r 1200 TWO Een sportieve rit resulteerde in EMROAD in de melding: Not valid. CLEAR deed

Datum 8mei2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00285824 Pagina 7,9

Een sportieve rit resulteerde in EMROAD in de melding: Not valid’. CLEAR deed het wel, en paste op de sportieve rit een grotere correctie toe dan op de reguliere rit. wijst er wel op dat als EMROAD ‘not valid’ aangeeft hoewel een goede vingeroefening —je dat eigenlijk niet in een figuur moet zetten omdat het kan worden gezien als een oneerlijke vergelijking. —

geeft uitleg over de tools. Een rit mag voor evaluatie met de tools niet te sloom en ook niet de agressief zijn. • wij maken laatste slag in rapport en leveren een eindversie zo volgende week.kijkt ook nog naar de rest van het rapport. •vestigt nog de aandacht op het feit dat de SCR-reductiepotentie beperkt is tot ongeveer 500/600 mg/km, en laat ter illustratie figuur 27 uit het Euro 6 rapport zien. Dat betekent dat de EGR altijd een zekere minimale performance moet realiseren. •Vehicle 11

•Vehlcle Mi

•Vehicle Nl

•Vehicle 01

TWO 18-03-2015

2000 1800 1600 Ï1400

r

1200 1000

8O0

z

600 400 200 0 0

200

400

600

Bubbie size deper.ds 0fl NOx emission post 5CR

800 1000 1200 NOx pre SCR (mg/kmJ

1400

1600

1800

2000

Figure 1: Converted NO 5 in chassis dynamometer and on-road tests.

vindt dit een ingewikkelde grafiek. voor Euro 6 rapport is dit op zich in orde, dat is meer ‘voor de liefhebber’. Het overkoepelende rapport is ‘voor dummies’, daar is dit inderdaad te ingewikkeld voor. • het beeld dat heerst is dat het inspuiten van meer AdBlue alles is op te lossen. als je meer EGR toepast, gaat de uitlaatgastemperatuur omhoog, waardoor ook de SCR beter gaat functioneren. Voertuigen waar veel EGR in gaat, laten in het algemeen hogere uitlaatgastemperaturen zien.

Datum 8 mei 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00285824 Pagina 819

7. Overkoepelend rapport Besproken in gecombineerd overleg. 8.

Conceptrapportage PHEV-voertuig • licht resultaten toe. Het gaat om een Euro 5 diesel-hybride voertuig zonder SCR. Elektrische en verbrandingsmotor werken gescheiden van elkaar. De verbrandingsmotor drijft de voorwielen aan; de elektrische motor de achterwielen. Rijd je rustig, dan wordt de verbrandingsmotor in de stad nauwelijks aangesproken. Conceptrapport komt deze week.is benieuwd of dit openbaar mag worden gemaakt. om de goede hybrides te redden, moet je de slechte hybrides aanwijzen gaat intern-lenM melden dat dit rapport eraan komt en is benieuwd wat de reactie is. Deze actie stond al OD de actieliist

10. Rondvraag Er is geen gebruik gemaakt van de rondvraag. 11. Herziene actie!jjst De tabel hieronder is de herziene actieljst: afgeronde acties zijn verwijderd, lopende acties zijn gehandhaafd of waar nodig aangepast en nieuwe acties zijn toegevoegd. ActTes uit_voorgaande LD steekpro.foverleggen e

eh

2015-001

TNO,

deadline

Loopt

omschr

Q1/22015

Na afronding rapportage SEMS-metingen bestelwagens paper schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren.espreekt mogelijke r

-

—— 2015-005

TNO

—

—

soppw.

—

Io 0I II.ooI.

ILhI iyui 1

—

1 201 5-015

TNO

Loopt

Q2 2015

2015-016

TNO

Loopt

Q22015

resultaten MB Spnnter voorleggen aan Daimler. uitzoeken of hoge 3 NH emissies ook zijn opgemerkt bij FID trucks.

__ __ __ __

1’

2015-023

TNO, —

Loopt

mei2015

inhoud stakeholdermeeting voorbereiden na afronden rapportages.

Datum 8 mei 2015 Onze referentie 2015-TL-NOT-01 00285824 Pagina 9/9

Acties uit voorghde LD steelH actiehouder

2015-030

status

TN9_

1

ddI

—

rapport gemeten PHEV opstellen; daarin ook benzineauto’s opnemen om verschillen te laten zien.

Loopt f

Nieuwe acties uit overleg 30 april 2015

Lirtip

‘der

status

dUna..

2015-032

Nieuw

mei 2015

conceptrapportage PBL over WLTP en hetverschil tussen TA en RW 2 C0 emissies delen met

201 5-033

Nieuw

mei 2015

forumdiscussievragen tbv stakeholdermeeting opstellen en delen me

2015-034

Nieuw

mei 2015

vraagt bij JRC na wat in EMROAD gebeurt met snelheden boven 140/1 50 km/u

innovation for life Notulen

Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft

Van

www.tno.nl Aan

T +31 88866 3000

Datum 23 april 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00284815 Aanwezig E-maiI ttno.nl Doorkiesnummer +31

Afwezig

Projectnummer 060.14432 Onderwerp

Notulen Overleg Light-Duty Steekproef van 24 maart 2015

Op 24 maart 2015 vonden de overleggen voor de Light-Duty Steekproef en de Heavy-Duty Steekproef plaats. Deze notulen brengen verslag uit van het overleg over de Light-Duty Steekproef. Ook is het gecombineerd LD en HD steekproefoverleg erin opgenomen. Van de andere overleggen wordt apart verslag gedaan.

HD Steekproefoverleg Notulen van het HD Steekproefoverleg worden apart aangeleverd. 2

Gecombineerd LD en HD steekproefoverleg

1.

Stakeholdermeeting

Datum: 4juni 2015 Locatie:

-

-

-

Geboekte zaal: Fordzaal, 2e verdieping. NIET bereikbaar met rolstoel. Nette zaal, basic, groot genoeg voor 100 personen in theater. Koffie kan daar geserveerd worden of op het museumplein. Ontvangst met lunch en de borrel na afloop op het museumplein: stijl Anton Pieck. Bewegwijzering naar museumplein en van daar naar zaal wordt verzorgd. Ontvangstbalie komt bij de ingang voor uitgifte badges ed. (door mijn colleg

Datum 23 april 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00284815 Pagina 2/10

-

-

-

-

Parkeren: aangezien er een andere grote meeting is, worden er parkeerbegeleiders ingezet om mensen te verwijzen naar parkeergelegenheid aan de overkant van de weg indien nodig. Prijs zaal: is omlaag gegaan van aa, Euro (het is ook een kleinere zaal), is mede afhankelijk van het aantal aanwezigen. Zie bijlage. Offerte catering: nu zowel optie voor 60 (plm. Euro) als voor 100 (plm.. Euro) personen. We moeten nog kiezen wat we precies willen. Zowel de personeelskosten als uiteraard de kosten van eten en drinken gaan naar beneden als er minder mensen komen. Ons is verzekerd dat er niet gewerkt wordt met minimum garantie-aantallen. Het andere event dat er is weet dat wij daar ook zullen zijn en over hun beursvloer zullen lopen. Vinden ze geen probleem.

Dit is voorakkoord. Panel: Iedereen die beschikbaar was voor 16 april is ook beschikbaar op 4juni2015. Voor RF’ -. e nog bepalen wie in het panel gaat:4 )f toch graag aansturen op4 —i _; zit beter in het onderwerp. Actie TNO. DAF heeft laten weten af te zien van deelname;heeft nu Daimler benaderd hun plek in te nemen. MAN wordt ook beschouwd goed alternatief gezien. Dagvoorzitter (osturo.indt dat wel duur. ‘(ex STAS) mogelijk ook goeae optie; TNO zal die nogmaals polsen en vragen hoe duur hij is. Risico kan zijn is dat het dan wat te veel over duurzaamheid op lange termijn gaat, en minder op de problemen op korte termijn.vindt gezien de kosten ook de overweging waard om intern TNO te zoeken naar een dagvoorzitter.

•

ppert als da voorzitter.vindt date het goed gedaan heeft bij de aardgasroutes.gaat vragen. Lust van genodigden: 1 de lijst van genodigden nog toe te voegen: a .-vanT&E b vanAECC c Mensen in Brussel die op dit vlak werkzaam zijn en Nprrlands spreken: bijvoorbeeld Toyota, —--van Europese Commissie, etc. Winventariseert binnen 1 NO en voegt deelnemers toe. -

Inhoud/strekking Drogramma: De inhoud van het programma, (pitches, presentaties en vragen paneldiscussie) worden voorbereid na afronden van de rapportages.

l)atum 23 april 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-010028481 5 Pagina 3(10

3

LO Steekproefoverleg 1.

Vaststellen agenda

De agenda is vastgesteld.

2.

Mededelingen

•krijgt tijdens het overleg bericht vanvan TCMV: stemming uitgesteld. Europese Commissie beraadt zich op vervolg.

3.

Notulen overleg 10 februari 2015

De notulen van het overleg van 10 februari 2015 zijn vastgesteld.

4.

Actieljst

In onderstaande tabel is weergegeven wat over de betreffende actie is besproken of besloten.

Lopende acties uit voorgaande LD steekproefo’igen I$ken op 24 maart 2015

1

ctip

2014-023

Rapportage SEMS metingen bestelwagens Na afronding rapportage SEMS-metingen

2015-001

bestelwagens paper schnjven voor internationale disseminatie

afgerond Bepalen in welk gremium we dit willen presenteren wil het bestelwagenrapport ook naar de Tweede Kamer sturen (en mogelijk ook het paper als dat dan al gereed is), in het pakketje met Euro 6 rapport en overkoepelend NOx rapport.

.-‘

20 15-005 2015-006

Rapportage emissienietingen 2014 Overkoepelend rapport NOx .

.

emissies

loopt, besproken als apart onderwerp, zie verder in notulen loopt, besproken als apart onderwerp, zie verder in notulen

Contact opnemen met 2015-007

Louwmanmuseum om te

zien of ze beschikbaar zijn

afgerond

Datum

23 april 2015 Onze referentie 201 5-TL-NQT-01 00284815

Pagina 4/10

Lopende acties uit voorgaande LD

-

actie 2015-008

“en op 24 maart2 ‘itnodigen paneldiscussie

afgerond

programma

J»-009

stakeholdemieeting

rondstu

planni g uren/kosten 2015-010

stakeholdermeeting en verdeling over steekproeven delen met lenM

afgerond

4,,Irrê’i afgerond

Datum 23april 2015

Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00284815

Pagina 5110

Lopende acties uit voor9aande LD steekpro’ Eactie

1

actie

2015

Checken met communicatie 2015-012

lenM over publicatie

-

afgerond

bestelwagenrapport

concepttekst over 2015-014

conformity factors sturen

actie laten staan

aan 2015-015

resultaten MB Sprinter voorteggen aan Daimler

TNO doet dit na afronding rapportages

uitzoeken of hoge NH32015-016

emissies ook zijn opgemerkt bij HO trucks

5.

Financiële update en vedenging

TNO neemt dit mee in actie 201 5-005

Datum 23 april 2015 Onze referentie 201 5-TL-NQT-01 00284815 Pagina 6/10

7. bestelwagens Rapport opgeleverd. N02-uitbreiding toegevoegd op verzoek van disclaimer. heeft m& hierover gesproken.

met

We hebben een N0 -signaal in SEMS, maar dat is nog niet van goede kwaliteit / 2 nog niet zo betrouwbaar. Met PEMS is dat wel betrouwbaar. Wat willen we boven tafel krijgen met die discussie? Wat de N0 -fractie is? 2 varieert nu tussen 30 en 55%, maar die spreiding is nogal groot. Daarmee komt N02 soms boven Euro 3 uit. Het rapport lijkt nu te worden gebruikt om NSL maatregel onderuit te halen. Rheeft met gebeld. • vraagt of we nog iets hebben gehoord van EenVandaag.geeft aan dat waarschijnlijk wethouder Utrecht gaat reageren. Bij Euro 4 hadden we roetfilters, die verbruiken N02. Onze N02-metingen zijn gebaseerd op metingen aan auto’s zonder roetfilter. we moeten het hierbij laten. Nieuw meetprogramma kost te veel tijd en geld. • Goedkope optie is mogelijk met SEMS, maar we weten nu nog onvoldoende over betrouwbaarheid van het N02-signaal. daar kunnen we altijd nog naar kijken. heeft rapport gedeeld met Zwitserland (EMPA). EMPA heeft nog geen paper geschreven over hun zes metingen aan bestelwagens op de rollenbank. Die waren goed vergelijkbaar met onze metingen (+/-10% afwijking); resultaten zijn nog niet openbaar.


