Provinciaal Onderwijs Vlaanderen vzw Koloniënstraat bus Brussel

LEERPLAN DERDE GRAAD TSO Leerplan L2006/6//4/N/SG/1/III//D/

Provinciaal Onderwijs Vlaanderen vzw Koloniënstraat 18-24 bus 5 1000 Brussel www.pov.be

p. 2

Leerplan Textiel- en Designtechnieken

3de graad Technisch Secundair Onderwijs

INHOUDSTAFEL

Gebruiksaanwijzing

4

Visie op de studierichting Textiel- en Designtechnieken

11

Algemene doelstellingen voor de studierichting

12

Algemene pedagogische en didactische wenken

13

Minimale materiële vereisten

14

Specifieke doelstellingen, leerinhouden, pedagogische en didactische wenken

16

TV Textiel

17

PV PraktijkTextiel

41

Evaluatie

51

Bibliografie

60

p. 3



Gebruiksaanwijzing Het leerplan Statuut Een school wordt door de overheid gesubsidieerd. In ruil daarvoor moet ze bewijzen dat ze een behoorlijk studiepeil nastreeft en bij de leerlingen bereikt. Het leerplan is een middel voor de overheid om na te gaan of de school aan deze kwaliteitseisen voldoet. Daarom dient ze van goedgekeurde leerplannen gebruik te maken. Het leerplan fungeert m.a.w als een juridisch-inhoudelijk contract tussen de overheid en de school of de inrichtende macht. Het is het officieel en bindend basisdocument waarvan de leraar uitgaat bij het vormgeven van zijn onderwijspraktijk. Goedkeuring Het leerplan wordt ontwikkeld door de leerplancommissie in opdracht van Provinciaal Onderwijs Vlaanderen. De leerplancommissies worden in september samengesteld en bestaan uit vakleraren en pedagogische medewerkers van Provinciaal Onderwijs Vlaanderen. Het leerplan moet voldoen aan inhoudelijke en vormelijke criteria. We verwijzen hier naar het Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de goedkeuringscriteria en indieningmodaliteiten van de leerplannen voor het secundair onderwijs (26 november 1996).

Globaal concept van het leerplan Dit leerplan is uitgewerkt voor de 3de graad van de studierichting Textiel- en Designtechnieken. De studierichting textiel behoort tot de theoretisch technische TSO studierichtingen. Textielonderwijs beoogt naast vorming en opleiding ook opvoeding: het begeleiden bij de ontwikkeling tot een evenwichtige persoonlijkheid, gericht op de soepele integratie in de maatschappij en in het latere beroepsleven.

p. 4



Er werd gekozen voor een geïntegreerde benadering, waarbij de delen van het leerplan onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Voor de delen die door verschillende leraren worden behandeld, spreekt het voor zich dat overleg, zo mogelijk binnen een vakwerkgroep cruciaal is. Het is aan de vakwerkgroep accenten te leggen en keuzes te maken, dit te verantwoorden en de realisatie van de doelstellingen te plannen in het schooljaar. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van een geïntegreerd jaarwerkplan voor Textiel- en Designtechnieken, waarbij naast een duidelijke timing wordt aangeduid waar en wanneer welke doelstellingen aan bod zullen komen. Dit concept beoogt een dynamische benadering Textiel- en Designtechnieken, waarbij overleg en communicatie onontbeerlijk zijn en waarbij eveneens maximaal kan rekening gehouden worden met de interessesfeer van de leerlingen. Het spreekt voor zich dat de leerlingen bepaalde keuzes dan ook mee kunnen sturen. Op deze manier kan een studierichting als Textiel- en Designtechnieken mee bijdragen tot leerlingenparticipatie op klasniveau.

Visie op de studierichting Textiel- en Designtechnieken Hierin vindt de leraar een situering van de studierichting Textiel- en Designtechnieken, de beginsituatie en de algemene doelstellingen voor de studierichting.

De doelstellingen In de algemene doelstellingen staat vermeld welke competenties voor de studierichting Textiel- en Designtechnieken gelden. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de attitudes. De specifieke doelstellingen zijn zo operationeel mogelijk geformuleerd. De basisdoelstellingen moeten door zoveel mogelijk leerlingen bereikt worden. Zij vormen de criteria die de klassenraad ondermeer zal hanteren bij de eindbeoordeling van elke leerling. Dit betekent dat bij een juiste oriëntering van de leerling het onderwijs garant staat voor het bereiken van het vooropgestelde eindresultaat zoals geformuleerd in de basisdoelstelling. De basisdoelstellingen vormen met andere woorden het minimumprogramma. De uitbreidingsdoelstellingen zijn verrijkings-, extra-, verdiepings- of maximumdoelstellingen. Zij leiden tot gedifferentieerd werken. Niet alle leerlingen kunnen deze doelstellingen bereiken. Deze doelstellingen zijn dan ook niet verplicht aan alle leerlingen aan te bieden en bepalen niet of een leerling al of niet geslaagd is. Zij kunnen wel een aanwijzing zijn voor de verdere oriëntering van de leerling.

De leerinhouden De leerinhouden worden opgesteld door de leerplancommissie. Er wordt op gelet dat er een evenwicht is tussen ‘verplichting’ en ‘eigen inbreng’ van de leraar. De leerplannen van Provinciaal Onderwijs Vlaanderen stellen de doelen centraal.

p. 5



De didactische en pedagogische wenken In deze rubriek vindt de leraar hulpmiddelen om de doelstellingen te bereiken. Het zijn zowel didactische werkvormen, didactisch materiaal, audiovisuele middelen, … De wenken zijn een hulp voor de leraar, maar verplichten hem/haar geenszins om ze aan te wenden. De school en de leraar zijn autonoom bij het concretiseren van de specifieke doelstellingen en de leerinhouden.

De evaluatie In deze rubriek vindt de leraar een concept over de wijze waarop hij/zij de beoordeling van de leerling kan verantwoorden.

De bibliografie De leraar vindt in de bibliografie een lijst van vaktijdschriften, handboeken, schoolboeken, handleidingen, standaardwerken, naslagwerken, didactische pakketten, … die hem/haar kunnen helpen bij het voorbereiden van de lessen of die hij kan gebruiken als didactisch materiaal.

Besluit Provinciaal Onderwijs Vlaanderen opteert waar mogelijk voor: open leerplannen, met veel ruimte voor de eigen inbreng van het lerarenteam en veel didactische en pedagogische tips ter ondersteuning; een hechte horizontale en verticale samenhang.

p. 6



Lessentabel Textiel- en Designtechnieken - 3e graad - TSO Basisvorming

12

AV Godsdienst/ N.C. Zedenleer AV Aardrijkskunde AV Frans AV Geschiedenis AV Lichamelijke opvoeding AV Nederlands AV Wiskunde

2 1 2 1 2 2 2

2 1 2 1 2 2 2

TV Textiel TV Textiel/ Bindtechnieken TV Textiel/ Materialenkennis TV Textiel/ Weefselontleding TV Textiel/ Visualisatietechnieken TV Textiel/ Productieprocessen TV Textiel/ CAD&CAM

1 2 2 2 1 6

1 0 2 2 1 5

PV Praktijk Textiel PV Praktijk Textiel/ Textieldesign PV Praktijk Textiel/ Vormgevingstechnieken PV stage

4 2 0

6 2 1

Optioneel gedeelte Fundamenteel gedeelte

Complementair gedeelte

24 20

4

Te kiezen uit vakken en/of de specialiteiten opgesomd in het Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 1989, zoals gewijzigd. Dit Besluit legt de benamingen vast van de algemene vakken (AV), de specialiteiten waartoe de kunstvakken(KV), de technische vakken (TV)en de praktische vakken (PV) Wanneer in het complementair gedeelte één of meer vakken gekozen worden die ook voorkomen in de basisvorming of in het fundamenteel gedeelte, dan vervallen deze vakken niet in de basisvorming, noch in het fundamenteel gedeelte.

p. 7



Andere te gebruiken leerplannen Steeds worden, voor de volgende vakken, de laatst goedgekeurde leerplannen van OVSG gebruikt in combinatie met dit leerplan. Basisvorming AV Aardrijkskunde AV Frans AV Geschiedenis AV Lichamelijke opvoeding AV Nederlands AV Wiskunde

p. 8



Visie op onderwijs

Basisreferentiekader Het basisreferentiekader van waaruit onderwijs wordt verstrekt, vinden we terug in het pedagogisch project. Dit is het geheel van onderwijskundige en opvoedkundige uitgangspunten die vanuit een bepaald mensen wereldbeeld door de inrichtende macht worden vastgelegd. Door de ondertekening van de Gemeenschappelijke Verklaring inzake een nondiscriminatiebeleid in het onderwijs en de onderschrijving van de Standpuntbepaling Provinciaal Onderwijs Vlaanderen in het kader van de opvolging van het Verdrag inzake de Rechten van het Kind vormen volgende inhoudelijke principes een rode draad in het pedagogisch project van elke inrichtende macht van het provinciaal onderwijs: •

•

•

het provinciaal onderwijs is open onderwijs, toegankelijk voor iedereen, vertrekkend vanuit de idee van een pluralistische samenleving, waarbij mensen met verschillende overtuigingen en achtergronden met elkaar positief kunnen omgaan, zonder daarom hun identiteit te verliezen; het provinciaal onderwijs is gericht op de maximale ontplooiing van de persoonlijkheid, talenten en ontwikkelingskansen van alle leerlingen en op de voorbereiding van een beroepsleven; het provinciaal onderwijs is gericht op het bijbrengen van eerbied voor de rechten van de mens en op het beleven en toepassen van mensenrechten in de geest van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en inzonderheid het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Jongeren worden, ongeacht de capaciteiten waarover ze beschikken, erkend als medeburgers en worden aangesproken om verantwoordelijkheid op te nemen voor en mee vorm te geven aan de kwaliteit van (het leven op) de school.

Geënt op de basisbeginselen van het pedagogisch project stuurt de school haar onderwijskundig en opvoedkundig beleid en formuleert ze haar schoolvisie. In de schoolvisie expliciteert de school haar pedagogisch referentiekader in de vorm van concrete opvoedingsdoelen, waarden en normen en beschrijft ze hoe ze haar socialisatieopdracht wil realiseren. De schoolvisie vormt de basis voor schoolwerkplanontwikkeling.

