We’re in PROGRESS is een MINOV-PLOS-VVOB programma
In deze editie: • Voor het eerst naar school … Aryan Jethoe (p2) • Gouden kans met beide handen gegrepen (p3) • Onderwijsvernieuwing in het nieuws (p4) • Een dag uit het leven van … de assistent-logopediste (p6) • Geïnspireerd door de MINOV Mediatheek (p10)
Een fris begin... Een nieuw schooljaar is van start gegaan. Na een welverdiende vakantie zijn de leerkrachten en kinderen weer fris terug in de scholen. Voor velen is het terugkeren naar een bekende omgeving. Voor anderen betekent het nieuwe situaties en impressies. Maar voor allen is het een mooie gelegenheid om hun beste beentje voor te zetten! Daarom lopen we in deze editie van “We’re in PROGRESS” mee met enkele mensen die een nieuwe start maken. Zo kijken we mee over de schouders van mw. Christopher, die nieuwe kennis haalt uit de MINOV-mediatheek, lopen we mee aan de hand van Carla die haar kleinzoon voor het eerst afzet op de “grote” school en zijn we deelgenoot van de afname van de diagnostische toets bij eerstejaars van het CPI. Maar daar blijft het niet bij. Mw. Grant-Severin neemt ons mee naar haar certifcaatuitreiking. Ze gaat naar de MULO! En natuurlijk kijken we vooruit naar wat voor velen in het onderwijsveld ook nieuw zal zijn: de komende training Activerende Didactiek. Dit gaat gepaard met een kijkje achter de schermen: het tot stand komen van het trainingsmateriaal. “We’re in PROGRESS” verhaalt niet enkel over ontwikkelingen vanuit PROGRESS. We staan ook open voor positieve ontwikkelingen op onderwijsgebied. Natuurlijk heten we ook welkom onze nieuwe minister van Onderwijs en Volksontwikkeling, Dhr. Raymond Sapoen, niet. Hij bekleedt deze post ook voor het eerst. Het is dus een editie van “eersten” en “nieuwe impressies”. Daarom wenst PROGRESS u allen een leerrijk en inspirerend schooljaar toe! Enkele kinderen van de Veritasschool verwelkomen u in deze editie en wensen u namens PROGRESS:
PROGRESS gelooft in jou!
1
Veel leesplezier! We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Voor het eerst naar school… Aryan Jethoe Zijn oma noemt hem een pienter kind dat snel dingen onthoudt: Aryan Jethoe. Aryan werd op 24 september jongsleden 4 jaar. Op 4 oktober mocht hij voor het eerst naar de “grote” school, de Prakikischool. Wij zijn erbij op de eerste schooldag wanneer hij wordt afgehaald door zijn oma, Shashikala Balram (Carla). Wat meer over Aryan Aryan was eerder op de Kangoeroeschool in de peutergroep, waar het hem goed beviel. Hij deed daar met alles mee en zong thuis de liedjes die hij op school had geleerd, zoals “Opo Kondre” en “Berend botje”. De moeder van Aryan is reeds komen te ontvallen, maar hij heeft 2 mama’s gevonden in zijn oma en tante, die hem met veel liefde omringen. Sinds kort heeft hij er een neefje bij, waar hij graag grote broer voor speelt. Waarom de Prakikischool? Oma Carla koos voor de Prakikischool, omdat het haar was aangeraden door een leerkracht die vroeger Aryan’s moeder in de klas had. Ze vindt het belangrijk dat Aryan met kinderen van diverse afkomsten optrekt en dat hij, zoals ze thuis gewend zijn, Nederlands spreekt met zijn klasgenoten. Ze ziet dat prima lukken op de Prakikischool. Ook is deze school voor haar de meest praktische qua afstand naar het werk en naar huis. Hoe heeft oma Aryan voorbereid op zijn nieuwe school? Tijdens het kopen van de nieuwe schoolspullen werd ook het gaan naar de nieuwe school genoemd. Zo leerde hij dat hij nieuwe vriendjes en vriendinnetjes zou leren kennen en er een nieuwe juf voor de klas zou staan. Aryan leefde er echt naar toe en sprak er in de vakantie ook vaak over. En toen was het 4 oktober... Aryan was na één keer wekken, klaarwakker. Hij poetste zijn tanden en deed zelf gel in zijn haar. Na een lekker broodje gebakken ei riep hij: “Ma (oma) kom je, ik moet naar school, het wordt laat!”