Zwitsers zitten in HABEFA-club (Handbuch Emission Faktoren). • heeft verder niet veel gehoord over het feit dat de emissiefactoren zijn opgehoogd. dat wordt pas in oktober/november gerapporteerd. Gemeentes moeten er nu aan rekenen, dan mogen burgers ernaar kijken, en dan komt er een rapport. Bestelwagenrapport nu afgerond. Mogelijk na november weer reacties hierop. Er is een Rijksregeling voor het bord. BOVAG roept dat IenM regie moet nemen voor milieuzones. lenM laat regie juist bij gemeentes.ziet nog wel een staartje komen aan dit onderwerp en vraagt zich af of de milieuzones voor bestelwagens wel stand houden. Dat is voor Utrecht een probleem, want die heeft het al ingevoerd. TNO heeft Utrecht geadviseerd een milieuzone in andere vorm in te voeren. Milieuzone daar nu heeft meer effect op fijnstof, en daar gaan de nieuwe voertuigen bij geholpen. a. Data door EMROAD en CLEAR •is benieuwd wat er van de factor 5-8 overblijft als we de data door EMROAD halen.*j J igeeft aan dat niet zeker is of we alle benodigde 1 gegevens hebben. Zelfs met personele capaciteit is het de vraag of we het voldoende kunnen uitwerken. -

—

zoekt uit wat mogelijk is en op welke termijn dat kan. 8. Resultaten meetprogramma MB, Aud BMW •neemt presentatie door die op vrijdag 20 maart 2015 met lenM is gedeeld. Enkele observeringen: • Voertuigen M en 0 presteerden in alle testen op de rollenbarik onder de limiet. H6 in het verleden ook; dat voertuig was uitgerust met een LNT. • Sportieve rijstijl leidt tot hoge emissies. • Constante-snelheidsmetingen laten zien dat goede prestaties mogelijk zijn, maar zijn een keuze van de fabrikant: het ene voertuig presteert keurig; het andere laat veel hogere emissies zien tot aan 2000 mg/km aan toe. • Voertuig Ml heeft drie weken lang SEMS-geïnstrumenteerd rondgereden. Wisselend en hoge emissies, rond 600 mglkm. Voertuig lijkt duidelijk te zijn geoptimaliseerd op brandstofverbruik. Voertuig Nl heeft iets lagere uitstoot (rond 300 mg/km) en presteert bij constante snelheden veel beter. Voertuig 01 heeft stukken lagere emissies (rond 150 mglkm).vraagt of we de schalen in het rapport gelijk willen maken, anders zien mensen de verschillen tussen voertuigen onderling niet. Voertuig 01 heeft ontzettend —

Datum 23 apni 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00284815 Pagina 8110

goede EGR in de motor. SCR hoeft maar weinig te reduceren, en de combinatie van de systemen werkt perfect. SCR-efficiency ligt bij Ml gemiddeld op ongeveer 50%. Efficiency van voertuig Nl ligt hoger. De temperatuur van de SCR ligt bij voertuig 01 flink hoger dan bij voertuig Ml. Bij lagere temperaturen is efficiency ook al hoog, maar dat ligt met name aan het feit dat de SCR minder NOx krijgt aangeboden door werking van de EGR. Deze resultaten worden nu verwerkt. Samenvatting is al gedeeld me’ maart 2015.

op 20

In personenwagenpport het SCR-potentie-onderzoek meer belichten. dat volgt: ...I__ is verder blij dat de BMW is meegemeten; geeft potentie aan van technologie. geeft aan dat in Euro 6 rapport de Euro 6 balkjes niet zo moeten worden gepresenteerd.

R vijst erop dat hij merkt dat dat TNO nu bepaalde zaken niet opschrjft die TNO voor zijn gevoel in het verleden wel opschreef. Nu hebben we plaatjes met rendement van de SCR. Parameters die werking van de SCR beïnvloeden zijn temperatuur, flow en adblue. vraagt dat er duidelijk bij te zetten. iiraagt link naar AECC-onderzoek in rapport op te nemen. 9. Resultaten van onderzoek potentie SCR voertuigen Gepresenteerd in presentatie van 10. NON-rapport en overzichtsrapportage 2014 Overkoepelende rapport: stuk over vrachtwagens (boodschap: “het is goed, maar houd er rekening mee dat in toekomst goed moet blijven”) en bussen (“kan wel, maar soms niet goed”) mag korter, maar wel apart houden; en het stuk mag meer gaan over personenwagens. Bestelwagens erin houden (“gaat nog niet goed”). Alle plaatjes weergeven in g/km. Technologie SCR/EGR moet meer en beter in en in Jip en Janneke worden uitgelegd. Niveau: Tweede Kamer. Voor het overkoepelend rapport richten we op 12 pagina’s rapport en een 1 tot 2 pagina managementsamenvatting. Alles aanleveren in Engels en Nederlands, maar wel in één document. stuurt nog commentaren op aangeleverde samenvattingen. 11. Rondvraag Als alles achter de rug is, waar gaan we dan mee verder budget?iet twee zaken: . Restantacties van dit moment (zie dit overleg)

—

afhankelijk van het


Mainstream-auto’s meten, komen in september op de markt.

we moeten ons richten op emissiefactoren voor februari 2016, er moet dus nog worden gemeten aan Euro 6 auto’s. we moeten nog terugkoppelen aan Mercedes (zowel van Sprinter als van de C220). Euro 6 bestelauto’s nog meten? Euro 6 personenwagens hebben wel prio. geeft aan dat het prettig is om per 1 december alle voertuigrapportages te hebben afgerond/goedgekeurd. Met bestelwagens kon dat niet. De resultaten van voertuig Q1 nog besproken. Voertuig stoot gemiddeld 600 mg/km uit. wat doen we hier nu mee? MIA is aangescherpt, diesel is daar uitgehaald. Veel mensen denken dat dit voertuig een milieuvriendelijke auto is, maar zowel op NOx als op C02 is dat niet het geval. Als we dit publiceren, dan weet iedereen welk voertuig dit is. We kunnen het ook niet achterhouden.gaat overleggen over wat we met deze resultaten doen. Wereldwijde productie van alle Outlanders PHEV’s is in NL verkocht, evenals de helft van de (Euro 5) Volvo’s. We maken een rapport van de gemeten PHEV, daarin ook benzine-auto’s opnemen om verschillen te laten zien. 12. Afspraak volgende overleg Volgend overleg op 30april 2015, 10:00-1 7:00 u. 13. Herziene actieljst De tabel hieronder is de herziene actielijst: afgeronde acties (zie hierboven onder 4) zijn verwijderd, lopende acties zijn gehandhaafd of waar nodig aangepast en nieuwe acties zijn toegevoegd. Acties uit actie

actiehouder

status

voorgaande LD steekproofovorleggen

deadline

omschrijving

L1 Na afronding rapportage SEMS-metingen bestelwagens paper 2015-001

TNO

Loopt

Q1/2-2015

schrijven voor internationale disserninatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren.

122TTNO TNO

1

Loopt

Q2-2015

Loopt

Q2-2015

Rappcrteeniesiemetingen 2014.

NOx emissies.

Datum 23april2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00284815 Pagina 10/10

Acties uit voorgaande LD steekproefoverleggen [eadline

2015-014

omschrijving

. TNO

Loopt

022015

concepttekst over conformity factors sturen aar

2015-015

Loopt

Q2 2015

resultaten MB Spn nier voorleggen aan Daimler.

2015-016

TNO

Loopt

Q2 2015

uitzoeken of hoge 3 NH emissies ook zijn opgemerkt bij HD trucks.

—-——

Nieuwe acties uit overleg 24 maart 2015 Iiehouder 2015-019 2015-020 2015-021 201 5-022 2015-023

2015-027

2015-028

TNO,

TN

—

TN

TNO,

TNO TNO,

april2015

Nieuw

april 2015

Nieuw

april 2015

‘,ragen voor dagvoorzitterschap.

Nieuw

april 2015

gevraagde deelnemers toevoegen aan genodigdenlijst stakeholdemieeting.

Nieuw

mei 2015

Nieuw

april 2015

uitzoeken mogelijkheden EMROAD/CLEAR en termijn waarop berekeningen kunnen worden uitgevoerd.

Nieuw

april 2015

Parameters die werking van de SCR beïnvloeden duidelijk in rapportage beschrijven en link naar AECC-onderzoek in rapport opnemen.

2015-030

lenM

Nieuw

april2015

intern-IenM overleggen wat met resultaten PHEV-voertuig 01 te doen.

TNO,

Nieuw

022015

rapport gemeten PHEV opstellen; daarin ook benzineauto’s opnemen om versdillen te laten zien.

nemen. ‘enaderen voor dagvoorzitterschap en kosten

—

— 2015-029

vragen in panel stakeholdermeeting zitting te

Nieuw

opvragen.

inhoud stakeholdermeeting voorbereiden na afronden

rapportages.

i nnovation ‘I’IO for life

Earth, Life & Social Sciences Van Mounk Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft

Van

www.tno.nI Aa

T +31 88 86630 00 _- --

e aan

Datum 18juni2015

d

Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00286685 E-maII tno.nl Dokjnurnrner Afwzj.

+ —

(met bericht) Onderwerp

Notulen Overleg Light-Duty Steekproef van 28 mei 2015

Op 28 mei 2015 vonden de overleggen voor de Light-Duty Steekproef en de Heavy-Duty Steekproef plaats. Deze notulen volgen de agenda zoals eerder verstrekt en brengen verslag uit van het gecombineerd LD en HD steekproefoverleg en het overleg over de Light-Duty Steekproef. Van het HD steekproefoverleg wordt apart verslag gedaan. LD Steekproefoverleg 1. Vaststellen agenda Op verzoek van,oegen we aan de agenda het agendapunt “presentatie Mercedes Benz Sprinter” toe. Voor het overige is de agenda vastgesteld.

3. Notulen overleg 30 april 2015 De notulen van het overleg van 30 april 2015 zijn vastgesteld. 4. Actieljst In onderstaande tabel is weergegeven wat over de betreffende actie is besproken of besloten.

Projectnummer 060.14432

Datum 18juni2015

Onze referentie 201 5-TL-NOT-0

100286685

Pagina

216

Loøende acties uit voorciaande

8w

Actie

2015-001

op28

Paper SEMS-metingen Vraag ligt

----

LD

steekoroefoverleaaen

mei 2015

bij besluit moet nog worden genomen, actie blijft staan

-

Rapportage 2015-005 emissiemetingen

2015-006

Gereed, schrappen

2014.

Overkoepelend rapport

NOx

emissies.

Gereed, schrappen

—

2015-015

Resultaten MB Sprinter voorleggen aan Daimler. Uitzoeken

2015-016

of

hoge NH 3

emissies ook zijn opgemerkt bij HD trucks.

Wordt later op agenda besproken Blijft staan; ieeft ergens 10 ppm gelezen, dat valt nog wel me geeft aan dat het wel oploopt tot 60 ppiidat kan je wel ruiken. Mogelijk kan dit punt ook worden besproken tijdens het HD-overleg deze ‘—

_E

z”

__

Inhoud stakeholdermeeting 2015-023

voorbereiden na afronden

Loopt, wordt zo direct doorgenomen

ronnnrtonat

2015-030

r

Wordt later dit overleg besproken

—

Concept rapportage PBL

betreft

%of er

over WLTP en het verschil

Het is

tussen TA en RW C0 2

geweest van IenM. Voor dit overleg kan deze actie worden geschrapt.

2015-032

wat4

aar checkt met

reactie is

emissies Forumdiscussievragen t.b.v. 2015-033 stakeholdermeeting

Volgt zo tijdens overleg over stakeholdermeeting, actie van lijst af

Wat gebeurt in EMROAD 2015-034

met snelheden boven 140/150

km/u

JRC bevestigt dat snelheden boven de 140 kmlu (moving average windows) niet worden meegenomen in EMROAD. Actie afgerond.

Datum 18juni2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00286685 Pagina 3/6

6. Rapportage Euro 6 personenwagens Het rapport is afgelopen week opgeleverd. Deelnemers van de forumdiscussie de rapporten in concept en onder embargo toesturen om in te lezen op de stakeholdermeeting .

