Provinciale politici op de digitale snelweg Kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar provinciale politici en persoonlijke websites
Daadkracht B.V. mevrouw drs. H.C. Romeijn mevrouw E. Oyan drs. E.J. Snijder drs. B.J. Flos augustus 2006 Persoonlijke websites 2006-001 Daadkracht - Postbus 6635 - 6503 GC Nijmegen - Tel: 024 3446288 - Fax: 024 344 7521 e-mail
[email protected] - www.daadkracht.nl - Rabobank Nijmegen nr. 3736.03.681 - BTW nr. NL.8091.60.742.B.01 KvK nr. 27183460 - Algemene Voorwaarden gedeponeerd bij KvK
Samenvatting Dit rapport bevat het onderzoek naar het gebruik van persoonlijke websites en weblogs door provinciale politici ten behoeve van de externe communicatie. De hoofdvraag luidt: “In hoeverre en op welke wijze zetten provinciale politici in Nederland persoonlijke websites en weblogs in ten behoeve van de externe communicatie in 2006?” Voor het hoofdonderzoek is er eerst een vooronderzoek gehouden. In dit vooronderzoek zijn tien persoonlijke websites van verschillende provinciale politici geanalyseerd. De resultaten hieruit zijn gebruikt bij het maken van een checklist. Het hoofdonderzoek bestaat uit twee delen: een kwalitatief deel en een kwantitatief deel. Het kwalitatieve deel bestaat uit een literatuuronderzoek en drie interviews met provinciale politici. Het kwantitatieve gedeelte bestaat uit een checklist. In het kwalitatieve deel zijn de termen persoonlijke websites en weblogs gedefinieerd. Een persoonlijke website is een communicatiemedium voor de presentatie van informatie via het internet. Een weblog is een website waar regelmatig nieuwe inhoud, in omgekeerde chronologische volgorde, wordt gepubliceerd. Provinciale politici zetten persoonlijke websites en weblogs in om de communicatie met de externe doelgroep te verbeteren en in contact met ze te blijven. Politici proberen dit te realiseren door frequent interessante berichten te plaatsen. Meestal gaan de berichten over provinciale onderwerpen, maar ook actuele landelijke onderwerpen worden behandeld. Na een analyse van de politici blijkt dat een klein deel van de onderzoekspopulatie een persoonlijke website heeft. Van de totale onderzoekspopulatie van 846 provinciale politici hebben 88 politici een persoonlijke website. Tijdens het kwantitatieve onderzoek zijn deze websites van de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen van de Koningin onderzocht. Uit het onderzoek komt naar voren dat provinciale politici niet optimaal gebruik maken van de websites. De politici gebruiken niet alle functies van de website die beschikbaar zijn. De politici met een persoonlijke website gebruiken voornamelijk de functies: CV , weblog en links. De politici maken weinig tot geen gebruik van andere functionaliteiten om de bezoeker te betrekken. Daarnaast blijkt dat de persoonlijke websites van de provinciale politici niet actueel zijn. Minder dan een kwart van de provinciale politici actualiseert de website binnen drie dagen. In het e-mailresponse onderzoek is onderzocht in welk tijdsbestek politici e-mails van bezoekers beantwoorden. Het onderzoek wijst uit dat meer dan 42% van de politici niet reageerde op een vraag gesteld per e-mail.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
2
Voorwoord Veel burgers hebben geen idee wat politici eigenlijk doen. Dit geldt zeker voor provinciale politici. Niet in de laatste plaats omdat de meeste werkzaamheden en taken van de provincie vrijwel onzichtbaar zijn voor burgers. De lage opkomst bij voorgaande Provinciale Staten verkiezingen is een signaal dat kiezers zich eigenlijk niet zo goed raad weten met de provincie. Onbekend maakt ombemind? Met de verkiezingen van 7 maart 2007 in aantocht zouden provinciale politici hun kans moeten grijpen en de kiezer opzoeken. Nieuwe technologieën en communicatiemiddelen staan hun hierbij tot hun beschikking. Vooral het internet met de bijbehorende opties/functies, is een steeds populairder informatie en communicatie medium in ons dagelijks leven. Verwacht mag worden dat ook politici steeds meer gebruik maken van dit medium. Zo stelt internet politici in staat op een eenvoudige en snelle manier burgers en andere geïnteresseerden op de hoogte te houden van de werkzaamheden en met ze in contact te komen en te blijven. Veel landelijke politici zijn al doordrongen van het nut en de mogelijkheden van internet om kiezers te bereiken. Politici als Gerrit Zalm, Jan Marijnissen en Wouter Bos zijn elk op hun eigen manier actief met eigen persoonlijke websites. Maar hoe zit het nu met provinciale politici? Zijn zij al online te vinden? En bieden wat bieden zij de burgers op internet? Voorliggend onderzoek beantwoordt deze vragen. Augustus 2006 Daadkracht B.V.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
3
Inhoudsopgave Samenvatting
2
Voorwoord
3
Inhoudsopgave
4
Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Achtergrond 1.2 Doelstelling 1.3 Hoofdvraag 1.4 Deelvragen 1.5 Opmerking 1.6 Opzet van het rapport
6 6 6 6 6 7 7
Hoofdstuk 2 Methode van onderzoek 2.1 Vooronderzoek 2.2 Hoofdonderzoek
8 8 9
Hoofdstuk 3 Deelvragen en checklist 3.1 Wat is een persoonlijke website? 3.2 Wat is een weblog? 3.3 Wat zijn provinciale politici? 3.4 Waaruit bestaat de externe communicatie van provinciale politici? 3.5 Hoeveel politici hebben een persoonlijke website en zijn deze websites van de provincie? 3.6 Op welke wijze zetten politici een persoonlijke website in? 3.7 Checklist 3.8 Functiegerelateerde vragen 3.9 Puntentelling
11 11 12 12 13
Hoofdstuk 4 Resultaten 4.1 Scores provinciale politici 4.2 Scores per doelgroep 4.3 Scores per provincie 4.4 Scores per onderdeel vragenlijst 4.5 Scores per vraag 4.6 Functiegerelateerde vragen 4.7 Emailrespons 4.8 Extra functies
16 16 17 19 20 21 23 23 24
Hoofdstuk 5 Analyse
25
Hoofdstuk 6 Conclusie
27
Hoofdstuk 7 Aanbevelingen
28
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
13 13 14 14 15
4
Hoofdstuk 8 Bijlagen Bijlage I Bijlage II Bijlage III Bijlage IV Bijlage V Bijlage VI Bijlage VII Bijlage VIII Bijlage IX Bijlage X Bijlage XI Bijlage XII Bijlage XIII
Daadkracht Onderzoek
29 Interview Provinciaal Statenlid Toine van Bergen Interview Commissaris van de Koningin Harry Borghouts Interview Gedeputeerde Onno Hoes Checklist Onderzoek 2 Politici gerangschikt Scores Statenleden Scores Gedeputeerden Scores Commissarissen van de Koningin Scores Provincies Scores per onderdeel vragenlijst Scores per vraag Lijst e-mailrespons Lijst met extra functies
Persoonlijke websites 2006-001
5
1.
