Projectplan Samen Actief

Projectplan Samen Actief

Aanvragende gemeente: Deelnemende gemeenten: Ondersteunende partij: Projectperiode: Datum:

Gemeente Dalfsen Borne, Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Hellendoorn, Hengelo, Oldenzaal, Ommen, Raalte, Steenwijkerland, Wierden en Zwolle Sportservice Overijssel 1 januari 2016 t/m 31 december 2017 Donderdag 28 mei 2015

Inhoudsopgave 1.

Inleiding

3

2.

Doelstelling

7

3.

Doelgroep

7

4.

Resultaten

8

5.

Uitvoering

9

6.

Projectorganisatie

11

7.

Monitoring en evaluatie

12

8.

Communicatie – Kennisdeling

12

Bijlage 1 - Input m.b.t. training Samen Actief

13

Betrokken gemeenten:

Overige betrokken organisatie:


2

1. Inleiding Aanleiding In 2030 zal Nederland 4,2 miljoen 65-plussers tellen. Het aandeel 65-plussers groeit daarmee naar ruim 23,7% van de totale bevolking (bron: CBC 2012). Ook in Overijssel neemt het aantal senioren (65+) toe van 17% in 2014 tot 26% in 2040.

2014

2040

Figuur 1 Aantal inwoners Overijssel 2015 en 2040 (prognose) - bron: Databank Overijssel

Om meer veerkracht bij deze doelgroep te genereren vormt bewegen een belangrijke schakel. Zeker voor de groep kwetsbare senioren draagt bewegen in belangrijke mate bij aan de zelfredzaamheid en aan het zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren en participeren in hun buurt. Regelmatige lichamelijke activiteit bevordert de kwaliteit van leven en kent diverse gezondheidsvoordelen (US DHHS, 1996; PAGAC, 2008). Matig intensieve lichamelijke activiteit, zoals fietsen of stevig wandelen, heeft al een gunstig effect op de gezondheid. Voldoende bewegen (voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen 1 ) kan eveneens het beloop van een aantal chronische aandoeningen, zoals coronaire hartziekten, diabetes mellitus type 2, osteoporose, beroerte (CVA) en depressie gunstig beïnvloeden (Stiggelbout et al., 1998; PAGAC, 2008). Slechts 38% van de 65- tot en met 75-jarigen in Overijssel beweegt voldoende volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Inwoners van Overijssel sporten minder vaak en zijn minder vaak lid van een sportverenigingen naarmate de leeftijd stijgt: van de 65- tot en met 75-jarigen sport 60% regelmatig en is 33% lid van een sportvereniging. Een laag sociaal economische status, overgewicht, een beperking of chronische aandoening zijn naast de leeftijd extra risicofactoren voor sport en bewegen (Fit en Gezond in Overijssel, 2014 - Sportservice Overijssel). Om de kwetsbare senioren uit Overijssel meer in beweging te brengen maakt het project Samen Actief gebruik van de energie en kracht van actieve senioren. Deze zgn. Beweegpartners 2 zijn sportief actieve senioren, die hun plezier in bewegen (en daarmee het in contact zijn met anderen) willen overbrengen op inactieve kwetsbare senioren uit hun directe omgeving. De Beweegpartners bezoeken de naaste/bekende thuis om ze te stimuleren en letterlijk en figuurlijk bij de hand te nemen om samen te gaan bewegen. Dit kan van alles zijn: samen wandelen of fietsen, tennissen of Jeu de Boules. De Beweegpartners vormen de spil van het project.

1

Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB): om een goede gezondheid te behouden is het gewenst tenminste vijf dagen per week 30 minuten matig intensieve lichaamsbeweging te hebben. 2 De benaming van de functie ‘Beweegpartner’ kan lokaal worden aangepast. Mogelijke opties: Mantelsporter, Beweeggenoot, Friends to Move, beweegmaatje, beweegambassadeur etc. Projectplan Samen Actief