Aparte mail naar Longfonds met nadruk op het feit dat ook fijnstof wordt behandeld in de stakehoIdermeetin 7. Rapportage PHEV-voertuig Concept is gereed. Willen we dit eerst met de fabrikant overleggen, of stellen we het nu vast?ieeft ook met Financiën gesproken. We gaan dit pas na de stakeholdermeeting onder embargo en in concept delen met RAI, Bovag, etc. wil daarna proberen het rapport zonder al te veel tam-tam op de website te krijgen wellicht na de autobrief maar moet daarvoor ook met communicatie afdeling van lenM overleg plegen. Na 5 juni verder overleg hierover. -

-

Datum 18juni2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00286685 Pagina 416

9. Mercedes Benz Sprinter •enhebben een presentatie voorbereid voor Daimler. Het lijkt erop dat dit voertuig is gekeurd als zwaar voertuig, dus volgens Euro VI wetgeving (en niet Euro 6). Dat wordt nog uitgezocht. Voertuig is voor de metingen uitgerust met PEMS en met SEMS. In bepaalde trips doet het voertuig het best goed voor NOx. De NOx-reductie is goed. Dat komt door goede uitlaattemperaturen en adequate inspuiting van AdBIue. In referentie- en stadsritten ligt de NH3-uitstoot rond de 10 ppm. Op de snelweg loopt de NH3-uitstoot op naar ca. 30 tot ca. 45 ppm. In constante-snelheidstest bij 120 km/u loopt de NH3-emissie op naar 60 ppm. Daarbij moet worden opgemerkt dat het voertuig daar wel vol wordt belast; harder kan het voertuig niet. Wat zegt PEMS-ISC over NH3?wordt niet meegemeten. Voor NOx doet dit voertuig het aardig; redelijke waarden bijlage snelheden, goede, lage waarden bij hogere snelheden. Daarvoor wordt wel een prijs betaald: ammoniakslip bij hoge snelheden is een punt van zorg. Hoe verder? Bespreken met Daimler, en daaen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeetinL_,,.. iielden dat TNO graag met Daimler een overleg plant. Acties 10. Rondvraag vraagt wat voor terugkoppeling we sturen aan andere fabrikanten/importeurs. stuur alle fabrikanten/importeurs maar terugkoppeling, en bij de uitschieters • wat meer aandacht geven aan goede dan wel slechte resultaten. Doe dat aan de hand van rapport waarin je aangeeft welk voertuig van hun is. Acti vraagt of er een gesprek is geweest met Mazda. resultaten teruggestuurd gekregen. 2

nee, ze hebben wel

HD Steekproefoverleg De notulen van het HD Steekproefoverleg worden apart aangeleverd.

Datum 18juni 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00286685 Pagina 5/6

3

Gecombineerd LD en HD steekproefoverleg 1. Overkoepelend NOx-rapport Punt 1 en 2 zijn gezamenlijk besproken. 2. Communicatie rondom rapporten Bij communicatie rondom alle rapporten graag de afdeling communicatie van lenM laten overleggen met afdeling communicatie TNO en instructies volgen. 3.

Stakeholdermeeting 4juni2015 a. Aantal aanmeldingen stuurt lijst van aangemelde personen door naar

b. Onderwerpen van TNO presentatie bereidt presentatie voor, die volgt het NOx-rapport. voldoende aandacht besteden aan fijnstof, noem ook APKlroetfilter-rapportlonderzoek, potentie SCR katalysatoren, grootte tank, EGR ook van belang; een goede EGR bepaalt of je een goede NOx-emissie hebt: je hebt beide systemen nodig, en er komen nog voertuigen die alleen EGR hebben’ Het komt niet door testmethode, maar het komt doordat EGR/SCR zo zijn afgesteld dat zij in de praktijk niet tot lage NOx leiden. Simpel houden: Jip en Janneke.

Z.

c. Presentaties van gastsprekers TNO heeft presentaties sprekers ontvangen, doorgenomen en feedback gestuurd. Presentatoren sturen nog aangepaste versies. d. Laatste details van het programma afstemmen Programma stakeholdermeeting geheel doorgenomen en afgestemd. verwerkt besproken zaken en acties in het draaiboek.zorgt nog voor microfoon. e. Vragen en stellingen voor de discussie Stellingen zijn doorgenomen en daar waar nodig aangepast. Worden opgenomen in draaiboek en programma. 4. NH3-emissies HD-voertuigen vraagt of wij in het kader van steekproef vrachtwagens zicht hebben op ammoniakemissies. iet uit PEMS, wel uit SEMS. zoekt uit in de data en koppelt terug. Acti 5. Afspraak volgend overleg Volgend overleg is gepland op 9juli 2015 van 10:00 tot 17:OOu bij TNO in Delft. 4

Herziene actielijst De tabel hieronder is de herziene actielijst: afgeronde acties zijn verwijderd, lopende acties zijn gehandhaafd of waar nodig aangepast en nieuwe acties zijn toegevoegd.

Datum 18juni2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-0 100286685 Pagina 6/6

Acties uit vooraaande LD stee koroefoverleaaen

—__

—

2015-001

Loopt

Q1/2201

Paper SEMS-metingen bestelwag ens schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren bespreekt mogelijke gremia m et RDE-overleg of ERMES?

1 2015-015

TNO

Loopt

Q2 2015

2015-016

TNO

Loopt

Q2 2015

Resultaten MB Sprinter voorlegg en aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personena uto. Tijdens stakeholdermeeting ,,elden dat TNO graag met Daimler een overleg plant. ACe Uitzoeken of hoge 3 N emiss H ies ook zijn opgemerkt bij HD trucks.

N cuwe acties uit overleg 28 mei 2015

2015-035

•

201 5-036 2015-037

lenM, TNO

— Gereed

4juni2015

Gereed

4 juni 2015

Loopt

Q2 2015

2015-041

Gereed

2015-042

4juni2015

Gereed

4juni2015

Loopt

Q22015

2015-043

Deelnemers forumdiscussie rapp orten in concept en onder embargo toesturen om in te lezen op stakeholdermeeting Aparte mail naar Longfonds met nadruk op feit dat ook fijnstof wordt behandeld in stakeholderme eting Communicatie rondom plug-in-r apport afstemmen

Lijst van aangemelde personen naar lenM sturen maakt draaiboek en rege lt microfoon oekt uit in de data naar (hoge) ammoniakemissies van HOvoertuigen en koppelt terug

c;t

E-mail Message From: To: Cc:

pagina 1 van 4

P

I_

t

)tnonh1 GMIÎSMTP iiinienm.nll, DGMI FSMTP ecminienm.nh], UÎSMTP: .

-

-

—

[SMT [SMT [SMT FSMT

Sent: Received: Subject: Attachments:

17-8-2015fi6:31

nu -

17-8-2015 at 16:31 conceptnotulen LD-steekproefoverleg 2juli 2015 en aanstaande overleg op 3 september2015 201 5-TL-NOT-01 00288249_201 50731_CONCEPT_notulen LD steekproefoverleg 02juli 2Ol5docx

Beste

In de bijlage vinden jullie de conceptnotulen van het laatste LD— steekproefoverleg van 2 juli, met daarin ook een verslag van het gecombineer de LD/HD-overleg.

Van en begreep ik dat zij beide komende 3 september naar Brussel moeten en daarom niet bij het steekproefoverleg aanwezig kunnen zijn. Na overleg stellen wij voor het overleg op 3 september 2015 wel te laten doorgaan. Ik zal het overleg dan samen met en/of voeren. Willen jullie liever toch overleg voeren als en/ofer zijn, dan horen wij dat graag. In dat geval moeten we het LD- en HD—overleg waarschijnlijk wel losknippen omd at de week erna voor drie weken met vakantie is.

Ter informatie / herinnering vinden jullie onder aan deze e—mail de lopende en nieuwe acties op basis van het afgelopen steekproefoverleg.

Met vriendelijke groet,

Acties uit voorgaande LD steekproefoverleggen actie actiehouder status deadline

file :///C :/Users/JPattisi/AppDatafLocal/TOWER%2OSoftwareiTRJM5/TEMP/CONTE...

4-11-2015

pagina 2 van 4

omschrij ving 2015—001

Loopt Q1/2—2 015 Paper SEMS-metingen bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren. •bespreekt metof paper tijdens RDE—overleg kan worden gepresenteerd. 20 15—003

m Loopt Q1/2—2015

Loopt juli 2015 plan voor opstellen emissiefactoren 2016 maken en delen met IenM. 2015—015 TNO Loopt Q2 2015 resultaten MB Sprinter voorleggen aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeetingmelden dat TNO graag met Daimler een overleg plant. Actie 2015—017 TNO, IenM Loopt Q2 2015

.,,i .i

i

.

r 1LL1sL/IippUaIaJLOCa1/ 10 WbK%2OSottware/TRIM5/TEMP/CONTE...

4-11-2015

pagina 3 van 4

Nieuwe acties uit overleg 2 juli 2015 actie actiehouder status deadline omschrij ving 20 15—04 4 TNO Loopt aug 2015 Nieuwe versie ANT—artikel roetfilters toesturen aan IenM. 2015—04 5 TNO Loopt Q3 2015 voorbereidingen

/

inventarisatie Euro 6 testen rest vh jaar

20 15—0 4 6 TNO Loopt Q3 2015 inventariseren wat nodig heeft voor RDE—evaluatie en/of RDE—onderzoek

2015—048 TNO Loopt aug 2015

file :///C :/Users/JPattisi/AppData/Local/TOWER%20Software/TRIM5/TEMP/CONTE...

4-11-2015

pagina 4 van 4

neemt contact op met Triskelion om te zien of zij disc mini beschi kbaar kunnen stellen. 2015—049 TNO/IenM Loopt aug 2015 voorbereidingen bezoek

—

2015—050 TNO/IenM Loopt aug 2015 disseminatie Engelstalig NOx—rapport naar ERMES etc

This message may contain information that the addressee or if this message was serit inform the sender and delete the message. content of this e-mail, for the manner in kind resulting from the risks inherent to messages.

is not intended for you. 1f you are not to you by mistake, you are requested to TNO accepts no liability for the which you use it and for damage of any the electronic transmission of

file:///C:flJse&Paüsi/AppData/LocaITOWER%2OSoftwarerrRIM5/TEMP/CONTE... 4-11-2015

innovation for life NOTULEN

an_

Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600AA Delft

-

www.tno.nI T +31 88 866 30 00

—

Kaan....

—

Datum 2juli2015

•

4

—

Aanwezig -

Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288249 E-mail

_______

no.nl jLInummer

mTiet bericht) met bericht)

Onderwerp

Notulen Overleg Light-Duty Steekproef van 2juli 2015

Op 2 juli 2015 vonden de overleggen voor de Light-Duty Steekproef en de Heavy Duty Steekproef plaats. Deze notulen volgen de agenda zoals eerder verstrekt en brengen verslag uit van het overleg over de Light-Duty Steekproef en het gecombineerd LD en HD steekproefoverleg. Van het HD steekproefoverleg wordt apart verslag gedaan. LD Steekproefoverleg

1. Vaststellen agenda Agenda is vooraf verstrekt en akkoord bevonden. 2.

Mededelingen ian het roetfilterartikel uit de AMT de laatste pagina. Deze stuurt TNO naar p (actie TNO).

3. Notulen overleg 28 mei 2015 De notulen van het overleg van 28 mei 2015 zijn vastgesteld. 4. Actielijst In onderstaande tabel is weergegeven wat over de betreffende actie is besproken of besloten.

,


Datum 2juli 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288249 Pagina 2/6

Lopende acties uit voorgaande LD steekproefoverlegqen actie

actie

besproken op 2juli 2015

2015-001

Paper SEMS-metingen

Paper kan mogelijk op MaVe. Liever eerder presenteren dan TAP 2016, TNO bekijkt de mogelijkheden. Mogelijk kan het tijdens een RDE meeting in Brussel. Even me’ verleggen

bestelwagens schrijven voor intemationale disseminatie

4-

1 .—

2015-015

resultaten MB Sprinter

Is gedaan, nog geen gehoor van Daimler

voorleggen aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeeting melden dat TNO graag met Daimler een overleg plant. Actie ..

2015-016

uitzoeken of hoge NH 3

Lijkt bij trucks geen probleem te zijn, actie kan eraf.

emissies ook zijn opgemerkt bij HO trucks.

2015-023


Uitgevoerd, kan eraf

-

Ii


2015-030

rapport gemeten PHEV


opstellen; daarin ook benzineauto’s opnemen om verschillen te laten zien. 2015-035

Deelnemers forumdiscussie


rapporten in concept en onder embargo toesturen om in te lezen op stakeholdermeeting 201 5-036

Aparte mail naar Longfonds met nadruk op feit dat ook


fijnstof wordt behandeld in stakeholdermeeting 2015-037

communicatie rondom plug-


in-rapport afstemmen

2015-040

alle fabrikanten/importeurs

—


terugkoppeling testresultaten sturen 2015-041

lijst van aangemelde


rsonen naar lenM sturen 201 5-042

aakt draaiboek en


regelt microfoon 2015-043

•zoekt uit in de data naar (hoge) ammoniakemissies van HD-voertuigen en koppelt terug

5.

