PRUP Afbakening Kleinstedelijk Gebied Deinze Plan-MER Niet-technische samenvatting
Colofon Titel studieopdracht: Plan-MER PRUP Afbakening Kleinstedelijk Gebied Deinze Niet-technische samenvatting
Opdrachtgever:
Provinciebestuur Oost-Vlaanderen Gouvernementstraat 1 Woodrow Wilsonplein 1 9000 GENT Contactpersoon : Hilde Vanfleteren
Uitvoering:
Soresma nv Eugène Bekaertlaan 61 8790 Waregem ℡ +32 (0)56/74.20.00 +32 (0)56/74.20.01
[email protected]
Externe Deskundigen Disciplines Handtekening Paul Arts Coördinatie Mens – Sociaal-organisatorische aspecten (ruimtelijke en sociale aspecten) Conrad De Poortere (MINT)
Mens – sociaal-organisatorische aspecten (verkeer)
Roel Colpaert
Bodem Water Fauna en Flora Mens – toxicologie en psychosomatische effecten Geluid en trillingen
Chris Busschots (Acoustical Engineering) Dirk Dermaux
Lucht
Jan Parys
Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Datum:
Maart 2010
Projectnummer:
182198
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
-4-
1 NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING
1.1 Aanleiding voor het PRUP en het plan-MER In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV, 1997) werd Deinze aangeduid als structuurondersteunend kleinstedelijk gebied. De afbakening van de kleinstedelijke gebieden, en dus ook van Deinze, is een taak voor de provincie. Het afbakeningsproces van het kleinstedelijk gebied Deinze werd door de provincie Oost-Vlaanderen gestart in maart 2004. De afbakening van het kleinstedelijk gebied en de nodige bestemmingswijzigingen zullen worden aangeduid in een Provinciaal Uitvoeringsplan (PRUP). Rekening houdend met de wetgeving inzake plan-MER-plicht dient voor dit PRUP een plan-MER te worden opgemaakt. Dit gebeurt volgens het zgn. “integratiespoor”. Tijdens het (nog lopende) onderzoek rond het KSG werd/wordt enerzijds het gebied afgebakend, en anderzijds een actieprogramma opgesteld in functie van het stedelijk gebiedbeleid. De afbakeningslijn wordt bepaald enerzijds door de grensstellende elementen vanuit het buitengebied, zijnde de natuurlijke en agrarische structuur alsook landschap en water (waardevolle agrarische, natuurlijke en landschappelijke elementen die zeker tot het buitengebied behoren en van stedelijke ontwikkelingen moeten gevrijwaard blijven) en anderzijds door de behoeften van het stedelijk gebied om de behoeften en taakstellingen in het kader van het stedelijk gebiedbeleid waar te maken. Het actieprogramma omvat de nodige acties om een stedelijk gebiedbeleid te voeren. Dit kan onder meer de realisatie van nieuwe of de versterking van bestaande stedelijke woongebieden, bedrijventerreinen en stedelijke groengebieden omvatten. Gelet op de bestaande problematiek van de verkeersafwikkeling op de N35 t.h.v. de toegang tot “De Prijkels” en de ontsluiting van het kleinstedelijk gebied Deinze via deze weg naar de E17, werd als randvoorwaarde bij de opmaak van het deelplan “De Prijkels” gesteld dat de aantakking van het bedrijventerrein op de bestaande weginfrastructuur herbekeken moet worden, en dit in overeenstemming met het Streefbeeld voor de N35. De uitbreiding van het bedrijventerrein “De Prijkels” zal in handen zijn van VENECO, dat reeds het zuidelijk deel van het bestaand bedrijventerrein heeft ontwikkeld. Conform Module 14 van het Mobiliteitsconvenant zal VENECO mee moeten instaan voor de financiering van noodzakelijke aanpassingen aan de ontsluitingsinfrastructuur. Onderhavig plan-MER – meer bepaald de discipline mens – verkeer – levert de nodige gegevens aan de opmaak van een Module 14dossier. Inzake wonen kon het aanbod binnen de juridische voorraad in 2007 kwantitatief gezien als voldoende beschouwd worden om de behoefte tot 2017 in te vullen. In functie van een voldoende gedifferentieerde samenstelling en aanbod van de woningvoorraad en het voeren van een stedelijk gebiedbeleid wordt rekening gehouden met de mogelijkheid om binnen de grenslijn en op termijn de omzetting van een aantal woonuitbreidingsgebieden mogelijk te maken, maar binnen het PRUP voor de afbakening van het kleinstedelijk gebied Deinze wordt geen deelplan in functie van wonen voorzien. Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
-5-
Met betrekking tot stedelijk groen kan de behoefte voor het KSG Deinze geschat worden op minimaal 40 ha (stadsbos). Deze opper-vlakte zal opgevangen worden binnen het landinrichtingsproject “Leie en Schelde” van de VLM. Het gebied voor het stadsbos en omvat o.a. 37 ha nabij het “Nieuw Goed te Parijs” en 22 ha rond “Astene Dreef”. Dit project zit in de eindfase van de procedure en zal weldra door de bevoegde minister goedgekeurd worden. De zone van het stadsbos werd opgenomen binnen de afbakeningslijn van het KSG Deinze. Inzake bedrijvigheid wordt niet alleen rekening gehouden met de taakstelling van het KSG Deinze, maar ook van het nabijgelegen economisch knooppunt Nazareth, en wordt onderzocht in welke mate de beide taakstellingen binnen het KSG kunnen gerealiseerd worden. Rekening houdend met de bestemmingswijzigingen sinds 1994 (dat als referentiejaar wordt genomen), wordt de taakstelling van het KSG Deinze tot 2007 inzake bijkomende bedrijventerreinen op 53 ha bepaald en die van het economisch knooppunt Nazareth op 49 ha, waarvan ca. 20 ha lokaal bedrijventerrein en 82 ha regionaal bedrijventerrein. Het plan-MER onderzoekt een aantal mogelijke locaties voor de inplanting van een regionaal bedrijventerrein. Hierbij wordt rekening gehouden worden met een mogelijke differentiatie naar bedrijfstypologie en naar ontsluiting (o.a. watergebonden terreinen). Deze afweging moet leiden tot de aanduiding van plangebieden voor regionale bedrijvigheid in het PRUP. In geen van deze gebieden zullen Seveso-activiteiten worden toegelaten1. Op basis van het vooronderzoek werden voorlopig twee plangebieden aangeduid: de uitbreiding van het bestaand bedrijventerrein “De Prijkels” en een bouwvrije zone langs het Schipdonkkanaal (SchipdonkNoord) i.p.v. de eventuele ontwikkeling van een watergebonden bedrijventerrein.