3

Probleemverkenning Gemeenten zijn druk met de invoering van een aantal ingrijpende wettelijke veranderingen, die per 1 januari jl. zijn in gegaan. De organisatie en uitvoering van deze transities krijgen steeds meer vorm. Een aantal van deze veranderingen heeft betrekking op senioren. Zo wonen, door de in gang gezette extramuralisering in de ouderenzorg, senioren die hulp of zorg nodig hebben zolang mogelijk thuis met inzet van thuis- en mantelzorg. Hierdoor zal het aantal kwetsbare senioren in de thuissituatie verder toenemen. Om professionele zorg zo lang mogelijk uit te stellen is het van groot belang dat zij (blijven) participeren in de samenleving. Sport en bewegen is een informele, preventieve interventie. Sport en bewegen stimuleert mensen tot meer ontmoeting en het voorkomen van eenzaamheidsgevoelens. Zowel wat betreft lichaam én geest leidt het tot een gezondere leefstijl! Om kwetsbare inactieve senioren in beweging te brengen is vaak meer nodig dan het verspreiden van een folder over een aansprekende activiteit. Redenen om niet te bewegen kunnen divers zijn, zoals onbekendheid met bewegen of met het beweegaanbod, weinig/geen vertrouwen in het lichaam, angst om te vallen, niemand kennen om mee te bewegen, eenzaamheid etc. In de aanpak Samen Actief wordt uitgegaan van de potentie van de mensen, door in te steken op het voeren van eigen regie. De autonomie kan het geluk van de doelgroep vergroten. Geluk/welzijn zit vaak in kleine dingen, zoals het bezoeken van (of spelen met) de kleinkinderen, zelf boodschappen doen in de supermarkt om de hoek of het mee kunnen doen aan de bingo in het wijkcentrum. Deze (geluks)activiteiten zijn meestal afhankelijk van de fysieke gesteldheid en daarom aangrijpingspunt bij het (weer) in beweging brengen van de inactieve senior. Gemeenten en/of welzijnsorganisaties hebben veelal geen mogelijkheden en middelen om op deze wijze maatwerk te leveren in de haarvaten van de samenleving. Door gebruik te maken van de positieve energie en kracht van actieve senioren (de zgn. Beweegpartners) die deze rol op zich nemen, kan de doelgroep toch de helpende hand worden geboden. De Beweegpartners worden getraind om samen met de kwetsbare senioren op zoek te gaan naar hetgeen de ogen van deze personen weer doet twinkelen. Met een voor de psychomotorische therapie ontwikkeld vragenpatroon worden de wensen gespecificeerd en met name de betekenis daarvan verduidelijkt. Vervolgens komt het tot een keuze van een beweegactiviteit, die aansluit bij deze betekenis. Voor het vinden en trainen van de potentiële Beweegpartners wordt gebruik gemaakt van de bestaande sportinfrastructuur. Een belangrijke vindplaats van de Beweegpartners zijn de seniorensportgroepen in Overijssel. Op dit moment zijn meer dan 670 seniorsportleiders/-docenten in Overijssel actief, die wekelijks ongeveer 2700 activiteiten (MBvO, GALM, SCALA, etc.) verzorgen, waar ruim 40.000 senioren aan deelnemen. De deelnemers van deze seniorensportgroepen zijn over het algemeen zeer trouwe en enthousiaste bewegers. Een deel van hen zou vanuit hun positieve houding ingezet kunnen worden als aanjagers voor de niet bewegers. Ondersteuning en begeleiding van de Beweegpartners wordt gedaan door de seniorensportleiders en buurtsportcoaches. Geïnteresseerde Beweegpartners worden voorgelicht en geïnstrueerd door de seniorensportleiders. De seniorensportleiders worden getraind om deze functie te kunnen vervullen. Buurtsportcoaches (leefstijlcoaches etc.) ondersteunen de seniorensportleiding en de Beweegpartners door vraaggestuurd te adviseren op een gepast beweegaanbod of ontwikkelen van een passend aanbod.


4

Aansluiting Wet Maatschappelijke Ondersteuning Het project Samen Actief draagt bij aan twee doelstellingen van de WMO, te weten: 1.

Het bevorderen van de sociale samenhang, de mantelzorg en vrijwilligerswerk, de toegankelijkheid van voorzieningen, diensten en ruimten voor mensen met een beperking, de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente, alsmede voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld.

