Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

Vollegrondsgroenten Gangbare glasteelten Biologisch beschutte teelten Kenniscentrum Water Smaakonderzoek

Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

Biologisch onderzoek PCG


Proefveldwerking Oppervlakte proefcentrum 8.7 ha Biologisch glas 4 serres van 2 x 380 m² & 2 x 80 m² Biologisch plastic 2 tunnels van 325 m² Biologisch open lucht (onderzoek kruiden) 480 m²

Ruime inbreng van tuinders Technische Comités

Gewassen bio onderzoek beschutte teelt

Bio Bio--onderzoek 2010 Tomaat: trossnoei in fct van stengeldiameter Paprika: bladluisbeheersing door aangepaste N-bemesting Komkommer en tomaat (tros- en pruim): rassen- onderstammenproef + smaak Rassenproeven: venkel, warmoes Demo onkruidvrij houden koepel gedurende zomer (plastiek, groenbemester) gevolgd door teelt baby leaf Rode biet: ter plekke zaaien of planten

Bio Bio--onderzoek 2011 Tomaat: trossnoei in fct van stengeldiameter en onderstam Paprika: rassenproef van verschillende types + smaak Tomaat: bemesting plantaardig versus dierlijk + smaak Rassenproeven: chinese kool Busselwortelen: rassen – afdekmatarialen Demo onkruidvrij houden koepel gedurende zomer (pluimvee) Demo onkruidvrij houden koepel in najaarsteelt veldsla door toepassing van verschillende technieken Demo kruiden: dille, koriander, peterselie, oost indische kers, majoraan

Bio Bio--onderzoek planning 2012 Tomaat: rassenproef coeur de boeuf en cherry types Paprika: rassenproef van verschillende types Komkommer: bemesting plantaardig versus dierlijk Rassenproeven in koepel: spinazie, cherrytomaat, kropsla Groene selder: onkruidbeheersing in het voorjaar in koepel door toepassing van verschillende technieken Demo onkruidvrij houden koepel gedurende zomer (pluimvee, antiworteldoek, groenbemester, vals zaaibed)

Bio Bio--projecten Energiebesparing in kas bij de teelt van vruchtgroenten Vetabio: Kennisuitwisseling tussen Wallonnië, Vlaanderen en Noord Frankrijk Teelt van kruiden: niche of beloftevolle diversificatie? Beheersen/bestrijden van probleemplagen in de biologische teelt Biologisch zaaizaad

Bio Bio--begeleiding Kandidaat omschakelaars: 3 bezoeken + omschakelingsplan Voorlichting bio telers: 3 bezoeken/jaar (gedurende 5 jaar) Bodemstaalname – analyse - bemestingsadvies

Bio… misschien iets voor mij…

Maar hoe begin ik er aan?!


De opstart Interesse - Financieel oogpunt - Idealisme - Bedrijfsplanning - Gezondheid Afschrikking - Financieel oogpunt - Enkel geitenwollensokken? - Ziekte- en plaagdruk Biologisch boeren = groeiproces

Voldoen aan wetgeving Algemeen en gangbaar - vestigingsnummer - bouwvergunning - milieuvergunning

- vergunning voor waterwinning - gebonden aan het MAP - maximumgehalte residuen en bestrijdingsmiddelen (nitraten) (verwijzing fytoweb)

Voldoen aan wetgeving Lastenboek voor biologische landbouw Europees en Vlaams (geen statisch kader) - website Vlaamse overheid: http://lv.vlaanderen.be/nlapps/docs/default.asp?id=157 - Sectororganisatie Bioforum: http://www.bioforumvlaanderen.be/biosector/bioindewet - Vlaams Lastenboek in een notendop: http://www.tuv-nord.com/cps/rde/xbcr/SID-503588D6F64EBD0F/tng_be_nl/bio_publ_pd_NL.pdf

deeltje producenten

Concreet aan de slag Aansluiten bij controle-organisme: - Integra bvba, afdeling BLIK (Antwerpen Berchem) - Certisys bvba (Gent) - Quality Partner SA (Herstal) - Control Union (Gent , Stabroek)

