Genealogie van der Woude Veenwouden -Groningen-Heerlen; schuiteschipper- potschipper polderwerker- arts- openbaar bestuurder. en de aangetrouw de sch ippersfam ilies Leij, W eima, Vos en Hoekstra.
Zie het “Kwartaalblad van het Centraal Bureau voor Genealogie” jaargang 3, nummer 3, septemb er 1997, b lz. 83 en jaargang 4, num mer 3, s eptember 1 998, blz. 8 0 en zie het “Gen ealogisc h Rep ertorium 1995 -1999 ” van Jh r.Mr.D r. E.A . van Beres teyn, sam enges teld door de heer A.J. van der Tang van het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag. De naam van der W oude is een zg n. “toponiem”, n amelijk afgeleid van een topog rafisch e naam, in dit geval V eenwouden, d e plaats waar de fam ilie van der W oude vandaan kom t. Raadpleeg de Nederlandse Familienamen Databank van het Meertens Instituut in Amsterdam (Internet www.meertens.knaw.nl/NFD/nfd.html). Zie ook de catalogus en het archief van het Internationaal Ins tituut voor Sociale G eschiedenis (iisg ) in Ams terdam; internet: http://www .iisg.nl/, e n zi e d e K on i nk l ij k e B i b li ot h ee k /D e p ot va n N ed e rl an d s e P u b li c at ie s (b o ek e n C D - r om “Boers-van der Woude-W igersma-Honig”, resp. signatuur DRG -ACQ en 2195244).) ; internet: http://ww w.kb.nl/
Belangrijke literatuur : “Verslag om trent de uitkom sten van het ing esteld onderzoek, b etreffende d en toestand van den veld- en veenarbeider in Friesland”, door J. Hilarides, F.C. W iesenhaan en A.J. A ndreae; Leeuwar den 189 5; besc hikbaar UV A Am sterdam ; “Drie eeuwen Friesland; E conomis che en s ociale ontwikkelingen van 1500 tot 18 00", door Dr. J.A. Faber; De Tille Leeuwarden 1973, ISBN 90 7001 023 2; “De eeuw van m ijn vader”, door Geert M ak; Uitgeverij Contac t, 2000; IS BN 9 0 4500 127 6; “De woede van Abraham”, door Conny Braam; Meulenhof, Amsterdam 2000; ISBN 90 290 6682 2 (zie Va op blz. 3). De soc iaal-realistische rom an “Stiefm oeder aarde”, door T heun de V ries (193 6). “Skiednis fan Feanwâlden, De Wâl en Kûkherne” onder redactie van Klaas Wielinga en Klaas Stavenga; Ver eniging van D orpsbelang en Veenwou den/Veenw oudsterw al e.o. (2002). ISBN 90-746 28-17- 6. “Oorlog & V rede”, door ir. H.R . van der W oude; Zuidlaren 2003 (z ie de Koninklijke Bib liotheek).
Dodendans door Anton Koberger 1493 Mus eum C atharijneconvent U trecht.
ir. H.R. van der Woude Zuidlaren, 9 juni 2003
Genealogie van der Woude I. Sije Harmens, schuiteschipper, veenbaas te Veenwouden, geb. Buitenpost 28 maart 1741, ovl. Veenwouden voor 11 april 1799, trouwt 1. Veenwouden 13 november 1763 Sjoukje Eelkes uit Veenwouden, dochter van Eelke Beins, boer in Burgum, en Trijntje Edses. Eelke Beins is een zoon van Bein Hinnes en Minke Gau kes; Eelke Beins trouwt Ryptsjerk 27 juli 1730 Trijntje Edses, mogelijk dochter van Edse Jochums en Aatje Egberts. Melle Gerbens, zwager van Sjoukje Eelkes, neemt in 1811 de familienaam Bouwema aan, maar hij en zijn vele nakomelingen schrijven Bouma. Eelke Edses, volle neef van Sjoukje Eelkes, neemt in 1811 de familienaam Westra aan. Sije Harmens trouwt 2. Veenwouden 8 september 1782 Sijke Pieters. Uit het eerste huwelijk: 1. Harmen Sijes Wouda, arbeider, geb. Veenwouden 6 november 1764, ovl. Menaldum 20 januari 1812, 2. Eelke, geb. Veenwouden 3 januari 1766, 3. Claas, geb. Veenwouden 14 maart 1767, 4. Sjirk Sije s, geb. Veenwouden ca. 17 73, volgt II, 5. Edse Sijes van der Woude, vermoedelijk schipper, gedoopt op belijdenis te Veenwouden 2 maart 1800, ovl. Ooststellingwerf 27 mei 1813 (geen akte opgemaakt), trouwt Dronrijp 25 december 1800 Lysbert Jans (1760-1812), dochter van Jan Meinderts, schoenmaker, en Sjoukje Elias, uit welk huwelijk een zoon Jan Edzes van der W oude, arbeider, geb. Dronrijp 23 september 1801, leefde in 1824 in Ried, ovl. Barradeel 1 januari 1856, en een dochter Sjoukje Edzers van der Woude, geb. Dronrijp 28 september 1805 , ovl. Barradeel 13 april 1829, trouwt Barradeel 7 juni 1828 Feike Jans van der Wal, boerenknecht, geb. Minnertsga 28 juli 1802, zoon van Jan Feikes van der Wal en van Hiltje Karels. Jan Edzes van der Woude trouwt Barradeel 19 mei 1827 Antje Heeres Zijlstra, geb. Minnertsga 5 augustus 1796, ovl. Barradeel 10 januari 1856, dochter van Heere Jans Zijlstra (1768-1813) en van Minke Hanzes. Jan Edzes en Antje Heeres hebben drie kinderen: Edzert, geb. Barradeel 24 maart 1826 (bij huwelijk van de ouders erkent), Minke, geb. Barradeel 30 september 1829, ovl. aldaar 14 juli 1855, en Sjoukje, geb. Barradeel 9 februari 1836, ovl. aldaar 26 juni 1836. Edzert Jans van der Woude, ovl. Barradeel 11 januari 1894, trouwt Barradeel 15 mei 1852 Trijntje Klases Joostema, geb. Menaldumadeel 12 juni 1824, ovl. Barradeel 25 januari 1896, dochter van Klaas Abrahams Joostema (1795-1831), en van Trijntje Cornelis Zuidema (1794-1830). Uit het huwelijk van Edzert Jans en Trijntje Klazes is een levenloos geboren kind voortgekomen (Barrade el 25 augustus 1853). Jan Meinderts en Sjoukje Elias trouwen te Engelum 29 december 1750. Lit.: een schuit is een plat binnenschip, een algemeen schip van vrij kleine afmeting voor het vervoer van o.a. turf; Rijksmuseum Zuiderzeemuseum in Enkhuizen.
II. Sjirk Sijes Woudstra, schipper, geb. Veenwouden ca. 1773, ovl. Veenwouden 26 april 1813, trouwt Veenwouden 29 oktober 1797 Neeltje Tjallings Huisinga, geb. Veenwouden ca. 1762, ovl. Veenwouden 28 augustus 183 3, dochter van Tjalling Rinses en Baukje Oedses, die op 6 mei 1753 in Ve enwouden trou wden. In 1811 nam Rinse Tjallings in Veenwouden (Mairie 2
Veenwouden, fol. 27) de familienaam Huisinga aan, mede voo r zijn kinderen Baukje (14 jr), Akke (12 jr), Tjalling (9 jr), Daniël (7 jr), Rienk (4 jr) en Marten (1 jr). Uit dit huwelijk: 1. Tjalling Sjirks, geb. Veenwouden 8 oktober 1797, volgt III, 2. Sije, geb. Veenwouden 1801, 3. Sjoukje, geb. Veenwouden 1799, 4. Baukje, geb. Veenwouden 1804. III. Tjalling Sjirks Woudstra, Walstra en uiteindelijk definitief van der Woude, potschipper, geb. Veenwouden 8 oktober 1797, ovl. Oostermeer 23 januari 1866, trouwt Dantumadeel 21 maart 1819 Sjuttje Meinderts Leij (bijlage 1) geb. Hardegarijp 29 maart 1799, ovl. Bergum 24 juli 1888, dochter van Meindert Gerrits Leij en Antje Jans Leij. Uit dit huwelijk: 1. Meindert Tjallings , volgt IV, 2. Sjirk Tjallings, geb. Veenwouden 13 februari 1828, 3. Neeltje Tjallings, geb. Veenwouden 15 oktober 1820, 4. Antje Tjallings, geb. Veenwouden 1819, 5. Baukje Tjallings, geb. Veenwouden 1825, 6. Fokje Tjallings, geb. Veenwouden 1830, 7. Sipke Tjallings, geb. Veenwouden 1833, 8. Aaltje Tjallings, geb. Veenwouden 1837. Lit.: Zie het potschip in het Rijksmuseum Zuiderzeemuseum Enkhuizen; een potschip is een varende winkel met potten, pannen en serviezen.
