PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 28 januari 2016 Verslag van de deputatie
Bevoegd deputatielid: Peter Bellens Agenda nr. 9/9
Telefoon: 03 240 52 40
Aanwending krediet sociale projecten 2016 voor verschillende innovatieve projecten. Goedkeuring.
Situering Op het provinciaal budget 2016 is krediet voorzien voor de subsidiëring van sociale projecten – Impulsbeleid innovatieve projecten, op rekeningcombinatie 2016/64900000/21/0909 Ramingsnummer 2016140511 Van dit krediet wordt een deel voorbehouden om subsidies toe te kennen op basis van het reglement impulssubsidie – innovatieve projecten in de welzijns- en gezondheidssector, door de raad goedgekeurd in vergadering van 24 oktober 2013 (laatste gewijzigd op 23 april 2015). De deputatie kan impulssubsidies tot maximum 10.000 EUR toekennen aan innovatieve projecten in de welzijns- of gezondheidssector. Impulssubsidies – innovatieve projecten vanaf 10.000 EUR zijn het voorwerp van voorstellen aan de provincieraad. Voorgesteld wordt 135.700 EUR ter beschikking te stellen om een aantal innovatieve projecten een provinciale impulssubsidie te verlenen van 10.000 EUR of meer. Voorstel Aan uw raad worden volgende innovatieve projecten voorgesteld met de bedoeling een provinciale impulssubsidie van 10.000 EUR of meer te verlenen, aan: SUBSIDIES VOOR SOCIALE PROJECTEN De Rotonde vzw, Augustijnslei 78, 2930 Brasschaat – project Open Gezondheidshuis Korte historiek Rotonde vzw is al 40 jaar ondernemend in zorg voor volwassenen met een beperking. De vereniging biedt een gevarieerd aanbod aan 260 cliënten en zijn erkend en gesubsidieerd door het V.A.P.H. In verschillende woonvormen biedt Rotonde vzw zowel ondersteuning aan personen met een handicap die maatschappelijk geïntegreerd zijn, als personen die intensieve zorg nodig hebben. In hun dagcentra bieden ze tal van activiteiten aan, gaande van ambachtelijke, arbeidsmatige ateliers tot zeer belevingsgerichte ateliers waarbij vooral gewerkt wordt op het stimuleren van de zintuigen. Sinds 2006 is Rotonde samen met 3 andere organisaties uit de non-profit lid van disha,
een coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk. Disha staat voor Duurzaam, Innoverend, Sociaal, Harmonisch, Antwerpen en is tevens een Indisch woord wat betekent Betere Toekomstperspectieven. Het Disha-samenwerkingsverband laat toe om een actieve, gemeenschappelijke bijdrage te leveren aan de regionale zorgafstemming door het samenvoegen van de sterktes van de partners en het zoeken van nieuwe synergiën. De eerste jaren van het bestaan van disha waren grotendeels een kennismakingsfase, de laatste jaren neemt de samenwerking concretere vormen aan. Rotonde zet sinds enkele jaren actief in op netwerking om haar kernactiviteiten beter en sterker te maken. Samen met andere maatschappelijke en middenveldactoren probeert de vereniging hun dienstverlening te verbreden en beter te doen aansluiten bij de specifieke vragen van de cliënten. Rotonde vzw gelooft in de kracht van netwerken en samenwerken. Projectgegevens en kostenraming Het project Open Gezondheidshuis heeft verschillende doelstellingen: 1. Deuren open! Dit concept komt vanuit 2 vaststellingen: de doelgroep verplaatst zich meer en meer naar de gewone woonwijk, het rijhuis in de straat. Rotonde beschikt over een jarenlange ervaring op vlak van medische, paramedische en brede therapeutische dienstverlening voor personen met een handicap. Rotonde wil de expertise breder toegankelijk maken voor haar specifieke doelgroep en voor andere kwetsbare groepen op het vlak van gezondheidszorg. 2. Lage drempel voor iedereen & niet enkel curatief maar ook preventief Rotonde vzw wil niet alleen deze dienstverlening, maar op termijn al hun diensten (wonen, dagbesteding, werken, vrije tijd, sport en vorming), laagdrempelig toegankelijk maken. Gezondheid staat niet op zichzelf maar wordt geschraagd door een leven in balans. Sterke punten vanuit Rotonde zijn : een traditie in interdisciplinair werken, preventief en gezondheidsbevorderend werken, integraal werken naar de verschillende gezondheidsaspecten (psychisch, lichamelijk en sociaal), continuïteit, laagdrempeligheid en ten slotte oog voor kwaliteit. 3. Samen, niet alleen Dit project kan enkel slagen als het gedragen wordt, met voldoende samenwerkingen, een echt 'Open' Gezondheidshuis. De recent gestarte structurele samenwerkingen wil de vereniging verder verbreden en uitdiepen. In dit project wil Rotonde vzw een thuis aanbieden aan patiëntengroepen, weesziekte-verenigingen en andere verenigingen, om met hen samen te werken aan betere dienstverlening en aan preventie. 