Inleiding 1.1. Achtergrond Communicatie tussen burgers en provinciale politici is belangrijk. Burgers hebben niet het gevoel dat politici ze vertegenwoordigen. De kloof tussen burger en bestuur houdt veel politic bezig. De burgers willen op de hoogte worden gehouden van alle thema’s die zich afspelen in de politiek. Internet speelt bij de communicatie steeds een grotere rol. Voor de politici is het internet een belangrijk medium om met de burgers te communiceren. Burgers gebruiken het internet steeds meer als een oriëntatiemiddel voor verschillende onderwerpen. Ook voor de politiek. Politici moeten op het internet te vinden zijn als zij stemmen willen winnen. Veel politici zijn hier al achtergekomen en maken gebruik van websites of weblogs. De pioniers op dit gebied zijn Jan Hamming (wethouder Tilburg) en Gerrit Zalm (minister van Financiën). Steeds meer politici zien het succes en beginnen ook een website of weblog. Het zijn niet alleen de burgers die belangrijk zijn in de communicatie van de politici. Ook medepolitici, de pers en medewerkers behoren tot de communicatiedoelgroepen. Een persoonlijke website is zeker ook voor deze groepen interessant. 1.2. Doelstelling In de communicatie tussen burgers en provinciale politici neemt het internet een steeds belangrijkere en grotere rol in. Met de komende provinciale verkiezingen in maart 2007, willen we met dit onderzoek inzicht krijgen hoe en op welke wijze de provinciale politici zich op het internet presenteren. 1.3. Hoofdvraag De hoofdvraag is als volgt: In hoeverre en op welke wijze zetten provinciale politici in Nederland persoonlijke websites en weblogs in ten behoeve van de externe communicatie in 2006? 1.4. Deelvragen De deelvragen zijn als volgt: 1. Wat is een persoonlijke website? 2. Wat is een weblog? 3. Wat zijn provinciale politici? 4. Waaruit bestaat de externe communicatie van provinciale politici? 5. Hoeveel provinciale politici hebben een persoonlijke website en zijn deze websites van de provincie? 6. Op welke wijze zetten provinciale politici een persoonlijke website in?
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
6
1.5. Opmerking In dit rapport zult u de termen ‘eigen website’ en ‘provincie/partij website’ vaak tegenkomen. Tijdens het onderzoek is gekeken of de politici uit eigen initiatief een persoonlijke website zijn begonnen of deze via de provincie/ partij zijn gestart. Hier hebben we een onderscheid in gemaakt door de websites op verschillende punten te vergelijken. Als de websites van de politici van één provincie consistentie vertoonden in de: vormgeving, URL, functionaliteiten, techniek, format en een doorlink hadden via de provinciale of partij website, hebben we deze ingedeeld in ‘provincie/partij website’. Als de website geen consistentie vertoonden in deze punten en/ of duidelijk was dat de website bij een (gratis) herkenbaar dienst wordt beheerd, hebben we deze in ‘eigen website’ ingedeeld. 1.6. Opzet van het rapport Deze inleiding is het eerste hoofdstuk. Hierin wordt verteld over de aanleiding van het onderzoek, vooronderzoek, hoofdvraag, deelvragen en doelstelling. Hoofdstuk twee beschrijft de methode van onderzoek. Het kwantitatieve en kwalitatieve deel worden hierin uitgelegd en de interviews die voor dit onderzoek zijn gehouden. Het derde hoofdstuk beantwoordt de verschillende deelvragen die zijn onderzocht tijdens dit onderzoek. Ook staat hierin een paragraaf over de checklist, de vragen die daarin worden gesteld en de puntentelling. De resultaten van het onderzoek worden in hoofdstuk vier beschreven. Dit hoofdstuk bestaat uit de paragrafen: Provinciale Politici, Statenleden, Gedeputeerden, Commissarissen, provincies, functiegerelateerde vragen en emailrespons. De analyse is te vinden in hoofdstuk vijf. Hoofdstuk zes bevat de conclusie. In hoofdstuk zeven worden aanbevelingen gegeven en hoofdstuk acht bevat de bijlagen.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
7
2. Methode van onderzoek 2.1. Vooronderzoek In het vooronderzoek zijn gegevens verzameld voor het hoofdonderzoek en de checklist. Net als bij onderzoek 11 zijn eerst tien persoonlijke websites van politici geanalyseerd. Hierbij is niet naar specifieke punten gekeken, maar algemeen naar de aangeboden informatie en diensten. De resultaten hiervan zijn gebruikt bij het maken van de checklist. Persoonlijke websites De tien persoonlijke websites van provinciale politici die onderzocht zijn:
Statenleden Marc Jager (Groningen) Irona Groeneveld (Friesland) Jan Langenkamp (Drenthe) Chris Dijkhuis (Overijssel) Paul Freriks (Gelderland) Joost van Oostrum (Utrecht) Peter Visser (Noord-Holland) Gedeputeerde Patrick Poelmann (Noord-Holland) Commissaris van de Koningin Leonardus Frissen (Limburg)
Deze tien persoonlijke websites hebben allemaal een weblog. De weblogs worden regelmatig bijgehouden. Sommige websites zijn onderdeel van een partijsite (zoals Jan Langenkamp), sommige van de provinciale website (Chris Dijkhuis) en de meeste politici hebben een eigen site. Bij alle sites is het mogelijk om een reactie te plaatsen of via e-mail in contact te komen met de politicus. De belangrijkste functies, zoals: een archief, links en downloads, zijn ook op deze sites te vinden. Het valt bij deze websites op dat de kernbegrippen informatie en interactie sterk naar voren komen. De websites hebben als hoofddoel het geven van informatie en in contact blijven met de bezoekers.