2.

Het ondersteunen van de zelfredzaamheid en de participatie van personen met een beperking of met chronische psychische of psychosociale problemen zoveel mogelijk in de eigen leefomgeving.

Toelichting: De primaire doelgroep van het project zijn kwetsbare inactieve senioren (70+), die kampen met één of meer fysieke/chronische aandoeningen. Door de inzet van Beweegpartners wordt de kwetsbare inactieve senior letterlijk en figuurlijk bij de hand genomen om in beweging te komen. Samen gaan ze op zoek naar hetgeen de ogen van de doelgroep weer doen twinkelen. Door in te steken op het vergroten van de eigen regie, samen met een gelijkgestemde letterlijk de eerste stappen te zetten, wordt de drempel om weer deel te nemen aan de maatschappij verlaagd. Gemeenten en provincie hebben geïnvesteerd in dorpshuizen, kulturhuzen en multifunctionele accommodaties, ook in dorpen en kernen. Het project stimuleert ontmoetingen/activiteit(en) in de nabije omgeving. Aansluiting bakens Welzijn Nieuwe Stijl Het project Samen Actief draagt bij aan zes Bakens Welzijn Nieuwe Stijl, te weten: Baken 1. De vraag achter de vraag De Beweegpartner gaat samen met de kwetsbare inactieve senior op zoek naar aangrijpingspunten om (weer) in beweging te komen. De wensen, behoeften en mogelijkheden van de doelgroep staan voorop. De Beweegpartners worden geïnstrueerd en begeleid om deze intermediaire rol te kunnen vervullen. In de scholing wordt een voor de Psychomotorisch Therapie ontwikkelde aanpak (het Activiteitsdenken en positieve psychologie) verwerkt. Baken 2: Gebaseerd op de eigen kracht van de burger In deze aanpak wordt uitgegaan van de potentie van de mensen, door in te steken op het voeren van eigen regie. De autonomie kan het geluk van de doelgroep vergroten. De fysieke gesteldheid speelt een grote rol bij het vergroten van de eigen regie, vandaar dat wordt ingestoken op het (weer) in beweging brengen van de inactieve senior. Baken 3. Direct er op af Elke Beweegpartners benadert één naaste of bekende uit de eigen directe omgeving, om deze persoon letterlijk en figuurlijk bij de hand te nemen om samen te gaan bewegen en samen de eerste stap te zetten. Sociale wijkteams of welzijnsorganisaties (bijv. via de seniorenvoorlichters/bezoekers) kunnen indien wenselijk helpen bij het maken van een match tussen een Beweegpartner en een kwetsbare inactieve senior. Baken 4: Formeel en informeel in optimale verhouding Sport en bewegen is een informele, preventieve interventie. Door het maatwerk in de haarvaten worden hulpvragen vroegtijdig gesignaleerd. De professionals (zoals de buurtsportcoaches, seniorensportleiders, maar ook bijvoorbeeld de welzijnsorganisatie en sociale wijkteams) zijn nabij wanneer verwijzing naar formele zorg nodig is. De buurtsportcoaches en seniorensportleiders faciliteren en ondersteunen de Beweegpartners en stemmen hun werkzaamheden af met het reeds bestaande lokale netwerk. Projectplan Samen Actief