Ontwikkelingsbegeleiding Ontwikkelingsbegeleiding omvat alle lesgebonden en lesoverstijgende onderwijsactiviteiten en/of methodes die gericht zijn op waarden socialisatie. Aandacht gaat hierbij zowel uit naar leerlinggerichte activiteiten als naar het scheppen van randvoorwaarden voor een leefbare school en schoolomgeving voor alle onderwijsparticipanten. In een school is het bijvoorbeeld onmogelijk om gezondheidszorg en gezondheidseducatie van elkaar te scheiden omdat de organisatie van de zorg het eerste element van de opvoeding is én een basisvoorwaarde voor de kwaliteit van de opvoeding. Dezelfde redenering geldt voor alle andere educatievormen. p. 9



Hiertoe rekenen we: •

•

•

•

•

•

•

relatiebekwaamheid en sociale vaardigheden We verwijzen hiervoor naar de vakoverschrijdende eindtermen “sociale vaardigheden”. Bijvoorbeeld het organiseren van leefsleutels op school, kennismakingsdagen, klasactiviteiten gericht op leren samenwerken, … gezondheidseducatie Bijvoorbeeld het uitwerken van een gezondheid- en/of drugbeleid op school, het organiseren van activiteiten rond “gezonde voeding”, “roken”, … We verwijzen naar de vakoverschrijdende eindtermen “gezondheidseducatie”. opvoeden tot burgerzin Bijvoorbeeld het oprichten van een leerlingenraad, leerlingen betrekken bij de herinrichting van de speelplaats, leerlingen inzicht bijbrengen in de werking van het provinciebestuur, … We verwijzen naar de vakoverschrijdende eindtermen “opvoeden tot burgerzin”. milieueducatie Bijvoorbeeld meerwerken aan een project op school waarbij afval gesorteerd wordt, bereid zijn om de groene omgeving rond de school te respecteren, een actie met de leerlingenraad ondernemen om water- en warmteverspilling tegen te gaan. Ook verkeerseducatie bijvoorbeeld het verkennen van de verkeerssituatie rondom de school kan aan bod komen. Deze educatievorm vindt men beschreven bij de vakoverschrijdende eindtermen “milieueducatie”. leren leren Het doel van leren op school is in de eerste plaats het leerproces en niet het cijfer. Leerkrachten moedigen hun leerlingen aan om te slagen en begeleiden hen bij dit proces. We verwijzen hier naar de vakoverschrijdende eindtermen “leren leren”. interculturele vorming Bij de vorming van interculturele competentie gaat het om inzichten, vaardigheden en houdingen die integraal deel uitmaken van een sociaalvaardige houding en die we nastreven bij de leerlingen èn bij onszelf om optimaler in onze multiculturele samenleving te kunnen functioneren evenals in de context van internationalisering. culturele en esthetische vorming Voor veel leerlingen is de school de enige introductie in de culturele wereld. Deze leerlingen dienen in hun leerplichtonderwijs kennis te maken met cultuur en een basis op te bouwen die hen levenslang mogelijkheden biedt voor verdere ontwikkeling. Cultuur als instrument speelt een rol bij het verwezenlijken van brede vormingsdoelen als sociale cohesie, tolerantie en maatschappelijke betrokkenheid. We verwijzen naar de vakoverschrijdende eindtermen “muzisch-creatieve vorming” en moedigen het organiseren van culturele activiteiten op school- en klasniveau aan, bijvoorbeeld actief deelnemen aan een leesbevorderingsproject.

p. 10



Visie op de studierichting Textiel- en Designtechnieken Textiel- en Designtechnieken is een technische gespecialiseerde studierichting. Textiel- en Designtechnieken behoort tot de theoretisch-technische studierichtingen en richt zich zowel naar jongens als meisjes. Deze studierichting wordt aanzien als een doorstromingsrichting, voor zover de navolgende opleidingen enigszins in het verlengde liggen van de opleiding Textiel- en Designtechnieken. Voor de handliggende volgende opleidingen : hoger onderwijs van het korte type (al dan niet in het volwassenenonderwijs) in de specialiteiten textielproductie, textielontwerpen of grafische technieken, fotografie of ander kunstonderwijs. Beginsituatie en leerlingenkenmerken De leerlingen die in de tweede graad TSO de studierichting Textiel- en Designtechnieken volgden, bezitten reeds een ruime basiskennis van textielproducten, textielproductie en ontwerptechnieken. Er is evenwel een instroom uit andere basisopties, en derhalve kan de leerkracht te maken krijgen met een vrij heterogene leerlingengroep. Vandaar dat (een vlugge) herhaling in het begin van de derde graad soms aangewezen is. Profiel van de leerlingen De studierichting Textiel- en Designtechnieken is aangewezen voor de jongere die na het S.O. aan de slag wil in een textielbedrijf als textielontwerper in de ontwerp-en tekenbureaus, in de planningsdiensten van de textielbedrijven of als free-lance ontwerper (-ster). Anderszijds bestaat ook de mogelijkheid om verder te studeren in het hoger onderwijs, meer bepaald in de richtingen die min of meer aansluiten aan textielontwerpen. Het meest aangewezen zijn misschien volgende richtingen : hoger onderwijs van het korte type (al dan niet in het volwassenenonderwijs) in de specialiteiten textielproductie, textielontwerpen of grafische technieken, fotografie of ander kunstonderwijs.

p. 11



Algemene doelstellingen voor de studierichting Textiel- en Designtechnieken Leren organiseren door probleemoplossend denken en handelen. Optimaliseren van product- en proceskwaliteit. Op basis van objectieve criteria observeren en rapporteren, de juiste terminologie hanteren in verband met de vakspecialiteit. Informatiebronnen raadplegen in functie van de opleiding. Gebruik maken van moderne informatiemiddelen: informatie leren selecteren en verwerken, de snelle evolutie van de maatschappij in al haar aspecten kunnen volgen. Voorbereiden op professionele mobiliteit en flexibiliteit. Opdrachten analyseren, oplossingen formuleren en kiezen, een plan opstellen en uitvoeren, de resultaten evalueren en bijsturen. Inzicht hebben in de randvoorwaarden van productief en consumptief handelen. Op een kritische manier consumeren. Hygiënisch, veilig, ergonomisch, kwaliteitsbewust en milieubewust handelen. Communicatieve en sociale vaardigheden hanteren. De samenhang inzien tussen de verschillende disciplines met betrekking tot het sociaal, wetenschappelijk en technisch handelen. Gericht zijn op: •

samenwerking en ervaringsuitwisseling,

•

bijscholingsbereidheid,

•

doorzettingsvermogen,

•

verantwoordelijkheidszin,

•

zelfstandigheid,

•

creativiteit, nauwkeurigheid, orde en netheid.

zelfevaluatie

p. 12



Algemene pedagogische en didactische wenken Om het leerplan te kunnen realiseren moeten de volgende aandachtspunten betracht worden: vakoverschrijdend samenwerken met de leerkrachten van de studierichting Textiel- en Designtechnieken, Textielproductietechnieken en Textiel en Chemische Technieken. vertrekken vanuit de concrete leefwereld van de leerlingen; hiervoor de lessen constant illustreren met voorbeelden uit de realiteit en ervaringsgericht werken; gebruik maken van allerhande apparatuur die werkvormen ondersteunen bijvoorbeeld ICT, video, computers met grafische programma’s, fotokopiemachines, enz. de grootte van de leerlingengroepen beperken om actieve werkvormen mogelijk te maken; anderszijds heeft textielontwerpen ook een “persoonlijk” aspect, en komt individueel werk ook aan bod; extra aandacht besteden aan het probleemoplossend denken; de nodige materialen en infrastructuur beschikbaar stellen met aandacht voor de technische ontwikkelingen en het opvolgen van de hedendaagse evolutie; zoveel mogelijk leersituaties aanbieden waarin de leerlingen zelfstandig leren omgaan met informatie: bijvoorbeeld bibliotheekopdrachten geïntegreerd in de lessen, praktijkopdrachten in functie van de geïntegreerde proef, stages, opdrachten waar gebruik kan gemaakt worden van videotheek, internet,…; voor de instromers zorgen voor: het samenstellen van een zelfstudiepakket, het werken in duo’s, het gebruik van interne differentiatie.

p. 13



Minimale materiële vereisten Algemeen Bij voorkeur dient een ruim vaklokaal met tafels, stoelen, bord, flip-over, overheadprojector beschikbaar te zijn voor de studierichting Textiel- en Designtechnieken. Ook dient de mogelijkheid voorzien te worden om gebruik te kunnen maken van: televisietoestel en video diaprojector projectiescherm internetaansluiting. Bij voorkeur zijn onderstaande voorzieningen en de uitrusting elke les beschikbaar. Dit is echter afhankelijk van het aantal leerlingen per leerjaar. Om de genoemde doelstellingen te kunnen bereiken, dienen er in elk geval voldoende voorzieningen te zijn voor elke groep leerlingen en voor elke leerling

Specifieke inrichting Nutsvoorzieningen voorzieningen voor koud en warm water elektriciteitsvoorziening voor verlichting elektriciteitsvoorziening voor de aansluiting van toestellen en apparatuur Infrastructuur Inval van direct zonlicht graag vermijden, grote ramen naar het noorden of noordoosten gericht zijn ideaal De infrastructuur moet aan de nodige veiligheidsvoorschriften voldoen

Specifieke uitrusting Specifieke uitrusting voor de volgende zorgprocessen:

opslag van grondstoffen: tekenpapier en papier voor kaarttekenen “alle formaten”; Tekentafels met vast horizontaal tafelblad, groot genoeg om A0 formaten te gebruiken; Opslag van weefselmonsters, kunstboeken. Fotokopiemachine; kast met schuiflade, geschikt voor papier afsluitbare opbergkasten lichttafel grote was- en spoelbak om teken en schildermateriaal te reinigen na gebruik

Specifieke uitrusting voor:

handhygiëne eerste hulp bij ongevallen brandveiligheid

p. 14



Informatiebronnen:

Een aantal boeken en publicaties met voorbeelden van stijlen, stileringen, fauna en flora: deze worden zeer vaak toegepast in textielontwerpen; Een aantal boeken en publicaties met voorbeelden antieke weefsels en klassieke tapijten; Uitrusting voor CAD/CAM (zie ook hogerop “uitrusting zorgprocessen”) voldoende PC’s uitgerust met tablet en grafische tekenstift, scanner en printer met aangepaste software voor textieltoepassingen, inz. Software voor weverijtoepassingen; optische toestellen voor vergroting van tekeningen; groot afwasbaar bord, gedeeltelijk geruit, een wit bord voor projectie, een prik- of magneetbord verstelbare stoelen audiovisuele middelen naslagwerken

p. 15



Specifieke doelstellingen, leerinhouden, pedagogische en didactische wenken

p. 16



TV Textiel Fundamenteel gedeelte

p. 17

TV Textiel/ Bindtechnieken

1

1

TV Textiel/ Materialenkennis

2

0

TV Textiel/ Weefselontleding

2

2

TV Textiel/ Visualisatietechnieken

2

2

TV Textiel/ Productieprocessen

1

1

TV Textiel/ CAD&CAM

6

5



TV TEXTIEL - BINDTECHNIEKEN – 3DE GRAAD – TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 1 U. / WEEK Specifieke leerplandoelstellingen

Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten

VET/V OD ET/OD

B/U

Leerinhouden

Didactische en pedagogische wenken

B

PLAATSVERWISSELINGSTECHNIEKEN

weefselstalen vertonen binding voortekenen inoefenen in schrift en aan bord

U

GESTREEPTE EN GERUITE WEEFSELS DOOR BINDING


B

OPSTAPELING EN OMKANTELING, VARIANTEN OP DAMAST


B

KLEUREFFECTEN OP < > BINDINGEN


B

BINDINGEN VOOR DUBBELZIJDIGE WEEFSELS effen dubbelzijdige weefsels effen dubbelzijdig door inslag effen dubbelzijdig door ketting


afwisselend dubbelzijdige weefsels afwisselend DWZ door inslag afwisselend DWZ door ketting

p. 18



Specifieke leerplandoelstellingen

Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten

VET/V OD ET/OD

B/U

B B

Leerinhouden


BINDINGEN VOOR DUBBELE WEEFSELS - niet verbonden dubbele weefsels - dubbele weefsels met verbinding verbinding van onder naar boven verbinding van boven naar onder verbinding door middenketting afwisselend dubbele weefsels (zakweefsels)


Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten

B

DE MEERVOUDIGE WEEFSELS


B


Deze bindingen kunnen tekenen De doorhaling en het patroon kunnen opmaken Het weefseluitzicht kunnen voorspellen De uitvoering op de weefmachine kunnen toelichten

B

De specifieke fabricage van deze weefsels kunnen toelichten

U

BINDINGEN VOOR BADSTOFWEEFSELS algemeen principe - badstof per 3 inslagen - badstof per 4 inslagen effen badstof schachtgedessineerde badstof BINDINGEN VOOR FLUWEELWEEFSELS inslagfluweelweefsels - bindingen voor effen inslagfluweel - bindingen voor geribd inslagfluweel kettingfluweelweefsels - roedenfluweelbindingen - dubbelstukfluweelbnindingen BINDINGEN VOOR GAASWEEFSELS

p. 19






VET/V OD ET/OD

B/U


U


U

p. 20


Leerinhouden


BINDINGEN VOOR ELASTISCHE WEEFSELS weefselstalen tonen binding voortekenen inoefenen in schrift en aan bord BINDINGEN VOOR PASSEMENT- EN weefselstalen vertonen LINTWEEFSELS binding voortekenen inoefenen in schrift en aan bord


TV TEXTIEL /MATERIALENKENNIS– 3DE GRAAD TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN 2 U. / WEEK IN HET EERSTE JAAR Specifieke leerplandoelstellingen

De leerlingen moeten in staat zijn grondstoffen via zijn kenmerken te identificeren en ze via zijn gebruik en aspect kunnen situeren

VET/VO D ET/OD

B/U

B

B U

U De leerlingen moeten de elementaire kenmerken op vezel kunnen bepalen en interpreteren

De leerlingen moeten ten volle het belang van de normalisatie binnen het labo onderkennen en normen kunnen hanteren

p. 21


Leerinhouden

GRONDSTOFFENONDERZOEK: - Grondstofherkenning: - Voorkomen - Op zicht - Brandproef - Microscopisch beeld - Lengtebeeld - Dwarsdoorsnede - Aspect - Glans - Kleur - Aanvoelen - Chemisch - Kwantitatieve en kwalitatieve samenstelling FYSISCHE KENMERKEN VAN DE VEZELS

cursus labo demonstratie op de toestellen inoefening op de toestellen (indien van toepassing) verwerking en rapportering

cursus labo demonstratie op de toestellen Vezellengte: op katoen en chemische vezels inoefening op de toestellen Vezelfijnheid: op katoen en chemische vezels verwerking en rapportering Vezelsterkte op katoen (Pressley-tester)

B B U

-

B

NORMALISATIE -


De standaardatmosfeer Normen Relatieve en absolute vochtigheid De conditioneeroven: handelsgewicht en reprise

cursus labo demonstratie op de toestellen inoefening op de toestellen verwerking en rapportering



De leerlingen moeten meetresultaten van diverse tests statistisch kunnen verwerken en beoordelen

VET/VO D ET/OD

B/U

B

Leerinhouden

BEOORDELING VAN MEETRESULTATEN -

De leerlingen moeten de elementaire proeven op draad kunnen uitvoeren, de resultaten noteren in de gepaste eenheden, en de resultaten interpreteren.

Centrummaten: rekenkundig gemiddelde De spreiding: standaardafwijking en variatie Grafische voorstellingen - Gausskromme - Histogram - Berekeningen en evalueren ONDERZOEK OP DRAAD

B B B U B

De leerlingen moeten de elementaire proeven op draad kunnen uitvoeren, de resultaten noteren in de gepaste eenheden, en de resultaten interpreteren.

p. 22


U U U B B U U U

-

Nummerbepaling + nummerregelmatigheid - Lengtenummeringen - Massanummeringen - Sterkte en elasticiteit - Regelmatigheid: - visueel - Optisch/capacitief - Harigheid van de draad - Torsiebepaling en regelmatigheid - Op enkeldraad - Op twijndraad ONDERZOEK OP TEXTIELSTOFFEN -

Weefselsterkte en rek Scheurweerstand Kreukherstellend vermogen Slijtageweerstand Pillingtest Waterdoorlaatbaarheid Naad- of schuifvastheid De kleurechtheden






TV TEXTIEL - WEEFSELONTLEDING – 3DE GRAAD – TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 2 U. / WEEK


De basisvaststellingen zelfstandig kunnen uitvoeren

VET/V OD ET/OD

B/U

U B B B B B B

Het onderzoek van de ketting zelfstandig kunnen uitvoeren

B B B B B B B B B B U

p. 23


Leerinhouden

BASISVASTSTELLINGEN - Bepaling van de weefselsoort - Bepaling van ketting en inslag - Bepaling van de rechterkant - Bepaling van de afmetingen van het tekeningrapport - Bepaling van de nuttige en overmeten weefselbreedte - Bepaling van het aantal tekeningrapporten in de weefselbreedte - Grafische voorstelling van het weefselschema ONDERZOEK VAN DE KETTING - Bepaling van de kettingdichtheid - Verdeling van de ketting in een aantal stelsels - Bepaling van de inkortingscoëfficiënt - Bepaling van het aantal dr./tekeningrapport - Bepaling van het aantal tekeningrapporten in de montering - Bepaling van aantal draden in de montering - Bepaling van het aantal monteringen over de weefselbreedte - Bepaling van het totaal aantal draden over de weefselbreedte - Van iedere kettingsoort de grondstof, het kleur en het garennummer bepalen - Verdelen van de ketting in een gepast aantal kettingbomen - Van iedere kettingboom de basisfabricagedata bepalen


gebruik van weefselmonsters op volle breedte gebruik van kleine weefselmonsters

leerkracht demonstreert de te volgen rekenmethode leerlingen doen zelf aan onderzoek en verwerking van de resultaten aanleggen van map met ontlede weefsels



VET/V OD ET/OD

B/U

Het onderzoek van de inslag zelfstandig kunnen uitvoeren

B

De rietbepaling zelfstandig kunnen uitvoeren

B

Het opmaken van de kaarttekening zelfstandig kunnen uitvoeren

U U U B B

Het nodige weefharnas kunnen beschrijven B B U B B

p. 24


Leerinhouden


ONDERZOEK VAN DE INSLAG - Bepaling van de versmallingscoëfficiënt - Verdeling van de inslag in een aantal stelsels - Bepaling van de inslagdichtheid - Bepaling van het aantal inslagen in één tekeningrapport - Van iedere inslagsoort de grondstof, het kleur en het garennummer vastleggen RIETBEPALING - bepaling van het aantal dr/rietopening - Bepaling van de rietdensiteit - Bepaling van de verbeterde versmallingscoëfficiënt - Bepaling van de doorgehaalde rietbreedte “nuttig” en “overmeten” - Bepaling van het riet dat je moet bestellen om dit weefsel uit te voeren OPMAKEN VAN DE KAARTTEKENING Bepaling van de soort kaarttekening: detail-, kleurenkaart of combinatie Bepaling van het aantal draden per koord Bepaling van het aantal inslagen per slag Berekening van de module Berekening van het aantal koorden en slagen van de kaarttekening BESTUDERING VAN HET WEEFHARNAS opmaak van het colleteringsplan bepaling van het aantal arkaden per haak harnasuitvoering rechterkant onder of rechter kant boven opmaak van het schema van de planksteking berekening van de doorsteking van de arkadenplank







De massaberekening van het weefsel zelfstandig kunnen uitvoeren

VET/V OD ET/OD

B/U

B B B U

De effectentabel kunnen opmaken

B

De weefselkwaliteit, het gebruik, de productie en de nabewerkingen kunnen toelichten

B

De ontleding kunnen uitvoeren, en de ontledingsfiche correct invullen

p. 25


B B B U B B B B U B U U

Leerinhouden


MASSABEREKENING VAN HET WEEFSEL - bepaal de massa aan ketting per m2 - bepaal de massa aan inslag per m2 - bepaling van de totaal theoretische massa per m2 en per strekkende meter - analyse vergelijken met het resultaat via gewichtscoëfficiënt OPMAKEN VAN DE EFFECTENTABEL - opzoeken van de gebruikte bindingen - hetzij via directe uitlezing - hetzij met gebruik van de effectentabel - uittekenen van de gebruikte manchons


EINDBESPREKING VAN HET WEEFSEL - globale bespreking van het weefsel: - samenstelling - kwaliteitsbeoordeling en gebruik - geschikte weefmachine(s) - nodige nabewerkingen TE BEHANDELEN WEEFSELS: - glanseffecten - damastweefsels - pyrenéestoffen - jacquarddekens - lampasweefsels - dubbelzijdig door ketting - zakweefsels - brocatelleweefsels-piquéweefsels - epingleweefsels - kettinggobelin - badstofweefsel - tapijt

leerkracht demonstreert de te volgen rekenmethode leerlingen doen zelf aan onderzoek en verwerking van de resultaten aanleggen van map met ontlede weefsels leerkracht demonstreert de te volgen rekenmethode leerlingen doen zelf aan onderzoek en verwerking van de resultaten aanleggen van map met ontlede weefsels ontlede weefsels kleven op fiche, fiches invullen, klasseren en bijhouden


TV TEXTIEL –VISUALISATIETECHNIEKEN- 3DE GRAAD - TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 2 U. / WEEK B/U

Leerinhouden

Begrijpen hoe resolutie zich verhoudt tov de output en dit kunnen toepassen.

