PROJECT KUDDEBEHEER BEERSE – OVERKOEPELENDE OPROEPNOTA
I. INLEIDING Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) zet voor het ecologisch beheer van haar terreinen verschillende kuddes grote en kleine grazers in in diverse natuurreservaten en -domeinen. Een belangrijk deel van deze kuddes wordt momenteel nog in eigen beheer ingezet. In 2008 echter heeft de directieraad van ANB beslist dat het beheer van de verschillende dierenkuddes geen kerntaak meer is voor ANB en dus bij voorkeur en waar mogelijk wordt uitbesteed aan derden. Dit standpunt is ingegeven door de specificiteit van het werken met een kudde van grote grazers en de specifieke organisatie die hieraan voor ANB verbonden is. Naar aanleiding van deze beslissing werd reeds een eerste groot begrazingsproject voor een duurtijd van 9 jaar uitbesteed, namelijk de schapenbegrazing op de Kalmthoutse Heide. Het tweede project waarvan de uitbesteding nu georganiseerd wordt, wordt het project “kuddebeheer Beerse” genoemd, hetgeen neerkomt op het beheer van de runderkudde (uitgezonderd de Heckrunderen) en paardenkudde die ingezet wordt bij het graasbeheer in de domeinen van ANB in de provincie Antwerpen. Tenslotte speelt ook de beslissing van de directieraad van ANB van 2010 waarbij beslist werd om het gebouwenpatrimonium van het ANB in de beheerde domeinen te valoriseren via externe investeringen, bijvoorbeeld door het afsluiten van concessies. Voor de uitvoering van deze beslissing wordt het Ondersteunend Centrum van het Agentschap voor Natuur en Bos (OC-ANB) ingezet.
II. PROJECT KUDDEBEHEER BEERSE Het project “kuddebeheer Beerse” is een allesomvattend project waarbij de dienstverlener enerzijds een dienstencontract moet uitvoeren in opdracht van ANB gedurende een periode van 15 jaar en anderzijds, als randvoorwaarde bij het dienstencontract, tegelijkertijd twee concessie afsluit met het OC-ANB voor 2 natuurbeheersites te Beerse en Dilsen-Stokkem. DRIE PERCELEN Het uit te voeren dienstencontract op zijn beurt bestaat uit drie aparte percelen, namelijk: 1) WINTEROPVANG Instaan voor de volledige winteropvang, algemene en veterinaire verzorging voor de eigen dierenkudde van ANB; 2) BEGRAZING Het uitvoeren van begrazingsprojecten waarbij de dienstverlener naast de inzet van de dierenkudde van ANB ook op bepaalde percelen de mogelijkheid geboden wordt om, onder de voorwaarden opgelegd door ANB, zijn eigen dieren te laten grazen op bepaalde percelen in eigendom of beheer van ANB; 3) MAAIWERKEN Uitvoeren van maaiwerken met het oog op wintervoeding en het uitvoeren van reguliere maaiwerken.
1
PLAATS VAN UITVOERING De plaats van uitvoering voor begrazing en maaiwerken bevindt zich hoofdzakelijk in de Provincie Antwerpen en kan uitgebreid worden naar Limburg en het noordoosten van Vlaams-Brabant. Er zijn twee categorieën van gronden:
-
“Gronden met gegarandeerde grootorde van plaats van uitvoering (15 jaar)”. ANB garandeert de grootorde van de gronden/plaats van uitvoering gedurende de duur van 15 jaar van het dienstencontract. De dienstverlener garandeert de grootorde en samenstelling van de kudde nodig voor deze gronden, vertrekkende van de huidige kudde van ANB. De winteropvang van de in te zetten dieren maakt deel uit van het dienstencontract. Een verder onderscheid wordt gemaakt qua in te zetten dieren op de gronden, nl. dieren met o “Opgelegd ras”: Dit geldt voor de arme gronden, het merendeel van de gronden o “Niet-opgelegd ras”
-
“Additionele tijdelijke gronden, dus zonder gegarandeerde grootorde van plaats van uitvoering (1 jaar/5 jaar)” De dienstverlener kan op de plaats van uitvoering een “additionele kudde met niet-opgelegd ras” en dus met eigen rassenkeuze inzetten. Er zijn twee groepen van tijdelijke gronden, namelijk zij die jaarlijks herzienbaar zijn en zij die pas na 5 jaar herzienbaar zijn.