5

Baken 6: Integraal werken De aanpak levert een bijdrage aan twee Wmo doelstellingen. Er wordt afstemming gezocht met het activiteitenaanbod in dorps- en kulturhuzen en met de activiteiten en diensten in de woonservicegebieden en woonzorgcentra (lokaal maatwerk). Voor een optimaal resultaat is afstemming en samenwerking tussen de professionals en vrijwilligers een belangrijke voorwaarde. Baken 7. Niet vrijblijvend, maar resultaatgericht Deelname aan het project is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Dat geldt zowel voor de Beweegpartners als voor de doelgroep zelf. Na een voorlichtingsavond beslissen de (potentiële) Beweegpartners of ze al dan niet deelnemen aan het project, waarna een scholingsavond volgt voor de geïnteresseerde Beweegpartners. Vervolgens gaan ze een ´relatie´ aan voor een langere periode. De kwetsbare senior wordt door een Beweegpartner benaderd. Deelname aan het project vraagt een positieve houding van de doelgroep t.o.v. het project. Innovatie Het project Samen Actief onderscheidt zich van soortgelijke projecten omdat er op vernieuwende wijze gebruik wordt gemaakt van elementen van bestaande beweeg-interventies, zoals ‘Geluksbudget’ en ‘Activerende huisbezoeken’. Innovatieve elementen van de beschreven aanpak om inactieve senioren te activeren zijn:  de inzet van reeds actieve senioren (aanjagers) als beweegpartner; gebruik maken van de intrinsieke motivatie van de aanjagers, niet gebruik makend van externe prikkels en stimulansen - gebruik maken van emotionele intelligentie van de aanjagers  verbreden van de vindplaats van potentiele beweegpartners door buiten de geijkte kaders te denken (zoals de seniorensportgroepen);  inzet van huisbezoeken specifiek gericht op het thema sport en bewegen  de inzet van een combinatie van social marketing en psychomotorische principes bij het benaderen van de doelgroep; Elementen van deze sportstimulerinsgaanpak voor inactieve senioren kunnen ook naadloos worden ingepast in reeds lopende Wmo-sportprojecten, zoals (W)ijk Lekker Fit (2014-2015) en Beweegimpuls voor kwetsbare senioren (2015-2016). Daarnaast zou deze aanpak ook goed passen binnen de taken van bijvoorbeeld Sociale Wijkteams.


6

2. Doelstelling Het project Samen Actief beoogt het behalen van de volgende doelstellingen: Hoofddoelstelling Het ontwikkelen en uitvoeren van een ondersteuningsmethode, om de fysieke activiteiten en mobiliteit van kwetsbare inactieve senioren te vergroten. Dit opdat ze langer (blijven) participeren in de samenleving. Subdoelstellingen Om bovenstaande doelstelling te halen zijn een vijftal subdoelstellingen geformuleerd:     

Het ontwikkelen van de scholing Samen Actief voor de seniorensportleiders; Het scholen van tenminste 24 seniorensportleiders; Het werven en instrueren van tenminste 240 Beweegpartners; Het in beweging brengen van minimaal 240 kwetsbare inactieve senioren; Het ontwikkelen van een sluitend lokaal netwerk om de doelgroep te bereiken en in beweging te brengen.

3. Doelgroep Er zijn drie primaire doelgroepen te onderscheiden in het project: 





De kwetsbare inactieve senioren. Het gaat om senioren (70+), die vaak één of meer fysieke/chronische aandoeningen hebben en een inactieve levenswijze er op na houden. De senioren kunnen ondanks de mogelijk gemeenschappelijke kenmerken erg van elkaar verschillen. Een belangrijke voorwaarde voor deelname is, dat ze openstaan voor het traject. De actieve senioren, die bereid zijn om kwetsbare inactieve senioren letterlijk en figuurlijk bij de hand te nemen om in beweging te komen. Zij worden opgeleid om als Beweegpartner aan de slag te gaan. De Beweegpartners zijn de spil van het project. De seniorensportleiders en buurtsportcoaches zijn de professionals, die een ondersteunende en faciliterende rol richting de Beweegpartners vervullen.

Secundaire doelgroepen: sportaanbieders, gemeenten/lokale sportservice bureaus, sociale wijkteams, zorg- en welzijnsorganisaties (waaronder evt. aanwezige seniorenvoorlichters/bezoekers), dorpshuizen, kulturhuzen en andere lokaal betrokken partijen. De samenwerking met de secundaire doelgroep is afhankelijk van de bestaande lokale infrastructuur op dit gebeid.