4. Brede focus, inclusief ambulante palliatieve hulpverlening De belangrijkste focuspunten in het open gezondheidshuis zullen divers zijn. Voorbeelden: Reguliere gezondheidszorg toegankelijker voor personen met een handicap en andere kwetsbare groepen, ambulante palliatieve zorgverlening, preventieve gezondheidszorg via het bestaand regulier aanbod en via zelf op te zetten workshops én via methodieken zoals 'persoonlijke toekomstplannen personen met een handicap en andere kwetsbare personen meer controle geven over hun eigen leven als buffer tegen ziekte en onwelzijn. De totale kosten voor 2015-2016 worden geraamd op 45.000 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen – dienst Welzijn en Gezondheid 12.500 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie De methodiek die nu wordt toegepast in hun reguliere werking wil de vereniging uitdragen naar andere bewonersgroepen die ze anders niet bereiken. Het project
voldoet aan de voorwaarden zoals gesteld in het reglement: bovenlokaal, samenwerking met meerdere partners en er is een cofinanciering voorzien. Logo Antwerpen vzw, Lange Leemstraat 372, 2018 Antwerpen – project Laat je tanden zien II Korte historiek Logo (LOkaal GezondheidsOverleg) Antwerpen is een regionaal samenwerkingsverband tussen gemeente- en OCMW-besturen, huisartsenkringen, gezondheidsorganisaties, socioculturele en welzijnsorganisaties en deskundigen. Samen coördineren ze hun activiteiten inzake ziektepreventie en gezondheidsbevordering. Sinds 1998 heeft de Vlaamse overheid per provincie verschillende Logo’s opgericht om tot een betere coördinatie en afstemming binnen de preventieve gezondheidszorg te komen. De Vlaamse overheid heeft de Logo’s meer bepaald de opdracht gegeven mee te werken aan de realisatie van zes Vlaamse gezondheidsdoelstellingen. De Vlaamse Regering keurde op 30 januari 2009 het nieuwe Logobesluit (gewijzigd 29 mei 2009) goed. Het besluit regelt de erkenning van de Logo’s, hun werkgebied, de samenstelling, de opdrachten en de subsidiëring en zal heel wat gevolgen hebben voor de huidige structuur van deze vzw. Het besluit werd enkele maanden later gewijzigd en vervolledigd met de invulling van het medisch milieukundig netwerk. Projectgegevens en kostenraming Met dit project beoogt de vereniging regionale uitbreiding en structurele inbedding van het sensibiliseringsmateriaal, de preventietrajecten en toeleidings- en opvolgingsmechanismen die werden ontwikkeld in het pilootproject 'Laat je tanden zien'. Dit pilootproject startte in 2014 en loopt nog tot januari 2016. Dan zullen ook de conclusies worden gepresenteerd in een grondige eindevaluatie. Uit een tussentijdse evaluatie blijkt dat dit pilootproject erin is geslaagd een goed praktijkvoorbeeld te ontwikkelen. Door intensieve contacten tussen mensen in armoede, organisaties waar armen het woord nemen (en/of andere organisaties die deze doelgroep bereiken) en tandartsen te stimuleren, is de vereniging erin geslaagd een aantal belangrijke drempels weg te nemen: financiële, sociale en emotionele drempels bij de patiënten en administratieve en sociale drempels bij de betrokken tandartsen. Tegelijk moest Logo Antwerpen vzw vaststellen dat de literatuur in de praktijk bevestigd werd: tandzorg is een erg hoogdrempelige vorm van zorg en bij uitstek ontoegankelijk voor sociaaleconomisch zwakkeren. Dat heeft er dan ook voor gezorgd dat het project bijzonder intensief moest worden opgevolgd. Uiteindelijk stapten 114 volwassenen en 24 kinderen in het project. Naar schatting 75 daarvan zullen worden doorverwezen naar de tandarts, waarvan eind juli 2015 64 mensen ook daadwerkelijk behandeld werden. Dat zijn relatief goede resultaten, maar de basis waarop ze zijn gevestigd is nog steeds wankel. Het verhoogde draagvlak voor een aangepaste derdebetalersregeling en het opgebouwde vertrouwen bij de tandartsen situeren zich vooral bij diegenen die rechtstreeks betrokken waren bij het project. Hetzelfde geldt voor de opgebouwde deskundigheid en praktijk bij de vereniging die begeleiding voorzien en de preventie-activiteiten organiseren. Logo Antwerpen vzw stelt vast dat verdere ondersteuning nodig is om het draagvlak te verbreden door deze manier van werken bij meer tandartsen te introduceren en de werking regionaal uit te breiden. De vereniging wil dit op volgende manieren doen:
1.