RANDVOORWAARDEN Dit dienstencontract is onderworpen aan drie volgende randvoorwaarden: -
Een gebruiksovereenkomst van dieren en bijhorende materialen van ANB voor begrazing op percelen in eigendom en beheer met opgelegd dierenras. Het gaat op heden om een 100-tal runderen, voornamelijk Galloways en een 80-tal Koniks paarden. De dieren komen op het beslag van de dienstverlener. De gebruiksovereenkomst bepaalt de verdeling van dieren en vruchten tussen de dienstverlener en ANB. De gebruiksovereenkomst heeft een duurtijd van 15 jaar.
-
De aankoop van dieren en bijhorende materialen van ANB. Deze dieren kunnen door de dienstverlener ingezet worden voor begrazing op percelen van ANB indien gewenst. Ze kunnen ook voor andere doeleinden aangewend worden door de dienstverlener. De aankoop van de dierenkudde is echter geen verplichting maar wel een mogelijkheid. Indien er dieren worden aangekocht, wordt hiervoor de prijs aangerekend die de kandidaat heeft opgegeven bij het indienen van de offerte, na negotiatie, en die afhankelijk is van het gebruik van het dier na aankoop (inzet voor uitvoering dienstverleningscontract, inschakeling in reguliere bedrijfsvoering van de kandidaat, vleesprijs).
-
Het afsluiten van twee concessies van openbaar domein met het OC-ANB voor 2 natuurbeheersites te Beerse en Dilsen-Stokkem, beide voor een duurtijd van 15 jaar. Zie verder.
2
PERCEEL 1: WINTEROPVANG Volgens de plaats van uitvoering zijn er volgende categorieën: -
Winteropvang voor kudde in te zetten op “gronden met gegarandeerde grootorde 15 jaar”, al dan niet met opgelegd ras. De winteropvang heeft betrekking op een kudde runderen van ongeveer een honderdtal volwassen dieren (Galloway) en een 25-tal paarden (Koniks). Het staat de dienstverlener vrij deze winteropvang te organiseren in één van de twee natuurbeheersites waarvoor hij/zij een concessieovereenkomst afsluit dan wel deze winteropvang te organiseren in een eigen site. De winteropvang vindt plaats gedurende +/- 6 maanden, mogelijks vanaf +/- half oktober (afhankelijk van de situatie op het terrein vroeger of later) tot ongeveer eind april – begin mei. Buiten de winteropvang dienen mogelijks en bij uitzondering bepaalde dieren opgevangen te worden op de natuurbeheersites. De volgende taken dienen tijdens de winteropvang uitgevoerd te worden: o Het terug in conditie brengen van de dieren voor het volgend graasseizoen. Voor het “opgelegd ras” levert ANB het merendeel van het voedsel. o Het uitvoeren van een realistisch kweekprogramma in overleg tussen de dienstverlener en ANB. Voor het “opgelegd ras” is het kweekprogramma opgelegd. Voor het “nietopgelegd ras” is aantal dieren per gebied opgelegd. o Het in regel brengen van de dierenkudde met alle wettelijke bepalingen (vaccinatie, identificatie van de dieren,……) en het verzorgen van de courante veterinaire zorg zoals bijvoorbeeld ontwormen van de dieren, hoevenkap bij de paarden, enz. o Het transport naar en van de (winter)opvang.
-
Winteropvang voor kudde in te zetten op “additionele tijdelijke gronden (1 jaar/5 jaar)”. Dit maakt geen deel uit van het dienstencontract gezien het geen verplichting is voor maar een vrije keuze van de dienstverlener om de additionele tijdelijke gronden op zich te nemen.