1.2 Beschrijving van de zoekzones voor bedrijventerreinen De volgende zeven zoekzones worden onderzocht en afgewogen in het plan-MER: • De Prijkels >> deze zoekzone valt uiteen in drie deelzones: Oost, Zuidwest en Noord (ligging t.o.v. het bestaand bedrijventerrein “De Prijkels”) • Europalaan • Kouter-Dhoye • Filliersdreef • Schipdonk-Noord • N35-oost • Papelenvijver
1
Of het opportuun is om binnen de bestaande industriegebieden van de stad Deinze Seveso-activiteiten in te planten zal geval per geval moeten ingeschat worden aan de hand van een omgevingsveiligheidsrapport (OVR). Soresma n.v. -6Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
1.2.1 Zoekzone “De Prijkels” De zoekzone “De Prijkels” is gelegen ten zuiden van het centrum van Deinze, en is verdeeld over het grondgebied van drie gemeenten: Deinze, Nazareth en Kruishoutem. Het wordt in het zuiden en zuidoosten begrensd door de E17, in het oosten en noordoosten door de N35 Deinze-Gavere en in het westen door de N494 Deinze-Kruishoutem-Oudenaarde. Het centrale deel van de zoekzone wordt ingenomen door het bestaande bedrijventerrein “De Prijkels” (ca. 105 ha met ca. 1900 werknemers). Het bedrijventerrein wordt aan de oostzijde ontsloten op de N35 via de Karreweg en de Prijkelstraat (hoofdtoegang), en aan de westzijde op de N494 via de E3-laan, de Souverainestraat, de Karreweg en de Lulstraat. Ten zuiden en zuidwesten van het bestaand bedrijventerrein ligt de Papelenvijver. Uitbreiding van “De Prijkels” is dus mogelijk in drie richtingen: • Het oostelijk deel (ca. 19 ha) bestaat grotendeels uit bos. De zuidoostelijke hoek, in de “oksel” van de E17 en de N35, is een klein landbouwgebiedje met hoeve “Hof te Schaepsbeke”. Langs de Prijkelstraat bevindt/bevond zich een woonlint (zonevreemd in industriegebied), intussen verworven door VENECO en grotendeels afgebroken. Op deze locatie wordt een kantoorgebouw voorzien met voorzieningen t.b.v. het gehele bedrijventerrein. • Het zuidwestelijk deel (ca. 66 ha) is een landbouwgebied met verspreide boerderijen en woningen, waaronder een deel van de zonevreemde wooncluster Lulhoek. • Het noordelijk deel (maximaal 55 ha) beslaat het landbouwgebied tot aan de zuidrand van de bebouwing van Petegem (wijk Oostkouter). Het gebied wordt doorsneden door de Kakelstraat, waarlangs zich meerdere zonevreemde woningen bevinden. Het gebied omvat tevens een zonevreemd woonlint langs de N494 en een zone-eigen woonlint langs de N35, evenals enkele verspreide boerderijen. In dit gebied bevinden zich een leiding en verdeelstation van Fluxys. Binnen de zoekzone bevinden zich dus talrijke zonevreemde woningclusters en geïsoleerde woningen en boerderijen. Met betrekking tot deze zonevreemde woningen zijn een aantal opties mogelijk, die mede bepalend zijn voor de economische ontwikkelingsmogelijkheden: • Behoud als volwaardige woningcluster (zone-eigen maken via het PRUP), inclusief de nodige leefbaarheidsmaatregelen (buffering,…); • Behoud als zonevreemde cluster in industriegebied, zonder specifieke leefbaarheidsmaatregelen; • Voorlopig behoud met nabestemming bedrijventerrein; • Onteigening en verwijdering. In het plan-MER wordt ervan uitgegaan dat (minstens) de drie grootste woningclusters in en rond zoekzone De Prijkels geheel of gedeeltelijk zullen behouden blijven, zijnde de cluster N35-Kakelstraat, N494-Kakelstraat en Lulhoek.
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
-7-
1.2.2 Andere zoekzones voor bedrijventerreinen De zes andere zoekzones bevinden zich ofwel in de directe omgeving van De Prijkels, ofwel aan de west- en noordrand van het (voorlopig afgebakend) kleinstedelijk gebied Deinze, in de nabijheid van het Schipdonkkanaal of de gekanaliseerde Leie (cfr. watergebondenheid). •
Zoekzone Europalaan: Deze zone sluit in het oosten aan op het bestaande bedrijventerrein Europalaan-Industrielaan (ca. 65 ha). De zone ligt grotendeels op het grondgebied van de gemeente Zulte. De gekanaliseerde Leie ten noordwesten en de N43 Gent-Deinze-Kortrijk ten zuidoosten vormen de uiterste begrenzing. Het gebied, dat wordt doorsneden door de Tichelbeek, is een landbouwgebied met enkele verspreide huizen en boerderijen (langs de Leihoekstraat). Ten zuidoosten ligt de woonwijk Molenhoek.
•
Zoekzone Kouter-Dhoye: Deze zone sluit in het oosten aan op het bestaande bedrijventerrein Dossche (13 ha) en op een gepland lokaal bedrijventerrein van 5 ha. De gekanaliseerde Leie ten zuidoosten, de natuurlijke Leie ten zuidwesten en de N35 Deinze-Tielt ten noorden en noordoosten vormen de uiterste begrenzing. Het is een landbouwgebied met enkele verspreide woningen en boerderijen.
•
Zoekzone Filliersdreef: Deze zone sluit in het westen aan op het bestaande bedrijventerrein Filliersdreef. De N466 Deinze-Drongen-Gent ten zuiden, de bebouwing van de woonkern Bachte ten oosten en het Schipdonkkanaal ten noordwesten vormen de uiterste begrenzing. Het is een landbouwgebied doorsneden door twee straten met woonlint(en): de Peperstraat en de Schipdonkstraat.
•
Zoekzone Schipdonk-Noord: Deze zone ligt op de noordwestelijke oever van het Schipdonkkanaal. Het is een landbouwgebied met enkele verspreide woningen in de Meulebroeckstraat en enkele geïsoleerde boerderijen. Aan de westrand van de zoekzone loopt de Kaandelbeek (benedenloop van de Zeverenbeek).
•
Zoekzone N35-oost: Uitbreiding van De Prijkels langs de E17 ten oosten van de N35 en ten zuiden van de Karreweg-Oude Heerweg (aangezien ten noorden daarvan het geplande Stadsbos ligt). Het is een landbouwgebied met een woonlint (met lage dichtheid) langs de Karreweg-Oude Heerweg en enkele verspreide boerderijen.
•
Zoekzone Papelenvijver: Opvulling en inname als bedrijventerrein van de huidige vijver. Dit impliceert een wijziging van de nabestemming (huidige bestemming: “stortgebied met nabestemming natuurontwikkeling”, zie ook hierna). Het terrein is ca. 27 ha groot en ligt volledig ingesloten binnen zoekzone De Prijkels. Omdat de ondergrond zich na opvulling van de vijver eerst moet stabiliseren, is dit per definitie een optie op lange termijn (vanaf 2025 ?).
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
-8-
1.2.3 Ontwikkelingsscenario’s In het plan-MER wordt rekening gehouden met drie ontwikkelingsscenario’s die normaliter cumulatieve effecten zullen hebben met een uitbreiding van bedrijventerrein “De Prijkels”: •
Glastuinbouwzone Stokstorm: Een landbouwgebied van ca. 35 ha op en rond de hoeve Stokstorm, gelegen ten westen van de N494 en dus grenzend aan zoekzone De Prijkels, zal door de Provincie ontwikkeld worden als zone voor glastuinbouw, met mogelijks een biogasinstallatie.
•
Ontginningsgebied De Soeverein: In deze zone van ca. 27 ha, ten westen van zoekzone De Prijkels en ten noorden van de geplande glastuinbouwzone Stokstorm, werd in het verleden op beperkte schaal zand gewonnen, hetgeen resulteerde in een vijver die momenteel recreatief benut wordt (windsurfclub met clubhuis). Het heropstarten van de zandontginning is mogelijk, en de VLM kreeg in 2008 opdracht tot het opmaken van een landinrichtingsplan voor de nabestemming (80% landbouw + 20% recreatie). De duur van de zandontginning kan geschat worden op 5 à 20 jaar.
•
Slibberging en natuurontwikkeling Papelenvijver: De Papelenvijver, die in de jaren ’70 ontstond bij de aanleg van de E17, zal door Waterwegen en Zeekanaal gebruikt worden voor de berging van baggerslib uit het Leiebekken, met tussentijdse stockage (lagunering) op site Noorderwal (tussen de gekanaliseerde Leie en de Leiemeander van Grammene). De duur van de slibberging wordt geschat op 17 jaar. Na opvulling wordt hier natuurontwikkeling voorzien.