Financiële update en verlenging

6.

Activiteiten resterend projectjaar


Datum 2 juh 2015 Onze referentie 201 5TL-NOT-01 00288249 Pagina 4/6

a. SEMS-testen Euro 6 auto’s Het doel is een compleet beeld van de emissieprestaties van Euro 6 te krijgen. Hiervoor aandacht richten op testen van mainstream Euro 6 auto’s met SEMS in 2015. Het moet echter onderdeel zijn van een groter onderzoek, dat in 2016 verder kan gaan indien de verlenging doorgaat. Alle nabehandelingstechnieken moeten aan bod gekomen zijn. Bestelwagens moeten ook meegenomen worden (actie TNO). -

b. Ondersteuning RDE-discussie Verder is de RDE-discussie erg belangrijk. TNO gaat na wa nodig heeft voor RDE-evaluatie en/of RDE-onderzoek (actie TNO). Wellicht heeft dit onderwerp een groter belang daieuwe Euro 6 metingen (mogelijk combinatie met EU6 voertuig). eeft aan dat dit mogelijk gecombineerd kan worden. —

Rapportage eventueel uitte voeren SEMS-testen mag in 2016. c. Bezoek van Volvo op 13juli Lijken communicatie/marketing mensen, kan wellicht meevallen. Mogelijk is er geen technische discussie. Vindt plaats op 13juli bij TNO. 7. Communicatie rapportages irt zomerverzamelbrief TNO wacht seintje lenM af. Dan gaat alles online.

9.

Rondvraag

Datum 2juli2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288249 Pagina 5/6

2

Gecombineerd LD en HD steekproefoverleg 10. Evaluatie stakeholdermeeting b Goede terugkoppeling vai c Presentatie niet zo’n succes, te lang, niet inspirerend. Euro 6 SCR wat onderbelicht. Verder erg geslaagd. Combinatie LD en HD is geslaagd. d Om het jaar een grote meeting, tussendoor kleinere meetings. e Op 11 september komt naar Helmond. Moet dat nog voorbereid worden? is ook aanwezig (actie IenMITNO). f Op 3 september verder bespreken. Ze komt om dingen te zien. SEMS en PEMS laten zien. APK-rookmeter laten zien, en een opaciteitsmeter en deeltjesteller. Wat betekent zo’n roeffiltermeting? g NON-rapport naar ERMES. Engelstalig NOK-rapport naai—’ en (consultant op het gebied van luchtkwaliteit, gaat over milieuzones). Verder RAI, BOVAG, ICCT, Natuur en Milieu de link naar webpagina sturen (actie IenMITNO). —

11. Afspraak volgend overleg 3 september2015. 2

Herziene actielijst De tabel hieronder is de herziene actielijst: afgeronde acties zijn verwijderd, lopende acties zijn gehandhaafd of waar nodig aangepast en nieuwe acties zijn toegevoegd.


Lopende acties uit voorqaande 201 5-001

2015-015

Paper SEMS-metingen bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie

Paper kan mogelijk op MaVe. Liever eerder presenteren dan TAP 2016, TNO bekijkt de mogelijkheden. Mogelijk kan het tijdens een RDE meeting in Brussel. Even met Norbert overleqqen

resultaten MB Sprinter

Is gedaan, nog geen gehoor van Daimler

voorleggen aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeeting Wout Bennink melden dat TNO graag met Daimler een overleg plant. Actie GK. 2015-016

uitzoeken of hoge NH 3

Lijkt bij trucks geen probleem te zijn, actie kan eraf.

emissies ook zijn opgemerkt bij HD trucks.

2015-023



Datum 2juli 2015 Onze referentje 201 5-TL-NOT-01 00288249 Pagina 3/6

201 5-030

201 5-035

rapport gemeten PHEV opstellen; daarin ook benzineauto’s opnemen om verschillen te laten zien.


Deelnemers forumdiscussie


rapporten in concept en onder embargo toesturen om in te lezen op stakeholdermeeting 2015-036

Aparte mail naar Longfonds met nadruk op feit dat ook


fijnstof wordt behandeld in stakeholdermeeting 2015-037 —-

communicatie rondom plugin-rapport afstemmen


\_

201 5-04D

alle fabrikanten/importeurs


terugkoppeling testresultaten sturen 2015-041

lijst van aangemelde


personen naar lenM sturen 201 5-042

maakt draaiboek en regelt microfoon


2015-043

oekt uit in de data naar (hoge) ammoniakemissies


van HD-voertuigen en koppelt terug

5.


6.

Activiteiten resterend projectjaar


a. SEMS-testen Euro 6 auto’s Het doel is een compleet beeld van de emissieprestaties van Euro 6 te krijgen. Hiervoor aandacht richten op testen van mainstream Euro 6 auto’s met SEMS in 2015. Het moet echter onderdeel zijn van een groter onderzoek, dat in 2016 verder kan gaan indien de verlenging doorgaat. Alle nabehandelingstechnieken moeten aan bod gekomen zijn. Bestelwagens moeten ook meegenomen worden (actie TNO). -

b. Ondersteuning RDE-discussie Verder is de RDE-discussie erg belangrijk. TNO gaat na wat.. nodig heeft voor RDE-evaluatie en/of RDE-onderzoek (actie TNO). Wellicht heeft dit onderwerp een groter belang dan nieuwe Euro 6 metingen (mogelijk combinatie met EU6 voertuig). geeft aan dat dit mogelijk gecombineerd kan worden. —

Rapportage eventueel uitte voeren SEMS-testen mag in 2016. c. Bezoek van Volvo op 13juli Lijken communicatie/marketing mensen, kan wellicht meevallen. Mogelijk is er geen technische discussie. Vindt plaats op 13juli bij TNO. 7. Communicatie rapportages iii zomerierzamelbrief TNO wacht seintje lenM af. Dan gaat alles online.

9.

Rondvraag


2

Gecombineerd LD en HD steekproefoverleg 10. Evaluatie stakeholdermeeting b Goede terugkoppeling varl c Presentati iiet zo’n succes, te lang, niet inspirerend. Euro 6 SCR wat onderbelichÏVerder erg geslaagd. Combinatie LD en HD is geslaagd. d Om het jaar een grote meeting, tussendoor kleinere meetings. e Op 11 september komi naar Helmond. Moet dat nog voorbereid worden? Louis is ook aanwezig (actie IenMITNO). f Op 3 september verder bespreken. Ze komt om dingen te zien. SEMS en PEMS laten zien. APK-rookmeter laten zien, en een opaciteitsmeter en deeltjesteller. Wat betekent zon roetfiltermeting? g NON-rapport naar ERMES. Engelstalig NOK-rapport naai. en (consultant op het gebied van luchtkwaliteit, gaat over milieuzones). Verder RAI, BOVAG, ICCT, Natuur en Milieu de link naar webpagina sturen (actie IenMITNO). -

11. Afspraak volgend overleg 3 september 2015. 2

0 Herziene actielijst De tabel hieronder is de herziene actieljst: afgeronde acties zijn verwijderd, lopende acties zijn gehandhaafd of waar nodig aangepast en nieuwe acties zijn toegevoegd.

Datum 2juli2015

Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288249

Pagina 6/6

Acties uit voorgaande LD steekproefoverleqgen eho

deadli

z:i

201 5-001

•

Loopt

Q1/2-2015

Paper SEMS-metingen bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenterenbespreekt met of paper tijdens RDE-overleo kan wnrrin rnteerd.

201 5-015

TNO

Loopt

02 2015

resultaten MB Sprinter voorleggen aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens

.

stakeholdermeeting ...ielden dat TNO graag met Daimler een overleg plant. Acties

Nieuwe acties uit overleg 2juli 2015 actie

tus

omschrijving

2015-044

TNO

Loopt

aug 2015

201 5-045

TNO

Loopt

03 2015

201 5-046

TNO

Loopt

03 2015

-I-— 201 5-048

TNO

Nieuwe versie AMT-artikel roetfilters toesturen aan IenM. voorbereidingen! inventarisatie Euro 6 testen rest vhjaar inventariseren wat nodig heeft voor RDE-evaluatie en/of ROE-onderzoek .

Loopt

aug 2015

Weemt contact op met Triskelion om te zien of zij disc mini beschikbaar kunnen stellen

201 5-049

TNQ/lenM

Loopt

aug 2015

voorbereidingen bezoek

2015-050

TNO!lenM

Loopt

aug2015

disseminatie Engelstalig NOx-rapport naar ERMES etc

-

TNO

innovation for life

Agenda

Mobiliteit Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600AA Delft

Aan

www.tno.nl T ÷31888663000 F +31 88 866 30 10

Van

11 Onderwerp

Agenda Light-Duty- en Heavy-Duty-Steekproefoverleg Datum vergadering

Datum 27 tigustus 2015

31 augustus 2015

Onze referentie 060.14432en060.04301

Tijd en plaats

E-mail

14:00—17:O0uur TNO, Van Mourik Broekmanweg 6 te Delft AGENDA 14:00 15:OOu LD Steekproefoverleg 1. Vaststellen agenda 2. Mededelingen 3. Notulen vorig overleg 4. Actieljst (onderdeel van notulen vorig overleg) 5. Financiële update, uitbreiding en verlenging 6. Activiteiten resterend projectjaar 7. Bezoek van Volvo op 13juli2015 en VW op 4 september 2015 —

Rondvraag

9. 15:00 1. 2.

—

15:30u 1 Gecombineerd LD en HD steekproefoverleg Bezoek aan TNO Helmond Afspraak volgend overleg

15:30 17:OOu HD Steekproefoverleg 1. Vaststellen agenda 2. Notulen vorig overleg 3. Update voertuigselectie en planning+realisatie van voertuigen 4. Meetresultaten SEMS metingen 5. Voortgang PEMS-metingen duurzaamheidsprogramma —

-

T SEMS-metingen aan NRMM 8. Status HD-RDE Brussel: voorgestelde amendementen 9. Status van lopende acties 10. Rondvraag

tno.nl Doorkiesnummer

TNO totlifo

lnnovatho4l

—

Datum 2juli2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288249 Pagina

6/6

Acties uit voorgaande LD actie 2015-001

actiehouder

status

deadline

omschrijving

•

Loopt

01/2-2015

Paper SEMS-metingen bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren. bespreekt met of paper tijdens RDE-overleg kan worden gepresenteerd.

2015-015

TNO

Loopt

02 2015

resultaten MB Sprintervoorleggen aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeeting

telden dat TNO graag met Daim Ier een overleq plant. Acties

Nieuwe acties uit overleg 2 uH 2M5 actiehouder

status

omschrl

•4eadllne.

201 5-044

TNO

Loopt

aug 2015

Nieuwe versie AMT-artikel roetfilters toesturen aan lenM.

2015-045

TNO

Loopt

03 2015

voorbereidingen / inventarisatie Euro 6 testen rest vh jaar

201 5-046

TNO

Loopt

03 2015

inventariseren wat Norbert nodig heeft voor RDE-evaluatie en/of RDE-onderzoek

.

..--

• neemt contact op met Triskelion om te zien of zij disc mini

2015-048

TNO

Loopt

aug 2015

2015-049

TNO/lenM

Loopt

aug 2015


2015-050

TNO/IenM

Loopt

aug 2015


beschikbaar kunnen stellen

pagina 1 van 1

P) E-mail Message From: To: Cc: —


[SMTF 17-8-L.... 17-8-2015 at 18:01 artikelen over nabeharidelingssystemen voor Euro 6 bij Ford en Mazda -

-

Artikel Transmissie en emissie. pdf Mazda.pdf

Beste

In de bijlage vinden jullie twee artikelen:

1. “Artikel Transmissie en emissie.pdf”, waarin leden van ATC Antwerpen op bezoek gaan bij een Ford Trainingcenter. Aandacht voor de nabehandelingssystemen die Ford toepast in de Euro 6 voertuigen: SCR voor de ‘camio nettes’ en LNT voor de personenwagens (met wel een passieve SCR om ammoniak uit de LNT om te zetten) Ook wordt genoemd dat na invoering van de WLTP lagedruk EGR zal (moeten) worden toegevoegd, net zoals Mazda dat doet, zoals in het volgen de artikel wordt behandeld: 2. “Mazda.pdf”: Mazda gebruikt nog steeds relatief grote (benzin e)motoren met vier cylinders (“het offer van een hogere waarde in de NEDC neemt Mazda op de koop toe, het gaat Mazda om het verbruik en de uitstoot in de praktijk”), en past voor Euro 6 hoge— en lagedruk EGR toe. Ook een inzet over ‘betaalbare frisse lucht’

Misschien nog interessant voor de selectie van verdere Euro 6 voertuigen later in het jaar.