3
PERCEEL 2: BEGRAZING BEGRAZINGSPLAN: De begrazing wordt uitgevoerd aan de hand van een begrazingstabel die als begrazingsplan fungeert. Deze lijst wordt jaarlijks aan de dienstverlener bezorgd uiterlijk op 30 november. Deze lijst geeft per perceel of clusters van percelen weer met hoeveel dieren er mag begraasd worden, welk ras moet/mag ingezet worden, begrazingsperiode, enz. Het gaat zowel om seizoensbegrazing als jaarrondbegrazing. Volgens de plaats van uitvoering zijn er volgende categorieën:
-
“Gronden met gegarandeerde grootorde 15 jaar en met opgelegd ras” ANB bepaalt het voor begrazing in te zetten dierenras (Galloways, Koniks, enz.) en dit in functie van de nagestreefde natuurdoelstellingen, de terreinkennis van de in te zetten dieren en het graas- en browsegedrag van de dierenrassen. Dit wordt hoofdzakelijk toegepast op de armste terreinen. ANB draagt de volledige verantwoordelijkheid over de dieren vanaf het ogenblik dat de dieren door de dienstverlener naar de begrazingspercelen zijn gebracht tot op het ogenblik dat ze door de dienstverlener opgehaald worden voor overbrenging naar de winteropvang. Deze verantwoordelijkheid houdt in: aanwezigheid, controle en onderhoud van de vaste rasters en de drinkwatervoorziening, distelbestrijding, veiligheid en gezondheid van de dieren, schade veroorzaakt door de dieren tijdens de begrazingsperiode, eventuele veterinaire zorgen voor de dieren (door beroep te doen op bedrijfsveearts van de dienstverlener). De dienstverlener kan deze begrazing theoretisch en uitzonderlijk ook voor zijn rekening nemen op basis van (aparte) offerteprijs.
-
“Gronden met gegarandeerde grootorde 15 jaar en met niet-opgelegd ras” De dienstverlener bepaalt op eigen risico en verantwoordelijkheid zijn eigen rassenkeuze mits de dieren uiteraard geschikt zijn voor de te begrazen gronden. De begrazing gebeurt door de dienstverlener. ANB zorgt voor de aanwezigheid, controle en onderhoud van de vaste rasters, de drinkvoorziening en distelbestrijding.
-
“Additionele tijdelijke gronden (1 jaar/5 jaar)” voor een “additionele kudde met nietopgelegd ras” De dienstverlener kan extra percelen voor begrazing aanvaarden en daar begrazing uitvoeren met eigen dieren of dieren van ANB. Hij is dus niet verplicht om deze begrazing voor zijn rekening te nemen. Uit de jaarlijkse lijst van te begrazen percelen geeft de dienstverlener aan voor welke percelen hij deze begrazing zou willen uitvoeren. Deze begrazing omvat zowel jaarrondbegrazing als seizoensbegrazing met grote grazers en eventueel ook schapen. ANB staat in voor de aanwezigheid, controle en onderhoud van de vaste rasters en de drinkwatervoorziening. De dienstverlener organiseert zelf het toezicht op de dieren, staat in voor de veiligheid en gezondheid van de dieren, distelbestrijding, eventuele veterinaire verzorging en moet zelf het drinkwater verschaffen aan de dieren.
4
PERCEEL 3. MAAIWERKEN MAAIPLAN: De maaiwerken, zowel deze uit te voeren door ANB als deze eventueel uit te voeren door de dienstverlener worden opgenomen in een jaarlijkse lijst van de te maaien percelen. Volgens de plaats van uitvoering zijn er volgende categorieën van maaiwerken in het kader van wintervoeding van dieren die ingezet worden voor:
-
“Gronden met gegarandeerde grootorde 15 jaar, zowel met als zonder opgelegd ras”. ANB treedt hiervoor op als aannemer. De maaiwerken t.e.m. de levering op de eindbestemming van de winteropvang gebeurt op kosten van en door ANB, al dan niet met onderaannemers. De dienstverlener kan deze begrazing theoretisch en uitzonderlijk ook voor zijn rekening nemen op basis van (aparte) offerteprijs.
-
“Additionele tijdelijke gronden (1 jaar/5jaar)” voor een “additionele kudde met nietopgelegd ras”. De dienstverlener treedt hier op als aannemer en kan desgevallend ook beroep doen op eventuele onderaannemers. De maaiwerken bestaan hoofdzakelijk uit machinaal maaien, weliswaar met aangepast en geschikt materiaal, van voornamelijk kruidachtige vegetaties.
