt u nu onkruidmiddelen, let er dan op dat deze sinds 1 juli 2014 voorzien zijn van een nieuw wettelijk gebruiksvoorschrift. Lees dit goed door. Op de nieuwe wettelijke gebruiksvoorschriften staat een tabel met daarin aangegeven welke toepassingen zijn toegelaten, welke dosering u moet aanhouden en hoe vaak u het middel maximaal mag gebruiken per jaar. In vrijwel alle gevallen is het nieuwe etiket strenger dan het oude etiket. Herbiciden met het oude etiket mag u nog opgebruiken tot 1 juli 2015 volgens het oude gebruiksvoorschrift.

Neusvorming

LELIE Rooien Longiflorum .....................................................59 Vuurbestrijding

HYACINT Afkoelen na heetstook Let op roet na heetstook Bewaren na heetstook

IRIS Aanpak Rhizoctonia

FRITILLARIA Bolontsmetting

KROKUS Wortelrot

GLADIOOL Tripsbestrijding Nabloeiers eraf Vuurbestrijding ...............................................................60

ANEMOON Zaaien

LELIE Assimilatiebelichting

HYACINT T bewortelingsruimte Snijhyacinten Grond voor snijhyacinten

NARCIS Bestrijding vlieg en mijt .............................................61 Koelen dubbelen

TULP Botrytis cinerea Kasklimaat ulo/ijstulpen

ALGEMEEN Teelt- en spuitvrije zone Drainage

DE TIPS OVER VASTE PLANTEN WORDEN SAMENGESTELD DOOR DE VASTEPLANTENADVISEURS VAN DLV PLANT BV, T 0172 21 28 27. 58 VISIE22 augustus 2014

LARVE VARENROUWMUG Controleer recent opgepot plantmateriaal goed op aanwezigheid van Sciara, de larve van de varenrouwmug. De doorzichtige witte larven met een zwarte kop zijn 5 tot 8 mm groot en vreten aan de wortels en aan de wortelhals. Hierdoor ontstaan problemen bij de beworteling tot het geheel verrotten van de plant. Vooral bij traag wortelende gewassen, zoals Anemone en Astrantia kan dit veel voorkomen. In sommige gevallen blijkt deze aantasting al vanuit de plantgoedleverancier te komen. Controleer daarom nauwkeurig bij de aankomst van het plantmateriaal. Komt dit probleem regelmatig voor, werk dan aan een schone kas en zet preventief aaltjes en roofmijten uit die de larven bestrijden. GLYFOSAAT SPUITEN De weersomstandigheden voor, tijdens en na een bespuiting hebben veel invloed op het effect van een bespuiting. Dit heeft te maken met het werkingsprincipe van het middel en met de ontwikkeling van de plant, de ziekte of de plaag. Uit onderzoek blijkt dat vooral de dosering van onkruidmiddelen flink kan worden verlaagd als u onder gunstige omstandigheden spuit. Spuit systemische onkruidmiddelen als glyfosaat (onder meer Roundup) bij voorkeur tijdens groeizaam weer op een van dauw opdrogend gewas of na een periode van regen. De waslaag van de plant is dan dun waardoor het middel gemakkelijk wordt opgenomen. Groei is nodig omdat het middel via de sapstroom door de plant moet worden getransporteerd. Als de spuitomstandigheden goed zijn, kunt u met een iets lagere dosering spuiten. Spuit geen systemische onkruidmiddelen tijdens een periode van schraal en droog weer. De bladhuid ontwikkelt zich dan tot een dikke wasachtige beschermlaag waardoor de opname en werking tegenvalt. KWEEK Voer tegen aanwezig kweek een bestrijding uit met Focus Plus of Fusilade Max. Beide grassenmiddelen werken selectief en kunnen over de meeste gewassen worden toegepast; uiteraard niet over siergrassen. Spuit kweek bij circa 20 cm lengte. De genoemde middelen hebben vrijwel geen werking op straatgras. Tegen straatgras kan Aramo worden toegepast. Spuit

grassenmiddelen net als andere systemische onkruidmiddelen bij voorkeur tijdens groeizaam weer op een van dauw opdrogend gewas of na een periode van regen. PHYTOPHTHORA Let bij vers opgepot plantmateriaal goed op voetrot en wortelrot. Bij warm en vochtig weer is er een relatief hoge infectiedruk van Phytophthora. Aangetaste planten verkleuren en/of krijgen een doffe kleur waarna deze in zijn geheel afsterven. In dat geval zit de aantasting al in de wortel of wortelhals en is niet meer afdoende te bestrijden. Om uitbreiding tegen te gaan, kan een behandeling worden uitgevoerd met Fenomenal of Ridomil Gold. VALSE MEELDAUW Let op valse meeldauw in gewassen zoals Gaillardia, Iberis en Papaver. Op de onderkant van het blad is grijs schimmelpluis aanwezig. Spuit met bijvoorbeeld Fenomenal of Previcur Energy om de aantasting te bestrijden. Om valse meeldauw te voorkomen kan worden gespoten met een strobilurine (Flint, Ortiva of Kenbyo) of regelmatig met bijvoorbeeld spuitzwavel en bitterzout.

LAVANDULA

SCHIMMELS Onder vochtige omstandigheden is Lavandula zeer gevoelig voor aantastingen van grauwe schimmel en bladvlekken. Grauwe schimmel ontstaat in het hart van de plant waar het gewas het langst nat blijft. Daarnaast is het erg gevoelig voor Phoma. Deze schimmel veroorzaakt bladvlekken op het blad en kan ook de stengel aantasten. Voer bij aantasting een bespuiting uit met bijvoorbeeld 80 g Switch, 350 ml Mirage Plus, 350 ml Spirit of 60 ml Folicur per 100 l water.

PAEONIA

NEUSVORMING Pioenen vormen met name in augustus de neus. Hierbij is voldoende kali van groot belang. Kijk nog eens goed naar de grondmonsters van afgelopen winter of voorjaar en ga na of er aan de basis voldoende kali is gegeven. Ook de N-mineraalanalyses vermelden de voorraad kalium in de bodem. Daar waar compost is opgebracht, is dikwijls voldoende kali aanwezig. Waar dit wel nodig is, kan kali worden gegeven in de vorm van bijvoorbeeld patentkali of kalisalpeter. Met kalisalpeter geeft u ook iets extra stikstof.

LELIE

KROKUS

ROOIEN LONGIFLORUM 4PNNJHF-POHJGMPSVNT [PBMTA8IJUF)FBWFO zijn erg gevoelig voor doorwas. Voer regelmatig een toets uit om het goede rooitijdstip te bepalen. Doorwas ontstaat vooral na sterke temperatuurswisselingen. Rooi enkele bollen op en kijk naar de spruitontwikkeling in de bol. Rooi de bollen als het steeltje onder de knop gaat strekken. Voorkom dat het steeltje onder de knop langer dan een halve cm wordt. VUURBESTRIJDING Vuur in lelies vraagt ook aan het einde van het groeiseizoen de nodige aandacht. Niet alleen uit oogpunt van bestrijding, maar ook wanneer er gestopt kan worden. Onderzoek heeft aanHFUPPOEEBUEPPSTQVJUFOUPUIFUACJUUFSF FJOE geen betere opbrengst oplevert, maar eerder een slechtere kwaliteit bollen omdat de lelies te laat afrijpen. Door de late afrijping worden rauwe bollen geoogst die gevoelig zijn voor zacht schubrot en Penicillium en in de bloementeelt een mindere takkwaliteit geven. Door de late afrijping kost het veel meer arbeid in de schuur om stengelresten te verwijderen. Binnen de groepen lelies is er een groot verschil in vatbaarheid voor vuur. Spuit gevoelige cultivars van AziBUFO -"TFO-POHJnPSVNTOPHFFOUPUUXFFLFFS met bijvoorbeeld 1,5 l Spirit, of 1,5 l Mirage Plus, of 2,0 kg mancozeb, of 4,0 l mancozeb per ha. 0SJÑOUBMTFO05TOJFUNFFSTQVJUFO NBBSCMJKGEF TDIVCCFOWBO0SJÑOUBMTFO05TOPHXFMTQVJUFO tegen vuur.

HYACINT

AFKOELEN NA HEETSTOOK Na de heetstook moet de temperatuur in de cel weer snel omlaag. Bij stapels die vanwege schade uit de cel gereden zijn, zal de temperatuur door de koude omgeving snel zakken. Bij de bollen die als een compacte massa in de cel blijven staan, ligt dat anders. Hier moet de ventilatie zorgen voor de afvoer van de warmte. Geef daarom volop buitenlucht. Het openzetten van de celdeur is alleen zinvol als er een staande ventilator in de deuropening staat. Door de celdeur open te zetten zal de temperatuur in het gangpad en dus ook op de plaats waar de thermometers liggen, snel omlaag gaan. Het lijkt dan dat de bollen snel afgekoeld zijn. De moeilijker af te koelen bakken achter in de stapeling zullen er echter langer over doen om weer op een gewone temperatuur te komen. In de meeste gaasbakkencellen is het beter om de celdeur dicht te houden. Bij cellen met kuubkisten kan de deur wel worden opengezet.

WORTELROT In krokus kan een aantasting door Pythium of wortelrot, vooral na warm weer, al vroeg in het voorjaar zichtbaar zijn. De wortels verkleuren bruin, sterven gedeeltelijk af en kunnen daardoor geen water meer opnemen. Het gewas vergeelt pleksgewijs en sterft te vroeg af.

lukt, bewaar het uitgezochte plantgoed dan bij 20°C. Droog de ontsmette bollen terug bij een lage temperatuur. Probeer het roetstof zoveel mogelijk af te zuigen. BEWAREN NA HEETSTOOK Hyacinten die na de heetstook 25°C krijgen, zullen eerder opkomen en daardoor een betere opbrengst geven. Bij een iets hogere natemperatuur komen de bollen later op. De kans op nachtvorstschade in het vroege voorjaar neemt daardoor af. Behalve de natemperatuur bepalen onder meer het planttijdstip en de cultivar de opkomstdatum. Bij een plantdatum na 15 oktober is 25°C de beste temperatuur na de heetstook. Hetzelfde geldt als de heetstook pas na 15 september eindigt. Het late planten wordt als het ware goedgemaakt door de lagere natemperatuur. Bij eerder planten is het aan te bevelen om vroege cultivars eerst enige tijd 30°C te geven. Bij een nabehandeling met 25°C komt het gewas niet alleen eerder op maar het bloeit ook eerder. Daarnaast geeft vroeg planten ook vroege opkomst. Bij bollen bestemd voor preparatie is een vroege planttijd gewenst in verband met een betere kwaliteit. Het kan nodig zijn het dek eerder te verwijderen. Vroegere opkomst leidt tot grotere kans op vorstschade. Vorstschade kan het selecteren bemoeilijken. Ga bij vroeg opkomende cultivars daarom niet te snel naar 25°C.

IRIS

AANPAK RHIZOCTONIA Bestrijdt indien nodig Rhizoctonia solani en Rhizoctonia tuliparum met een grondbehandeling met Rizolex. Werk vlak voor het planten per hectare 15-20 liter Rizolex goed door de grond. Het effect wordt in belangrijke mate bepaald door de goede menging met de grond. De beddenfrees geeft een goed resultaat. Rizolex kan gecombineerd worden met 3 liter Monarch of 6 liter Amistar per ha om de werking te verbeteren.