Vriendelijke groet weer!

This message may contain information that the addressee or if this message was sent inform the sender and delete the message. content of this e-mail, for the manner in kind resulting from the risks inherent to messages.


file:///C:/Users/JPattisilAppData/Local/TOWER%2oSoftware/TRIM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

TECHNIEK

“WE ONTWIKKELEN LIEVER EEN MOTOR DIE ECHT ZUINIGER IS”

Mazda volgt eigen weg Met de introductie van de nieuwe Mazda2 in maart onderstrepen de Japanse technici dat ze hun eigen weg volgen. In een wereld van downsizlng zoeken ze hun heil nog steeds bij relatief grote 1,5 liter viercilinders. Bij de benzinemodellen weloverwo gen zonder turbo. In maart zet Mazda zijn nieuwe 2 als vierde model met de’SkyActiv’-techno logie in de showroom. Daarbij wijken ze wederom flink af van de gangbare trends. Technisch gesproken is hij, kort door de bocht, een gekrompen versie van de Mazda3. Tien centimeter smaller en 406cm lang, maar wel met een relatief lange wlelbasis van 257cm De’promlnente’voorpartij Is bewust gecre6erd door de a-stijlen acht cen

timeter achteruit te schuiven en de voorwit wat meer overeind te zetten. Het resultaat is een verrassend volwas sen auto, dle het door zijn Interieuraf werking en redelijke zitruimte achterin goed zal doen bij zakelijke kopers. Onder de motorkap gaat het er ‘eigenzinnig’ aan toe met de nieuwste generatie benzine- en (vanaf de zomer) dieselmotoren, allemaal met een Inhoud van 1,5 liter. Zoals we eerder schreven in AMT werkt hun R&D-afde ling richting HCC1 ‘dlesotto’-technlek. Maar vooralsnog worden al grote stappen genomen met de SkyActiv motoren. Tijdens een voorintroductie van de Mazda2 spraken we ontwikke lingstechnicus Koichi Shinbata over het hoe en waarom van de keuzes.

Waarom geen drl.cilind.rs? “Zoals bekend zijn we geen fans van kleine-, driecilinder- én turbobenzine

Mazdo kiest voor vletdllkidets (hier de 1.5 D). Lef op de getrapte vorm van dezulge.’bodems. Doel Is een beter thermisch rendement.

66IAMTI 23januari 2015

De belangrijkste technische innovatie van de Mazda2 vindje onder demo torkap. Naast de nieuwste versie van de 1,5 liter benzinemotorkan voor het eerst ook de ‘kleine’ 7,5 liter dieselmotor besteld worden, motoren. Hoezeer de NEDC-test dat ook stimuleert. Onze bezwaren zijn de on balans en het mindere raffinement van een oneven cilinderaantal, maar ooit de kosten van alles om de motor heen, zoals turbotechniek en balansassen. Op benzine willen we daarom turbotech niek vermijden. Mazda mikt op een directe en linealre reactie op gas geven en daar past dat simpelweg niet blj.’ En:”Met zijn hoge compressie (14:1), de 4in 2 in 1 ultlaatcollector, varia bele timing, elektrisch op de Inlaat en hydraulisch op de uitlaat en nieuw gevormde verbrandingskamers en Injectoren, plus gereduceerde frictie pakt de motor zelfs z6 snel op dat we daar bewust elektronisch een fractie van een seconde vertraging In brengen. Om de nekspieren tijd te geven zich aan te spannen. Metingen wijzen uit dat dat nodig is’ In de praktijk hebben ze dat zelfs Iets overdreven, zo merk je bij een testnt. Maar terug naar de motorische filosofie: het offer van een hogere waarde In de NEDC neemt Shlnbata op de koop toe: ‘De tijd werkt in ons voordeel In Nederland is het fiscaal nu lastig, maar

het gaat ons om het verbwik en de uitstoot in de praktijk. Deze oplossing is aantoonbaar beter in de trekkrachtgebieden waar je het vaakst rijdt. We rekenen er op dat de opvolger van de huidige testmethode ons gelijk zal geven, omdat die hopelijk op een meer realistische basis berust’

Compressieverhouding 1 ‘Mazda doet het anders’: schreven we eerder in AMT. Hoe? Adiah.tsch en compres sieverhouding 1 P: 1. Lees het terugop.

.

-.

En hoe verhoudt de Mazda2 zich ten opzichte vr1 zijn con currenten? Mazda mat het en gaf de verbruikscijfers. Bekijk de presentatie opia’.’’. ii nul -2015 .

TECHNIEK

‘-:

van. Een zuivere atmosfeer is beiangr1jk’ vond redacteurK. Brunner In AMt7van 1975. Maar niet tegen elke prijs:”De kosten van uitlaat gaszulverlng mogen In geen geval hoger liggen dan 5% van de nieuwwaardevan auto” En met de voorgenomen uitlaatgaselsen In de VS dreigde dat wel te gebeuren. Nee, dan waren de Europese emissie-eisen een stuk reahstischer Vanaf 1 1D5 mochten neu.’.L auto’s hier (afhankelijkvan hun gewicht) namelijk ‘maar’ tussen de 20 en 44 gr/km COuitstoten en tussen 1,7 en 2,72 g/km HC. Ter vergelijking, sinds 2005 (Euro 4) staan dle grenzen voor benzineauto’s op respectievelijk 1,0 gram en 0,1 gram. ijzonder detail: terwijl we nu 12 pagina’s wijden aan roetfilterproblemen, Brunner In 1975 geen emissieprobleem voor de diesel: “DIe stoot weliswaar deeltjes uit, maar geeft van huis uit veel minderschadelijke uitlaat gassen Tja, als jevan roet geen probleem maakt en je geen aandacht hebt voor NO,,, dan is die constatering begrijpelIjk. Maar dle

en

nog

zag

.....e....

,,;ji ..,,-,‘j

-

strenge Amerikanen eisten in 1975 al veel lagere waarden voor CO, CH én NO,,. Brunner legt uit waarom een benzinemotor daar moeilijk aan kan voldoen: “Door de keuze van een bepaalde mengselverhouding-alleen, kan men geen maximaal gunstige ujtlaat gaswaarden bereiken, omdat juIst bij een verhouding waarin COen HC het laagste zijn ht aandehvan s ht hoogst is” Dus moest dat met uitiaatgasnabeh’a?idéling. Brunner zag veel in de thermIsche reactor, die bij een hoge temperatuur en extra luchttoe voer afrekent met COen HC, terwijl er dankzij een rijk mengsel en late ontsteking weinig NO,, wordt geproduceerd. Een nadeel was het hogere brandstofverbruik. Maar dat nadeel had de duurdere katalytische reactor ook. Samen met uitiaatgasterugvoer reduceerde die het bi) een arm mengsel geproduceerde NO,,. Zo’narm mengse! leek , . zuinig, maar zo’n katalytische reactor konnlet tegen loodverbindingen. En dle zaten nou juist in benzine om een efficiënte hoge corn-

_

MercedesopIosslng In 1 975 de dubbeIbedkata} lysator. Het voorste,deel moest NO reduceren, aan het achterste deel werd secundaire lucht taegevoerd. om CO HC de verbranden. Zou het goedgewerkt ben?

j

pressieverhouding mogelijk te maken. Dat lood was een probleem, maar voor het overige gloorde er een oplossing aan de horizon: “[:)e zuurstofsensor met eenbedska taiysator7Brunner noemde die techniek: heel eiegant.”Dat had hij’goed gezien. Wat we daarna ‘driewegkatalysator met iambdasonde’ zijn gaan noemen, geeft benzinemotoren nu immers al decenniâlang-schone uitlaatgassen. En nog heel betaalbaar ook. Je leest Brunners originele artikel terug op www.amt.nh/1 -2015.

Skyactiv-D 1.5 In de Mazda2 viert de naar Mazda begrippen ‘kleine’ Skyactlv-D 13 zijn debuut. Vanzelfsprekend een vier cilinder en uitgevoerd met een relatief lage compressleverhouding. Toch legt hij wel een schepje op de 14:1 van de bekende Skyactlv-D 2.2-krachtbron. Shinbata:”Ook hier stonden een gunstig verbruik en aandacht voor lichte- tot middelzware belasting van de krachtbron centraal. Met andere woorden: praktljkgerlchte prestaties Waarom heeft de nieuwe diesel een wat hogere compressieverhouding? filosofie bleef gelijk, maar bij een kleinere cilinderinhoud ontsnapt meer thermische energie. We gingen naar 14,8 op 1 om verbrandingskarakteris tiekeri optimaal te houden. Daarnaast kregen de zuigers in vergelijking met die van de 2.2 nu een één millimeter verhoogd randje om een squish wer king te genereren. Dat houdt het hete verbrandingsgas beter bij de cilinder wand weg” Is om die zelfde reden ook de inspuiting aangepast? “Klopt. De piëzo-injectoren

/----_-_

JE

ill1.

1

,

De ‘gewone’ hogedruk-EGR Is onbruikbaar als de turbodruk groter Is dan de ultlaatdruk. De Iagedruk-EG R voert het gereinigde uitlaatgas naar de compressor van de turbo en zorgt zo ook bij Iets hogere belasting voor EGR-volume. zijn vervangen door kortere solenoïde exemplaren. Dat geeft een betere verdeling van de brandstof: onder een andere boek en meer centraal in de verbrandingskamer. Daarmee Spelen we in op de kortere afstanden door de kleinere cilinderboring. Ook dat levert minder energieverlies op en een stillere loop” Andere aanpassingen die opvallen,

naast standaard de al bekende 1-stop, zijn het gebruik van een enkele turbo en juist twee EGR’s. De 2.2 heeft twee turbo’s en een enkele EGR. “We kiezen voor een compacte turbo met variabele geometrie. Het geheel is samen met de vloeistofgekoelde Interkoeler lkhter en veel compacter, afgestemd op de kleinere motorruimte in de 2. Hij levert al bij lage toerental

len goed druk, wat de souplesse ten goede komt, maar ook het sneller opwarmen van de motor. De toevoe ging van lagedruk uitlaatgas recircula tie verbetert de Iaaddruk onder zware belasting van de motor. En er is geen kostbare ultiaatgasnabehandeling nodig om Euro 6 te halen. Toch is hij aanzienlijk sterker en 19% zuiniger dan de 1.6 die hij opvolgt.” 23januari 20151 AMT 1 67

pagina 1 van 3 E-mail Message

From:

Cc: FSMT ESMTL [SMTR— SMT 20-8-2015 at l6: 20-8-2015 at 16:28 verplaatsen steekproefoverleg: jullie beschikbaarheid -

Sent: Received: Subject:

Dag

—

Omdat zowel als op 3 september niet aanwezig zijn, het HD+LD—steekproefoverleg te verplaatsen.

stellen wij voor

Kunnen jullie aangeven welke data voor jullie mogelijk zijn? De data onder voorbehoud heb ik nog niet met alle collega’s kunnen checken, maar vul daar toch ook graag jullie beschikbaarheid in.

•

Dinsdag 25 augustus,

•

Donderdag 27 augustus,

•

Maandag 31 augustus,

•

Dinsdag 1 september, hele dag

•

Dinsdag 8 september,

Ik hoor het graag,

‘s middags

(onder voorbehoud)

‘s middags

(onder voorbehoud)

‘s middags

‘s middags

en excuses voor het ongemak!

Groet,

From: DGMI Sent: dderdag 20 augustus2015 16:58 —

[mailt

.nienm. nu

1(WVL) Subject: Verzoek omaTje om algemeen overleg in Tweede Kamer over Autobrief II te kunnen volgen.

file :I//C :/Users/JPattisi/AppDatalLocal/TOWER%2OSoftwareiTRIM5/1’EMP/CONTE... 4-11-2015

pagina 2 van 3

Ha

Donderdag 3 september 2015 is er van 10.30 Tweede Kamer over de Autobrief 2.

—

13.30 uur een Algemeen overleg in de

Ik wil dit overleg graag online volgen via internet en moet ook per mail en telefonisch beschikbaar zijn voor het beantwoorden van eventuele vragen.

Op donderdag 3 september is er vanaf 13:00 uur ook overleg voor de steekproeven.

Om beide zaken te kunnen combineren heb ik het verzoek of jullie vanaf 10:00 uur in Delft een zaaltje beschikbaar hebben waarin ik via mijn eigen laptop het overleg in de Tweede Kamer kan volgen. Een WIFI-verbinding zou ook handig zijn.