B

RESOLUTIE - Resolutie en grootte van de bestanden kunnen aanpassen. - Bitmapbestanden. - Vectoriële bestanden

Een textielontwerp kunnen uitwerken via een vectorieel tekenprogramma.

B

VECTORIEEL Vrije verplaatsingen/Berekende verplaatsingen (Move – verplaats) Gewoon/spiegelen (spiegelen) Positief/negatief (Inverteren) Rapporten volgens de aangeleerde technieken kunnen toepassen. Een tekeningsrapport naar een symbool of een patroon vertalen.


Een motief kunnen spiegelen. Een motief kunnen verplaatsen zowel vrij als berekend. Een motief kunnen inverteren.

VET/V OD ET/OD


Vb. Adobe Illustrator, Macromedia Freehand, sodipodi, Microsoft Expression

Diverse reeds aangeleerde rapporteringsmethodes kunnen vectorieel toepassen. Een tekeningsrapport naar een symbool of een patroon kunnen vertalen.

p. 26




VET/V OD ET/OD

B/U

Leerinhouden


B

Vb. BITMAP Adobe Photoshop, Coreldraw, the Gimp, … Vrije verplaatsingen/Berekende verplaatsingen (Move – verplaats) Gewoon/spiegelen (spiegelen) Positief/negatief (Inverteren) Rapporten volgens de in PVTO aangeleerde technieken kunnen toepassen. Een tekeningsrapport naar een symbool of een patroon vertalen.

B

EXPORTEREN EPS AI PDF Tiff Jpeg

Het verschil tussen RGB en CMYK kunnen toelichten.

B

RGB - CMYK RGB kleuren gevormd door licht. CMYK kleuren gevormd door inkten.

Een aangepaste werkmethode kunnen opmaken en toepassen.

B

WERKMETHODE opmaken toepassen

Een textielontwerp kunnen uitwerken via een Bitmap tekenprogramma. Een motief kunnen spiegelen. Een motief kunnen verplaatsen zowel vrij als berekend. Een motief kunnen inverteren. Diverse reeds aangeleerde rapporteringsmethodes kunnen vectorieel toepassen.

Een tekeningsrapport naar een symbool of een patroon kunnen vertalen. Een bestand exporteren naargelang de eisen. Inzicht hebben in de kwaliteit en mogelijkheden van verschillende bestandtypen

p. 27




VET/V OD ET/OD

B/U

De verschillende leerinhouden kunnen combineren in een project.

B

Een ontwerp kunnen maken om te plotten

U

Spaarzaam kunnen werken. Een print kunnen uitvoeren. Weten waarvoor de verschillende printkwaliteiten kunnen gebruikt worden.

p. 28


U

Leerinhouden

PROJECTWERK werkmethode combinatie van Bitmap met vectorieel. resolutie. RGB-CMYK output. PLOTTEN vectoriele lijntekening - detaillering - schikking PRINTEN printformaten printkwaliteit


Vb een affiche.


TV TEXTIEL –PRODUCTIEPROCESSEN- 3DE GRAAD - TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 1 U. / WEEK Specifieke leerplandoelstellingen

VET/V OD ET/OD

Benamingen en begrippen hanteren van de jacquardmachine

B/U

Leerinhouden

B

HET ALGEMEEN JACQUARDPRINCIPE: - Het basis – jacquardprincipe - Globale samenstelling van de kam bij jacquard - De basis – jacquardmachine met opgang alleen - Samenstelling - Werking TOEPASSING VAN DE JACQUARDMACHINE OP DE WEEFMACHINE: De capaciteiten De montering Het opmaken van de montering: basisprincipe

Werking kunnen weergeven Gaapvorming kunnen weergeven

Capaciteit en montering kunnen omschrijven

B

Een montering kunnen opmaken


uiteenzetting en demonstraties transparenten gebruiken de werkelijkheid bekijken in de weverij in verband met de samenstelling en benamingen theoretisch met transparenten verschil aantonen tussen capaciteiten en monteringen in de werkplaats oefeningen op monteringen maken

De soorten plankstekingen kennen en kunnen opzoeken aan de weefmachine

B

Verschil tussen harnassen met axiale en laterale opstelling kunnen toelichten Verschil tussen gewoon harnas en harnas in corps kunnen toelichten

B

Aantal corps kunnen opzoeken

U


p. 29


VET/V OD ET/OD

B/U

DE PLANSTEKINGEN: - Op basis van een gewoon harnas Doorlopende plankstekingen Opeenvolgende plankstekingen Terugkerende plankstekingen Gecombineerde plankstekingen - Op basis van corps - De doorlopende planksteking - De terugkerende planksteking Op basis van verspringing

Leerinhouden

tekeningen geven van de verschillende soorten gewone plankstekingen in de weverij opzoeken van plankstekingen voor gewone harnassen en planksteking op corps bedrijfsbezoek : jacquardweverij



Begrippen kennen in verband met gaapvorming

B

Verband leggen tussen de verschillende soorten gapen Kunnen omschrijven hoe men deze gapen bekomt De samenstelling en werking kunnen geven van Elektronische jacquards B Speciale jacquardmachines kunnen beschrijven, de werking verklaren B U Speciale productiemethodes inzien Speciale uitrusting van de badstofweefmachine kunnen beschrijven

Roedenweefprincipe kunnen onderscheiden van andere weefvormen Basisuitrusting van de weefmachine kunnen beschrijven

p. 30


B B U B

B U U

NIEUWERE JACQUARDMACHINES: BEGRIPPEN IVM GAAPVORM EN: - Schuine gaap - Gesloten gaapbeweging - Half-open-gaapbeweging - Open gaap beweging NIEUWERE JACQUARDMACHINES: ELEKTRONISCHE JACQUARDMACHINES - Systeem Bonas - - Samenstelling - - Werking - Systeem Stäubli - Samenstelling - Werking - Speciale machines voor tapijt - Samenstelling - Werking BADSTOFWEEFMACHINES - Beschrijving van het weefsel - De 3 lusvormingssystemen - Hoe wordt de lushoogte geregeld? - Algemene uitrusting van de badstofweefmachine:

tekeningen en transparenten

DE ROEDENWEEFMACHINES - Beschrijving van de techniek met roeden: - De roedenweefmachine voor lichte en middelzware weefsels - De roedenweefmachine voor tapijten

fabrieksbezoek

enkele soorten gapen bespreken in de werkplaats

met transparenten samenstelling en werking verklaren demonstratie in de werkplaats

fabrieksbezoek



De techniek van het fluweelweven in dubbelstuk kunnen omschrijven

Deze weeftechniek kunnen omschrijven

p. 31


VET/V OD ET/OD

B/U

B

U

Leerinhouden

FLUWEELWEVEN IN DUBBELSTUK - Beschrijving van de techniek van het weven - in dubbelstuk - De dubbelstuk-fluweelweefmachine voor effen werk - De dubbelstukfluweelweefmachine voor jacquardmeubelstof - De dubbelstukweefmachine voor tapijt DE AXMINSTER TAPIJT WEEFMACHINE - De diverse technieken: een kort overzicht - De grijpertechniek voor axminstertapijt - Voordelen van de axminstertechnologie versus het klassiek geweven tapijt


fabrieksbezoek demo in de schoolweverij

fabrieksbezoek


TV TEXTIEL – CAD&CAM - 3DE GRAAD - TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 6 U. / Week in het eerste jaar en 5 U/Week in het tweede Jaar. Specifieke leerplandoelstellingen

Specifieke toepassingssoftware kunnen gebruiken

VET/V OD ET/OD

B/U

B

Leerinhouden

SOFTWARE - Tekengereedschappen -


-

vb; Sophis-Nedgraphics ,EAT,.........

Eigenschappen van een tekening bepalen en kunnen invoeren. Bestanden kunnen importeren en exporteren. Specifieke Cad cam tools toepassen.

- ....... Weefmachine parameters kunnen invoeren en koppelen aan een gemaakte kaarttekening.