IV. Meindert Tjallings van der Woude, potschipper en polderwerker, geb. Veenwouden 8 november 1822, ovl. Haren/Glimmen 14 februari 1896 (begraven Noordlaren, perk B2, slag 17, grafnummer 11), trouwt Dantumadeel 11 mei 1848 Froukje Minnes Weima, geb. Drachten 11 juni 1824, ovl. Groningen 17 april 1908, dochter van Minne Hendriks Weima en Froukje Hendriks Doele. De weduwe Froukje Minnes van der Woude-Weima verhuist in 1901 naar de Barestraat in Groningen, waar ook haar kleinzoon Hannes (VIg) woont. Uit dit huwelijk: 1. Minne Meinderts, volgt Va, 2. Froukje Meinderts, geb. Leeuwarden 6 april 1849, ovl. Groningen 13 september 1904, trouwt 19 november 1869 Hendrik Johannes Hielkema (zie bijlage 2), zoon van Johannes Hielkema en Janneke de Vries. Uit dit huwelijk dochter Sjoerdje Hielkema, geb. Assen 17 juli 1868 aan boord van het schip va n haar grootouders, liggend in he t Noord-Willems Kanaal bij de Groningerstraat in Assen, ovl. Groningen 19 augustus 1917, 3. Sjoerdje Meinderts, geb. Britsum 23 maart 1851, 4. Antje Meinderts, geb. Akkerwoude (Damwoude) 4 augustus 1855, ovl. Groningen 3 september 1909, trouwt G. de Munck, 5. Hylkje Meinderts, geb. Oenkerk 10 decembe r 1859, trouwt J.Dobbelaar, 6. Hendrik Meinderts, geb. Assen 15 juli 1868, ovl. (na een ongeval) Leeuwarden 25 juli 1900, volgt Vb, 7. Tjalling Meinderts, geb. Termunten 19 maart 1862, volgt Vc,
3
Va. Minne Meinderts van der Woude, schippersknecht, polderwerker, grondwerker o.a. betrokken bij de bouw van het Academisch Ziekenhuis eind negentiende eeuw en stoker (maken van stoom) in het Academisch Ziekenhuis Groningen, geb. Tietjerksteradeel 11 november 1857, ovl. Groningen 8 januari 1942, trouwt 1. Groningen 11 augustus 1881 Jantiena Vos (bijlage 3), geb. Borger 24 maart 1860, ovl. Groningen 7 januari 1914, dochter van schipper Geert Vos en van Zwaantje Vos, trouwt 2. de weduwe Jansje Goverts, geb. Groningen 14 augustus 1872, ovl. Drachten 24 oktober 1935, dochter van Jan Goverts en Ripka Terpstra; Jansje Goverts was eerder gehuwd met Hendrik Lambertus Timmer en had van hem een zoon en twee dochters. Het gezin van Minne Meindert en Jantiena heeft in veel plaatsen gewoond (zie de geboorteplaatsen van de kinderen); een belangrijke plaats was Velsen-op-de-Heide (1891-1897); hier woonden de polderwerkers in armoedige omstandigheden; zij werkten aan de aanleg en aan de diverse verbredingsprojecten van het Noordzeekanaal. Hannes en Hendrik van der Woude (VIf en VIg) zijn hier geboren; ook het echtpaar Hielkema-Vos was bij hen (zie bijlage 2, IIb). Minne Meindert was vaak in de buurt waar ook zijn ouders waren, zoals in Leek (1880), Norg/Veenhuizen (1881/1882), Lemmer (1888) en Haren/Glimmen (1897/1899). Zijn vader was schipper en ook polderwerker. Minne Meindert kon niet schrijven, zoals blijkt uit de geboorteactes van zijn kinderen. Uit het eerste huwelijk: 1. Meindert , volgt VIa , 2. Froukje, volgt VIb, 3. Gerardus, geb. Groningen 19 april 1883, ovl. Groningen 3 maart 1884, 4. Geert, volgt VIc, 5. Tjalling, volgt VId, 6. Swaantje, geb. Groningen 31 december 1889, ovl. Groningen 5 maart 1890, 7. Hannes I, geb. Lemmer op het schip van zijn grootouders 23 juli 1888, ovl. Groningen 9 augustus 1890, 8. Jan, volgt VIe, 9. Hendrik, volgt Vif, 10. Hannes II, volgt VIg, Lit.: Museumproject Academisch Ziekenhuis Groningen; fotoboek voltallige personeel 1898-1923. “De Oosterpoort; de geschiedenis van een 19e eeuwse woonwijk in Groningen”, Gerard Offerman; Groningen 1987 (scheepswerf Vos), “Adresboek van Groningen” van 1940, blz. 592. “De woede van Abraham”, door Conny Braam; Meulenhof 2000 (dit boek gaat over de polderwerkers in Velsen-op-de-Heide (op-de-Heide bestaat niet meer en is na afbraak opgegaan in het stedelijke gebied van IJmuiden).
Vb. Hendrik Meinderts van der Woude, machinist afde ling locaalspoor, geb. Assen 15 juli 1868 (aan boord van het schip van zijn ouders, liggend in het Noord-Willems kanaal bij de Groningerstraat in Assen), ovl. (na een ongeval met een heistelling) Leeuwarden 25 juli 1900, trouwt Henderkien Talens, geb. Asse n 1 februari 1870, ovl. W edde 27 januari 1924; zij hertrouwt Wedde 9 maart 1904 Hinderk Kragt. Uit dit huwelijk: 1. Meindert, volgt VIh, Lit.: “Leeuwarder Courant” d.d. donderdag 26 juli 1900, nr. 174.
4
Vc. Tjalling Meinderts van der Woude, werkman, geb. Termun ten 19 maart 186 2, ovl. Groningen 6 maart 1929, trouwt Groningen 1. Geertje de Vries, geb. Lemmer 2 oktober 1863, trouwt 2. Aaltje Bruins, geb. Groningen 12 oktober 1872, ovl. aldaar 26 september 1927. Uit het eerste huwelijk: 2. Meindert, volgt VIi, 3. Froukje, geb. Velsen 12 mei 1894, ovl. Breda 17 januari 1978, trouwt Groningen 1 oktober 1917 Berend Gerhardus Zinjel, geb. Groningen 26 september 1893, ovl. Breda 28 maart 1975. Uit het tweede huwelijk.: 1. Henderik, volgt VIj, 2. Gunster, volgt VIk, 4. Minne volgt VIL 5. Anton W illem, volgt Vlm 6. Henderika, geb. Groningen 8 januari 1907, ovl. Harlingen 15 september 1991, trouwt Ameland 9 november 1933 Arien Starrenburg, vuurtorenwachter op Terschelling, geb. Terschelling 5 mei 1908. 7. Grietje, geb. Groningen 22 juli 1909, ovl. Zuidwolde (Dr.) 24 maart 1995, trouwt Groningen 25 mei 1936 Bertus Haagsma, geb. Utrecht 6 september 1909, ovl. Assen 29 november 1985. VIa. Meindert van der Woude, straatmaker en aannemer, geb. Haren 25 augustus 1881, ovl. Rotterdam 5 december 1948, trouwt Groningen 9 januari 1902 Berendina Vos (zie bijlage 3), lerares, geb. Muntendam 25 augustus 1881, ovl. Almelo 11 september 1937, dochter van schipper Jan Jurjens Vos (1856-1929) en Nijklaassien Kuiper (1857-1923). Uit dit huwelijk: 1. Nikolaas, geb. Dortmund (Dld.) 12 juli 1908, volgt VIIa, 2. Hendrik Hans, geb. Dortmund (Dld.) 16 februari 1912, volgt VIIb, 3. Berendina Jantina Niklazina, geb. Hoogezand 2 mei 1922, 4. Minne Meindert, geb. Groningen 5 juli 1902, volgt VIIc, 5. Niklazina, geb. Groningen 14 juli 1903, 6. Jan Jurjen, geb. Groningen 17 september 1904. VIb. Froukje van der Woude, geb. Haren 25 augustus 1881, ovl. Rotterdam 8 juli 1942, trouwt Groningen 24 november 1904 Harke Bakker, geb. Groningen 5 juni 1881, ovl. Den Haag 8 april 1945, zoon van Hindrik Bakker en Antje Elderman. Harke Bakker is getuige bij het huwelijk van zijn zwager Hannes van der Woud e (VIg). VIc. Geert van der Woude, winkelier in aardewerk in Den Haag (Nieuwe Haven 53 en 55), geb. Termunten 10 juli 1884, ovl. Den Haag 23 januari 1949, trouwt 28 november 1906 (echtscheiding 20 maart 1924) Hendrika Adriana Mulder, geb. Assen 19 juli 1885, ovl. Assen 18 april 1970, dochter van Hendrikus Franciscus Mulder en Aaltje Krikke. Uit dit huwelijk: 1. Minne Meindert, geb. Groningen 13 januari 1907, volgt VIId, 2. Aaltje, geb. Assen 3 juli 1908, ovl. Assen 20 januari 1978, trouwt 5 oktober 1932 Johannes Alberts, 3. Jantina, geb. Assen 19 juni 1910, trouwt 28 december 1932 Geert Kloezen; zij woonde tot 31 januari 1923 bij haar oom Hendrik van der Woude in Groningen, 4. Hendrikus Franciscus, geb. Dortmund (Dld.) 25 juli 1913, ovl. Assen 28 september 1990, 5
5. 6. 7. 8.
Gerrit Anthonius, geb. Assen 10 juni 1918, Hendrik Adriaan, geb. Assen 5 april 1924, volgt VIIe, stiefdochter Hendrika Adriana Alberts, geb. Assen 27 juli 1930, stiefzoon Willem Kloezen, geb. Assen 15 april 1932.
Lit.: Kamer van Koophandel en Fabrieken Den Haag, dossiernummer 35289, d.d. 5 juni 1947.
