RAADSVOORSTEL Nr.: 07-60 Onderwerp: Aangaan gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2008 Diemen, 11 september 2007 Aan de gemeenteraad
1. Gevraagd raadsbesluit Het aangaan van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2008 goed te keuren. 2.
Samenvatting Op grond van rijksbeleid worden in geheel Nederland veiligheidsregio´s gevormd. Ook in de regio Amsterdam-Amstelland dient dit nu nog plaats te vinden. Na een intensieve voorbereidingsperiode ligt nu de besluitvorming ter zake van de vorming van de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland voor. 3.
Aanleiding en voorgeschiedenis Enige jaren geleden is gestart met het professionaliseren van de crisisbeheersing in Nederland. De aanleiding hiertoe is de steeds weer terugkerende conclusie dat de risico´s en de effecten van crises en rampen steeds vaker het lokale bestuursniveau overstijgen. Een gedegen aansturing van crises op een regionaal niveau is daarom gewenst. Ook wordt het steeds noodzakelijker om de kwaliteit van het bestuur in crisisomstandigheden te verhogen. Met name de individuele gemeenten zijn niet meer in staat om gedurende een langere periode een crisisbeheersingsorganisatie “in de lucht te houden”. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft daarom een beleid geformuleerd om te komen tot veiligheidsregio´s, en hiertoe een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer op 13 juli 2007. De Veiligheidsregio´s zijn organen die als verlengd lokaal betuur moeten worden gezien en derhalve worden ingesteld op basis van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen (WGR). 4. Toelichting Algemeen De regio Amsterdam-Amstelland kent hogere veiligheidsrisico‟s dan andere regio‟s, dit is onder meer vastgelegd in het visiedocument (Visie op de veiligheidsregio Amsterdam Amstelland, april 2005) van het veiligheidsbestuur in oprichting Dat is toe te schrijven aan de aanwezigheid van Schiphol, het Noordzeekanaal en bijbehorende havens, de hoge bevolkingsdichtheid, veel industrie en een grootstedelijk karakter. Uit de visie: „Het risico op crises is in de regio groter dan in de meeste andere regio‟s in Nederland. De regio investeert daarom in een hoger niveau van voorbereiding op crises, om uiteindelijk de bevolking hetzelfde veiligheidsniveau als elders te bieden.‟ Het Openbaar Ministerie en de Marechaussee hebben ook een plaats in de regio mede vanwege o.a. de terreurdreigingen als hoofdstad en de vele internationale instellingen zoals diplomatieke instellingen. Het visiedocument geeft een aantal helder geformuleerde uitgangspunten en doelen voor de crisisbeheersingsregio. Een knelpunt was de territoriale incongruentie van politie en de arrondissementsrechtbanken, met die van de crisisbeheersingsregio. Door het zg. Schipholbesluit van het kabinet is deze incongruentie weggenomen, en valt de gemeente Haarlemmermeer per 1 januari 2008 in de regio Kennemerland.
