PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 26 september 2013 Toelichting
Bevoegd deputatielid: Luk Lemmens Agenda nr. 2/4
Telefoon: 03 240 52 65
Provinciale initiatieven. Dienstverlenende vereniging IGEAN. Ontwerp van statutenwijzigingen. Goedkeuring.
Met bijgaand schrijven van 20 augustus 2013 stelt de dienstverlenende vereniging IGEAN de provincie in kennis van een aantal voorstellen van statutenwijziging, die aan de algemene vergadering van 18 december 2013 zullen worden voorgelegd. Op de buitengewone algemene vergadering van de dienstverlenende vereniging IGEAN van 22 juni 2012 werd een statutenwijziging i.v.m. de wijziging van de kapitaalstructuur goedgekeurd. Hiermee kwam IGEAN tegemoet aan de vraag van de bankensector om het kapitaal van de dienstverlenende vereniging IGEAN in een betere verhouding te brengen met het totaal bedrag van de leningen. Tegen 2015 zou het eigen vermogen van IGEAN moeten verhoogd worden tot 15 % van het vreemd vermogen. Deze statutenwijziging werd echter niet goedgekeurd door de toezichthoudende overheid omdat er volgens het decreet over de intergemeentelijke samenwerking geen statutenwijzigingen mogen worden voorgelegd in het jaar van de provincieen gemeenteraadsverkiezingen. Daarom legt de dienstverlenende vereniging IGEAN het voorstel van statutenwijziging opnieuw ter goedkeuring voor. De principes en de teksten van de statutenwijzigingen van 22 juni 2012 worden integraal behouden. De wijzigingen hebben betrekking op :
Aanpassing kapitaal. Aanpassing aan het nieuwe decreet intergemeentelijke samenwerking. Actualisering van de statuten. Bestaansduur.
1. Aanpassing kapitaal IGEAN Vóór de splitsing van IGEAN cv bedroeg het maatschappelijk kapitaal 2.029.603,45 EUR. Er werden hiervoor 81.874 aandelen uitgereikt met een nominale waarde van 24,79 EUR per aandeel. Verdeling kapitaal vóór splitsing Gemeenten OCMW’s Provincie TOTAAL
: : : :
1.581.164,06 EUR 3.222,62 EUR 445.216,77 EUR 2.029.603,45 EUR
Na de splitsing in 2003 hebben beide verenigingen initieel een maatschappelijk kapitaal van 958.635 EUR gekregen. Het aantal aandelen bleef behouden, maar de nominale waarde van elk aandeel werd gehalveerd tot 12,50 EUR per aandeel. De provincie is uitgetreden bij IGEAN Milieu & Veiligheid, gelet op de positie die zij ingenomen had in de sector van de afvalverwerking. Ook bij IOK en IVAREM deed ze dat. In de andere provincies gebeurde dit niet. De provincie gaf 289.225 EUR als renteloze lening. Dit was het bedrag dat vrijkwam na de splitsing met de toepassing van het decretale maximum van 20 % voor deelname van de provincie in een intercommunale en de uittreding van de provincie uit IGEAN Milieu & Veiligheid. Deze renteloze lening is een compensatie voor haar statutaire jaarlijkse ondersteuning bij IOK en IGEMO. De kapitaalstructuur zal er hierdoor na de splitsing in 2003 als volgt uit : Gemeenten OCMW’s Provincie TOTAAL
: : : :
IGEAN Milieu & Veiligheid 797.300,00 EUR 1.562,50 EUR 0,00 EUR 798.862,50 EUR
IGEAN Dienstverlening 797.300,00 1.562,50 159.775,00 958.637,50
Deze kapitaalstructuur heeft de werking van IGEAN Dienstverlening en IGEAN Milieu & Veiligheid steeds voldoende garanties gegeven. Financiële crisis Door de financiële crisis worden de banken op een andere manier beoordeeld en wordt ook de solvabiliteit van IGEAN op een andere manier bekeken dan vroeger. Vooral bij IGEAN Dienstverlening heeft dit een impact op de werking. De projectmatige werking van IGEAN Dienstverlening is immers gebaseerd op het afsluiten van leningen met een waarborg van het betrokken bestuur. Dit systeem garandeert de terugbetaling van de lening en heeft een positieve invloed op de rentevoet die de bank aanrekent. Het totaal bedrag van de leningen overstijgt echter sterk het maatschappelijk kapitaal van de vereniging. De solvabiliteit, de ratio van het eigen vermogen en het vreemd vermogen is bij IGEAN Dienstverlening op 10 jaar tijd gedaald, terwijl dit bij IGEAN Milieu & Veiligheid ongeveer gelijk is gebleven. Solvabiliteit = eigen vermogen Vreemd vermogen IGEAN Dienstverlening 2003 2013