VId. Tjalling van der Woude, stoker in de gasf abriek van Groningen, geb. Deven ter 7 maart 1887, ovl. Groningen (Turfsingel 70) 6 januari 1961, trouwt Groningen 10 december 1911 Johanna Maria Elizabeth Jonkman, geb. Groningen 29 juni 1890, ovl. Leek 15 december 1981. Uit dit huwelijk: 1. Jantiena , geb. Groningen 5 februari 1915; zij trouwt J.v.d. Geest, 2. Minne Meinderd, geb. Groningen 29 juni 1916, ovl. Groningen 8 juli 1916. VIe. Jan van der Woude, incasseerder, geb. Groningen 24 april 1900, ovl. Groningen 9 april 1955 (St. Jansstraat), trouwt Johanna Arends, geb. Groningen 14 juli 1901, ovl. Zuidlaren (verpleeginrichting “de Enk”) 8 oktober 1982; zij verhuisde op 25 februari 1982 van Haren naar Zuidlaren. VIf. Hendrik van der Woude, tweelingbroer van Hannes (VIg), petroliumventer in Groningen en mattenmaker in Rotterdam, geb. Velsen-op-de-Heide 14 september 1892, ovl. Rotterdam 17 september 1962, trouwt Groningen 19 juni 1916 Margreta Gesina Lehkamp, geb. Groningen 11 december 1892, ovl. Rotterdam 9 augustus 1985. Hendrik was blind; zijn gezin verhuisde op 5 maart 1930 van Groningen naar Rotterdam, omdat daar betere voorzieningen voor hem waren. In Groningen woonden zij op de volgende adressen: Cubastraat 36, Deliplein 20b, Meeuwenderweg 142, Irisplein 35 en 47a. Uit dit huwelijk: 1. Pieterke Jantina, geb. Groningen 9 april 1924; zij trouwt 20 augustus 1947 C.A. Monnee, 2. Jantiena Froukje, geb. Rotterdam 27 april 1934; zij trouwt 9 december 1953 G.Lagendijk, 3. Minne Meindert, geb. Groningen 12 maart 1927. VIg. Hannes van der Woude, kartonwerker (aanbrengen van karton op de achterkant van ingelijste schilderijen) en bediende en verpleger baddienst bij het Academisch Ziekenhuis Groningen (veertig jaar lang), secretaris en erelid van de Bedrijfsgemeenschap van het Academisch Ziekenhuis Groningen), geb. Velsen-op-de-Heide 14 september 1892 (tweelingbroer van Hendrik), ovl. Groningen 5 mei 1964, Orde van Oranje Nassau in brons (Koninklijk Besluit d.d. 25 september 1954, no. 19), medeoprichter van muziekvereniging “Ons Ideaal”, trouwt Groningen 22 april 1918 Grietje Post (zie bijlage 4), geb. Groningen 21 september 1894, ovl. Groningen 2 augustus 1975 (Henri Dunantlaan 20), dochter van Adriaan Post en Anna Hoekstra (zie bijlage 5). Grietje van der Woude-Post is een kleindochter van Grietje Hoekstra-Volhand (zie bijlage 6). Hannes van der Woude groeit op bij zijn oom en tante Hannes Hielkema (1860-1909) en Geziena Hielkema-Vos (1854-1935); het echtpaar Hielkema-Vos verbleef van 1891 tot 1897 ook in Velsen-op de Heide; zie bijlage 2 en 3, Het woonadres Linnaeusplein 10b in Groningen was in de tweede wereldoorlog een onderduikadres (raadpleeg de biografie van pake Gerrit Roorda bij VIIg). Hannes van der Woud e was een overtuigd sociaal-democraat van de Sociaal Democratisch Arbeiderspartij (SDAP); het portret van Troelstra hing pontificaal in de woonkame r aan de muur. 6
Uit dit huwelijk: 1. Johannes van der Woude, volgt VIIf, 2. Adriaan, volgt VIIg, 3. Anna, geb. Groningen 12 april 1921, trouwt Gron ingen 12 april 1945 Jelke Kooi, hoofdonderwijzer van een lagere school, geb. Groningen 3 december 1916, zoon van Thomas Kooi en Jantje de Jong. Anna en Jelke hebben twee zonen (Tom is medewerker automatisering bij het Academisch Ziekenhuis Groningen en Hans is huisarts) en een dochter (celliste opgeleid aan het Conservatorium Groningen). Het belangrijkste woonadres van Anna en Jelke was Maaslaan 9 in Groningen (daarvoor Sabastraat). Zie de Stamboom Kooi/Kraai, door ir. H.R. van der Woude; Zuidlaren 2001. 4. Jantiena, secretaresse bij het Academisch Ziekenhuis Groningen, geb. Groningen 7 februari 1923, ovl.(door zelfdoding) Groningen 14 april 1977 (Iddekingeweg 177 Groningen), trouwt Groningen 28 maart 1961 (echtscheiding 20 december 1974) Menno Jan Daalder, Rijksambtenaar in de buitendienst voor Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel van het Loonbureau van het Ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid (“Staatsalmanak” 1970, blz. 442), geb. Blaricum 3 januari 1910, ovl. Arnhem 10 janu ari 1992 ; hij werkte vanuit zijn woonadres Reigerlaan 4, gelegen aan het meer van Paterswolde. Dit huwelijk is kinderloos gebleven. Uit zijn eerste huwelijk met Elisabeth Anna Alida Born heeft hij zoon Ilja Daalder, geb. Krasnaja-Poljano (Rusland) op 17 april 1936, en zoon Allard Daalder, geb. Opsterland 7 december 1939. Lit.: “De kliniek voor inwendige geneeskunde te Groningen in de jaren 1945-1986; gedenkboek samengesteld uit bijdragen van medewerkers en oud-medewerkers, verschenen bij het afscheid van prof. dr. E. Mandema, Groningen, oktober 1986, Museumproject Academisch Ziekenhuis Groningen; fotoboek voltallig personeel 1898-1923, “Conta ct” d. d. m ei 1953 , ma andor gaan Bed rijf sgemeenschap van het Algem een Provinci aal, Stads - en Academisch Ziekenhuis: “een terugblik over 50 jaren” , door H. v.d.Woude, en “Contact” nr. 66 van augustus 1954 (“Bij het jubileum van H. van der Woude”) en “Contact” no. 69 van november 1954. “Ons Noorden” d.d. 22 oktober 1954, dagblad voor de drie Noordelijke Provincies (Portret van de week: H.v.d.Woude), “Nieuwsblad van het Noorden”, d.d. 21 oktober 1954, Dagblad “Het Vrije Volk”, d.d. 18 oktober 1954, “Adresboek van Groningen” van 1940, blz. 592, “Bijdragen tot de kennis van de gemeente Loppersum”, G.A. Brongers en dr. W. Koops; Groningen 1981 (de familie Volhand en de boerderij “De Volle Hand”), “Dossier Volhand” bij het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag. “Danseres zonder benen”, door Clara Asscher-Pinkhof; H.P. Leopolds Uitgeversmij NV, Den Haag 1966. Clara Asscher-Pinkhoff is de echtgenote van Opperrabijn Abraham Asscher (1884-1926); zie “In memoriam Opperrabbijn A.Asscher Ezn. door mr. M. Levie in de “Groningsche Volksalmanak” van 1927, blz. 84-111. Hun zoon Eliëzer Asscher (ond erduiknaam Frit s) is onderg edoken geweest in het gezin van Han s en Grietje van der Woude-Post aan het Linnaeusplein 10b in Groningen, Een andere Joodse onderduiker was Maurits van Adelsbergen, handelaar in vlees- en slachtproducten, geb. Groni ngen 8 j uli 1913, o vl. Arnhem 26 augu stus 1968, zoon van Ebra ham van Adel sbergen en van Bet je de Haas (woonadressen: Parklaan 21 en 27 en Zuiderpark 12 in Groningen).
VIh. Meindert van der Woude, sergeant-majoor instructeur, militair politieman, reserve eerste luitenant, geb. Groningen 30 september 1893, ovl. Groningen 15 augustus 1966, trouwt 1 november 1916 Reina Popken, geb. Assen 17 oktober 1895. Uit dit huwelijk: 1. Jacob, geb. Amersfoort 30 juni 1918, volgt VIIh, 2. Harm, geb. Devente r 17 juli 1919, volgt VIIi, 3. Henderkien, geb. Deventer 1 november 1920; zij trouwt S. Venema, volgt VIIj, 7
4. 5. 6. 7. 8.
Jan Reinier, geb. Deventer 22 februari 1922, volgt VIIk, Imigje, geb. Deventer 25 maart 1923, Antoon Albert, geb. Apeldoorn 20 augustus 1926, volgt VIIL, Meindert Tjallinge, geb. Harderwijk 6 september 1930, volgt VIIm, Hendrik, geb. Assen 25 januari 1917.
VIi. Meindert van der Woude, slager en magazijnbediende, geb. Wijk aan Zee en Duin 20 oktober 1889, ovl. Groningen 11 april 1965, trouwt Assen 14 mei 1913 Annegien Vennik, geb. Assen 3 april 1889. Uit dit huwelijk: 1. Tjalling, geb. Assen 9 augustus 1914; hij vertrekt op 29 maart 1941 naar Arnhem. VIj. Henderik van der Woude, arbeider, glazenwasser, terreinknecht bij het Academisch Ziekenhuis Groningen, portier, geb. Groningen 31 augustus 1897, ovl. Groningen 25 december 1969, trouwt Groningen 30 sep tember 1920 Jan ke Trijntje Douma, geb. Groningen 13 februari 1899. Henderik droeg een snorretje zoals Adolf Hitler ook had en bezorgde zich daarmee een lelijke bijnaam. Uit dit huwelijk: 1. Tjalling, geb. Groningen 21 januari 1921; hij trouwt 10 juni 1948 J. Reijers, 2. Renske, geb. Groningen 28 augustus 1922; zij trouwt 20 januari 1949 J.Haveman, 3. Meindert, geb. Groningen 1 sptember 1923; hij trouwt 16 juli 1949 G. Hekman, 4. Douwe, geb. Groningen 13 oktober 1925; hij trouwt 24 juli 1947 R. van der Vries, 5. Hendrik, geb. Groningen 1 mei 1934; hij vertrekt op 16 juli 195 6 naar Amsterdam, 6. Aaldrik, geb. Groningen 29 maart 1944. VIk. Gunster van der Woude, winkelier, nachtportier en hotelhouder van een eigen hotel (Vismarkt 10 in Groningen en later ook aan de Rijksstraatweg in Haren, voorheen het bekende en fraaie hotel “Suurd”; dit latere hotel “van der W oude” is op 16 november 1956 af gebrand), geb. Groningen 11 februari 1900, ovl. Haren 29 januari 1956, trouwt Groningen 9 augustus 1923 Berendina Jager, geb. Groningen 10 juni 1902. Uit dit huwelijk: 1. Aaltje, geb. Gron ingen 15 juli 1924; zij trouwt 11 januari 1947 R.A. Legger, 2. Sofia Catharina Frederika, geb. Groningen 17 augustus 1929; zij vertrekt op 16 april 1954 naar Assen. Lit.: “Nieuwsblad van het Noorden” d.d. 16 november 1956, “Haren zoals het was; portret van Haren rond de eeuwwisseling”, B.P. Tammeling; Haren MCMLXVIII.
VIL. Minne van der Woude, portier en incasseerder, geb. Groningen 5 novembe r 1901, ovl. Groningen 6 augustus 1944, trouwt Groningen 17 december 1928 Johanna Petronella Dikhout, geb. Amsterdam 4 november 1900. Uit dit huwelijk: 1. Alida, geb. Groningen 28 augustus 1932.