1
Veiligheidsregio als kapstok De Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland zal voor een deel als kapstok fungeren voor het onderbrengen van de taken in het kader van de brandweerzorg en de geneeskundige hulpverlening. Ook zal het bestuur van de meldkamer ambulancezorg hier worden ondergebracht. GHOR De Geneeskundige kolom (GHOR en CPA) blijft in stand zoals deze nu is. De GHOR en de Meldkamer (CPA) blijven afdelingen van de GGD Amsterdam. Het Veiligheidsbestuur sluit hiertoe met de GGD Amsterdam een dienstverleningsovereenkomst. In het kader van de territoriale congruentie zal de GGD Amstelland de Meerlanden per 01/01/2008 gesplitst worden. Hiermee wordt voldaan aan de wens dat ook de GGD congruent is aan de Veiligheidsregio. De regiogemeenten zullen vanaf 2008 voor hun taken op het gebied van de openbare gezondheidszorg gebruik maken van de GGD Amsterdam. Voor de crisisbeheersing geeft dat het voordeel dat er korte directe lijnen zijn bij incidenten met biologische/chemische/nucleaire agentia en bij de psychosociale nazorg. Regionalisering Brandweer Naast de professionalisering van de gehele crisisbeheersingsorganisatie is ook door het vorige kabinet besloten tot het verplicht stellen van de regionalisering van de Brandweerorganisatie. Deze regionalisering heeft in de regio Amsterdam-Amstelland inmiddels een vergevorderd stadium bereikt. Er is principieel gekozen voor het volledig regionaliseren van de organisatie. Hierdoor kan op termijn een kwaliteitsverbetering worden bereikt door met name op het gebied van opleiden en oefenen een meer professionele aanpak te organiseren voor het gehele korps. Ook kan door een afstemming van behoeften en materieel gekomen worden tot meer standaardisatie en een groter inkoopvolume waardoor ook kostenbesparingen kunnen worden bereikt. Daarnaast is een groot korps beter in staat om de toenemende veiligheidsrisico´s adequaat het hoofd te bieden. Zo zal er binnen de regio steeds meer gespecialiseerde eenheden worden geplaats bij kazernes die een regionale functie hebben. De regionale brandweer zal net als de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen een eigen bedrijfsonderdeel gaan vormen van de veiligheidsregio. De brandweerkolom blijft in stand zoals deze nu is Samenhang en samenvallen van data De instelling van de veiligheidsregio borgt de bestuurlijke en operationele samenhang van zaken binnen de crisisbeheersing. Met name de disciplines gemeenten, brandweer en geneeskundige hulpverlening komt hier op bestuurlijk vlak bijeen. Met de politie en het OM zal een vorm van samenwerking worden gekozen waarbij (net als nu overigens) de vergaderingen van de bestuurscolleges met elkaar worden afgestemd. De hoofdofficier van Justitie en de korpschef van politie zullen als adviseurs optreden voor de veiligheidsregio. Momenteel is de voorbereiding van de veiligheidsregio dermate gevorderd dat de volgende zaken aan de gemeenteraden zullen worden voorgelegd, gedeeltelijk ter vaststelling en gedeeltelijk ter kennisneming: · Instemming Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland · Instemming opheffing WGR regionale Brandweer Amsterdam e.o. · Instemming opheffing WGR GHOR Amsterdam e.o. · Instellen door Algemeen Bestuur Veiligheidsregio van regionale brandweerorganisatie d.m.v. regeling op de brandweer Amsterdam-Amstelland. · Instellen door Algemeen Bestuur Veiligheidsregio GHOR organisatie door middel van regeling GHOR Amsterdam-Amstelland · Besluit tot regionaliseren totale brandweerorganisatie · Opheffing en ontvlechting uit gemeentelijke organisaties van lokale brandweerkorpsen
2
· · ·
