PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN

PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN

LEERPLAN ONDERWIJS VOOR SOCIALE PROMOTIE

LEERPLAN GRADUAAT BIBLIOTHEEKWEZEN EN DOCUMENTAIRE INFORMATIEKUNDE

Copyright © Provinciaal Onderwijs Vlaanderen

BWDI/04/HOKTSP/M/G

LEERPLAN GRADUAAT BIBLIOTHEEKWEZEN EN DOCUMENTAIRE INFORMATIEKUNDE Modulaire vorm Niveau: Sociaal Hoger Onderwijs van het Korte Type voor Sociale Promotie Aantal lestijden: 2000

PCVO De Nobel – Tienen/Leuven CVO Vormingsleergang voor Sociaal en Pedagogisch Werk vzw – Gent CVO Vrije Leergangen Limburg – Genk SCVO PestaloZZi voor Sociaal, Paramedisch en Pedagogisch Hoger Onderwijs - Antwerpen

Leerplan Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde - 2

Inhoud Deel 1: Situering van de opleiding 1.1 Situering van de opleiding binnen het studiegebied 1.2 Missie van het volwassenenonderwijs categorie sociaal – bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde 1.3 Algemene doelstellingen

3 3 3

Deel 2: Structuur van de opleiding 2.1 Visie op de modulaire uitbouw van de opleiding 2.2 Structuur van de opleiding

4 5

Deel 3: Methodische uitwerking 3.1 Leren in de opleiding Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde 3.2 Algemeen pedagogisch-didactische uitwerking 3.3 Evaluatie

5 5 6

Deel 4: Aanwijzingen voor het gebruik van het leerplan

8

Deel 5: Doelstellingen en leerinhouden van de modules 5.1 Deelcertificaat Encyclopedie 5.2 Deelcertificaat Documentaire automatisering 5.3 Deelcertificaat Documentaire technieken 5.4 Deelcertificaat Vaardigheden en management 5.5 Deelcertificaat Beroepspraktijk

9 11 13 17 21

Deel 6: Bibliografie

23

Bijlage: Structuurschema


Deel 1 : Situering van de opleiding 1.1 Situering van de opleiding binnen het studiegebied Dit leerplan is bedoeld voor de afdeling graduaat bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde, gesitueerd in het Sociaal Hoger Onderwijs van het Korte Type voor Sociale Promotie. Beginsituatie: De cursisten die deze opleiding willen volgen, moeten: - minstens 18 jaar oud zijn - in het bezit zijn van het diploma hoger secundair onderwijs of (op voorwaarde dat ze 21 jaar oud zijn) slagen voor een toelatingsproef waarbij grondig de algemene kennis, kennis van de Nederlandse taal en de interesse voor het beroep van informatiebemiddelaar worden getoetst. Aan de cursisten wordt ook aangeraden om het ruime maatschappelijke gebeuren te volgen alsook om hun algemene talenkennis en PC-gebruik op peil te houden. 1.2 Missie van het volwassenenonderwijs categorie sociaal – bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde Binnen de opleiding graduaat bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde worden cursisten opgeleid tot competente – zowel op technisch als agogisch vlak – INFORMATIEBEMIDDELAARS (bibliotheekmedewerkers, bibliothecarissen of informatiemanagers1) voor het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatieveld. Informatiebemiddelaars in bibliotheken (zowel openbare bibliotheken, als binnen hogescholen, wetenschappelijke bibliotheken..) begeleiden gebruikers bij het zoeken naar de juiste informatie. Informatiebemiddelaars in informatie- en documentatiediensten geven concreet antwoord op een concrete vraag door zelf de informatie op te sporen, te analyseren en te verpakken op de manier die de aanvrager wenst. De opleiding biedt de mogelijkheid om levenslang en levensbreed te leren aan volwassenen met verschillende motivaties en reële leerbehoeften. De opleiding wil de cursist in staat stellen een erkende kwalificatie te behalen om hun waarde of inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te handhaven of te vergroten en hun persoonlijke ontwikkeling te verhogen, of zich bij te scholen, te vervolmaken of te herscholen. 1.3 Algemene doelstellingen De opleiding beoogt het optimaal en efficiënt uitoefenen van een (vooral leidinggevende en/of gespecialiseerde) functie in het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatieveld. Deze uitoefening vraagt kennis en inzichten, vaardigheden en toepassingen, attitudes en competenties, en persoonlijke visie op volgende terreinen: - Wetenschapsgebieden: omvat een oriëntatie in de verschillende wetenschappen bedoeld als kennisgebied en als referentiekader voor het eigen functioneren. - Bibliotheek-, documentatie- en informatieveld: omvat een diepgaande studie rond het eigen beroepsveld (diverse deelsectoren – vakorganisaties – vakterminologie – beroep…) 1

Zie de beroepsprofielen van bibliotheekmedewerker, informatiebemiddelaar, bibliothecaris en informatiemanager, ontwikkeld door de SERV, oktober 2002-februari 2003. We hanteren de term “informatiebemiddelaars” omdat deze de ruimste omschrijving toelaat. Leerplan Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde - 4

-

Bronnenkennis: met bronnenkennis worden zowel de algemene, de multidisciplinaire en vakgerichte, de klassieke en de elektronische, de bibliografische als de nietbibliografische bronnen bedoeld. De collectie van actuele, digitale en virtuele bronnen en hun verwerking: omvat de algemene kennis en de bibliotheektechnische verwerking (collectieontwikkeling, ontsluiting, beschikbaarstelling, archivering, conservatie en restauratie) Informatiebemiddeling en dienstverlening: omvat de studie van de gebruiker(s), de dienstverlening, omgang met de gebruiker en de noodzakelijke sociale en communicatieve vaardigheden hiervoor. Bibliotheekautomatisering en nieuwe technologieën: kennis en toepassing van bibliotheekautomatisering en ICT. Management: omvat human resources, financieel beheer, marketing, public relations, beleidstechnieken... Beroepspraktijk: gezien de opleiding een opleiding tot een beroep is, wordt ook voldoende aandacht gespendeerd aan de beroepspraktijk, onder de vorm van stage en praktijkervaring in het ruime beroepsveld van bibliotheken, documentatie- en informatiediensten met stage-overleg en supervisie.

Deel 2: Structuur van de opleiding 2.1 Visie op de modulaire uitbouw van de opleiding Een modulaire opleiding binnen het volwassenenonderwijs biedt mogelijkheden om in te spelen op de specifieke leersituatie van volwassen, deeltijdse cursisten. Grosso modo kunnen we drie doelgroepen onderscheiden: - Volwassenen die hun positie op de arbeidsmarkt willen verbeteren, in casu binnen het BDI-werkveld, en dus diplomagericht de opleiding volgen. - Jong-volwassenen die het graduaat BDI als eerste opleidingskeuze aanvatten na het secundair onderwijs. - Volwassenen die vanuit de praktijk bepaalde vaardigheden, technische kennis… willen heropfrissen of actualiseren. Gevolg hiervan is dat er binnen een cursistengroep grote verschillen kunnen bestaan in achtergrondkennis, levenservaring, werken praktijkervaring, leertempo en leerstijl. De uitdaging voor de opleidingverstrekkers bestaat erin deze verschillen te overstijgen en elke cursist de opleiding te bieden die hij nodig heeft. Een opleiding met modulaire structuur komt daaraan tegemoet. -

-

De grootste groep cursisten zijn deeltijds met hun opleiding bezig en hebben daarnaast de zorg voor werk, gezin, andere engagementen.. Een modulaire opleiding biedt hen de mogelijkheid om hun studietempo en studielast zelf te bepalen en af te stemmen op hun privé-situatie, over de verschillende semesters én over de verschillende cvo’s die dezelfde opleiding aanbieden. Schoolverlaters die de opleiding aanvatten kunnen zich vaak wel grotendeels op hun opleiding concentreren. De mogelijkheid om modules en semesters te combineren geeft hen de kans hun opleiding op kortere termijn te voltooien. Volwassenen willen op een actieve manier betrokken worden bij de leerdoelen en inhouden van de opleiding die ze willen verwerven. Een modulaire opleiding met een open structuurschema biedt cursisten de kans om die inhouden / modules eerst, of zelfs


-

-

uitsluitend (dan eerder in de vorm van een actualisering of bijscholing) te verwerven die ze in hun concrete werksituatie nodig hebben. Omdat de opleiding zich richt tot beroepen in een specifieke sector is de transfer van theorie naar praktijk zeer belangrijk. Daarom ook dat in het structuurschema veel belang gehecht wordt aan het verwerven van praktijkervaring door middel van stages en de reflectie daarop in supervisiegesprekken. Dit biedt de cvo’s ook de gelegenheid om nauw contact te houden met het beroepsveld. Een open structuurschema komt tegemoet aan de nood om innovaties in het beroepsveld en dan vooral op het vlak van informatietechnologie gemakkelijk te implementeren in het leerplan. Alleen op die manier blijft de opleiding aantrekkelijk voor kandidaat-cursisten die niet-diplomagericht de opleiding wensen te volgen.

2.2 Structuur van de opleiding zie structuurschema

Deel 3: Methodische uitwerking 3.1 Leren in de opleiding Bibliotheekwezen en Documentaire informatiekunde In de opleiding BDI worden het beroepsmatig handelen, de beroepscontext, de persoon van de beroepsbeoefenaar en het reflecteren altijd zichtbaar. Vanuit dit dynamische proces worden de vereiste basiscompetenties ontwikkeld zowel op het gebied van kennis en inzichten als van vaardigheden en houdingen. Deze inductieve, probleemoplossende en praktijkgerichte vorm van leren veronderstelt dat de cursist bereid is zichzelf beter te leren kennen en te ontwikkelen. De cursist moet zich bewust worden van zijn verantwoordelijkheid voor zijn eigen vorming. De docent en supervisors scheppen een optimale leersituatie, interactief en in dialoog. In de opleiding wordt een leeromgeving gecreëerd waarin aandacht voor het leerproces op zich belangrijk is. De docent bouwt het leerproces methodisch op, waarbij hij de cursist naast de leerstofinhoud ook leervaardigheden leert. Elk individu beschikt over een eigen leerstijl. Hierbij hebben we oog voor zelfstandig leren en afstandsleren. Binnen het onderwijsleerproces kan deze individuele verscheidenheid worden benut, zodat het leren zich verdiept en het leerrendement wordt verhoogd. Tijdens de opleiding wordt veel aandacht besteed aan de voorbereiding op de beroepssituatie. Binnen de gesuperviseerde beroepspraktijk worden cursisten geholpen om aandacht te besteden aan ervaringen in verband met hun professionele competenties. Zo kan de cursist komen tot een goede zelfstandige taakstelling en bewust methodisch handelen in zijn professionele context. Met de hulp van een supervisor leren cursisten problemen herkennen, formuleren en oplossen. 3.2 Algemeen pedagogisch-didactische uitwerking Niet enkel de vakinhoudelijke kennis, maar ook de didactische vaardigheden van de docent en de wijze van overdracht bepalen het leerrendement van de cursist. De docent ontwikkelt leertrajecten op maat, introduceert die leertrajecten, begeleidt het leerproces van de cursist en beoordeelt. Hij evalueert het leerproces samen met de cursist. De interactie docent – cursist – medecursist vormt een niet te onderschatten waarde bij het leren Leerplan Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde - 6

in onze centra. Deze interactie kan het directe contact, het werken in een elektronische leeromgeving en het open-afstandsleren omvatten. Volgende werkvormen en didactische uitwerking kunnen hierbij aan bod komen. We ordenen ze naargelang de activiteit die van de cursist wordt gevraagd: Conceptualiseren: o.a. doceren lezing literatuurstudie onderwijsleergesprek zelfstudiepakket geprogrammeerde instructie gestructureerde oefeningen intervisie supervisie … Ervaren: o.a. rollenspel casusbespreking klasgesprek groepsdiscussies video, film excursies … Reflectie: o.a. discussies brainstormen groepswerk analyse en nabespreking video/tekst intervisie supervisie … Experimenteren: o.a. de eigen beroepspraktijk van de cursist practicum trainingen simulatiespel opdrachten, verwerkingsopdrachten projecten supervisie … 3.3 Evaluatie De eerste functie van beoordeling is zeer concrete hanteerbare informatie geven over de manier waarop en de mate waarin de cursist bepaalde competenties beheerst. Daarvoor hanteren we de techniek van de feedback. Feedback geeft de cursist tevens aanwijzingen over mogelijkheden of noodzaak tot


-

verbreding (in verschillende complexe situaties) verrijking (competenties ‘eigen’ maken aan de persoon in kwestie) verdieping (het niveau van bepaalde verworven competenties versterken).