8
VIm. Antoon Willem van der Woude, chauffeur, grondwerker en los-arbeider, geb. Groningen 15 juli 1904, ovl, Groningen 21 maart 1980, trouwt Groningen 3 oktober 1929 Johanna Lugthart, geb. Groningen 27 september 1907, ovl. Groningen 26 mei 1979. VIIa. Nikolaas van der Woude, dirigent en muziekleraar, geb. Dortmund (Dld.) 12 juli 1908, ovl. Almelo 27 juli 1974, trouwt Jentje Johanna Kortman, geb. Almelo 27 mei 1918. Uit dit huwelijk: 1. Christiaan Nico, geb. Almelo 9 september 1940, 2. Meindert Jan, geb. Almelo 25 februari 1937, 3. Gerrit Jan, richtte op 1 juni 1990 aan de Zonneweg 22 in Alphen aan de Rijn een eigen bedrijf op in reparatie van kunstleer, leer, vinyl en andere thermoplasten en velours, geb. Almelo 22 februari 1951 (Kamer van Koophandel en Fabrieken te Leiden, dossiernr. 52058), 4. Niko Johan, geb. Hardenberg 27 april 1960. VIIb. Hendrik Hans van der Woude, pianostemmer, geb. Dortmund (Dld.) 16 februari 1912, ovl. Amersfoort 3 maart 1988, trouwt Johanna Geertruida Gerritdina Alberta Gast, geb. Borne 1 januari 1912. Uit dit huwelijk: 1. Truus Jeanette Gerda Johanna, geb. Borne 21 mei 1943; zij trouwt T.Wight, 2. Henriëtte Johanna Hans Alberta, geb. Borne 11 juni 1947, 3. Geja Johanna Hans Truus, geb. Borne 21 april 1951. VIIc. Minne Meindert van der Woude, portier van een hotel, geb. Groningen 5 juli 1902, ovl. Groningen 11 april 1972, trouwt An na de Buur, geb, Hoogezand 11 november 1902, ovl. Groningen 8 april 1989, dochter van Gerrit de Buur en Hillechien Drenth. Uit dit huwelijk: 1. Menno Meindert, geb. Almelo 15 april 1936; hij was van 1989 tot 1996 adjunct-directeur van “Sijpkes Beheer b.v.” in Stadskanaal (touringcar- en reisbureaubedrijf); Lit.: “Nieuwsblad van het Noorden” d.d. zaterdag 20 januari 1996, bijlage “Circuit”, Kamer Van Koophandel en Fabrieken voor Zuid- en Noordoost Groningen, dossiernr. 19862
2. Berendina Anna, geb. Groningen 18 september 1923; zij trouwt te Rotterdam J. Reurich, 3. Gerrit Minne, geb. Groningen 18 mei 1925, 4. Meindert Jan Jurriën, geb. Groningen 26 juni 1927, 5. Nicolaas Hendrik, geb. Almelo 14 oktober 1931, 6. Hilda Ginie, geb. Almelo 18 juni 1939; zij trouwt J. Brink, 7. Johannes Luitje, geb. Almelo 25 juli 1940. VIId. Minne Meindert van der Woude, chauffeur en kelner, geb. Groningen 13 januari 1907, ovl. Assen 9 april 1981, trouwt Cornelia Willems, geb. Beilen 3 februari 1911. Uit dit huwelijk: 1. Hilligje, geb. Beilen 20 februari 1932; zij trouwt 15 mei 1956 H. Hadders, 2. Hendrikus Adrianus, geb. Westerbork 13 juni 1934. VIIe. Hendrik Adriaan van der Woude, magazijnbedien de en chauf feur, geb. Assen 5 april 1924, ovl. Utrecht 4 oktober 1989, trouwt Heintje Elisabeth Maria Sudmeijer, geb. Utrecht 10 december 1926. Uit dit huwelijk: 9
3. Hendrik Adriaan, geb. Utrecht 3 maart 1946, 4. Johanna, geb. Utrecht 26 juni 1952; zij trouwt 28 maart 1974 van ’t Hof, 5. Antonia Peterle, geb. Utrecht 29 april 1954; zij trouwt 17 mei 1973 A. Temming. VIIf. Johannes van der Woude, medisch analist bij het Academisch Ziekenhuis Groningen en bij de Gemeenschappelijke medische dienst van de Samenwerkende Steenkolenmijnen in Limburg (25 jaar lang), wethouder van Heerlen, (1962-1966), lid van het College van Gedeputeerde Staten van Limburg (1962-1978) en waarnemend burgemeester van Elsloo; Ridder Nederlandse Leeuw (Koninklijk Besluit van 11 mei 1978 nr. 3) en Erepenning Provincie Limburg (besluit Gedeputeerde Staten van 7 juni 1978), geb. Groningen 13 juni 1919, ovl. Heerlen (Henri Dunantstraat 3) 3 april 1997, trouwt Groningen 29 april1943 Albertine Boers, verpleegster (A met “ooievaartje”) in het Academisch Ziekenhuis Groningen, geb. Haarlem 25 december 1917, ovl. Heerlen (Henri Dunantstraat 1v) 17 juli 1996, dochter van luitenant-kolonel Theodorus Johannes Alexander Boers en Marie Josephine van der Grinten (kleindochter van de oprichter van het bedrijf Océ-van der Grinten in Ven lo). Woonadressen: St. Franciscusweg 22, Oude Lindestraat 6, Sint Hubertusplein 7, Pelikaanstraat 19, Ovidiusstraat 18, Residentie “De Rousch” Henri Dunantstraat 1v (Tineke) en VKH, Henri Dunantstraat 3 (Johan) in Heerlen en Laurenthof 22 (eigen huis) in Simpelveld. Lange tijd reed Johan op een motor merk Triumph; zijn eerste auto was een Morris Minor 1000 met kenteken BP 11-24. Op de crematie van Tineke werd het lied “Golden Heart” van Mark Knopfler (Compact Disk “Golden Heart”, Polygram/Universal nr. 5147322) en het lied “A love idea” van Mark Knopfler gespeeld (Compact Disk “Last exit to Brooklyn”, Vertigo/Phonogram nr. 838 725-2) en op de crematie van Johan het lied “Across the border” van Bruce Springsteen (Compact Disk “The ghost of tom joad”, Columbia, nr. 01-481650-10) en het lied “A love idea” van Mark Knopfler. Uit dit huwelijk: 1. Hans Robert, volgt VIIIa, 2. Robert Hans, hotelmedewerker in Keulen, inkoper bij een levensmiddelengroothandel in Duitsland, geb. Heerlen 26 augustus 1946, gescheiden van Nina Keeman, gesp. arts, geb. in Joegoslavië, 3. Johannes, volgt VIIIb, 4. Theo, volgt VIIIc, Lit.: Genealogie “Het geslacht Boers 1550-2000”, ir.H.R. van der Woude, Zuidlaren 2000, “Literatuurlijst Boers” met “Supplement”, ir. H.R. van der Woude, Zuidlaren 1997 en 1998, “Kwartierstaat Van der Woude-Boers”, ir. H.R. van der Woude, Zuidlaren 1997, “Van boterkleursel naar kopieersystemen; de ontstaansgeschiedenis van Océ-van der Grinten, 1877-1956”, onder redactie van Prof.Dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt; Leiden 1992, “Honderd jaar over de rooien; de sociaal-democratie in Limburg van 1889 tot 1989”, door Jan Reerink, Piet Wetzels en dr. Annemieke Klijn; Sittard 1989, “Een kru isto cht vo or het S ocialism e; Sjeng Tans en d e doorb raak- verki ezingen v an 1956”, dr. Ann emiek e Klijn, opgenomen in het “Jaarboek 1996” van het “Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen” in Groningen, “Onze man uit Maastricht”, biografie van dr. J.G.H. Tans, door dr. Annemieke Klijn; Rijksuniversiteit Maastricht; uitgeverij SUN, 2001, “Limburgs Dagblad” d.d. 2 maart 1991 (bijlage “Inkijk”): “de rooie leeuw van Limburg ziet vermoeid toe hoe de politiek verdort”, “Limburgs Dagblad” en dagblad “De Limburger” d.d. 9 en 10 april 1997 (overlijdensberichten en een in memoriam), Gemeentearchief Rotterdam, afdeling handschriften (dagboekje van Johannes van der Woude, dat zich afspeelt in de bevrijdingsdagen van april/mei 1945 in Rotterdam), Zie het particuliere (politieke) archief van Johan van der Woude bij het Internationaal Instituut voor Sociale
10
Geschiedenis (iisg) in Amsterdam, en zie de Bibliotheek en de afdeling Beeld en Geluid van het IISG, Koninklijke Bibliotheek (Boek en CD-rom “Boers-van der Woude-Wigersma-Honig”, resp. sign. DRG-ACQ en 2195244 ).
VIIg. Adriaan van der Woude, neuroloog bij het beademingscentrum van het Academisch Ziekenhuis Groningen; per 1 mei 1959 vrijgevestigd neu roloog en psychiater; directeur van “De Brink”, centrum voor verstandelijk en visueel gehandicapten in Vries; lid van de “Pugwash Conferentie”, geb. Groningen 7 december 1924, ovl. Groninge n 25 oktober 19 85, trouwt Opsterland 11 f ebruari 1949 Hiske Roorda, verpleegster in het Academisch Ziekenhuis Groningen, ge b. Opsterland (Tijnje) 17 april 1927, dochter van Gerrit Roorda en Pietertje Loopstra. Het belangrijkste woona dres van Adrie en Hiske was de Savornin Lohmanlaan 1 in Groningen; op 28 maart 1983 verhuisden zij naar Ierland (County Tipperary). De communist pake Roorda had “een hart van goud en een kop van beton”. Adrie was zijn leven lang een fervente Citroën rijder, met als meest opvallenden de “Traction Avant”, de “ID 19" en de “DS 19". Uit dit huwelijk: 1. Gerrit Hans, volgt VIIId, 2. Greet, binnenhuisarchitecte van de Rietveld Academie in Amsterdam, geb. Groningen 10 januari 1952; heeft drie dochters uit haar eerste huwelijk (met Roemer Visser) en een zoon uit haar tweede (met Theo Knippen berg), 3. Pita, fysiothe rapeute, geb . Groningen 31 maart 1954; hee ft een doch ter, 4. Hanneke, huisarts, geb. Groningen 26 juni 1956; eigenaar/schipper van de historische Klipperaak “Anna Catharina” (voor 20 pe rs; ligplaats Zoutkamp, voorheen Enkhuizen); getrouwd met Harm Jan Nijkamp, stuurman grote vaart, geb. Almelo 8 augustus 1949. Lit.: “It libben fan Gerrit Roorda”, Kerst Huisman; Alternatyf/De Tille, 1973; “The Sheldon Mail”, Sheldon, Iowa,
Wednesday, October 24, 1917, and W ednesday, November 7, 1917. Genealogie Roorda in “Genealogysk Jierboekje”, nr. 616 (1981), Fryske Akademy, Leeuwarden 1982 (blz. 45-81), Zie voor Loopstra het boek “De Deelen”, samenstelling Thom Mercuur; uitgeverij de drijvende dobber, Gersloot, 2000 ( blz. 97 en 98), en de “G enealog ie Loop stra, Terwi spel/ Opst erland, Am erika”, door ir . H.R. van der Wou de; Zuidlaren 2003. “Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland” (Gerrit Roorda in deel VII); Stichting Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), Amsterdam 1998, Theun de Vries noemt Gerrit Roorda in: “Vanuit gevoelens van bitterheid en vervolging kan men moeilijk goed schrijven”, een interview met Theun de Vries in de Haagse Post, en samen met andere interviews gebundeld in “Schrijven”, door Jan Brokken, De Arbeiderspers; Amsterdam 1980; en 2002 DBNL/Jan Brokken (DBNL is: Digitale Bibliotheek Nederlandse Letteren). Op zaterdag 10 mei 2003 bracht Theun de Vries zijn ontmoetingen met Gerrit Roorda wederom in herinnering, toen hij een toespraak hield ter gelegenheid van de opening van het antiquariaat van Dick Zandbergen in Maarrssen (Bolensteinsestraat 32/Schippersgracht). Een van de toehoorders was drs. Tom Dronkert, woonach tig aan de Heren grach t 23 in Maarssen, g oede vri end van de docht er en de schoonzoon van Theun de Vries, en van ondergetekende Hans Robert van der Woude. “Imk e Klaver , heri nneringen van een Fri ese land arbeider”, ingeleid doo r Ger Harm sen; So cial isti sche uitgeverij Nijmegen (Sun), 1974 (hoofdstuk “de stakingen van 1903 en 1925”). Zie tevens de begeleidende televisie-uitzending ( serie “Signalement”) van de VARA d.d. zondagavond 13 april 1975, en de radio- en tvgids van de VARA van die week (“Gerrit Roorda, vertel jij eens wie Imke Klaver was”). “De man die de weg wees; leven en werk van Paul de Groot 1899-1986", door Jan Willem Stutje; Amst erdam 2000 (Gerrit en Hein Roorda op blz. 215, 216, 225, 253 en 289). “De kliniek voor inwendige geneeskunde te Groningen in de jaren 1945-1986; gedenkboek samengesteld uit bijdragen van medewerkers en oud-medewerkers, verschenen bij het afscheid van prof.dr. E. Mandema”, Groningen oktober 1986. “NRC Handelsblad” d.d. 27 december 1993: “Ondervoed achter weefgetouwen, Nobelprijswinnaars binden strijd aan met kinderarbeid” (Theo Knippenberg is de tweede echtgenoot van Greet van der Woude), “De Volkskrant” d.d. 30 september 1998: “Een kind mag geen tweede risico lopen”, door Theo Knippenberg. Uitgeverij “Knippenberg & van der Woude BV” (datum oprichting 1 januari 1990), Kamer van Koophandel en
11
Fabrieken voor Amsterdam, dossiernr. 220.131. “Citroën in de strip, de fraai e lijn”, geschreven door Jacq. Post ; Amsterdam, 1994; ISBN 90 542 5425 4/CIP. “In minske libben”, intervieuw met Hiske van der Woude-Roorda over haar vader Gerrit Roorda, d.d. 30 april 2000 op de televisiezender Nederland 1/Omroep Friesland om 13.00 uur; zie het VARA TV-magazine nr. 18 van 29/4-5/5-2000. Hanneke van der Woude in een intervieuw op Radio 1, op 3 mei 2000, om ca. 11.15 uur, over de positie van huisartsen die werken voor asielzoekers in asielzoekerscentra in Nederland.