B

B Bij glanseffecten kleine dichtheid de vlotterlengte kunnen bepalen en controleren De motieven visueel kunnen weergeven De leerlingen moeten een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening kleine dichtheden B Bij glanseffecten middelmatige dichtheid de vlotterlengte kunnen bepalen en controleren p. 32


EXPORTEREN VAN KAARTEKENING - Montage - Dichtheden - Inslagmogelijkheden (aangevers) - .... GLANSEFFECTWEEFSELS KLEINE DICHTHEID - Bepaling van de module - Vorming van de motieven: mogelijkheden en beperkingen - De lengte van de vlotters - Het maken van de kaarttekening: - Het vormen van kettingvlotters - Het vormen van inslagvlotters

oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen

GLANSEFFECTEN MIDDELMATIGE DICHTHEDEN - Bepaling van de module - Vorming van de motieven: mogelijkheden en voorbeelden tonen waar de leerlingen het inzicht 3de graad Technisch Secundair Onderwijs


VET/V OD ET/OD

B/U

De motieven visueel kunnen weergeven

Leerinhouden

-

beperkingen Het maken van de kaarttekening Het punten van de te lange vlotters Alleenstaande vlotters Vlotters die grenzen aan de grond

krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt

-

B De leerlingen moeten bij glanseffecten grote dichtheid de vlotterlengte kunnen bepalen De motieven visueel kunnen weergeven Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening grote dichtheden

p. 33


Behandelen van grote oppervlaktes in vlottereffect - Het veilig stellen van hoekpunten - Algemene wekvolgorde - Toepassing GLANSEFFECTEN MET GROTE DICHTHEDEN - Bepaling van de module - Motiefvorming: mogelijkheden en beperkingen - Het maken van de kaarttekening: - Kaarttekeningen aan 2 dr./koorde - Kaarttekeningen aan 3 dr./koorde of meer - Het punten van te lange vlotters: - Alleenstaande vlotters - Tegen de fond vallende vlotters - Grote vlakken in vlottereffect - Algemene werkvolgorde - Toepassing


oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt



VET/V OD ET/OD

B/U

B De leerlingen moeten een ontwerp kunnen omzetten in een gedetailleerde kaarttekening “damastweefsel kleine dichtheid” De leerlingen moeten een ontwerp kunnen omzetten in een kleurenkaart “damastweefsel kleine dichtheid” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen voorstellen op de kaarttekening

B De leerlingen moeten een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “damastweefsel middelmatige dichtheid” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

p. 34


Leerinhouden


DAMASTWEEFSELS KLEINE DICHTHEID - Bepaling van de module - Motiefvorming: mogelijkheden en beperkingen - Het opmaken van een gedetailleerde kaarttekening: - Grond en motief kunnen uitpunten - Het opmaken van een vereenvoudigde kleurenkaart: - Opstelling van de gebruikte bindingen

oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen

DAMASTEN MET MIDDELMATIGE DICHTHEDEN - Bepaling van de module - Motiefvorming: mogelijkheden en beperkingen - Het opmaken van de kaarttekeningen: Weefsels met grond en tekening op basis van dezelfde binding Weefsels met grond en tekening op basis van verschillende bindingen - Het opstellen van de manchons - Het beveiligen van hoekpunten - Algemene werkvolgorde - Toepassing

oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen

voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt




VET/V OD ET/OD

B/U

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “damastweefsel grote dichtheid” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “effectendamast kleine en middelmatige dichtheid” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “effectendamast grote dichtheid” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “schaduwdamast dichtheid” De leerlingen moeten de gebruikte effecten p. 35


Leerinhouden

DAMASTWEEFSELS MET GROTE DICHTHEID - Bepaling van de module - Motiefvorming:: mogelijkheden en beperkingen - Opmaken van de kaarttekening: Aan 2 dr./koorde Aan 3 dr./koorde of meer - Algemene werkvolgorde - Toepassing EFFECTENDAMASTWEEFSELS IN KLEINE EN MIDDELMATIGE DICHTHEID - Mogelijkheden en beperkingen - Opmaken van de kaarttekening - Beheersing van de vlotters - Keuze van de bindingen en het opstellen van de manchons - Beveiliging van de hoekpunten - Werkvolgorde - Toepassing EFFECTENDAMASTWEEFSELS IN GROTE DICHTHEID - Mogelijkheden en beperkingen - Opmaken van de kaarttekening - Beheersing van de vlotters - Keuze van de bindingen en het opstellen van de manchons - Beveiliging van de hoekpunten - Werkvolgorde - Toepassing DE SCHADUWDAMASTEN - De mogelijkheden en beperkingen - Keuze van de effecten - De meest geschikte bindingen - Opmaken van de kaarttekening


oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden nar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt

oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekeningen gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar 3de graad Technisch Secundair Onderwijs


VET/V OD ET/OD

B/U

kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

B

Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Pyreneestoffen” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Jacquardgeweven dekens” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Lampasweefsel” De leerlingen moeten de gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

p. 36


Leerinhouden

Methode van het uitschaduwen De gepaste werkvolgorde Toepassing

PYRENEESTOFFEN - De mogelijkheden en beperkingen - Keuze van de bindingen - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing

JACQUARDGEWEVEN DEKENS - Bepaling en structuur van deze weefsels - Keuze van de effecten - Keuze van de bindingen - Aantal kleureffecten met één gelatteerde inslag - Maken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing LAMPASWEEFSELS - Keuze van de bindingen - Verband en verschil tussen bindingseffect en kleureffect - Aanduiden van de lattés op de kaarttekening - Beheersing van de vlotters - Opmaken van de kaarttekening - De werkvolgorde - Toepassing


het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt



VET/V OD ET/OD

B/U

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “dubbelzijdig weefsel door ketting” De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “zakweefsel” De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “legwerkweefsel” U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “legwerkweefsel”

p. 37


Leerinhouden

DUBBELZIJDIGE WEEFSELS DOOR KETTING - De mogelijke effecten - Keuze van de bindingen - Beheersen van de vlotters - Opmaken van de kaarttekening - De werkvolgorde - Toepassing ZAKWEEFSELS - De keuze van de bindingen - Vlotterbeheersing - Maatregelen te nemen bij zeer grote vlakken - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing LEGWERKWEEFSELS - Omschrijving van deze weefsels - Structuur - Typische eigenschappen INSLAGGOBELINWEEFSELS - Definitie van deze weefsels - Structuur - De verschillende effecten - Toepassing


oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden nar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt



VET/V OD ET/OD

B/U

B

oefeningen maken met de werkwijze voor het bekomen van specifieke bepalingen voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden nar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt

U

PICQUÉWEEFSELS - Keuze van de bindingen - De verschillende bindingseffecten - Beheersing van de vlotters - Opmaken van de kaarttekening


U

EPINGLÉWEEFSELS - Uitrusting van de weefmachine : beperkingen en mogelijkheden - De keuze van bindingen - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing

voorbeelden tonen van de specifieke mechanische principes

De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Matelasseweefsels”

Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Matelasseweefsels”

Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Epingleweesfel” De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

U

De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening p. 38



KETTINGGOBELIN EN TAPISSERIE - Keuze van de bindingen - Beheersing van de inslagvlotters - Vorming van kettingvlotters - Opmaken van de kaarttekening - De werkvolgorde - Toepassing MATELASSÉWEEFSELS - Keuze van de bindingen - De verschillende bindingseffecten - Beheersing van de vlotters - Opmaken van de kaarttekening

Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “kettinggobelin”

Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Genuees Fluweel”

Leerinhouden

voorbeelden tonen war de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe

via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt KEUZEPAKKET GENUEES FLUWEEL voorbeelden tonen van de specifieke mechanische - Uitrusting van de weefmachine : beperkingen principes en mogelijkheden - De keuze van bindingen voorbeelden tonen war de leerlingen het inzicht - Opmaken van de kaarttekening krijgen in de eisen die gesteld worden naar het - Toepassing weefsel toe 3de graad Technisch Secundair Onderwijs


VET/V OD ET/OD

B/U

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “Matelasseweefsels”

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “dubbelstuktapijt” De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “dubbelstukfluweel” De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

U Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “dubbelstukfluweel”

Leerinhouden

KEUZEPAKKET HET WILTON TAPIJT - De verschillende bindingen - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing

KEUZEPAKKET DUBBELSTUKTAPIJT - De verschillende bindingen - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing

KEUZEPAKKET DUBBELSTUKFLUWEEL - De verschillende bindingen - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing

KEUZEPAKKET AXMINSTERTAPIJT - De verschillende bindingen - Opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing


voorbeelden tonen van de specifieke mechanische principes voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt voorbeelden tonen van de specifieke mechanische principes voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt voorbeelden tonen van de specifieke mechanische principes voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt voorbeelden tonen van de specifieke mechanische principes voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de

p. 39




VET/V OD ET/OD

B/U

B Een ontwerp kunnen omzetten in een kaarttekening “badstofweefsel” De gebruikte effecten kunnen duiden, voorgesteld op de kaarttekening

Leerinhouden

BADSTOFWEEFSELS - Diverse mogelijkheden qua effecten: In kleur van de lussen In uitvoering van de ciselé - opmaken van de kaarttekening - Werkvolgorde - Toepassing


kaarttekening gemaakt wordt voorbeelden tonen van de specifieke mechanische principes voorbeelden tonen waarbij de leerlingen het inzicht krijgen in de eisen die gesteld worden naar het weefsel toe via enkele voorbeelden demonstreren hoe de kaarttekening gemaakt wordt

p. 40



PVPraktijk Textiel PV Praktijk Textiel/ Textieldesign PV PraktijkTextiel/ Vormgevingstechnieken PV Stage

p. 41

Leerplan Textielontwerptechnieken

4 2 0

6 2 1


PV Praktijk TEXTIEL - TEXTIELDESIGN - 3DE GRAAD - TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN 4 U. / WEEK IN HET EERSTE JAAR; 6 U. / WEEK IN HET TWEEDE JAAR


De motieven in een rapportstelling kunnen plaatsen

VET/VO D ET/OD

B/U

B

De effecten optisch kunnen benaderen in de kleurstudies voor het (de) weefseltype(s) De motieven in een rapportstelling kunnen plaatsen

B

Leerinhouden

GLANSEFFECTEN - Rapportstelling opmaken en toepassen - Kleurstudies maken - Nettekening maken

DAMASTWEEFSELS Echte of gewone damastweefsels - Rapportstelling opmaken en toepassen - Kleurstudies maken Nettekening maken

De effecten optisch kunnen benaderen in de kleurstudies voor het (de) weefseltype(s)


demonstreren van mogelijke rapportstellingen kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening demonstreren van mogelijke rapportstellingen kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening

Effectendamastweefsels - Rapportstelling opmaken en toepassen - Kleurstudies maken Nettekening maken Schaduwdamastweefsels - Rapportstelling opmaken en toepassen - Kleurstudies maken - Nettekening maken De motieven in een rapportstelling kunnen plaatsen De effecten optisch kunnen benaderen in de kleurstudies voor het (de) weefseltype(s)

B

LAMPASWEEFSELS -

p. 42


Rapportstelling opmaken en toepassen Minstens 3 inslagen gebruiken Vlotterlengte beperken Kleinschalig motief toepassen Herhalingsbeeld opmaken

demonstreren van mogelijke rapportstellingen kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening 3de graad Technisch Secundair Onderwijs


De motieven in een rapportstelling kunnen plaatsen De effecten optisch kunnen benaderen in de kleurstudies voor het (de) weefseltype(s)

