1 Beknopt verslag PR 23_05_13.doc
PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN
Beknopt verslag. Vergadering van 23 mei 2013 Zitting 23 mei 2013
2
PB
De vergadering wordt geopend te 14.35 uur. Mevrouw de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst: H ARBIB Abdelkarim Mevr. AVONTROODT Yolande BAETEN Els BAYRAKTAR Aysel H BELLENS Peter Mevr. BOCKX Greet H BOLLEN Ivo Mevr. BOONEN Nicole BRADT Sofie HH BUNGENEERS Luc CAALS Tom CALUWÉ Ludwig Mevr. COLSON Mireille H CORLUY Bert Mevr. COTTENIE Christ'l HH CUYT Rony DE COCK Koen DE HAES Jan Mevr. DE HERT Vera DE LOBEL Hilde HH DILLEN Koen GEUDENS Frank GEYSEN Kris Mevr. GIELEN Pascale HH GODDEN Jürgen GOOSSENS Kris HELSEN Koen Mevr. HENDRICKX Iefke HH HENS Werner HOFKENS Jan HUIJBRECHTS Jan Mevr. JACQUES Ilse HH JANSSEN Patrick JANSSENS Eric KERREMANS Koen LEMMENS Luk MARCIPONT Daniël MEEUS Michel MERCKX Kris Mevr. MICHIELSEN Inge H MINNEN Herman Mevr. MOREAU Livia MUYSHONDT Tine
3
HH Mevr. HH
Mevr. H Mevr. H Mevr.
H Mevr.
H Mevr. H Mevr. H Mevr. HH HH
NAERT Nicole PALINCKX Koen PEETERS Bruno PEETERS Marleen RÖTTGER Rik SCHOOFS Hans SELS Frank STEVENS Lili UGURLU Sener VAN CLEEMPUT Loes VAN EETVELT Roel VAN GOOL Greet VAN HAUTEGHEM Marleen VAN HOFFELEN Karin VAN HOVE Bart VAN HOVE Katleen VAN LANGENDONCK Gerda VAN OLMEN Mien VANALME An VANDENDRIESSCHE Diederik VERHAERT Inga VERHAEVEN Eddy VERLINDEN Linda VOLLEBERGH Steven WECKHUYSEN Wendy WILLEKENS Tim ZANDER Jan
Verontschuldigd: mevrouw GENIETS Benedicte.
4
De raad is bijeen in openbare vergadering. De heer VOLLEBERGH vraagt bij ordemotie het woord en wil graag vernemen waarom de agendapunten 4/49 en 4/50 in geen enkele commissie werden behandeld. Enkele raadsleden laten echter verstaan dat dit wel het geval is geweest.
Mondelinge vragen Naar aanleiding van de recente voorstelling van het nieuwe actieplan tegen natuurbranden van het Vlaams Agentschap Natuur en Bos, vraagt de heer HUIJBRECHTS aan de gouverneur of zij werd betrokken bij het opstellen van dat plan. Hij vraagt ook of er voor de provincie Antwerpen, zoals in Limburg, een atlas met veiligheidskaarten werd opgesteld en wat wordt bedoeld met de speciale bluswagen voor beide provincies. Tot slot informeert hij naar de betrokkenheid van de gouverneur bij een nieuw grensoverschrijdend waarschuwingssysteem en wenst hij te vernemen of er op federaal vlak nog inspanningen mogen worden verwacht. Mevrouw de GOUVERNEUR schetst kort de voorgeschiedenis van de totstandkoming van het actieplan van Natuur en Bos. Een meer uitgebreid antwoord zal zij nog via mail aan de vraagsteller laten bezorgen. Zij kan ook bevestigen dat momenteel wordt gewerkt aan een atlas met veiligheidskaarten voor de provincie Antwerpen, die gelijkaardig is aan die van Limburg. De bluswagen betreft de vervanging van een ouder exemplaar en compenseert ook voor een deel materieel, dat is verloren gegaan. De aanbesteding loopt. In Nederland is al langer een kleurencodesysteem van kracht en de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant hebben dit ondertussen overgenomen. Een federaal plan voor natuurbranden is momenteel niet meer aan de orde. Wel levert de federale overheid nog heel wat inspanningen op het vlak van de opleiding van brandweerlieden. Ondertussen ondertekenden de gemeenten uit de buurt van de Kalmthoutse Heide ook een intergemeentelijk interventieplan waarbij ook de provincie nauw betrokken is. Op 27 november 2013 zal dit plan worden uitgetest op het terrein.
De heer HUIJBRECHTS wijst op de problematiek van de grote bijensterfte die in ons land dubbel zo hoog is dan het Europees gemiddelde. Hij vraagt naar het aantal bijenkasten die zich momenteel bevinden op provinciale eigendommen en welke andere inspanningen de provincie nog levert, onder meer op het vlak van het aanplantingsbeleid. Spreker verwijst hierbij naar het succesvolle project "verbijsterende bijen" in Oost-Vlaanderen. Tot slot vraagt hij of de provincie, zoals in Vlaams-Brabant, geen bevraging kan doen bij de imkers over de sterfte in hun kasten. De heer PEETERS vindt deze vraag zeer relevant. Er zijn al heel wat veronderstellingen over de oorzaken van de bijensterfte, maar absolute zekerheid is er nog niet. Spreker geeft een opsomming van het aantal bijenkasten in het Rivierenhof, de Kesselse Heide en het Arboretum Kalmthout. Er is ook nog de bijenhal in De Averegten en onlangs werden ook enkele bijenkasten geplaatst op het groendak van de Arenbergschouwburg. Op de Hooibeekhoeve kan een educatieve bijenmobiel worden uitgeleend en is er een bijenwand en bijenhotel voor solitaire bijen. Overal wordt er samengewerkt met leden van imkersverenigingen die worden betrokken in de educatieve werking van de domeinen. In de Averegten wordt zelfs een imkerscursus georganiseerd.