VIIh. Jacob van der Woude, arbeider, geb. Amersfoort 30 juni 1918, ovl. Gieten 21 juli 1988, trouwt Emmen 17 juni 1943 Antonia van Kempen, geb. Den Haag 17augustus 1912. Uit dit huwelijk: 1. Albert (geadopteerd), geb. Groningen 5 februari 1946. VIIi. Harm van der Woude, adjudant rijkspolitie, geb. Deventer 17 juli 1919, ovl. Leeuwarden 25 mei 1979, trouwt Gieten 25 mei 194 4 Elsina Roelfina Renske Aalders, geb. Gieten 16 april 1925. Uit dit huwelijk: 1. Henriëtte Reina, geb. Zuidwolde 28 maart 1945, trouwt 24 februari 1967 met H. van Dalfsen, 2. Meindert Bareld Harm, geb. Vries 7 maart 1949, trouwt 30 maart 1973 te Hem met A. Jongstra, VIIj. Henderkien van der Woude, geb. Deventer 1 november 1920, ovl. Emmen 18 juni 1995, trouwt Emmen 12 december 1945 Sieben Venema, geb. Groningen 6 mei 1920, echtscheiding Emmen 3 november 1970. VIIk. Jan Reinier van der Woude, vertegenwoordiger en klusjesman, geb. Deventer 22 februari 1922, ovl. Assen 18 oktober 1993, trouwt 1. Emmen 28 april 1951 Andriesina Warringa, geb. Odoorn 24 september 1925, ovl. Roden 26 juni 1973, trouwt 2. Roden 20 december 1974 Jacoba Cornelia Tijssens, geb. Groningen 20 april 1941, echtscheiding Roden 18 november 1976. Uit dit huwelijk: 1. Maud Marike, geb. Emmen 27 april 1956, 2. Erik Frank, geb. Groningen 18 april 1958, 3. Steffan Michiel, geb. Groningen 15 april 1962, 4. Dagmar Ingrid, geb. Roden 23 augustus 1975, 5. Kauffeld, Marianna Elisabet, geb. Groninge n 11 juli1964 (stief dochter), 6. Theda, Gretchen, geb. Groningen 21 juli 1967 (stiefdochter). VIIL. Antoon Albert van der Woude, geb. Apeldoorn 20 augustus 1926, ovl. Nijmege n 25 juli 1995, trouwt Nijmegen 8 oktober 1953 Geertruida Johanna Greven, geb. Nijmegen 13 november 1922. Zij woonden van 1952 tot 1994 in Nijmegen. VIIm. Meindert Tjallinge van der Woude, geb. Harderwijk 6 september 1930, ovl. Amsterdam 21 april 1984, trouwt Groningen 2 april 1954 Sipkje van Bergen, echtscheiding Groningen 25 april 1975. Uit dit huwelijk: 1. Robert René, geb. Smallingerland 14 oktober 1954, 2. Peter Ernest, geb. Groningen 14 december 1962, 3. Martin Reinier, geb. Groningen 24 juli 1964. 12
VIIIa. ir. Hans Robert van der Woude, stedebouwkundige en planoloog, geb. Heerlen 18 april 1945, trouwt Amsterdam 12 november 1976 Machteld Wigersma, lerares naald- en sierkunst, geb. Deventer 18 november 1944, dochter van Jan Hendrik Wigersma (1909-1987) en Johanna Catharina de Jong (1911-2001). Machteld van der Woude-Wigersma is een kleindochter van Johanna Cornelia de Jong-Honig (1887-1984) en van Jansje WigersmaWillems (van hotel Willems in Groningen). De voornaam Hans verwijst naar grootvader Hannes/Hans en de voornaam Robert verwijst naar de Amerikaanse soldaat Robert Wilson Kolb, geb. Reading, Pennsylvania, USA, 8 augustus 1914 (op 8/9 oktober 2002 hebben Machteld en ik Robert Kolb (en zijn tweede echtgenote Melba Ludwig) ontmoet in Philadelphia. Woonadressen: Jekerstraat 51³, Watteaustraat 50², Hoogoord 134 (negen hoog), Hogevecht 214 (zes hoog) en Palestrinastraat 17hs in Amsterdam en Vennebroek 8 (eigen huis) in Zuidlaren. Dit huwelijk is kinderloos. Lit.: Tijdschrift “Plan”, jaargang 1976, nrs. 6 en 7, het artikel (afstudeerscriptie) “Ruimteconsumptie in de Noordvleugel van de Randstad”, “De vorm ingsjaren van A. C.W . Star ing; brieven en docu ment en betref fende zijn studietijd i n Harderwij k en Göttingen, 1784-1789”, dr. M.Evers; Hilversum 1996, “An unknown glass engraved by Bastiaan Boers”, drs. Pieter Ritsema van Eck, in het boek “Festschrift für Brigitte Klesse”, P. Hanstein Verlag; Berlin 1994, “Dossier Wigersma” en “Stamreeks Wigersma” bij het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag, Gemeentearchief Groningen, fotoarchief: foto van “Hotel Willems” in de Herestraat 52 in Groningen Genealogie “Uit de gulden Bijkorf, genealogisch-historisch-economische studiën over Zaansche families” Gerrit Jan Honig; 1952.” Stamreeks Honig”; ir. H.R. van der Woude, Zuidlaren 2000. “Nieuwsblad v an het Noorden ” d.d.17-2-198 7: het arti kel (m et fot o): “Het begr ip 'het hoge Noo rden' m oet de wereld uit”, “Het Vrije Volk, democratisch-socialistisch dagblad” (editie Groningen), d.d. 1 mei 1945 en het “Limburgsch Dagblad”, d.d. 20 april 1945 (aankondiging van geboorte van Hans Robert). De naam Robert bij Hans Robert en bij Robert Hans komt van de Amerikaanse soldaat en bevrijder Robert W. Kolb, 708 Byram Street, Reading, Pennsylvania 19606, USA, Sergeant infanteri e, lic htin g 1968-4, r eg. nr. 450418430, gelegerd bij de B-Com pagni e van het 45e Pantserinfanteriebataljon (commandant op een YP 408) in Steenwijk, klein verlof op 25 december 1969, groot verlof op 15 juli 1970. Werkgevers: Vink VandeKuilen Klein (VVK), bureau voor architectuur en stedebouw in Amsterdam (19701979), Centraal Instituut voor het Midden-en Kleinbedrijf (CIMK) in Amsterdam/Diemen (1979-1984), Kamer van Koophandel en Fabrieken in Groningen/Veendam (1984-1996), Hans is een fervent Saab-rijder, zowel de 900 als de 9000; zie het mooie boek “Saab, the first 40 years of Saab cars”, door Björn -Eri c Lind h, 198 7; ISB N 91-86442- 34-1; zijn eerste aut o was een Renault 4, met kenteken 90-72-US, voor f. 5.200 (1970). Van juni 1980 tot november 1983 is Hans de trotse eigenaar geweest van een Citroën DS 23 Pallas, injectie en halfautomaat, met kenteken 79-ZE-26, bouwjaar 1974, voor de tweede-hands prijs van f. 8.500. Het is de mooiste auto ooit gemaakt, maar ook de auto met de meeste gebreken . Deze aut o was wi t van b uiten en rood van bi nnen; o om Ad rie noemde het een rijdend “h oerenka stje” (zie blz. 42 en 49). Grand Tours: Mexico (1979); Indonesië: Sumatra, Java, Celebes/Sulawesi, Molukken/Ambon, Bali (1991, 1992, 1995) ; Vereni gde Staten van Amerika (1993) , in een F ord Mustang en de Lincoln Town Ca r; Verenigde Staten van Amerika en Canada (2000), in een Cadillac DeVille; Zuid-Afrika (2001) in een Mercedes 200 en een Audi; Verenig de Stat en van Am erika (2002 ): New York, Cape Cod, Cape An n, Bos ton, Philadelph ia, W ashington en Baltimore, in een Pontiac Grand Prix; Argentina: Buenos Aires en Salta e.o. (2003/2004).