Tevens wordt de prognose inzake wonen (440 à 606 bijkomende woningen over de periode 2007-2017) als ontwikkelingsscenario meegenomen.
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
-9-
1.3 Beschrijving van de milieueffecten 1.3.1 Mens – verkeer 1.3.1.1 Bestaande toestand De wegencategorisering van de wegen in het studiegebied is als volgt: • Hoofdweg: E17 • Primaire weg I: N35 tussen E17 en centrum Deinze • Secundaire weg I: N35 ten zuiden van E17 en ten westen van N409 • Secundaire weg II: N35 tussen gedeelte primaire weg en N409, N43 en N409 • Lokale weg I: N494 en N466 • Industriële verzamelweg: Karreweg (door “De Prijkels”), E3-laan, Souverainestraat, Europalaan, Filliersdreef • Lokale ontsluitende weg: alle overige wegen De N494, de N35, de Karreweg ten O van de N43 en de kanaalwegen langs het Schipdonkkanaal zijn aangeduid als functionele fietsroute. De zoekzones worden niet of zwak ontsloten door het openbaar vervoer. O.a. de kruispunten N35-N494, N35-Karreweg en N35-afrit E17 vanuit Kortrijk zijn gevaarlijke punten voor fietsers. O.a. het verkeer vanaf de E17 dat op het kruispunt N35-Karreweg een keerbeweging maakt richting Prijkelstraat zorgt voor onveilige situaties. Uit tellingen van AWV Oost-Vlaanderen (2004 en 2008), TV3V (2004) en VENECO (2006) blijkt dat het merendeel van het verkeer van/naar het bedrijventerrein “De Prijkels” gericht is op de E17 (ca. 85%). De verkeersgeneratie per ha van het bedrijventerrein wordt geschat op 5,2 pae in en 4,7 pae uit tijdens het ochtendspitsuur en 3,9 pae in en 5,9 pae uit tijdens het avondspitsuur. Het lichtengeregeld kruispunt N35-Karreweg is tijdens de ochtendspits sterk verzadigd (96%) en tijdens de avondspits zelfs oververzadigd (107%). Dit wordt veroorzaakt door een slechte lichtenregeling, de asymmetrie van het kruispunt en het ontbreken van een aparte opstelstrook en groenfase voor verkeer vanuit “De Prijkels” dat richting E17 wil rijden. Slechts 26 à 30% van het verkeer op dit kruispunt is gerelateerd aan “De Prijkels”; de rest is (woon-werk-)verkeer tussen Deinze en de E17. De zoekzones N35-oost en Papelenvijver hebben dezelfde ontsluiting als “De Prijkels”. De ontsluiting van de vier noordelijke zoekzones richting E17 loopt steeds door het centrum van Deinze, en bij Europalaan en Schipdonk-Noord ook deels door lokale woonstraten.
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 10 -
1.3.1.2 Geplande toestand en effecten Ervan uitgaand dat het mobiliteitsprofiel van het toekomstig regionaal bedrijventerrein vergelijkbaar is met dat van het bestaand terrein “De Prijkels” 2 (dominantie van verkeersintensieve activiteiten, zeer sterke gerichtheidheid op de E17), zijn de zoekzones nabij de E17 (uitbreidingszones “De Prijkels”, N35-oost en Papelenvijver) veel geschiktere locaties dan de vier zoekzones aan de noordzijde van Deinze. Al het verkeer van deze zones richting E17 moet immers door het centrum van Deinze passeren (dicht bebouwde doortocht N35). Europalaan en Schipdonk-Noord hebben als bijkomend probleem dat ze zelfs geen directe ontsluiting hebben naar een bovenlokale weg en hun verkeer deels door woonstraten moet passeren. Kouter-Dhoye takt, net als de zoekzones rond “De Prijkels” direct aan op de N35, Filliersdreef op de N466. Van de drie potentiële locaties voor watergebonden bedrijvigheid (Europalaan, Kouter-Dhoye, Schipdonk-noord) is Kouter-Dhoye dus veruit het best ontsloten. De potentiële uitbreiding van bedrijventerrein “De Prijkels” wordt gelimiteerd door de capaciteit van het kruispunt N35-Karreweg en van de geplande rotondes aan de op- en afrit van de E17. Uitgaand van een regionaal bedrijventerrein met eenzelfde mobiliteitsprofiel en verkeersdistributie als de huidige “Prijkels” en een autonome groei van het verkeer met 10%, blijkt dat de zuidelijke rotonde aan de E17 een acceptabele verzadigingsgraad (max. 90%) behoudt bij een bijkomende bedrijventerreinoppervlakte van max. 44 ha (ver onder de taakstelling van 102 ha3). Door het voorzien van een toerit twee rijstroken i.p.v. één op deze rotonde voor het verkeer komend uit de richting Kortrijk, kan de potentiële bijkomende oppervlakte evenwel verhoogd worden tot max. 98 ha. AWV heeft inmiddels het ontwerp van deze rotonde in deze zin bijgestuurd. Vrijwel al het bedrijventerreingebonden verkeer moet passeren via het kruispunt N35Karreweg, dat momenteel ten gevolge van een slechte inrichting en lichtenregeling verzadigd is. In de Streefbeeldstudie N35 werden drie opties opengehouden voor de herinrichting en capaciteitsverhoging van dit kruispunt: een tweestrooksrotonde (of –ovonde), een zgn. turborotonde en een zgn. Hollands complex (ongelijkvloerse kruising). Daarnaast stelt AWV een lichtengeregeld kruispunt met bypass vanuit De Prijkels richting E17 voor. Een tweestrooksrotonde laat slechts een uitbreiding van het bedrijventerrein toe met 65 ha. De turborotonde, het Hollands complex en het lichtengeregeld kruispunt laten alle drie (minstens) 98 ha toe, waarbij de turborotonde de voorkeur geniet, omwille van de beperktere ruimtelijke impact en omdat dit kruispunttype beter past binnen het algemeen concept van de Streefbeeldstudie. Het lichtengeregeld kruispunt werd niet voorzien in het Streefbeeld, maar scoort verkeerskundig en qua ruimtelijke impact (minstens) even goed als de turborotonde, en AWV heeft inmiddels om financiële en praktische redenen (beperkt ruimtebeslag) beslist om deze variant uit te voeren (verkeersveiligheid voor fietsers is nog een belangrijk aandachtspunt bij het ontwerp). De ruimtelijke verdeling van de 98 ha over de verschillende zoekzones (waaronder eventueel N35-oost en/of Papelenvijver) doet vanuit verkeerskundig standpunt niet ter zake. De (cumulatieve) mobiliteitseffecten van de ontwikkelingsscenario’s zijn, in vergelijking met 2
Waarbij geen signficant verschil in mobiliteitsprofiel kan vastgesteld worden tussen het lokaal (noordelijk) en het regionaal (zuidelijk) deel van “De Prijkels” 3 Deze taakstelling moet/kan niet volledig in en rond De Prijkels opgevangen worden, maar wel voor het grootste deel, gelet op de beperkingen van de andere potentiële locaties. Soresma n.v. - 11 Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
de verkeersgeneratie van de nieuwe bedrijventerreinen en de autonome groei, niet significant tot kortstondig zwak negatief.