IGEAN Milieu & Veiligheid 2003 2013
11 %
15 %
2,7 %
13 %
Kapitaalsverhoging De banken eisen echter dat het kapitaal van IGEAN Dienstverlening verhoogd wordt tot 15 % van het vreemd vermogen. Dit betekent een verhoging van het kapitaal tot ongeveer 7,5 à 8 miljoen EUR. De voorgestelde kapitaalswijziging komt hieraan tegemoet zonder aan de basisprincipes van de huidige kapitaalstructuur met stemrecht en het “werken aan kostprijs” te raken door : 1. Een toetreding van IGEAN Milieu & Veiligheid tot IGEAN Dienstverlening en een inbreng van een kapitaal van 2.500.000 EUR als een veranderlijk gedeelte van het maatschappelijk kapitaal. Voor dit kapitaal wordt een
vergoeding gegeven die overeenstemt met de opbrengst van de belegde gelden. 2. Een mogelijkheid voor alle deelnemers om een variabel kapitaal in te brengen. Voor dit soort kapitaal wordt een relatief marktconforme vergoeding betaald. Met de toetreding van IGEAN Milieu & Veiligheid tot IGEAN Dienstverlening en de inbreng van kapitaal benadrukt IGEAN de synergie tussen beide verenigingen. Omwille van het decreet over de intergemeentelijke samenwerking is IGEAN cv in 2003 moeten splitsen in een dienstverlenende vereniging IGEAN Dienstverlening en een opdrachthoudende vereniging IGEAN Milieu & Veiligheid. De werking van beide verenigingen is echter nauw met elkaar verbonden en de ondersteunende diensten werken voor beide verenigingen. Gelet op deze historiek kan IGEAN Milieu & Veiligheid dan ook bezwaarlijk als “een derde” worden aanzien voor IGEAN Dienstverlening. Bovendien is het kapitaal dat IGEAN Milieu & Veiligheid bij IGEAN Dienstverlening inbrengt, een veranderlijk kapitaal dat te allen tijde kan aangepast worden aan de reële noden. De inbreng van variabel kapitaal door alle deelnemers wordt in de statuten opgenomen als een mogelijkheid en zal ingevuld worden volgens de eigen wensen en mogelijkheden van de verschillende deelnemers. De kapitaalsverhoging met inbreng van kapitaal door IGEAN Milieu & Veiligheid en door de deelnemers geeft geen stemrecht en wijzigt dus op geen enkele wijze de verhouding tussen de deelnemers. Op het veranderlijk kapitaal wordt statutair wel een dividend toegekend. 2. Aanpassing aan het nieuwe decreet intergemeentelijke samenwerking Deze wijzigingen situeren zich voornamelijk op het vlak van het bestuurlijk toezicht en de digitalisering. Het nieuwe decreet maakt het ook mogelijk een vertegenwoordiger aan te duiden in de algemene vergadering voor de volledige legislatuur. In de statuten worden alle verwijzingen naar de regeringscommissaris verwijderd. 3. Actualiseren van de statuten Doelstellingen Sinds de oprichting in 1969 en de splitsing in 2003 zijn er verschillende activiteiten en opdrachten bijgekomen bij IGEAN Dienstverlening, zoals o.a. het woonbeleid, opmaak van GRSP, RUP, MER, … Ook bij IGEAN Milieu & Veiligheid is het takenpakket gewijzigd, bv. de gemeentelijke administratieve sancties, de milieuhandhaving, … Deze actualisering vertaalt zich in een aanpassing van artikel 3 van de statuten. Adviescomités – belanghebbende derden Bij IGEAN Milieu & Veiligheid zijn er volgende adviescomités : 1. Een adviescomité Milieu dat bestaat uit de schepenen van leefmilieu. 2. Een adviescomité Veiligheid dat bestaat uit vertegenwoordigers van de werkgevers en de werknemers. Het decreet over de intergemeentelijke samenwerking laat tot op heden niet toe dat politiezones of later ook de brandweerzones deel uitmaken van een opdrachthoudende vereniging. Zij kunnen bijgevolg ook niet rechtstreeks deel uitmaken van een adviescomité. Het decreet voorziet wel de mogelijkheid om “belanghebbende derden” op te nemen in het adviescomité.