VIIIb. ir. Johannes van der Woude, computerprogrammeur bij IBM, architect, geb. Heerlen 8 december 1947, trouwt 1. Elizabeth Maria Catharina Gerarda van Rest, heeft sinds 1968 een winkel in antiek (“De Groote Rije”) in Naaldwijk, geb. Den Haag 9 augustus 1943, trouwt 2. drs. Hanneke den Hartog, psycholoog, bezigheidstherapeute, illustrator van (kinder-) boeken, geb. Rotterdam 18 augustus 1946, dochter van Dina Jacoba Kooistra. Joop is lid geweest van de gemeenteraad van Naaldwijk. 13
Uit het eerste huwelijk: 1. Diederick Johannes, geb. Delft 14 april 1973, 2. Ward Bastiaan, geb. Delft 9 juni 1976, 3. Elger Alexander, geb. Delft 15 maart 1979. Lit.: “De spirituele kracht van bomen : de oerkrachten en helende eigenschappen van bomen voor het versterken van lich aam en geest” , door Petra S onnenberg; de i llus trat ies zij n van de hand va n Hannek e van der Wou de; Amsterdam-Schors 1999 (ISBN 90 - 6378 - 407 - 4).
VIIIc. Theo van der Woude, huisman, installateur van keukens en timmerman, geb. Heerlen 25 april 1951, trouwt Heerlen Johanna Maria Wilhelmina Anemaat, hoofdverpleegkundige in de verpleegkliniek VKH, Henri Dunantstraat 3 in Heerlen, geb. Kerkrade 7 juni 1952. Uit dit huwelijk: 1. Jesse, geb. Heerlen 4 maart 1983, 2. Hanneke, geb. Heerlen 23 maart 1986. VIIId. Gerrit Hans van der Woude, huisarts in Groninge n, geb. Groning en 23 juli 1949, trouwt Groningen Roelfina Velleman (zie bijlage 7), laborante bij het Academisch Ziekenhuis Groningen, drs. Russisch, geb. Groningen 6 december 1947, dochter van Salomon Velleman en Roelfina van Donderen (stamt af van een schippersfamilie). De eerste auto van Gert was de “Russische tank” van het merk “Scaldia”, gekregen van zijn communistische grootvader pake Gerrit Roorda uit Tijnje; pake mocht om zijn hoge leeftijd en om gezondheidsredenen niet meer autorijden. Uit dit huwelijk: 1. Ward van der Woude, geb. Groningen 23 september 1982. Zie voor de betekenis van de naam Ward de genealogie Roorda, “Genealogysk Jierboekje”, nr. 616 (1981), blz. 48; Ward betekent beschermer, hoeder en dit gaat terug naar de oorsprong van de naam Roorda, nl. zoon van Roord/Roward/Rowerd/Rodward/Hrodward.
14
Bijlage 1: stamreeks Leij.
I.
Evert Klaasses, meester smid, geb. in 1696, trouwt Veenwouden 30 mei 1723 Elske Jacobs, geb. Veenwouden 12 september 1706,
II.
Gerryt Everts, schipperknecht, later beurtschipper van Veenwouden op Dockum en Leeuwarden, visser, geb. Veen wouden 17 juni 1742, ovl. Veen wouden april 179 3, trouwt Veenwouden december 1765 Sjoerdje Gerks, geb. Veenwoudsterwal 1740, ovl. Veenwoudsterwal 13 juni 1813. Sjoerdje Gerks neemt in 1811 in Veenwouden (Mairie Veenwouden, fol. 5) de familienaam Visser aan; zij was toen weduwe.
III. Meindert Gerryts Leij, schipper en veen baas, geb. Ve enwouden 1770, ovl. Veenwoudsterwal (Tietjerksteradeel) 9 augustus 1847, trouwt Veenwouden 18 mei 1794 Antje Jans Leij, ge b. Veenwouden 21 maart 1774, ovl. Veenwoudsterwal (Tietjerksterade el) 20 augustus 1834, dochter van Jan Pytters Leij (1743-1801) en Fokjen Jacobs (zij trouwden te Veenwouden op 7 november 1765), kleindochter van Pytter Jans Leij, afkomstig uit het dorp Oude Leije (bij Stiens), en van Beitske Jurjens (zij trouwden te Veenwouden in 1742). In 1811 neemt Meindert Gerrits in Hardegarijp (Mairie Hardegarijp, fol. 19v) de familienaam Ley/Leij aan, mede voor zijn kinderen Evert (17 jr), Jan (15 jr), Sjoerdtje (12 jr), Fokje (10 jr), Gerrit (8 jr), Pyter (6 jr), Gerk (3 jr) en Gerben (1 jr). Op 25 juni 1813 overlijdt Geert Meinderts Lei (4 maanden oud) te Tietjerksteradeel (Mairie Hardegarijp), zoon van Meinderts Gerrits Lei en van Antje Jans Lei. Meindert Gerrits Leij nam dus de naam van zijn vrouw aan bij de naamsaanneming in 1811 in Tietjerksteradeel, IV. Sjoerdje Meinderts Leij, geb. Hardegarijp 29 maart 1799, ovl. Bergum 24 juli 1888, trouwt Veenwouden 21 maart 1819 Tjalling Sjirks Woudstra/Walstra/van der Woude, geb. Veenwouden 8 oktober 1797, ovl. Oostermeer 23 januari 1866 (zie III op blz. 3). In hun huwelijksakte heet haar moeder Antje Jans en niet Antje Jans Leij.
15
Bijlage 2: stamreeks Hylkema/Hielkema. In 1811 neemt de weduwe Hylke Tymens de familienaam Hylkema aan (Mairie Knijpe, fol.179), mede voor de kinderen Tymen (39 jr.), Doekle (35 jr.), beiden de Knijpe, Wolter (33 jr.), Oldeboorn, Hendrik (29 jr.), de Knijpe, Jan (24 jr.), Nieuwehorne, en Hylkjen (40 jr.), Langezwaag, en voor de kleinkinderen (van Wolter), Hylke (5 jr.), Tjeerd (4 jr.), Aaltje (4 jr.) Lysbert (1 jr.), (van Hendrik), Hylke (1 jr.), (van Jan), Hylke (6 maande n), (van Tymen), Aaltje (3 jr.), Sjoukjen (21 maanden), Akke (3 maanden), (van Doekle), Hylke (8 jr.), Albert (5 jr.), Aaltje (1 jr.), Willem (4 weken).
I.
Johannes Hendriks Hylkema, akkerbouwer, geb. Bovenknijpe (Heerenveen) 12 maart 1813, ovl. Schoterland 6 maart 1867, trouwt Schoterland 16 mei 1841 Janneke Fopp es de Vries, geb. Sneek 9 februari 1818, dochter van Foppe Jans de Vries en van Vroukjen Jans van Dompselaar. Uit dit huwelijk 1. Hendrik, geb. Bovenknijpe 14 juli 1842, volgt IIa, 2. Foppe, geb. Bovenknijpe 20 november 1845, 3. Abe, geb, Bovenknijpe 7 juni 1851, 4. Johanna, geb. Kortezwaag 8 augustus 1852, 5. Froukje, geb. Kortezwaag 16 februari 1856, 6. Hannes, geb. Kortezwaag 10 januari 1860 (volgens de Gemeente Opsterland; 10 januari 1859 volgens de Gemeente Groningen), volgt IIb,
IIa. Hendrik (Johannes) Hielkema, arbeider, geb. Bovenknijpe 14 juli 1842, ovl. Groningen 19 augustus 1917, trouwt Kollummerland 19 november 1869 Froukje van der Woude, geb. Leeuwarden 6 april 1849, ovl. Groningen 13 september 1904. Uit dit huwelijk: 1. Sjoerdje Hielkema, geb. Assen aan boord van het schip waarin haar ouders en grootouders verblijf houden, liggend in het Noord-Willemskanaal bij de Groningerstraat 17 juli 1868, ovl. Groning en 21 januari 1891 (zie IV-2),
IIb. Hannes Hielkema, scheepstimmerman op de werf van zijn zwager,geb. Kortezwaag 10 januari 1860, ovl. Groningen 25 december 1909, trouwt Geziena Vos, geb. Borger 5 september 1854, ovl. Groningen 18 januari 1935, dochter van Geert Vos, schipper, en van Zwaantje Vos. Zij hebben zelf geen kinderen, maar hebben de zorg gekregen over Hannes van der Woude (VIg op blz. 6/7), zoon van hun (schoon-) zus en zwager Minne Meinderts van der Woude en Jantiena van der Woude-Vos (Va).
16
Bijlage 3: stamreeks Vos.
I.
Jurjen Jurjens, arbeider, echtgenoot van Zwaantje Hendriks; wonen in 1827 in Ter Apel. Uit dit huwelijk o.a.: 1. Jan Tijen Jurjens, volgt IIa, 2. Jan Jurjens, volgt IIb,
IIa. Jan Tijen Jurjens Vos, arbeider, geb. Ter Apel 8 januari 1798, trouwt Onstwedde 23 juni 1829 Geessien Johannes Pasveer, naaistersche, wonende in Stadskanaal, geb. Annerveensche Compagnie (Anloo ) 1 november 1799, dochter van Johannes Klaassens Pasveer, arbeider, en van Marchien Jans. Zij krijgen o.a. dochter Zwaantje Vos, volgt III,
IIb. Jan Jurjens Vos, geb. Emmen 3 december 1783, ovl. Drouwenermond/Borger 4 november 1846, trouwt Nieuwe Pekela 16 april 1822 Kornelia Geerts Docter, wonend e in Stadskanaal, geb. Wildervank 1787, ovl. Drouwenermond 29 augustus 1849, dochter van Geert Docter en van Elsien. Zij krijgen o.a. zoon Geert Vos, volgt III,
III. Geert Vos, schipper,geb. Onstwedde 25 januari 1827, ovl. Nieuw Buinen/Borger op zijn schip liggende in het Zuiderdiep 6 maart 1875 (hij woonde toen in Muntendam), trouwt Borger 7 mei 1852 zijn volle nicht Zwaantje Vos, geb. Veenhuizen (onder Onstwedde) 30 mei 1831, ovl. Muntendam 15 augustus 1861. Uit dit huwelijk o.a.: 1. Jantiena Vos, geb. Borger 4 maart 1863 (volgens de gemeente Groningen), of 24 maart 1860 (volgens de gemeente Borger), ovl. Groningen 7 januari 1914, trouwt Groningen 11 augustus 188 1 Minne Meinderts van der W oude (zie Va), 2. Geziena Vos, geb. Borger 5 september 1854, ovl. Groningen (Barestraat) 18 januari 1935, trouwt Hannes Hielkema, scheepstimmerman op de werf van zijn zwager Jan Jurjen Vos, geb. Kortezwaag 10 januari 1860, ovl. Groningen 5 december 1909, zoon van Johannes Hielkema en van Janneke de Vries, Geziena en Hannes zijn de stiefouders van Hannes van der Woud e (zie VIg), 3. Jan Jurjen Vos, volgt IV,
IV. Jan Jurjen Vos, schipper en scheepsbouwer, geb. Muntendam 22 april 1856, ovl. Groningen 4 juni 1929, trouwt Nijklaassien Kuiper, geb. Wildervank 26 januari 1857, ovl. Groningen 23 augustus 1923. Jan Jurjen is in 1900 de oprichter van de Groningse scheepswerf J. Vos & Zn. Deze werf ging op 18 februari 1983 failliet; het bedrijfsarchief is geschonken aan het Noordelijk Scheepvaartmusem in Groningen. Uit dit huwelijk o.a.: 1. Berendina Vos, geb. Muntendam 25 augustus 1881, ovl. Almelo 11 september 1937, trouwt haar volle neef Meindert van der W oude (zie VIa), 2. Geert Vos, volgt V, 17
V.