1.3.2 Geluid en trillingen 1.3.2.1 Bestaande toestand Er werden geluidsmetingen uitgevoerd in twee meetpunten rond zoekzone “De Prijkels”: één t.h.v. wooncluster Lulhoek (vlakbij de E17) en één aan de zuidrand van woonwijk Oostkouter. In meetpunt 1 liggen de gemiddelde geluidsdrukniveaus continu ruim boven de milieukwaliteitsnormen voor agrarisch gebied (huidige planologische toestand) én voor gebied op minder dan 500 m van industriegebied (geplande toestand), en dit t.g.v. het wegverkeersgeluid op de E17. In meetpunt 2 worden wel de normen voor agrarisch gebied overschreden, maar niet die voor gebied op minder dan 500 m van industriegebied. De geluidskaart van Agentschap Wegen en Verkeer bevestigt de hoge meetwaarden in meetpunt 1 (Lden 60 à 65 dB(A)). De kritische 55 dB(A)-contourlijn strekt zich uit tot op ca. 1 km van de E17. T.h.v. de eerstelijnsbebouwing in de N35, de N43 en de N466 ligt de Lden eveneens (ruim) boven de 60 dB(A).
1.3.2.2 Geplande toestand en effecten Het initieel uitgangspunt bij de discipline geluid was dat de impact van nieuwe bedrijvigheid ter hoogte van de woonclusters voldoet aan de milieukwaliteitsnormen voor “gebied op minder dan 500 m van industriegebied”. Het uitgangspunt van het MER was daarbij om niet alleen de als woongebied bestemde zones als wooncluster te beschouwen, maar ook alle zonevreemde groepen van meer dan 5 woningen. Het behoud van deze woonclusters met een geluidsklimaat conform de geluidsnormen, impliceert in de meeste zoekzones het respecteren van afstandsbuffers tussen bedrijvigheid en bewoning (200 à 300 m), evenals interne geluidszonering o.b.v. kengetallen. Het toepassen van dit principe heeft een zeer uiteenlopende impact op de verschillende zoekzones, afhankelijk van de nabijheid van woonwijken en –clusters: • De Prijkels – uitbreiding Oost: volledige invulling (ca 19 ha) is mogelijk, mits het geplande project “de Poort” voor afscherming zorgt t.a.v. de wooncluster Karreweg • De Prijkels – uitbreiding Zuidwest: buffer rond wooncluster Lulhoek, waardoor de potentiële oppervlakte van ca 66 op ca 40 ha terugvalt • De Prijkels – uitbreiding Noord: door de aanwezigheid van woonclusters in drie richtingen (aan beide uiteinden van de Kakelstraat + woonwijk Oostkouter) blijft amper een 5-tal ha potentieel bedrijventerrein over, bovendien in een zone die doorsneden wordt door een gasleiding van Fluxys (bouwvrije strook) • N35-oost: buffer rond wooncluster Karreweg, maar langs de E17 blijven potentieel nog meerdere tientallen ha bedrijventerrein over • Papelenvijver: volledige invulling (ca 27 ha) is mogelijk wegens het ontbreken van woonclusters in de nabijheid Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 12 -
• • • •
Europalaan: reductie van het terrein tot ca 31 ha door buffering t.o.v. woonwijk Molenhoek (ZO) en de perifere woonlinten van Machelen (ZW) Kouter-Dhoye: reductie tot ca 31 ha door buffering t.o.v. woonwijk Kouter Filliersdreef: t.g.v. buffering t.o.v. de woonlinten Schipdonkstraat, Peperstraat en Leernsesteenweg blijven slechts enkele ha langs de Filliersdreef over (reeds bestemd) Schipdonk-Noord: indien de losjes gegroepeerde woningen langs de Meulebroeckstraat niet als een wooncluster beschouwd worden, kan in principe het hele terrein (ca 57 ha) benut worden, zoniet blijven slechts 13 + 7 ha aan de beide uiteinden over
Het toegepaste principe is beduidend strenger dan de VLAREM-wetgeving die geldt voor individuele inrichtingen, maar biedt akoestisch weinig meerwaarde in gebieden met een zeer hoge actuele geluidsbelasting, in casu de (delen van) zoekzones nabij de E17 en de N35. Daarom kan het akoestisch verantwoord worden dat zoekzone De Prijkels-Zuidwest toch volledig als bedrijventerrein zou bestemd worden (met behoud van Lulhoek als zonevreemde wooncluster, met een buffer van 50 m errond, die volstaat om aan de geluidsnormen voor industriegebied te voldoen), en dat in het ZO van De Prijkels-Noord een kleine KMO-zone (max. 5 ha) zou voorzien worden die aansluit op De Prijkels-Oost. Anderzijds worden de niet invulling van zoekzone De Prijkels-Noord en de afstandsbuffers rond de mogelijke bedrijventerreinen Kouter-Dhoye en N35-oost best verankerd in het RUP door bestemming als bufferzone, omdat deze zones ook vanuit andere MER-disciplines als niet wenselijk worden beoordeeld. Het geluid t.g.v. het bijkomend verkeer gegenereerd door de nieuwe bedrijventerreinen levert slechts een (zeer) beperkte bijdrage aan het omgevingsgeluid, vooral in de nabijheid van de E17, waar het actuele geluidsniveau zeer hoog ligt.
1.3.3 Bodem en grondwater 1.3.3.1 Bestaande toestand De bodem in de zoekzones langs de E17 en in zoekzone Europalaan bestaat vnl. uit vochtig zand, die in de zones langs het Schipdonkkanaal bestaat vnl. uit vochtige zandleem. In Kouter-Dhoye en vooral in Schipdonk-Noord komt ook klei en veen voor. De zandige en zandlemige bodems zijn infiltratiegevoelig en matig grondwaterstromingsgevoelig. De kleiige en venige bodems zijn niet infiltratiegevoelig, maar zeer grondwaterstromingsgevoelig (ondiep grondwater, kwel). In alle zoekzones is het grondwater deels zeer kwetsbaar, deels matig kwetsbaar voor doorsijpeling van verontreinigingen, afhankelijk van de dikte van de onverzadigde laag. Langs de E17, waar de Quartaire deklaag het dunst is, is het grondwater weinig kwetsbaar.
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 13 -
1.3.3.2 Geplande toestand en effecten Door een adequate toepassing van de VLAREBO- en VLAREA-wetgeving zullen de effecten van grondverzet en afbraak van gebouwen e.d. zeer beperkt blijven, evenals het risico op verspreiding van verontreinigingen. Om benut te kunnen worden als bedrijventerrein zullen (delen van) de overstromingsgevoelige zoekzones Kouter-Dhoye en/of Schipdonk-Noord (zie verder) opgehoogd moeten worden. Vooraleer zoekzone Papelenvijver te kunnen innemen zal onderzoek nodig zijn naar de stabiliteit van de ondergrond na opvulling van de vijver met baggerspecie. Het risico op grondwaterverlaging en zettingen is zeer beperkt omdat in principe weinig of geen bemaling zal nodig zijn, en toepassing van het Hemelwaterdecreet moet zorgen voor voldoende infiltratiecapaciteit op de bedrijventerreinen. Ook het risico op wijziging van grondwaterstromingen is zeer beperkt. De invloed van eventuele grondwaterwinning of bemaling bij de ontwikkelingsscenario’s Stokstorm en Soeverein zullen zich normaliter niet tot in zoekzone De Prijkels uitstrekken. De geplande isolatie van de Papelenvijver t.o.v. haar omgeving door een benthonietwand zorgt ervoor dat er geen verontreiniging vanuit de vijver naar haar omgeving kan doordringen.