1
Romeijn, Oyan, Snijder, Flos (2006) “Gemeenten laten kiezer online aan lot over”. Onderzoek naar websites van gemeente en de gemeenteraadsverkiezingen 7 maart 2006.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
8
2.2. Hoofdonderzoek Om de hoofdvraag en subvragen te kunnen beantwoorden, zijn twee onderzoeken uitgevoerd, namelijk een kwantitatief onderzoek en een kwalitatief onderzoek. Kwantitatief onderzoek Het kwantitatieve deel bestaat uit een representatief onderzoek op basis van een checklist. De checklist bestaat uit verschillende vragen met onder andere de volgende onderwerpen: Persoonlijke website Functionaliteiten Actualiteit Interactie Weblog Het kwantitatief onderzoek heeft in de periode van 18 april 2006 tot en met 2 mei 2006 plaatsgevonden. De doelgroep in dit onderzoek is: de provinciale politici. De provinciale politici zijn: Statenleden (55), Gedeputeerden (28) en Commissarissen van de Koningin (4). E-mail respons Een persoonlijke website is een uitstekende manier om beter in contact te komen met de doelgroep van provinciale politici. De laagdrempelige interactie tussen de bezoeker en politici is hier de voornaamste reden voor. Het is voor de bezoekers eenvoudiger om contact op te nemen met politici. Met één klik kan een e-mail worden verstuurd. Maar krijgen de bezoekers hier ook een reactie op terug? Om deze vraag te beantwoorden, heeft in dit kwantitatieve deel heeft ook een emailrespons onderzoek plaatsgevonden. Er is onderzocht hoe snel de provinciale politici e-mails van bezoekers van de site beantwoorden. Dit hebben we onderzocht door onder een pseudoniem een e-mail te sturen met verschillende vragen. Aan de Statenleden werd de volgende vraag gesteld: “Stelt u zich kandidaat tijdens de verkiezingen in 2007?” Aan de Gedeputeerden: “Zou u na een periode van 4 jaar weer als gedeputeerde gekozen willen worden?” En aan de Commissarissen: “Zou u na een periode van 6 jaar weer als Commissaris van de Koningin benoemd willen worden?”
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
9
Kwalitatief onderzoek Het kwalitatieve deel bestaat uit persoonlijke interviews en een literatuurstudie. Persoonlijke interviews Het persoonlijke interview is met drie politici gehouden. Het eerste interview was met de heer Toine van Bergen, Statenlid Gelderland. Het tweede interview met de heer Harry Borghouts, Commissaris van de Koningin Noord-Holland. Het derde interview met de heer Onno Hoes, Gedeputeerde Noord-Brabant 2 . Het gaat om semigestructureerde interviews waarbij de politici niet voorbereid zijn op de vragen. Het eerste interview met de heer van Bergen is op 10 mei 2006 gehouden en het tweede interview op 16 mei 2006. Het derde interview is per e-mail gehouden en ontvangen op 7 juni ’06. In de interviews zijn onder andere de volgende vragen aan de orde gekomen: Waarom starten politici een persoonlijke website? Wat willen de politici kwijt op hun persoonlijke website en wat niet? Wat zijn de ervaringen van de politici? Hoe belangrijk vinden de politici de persoonlijke website in hun communicatie? Waarom is het voor politici handig of juist niet handig om een persoonlijke website te beginnen? Literatuurstudie Tijdens de literatuurstudie heeft onderzoek uit boeken en het internet de basis gevormd. Dit onderzoek heeft zich specifiek op de politiek en weblogs gericht. Onder andere de volgende vragen zijn hier onderzocht: Wat is webloggen? Geschiedenis webloggen Voor wie is webloggen? Wat gebeurt er in de blogwereld? De trends, wordt het populairder of juist niet? Wat zijn de eisen aan een goede weblog? Wat zijn de do’s en dont’s van een weblog?
2
De interviews zijn in bijlagen I, II en III te vinden.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
10
3. Deelvragen en checklist 3.1. Wat is een persoonlijke website? Een website is een communicatiemedium voor de presentatie van informatie via het internet. Deze informatie wordt door middel van verschillende webpagina’s getoond. Een persoonlijke website is een website van individuele personen en gaat vooral over persoonlijke zaken, zoals hobby’s, werk, gezin en interesses. Meer dan andere communicatiemiddelen is een website dynamisch en interactief. De ontvanger kan zelf bepalen welke informatie hij gepresenteerd krijgt en hij kan reageren en informatie toevoegen, dankzij de toepassing van verschillende nieuwe functies, zoals e-mail, een discussieforum of een chatfunctie. Tegenwoordig is het voor iedereen mogelijk om een website te starten. Met verschillende kant-en-klare formats hoef je helemaal geen verstand te hebben van moeilijke programmeertaal om je eigen website te starten (www.come2me.nl, www.cu2.nl, www.freewebs.com). Op een website kun je bijna alles plaatsen en alles is ook binnen handbereik. Organisaties en personen gebruiken websites om via internet informatie te verspreiden of te communiceren 3 . 3.2. Wat is een weblog? Een weblog is een website waar regelmatig nieuwe inhoud op wordt gepubliceerd. Het belangrijkste kenmerk is dat deze nieuwe inhoud in omgekeerde chronologische volgorde wordt geplaatst. De meest recente inhoud staat hierdoor bovenaan. Een weblog is te vergelijken met een digitaal dagboek. Mensen beschrijven in weblogs gebeurtenissen die hen bezighouden, maar ook meningen en gedachtes die ze hebben. Vaak is het mogelijk om direct op de geplaatste inhoud te reageren. Volgens Nederlandse versie van Wikipedia 4 : Een weblog, of ook wel blog, is een website die regelmatig – soms meerdere keren per dag – vernieuwd wordt en waarop de geboden informatie in chronologische volgorde (op datum) wordt weergegeven. Wie een weblog bezoekt, treft dan ook op de voorpagina de recentste bijdragen aan. De weblogger biedt in feite een persoonlijk logboek van informatie die hij wil delen met zijn publiek, de bezoekers van zijn weblog.