Vanaf 13:30 uur kan ik dan aanhaken bij het steekproef overleg.

Alvast dank.

Groet,

Dit bericht kan informatie bevatten die niet voor u is bestemd. Indien u niet de geadresseerde bent of dit bericht abusievelijk aan u is toegezonden, wordt u verzocht dat aan de afzender te melden en het bericht te verwijderen. De Staat aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die verband houdt met risico’s verbonden aan het elektronisch verzenden van berichten. This message may contain information that is not intended for you. 1f you are not the addressee or if this message was serit to you by mistake, you are requested to inform the sender and delete the message. The State accepts no liability for damage of any kind rsulting from the risks inherent in the electronic transmission of messages.

This message may contain information that is not intended for you. 1f you are not the addressee or if this message was sent to you by mistake, you are requested to inform the sender and delete the message. TNO accepts no liability for the

file :///C :/Users/JPattisi/AppData/LocaIJTOWER%20Software/TRIM5/TEMP/CONTE... 4-11-2015

pagina 3 van 3 content of this e—mail, for the manner in which you use it and for damage of any kind resulting from the risks inherent to the electroriic transmission of mes sages.

file:///C:IUserslJPattisilAppDatafLocavrOWER%2OSoftware,TRJM5/TEMP/CONTE...

4-11-2015

TNO

innovation for life

NOTULEN

Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600AA Delft

an —

www.tno. ni

Aan

T +31 88 866 30 00 Kopie aan Datum 8 september 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288890

Aanwezig

E-mail -

Doorkiesnummer +31 88

Afwezig ‘1 iet

bericht)

Onderwerp

Notulen Overleg Light-Duty Steekproef van 31 augustus 2015

Op 31 augustus 2015 vonden de overleggen voor de Light-Duty Steekproef en de Heavy-Duty Steekproef plaats. Deze notulen volgen de agenda zoals eerder verstrekt en brengen verslag uit van het overleg over de Light-Duty Steekproef en het gecombineerd LD en HD steekproefoverleg. Van het HD steekproefoverleg wordt apart verslag gedaan. LD Steekproefoverleg

0.

tno.nI

RDE

•chuift even aan om bij te praten over de RDE-discussie. Daarom als agendapunt 0 toegevoegd aan de agenda. Er hebben diverse telco’s plaatsgevonden deze zomer. ACEA heeft voorstellen gedaan voor extra, verdergaande normalisatie: zogenaamde “transferfuncties”. heeft een stuk rondgestuurd in kleine kring.heeft reactie gestuurd dat het hem niet een goed idee lijkt.stuurt het stuk door Voor de TCMV van 10 september staat dit naarWn m(actie TNO, stuk op de agenda; daar worden de laatste ontwikkelingen toegelicht. zal met overleggen wat voor acties nodig zijn (actie lenM,. .

—

Het ziet ernaar uit dat er nu verdere vertraging zal ontstaan, of dat, vanwege tijdsdruk, een inferieure versie van RDE-wetgeving wordt aangenomen. Steun van Duitsland is hierbij cruciaal; als Duitsland toegeeft aan de industrie, dan wordt het moeilijk de recente ontwikkelingen tegen te gaan.


Datum 8september2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288890 Pagina 2/8

zoekt contact me

van Duitsland.

De tijdsdruk neemt toe, het is bijna 10 september 2015. De TCMV staat nog niet in ‘bgencJa.ging ervanuit dat het aannemen van de RDE-wetgeving alleen nog een formaliteit was. Nu lijkt het erop dat de industrie toch een ‘voet tussen de deur’ heeft gekregen. De V-box komt ter sprake. Signaal valt te vaak weg (tunnels, ‘street canyons’, etc). TNO werkt een voorstel uit om de kwaliteit van het snelheidssignaal vast te leggen. Dat voorstel kan op steun rekenen van en JRC. 1. Vaststellen agenda De agenda is vooraf verstrekt en akkoord bevonden. Alleen punt 0 is toegevoegd, zoals eerder gemeld. 2. Mededelingen Geen mededelingen. 3. Notulen overleg 2 juli 2015 De notulen van het overleg van 2juli 2015 zijn vastgesteld. 4. Actielijst In onderstaande tabel is weergegeven wat over de betreffende actie is besproken of besloten.

Datum 8 september 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288890

Pagina 3/8

LoDende acties uit vooraaande LD steekoroefoverleaoen actie

actie

besproken op 31 augustus 2015

2015-001

Paper SEMS-metingen

loopt, laten staan

bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie

2015-015

resultaten MB Sprintervoorleggen aan Daimler, samen met resultaten

loopt, bal nog —

bij Daimler,vraagtnog te checken met

teleurstelling misschien wat laten blijken?

voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeeting

melden dat TNO graag met Daim Ier een overleg plant. Actie

2015-044

Nieuwe

versie

toesturen aan

2015-045

roetfilters

gedaan,

kan eraf

lenM.

voorbereidingen / inventarisatie Euro

2015-046

AMT-artikel

6 testen rest vh jaar

inventariseren wat

op agenda van vandaag, kan eraf, nieuwe actie 201 5-054: meetprogramma rest 2015 en 2016 opstellen

_.,iodig

heeft vandaag een update gegeven, actie afgerond

heeft voor RDE-evaluatie en/of RDE

ck

2015-048

neemt contact

op

om te zien of zij disc mini

gedaan, kan eraf, er is een andere TNO-afdeling (Zeist) die een Disc Mini beschikbaar heeft

beschikbaar kunnen stellen

201 5-049


wordt zo

201 5-050

disseminatie Engelstalig NOx-

laten staan

rapport naar ERMES etc

direct besproken, deze actie wordt afgesloten, waar nodig worden nieuwe acties geformuleerd


5.


6. Activiteiten resterend projectjaar •heeft vanochtend metq overlegd over wat hij nog nodig heeft om het beeld Euro 6 personenauto’s compleet te maken.vraagt een programma te maken voor de rest van dit jaar én het volgende jaar. Dan nemen we het wat breder. (Actie TNO_ In dat kader vraagtaaren wat zij de meest interessante methode vinden voor het meten van emissies: SEMS, PEMS of rollenbank? het hangt erg af van wat je wil meten. op de rollenbank presenteren voertuigen vaak goed. Real-driving emissions moeten we zeker meten op de weg, niet in het lab. Bovendien kan je daar in de toekomst ook controleren of de deeltjesuitstoot in orde is. rollenbank is alleen nog nuttig om vast te stellen of de auto overeenkomt met de typekeur; het wordt een soort referentiemeting.

7. Bezoek van Volvo op 13 juli en VWop 4 september 2015 TNO heeft bezoek gehad van Volvo. Het was voor Volvo interessant, maar er was weinig interactie; Volvo lijkt met name informatie te hebben gehaald. Het waren commerciële mensen, geen technische mensen.

Datum 8 september 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-O1 00288890 Pagina 5/8

Komende vrijdag om 13:00 uur komt PON/VW/Audi om te spreken over de resultaten van de Audi Q7, onder wie.komt ook. evt ook

,

2

,_._

—

-,.

Gecombineerd LD en HD steekproefoverleg 1.

Bezoek

:,..L

-.--


sluit aan. Voorafgaand aan bespreking van dit onderwerp vestigtde aandacht op de antwoorden van de staatssecretaris van Financiën op Kamervragen gesteld op 9juli 2015 over de Autobrief II van 19juni 2015.

1 sluit aan om het bezoek vai._ _te bespreken en heeft eerder een conceptprogramma/-draaiboek toegestuurd. eeft niet veel aanmerkingen, behalve over de lijst projecten die wordt genoemd. Wel moet de rol van lenM in Brussel worden benadrukt, om het scherp op het netvlies te krijgen. stuurt de meest recente versie toe aan lenM, en daarna legt het programma aan _‘oor (actie TNO).en houden hierover de komende weken intensief contact. 2. Afspraak volgend overleg Het volgende steekproefoverleg vindt plaats op maandag 12 oktober 2015, van 13:00 tot 17:OOu, bij TNO, zaal 4.1.21. Op moment van schrijven van deze notulen is het overleg verschoven naar 11:00 tot 15:00 uur, evt. nieuwzaalnummerwordtt.z.t. gecommuniceerd. 2

Herziene actielijst De tabel hieronder is de herziene actielijst: afgeronde acties zijn verwijderd, lopende acties zijn gehandhaafd of waar nodig aangepast en nieuwe acties zijn toegevoegd. Acties uit vooraaande LD steekDroefoverleaaen 201 5-001

TNO,

Loopt

Q1/2-2015

Paper SEMS-metingen bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren. bespreekt mW of paper tijdens DE

2015-015

TNO

Loopt

Q22015

resultaten MB Spnnter voorleggen aan Daimler, samen met resultaten voor Euro 6 personenauto. Tijdens stakeholdermeetin, ielden dat TNO graag met Daimler een overlea elant. Actie —

2015-050

—,.

actie 201 5-051

2__ — TNO,S

Loopt

aug 2015


Nieuwe acties uit overleg 31 augustus 2015 deadline Loopt

begin sept

•stuurt RDE-stukoor aan lenM

2015 2015-052

IenM,

Loopt

begin sept 2015

201 5-053 2015-054

1-NOa

Loopt

sept 2015

Loopt

Q3

overlegt met

welke acties nodig zijn op RDE

dossier Wraagt Mercedes 015

om reactie op actie 2015-

meetDroarpmma opstellen voor rest 2015 en 2016

Datum 8 september 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-O1 00288890 Pagina 7/8

lenM laten weten wie van TNO deelneemt aan presentatie

2015-058

TNO, en lenM,

Loopt

begin sept 2015

‘Zj

stuurt de meest recente versie van het draaiboek voor het bezoek van toe aan lenM, en daarna legt het ororamma aan haar voor


3

Bijlage: uitnodiging voor S.E.T. project presentation Dear Madam, dear Sir, Vehicle manufacturers and suppliers are making big efforts to produce cleaner vehicles both to give an answer to the requirements of society and to fulfil approval standards. In order to ensure that the negative impact 0fl the environment and health is as 10w as possible and to improve air quality sustainably, it is crucial to keep the benefit of the new vehicles’ design during their whole life. This means that malfunctions of the emission system has to be detected during the periodic emission test and eliminated immediately. CITA has undertaken the SET Project Sustainable Emission Testing with the aim of assessing available approaches of in-use vehicle testing and to adapt vehicle inspection techniques to new and stricter pollutant emission thresholds. More than 3.000 vehicles have been tested on the field and the data retrieved have been analysed in order to: —

•

Compare OBD read out (fault codes, RC Status, status information) versus the tailpipe emission test (CC, k values forPM)

•

Define suitable ttiresholds for PM-measurement devices (m-1; mglm3) for diesel vehicles, taking into account, accuracy of measurement devices as well as the level of gross pollutants today

•

Define new thresholds for CC measurement, taking into account, accuracy of measurement devices as well as level of gross pollutants today

•

Compile a precise recommendation including a cost-benefit analysis

We are pleased to cordially mviie you to the SET Project presentation on the September 22d, 2015 witich will take place at: Leopold Hotel Brussels EU Rue du Luxembourg 35 B-1 050 Brussels Belgium The event will commence with the SET project presentation from 17h30 and will be followed by a cocktail. We would like to ask you kindly to confirm whether your particlpation no later than September 11 at LcItaInsp.org. Please notice that the number of attendants is limited. We look forward to seeing you in Brusselsl Best regards, CITA Policy Expert on Environmental Protection Systems CITA Executive Director Email: ucita_vehideinscection.orp

CITA INTERNATIONAL MOTOR VEHICLE INSPECTION COMMITTEE CITA Secretariat Rue de la Technologie 21-25 B-1082 BRUSSELS (Bel Om) TEL + 1

E-maiI Message From: To: Cc:


imageüol .gif 201 5-TL-NOT-0100288249_201 50731_CONCEPTnotulen LD steekproefoverleg 02juli 2015.docx 150702 Notulen_HD74_201 5-TL-NOT-1 00287618. pdf 20150827_Agenda Steekproefoverleg_31 augustus 201 5.pdf

Komende maandag 31 augustus vinden van 14:00 tot 17:00 uur de LD- en HD steekproefoverleggen plaats bij TNO in Delft.

In de bijlage vinden jullie de door ons voorgestelde agenda voor het overleg en de notulen van de vorige steekproefoverleggen.

P bezoek van

zal aansluiten bij het gecombineerde LD/HD-overleg om het .iamen verder vorm te geven.

begreep ik dat je even uit de running bent. Beterschap!