VET/VO D ET/OD

B/U

B

Leerinhouden

DUBBELZIJDIGE WEEFSELS Dubbelzijdige weefsels door ketting - Rapportstelling opmaken en toepassen - Gebruik maken van kleine rapporten - Kleurstudie opmaken - Nettekening opmaken Jacquardgeweven dekens - Compositie opmaken en toepassen - Gebruik maken van kleine rapporten - Kleurstudie opmaken - Nettekening opmaken

p. 43



demonstreren van mogelijke rapportstellingen kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening demonstreren van mogelijke composities kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening




VET/VO D ET/OD

B/U

B

Leerinhouden


DUBBELE EN MEERVOUDIGE WEEFSELS

demonstreren van mogelijke rapportstellingen

Zakweefsel - Rapportstelling opmaken en toepassen - Rechtse en averechtse kant uitwerken - Toepassing van de 2 zuivere effecten - Opmaak van de kleurstudie - Opmaak van de nettekening

kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening

Tapisserieweefsel - Compositie voor rapportstelling opmaken - Uittesten van de herhaling met kopiemachine - Details van de inslageffecten op punt stellen - Optische fouten wegwerken - Kleuren bepalen van ketting en inslag Mattelassé- en picqué-weefsels - Rapport samenstellen - Uitvoerige studies via 2-delige tekening - Reliëftekening en tekening van effen bovenweefsel op elkaar afstemmen - Kleurstudies: gebruik van minstens 1 latté inslag - Nettekening: simulatie van weefsel

p. 44





VET/VO D ET/OD

B/U

B

Leerinhouden


FLUWEELWEEFSELS


Epingléweefsels - Rapport samenstellen - Aantal kettingen en inslagen bepalen - Kleuren van de ketting en inslag bepalen - Kleurstudies opmaken - Nettekening maken Genuees fluweel - Rapport samenstellen - Aantal kettingen en inslagen bepalen - Kleuren van de ketting en inslag bepalen - Kleurstudies opmaken - Effect van gewone- en snijroeden zichtbaar maken - Nettekening maken

kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening

Dubbelstukfluweel - Rapport samenstellen - Aantal kettingen bepalen - Kleurstudies opmaken Nettekening maken: omfloerste tekentechniek toepassen om een zacht koloriet aan te geven Dubbelstuktapijt - Compositie samenstellen - Kleurstudie opmaken - Nettekeningen: meerdere studies op schaal 1/5

p. 45


demonstreren van mogelijke composities kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het weefsel en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening



De motieven in een rapportstelling kunnen plaatsen

VET/VO D ET/OD

B/U

B

De effecten optisch kunnen benaderen in de kleurstudies voor het getufte tapijt

p. 46


BADSTOFWEEFSELS



-

De effecten optisch kunnen benaderen in de kleurstudies voor het (de) weefseltype(s) De motieven in een rapportstelling kunnen plaatsen

Leerinhouden

U

Rapport samenstellen kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het Kleurstudies opmaken weefsel en het vooropgesteld gebruik Nettekening maken: omfloerste tekentechniek toepassen om een zacht koloriet aan te geven demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening GETUFTE TAPIJTEN demonstreren van mogelijke rapportstellingen -

Samenstellen van het herhalingseffect Opmaken van structuur kleurstudies Rapportstelling opmaken Uittesten van optische effecten in verband met kleur en vermenging

kleurstellingen tonen die bruikbaar zijn voor het tapijt en het vooropgesteld gebruik demonstreren van de oefeningen voor de uitvoering van de nettekening


PV Praktijk TEXTIEL - VORMGEVINGSTECHNIEKEN– 3DE GRAAD – TSO – TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 2 U. / WEEK

Specifieke leerplandoelstellingen De opdracht inhoudelijk en vormelijk kunnen analyseren.

VET/VO D ET/OD

B/U B

Een opdracht inhoudelijk en vormelijk kunnen uitvoeren.

Zich kunnen informeren en documenteren over objecten / ruimten / mens en hun functie. Een projectdossier kunnen samenstellen.

p. 47


Leerinhouden INHOUD EN VORM - de inhoudelijke betekenis. - de uiterlijke verschijningsvorm. -

functioneel. autonoom.

B

INFORMEREN EN DOCUMENTEREN

B

PROJECTDOSSIER - procedures (aanvragen, goedkeuringen, instanties contacteren) i.f.v. de opdrachtgever; - tijdschema en planning; - afspraken; - materiaal; - presentatie (vorm en inhoud); - documentatie.

Didactische en pedagogische wenken Eventueel de begrippen iconologie en morfologie aanbrengen. Er wordt steeds gewerkt vanuit: - de individuele visie van de leerlingen; - de uitwisseling van visies van leerlingen onderling; - de inbreng van de leerkracht; - de interactie leerling-leerkracht; - de aanvullende kennis over de iconologie (literatuur, filosofie, godsdienst, - politiek, wetenschap, muziek, kunstgeschiedenis, kunstactualiteit, ...); - de aanvullende kennis over de morfologie (beeldende aspecten zoals kleur, vorm, ...).

De opdrachtgever kan zijn: een privé-persoon, een firma, een openbare instelling, …


Specifieke leerplandoelstellingen Kleur functioneel kunnen toepassen.

VET/VO D ET/OD

B/U B

Leerinhouden KLEUR TOEPASSEN - monumentaal schilderen - imitatietechnieken

Didactische en pedagogische wenken - muurschilderen; - schilderen op groot formaat: achtergrond voor decor, tekst- van beeldverwerking, vergrotingstechnieken, o.a. raster- en projectietechnieken; - schilderen op verschillende dragers. - marmeren, houtimitatie, trompe l’oeil, friezen, ornamenten.

Een object kunnen vormgeven vanuit zijn functie.

B

OBJECTVORMGEVING - industriële vormgeving. - mode-textiel. - design. - architectuur. - reclamewereld.

Eigenschappen van materialen kunnen exploreren en aanwenden bij opdrachten.

B

Een ruimte kunnen vormgeven vanuit zijn functie.

U

EIGENSCHAPPEN VAN MATERIALEN - zacht-hard; - koud-warm; - krimpen-uitzetten; - absorberen-afstoten; - geleidend-isolerend; - elastisch-breekbaar; - vers-rot. VORMGEVING VAN EEN RUIMTE - tentoonstellingsruimte; - toneel-, dans-, muziekruimte; - film-, foto-, videostudio; - kantoor, cybercafé; - leefruimte: openbaar en privé; - tuin, straat, plein, park; - religieuze ruimten; - …

p. 48


Voorbeelden van kunstenaars tonen, laten aanbrengen door de leerlingen, tentoonstellingen bezoeken, …


Een ruimte kunnen opbouwen/invullen en bekleden met verschillende technieken.

U

EEN RUIMTE OPBOUWEN/INVULLEN sjabloneren, tamponeren, materiaalimitatie, - specifiekebekledingstechnieken fresco, grisaille, trompe l’oeil, ... :tweedimensionaal: decoratietechnieken en raambekleding, vloerbekleding, kamerschermen, materialen; … - projectietechnieken; - belichtingstechnieken; - driedimensionaal: constructie- en modulaire technieken. - onderzoek van specifieke eigenschappen van gereedschappen.

Een plan van een ruimte kunnen analyseren en tekenen.

B

PLAN TEKENEN. - opmeten. - plan tekenen. - schaal- en schaalverdelingen. - maquette.

p. 49



PV STAGE – 3DE GRAAD – TSO- TEXTIEL- EN DESIGNTECHNIEKEN – 1U./WEEK IN HET TWEEDE JAAR

Specifieke leerplandoelstellingen De aangeleerde kennis, vaardigheden en attitudes toetsen aan de praktijk van een bedrijf of een instelling.

p. 50


VET/VO D ET/OD

B/U

Leerinhouden

B

De inhoud zal afhangen van : - De typische gerichtheid van het stagebedrijf. - De mogelijkheden van de leerlingstagiair.

Didactische en pedagogische wenken -

In opdracht van en in samenwerking met het bedrijfsleven wordt een opdracht uitgebouwd en/of aangepast. Ook kan de stage bestaan uit het vervullen van een duidelijk afgelijnde opdracht .


Geïntegreerde proef Algemeen concept De geïntegreerde proef (GIP) is geen eindwerk of kwalificatieproef zoals vroeger; het is ook geen eindexamen, het is evenmin een breed uitgevallen huistaak. Geïntegreerd wijst op het vakoverschrijdend karakter van de proef. De leerlingen moeten zowel cognitieve, affectieve als psycho-motorische doelstellingen verwerven. Zo zou de GIP als een rode draad doorheen het lesgebeuren van het eindjaar moeten lopen. Alle vakken van het optioneel gedeelte kunnen bij de proef betrokken worden. De klemtoon moet in de afdeling Textiel- en Designtechnieken ligt op de vakken TV Textiel, en PV Textieldesign. De wettelijke en reglementaire basis is: • Het besluit van de Vlaamse Executieve betreffend de organisatie van het voltijds onderwijs van 13 maart 1991 (blauwe mappen deel VI, titel II, p 282-283) • De Ministeriële omzendbrief SOZ (91) 7 van 3 mei 1991 met betrekking tot de structuur en de organisatie van het voltijds secundaire onderwijs (witte mappen, R, Organisatie, p 81-82) De school moet de geïntegreerde proef organiseren en de regelmatige leerlingen van het tweede leerjaar van de derde graad moeten er aan deelnemen.