RANDVOORWAARDE: Concessie van openbaar domein Beerse met het OC-ANB De concessie heeft betrekking op een natuurbeheersite bestaande uit een hoevegebouw met diverse bijgebouwen en stallingen, gelegen aan de Weerstandersstraat 4 te Beerse (Provincie Antwerpen). Eveneens worden een aantal landbouwgronden (+/- 4 ha weiden) mee in concessie gegeven. De natuurbeheersite is gelegen in gewestplanbestemming agrarisch gebied en deels in bosgebied, inzonderheid de losstaande veestal. Nog andere percelen op de site die gelegen zijn in bosgebied vallen onder het dienstverleningscontract. De concessie wordt toegestaan voor de uitbating van een natuurbeheersite incl. aanverwante maatschappelijk relevante en/of publieksgerichte activiteiten gericht op de wandelaars van het natuurdomein Eksterheide van ANB en bij uitbreiding op dag- en verblijfsrecreanten, inclusief een onthaal/infopunt met informatieverstrekking rond de natuurbeheersite en het natuurdomein. De uitbating wordt gefaseerd in tijd. Ze kadert in een eerste fase in het beheer van natuurgebieden van o.a. ANB met behulp van dieren en bij uitbreiding in een tweede fase eveneens in verblijfs- en dagrecreatie in de natuur in de Eksterheide en de omgeving van de Eksterheide, voor zowel de plaatselijke bevolking als voor dag- en verblijfstoeristen, scholen en/of bosklassen. ANB vraagt momenteel de milieuvergunning aan aangaande de exploitatie van de goederen als natuurbeheersite o.b.v. de huidige toestand van 100 grootveestuks. De concessionaris neemt vervolgens de milieuvergunning over alvorens zijn activiteiten op te starten. De concessieovereenkomst heeft een looptijd van 15 jaar. De concessie wordt beëindigd na verloop van de duur van de concessie (tenzij verlengd volgens de modaliteiten bepaald in de overeenkomst). Ook in bepaalde bijzonder gevallen kan de concessieverlener, zonder tot schadevergoeding verplicht te zijn, de concessie vroegtijdig beëindigen, bijvoorbeeld in geval van faillissement of aanvraag van gerechtelijk akkoord door de concessionaris, ernstige tekortkomingen in de uitvoering van de concessieovereenkomst door de concessionaris, het niet regelmatig betalen van de concessievergoeding, het niet verkrijgen van de noodzakelijke milieu- en/of stedenbouwkundige vergunning door de concessieverlener, enz…… De concessievergoeding is geïndexeerd, de van toepassing zijnde index is de index van de consumptieprijzen.
5
RANDVOORWAARDE: Concessie van openbaar domein Dilsen-Stokkem met het OC-ANB De concessie heeft betrekking op een natuurbeheersite bestaande uit een hoevegebouw met diverse bijgebouwen en stallingen, gelegen aan Wateringen 1 te Dilsen-Stokkem (Provincie Limburg). Eveneens worden een aantal landbouwgronden mee in concessie gegeven (waaronder 25 ha op de hoevesite, in agrarisch gebied met ecologisch belang en +/- 16 ha buiten de hoevesite maar in de onmiddellijke omgeving, voornamelijk in (landschappelijk waardevol) agrarisch gebied). De natuurbeheersite zelf is gelegen in ontgrindingsgebied. Nog andere percelen op de site die gelegen zijn in natuurgebied (5,8 ha) vallen mogelijks onder het dienstencontract. De concessie wordt toegestaan voor de uitbating van een natuurbeheersite incl. aanverwante maatschappelijk relevante en/of publieksgerichte activiteiten gericht op de lokale bevolking en dag- en verblijfsrecreanten, inclusief een onthaal/infopunt met informatieverstrekking rond de natuurbeheersite en het erfgoed. De uitbating wordt gefaseerd in tijd. In een eerste fase kadert ze in de natuurbehouddoelstellingen van de Wateringen en het natuurbeheer van de natuurgebieden van o.a. ANB met behulp van dieren. In een tweede fase, bij uitbreiding, kadert ze eveneens in verblijfs- en dagrecreatie in de natuur in de