Verspreiding van het ontwikkelde preventiemateriaal naar minstens 8 organisaties en/of gemeentelijke diensten in 8 bijkomende gemeenten in de Provincie Antwerpen 2. Verspreiding van het ontwikkelde preventiemateriaal naar organisaties die nog niet bereikt werden in de gemeenten waar het project nu al actief is (Antwerpen, Mechelen, Malle) 3. Recrutering van 10 bijkomende tandartsen in de Provincie Antwerpen 4. Beheer van het zorgbudget dat wordt ingezet voor behandelingen buiten de nomenclatuur (uitgezonderd prothesen, deze worden niet door het zorgbudget gedekt). 5. Verdere ondersteuning van tandartsen bij de aangepaste derdebetalersregeling 6. Verdere ondersteuning van organisaties bij de doorverwijzing van patiënten naar de tandarts 7. Inbedding van de ondersteuning bij de tandartsenvereniging en ziekenfondsen. 8. Uitwisseling met andere Vlaamse initiatieven rond preventieve en curatieve mondzorg voor kansengroepen. O.a. met project mondzorgcoaches Universiteit Gent, met De Voorzorg outreachend werken, Consortium Preventieve Mondzorg De totale kosten voor 2016 worden geraamd op 41.200 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen – dienst Welzijn en Gezondheid 26.200 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie Het betreft de verlenging van het project, dat over drie jaar loopt. In dit laatste jaar wil het samenwerkingsverband inzetten op het versterken van het draagvlak om de derdebetalersregeling te consolideren (zowel in een ruimere regio als bij alle betrokken partners). De dienst Welzijn en Gezondheid is actief betrokken in de stuurgroep en de voortgang van het project wordt steeds positief geëvalueerd. Het project heeft bovendien een Vlaams-federale aanpak en overstijgt zodoende het lokale niveau. Ter Loke vzw – Provinciale Stuurgroep Bijzondere Jeugdzorg, Heilanders 11, 2350 Vosselaar – project Intersectoraal Infopunt Contextbegeleiding Korte historiek De Provinciale Stuurgroep Bijzondere Jeugdzorg is ontstaan als een overkoepelend overleg van het overleg tussen de partners in de bijzondere jeugdbijstand in de drie arrondissementen. Gezien de recente hervormingen in de jeugdhulp is een groot deel van het aanbod context begeleiding rechtstreeks toegankelijk geworden. Dit houdt voor de organisaties (aanbieders) in dat zij zelf de vragen naar deze hulpvorm ontvangen en daarvoor informatiemateriaal en expertise moeten ontwikkelen. Dit is zeer arbeidsintensief en vermoedelijk niet de efficiëntste manier. Vanuit de brede instap wordt gesignaleerd dat het niet evident is de weg te vinden in de veelheid van modules, voorheen konden zij daarvoor veelal terecht bij het CBJ (Centra voor Bijzondere Jeugdzorg). Intussen zijn er heel wat vormen van context begeleiding. Deze situeren zich in verschillende modules, in verschillende sectoren, verschillende organisatievormen en verschillende inhoudelijke accenten of expertise. Bedoeling zou zijn om een gezamenlijk infopunt op te richten dat als wegwijzer en ondersteuner dient. Op 27 oktober 2015 wordt in Antwerpen éénmalig een modulemarkt georganiseerd, op 25 februari 2016 gebeurt dat voor het arrondissement Turnhout. Dit is een concrete stap om een grote groep eerstelijnsdiensten en verwijzers te laten kennismaken met alle modules die Bijzondere JeugdBijstand en (Niet-) Rechtstreekse Toegankelijke Hulpverlening in
de regio te bieden heeft. Het is echter dikwijls maar via concrete dossiers dat vragen rijzen en specifieke antwoorden worden gezocht, een behoefte die eerder vanuit een goed bereikbaar infopunt kan ingelost worden. Onder impuls van de Provinciale Stuurgroep hebben de arrondissementele overlegorganen en diensten contextbegeleiding het idee van een infopunt ontwikkeld, Ter Loke wil hierin optreden als ‘host’. De Stuurgroep ondersteunt de kandidatuur van Ter Loke als projectdrager. Ter Loke heeft als vzw erkenningen in modules Bijzondere JeugdBijstand, Centrum voor Integrale Gezinszorg en in VAPH een dienst voor begeleid wonen. Onder Bijzondere JeugdBijstand heeft het multifunctionele units in de arrondissementen Turnhout en Antwerpen en participeert aan overleg in beide arrondissementen. In het kader van de uitbreidingsoproep contextbegeleidingen van mei jongstleden werden recentelijk extra overlegvergaderingen georganiseerd in functie van samenwerking met de actoren in de brede instap en andere jeugdhulpaanbieders en –vragers van andere sectoren. Projectgegevens en kostenraming De vereniging wil een informatiepunt contextbegeleiding bundelt.