5
In de verschillende domeinen worden ook de nodige inspanningen geleverd om bloemen nectarrijke planten te zaaien of aan te planten. Via de Regionale Landschappen loopt het project fauna-akkers en de publicatie "Tuinwijzer" van de dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid wil meer "natuur" brengen in de privétuinen. Een bevraging over de bijensterfte lijkt spreker overbodig omdat het een gekend gegeven is. Hij besluit met een warme oproep aan de raadsleden om hun gemeentebesturen ook te sensibiliseren voor deze problematiek.
OPENBARE VERGADERING Convocatie, agenda, aanvullende convocatie, bijkomende agenda, tweede aanvullende convocatie en tweede bijkomende agenda. (inlassen 1 t/m 6)
De heer CAALS heeft een motie voorbereid over de verevening met Vlaanderen in het beleidsdomein sport. Hij vraagt om deze motie bij hoogdringendheid toe te voegen aan de agenda omdat hij pas vorige vrijdag over deze kwestie werd geïnformeerd. Het gaat om een belangrijke aangelegenheid want de minister heeft een rekenfout gemaakt die heel wat jobverlies in de provincie kan veroorzaken. De heer LEMMENS antwoordt dat er de deputatie niet kan instemmen met een behandeling bij hoogdringendheid. De heer Caals kan hierover later bij de verdere afhandeling van de agenda nog tussenkomen. De deputatie van haar kant zal aan de Vlaamse regering alleszins een schrijven richten waarin deze problematiek wordt aangekaart. De heer CAALS noemt het cynisch om deze motie als niet hoogdringend te beschouwen. Hij zal in dat geval een amendement indienen bij agendapunt 0/5. De heer CALUWÉ wijst erop dat de hele vereveningsoperatie een kwestie van geven en nemen is. Het bereikte compromis over de koppelsubsidies is een plus, dat over de sport is duidelijk een min. In globo is het echter geen slechte regeling. De heer HUIJBRECHTS wijst de heer Caals erop dat agendapunt 0/5 niet kan geamendeerd worden. De heer HELSEN gaat akkoord met de vraag om een behandeling bij hoogdringendheid. Hij betreurt dat er nooit een overleg met de minister van sport is kunnen tot stand komen. De heer CAALS apprecieert de betuigde steun en verduidelijkt dat zijn amendement betrekking heeft op het vertoog en niet op het bestuursakkoord zelf. Ook de heer MERCKX steunt de vraag om een behandeling bij hoogdringendheid. Wel geeft de motie volgens hem een te rooskleurig beeld van de verevening. In de
6 raadscommissie sport is gebleken dat de verevening in verband met sport een miskleun is. Ook de gedeputeerde en de directeur van het APB Sport hebben dit beaamd. Voorstel van motie. (inlassen 7a) Het voorstel tot toevoeging aan de agenda bij hoogdringendheid wordt verworpen met 43 stemmen nee en 23 stemmen ja. Stemming nr. 1. (inlassen 7b)
De heer LEMMENS stelt dat het bestuursakkoord met Vlaanderen naar aanleiding van de interne staatshervorming de toekomst van de provincies voor de komende jaren bepaalt. Samen met de eerste besparingsronde betekent dit akkoord een nieuwe start voor de provincie Antwerpen en een eerste belangrijke stap in de richting van een efficiëntere, afgeslankte provincie. De interne staatshervorming schept meer duidelijkheid in de rol van de provincies via de afbakening van hun persoonsgebonden bevoegdheden. De impact van de interne staatshervorming zal dan ook het zwaarst doorwegen voor de beleidsdomeinen sport, jeugd, welzijn en onroerend erfgoed. Inzake sport zal de provincie in de eerste plaats zorgen voor het stimuleren van personen met een handicap tot sportbeoefening, de zogenaamde G-sport. Verder kan de provincie op vraag van de gemeenten ook regionale sportwerking en bovenlokale sportevenementen ondersteunen. Ook het beheer van het Huis van de Sport blijft tot het provinciaal takenpakket behoren. Wat het beleidsdomein jeugd betreft, zijn het voeren van een impulsbeleid ter ondersteuning van jong artistiek talent en een impulsbeleid ter uitvoering van het Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid de belangrijkste bevoegdheden. Ook op het vlak van welzijn zal vooral een impulsbeleid gevoerd worden, met een reeks prioriteiten: het faciliteren van een welzijns- en zorgaanbod, het promoten van zorgberoepen, het stimuleren van inclusief en participatief werken, van de vermaatschappelijking van de zorg en van innovatieve projecten. De provincie wordt ook gevraagd om een welzijnskaart uit te tekenen, om aan de coördinerende taak beter te kunnen voldoen. Tot slot is er nog het onroerend erfgoed waarvoor de provinciale bevoegdheden zijn omschreven in het Onroerend Erfgoeddecreet. Spreker geeft hiervan een opsomming en concludeert dat de provincie op dit vlak meer zal doen dan thans het geval is. Aan deze bevoegdheidsoverdrachten is een verevening verbonden waarvoor transitietrajecten zijn uitgewerkt. De financiële verevening tussen de Vlaamse overheid en de provincies gebeurt door middel van twee analysesporen: enerzijds de inventarisatie van de eigen middelen die de provincies besteden voor de bevoegdheden die ze overdragen en anderzijds de inventarisatie van de subsidiestromen vanuit de Vlaamse overheid naar de provincies voor de uitoefening van bevoegdheden die ze overdragen aan Vlaanderen.