FRITILLARIA

BOLONTSMETTING LET OP ROET NA HEETSTOOK Voer bij Fritillaria imperialis ter bestrijding van ;PFLSPFUCPMMFOVJUIFUQMBOUHPFE[PEBUFFO bolrot voor het planten een bolontsmetting uit belangrijke besmettingsbron verdwijnt. Voor- met 0,5% captan 546 g/l + 1% Topsin M + 0,2% kom dat tijdens het uitzoeken de aanwezige Rudis. Uitgelopen wortels ondervinden geen roetbollen het plantgoed met vele roetsporen schade van de ontsmetting. Ontsmet gesnebesmetten. Ontsmet en plant het uitgezochte den bollen in 1% captan 546 g/l + 1% Topsin M+ plantgoed meteen. Wanneer direct planten niet 1,5% Securo.

Bestrijding: t1MBOUHFFOLSPLVTTFOPQNPHFMJKLCFTNFUUF grond; t;PSHWPPSFFOHPFEFTUSVDUVVSCJKIFUQMBOten; t0OUTNFUEFLOPMMFOJODBQUBOHM 1% Topsin M.; t1MBOU[PMBBUNPHFMJKLA3FNFNCSBODF A'VTDPUJODUVT A$SFBN#FBVUZ $SPDVTnBWVTA(PMEFO :FMMPX (SPUF(FMF

A#MVF1FBSM A%PSPUIZFO A(PMEFO#VODI MFOFO[JDIWPPSMBBUQMBOUFO FJOEPLUPCFS t4QVJU MJUFS3JEPNJM(PMEQFSIFDUBSFJO de plantvoet; t7BOA'MPXFS3FDPSE A1JDLXJDL A+FBOOFE"SD FOA3VCZ(JBOUJTEFPQCSFOHTUXBUNJOder bij laat planten. Plant deze niet later dan half oktober. Voorkom te lange pennen door IFUQMBOUHPFEWPMEPFOEFXBSN CJK¡$ UF bewaren; t7FSWBOHCJKFFOBBOUBTUJOHEPPS'VTBSJVN captan door 1,5% Securo. Voeg ook eventueel 0,3% prochloraz 450 g/l of 0,2% Rudis aan het dompelbad toe. Enige opbrengstderving door prochloraz of Rudis is mogelijk, vooral bij specieskrokus.

GLADIOOL

TRIPSBESTRIJDING Trips is een moeilijk te bestrijden plaag in de gladiolen. Spuit voorbehoedend vanaf het derde of vierde blad met: 0,23 kg Gazelle of 0,25 l Calypso of 0,5 l Vertimec Gold + 0,3 l Decis of een andere pyrethroïde per ha. Herhaal vervolgens de bespuitingen regelmatig. Suikeroplossingen als Attracker versterken de werking van de middelen. Spuit tegen de avond, de trips zit overdag diep in het gewas verscholen. Calypso en Gazelle behoren tot dezelfde werkzame groep, wissel deze groep dan ook af met andere middelen. Opmerking: Pyrethroïden hebben ook enige werking op trips. Het valt niet mee om een al met trips aangetast gewas met middelen als Vertimec Gold, Gazelle of Calypso weer vrij te krijgen. Vooral bij warm weer is het aan te bevelen om vaker dan drie maal preventief te spuiten. Vertimec, Calypso en dergelijke kunnen gemengd met de vuurbestrijding mee gespoten worden. NABLOEIERS ERAF Na de laatste keer machinaal koppen blijft altijd een aantal bloemen staan. Knollen die niet gekopt zijn blijven klein. Uit een proef met 22 augustus 2014VISIE 59

TEELTADVIES ‘Oscar’ maat 4/5 opgeplant bleek dat vier maal koppen 100% opbrengst gaf en dat twee maal koppen 83% en niet koppen 65% opbrengst gaf. Het is dus zinvol om bij veel nabloeiers nog te koppen. Kijk tijdens het nakoppen tevens het gewas na op eventuele aantasting door trips, vergelingsheksenbezemziekte en andere ziekten. VUURBESTRIJDING Afhankelijk van de weersvoorspelling met een wisselende interval spuiten tegen vuur met (per ha): 0,4-0,8 liter Shirlan. In plaats van Shirlan kan men ook 2,0 kg mancozeb of 4,0 liter mancozeb gebruiken. De werking van deze middelen is wel beduidend minder. Door aan bovenstaande middelen een specifiek middel toe te voegen kan men de werking nog verbeteren. Specifiek middel: 0,25 kg Flint* 0,3 l Luna Sensation* 0,5 l Collis* 0,35 liter Frupica SC* Lagere doseringen of middelen met een minder effectieve werking hebben uiteraard een veel kortere werkingsduur. Door bewust afhankelijk van de weersvoorspelling te kiezen voor dosering, type middel of een combinatie van middelen heeft u grote invloed op de beschermingsduur van het gewas. Sommige mensen zijn allergisch voor Shirlan. * Deze middelen altijd combineren om resistentie te voorkomen.

ANEMOON

ZAAIEN Zaai 3,5 liter Anemone blanda per are in de tweede helft september-eerste helft oktober breedwerpig op bedden. De zaaidiepte is 1-2 cm. Dek voor de winter met 5-7 ton stro per hectare. Na twee groeiseizoenen wordt plantgoed gerooid. Anemone blanda is gevoelig voor Rhizoctonia solani. Voer voor het zaaien een grondbehandeling uit met Rizolex als de grond besmet is met deze schimmel. De grond hoeft niet dieper behandeld te worden dan de zaaidiepte. Door het middel ondieper dan 20 cm in te werken is het mogelijk middel te besparen. Wanneer het middel 5 cm diep wordt ingewerkt is de dosering 6 tot 12 liter Rizolex per hectare. Rizolex kan gecombineerd worden met 1 liter Monarch of 2 liter Amistar per ha om de werking te verbeteren.

LELIE

ASSIMILATIEBELICHTING Zorg voor zoveel mogelijk licht van buiten door het glasdek voor het seizoen grondig schoon te maken. Gebruik in de kas reflecterende materialen en verf de verwarmingsbuizen wit. Kijk de belichtingsinstallatie goed na. Een grondige schoonmaakbeurt van de reflectoren verhoogt het effect van de lampen. Laat tenslotte de 60 VISIE22 augustus 2014

VASTE PLANTENtBOLLENtKNOLLENtBLOEMENt ALGEMEEN lichtsterkte van de lampen controleren door de installateur. De minimale lichtsterkte moet op gewashoogte minimaal 3.000 lux of 38 μmol/s/ m²/ PAR voor gebruikte Son-T-lampen zijn. De optimale lichtsterkte is 6.000 lux (85 μmol/s/ m²). Bij de teelt van LA’s en Aziaten is zelfs een minimale hoeveelheid licht van 5.000-6.000 lux gewenst. Door intensief gebruik loopt de lichtopbrengst van de lampen terug. Bij 10.000 12.000 branduren is dit circa 10% en bij 15.000 branduren 17 tot 18%. Houd het aantal branduren bij en vervang de lampen tijdig, dat wil zeggen tussen de 10.000 en 15.000 branduren. Bij gebruik van lampen met hogere lichtintensiteit kan korter worden belicht waardoor er minder belicht hoeft te worden in piekuren. PAR-sensor Afhankelijk van het type klimaatcomputer kan ook gekozen worden om een PAR-sensor te installeren. Dit geeft veel meer inzicht in de hoeveelheid groeilicht dat in de kas komt. Het benodigde aantal belichtingsuren kan dan worden bepaald op basis van de gewenste gemiddelde lichtsom.

HYACINT

T BEWORTELINGSRUIMTE Hyacinten bewortelen bij 9°C. Later in het seizoen kan de groei van de spruit bij deze temperatuur te snel gaan. Hanteer daarom de volgende temperaturen: september en oktober 9°C, november-december 9°C, eventueel te verlagen naar 7 tot 5°C, januari-februari-maart 5°C. Als de bollen goed beworteld zijn en de spruitontwikkeling te sterk is, de temperatuur verlagen naar 2°C. Verleng de koudeperiode bij temperaturen beneden de 5°C. Voorkom opgroeien bij het later opplanten van bollen voor de snijbloementeelt door voldoende afdekzand te gebruiken. Laat de temperatuur enkele graden zakken als het opgroeien dan toch nog optreedt. Het probleem wordt daarmee minder groot. Voor snijhyacinten is het afdekken met schuimplaten mogelijk. De temperatuur blijft in het midden van het schuim vaak hoger gedurende het afdekken. Verwijder het schuim daarom op tijd en geef wat extra koude. SNIJHYACINTEN De eerste snijhyacinten afkomstig van Nederlands geteelde bollen komen in het algemeen tussen 20 december en 15 januari in de kas. Cultivars die al voor kerstmis in bloei komen, moeten begin juni zijn gerooid en daarna een preparatiebehandeling hebben gehad. De preparatiebehandeling bestaat uit twee weken 30°C + drie weken 25°C + 23°C tot stadium G van de laatst aangelegde nagel. De laatste jaren zien we grote verschillen in stadiumontwikkeling binnen partijen, onder andere doordat minder bollen rechtop gezet worden. Normaal wordt het stadium van een partij aan de hand van vijf bollen bepaald. Het is aan te bevelen

om de steekproef groter te maken als u twijfelt aan de uniformiteit van een partij. Daarna volgt de koudeperiode. Geschikte cultivars voor vroege bloei zijn ‘Anna Marie’, ‘Antarctica’, ‘Atlantic’ en ‘Anna Liza’. Telen in een warmer klimaat geeft nog vroegere bloei. Houd als koudeperiode voor deze cultivars 14 weken 9°C aan. De kasperiode is vijftien tot twintig dagen. Gebruik voor deze zetten een bewortelingsruimte omdat de kuiltemperatuur dan nog veel te hoog is. Snijhyacinten groeien tijdens de koudeperiode al flink in de lengte zodat voldoende ruimte tussen de bakken nodig is. Buiten kuilen Bij het buiten kuilen is de temperatuur van de grond in het begin te hoog. Plant daarom de bollen niet voor 1 oktober of niet voordat redelijkerwijs te verwachten is dat de grondtemperatuur snel onder 12-13°C zal dalen. Niet-geprepareerde bollen zullen pas na half oktober in de kuil gaan. Tel het aantal koudeweken pas vanaf het moment dat de kuiltemperatuur 13°C of lager is. Daalt de temperatuur onder 5°C, verleng dan de koudeperiode per 4 weken met een tot twee weken. Pas op met water geven om de temperatuur te verlagen. Veel water kan in combinatie met hoge grondtemperaturen de aantasting door snot verergeren. GROND VOOR SNIJHYACINTEN Voor snijhyacinten wordt als groeimedium en tevens als afdekzand vaak gebruik gemaakt van kuilgrond. In de praktijk levert dat op den duur problemen op, doordat Rhizoctonia solani de bloemtros en de bladeren kan aantasten. Ter voorkoming daarvan moet het afdekzand worden behandeld met Rizolex. Bij meerjarig gebruik van dezelfde kuilakker treden problemen met Pythium ook steeds vaker op. Als dit het geval is, is het gebruik van potgrond een alternatief. Als potgrond wordt gebruikt voor snijhyacinten, moet daar zand doorheen worden gemengd. Dit is nodig om makkelijker te kunnen oogsten. Het zand zorgt voor een iets minder welige wortelgroei. Hiermee voorkomt men dat planten omvallen of dat buurplanten worden meegetrokken. Als afdekzand kan kuilgrond of schoon zand worden gebruikt. Als kuilgrond wordt gebruikt als afdekmateriaal, dan is doormengen van Rizolex (in verband met Rhizoctonia) nodig. Deze grondbehandeling is ook nodig bij het (opnieuw) gebruiken van oude potgrond, ook bij gebruik van schoon dekzand daarop. Vooral als er in de vorige teelt op die grond al sprake was van aantasting door Rhizoctonia solani is voorzichtigheid geboden. De ziekte kan echter ook met de bollen meekomen. Hergebruik Hergebruik van oude hyacinten- maar ook tulpenpotgrond is goed mogelijk. Gebruik een middel tegen Pythium en let er op dat de structuur voldoende luchtig is. Door verwering en afbraak wordt oude potgrond fijner en kunnen

er problemen ontstaan met Pythium. Door vermenging met het afdekzand wordt de grond bij hergebruik vaak zandiger. Voordeel is dat trekken van de bloemen eenvoudiger is. Nadeel is dat de bakken zwaarder worden. Daarnaast heeft een hoger percentage zand ook gevolgen voor de waterhuishouding. De grond kan minder water vasthouden en is dus eerder droog. Houd hiermee rekening bij het water geven. Hergebruik van potgrond waarin zwartsnot (Sclerotinia bulborum) heeft gezeten, moet worden vermeden. Kuilgrond besmet met dezelfde schimmel is ook niet te gebruiken. Kuilgrond besmet met zwartsnot behandelen door middel van inunderen. Om wortelrot (Phytium) te voorkomen, moet de kuilgrond onder de bollen behandeld zijn met Aaterra vloeibaar.