Waarderingscijfers bij de beoordeling worden steeds toegelicht. Beoordeling van het proces geeft tevens feedback over studie- en probleemaanpak. De tweede functie bij het beoordelen is de beslissing of een cursist beantwoordt aan de gestelde kwalificaties. Het beoordelen is een samenspel van zelfbeoordeling, beoordeling door een beroepsbeoefenaar, beoordeling door een docent en waar zinvol ook door medecursisten. In de loop van de opleiding is het mogelijk dat de beoordeling voor sommige opleidingsonderdelen steeds meer bij de cursist komt te liggen en de docent meer een coachende of ondersteunende rol krijgt. De eindbeoordeling ligt echter altijd bij de docent, meestal gebaseerd op evaluatiegegevens die mede worden versterkt door derden, en door de werkbegeleiders van de organisatie waar de cursist praktijkervaring heeft opgedaan. De verschillende soorten leeractiviteiten vragen om verschillende vormen van beoordelen. De beoordeling dient congruent te zijn met het leren waarop het betrekking heeft. Volgende vormen van beoordeling kunnen aan bod komen. Conceptualiseren o.a. door: Beoordelen via - mondelinge of schriftelijke toetsen met meerkeuzevragen, antwoordopdrachten of open vragen; - artikel, presentatie, scriptie, projectvoorstel. - … Deze evaluaties kunnen reproductieve of productieve verwerking van de leerstof beogen. Doen, ervaren o.a. door: Beoordeling van de “beroepspraktijk” (cursisten werken, of doen praktijkervaring op), waarbij we nagaan hoe de cursist gebruik maakt van het geleerde. - aan de hand van functioneringslijsten, scoreformulieren, checklists; - aan de hand van observaties door derden van gespreksvoering, vergaderingen, casusbesprekingen; - aan de hand van logboek, verslaggeving, handelingsplanning, activiteitenplanning, projectrealisaties. - … Bij deze beoordeling gaan we na of en hoe de cursist verder bouwt op al verworven competenties. Dit gebeurt dus vooral in zijn praktijk, maar tevens in practica, vaardigheidstrainingen, simulatieoefeningen aan de hand van bovenvermelde instrumenten. Reflecteren o.a. door: Beoordeling aan de hand van mondelinge en/of schriftelijke neerslag van de reflectie van de cursist: - reflectieverslag, individueel of groepssupervisiegesprek; - verantwoording van een evaluatieopdracht, verantwoording van een presentatie. - … Het aanwenden van verschillende vormen van feedback bij dit reflectieproces wordt in de beoordeling opgenomen.


Experimenteren o.a. door: Beoordelen via - beoordeling van projecten, producten, presentaties, verwerkingsopdracht; - beoordeling van competenties, gerealiseerd tijdens projecten, demonstraties, simulaties, realisaties. - … Hier ligt het accent op het beoordelen van het divergent denken en handelen.

Deel 4: Aanwijzingen voor het gebruik van het leerplan -

-

-

Dit document biedt geen checklist, wel een kader dat ruimte en richting geeft aan docenten, middenkader en directie om zo goed mogelijk hun doelstellingen te realiseren. Bij het opmaken van het leerplan zijn we vertrokken vanuit de basiscompetenties. Dit maakt dat de leerplandoelstellingen zoals geformuleerd overwegend technisch zijn. Het kan echter niet de bedoeling zijn dat onze cursisten enkel een aantal technische vaardigheden aangeleerd krijgen. Het is de bedoeling dat de cursist ook theoretische kaders krijgt aangereikt van waaruit hij zijn handelen kan situeren, verklaren en begrijpen. Het luik ‘inhoud’ dat u bij elke module na de doelstellingen terugvindt, geeft u een concreter beeld over de theoretische kaders die aangewend kunnen worden om de doelstelling te bereiken. De inhouden, weergegeven na elke module, zijn te interpreteren als richtinggevend voor wat gezien moet worden. Elk CVO is vrij om deze inhouden binnen het schoolwerkplan te verbreden of verdiepen. We hebben geopteerd om de didactische wenken en de evaluatie overkoepelend te bespreken en niet per eenheid. Deze keuze werd gemaakt omdat de keuze van didactische methodes, principes en evaluatie eerder te maken heeft met onze missie en cursisteninstroom zoals beschreven in 1.2 ‘Missie van het volwassenenonderwijs categorie – bibliotheekwezen en documentaire informatiekunde’. Op het einde vindt u een uitgebreide lijst van actuele bronnen. Die is uiteraard tijdsgebonden en moet ook zo bekeken worden. Een continue aanpassing van deze lijst dringt zich dan ook op.


Deel 5: Doelstellingen en leerinhouden van de modules 5.1 Deelcertificaat Encyclopedie A1: Historische en actuele ontwikkelingen van de informatieverwerking – nr. 5443 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - kennis hebben van het historische en actuele referentiekader van de bibliotheek-, documentatie- en informatiesector: de belangrijkste vakorganisaties, functies in de sector, typologie van informatieverzorgingsinstellingen, vakliteratuur - kennis hebben van de samenhang tussen de verschillende actoren in het informatievoorzieningproces en de bibliotheek-, documentatie- en informatiesector als een onlosmakelijk en flexibel geheel Leerinhouden: - informatiebemiddeling en kennismaatschappij: historische en maatschappelijke situering van informatie en kennis - begrippenapparaat bibliotheek-, documentatie- en informatieveld - partners in de informatieketen - typologie en structuur van het bibliotheek-, documentatie- en informatieveld - beroepen en functies - Nederlandstalige en anderstalige vakliteratuur en nationale & internationale vakorganisaties - … A2: Openbare bibliotheek – nr. 5444 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - kennis hebben van en inzicht hebben in de historische, actueel-organisatorische en wetgevende aspecten van de openbare bibliotheeksector - inzicht hebben in het economische, (ped)agogische en culturele belang van de openbare bibliotheeksector Leerinhouden: - functies en doelstellingen van de openbare bibliotheek, het principe van openbaarheid - historische en actuele ontwikkeling van het openbaar bibliotheekwezen - bibliotheekwetgeving - het aanbod van de openbare bibliotheek: klassieke dragers en digitale informatie - interne organisatie van de OB (afdelingen, werkprocessen..) - relatie met inrichtende en financierende overheden - overzicht van de partners van de OB: de socio-culturele sector, de educatieve sector, leesbevorderende initiatieven.. - de bibliotheekgebruiker - aspecten van gemeentewetgeving met betrekking tot de OB - uitbreidingsactiviteiten - samenwerkingsverbanden


-

…

A3: Speciale en wetenschappelijke bibliotheken – nr. 5445 Aantal lestijden: 60 Doelstellingen: - kennis hebben van en inzicht hebben in de historische, actueel-organisatorische en wetgevende aspecten van de wetenschappelijke en speciale bibliotheken, zoals: schoolbibliotheken, overheidsbibliotheken, documentatiediensten, universiteitsbibliotheken, museumbibliotheken - inzicht hebben in het economische, (ped)agogische en culturele belang van deze bibliotheektypes Leerinhouden: - inleidende begrippen en terminologie - historische en actuele ontwikkelingen in wetenschappelijke bibliotheken - situering en doelstellingen van de verschillende bibliotheektypes - het aanbod van de speciale en wetenschappelijke bibliotheek: klassieke dragers en digitale informatie - structuur, functie en specifieke werking van de verschillende bibliotheektypes - relatie met inrichtende en financierende overheden - samenwerkingsverbanden - … A4: Inleiding tot de archivistiek – nr. 5446 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - kennis hebben van en inzicht hebben in de historische, actueel-organisatorische en wetgevende aspecten van de archiefsector - inzicht hebben in het economische, (ped)agogische en culturele belang van de archiefsector Leerinhouden: - definitie en begrippen - historiek - het archiefwezen in België: overzicht van archieven in België - wetgeving - ordenen en inventariseren van archieven - beheer van het statisch en dynamisch archief - inleiding tot het digitaal documentbeheer - inleiding tot de materiële bewaring - …


A5: Informatieproductie en –distributie – nr. 5447 Aantal lestijden : 40 Doelstellingen : - inzicht hebben in mediasector in het algemeen en de boekensector in het bijzonder - inzicht hebben in de wederzijdse invloed van de belangen van de mediaproducenten, de bibliotheek-, documentatie- en informatievoorzieningen, en de mediaconsumenten in praktijksituaties Leerinhouden: - commerciële informatieproductie en –distributie: uitgevers, mediagroepen,… - niet-commerciële informatieproductie en –distributie: wetenschappelijke instellingen, grijze literatuur, …. - elektronische informatieproductie en distributie - … A6: Cultuur, leescultuur en literatuur – nr. 5448 Aantal lestijden: 80 Doelstellingen: - inzicht verwerven in algemene cultuurgeschiedenis - inzicht verwerven in de verschillende vormen van leescultuur - inzicht verwerven in de literatuur Leerinhouden: - basisbegrippen van de cultuurwetenschappen (vanuit historische, sociologische, filosofische, linguistische, maatschappelijke, kunsthistorische … invalshoek) - geschiedenis van de wereldliteratuur van de Oudheid tot heden (bij uitstek de roman) - actuele stromingen en tendensen binnen de wereldliteratuur - geschiedenis van de Nederlandstalige letterkunde sinds 1880 - actuele stromingen en tendensen binnen de Nederlandstalige literatuur - vormen van leescultuur - literaire genres: kenmerken, trends, belangrijke auteurs van verschillende genres: misdaadliteratuur, romantiek, historische romans, science fiction,… - jeugdliteratuur - strips - basisbegrippen van de literatuurwetenschappen - … 5.2 Deelcertificaat Documentaire automatisering B1: Inleiding tot netwerken systeembeheer – nr. 5449 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - kennis hebben van de belangrijkste computerbesturingssystemen - PC en belangrijkste randapparatuur kunnen beheren


-

inzicht hebben in netwerktechnologie inzicht hebben in netwerkbeheer

Leerinhouden: - computerbesturingssystemen - netwerken - eenvoudig websitebeheer - … B2: Inleiding tot de bibliotheekautomatisering – nr. 5450 Aantal lestijden: 60 Doelstellingen: - kennis hebben van de samenstellende componenten van een bibliotheekautomatiseringspakket en van de onderlinge samenhang van deze componenten - een analyse kunnen maken van lokale vereisten en deze via parametrisering in een automatiseringspakket kunnen integreren - een automatiseringspakket kunnen beheersen, zowel wat betreft het systeembeheer als wat betreft de uitvoerende taken Leerinhouden: - basiseigenschappen van een bibliotheekautomatiseringspakket: apparatuur, functionele werking, samenhang van de componenten, beperkingen van het pakket, uitbreidings- en aanpassingsmogelijkheden, aanpassing aan de lokale behoeften door parametrisering - conversie van catalogi - … B3: Documentaire databases – nr. 5451 Aantal lestijden : 60 Doelstellingen : - in staat zijn om via een IRS-pakket een automatisering op te zetten - een analyse kunnen maken van lokale noden op het vlak van automatisering en in staat zijn om deze noden te vertalen naar het gekozen pakket toe - in staat zijn om traditionele bibliografische tekstuele gegevens volgens de gangbare internationale normen te behandelen - in staat zijn om het pakket uit te breiden naar de beheersing van een multimediale omgeving Leerinhouden: - probleemanalyse - functionele analyse - systeemanalyse - database: modellen, structuur, opbouw, componenten - conversie van catalogi - … B4: Elektronische archivering – nr. 5452 Aantal lestijden: 40


Doelstellingen: - inzicht hebben in de problematiek van de toegankelijkheid van gegevens in een elektronische context - inzicht hebben in de problematiek van het archiveren van digitale documenten - inzicht hebben in de concepten voor de organisatie van duurzame digitale archivering - inzicht hebben in de mogelijke bewaarstrategieën voor digitale documenten Leerinhouden: - bewaarproblematiek van digitale documenten - bewaarstrategieën voor digitale documenten - registratie en beheer van metadata - standaarden bij digitale archivering - systemen voor het beheer van digitale documenten - … B5: HTML en webpresentaties – nr. 5453 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - HTML en aanverwante webtechnologieën kunnen gebruiken - inzicht hebben in gebruik(er)svriendelijke userinterfaces - kennis hebben van en inzicht hebben in basistechnieken voor efficiënt en effectief beheer van gegevens in een webbased client-server omgeving Leerinhouden: - HTML - websites: ontwerp, criteria, ergonomie, architectuur - beschikbaarstelling van databases op internet - … 5.3 Deelcertificaat Documentaire technieken C1: Formele documentbeschrijving – nr. 5454 Aantal lestijden: 60 Doelstellingen: - het belang inzien van formele documentbeschrijving - in staat zijn om op een verantwoorde manier de bestaande formele beschrijvingsregels toe te passen Leerinhouden: - regelsets voor formele documentbeschrijving - machineleesbare formaten - integratie van formele documentbeschrijving in bibliotheekautomatisering - … C2: Inhoudelijke documentbeschrijving: indextalen 1 – nr. 5455


Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in het belang van inhoudelijke documentbeschrijving, met het oog op kwaliteitsvolle toegankelijkheid van fysieke en virtuele bibliotheekcollecties - inzicht hebben in het belang van classificatiesystemen ten behoeve van onderwerpsontsluiting van documenten - de basisprincipes bij het ontwerpen van classificatiesystemen ten behoeve van onderwerpsontsluiting van documenten kunnen toepassen - de belangrijkste algemene classificatiesystemen kunnen gebruiken Leerinhouden: - inleiding op inhoudelijke documentbeschrijving: reference retrieval, document retrieval, informatian retrieval, onderscheid indextalen-indexsystemen, onderscheid precoördinatiepostcoördinatie, taxonomieën - enumeratieve classificaties - analytisch-synthetische classificaties - … C3: Inhoudelijke documentbeschrijving: indextalen 2 – nr. 5456 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de relatie tussen thesaurusbouw, gecontroleerde en ongecontroleerde woordsystemen en classificaties - inzicht hebben in het belang van (tref)woordensystemen en thesaurusbouw ten behoeve van de onderwerpsontsluiting van documenten - inzicht hebben in het belang van regelwerken bij het gebruiken van de gecontroleerde woordsystemen - de in Vlaamse context gebruikte trefwoordsystemen grondig kennen en kunnen gebruiken - inzicht hebben in het belang van vrije woordsystemen en full-text indexeren - inzicht hebben in de basisprincipes voor thesaurusbouw - een software voor thesaurusbouw en –onderhoud kunnen gebruiken Leerinhouden: - trefwoordensystemen: basisprincipes van gecontroleerde en niet-gecontroleerde (tref)woordensystemen, bestaande regelgeving met betrekking tot trefwoordbepaling - thesauri: basisprincipes thesaurusbouw, thesaurussoftware - …