3 4
http://nl.wikipedia.org/wiki/Website http://nl.wikipedia.org/wiki/Weblog
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
11
3.3. Wat zijn provinciale politici? De provincie bestaat uit Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en de Commissaris van de Koningin. Provinciale Staten Provinciale Staten staan aan het hoofd van de provincie en vormen het algemeen bestuur van een provincie. De leden van Provinciale Staten worden één keer in de vier jaar gekozen en behoren allen tot politieke partijen. Het aantal Statenleden is per provincie verschillend en afhankelijk van de grootte van de provincie. De Statenleden die tot eenzelfde partij behoren, vormen een fractie. Hoofdtaken van Provinciale Staten zijn het vaststellen van het beleid en het toezien op de uitvoering daarvan. In Provinciale Staten heeft ieder Statenlid een even zware stem. Besluiten worden genomen met een meerderheid van de aanwezige Statenleden. Gedeputeerde Staten Het college van Gedeputeerde Staten (GS) vormt het dagelijkse bestuur van de provincie. De Gedeputeerden worden gekozen door Provinciale Staten voor een periode van vier jaar. Zij treden tegelijk af met de leden van Provinciale Staten. Het aantal Gedeputeerden varieert per provincie. Voorzitter van het college van Gedeputeerde Staten is de Commissaris van de Koningin. In het college heeft iedere Gedeputeerde zijn eigen taakgebied of portefeuille, zoals ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer, natuur en milieu, welzijn en cultuur. Gedeputeerden hebben als voornaamste taak het voorbereiden en vervolgens uitvoeren van besluiten van Provinciale Staten. Gedeputeerde Staten voeren een groot aantal regelingen van de rijksoverheid uit. Daarnaast hebben zij een coördinerende en plannende functie en taken als het toezicht op de gemeentebesturen De Commissaris van de Koningin Een Commissaris van de Koningin wordt niet gekozen door de inwoners van de provincie, maar benoemd door de Kroon (Koningin en ministers). De benoeming geldt voor een periode van zes jaar, met de mogelijkheid tot herbenoeming. De Commissaris kan alleen door de Kroon worden ontslagen. Bij de vervulling van een vacature voor een Commissaris geven Provinciale Staten aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in een profielschets hun wensen voor de nieuwe Commissaris. Doorgaans zijn Commissarissen afkomstig uit één van de grote landelijke politieke partijen. Eenmaal benoemd wordt de Commissaris echter geacht zijn functie onafhankelijk uit te voeren. De Commissaris van de Koningin maakt deel uit van het provinciale bestuur én heeft tevens een taak als vertegenwoordiger van de landsregering(rijksorgaan) in de provincie. De Commissaris is niet alleen voorzitter, maar ook volwaardig lid van Gedeputeerde Staten en kan bepaalde taken in zijn portefeuille krijgen.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
12
3.4. Waaruit bestaat de externe communicatie van de provinciale politici? Uit de interviews en het vooronderzoek kwamen de volgende doelgroepen naar voren als externe communicatiedoelgroepen voor provinciale politici: 1. Functionele relaties Dit kunnen mede overheden, maatschappelijke organisaties, belangenpartijen en (mede-) politici zijn. 2. Geïnteresseerde burgers Deze burgers zijn (door hun baan) maatschappelijk betrokken en geïnteresseerd in de politiek. Enkele voorbeelden zijn: mensen in het onderwijs, vrijwilligers, boeren en tuinders. 3. Alle burgers van de provincie De burgers hebben niet direct te maken in de beslissingen bij het beleidsproces, maar ondervinden wel de gevolgen en mogen bij de verkiezingen hun stem uitbrengen. Bij de interne communicatiedoelgroep kan gedacht worden aan de medewerkers binnen de provincie. 3.5. Hoeveel politici hebben een persoonlijke website en zijn deze websites van de provincie? In totaal zijn er in Nederland 764 5 Statenleden, 70 Gedeputeerden en 12 Commissarissen van de Koningin. Uit online onderzoek op de provinciale websites, partij websites en particuliere websites 6 , blijkt dat er in totaal 88 persoonlijke websites van provinciale politici zijn. Deze horen bij 87 politici. De reden voor de verschillende aantallen, is dat politicus Frank Weijnen over twee websites beschikt. Deze zijn allebei apart beoordeeld en ook apart in de ranglijsten opgenomen. Van de 88 websites zijn 32 een eigen site en 56 een site van de provincie of partij. De politici die een eigen website hebben, zijn allemaal Provinciale Statenleden. Alle Gedeputeerden en Commissarissen hebben een website van de provincie. De onderverdeling van de websites tussen de verschillende provinciale politici ziet er als volgt uit: Statenleden: 55, Gedeputeerden: 28, Commissarissen van de Koningin: 4. 3.6. Op welke wijze zetten politici een persoonlijke website in? Politici proberen op verschillende manieren in contact te komen en te blijven met hun doelgroepen. Een persoonlijke website is één van de makkelijkste manieren om dit te realiseren. De politicus bepaalt wat er wordt gepubliceerd en wanneer dit wordt gepubliceerd. Dit kan hij bovendien zelf doen. Uit de afgenomen interviews 7 blijkt hoe een persoonlijke website wordt ingezet en de redenen waarom ermee wordt gestart. Eén van de belangrijkste redenen is eenvoudig communiceren met de doelgroepen. Voor bijvoorbeeld de burgers maakt een persoonlijke website de politiek toegankelijker. Voor hen wordt het gemakkelijker in 5
www.provincies.nl www.destemvan.nl, www.politiekeweblog.nl, www.statenleden-online.nl. 7 De interviews zijn te vinden in bijlage I, II en III 6
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
13
contact te komen met een politicus en te volgen wat hij daadwerkelijk voor de provincie doet. Op deze manier legt de politicus verantwoording af tegenover de burgers. Een andere reden is het feit dat burgers vaak een slecht beeld hebben van wat de provinciale politici werkelijk uitvoeren. Met een dagelijkse of wekelijkse beschrijving van de werkzaamheden op de persoonlijke website worden de burgers goed geïnformeerd. Dit kan ook gezien worden als verantwoording afleggen. Ook is het een goede manier om je ideeën bekend te maken aan een grote groep. Een derde reden voor het gebruik van een weblog is dat een weblog het mogelijk maakt om op een eenvoudige manier feedback van de doelgroepen te ontvangen. Zo kan de politicus via zijn of haar weblog van de bezoekers verschillende ideeën verzamelen. 