oprichten
dat
alle
informatie
m.b.t.
Er zijn heel wat spelers op vlak van contextbegeleiding in de regio (zowel op vlak van aanmelders als op vlak van aanbieders). Deze rijkdom aan variëteit maakt het moeilijk om de instroom te organiseren. Voor de aanmelders is het onoverzichtelijk wie wat aanbiedt en bij wie de hulpvraag het best gesteld wordt om een cliënt optimaal te begeleiden. Dit infopunt wil eerstelijnsdiensten/de brede instap de mogelijkheid geven om ondersteuning te krijgen bij de indicatie. Men wil hen wegwijs maken in de verschillende bestaande vormen van contextbegeleiding, de wijze van werken (o.a. gemeenschappelijk aanmeldingsformulier), en het meest geschikte aanbod voor een bepaalde hulpvraag van een cliënt. Op dit infopunt kan men ook een indicatie geven van de inzetbaarheid van bepaalde modules in de regio en een indicatie van mogelijke opstarttijd. Het behoort weliswaar niet tot de opdracht van het infopunt om aanmeldingen te behandelen of aan wachtlijstbeheer te doen. Het infopunt wordt bemand door een neutrale medewerker. Deze wordt bijgestaan door medewerkers van de diensten contextbegeleiding van organisaties Bijzondere JeugdBijstand vanuit een af te spreken systeem, waarbij gedurende het projectjaar én in functie van de toekomst bijzondere aandacht wordt besteed aan regionale verankering en samenwerking tussen aanmelders en aanbieders. Dit informatiepunt is een initiatief dat vertrekt van de diensten contextbegeleiding die gesubsidieerd worden door het Agentschap Jongerenwelzijn. Bedoeling is om dit snel uit te breiden met informatie over andere vormen van contextbegeleiding gesubsidieerd via Jongerenwelzijn (zoals bv. Dagbegeleiding gekoppeld aan contextbegeleiding) maar ook via andere sectoren. Zo organiseren ook de Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning gesubsidieerd door Kind & Gezin, de CAW, de CGG en het VAPH vormen van contextbegeleiding waarover het infopunt de nodige informatie kan verschaffen. De totale kosten voor 2016 worden geraamd op 87.744 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen – dienst Welzijn en Gezondheid 62.000 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie
De aanvraag beantwoordt aan een reële nood die ook besproken werd op het overleg met de gouverneur en de gedeputeerde. De sector heeft de handen in mekaar geslagen om dit innovatieve initiatief op korte termijn gezamenlijk te organiseren. Om pragmatische redenen wordt vertrokken vanuit de sector, maar dit zou evolueren naar intersectorale informatie over contextbegeleiding die de ganse brede instap en in het verlengde het cliënteel ten goede zal komen. Het project, dat inspeelt op een acute nood, kan beschouwd worden als een beleidsbeïnvloedend project en als signaal, waarbij een discrepantie wordt aangetoond tussen beleid en realiteit. SUBSIDIES VOOR SOCIALE PROJECTEN: THEMATISCHE COMMUNICEREN MET PERSONEN MET DEMENTIE
OPROEP
TRAINING
Op 17 september 2015 nam de deputatie kennis van de thematische projectoproep “Training communiceren met personen met dementie”, inclusief de voorwaarden verbonden aan de thematische oproep, die kadert binnen het reglement “Impulssubsidie voor innovatieve projecten in de welzijns- en gezondheidssector”. Met deze thematische impulssubsidie wil de provincie inzetten op het verbeteren van de communicatie met personen met dementie en meer bepaalt met het adequaat communiceren afhankelijk van de vorm van dementie. Afhankelijk van de vorm van dementie zal men een bepaald disfunctioneren kunnen vaststellen. Inzichten in deze verscheidenheid is noodzakelijk om goed te kunnen communiceren met de persoon met dementie. Voorwaarden gesteld in de thematische oproep: Een samenwerkingsverband dat bestaat uit minstens drie partners: -
Een erkend woonzorgcentrum Een school die al ervaring heeft met het aanbieden van zorgopleidingen Een thuiszorgorganisatie De doelgroep van de training bestaat uit maximum 20% van de (al of niet overkoepelende) personeelsleden van de eigen organisatie.