7 Voor alle provincies samen gaat het om een netto-operatie van 37,5 miljoen EUR die van het provinciefonds zal worden afgenomen. Voor de provincie Antwerpen gaat het om een bedrag van circa 9 miljoen EUR. Dit bestuursakkoord geeft de nodige duidelijkheid om werk te maken van een nieuwe meerjarenplanning die noodzakelijk is om structurele besparingen te kunnen doorvoeren en het beleid op langere termijn te stroomlijnen, toegespitst op de grondgebonden kerntaken. Met dit akkoord gaan we vanaf januari volgend jaar aan de slag met een provincie die met minder meer doet. Los van de interne staatshervorming heeft de deputatie beloofd om een besparingsoefening met 3% te realiseren. Bij ongewijzigd beleid zou de provincie immers op een faillissement afstevenen. Deze besparingsoefening is noodzakelijk en de beschuldiging van besparingsfetisjisme is dus onterecht. Spreker wil ook benadrukken dat de provincie Antwerpen de enige provincie is die haar verantwoordelijkheid durft nemen en bespaart. Het gaat ook niet om een lineaire besparing maar om een ernstige oefening die is gebeurd, in overleg met de departementshoofden. Ook de aangekondigde besparing op de partijdotaties werd gerealiseerd. Voorlopig gaat het om slechts 3%, maar de komende jaren worden deze dotaties verder afgebouwd. Dit is een belangrijk signaal aan de burger dat het politieke niveau ook haar verantwoordelijkheid wil nemen. Antwerpen is de enige provincie die deze stap durft zetten, maar hopelijk niet de laatste.
Aan de hand van een powerpoint-presentatie geeft de heer CALUWÉ een cijfermatige toelichting bij de voorgestelde budgetwijzigingen. Het huidige budget 2013 en de meerjarenplanningen 2014 en 2015 sluiten allemaal met een tekort tussen de 7,5% en 8,3%. Deze tekorten worden geneutraliseerd door de aanwending van reserves uit de vorige jaren. Deze situatie is op termijn onhoudbaar en er werd een stappenplan uitgewerkt om in 2015 tot een nieuw evenwicht te komen. Enerzijds wordt gemikt op een verhoging van het batig saldo "ontvangsten – uitgaven" met 3% in 2013 (± 6,4 miljoen EUR), 5% in 2014 (± 10,6 miljoen EUR) en 8% in 2015 (± 17,2 miljoen EUR). Anderzijds zullen de schulduitgaven – exclusief de bedragen voor het nieuwe provinciehuis – voor de periode 2013 – 2015 worden verminderd met 8%, hetgeen neerkomt op een bedrag van 9.476.160 EUR. Bij de opstart van het proces waren er twee belangrijke onbekende elementen, namelijk de raming van de ontvangsten uit het provinciefonds en de opcentiemen van de onroerende voorheffing enerzijds en het effect van de verevening anderzijds. Nu blijkt dat er in 2013 een meerontvangst van 0,3 miljoen EUR kan ingeschreven worden voor het provinciefonds en ook 1,8 miljoen EUR meer als opbrengst uit de opcentiemen op de onroerende voorheffing. Het resultaat van de verevening kan begroot worden op een vermindering van het provinciefonds met 9 miljoen EUR vanaf 2014. Hiermee overeenstemmend kunnen 6 miljoen uitgaven eenvoudigweg uit de meerjarenbegroting gehaald worden, maar er dient in 2014 nog bijkomend 2,5 miljoen EUR gevonden te worden omdat een aantal subsidieuitgaven in de meerjarenplanning al waren geschrapt zonder dat aan de inkomstenzijde de ontvangst uit het provinciefonds evenredig verminderd werd. Ook het
8 effect van de foutieve verevening in het beleidsdomein Sport ten belope van 0,4 miljoen EUR moet in rekening worden gebracht. Met de voorliggende budgetwijzigingen kan op de gewone dienst een besparing van 6,9 miljoen EUR worden gerealiseerd. Dit is ruim boven de 3%-doelstelling die neerkomt op een besparing van 6,5 miljoen EUR. De beperkte ruimte voor nieuw beleid wordt aangewend voor een verhoging van de subsidie aan de vzw Kempens Landschap met 0,3 miljoen EUR. Een meevaller is dat er 2,1 miljoen EUR kan bespaard worden op de rentelasten van de overbruggingslening voor het nieuwe provinciehuis. Deze budgettaire ruimte zal worden gebruikt om een eenmalige inhaaloperatie in de uitbetaling van subsidies in de sector van het onroerend erfgoed uit te voeren. Daarnaast heeft de deputatie ook principieel beslist om het investeringsbudget 2013 – 2015 globaal met 11,1 miljoen EUR te verminderen. Ook hier wordt 1,6 miljoen EUR beter gedaan dan de gestelde doelstelling. De besparingen worden deels gerealiseerd door de schrapping van de projecten Qvit en "gymhal" en een verschuiving van de investeringen voor de fiets-o-strades. Er is een verhoging van de investeringskredieten voorzien voor de Plantijn Hogeschool, de verhuis van het Zilvermuseum en het onderhoud van de waterlopen. Globaal resulteert deze besparingsoperatie in een vermindering van het tekort op het budget 2013 van 22 miljoen tot 15,6 miljoen EUR. Spreker concludeert dat soberheid geboden blijft. Dit mag echter geen reden zijn om somber te worden en als troost wil hij graag iedereen straks een bakje aardbeien aanbieden van de Veiling van Hoogstraten.
De heer DE HAES stelt dat vandaag een eerste orgelpunt is geplaatst in het lange proces van de interne staatshervorming die voor zijn fractie geen doel maar slechts een middel is. De N-VA heeft in deze aangelegenheid getoond dat zij een compromis kan sluiten zonder daarbij "plat op de buik" te gaan. Hiermee wordt de verandering, waarvoor de kiezer een mandaat heeft verleend, in de praktijk gebracht. De interne staatshervorming blijft echter een "work in progress" dat op tijd en stond moet geëvalueerd worden. Ook de doorgevoerde besparingen zijn nodig en een uitdaging om grondig na te denken over de toekomst van de provincies. De provincie Antwerpen is de enige die bespaart en daar heeft zijn fractie zeker de hand in. Spreker doet een oproep om te beginnen met de invoering van de BBC en hierover tijdig te communiceren in de commissies zodat iedereen kan meedenken. Het menselijk kapitaal in deze organisatie moet gerespecteerd en gekoesterd worden. Hij besluit met een bloemetje te gooien naar de deputatie en vooral de gedeputeerden van zijn fractie, en naar de administratie en hij vraagt dat de ingeslagen weg verder wordt bewandeld.