Wateringen en de omgeving ervan, voor zowel de plaatselijke bevolking als voor dag- en verblijfstoeristen, scholen en/of bosklassen. ANB vraagt momenteel de milieuvergunning aan aangaande de exploitatie van de goederen als natuurbeheersite o.b.v. de huidige toestand van 120 grootveestuks. De concessionaris neemt vervolgens de milieuvergunning over alvorens zijn activiteiten op te starten. Het OC-ANB neemt de casco restauratie van het dubbelhuis op zich. De concessieovereenkomst heeft een looptijd van 15 jaar. De concessie wordt beëindigd na verloop van de duur van de concessie (tenzij verlengd volgens de modaliteiten bepaald in de overeenkomst). Ook in bepaalde bijzondere gevallen kan de concessieverlener, zonder tot schadevergoeding verplicht te zijn, de concessie vroegtijdig beëindigen, bijvoorbeeld in geval van faillissement of aanvraag van gerechtelijk akkoord door de concessionaris, ernstige tekortkomingen in de uitvoering van de concessieovereenkomst door de concessionaris, het niet regelmatig betalen van de concessievergoeding, het niet verkrijgen van de noodzakelijke milieu- en/of stedenbouwkundige vergunning door de concessieverlener, enz…… De concessievergoeding is geïndexeerd, de van toepassing zijnde index is de index van de consumptieprijzen.
6
III. PROCEDURE KANDIDAATSTELLING AANBESTEDINGSPROCEDURE DIENSTENCONTRACT: ONDERHANDELINGSPROCEDURE MET VOORAFGAANDE BEKENDMAKING De aanbestede opdracht is een opdracht van diensten in de zin van artikel 5 van de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare werken. Het dienstencontract wordt aanbesteed via de onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking overeenkomstig artikel 17 §3 2° van de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare werken. Het is een aanbestedingsprocedure die verloopt in 2 fasen, namelijk in de eerste fase de kandidatuurstellingen en in de tweede fase de beoordeling van de eigenlijke offertes voor het dienstverleningscontract. FASE 1 – KANDIDAATSTELLING ANB maakt de aanbesteding bekend via e-procurement alsook via mailings en gespecialiseerde websites. In de fase van de kandidatuurstellingen kunnen de geïnteresseerden het ontwerpbestek betreffende deze opdracht opvragen en dienen de kandidaten volgende informatie en/of documenten voor te leggen aan de aanbestedende overheid ten laatste op woensdag 10 oktober 2012 om 14:00 uur: - Een erewoordverklaring of door staving met alle mogelijke relevante stukken dat de kandidaat in orde is met alle relevante wetgeving (belastingen en BTW, sanitel, mestbank) - Het bewijs voorleggen dat de kandidaat een geregistreerd landbouwer is (mestbanknummer) - Aantonen dat de kandidaat ervaring heeft met natuurbegrazingsprojecten met grote en/of kleine grazers en/of winteropvang van dierenkuddes, bijvoorbeeld aan de hand van gebruiksovereenkomsten met overheden, referenties en contracten, attesten van goede uitvoering, enz. - De motivatie van de kandidaat voor de uitvoering van dit specifiek dienstencontract. - Een beschrijving van de kennis van de kandidaat of kandidaten die deze opdracht zullen uitvoeren inzake begrazing, dierenverzorging en in het bijzonder de koppeling tussen een natuurbeheerboerderij en andere mogelijke functies (B&B, hoevetoerisme, hoeveverkoop, enz….. - Ondernemingsnummer FASE 2 – DEFINITIEF ANB BESTEK, INDIENEN OFFERTE & ONDERHANDELING In een tweede fase ontvangen de weerhouden kandidaten het definitieve bestek, dat minimale wijzigingen tegenover het ontwerpbestek kan bevatten. Op basis daarvan dienen ze hun offertes ter beoordeling in. De inschrijvers dienen hun inschrijvingsprijs voor het dienstverleningscontract te handhaven gedurende een periode van 60 kalenderdagen, ingaande vanaf de dag volgend op de dag