Vriendelijke groet,

Projectmanager Sustainable Transport and Logistics T +31 M +31

(0), (0)

-

file:///C:/Users/JPattisi/AppDatafLocal/TOWER%2OSoftwarefTRIM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

pagina 2 van 2 E HYPERLINK “mai1t

Utno.n!

.nl

HYPERLINK “http: //www.tno .nl/locaties/dtm”Locatie HYPERLINK “http: //www. tno. nl/emaiidisciaimer”Disciaim er http: //www.tno.nh/

This message may contain information that the addressee er if this message was sent inform the sender and delete the message. content of this e-mail, for the rnanner in kind resulting from the risks inherent to messages.

is not intended for you. 1f you are not to you by mistake, you are requested to TNO accepts no liability for the which you use it and for damage of any the electronic trarismission of

file:///C:/Users/JPattisi/AppDatafLocalJTOWER%2OSoftware/TRIM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

—

•JII°J UOWAOUUJ

0

1r

TECHNIEK

FORD-TECHNIEK ONDER DE LOEP BIJ ATC ANTWERPEN

Tramimissie en emisÈie DOOR tRWIN DEN HOED / FOTO’S FORD, AMT

Hoe vervangje de dubbele koppeling van een 6DCT250? En hoe werken de systemen die de Ford-diesels aan Euro 6-emissies helpen? De leden van Alt Antwerpen krijgen tekst en uitleg van Fords beste technisch trainers in het Ford Trainingcenter in het Belgische Kontich.

Iedere maand verzorgende twlntîg ATC-afdelingenln Ne derland en België lezingen met uiteenlopende onderwerpen. Alle 4000 leden van de ATC kunnen dle gratis bijwonen. En ze ontvangen het vakblad AMT. Verdèrorganlseettde ATCInt delijke evenementen en verte genwoordigt de vereniging de APK4eurmeesters In verschil leflde officiële overlegorganen. Meer weten? Kijk op: www.atcnLnl of www.atcbe.be.

‘DEZE KOPPEUNG STAAT OPEN ALS HIJ NIET BEDIEND WORDT’ 4

56J AMT 123 januari 2015

4

De groepATC-ieden gaat In tweeën en één deel begint in de werkplaats. Op een bok staat da dubbelkoppelingtransmis sla uit de 8-Max en Focus. Technisch trainer Marc Piessens begint met de naam: ‘De 6 staat voor zes versnellingen, OCT voor Double ClutchTransmlsslon en 250 voor het koppel dat de bak aankan7 Dan de belangrijkste onderdelen: ‘De Ingaande as bestaat uit een kernas met de oneven versnel lingen en de achteruit Om het voorste deel daarvan zit een holle as met de even versnellingen. En er zijn twee uitgaan de assen. De versnelilngen daarop worden bediend door schakelvorken, dle via schakeidrums worden aangestuurd door twee elektromotoren. Dle motortjes zitten samen met de regeleenheld In deTCM, deTransmission Control Module, dle tegen het bakhuis aan zit’ Dan de koppellngen:’Belde Ingaande assenhebben een eigen droge zelfstellende koppeling. Ook dle worden ieder door een elektroniotortje bediend. En ook die zijn op de buitenkant van de bakgemonteerd’ Met de bediening van de koppelingen is iets aan de hand: “Een normale koppeling staat dicht als hij niet bediend wordt. Deze staan dan open. Dat moet ook wei. Want zou de stroom uitvallen, dan wil je niet dat twee versneillngen tegelijk worden Ingeschakeld!’ Verder zit er op de buitenkant van de bak nog een reeks sensoren:”De transmissiekeuzestandsensor en toerentalsen soren voor de kemas, de holle as en de uitgaande as!’ In de bak zit 1,8 liter versnellingsbakolle, die een autoleven mee kan.’Let op, dat geldt niet voor de DCT-bak voor de zwaardere motoren. Omdat die meer koppel moet kunnen verwerken, heeft dle natte koppelingen. Dle maken een service-interval voor de olie noodzakelijk!’

Herdubbelkoppelingpakket moet Ingebouwd worden. Herman Duytschaever stelt één van dezelfstellende koppelingen terug. MarcPlessens (buiten beeld) geeft tekst en uitleg. lIpjes af en is het pakket onbruikbaar!’ Na vanavond zal dat de Antwerpse ATC-leden niet overkomen. Dus dat heeft hun lidmaatschap dan toch maar mooi opgebracht. -

Koppelingpakket vervangen De droge dubbele koppelingen moeten ook een autoleven mee kunnen: “Normaal gesproken hebben ze de dubbele levensduur van een normale koppeling. Niet alleen omdat het er twee zijn, maar vooral omdat ze met de computer bediend worden. En die doet dat netter dan de meeste chauffrurs.’Toch kunnen ook de beide koppelingen uit zo’n 6DCT250-bak verslijten: ‘Bijvoorbeeld als er veel met zware aanhangers wordt gereden. Voor de uitbouw van de bak staat 3,5 uur. Voor het de- en monteren va de koppelinØ 36 minuten!’ Dat eerste heeft Plessens al gedaan, het tweede demonstreert hij met zijn collega Herman Duytschaever voor de Antwerpse ATC-leden. Die zien dat de operatIe niet heel ingewikkeld is, maar dat er wel aandachtspuntjes zijn. Eén daarvan: begIn er niet aan zonder het speclaaigereed schap. Verder latende technisch trainers zien hoe je de slIj tage van de koppelingen meet, hoe je de zelfstellende kop pelIngen terugstelt en daarna de diafragmaveren opspant om het koppelingspakket weer te kunnen monteren. “Stel je die niet eerst terug€ 550,-. Want dan breken er kwetsbare

Buro 6 met AdBlue Na een korte pauze wIsselen beide groepen van locatie. Op naar het theorlelokaal Technisch trainer Yves Noël bespreekt daar de Euro 6-techniek van Fonds lichte bedrijfsautodiesels en die van de personenautodlesels. Ford past voor beide voertuiggroepen een ander emissiesysteem toe: “5CR voor de camionettes, INT voor de personenauto’s.’ Voor Noël die systemen bespreekt, eerst aandacht voor de Euro 6-normen:’De traditionele EGR-klep moet dicht als de turbo druk levert Tot en met Eum 5 was dat goed genoeg. ‘l Maar Euro 6k veel strikter in NO,. En dus onderging de World Puma-motor, de 2.2 diesel die behalve in de Transit ook In besteliers van Fiat en PSA en in de IR Defender zit, enkele wijzigingen: ‘De motor kreeg een grotere interkoeler. Koelere Iniaatlucht betekent namelijk eenlagere verbran dingstemperatuur en daarmee minder NO,. En de motor kreeg een AdBlue-systeem. Dat laatste bestaat allereerst uit een SCR-katalysatoc Dat ding is groot, zo’n45 cm lang en 20 cm in doorsnedt Dan Is er een AdBlue-tank met een pompeenheid met hltet verwarming, temperatuur-, druk- en een niveausensor. Er is een doseermodule En er Is een ‘dosed loop’-regeling met twee NO,-sensoren, twee EGT-sensoren (Exhaust GasTemperature) en een ammoniaksensor!’ Een ATC-lld wil weten waar die verwarming voor ls:’AdBiue klinkt sjielç maar het Is gewoon kunstmest (ureum) opgelost in water. En dat water kan bevriezen. Om die verwarming aan de gang te houden als de auto stilstaat, heeft de Transit behalve een startbatterij ook een accessolrebatterij. Ze zijn verbonden via een relals, dat openstaat als de motor niet draait” Dat roept een nieuwe vraag op:’lCan de AdBlue In de leIding

TECHNIEK naar de doseerunit niet bevrlezenrZeket maar. 9len minu ten na het afzetten van de motor zuigt de pomp de leiding leeg. Dat kan omdat de Injector open wordrgezet.” Ook’derammoniaksensor roept vragen Noël:Ureum reageert in het uitiaatgas met iater en valt dan uiteen in ammoniak en C0 . Ammoniak zet In de SCR-kat het schade 2 lijke NO,, om In stikstof en water. Wordt er voor de kat teveel AdBIue geïnjecteerd, dan houd je na de kat ammoniak over. Als de sensor dat waarneemt, besilst de regeleenheid om minder Adblue te lnjecteren’ ‘Wat als de AdBiue-tank leeg ls?’vraagt een ATC-lid zich af. “Als het bijna zover is, gaat er lampje branden. Is de tank he lemaal leeg, dan gaat de motor in noodioop. Dat Is bedoeld om een tankstation te bereiken. Dus zet je hem dan af, dan slaat hij niet meer aan “Maar watals je er dan water Inklept?’ vraagt een slimmerik. “Dan1etde NO,-sensor na de SCR-kat dat er nog NO,, in hetuitlaatgas zit. Dus wordt er meer water logespoten. En omdat dat niet helpt, gaat de.motor in noodloop’ Maar ja, In urine zit ook ureum, dus._ “De tank is 21 liter groot, dus dan mag de chauffeur wel zijn hele familie meenemen’

p.

Personenauto’s zonder De Euro 6 Ford-personenautodiesels blijven gevrijwaard van AdBlue-injectie. Hun uitlaatsysteem is verrijkt met twee breedband lambdasondes, een INT-kat (Lean NO,,-Trap) op de plaats waar normaal de oxykat (DOC) zit, een passieve SCR-kat en mlnstensdrle temperatuursensoren. Yves NoêI legt uit hoe het werkt:”Bij normaal bedrijf neemt de LNT als een spons NO,, op. Dle LNT kan NO,, reduceren, maar daar Is CO (koolmonoxide) voor nodig. Dus als de INT vol zit, komt er, via na-inspuiting of via een vaporizer die diesel verdampt in het uitlaatsysteem, een rijk plekmoment (veel korter dan bij regeneratie van een DPFI). En dan wordt de opgeslagen NO, omgezet InN 2 en CO’ “Waarom is er dan nog een passieve SCR-kat nodig?” Goede vraag:”Blj een teveel aan brandstof ontstaat ammoniak in de

9ffidmmfSISIl)

•

._.

m. • ;t

:-

• —

.

‘—

—..

,

7l’• •2•5’,

.,.

1qt•

J•L--•;

.‘.::

Inhoud vanFords ‘druge’DCT-bak. Let op de holle as (in blauw) met daafXr 1,.a, den Links- en ,echtsboven de schakeltrommels,, die de schakelvorken bedienen. De TCM en het dub beIkoppelIngpakketzjn nid&gebeeId De gekleurde koppellngstaatdkhL Om dat te bereiken moet de elektromotor vi deze koppeling worden aangestuurd. Via de splnddbêSaj,t hij dan de koppeling.

INt Dat wordt in die pSCR omgezet inN 2 en H,0’ Oef, zijn we er dan? Nog niet helemaal:”Als In 2017 de. WLTP-cyclus wordt Ingevoerd (Euro 6.2) gelden dezelfde emmi5siewaarden, maar die moeten gehaald worden onder omstandigheden dle veel meer op de dagelijkse rijpraktijk lijken. Danzullen we ook lagedruk EGR moeten toevoegen. Dus het uitlaatgas aftappen na de DPF en het voor de turbo weer terugvoeren’Hé, da’s toevallig, Mazda doet dat al Kijk, maar op pagina 66.

LNT LAY OUT VOOR STAGE VI (MET HP EGR) LNT vervanglDO91ijom therrrusche redene ciijId uitgang van deturb ommi 0 gevallen toch ookn DOC’vlak a turbo)

‘

j

t

e

(passive) is anders REASCR:aterslide( imt’ NO, / Ammoniak slip op

/ Throttje ‘t’’.

V

—.

..:.

-

.njectois.

‘ADBLUE-TANK LEEG? DAN GAAT DE: MOTOR IN NOODLOOP’ ‘:.

-

Oboler

t’:

ic

Valve

-

-

1

Operating/Monitonng

Sensoren. .a. emp VerscNldruk M,IEGO

FoidEuro 6personenautodieselskurmInbetsaârAj..kZ)aartoe hebben ze deze emissiëabrlek metLean NO,, Trap.

23januari 20151AMT157

i nnovation for life NO TULEN

Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft

Van

-ii

www.tno. fl1

Aan ——

T +31 88 866 30 00

Kopie aan

-

Datum 2juli2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00288249

Aanwezig

E-mail

1 Afwezig

000rkiesnummer +318

.— -

Onderwerp

Notulen Overleg Light-Duty Steekproef van 2juli 2015

Op 2 juli 2015 vonden de overleggen voor de Light-Duty Steekproef en de Heavy Duty Steekproef plaats. Deze notulen volgen de agenda zoals eerder verstrekt en brengen verslag uit van het overleg over de Light-Duty Steekproef en het gecombineerd LD en HD steekproefoverleg. Van het HD steekproefoverleg wordt apart verslag gedaan. LD Steekproefoverleg 1. Vaststellen agenda Agenda is vooraf verstrekt en akkoord bevonden.