Advies: Voorkom schade door Botrytis cinerea door: t%FCPMMFOUJKEFOTEFCFXBSJOHOJFUUFWFFMVJU te laten drogen. Pas de ventilatie op de vulling van de cel of de ethyleenconcentratie aan; t(F[POEFOHBBGVJUHBOHTNBUFSJBBMUFHFCSVJken; t%FCPMMFOUFPOUTNFUUFONFU 0,5% Topsin M + 0,5% captan (546 g/l) + 0,25% Scala of 0,5% Topsin M + 0,5% captan (546 g/l) + 1,5% Securo; t5JKEJHQMBOUFO t6JUESPHJOHWBOEFXPSUFMTPOEFSEFLJTUFOJO de bewortelingsruimte te voorkomen; t/JFUJOLJTUFONFUEJDIUFCPEFNTPGPQEJDIUF tabletten te broeien.

NARCIS

KASKLIMAAT ULO/IJSTULPEN Voor ulo/ijstulpen is een (kas)temperatuur tussen 12 en 15°C optimaal. In het begin van het seizoen wordt er veelal buiten gebroeid. In een schermhal hebben de planten minder last van de wind en de temperatuur loopt op zonnige dagen minder hoog op. Later in het seizoen ontstaan er problemen door onder meer neerslag en hoge luchtvochtigheid. Broei dan verder in de kas. Als door instraling de temperatuur in de kas te veel oploopt is naast luchten ook schermen noodzakelijk. Licht moet echter in voldoende mate aanwezig blijven.

BESTRIJDING VLIEG EN MIJT Aantasting door narcisvlieg en narcismijt zijn nu goed te bestrijden met een warmwaterbehandeling van 1 uur 43,5°C. Bewaar de bollen voor de warmwaterbehandeling één week bij 20°C om de kans op kookschade te verminderen. Pas op voor een herbesmetting van mijten vanuit gebruikt fust en stof in de schuur. KOELEN DUBBELEN Veel dubbele narcissen zijn gevoelig voor bloemverdroging. Het begin van de koeling beïnvloedt het optreden van bloemverdroging. Breng om bloemverdroging te voorkomen de bollen niet voor 1 oktober in de koeling. Bij een koudeperiode van 18 weken (onder meer ‘Tahiti’) is inhalen mogelijk vanaf 1 februari.

TULP

BOTRYTIS CINEREA

Botrytis cinerea is te herkennen aan de lichtgroene, glanzende bladeren en de vaak fletse bloemen. Ook kunnen tulpen pleksgewijs in de groei achterblijven. In partijen met veel beschadigde of uitgedroogde bollen zijn de hoogste percentages te verwachten. De aantasting treedt vooral op bij late trekken, vooral bij de broei op kisten op verse, lichte potgrond of potgrond die gestoomd is. Het treedt vooral op bij bollen die opgroeien door een te snelle wortelontwikkeling. In de vollegrond komt het minder vaak voor. Pas gestoomde humeuze grond heeft een groter risico.

IJstulpen ontdooien Ontdooi ijstulpen langzaam. Vermijd directe instraling van de zon en hoge temperaturen. Ontdooi eventueel bij zeer warm weer eerst in een koelcel bij bijvoorbeeld 10°C.

"-(&.&&/

TEELT EN SPUITVRIJE ZONE Voor alle teelten in Nederland geldt een teeltvrije zone. Voor de teeltvrije zones gelden de volgende regels: t4USPPLWSJKFHSPOEUVTTFOJOTUFFLTMPPUFOIBSU buitenste planten; t/JFUTQVJUFOFOCFNFTUFO t1MFLTHFXJK[FPOLSVJECFTUSJKEJOHNFUBGHFschermde spuitdop; Smallere teeltvrije zone: veldspuit met luchtondersteuning = 100 cm 90 % driftarme doppen = 100 cm Tonspuit (motorisch) = 100 cm Rugspuit (handmatig) = 50 cm

4".&/45&--*/( %-7#-0&.#0--&/&/ #0-#-0&.&/ /"%&3&*/'03."5*& %-75&".)*--&(0. 0252 68 85 41

t(FFOUFFMUWSJKF[POF biologische productie windscherm Voor het vergunningplichtige gebied hangt de teeltvrije zone af van het totale pakket aan maatregelen dat op het bedrijf genomen is. Kijk dus in uw vergunning voor de juiste teeltvrije zone. De bepaling van de breedte van de teeltvrije zone geschiedt door te meten vanaf de insteek van de sloot tot de buitenste gewasrij. Het spoor van de tractor valt dus nog in de teeltvrije zone. Let op: Steeds meer middelen krijgen een spuitof teeltvrije zone. Houd de informatie goed in de gaten. De veranderingen volgen elkaar snel op. DRAINAGE

Onderhoud is erg belangrijk voor een blijvend goede werking van de drainage. De volgende problemen kunnen zich voordoen: tWFSTUPQQJOHWBOEFFJOECVJ[FO tWFSWVJMJOHWBOEFCVJTNFUHSPOEEFFMUKFT tWFSTUPQQJOHWBOEFPQFOJOHFOJOEFCVJT door ijzerafzetting of gronddeeltjes; tWFSTUPQQJOHWBOEFPNIVMMJOHCJKJOGJMUSBUJF door ‘vuil’ water; tWFSTUPQQFOWBOEVJLFSTEPPSCJKWPPSCFFMEMPTgewaaid stro. Als de eindbuizen met gras overgroeid of met grond bedekt zijn, wordt de waterafvoer belemmerd. Maak daarom de eindbuizen jaarlijks schoon. Voeren de buizen ijzerrijk water af dan is het zinvol de eindbuizen een paar keer per jaar door te steken, omdat vooral in de eindbui[FO[JDIIFUNFFTUFJK[FSPQIPPQU(FEVSFOde de eerste jaren na aanleg is ook de kans op ijzerafzetting in de buis het grootst. Spuit daarom kort na aanleg een keer door. Blijven de drains ijzerrijk water afvoeren dan is het zaak de drains regelmatig, soms zelfs iedere herfst, door te spuiten. Als de omhulling verstopt is door infiltreren, helpt doorspuiten niet. Wanneer de afvoer te langzaam gaat, zal er opnieuw gedraineerd moeten worden. Te denken valt dan aan een ruimere omhulling met meer open omhullingmateriaal, bijvoorbeeld drains in schelpen (niet alleen met een kokosomhulling). Controleer na het strodekken na elke storm de duikers op verstoppingen. 22 augustus 2014VISIE 61

AGENDA Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: Gerrit Wildenbeest, René Faas t/m 26 oktober Fluwel’s Tulpenland. Locatie: Belkmerweg 65, 1753 GD Sint Maartenszee. Meer info: www.fluwelstulpenland.nl t/m 29 september CNB-dahliashowtuin. Locatie (nieuw): Spekkelaan-Lisse (tegenover manege Puntenburg). Parkeren: op de tuin aan de Loosterweg Zuid (zo’n 300 meter tegenover manege Puntenburg. Tijden: dagelijks, van zonsopgang tot zonsondergang)

28 t/m 31 augustus 29e Nationale Zomerbloemententoonstelling. Thema: ‘Kroonjuwelen’. Locatie: Oude Kerk - Naaldwijk. Meer info op www.zomerbloemen-tentoonstelling.nl 29 augustus Open dag Innoventis. Locatie: proeftuin Onderzoekscentrum Innoventis , Zandvaart 5a - Breezand. Tijden: 9.30 tot 17.00 uur 30 augustus CNB Bloembollentoernooi. Organisatie: CNB. Locatie: ZAP-complex - Breezand. Aanvang 13.00 uur

t/m 7 september Tulip Island. Tulpenpluktuin. Locatie: Vondelpark - Amsterdam. Meer info: www.tulip-island.com

3 en 4 september Autumn Fair. Locatie: FloraHolland - Naaldwijk. Meer info: www.floraholland.com

t/m 22 augustus CNB-crocosmiaweek. Locatie: CNB, Heereweg 347 - 2161 CA Lisse. Tijden: 8.30 - 17.00 uur

3 september Actualiteitenavond CNB/KAVB. Thema: ‘Snijbloemenmarkt tulpen FloraHolland’. Spreker: Peter Edelaar (Productcoördinator Tulp FloraHolland). Aansluitend live gesprek met Siem Munster, Richard Pronk, Bert Karel en Frank Uittenbogaard. Locatie: CNB-mijnzaal - Bovenkarspel. Ontvangst: 19.30 uur, aanvang: 20.00 uur

22 augustus

6 en 7 september Bloemencorso Eelde. Meer info: www.bloemencorso-eelde.nl 6 september 13e Pre Ride for the Roses

Open Dag ROL. Organisatie:Stichting Regionaal Onderzoek Lelieteelt. Locatie: proefvelden Vledder en Wapse. Tijden: 13.30 - 16.30 uur 23 en 24 augustus Gladiolenfestijn Challa Gladiolen. Locatie: Jut van Breukelerwaardlaan 6, 6957 Laag Soeren. Tijden: 11.00 - 17.00 uur. Meer info: www.challagladiolen.nl 27 t/m 30 augustus Plantarium 2014. Thema: ‘Verbinden’. Locatie: Plantariumgebouw International Trade Centre Boskoop-Hazerswoude-Dorp/Boskoop

7 en 8 september Dahliacorso Zundert. Meer info: www.corsozundert.nl 7 september Ride for the Roses. Start en aankomst: Goes. Meer info: www.ridefortheroses.nl 10 t/m 13 september 13e Lelie- en Callashow. Locatie: BolleNoord - ‘t Zand. Tijden: wo 10/9 t/m vr 12/9 van 9.00 uur tot 21.00 uur, za 13/9 van 9.00 uur tot 17.00 uur


14 september Bloemencorso Lichtenvoorde. Aanvang 14.00 uur. Meer info: www.bloemencorso.com 18 september Open middag bolontsmetting. Locatie: Proeftuin Zwaagdijk, Tolweg 13 - Zwaagdijk 1 t/m 3 oktober 24ste GrootGroenPlus - Zundert. Thema: ‘#365green’. Meer info: www.grootgroenplus.nl 1 en 2 oktober Vakbeurs TCO. Organisatie: Expo Tree Centre Opheusden. Thema: ‘Tree Energy’. Locatie: IJsbanencomplex, Bonegraafseweg 22 - Dodewaard. Tijden: 10.00 tot 22.00 uur. Meer info: www.treecentreopheusden.nl 6 oktober Dag van de Leraar. Meer info: www.een10voordejuf.nl 23 oktober Algemene ledenvergadering CNB. Locatie: ‘Mijnzaal’ CNB-Lisse. Aanvang 19.30 uur 4 t/m 7 november Plasbokaal en lelieshow De Plas. Locatie: De Watertuin, Grote Woerdlaan 38 - Naaldwijk 5 t/m 7 november IFTF Expo. Locatie: Expo Haarlemmermeer - Vijfhuizen Trade Fair Flora Holland. Locatie: FloraHolland – Aalsmeer. Meer info: www.floraholland.com