Van haar kant wil mevrouw MUYSHONDT graag gedeputeerde Caluwé feliciteren met zijn financiële analyse.
9
De besparingsronde van 3% is gelukt maar haar fractie is wel bezorgd over de gevolgen van de niet-vervanging van medewerkers die met pensioen gaan. Dit kan op termijn voor problemen zorgen. Spreekster schetst de ingewikkelde voorgeschiedenis van de interne staatshervorming. Ze stelt vast dat de hiermee gepaard gaande overheveling van bevoegdheden al moeilijk te vatten is voor de besturen en hun administraties, maar helemaal onverstaanbaar is voor de burger. Ze hoopt alleszins dat er, als gevolg hiervan, niet te veel subsidiestromen zullen afgeschaft worden. De verevening van het beleidsdomein sport is helemaal in strijd met de beginselen van het witboek. Ze vraagt om dit niet alleen per brief te signaleren maar ook in een onderhoud met de minister zelf. Haar fractie zal de budgetwijzigingen goedkeuren en het bestuursakkoord op een positieve wijze mee uitwerken.
Voor de heer GEUDENS is een besparingsronde niets nieuws. In de provincie is dit ook in de jaren '80 en '90 gebeurd. Wat nu gedaan wordt is een voorbeeld van het voeren van een deugdelijk budgettair beleid en heeft weinig te maken met een afslanking van de provincies. Volgens spreker is het bestuursakkoord met Vlaanderen geen goede basis voor een betere taakverdeling tussen de bestuursniveaus. Vlaanderen heeft als sterkste partner duidelijk het laken naar zich toe getrokken en de vraag rijst of dit een gunstige evolutie is. Ondertussen merkt hij op het terrein weinig van het terugdringen van de verrommeling en vreest hij ook dat de bevolking geen duidelijker profiel van de provincies zal kunnen percipiëren. Integendeel, voor de provincies lijkt dit nog moeilijker te zullen worden. Zijn fractie steunt de besparingen en geeft graag bloemen aan haar gedeputeerden, ook al hebben die zonet geen toelichting gegeven.
De heer VOLLEBERGH stelt dat "Uit de provincie niets nieuws" een perfecte titel zou zijn voor het eerder gepresenteerde budget en nu ook voor de voorliggende budgetwijzigingen. Van enige verandering valt met geen vergrootglas iets te bespeuren. Spreker vindt deze vaststelling opmerkelijk, zeker gelet op de indrukwekkende N-VA vertegenwoordiging in de raad die van de "verandering" haar handelsmerk maakte. Hij deelt de mening van de heer Geudens dat het voeren van een deugdelijk budgettair beleid eigenlijk een normale zaak is en geen kwestie van afslanking, zoals de heer De Haes beweert. Spreker vindt het eigenaardig dat er tijdens de begrotingsdebatten in de voorbije jaren nooit een vuiltje aan de lucht was en de 3% besparing nu broodnodig blijkt om de meerjarenplanning in evenwicht te houden. Bij de vorige deputatie bestond er een cultuur van uitgeven zonder zich zorgen te maken over de toekomst. Dat er in agendapunt 4/4 wordt voorgesteld om bijna 300.000 EUR extra in te schrijven voor onder andere de afscheidnemende gedeputeerden die hun uittredingsvergoeding hebben aangevraagd, noemt spreker in deze tijd van besparingen een kaakslag voor alle mandatarissen. De lijst met de voorgestelde budgetwijzigingen leest als een catalogus van 3 Suisses, die voor elk wat wils in de aanbieding heeft. "Visie noch ambitie" zou deze bestuursploeg best als slogan hanteren om haar programma samen te vatten. Niettegenstaande dat,
10 wordt in de raad telkenmale gebedsmolenachtig het refreintje afgespeeld over hoe creatief, origineel en baanbrekend de meerderheid toch wel bezig is. Bij haar aantreden heeft spreker gesteld dat deze deputatie alvast zondigde tegen de volkswijsheid dat "goed begonnen, half gewonnen" is. Nu is het zonder meer duidelijk dat het eerste jaar van deze bestuursploeg als een verloren jaar mag worden gecatalogeerd.