7

4. Resultaten Concrete resultaten Verdeeld over 12 gemeenten, worden minimaal 240 actieve en 240 kwetsbare senioren bereikt. Overall worden de volgende resultaten (/borging) nagestreefd: 









Er is een scholing Samen Actief voor de seniorensportleiders beschikbaar. De scholing wordt jaarlijks geëvalueerd, waar mogelijk verrijkt en kan na de projectperiode worden uitgerold naar alle gemeenten in Overijssel. Tenminste 24 seniorensportleiders zijn getraind om Beweegpartners te kunnen instrueren, ondersteunen en faciliteren om kwetsbare inactieve senioren in beweging te brengen. De 24 seniorensportleiders kunnen na de projectperiode nieuwe Beweegpartners instrueren en faciliteren. Tenminste 24 Buurtsportcoaches zijn betrokken/bekend met de doelgroep en materie. De gemeente kan voor de borging de keuze maken in de taakstelling van de buurtsportcoaches de facilitering van de Beweegpartners op te nemen. Alternatief: koppeling aan de lokale welzijnsorganisatie of het lokale sportbedrijf om de voortgang te bewaken/continueren. Tenminste 240 actieve senioren hebben zich aangemeld als Beweegpartner en zetten zich in voor een naaste, bekende of wijkgenoot. Enthousiaste Beweegpartners kunnen tijdens of na de projectperiode opnieuw een kwetsbare senior begeleiden. Zo breidt de olievlek zich uit. Tenminste 240 kwetsbare inactieve senioren zijn (meer) gaan bewegen of sporten.

Beoogde effect Het beoogde maatschappelijke effect van het project Samen Actief is een aanpak waardoor een gezonde en actieve leefstijl voor kwetsbare senioren binnen handbereik komt. Door het creëren van de nieuwe ‘functie’ van Beweegpartner wordt een schakel toegevoegd aan de keten om kwetsbare senioren in beweging te krijgen en houden. Naast de Beweegpartners vormen de lokale zorg-, sporten welzijnsorganisaties een belangrijk onderdeel in de ketenaanpak. De ondersteuning en het beweegaanbod is vraaggericht, laagdrempelig en specifiek toegesneden op de kwetsbare doelgroep.


8

5. Uitvoering De looptijd van het project Samen Actief is twee jaar van 1 januari 2016 tot en met 31 december 2017. Met de voorbereidende werkzaamheden wordt in het najaar van 2015 gestart. De Samen Actief aanpak bestaat uit zes stappen: 1.

Ontwikkelen Samen Actief interventie/scholing Voor het project wordt een Samen Actief training ontwikkeld voor seniorensportleiders, zodat ze de seniorensporters kunnen instrueren om kwetsbare inactieve senioren op een effectieve wijze met 1) de juiste aandacht, 2) de goede vragen en 3) een gepast aanbod, meer aan het bewegen te krijgen. Sportservice Overijssel ontwikkelt o.a. samen met Hogeschool Windesheim deze scholing. De scholing wordt een combinatie van:  Social marketing, aan de hand van basisprincipes Mentality en de beschrijving van de persoonseigenschappen van aanjagers (door Van den Brink et all 2.);  een voor de psychomotorische therapie ontwikkelde aanpak, het Activiteitsdenken’ (Rebergen en Maan) en positieve psychologie.

2.

Deskundigheid Seniorensportleiders De seniorensportleiders worden geschoold in de Samen Actief aanpak, zodat ze de Beweegpartners praktische handvatten kunnen aanreiken en motiveren. De scholing is ook toegankelijk voor de buurtsportcoaches. De buurtsportcoaches inventariseren het bestaande lokale aanbod voor senioren.

3.

Werving Beweegpartners De Beweegpartners (aanjagers) worden geworven onder de deelnemers van de verschillende senioren sportgroepen in Overijssel (ruim 40.000 senioren). Dit zijn veelal enthousiaste en voor bewegen gemotiveerde senioren.

4.

Instructie Beweegpartners De Beweegpartners worden tijdens twee lokale bijeenkomsten geïnformeerd en geïnstrueerd over het project in het algemeen en de werkwijze in het bijzonder. Ze krijgen handvatten aangereikt over onder andere: - de doelgroep (wat wordt verstaan onder een kwetsbare senior?) - werving van de doelgroep (hoe benader je een bekende uit je naaste omgeving?) - het samen in beweging komen (achterhalen van de mogelijkheden en wensen en de vertaling hiervan naar een verantwoorde beweegvorm)

5.