C4: Inhoudelijke documentbeschrijving: indexsystemen – nr. 5457 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de belangrijkste indexsystemen - inzicht hebben in ontsluitingsmethodes voor dynamische documentverzamelingen - inzicht hebben in het belang van vrije woordsystemen en full-text indexeren - inzicht hebben in het belang van standaardisering van metadataformaten voor de interoperabiliteit tussen informatiesystemen Leerinhouden: - precoördinatieve en postcoördinatieve syntactische indexsystemen - specifieke ontsluitingsmethodes voor dynamische documentverzamelingen zoals webdocumenten - overzicht van enkele XML-gestructureerde metadataformaten en hun relatie met inhoudelijke ontsluiting - … C5: Algemene informatiebronnen – nr. 5458 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de historische ontwikkeling en actuele samenhang van het bibliografisch bronnenapparaat - de belangrijkste algemeen-bibliografische bronnen en hun kenmerken kennen en kunnen beschrijven - de waarde van het bibliografisch bronnenapparaat in praktijksituaties kunnen inschatten - het bibliografische aanbod en de typologie van de elektronische en web-bronnen kennen - inzicht hebben in de kenmerken van het wetenschappelijk publicatiebedrijf Leerinhouden: - algemene begripsomschrijving, verwante begrippen en definities - historische ontwikkeling van de bibliografie - belang van de bibliografie - Universele Bibliografische Controle - structuur van het bibliografisch apparaat - overzicht van algemene bibliografische bronnen en hulpmiddelen - reproductie en verspreiding van secundaire informatiebronnen - kenmerken van het wetenschappelijk publicatiebedrijf - typologie van de databanken - bibliografisch overzicht van het host- en databankenaanbod - …


C6: Specifieke informatiebronnen – nr. 5459 Aantal lestijden: 60 Doelstellingen: - de kenmerken van documentair informatiegebruik en de belangrijkste documentaire informatiebronnen kennen op het gebied van de exacte wetenschappen, sociale wetenschappen en cultuurwetenschappen - de kenmerken van documentair informatiegebruik en de belangrijkste documentaire informatiebronnen kennen voor overheidspublicaties Leerinhouden: - exacte wetenschappen: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, natuurwetenschappen, chemie, biologie, milieuwetenschappen, fysica, medische literatuur, technische literatuur - sociale wetenschappen: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, psychologie en pedagogie, sociologie, politicologie, rechtswetenschappen, economie - cultuurwetenschappen: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, filosofie, theologie, geschiedenis, kunst(geschiedenis), taal- en letterkunde - overheidspublicaties: literatuurgebruik en –productie, algemene bibliografische bronnen, Belgische overheden, de Europese Gemeenschap, internationale en intergouvernementele organisaties - … C7: Gegevensbankondervraging – nr. 5460 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - in staat zijn om databanken te bevragen via formuliergestuurde, menugestuurde en commandogestuurde zoekinterfaces - in staat zijn om zoekresultaten te evalueren en te verwerken in een lokale omgeving Leerinhouden: - SQL - vraagtechnieken: zoektermen, basisindex, additionele indexen, Booleaanse operatoren, proximity operatoren, truncatie, limiteren, relevance ranking, online thesauri - zoekstrategie: werken met concepten - databanken via visible web; open archives - databanken via invisible web - protocollen - …


C8: Collectieontwikkeling – nr. 5461 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de algemene principes van de collectieontwikkeling - inzicht hebben in de werking van interbibliothecair leenverkeer en documentleverantie - in staat zijn om een kwaliteitsvolle collectie uit te bouwen in de verschillende types van bibliotheken Leerinhouden: -

begripsomschrijving virtuele versus fysieke collectie principes, criteria en vormen van selectie en deselectie evaluatiecriteria organisatie en methoden van acquisitie plaatsing van de collectie collectieontwikkelingsplannen …

C9: Preservatie en conservatie – nr. 5462 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de problematiek van conservatie - inzicht hebben in de problematiek van preservatie Leerinhouden: - richtlijnen voor het verzorgen, preserveren en conserveren van boeken nietboekmaterialen - … 5.4 Deelcertificaat Vaardigheden en management D1: Cliëntgerichte communicatie – nr. 5463 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - belangrijke communicatietechnieken beheersen en deze zowel in het directe, het telefonische als geschreven contact kunnen toepassen - gericht zijn op een goede dienstverlening, met aandacht voor de informatiebehoeften en eventueel andere vragen van de gebruiker Leerinhouden: - communicatietheorie: basisbegrippen - omgaan met cliënten - omgaan met groepen


-

soorten gesprekken goed zakelijk telefoneren klachtenbehandeling en conflicthantering slecht nieuws meedelen kenmerken van goede schriftelijke communicatie …

D2: Zakelijke communicatie – nr. 5464 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - kunnen praten voor groepen - toelichting kunnen geven en argumenteren - vergadertechnieken beheersen en vergaderingen kunnen leiden - efficiënt kunnen communiceren en onderhandelen met gebruikersgroepen, collega's, beleidsvoerders, … Leerinhouden: - vergadertechnieken - notuleren en rapporteren - discussie- en onderhandelingstechnieken - presentaties brengen - … D3: Doelgroepenwerking – nr. 5465 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - de belangrijkste sociale en psychologische kenmerken van diverse gebruikersgroepen kennen - leesbevorderend kunnen optreden op basis van ontwikkelingspsychologische inzichten - de diversiteit van gebruikersgroepen herkennen in functie van leesbevordering en informatienoden - gericht zijn op het eigene van elke gebruiker en de bereidheid hebben elke gebruiker een goede dienstverlening te bieden, rekening houdend met zijn/haar specifieke kenmerken en/of problemen Leerinhouden: - gemeenschappelijke en diversifiërende kenmerken van de gebruikers - aspecten van ontwikkelingspsychologie in het kader van leesbevordering - methoden van doelgroepengerichte werking - bibliotheekwerk voor specifieke doelgroepen - …


D4: Human resources – nr. 5466 Aantal lestijden: 60 Doelstellingen: - inzicht hebben in de evolutie van het personeelsbeleid - kennis hebben van de belangrijkste principes van personeelsbeleid en human resourcesmanagement. Deze principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector - inzicht hebben in de juridische positie van de werknemer in zowel de openbare als de privé-sector Leerinhouden: - personeelsmanagement - omgaan met leiderschap - omgaan met individuele medewerkers, groepen en teams - competentiemanagement - de lerende organisatie - statuut van de werknemer in zowel de openbare als de privé-sector - … D5: Juridische aspecten van informatie – nr. 5467 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de belangrijkste facetten van het recht die van belang zijn voor de bibliotheek-, documentatie- en informatiesector Leerinhouden: - vrijheid van meningsuiting en persvrijheid, beperkingen aan de persvrijheid en beteugeling van inbreuken - censuur en de motieven voor censuur - vrijheid van informatie versus intellectuele eigendomsrechten - intellectuele eigendomsrechten en in het bijzonder het auteursrecht, reprorecht, leenrecht - wettelijk depot - mediarecht - ethiek in de tele- en massacommunicatie - bescherming van de privacy - recht van afbeelding - … D6: Onderzoeks – en analysemethoden – nr. 5468 Aantal lestijden: 80 Doelstellingen: - zicht verwerven op empirische criteria voor kwaliteitszorg en ze kunnen hanteren voor beleidsdoeleinden - inzicht hebben in de verschillende kwantitatieve werkmiddelen in de bibliotheek- en informatiesector - inzicht hebben in het gehele proces van prestatiemeting


-

bibliotheekonderzoek op een doeltreffende wijze kunnen aanwenden in functie van het management op een correcte wijze data kunnen verzamelen in functie van het onderzoek een correcte enquête kunnen opstellen de resultaten van het onderzoek op een correcte wijze kunnen voorstellen door middel van de statistiek een spreadsheet kunnen hanteren als statistisch instrument

Leerinhouden: - vormen van onderzoek - empirische criteria voor kwaliteitszorg - dataverzameling, -verwerking en –analyse - inleiding tot de statistiek - technieken van prestatiemeting - specifieke kwantitatieve werkmiddelen in de bibliotheek- en informatiesector - … D7: Marketing en financieel beheer – nr. 5469 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de belangrijkste principes van marketing en financieel beheer - inzicht hebben in de werking van marktmechanismen - bovenstaande principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector - inzicht hebben in de belangrijkste principes van financieel beheer en economie algemeen - bovenstaande principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector Leerinhouden: - financiële planning, controle en rapportering in relatie met inhoudelijke beleidsaspecten - administratieve verplichtingen - visie- en missieontwikkeling - marketing toegepast op de informatiesector - bibliotheekpromotie - … D8: Organisatiekunde – nr. 5470 Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - inzicht hebben in de belangrijkste principes van organisatiekunde en beleidstechnieken - deze principes kunnen toepassen op de bibliotheek- en informatiesector Leerinhouden: - interne bedrijfsorganisatie - veranderingsstrategieën - kwaliteitsmanagement - beleidsplanning en -technieken - … D9: Inlichtingenwerk – nr. 5471


Aantal lestijden: 40 Doelstellingen: - een zoekstrategie kunnen opbouwen in functie van het inlichtingenwerk - het referentieapparaat in een bibliotheek kunnen hanteren Leerinhouden: - het zoekproces en de opbouw van een zoekstrategie - inlichtingenwerk in afzonderlijke bibliotheektypes - soorten referentiewerken en het gebruik ervan - IBL en documentleverantie - … 5.5 Deelcertificaat Beroepspraktijk E1: Gesuperviseerde beroepspraktijk, stageplaats A – nr. 5472 Aantal lestijden: 80 Doelstellingen: - toetsen van de theorie zoals die aangeboden wordt in de opleiding in een praktijksituatie - inzicht verwerven in de interne en externe organisatie van de stagebibliotheek - inzicht verwerven in de plaats en functie van de stagebibliotheek in de samenleving - geformuleerde opdrachten stipt en nauwkeurig kunnen uitvoeren - kunnen werken in teamverband - over deze inzichten en werkzaamheden systematisch kunnen rapporteren, bv. in het stageverslag - blijk geven van de voor een bibliothecaris noodzakelijke attitudes Leerinhouden: De binnen module E1 gevraagde beroepspraktijk omvat 80u stage in het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatiewezen, niet op de eigen werkplek. E2: Gesuperviseerde beroepspraktijk, stageplaats B – nr. 5473 Aantal lestijden: 80 Doelstellingen: - toetsen van de theorie zoals die aangeboden wordt in de opleiding in een praktijksituatie - inzicht verwerven in de interne en externe organisatie van de stagebibliotheek - inzicht verwerven in de plaats en functie van de stagebibliotheek in de samenleving - geformuleerde opdrachten stipt en nauwkeurig kunnen uitvoeren - kunnen werken in teamverband - over deze inzichten en werkzaamheden systematisch kunnen rapporteren, bv. in het stageverslag - blijk geven van de voor een bibliothecaris noodzakelijke attitudes Leerinhouden: De binnen module E2 gevraagde beroepspraktijk omvat 80u stage in het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatiewezen, niet op de eigen werkplek.


E3: Gesuperviseerde beroepspraktijk – nr. 5474 Aantal lestijden: 200 Doelstellingen: - inzicht verwerven in leidinggevende functie(s) - inzicht verwerven in de plaats en de functie van de eigen werkzaamheden binnen het geheel - blijk geven van de voor een bibliothecaris noodzakelijke attitudes - kunnen evalueren van eigen handelen en functioneren Leerinhouden: De binnen module E3 gevraagde beroepspraktijk omvat 200u praktijk in het ruime bibliotheek-, documentatie- en informatiewezen. De beroepspraktijk richt zich vooral op het eigen functioneren in een concrete werk- of praktijksituatie. E4: Supervisie en intervisie – nr. 5475 Aantal lestijden : 40 Doelstellingen en leerinhouden : - leren reflecteren op eigen handelen en functioneren door uitwisseling van ervaringen met medecursisten - kunnen evalueren van eigen handelen en functioneren E5: Projectwerk – nr. 5476 Doelstellingen: - kunnen toepassen van de methoden en technieken en de juiste vakkennis - kunnen verwerken, omzetten en toetsen van de theorie in de praktijk, zowel mondeling als schriftelijk - kunnen synthetiseren en trekken van correcte en weldoordachte conclusies, met kritische beschouwingen Leerinhouden: De cursisten werken zelfstandig een zelfgekozen project uit dat een aspect behandelt rond informatie, documentatie en bibliotheekwerk en dat kadert binnen de opleiding. De keuze voor een bepaald onderwerp kan door verschillende factoren beïnvloed worden: - wat wenst een instelling te laten onderzoeken door de cursist - kan de cursist voor een instelling een project, activiteit… uitwerken - wat vindt de cursist relevant om uit te diepen, waardoor hij bewijst dat hij de opleiding heeft doordacht in functie van zijn beroep