3.7. Checklist Aan de hand van de antwoorden op de deelvragen, is voor het kwantitatieve deel een checklist samengesteld. In de checklist zijn vragen opgenomen over bij een persoonlijke website horende functies en onderwerpen. De checklist bestaat uit 25 vragen en is onderverdeeld in drie categorieën: Informatie, Interactie en Weblog. De volledige checklist is te vinden in bijlage IV. Bij het onderdeel informatie is onderzocht of er voor de bezoeker genoeg informatie over de politici te vinden is. Hierbij zijn onder andere de volgende vragen gesteld: - Bevat de persoonlijke website een CV? - Bevat de persoonlijke website een agenda? - Is er een rubriek met foto’s? Een van de belangrijke doelen van een website is vaak de communicatie tussen de doelgroepen van politici en politici zelf te verbeteren. Dit hebben we door middel van het onderdeel interactie onderzocht. Hier zijn onder andere de volgende vragen gesteld: - Is er een nieuwsbrief op de site? - Is er op de persoonlijke website een discussieforum? - Is er een contactmogelijkheid? Steeds vaker beginnen provinciale politici aan een weblog. Dit is ook de aanleiding geweest voor het onderdeel weblog. Met verschillende vragen hebben we geprobeerd erachter te komen hoe politici de weblogs gebruiken. De volgende vragen zijn onder andere gesteld: - Is er een weblog? - Staan er berichten op de weblog? - Is er een reactiemogelijkheid? 3.8. Functiegerelateerde vragen Naast deze onderverdeling van categorieën zijn ook functiegerelateerde vragen samengesteld. Deze vragen zijn nodig en interessant om te onderzoeken, omdat de
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
14
functies van de politici van elkaar verschillen en de communicatie met de burgers hierdoor anders is. Voor de Statenleden is één functiegerelateerde vraag gebruikt: “Kun je via de persoonlijke site van de politicus lid worden van zijn/haar partij?” Voor de Gedeputeerden en Commissarissen van de Koningin zijn twee functiegerelateerde vragen; “Is de portefeuille van de politicus op de persoonlijke site te vinden?” en “Zijn de speeches van de politicus op de persoonlijke website te vinden?” 3.9. Puntentelling Met de 25 vragen in de checklist kunnen er maximaal 105 punten gescoord worden. Per categorie zijn dit: - Informatie 55 punten - Interactie 20 punten - Weblog 30 punten De functiegerelateerde vragen zijn elk vijf punten waard. De Statenleden scoren hiermee vijf punten, de Gedeputeerden en Commissarissen van de Koningin tien punten extra. Bij vergelijking tussen deze twee groepen gebruiken we de scores met de functiegerelateerde vragen. Bij een algemene vergelijking worden de vragen 1 tot en met 25 van de checklist gebruikt. De totale scores zijn dan als volgt: - Statenleden 110 punten - Gedeputeerden 115 punten - Commissarissen van de Koningin 115 punten
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
15
4. Resultaten Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste resultaten. De totale overzichten van de resultaten zijn in de bijlagen 8 te vinden. 4.1. Scores provinciale politici De hoogste en laagste score verschillen: de hoogste score is 71,4% en de laagste is 4,8%. De gemiddelde score over het gehele onderzoek is 39,4%. De top 5 ziet er als volgt uit11: Provincie
Eigen (E) of Partij/provincie Scores9 Website (P)
PS/GS/ CvdK 9
Positie
Politici
1
Frank Weijnen Overijssel (Partijsite)
P
Onno Hoes
Noord-Brabant
P
71,4%
GS
3
Toine van Bergen
Gelderland
E
66,7%
PS
4
Wim Luijendijk
Noord-Brabant
P
64,8%
GS
5
Eric Janse de Jonge
Noord-Brabant
P
62,9%
GS
71,4%
PS
Tabel: 1 Top 5 Provinciale politici Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen gebruikt bij het gehele onderzoek zonder de functiegerelateerde vragen.
Van de 88 onderzochte persoonlijke websites scoorden de websites van Frank Weijnen en Onno Hoes het hoogst. Zij delen de eerste plaats. Het is opvallend dat provincie Noord-Brabant drie keer voorkomt in de top 5.
8 9
Bijlage V t/m XIII PS: Provinciale Statenlid. GS: Gedeputeerde. CvdK: Commissaris van de Koningin
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
16
4.2. Scores per doelgroep Doordat er zoveel Statenleden zijn onderzocht, zit hier ook de grootste variatie in qua scores. De hoogste score is wel bij de Statenleden te vinden, maar ook de laagste is hier te vinden. De scores van de Statenleden zijn als volgt: Positie Ranglijst 10
Politici
Provincie
Eigen (E) of Partij/provi Scores ncie Website (P)
Hoogste
1
Frank Weijnen Overijssel (Partijsite)
P
71,4%
Laagste
88
Ruben Vis
E
4,8%
Noord-Holland
Gemiddelde
36,9%
Tabel 2: De hoogste, laagste en gemiddelde scores van de Statenleden Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vraag. In totaal 26 vragen.
De top 5 ziet er als volgt uit: Eigen (E) of Partij/provincie Scores13 Website (P)
Positie
Positie Politici Ranglijst 11
1
1
Frank Weijnen Overijssel (Partijsite)
P
2
3
Toine van Bergen
Gelderland
E
63,6%
3
7
Erwin Bouma
Noord-Holland
E
60,9%
4
11
Erdinç Saçan
Noord-Brabant
E
59,1%
5
6
Daan Bultje
Groningen
E
58,2%
Provincie
72,7%
Tabel 3: Top 5 Statenleden Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen.
10 11
Positie op de gehele ranglijst te vinden in bijlage V Positie op de gehele ranglijst te vinden in bijlage V
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
17
De Gedeputeerden hebben gemiddeld hoger gescoord dan de Statenleden en Commissarissen. De scores van de Gedeputeerden zijn als volgt: Positie Ranglijst12
Politici
Provincie
Eigen (E) of Partij/provincie Website (P)
Scores
Hoogste
1
Onno Hoes
NoordBrabant
P
69,6%
Laagste
85
Rene van Gelderland Diesen Nico Jan Gelderland Wijsman
P
15,7%
P
15,7%
12
43,3%
Gemiddelde
Tabel 4: De hoogste, laagste en gemiddelde scores van de Gedeputeerden Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen.
De top 5 ziet er als volgt uit: Positie
Positie Politici Ranglijst12
Provincie
1
1
Onno Hoes
Noord-Brabant
Eigen (E) of Partij/provincie Scores13 Website (P) 69,6% P
2
8
Annemarie Moons
Noord-Brabant
P
64,4%
3
4
Wim Luijendijk
Noord-Brabant
P
63,5%
4
5
Eric Janse de Jonge
Noord-Brabant
P
61,7%
5
9
Paul Rüpp
Noord-Brabant
P
59,1%
Tabel 5: Top 5 Gedeputeerden Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen.
De top 5 van de Gedeputeerden bestaat alleen uit politici uit Noord-Brabant.
12
Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
18
Van de 88 persoonlijke websites, behoorden er vier tot de Commissarissen. De scores van de Commissarissen zijn als volgt: Provincie
Eigen (E) of Partij/provincie Website (P)
Scores
Harry Borghouts
NoordHolland
P
54,8%
Clemens Cornielje
Gelderland
P
33,0%
Positie Ranglijst 13
Politici
Hoogste
17
Laagste
66
Gemiddelde
14
42,4%
Tabel 6: De hoogste, laagste en gemiddelde scores van de Commissarissen Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen.