waarop de opening van de offertes heeft plaatsgevonden. De beoordeling gebeurt door de leidend ambtenaar en een jury bestaande uit personeelsleden van ANB op basis van de in het bestek bepaalde gunningscriteria (en hun weging). Deze gunningscriteria zijn in volgorde van afnemend belang: - De inschrijvingsprijs van de inschrijver (50 punten) voor dienstverlening, in volgorde van belangrijkheid, van: o “Kudde met gegarandeerde grootorde gronden 15 jaar en opgelegd ras” o “Kudde met gegarandeerde grootorde gronden 15 jaar en niet-opgelegd ras”. o “Additionele kudde niet-opgelegd ras met additionele tijdelijke gronden (1 jaar/5 jaar)” Hierbij wordt rekening gehouden met de kwaliteit en realiteitszin van de bijhorende kosten-baten analyse. - Een gedetailleerd plan van aanpak (40 punten) waarin een duidelijk beeld geschetst wordt hoe de dienstverlener zich zal organiseren om deze opdracht tot een goed einde te brengen en hoe het dienstencontract zich situeert in de totale bedrijfsvoering van de dienstverlener. 7
-
Aankoopprijs dierenkudde (10 punten)
OPENBARE PROCEDURE CONCESSIES VAN OPENBAAR DOMEIN NATUURBEHEERSITES BEERSE EN DILSEN Huidige concessies zijn niet onderworpen aan de bepalingen van de wetgeving inzake overheidsopdrachten, maar het OC-ANB zal de concessies organiseren via een objectieve en transparante procedure met mededinging. FASE 1 - KANDIDAATSTELLING: Het OC-ANB doet een aankondiging tot kandidaatstelling op de website van het ANB waarna de geïnteresseerden de dossiers kunnen opvragen en biedingen doen. FASE 2 - ONDERHANDELING: Na onderhandelingen per concessie met één of meerdere gegadigden worden twee beoordelingsadviezen opgesteld die meegenomen worden in de totale beoordeling van het volledige project, waarna met één eindkandidaat de concessieovereenkomsten afgesloten worden. Beide concessies worden apart beoordeeld aan de hand van de volgende criteria: 1. inhoudelijke kwaliteit (50/100); 2. financiële voorwaarden (50/100); 1. inhoudelijke kwaliteit De inhoudelijke kwaliteit van de bieding wordt beoordeeld aan de hand van het concept dat wordt voorgesteld door de kandidaat en aan de hand van de voorstelling van de kandidaat en zijn motivatie om dit goed in ruimtelijk kwetsbaar gebied in concessie te nemen. Het concept dient in overeenstemming te zijn met de doelstellingen van het OC-ANB en met de ruimtelijke en werkelijke bestemming van het onroerend goed. Tevens zal de kandidaat de financiële haalbaarheid van het door hem voorgestelde project dienen aan te tonen. Het concept dient opgebouwd te worden gefaseerd in tijd, in minstens twee fasen. 2. Financieel De bieding wordt beoordeeld op grond van de voorgestelde inhoud, kwaliteit en financiële waarde van de projectinvestering en de maandelijkse concessievergoeding, gerekend over een periode van 15 jaar (aan huidige waarde). Qua maandelijkse concessievergoeding wordt er gerekend in twee fasen. e Voor de beoordeling wordt hypothetisch gerekend dat voor Beerse de 1 fase over 7 jaar loopt en de e e e 2 fase over 8 jaar en voor Dilsen de 1 fase over 4 jaar loopt en de 2 fase over 11 jaar. Voor de projectinvestering maakt de kandidaat een opsplitsing tussen initiële investering (2012-2013) en latere investeringen.
TOTALE BEOORDELING EN RANKING VAN KANDIDATEN FASE 3: Op basis van de beoordeling van de offertes van het dienstverleningscontract en de biedingen voor beide concessies zullen, na verdere negotiatie, de opdracht en de concessies gelijktijdig gegund worden aan de kandidaat die globaal het beste voorstel heeft ingediend. In deze finale beoordeling weegt de quotering voor de uitvoering van het dienstverleningscontract het zwaarste door, gezien de concessies een randvoorwaarde zijn bij het dienstencontract.
8