Vaststellen nieuwe begroting veiligheidsregio (volgt nog) Bepalen basiszorgniveau brandweerzorg door Veiligheidsregio in 2008 Op peil brengen van basisbrandweerzorgniveau door deelnemende gemeenten (voor 2011) Vaststellen Dienstverleningsovereenkomsten brandweerzorg tussen gemeenten en veiligheidsregio · Afsluiten dienstverleningsovereenkomst tussen veiligheidsregio´s AmsterdamAmstelland en Zaanstreek-Waterland met betrekking tot dienstverlening GHOR · Instellen veiligheidsbureau Uitgangspunt is dat de lokale brandweren momenteel minstens het wettelijk verplichte basisbrandweerzorg niveau leveren. Uit een eerste onderzoek blijkt dat dit niet overal en niet op alle punten het geval is. Deze gemeenten zullen daarom door middel van een “ingroeimodel” moeten zorg dragen voor een verbetering tot op het minimale wettelijke niveau. Naar verwachting zal de brandweer Diemen op hoofdlijnen voldoen aan het basiszorgniveau. Het bestuur van de regionale brandweer is met dit uitgangspunt akkoord gegaan. Echter de bepaling van het regionaal gewenste zorgniveau zal eerst in 2008 plaatsvinden. Vijfhoek bestuurlijk en ambtelijk Alle mulitidisciplinaire voorstellen tot besluitvorming die aan het veiligheidsbestuur moeten worden voorgelegd zullen voorafgaand moeten worden goedgekeurd door zowel een ambtelijke als een bestuurlijke vijfhoek. De vijfhoek bestaat uit de ambtelijke of bestuurlijke vertegenwoordigers van de disciplines (gemeenten, politie brandweer, GHOR en Openbaar Ministerie. Hiermede wordt een soortgelijke systematiek gevolgd als bij de gemeente Diemen die werkt met een MT en B&W). Ambtelijke voorbereiding / advisering bestuur veiligheidsregio / Veiligheidsbureau Een veiligheidsbureau zal de bestuurlijke vijfhoek en het veiligheidsbestuur ondersteunen en adviseren en multidisciplinaire taken en projecten faciliteren/ coördineren. Het bureau krijgt daarmee een belangrijke regiefunctie. In de visie op de crisisbeheersingsregio uit 2005 is het veiligheidsbureau gepositioneerd onder de vijfhoek; een bureau dat gestalte geeft aan multidisciplinaire regionale samenwerking op het gebied van crisisbeheersing. Het bureau is een huis van samenwerking (netwerkorganisatie) waarmee de kolommen tot een nog betere multidisciplinaire samenwerking komen. Het bureau staat daarmee ten dienste van het nieuw te vormen veiligheidsbestuur. In die zin is het bureau een versterking en formalisering van een al bestaande samenwerking tussen kolommen (multidisciplinair) en over meerdere gemeenten (regionaal). Het bureau heeft een regionaal karakter. De zes deelnemende gemeenten willen daarom maximaal in dit bureau vertegenwoordigd zijn. Elke gemeente bepaalt zelf op welke wijze deze “couleur locale” gestalte krijgt en door middel van welke constructie, zoals bijvoorbeeld het detacheren van personeel. De deelnemende partners financieren het veiligheidsbureau. Nog nader wordt uitgewerkt hoe deze inbreng inzake verantwoordelijkheden en financiën vorm gegeven kan worden. Er is sprake van een wederkerig proces, waarbij er regionale diensten en producten geleverd moeten gaan worden ten behoeve van de veiligheidsregio. Er ontstaan “pools” van medewerkers die elkaar goed kennen en waarin wisselwerking plaatsvindt van zowel specialistische als generalistische werkzaamheden. Het hoofd van het veiligheidsbureau treedt niet in de bestaande bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de diensthoofden. Door positionering van het bureau binnen de directie OOV Amsterdam wordt rekening gehouden met de reeds aanwezige infrastructuur. Het garandeert de noodzakelijke kruisbestuiving en samenwerking tussen de kolommen en integraliteit in advisering van het veiligheidsbestuur als gevolg van het feit dat de secretariaten van het regionaal college en
3
het veiligheidsbestuur dan zij aan zij gaan. Daarnaast bevindt het bureau zich op deze manier dicht bij de voorzitter van de veiligheidsregio. Uitgangspunt is dat de bestuurlijke advisering integraal verloopt en de secretarisfunctie van het Veiligheidsbestuur op het vlak van brandweer en GHOR hand in hand gaan met die op het gebied van multidisciplinaire crisisbeheersing en de advisering van het regionaal College. De directeur OOV Amsterdam wordt formeel de secretaris van het veiligheidsbestuur en de vijfhoek .Dit is wenselijk omdat zo de huidige coördinatie en het huidige ambtelijk opdrachtgeverschap gecontinueerd kunnen worden. Het Veiligheidsbureau adviseert het veiligheidsbestuur over multidisciplinaire crisisbeheersing. Op welke wijze het bestuur wordt geadviseerd over monodisciplinaire veiligheidszorg, is nog niet uitgekristalliseerd, maar zal nog nader worden bezien. 5.