De heer HUIJBRECHTS blikt uitgebreid terug op de ontstaansgeschiedenis van het bestuursakkoord met de Vlaamse regering dat "ter appreciatie" aan de raad wordt voorgelegd. Het begon in juni 2010 met het door de Vlaamse regering unaniem goedgekeurde Groenboek Interne Staatshervorming. De hierin geformuleerde voorstellen en doorbraken gingen in de richting van het laten verdwijnen van het provinciale bestuursniveau en waren voor antiprovincialisten, waartoe spreker zich vol overtuiging rekent, een stap in de goede richting. De provincies en de VVP gingen hiertegen in het verweer, enerzijds met het traditionele lobbywerk en anderzijds met een campagne naar de publieke opinie via het opzetten van de webstek "Uw 5 provincies voor efficiënt Vlaanderen" die 2 miljoen EUR heeft gekost. Een en ander resulteerde het nodige effect in het "Witboek Interne Staatshervorming" van april 2011 dat spreker omschrijft als "De bocht van 180° van Geert Bourgeois". Na het provinciedecreet is de interne staatshervorming meteen de tweede grote gemiste kans om het bestuurlijk landschap in Vlaanderen ingrijpend te veranderen. Wat het bestuursakkoord zelf betreft, vraagt spreker zich af of Vlaanderen hierin wel nominatieve bepalingen kan opnemen over de bevoegdheden van de provincies. Hij verwijst hierbij naar eerdere opmerkingen van de Raad van State terzake. Ook het advies van 9 november 2012 van Vlabest wordt genegeerd want er is geen ruim maatschappelijk debat voorafgegaan aan de totstandkoming van dit bestuursakkoord. De tekst werd ook pas enkele dagen geleden vrij gegeven zodat de tijd ontbrak om het grondig te analyseren. De realiteit is dat de keizer-kosters aan het Martelarenplein een oekaze hebben uitgevaardigd, handig vermomd als een bestuursakkoord, en dat de provincieraden én het Vlaams Parlement erbij staan en ernaar kijken. Spreker gaat vervolgens nader in de bevoegdheidsafbakening in het beleidsdomein "welzijn en gezondheid". Aan de hand van een aantal concrete voorbeelden formuleert hij zijn twijfels dat de verrommeling van het middenveld zal verminderen en de overheden efficiënter zullen werken. Verder is het voor spreker volstrekt onduidelijk op welke wijze de voorziene jaarlijkse rapportering moet gebeuren. Dan richt hij zich rechtstreeks tot de N-VA en vraagt waar deze partij nu precies staat in het debat over de positie van de provincies. Hij meent dat deze partij koud en warm tegelijk blaast en citeert hierbij verschillende uitspraken van N-VA mandatarissen uit het Vlaams Parlement en de provincieraden van Limburg en West-Vlaanderen.
11 Tot slot stelt hij dat het bestuursakkoord tussen Vlaanderen en de provincies een politiek en zielloos document is, ongeïnspireerd en zonder visie, maar wel het beste bewijs dat lobbywerk loont.
De heer HELSEN vindt dat de voorliggende budgetwijzigingen van weinig visie getuigen. Het gaat veelal om lineaire besparingen volgens de kaasschaafmethode. Er is ook geen sprake van een herwerkt bestuursakkoord. Spreker formuleert dan een aantal bedenkingen bij de schrapping of het uitstel van een aantal investeringen, zoals vermeld in agendapunt 4/16. Naar aanleiding van de schrapping van het project Qvit, vraagt hij wat er gaat gebeuren met het gebouw en de gronden en met de toegezegde Europese middelen. Bij gebrek aan een antwoord in de commissie vraagt hij ook meer toelichting over de besteding van het bijkomend krediet van 675.000 EUR voor de verhuis van het Zilvermuseum. Het uitstel van de investeringen voor Campus Vesta vindt hij een gemiste kans. De schrapping van de gymhal vaagt het werk van drie jaar weg en is een kaakslag voor de gymsport. In het tijdens de vorige legislatuur goedgekeurde bovenlokaal Sportinfrastructuurplan staat deze sport bij de top 3. Er werd in de vorige legislatuur voor de gymsport een tweesporenbeleid ontwikkeld en goedgekeurd dat enerzijds voorziet in een aantal projectsubsidies en anderzijds in de bouw van een gymhal. Dit is gebeurd in overleg met de sector die de plannen steunde. Spreker zal hierover nog een mail aan de raadsleden bezorgen. Als locatie voor de gymhal werd de site van het Fort van Kapellen gekozen. Naast de gymhal werd er ook ruimte voorzien voor de bouw van sociale huur- en koopwoningen en een zone voor een toeristisch-recreatief project met rail-bikes. 80% van het 19 ha grote domein wordt zone voor natuur met bovendien het behoud van één van de twee enige spoorwegforten rond Antwerpen. Inmiddels werd ook de opdracht voor het ontwerpen van de hal al gegund. Spreker vindt dat de schrapping van dit dossier getuigt van een gebrek aan politiek fatsoen. Ook elke vraag om overleg met de gedeputeerde van sport over dit dossier bleef onbeantwoord. In het bestuursakkoord met Vlaanderen blijft de bouw en subsidiëring van bovenlokale sportinfrastructuur een provinciale taakstelling. De schrapping van het project is voor de gymsport een gemiste kans om het aanwezige talent verder te laten ontwikkelen binnen de eigen provincie. Spreker meent verder dat de aanleg van de parking in het Arboretum (punt 4/45) niet prioritair is en hij heeft ook vragen bij de beleidskeuze om de groendomeinen zoveel mogelijk verder uit te breiden (punten 4/48, 4/49, 4/50). Tot slot stelt hij zich kritisch op ten opzichte van de besluitvorming in de vzw Kempens Landschap die hij niet altijd transparant vindt. Ook de agenda van de vergaderingen en de bijhorende documentatie wordt dikwijls laat bezorgd.
De zitting wordt geschorst om 16.27 uur. De zitting wordt hervat om 16.46 uur.