Werving beweegmaatje De opdracht voor de Beweegpartners is: zoek in de (directe) omgeving (familie, kennis, buren, wijkbewoners) een kwetsbare en inactieve senior, waarmee je op maat laagdrempelig kan gaan bewegen of sporten. Lokaal betrokken partijen, zoals een welzijnsorganisatie of woonservice-/sociale wijkteams, kunnen ook kandidaten aanreiken. De Beweegpartners kunnen voor vragen, advies en/of intervisie terecht bij de buurtsportcoach. De Beweegpartners worden beloond voor hun inzet. Te denken valt aan bijvoorbeeld korting op de contributie, een bijdrage voor een activiteit, korting op het zwembad of sportkleding. De invulling van de beloning is lokaal maatwerk.


9

Planning Resultaten 1. Ontwikkeling scholing Samen Actief

2. Scholing

3. Werving Beweegpartners 4. Instructie Beweegpartners 5. Werving beweegmaatje

6. Evaluatie en uitrol

Activiteiten 1.1. Deskresearch 1.2. Verzamelen praktijkervaringen 1.3. Uittesten scholing 2.1. Werving seniorensportleiders 2.2. Organisatie scholing 2.3. Opstellen sociale kaart 3.1. Ontwikkeling PR middelen 3.2. Benadering via seniorensportgroepen 4.1. Organisatie informatiebijeenkomsten 5.1. Huisbezoek 5.2. Samen in beweging 5.3. Ondersteuning Beweegpartners 6.1. Monitoring project/ activiteiten 6.2. Tussen- en eindevaluatie


Partijen SSO, Windesheim SSO, Windesheim

Periode Januari – maart 2016

SSO, Windesheim, senioren, seniorensportleiders, Gemeenten, SSO

April 2016

SSO, Windesheim BSC’s, seniorensportleiders, SSO SSO

Mei 2016

Gemeenten, SSO, seniorensportleiding Gemeente, BSC’s, SSO Beweegpartners Beweegpartners BSC’s SSO, input van alle betrokkenen SSO, input van alle betrokkenen

Mei-Juni 2016 Juli 2016 dec. 2017

Hele project Eind 2016 en 2017

10

6. Projectorganisatie De volgende 12 gemeenten nemen deel aan het project Samen Actief: Borne, Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Hellendoorn, Hengelo, Oldenzaal, Ommen, Raalte, Steenwijkerland, Wierden en Zwolle.

Figuur 1 Overzicht van de deelnemende gemeenten

Per gemeente worden twee à drie seniorensportleiders en in ieder geval één buurtsportcoach betrokken bij het project. De seniorensportleiders werven en instrueren de (potentiële) Beweegpartners. De buurtsportcoaches ondersteunen de seniorensportleiding en de Beweegpartners door vraaggestuurd te adviseren over een gepaste beweegactiviteit of het ontwikkelen van nieuw aanbod. De seniorensportleiders en de buurtsportcoach organiseren samen de lokale informatiebijeenkomsten. De buurtsportcoach heeft ook als taak om het lokale netwerk te informeren, dan wel te betrekken bij het project. Dit is lokaal maatwerk. De gemeente koppelt een buurtsportcoach aan het project, denkt mee over de werving van de seniorensportleiding en is samen met de buurtsportcoach verantwoordelijk voor het creëren van draagvlak bij de verschillende lokale betrokken partijen. De gemeente vervult indien van toepassing/wenselijk een faciliterende rol bij de organisatie van de lokale informatiebijeenkomsten. Gedurende de projectperiode vindt er provinciale afstemming plaats met de betrokken gemeenten, de seniorensportleiders en buurtsportcoaches om ervaringen en kennis te delen. De frequentie en inhoud wordt afgestemd met de betrokkenen. De provinciale coördinatie is in handen van Sportservice Overijssel. Taken zijn o.a.: ondersteuning, coaching en facilitering van de seniorensportleiders en buurtsportcoaches; organisatie van het afstemmingsoverleg van de deelnemende gemeenten; ontwikkeling en organisatie van de scholing, ondersteuning bij organisaties lokale bijeenkomsten, monitoring en evaluatie; het uitdragen en communiceren van de resultaten, overdracht naar andere Overijsselse gemeenten.