De uitwerking van de GIP Algemeen gezien bestaat een GIP uit een opdracht, een logboek, een uitgewerkte eindtekst en een aantal afgewerkt werkstukke, in deze studierichting is een werkstuk een tekening: hetzij een weefselontwerp of een kaarttekening. • De opdracht is een duidelijk omschreven mensgerichte en productgerichte opdracht. • Het logboek is een belangrijk hulpmiddel door de leerlingen in te vullen. De activiteiten met hun timing worden er in genoteerd. Het is tevens een procesbegeleidingsschrift want de mentoren en leerkrachten volgen het proces en sturen bij door middel van commentaar in het logboek. Het logboek kan een uitnodiging zijn tot zelfevaluatie. • Het dossier of portfolio sluit aan bij de realisatie van de GIP en wordt opgemaakt door de leerlingen. Het vormt de theoretisch achtergrond bij het uitgewerkt project. Het vak AV Informatica biedt de nodige ondersteuning voor de praktische uitwerking van dit dossier. Het dossier wordt voorgesteld aan de jury. • Het evaluatieboek van de leerkracht/mentor hangt een beeld op van de procesevaluatie en toont als zodanig de vorderingen van de leerlingen aan. Het logboek van de leerlingen en het evaluatieboek van de leraren of de mentor zijn belangrijke hulpmiddelen bij de continue evaluatie, die verlopen volgens een stramien van informatie verzamelen, resultaten interpreteren en rapporteren en beslissingen nemen. Het verloop of planning van de GIP • Jury samenstellen: in het begin van het schooljaar kan je best de juryleden bij de opbouw van het project betrekken. • Opgave: de opgave moet duidelijk, schriftelijk, omschreven worden en kan voor een groepje leerlingen of voor elke leerling individueel. • Voorbereidingen: er worden afspraken gemaakt in verband met werkmethode, planning, tussentijdse evalueren en vormgeving. De leerlingen worden vooraf ingelicht over de beoordelingscriteria.

p. 51



• • •

Planning: de leerlingen schrijven hun eigen werkstrategie en planning op binnen het globaal schema. Uitvoering: de leerlingen informeren en documenteren zich over het gekozen onderwerp. Zij ordenen en selecteren alle informatie en verwerken de gegevens tot een dossier. Voorstellen van het eindresultaat: dit gebeurt zowel mondeling als visueel.

De evaluatie van de GIP De evaluatie van de geïntegreerde proef bestaat uit een proces- en een productevaluatie. Het proces dat de leerling doormaakt is even belangrijk als het uiteindelijke product of het eindresultaat. Cruciaal hierbij is zijn persoonlijk groeiproces. Dit leidt tot een planmatig uitgebouwd jaarproject met procesbegeleiding en tussentijdse evaluatiestappen. Uit de procesevaluatie moeten de vorderingen of een gebrek eraan duidelijk blijken. De evaluatiecriteria en -methoden moeten aan de leerling bekend zijn van bij het begin van de proef. De leerling en zijn ouders moeten van bij het begin van het schooljaar ervan bewust gemaakt worden dat het resultaat van de geïntegreerde proef sterk medebepalend is voor het al of niet slagen. De school moet aantonen dat er in de loop van het schooljaar voldoende ondersteuning is geweest en dat er tijdig informatie over de vorderingen werd doorgespeeld aan de ouders en de leerling. De GIP-jury moet een antwoord leveren op de volgende vragen: • Bezit de leerling de vereiste attitudes? • Beantwoordt de leerling aan het studieprofiel? • Kan de leerling verdere studies aan in het verlengde van het studieprofiel? Bijna steeds is de conclusie van de GIP-jury bepalend voor de uitspraak van de delibererende klassenraad: niet slagen voor een proef gaat veelal gepaard met een C-attest; slagen voor de proef weegt zwaar door bij het positief beantwoorden van de deliberatievraag. Er worden best geen cijfers noch een eindpercentage bepaald. Er wordt wel een verantwoording neergeschreven in het verslag. Door middel van een woordrapport kunnen de leerling ingelicht worden over zijn/haar bereikte resultaten. Hierin verwijst men naar het al of niet bereiken van de vooropgestelde doelstellingen.

Samenstellen van de jury De jury van de geïntegreerde proef is verantwoordelijk voor de opgave, het goede verloop, de tussentijdse- en de eindbeoordeling van de geïntegreerde proef. Zij is samengesteld uit een voorzitter, leden van het onderwijzend personeel van eigen school en een aantal externe juryleden. De juryleden van buiten de school worden in overleg gekozen op basis van hun deskundigheid. Belangrijk is hun betrokkenheid bij het beoogde beroepsprofiel. Hun aantal mag niet groter zijn dan het aantal van de leden van het onderwijzend personeel.

Taak van de mentor De taak van de mentor is erg belangrijk. Hij volgt het project en de leerlingen op. Hij informeert de leerlingen, verwijst naar documentatiebronnen, geeft richtlijnen voor de uitvoering, enz… p. 52



Hij kan door de leerlingen binnen de lerarengroep gekozen worden.

Te bewaren documenten De volgende documenten moeten worden bewaard van het voorbije en het lopende schooljaar: • de lijst van de verschillende onderwerpen, opdrachten of opgaven die de leerlingen moeten uitwerken; • de schriftelijke eindproducten: het dossier, het logboek, de ontwerpen, inz. de tekeningen worden door de zorgen van de school gefotografeerd en opgeslagen zodat zij later kunnen geconsulteerd worden indien nodig. De praktische realisaties of een weergave ervan moeten minimum bewaard worden totdat de termijn voor een eventueel bezwaar tegen de eindbeoordeling is verstreken. De processen-verbaal en de notulen van de einddeliberaties moeten dertig jaar bewaard worden. De GIP in de studierichting Textiel- en Designtechnieken. Deze bestaat uit 2 delen: De schoolse opdracht: de aard van deze opdracht wordt bij het begin van het schooljaar bepaald op de eerste vakvergadering begin september. Er wordt ieder jaar een andere opdracht gekozen: hier wordt gevraagd een assortiment textiel te ontwerpen in een bepaalde gekozen stijl of invloedsfeer, bijvoorbeeld huislinnen ontwerpen gebaseerd op Maya-cultuur, onder huislinnen kan men verstaan: badhanddoek, keukenlinnen, tafelnap. Men zal hierbij zoveel mogelijk overlapping vermijden met deel 2. De werken die gerealiseerd worden tijdens de stageperiode: deze stageperiode loopt grofweg van oktober t/m Pasen, de aard van de werken wordt bepaald door de aard van het stagebedrijf: dit kan zijn: tapijtontwerp, ontwerp voor meubelstof, gordijnen, badweefsel enz… .

•

De opdracht van de GIP

De opdracht verloopt in twee fasen: van de leerlingen wordt hier verwacht dat zij in groepjes (alleen????) een dossier samenstellen over het gekozen onderwerp; op het einde van het schooljaar stellen zij hun informatief project visueel voor en geven een mondelinge toelichting aan leraars en vakjury. Wat de keuze van het onderwerp betreft kan de leraar een aantal projecten voorstellen en in overleg, de leerlingen laten kiezen of de leerlingen zelf een onderwerp laten voorstellen waarbij zij hun keuze moeten motiveren. De onderwerpen dienen nauwkeurig te worden omschreven, zodat men komt tot een duidelijke afbakening, om het onderwerp beheersbaar te houden. Om ervaringsgericht te werken kan een meerdaagse stage ingericht worden. De omvang van het project moet in verhouding staan tot: de tijd die men eraan kan besteden; het aantal leerlingen per project.

p. 53



Bronvermelding Het artikel van Frans Decoster en Harry Milis, “De geïntegreerde proef: na vier jaar echt geïntegreerd of nog steeds een migrant ?” in het tijdschrift Impuls, 30ste jaargang, nr 4, juni 2000, was een belangrijke inspiratiebron bij het ontwikkelen van onze visie op de geïntegreerde proef. In het tijdschrift Vonk, 29ste jaargang, maart-april 2000, verscheen het artikel “Het avontuur van het eindwerk”, van Katrien Durner en Fransien Vandermeersch. Dit artikel is een goede leidraad om vakoverschrijdend rond de geïntegreerde proef te werken.

p. 54



Evaluatie Studiebegeleiding, remediëring en evaluatie Met studiebegeleiding bedoelen we het geheel van activiteiten waarbij de leerling hulp bij het leren ondervindt. Deze activiteiten worden vanuit gerichte doelstellingen opgezet en kunnen georganiseerd worden voor individuele leerlingen, voor klasgroepen, voor alle leerlingen op schoolniveau. Studiebegeleiding houdt in dat het lerarenteam aandacht heeft voor de hele ontwikkeling van de leerling en oog heeft voor verstandelijke en emotionele factoren bij het leren. Het betekent eveneens dat het team rekening houdt met de verschillende leerstijlen. Met remediëring bedoelen we het bieden van hulp om tekorten op te vangen of weg te werken. Ook hier is het belangrijk om de doelstelling van de activiteiten precies te omschrijven. Studiebegeleiding en remediëring zijn uitnodigingen voor de leerling tot zelfevaluatie, tot reflexie over eigen studie- en leergedrag en hier op constructieve wijze iets aan te veranderen. Op die manier wordt de leerervaring van de leerling verruimd. Studiebegeleiding en remediëring maken met de evaluatie deel uit van het evaluatie- of feedbacksysteem op school. De didactische evaluatie, afgestemd op de doelstellingenniveaus in het leerplan biedt informatie over de wijze waarop de leerling deelneemt aan het leren op school maar biedt eveneens informatie over de wijze waarop de leraar hen bij het leerproces begeleidt. Ook voor de leraar is de didactische evaluatie een bron voor zelfevaluatie. Openheid, tolerantie en humor t.a.v. het eigen leer- en lesgedrag bieden een goede garantie om samen met de leerlingen te onderzoeken op welke wijze hun leerproces het best kan verlopen, en om feedback te geven en te ontvangen. Afstemming op doelstellingenniveaus Evaluatie heeft pas zin als er gewaardeerd wordt vanuit criteria: vanuit doelstellingen. Daaruit kunnen twee kwaliteitseisen worden afgeleid: hoe nauwkeuriger de na te streven lesdoelstellingen worden geformuleerd, hoe makkelijker het wordt om ze te evalueren; hoe eenduidiger de lesdoelstellingen (afgeleid uit de leerplandoelstellingen) zijn geformuleerd des te preciezer de didactische evaluatie kan verlopen.

p. 55



In de leerplandoelstellingen komen volgende niveaus voor. De evaluatie dient afgestemd te worden op deze doelstellingenniveaus: voor het niveau weten/kennen kan gebruik gemaakt worden van kennisvragen die peilen naar het precieze kennen en weten; voor het niveau inzien wordt gewerkt met inzichtvragen of -opdrachten waarbij de leerlingen kunnen aantonen dat zij belangrijke relaties inzien en begrijpen; voor het niveau toepassen zijn toepassingsvragen en -opdrachten aan de orde waarin de leerlingen hun kennis, vaardigheden en inzicht kunnen gebruiken, toepassen en uitvoeren in de leersituaties uit de klaspraktijk; voor het niveau integreren kunnen opdrachten gebruikt worden waarin de beheersing van de kennis en de vaardigheden aangetoond wordt in verschillende toepassingen, ook los van de leersituatie in de klas; voor het niveau zijn, wordt voortdurend gestreefd naar het stimuleren van het zelfvertrouwen en de motivatie van de leerlingen.