12 ALVL
De heer CAALS heeft veel vragen bij de budgetwijzigingen, waarin hij weinig beleidskeuzes ziet. Zijn fractie maakt zich vooral zorgen om het effect van de besparingen vanaf 2014. Hij hekelt dat minister Muyters een half miljoen EUR te veel aanrekent bij de verevening van het beleidsdomein sport en dat de vorige deputatie zich 2,5 miljoen EUR te rijk heeft gerekend. Hij vindt een efficiëntieoefening wel op zijn plaats. De vorige twee deputaties leefden in een droomwereld: ze gaven meer uit dan er ontvangsten waren. Zoals de heer Caluwé aangaf, werd dit gecompenseerd door reserves. De huidige deputatie maakte de enige juiste keuze door te rationaliseren, zonder ideologie. Spreker vindt de oefening echter niet goed. Hij is geen fan van de kaasschaafmethode en verkiest de “Caalsschaafmethode”, wat inhoudt dat er duidelijke keuzes worden gemaakt. Hij heeft vastgesteld dat het Veiligheidsinstituut zich na 3% besparing geen nieuwe tentoonstellingsstand meer kan veroorloven. Hij vraagt zich af wat er zal gebeuren na 8% besparing. In plaats van alles een beetje te doen, zou de provincie beter goed doen waar men voor kiest. Door op deze manier te besparen, komt evenwel de ‘core business’ in gevaar. Bovendien staan de budgetten niet in verhouding tot het maatschappelijk effect. Terugkijkend naar zijn tussenkomst bij de budgetbespreking in januari, stelt hij vast dat de deputatie daar niet veel uit geleerd heeft. Hij laakt dat de medewerkers van het Proefbedrijf Pluimveehouderij bezoeken afleggen i.p.v. bezoekers te ontvangen. Er is 250.000 EUR voorzien voor de Plantijn Hogeschool, terwijl het schoonmaakpersoneel dat daarmee zou betaald worden, al lang elders aan de slag is. Het schrappen van de gymhal in Kapellen, vindt hij een goede keuze. Zijn fractie heeft het veel moeilijker met het schrappen van het project Qvit. Naast de maatschappelijke meerwaarde, vormt dit een ruimtelijk rustpunt tussen de kantoorgebouwen. Hij maakt zich zorgen om het Kievitplein. Hij hekelt ook de besparingen op welzijnssubsidies, het schrappen van de feestbussen en het beperken van de subsidies voor verkeersveilige schoolomgevingen. Vorig jaar waren die in januari al op en nu worden ze nog verminderd. Hij betreurt ook dat de optie om motorcross te organiseren in het havengebied geannuleerd wordt. Dat zal de druk op crossterreinen nabij dorpskernen verhogen. Hij vraagt zich af waar het geld vandaan komt, dat sommige instellingen moeten inleveren. De Groen-fractie kan het gewijzigd budget niet goedkeuren. Wat het budget 2014 betreft, blijkt provincieraadsvoorzitter Kris Geysen een glazen bol te hebben. Hij heeft in een klas van 10-jarigen aangekondigd dat het verkeerspark van Deurne wellicht dicht gaat. Dat in tegenstelling tot de vorige provincieraadsvoorzitter Ludwig Neefs, die op de barricades stond voor Biesieklette, het verkeerspark in het Vrijbroekpark in Mechelen. De heer MERCKX stelt dat we het failliet meemaken van twee slogans: “Wat Vlaanderen zelf doet, doet het beter,” en “De kracht van verandering.” De eerste slogan gaat onderuit met agendapunt 0/5, het bestuursakkoord tussen de Vlaamse regering en de provincie. De interne staatshervorming maakt volgens hem allesbehalve een einde aan de staatsverrommeling. De heer Geudens zei het al op een gematigde manier. Aan de heer De Haes zegt spreker dat dit geen orgelpunt is. De tweede leuze gaat onderuit bij de agendapunten 4/1 tot en met 4/33, waarin 117 kredietverminderingen zijn opgenomen. De beloofde kracht van verandering blijkt in werkelijkheid de kracht van vermindering te zijn, van sociale afbraak. Er zijn ook vermeerderingen van krediet, die in feite besparingen zijn opgelegd aan autonome agentschappen zoals het PIH.
13 De interne staatshervorming heeft heel wat onrust en getouwtrek veroorzaakt. Sinds tientallen jaren hebben de staatshervormingen zich opgevolgd. Ze hebben enorm veel discussies, tijd en middelen opgeslorpt die aan veel nuttiger zaken hadden kunnen besteed worden. Hij hekelt het aantal ministers en gedeputeerden in België en vergelijkt met China, dat in verhouding met België 130.000 ministers zou tellen. Spreker meent dat Vlaanderen is beginnen knabbelen aan de historisch gegroeide bevoegdheden van de provincies. Hij vindt het evident dat er wat moest gebeuren, maar er is nauwelijks maatschappelijk debat geweest over welke niveaus het best zouden worden afgeslankt. Hij vraagt zich af of de gewestregeringen niet beter zouden worden afgeslankt en het federale niveau terug versterkt. Hij vraagt zich ook af stadsgewesten niet beter geschikt zijn om bovenlokale taken te vervullen. De N-VA was tot voor kort voor de afschaffing van het provinciale niveau. Maar nu men zich er zelf in genesteld heeft, is dat standpunt verlaten. Men durft geen hervorming door te voeren die een einde maakt aan de verrommeling en verspilling, maar knutselt compromissen in mekaar om alle niveaus in stand te houden. Dat gebeurt ten koste van het personeel van de dienstverlening en van subsidies aan verenigingen en projecten. In de raadscommissies spraken ook leden van de meerderheid de vrees uit dat de verevening zal neerkomen op een besparingsoperatie. Het woord verevening zou moeten betekenen dat al het personeel en de subsidies die Vlaanderen naar zich toe trekt zouden worden overgenomen en verzekerd blijven voor de huidige belanghebbenden. De problemen bij APB Sport tonen aan dat dit niet zal gebeuren. De bevoegde gedeputeerde vond de verevening allesbehalve prettig en hij kon naakte ontslagen niet uitsluiten. Hij had zelfs