1.3.4 Oppervlaktewater 1.3.4.1 Bestaande toestand Zoekzone De Prijkels ligt op de waterscheidingslijn tussen het Leie- en het Bovenscheldebekken, met de Karreweg grosso modo als scheidingslijn. De afwatering van de zone gebeurt via twee onbevaarbare waterlopen van categorie 2: naar het NW (Leie) via de Kattebeek en naar het O (Schelde) via de Bierhofbeek. Zoekzone Europalaan wordt doorsneden door de Tichelbeek (categorie 2). In de andere zoekzones zijn geen gecategoriseerde waterlopen, maar ze worden wel begrensd door het Schipdonkkanaal en/of de Leie. Van alle relevante beken zijn de structuurkenmerken matig tot slecht ontwikkeld. De Papelenvijver staat niet in verbinding met het omringend hydrografisch net. Zoekzone De Prijkels is door haar ligging op de waterscheiding niet overstromingsgevoelig. Ook Filliersdreef is weinig overstromingsgevoelig. In Europalaan zijn zones langs de Tichelbeek en de Leie mogelijk overstromingsgevoelig. Zoekzones Kouter-Dhoye en SchipdonkNoord (m.u.v. van een kleine opduiking langs de Meulebroekstraat) zijn quasi volledig (effectief of mogelijk) overstromingsgevoelig. De waterkwaliteit is vrij goed in de Papelenvijver en in de oude Leiemeanders. De beken die door of langs de zoekzones lopen en de gekanaliseerde Leie en het Schipdonkkanaal zijn relatief sterk verontreinigd. Het grootste deel van het studiegebied valt binnen het zuiveringsgebied van de RWZI van Deinze (22950 IE); het deel dat tot het Scheldebekken behoort (zuidelijk deel De Prijkels en N35-oost) wordt gezuiverd door de RWZI van Eke (5400 IE). Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 14 -
1.3.4.2 Geplande toestand en effecten Aangezien de inrichting van de terreinen nog niet vaststaat, kan ernaar gestreefd worden om de bestaande afwateringsstructuur maximaal te behouden. Indien mogelijk kan daarbij ook de momenteel matige tot lage structuurkwaliteit van de waterlopen verbeterd worden (natuurlijke oevers, meandering), b.v. bij de Kattebeek (De Prijkels-uitbreiding ZW). Adequate toepassing van het Hemelwaterdecreet moet een te snelle afvoer verhinderen van het hemelwater t.g.v. de sterke toename van de verharde oppervlakte op de bedrijventerreinen (tot 2/3 à 4/5 van de totale oppervlakte). In de potentiële watergebonden terreinen KouterDhoye en Schipdonk-Noord volstaat toepassing van het Hemelwaterdecreet alleen niet. Door de noodzakelijke ophoging van deze terreinen vermindert mogelijks de buffercapaciteit in deze overstromingsgevoelige zones. De ophoging moet gebeuren met goed doorlatende gronden zodat infiltratie mogelijk is. De benodigde buffer- en infiltratiecapaciteit moet in de zone zelf voorzien worden, zodat de waterafvoerproblemen niet doorgeschoven worden naar andere gebieden. Indien dit laatste onvermijdelijk zou zijn, ondanks de nodige technische ingrepen (verbreding grachten,…), is de inname van deze zones als bedrijventerrein niet wenselijk. Bijkomend onderzoek naar de effecten van de ophoging van Kouter-Dhoye op de afwatering en bergingscapaciteit in de omgeving, mét uitgewerkte oplossingen, is noodzakelijk vooraleer dit gebied kan herbestemd worden tot bedrijventerrein. Dergelijk technisch onderzoek valt buiten het bestek van dit plan-MER. Aangezien het RUP gekoppeld is aan het plan-MER, laten de genoemde onzekerheden dus niet toe om zoekzone Kouter-Dhoye in dit stadium reeds als bedrijventerrein te herbestemmen. Daarom wordt voorgesteld om het gebied in het RUP aan te duiden als bouwvrije zone, met een oplossing ten gronde voor de afwateringsproblematiek als randvoorwaarde voor een latere herbestemming tot bedrijventerrein. In de zoekzones t.h.v. “De Prijkels” zal eveneens een grotere buffer- en infiltratiecapaciteit moeten voorzien worden omwille van de beperkte restcapaciteit van de waterlopen (Bierhofbeek, Kattebeek) langs waar deze terreinen afwateren. Berekeningen van PCM wezen uit dat de benodigde infiltratie- en buffercapaciteit resp. 3x en 2x hoger zou liggen dan de normen van het Hemelwaterbesluit. Nadere berekeningen per deelzone en de bepaling van de meest geschikte locaties zullen moeten gebeuren bij de opmaak van het concreet inrichtingsplan van het bedrijventerrein. Door een volledig gescheiden rioleringsstelsel en zuivering van bedrijfsafvalwater in de RWZI of – indien nodig – in een eigen zuiveringsinstallatie, moet het effect van de bedrijventerreinen op de oppervlaktewaterkwaliteit tot een minimum beperkt blijven. De ontwikkelingsscenario’s Stokstorm en Soeverein hebben geen invloed op de afwateringsstructuur, waterkwantiteit en waterkwaliteit van zoekzone “De Prijkels”. Door de isolatie van de Papelenvijver t.o.v. haar omgeving, geldt dit ook voor de opvulling van de vijver met baggerspecie.
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 15 -
1.3.5 Lucht 1.3.5.1 Bestaande toestand De bestaande luchtkwaliteit wordt ingeschat op basis van de min of meer representatieve VMM-meetstations Oostrozebeke en Zwevegem. In 2007 was de luchtkwaliteit in deze meetstations als gemiddeld te beschouwen (OK voor SO2 en NO2, mogelijk problematisch voor PM10). De belangrijkste lokale bron van luchtverontreiniging is het verkeer. De smalle doortocht van de N35 door Deinze is daarbij het meest kritisch. Volgens CAR Vlaanderen zijn er duidelijke overschrijdingen van de norm van het jaargemiddelde van NO2 en van het aantal overschrijdingen van de PM10-dagnorm. Op basis van hun omvang en typologie kan verondersteld worden dat het overgrote deel van de bedrijven in het KSG Deinze geen significante luchtemissies produceert (hun verkeer buiten beschouwing latend). Slechts één bedrijf (Oliefabriek Vandamme, Europalaan) heeft een meldingsplichtige emissie van (weinig schadelijke) niet-aromatische VOS.
1.3.5.2 Geplande toestand en effecten Ervan uitgaand dat de aard van de bedrijven in de nieuwe bedrijventerreinen vergelijkbaar is met die op de bestaande terreinen, met name die op “De Prijkels”, dus zonder zware procesindustrie, kan verondersteld worden ze geen significante luchtemissie zullen voortbrengen. Het bijkomend bedrijfsverkeer zal een negatieve invloed hebben op de luchtkwaliteit t.h.v. de woningen in de doortocht van de N35 door het centrum van Deinze, waar de normen inzake NO2 en PM10 reeds overschreden worden. Geur- en stofhinder moet preventief vermeden worden door toepassing van afstandsnormen per industrietak. M.b.t. de ontwikkelingsscenario heeft enkel de geplande biogas/mestverwerkingsinstallatie op hoeve Storkstorm een maximaal zwak negatief effect op zoekzone De Prijkels.
1.3.6 Fauna en flora 1.3.6.1 Bestaande toestand De vallei van de Zeverenbeek behoort zowel tot habitatrichtlijngebied “Bossen en heiden van Zandig-Vlaanderen, oostelijk deel” als tot het GEN “Vallei van de Zeverenbeek”, en is van invloed op zoekzone Schipdonk-Noord. Het GEN “Vallei van de Benedenleie” is mogelijk relevant voor zoekzone Filliersdreef. De aanwezigheid van biologische waardevolle elementen werd nagegaan aan de hand van de BWK, aangevuld met beperkt veldonderzoek. In de meeste onderzochte zoekzones bevinden zich verschillende waardevolle biologische elementen: bosjes, bomenrijen, grachten met oevervegetatie, houtkanten, poelen, semi-natuurlijke weilanden,… De meest waardevolle Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 16 -
zones zijn de NW hoek van zoekzone N35-oost, de strook langs de afgesneden Leiemeander in zoekzone Kouter-Dhoye, en zoekzone Schipdonk-Noord in haar geheel (cfr. nabijheid tot VEN- en habitatrichtlijngebied Zeverenbeek en corridorfunctie langs Schipdonkkanaal richting Kalevallei).