11

7. Monitoring en evaluatie Sportservice Overijssel is verantwoordelijk voor de evaluatie en monitoring van het project. De resultaten worden verwerkt in de eindrapportage. Output evaluatie Er wordt inzichtelijk gemaakt wat de diverse activiteiten hebben opgeleverd: het aantal deelnemers scholing Samen Actief, het aantal Beweegpartners en het aantal kwetsbare inactieve senioren, dat in beweging is gekomen. Proces evaluatie Het project wordt geëvalueerd op succes- en faalfactoren van de aanpak Beweegpartners. Er wordt ook inzichtelijk gemaakt in hoeverre de vier subdoelstellingen zijn behaald. Hierbij wordt antwoord gegeven op de vraag ‘Wat werkt, voor welke gemeente en onder welke omstandigheden?’ Daarbij wordt ook onderzocht welke ondersteuning van welke organisatie daarbij wenselijk is, waarbij o.a. de rol van SSO wordt bekeken. Het uiteindelijke doel is het bevorderen van een actieve leefstijl van kwetsbare inactieve senioren middels beweging, zodat ze langer kunnen (blijven) participeren in de samenleving. Het project is geslaagd als minimaal 240 senioren zijn bereikt via de Samen Actief aanpak. Er zijn echter ook enkele andere succesmomenten aan te merken, zoals:  er zijn minimaal 24 seniorensportleiders opgeleid om Beweegpartners te werven en te instrueren;  meer aandacht voor de doelgroep binnen de functie van de buurtsportcoaches;  de buurtsportcoaches hebben kennis van het lokale sporten beweegaanbod (/interventies) voor senioren;  er is een netwerk opgebouwd van minimaal 240 Beweegpartners, die mogelijk nog meer senioren in beweging kunnen brengen.

8. Communicatie – Kennisdeling Gedurende de projectperiode zal door de betrokken partijen onder meer via de volgende kanalen/middelen met elkaar worden gecommuniceerd en/of kennis worden gedeeld:  Sportservice Overijssel en de deelnemende seniorensportleiders en buurtsportcoaches delen de voortgang en relevante informatie/documenten met elkaar via het Kennisplein 3.  Ervaringen en resultaten worden via de (digitale) nieuwsbrieven, twitter en websites van Sportservice Overijssel, de deelnemende gemeenten en andere betrokken partijen gecommuniceerd binnen en buiten te provincie Overijssel.  Presentatie van de resultaten en ervaringen tijdens de Overijsselse Sportontmoeting 4  Via de reguliere advieswerkzaamheden van Sportservice Overijssel worden niet deelnemende (Overijsselse) gemeenten geïnformeerd over de voortgang en ervaringen.  Via landelijk overleg met de andere provinciale sportservice organisaties (georganiseerd in SportKracht12) worden de andere provincies geïnformeerd over de voortgang en ervaringen.  Via een eindrapportage met voorbeelden en ervaringen, gericht op zowel de gemeenten als op de buurtsportcoaches en de Beweegpartners.

3

Sportservice Overijssel heeft een digitaal kennisplein (een besloten omgeving) ontwikkeld om bijv. ervaringen, successen en documenten te delen, hulpvragen uit te kunnen zetten en meningen en/of visies te polsen. Per project/onderwerp wordt een kennisplein aangemaakt voor alle betrokken partijen. 4 Sportservice Overijssel organiseert jaarlijks een sportcongres voor bestuurders, beleidsmakers en professionals die werkzaam zijn in de sectoren sport, zorg, onderwijs, welzijn, bedrijfsleven en/of recreatie. Doel: netwerken, informeren en inspireren. In 2014 hebben ruim 200 professionals en vrijwilligers deelgenomen. Projectplan Samen Actief