Volgend project voldoet aan deze bovenvermelde voorwaarden: Instituut Ste Elisabeth vzw – HIVSET, Herentalsestraat 70, 2300 Turnhout – project Mult-disciplinaire training voor zorgverleners van personen met dementie Korte historiek Het HIVSET (Hoger Instituut voor Verpleegkunde Sint-Elisabeth Turnhout) werd meer dan 60 jaar gelden gesticht door de Gasthuiszusters van Turnhout. De school is gespecialiseerd in gezondheidsopleidingen maar organiseert ook opleidingen voor de bredere welzijnszorg. Door de intense samenwerking met het werkveld en het streven naar steeds betere ondersteuning van het werkveld wordt HIVSET permanent uitgedaagd om antwoorden te formuleren die innovatief bestempeld kunnen worden. De doelstelling van het HIVSET is het aanbieden en verzorgen van kwalitatief hoogstaande opleidingen voor allen die zich op professionele wijze willen inzetten in de gezondheids- en welzijnszorg. Projectgegevens en kostenraming De doelgroep van de training bestaat globaal uit medewerkers van WZC, diensten gezinszorg, teams verpleegkunde en zorgopleidingen specifiek gericht naar hen die
instaan voor de begeleiding van personen met dementie. De training wordt modulair aangeboden, opengesteld aan de 11 participerende organisaties. Deel 1 van de training (15 uur in totaal) bestaat uit een theoretisch deel, een praktisch deel (steeds met extra aandacht voor de verschillende vormen van dementie) en een ethische reflectie. Het tweede deel bestaat uit een lerend netwerk dat drie keer per jaar samenkomt. Het jaarlijks aanbieden van deze training enerzijds en het oprichten van een lerend netwerk anderzijds bieden de garantie dat het leerproces gecontinueerd wordt. Het aantal deelnemers per module wordt beperkt tot 12 à 15. Op vraag kan de vorming meerdere keren per jaar gestart worden. Het opzetten van de training en het starten met de proefdraai van de training, gebeurt in 1 projectjaar, waarvoor een financiële ondersteuning wordt gevraagd. De totale kosten worden geraamd op 60.000 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen – dienst Welzijn en Gezondheid 35.000 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie Het project beantwoordt aan alle voorwaarden die werden gesteld in de thematische oproep: een erkend zorgcentrum, een school die al ervaring heeft met het aanbieden van zorgopleidingen én een thuiszorgorganisatie. Dit verslag werd door de deputatie goedgekeurd op 7 januari 2016. De provincieraad van Antwerpen, Gelet op het provinciedecreet van 30 november 2005; Op voorstel van de deputatie, BESLUIT: Enig artikel: De provincieraad keurt de voorgebrachte aanwending van het krediet voor een bedrag van 135.700 EUR goed op budget 2016, ingeschreven op het verdeelkrediet - rekeningcombinatie 2016/64900000/21/0909 Ramingsnummer 2016140511 Subsidies voor sociale projecten(R/V)/Overige verrichtingen inzake sociaal beleid Aanwending krediet: verschillende innovatieve projecten.