geen onderhoud met de minister gekregen. Spreker noemt dit de keizerkostermentaliteit en een uiting van oude politieke cultuur. Negen miljoen EUR minder op een budget van 249 miljoen EUR lijkt niet zo veel, maar als je weet dat het departement Welzijn 3,3 miljoen EUR minder krijgt en Cultuur 2,2 miljoen EUR dan is het evident dat zij serieus aan slagkracht zullen inboeten. PVDA+ zal de budgetwijziging afkeuren. De 3% besparing dit jaar kan nog worden verdoezeld door eenmalige ingrepen zoals de hogere raming van de opcentiemen en het schrappen van Qvit en de gymhal in Kapellen. Maar ook deze besparing snijdt in het personeelsbestand. Mevrouw Naert zal hierover tussenkomen bij agendapunt 4/4. Zowat alle departementshoofden en sommige gedeputeerden houden hun hart vast voor de 5% besparing van 2014 en de 8% besparing van 2015. Hij roept om zich hiertegen te verzetten, zoals de gezamenlijke interpellatie ter verdediging van het Gouverneur Kinsbergencentrum voor diagnose van autisme en andere aandoeningen. Zijn fractie meent dat er verantwoorde besparingen mogelijk zijn, zoals op ICT en op partijfinanciering. Indien de N-VA de partijfinanciering zou beperken tot 3000 EUR per verkozene, net zoals de Luikse PS doet, dan zou de N-VA geen 338.000 EUR maar 81.000 EUR ontvangen. De provincie zou zo in totaal 754.000 EUR kunnen besparen. Dat is veel meer dan het bedrag dat Vlaanderen nu onttrekt aan APB Sport en dat de job van meer dan 10 mensen zal kosten. Maar in het eigen vlees snijden is blijkbaar onmogelijk. Men zou ook kunnen besparen op het aantal gedeputeerden, raadscommissies en het aantal provinciebedrijven met bijhorende raden van bestuur en presentiegelden. Hij vraagt zich af waarom gedeputeerden bovenop hun wedde ook nog presentiegelden ontvangen voor de deelname aan raden van bestuur van bedrijven en intercommunales die tot hun bevoegdheidsdomeinen behoren. Hij vraagt zich ook af waarom de weddes van de gedeputeerden en andere voordelen niet bescheidener kunnen worden. De heer Merckx meent dus dat er heel wat sociaal verantwoorde besparingen mogelijk zijn, maar hij ziet die niet. Die besparingen zouden kunnen worden gebruikt om de afbouw van personeel en subsidies te vermijden en om nieuwe initiatieven te financieren. Hij vindt dat het totale budget niet moet worden verlaagd. Het dient alleen socialer te worden aangewend. Daarvoor dient het budget volgens hem groter te worden. Om dat te realiseren stelt de PVDA+ een miljonairstaks voor op vermogens boven 1 miljoen EUR.
14 Die taks kan jaarlijks 8 à 9 miljard EUR opbrengen. De opheffing van het bankgeheim voor bestrijding van grote fraude zou daaraan minstens een gelijkaardig bedrag aan kunnen toevoegen. Hij roept alle provincieraadsleden op om zich te verzetten tegen de asociale besparingspolitiek die het Europa van de grootbanken en de multinationals oplegt op alle niveaus. Doe niet de gemeenten, de provincies en hun burgers betalen, maar doe de superrijken betalen. Zo kan men gehoor geven aan de jongeren die werk willen. Er is geen nood aan rode aardbeien, maar aan rode maatregelen. De heer VAN EETVELT verwijst naar de koppelsubsidies, die worden afgeschaft volgens de heer Lemmens. Maar dat geldt niet voor het compenseren van de tekorten van de kerkfabrieken, die hij transfers van de wereldlijke naar de kerkelijke overheden noemt. Hij dacht eraan bij wijze van symbolische actie een vrachtwagen met vals geld naar het aartsbisschoppelijk paleis te rijden, maar die stunt was ooit al eens uitgevoerd. In de plaats daarvan zal hij een motie voorbereiden. De heer LEMMENS geeft een korte repliek namens de deputatie. Hij bedankt de fractieleiders van de meerderheidspartijen voor hun tussenkomsten. In het bijzonder dankt hij mevrouw Muyshondt voor de verwijzing naar de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Hij noemt de verevening een aanzet tot het einde van de verrommeling in Vlaanderen. Het onderhandeld bestuursakkoord is een compromis. Het werd besproken met de vakministers. Hij noemt het de bluts met de buil. Op het beleidsdomein onroerend erfgoed werd meer binnengehaald dan op het beleidsdomein sport. In het algemeen is de provincie Antwerpen er niet zo slecht uitgekomen. Dit is een aanzet tot de afslanking van de provincie, wat een onderdeel was van het N-VA-programma. De afslanking komt ook tot uiting in de besparingsoefening, die werd besproken met de deputatie en alle departementshoofden. Hij dankt hen voor de goede samenwerking. Hij verwijst naar de heer Geudens die stelde dat het budget om de zoveel jaar moet worden herbekeken. De tussenkomst van de heer Vollebergh noemt hij gebakken lucht. Hij had weinig fundamentele kritiek. Achter de voorliggende documenten zit wel degelijk een visie. Aan de heer Huijbrechts zegt hij te willen gaan voor evolutie, niet voor revolutie. Hij wil de provincie stap voor stap afslanken en efficiënter maken. Deze aanzet is een belangrijke stap voorwaarts. Het is nu duidelijk dat de provincie in hoofdzaak grondgebonden bevoegdheden heeft. Aan de heer Helsen zegt hij dat de titel “Een creatieve provincie” werd behouden voor het oorspronkelijke bestuursakkoord van de coalitie, omdat het ging om een technische begroting die de vorige meerderheid perfect nog in oktober had kunnen goedkeuren. Qvit was in het begin een goed project, maar er kon geen concrete invulling aan worden gegeven. Nu wordt er onderhandeld over een andere invulling. Het Zilver- en het Diamantmuseum zullen niet in het Veiligheidsinstituut aan de Jezusstraat worden ondergebracht. Daarover lopen nu ook onderhandelingen. Spreker zegt de raad tijdig te zullen inlichten. Over de gymhal heeft de deputatie een ander inzicht gekregen. Spreker meent dat er in de vorige legislatuur ook al geen groot draagvlak voor was. De deputatie zal dit aan de gemeente Kapellen meedelen. De aankoop in de Averegten is het gevolg van een beslissing in de vorige legislatuur. Investeren in groendomeinen is een grondgebonden materie. Aan de heer Caals zegt dat hij 2013 een belangrijk jaar is. Dit jaar wordt een eerste aanzet gegeven tot besparing. Het bestuursakkoord tussen de Vlaamse regering en de