Deel 6: Bibliografie 6.1 Deelcertificaat Encyclopedie [video] Koninklijke Bibliotheek Albert I / scenario: Daniel Aubry ; beeld: John Bourgois ; productieleiding: Philippe Ruelle.- Brussel : Koninklijke Bibliotheek Albert I, 1995. - (34 min.) 2040 Bibliotheken : De toekomst in uitvoering / Rob Bruijnzeel en Nicoline van Tiggelen.Den Haag : Biblion, 2001.- 87 p. : ill + cd-rom.- ISBN 90-5483-297-5 Het abstracte in de kunst/Kandinsky, Wassily – Utrecht, Antwerpen: Aula, 1962 Afscheid van het boek ? : geen afscheid van het lezen ! : boek en hypermedia : een confrontatie / A. Grypdonck. - Hasselt : Stichting Boek, 1996. - 57 p. Algemene kunstgeschiedenis/ Honour, Hugh & John Fleming – Amsterdam: Meulenhoff, 1988 The application and use of standards in the care and management of libraries and archives.London: National Preservation Office, 1999. Archiefbeheer in gemeenten en OCMW’s / Herman Coppens. – Brussel: Algemeen Rijksarchief, 1997. – 448 p. Archiefwetgeving voor beginners / Hilde Van Ongevalle, in Bibliotheek- en Archiefgids, 77 (2001), p. 3-14. L’Art romantique/Baudelaire, Charles. – Paris: Julliard, 1964 Arts & Humanities Citation Index: bibliografische databank Basic Preservation Guidelines for Library and Archive Collections. – London: National Preservation Offcie, 2003. – ISBN 0-7123-4842-5 Basisboek Documentaire Informatieverzorging / onder red. van André Ligthart Schenk ... [et al.]. - Den Haag : NBLC, 1993. - 432 p. : ill. ; 25 cm. - Reg. - ISBN 90-5483-051-4 Beroepsprofiel : bibliothecaris openbare bibliotheken : eindrapport / van de Commissie Beroepsprofiel ; [tekst S.W.F.M. Van Breugel] ... [et al.]. - Den Haag : NBLC, 1994. - 136 p. ; 24 cm. - Lit.opg. - ISBN 90-5483-033-6 Beroepsprofielen Bibliotheekmedewerker, Informatiebemiddelaar, Bibliothecaris, Informatiemanager [www] www.serv.be (11 februari 2004) Bevordering van bibliotheek- en informatiegebruik door de jeugd :Bib-krant 1981-1991 reader 3. - Leuven : Plob, 1992. - 98 p. in verschillende pagineringen ; 30 cm. - Bundeling artikels over dit onderwerp uit 10 jaargangen Bib-krant


Bibliotheek- en archiefgids.- Antwerpen: VVBAD, 1984- Voorzetting van: Bibliotheekgids.ISSN 0772-7003.- Tweemaandelijks Bibliotheekblad : tweewekelijks vakblad voor openbare bibliotheken / NBLC. - Den Haag : NBLC, 1997-. - Voortzetting van: Bibliotheek en samenleving, NBLC infobulletin ; tweewekelijks. - ISSN 1386-1522 Bibliotheken : tot uw dienst / red. Henk Van den Hoogen ; red.L Marianne De Ruwe. - Assen [etc.] : Van Gorcum, 1992. - 113 p. ; 24 cm. - ISBN 90-232-2694-1 Bibliotheken und Verlage als Träger der Informationsgesellschaft / K.W. Neubauer, W.R. Muller. - Frankfurt am Main, 1999. Bibliothèque nationale de France. - Parijs : Société Française de Promotion Artistique, 1997. 68 p. : ill. Bib-scoop : echo's uit openbare bibliotheken. - 1991-. - Antwerpen : VVBAD. Sectie Openbare Bibliotheken, 1991-. - 30 cm. - Viermaandelijks Boeken en bibliotheken in de Oudheid / Willy Clarysse en Katelijn Vandorpe ; op basis van een tentoonstelling door Odette Bouquiaux-Simon. - Leuven : K.U.Leuven. Departement Klassieke Studies, 1996. - 91 p. : ill. ; 22 cm (Mimemata : Leuvense bijdragen over de Oudheid) Boekenwurmen & ander ongedierte : over de omgang met boeken / Ed Van Eeden. - Utrecht [etc.] : Kosmos , dep.1992. - 75 p. ; 20 cm.- Lit.opg. - ISBN 90-215-1952-6 Building Blocks for a Preservation Policy. – London: National Preservation Office, 2001 Civilisatie. Een persoonlijke visie/ Clark, Kenneth – Den Haag, Antwerpen: Nederlandsche Boekenclub, 1970 Conservering van archieven : inleiding tot de problematiek / W Rombauts. - Brussel : ARA, 1997. - 323 p. - Lit.opg. ; reg.(Miscellanea archivistica manuale) De cultuur der Renaissance in Italië/ Burckhardt, Jacob – Utrecht, Antwerpen : Spectrum, 1960. - (Aula; 129) Cyberspace : the world in the wires / R. Kitchin. - New York, 1998 Dienst openbaar bibliotheekwerk : jaarverslag (...) / Bestuur volksontwikkeling en openbaar bibliotheekwerk. Dienst openbaar bibliotheekwerk. - 1990-. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Dienst openbaar bibliotheekwerk, 1991-. - 25 cm. - Verschijnt jaarlijks De dienstverlening van de openbare bibliotheek: bronnen voor beleid / eindred. Marian Koren.- Den Haag, NBLC, 2001. 168 p.- (Bibliotheekdomein 1).- Oorspronkelijke titel: The public library service : the IFLA/UNESCO guidelines for development Digital futures: strategies for the information age / M. Deegan, S. Tanner. - London, 2001. Ecrits sur l’Art. - Paris: Gallimard, 1971. - 2 dl.


(Le livre de poche) Eeuwige schoonheid/ Gombrich, E.H. – Bussum : De Haan, 1974 Filosofen over het belang van kunst/Mol, Johannes – Best: Damon, 1997 Francis: bibliografische databank Future Libraries / ed. R. Howard Bloch and Carla Hesse. - Berkeley [etc.] : University of California Press, 1995. - vi,159 p. ; 26 cm. - ISBN 0-520-08811-5(Representations books) General International Standard Archival Description. Second Edition – Ottawa : International Council on Archives, 2000. Geschiedenis van de kunst/Balis, Arnout. – Antwerpen: Ufsia, 1997-1998 (syllabus) Gezichtspunten: een inleiding in de methoden van de kunstgeschiedenis./ Halbertsma Marlite en Kitty Zijlmans (red.) – Nijmegen: SUN, 1993 The global information society / W.J. Martin. - Aldershot, 1996 Een goede eeuw kunst: kijken naar de modernen van omstreeks 1850 tot heden/ Leeuwen Fred van – Brussel: BRT-instructieve omroep, 1988 Good Handling Principles and Practice for Library and Archive Materials. – London: National Preservation Office, 2000 Guidelines for college libraries : recommendations for performance and resourcing / ed. by Kathy Ennis ; for the Colleges of Further and Higher Education Group of The Library Association. - 5th ed. - London : Library Association, 1995. - 58 p. ; 30 cm. - Met bibliografie. - ISBN 1-85604-153-0 Guidelines for conducting national surveys of school libraries and their needs / ed. Sigrun Klara Hannesdottir. - Paris : UNESCO, 1994. - 115 p. ; 30 cm(CII) Handboek Document Management. Compleet en praktisch / Frans Timmerhuis. – Rijswijk: Elmar, 2001.- 246 p – ISBN 90-3891-154-8 Handboek informatiewetenschap voor bibliotheek en archief / onder redactie van G.M. Van Trier, D.W.K. Jansen en Hans Prins. -Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1996-. Losbladige uitgave. - ISBN 90-6502-634-7 Handboek kennismanagement / H. Henken, H. Verbooy. Bunnik, - 1998. Histoire de l’histoire de l’art/Bazin, Germain – Paris, 1986 Hoge Raad voor de openbare bibliotheken 1987-1991 / [samensteller: Urbain Bax]. [Brussel] : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Dep. WVC. Adm. Sociaal-Cultureel Werk, 1991.- 223 p. : foto's ; 22 cm Humanities index (elektronisch equivalent van de gedrukte bibliografie)


Iconologische studies: thema’s uit de Oudheid in de kunst van de Renaissance/Panofsky, Erwin. – Nijmegen, SUN, 1970 IFLA Principles for the Care and Handling of Library Material. International Preservation Issues. Number One.- Paris-Washington, 1998. – 72 p. – ISBN 2-912743-00-1 The impact of information on society : an examination of its nature, value and usage / M.W.Hill. - London, 1999 In ons diaconale land. Opstellen over cultuurspreiding/ Bevers, Anton (e.a.) – Amsterdam, 1988 Les industries du contenu face à l’ordre informationnel / B. Miège. - Grenoble, 2000 Informatie in bedrijf : werkboek voor succesvol informatiebeheer / M. Van Eck Poppe, e.a. Amsterdam, 2003 Informatie professional – Amsterdam: Cramwinckel, 1997 – Maandelijks - Samensmelting van : Open en Login.- ISSN 1385-5328 Informatievaardigheden in het onderwijs / Raad van Advies voor Bibliotheekwezen en Informatieverzorging. - Den Haag : RABIN, 1993. - 79 p. ; 25 cm. - ISBN 90-72278-23-2 Information and Information Science / P. Ingwersen. // In : Encyclopaedia of Library and Information Science. - Vol. 56, suppl. 19, p. 137-174. Inleiding tot het openbaar bibliotheekwerk : syllabus. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Dienst openbaar bibliotheekwerk, 1992. - Losbladig ; lit.opg. - ISBN 9070703-14-9 Inlichtingenwerk, uitlening en service in de muziekbibliotheek / Els Van Swol. - Den Haag : NBLC, 1991. - 51 p. - ISBN 90-6252-100-2 (Muziek in de bibliotheek) An intellectual biography / Warburg, Aby – London: The Warburg Institute/University of London, 1970 International Council of Museums (ICOM) www.icom.org The Internet Galaxy / Manuel Castells. – Oxford: Oxford University Press, 2001 Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis / eindred. H. Brouwer. - Leiden : Nederlandse Boekhistorische Vereniging, 1994.- 228p. - ISBN 90-751-33-01-4 Kinderen en jongeren in de bibliotheek / onder red. van Eva Roskam en Herman Verschuren. - Den Haag : NBLC, 1993. - 224 p. : foto's ; 24 cm. - Gebaseerd op een vert. van: Vermittlung von Kinder- und Jugendliteratur door B. van Sluys en A. Pfaff ; lit.opg. ; reg. - ISBN 906252-774-4 Klapper : tijdschrift voor lezen en informatiegebruik / LINC.- Leuven : LINC, 1993 - Voortz. van : Bib-krant.- IISN 0776-068X.- Viermaandelijks.- Met supplement: Pluizer


De klassieke kunst: Hoogtij der Renaissance/ Wölfflin, Heinrich – Utrecht, Antwerpen: Spectrum, s.d., (Aula-boeken: 10) Koninklijke Bibliotheek en Nederlands bibliotheekbeleid : verspreide geschriften 1983-1990 / door A.W. Willemsen ; [red. M.S. Geesink] ... [et al.]. - 's-Gravenhage : Koninklijke Bibliotheek, 1991. - 213 p. ; 25 cm. - Lit.opg. p.186-199. - ISBN 90-6259-101-9 Kulturhus.- Concept voor een lokaal netwerk / Henk Middelveld; Eindredactie Marian Koren.- Den Haag : NBLC, 2002 - 136 p. : ill.- ISBN 90-5483-316-5.- (Bibliotheekdomein; 2) Kunst en Cultuur/ Reeth, Camiel Van – Antwerpen: Hogeschool Antwerpen. HID, 2002 (syllabus) Kunst-geschiedenis, verschijnen en verdwijnen/ Reijnders, F. – Amsterdam: SUA, 1986 Kunst op het web/ Cassee, Elly – Houten: Van Holkema & Warendorf, 2002 De kunstwereld : produktie, distributie en receptie in de wereld van kunst en cultuur / Bevers, Ton (e.a.) – Hilversem, 1993 Kwaliteit voor de informatiegebruiker : eindrapport van de visitatiecommissie bibliotheek en documentaire informatie, en boekhandel en uitgeverij. - Den Haag : Voorlichtingsdienst HBO-raad, 1993. - 119 p. ; 20 cm (Sectorale kwaliteitszorg hbo) Leading with knowledge : the nature of competition in the 21st century / R.C. Huseman & J.P. Goodman. - London, 1999 Learning resources in schools : library association guidelines for school libraries / ed. by Margaret Kinnell. - London : Library Association Publishing, 1992. - 81 p. ; 21 cm. - ISBN 185604-032-1 Lexicon van de actuele kunst./Dusar, A. en Smeets, A. – Tielt: Lannoo, 1971 Lexicon van literaire termen/ Gorp, H. (e.a.) – Leuven: Wolters, 1986 Lezen, lenen en kopen van boeken : een onderzoek naar het gedrag van de boekenconsument in het Turnhoutse / door Luc Lauwereys en Marleen Maes. - Antwerpen : UIA, 1992. - 288 p. ; 30 cm Libraries in the information society / T.V. Ershova, Y.E. Hohlov. - München, 2002 Libraries for the new millennium: implications for managers / D. Raitt. - London, 1997 The Library/Classroom Connection / Silvana Carletti, Suzanne Girard and Kathlene Willing. - Markham, Ontario : Pembroke, cop.1991. - 136 p. ; 23 cm. - Lit.opg. - ISBN 0-921217-66-8 The library in the twenty-first century : new services for the information age / Peter Brophy. London, 2002 Le livre & ses secrets / J.-F. Gilmont e.a. - Genève, 2003


