20112012 Nascholingsaanbod voor aspirant-leidinggevenden Provinciaal Onderwijs Vlaanderen
Boudewijnlaan 20-21 1000 Brussel tel. 02-514 19 00 www.pov.be
Inhoud Doelgroep .................................................................................................................. 3 Inschrijvingen ............................................................................................................. 3 Inschrijvingsvoorwaarden .......................................................................................... 4 1
Effectief communiceren: basishouding en vaardigheden ................................... 6
2
Collegiaal communiceren: geweldloze communicatie ........................................ 8
3
Omgaan met conflicten .................................................................................... 10
4
Situationeel leidinggeven & leiding geven op kernkwaliteiten. Het kernkwadrant van Offman: een kader voor zelfreflectie .................................. 12
5
Coachen volgens het groeimodel ..................................................................... 15
1
Doelgroep De in deze brochure opgenomen nascholingsthema’s hebben betrekking op het uitbouwen en versterken van de competenties van personeelsleden van provinciale scholen en centra. Dit nascholingsaanbod is specifiek bedoeld voor personeelsleden die zich competentiegericht willen ontwikkelen in het kader van hun loopbaanontwikkeling. Het spreekt voor zich dat leidinggevenden in functie eveneens kunnen deelnemen aan deze opleidingen.
Inschrijvingen Voor wat betreft het schooljaar 2011-2012 worden de inschrijvingen ingediend bij Provinciaal Onderwijs Vlaanderen via het bijgevoegd inschrijvingsformulier tegen uiterlijk 30 september 2011.
3
Inschrijvingsvoorwaarden
4
1.
De inschrijving is definitief vastgelegd zodra Provinciaal Onderwijs Vlaanderen plaats en datum schriftelijk bevestigd heeft.
2.
Om een inschrijving te annuleren, dient Provinciaal Onderwijs Vlaanderen schriftelijk verwittigd te worden (per brief of fax), tenminste 10 werkdagen voor de aanvang van de nascholing/studiedag (post- of faxdatum wordt in aanmerking genomen). Na deze datum wordt het inschrijvingsgeld niet meer terugbetaald. De betaling van annuleringskosten (€ 25) wordt alleszins aangerekend.
3.
Na het aanvaarden van de inschrijving wordt een factuur opgestuurd die dient betaald te worden binnen 30 dagen na ontvangst en minstens 10 dagen vóór aanvang van de eerste sessie.
4.
Het inschrijvingsdossier wordt pas als volledig beschouwd als de factuur voldaan is.
5.
De deelnemer gaat akkoord met de algemene inschrijvingsvoorwaarden. Bij de inschrijving voor een nascholing/studiedag verklaart hij/zij kennis te hebben genomen van de gevraagde vereiste voorkennis. De deelnemer verklaart tevens te beschikken over de goedkeuring van de directie.
NASCHOLINGSAANBOD VOOR ASPIRANTLEIDINGGEVENDEN
1. Effectief communiceren: basishouding en vaardigheden
2. Collegiaal communiceren: geweldloze communicatie
23/11/2011
4. Situationeel leidinggeven & leidinggeven op kernkwaliteiten 7/3/2012 én 24/3/2012
3. Omgaan met conflicten
7/12/2011
11/1/2012 én 21/1/2012
5. Coachen volgens het groeimodel 25/4/2012 én 12/5/2012
Dit nascholingsaanbod is opgedeeld in twee opleidingsthema’s: - de eerste drie nascholingsmodules zijn gerelateerd aan het thema effectief en collegiaal communiceren; - de twee laatste modules hebben betrekking op het coachen, stimuleren en ondersteunen van persoonlijke groei.