Gelet op de werking van de gemeenschappelijke dienst PBW voor politiezones of later ook de brandweerzones, kunnen zij als “belanghebbende derden” aanzien worden en op deze wijze deel uitmaken van het adviescomité. Verbetering werking – kostendelende vereniging IGEAN Dienstverlening heeft gekozen voor het principe van de kostendelende vereniging, die de werking en de kostenverdeling van een specifieke taak regelt. Haar hoofdkenmerk is het gemeenschappelijk maken van de uitgaven die door de deelnemers of leden van de kostendelende vereniging worden gedragen. Er moet geen BTW aangerekend worden op de diensten die door de kostendelende vereniging worden geleverd. De diensten die opgenomen zijn in een kostendelende vereniging kunnen wel enkel aan de leden van deze vereniging verleend worden. In de statuten van IGEAN Dienstverlening wordt enkel het principe van de kostendelende vereniging ingeschreven. De concrete uitwerking ervan kan dan later gebeuren door de raad van bestuur. Het resultaat hiervan zal als bijlage aan de statuten gevoegd worden. Ook andere intercommunales, zoals IOK en Haviland, werken met het principe van de kostendelende vereniging en maken hier gebruik van voor specifieke diensten. 4. Bestaansduur In 2016 zal IGEAN Dienstverlening opnieuw moeten worden verlengd. Op dat ogenblik zal een grondige evaluatie worden gemaakt van de werking en de statuten. De huidige bestaansduur van IGEAN Milieu & Veiligheid is tot 8 november 2021. De raad van bestuur van IGEAN heeft echter geoordeeld dat de duurtijd van beide verenigingen beter gelijk kan lopen en de evaluatie eveneens beter gelijktijdig gebeurt. Voorgesteld wordt de duurtijd van IGEAN Milieu & Veiligheid te beperken tot 21 juni 2016. Beide procedures lopen dan gelijk. Het verleden heeft geleerd dat dit een bredere basis geeft met een betere integratie van de diensten, wat de efficiëntie kan verhogen en de kostprijs verlagen. De voorbereiding hiervan gebeurt dan nog in de huidige legislatuur en niet het laatste jaar zodat dit procedureel geen bezwaar kan betekenen. De uiteindelijke doelstelling blijft evenwel om beide verenigingen terug samen te voegen. Indien dit decretaal mogelijk is, dan kan dit in 2016 gerealiseerd worden. De voorgestelde wijzigingen, die u terugvindt in Sindala, hebben geen invloed op de rechten en plichten van de provincie. Uw raad wordt dan ook voorgesteld hiermee in te stemmen. Dit verslag werd goedgekeurd door de deputatie in zitting van 5 september 2013. De provincieraad van Antwerpen, Overwegende dat er op 18 december 2013 een algemene vergadering wordt gehouden vanwege de dienstverlenende vereniging IGEAN waarop een aantal statutenwijzigingen worden voorgesteld; Gelet op artikel 39 van het decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking; Gelet op de bepalingen van het provinciedecreet;
BESLUIT: Enig artikel: Ingestemd wordt met het voorgelegde ontwerp van statutenwijzigingen van de dienstverlenende vereniging IGEAN dat zal worden voorgelegd aan de algemene vergadering van 18 december 2013.