Major European Movements 1900-1945/Kaplan, Patricia E. and Susan Manso (ed.) – New York: Dutton, 1977 Managing the Digitisation of Library, Archive and Museum Materials. – London : National Preservation Office, s.d.. – ISBN 0-7123-4733-X Managing the New One-Person Library / Guy St Clair and Joan Williamson. - 2nd ed. London [etc.] : Bowker-Saur, 1992. - 170 p. ; 25 cm. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 0-86291-630-5 Marketing the information profession to the information society /Ann Irving. - London : Library Association, 1992. - ix,53 p. ; 21 cm. - Lit.opg. - ISBN 1-85604-084-4 Mediadossiers Jaaroverzicht / hoofdred. Guy Freiermuth ; eindred. Frank Vandecaveye. Diegem : Kluwer ed., cop.1997. - 92 p. - ISBN 90-6716-895-5 Mediagids : Boek en Pers / hoofdred. Carlo Van Baelen en Guy Freiermuth ; alg.adviseur Guido Fauconnier. - Diegem : Kluwer, 1997- . - Losbladige uitgave Mediamarkt in Nederland en Vlaanderen. - Den Haag : Biblion, 2000- .- Voortzetting van: Gids informatiesector.- Jaarlijks Mediatheekgids : Handleiding voor het opzetten en beheren van een mediatheek / door: Peter Van Gaal. - Ede [etc.] : STOAS Sector AgrImedia, cop.1992. - 60 p. ; 21 cm. - Lit.opg. Met beleid behouden : op weg naar een conserveringsprogramma voor ons papieren verleden : verslag van een seminar gehouden in de Koninklijke Bibliotheek op 28 april 1994. - Den Haag : CNC,1994. - 69 p. ; 30 cm. - ISBN 0926-2938 (CNC-Publikaties) Multicultural librarianship : an international handbook / ed. for the International Federation of Library Associations and Institutions. Section on Library Services to Multicultural Populations ; by Marie F. Zielinska ; with Francis T. Kirkwood. -München [etc.] : Saur, 1992. - xv,383 p. : foto's ; 21cm. - Lit.opg. - ISBN 3-598-21787-0 (IFLA Publications) Muziek in de bibliotheek / Wolter van der Zwaan.- Leidschendam : Biblion, 2003 - 148 p. : ill.- ISBN 90 5483 399 8.- (Bibliotheekdomein; 2) Na 1950. – Antwerpen: Hogeschool Antwerpen. KASKA, 1993 Nederlandse bibliotheek- en documentatiegids '98 '99 : adresboek van in Nederland gevestigde bibliotheken en documentatieinstellingen / [samengest. onder auspiciën van de Federatie van Organisaties op het gebied van Bibliotheek- Informatie- en Documentatiewezen (FOBID)]. - Den Haag : NBLC, 1998. - xxix,369 p. - Met reg. - ISBN 90-5483-143-X Nederlandse bibliotheekgeschiedenis : van librije tot virtuele bibliotheek / Paul Schneiders. Den Haag : NBLC, 1997. - 392 p. : ill. - Met CD-ROM als illustratie van AND International Publishers. - ISBN 90-5483-138-3 1900-1961 / Ilegems, Paul. – Antwerpen: Hogeschool Antwerpen. KASKA, 1993


New International Dictionary of Acronyms in Library and Information Science and Related Fields / Henryk Sawoniak and Maria Witt. - 2nd rev. and enl.ed. - Munchen [etc.] : Saur, 1992.- X,497 p. ; 25 cm. - ISBN 3-598-10972-5 Nu van hooger hand : vijfenzeventig jaar Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen / onder hoofdredactie van Frans Heymans ; red. Gustaaf Asaert ... [et al.]. - Antwerpen : VVBAD, 1996. - 332 p. : ill. - Lit.opg. ; reg. -ISBN 90-72679-19-9 Op weg naar 2005 : strategie van de openbare bibliotheken in Nederland : eerste fase : 19951998 / [Commissie Strategie-ontwikkeling]. - Den Haag : NBLC, 1995. - 23 p. Openbaar / KCLB.- Antwerpen: KCLB, 1971 – Tweemaandelijks.- ISSN 148* Overheidsinformatie over lokaal cultuurbeleid [www] http://www.wvc.vlaanderen.be/lokaalcultuurbeleid/. Plaats en opdracht van de centrale openbare bibliotheken in Vlaanderen : visie / van het Samenwerkingsverband van Centrale Openbare Bibliotheken. - [S.l.] : COBsamenwerkingsverband, 1992.- 16 p. ; 30 cm Pulman Network of excellence [www] http://www.pulmanweb.org (29 jan 2004) The rise of the Network Society / Manuel Castells. - Oxford, 1998 Samenwerking bibliotheek - edukatief werk : Bib-krant 1981-1991 reader 1. - Leuven : Plob, 1992. - 178 p. in verschillende pagineringen. - Bundeling van artikels rond dit thema uit 10 jaargangen Bib-krant Status and Image of the Librarian : Report of a sample survey carried out in twelve countries / R.A.C. Bruyns ; [research assistants M. Café ... [et al.] ; translation T. Wolfswinkel]. - Den Haag : NBLC, 1992. - viii,55 p. - ISBN 90-6252-833-3 Steunpunt voor het lokaal cultuurbeleid vzw [www] http://www.cultuurlokaal.be (29 jan 2004) Teaching information skills : a review of the research and its impact on education / Rick Rogers. - London : Bowker Saur, cop.1994. - 101 p. ; 23 cm. - ISBN 1-85739-054-7 (British Library Research) Teaching information skills in schools / James E. Herring. - London : Library Association, 1996. - xiv, 176 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 1-85604-176-X Une introduction à l’histoire du livre : du manuscrit à l’ère électronique / J.-F. Gilmont. Liège, 2000 Van bibliotheekinstructie naar bibliotheekeducatie : op weg naar een heroriëntatie / J.F.P. Wagenvoort. - Den Haag : NBLC, 1992. -39 p. ; 30 cm. - Lit.opg. - ISBN 90-6252-830-9 (Beleidsontwikkeling openbare bibliotheken) Van boekenplanken en folderrekjes : over collectievorming en bibliotheekpromotie / samenstelling Ingrid Van Aerschot. - Antwerpen : KCLB, 1996. - 55 p. - Lit.opg.


Van Gutenberg tot Gates : kansen van traditionele uitgevers in het multimedia tijdperk / Laurens Rutten. - Den Haag : NBLC, 1998. - 139 p. - Lit.opg. - ISBN 90-5483-124-3 Van inlichtingenwerk naar kennisontwikkeling : ontwikkelingen binnen de functie van bibliothecaris in de openbare bibliotheek in de jaren negentig / Visscher, K.A. – Den Haag: Biblion, 2001 Vereniging van Openbare Bibliotheken [www] www.debibliotheken.nl (29 jan 2004) Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken vzw [www] www.vcob.be (29 jan 2004) Vlaamse archief-, bibliotheek- en documentatiegids 1996-'98 : adresboek van in Vlaanderen en Brussel gevestigde archieven, bibliotheken en documentatiecentra. - Antwerpen : VVBAD, 1996. - 370 p. - Reg. - ISBN 90-72679-22-9 Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek,- Archief- en Documentatiewezen vzw [www] www.vvbad.be (29 jan 2004) Waarover men niet spreken kan: elementen voor een agogiek van de kunst. - Brussel: VUBPress, 1999 De wereld van Marcel Duchamp 1887-1968 / Tomkins, Calvin & Time/Life red. Amsterdam: Parool, 1970 Wereldgeschiedenis van de kunst / Janson, H.W. - Houten: de Haan, 1993 Werkgelegenheid in de informatie- en communicatiesector in Vlaanderen. - Brussel : SERV, dep.1997. - 54 p. Wetgeving betreffende het nederlandstalige openbaar bibliotheekwerk. - Brussel : Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 1992. - 60 p. - Losbladig. - ISBN 90-70703-12-2 Vaktijdschriften, o.a. Informatie Professional, I&I, AMI, BBF, JASIST, Bulletin of ASIST, The Electronic Library, The Information Society, Information Management Report, Journal of Information Science, New Library World, Online, Program, VINE, Science et Avenir, Scientific American, Natuur en Techniek, EOS Magazine. 6.2 Deelcertificaat Documentaire automatisering Aandachtspunten bij het uitbouwen van een website / Goesaert, Jan. – (Mediagids : Telecom : deel Internet 13) Alles over netwerken. – Vilvoorde: VNU, 2003 Archivering van elektronische post : methoden, meningen en alternatieven / Horsman, Peter. – Amsterdam, Archiefschool, 1999 De archivering van websites : blijvend beschikbaar / Hokke, Erika


In: Archievenblad: jrg.107 (2003) nr.4, p.28-29 Basiscursus HTML : versie 4 / Kassenaar, Peter. – Schoonhoven : Academic Service, 1999 Beveiligen van Windows 2000 Server voor dummies / Sanna, Paul. – Amsterdam : Pearson Education Uitgeverij, 2001 Beveiliging in 10 minuten / Peters, Victor G.B. – Amsterdam : Pearson, 2002 Bouw zelf je site. – Groot-Bijgaarden : Lodewijk Deleu, 1998 (Clickx : wegwijs op Internet; vol.nr. 6) The CDS/ISIS handbook / Andrew Buxton and Alan Hopkinson. - London : Library Association, 1994. - xiv,178 p. - Reg. - ISBN 1-85604-108-5 Computernetwerken in 24 uur / Hayden, Matt. - Amsterdam : Pearson, 2001 Digitale archivering binnen bedrijven / Broecks, W.. - (Handboek informatiemanagement:Deel IV B Informatietechnologie en automatisering IV B 420) Digitale archivering : duurzaam bewaren en op lange termijn beschikbaar stellen van elektronische publicaties en documenten / Noordermeer, G.C. - (Handboek informatiemanagement:Deel IV B Informatietechnologie en automatisering IV B 410) Digitale archivering en ontwikkeling van 'permanent access technology' / Bellekom, Chris ; van Wijngaarden, Hilde In: Informatie professional: jrg.7 (2003) nr. 11, p. 32- 35 Dr Solomon's Anti-Virus Toolkit for Windows and DOS. - Aylesbury, UK : S&S International PLC. - xx, 222 p., ill. - Reg. Dr Solomon's Virus Encyclopaedia / Solomon, Alan. - Aylesbury, UK : S&S International PLC. - ii, 265 p. Draadloze lokale netwerken / Vandenameele, Patrick. - (Mediagids : Telecom: deel telecommunicatie 6. 5) Dynamische webpagina's in beeld / Olij, Erwin. - Amsterdam : Pearson, 2001. - 233 p., ill. Het boek HTML & XML / Harms, Florian ; Koch, Daniel ; Kürten, Oliver. - Brussel : Easy Computing, 2000. - 893 p., ill. - Reg.: met cd-rom HTML en XML voor beginners / Morrison, Michael. - Schoonhoven : Academic Press, 2001. - 388 p., ill. Leerboek Novell netware 4.1 : systeembeheer / Mommers, Erich ; Ramakers, Gerard ; Thomassen, Bon. - Schoonhoven : Academic Service informatica, 1996. - xiii, 369 p. – Reg. Non-designer's webboek: een heldere handleiding voor het ontwerpen, maken en publiceren van websites / Williams, Robin ; Tollett, John. - Schoonhoven : Academic Service, 2000. - 284 p., ill.


Software voor bibliotheekautomatisering : een vergelijking / uitgevoerd door de SB Werkgroep Automatisering en Projectgroep Programmatuurvergelijking ; red. Ben Oude Groeniger, Menno Gnodde en Marten Hofstede ; projectcoörd.: Ben Oude Groeniger. - 'sGravenhage : VOGIN, 1994. - 232 p. - Lit.opg. - ISBN 90-72037-09-X 6.3 Deelcertificaat Documentaire technieken Aan de slag met SQL / Pierre Winkler. – 2de herz. uitg. – Schoonhoven : Academic Service, 2000 Aanbevelingen van een Commissie aan een Commissie : een Europees forum over conservering en preservering van drukwerk op papier / De Vos, Wim In: Bibliotheek- en archiefgids : jrg.73 (1997) nr. 4, p.141- 147 Automatic indexing and abstracting of document texts / Marie-France Moens. – Boston : Kluwer, 2000 Automatic summarization / Inderjeet Mani. – Amsterdam : Benjammins, 2001 Basisboek documentaire informatieverzorging / onder red. van A.H. Ligthart Schenk [e.a.]. – Den Haag : NBLC, 1993 Basiscursus SQL / Rob Dugour. – 2de herz. druk. – Schoonhoven : Academic Servcie, 2003 Behoud en herstel : de conservering en restauratie van bibliotheekcollecties / Kroon, Andréa In: Informatie professional: jrg.1 (1997) nr. 4, p. 29- 33 Beschrijvingsregels voor computer files / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1990. 142 p. - Reg. - ISBN 90-6252-052-9. - (Regels voor de titelbeschrijving) Beschrijvingsregels voor gedrukte muziek / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1982. 113 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-248-3. - (Regels voor de titelbeschrijving) Beschrijvingsregels voor kartografische documenten : met een aanhangsel betreffende de catalogusbouw / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1982. - 116 p. - ISBN 90-6252-2491. - (Regels voor de titelbeschrijving) Beschrijvingsregels voor niet-boekmaterialen / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 3de dr. - Den Haag : NBLC, 1993. - 140 p. - ISBN 90-6252-678-0. – (Regels voor de titelbeschrijving) Beschrijvingsregels voor niet-boekmaterialen : met een aanhangsel betreffende de catalogusbouw / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 2de dr. - Den Haag : NBLC, 1982. - 131 p. - ISBN 906252-247-5