Financiële risico´s en/of consequenties Zijn de uitgaven gedekt: ja Incidenteel of structureel: structureel Soort begroting: lopende begroting Programma: Veiligheid en Openbare Orde Product en productnummer: Rampenplan PR13
6.
Juridische risico´s en/of consequenties Het betreft hier de formele regeling op grond waarvan de rechtspersoon Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland wordt opgericht. Deze regeling is tevens kaderregeling waaraan de regionale Brandweer, de GHOR en het Veiligheidsbureau kan worden opgehangen. Voor deze deelonderwerpen zijn concept regelingen ontworpen die ter kennisneming zijn bijgevoegd. Het veiligheidsbestuur zal deze regelingen eerst na de formele instelling kunnen vaststellen. 7.
Politieke consequenties en/of relevantie Er vindt een verschuiving plaats van bevoegdheden tussen de colleges en de Veiligheidsregio die betrekking hebben op de voorbereiding op crises en rampen. Daarnaast zal door de regionalisering van de brandweerorganisatie en het onderbrengen van deze organisatie bij de Veiligheidsregio er geen directe aansturing meer zijn van de lokale brandweer maar wordt de lokale brandweerzorg geregeld tussen de gemeenten en de veiligheidsregio door middel van dienstverleningsovereenkomsten. 8.
Communicatie De instelling van de veiligheidsregio is formeel het startpunt voor de regionalisering van de brandweer en de ontvlechting van de brandweer uit de gemeentelijke organisaties. De regionalisering is uitgebreid voorbereid met het brandweer personeel (beroeps en vrijwilligers) en het personeel van het GHOR bureau, ook de ondernemingsraden zijn hier in betrokken. Na de besluitvorming dient formeel mededeling te worden gedaan aan het betreffende personeel (door de gehele regio). 9.
Vervolgprocedure Na goedkeuring door de gemeenteraden van alle 6 deelnemende gemeenten is de Veiligheidsregio een feit en zal door het algemeen bestuur van de veiligheidsregio een regeling worden vastgesteld voor de brandweerorganisatie en een regeling voor de GHOR organisatie. Nadat deze regelingen zijn vastgesteld kan formeel de nieuwe regionale brandweerorganisatie van start. De beide oude gemeenschappelijke regelingen op de Regionale Brandweer Amsterdam e.o en GHOR Amsterdam e.o. kunnen dan formeel worden opgeheven en financieel afgewikkeld. Hiertoe zullen te zijner tijd afzonderlijke besluiten worden voorgelegd aangezien momenteel nog onderhandeld wordt over de financiële afwikkeling van de ontvlechting van de gemeente Haarlemmermeer uit de bestaande regio´s. De afzonderlijke gemeenten zullen in 2008 met het bestuur van de
4
Veiligheidsregio een Dienstverleningsovereenkomst sluiten inzake de lokale brandweerzorg. De Besturen van de Veiligheidsregio´s Amsterdam-Amstelland en de (ook per 1-1-2008) op te richten Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland zullen onderling een Dienstverleningsovereenkomst sluiten ter zake van de dienstverlening door het GHOR bureau en meldkamer Ambulancezorg. 10. Ter inzage gelegd in de fractiekamer - concept regeling op brandweer Amsterdam-Amstelland - concept regeling op de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen
Burgemeester en wethouders van Diemen De secretaris, J.D.de Kort De Burgemeester, Mw. drs. A.E.Koopmanschap
5
RAADSBESLUIT Nr.: 07-60 Onderwerp: Aangaan gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2008
De raad der gemeente Diemen; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 11 september 2007 besluit: Het aangaan van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio AmsterdamAmstelland 2008 goed te keuren. Aldus besloten door de raad voornoemd in zijn openbare vergadering van 11 oktober 2007
de griffier, de voorzitter,
6