De top 4 ziet er als volgt uit: Positie
Positie Ranglijst14
Politici
1
17
Harry Borghouts
2
50
Léon Frissen
3 4
Provincie NoordHolland
Eigen (E) of Partij/provincie Scores15 Website (P)
P
30
Limburg NoordHanja Maij-Weggen Brabant
66
Clemens Cornielje
P
Gelderland
54,8%
P
41,7% 40,0%
P
33,0%
Tabel 7: Top 4 Commissarissen Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen.
4.3. Scores per provincie De gemiddeldes van de verschillende provincies zijn als volgt: Positie
Provincie
Gemiddelde 15
1
Noord-Brabant
55,9%
Aantal politici met website 10
2
Utrecht
45,7%
1
3
Zuid-Holland
42,7%
5
4
Noord-Holland
41,7%
13
5
Groningen
41,4%
7
Tabel 8: Top 5 provincies met hoogste gemiddeldes Gemiddelde over de 25 hoofdvragen zonder de functiegerelateerde vragen.
13
Positie op de gehele ranglijst te vinden in bijlage V Percentage gescoord over de 25 hoofdvragen en de functiegerelateerde vragen. In totaal 27 vragen. 15 Gemiddelde over de 25 hoofdvragen zonder de functiegerelateerde vragen. 14
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
19
In de ranglijst van alle politici14 is te zien dat de politici uit de provincies NoordBrabant en Noord-Holland hoog zijn geëindigd. 4.4. Scores per onderdeel vragenlijst De checklist is onderverdeeld in drie categorieën: Informatie, Interactie en Weblog. Een overzicht van de resultaten per onderdeel voor de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen. De gemiddelde scores van de Statenleden per onderdeel: Informatie, Interactie en Weblog zijn als volgt: Politici
Onderdeel
Gemiddelde totaal
Percentage
Statenleden
Informatie
15,4
27,9%
Interactie
6,7
22,3%
Weblog
17,9
56,0%
Tabel 9: De gemiddelde scores van de Statenleden De gemiddelde scores van de Statenleden voor de onderdelen Informatie, Interactie en Weblog.
De gemiddelde scores van de Gedeputeerden per onderdeel: Informatie, Interactie en Weblog zijn als volgt: Politici
Onderdeel
Gemiddelde totaal
Percentage
Gedeputeerden
Informatie
22,7
41,2%
Interactie
6,1
20,2%
Weblog
15,0
46,9%
Tabel 10: De gemiddelde scores van de Gedeputeerden De gemiddelde scores van de Gedeputeerden voor de onderdelen Informatie, Interactie en Weblog.
De gemiddelde scores van de Commissarissen per onderdeel: Informatie, Interactie en Weblog. Politici
Onderdeel
Gemiddelde totaal
Percentage
Commissarissen
Informatie
19,0
34,6%
Interactie
6,0
20,0%
Weblog
16,7
52,1%
Tabel 11: De gemiddelde scores van de Commissarissen De gemiddelde scores van de Commissarissen voor de onderdelen Informatie, Interactie en Weblog.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
20
4.5. Scores per vraag Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste resultaten per vraag. De totale overzichten van de resultaten per vraag zijn in de bijlagen te vinden. De scores van de politici op de vraag ‘Bevat de persoonlijke website een C.V.?’ zijn als volgt: Politici
JA
64
72,7%
88
NEE
24
27,3%
Tabel 12: De totale scores op vraag 2 De totale scores van politici op de vraag ‘Bevat de persoonlijke website een C.V.?’
De scores van Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Bevat de persoonlijke website een C.V?’ zijn als volgt: Statenleden
JA
35
62,5%
56
NEE
21
37,5%
Gedeputeerden
JA
25
89,3%
28
NEE
3
10,7%
Commissarissen
JA
4
100,0%
4
NEE
0
0,0%
Tabel 13: De scores op vraag 2 De totale scores van de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Bevat de persoonlijke website een C.V.?’
De scores van de politici op de vraag ‘Is er een rubriek met 2 of meer links op de persoonlijke website?’ zijn als volgt: Politici
JA
55
62,5%
88
NEE
33
37,5%
Tabel 14: De totale scores op vraag 7. De totale scores van politici op de vraag ‘Is er een rubriek met 2 of meer links op de persoonlijke website?’
De scores van Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Is er een rubriek met 2 of meer links op de persoonlijke website?’ zijn als volgt: Statenleden
JA
40
71,4%
56
NEE
16
28,6%
Gedeputeerden
JA
13
46,4%
28
NEE
15
53,6%
Commissarissen
JA
2
50,0%
4
NEE
2
50,0%
Tabel 15: De scores op vraag 7 De totale scores van de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Is er een rubriek met 2 of meer links op de persoonlijke website?’
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
21
De scores van de politici op de vraag ‘Wanneer is de website voor het laatst geactualiseerd?’ zijn als volgt: Tijd
1-3 dgn
4-7 dgn
8-14 dgn
14 dgn - 1 mnd
≥ 1mnd
Politici
20
8
16
5
39
%
22,7%
9,1%
18,2%
5,7%
44,3%
Tabel 16: De totale scores op vraag 9 De totale scores van politici op de vraag ‘Wanneer is de website voor het laatst geactualiseerd?’
De scores van Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Wanneer is de website voor het laatst geactualiseerd?’ zijn als volgt: Tijd
1-3 dgn
4-7 dgn
8-14 dgn
14 dgn - 1 mnd ≥ 1mnd
Statenleden
13
5
12
1
25
%
23,2%
8,9%
21,4%
1,8%
44,6%
Gedeputeerden
7
1
4
4
12
%
25,0%
3,6%
14,3%
14,3%
42,9%
Commissarissen
0
2
0
0
2
%
0,0%
50,0%
0,0%
0,0%
50,0%
Tabel 17: De scores op vraag 9 De totale scores van de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Wanneer is de website voor het laatst geactualiseerd?’
De scores van de politici op de vraag ‘Is er een weblog?’ zijn als volgt: Politici
JA
66
75,0%
88
NEE
22
25,0%
Tabel 18: De totale scores op vraag 19 De totale scores van politici op de vraag ‘Is er weblog?’
De scores van Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Is er een weblog?’ Statenleden
JA
42
75,0%
56
NEE
14
25,0%
Gedeputeerden
JA
21
75,0%
28
NEE
7
25,0%
Commissarissen
JA
3
75,0%
4
NEE
1
25,0%
Tabel 19: De scores op vraag 19 De totale scores van de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Is er een weblog?’