Beschrijvingsregels voor niet-seriële publikaties / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 2de bijdr. - Den Haag : NBLC,1982. - 87 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-234-3. - (Regels voor de titelbeschrijving) Beschrijvingsregels voor seriële publikaties / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1978. 99 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-238-6. - (Regels voor de titelbeschrijving) Bibliotheconomie en bibliografie : deel bibliotheconomie / Prof. G. Milis-Proost. - Gent : Universiteit Gent, 1996. - [syllabus] Bibliotheek en documentatie : handboek ten dienste van de opleidingen. – Deventer : Van Loghum Slaterus, 1984 Carin Klompen: collectievorming baart mij zorgen / Wieldraaijer, Elmer In: Bibliotheekblad: jrg.7 (2003) nr. 23, p. 6-8 Carin Van Der Heijden: 'Wat je niet weet, kan je niet managen' : collectievorming / Van Tilburg, Linda In: Bibliotheekblad : jrg.4 (2000) nr. 22, p. 24-25 Classification made simple / Eric Joseph Hunter. – 2nd ed. – Aldershot : Ashgate, 2002 Collectiemanagement in bibliotheken / Bakker, Trix In: Handboek informatiewetenschap voor bibliotheek en archief (p. IV D 100-1 t/m 39, maart 2001), Bohn Stafleu Van Loghum Slaterus, 1996Databases en SQL / Ton de Rooij. – Den Haag : Ten Hagen & Stam BV, 2002 Dialog Bluesheets. - Palo Alto, Cal. : Dialog Information Services. - Verschillende pagineringen. - Losbladige uitgave ESA-IRS in overview : the 1995/1996 ESA-IRS directory of online databases and services / [by ESA-IRS]. - Frascati : ESA-IRS, 1995 The ESA-IRS Quick Reference Guide 1995 / European Space Agency. -Frascati : ESA-IRS, 1995. - iii,70 p. - Reg. The future of classification / R. Marcella, A. Maltby. – Aldersho t: Gower, 2000 Guidelines on preservation and conservation policies in the archives and libraries heritage / Chapman, Patricia. – Paris : Unesco. General Information Programme and UNISIST, 1990. - IV,40 p. - (PGI; vol. 90/WS/ 7) Handboek bibliografie : een nieuwe gids naar bronnen van publiceerde informatie / (red.) A.O. Kouwenhoven ; J.J.M. De Haas, C.Th.J. Klijs, M.K.L. van der Linde-Wesly, P.A. Prins, G.J.A. Riesthuis en B. Zeeman. - 3de geheel herz. dr. - Assen : Van Gorcum, 1995. - XI, 333 p. - ISBN 90-232-3073-6 Handboek informatiewetenschap voor bibliotheek en archief / onder redactie van G.M. Van Trier, D.W.K. Jansen en Hans Prins. -Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1996-. Losbladige uitgave. - ISBN 90-6502-634-7


Handbook of information management / Alison Scammell. – London : Aslib-IMI, 2001 Handleiding UDC : zoekgebieden, constructie, gebruik / W.F. de Regt en J.H.De Wijn. - [S.l.] : Muusses-Purmerend, 1981. – ISBN 90-231-9017-3. Implementing digital reference services: setting standards and making it real / R. David Lankes, Charles R. McClure, Melissa Gross, e.a. – London : Facet, 2003 Informatievaardigheden / Albert Boekhorst, Diane Koers, Inge Kwast. – 2 ed. – Utrecht : Lemma, 2002 Information literacy instruction: theory and practice / Esther S. Grassian, Joan R. Kaplowitz. – New York : Neil-Shuman, 2001 Information retrieval : algorithms and heuristics / David Grossman, Ophir Frieder. – Boston : Kluwer, 1998 Introduction to indexing and abstracting / D.B. Cleveland, A.D. Cleveland. – 3rd ed. – Englewood : Libraries Unlimited, 2001 The invisible web: uncovering information sources search engines can’t see / Chris Sherman, Gary Price. – Medford : Information Today Inc., 2001 Korte geschiedenis van de bibliotheek en classificatie-systemen / Nelleke van Bladeren. – Amsterdam : HvA, Instituut voor Media en Informatie Management, 2001 http://www.teacherslab.hva.nl/transcripties/html/bladerentrans.html (15 december 2003) Indexeren – onderwerpsontsluiting / Karel Vannueten en Jan Van Hee. – Brussel : Vlaamse gemeenschap ; Interdepartementale bijscholing bibliothecarissen/documentalisten, 1999. – [syllabus] Inhoudelijke ontsluiting en U.D.C. / K. Vannueten. - Gent : Bibliotheekschool, [s.a.] [syllabus] Language modelling for information retrieval / W. Bruce Croft, John Lafferty. – Dordrecht: Kluwer, 2003 Lijst van naslagwerken en tijdschriften VLACC. - 2de ed. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Administratie voor Sociaal-Cultureel Werk. Bestuur voor Volkontwikkeling en Openbaar Bibliotheekwerk. Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 1994. 190 p. in verschillende pagineringen. - Reg. - ISBN 90-403-0012-7 Lijst van onderwerpen verwijzend naar het Vlaamse S.I.S.O.-classificatieschema / samengest. door Vlaamse SISO-commissie. - 2de volledig bijgewerkte uitg. - Antwerpen : VLABINVBC, 1998. - 309 p. - ISBN 9076524017 Lijst van trefwoorden en thema's voor de jeugd : VLACC. - Vierde editie. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Dep.WVC, Admin. Cultuur, Afd. Volksontwikkeling en Bibliotheken, 1997. - VI, 105 p.


Lijst van trefwoorden en thema's voor de jeugd VLACC. - 3de ed. -Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Departement W.V.C. Administratie Sociaal-Cultureel Werk. Bestuur Volksontwikkeling en Openbaar Bibliotheekwerk. Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 1994. - 127 p. - ISBN 90-403-0036-4 Manual of online search strategies / Chris J. Armstrong, Andrew Large (eds.). – Aldershot : Gower, 2001 Metadata / Rachel Heery, Andy Powell, Michael Day. – London : South Bank University, 1997 A new manual of classification / Rita Marcella & Robert Newton. – Hampshire : Gower, 1994. – ISBN 0-566-07547-4 Normen en waarden: de ongeschreven wetten van de collectievorming / de Graaff, Wendy In : Bibliotheekblad: jrg.7 (2003) nr. 19, p. 24-26 Ontsluiting internetbronnen : opmerkingen in de marge / Arie Noordzij In : Biomeditaties. – (1998), nr.41. - p 16-17 (Verslag van de lezing gehouden door Arie Noordzij tijdens de On line Informatie Conferentie 1998, opgetekend door Dymphie van der Heyden) Ontsluiting van Web sites naar analogie met de inhoudsopgave van een boek: voordelen en toepassing [WWW] / R.E. de Vries en N.J.I. Mars. – [S.l.] : Nederlands Instituut voor Wetenschappelijke Informatiediensten (NIWI), 1997 http://wwwis.win.tue.nl/infwet97/proceedings/infwniwi.html (15 december 2003) Regels voor catalogusbouw / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1983. - 231 p. - Reg. ISBN 90-6252-253-X. - (Regels voor de titelbeschrijving) Regels voor catalogusbouw / FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 2de herz. dr. - Den Haag : NBLC, 1994. 286 p. - Reg. - ISBN 90-5483-038-7. - (Regels voor de titelbeschrijving) Regels voor catalogusbouw beeld / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1988. - 155 p. Reg. - ISBN 90-6252-010-3. - (Regels voor de titelbeschrijving) Regels voor catalogusbouw gedrukte muziek / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : NBLC, 1989. 236 p. - Reg. - ISBN 90-6252-051-0. - (Regels voor de titelbeschrijving) Regels voor catalogusbouw geluid / door de FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - Den Haag : Nederlands Bibliotheek en Lektuur Centrum, 1990. - 260 p. - Met reg. - ISBN 90-6252-040-5. - (Regels voor de titelbeschrijving) Searching DIALOG : The Complete Guide / Dialog Information Services. - Palo Alto, Cal. : Dialog Information Services, 1991. - Verschillende pagineringen. - Losbladige uitgave


Searching DIALOG : The Tutorial Guide to Commands / Dialog Information Services. Instructional Services Group. - Palo Alto, CA : Dialog Information Services. - 202 p. in verschillende pagineringen Software voor bibliotheekautomatisering : 19+ pakketten onder de loep / Uitgevoerd door de Projectgroep Bibliotheeksoftware ; projectcoördinatie Ben Oude Groeniger ; m.m.v. Arno Bekers ... [et al.] ; redactie Ben Oude Groeniger ; Menno Gnodde. - Eelde : Projectgroep bibliotheeksoftware i.s.m. Stichting Automatisering Bibliotheken, 1996. - 362 p. ; + 1 CDROM (niet-ontleenbaar). - De cdrom bevat, naast een doorzoekbaar bestand met gegevens over de geteste pakketten, ook demonstratieversie van een 6-tal softwares. - ISBN 909009407-5 Sorteerregels : regels voor het sorteren van catalogustitels / door FOBID Federatie van Organisaties op het gebied van het Bibliotheek-, Informatie- en Dokumentatiewezen. - 3de opl. - Den Haag : NBLC, 1985. - XII, 81 p. - Met lijst van bijbelboeken volgens de canon; bibliogr. p.75-777 ; reg. - ISBN 90-6252-246-7. ) (Regels voor de titelbeschrijving) SQL 1999 : understanding relational language components / Jim Melton, Alan R. Simon. – San Francisco : Morgan Kaufman, 2002 Het SQL leerboek / Rick F. van der Lans. – Schoonhoven : Academic Service, 2002 The subject approach to information / A.C. Foskett. – London : Clive Bingley, 1992. – ISBN 0-85157-339-8 Text information retrieval systems / Charles T. Meadow, Bert R. Boyce, Donald H. Kraft. – 2 ed. – San Diego: Academic Press, 2000 Trefwoordenlijst VLACC. - 4de ed. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Departement W.V.C. Administratie Sociaal-Cultureel Werk. Bestuur Volkontwikkeling en Openbaar Bibliotheekwerk. Dienst Openbaar Bibliotheekwerk, 1994. - 2 dl. - ISBN 90-4030037-2 Trefwoordenlijst VLACC. - 5de ed. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Departement W.V.C. Administratie Cultuur. Afdeling Volksontwikkeling en Bibliotheken, dep.1997. - 2 dln. - ISBN 90-403-0037-2 Understanding information / Jack Meadows. – München : Saur, 2001 Vlaamse aanpassing van het Schema voor de indeling van de Systematische Catalogus in Openbare Bibliotheken (S.I.S.O.) / Jan Van Hee. - Gent : Bibliotheekschool, 1997.- [syllabus] Vraaggericht collectioneren met het Rationeel Collectiebeleid. - PBC Noord-Brabant, 2002. 28p. Vraaggerichte collectievorming / Wiersma, Chris ; [medew.] Battjes, Aly ; [medew.] Kremer, Alied ; [medew.] ; Ploeger, Thea ; [medew.] Sijens, Doeke. - Den Haag : Biblion, 2000. - 36 p. Web work: information seeking and knowledge work on the World Wide Web / Chun Wei Choo, Brian Detlor, Don Turbull. – Dordrecht : Kluwer, 2001


Werkboek Collectiemanagement. - Zeeuwse bibliotheken, 2000 - Losbladig Woordsystemen : theorie en praktijk van thesauri en trefwoordsystemen / onder red. van H. Magrijn, S.A.Th.M. Pontzen,G.J.A. Riesthuis, J.D. Schipper en G.J. Wijnands. - Den Haag : NBLC, 1997. - 236 p. - Reg. - ISBN 90-5483-129-4 ZIZO : zonder inspanning zoeken : een alternatief voor de plaatsing van de non-fictie in de jeugdafdeling / COB-samenwerkingsverband. - Brussel : COB-samenwerkingsverband, 1997.- 21 p. + bijlagen. - Met overzichtsschema en trefwoordenlijst. - (Publicaties van het COB Samenwerkingsverband) Zoeken èn vinden op Internet / Omer van der Horst Jansen, Joep van Loon, Menno de Ruijter, e.a. – Alphen aan den Rijn : Samson, 2000 Zoeken in geautomatiseerde informatiesystemen / Jeroen Vendrig. – Alphen aan den Rijn : Kluwer, 2001 6.4 Deelcertificaat Vaardigheden en management 15 verrassende zakenbrieven : iedere brief is een kans om te scoren : eigentijds en zonder clichés, zakelijk en persoonlijk, positief en service-gericht / Hans Van Eck. – Deventer : Kluwer Bedrijfswetenschappen, 1996. - ISBN 90-267-2516-7 Aan de slag met teamcoaching / Marijke Lingsma. – Soest : H. Nelissen, 2001. – 3de dr. – 157 p. - ISBN 90-244-1443-1 Algemene statistiek / Van Rompuy, P.; Verhelst, M. . - Leuven : Acco, 1995 - 1996. - 2 dl. : ill. - ISBN 90-334-2119-4; 90-334-3397-4. Auteursrecht in een notendop / Vanhees, Hendrik. - Leuven : Garant, 1998. - 137 p. Auteursrechtengids voor Nederland en België / Frequin, M.J. ; Vanhees, H.J.. - Antwerpen : Standaard, 2000. - 287p. Beoordelen en ontwikkelen van competenties : assessment centers, development centers en aanverwante technieken / Lou Van Beirendonck. - 2de dr. - Acco, 1999. - 196 p. - Lit.opg. – ISBN 90 334 4050 4 Communicatievaardigheden / J. Piet Verckens. - Garant : Leuven, 1999. 134 p. - ISBN 905350-915-1 Competentiemanagement als personeelsstrategie in publieke organisaties : een onderzoek naar de mogelijkheden en grenzen van functiebeschrijvingen en competentieprofielen als hefboom voor een resultaatsgericht personeelsmanagement / Erik Henderickx, Ria Janvier, Sonia Loeman. – Brugge : Die Keure, 2001. - Deel I : Literatuuronderzoek . Deel II : Empirisch onderzoek. - ISBN 90-5751-407-9 Competentiemanagement : the essence is human competence / Red. Lou Van Beirendonck. Leuven : Acco, 2001. – 192 p. - Lit.opg. - ISBN 9033445948 Competentieprofiel voor de inlichtingenwerker in de OB: HRM-beleid / Klaran Visscher