Procesevaluatie / productevaluatie Om de doelstellingen van het leerplan te bereiken wordt er bij de evaluatie steeds uitgegaan van de beginsituatie. Het is wenselijk die beginsituatie helder in kaart te brengen binnen de concrete context van de klasgroep om het leerproces dat de leerlingen doorlopen, optimaal te begeleiden. Het moet voor de leerling duidelijk zijn dat er een onderscheid is tussen de evaluatie van enerzijds het leerproces en anderzijds het eindproduct. Bij de procesevaluatie wordt voortdurend gepeild in hoeverre de leerling het onderwijsproces goed verwerkt met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren en het welbevinden van de leerling. Voor de leraar is het zaak om vooraf goed af te bakenen welk proces moet doorlopen worden, welke de verschillende stappen zijn om tot een goed leerresultaat te komen. Door geregelde feedbackmomenten (kleine toetsen, gesprekken, volgsystemen) wordt de leerroute verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer. Bij de productevaluatie daarentegen wordt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester...) nagegaan in hoeverre de leerling de leerplandoelstellingen bereikt heeft.

Fasen van het evaluatieproces Het evaluatieproces is meer dan het geven van een eindcijfer. Het is belangrijk om dit eindcijfer te onderbouwen door: 1. het verzamelen van gegevens dit gebeurt door het observeren en evalueren van opdrachten, taken, oefeningen, groepswerk.

p. 56



2. het interpreteren de gegevens worden getoetst aan de criteria die de leraar vooraf duidelijk heeft bepaald en aan de leerlingen meegedeeld. de leraar houdt hierbij rekening met de vakgerichte doelen en met de vakoverschrijdende eindtermen die hij in zijn vak heeft geïntegreerd. bij voorkeur worden de criteria bepaald door de vakwerkgroepen of minstens in samenspraak met de collega's zodat er een verticale afstemming kan gebeuren. 3. het beslissen in eerste instantie zal de individuele leraar een beslissing nemen over de vorderingen en de eindresultaten van de leerlingen. die individuele beslissing wordt besproken en geïntegreerd in de besluiten van de klassenraad. 4. het rapporteren de leerling krijgt duidelijke informatie over zijn / haar vorderingen. dit gebeurt enerzijds in geregelde momenten van feedback voor de leerling en anderzijds in een schriftelijke rapportering (rapport, …).

Evaluatie van de algemene en technische vakken De leraar onderbouwt de evaluatie van de algemene en technische vakken door allerlei gegevens zoals: 1. taken leerlingen lossen in de klas tijdens de les vragen, oefeningen en opdrachten op. Hierbij kunnen ze bijvoorbeeld gebruik maken van hun cursussen en schriften. hierbij aansluitend kan de leraar hetzij klassikaal, hetzij individueel de oefeningen en opdrachten verbeteren en bespreken. deze besprekingen zijn een eerste middel om het leerproces van de leerling bij te sturen. 2. opdrachten de opdrachten geven de leerling de kans om vaardigheden te trainen en een beter inzicht te verwerven in leerinhouden. na elke opdracht is het belangrijk om de leerling zo snel mogelijk op de hoogte te stellen van het resultaat. Bij duidelijke tekorten is een bijsturing aangewezen. Wij raden aan om een studiebegeleidingplan en een remediëringplan te ontwerpen binnen de vakwerkgroep en de mogelijkheden tot studiebegeleiding en remediëring binnen de context van de opleiding op basis van collegiaal overleg te onderzoeken. 3. kleine toetsen na het afwerken van afgebakende gehelen kan de leerling getoetst worden. het is belangrijk om na de individuele correctie door de leraar een klassikale bespreking van de toets te voorzien zodat leerlingen uit hun fouten kunnen leren. op basis van de individuele resultaten kan de leraar beslissen om bepaalde onderdelen van het leerproces voor een bepaalde leerling (of leerlingengroep) te herhalen of uit te breiden.

p. 57



4. grote overhoringen na het afwerken van een groter geheel kunnen grote overhoringen worden afgenomen. Het gaat hierbij om productevaluaties: welke doelstellingen heeft de leerling op het einde van het leerproces bereikt ? grote overhoringen dienen duidelijk afgebakend te zijn waarbij de leerlingen precies weten welke doelstellingen en leerinhouden getoetst zullen worden. een productevaluatie kan ook bestaan uit de beoordeling van een project of werkstuk dat voor een bepaald vak door leerlingen in groepjes of individueel werd gerealiseerd. Essentieel bij het tot stand komen van zo’n project is de procesevaluatie. Deze maakt integraal deel uit van de uiteindelijke productevaluatie. De leraar geeft duidelijke informatie over de wijze waarop deze procesevaluatie in de productevaluatie zal worden opgenomen.

Praktijkvakken Alle leerplandoelstellingen per vak kunnen voorwerp zijn van evaluatie. Het is heel belangrijk om de leerlingen vooraf duidelijk op de hoogte te brengen van: de precieze doelstellingen die getoetst zullen worden; welke criteria gebruikt zullen worden; wat de norm is om te slagen. Een mogelijk beoordelingsproces, zowel voor praktijkvakken als voor algemene en technische vakken, kan er zo uitzien: de leerlingen krijgen de werken vaardigheidsanalyse van de uitvoering; de leraar bepaalt op welke aspecten en sleutelpunten de leerling zal beoordeeld worden en praat hierover met hem; bijvoorbeeld in een klasgesprek, in de individuele begeleiding, … geregeld worden feedbackmomenten ingelast waarop de leerling een duidelijk beeld krijgt van de verworven vaardigheden en attitudes van zijn sterke en zwakke punten; deze momenten kunnen als een functioneringsgesprek met de leerling worden opgevat; op basis van de feedbackmomenten kan indien nodig een remediëring met de leerling afgesproken worden; na een bepaalde periode volgt een productevaluatie. De leerling zal de verworven kennis hanteren, toetsen en inoefenen aan de hand van opdrachten. Door een permanente evaluatie wordt het de leerling mogelijk gemaakt zijn werkmethode zelf te verbeteren aan de hand van zijn individueel begeleidingsplan. De leerling moet er zich bewust van worden dat zijn evaluatie afhankelijk is van zijn persoonlijke inzet bij het uitwerken van realiteitsgerichte opdrachten. Hij moet leren om zijn eigen vorderingen op positieve wijze te evalueren en elk nieuw bereikt resultaat als een winstpunt te ervaren. De leraren begeleiden de leerling hierbij. Zij helpen de leerling te reflecteren over de uitgevoerde taken en opdrachten. Zij wijzen hem voortdurend op de beroepsgerichte aspecten. Ook besteden zij veel aandacht aan de specifieke attitudes die de leerling dient te verwerven. Van hen wordt binnen deze zienswijze een goed observatievermogen verwacht. We bevelen daarom aan om te werken met een volgsysteem waarbij zowel de leerling als de leraar op elk moment kan nagaan in welke mate de leerling bepaalde doelstellingen beheerst. Zo'n volgsysteem kan vorm krijgen door middel van een doelstellingenrapport, een cijferrapport, een woordbeoordeling.

p. 58



Ook wordt binnen deze zienswijze van de leraar verwacht dat hij op een constructieve manier met de leerlingen communiceert. "Leren", d.w.z. kennis, vaardigheden, attitudes verwerven kan immers alleen maar in een veilige omgeving waarin de leerling zich goed voelt en zich gewaardeerd weet om wie hij is.

p. 59



Bibliografie TV /PV TEXTIEL Wegwijs in textiel : grondstoffen, productie en testen , IVOC: Instituut voor Vorming en Onderzoek in de Confectie ,1999 Cursus textielwarenkennis: docententoelichting deel 1 en 2 , DETEX: opleidingen voor de modehandel, Doorn, Nederland 1990 Stofjesmap, DETEX, Doorn, Nederland Stoffenvademecum, DETEX, Doorn, Nederland De Craecker, De Vliegher, De Vreese, Terras: textieltechnologie, Plantyn, Deurne Vanoosten L.:Textielwarenkennis, Plantyn, Deurne Van Paessen L. :Eenvoudige textielwarenkennis: Wolters-Noordhoff, Groningen/Leuven, 1972 Het textiel ABC, Etitex Exploratie-de wereld van de textielvezels, Plantyn, Deurne Cad/cam : Sophis handboek & Training manual Nedgraphics & training Manual

Natuurstudies : Dürer – p. Strieder mercatorfonds Gerard david – hans j. Van miegrot. Hans memling o.l.v. Dirk de vos. Stillevens : Dutch still life painting of the17th century Ing van bergström Nederlandse schilders van de 17de eeuw Christopher Wright Textile: Classic textile designs M. Dupont-Auberville. Traditional arabesque - Kamon Yoshimoto Decoratie : The grammar of ornament – owen jones. The sense of order – gombrich Etnisch: Ornamente Der Völker – Helmut Th. Bossert N. Debele – Margaret Courtrey – Clarke. Ta-aora - Polynesische Wereld – Paul en Francine De Decker.

p. 60



Tijdschrift: View

Nuttige adressen Instituut voor Praktische Bibliografie (IPB), Jezusstraat 16, 2000 Antwerpen IVOC, Montoyerstraat 31, 1000 Brussel Departement Onderwijs, Afdeling Informatie en Documentatie, Cel publicaties, Hendrik Consiencegebouw, Konig Albertlaan, 1210 Brussel, tel. 02-553 66 53, fax. 02-553 66 54 Nationaal verbond van textiel- en kledingdetaillisten (NAVETEX), Spastraat 8, 1000 Brussel, tel. 02-238 06 51, fax. 02-230 64 44 Etitex, Montoyerstraat 24, 1000 Brussel tel. 02-238 10 11 e-mail : www.technitex.be Febeltex, Montoyerstraat 24, 1000 Brussel Algemeen Belgisch Vlasverbond, Oude Vestingstraat15, 8500 Kortrijk tel. 265-22 02 61 Provinciaal Textielmuseum Vrieselhof, Schildesteenweg 79, 2520 Ranst tel 03-385 03 70 Provinciaal Veiligheidsinstituut, Jezusstraat 28, 2000 Antwerpen tel. 03-203 42 00

p. 61



Provinciaal Onderwijs Vlaanderen vzw Koloniënstraat bus Brussel

Recommend Documents