5
1 Effectief communiceren: basishouding en vaardigheden Code
ASP01
Inhoud
Communicatie is voor elk van ons zo vanzelfsprekend dat we er zelden of nooit bij stilstaan. Als er echter iets moeilijk verloopt in ons omgaan met mensen, beginnen wij over communicatie na te denken. Enkele voorbeelden: “We hebben lastige bezoekers”, “Ik durf geen opmerking maken tegen een collega”, “Mijn chef is nogal kortaf” of “Er zijn spanningen met collega’s”. Wij stellen ons allerlei vragen, zoals: - Wat loop er mis? Waarom wordt mijn boodschap verkeerd begrepen? - Wat kan ik in de toekomst beter vermijden? - Hoe komt het dat mijn chef niet ziet dat ik het toch allemaal goed bedoel? Als wij iemand een boodschap willen geven, is het belangrijk dit zo te doen dat onze boodschap op de juiste manier overkomt: - Waar moet ik aandacht aan besteden? - Welke situaties kan ik voorzien? - Hoe reageer ik op onvoorziene gebeurtenissen? Tijdens deze opleidingsdag leren de deelnemers hun communicatie beter afstemmen op de medewerkers. Ze leren omgaan met moeilijk gedrag en de emoties die hier soms mee gepaard gaan. De deelnemersleren ze gebruiken als hefboom in plaats van als hindernis, zodat ze zich comfortabeler voelen en zich beter kunnen voorbereiden op het voeren van (moeilijke) gesprekken met anderen. Komen aan bod: - communicatieproces; - communicatiewetten; - een positieve grondhouding; - observeren versus interpreteren; - luisteren naar en erkennen van de ander.
6
Competenties
In deze nascholingsmodule komen volgende competenties met bijhorende gedragsindicatoren aan bod: mondeling communiceren: - luisteren en overbrengen; - communiceren in twee richtingen; inlevingsvermogen: - ontvankelijk zijn voor anderen; - ondersteunen van anderen; onderhandelen: - dagdagelijkse situaties.
Tijdsinvestering
1 dag
Tijdstip
woensdag 23 november 2011 (van 9.30 u. tot 16.30 u.)
Plaats
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen Boudewijnlaan 20-21 te 1000 Brussel
Aantal deelnemers Prijs
Aan de opleiding kunnen 15 personen deelnemen.
Lesgever
Kaat Raeymaekers, consultant WIVO
130 euro
7
2 Collegiaal communiceren: geweldloze communicatie Code Inhoud
ASP02 'Zij die het juiste woord beheersen, beledigen niemand. Toch zeggen ze de waarheid. Hun woorden zijn helder, maar nooit gewelddadig... Ze laten zich nooit vernederen, en ze vernederen nooit iemand.’ Boeddha Het gebeurt geregeld dat een rustig gesprek, bijvoorbeeld op het werk of thuis, ontaardt in een conflict. Het is dan soms onmogelijk om door te dringen en de ander te begrijpen. Nochtans kan het meningsverschil enkel een communicatiestoornis zijn… Thuis en op school leert men praten, aandachtig zijn, maar men leert niet noodzakelijk communiceren. Communicatie is nochtans een kunst die niet zomaar aangeleerd wordt en ons onvermogen om te communiceren is dikwijls de oorzaak van situaties van onbegrip en conflicten. De manier waarop wij communiceren is meestal - onbedoeld gewelddadiger dan we beseffen doordat de uitdrukkingen die we gebruiken vaak nodeloos beschuldigend zijn. Om dit te vermijden, ontwikkelde Marshall Rosenberg, psycholoog, een zogenoemde “geweldloze” (emotionele, empathische, creatieve) communicatiemethode die hij zowat overal ter wereld doceert. Doel van deze communicatie is de kwaliteit van je leven meer in eigen handen nemen door te leven in harmonie en met respect voor jezelf, anderen, de omgeving en derhalve met verschillen. Het kan anders: direct, doeltreffend, helder en vooral gericht op aandacht en respect voor de behoeften van beide partijen.
8
Rosenberg’s mode bevat niets nieuws. Alles wat er in geïntegreerd is, is al sinds eeuwen bekend. Het is gebaseerd op bewustzijn en toepassing van onze communicatievaardigheden. Dit ‘model' heeft vier elementen: waarneming, gevoel, behoefte en verzoek. Het trainen van deze communicatievaardigheden staat centraal aan de hand van dit model. Competenties
In deze nascholingsmodule komen volgende competenties met bijhorende gedragsindicatoren aan bod. mondeling communiceren: - luisteren en overbrengen; - communiceren in twee richtingen; - zorgen voor goed communicatieklimaat; inlevingsvermogen: - ontvankelijk zijn voor anderen; - ondersteunen van anderen; - omgaan met verschillen; onderhandelen: - dagdagelijkse situaties; - complexe situaties.