Geert Vos, scheepsbouwer, geb. Groningen 8 mei 1885, ovl. Zuidlaren 20 september 1966, trouwt Berendje Bijmolen, geb. Hoogezand 15 augustus 1887, dochter van Cornelis Bijmolen en van Klasina Palland. Uit dit huwelijk: 1. Jan Vos, scheepsbouwer, geb. Groningen 9 maart 1910. Zie zijn octrooi bij de Octrooiraad in Den Haag, nummer 61410, d.d. 17 juni 1948, m.b.t. een “werkwijze te r vervaardiging van een scheepsschroef en scheepsschroef vervaardigd volgens deze werkwijze”, 2. Aaltje Vos, geb. Groningen 15 mei 1911, 3. Cornelis Vos, scheepsbouwer, geb. Groningen 5 mei 1915, 4. Nijklaas Vos, geb. Groningen 17 december 1916, 5. Geert Vos, geb. Groningen 7 maart 1923.
Lit.: “De Oosterpoort; de geschiedenis van een 19e eeuwse woonwijk in Groningen”, Gerard Offerman; Groningen 1987 (scheepswerf Vos).
18
Bijlage 4: stamreeks Post.
I.
Jacob Post en Martijna Gravendijk,
II.
Jan Post, geb. Tiel 25 maart 1750, trouwt Tiel 25 juli 1776 Metje van de Heuvel, dochter van Gerrit van de Heuvel en Metje van Krieken,
III. Gerrit Post, winkelier in Tiel (Kerkstraat), geb. Tiel 14 maart 1779, trouwt Bartha van der Veen, geb. Tiel 25 februari 1782, dochter van Bart van der Veen en Trijneke van Wichgen, IV. Lambertus Gerrit Post, boekhandelaar in Purmerend; Peperstraat D109), geb. Tiel 7 april 1825, ovl. Groningen 21 nove mber 1898, trouwt Ilpendam 16 juli 1857 Anna Elisabeth Kater, geb. Purmerend 14 januari 1836, ovl. Purmerend 7 juni 1872, dochter van Adriaan Cornelisz. Kater en Gijsberta Cornelia Vlasman. Uit dit huwelijk: 1. Adriaan Post, volgt V, 2. Gerrit Post, pianist, geb. Purmerend 21 april 1858, ovl. Groningen 14 december 1909; ongehuwd; woont Reitemakersrijge 24 in Groningen, 3. Gijsberta Cornelia Post, pianolerares, geb. Purmerend 30 januari 1864, trouwt Purmerend 16 juli 1891 Hubert Karel Haverman, bontwerker, geboren en wonende in Amsterdam, zoon van Frederik Dirk Haverman, bontwerker, en van Huberta Catharina Sickers. Het echtpaar Haverman-Post vestigde zich in Amsterdam, 4. Jacob Post, geb. Purmerend 20 maart 1860, ovl. Purmerend 3 augustus 1865, V. Adriaan Post, tabakskerver, winkelbediende, handelsreiziger, winkelier en kelner, geb. Purmerend 19 f ebruari 1862, ovl. Groningen 17 februari 1927 ; tussen 1879 en 1886 woont hij in Utrecht, Delft en Amsterdam en tussen 1 juli 1889 en 3 februari 1892 in Winschoten. Hij trouwt Groningen 3 maart 1892 Anna Hoekstra (zie bijlage 5), geb. Veendam 19 november 1866, ovl. Groningen 3 juli 1935, dochter van Ruurd Annes Hoekstra, schipper, en van Grietje Volhand (zie bijlage 6). Woonadressen van het echtpaar Post-Hoekstra: Hoendiep NZ 19, 2e Spoorstraat 16, Selwerderdwarsstraat, wijk V no. 146 en Gerbrand Bakkerstraat 27 en 50. Uit dit huwelijk: 1. Grietje Post, geb. Groningen 21 september 1894, ovl. Groningen 2 augustus 1975, trouwt Hannes van der Woude, geb. Velsen 14 september 189 2, ovl. Groningen 5 mei 1964 (zie VIg op blz. 6/7). 2. Anna Elisabeth Po st, geb. Groningen 3 maart 1893, trouwt Jan Tent (collega en zwager van Hannes van der Woude van hiervoor) ; zij krijgen twee zonen en twee dochters; zoon Adriaan Post emigreert naar Australië, 3. Lambertus Gerrit Post, voerman, geb. Groningen 19 december 1895, ovl. Groningen 3 september 1958, trouwt Seijerdina Weitering, geb. Assen 27 juni 1892. Zij krijgen zoon Adriaan, geb. Gron ingen 13 maart 1919, zoon Harm, ge b. Groningen 28 september 1920 (hij woont tussen 23 mei 1939 en 13 januari 1941 in Sneek), en dochter Anna geb. Groningen 2 mei 1927. Lambertus Gerrit is getuige bij het huwelijk van zijn zus Grietje.
19
Bijlage 5: stamreeks Hoekstra.
I.
Pieter Annes, schipper en Geeske Hendriks (ovl. in Lemmer),
II.
Anne Pieters (Hoekstra), schipper, geb. Kootstertil/Achtkarspelen 3 mei 1796, gedoopt Twijzel 10 juli 1796, ovl. Groningen 25 december 1854, echtgenoot van Grietje Harmens de Jong, geb. Groningen in 1800, laatst gewoond hebbende op zijn schip liggende in het Diep bij de Spilsluizen in Groningen. Uit dit huwelijk: 1. Ruurd Annes, volgt III, 2. Harm Annes, geb. Amsterdam in 1821, 3. Pieter, geb. Heerenveen in 1824, 4. Hindrik, geb. Hasselt in 1836, 5. Anne, geb. Sliedrecht in 1839, 6. Harmiena, geb. Amsterdam in 1827, 7. Minke, geb. Langweer in 1829, 8. Grietje, geb. Amsterdam in 1834, (zie het Gemeentearchief Groningen 184 0, boek 3, fo lio 371),
III. Ruurd Annes Hoekstra, schipper, geb.OudeHaske 1 februari 1831, ovl. in de psychiatrische inrichting “Coudewater” in Rosmalen op 19 november 1893, trouwt Grietje Volhand, geb. Groningen 17 september 1832, dochter van Lambertus Jacobs Volhand, kastelein en herbergier in Groningen aan het Winschoterdiep, en van Jantje Hindriks Koning. Uit dit huwelijk: 1. Jantje, geb. Groningen 7 mei 1861, 2. Grietje, geb. Groningen 24 juli 1856, 3. Anna Hoekstra, geb. Veendam 19 november 1866, ovl. Groningen 3 juli 1935, trouwt Groningen 3 maart 1892 Adriaan Post (1862-1927), tabakskerver, winkelbediende, winkelier, handelsreiziger en kelner (1862-1927). Hieruit o.a. Grietje Post (1894-1975), trouwt Groningen 22 april 1918 Hannes van der Woude (zie VIg op blz. 6/7). 4. Hendrik, volgt IV,
IV. Hendrik Hoekstra, geb. Dordrecht 20 februari 1875 (of Drachten 19 februari 1875, beide volgens de bevolkingsadministratie van Groningen), ovl. Rotterdam 3 mei 1895; geen nakomelingen.
20
Bijlage 6: stamreeks Volhand.
I.
Jan Jacobs, landbouwer op de boerderij “De Volle Hand” in Loppersum, trouwt Loppersum 9 oktober 1739 Geertje Lambertus, beide overleden voor 1753. In 1753 verkopen de voogden over de minderjarige kinderen van wijlen Jan Jacobs en Geertje Lambertus de boerderij aan haar broer Cornelis Lambertus,
II.
Jacob Jans, landbouwer in Westeremden/Loppersum, gedoopt Loppersum 10 augustus 1749, ovl. Westeremden 28 januari 1806, trouwt Oldenzijl 14 februari 1773 Trijntje Meinderts van Oldenzijl,
III. Lambertus Jacobs Volhand, kastelein en herbergier in Groningen aan het Winschoterdiep, geb. Westeremden 19 november 1780, ovl. Groningen 30 juni 1847, trouwt Middelbert bij Groningen 16 april 1809 Jantje Hindriks Koning, geb. Euvelgunne (Groningen) 1791, ovl. Groningen 27 mei 1863, tappersche, dochter van Hindrik Tonnis Koning, landbouwer in Euvelgunne, en van Jantje Ellens,
IV. Grietje Volhand, geb. Groningen 17 september 1832, ovl. Groningen 9 februari 1889, trouwt Groningen 13 maart 1856 Ruurd Annes Hoekstra, schipper, geb. OudeHaske 1 februari 1831,ovl. Rosmalen 19 november 1893, zoon van Anne Pieters en Grietje Harmens de Jong (zie bijlage 5),
V. Anna Hoekstra, geb. Veendam 19 november 1866, ovl. Groningen 3 juli 1935, trouwt Groningen 3 feb ruari 1892 Adriaan Post (zie bijlage 4 en 5),
VI. Grietje Post, geb. Groningen 21 september 1894, ovl. Groningen 2 augustus 1975, trouwt Groningen 22 april 1918 Hannes van der Woude (1892-1964). Zie bijlage 4 en VIg op blz. 6/7. Lit.: “Dossier Volhand” bij het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag, “Bijdragen tot de kennis van de gemeente Loppersum”, G.A. Brongers en dr. W. Koops; Groningen 1981.
21
Bijlage 7: stamreeks Velleman. I.