Buitenland 27 augustus Florall. Vakbeurs voor sierplanten, boomkwekerijproducten en snijbloemen. Locatie: Flanders Expo, hal 3 & 5, Maaltekouter 1, 9051 Gent, België. Tijden: 9.00 - 21.00 uur

11 t/m 13 september 28 t/m 30 augustus Green is Life - Warschau (Polen). Info:www.greenislife.pl

27 augustus Actualiteitenavond CNB/KAVB. Thema: ‘Duurzaam bodembeheer’. Spreker: Marleen Zanen (Louis Bolk Instituut). Tweede thema: ‘Prijsinformatie’. Sprekers: Marja Hoorweg (Marktradar), Gerard Reus (voorzitter FloraHolland productcommissie tulp) en Leo van Leeuwen (CNB) Locatie: ’t Poortershuys, Graaf Florislaan 24, 8312 AX - Creil. Ontvangst:19.30 uur, aanvang 20.00 uur Open middag lelie en Zantedeschia. Organisatie: Proeftuin Zwaagdijk. Locatie: Rijksweg 85 Julianadorp

13 september Boskoopse Plantendag. Thema: ‘De eetbare tuin’

2 t/m 3 september For Oaks Tradeshow - Cheshire 17 t/m 19 september Flower Expo - Moskou. Info: www.flowers-expo. ru/en

Bloemenshow IGH met lelies, gladiolen en calla’s. Locatie: IGH, Witte Paal 334 - Schagen. Tijden: do 11/9 en vr 12/9 tot 21.00 uur, za 13/9 9.00 - 13.00 uur

Aanmeldingen voor deze agenda: [email protected]

GLAD IJS

SERVICE

STIGAS tips • TEKST: MARCEL VAN DIEPEN, STIGAS ALKMAAR

Werkplekonderzoek De gemiddelde leeftijd van de medewerkers op bloembollenbedrijven wordt steeds hoger. Problemen die bij bepaalde werkzaamheden nooit eerder voorkwamen, kunnen nu zomaar gaan opspelen. Oudere medewerkers met klachten werken over het algemeen door, totdat het echt niet meer gaat en vallen dan uit. Omdat de hersteltijd bij ouderen langer is, is de verzuimduur vaak ook lang. Schouderklachten komen we steeds vaker tegen. Soms gaan de klachten weer over na wat behandelingen van de fysiotherapeut, maar dat is symptoombestrijding. Wanneer er niks verandert in het werk, zullen de klachten weer terugkeren. Ook wanneer een werknemer na een operatie of periode van ziekte weer gaat werken is het belangrijk om kritisch naar de werkplek te kijken en deze zo nodig aan te passen. Dit kan de (gedeeltelijke) terugkeer naar het werk bespoedigen. Stigas kan daarbij helpen. U kunt gebruikmaken van het gratis preventiespreekuur bij de Stigasarts - die bekend is met de bollensector - en u kunt een werkplekonderzoek aanvragen, of de bedrijfsarts vraagt deze aan. De Stigasadviseur heeft veelal een verpleegkundige achtergrond en kan - in samenspraak met de arts - een link leggen tussen de gezondheidsproblemen en de arbeidsomstandigheden. Medewerkers van Stigas zijn gehouden aan het beroepsgeheim. Persoonlijke gegevens en bedrijfsgegevens worden vertrouwelijk behandeld. Tijdens het bedrijfsbezoek in het kader van het werkplekonderzoek wordt samen met de ondernemer en desbetreffende medewerker nagedacht over mogelijke aanpassingen. En dat zit soms in kleine dingen als werkhouding, afwisseling, instellingen van werkhoogte, stoel of soms speciale hulpmiddelen. Doordat de Stigasadviseur bijna dagelijks op allerlei agrarische en groene bedrijven komt, ziet die vaak ook mogelijkheden en hulpmiddelen van buiten de bollensector. Na het bedrijfsbezoek wordt er een deskundig rapport opgesteld, bij voorkeur met foto’s van de specifieke werkzaamheden en houdingen daarbij. De werknemer en werkgever krijgen gerichte adviezen en de bedrijfsarts en de interventiecoördinator van Stigas krijgen daarmee een duidelijk beeld van de situatie. Aanbevolen wordt dat de behandelend arts en/of fysiotherapeut ook een exemplaar ontvangt. Die kunnen dan aan de hand van het rapport ook een duidelijk beeld krijgen van de klachten in relatie tot het werk. Wanneer de werkgever of werknemer ziek is, dan is dat niet alleen lastig maar ook kostbaar, voor alle betrokkenen. Voor de ongeveer 90 procent agrariërs die aangesloten zijn bij Colland (waar SAZAS, de verzekeraar voor agrarisch en groen, onderdeel van uitmaakt), zijn aan het werkplekonderzoek voor de bedrijven (vrijwel allemaal met een compleet-, of basispakket) géén kosten verbonden. Meer informatie: Bel Stigas op 071 568 9000 (optie 1). Ga naar www.stigas.nl, klik op ‘Diensten’ en je kunt je aanmelden voor het preventiespreekuur, of een werkplekonderzoek. Bel of mail: Marcel van Diepen (06 20140798), [email protected].

Kijk voor het ’Laatste Nieuws’ op

Boycot Meestal in de julimaand zie je op zeker moment allemaal meeuwen in groepen onrustig door de lucht vliegen. Met de bek open vangen ze vliegende mieren. De mieren die al weken bezig waren om rond je huis de straatstenen te ondermijnen vinden het dan kennelijk genoeg, krijgen vleugeltjes en tijdens een paar mooie dagen vliegen ze het luchtruim in. Ik kan de noodzaak niet duiden om met mooi weer in de bek van een meeuw te belanden, maar ja zo zijn er wel meer dingen waar je een vraagteken bij kunt zetten. Zo is het alweer een pittig poosje geleden dat mevrouw Glad IJs samen met haar man (ik dus) de vakantie doorbracht op het Griekse eiland Zakynthos. Daar waren we ook getuige van, volgens ons, een grote verspilling van de natuur. Een paar maanden daarvoor hadden groepen schildpadden honderden, misschien wel duizenden eieren gelegd. Lekker veilig hoog op het strand en diep verscholen in het hete zand. Toen wij er waren was net de periode aangebroken dat die eieren uitkwamen en voornamelijk in de avond en nacht probeerden dan die jonge schildpadjes het water te bereiken van de Middellandse zee. Maar ja, tijdens die sprint over dat brede strand naar het water, kwamen de meeuwen, diezelfde rotmeeuwen, de zaak zowat helemaal oproden en vraten bijna allemaal die lieve brave turteltjes op. Gewoon één grote slachtpartij. Is dit nu een bruggetje naar het bombarderen van VN-scholen in de Gaza-strook? Ja denk? Tientallen kinderen werden daar afgeslacht terwijl ze mochten verwachten een veilig onderkomen te hebben gevonden. Edoch, als je daar publiekelijk een mening over geeft word je zo door fanatici in een hoek gedreven, dus daar zal ik mijn vingers niet aan branden. Ik zal kennelijk toch nooit begrijpen wat mensen elkaar kunnen aandoen, zoals het uit de lucht schieten van de MH17, of tienduizenden andersdenkenden in Koerdistan een kale berg opjagen. Maar ja, wij konden er in de tijd van de Kruistochten en Inquisitie ook wat van, nietwaar! En dan ook nog die boycot van Rusland voor bijna alles wat eetbaar is. Ben je een Conference-peer, bijna groot genoeg voor de pluk en dan moet je maar afwachten of er een baasje voor is. Urgenter is het bij de bloemkool en broccoliboeren die nu hun oogst binnenhalen. Kan nog een dikke week in de koelcel bewaard worden, maar dan heb je het wel gehad. De tomaten en komkommertelers zitten in het zelfde schuitje. Het is me al met al een zootje. Even een poosje geen journaal kijken, ’t helpt wel niet, maar toch. 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 6363

SERVICE HOBAHO

HOBAHO BEMIDDELEN DIRECTEUR

Sam van Egmond

zaak (0252) 434 709

fax (0252) 434 609

zaak (0252) 434 715

fax (0252) 434 615

mobiel 06 510 115 83

zaak (0252) 434 706

fax (0252) 434 606

e-mail [email protected]

zaak (0224) 591 444

fax (0224) 593 518

zaak (0252) 434 743

fax (0252) 434 643

RECLAMES

naam Theo van Dijk

prive (0252) 411 258



fax prive (0252) 434 643

ADMINISTRATIE

naam In- en verkoop REGIOKANTOOR

Kantoor BolleNoord VERTEGENWOORDIGERS

naam Rick Bleeker

mobiel 06 229 714 35

Rober Dol

(0252) 434 717

(0252) 434 617

06 510 872 80

[email protected]

(0252) 434 617

John Droog

(0252) 434 747

(0252) 434 647

06 212 629 39

[email protected]

(084) 750 2327

Piet Goemans jr.

(0252) 434 728

(0252) 434 628

06 534 302 06

[email protected]

(0252) 434 628

Ronald van Gijlswijk

(0252) 434 829

(0252) 434 625

06 538 451 33

[email protected]

(0252) 434 625

Per Hoogenboom

(0252) 434 724

(0252) 434 624

06 201 374 57

[email protected]

(071) 3319 365

Simon Huisman

(0252) 434 723

(0252) 434 623

06 539 306 24

[email protected]

(0228) 562 517

Wilfred Keijzer

(0252) 434 756

(0252) 434 656

06 551 827 23

[email protected]

(0252) 434 656

Johan Kiekebos

(0252) 434 746

(0252) 434 646

06 139 353 83

[email protected]

(0224) 582 351

Tinus Lustig

(0252) 434 752

(0252) 434 652

06 537 337 83

[email protected]

(0223) 647 600

Marco Meijer

(0252) 434 718

(0252) 434 618

06 511 456 19

[email protected]

(0252) 434 618

Rob Müller

(0252) 434 749

(0252) 434 649

06 513 897 39

[email protected]

(0252) 434 649

Marcel Noppen

(0252) 434 722

(0252) 434 622

06 533 779 82

[email protected]

(0252) 434 622

Peter Nulkes

(0252) 434 735

(0252) 434 635

06 513 897 38

[email protected]

(0252) 434 635

Ruud Pennings

(0252) 434 750

(0252) 434 650

06 513 894 79

[email protected]

06-30577693

Frank van der Ploeg

(0252) 434 742

(0252) 434 642

06 533 799 36

[email protected]

(0252) 434 642

Aad Rood

(0252) 434 834

(0252) 434 677

06 511 942 94

[email protected]

(020) 600 5716

Rik Schoon

(0252) 434 732

(0252) 434 632

06 516 873 20

[email protected]

(0252) 434 632

Joost Schut (agent)

(0591) 521 508

(0252) 434 677

06 528 442 06

[email protected]

Bob Siecker

(0252) 434 730

(0252) 434 630

06 533 795 69

[email protected]

Eric Steltenpool

(0252) 434 754

06 215 008 47

[email protected]

Dick Timmer

(0252) 434 720

(0252) 434 620

06 533 666 71

[email protected]

Paul Verkleij

(0252) 434 753

(0252) 434 653

06 116 036 88

[email protected]

