Protocol Decontaminatie
Irene van der Woude
Inhoud
• Geschiedenis • Protocol: • Wat is (de)contaminatie (ont/besmetting)? • Hoe kun je worden besmet? • Waarom moet er (ter plekke) worden ontsmet? • Hoe kan een besmetting worden bestreden?
Geschiedenis
• 2003 – inhoudelijk protocol • Januari 2005 – gestart operationele uitvoering • Door operationele veld • Met subsidie van BZK
Wat is decontaminatie? Het geheel van maatregelen dat dient te worden genomen om mens, dier, objecten en omgeving vrij te maken van de besmette stof(fen), zodanig dat daardoor geen gezondheidsschade meer kan ontstaan.
Wat is contaminatie? Besmetting betekent dat er een hoeveelheid van de ontsnapte stof(fen) is achtergebleven op mensen of materieel. Mogelijk gevaar voor: • besmet slachtoffer • nog niet besmette personen zoals: - hulpverleners - werknemers/omstanders - bevolking
Soorten besmettingen Voorbeelden: Chemisch
Sarin (metro Tokyo) Methylisocyanaat (Bhopal)
Biologisch
Tyfus (Order of Rising Sun) Salmonella (Bhagwan)
Nucleair
Tjsernobyl Goiania
Verloop van een incident Incident Bron Emissie Verspreiding Blootstelling
Effect
Incident gevaarlijke stoffen – bron
Bron: Zodra stof wordt uitgestoten naar omringende milieu.
Voorbeelden: • Tank (ortho-cresol) • Treinwagon (acrylonitril) • Aanval (Sarin, metro Tokyo)
Incident gevaarlijke stoffen – emissie
Emissie: daadwerkelijk gevaar voor contact (blootstelling luchtwegen, huid, ogen, maag-darm-kanaal). Voorbeeld ortho-cresol: • stank: blootstelling luchtwegen • ter plekke: blootstelling huid
Incident gevaarlijke stoffen – verspreiding Verspreiding:
Voorbeeld ortho-cresol:
• Aggregatie toestand (gas, vloeibaar, vast)
Aggregatietoestand = gas
• Tijdsverloop (continue, instantaan, explosie)
Tijdsverloop = continue
• Transportmedia (lucht, water, mensen/materiaal, bodem, voedsel)
Transportmedium = lucht
Incident gevaarlijke stoffen – blootstelling
Er is alleen sprake van feitelijke blootstelling indien: • Voldoende stof aanwezig in de directe omgeving • Concentratie voldoende hoog én • Opnameroute beschikbaar én • Contacttijd (tijd voor contact)
Incident gevaarlijke stoffen – blootstelling Factoren van belang: • Betrokken stof • Omgeving • Condities van blootstelling (route, duur, concentratie en plaats van inwerking) • Blootgestelde persoon
Iranese soldaat, behandeld voor brandwonden veroorzaakt door mosterdgas.
Voorbeeld ortho-cresol: irritatie luchtwegen, m.n. bij COPD patiënten
Incident gevaarlijke stoffen – interventie
• Frisse lucht • Vaccinatie • Antibiotica • Braken (of juist niet) • Maagspoelen Voorbeeld ortho-cresol: Frisse lucht
Hoe kun je worden besmet? Primaire besmetting: •Door wolk heen rijden/lopen • Contact met (gemorste) vloeistof of vaste stof Secundaire besmetting • Aanraken besmette mensen en/of materiaal • Contact met neergeslagen stof Personen besmet met een gas kunnen ook een bron zijn van secundaire besmetting!
Hoe kun je worden besmet?
• Risico’s besmetting zijn afhankelijk van: - duur en hoogte van de blootstelling - wateroplosbaarheid van de stof - weersomstandigheden • neerslag en mist • vochtige warmte, zweten - kleding
Waarom moet er (ter plekke) worden ontsmet? • Opname en werking van stoffen gaat door • Vervoer patiënt vereist inpakken - snellere opname - verhoging temperatuur • Secundaire besmetting
Arseenzuur Blaartrekkende middelen, zoals lewisiet, mosterdgas, fosgeen
Hoe kun je een besmetting bestrijden? Protocol Decontaminatie Operationele Uitvoering: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Melding Alarmering Incidentterrein indeling Taken brandweer Taken GHOR Taken politie
Cold Warm Hot Effectgebied
Brongebied Bron
Oorspronkelijke opstellijn Wind Minimaal 25 m Wachtplaats
Uitkleden Overtillen
Brancard BRW Brancard ambu
Ontsmetten
Ontsmettings f aciliteit
Ontsmetten
Aankleedplaats
T3
ambu w arm zone
Uitkleedplaats
Aankleden am bu
Sporthal zwembad o.i.d. politie
Hulpverleners
Slachtoffers
Hoe kun je een besmetting bestrijden?
Persoonlijke Beschermingsmaatregelen: • Overall met capuchon (b.v. Tyvek) of schort • Butyl rubberen laarzen • Handschoenen (butylrubber of nitril) • Veiligheidsbril • Adembescherming (min. ABEKP3)
Informatie
Beheer: Inhoudelijk:
www.nifv.nl www.infopuntveiligheid.nl