Salomon Nathans en Hanna Abrahams,
II. Nathan Salomons Velleman, koopman, geb. Lippstadt (Dld.) circa 1768, ovl. Leeuwarden 24 oktober 1821 op 53-jarige leeftijd, echtgenoot van Rijkje Salomons. Nathan Salomons neemt in 1811 in Leeuwarden (Mairie Leeuwarden, fol. 37) de naam Velleman aan, mede voor zijn kinderen Levy (20 jr), Salomon (14 jr), Meyer (9 jr), Jacob (7 jr), Geltje (17 jr) en Hanna (2½ jr). III. Levy Nathans Velleman, koopman en kroeghouder, geb. Leeuwarden in 1792, trouwt Leeuwarden 30 januari 1825 Froukje Marcus Boom, koopvrouw, geb. Leeuwarden ca. 1800, dochter van Marcus Jacobs Boom. Het signalement van Levy Nathan Velleman is: lengte 1 el en 630 streep, aangezigt lang, voorhoofd plat, oogen blaauw, neus groot en merkbare teekenen: pokdalig, IV. Marcus Velleman, koopman in fruiten, geb. Leeuwarden 4 juni 1818 in de Grote Kerkstraat wijk G. no. 144, ovl. Groningen 21 mei 1870, trouwt Trijntje Samuel van Wien, geb. Kuilenburg (Culemborg) in Gelderland 28 maart 1825. Uit dit huwelijk: 1. Salomon Marcus, geb. Sneek 15 maart 1847, ovl. Gronimngen 14 december 1936 op 89- jarige leeftijd. Van hem is een foto bewaard gebleven in het “Minimuseum” in Groningen (Ubbo Emmiusstraat 34a). Zeer waarschijnlijk heeft hij ook model gestaan voor de litho “De weg terug” van Hendrik Nicolaas Werkman (“Chassidische Legenden; een suite van H.N. Werkman”; heruitgave Groningen 1982); de gelijkenis tussen foto en litho is heel specifiek en frapant, 2. Golina Marcus, geb. Groningen 16 september 1849, ovl. Groningen 6 juli 1915, 3. Samuel Marcus, geb. Groningen 2 maart 1855, volgt V, 4. Levie Marcus, geb. Groningen 24 september 1857, 5. Hartog Marcus, geb. Groningen 19 oktober 1860, ovl. Groningen 19 mei 1928, V. Samuel Marcus Velleman, koopman, geb. Groningen 2 maart 1855, ovl. Groningen 13 augustus 1919, trouwt Groningen 16 oktobe r 1881 Marchien Scholtens. Uit dit huwelijk o.a.: 1. Abraham Velleman, volgt VI, VI. Abraham Velleman, blikslager, geb. Groningen 27 augustus 1884, ovl. Groningen 25 juli 1968, begraven “Esserveld” in Groningen, trouwt Groningen 17 mei 1906 Meike Cleij, geb. Groningen 4 mei 1887, ovl. Groningen 7 juli 1942. Uit dit huwelijk: 1. Samuel Marcus, musicus, geb. Groningen 2 augustus 1906, ovl. Groningen 22 mei 1936 (omgekomen bij een motorongeval), 2. Valentina, geb. Groningen 2 december 1908, 3. Hendrik Martinus, geb. Groningen 23 januari 1913, 4. Salomon, geb. Groningen 5 december 1914, volgt VII, 5. Renard, geb. Groningen 27 januari 1920,
22
6. Trientje, geb. Groningen 31 januari 1922, 7. Marie, geb. Groningen 31 januari 1922, VII. Salomon Velleman, drukker, geb. Groningen 5 december 1914, ovl. Groningen 22 december 1983, trouwt Groningen 11 juli 1946 Roelfina van Donderen, ge b. Groningen 29 oktober 1915, ovl. Groningen (Merwedestraat 54, kamer 220) 16 maart 2001. Uit dit huwelijk: 1. drs. Roelfina Velleman, geb. Groningen 6 december 1947, laborante bij het Academisch Ziekenhuis Groningen, drs. Russisch, trouwt Gerrit Hans van der Woude, huisarts, geb. Groningen 23 juli 1949 (zie VIIId op blz. 14).
23
“Velen uit die tijd (1946-1960) herinneren zich de secretaris van het Gewest Limburg van de PvdA, Johan van der Woude, als iemand die voortdurend op zijn motorfiets door heel Limburg rijdend zijn aktiviteiten ontplooide; als opbouwwerker avant-la-lettre kwam hij nieuwe afdelingen oprichtten”(uit: “Honderd jaar over de rooien; de sociaal-democratie in Limburg van 1889 tot 1989" (blz. 68), onder redaktie van Jan Reerink, Piet Wetzels en dr. Annemieke Klijn; Sittard, Gewest Limburg PvdA, 1989. Dr. Annemieke Klijn van de Rijksuniversiteit Maastricht heeft de biografie “Onze man uit Maastricht” van dr. J.G.H. Tans (o.a. voorzitter van het Gewest Limburg) geschreven (uitgeverij SUN 2001), waarbij zij heeft kunnen putten uit het archief van Johan van der Woude; dit archief is op 28 april 2000 door zijn oudste zoon H.R. van der Woude namens de familie geschonken aan het Internationaal In stituut voor Sociale Geschi edenis (IISG) in Amsterdam. Deze foto is genomen voor de “Royal” bioscoop in Heerlen, tegenover het NS-station. De lederen motorjas werd regelmatig ingevet door de kinderen.
Levensloo p van Joh an van der Woud e (1919-19 97).
Dienstplichtig korporaal bij het Bataljon Geneeskundige Troepen van 2-10-1939 tot 277-1946, laatstelijk dienende bij het zesde Eskadron van de Cavalerieschool, Prins W illem III Kazerne in Amersfoort. Johan is op 27-7-1946 medisch ongeschikt verklaard conform art. 107a van het tijdelijk Militair Keuringsreglement en kon daarom niet uitgezonden worden naar Nederlands-Indië voor deelname aan de Politionele Acties. Deze medische afkeuring kwam goed uit omdat zijn schoonmoeder met drie dochters was vrij gekomen uit een Japans interneringskamp in Nederlands Indië en terug zou keren naar Nederland en voor ongeveer een jaar in kwam wonen bij Johan en Tineke van der Woude-Boers in de Pelikaanstraat 19 in Heerlerheide. Terugkeren naar Nederland werd pas toe gestaan als men onderdak had gevonden. Werknemer van het Roode Kruis Hulpkorps (stamboeknummer 1127) van 20-5-1945 tot 14-7-1945 en vooral aktief in Rotterdam-Zuid. Zijn herinneringen hee ft hij vastgelegd in een dagboekje. Dit dagboekje is op 25 juni 1997 geschonken aan de Afdeling Handschriften van het Gemeentearchief Rotterdam. Medisch laborant bij het Academisch Ziekenhuis van Groningen. Door het AZG op tijdelijke basis uitgeleend ( begeleid door prof. Brinkman) om in Limburg een medisch instituut op te zetten voor het keuren van mijnwerkers op arbeidsongeschiktheid m.b.t. de longziekte silicose/stoflongen; dit tijdelijke verblijf in Limburg werd definitief. Het Academisch Ziekenhuis Groningen heeft (direct en indirect) een belangrijke rol gespeeld in de levens van meerdere generaties Van der Woude. Chef van het laboratorium van de Medische Dienst der Gezamelijke Steenkolenmijnen te Heerlen-Treebeek (1941-1966). De lagere school (openbare nutsschool) van de kinderen lag naast de medische dienst. Op 31 december 1942 richtten dr. Creyghton, chef van de bovengenoemde medische dienst, dr. Kreiken, medisch adviseur van het Algemeen Mijnwerkers Fonds (AMF) en dr. Fortuin met succes een schriftelijk verzoek aan de directeur van het Arbeidsbureau in Heerlen om Johan vrijgesteld te krijgen van uitzending naar Duitsland voor het verrichten van oorlogsarbeid. Secretaris van het Gewest Limburg van de Partij van de Arbeid (PvdA) van 1946 tot 1965; hij was de eerste na-oorlogse PvdA-secretaris van het Gewest Limburg. De voorzitter van het Gewest Limburg (en van 1965 tot 1969 ook landelijk PvdA-voorzitter) was zijn goede vriend dr. J.G.H. Tans uit Maastricht; veel vakanties werden samen doorgebracht (op Terschelling en aan het Gardameer in Italië) en op eerste Kerstdag, de verjaardag van Tineke van der Woude-Boers, was het hele gezin Tans te gast in de Ovidiusstraat 18 in Heerlen. Dan werden er lachfilms gedraaid in de kelder,met behulp van het 16-mm filmapparaat van de PvdA. Of er werden langspeelplaten gedraaid van Toon Hermans. In die dagen was het een zeer grote opgave om als socialist actief te zijn in het aardsconservatieve Rooms Katholieke Limburg; de sfeer was vaak zeer vijandig (getuige het Bisschoppelijk Mandement van 1954). Tans was Rooms Katholiek en had het dus zwaar te verduren en Johan is twee keer door zijn werkgever op staande voet ontslag en; dit werd dan weer ongedaan gemaakt door het ingrijpen van Willem Drees; dit was mogelijk dankzij het aandeel van de Nederlandse Staat in de Staatsmijnen.
In Groningen waren Adrie en Hiske van der Woude goed bevriend met het gezin van Prof. dr. Joseph Anna Guillaume Tans (1914-1992), hoogleraar Franse taal- en letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen, broer van dr. J.G.H. Tans. Onbezoldigd medewerker van het Bureau voor Arbeidsrecht van het Nationaal Verbond van Vakverenigingen (NVV). Lid van de Gemeenteraad van Heerlen (1954-1966) en Wethouder van Heerlen (1962-1966) Voorzitter van de Sportraad van Heerlen. In zijn bestuursperiode werden Wereldkampioenschappen wielrennen op de weg voor beroepsrenners in Heerlen gehouden (1967); Eddy Merckx versloeg toen Jan Jansen. Lid van Provinciale Staten van Limburg (1954-1978) en Lid van het College van Gedeputee rde Staten van Limburg (1966-1978); hij was de eerste PvdA Gedeputeerde in Limburg. Lid en plaatsvervangend voorzitter van het voormalig Bestuur van Ziekenhuis Maastricht (1977-1982). Mede-oprichter, vice-voorzitter en voorzitter van de Stichting Verpleeghuizen Heerlen (VKH). Waarnemend Burgemeester van Elsloo tot de opheffing van de gemeente in 1981, als gevolg van een gemeentelijke herindeling die Johan van der W oude als Gedeputeerde zelf had voorbereid.
Erepenning der Provincie Limburg, d.d. 7 juni 1978. Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Koninklijk Besluit d.d. 11 mei 1978, nr.3
Lit.:
Uitgebreide Genealogie van der Woude/Veenwouden, door ir. H.R. van der Woude; Zuidlaren 2002. Kwartierstaat van der Woude-Boers, door ir. H.R. van der Woude; Zuidlaren 2000. Onze man uit Maastricht, biografie van Dr. J.G.H. Tans, door Dr. Annemieke Klijn; SUN 2001. Honder d jaren over de rooien; de sociaal-dem ocrat ie in Limb urg va n 1889-1989 , door Jan Reerink, Piet Wetzels en dr. Annemieke Klijn; Sittard 1989.
ir. H.R. van der Woude Vennebroek 8 9472 RD Zuidl aren 050 4093911
[email protected]