Omschakelingsperiode Reden: “zuiveren” en opwaarderen bodem Theoretisch: 2 jaar = biologisch telen maar 1ste j: gangbaar verkopen 2de j: “in omschakeling” gewassen met laag risicoprofiel opm: kans tot ontheffing inkorting omschakeling (min 3 mnd) vb. lang braak, voorheen substraatteelt, … adhv analyse, verklaringen, …

Omschakelingsperiode Noot: gefaseerd omschakelen mogelijk MAAR geen parallelle teelten “ kind van 7 jaar moet onderscheid zien”

Gezonde bodem vitaal gewas ! Bio = in de grond telen ! (uitz: plantgoed, kruiden, sierteelt) Doel:

- goede bodemstructuur - hoge bodemvruchtbaarheid - veelzijdig bodemleven

Gevolg:

- afbraak organische stof

- vermenging org stof met zand- en kleideeltjes - vormen van humus - vastleggen van voedingsstoffen - verbeteren van natuurlijke weerbaarheid vd bodem tegen ziekten en plagen

Gezonde bodem vitaal gewas ! Hoe bereiken we dit nu? bodemanalyse, bodemprofiel EC te hoog: spoelen pH: - te zuur bekalken - te basisch moeilijk! Ev mengen van water Woestijnvorming voorkomen regelmatige basis watergeven stimuleren bodemleven

Gezonde bodem vitaal gewas ! Bemesting (170 kg N/ha = 2 GVE; lijst lastenboek) basisbemesting: (indien mogelijk bio) - compost org stof ↑ (≠ soorten / kwaliteiten) - verteerde stalmest bijbemesting: (bio gecertificeerd) N - plant: sojaschroot, moutkiemen, … - dier: bloedmeel, verenmeel, kippenmestkorrels - combi: samengestelde meststof vb. Ecomix K - patentkali, vinasse Mg - kieseriet, bitterzout

Gezonde bodem vitaal gewas ! Bemesting: sporenelementen: zelden tekort Groenbemester: ev tussen de teelten door, ingepast ih rotatiesysteem Grondgebonden ziekten en plagen ? Voorkomen is beter dan genezen: voldoende ruime rotatie Hoofdprobleem: wortelknobbelaaltjes gebruik van resistente onderstammen Noodrem: grondontsmetting door stomen Nadeel: kostelijk, alle bodemleven doden, gn perm resultaat

Uitgangsmateriaal Zaaizaad: biologisch of eventueel gangbaar niet ontsmet aanbod biozaad http://www.organicxseeds.com/oxs/do/Login Om bepaalde redenen ontheffing bio vb. onvoldoende aanbod biozaad, geen voorraad meer, bepaald ras meer ziekteresisten, … - vereenvoudigde: melden aan controleorganisme - gemotiveerde: reden bij vermelden (kan geweigerd worden)

Uitgangsmateriaal Plantgoed: biologisch opgekweekt gecertificeerd Mogelijke plantenkwekerijen: - De Koster (Brussegem-Merchtem) - Jongerius Houten bv (Houten Utrecht) - Grow Group B.V. (Naaldwijk) Vruchtgroenten: dikwijls geënt: resistente onderstam tegen aaltjes productieve ent

Ziekten en plagen Preventie !! Voldoende scouten ! (personeel opleiden) Monitoringsystemen: vangplaten, feromoonvallen, signaalplanten Algemeen: juiste klimaatsinstelling (en aangepaste watergift) vb. nj: voldoende luchten ter voorkoming van schimmelziekten rassenkeuze onderstammen gewasonderhoud en bedrijfshygiëne

Gewasbescherming: natuurlijke vijanden meestal in vruchtgroenten Kneepjes van het vak: - op tijd uitzetten - evenwicht zoeken tussen plaaginsecten en predators “Schadedrempel” 2 invalshoeken laag: deze waarbij biologische bestrijders moeten ingebracht w hoger: tolereren van schade

Gewasbescherming: natuurlijke vijanden Voorbeelden: - bladluizen: Aphidius colemani / ervi (sluipwespen), Aphidoletes (galmug) - spint: Feltiella (galmug), Phytoseiulus (roofmijt) - witte vlieg: Eretmocerus / Encarsia (sluipwesp) Macrolophus (roofwants) - mineervlieg: Diglyphus / Dacnusa (sluipwesp) - trips: Orius (roofwants), Amblyseius swirskii (roofmijt) Verdelers: - Koppert B.V. (Sint Katelijne Waver) - Biobest Belgium (Westerlo)