15 provincie Antwerpen loopt van 1 januari 2014 tot 31 december 2019. De besparingsoperatie is gebeurd in overleg met de departementen en diensten. Hij is bezig met de problematiek van de motorcrossterreinen en komt snel naar de raad met voorstellen. Wat het verkeerspark in Deurne betreft, heeft de verkeerspolitie intussen andere inzichten: de verkeerspolitie meent dat het beter is dat kinderen de gevaren van het verkeer leren ervaren in het verkeer zelf. Aan de heer Merckx antwoordt hij dat deze meerderheid orde op zaken wil stellen. De deputatie wil met minder provincie betere dingen doen. Spreker dankt zijn collega’s van de deputatie en de administratie voor het geleverde werk. De heer CALUWÉ gaat in op enkele vragen die werden gesteld. De 3,5 miljoen EUR voor de fietsostrades wordt tegengewogen met geschrapte investeringen. Hij verbaast zich er ook over dat de investering in het Proefbedrijf Pluimveehouderij nu pas gebeurt. Het bedrijf moet over reglementaire stallen beschikken, alvorens proefnemingen te kunnen doen. De heer DE HAES komt tussen omdat hij enkele keren werd genoemd. De meerderheid hanteert geen “kaalschaafmethode” Het metabolisme van de provincie moet veranderen en de doeltreffendheid moet verbeteren. Aan de heer Merckx zegt hij dat een orgelpunt niet altijd op het einde van een muziekstuk staat. China mag dan in verhouding wel minder ministers tellen, hij woont toch liever hier. Wat partijfinanciering betreft, heeft de heer Merckx een punt. Hij heeft het wel moeilijk met de vergelijking met de Luikse PS. Er zouden ook andere criteria in de vergelijking kunnen worden betrokken. Spreker heeft wel degelijk een bloemetje naar alle gedeputeerden geworpen. De heer CAALS zegt dat het verhogen van de raming van de onroerende voorheffing en de verlaging van de rente voor de lening voor het provinciehuis eenmalige maatregelen zijn, waardoor de besparing in 2014 en 2015 veel groter zal zijn dan in 2013. De heer CALUWÉ beaamt dat de renteverlaging eenmalig is, maar deze is dan ook aangewend voor een eenmalige uitgave. De heer CAALS stelt dat dit niet geldt voor de onroerende voorheffing. De heer Lemmens zei dat de verevening een verhaal is van “de bluts met de buil”. Die buil is onduidelijk: er is geen overzicht van de koppelsubsidies. Over het Zilver- en het Diamantmuseum zullen we pas iets horen als er iets definitiefs is. Over het verkeerspark in Deurne is blijkbaar al beslist, terwijl het de bedoeling moet zijn om dit soort van beslissingen hier te bediscussiëren. De heer HELSEN vindt dat de provincieraadsleden nu iets moeten te weten komen over de toekomst van het Diamant- en het Zilvermuseum en over het Qvit-project. Hij vraagt wat het toekomstplan is voor het Qvit-project en de gebouwen in kwestie. Er zijn geen inkomsten terug te vinden. Het zou niet netjes geweest zijn om de technische begroting in de vorige legislatuur goed te keuren. Dat is trouwens ook niet in de andere provincies gebeurd. De heer CALUWÉ zegt dat dit wel in de 4 andere Vlaamse provincies is gebeurd.
16 De heer HELSEN beaamt dat het aankopen van groendomeinen aan grondgebonden materie is, maar klaagt aan dat het gaat om uitbreidingen van domeinen waar vorig jaar al aankopen voor werden gedaan. Hij vindt het getuigen van politiek fatsoen om het besliste beleid omtrent de gymhal uit te voeren. Er zijn al kosten voor gemaakt en inspanningen voor geleverd, onder meer door APB Sport en het Kempens Landschap. De heer CALUWÉ zegt dat de deputatie op 27 september 2012 machtiging kreeg om een bod te doen op de hoeve in de Averegten. Nu de familie is ingegaan op dat bod, moet dit worden gehonoreerd. De heer HELSEN wijst erop dat de vorige deputatie ook besliste om een gymhal te bouwen in Kapellen. De heer MERCKX wil dat de deputatie zich uitspreekt over de miljonairstaks. De heer LEMMENS antwoordt dat de meerderheid dit niet steunt. De heer MERCKX vindt dat rijk volk eerst komt. De N-VA lost volgens hem van alles op voor de superrijken en hij verwijst naar de regeling voor de Sinksenfoor in Antwerpen. De heer LEMMENS vraagt de heer Merckx zich te willen concentreren op de provincie. De heer MERCKX zegt dat de besparingen op een hoger niveau worden opgelegd. Hij vraagt zich af of de provincie beter kan doen met minder. Hij vindt dat de meerderheid geen voeling heeft met de gevolgen voor het personeel. Hij noemt de heer Lemmens een “political Ali”. Hij zegt aan de heer De Haes dat hij hoopt dat de N-VA ter verantwoording zal worden geroepen door het personeel en de benadeelde verenigingen. De VOORZITTER zegt dat de raad morgen om 13.30 uur wordt voortgezet. De heer HELSEN vindt dat de agenda door mekaar wordt gehaspeld. De VOORZITTER repliceert dat dit zo is afgesproken met de fractievoorzitters. De heer CAALS parafraseert de heer De Haes door te zeggen dat hij hiertegen geen bezwaar heeft, maar dat hij zijn akkoord nog niet heeft gegeven. De vergadering wordt onderbroken om 17.54 uur.