Rob Visser

(0252) 434 738

(0252) 434 638

06 513 894 75

[email protected]

(0252) 434 638

Gert Vriend

(0252) 434 739

(0252) 434 639

06 536 718 57

[email protected]

(0228) 592 560

(0252) 434 630

(0224) 299 997

Nico Wiering

(0252) 434 721

(0252) 434 621

06 533 119 01

[email protected]

(0229) 574 872

Kuno Zonneveld

(0252) 434 719

(0252) 434 619

06 531 735 15

[email protected]

(0252) 434 619

zaak

mobiel 06 533 915 07

fax/e-mail [email protected] (0252) 434 603

HOBAHO KETENDIENSTEN functie Manager Administratie

naam Arno Verkley

(0252) 434 703

TESTCENTRUM VOOR SIERGEWASSEN

adres Prof. van Slogterenweg 2

postcode 2161 DW Lisse

zaak (0252) 517 687

fax (0252) 525 347

naam

fax (0224) 590 498 (0224) 590 372

mobiel

Patrick Blijleven

zaak (0224) 590 888 (0224) 590 888

06 202 189 99

e-mail [email protected] [email protected]

Eline Schilder

(0224) 590 888

(0224) 590 372

06 515 535 39

[email protected]

[email protected]

HOBAHO VEILEN functie Kantoor BolleNoord Veilingmeester Veilingen, bemiddeling: materialen & machines


NIEUWS HOBAHO

‘Krimp vooral in het vrije sortiment’ De areaalcijfers die de BKD onlangs publiceerde liegen er niet om: een krimp van ruim 100 hectare in de gladiolen. Het is tekenend voor een gewas dat al jaren in moeizaam weer verkeert. Vraag en aanbod zijn uit evenwicht. Hobaho-vertegenwoordiger Tinus Lustig is dan ook blij dat er na het dramatische seizoen vorig jaar, deze zomer weer wat verdiend wordt door de bloementelers. Veel handel wordt er op het moment in de gladiolenknollen niet gedaan – tachtig procent is daghandel en vindt van oktober tot en met februari plaats – en toch zijn het drukke tijden voor Tinus Lustig. De zomer staat bij de gladiolenvertegenwoordiger, of productmanager zoals hij het zelf noemt, in het teken van de showtuin en bloemenshows. Daarnaast reist hij veel door het land heen om klanten te bezoeken en percelen te bekijken. Die percelen liggen er volgens Lustig goed bij. “In tegenstelling tot vorig jaar toen de oogst maar heel gewoontjes was, met name door de natte planttijd. Dit jaar heeft alles meegezeten. Door de goede plantomstandigheden en het groeizame weer met veel warmte en vocht, staat het gewas er heel mooi bij. Doordat steeds meer gewasbeschermingsmiddelen aan banden worden gelegd, zijn er wel wat meer problemen met ratelvirus, maar verder duiden alle signalen erop dat de oogst dit najaar goed zal uitpakken.” Areaalkrimp Lustig hoopt, en veel vakgenoten met hem, dat hetzelfde straks gezegd kan worden van de knollenhandel. “Afgelopen jaar verliep deze erg moeizaam”, vertelt de productmanager van Hobaho. “Als de bloemenprijzen slecht zijn, en dat waren ze in 2013, dan heeft dat z’n weerslag op de knollenverkoop. De broeierij heeft afgelopen jaar dan ook fors minder afgenomen. Daar komt bij dat de droogverkoop al een aantal jaren sterk terugloopt. Al met al heeft de kwekerij zo’n 20 procent van de leverbare knollen moeten weggooien.” Een en ander is ook af te lezen uit de recent verschenen areaalcijfers die een krimp van ruim 100 hectare laten zien. “Dat is veel op een totaal areaal van iets meer dan 800 hectare”, merkt Lustig op. “En dan te bedenken dat er 25 jaar geleden meer dan 2.000 hectare stond. Mede door de toenemende concurrentie van producten als lelie en Zantedeschia, zitten we al een aan-

Tinus Lustig: ‘Dit groeiseizoen heeft tot nu toe alles meegezeten’

tal jaren in een aanbodsmarkt. Een markt die door de jaren heen sterk veranderd is en nu nog slechts zo’n 25 kwekers en 10 serieuze exporteurs telt. Het aantal spelers in de gladiolenwereld wordt steeds kleiner.” Kwaliteit Tegelijkertijd signaleert Lustig een afnemende kennis van het product bij kopers. “Zeker met het toenemende aantal kwekersverenigingen die allemaal pretenderen ‘de beste rode’ te hebben. Daar ligt de kracht van de vertegenwoordiger die met zijn sortimentskennis weet welk product voor welke markt geschikt is.” Lustig is blij te constateren dat de areaalkrimp voornamelijk de vrije rassen betreft. “In het oudere, vrije sortiment is sprake van een sterke degeneratie. Soorten die nu op de markt komen groeien en verwerken veel

beter en zijn kwalitatief sterker. Vernieuwing blijft dus belangrijk en die is er ook, maar het blijft lastig kopers in het buitenland van iets nieuws te overtuigen. Zij durven niet snel te switchen.” De meeste vraag betreft volgens Lustig witte gladiolen. “Men kiest echter vaak voor het gangbare, vrije sortiment, omdat dit goedkoper is. Kwekersrechtelijk beschermde soorten worden snel als te duur ervaren en dat is jammer. Veredeling zorgt voor prachtig nieuw sortiment dat zowel kweker als broeier een rendabelere teelt oplevert. Veredeling is echter ook een kostbare aangelegenheid. Gelukkig wordt er dit jaar door bloemenkwekers wel weer geld verdiend aan gladiolen. Bovendien wordt kwaliteit betaald en dat is een positieve ontwikkeling. Het is afwachten hoe een en ander zich vertaalt naar de knollenhandel komende winter.” 22 augustus 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 65

VRAAG EN AANBOD HOBAHO

GEHEEL VRIJBLIJVEND Bijzondere bolgewassen aangeboden:

Aanbod 2014 Aantal kg Productnaam 4.000 10.000 1.500 4.000 14.000

10.000 Maat

Prijs

10.000

Miss Elegance®

5-11

Antarctica®

4-11

5.000

Monarch Parrot®

0-11

Arie Hoek kl.I Japan

5-10

8.000

Monsella

8-10

4.000

Montreux®

5-10

1.000

Negrita

0-11

2,75

5-11 ong

4.000

Ballade Gold® kl.I Japan 0-11

7.500

Nepal®

0-11

5,75

Oviedo® kl.I Japan

0-12

10,00

10,00

Banja Luka kl.I Japan

5-10

10.000

Banja Luka

5-11

5.000

Pink Flag®

5-11

3,00

10.000

Belica®

4,00

5.000

Pionier®

0-11

3,50

1,25

5.000

Popstar®

0-12

4,50

4.500

Prada®

0-12

4,50

8.000

Pretty Lady®

5-11

2,50

5.000

Pretty Woman®

5-10

5.000

Prinses Irene

5-11

Prinses Irene Parkiet®

0-12

2.000

Red Bright Parrot®

0-11

5,00

2.000

Red Planet®

ong

4,50

4.000

Rococo kl.I

5-10

2,00

4.000

Ronaldo® kl. St

0-11

1,50

3.000

Royal Virgin® kl.I

5-10

1,50

2.000

Blumex Favourite® Boston®

ong 5-11 0-12

1.000

Bullit®

ong

18,00

3.500

Caractere®

5-10

2.400

Carola

6-11

750

ong

3.000

Casual®

ong

7.000

Christmas Dream kl.I

2.500

Circuit® kl.I

ong

6,00

5.000

Columbus®

0-12

5,00

7.000

Crispion Love®

0-11

5,00

5.000

Crossfire®

4-11

4,50

7.500

Cuban Night®

0-11

2,00


12,50

Debutante kl.I Japan

8-10

8-10

1.000

Delta Strong® kl.I Japan 5-12

10,00

500

Delta Sugar® kl.I Japan 5-12

10,00

500

Delta White® kl.I Japan 5-12

10,00

5.000

4,00

Salmon Prince®

6-10

10.000

Siësta®

0-11

5.000

Silentia

5-10

5.000

Silver Dollar

8-10

7.500

Silver Dollar Design®

0-12

7,50

5.000

Smirnoff®

0-11

4,50

2.500

Spitfire®

ong

7,00

5.000

Super Parrot®

5-10

2,00

5.000

Surrender® kl.I

ong

5,00

5.000

Synaeda Blue

4-10

2,75

Dior® kl.I Japan

0-11

3,00

10.000

Doberman®

0-12

3,00

5.000

Dow Jones®

5-11

2,40

1.000

Time Out®

ong

16,50

7.500

Endless Love

0-11

4,00

1.500

Timeless®

ong

7,50

1.500

Expression®

ong

9,00

750

Tresor®

ong

27,50

1.000

Extension 19

ong

20,00

10.000

Triple A®

ong

2,75

2.000

Ferrari®

5-10

10.000

Unique de France®

First Class

5-10

1,60

3.000

Update®

ong

5,50

5.000

Flaming Flag®

4-11

1,50

7.500

Viking kl.I

5-10

1,75

2.500

Flaming Prince®

ong

6,00

5.000

Virichic®

5-10

5.000

Full House®

ong

5,00

15.000

White Dynasty®

5-11

7.500

Galerie®

0-12

4,00

10.000

White Marvel

0-11

Gander’s Rainbow®

0-11

2,50

7.000

White Master®

0-12

3,50

Giuseppe Verdi

5-10

2.000

White Prince®

0-12

4,00

9.000

Winter Parrot® kl.I

0-11

4,00

4.000

Yume no Murasaki®

5-10

10.000

06 510 872 80 06 511 456 19 06 533 779 82 06 533 799 36 06 516 873 20 06 533 666 71 06 533 119 01 06 531 735 15

10.000

Carpaccio®

10.000

TOP7 Rober Dol Marco Meijer Marcel Noppen Frank van der Ploeg Rik Schoon Dick Timmer Nico Wiering Kuno Zonneveld

12,50

6.000

€ 69,= per 1.000, op bosjes van 10 Afkomstig uit Duitsland

06 229 714 35 06 201 374 57 06 539 306 24

4,00

Avant Garde

4,50

Broeibollenteam Rick Bleeker Per Hoogenboom Simon Huisman

27,50

4-11

ong

Aanbod tulpenplantgoed

3,75

ong

Alexandra

2,00

Bourbon Street®

06 551 827 23 0252-434656 [email protected]

ong

Milkshake® kl.I

5-10

6.000

WILFRED KEIJZER Mobiel Fax E-mail

Mascara®

1.000

3-11

Agrass White kl.I

Convallaria ‘Majalis’

Op zoek naar Calla knollen? Neem contact op met:

4.000

Ad Rem

2,50

Attila Graffiti

3.000

CALLA:

5-10

1.500

5.000

Heeft u interesse of vragen: Ronald van Gijlswijk Mobiel 06-53845133 Email [email protected]

5-11

Margarita

10.000

8.000

Gladiolen Diverse soorten en kleuren gladiolen van Holland Gladiolus Group. Beelden & gedetailleerde teeltinformatie per soort vindt u op: www.hollandgladiolusgroup.com

Mama Mia®

7.500

10.000 2.000 2.000

Grand Perfection®

6.000

Groenland

5-10

3.000

Holland Snow

9-10

1,50

ong

20,00

750

Hotspot®

5.000

Jaap Groot®

2.500

Kelly®

10.000 6.000

Kingston® Malmo

ong

3,00

5-10 ong

5,00

ong

2,00

0-12

2,75

0-11

3,00

Aanbod Tulp Slawa mutant van Gavota Slawa vanaf de klei is nu verkrijgbaar, vanaf 2015 geteld op het zand. Prijzen oogst 2015: z 12-op € 75, z 11-12 € 65