Gewasbescherming: bio middelen Erkend voor gebruik in biologische landbouw (lijstje lastenboek) (+ voldoen aan gangbare wetgeving: fytoweb) Voorbeelden: - Xentari: Bacillus thuringiensis (kleine bladvretende rupsen) - Contans: Coniothyrium minitans (sclerotinia) - Pyretrex: natuurlijke pyrethrinen (bladluizen) - Escar-go: ijzerfosfaat (naaktslakken) - Tracer: spinosad (grotere bladvretende rupsen) - Scaniavital Silica: fijne kleideeltjes (botrytis)

Onkruid: beheersing en bestrijding Vruchtgewassen vooraf: vals zaaibed klein gewas: handmatig voldoende groot gewas: pluimvee ideale combinatie: maneganzen, zijdehoenders, japanese kwartels

Onkruid: beheersing en bestrijding Bladgewassen en andere vooraf: antiworteldoek, pluimvee, vals zaaibed, groenbemester, vollevelds branden

Onkruid: beheersing en bestrijding Bladgewassen en andere tijdens de teelt: afhankelijk van de teelt en grootte gewas - beredeneerde watergift - branden: voor opkomst (breed), tussen de rij - schoffelen: hak, steek-, rol-, wiel-schoffel - wieden

Telen is één ding…

…verkopen is een tweede


Afzet: algemeen Bioboer is teler MAAR ook HANDELAAR ! Meestal redelijke prijs: - prijsschommelingen iets minder extreem dan gangbaar - ook wel primeurprijzen Maar niet altijd zeker dat product kan verkocht worden !! In sommige gevallen is onderhandelen van de prijs mogelijk…

Afzet: verschillende opties LANGE KETEN Veiling - Brava (Kampenhout binnenkort Zellik): werkt recentelijk samen met Greenpartners - Reo (Roeselare): logistiek naar Brava Niet voor de klok, losse verkoop Groothandels en handelshuizen Vb. Biofresh, Biologistic, Eco Veg, Bio Brugs Ommeland, Sinature Rechtstreekse levering aan Bioplanet (depot: Aalst)

Afzet: verschillende opties KORTE KETEN Pakketten Voedselteams vzw Levering aan boerderijen met paketten: vb. De Lochting, De Wassende Maan, … Hoevewinkel CSA (abonnementensysteem) of zelfpluktuin

Interessante websites en andere: ccbt CCBT: Coördinatiecentrum voor Praktijkgericht Onderzoek en Voorlichting Biologische Teelt.

Interessante websites en andere: ccbt Communicatie (1 van 2) • Project bio bedrijfsvoorlichting 2011: voorlichtingsprojecten door proefcentra: – kennisopbouw en kennisdeling centraal • CCBT Nieuwsbrief – Maandelijkse info over praktijkonderzoek bio – Bijdrages vanuit de verschillende praktijkcentra – Voor alle bioboeren en geïnteresseerden – Digitaal en gratis

Interessante websites en andere: ccbt Communicatie (2 van 2) • Uniforme verspreiding onderzoeksresultaten • Website: www.biopraktijk.be ! - Onderzoeksdatabank - Nieuwe artikels - Informatie over praktijkonderzoek voor bio in Vlaanderen • Internationale verspreiding onderzoeksresultaten BioKennis: samenwerking rond nieuwsberichten en Biokennisberichten www.biokennis.nl

Interessante websites en andere: ccbt • ⇒ ⇒ ⇒

Meer info? CCBTvzw, Karreweg 6, 9770 Kruishoutem [email protected] 09/381 86 86

• Abonneren op nieuwsbrief? ⇒ [email protected]

Interessante websites en andere www.bioforum.be sectornieuws www.biokennis.nl teelttechnische info

Coördinaten Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Verantwoordelijke voor bioteelten onder beschutting: Justine Dewitte Karreweg 6 9770 Kruishoutem (Belgium) Tel: +32 (0)9 381 86 82 Fax: +32 (0)9 381 86 99 [email protected] www.proefcentrum-kruishoutem.be


Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

Recommend Documents