1.3.6.2 Geplande toestand en effecten Aangezien de inrichting van de terreinen nog niet vaststaat, kan ernaar gestreefd worden om de bestaande biologisch waardevolle elementen maximaal te behouden. Kleinschalige of lineaire elementen kunnen geïntegreerd worden binnen het bedrijventerrein (b.v. bomenrijen als kavelgrenzen). Behoud van grotere waardevolle eenheden is enkel mogelijk via beperking van de oppervlakte bedrijventerrein. Dit heeft de grootste consequenties op zoekzones N35oost (NW hoek), Kouter-Dhoye (strook langs Leiemeander) en vooral Schipdonk-Noord (quasi het hele gebied heeft een hoge ecologische potentie, en aansnijding als bedrijventerrein wordt daarom niet wenselijk geacht). Boscompensatie is nodig bij het rooien van bos, o.a. in de oostelijke uitbreidingszone van De Prijkels. Volgens het ontwikkelingsscenario wordt zoekzone Papelenvijver na opvulling met baggerspecie omgevormd tot een ondiepe plas met natuurontwikkeling, vnl. ten behoeve van vogels. Maar door de ingesloten ligging van dit gebied tussen (huidig en toekomstig) industrieterrein en de E17, zal de natuurwaarde altijd relatief beperkt blijven. Vanuit de discipline fauna en flora wordt voorgesteld om de Papelenvijver volledig op te vullen (en er industriegebied van te maken), en de vijver te verplaatsen naar een locatie met meer ecologische potentie, zeker voor het creëren van natuurverbindingen. Mogelijke locaties zijn de bufferzone rond wooncluster Lulhoek (zie discipline geluid), het ontginningsgebied De Soeverein (waarbij de nabestemming dus natuur en niet langer landbouw en recreatie zou zijn) of zoekzone N35-oost (in associatie met het toekomstig Stadsbos ten noorden ervan). Gelet op de potentiële effecten op habitatrichtlijngebied “Bossen en heiden van Zandig Vlaanderen, oostelijk deel” zou een Passende Beoordeling noodzakelijk zijn ingeval van aansnijding van zoekzone Schipdonk-Noord als bedrijventerrein. Maar omdat deze optie sowieso wordt ontraden, ook vanuit andere disciplines, zal deze zoekzone niet opgenomen worden in het PRUP als potentieel bedrijventerrein, en vervalt de noodzaak tot opmaak van een Passende Beoordeling in het kader van dit plan-MER.
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 17 -
1.3.7 Landschap, onroerend erfgoed en archeologie 1.3.7.1 Bestaande toestand Volgens de Landschapsatlas bevinden zich in en rond het studiegebied twee “ankerplaatsen” (“Kasteel van Ooidonk” en “Vallei van de Zeverenbeek”), die deel uitmaken van een ruimere “relictzone” (resp. “Leievallei tussen Gent en Deinze” en “Vallei van de Zeverenbeek, de Oude Mandelbeek en de Mandel”). Zoekzone Schipdonk-Noord ligt gedeeltelijk in deze laatste relictzone. De meeste zoekzones worden gekenmerkt door een vrij open agrarisch landschap, dat sterk contrasteert met de aangrenzende bedrijventerreinen en/of verkeersinfrastructuren. Zoekzone Schipdonk-Noord heeft haar landschappelijk voorkomen uit het Ancien Régime nog in belangrijke mate behouden. Langs weerszijden van zoekzone De Prijkels bevindt zich een beschermd monument/dorpsgezicht: ’t Nieuwgoed ten W en Nieuw Goed te Parijs ten O, beide historische hoeves met walgracht. Nog een aantal andere waardevolle hoeves en gebouwen bevinden zich in of nabij de verschillende zoekzones. De meest van deze sites zijn ook relevant op archeologische vlak. In de zoekzones nabij de Leie zijn ook een aantal prehistorische vondsten gedaan.
1.3.7.2 Geplande toestand en effecten De omvorming van (vnl.) open agrarisch landschap naar een versteende, industriële omgeving heeft een negatieve invloed op de landschappelijke waarde van de zoekzones zelf en hun landschappelijke context. In zones die sterk aansluiten bij bestaande bedrijventerreinen, sterk versnipperd zijn en/of die door infrastructuren reeds sterk afgesneden zijn van de open ruimte, is dit effect beperkt: de oostelijke uitbreidingszone van De Prijkels en zoekzones Filliersdreef en Papelenvijver. De ernstigste aantasting zou plaatsgrijpen in de zoekzones Europalaan en vooral Schipdonk-Noord, waarvan invulling als bedrijventerrein als geheel ontraden wordt. In De Prijkels-uitbreiding Noord moet de corridor tussen de waardevolle landschappelijke eenheden rond de beschermde hoeves ’t Nieuwgoed (ten W van de N494) en Nieuw Goed te Parijs (ten O van de N35, toekomstig Stadsbos), ten zuiden van woonwijk Oostkouter, zeker open gehouden worden. In zoekzone N35-oost moet de noordelijke zone, grenzend aan het toekomstig Stadsbos, gevrijwaard blijven. De negatieve impact van de invulling van de ZW uitbreiding van De Prijkels op het open landschap wordt grotendeels weggenomen door de realisatie van glastuinbouwzone Stokstorm (ontwikkelingsscenario) direct ten westen daarvan. Binnen de zoekzones zelf bevinden zich weinig echt waardevolle bouwkundige elementen (in ieder geen beschermde). Om de visuele impact van de nieuwe bedrijfsgebouwen e.d. op de waardevolle elementen in de omgeving te beperken, moeten afstandsbuffers aangehouden worden, en zo nodig een groenscherm aangebracht worden. Via archeologisch vooronderzoek moet aantasting van het archeologisch patrimonium bij de inrichting van de bedrijventerreinen vermeden worden. Dit zal ten andere ingeschreven worden in de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP. Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 18 -
1.3.8 Mens – ruimtelijke en sociale aspecten 1.3.8.1 Bestaande toestand Volgens de landbouwwaarderingskaart heeft zoekzone Kouter-Dhoye een zeer hoge waardering en hebben De Prijkels-Zuidwest en Filliersdreef een matige waardering. In de andere zoekzones is de landbouwwaardering hoog (in zoekzone Papelenvijver komt uiteraard geen landbouw voor). Door de watergevoeligheid worden Kouter-Dhoye en Schipdonk-Noord vooral ingenomen door “laagwaardig” grasland. In De Prijkels-Noord komt een groententeeltcluster voor aan de rand van de woonwijk Oostkouter. Zoekzone Europalaan telt de meeste actieve landbouwzetels. De meeste zoekzones tellen talrijke (zonevreemde of zone-eigen) woningen, waarvan de meeste wel langs de rand van de zoekzone gelegen zijn. Filliersdreef wordt echter doorsneden door twee woon-linten. Qua beeld- en belevingswaarde worden de zoekzones gekenmerkt doordat ze op het raakvlak liggen tussen open agrarisch gebied met verspreide bewoning enerzijds, en bedrijventerreinen en residentiële woonwijken anderzijds. Belangrijke zichtlijnen worden vaak afgesneden door verkeersinfrastructuur (E17, spoorwegen,…). Schipdonk-Noord maakt volledig deel uit van een uitgestrekt openruimtegebied. De andere zoekzones zijn eerder “openruimtevingers” of corridors. De leefbaarheid in en rond het studiegebied wordt vooral bepaald door de impact van het autoverkeer. Rond de E17 kan op basis van de Lnacht-waarden een vrij hoog percentage slaapverstoorden (5 à 10%) verwacht worden. Ook langs de doortochten van de N35 en N43 ligt het geluidsniveau hoog t.h.v. de voorkant van de woningen, maar zorgt de bebouwing zelf voor veel afscherming, waardoor de situatie aan de achterzijde veel gunstiger is.