In : Informatie professional : Jrg.5 (2001) Conflicthantering en onderhandelen : een praktische inleiding / E.J. Ritsema van Eck en P. Huguenin. - Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1993. - xii, 237 p. - Lit.opg. ; reg.ISBN 90-313-1369-6 Conflicthantering en organisatieontwikkeling / W.F.G. Mastenbroek. - 3de herz. dr. - Alphen aan den Rijn [etc.] : Samsom bedrijfsinformatie, 1991. - 299 p. - Reg. ; lit.opg. - ISBN 90-1404132-2 Diepgaande verandering : ontdek de leider in jezelf / Robert E. Quinn. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 256 p. - Lit.opg. ; index. - ISBN 90-5261-228-5 Effectief communiceren in 30 seconden of sneller / Milo Ogden Frank. – Rijswijk : Elmar, cop. 2001. – 102 p. - ISBN 90-389-1156-4 Ethisch leiderschap en besluitvorming / David M. Messick en Max H. Bazerman. Schoonhoven : Academic Service, cop.1996. - 61 p. - ISBN 90-5261-221-8 Expertsystemen voor inlichtingenwerk / Bots, Berry ; Thiel, Richard In : Login:jrg.20 (1996) nr. 3, p. 34-37 Expressiever en gemakkelijker spreken : hoe experimenteer ik met mijn spreekgedrag ? / Tilly Dinger, Margreet Smit en Coen Winkelman. - 6de dr. - Muiderberg : Coutinho, 1992. - 134p. : ill. - Lit.opg. - ISBN 90-6283-589-9 Het financieel beleid in en het financieel beheer van non-profitorganisaties onder de vorm van een V.Z.W. : Capita selecta / Dirk Coeckelbergh en Renaat Van der Stock. - Diegem : ced.samsom, 1996. - 79 p. Financiële aspecten / Marcel Bulckaert. - Diegem : CED.Samsom, 1996. - 172 p. - Reg. Fundraising, sponsoring en financiering / [red.: Roland De Graef ; met bijdr. van Freddy Aers ... [et al.]]. - Diegem : Ced.Samsom, dep.1992. - 142 p. - Lit.opg. Geachte lezer / Karel Edens en Karen Geerts. - Groningen : Bohn Stafleu Van Loghum, 1995. – 183 p. – ISBN 90-313-1929-5 Het Grote Vaardigheden Boek : met 150 vragen, opdrachten en oefeningen over communicatie en gesprekstechniek / Erik Pijs. - Arnhem : Angerenstein, 1998. – 127 p. ISBN90-800874-4-0 Handboek Human Resource Management : managementscompetenties voor de 21ste eeuw / Daniël Vloeberghs ; woord vooraf door Paul Jansen ; epiloog door Henk Opdebeeck. - 2de dr. - Leuven : Acco, 1998. - 411 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-334-3890-9 Handleiding voor beleidsteksten : een handleiding om beleidsnota’s, beleidsbrieven, jaarverslagen en notulen op te stellen / H.A.J.M. Lamers. - 2de druk. – Muiderberg : Coutinho, 1992. Handleiding voor pr- en reclameteksten / H.A.J.M. Lamers. – 2de gewijzigde druk. Muiderberg : Coutinho, 1991


Helder rapporteren : een handleiding voor het opzetten en schrijven van rapporten, scripties, nota's en artikelen / Peter Nederhoed. - 7de, herz. dr. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 2000. - IX, 451 p. - ISBN 90-313-2856-1 HRM in social profit- en publieke organisaties / Alex Vanderstraeten. - Antwerpen : Standaard, 2001. - 351p. : ill. - Lit.opg.; reg. – ISBN 9034111911 Huisstijl in tekstverwerking : beter en sneller brieven schrijven met de PC / Luc De Keyser. Diegem : CED.Samsom, cop.1994. - 91 p. - Lit.opg. Human resource management : verzakelijking of vernieuwing ? / red. F. Kluytmans ; auteurs J. Van den Berg ... [et al.]. - Deventer : Kluwer bedrijfswetenschappen, 1992. - 119 p. Lit.opg. – ISBN 90-267-1370-3 Human resources management in openbare bibliotheken : (hoe) werkt dat ? / K.A. Visscher. Den Haag : Biblion, 2001. – 75 p. - Lit.opg. - ISBN 90-5483-257-6 If you want to evaluate your library ... / F.W. Lancaster. - 2nd ed. - London : Library Association, 1993. - 352 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 1-85604-083-6 Inleiding in organisatie en management / Ineke Hendriks. - Baarn : Nelissen, 1994. - 158 p. Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-244-1309-5. - (PM-reeks) Inspirerend leiderschap in organisaties / Deanne N. Den Hartog, Paul L. Koopman en Jaap J. Van Muijen. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 191 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 905261-200-5 Interculturele conflicten : theorie en praktijk / David Pinto en Yaël Pinto. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 1994. - 168 p. - Lit. opg. - ISBN 90-313-1779-9 Interculturele gespreksvoering / Edwin Hoffman en Willem Arts. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 1994. - 233 p. - ISBN 90-313-1532-X. - (Serie methodisch werken) Introduction to Policies on Marketing Library and Information Services / prep. by Sylvia R.H. James ; for IFLA. - Paris : Unesco, 1993. - 43 p. - Lit.opg. - (PGI) De kracht van human resources in de onderneming : modellen voor een geïntegreerde HRMaanpak / Guido Maes. - Leuven : Acco, 2000. - 196 p. - Lit.opg. - ISBN 90-334-4383-X Kwaliteiten : een verfrissende kijk op eigen-aardigheden / Peter Gerrickens. - 's Hertogenbosch : Peter Gerrickens, 1997. - 202 p.- Lit.opg. - ISBN 90-74123-023 Kwaliteitszorg voor non-profitorganisaties / Cees Van Zoest. - Baarn : Nelissen, 1996. - 166 p. - Lit.opg. - ISBN 90-244-1371-0. - (PM-reeks) Lage drempel introduktie bezoek : met migranten naar de openbare bibliotheek / samengesteld door Lieve Van Hilst ; m.m.v. Mady Decorte en Ria Swinnen. - Borgerhout : Provinciale Materialenbank v.z.w., 1994. - 35 p. : ill. - Aanpassing van Lage-drempelintroduktie-bezoek (verschenen in de reeks Werk in uitvoering ; 6) PLOB Leuven


Leiderschap bij verandering / John P. Kotter. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 219 p. - ISBN 90-5261-231-5 Leren communiceren : opdrachtenboek / Dominique de Vet, Madelon Witteveen, Carel Jansen ... [et al.]. - Groningen : Wolters-Noordhoff, 1999. – 4de, geheel herz. dr.- 189 p. ISBN90-01-80813-1 Leren in en door organisaties : het hanteerbaar maken van kennis / Chris Argyris ; [vert. Th.H.J. Tromp]. - Schiedam : Scriptum Books, 1996. - 516 p. - Oorspr. tit. : On Organizational Learning ; reg. - ISBN 90-5594-008-9. - (Scriptum management) Leren notuleren : een praktische cursus / M.A. Kraal-Wesselius. - Groningen : WoltersNoordhoff, cop. 1990. – 95 p. - ISBN 90-01-50172-9 Leren organiseren : samenwerken en managen in de non-profit sector / Willem Visser. Bussum : Coutinho, 1995. - 262 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-6283-982-7 Management : een andere inleiding / Marc Buelens ; met tekeningen van Ian. - Tielt : Lannoo, 1994. - 182 p. - Met lit.opg. - ISBN 90-209-2438-9 Management voor non-profit organisaties : praktijken en principes / Peter F. Drucker. - Tielt : Lannoo, dep.1993. - 183 p. - Bevat interviews met Frances Hesselbein, Max De Pree, Philip Kotler, Dudley Hafner, Albert Shanker, Leo Bartel, David Hubbard, Robert Buford en Roxanne Spitzer-Lehmann. - ISBN 90-209-2020-0 Managementtrends / P.K. Jagersma. – Houtem : Educatieve Partners Nederland, 1999. – 286 p. – ISBN 90-207-2825-3 Managen zonder hiërarchie : naar een nieuw organisatieparadigma /door Willem Verhoeven. Baarn : Nelissen, cop.1991. - 216 p. - Lit.opg. p.213-216. - ISBN 90-244-0539-4. - (Procesmateriaal) Managing the New One-Person Library / Guy St Clair and Joan Williamson. - 2nd ed. London [etc.] : Bowker-Saur, 1992. - 170 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 0-86291-630-5 Marketing the information profession to the information society /Ann Irving. - London : Library Association, 1992. - ix, 53 p. - Lit.opg. - ISBN 1-85604-084-4 Mediagids. - Antwerpen : Kluwer. - Losbladige uitgave Medialex : selectie van bronnen van de media- en informatiewetgeving. - Diegem : Kluwer rechtswetenschappen, 2000. - xxix, 747 p. Met het oog op de lezer : pretestmethoden voor schriftelijk voorlichtingsmateriaal / Menno De Jong. - Amsterdam : Thesis, cop. 1995. – 211 p. - ISBN 90-5170-391-0 Methodiek van gesprekstraining / G. Lang en H.T. Van der Molen. -Baarn : Nelissen, dr.1992. - 205 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-244-0983-7. - (SW-reeks) De nieuwe bibliotheekinrichting : een conceptuele handreiking / Wim La Feber. - Tilburg : PBC Noord-Brabant, 1997. - V, 26 p. : ill.


Notuleren : het kan ook anders ! / Ineke Ouwehand. - Alphen aan den Rijn : Samsom, 1988. – 81 p. : ill. - ISBN 90-14-03432-6 Notuleren nieuwe stijl : vergaderen vanuit het perspectief van de verslaglegging / Stefan Gielliet, Marjolein De Jong, Ineke Ouwehand. - 4de geh. herz. dr. - Alphen aan den Rijn : Samsom, 2001. – 242 p. - ISBN 90-14-07285-6 Omgaan met anderen : een communicatiekunst / door Wilfried Van Craen. - 2de vermeerd. dr. - Leuven [etc.] : Acco, dr.1992. - 108 p. - Lit.opg. . - ISBN 90-334-2564-5 Onderhandelen / W.F.G. Mastenbroek. - 9de dr. - Utrecht : Spectrum, 1993. - 240 p. - Lit.opg. - ISBN 90-274-2937-5. - (Marka) Ondernemen met mensen : een praktische HRM-gids voor de lijnmanager / Herman Luyten. – Antwerpen : Standaard uitg., dep. 2000 – 175 p. – ISBN 90-341-9636-4 Ontwerp en invoering : strategieën voor organisatieverandering / Anton J. Cozijnsen en W.J. Vrakking. - Alphen aan den Rijn : Samsom Bedrijfsinformatie, 1995. - 222 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-14-05011-9 Ontwerpen en ontwikkelen van organisaties : theorie en praktijk van complexe veranderingsprocessen / redactie J.J. Boonstra, H.O.Steensma en M.I. Demenint. - Utrecht : De Tijdstroom, cop.1996. - 336 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 9051891067 Openbare informatie : het juridisch statuut in een convergerende mediaomgeving / Uyttendaele, Caroline. - Antwerpen : Maklu, 2002. - IX, 400p. Opkomst en ondergang van strategische planning / Henry Mintzberg.- Schoonhoven : Academic Service, Economie en Bedrijfskunde, 1994. - 409 p. : ill. - Reg. - ISBN 90-5261139-4 Opleidingsmanagement : van human resource development naar een lerende organisatie / R.M.W. Van Tellingen. - 2e herziene druk. - Houten : Stenfert Kroesse, 1997. - XII, 289p. Lit.opg., trefw.reg., namenreg. – ISBN 90-207-2847-4 Organisatiecultuur : een antropologische visie / J. Tennekes. - Leuven : Garant, 1995. - 228 p. - Lit.opg. - ISBN 90-5350-376-5 Organisatiediagnostiek : een methode voor vraaggericht onderzoek / J.J. Ramondt. Schoonhoven : Academic Service, 1996. - 200 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-5261-116-5 Organisatiekunde : praktijktheorie voor non-profit organisaties /Guido Cuyvers en Jos Mertens. - Leuven : Wolters, 1995. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-309-7092-8 Organisatietheorie en -ontwerp / Richard L. Daft. - 6de ed. - Schoonhoven : Academic Service, 1998. - IX, 522 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-5261-242-0 Organisatie-transformatie : vernieuwde kaders, structuren, krachten en mensen / Francis J. Gouillart en James N. Kelly. - Schiedam : Scriptum Management, 1997. - 350 p. - Reg.