4.6. Functiegerelateerde vragen Uit het onderzoek naar de functiegerelateerde vragen kwamen de volgende resultaten naar voren. Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
22
Bij de Statenleden scoorden vijf van de 55 politici op de functiegerelateerde vraag: “Kun je via de persoonlijke site van de politicus lid worden van zijn/haar partij?” De Gedeputeerden en de Commissarissen kregen twee functiegerelateerde vragen. Vraag 1: “Is de portefeuille van de politicus op de persoonlijke site te vinden?” Van de 28 Gedeputeerden beschikken er 23 over een portefeuille op de persoonlijke website. Van de Commissarissen zijn dit er twee van de vier. Vraag 2: “Zijn de speeches van de politicus op de persoonlijke website te vinden?” Op de persoonlijke websites van elf Gedeputeerden en drie van de vier Commissarissen zijn speeches te lezen en/of te downloaden. 4.7. E-mailrespons Tijdens het onderzoek is gekeken in welk tijdsbestek politici e-mails van bezoekers beantwoorden. Om dit te achterhalen, is een e-mail naar de onderzochte provinciale politici gestuurd. De e-mails zijn verstuurd aan 73 provinciale politici: 42 Statenleden, alle Gedeputeerden (28) en 3 Commissarissen. 13 van de 55 Statenleden hadden geen e-mailoptie op de site. De Gedeputeerden hadden dit allemaal wel. Van de Commissarissen had er één geen mailadres. Van de 73 politici hebben er 42 een antwoord terug gestuurd (57,5%). Van de Statenleden hebben er 25 een antwoord terug gestuurd (59,5%). De helft (14) van de Gedeputeerden stuurde een e-mail terug (50,0%). De drie Commissarissen stuurden alle drie een antwoord terug. De scores van de politici op de vraag ‘Hoe snel worden e-mails beantwoord?’zijn als volgt: Tijd
1-3 dgn
4-7 dgn
8-14 dgn
14 dgn - 1 mnd
≥ 1mnd
Politici
34
5
3
0
31
%
46,6%
6,9%
4,1%
0,0
42,5%
Tabel 20: De totale scores op vraag 18 De totale scores van politici op de vraag ‘Hoe snel worden e-mails beantwoord?’
De scores van Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Hoe snel worden e-mails beantwoord?’ Tijd
1-3 dgn
4-7 dgn
8-14 dgn
14 dgn - 1 ≥ mnd 1mnd
Statenleden
22
2
1
0
31
%
39,3%
3,6%
1,8%
0,0%
55,4%
Gedeputeerden
10
2
2
0
14
%
35,7%
7,1%
7,1%
0,0%
50,0%
Commissarissen
2
1
0
0
1
%
50,0%
25,0%
0,0%
0,0%
25,0%
Tabel 21: De scores op vraag 18 De totale scores van de Statenleden, Gedeputeerden en Commissarissen op de vraag ‘Hoe snel worden e-mails beantwoord?’
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
23
Uit de resultaten blijkt dat de meeste politici binnen een paar dagen de e-mails beantwoorden. Naarmate de tijd verstrijkt, beantwoorden minder politici de e-mails. 4.8. Extra functies Tijdens het onderzoek zijn ook de verschillende extra functies (functies die niet standaard op een persoonlijke website te vinden zijn, zoals; een forum, chat, gastenboek) onderzocht. Van de onderzochte persoonlijke websites hebben er 14 een extra functie op hun persoonlijke website. In bijlage XIII staat een opsomming met de desbetreffende politici en de extra functie.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
24
5. Analyse Uit de ranglijst van provinciale politici blijkt dat Statenlid Frank Weijnen en Gedeputeerde Onno Hoes de hoogste score hebben (71,4%). De top tien van de ranglijst bestaat uit Statenleden en Gedeputeerden. De eerste Commissaris van de Koningin, Harry Borghouts (50,5%), staat op de zeventiende plaats. Doordat er veel websites van Statenleden zijn onderzocht, zit hier ook de grootste variatie in qua scores. De hoogste score is wel bij de Statenleden te vinden, maar ook het laagste gemiddelde en de laagste score. De Gedeputeerden hebben gemiddeld hoger gescoord dan de Statenleden en de Commissarissen. Het valt op dat de top 5 van de Gedeputeerden geheel uit politici uit Noord-Brabant bestaat. Vergeleken met de scores van de Statenleden en de Gedeputeerden, scoren de Commissarissen in het onderzoek lager. Uit de ranglijst van de provincies blijkt dat de politici uit de provincie Noord-Brabant de hoogste gemiddelde score hebben (55,9%). Op de tweede plaats staat de provincie Utrecht met een gemiddelde score van 45,7%. De scores van de politici per onderdeel laten zien dat de Gedeputeerden (41,2%) en de Commissarissen (34,6%) hoger scoren op het onderdeel Informatie dan de Statenleden (27,9%). De politici scoren op het onderdeel Interactie laag en ongeveer gelijk: Statenleden (22,3%), Gedeputeerden (20,2%) en Commissarissen (20,0%). De Gedeputeerden (46,9%) hebben een lagere score op het onderdeel Weblog dan de Statenleden (56,0%) en de Commissarissen (52,1%). De scores van de politici per vraag wijzen uit dat de politici (72,7%) hoog scoren op de vraag ‘Bevat de persoonlijke website een C.V.?’ Van de 88 provinciale politici hebben 64 politici een C.V. geplaatst op hun persoonlijke website. De Commissarissen hebben alle vier hun levensloop op hun website gezet. Een groot deel van de politici (62,5%) heeft een rubriek met twee of meer links op hun persoonlijke website. De Statenleden scoren hier het hoogst (71,4%), vervolgens de Commissarissen (50,0%) en ten slotte de Gedeputeerden (46,4%). Op de vraag ‘Wanneer is de website voor het laatst geactualiseerd’ scoren de meeste politici (44,3%) langer dan een maand geleden. Minder dan een kwart van de politici heeft de website één tot drie dagen geleden voor het laatst geactualiseerd. De Statenleden (23,2%) en de Gedeputeerden (25,0%) vernieuwen hun websites vaker binnen drie dagen dan de Commissarissen (0%). Driekwart van alle provinciale politici beschikt over een weblog op de persoonlijke website. De politici (75,0%) hebben een persoonlijke weblog en geen aparte rubrieken in de weblog. Bij 71,6% van de politici staan één of meer berichten op de weblog. De bezoekers kunnen een reactie plaatsen bij een bericht bij de Statenleden (62,5%) en de Gedeputeerden (10,7%). Bij alle Commissarissen is het niet mogelijk om te reageren
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
25
op een bericht. De weblog van 59,1% van de politici bevat een archief (Voor tabellen zie bijlagen). Uit de scores van de functiegerelateerde vragen blijkt dat bij 8,9% van de Statenleden bezoekers via de persoonlijke website lid kunnen worden van de politieke partij. De Gedeputeerden (82,1%) plaatsen hun portefeuille vaker op hun persoonlijke website dan de Commissarissen (50,0%). De Commissarissen (75,0%) zetten vaker hun speeches op de persoonlijke website dan de Gedeputeerden (39,3%). Het e-mailrespons onderzoek laat zien dat 42,5% van de politici niet reageerde op een vraag gesteld per e-mail. Van de politici die wel reageerden op de vraag, stuurde 46,6% van de politici een antwoord binnen drie dagen. De Commissarissen (50,0%) reageerden vaker binnen drie dagen dan de Statenleden (39,3%) en Gedeputeerden (35,7%). Uit de analyse van extra functies op de persoonlijke websites komt naar voren dat provinciale politici weinig tot geen gebruik maken van extra functionaliteiten. De functie gastenboek (6,8%) kwam het meest voor op de websites.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
26
6. Conclusie Hoofdvraag In hoeverre en op welke wijze zetten provinciale politici in Nederland persoonlijke websites en weblogs in ten behoeve van de externe communicatie in 2006?