1.3.8.2 Geplande toestand en effecten Het belangrijkste negatief effect op het vlak van gebruikswaarde is het mogelijk verlies van belangrijke oppervlaktes landbouwgrond en meerdere landbouwzetels. In bepaalde zoekzones is het effect op landbouw beperkt: De Prijkels-uitbreiding Oost, Filliersdreef en (uiteraard) Papelenvijver. De meest negatieve effecten komen voor in zoekzone Europalaan en het noordelijk deel van De Prijkels-uitbreiding Noord (groententeelt-cluster). In De Prijkelsuitbreiding Zuidwest worden tevens een bloemenkwekerij en een Bed & Breakfast bedreigd. De beeld- en belevingswaarde wordt slechts in beperkte mate aangetast in De Prijkelsuitbreiding Oost en Papelenvijver, en het sterkst in Europalaan, Schipdonk-Noord en N35oost. Bij De Prijkels-uitbreiding Noord en Filliersdreef zijn de negatieve effecten niet zozeer het gevolg het verlies van visuele kwaliteit van het gebied zelf, maar van de talrijke omwonenden die geconfronteerd zouden worden met bedrijfsgebouwen in hun “achtertuin”. De inname van (delen van) de zoekzones door bedrijventerrein zal gepaard gaan met de onteigening van woningen en de beperking van de leefkwaliteit en verhoging van de hinder in Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 19 -
de omliggende woningen. Indien ervoor gekozen wordt om bepaalde zonevreemde woonclusters te behouden, zal de geluidsimpact m.b.t. buffering beperkt worden. Deze buffers laten ook het behoud toe van de (verspreide) woningen die erin gelegen zijn. Aldus zou het aantal effectief te onteigenen woningen sterk beperkt worden, mede omdat de meeste woningen aan de rand van de zoekzones liggen. Het meest problematisch qua aantal te onteigenen woningen zijn de zoekzones Europalaan en Schipdonk-Noord (indien men de centrale en minst overstromingsgevoelige zone t.h.v. de Meulebroeckstraat wenst in te richten als bedrijventerrein). Bij toepassing van de vanuit geluid voorgestelde bufferafstanden blijft van zoekzones De Prijkels-uitbreiding Noord en vooral Filliersdreef slechts enkele ha over, waardoor een rendabele terreinontwikkeling eigenlijk niet mogelijk is. De invulling van glastuinbouwzone Stokstorm heeft een negatief effect op de beeld- en belevingskwaliteit, maar mildert tegelijkertijd het negatief effect van de uitbreiding van De Prijkels in ZW richting. De impact van De Soeverein is beperkt, omdat de zandwinning grotendeels onder maaiveld plaatsvindt. De intrinsieke verhoging van de beeldwaarde van de Papelenvijver door de geplande natuurontwikkeling wordt grotendeels teniet gedaan door de ontwikkeling van bedrijvigheid ten westen daarvan (De Prijkels-zuidwest).
Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 20 -
1.4 Eindconclusie – keuze voorkeursalternatieven Op basis van de voorgaande evaluatie kunnen vanuit milieuoverwegingen volgende conclusies getrokken worden m.b.t. de keuze van de voorkeursalternatieven, enerzijds voor de inplanting van regionale bedrijvigheid in algemene zin (maar wellicht met een sterk verkeersgenererend karakter), anderzijds voor de inplanting van watergebonden bedrijvigheid (zie ook figuur 2): • De voorkeur voor de inplanting van bijkomende oppervlakte regionaal bedrijventerrein gaat ondubbelzinnig uit naar de omgeving van de N35 en de E17, m.a.w. naar de uitbreiding van “De Prijkels”, en dit in oostelijke en westelijke richting maar niet of slechts zeer beperkt in noordelijke richting (enkel ZO hoek aansluitend bij “De Poort”). Tot de wenselijke zones behoren dus de uitbreidingszones Oost en Zuidwest én de zoekzones Papelenvijver (uiteraard enkel op lange termijn) en N35-oost (enkel de zuidelijke strook langs de E17). Uitbreidingszone Oost kan volledig ingevuld worden. De potentiële omvang van de uitbreidingszone Zuidwest hangt af van de keuze of men het deel van de wooncluster Lulhoek binnen de zoekzone als volwaardig woongebied wenst te bestemmen of als deel van het bedrijventerrein, en de mate waarin het hoge actuele geluidsniveau, veroorzaakt door de E17, als relativerende factor wordt aanvaard bij de beoordeling van de Vlaremnormen. Indien Lulhoek als industriegebied wordt bestemd en rekening wordt gehouden met het E17-geluid, kan de volledige zoekzone worden ingenomen m.u.v. een buffer van 50 m rond Lulhoek. • De voorkeur voor de inrichting van een terrein voor watergebonden bedrijvigheid gaat duidelijk uit naar de zoekzone Kouter-Dhoye, vanwege de talrijke sterk negatieve effecten die de invulling van de alternatieven Europalaan en Schipdonk-Noord met zich mee zouden brengen. Dit houdt dus in dat Schipdonk-Noord niet langer als bouwvrije zone wordt behouden in het PRUP. Maar voor de ontwikkeling van Kouter-Dhoye gelden specifieke voorwaarden: inbuffering t.o.v. de woonwijk Kouter (geluid) en de afgesneden Leie-meander (fauna en flora en landschap), en vooral het vinden van een oplossing voor de overstromingsproblematiek in dit gebied. In afwachting van de resultaten van een studie m.b.t. de waterhuishouding wordt voorgesteld om het gebied te bestemmen als bouwvrije zone. • Van de taakstelling van 82 ha voor regionale bedrijventerreinen, kan ca. 20 ha gereserveerd worden voor watergebonden bedrijvigheid in Kouter-Dhoye. De overige ruim 60 ha zou gerealiseerd dienen te worden via uitbreiding van “De Prijkels”, waaraan 10 ha lokaal bedrijventerrein voor Nazareth moet toegevoegd worden. Gelet op de schaarste aan geschikte watergebonden terreinen, wordt voorgesteld om de 5 ha lokaal bedrijventerrein die voorzien is in Kouter-Dhoye (nabij de N35) over te hevelen naar De Prijkels, m.b. in de noordelijke uitbreiding t.h.v. “de Poort”, aangezien deze zone omwille van haar ligging nabij bewoning toch niet geschikt is voor regionale bedrijvigheid. De 5 ha die aldus vrijkomen in Kouter-Dhoye zouden kunnen benut worden voor (tweedelijns) watergebonden bedrijvigheid, zodat een geringere uitbreiding in westelijke richting nodig is (cfr. overstromingsgevoeligheid, landschappelijke en ecologische impact). • In de verschillende zoekzones t.h.v. De Prijkels is, ook rekening houdend met de Soresma n.v.