Performance measurement in de openbare bibliotheek / Jeannine Dekens. - Antwerpen : VVBAD, 1994. - 63 p. - Lit.opg. – (Bibliotheekkunde : verhandelingen aansluitend bij Bibliotheek- en Archiefgids) Persmededeling / Denis Mathen ; eindred. Rudy Lardon. - Diegem : Ced.samsom, 1996. - 34 p. Personeelsmanagement en communicatie in organisaties / Dirk Buyens, Erik De Winter, Erik Henderickx, Michèle Mees en Gaston Vandewalle. – [S.l.] : Kluwer, 1995. – XII , 263 p. Persoonlijk leiderschap / Wibe Veenbaas en Piet Weisfelt. - Baarn : Nelissen, 1997. - 96 p. Lit.opg. - ISBN 90-244-0555-6 Persoonlijke conflicten op het werk : persoonlijke en professionele ontwikkeling / Robert J. Edelmann. - Baarn : Nelissen, 1994. - 140 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-244-0544-0. - (PMreeks) Practicum gespreksvoering : draaiboek voor een training in basisvaardigheden / G. Lang, M.A. Hommes en G.N. Smit. - Baarn : Nelissen, 1996. - 152 p. - ISBN 90-244-0976-4 Praktische managementvaardigheden in 24 uur / Patricia M. Buhler. – Amsterdam [etc.] : Pearson Education, 2001. – 377 p. – ISBN 90-430-0663-7 Probleemoplossing in organisaties : theorie en praktijk / Bert Kapteyn. - 3de geheel herz. dr. Houten [etc.] : Bohn Stafleu Van Loghum, 1996. - 368 p. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 90313-2125-7 Professionele bedrijfscommunicatie: het handboek voor tekstschrijvers / Ellen Van Kuppenveld en Henk Van Ommen. – Groningen : Wolters-Noordhoff, 1991 Het psychologisch contract in organisaties / Peter J. Makin, Cary L. Cooper en Charles J. Cox. - Schoonhoven : Academic Service, 1997. - 363 p. - ISBN 90-5261-206-4 Psychologische aspecten van de organisatie / L.A. Ten Horn. - 5de dr. - Alphen aan den Rijn : Samsom Bedrijfsinformatie, 1994. - 345 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-14-04965-X Rapporteren met tabellen, grafieken, diagrammen en schema's / Peter Nederhoed. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 1990. – 133 p. : ill. - ISBN 90-368-0221-0 Rationeel Emotief Management : Leiding geven met gevoel en verstand / Jan Verhulst. Amsterdam [etc.] : Swets & Zeitlinger,cop.1992. - 144 p. - ISBN 90-265-1229-5 Redactiewijzer : praktische handleiding voor het taalkundig en typografisch verzorgen van teksten. – ’s-Gravenhage : SDU Uitgeverij, 1993. - XII, 201 p. : ill. - ISBN 90-12-08019-3 Schrijven met perspectief : structuuradviezen voor schrijvers. - Groningen : Nijhoff, cop. 1996. - 253 p. - ISBN 90-6890-488-4 Slapende vermogens werken niet : HRM ook voor uitvoerenden ! / Carine Drijkoningen, Liliane Delanote en Dirk Van De Poel. - Leuven : Acco, 2000. - 149 p. - Lit.opg. ; reg. ISBN 90-334-4611-1


Sociale statistiek / Loosveldt, Geert; Teugels, Jozef L.. - Leuven : Acco, 1996. - IV, 196 bl. : ill. - ISBN 90-334-3409-1 Stapstenen : algemeen beleid en ondernemingsstrategie / Noël Van Robaeys. - Leuven : Acco, 1997. - 174 p. - ISBN 90-334-3839-9 Statistiek in woorden : een gebruikersvriendelijke beschrijving van de meestvoorkomende statistische . - Groningen : Wolters-Noordhoff, 1996. - 352 p. : ill. ISBN 90-01-79957-4 Stijlboek / Ludo Permentier en Ludo Van den Eynden. – Groot-Bijgaarden : Uitgeverij Scoop ; Amsterdam : Uitgeverij Contact, 1998 Success at the enquiry desk : successful enquiry answering, every time / Owen, Tim. - 3de uitg. – London : Library Association Publishing, 2002. - XV,87 p. - (The successful LIS Professional). Succesvol coachen : coachen : de managementstijl voor betere prestaties van individu en team / John Whitmore. - Baarn : H Nelissen, 1997. - 3de dr. - 136 p. Teamwork en teamontwikkeling / Jef Stevens. - Leuven : Garant, 1995. - 176 p. - ISBN 905350-394-3 De techniek van de enquete : een inleiding / Walter De Schampheleire. - 9de dr. - Leuven [etc.] : Acco, 1996. - 143 p. - Lit.opg. - ISBN 90-334-3286-2 Tekstwijzer : een gids voor het grafisch verwerken van tekst / K.F. Treebus. – 5de dr. – ’sGravenhage : SDU Uitgeverij, 1990 Themagecentreerde interactie : de kunst zichzelf en groepen te leiden / Cornelia Löhmer & Rüdiger Standhardt. – Leuven, Apeldoorn : Garant, 1998. – 85 p. – ISBN 90-5350-631-4 Tijdmanagement : meer doen in minder tijd / R. Alec Mackenzie ; [vert. door Ruud H. Bakker]. - Alphen aan de Rijn (etc.) : Samsom BedrijfsInformatie, 1994. - 175 p. - Reg. ISBN 90-14-03119-X Training sociale vaardigheden / Ron Groothuis. - 2de dr. - Utrecht : Lemma, 1995. - 156 p. : ill. - Lit.opg. - ISBN 90-5189-489-9 Vademecum voor personeelsbeleid : Jaarboek voor advisering en uitbesteding van HRprocessen = Vademecum de la gestion de personnel : Annuaire de l'expertise en gestion des ressources humaines et ses services de sous-traitance / hoofdred. Erik Verreet. - Deurne : Academici Roularta Media . - Verschijnt jaarlijks Vergaderen en effectief communiceren / Alice Kuipers-Bos. - Alphen aan den Rijn : Samsom, 1999. – 96 p. : ill. – Onderdeel van : Werkwijzer 50 tips. - ISBN 90-14-06129-3 Vergaderen en notuleren : de belangrijkste regels en begrippen van het vergaderen en notuleren / Anita Middel. - Groningen : BoekWerk, cop. 1993. – 87 p. - Onderdeel van : Knelpunten in onze taal. - ISBN 90-5402-064-4 Vergaderen moet, maar met mate en goed : van directieberaad tot werkoverleg / Theo Bollerman. - Bussum : Coutinho, 1994. - 188 p. - Lit.opg. - ISBN 90-6283-945-2


De vijfde discipline : de kunst en de praktijk van de lerende organisatie / Peter M. Senge. Schiedam : Scriptum books, cop.1992. - 399 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-71542-54-8 Het Vijfde Discipline Praktijkboek : strategieën en instrumenten voor het bouwen van een lerende organisatie / Peter M. Senge, Art Kleiner, Charlotte Roberts, Richard B. Ross en Bryan J. Smith. - Schoonhoven : Academic Service, 1996. - 498 p. - ISBN 90-5261-161-0 Werkboek teamcoaching : en nu echt aan de slag / Marijke Lingsma en Monique Bolung. Soest : H. Nelissen, 2001. - ISBN 90-244-1478-4 Zakelijke communicatie / Roger Baeckens en Peter Meukens. – Kapellen : Uitg. Pelckmans, cop.1999. – 208 p. : ill. - ISBN 90-289-2221-0 Zakelijke communicatie / Daniël Janssen (red.) [et al.]. - Groningen : Wolters-Noordhoff, cop. 1996. – 2 dln. Zelfmanagement in lerende organisaties : een kwestie van faciliteren en stimuleren / J.C.M. Mensink. - Deventer : Kluwer Bedrijfswetenschappen, 1995. - 130 p. - ISBN 90-267-1992-2 Zelfsturende teams : doelen, processen, valkuilen, tips / Karel Van Berkel. – Amsterdam ; Antwerpen, Business Contact, 1999. – 124 p. – ISBN 90 254 9704 7 6.5 Deelcertificaat Beroepspraktijk De docent als coach / eindred. Jan De Ruijter ; Eric Brinckmann, Gerda Doelman, Ton Rijkers, Lambert Rooijendijk, Willem Verhoeven en Anita Van Vlerken. - Baarn : Nelissen, 1997. - 144 p. : ill. - ISBN 90-244-7500-7 Handboek supervisie / Frans Siegers en Dinie Haan. - 2de dr. - Alphen aan den Rijn [etc.] : Samsom, 1988. - 517 p. - Lit.opg. ; reg. - ISBN 90-14-03927-1. - (Sociale en culturele reeks : sociale methoden en technieken) Instellingssupervisie : leren over werk in de context van leiden , begeleiden, (samen)werken / Siegers, Frans. - Houten : Bohn Stafleu van Loghum, 1999. - 237 p. Intervisie bij werkproblemen : procesmatig en taakgericht problemen oplossen / Hendriksen, Jeroen. - Baarn : NELISSEN, 2000. - 159 p. - (PM-reeks; vol. * 32) Kollegiale konsultatie en intervisie : het stellen van vragen als middel tot probleemverheldering. - 5de dr. - [Den Haag] : De Som, 1988. - 105 p. - ISBN 90-72035-046. - (DOZ boek) Reflecteren door professionele begeleiders. - Leuven : Garant, 2000. – 177 p. Stagebegeleiding / V. Van Geel. - Tilburg : Zwijsen, dep.1985. - 125 p. : ill. - ISBN 90-2760570-X. - (Onderwijskundige Brochuren Reeks) Supervisie : gids voor supervisanten / Willemine Regouin. - Assen : Dekker & Van de Vegt, 1992. - x, 89 p. - Lit.opg. - ISBN 90-255-0067-6. - (HBO-reeks gezondheidszorg/welzijn)


Supervisie : praktisch gezien, kritisch bekeken / Nel Jagt, Noëlle Leufkens en Toos Rombout. - 3de herz.dr. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, cop.1997. – 114 p. - Lit.opg. - ISBN 90313-1923-6 Supervision in the helping professions : an individual, group and organizational approach / by Peter Hawkins and Robin Shohet. - Milton Keynes : Open University Press, 1989. - 168 p. Lit.opg. ; reg. - ISBN 0-335-09833-9 Verwerven van het supervisorschap. - Leuven : Garant, 2000. – 203 p. Voor het eerst supervisie / Henri Zier. - 2de dr. - Groningen : Wolters-Noordhoff, dr.1988. 96 p. - Lit.opg. - ISBN 90-01-98449-5


BIJLAGE : STRUCTUURSCHEMA

A - ENCYCLOPEDIE

C - DOCUMENTAIRE TECHNIEKEN

D - VAARDIGHEDEN &MANAGEMENT

E - BEROEPSPRAKTIJK

A1

Historische en actuele ontwikkelingen TV - 40 lestijden - 5443

C1

Formele documentbeschrijving TV - 60 lestijden - 5454

D1

Cliëntgerichte communicatie TV - 40 lestijden - 5463

E1

Gesuperviseerde beroepspraktijk PV - 80 lestijden - 5472

A2

Openbare bibliotheek TV - 40 lestijden - 5444

C2

Inhoudelijke doc.beschrijving: indextalen 1 TV – 40 lestijden- 5455

D2

Zakelijke communicatie TV - 40 lestijden - 5464

E2


A3

Speciale en wetenschappelijke bibliotheken - TV - 60 lestijden - 5445

C3

Inhoudelijke doc.beschrijving: indextalen 2 TV - 40 lestijden - 5456

D3

Doelgroepenwerking TV - 40 lestijden - 5465

A4

Inleiding tot de archivistiek TV - 40 lestijden - 5446

C4

Inhoudelijke doc.beschrijving: indexsystemen TV - 40 lestijden - 5457

D4

Human Resources TV - 60 lestijden - 5466

E3


A5

Informatieproductie en -distributie TV - 40 lestijden - 5447

C5

Algemene informatiebronnen TV – 40 lestijden - 5458

D5 Juridische aspecten van informatie TV – 40 lestijden - 5467

E4

Supervisie en intervisie PV - 40 lestijden - 5475

A6

Cultuur, leescultuur en literatuur TV - 80 lestijden - 5448

C6

Specifieke informatiebronnen TV - 60 lestijden - 5459

D6 Onderzoeks- en analysemethoden TV – 80 lestijden - 5468

C7

Gegevensbankondervraging TV Metho – 40 lestijden - 5460

D7

Marketing en financieel beheer TV – 40 lestijden - 5469

E5

Projectwerk PV - 240 lestijden - 5476

C8

Collectieontwikkeling TV – 40 lestijden - 5461

D8

Organisatiekunde TV – 40 lestijden - 5470

C9

Preservatie en conservatie TV – 40 lestijden - 5462

D9

Inlichtingenwerk TV – 40 lestijden - 5471

Deelcertificaat encyclopedie (300 lt) B - DOCUMENTAIRE AUTOMATISERING B1

Inl. netwerken systeembeheer TV Metho – 40 lestijden - 5449

B2

Inl. tot bibliotheekautomatisering TV Metho – 60 lestijden - 5450

Deelcertificaat documentaire technieken (400 lt)

B3

Documentaire databases TV Metho – 60 lestijden - 5451

goedgekeurd op 31 mei 2003 namens de Vlaamse minister bevoegd voor onderwijs

B4

Elektronische archivering TV Metho – 40 lestijden - 5452

de gemachtigde ambtenaar

B5

HTML en webpresentaties TV Metho – 40 lestijden - 5453

Patrick Weckesser Adjunct van de directeur

Deelcertificaat vaardigheden & management (420 lt)

Deelcertificaat beroepspraktijk (640 lt)


Deelcertificaat documentaire automatisering (240 lt) DIPLOMA BIBLIOTHEEKWEZEN EN DOCUMENTAIRE INFORMATIEKUNDE

2000 LT


PROVINCIAAL ONDERWIJS VLAANDEREN

Recommend Documents