Uit het onderzoek blijkt dat weinig provinciale politici in Nederland een persoonlijke website en weblog hebben. Van alle provinciale politici 16 beschikt 10,3% over een persoonlijke website. Vooral de Statenleden hebben relatief weinig persoonlijke websites (7,2%) ten opzichte van de Gedeputeerden (40,0%) en de Commissarissen (33,3%). Daarnaast komt uit het onderzoek naar voren dat provinciale politici niet optimaal gebruik maken van persoonlijke websites. De politici die over een website beschikken, bieden hoofdzakelijk informatie, zoals een CV (72,7%), een weblog (75,0%) en een paar links (62,5%). De politici maken weinig tot geen gebruik van andere functionaliteiten om de bezoeker te informeren, zoals een nieuwsrubriek, standpunten, een agenda, foto’s, een nieuwsbrief, downloads of veelgestelde vragen. Interactieve mogelijkheden om de bezoeker te betrekken, zoals een peiling, discussieforum en een chat benutten de politici vrijwel niet. De analyse van de persoonlijke websites laat zien dat de websites van de provinciale politici bovendien niet actueel zijn. Ruim 44% van de politici heeft de persoonlijke website langer dan een maand geleden voor het laatst geactualiseerd. Minder dan een kwart van de provinciale politici heeft de website één tot drie dagen geleden voor het laatst vernieuwd. De Statenleden (23,2%) en de Gedeputeerden (25,0%) actualiseren hun websites vaker binnen drie dagen dan de Commissarissen (0%). Het e-mailrespons onderzoek wijst uit dat de provinciale politici niet altijd reageerden op een vraag gesteld per e-mail. Bij 73 provinciale politici stond een e-mailoptie op de persoonlijke website vermeld. Meer dan 42% van de politici gaf geen antwoord op een vraag per e-mail. Van de politici die wel reageerden, stuurde 46,6% binnen drie dagen een antwoord. De Commissarissen (50%) reageerden sneller binnen drie dagen dan de Statenleden (39,3%) en Gedeputeerden (35,7%). De interviews met drie provinciale politici tonen dat in contact blijven met de burgers, gemakkelijker communiceren met de burgers, ideeën bekend maken en geïnteresseerden op de hoogte houden, redenen zijn om een persoonlijke website te beginnen. Politici proberen dit te realiseren door frequent nieuwe en interessante berichten te plaatsen. Meestal gaan de berichten over provinciale onderwerpen, maar politici behandelen ook actuele landelijke onderwerpen.
16
In totaal zijn er in Nederland 764 Statenleden, 70 Gedeputeerden en 12 Commissarissen van de Koningin.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
27
Concluderend, 10,3% van de provinciale politici in Nederland zet een persoonlijke website en weblog met hoofdzakelijk informatie in om de externe communicatie met de bezoekers te verbeteren.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
28
7. Aanbevelingen Provinciale politici zijn relatief onbekend. Om meer in contact te komen met de burgers, kunnen de politici de mogelijkheden die nieuwe media bieden benutten. Persoonlijke websites en weblogs zijn communicatiemiddelen waarmee politici interactief in contact kunnen komen met de burgers. Iedere politicus hoort een persoonlijke website te hebben. Een persoonlijke website is de manier om interactief de standpunten naar voren te brengen, eenvoudig te communiceren met de burgers en het maakt de politiek toegankelijker voor de burgers. De persoonlijke website is niet bedoeld om de huidige communicatiemiddelen van de politicus over te nemen. De website is juist een belangrijke aanvulling van de bestaande communicatiemiddelen. Als een politicus besluit een website te beginnen, moet hij niet als hoofdreden hebben dat iedere politicus er één heeft. De politicus moet de website met een duidelijk doel en genoeg motivatie starten. Pas wanneer de politicus voldoende tijd en moeite in zijn website stopt, kan deze succesvol worden. Een succesvolle website leidt tot meer bekendheid, meerdere werkzaamheden en de standpunten van de politicus worden groter. Nadat een website is gestart, kost het inspanning om de bezoekers te boeien en er vaste bezoekers van te maken. De politicus moet de bezoekers prikkelen. De geplaatste berichten moeten actueel en interessant zijn. Met het gebruiken van scherpe woorden kunnen discussies uitgelokt worden waardoor het voor de bezoekers interessant kan zijn om te blijven komen, en het kan nieuwe bezoekers aan trekken. Ook de beschikbare functies kunnen hierbij helpen, maar dan moet de politicus deze wel optimaal benutten. Functies die de politicus niet gaat gebruiken kunnen net zo goed weggelaten worden. Ten slotte is het belangrijk om de site goed bij te houden. Een website die niet up-todate is, verliest snel de interesse van de bezoekers.
Daadkracht Onderzoek
Persoonlijke websites 2006-001
29
8. Bijlagen Bijlage I Bijlage II Bijlage III Bijlage IV Bijlage V Bijlage VI Bijlage VII Bijlage VIII Bijlage IX Bijlage X Bijlage XI Bijlage XII Bijlage XIII
Daadkracht Onderzoek
Interview Provinciale Statenlid Toine van Bergen Interview Commissaris van de Koningin Harry Borghouts Interview Gedeputeerde Onno Hoes Checklist Onderzoek 2 Politici gerangschikt Scores Statenleden Scores Gedeputeerden Scores Commissarissen van de Koningin Scores Provincies Scores per onderdeel vragenlijst Scores per vraag Lijst e-mailrespons Lijst met extra functies
Persoonlijke websites 2006-001
30