GEHEEL VRIJBLIJVEND Voor vragen over gebruikswaarden en aanbod in alle gladiolenrassen

16980 Schuifbord

Jan van den Berg

16979 Rollenbaanwagen 16978 Harkmachine

-

250,00

PZ Zwegers

400,00

Kunt u contact opnemen met:

16977 Kunstmeststrooier

Niemeyer

400,00

Tinus Lustig

16976 Rollenbaanwagen

-

1.000,00

specialist in gladiolen

16973 Kuubkisten

150x122x100 cm p.s. 35,00

16971 Acculader

Chloride

325,00

06 537 337 83

16970 Hakselaar

Taarup

850,00

Mail: [email protected]

16969 Aanhanger

Voor droogverkoop en bloemproductie

16968 Olietank

GWL

1.500,00

Vissers

12.50,00

16967 Kantelaar heftruck

Wifo

750,00

Hordijk

1.500,00

Tibo Blokker

1.000,00

16963 Rollenzeef

Compas

3.500,00

16962 Woonunits

Ursem

2.000,00

16965 Gaasbakkenstapelaar 16964 Mobiele afzuiger

Contractteelt aangeboden

Heeft u interesse in leverbaar of heeft u vragen, neem

· Zuid Frankrijk (Bordeaux)

dan contact op met: Hobaho Top Seven vertegenwoor-

Onder supervisie van Hollandse bloem-

diger Marcel Noppen, tel. 06 53 377982 - mnop-

bollenteler

[email protected]

scherp geprijsd

16961 PLANTGOED: Tulipa Syneada Blue 16956 Bosband

Van den Berg

N.o.t.k. 350,00

16954 GEVRAAGD: Hyacinten ontbolmachine N.o.t.k.

· België Aanbod en Vraag Hyacinten

250,00

· Zeeuws Vlaanderen

16953 Kantelaar

Perfect

1.250,00

16952 Heftruck

Toyota

5.250,00

16951 Heftruck kantelaar

Wifo

950,00

Van den Berg

5.100,00

· Zeeland

16950 Boslijn

Neem vrijblijvend contact met ons op voor informatie over het gehele sortiment hyacinten, geprepareerd en koud, voor vroeg/laat broei en droogverkoop.

t %SFOUIF

16949 Rooimachine

Ook zijn er volop mogelijkheden in de

16948 Kookketel

Noordoostpolder, Flevopolder en West Bra-

Kijk voor onder andere exclusieve kwekersrechtsoorten op www.hyacinthus.nl en www.bluepearl.nl

bant. Eventueel ook hyacinten-contractteelt en

16944 Ontsmettingsbak

vers land beschikbaar

16943 Palletweger

Alle werkzaamheden worden uitgevoerd

16941 Bosband

door vakbekwame tulpentelers en met des-

16940 Pallets

kundige begeleiding van uw Hobaho verte-

16939 Kookketel / Inrijketel

genwoordiger.

16938 Transportband

Antha

800,00

16936 Rollersorteerder

Antha

350,00

Voor uitgebreide informatie:

16934 Schoffelmachine

-

1.500,00

Aad Rood, tel. 06 511 942 94

16932 Ventilator

Omnivent

300,00

Eric Steltenpool, tel. 06 215 008 47


Faber

650,00

16930 Leesband

Antha

2750,00

Nobels

1.750,00

Akerboom

5.000,00

16947 Zeilboot

-

350,00

16945 Lekbak

-

400,00

Akerboom

1.200,00

-

900,00

Van den Berg

1.000,00

120x80 cm

p.s. 4,50

Akerboom

5.000,00

16929 Plantmachine

Informatie: Hyacinten Team Hobaho Piet Goemans jr. 06 534 302 06 Bob Siecker 06 533 795 69 Paul Verkleij 06 116 036 88 Coördinator Kwekersverenigingen: Piet Goemans sr. 06 532 950 91

Artnr.

Artikel

16925 Stoppelploeg

Wifo

500,00 1.100,00

Cremer

1.600,00

Necap

325,00

-

p.s. 1,00

-

400,00

16919 Telmachine

16991 Rollenbanen

-

1.250,00

Wifo

450,00

Botman

16982 Veldspuit (zelfrijdend) 16981 Bemalingspomp

-

16918 Ventilator

N.o.t.k. 2.500,00

120x120x100 cm p.s. 65,00

16984 GEVRAAGD: Voorsortering

350,00

RAVAS

16992 Hefmast

16986 Rollenzeef

p.s. 5,00

16924 Hefmast

16993 Kratten

16988 GEVRAAGD: Gaasbakkendouche -

120x100 cm Massey Ferguson

Vraagprijs

16920 Pompwagen

16985 Kuubkisten

Hyacinten Team Hobaho op Twitter

16928 Pallets

Merk


Prijs op aanvraag

Vraag & aanbod www.hobaho.nl Hobaho Veilen 0224 590888 Hyacint White Pearl

AVH

N.o.t.k.

Volg het aanbod van machines en materialen op:

@hobahoveilen

Mazotti 45.000,00 M.A. vd Sluis

1.500,00


KAVB NIEUWS KEURING

Variatie alom Van heerlijk zomers weer met veel zon en een aangename temperatuur, naar regen en veel wind. Gelukkig zijn er nog genoeg zomerbloeiers die het kwik in de huiskamer kunnen laten stijgen, zoals de dahlia, Eucomis en Crocosmia. Al deze kleurrijke bloemen waren de afgelopen weken duidelijk aanwezig in de KAVB-keuringszaal. dat er in dahlia’s veel soorten kleurenvariaties zijn. Daaraan droegen ook Ariko Dahlia’s en P.J.M. van Schie hun steentje bij.

POTPLANT Naast kleur is geur een belangrijke sfeerversterker. In een warme huiskamer komt de geur van Polianthes Tuberosa goed tot zijn recht. Zo laat Ludwig & Co uit Lisse de rozepaarse ‘Cinderella’ zien. In frissere tempraturen komt de geur niet vrij, maar als de plant in de zon staat of in een warme ruimte is deze niet te missen. De olie van deze bloem wordt zelfs gebruikt in parfum. Om er zelf optimaal van te genieten, is het beter om Polianthes Tuberosa op een plek met veel zonuren te planten. Ook als potplant doet hij het goed en kan hij uiteraard ook de huiskamer in. Als potplant of als snijbloem.

EETBAAR Een andere geur, of die nu aangenaam is of niet, komt van Eucomis. Van wit tot paars, de kleuren die er zijn staan er. Kwekers Chr. van der Salm uit Lisse, Preijde Bloembollen uit Breezand en C.P.J. Breed uit Noordwijkerhout presenteren grote (‘Pink Gin’), maar ook kleine aanwinsten (‘Leia’). Na de bloeiperiode van een week of twee vormt de Eucomis zaaddozen. Deze hebben een decoratieve waarde en blijven zeker twee maanden goed. Daarmee heeft een eigenaar al gauw drie maanden plezier van zijn Eucomis. Een andere plant die voor zaad zorgt na de bloei, is de Fuchsia ‘Lottie Hobbie’ van A. Weijers uit Noordwijkerhout. Dit zaad is echter niet alleen decoratief. Het is ook eetbaar. Wanneer het zaadje donkerrood is, kan deze zoet smakende lekkernij gegeten worden. Echter, deze

Eucomis ‘Leia’

KONINKLIJKE ALGEMEENE VEREENIGING VOOR BLOEMBOLLENCULTUUR Postbus 175 • 2180 AD Hillegom • Bezoekadres: Weeresteinstraat 10a • 2181 GA Hillegom, telefoon (0252) 536 950 • fax (0252) 536 951 • e-mail: [email protected]


Foto’s: Lilian Braakman

E

en bloemetje in huis kan voor een aangename sfeer zorgen. Die sfeer was zeker aanwezig in de KAVB-keuringszaal. Dit kwam onder andere door de fraaie collectie dahlia’s van H.A. van Eeuwijk & Zn uit Lisserbroek. Met zomers gekleurde cultivars, zoals de oranjeorde ‘Hot Summer’ en de gele ‘The Sun’ (nog niet de officiële naam), zorgt hij zelfs voor toepasselijke namen. Met zijn diverse aanbod heeft hij nog maar een soort (‘Touch of Autumn’) twee keer geshowd. Dat toont aan

Amaryllis belladonna ‘Purpurea Major’. zaadjes zijn zo klein, dat er meerdere exemplaren Fuchsia nodig zijn om er een verzadigde maal van te kunnen maken.

NAAKTBLOEIEND Er zijn een aantal gewassen waarbij eerst de bloem bloeit. Als deze is uitgebloeid, dan gaat erna pas het blad groeien. Met andere woorden: naaktbloeiend. Dat is het geval bij de lichtroze Amaryllis belladonna ‘Purpurea Major’. Met zeven bloemen per knop is het een prachtige bloem, die verder inderdaad kaal oogt. Hetzelfde geldt voor het gewas Colchicum, die een mooie kleur heeft zoals de donkerpaarse ‘Disraeli’, die C.P.J. Breed had meegenomen. Mooie rode, gele en oranje tinten komen van de Crocosmia. Die was volop aanwezig doordat er een speciale CNB-crocosmiaweek was in samenwerking met de KAVB, die de keuring verzorgde. Doordat CNB New Plants diverse siergrassen tentoonstelde die tussen de Crocosmia stonden, zoals Panicum sangrea en Miscanthus sinensis ‘Ibiza’, zag het geheel er vrolijk en gevuld uit. Het verslag over de CNBcrocosmiaweek is te lezen in dit nummer op pagina 32.

www.kavb.nl

HET PANEL De tulp is in het buitenland een van de sterke iconen van Nederland. Voor de tulp komen buitenlandse bezoekers naar Nederland. Alleen bloeien ze niet het hele jaar door. In het Vondelpark kwam op initiatief van Jorrit Koeman een tulpenpluktuin tot stand, zodat toeristen ook in de zomer tulpen kunnen kopen. Een goede zaak of een bedreiging voor het sterke voorjaarsimago? Vandaar deze keer de stelling

Prima als de tulp een jaarrondproduct wordt Alfons Kuip, teler van narcis, pootaardappelen, tulpen en lelies, Texel Volgens mij worden er al sinds lange tijd jaarrond tulpen aangeboden, maar wordt het toch geen jaarrond product. In het voorjaar is het aanbod weliswaar veel groter, maar dat is een logisch gevolg van de grotere vraag. Die vraag is dan volgens mij groter door het voorjaarsgevoel waar de tulp goed bij past. In de zomer hebben we te maken met een korter vaasleven en zijn de mensen ook minder huiselijk. Dat neemt niet weg dat de toerist een beleving wil ervaren. In dat plaatje past de tulpenpluktuin in het Vondelpark volgens mij prima. Hier is het verhaal achter de tulp belangrijker dan de geplukte tulp zelf. Daarom denk ik niet dat door bovenstaand initiatief de tulp een jaarrond imago krijgt. Ik denk zelfs als je dat zou willen, het niet zou gebeuren. Te duur, te warm, te veel andere bloemen en zo zijn er misschien nog wel meer redenen waarom de tulp in het begin van het jaar populair is.