2.

[email protected]

Mededelingen mist van het roetfilterartikel uit de AMT de laatste pagina. Deze stuurt TNO naar p (actie TNO).

3. Notulen overleg 28 mei 2015 De notulen van het overleg van 28 mei 2015 zijn vastgesteld.

4. Actiel(jst In onderstaande tabel is weergegeven wat over de betreffende actie is besproken of besloten.



—

‘IVIO mnown

INb ——

VOERTUIGSELECTIE, PLANNING Afgerond: MAl 35 MAN TGL MA136 MAN TGX M8137 M-B Antos b DA138 DAF CF250 Momenteel actief: MA139 MAN TGL. Planning: 6juli DAF LF15OA 13juli DAF CF290 t.b.d. lveco Crosewsy tb.d. VDL XLE (15m)

trekker-oplegger trekker-oplegger bakwagen bakwagen bakwagen bakwagen vuilniswagen stadsbus interstedelijk 1 vervoer

nnov.rio.

-

RESULTATEN SEMS Verwijderd uit presentatie— opte vragen bij TNO

RESULTATEN SEMS mI.idta pme.ntati.— opt. vragen bij TNO

51W t, Iie

—


AMMON lAK Uitwerking van data nog te bepalen. Ii afhankelijk van de probi.m aek!mageh: i Limiet in Euro VI (gemiddelde over WHTC
•

wii

AMMONIAK: EERSTE INDRUK MBV SEMS DATA r 0.01%

14

0.00%

21

MB127

Atego, distributie

2.9

4.45%

MB128

Citaro, stadsbus

0.8

1.33%

0.04%

15

MA135

TGL, kleine trekker trailer

1,0

0,08%

0,00%

84

MAl 36

TGX, grote trekkertrailer

ç8

157%.

0,47%

37

MB137

Aritos, bakwagen

3,5

5,5%

0,08%

23

DAl 38

CF250. bakwagen

239%.

2,90%

repaea in de weeç voordemetg

T. AMMONIAK: DAl 38 3p.

se,Iøø.ma1II —C.inm

5-. l_

S—

InnoItiGn

Datum 2 juli 2015 Onze referentie 201 5-TL-NOT-01 00287618 Pagina 9,9

innc.tion I?40 !CRb

—_

NRMM SEMS meten aan een Stage IV Volvo L220H DPP+SCR Ter b.schikking gest.ld door Volvo Kuiken Bezig met GTL-proef ) Dieselmeten Machines werken in loods

-

TWO nno.tlon —— IQ,e.

UPDATE RDEIISC HDV Juli augustus; aanpassing tekst door GROW September overleg met lidstaten over de conc.pftekst conce*voodeggan —

in TCMV

Overeenstemning over Meten PM in mog.lijkPN in de procedure Verlaging pow.r threshold van 20 naar 10% Verbreding bandbreecte belading (maar nog niet welke bandbreedt..x.ct) Specifiek. .is.n aan rit (maar nog niet welke eisen precies) Koud. start in de evaluatie (maar nog niet hoe) i

GUn over..nst.rmiing oveç. i 90-%

InnO.tW

LOPENDE ACTIES ZJ

*S

fl4

q*k

Ww

t

—

s ----

•5

2j

Ido —.

—-

—

— -&j

Ip.

Øl-U U

fLr

-

pagina 1 van 5 E-mail Message From: To:

fl11

‘rn..nil

Cc:

,rSMTF [SMTP1


1-9-2015 at lb:28 1-9-20 15 at 16:28 FW: Test Audi Q7

Attachments:

imageool .gf

Goedemiddag

tno.n

httno.riÏF

t-

In de onderstaande mail geeft ‘ S aan dat er nog geen terugkoppeling op de testresultaten van de Audi Q7 is gekomen vanuit de fabriek. Hij stelt voor om de meeting te verplaatsen naar oktober niet bekend), dan is VW bij PON op bezoek.

(specifieke datum is nog

Lijkt me een goed voorstel. Zijn jullie hiermee akkoord?


nsultant Sustainable Transport and Logistics

T +31 (O) M +31 (O E HYPERLINK “mai]t

@tno

.

tno. ni

HYPERLINK “http: !/www. tno.nh/locaties/dtm”Locatie HYPERLINK “http: //www.tno.nl/emaildisclaimer”Disclaimer

HYPERLINK “http://www.tno.nh/”cid:[email protected]

file:///C:fUsers/JPattisi/AppDatafLocaiJTOWER%2OSoftware/TRIM5/TEMP/CONT...

11-11-2015

pagina 2 van 5

From: 4 • [mailto Sent: dinsdaa 1 2015 10:38 To:1 Cc:J Subject: Re: Test Audi Q7

.ipon.com)

Ha1lo,

Wij hebben voor vrijdag een afspraak staan rond de praktijktestdata van de Audi Q7. Nu heb ik (door de Werksferien denk ik) nog geen info van de fabriek gekregen rond deze auto. Ik wil namelijk wel graag eerst van de fabriek weten hoe ze hier tegenaan kijken. Anders wordt het een weinig zinvol gesprek tussen ons.

Ik wil daarom graag de meeting even uitstellen. In oktober is VW group bij ons op bezoek. Dat zou mogelijk een mooi moment zijn om de koppen bij elkaar te steken.

Wat vind

jij?

Ik hoor graag van je,

Groet,

On Mon,

Jul 13,

2015 at 5:28 PM,I

bvan wrote:

•

Via de onderstaande link heb ik wat datums en tijden geselecteerd, graag aanvinken welke tijden passend zijn. Eventuele aanvullende collega’s kunnen de Doodie ook invullen.

http: //doodle com/s5din5xdaen2ecrc9 .

file:///C:IUsersIJPattisiIAppDataILocaiJTOWER%2OSoftwaretTRIM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

____

pagina 3 van 5


1

Tnsultant Sustainable Transport and Logistics

T +31 (0). M +31 (O)( F HYPFRLTNK

“

i1to.n1”

\

tno.n1

HYPERLINK “http: //www. tno. nl/locaties/dtm” \nLocatie HYPERLINK “http: //www.tno.nl/emaildisclaimer” \nDisc laimer HYPERLINK ‘http://www.tno.nl/” \ncidimage001.gif@0 1CFEEC0.DBAE2BB0

From:

•

[mailto:HYPERLINK umailto. @pon.com] Sent: maandag 6 juli 2015 7:32 To: Cc:’ Subject: Test udi Q7

Beste

—-

Ik hoorde van ö.....dat jullie ons aanbieden om met jullie nader in gesprek te gaan rond de praktijkemissietest van een Audi Q7.

Daar maken wij graag gebruik van!

file :///C :fUsers/JPattisi/AppDatafLocalJTOWER%2OSoftware/TRIM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

pagina 4 van 5

Kun

jij

aangeven wanneer het jullie zou schikken vanaf half august us?

Ik hoor graag van jullie,

Groet,

Director Future Technology & Public Affairs Pon Rondebeltweg 41 :: 1329 BN Almere P.O. Box 30052 :: 1303 AB Almere : : The Netherlands M+31 1 HYPERLINK “http://www.pon.com” \nwww.pon.com This e-mail and its attachments are confidential and may contairi legally privileged information. The information in this e-inail is intended solely for the addressee(s) 1f you are not the intended recipient, please notify the sender and delete it from your system. Any disciosure, copying, distrib ution or any other action taken or omitted to be taken to prevent any information becoming public, is prohibited and may be unlawful. Pon Holdings B.V. (operating under the trade name Pon) is a limited liability company under Dutch law with its registered office in Almer e and is listed in the Comrnercial Register of the Chamber of Comrnerce for Gooi-, Eem- en Flevoland in Almere under file number 08017970. .

This message may contain information that the addressee or if this message was sent iriform the sender and delete the message. content of this e-mail, for the manner in kind resulting from the risks inherent to messages.


Director Future Technology & Public Affairs Pori Rondebeltweg 41 :: 1329 BN Almere P.O. Box 30052 :: 1303 AB Almere The Netherlands M 1 HYPERLINK “http://www.pon.com” \nwww.pon.com

file://IC :/Users/JPattisi/AppData/Loca1JTOWER%2OSoftwareiTRlM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

pagina 5 van 5

This e—mail and its attachments are confidential and may contain legally privileged information. The information in this e-mail is intended solely for the addressee(s) 1f you are not the interided recipient, please notify the sender and delete it from your systern. Any disciosure, copying, distribution or any other action taken or omitted to be taken to prevent any inform ation becoming public, is prohibited and may be unlawful. Pon Holdings B.V. (operating under the trade name Pon) is a limited liability company under Dutch law with its registered office in Almer e and is listed in the Comxnercial Register of the Chamber of Commerce for Gooi-, Eem- en Flevoland in Almere under file number 08017970. .

file :///C :/Users/JPattisi/AppData/Local/TOWER%2OSoftware/TRIM5/TEM

P/CONT...

11-11-2015

__ ________

pagina 1 van 4 E-mail Message From: To:

4

MTF —- DGMI [SMTP:’ minienm.nI1, L)GMI [SMTP__ timinienm.nl] MTP FSMTP’ tno.nl1

1

Cc: [SMIPL.. [SMTP4.

h@tnonl]j.._ tno.nh1,t

[SMTP() 8-9-2015 at 12:28 8-9-2015 at 12:28 conceptnotulen steekproefoverleg 31 augustus 2015 + antwoorden op Kamervragen rondom Autobrief 2 + definitieve notulen steekproefoverleg 2 juli 2015


Attachments:

201 5-TL-NOT-0 1 00288249_201 50731_notulen LD-steekproefoverleg 02 juli 201... pdf sch riftelijke-beantwoording-autobrief-ii. pdf 20150908_CONCEPT_notulen LD-steekproefoverleg 31 aug 2015.docx

Beste t

Bijgevoegd aan deze e-mail vinden jullie:

1.

De conceptnotulen steekproefoverleg 31 augustus 2015;

2.

De antwoorden op Kamervragen rondom Autobrief 2 (waarnaar verwezen werd in het overleg en voor de geïnteresseerden bijgevoegd), en;

3. De definitieve notulen steekproefoverleg 2 juli 2015, overleg van 31 augustus.

vastgesteld in het

Hieronder bij wijze van herinnering de nu geldende actielijst.


Acties uit voorgaande LD steekproefoverleggen actie actiehouder status

file:///C:/Users/JPattisiIAppDatafLocaIrrOWER%2OSoftware/TRIM5/TEMP/CONTE...

4-11-2015

pagina 2 van 4

deadline omschrij ving 2015—00 1 TNO, Loopt Q1/2—2015 Paper SEMS—metingen bestelwagens schrijven voor internationale disseminatie en bepalen in welk gremium we dit willen presenteren. bespreekt met of paper tijdens RDE-overleg kan worden gepresenteerd. 20 15—003 IenM, Loopt Ql/2—2015

2015—015 TNO,

Loopt Q2 2015 resultaten MB Sprinter voorleggeri aan Daimler, personenauto. Tijdens stakeholdermeeting Daimler een overleg plant. Actie

samen met resultaten voor Euro 6 melden dat TNO graag met

2015—050 TNO, Loopt aug 2015 disseminatie Engelstalig NOx-rapport naar ERMES etc

Nieuwe acties uit overleg 31 augustus 2015 actie actiehouder status deadline

file:///C:flisers/JPattisi/AppDatafLocalfrOWER%2OSoftwareiTRIM5ITEMP/CONTE... 4-11-2015

pagina 3 van 4

omschrijving 20 15—051 TNO,

•

Loopt begin sept 2015 NL stuurt RDE-stuk

—

door aan IenM

2015—052 IenM, Loopt begin sept 2015 • overlegt met

welke acties nodig zijn op RDE-dossier

2015—053 TNO, Loopt sept 2015 vraagt Mercedes

J

om reactie op actie 2015—015

2015—054 TNO, Loopt Q3 meetprogramma opstellen voor rest 2015 en 2016 2015—055 TNO, Loopt voor 11 sep aanmelden IenM laten weten wie van TNO deelneemt aan presentatie S.E.T.-project van CITA 20 15—05 6 TNO en IenM Loopt Q3 2015

2015—057

file :1/IC :/Users/JPattisilAppData/Local/TOWER%2OSoftware/TRIM5/TEMP/CONTE...

4-11-2015

r 1200 TWO Een sportieve rit resulteerde in EMROAD in de melding: Not valid. CLEAR deed

Recommend Documents