Tijdsinvestering
1 dag
Tijdstip
woensdag 7 december 2011 (van 9.30 u. tot 16.30 u.)
Plaats
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen Boudewijnlaan 20-21 te 1000 Brussel
Aantal deelnemers Prijs
Aan de opleiding kunnen 15 personen deelnemen.
Lesgever
Kaat Raeymaekers, consultant WIVO
130 euro
9
3 Omgaan met conflicten Code
ASP03
Inhoud
Een conflict is een situatie waarbij minstens één van de betrokken partijen (individu, groep of organisatorische eenheid) ervaart dat de doelstellingen die nagestreefd worden, onverenigbaar zijn, waardoor de partijen in botsing komen. Een conflict kent vrijwel altijd twee componenten: - een zakelijke component, voortgekomen uit een meningsverschil of tegengestelde belangen; - een emotionele component, voortgekomen uit persoonlijke tegenstelling. Kenmerkend voor een conflict is daarnaast dat de betrokken partijen op de een of andere wijze van elkaar afhankelijk zijn. Ze komen elkaar weer tegen en hebben elkaar vaak nodig. Voor spanningen op het werk geldt dit bijna altijd. Onder conflicthantering verstaan we het voeren van één of meerdere gesprekken om een conflict terug te brengen tot een werkbare situatie. Soms wordt een conflict daarmee ook opgelost, maar dat is niet altijd het geval. Er zijn conflicten die te complex zijn voor oplossing door middel van een gesprek. Er zijn ook conflicten die helemaal niet opgelost hoeven te worden, omdat ze functioneel zijn (denk aan conflicten tussen twee concurrerende afdelingen). Komen ondermeer aan bod tijdens de opleiding: - wat is een conflict?; - conflicthantering als betrokken partij; - verschillende soorten gedragsstijlen met elk hun eigen kenmerken; - welke stijl gebruiken in welke situatie; - verschillende stadia in een conflict; - praktische tips voor het omgaan met en het voorkomen van conflicten.
10
Competenties
In deze nascholingsmodule komen volgende competenties met bijhorende gedragsindicatoren aan bod. mondeling communiceren: - luisteren en overbrengen; - communiceren in twee richtingen; - zorgen voor goed communicatieklimaat; inlevingsvermogen: - ontvankelijk zijn voor anderen; - ondersteunen van anderen; - omgaan met verschillen; onderhandelen: - dagdagelijkse situaties; - complexe situaties; - tegengestelde belangen.
Tijdsinvestering
2 dagen
Tijdstip
woensdag 11 januari 2012 én zaterdag 21 januari 2012 (telkens van 9.30 u. tot 16.30 u.)
Plaats
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen Boudewijnlaan 20-21 te 1000 Brussel
Aantal deelnemers Prijs
Aan de opleiding kunnen 15 personen deelnemen.
Lesgever
Lieve Van Durme, consultant WIVO
260 euro
11
4 Situationeel leidinggeven & leiding geven op kernkwaliteiten. Het kernkwadrant van Offman: een kader voor zelfreflectie
12
Code
ASP04
Inhoud
Kernkwaliteiten zijn die eigenschappen die tot de kern, het wezen van de mens behoren. We brengen ze in kaart via het kernkwadrantenmodel van Daniël Offman. Veel eigenschappen ('kernkwaliteiten') worden een valkuil als je er teveel van inzet. Ben je erg besluitvaardig, dan kun je in de valkuil trappen drammerig te worden. Of als je teveel inzet van je zelfverzekerdheid, word je arrogant. Het zijn juist deze vervormingen van persoonlijke eigenschappen die tot op zekere hoogte wél aanpasbaar zijn. Door ze via het kernkwadranten model in kaart te brengen, worden leidinggevenden zich bewust van hun eigen valkuilen. De relatie, wisselwerking tussen de leidinggevende en de medewerker, is van doorslaggevend belang in het bepalen van het succes als leider. Daarom is een essentiële factor om te slagen het vermogen van de leider om de competentie van de medewerker juist in te schatten. Competentie is de mate van bereid zijn en in staat zijn om een specifieke taak te vervullen. De mate van competentie varieert naargelang de taak.