Ard Kroon, bloembollenteler te Breezand Een project zoals Jorrit Koeman opgezet heeft in het Amsterdamse Vondelpark is fantastische reclame voor het hele bloembollenvak. Juist in een tijd dat veel toeristen naar Nederland komen is het een super kans om ons product in levende lijve te promoten. Mits een goede kwaliteit gewaarborgd kan worden, zal er voor de jaarrond geproduceerde tulp zeker een plek zijn op de markt. Wel is het van belang om hierbij niet uit het oog te verliezen dat de tulp in zijn oorsprong toch echt een voorjaars/seizoensartikel is en het als zodanig ook te blijven promoten. Met name aan het begin van het tulpenseizoen is het noodzakelijk dit te blijven benadrukken omdat het, net als bij de ‘nieuwe haring’ en ‘verse asperges’, elk jaar weer voor een zeer grote verkoopimpuls zorgt.

In Memoriam George Aten Op 1 augustus overleed in zijn woonplaats Noordwijk de heer George Willem Aten. Hij werd 78 jaar. George Aten zal voor de oudere generatie vooral synoniem zijn met irissen. Aten maakte vele jaren deel uit de van de subcommissie Iris van de Commissie voor Nomenclatuur en de Bloemenkeuringen, en was ook een periode lid van het bestuur van de KAVB-productgroep Iris. In het dagelijks leven was hij directielid van het Noordwijkse bedrijf De Verenigde Cultures voorheen Gebrs. De Graaff & S.A. van Konijnenburg. Dat bedrijf had zich onder meer in de veredeling van irissen gespecialiseerd. Aten nam uit dat bedrijf nog de iristak over en zette dat voort binnen Grakon. De fijnbollige Beauty-irissen zijn hieruit voortgekomen. Verder had George Aten de coördinatie van de bloembolleninzending op de Floriades van 1982 en 1992, en zette hij zich in voor Kasteeltuinen Arcen.

COLUMN Nieuwe plannen Als u dit stukje leest is het inmiddels al weer bijna eind augustus en loopt de zomer ten einde. Het rooien en afleveren van de voorjaarsbloeiers is inmiddels achter de rug, de scholen in het noorden van het land zijn weer begonnen en politiek Den Haag is terug van reces. Kortom, er staat weer een nieuw seizoen voor de deur! Voor mijzelf en mijn collega’s betekent dit dat lopende discussies en activiteiten weer worden opgepakt, nieuwe initiatieven van start gaan en het vergaderseizoen weer begint. De zomertijd gebruiken we om de activiteiten voor het nieuwe seizoen voor te bereiden. Deze voorbereiding bestaat uit het bezoeken van leden in het land om te horen wat de laatste ontwikkelingen in de sector en wensen van bedrijven zijn. Ook is dit het juiste moment om met collega-organisaties, ambtenaren van Ministeries en Tweede Kamerleden bij te praten over de bloembollendossiers waar in Den Haag aan wordt gewerkt. Als resultaat van deze voorbereiding ligt er nu een inhoudelijk KAVB-jaarplan 2015 klaar. Hierin staan de plannen van de vereniging voor komend jaar beschreven. Uiteraard is het jaarplan gebaseerd op de door het Hoofdbestuur vastgestelde speerpunten kwaliteit, duurzaamheid, imago en ondernemerschap. Behalve een jaarplan is er ook een actieplan Plantgezondheid geschreven. In dit plan staat een nieuwe koers om in de discussies over duurzaamheid een veel meer offensief beleid voor de sector neer te zetten. Zowel het jaarplan als het actieplan Plantgezondheid zijn ambitieus; verandering van koers is hard nodig! Op veel dossiers kunnen we niet doorgaan op de huidige wijze. Denk hierbij maar eens aan de fytosanitaire uitdagingen, de gaten die in het middelenpakket vallen, de maatschappelijke discussie, de rentabiliteit op de bedrijven en zo kan ik nog wel even doorgaan. De komende maanden willen we met u in discussie over de inhoud van de beide plannen, zodat aan het einde van het jaar een door de leden gedragen koers vastgesteld kan worden. Daarom graag tot ziens op een kringvergadering, een bijeenkomst van een productgroep, een jaarvergadering, een studiegroepavond of zo maar op ons kantoor in Hillegom! Prisca Kleijn, directeur KAVB


KAVB NIEUWS

Thema: tulp De tulp is van alle bloembollen het icoon voor de sector en voor Nederland. De KAVB is betrokken bij veel aspecten van de teelt van tulpen. Op deze themapagina’s komen onder meer het gebruikswaardeonderzoek, het Tulpen Onderzoeksfonds en de inzet van bestuurslid Nico Wit van de KAVB-productgroep Tulp aan de orde.

Nico Wit: ‘TOF verdient meer steun’ betalen lukt het. Daarom is meer steun voor TOF nodig. Het moet niet zo zijn dat er pas geld komt als we echt een groot probleem hebben.”

Foto: Arie Dwarswaard

Afgevaardigde in het algemeen en dagelijks bestuur van de BKD vraagt weer om andere visies en meningen. “Ik zit daar om namens het hele tulpenvak een mening uit te dragen. En om er op te letten dat nieuwe maatregelen die de BKD wil invoeren wel werkbaar zijn. Wat dat betreft is het wel goed dat de praktijk zo dicht bij de BKD staat. Alleen al om die reden baart de ZBO-discussie mij grote zorgen. Ik hoop dat de Tweede Kamer inziet dat een overgang naar de NVWA geen verbetering is. Wij hebben als bloembollensector met veel derde landen te maken, die zelf hun eisen stellen. Met de huidige keuring heb je daar ook gewoon aan te voldoen.” Wat Nico Wit soms irriteert is het ontbreken van nuance bij sommige ondernemers. “Roepen dat de BKD maar wat doet zonder overleg met de sector is echt onzin. Dan heb je je niet verdiept in de rol van de KAVB-productgroepen richting de BKD. Dat geldt niet alleen bij de keuringsregels, maar ook bij de kosten. Die zijn al twee jaar op rij verlaagd. Net als wij als ondernemers moet de BKD op de kostprijs letten. En dat gaat aardig de goede kant op.”

Tulpen, overal tulpen op het bedrijf van Wit Flowerbulbs in ’t Veld. Niet alleen in de schuur, maar ook in het nieuwe kantoor. De tulp in al zijn variatie springt bijna van de muren af. Foto’s van kleurrijke velden, het ziekzoeken en nieuwe cultivars sieren de wand. “De tulp is zo’n gevarieerd gewas. Dat laten deze foto’s allemaal zien. We telen zelf heel wat cultivars, en de keuze daarvan is leuk en lastig tegelijk. Telen is niet helemaal het probleem, het juiste sortiment kiezen wel, aldus Nico Wit, die samen met broer Peter en medefirmant Arie van Dijk het bedrijf runt. Nico is lid van het bestuur van de KAVB-productgroep Tulp en van daaruit afgevaardigd in het algemeen bestuur van de BKD. Ook is hij lid van het Dagelijks Bestuur van de BKD. In al die besturen staat het sortiment niet zo vaak op de agenda. Er zijn andere onderwerpen die aandacht vragen. “Neem stengelaaltjes. De grote vraag voor ons als productgroep is hoe we daar in de toekomst mee om moeten gaan. Alle maatregelen die we tot nu toe hebben genomen laten geen afname zien in het areaal aangetaste partijen. Wat we doen is niet toereikend. Ook als teler op de klei is het mijn taak om daar in de productgroep over mee te denken. Het is in ieders belang dat dit probleem afneemt.” Een ander lastig aspect in deze tijd is het onderzoek. “Er gebeurt nog wel het nodige, bijvoorbeeld via het project Minder virus in tulp. Ik hoor soms dat we alles al weten over virus. Dat is niet waar. Er is nog zoveel onduidelijkheid. Dat vraagt om meer onderzoek. Wat dat betreft is het goed dat het Tulpen Onderzoeksfonds (TOF) is opgericht. Dat is heel belangrijk, maar dan wel met steun van iedereen. Je kunt als bedrijf gewoon niet zelf goed onderzoek financieren. Alleen door samen te

Gereserveerde tulpennamen Dutch King, zaailing INRA, oranje dubbel, Maveridge Orange Sherpa, 98.571.488-01, oranje, Remarkable Tulips Princess Marie Agathe Odile, zaailing, wit, smalle rozerode rand, Fluwel Liberation, mutant Liberation Child, rood met geel, Uittenboogaard Wire Red, zaailing, rood, Wireco Van Raamsdonk, zaailing 04KTK7406, rood, Kolk Tulpenveredeling Kloosterburen Woodward, zaailing, rood, Uittenboogaard Purple Spirit, mutant Purple Flag, paars, K. Dijkman Valdivia, zaailing Remarkable, oranje dubbel, Combitulp Limerick, zaailing Remarkable, oranjerood dubbel, Combitulp Lorenza, zaailing Remarkable, oranje dubbel, Combitulp Sartre, zaailing Remarkable, rood dubbel, Combitulp Pinza, zaailing Remarkable, roze en wit, dubbel, Combitulp Buckingham, zaailing Remarkable, crème en roze, Combitulp Lionheart, zaailing Remarkable, wit, dubbel, Combitulp Bastion, zaailing Remarkable, rood, fosteriana, Combitulp Rimini, zaailing Remarkable, paars en wit, Combitulp Spellbinder, zaailing Remarkable, rood, greigii, Combitulp Montrachet, zaailing Remarkable, rood, leliebloemig, Combitulp

KONINKLIJKE ALGEMEENE VEREENIGING VOOR BLOEMBOLLENCULTUUR 1PTUCVTt"%)JMMFHPNt#F[PFLBESFT8FFSFTUFJOTUSBBUBt(")JMMFHPN UFMFGPPO tGBY tFNBJMLBWC!LBWCOM


www.kavb.nl

Monstername tulp: hoe werkt het?

Sjaak Langeslag:

Menig partij wisselt in deze tijd van het jaar van eigenaar. Of het nu plantgoed is, leverbaar voor de export of voor de broeierij, in alle gevallen kan het zinvol zijn om een monster te laten nemen door een correspondent van het Scheidsgerecht voor de Bloembollenhandel. Op de vernieuwde KAVB-website is het overzicht van alle correspondenten te vinden via de knop Thema’s, daarna Juridische Zaken, en dan klikken op correspondenten. De reden om een monster te laten nemen is vaak extra zekerheid, stelt coördinator Proef- en Monstertuin Stan van Oers. “Veel bedrijven zien het als een verzekering. Stel dat je een partij aankoopt en er blijkt volgend voorjaar een hoog percentage abnormale verklistering in te zitten. Als je een monster hebt laten nemen is dat een extra bewijs. Zonder monster is het veel lastiger aan te tonen dat die afwijking al bij levering in de partij zat. Met een monster van ongeveer 125 euro lukt het vaak om de schade te verhalen, en dan is zo’n bedrag snel terugverdiend. Dat geldt ook voor andere afwijkingen, zoals vermenging of virus.”

In 1996 startte op initiatief van de KAVB het Gebruikswaardeonderzoek Tulp Nieuwe Stijl (GWO). Een voortzetting van eerder gebruikswaardeonderzoek op het toenmalige LBO, dat daar niet langer als kerntaak werd beschouwd. De roep vanuit teelt, handel en broeierij om waardevrije cultivarinformatie bleef echter, met het GWO als gevolg. Later dit jaar volgen de resultaten van de zestiende en tevens laatste serie cultivars. Wegens het wegvallen van het PT komt er aan dit onderzoek nu een einde. Goed om terug te kijken met Sjaak Langeslag, die bijna de volle zestien jaar voorzitter was van de begeleidingscommissie. In die commissie zaten veredelaars, telers, handelaren, broeiers en FloraHolland. “We wilden de hele keten om tafel, omdat iedereen behoefte had aan waardevrije informatie. Veredelaars en hun directe kopers weten vaak meer over nieuw sortiment dan de meeste telers, handelaren, exporteurs en broeiers. Juist hen wilden we met het GWO informeren.”