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
- 21 -
benodigde bufferzones, in principe voldoende beschikbare oppervlakte om de resulterende ca. 75 ha bedrijventerrein op te vangen, en ook verkeerskundig stellen zich geen problemen (een turborotonde of een VRI op het kruispunt N35-Karreweg kunnen het verkeer van ca. 98 ha bedrijventerrein verwerken). De ca. 27 ha van de zone Papelenvijver komt per definitie pas op lange termijn vrij (vanaf 2025 ?), en kan dus niet voor de huidige taakstelling benut worden. Zone N35-oost komt in principe wel in aanmerking voor de korte termijnbehoefte, al wordt voorgesteld om de beschikbare oppervlakte tussen de N494 en de N35 eerst te benutten. Maar in functie van de behoeften op langere termijn wordt voorgesteld om zone N35-oost ook op te nemen binnen het KSG, maar dan als bouw-vrije zone. Dit stemt ten andere in belangrijke mate overeen met de huidige bestemming volgens het gemeentelijk RUP. • Indien men de voorgestelde voorkeurslocaties Kouter-Dhoye en/of N35-oost als deelplan wil opnemen, moet ook de afbakeningslijn van het KSG aangepast worden4. Tevens zou de recente herbevestiging van deze zones als agrarisch gebied door de Vlaamse overheid moeten herzien worden. Samenvattend is de globale beoordeling van de negen zoekzones i.f.v. hun mogelijke ontwikkeling als bedrijventerrein als volgt (zie ook figuur 1): Ontwikkeling mogelijk/wenselijk • De Prijkels – uitbreiding oost (+ aansluitende ZO hoek van uitbreiding noord) • De Prijkels – uitbreiding zuidwest • Papelenvijver • N35-oost mits buffer van ca. 300 m rond Karreweg (N) • Kouter-Dhoye mits buffer van ca. 200 m t.o.v. woonwijk Dhoye (NW) en oude Leiearm (ZW) + enkel watergebonden activiteiten + mits oplossing ten gronde van afwateringsproblematiek
Ontwikkeling niet wenselijk • De Prijkels – uitbreiding noord m.u.v. ZO hoek (geluid, landschap, mens) • Europalaan (verkeer, mens) • Filliersdreef (verkeer, geluid) • Schipdonk-Noord (verkeer, fauna en flora, landschap, mens) • N zone N35-oost (fauna en flora, landschap) • NW en ZW zone Kouter-Dhoye (resp. geluid en fauna en flora, landschap)
In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de vanuit de verschillende disciplines voorgestelde randvoorwaarden en milderende maatregelen in functie van de wijze waarop ze kunnen doorwerken:
4
Uiteraard kan men er ook voor opteren om dit in dit stadium nog niet te doen (in casu in het geval van N35oost, dat als lange termijnoptie beschouwd wordt). Een herziening van het RUP op langere termijn is immers altijd mogelijk. Soresma n.v. - 22 Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
Conclusies en maatregelen die in rekening moeten genomen worden bij de opmaak van de bestemmingsplannen van het RUP • Selectie en afbakening op te nemen deelplannen >> opnemen De Prijkels en desgewenst ook KouterDhoye, Papelenvijver en/of N35-oost; niet opnemen Europalaan, Filliersdreef en Schipdonk-Noord • Afstemming grenslijn KSG op gekozen deel-plannen • Aanduiden als “bouwvrije zone” van Kouter-Dhoye en/of N35-oost om een mogelijke latere ontwikkeling als bedrijventerrein niet te hypothekeren • Indien Kouter-Dhoye en/of N35-oost als deelplan worden geselecteerd: intekenen bufferzones t.o.v. woonwijk Dhoye en oude Leiearm (Kouter-Dhoye) en t.o.v. Karreweg (N35-oost) • Deelplan De Prijkels: afbakening zone voor wegenis i.f.v. herinrichting kruispunt N35-Karreweg
Soresma n.v.
Maatregelen die opgenomen kunnen worden in de RUPvoorschriften van deelplan(nen) voor bedrijventerreinen • Opmaak van inrichtingsplan waarin principe van milieuzonering (geluid, geur, stof) en mobiliteitsprofilering bedrijven wordt toegepast • Normen m.b.t. infiltratieen buffering hemelwater, maximaal behoud huidige afwateringsstructuur, waar mogelijk versterking structuurkwaliteit waterlopen • Behoud of compensatie van waardevolle natuurlijke elementen • Indien Papelenvijver natuurgebied wordt: buffering, natuurverbinding richting open ruimte ten W van N494 • Landschappelijke integratie van waardevolle erfgoedelementen • Archeologisch vooronderzoek • Visuele afscherming van bewoning
Flankerende maatregelen uit te voeren door andere actoren • • • •
• • • • • •
Plan-MER PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Deinze Niet-technische samenvatting
Beheer milieuzoneringssysteem >> beheerder Bewegwijzering op bedrijventerrein >> beheerder Opstellen bedrijfsvervoerplannen op terreinniveau >> beheerder Aanpassing weginfrastructuur (o.a. kruispunt N35-Karreweg, op- en afritten E17) (incl. minder hinder-maatregelen) >> AWV, gemeente(n), beheerder Fietsvoorzieningen >> AWV, gemeente, beheerder Verhoging OV-aanbod >> De Lijn Boscompensatie Vergoeding/sociale begeleiding i.v.m. inname bewoning en landbouw Technische haalbaarheidsstudie Papelenvijver >> WenZ, beheerder Voorafgaand onderzoek m.b.t. waterhuishouding Kouter-Dhoye
- 23 -
PlanMer De Prijkels Deinze
N 40
6 N 46
Ontwerp afbakeningslijn KSG Deinze + situering zoekzones 18219837.mxd
Legende
ie Le
Zoekzone De Prijkels
N 43
Andere zoekzones voor bedrijventerreinen
Zone voor stadsbos (niet in PRUP) (landinrichtingsproject VLM) Mogelijk te herbestemmen als stedelijk woongebied op LT (niet in PRUP) Ontwerp afbakeningslijn Kleinstedelijk gebied
eie L e rd e e lis
Europalaan De Prijkels-N
N
43
N 494
u n at
Figuur 9.1. :
gewijzigd op 14 september 2009
Filliersdreef
N 35
ie jke Le i l r u
a an k ge
Sc h
Kouter - Dhoye
ipd
on k
ka na
9
Schipdonk-Noord
al
´
De Prijkels-ZW
N
35
De Prijkels-O
N35 oost
Papelenvijver
Bron: Rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 door het Nationaal Geografisch Instituut
Schaal : 1:50.000 0 500
E
17
Opgemaakt door :
1.000
1.500 Meter
Opdrachtgever :
Figuur 8.1. :
9 N 40
Natuur Landschap Bewoning
al
6 N 46
na
x
hip
k geLandbouw
Zoekzone De Prijkels Andere zoekzones voor bedrijventerreinen
N 43
aansnijden als bedrijventerrein buffer
x
ie
x
rd
Ontwerp afbakeningslijn Kleinstedelijk gebied
Filliersdreef
Le ie
Sc
an
ee s i al
e eL
Legende
Kouter - Dhoye
Watergebonden bedrijvigheid
Europalaan
x N 494
Ontsluiting
43
18219801.mxd
Landschap Bewoning (Geluid)
N
Niet aansnijden als bedrijventerrein Aan te passen afbakeningslijn
Lange termijn
35
N35 oost
N
Papelenvijver
Lange termijn
Bron: Rasterversie van de topografische kaarten op schaal 1/50.000 door het Nationaal Geografisch Instituut
Schaal : 1:50.000 0 500
17
Opgemaakt door :
E
na t u
N 35
ie
gewijzigd op 12 maart 2008
ka
x do
Schipdonk-Noord
jke Le i l r u
Synthese van conclusies en maatregelen
Bewoning
nk
´
PlanMer De Prijkels Deinze
1.000
1.500 Meter
Opdrachtgever :