12

Bijlage Input m.b.t. training Samen Actief Fragiliteit (Gobbens et al., 2010). “Fragiliteit is een dynamische toestand waarin een individu verkeert die tekorten heeft in één of meerdere domeinen van het menselijk functioneren (lichamelijk, psychisch, sociaal), die onder invloed van een diversiteit aan variabelen wordt veroorzaakt en die de kans op het optreden van ongewenste uitkomsten vergroot”. Er is sprake van consensus tussen de experts over het opnemen van de volgende componenten in de operationele definitie van fragiliteit: kracht, voeding, uithoudingsvermogen, mobiliteit, lichamelijk actief zijn, evenwicht en cognitie. Vervolgens zijn op basis van de input van de respondenten en de literatuurstudie de componenten zintuiglijke functies(gehoor, gezichtsvermogen), stemming, coping, sociale relaties en sociale steun toegevoegd. Tilburg Fragility Indicator De TFI is een gebruiksvriendelijke vragenlijst die door ouderen zelf kan worden ingevuld. De vragenlijst bestaat uit twee delen, deel A en deel B. Deel A bevat tien vragen over determinanten van fragiliteit en deel B bevat vijftien vragen over componenten van fragiliteit. Aan de hand van deel B kan worden bepaald of een oudere fragiel is en in welk domein de problemen zich manifesteren; het lichamelijk, psychisch en/of sociaal domein. Componenten die verwijzen naar het lichamelijk domein zijn: onbedoeld gewichtsverlies, moeilijkheden met lopen, kracht in de handen, lichamelijke moeheid, lichamelijke gezondheid, evenwicht en gehoor- en gezichtsproblemen. Cognitie, depressieve symptomen, angst en coping verwijzen naar het psychisch domein en het sociale domein omvat de componenten alleenwonend, sociale relaties en sociale steun. De TFI kan door zorg- en dienstverleners (zoals huisartsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, ouderenadviseurs) worden gebruikt om fragiele ouderen op te sporen. Dit is van belang om tijdig preventieve dan wel curatieve interventies te kunnen starten, waarmee mogelijk onnodig verlies van kwaliteit van leven worden voorkomen. Het vraagt wel van professionals over de grenzen van de eigen discipline heen te kijken; fragiliteit moet immers multidisciplinair worden benaderd. Het algemene uitgangspunt voor de inhoud en de organisatie van de zorg- en dienstverlening moet de integrale behoeften van de individuele oudere zijn. Aanjagers De persoonseigenschappen van aanjagers aan de hand van twee dimensies: (Brink vd. G, Hulst v. M, Graaf d. L, Pennen vd. T. Best persons. Den Haag: Boon Lemma; 2012.)

Bevlogen

Netwerk

Empathie

Resultaatgericht Aanjagers zijn zowel ondernemend (bevlogen & resultaatgericht) en betrokken (beschikken over een groot netwerk en tonen empathie):  Bevlogen: tonen leiderschap, grijpen kansen aan, eigen visie, charismatisch, energiek, communicatie vaardig;  Resultaatgericht: doorzetters, vastbijters, laten zich niet tegenhouden door procedures of regels;  Netwerk: ruim netwerk in de wijk, wonen zelf in de wijk;  Empathie: sterke sociale band met mensen uit de wijk, betrouwbaar.


13

Wat is de motivatie van aanjagers om zich in te zetten voor beweegactiviteiten? De aanjagers tonen een sterke intrinsieke motivatie om mensen aan het bewegen te krijgen. Hetzij voor de gezondheid, hetzij voor het verbindend aspect. De gedachte achter deze motivatie verschilt per persoon: - Iets willen betekenen voor andere mensen - Niet stil kunnen zitten/eigen talenten in willen zetten - Iets willen doen vanuit plichtsbesef - De visie dat het beter kan in de buurt/wijk/stad

Activerend huisbezoek

Activiteitsdenken (Rebergen en Manen; 1988) Bij het activiteitsdenken wordt door het stellen van vragen de klacht of wens activiteitsvol gemaakt. Steeds weer moet het onbekende gedetailleerd en genuanceerd worden om tot het precieze antwoord te komen op de vraag: wat is er aan de hand, wat is wens? Na de detaillering van de klacht of wens, waarin met name de betekenis ervan duidelijk geworden is, moet gekomen worden tot een activiteit die aansluit bij deze betekenis. Social marketing aan de hand van basisprincipes Mentality


14

Projectplan Samen Actief

Recommend Documents