De aanpak is eenvoudig. De koper dient bij voorkeur binnen zes werkdagen na levering (de reclametermijn) een correspondent te vragen om een monster te nemen. Vervolgens benadert de correspondent de verkoper, en nodigt hem uit om bij de monstername aanwezig te zijn. Om die reden dient er bij voorkeur 24 uur tussen de melding en de monstertrekking te zitten. Beide partijen krijgen een afschrift van het monsterformulier en worden via de KAVB verder op de hoogte gehouden van de uitslagen. Van Oers wijst er op dat alleen KAVB-leden een monster kunnen laten nemen. “Als iemand geen lid is kan hij nog wel een monster laten nemen als hij direct lid wordt. De uitslag kan hij echter niet gebruiken om een zaak aanhangig te maken bij het Scheidsgerecht, omdat hij op het moment van het sluiten van de koopovereenkomst nog geen lid van de KAVB was.” Verder merkt hij op dat een monsteruitslag ondersteunend is. De koper heeft ook de taak om de aankooppartij zelf goed te volgen op het veld of in de kas. Het is mogelijk dat de monsteruitslag namelijk een ander beeld geeft dan de rest van de partij. Wacht ook nooit de monsteruitslag af als er iets aan de hand is, maar neem direct contact op. Reclameren moet immers zo spoedig mogelijk, nadat iets redelijkerwijs waarneembaar is. Het afwachten van een uitslag kan betekenen dat je te laat reclameert.”

‘Bakkendemo liet de verschillen zien’

Cultivars met marktpotentie werden voor het GWO twee jaar geteeld en gebroeid. Tijdens de bloei op het veld en in de kas en via een bakkendemonstratie konden belangstellenden zien hoe dat nieuwe sortiment het deed. “Op het proefveld kon je zeker in het tweede teeltjaar de verschillen goed zien: de ene cultivar geeft nu eenmaal meer plantgoed dan de andere. En de bakkendemo was een schot in de roos. Een beeld zegt meer dan tabellen. Alle cultivars stonden naast elkaar, en dat werkte prima. Dat heeft telers ook leren kijken naar wat er uit de grond komt.” In de afgelopen achttien jaar zijn zo’n 150 cultivars getest. Wat heeft dat de tulpensector gebracht? “In ieder geval een gegroeid bewustzijn bij veel telers en broeiers dat er wezenlijke verschillen bestaan tussen tulpencultivars. En een gegroeid bewustzijn over de informatie die nodig is bij de aankoop van nieuwe cultivars. Ik denk dat telers nu andere aankoopbeslissingen nemen. Daarnaast is ook bekeken welke invloed het onderzochte sortiment heeft gehad op de veilingaanvoer uit de broeierij. Daaruit bleek dat veel cultivars die in het broeierijonderzoek goed presteerden ook toenamen in de broeierij. Ten slotte bleken nog juist door dit onderzoek de verschillen tussen tulpen van het zand en de klei in de broeierij veel kleiner te zijn dan altijd werd beweerd. Dat verschil is dus aanmerkelijk genuanceerd.”

Een volledig overzicht van alle geteste cultivars is te vinden via www.kavb.nl onder de knop Kennisbanken.


Aangeboden: contractteelt voor uw bloembollen, waaronder vers land voor: krokussen, tulpen, hyacinten, irissen, lelies. Tevens in- en verhuur land. Belkmerweg 115, 1753 GG St. Maartensvlotbrug mobiel Arjan: 06- 30 98 73 89 tel. 0224 - 57 16 34 e-mail [email protected] www.mkonijnbv.nl

Kistenfabriek M. Bakker & Zonen BV Kisten - pallets - voorraadkisten - exportkratten Akervoorderlaan 2 - 2161 DS Lisse - tel: 0252-211114 - fax: 0252-211115 Sinds 1914

www.kistenfabriek.nl

[email protected]

Dagelijks (op werkdagen) GRATIS in uw mailbox of kijk op www.bloembollenvisie.nl

BloembollenVisie Nieuwsbrief

GRATIS*

* aanmelden kan op: www.bloembollenvisie.nl/informatie/aanmelden

Postbus 21, 2215 ZG Voorhout

Open dag proeftuin Innoventis Breezand op vrijdag 29 augustus 2014 openingstijden 09.30 tot 17.00 uur

U bent van harte welkom! Vestigingen: Bovenkarspel T 0228 - 51 65 50 . Breezand T 0223 - 52 17 52 .

Horst T 077 - 399 91 11 Julianadorp T 0223 - 69 01 11 .

Voorhout T 0252 - 21 10 63 . Limmen

[email protected], www.gmnbv.nl

Compleet assortiment Calla’s Molenvaart 226 0223 52 14 20 1764 AW Breezand 06 53 41 66 89 www.aadprins.nl

Organische stof Verwen uw bodemleven met

Champost

Voor al uw spuitwerk op brede banden. spoorbreedte tot 1.80 m werkbreedte tot 45 m. In de N.O.P. en Oostelijk Flevoland

Voor meer informatie en mogelijkheden omtrent het gebruik van Champost, kunt u contact opnemen met J. Vermeulen, tel nr. 06 83 994 891 of per email: [email protected]

Marknesserweg 13 8305 AH Emmeloord

Champignoncultuur R. Peffer B.V., Postbus 55, 5330 AB Kerkdriel, 0418-637777

Tel Auto

: 0223-522135 : 06-53719915

Fax: 0223-521480 E-mail: [email protected]

Voor degelijk fust

Kijk nu op onze website www.fredsteenvoorden.nl Ook maken wij nieuwe spoelmachines! Afblaasunit t.b.v. spoelmachine 600mm breed met 5,5KW motor gereviseerd ABS AFP 0831.3 M13/6 Dompelpomp 10m3 bij 4 M//WK 50m3 bij 1 M//WK 1,8Kw ABS dompelpompen van 50 tot 90m3 per uur Afzuiger/exhauster 30kw in/afvoerpijp Ø500mm in zeer goede staat met schakelkast Allround trommelspoeler 1650 x 5000mm dubbel portaal, zo uit het werk, gereviseerd of geheel gestraald en gespoten de keus is aan u. Allround combi trommelspoelmachine met kluitenscheider, trommel 3750 x 1650 zo uit het werk of geheel gereviseerd. Antha stortpit 1250 x 1450mm in hoogte verstelbaar Antha eindloze rollen zeef met afvoerband en er kan een spijlen zeef boven gemonteerd worden Band 650 x 3600mm los zonder pootstel Botman rollenzeef onbalans verstelbaar lengte rollen 100cm, breedte 110cm met afvoerband 350 x 50cm, snelheid onbalans frequentiegeregeld nette prijs! Botman trommel spoeler 1650 x 3750mm, moet nog geheel opgeknapt worden Compas band 20cm x 480cm in goede staat. Compas afvoerband 30cm x 1100cm (kan korter) moet nieuwe band om Dreno vuilwaterpomp AT100 C-255 ± 144m3 per uur bij 4M/WK Flygt dompelpomp 3085 70m3 per uur Flygt dompelpomp CS3140MT geeft 300m3 bij 4 M/WK aansluiting 150mm 9KW Palletstelling 5,30mtr. hoog, diepte 1,10mtr. breedte liggers 2,70mtr. draagvermogen 3 ton per set liggers scherp geprijsd bel voor meer info! Propak RVS wastrommel 1200 x 2500mm in nette staat Schouten zware kieperbunker met overneemband, 2400mm bandbreedte, lengte totaal ongeveer 9 meter in zeer nette staat, eventueel met dwarsafvoerband. Spijlenband RVS 80 x 180cm met motor, frame van RVS steek 32mm nieuwe ketting Steenvoorden gepoedercoate vellenbakken nieuw, 120cm breed met keuze uit links/rechts of achteruitloop Steenvoorden nieuwe kluiten/stenenscheiders grote capaciteit, standaard gepoedercoat en kluitenband links of rechts te monteren, scherp geprijsd, bel voor meer info Steenvoorden nieuwe trommelspoelmachines grote capaciteit, standaard gepoedercoat, scherp geprijsd, bel voor meer info Van Dijke spoeltrommel 5000 x 1650mm in knappe staat, dubbel aangedreven Vuilgoten voor aan pel/leesband zo te monteren naar onder afvoerband welke wij ook verkopen Wifo gebruikte kantelaar voor montage aan heftruck of hefmast Voor onderdelen zoals: pelrollen, pelnokken, onderhoud en service van uw Botman machines, en ook andere merken o.a Antha, Compas. Bel: 0223-522135 of 0653-719915 Fred Steenvoorden

Tevens zijn wij producent/leverancier van de alom bekende hydrotray, NOVA krat(Hydro), PAREL-tray en de Germaco broeikrat.

KPI B.V. Wieringerwerf,

Tel

: +31 (0) 227 - 601644

Fax

: +31 (0) 227 - 603606

E-mail

: [email protected]

Internet

: www.kpi-spuitgieten.nl

Nieuwe Stelentrekker platen? ĞƐƚĞůǌĞŽƉƟũĚ͊ ϰǁĞŬĞŶůĞǀĞƌƟũĚĞŶop=op sŽŽƌĚĞƌĞǀŝƐŝĞǀĂŶƵǁƐƚĞůĞŶƚƌĞŬŬĞƌƉůĂƚĞŶ ŶĞĞŵŐĞƌƵƐƚĐŽŶƚĂĐƚŵĞƚŽŶƐŽƉ͘

AvH Breezand Wijdenes ^ƉĂĂŶƐǁĞŐϱϳͲϭϳϲϰ'<ƌĞĞǌĂŶĚ ǁǁǁ͘ĂǀŚͲďƌĞĞǌĂŶĚ͘Ŷů Nieuw telefoonnummer 085 4016808

bespaar ik

substantieel op mijn handling-, transporten bewaarkosten van leliebollen?

Samen met CNB CBN kan leliebollen bewaren zonder finpeat. De bollen worden in optimale conditie gehouden door gebruik te maken van de gepatenteerde CNB UltraMist® techniek. Hiermee kunnen 20% tot 30% meer bollen in een krat bewaard worden. Tel uit uw winst, niet alleen op bewaring, maar ook op handling- en transportkosten. Zonder kwaliteitsverlies en zonder een financiële investering van uw kant. Koel- en preparatiebedrijf

t Professioneel advies t Koelen en prepareren tulpen en lelies t ULO- en ijsbewaring t CNB UltraMist® t Op- en overslag activiteiten t Inklaring t Verzending voor export t Celverhuur t Ruimteverhuur t Online administratie Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.

Veilingweg 1 1611 BN Bovenkarspel Tel. +31 (0)228 53 01 30

cnb.nl

Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

Uw vaste badgast is vernieuwd...

Topsin M ULTRA®

Vertrouwd en nu nog sterker. Topsin M ULTRA® is een nieuwe innovatieve formulering van het vertrouwde Topsin M. Het is speciaal ontwikkeld voor de boldompeling en heeft een veel fijnere werkzame stof en bevat een speciale hechter. Dit verzekert u van een nog effectievere werking tegen o.a. Fusarium en kwade grond. Topsin M ULTRA® heeft een goed uithoudingsvermogen en beschermt bollen daarom langdurig. Bovendien is dit het enige middel met een volledig systemische werking. Topsin M ULTRA® is zeer zacht voor bollen en past perfect binnen het resistentiemanagement.

Ga voor adequate bolontsmetting naar www.certiseurope.nl

Topsin M

ULTRA®.

Vaste partner in het dompelbad voor bloembollen en knollen.

RALF EN LARS VAN KESTEREN: TELEN WAT DE HANDEL VRAAGT

Recommend Documents