Deelnemers leren voor zichzelf een kernkwadrant opmaken. Ze leren kernkwaliteiten herkennen en leren om te gaan met de valkuilen die hier aan gekoppeld worden en dit te gebruiken in een context van evaluatie en begeleiding van medewerkers. Daarnaast willen we leidinggevenden vaardig maken in het situationeel leiding geven dat stoelt op de wisselwerking tussen de mate van sturing die de leider geeft, de mate van ondersteuning die hij biedt en het competentieniveau dat de medewerker toont bij het uitvoeren van een specifieke taak of activiteit. Competenties
In deze nascholingsmodule komen volgende competenties met bijhorende gedragsindicatoren aan bod. mondeling communiceren: - luisteren en overbrengen; - communiceren in twee richtingen; - zorgen voor goed communicatieklimaat; inlevingsvermogen: - ontvankelijk zijn voor anderen; - ondersteunen van anderen; - omgaan met verschillen; onderhandelen: - dagdagelijkse situaties; - complexe situaties; leiding geven - resultaat- en ontwikkelingsgericht; delegeren - afgelijnde taken; - ruimere taken.
Tijdsinvestering
2 dagen
Tijdstip
woensdag 7 maart 2012 én zaterdag 24 maart 2012 (telkens van 9.30 u. tot 16.30 u.)
Plaats
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen Boudewijnlaan 20-21 te 1000 Brussel
13
14
Aantal deelnemers Prijs
Aan de opleiding kunnen 15 personen deelnemen.
Lesgever
Lieve Van Durme, consultant WIVO
260 euro
5 Coachen volgens het groeimodel Code
ASP05
Inhoud
Leidinggevenden leren in deze opleiding hoe ze medewerkers kunnen stimuleren om meer verantwoordelijkheid op te nemen; om hun talenten optimaal te gebruiken. We baseren ons in deze opleiding op het GROEI model.
C o a c h in g s p ro c e s
B e w u s tz ij n
V is ie D o e le n
G e w ild ?
R e a lite it
R e s u lta a tv o o rs te llin g
oo V e r a n tw
O p tie s E ig e n In vu lle n keuze agenda
r d e li jk h e
id
De deelnemers leren het systematisch opbouwen van een leercyclus die leidt naar het bereiken van succesvol werkgedrag. De deelnemers leren een aantal vaardigheden zoals luisteren, samenvatten, omgaan met weerstand, doorvragen naar (toekomstig) gedrag,… Daarnaast maken de deelnemers een aanzet tot het ontwikkelen van een eigen coachingstijl. Ze leren het GROEI model hanteren als kader om hun medewerkers resultaatgericht te coachen. Ze kennen de 5 – fasenmethodiek voor coachingsgesprekken. Competenties
In deze nascholingsmodule komen volgende competenties met bijhorende gedragsindicatoren aan bod: mondeling communiceren: - luisteren en overbrengen; - communiceren in twee richtingen; - zorgen voor goed communicatieklimaat;
15
inlevingsvermogen: - ontvankelijk zijn voor anderen; - ondersteunen van anderen; - omgaan met verschillen; onderhandelen: - dagdagelijkse situaties; - complexe situaties; leiding geven - resultaat- en ontwikkelingsgericht; delegeren - afgelijnde taken; - ruimere taken; - groter geheel.
16
Tijdsinvestering
2 dagen
Tijdstip
woensdag 25 april 2012 én zaterdag 12 mei 2012 (telkens van 9.30 u. tot 16.30 u.)
Plaats
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen Boudewijnlaan 20-21 te 1000 Brussel
Aantal deelnemers Prijs
Aan de opleiding kunnen 15 personen deelnemen.
Lesgever
Brigitte Denolf, consultant WIVO
260 euro