. Op weg naar school was Aryan erg vrolijk. Bij de school stapte hij flink de poort door, zijn tas schuin over zijn schouder gehangen. Toen een schoolgenootje begon te huilen zei hij: “ma, ik huil niet hoor! Ik ben een flinke jongen”. Zijn oma en tante brachten hem naar de klas en oma hielp hem zijn naamkaartje opspelden. Na een kus van oma en tante, zwaaide Aryan hen toe en gooide hen nog een kusje. Carla dacht er toen wel aan dat haar overleden dochter dit niet meer met haar kindje kan meemaken, maar ze voelt zich prettig en blij bij de gedachte dat hij nu op de Prakikischool les volgt. Ze is ervan overtuigd dat hij daar in goede handen is. De laatste bel gaat. ...Hoe was het nou eigenlijk voor Aryan? Carla staat te popelen hem op te halen en te horen wat hij allemaal heeft meegemaakt. Aryan is erg blij wanneer hij zijn oma ontdekt tussen de ouders bij de deur. Hij pakt zijn tas en vliegt op haar af. Na de juf een handje te hebben gegeven, begint hij te vertellen. “We hebben getekend en gespeeld. Kom kijken, oma, hier is speelgoed.” Carla kijkt bewonderend naar haar kleinzoon en luistert vol belangstelling. Aryan wil nog even op het klimrek en wat spelen voor ze naar huis gaan. “Oma, ik moet dit morgen weer dragen”, zegt hij wijzend op zijn t-shirt. Carla lacht; “ja, je draagt een uniform!”. Vrolijk groetend vertrekt Aryan aan de hand van Carla. Morgen mag hij weer naar school! Voor het eerst naar school... Een nieuwe start voor Aryan, maar zeker ook voor zijn oma en tante!
PROGRESS gelooft in jou!
2
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Gouden kans met beide handen gegrepen Op 19 augustus 2010 vond de certificaatuitreiking van de Afdeling Alfabetisering en Volwasseneneducatie van het MINOV plaats. Bij deze afdeling, ook wel bekend als “bigisma skoro”, rust de mooie taak volwassenen te helpen bij hun ontwikkeling. Dit doet zij door het aanbieden van alfabetiseringscursussen aan ouderen die nog niet kunnen lezen en schrijven. Deze cursussen duren 1 jaar en worden in Paramaribo, Nickerie, Brokopondo, Commewijne en Albina verzorgd. De volwasseneneducatie geeft degenen die in hun jeugd de school niet hebben kunnen bezoeken een mooie gelegenheid daartoe. Een “gouden tweede kans” is het voor de cursisten die in hun jeugd wel de school bezochten, maar het om diverse redenen niet konden afmaken. Men kan zich aanmelden voor het Voorbereidend Elementair Onderwijs voor Volwassenen, het Elementair Onderwijs voor Volwassenen en het Secundair Onderwijs voor Volwassenen.
De cursisten van alle fasen kwamen aan de beurt tijdens deze certificaatuitreiking. De aanwezigheid van de Directeur van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling, dhr. Soetosenojo, het afdelingshoofd dhr. Oedit (Alfabetisering en Volwasseneneducatie), alsook mw. Illes (OD Ontwikkelingsdienst), werd erg gewaardeerd door de cursisten. “Zij hebben tijd gemaakt om hier te komen, sang man”. De MINOV directeur zei in zijn toespraak dat er “nieuwe werelden opengaan voor degenen die kunnen lezen, schrijven en die de kans nemen zichzelf bij te blijven scholen.” De opkomst was goed; in een volle zaal en onder daverend applaus namen de cursisten hun certificaat in ontvangst. In de toespraak werden zij aangespoord verder te gaan met hun ontwikkeling. De begeleiders van de cursussen kwamen elk aan bod en spraken naast trots, de bereidheid uit altijd open te staan voor hun cursisten. “Ook als je al lang weg bent van hier, mag je me bellen. We zijn hier voor jullie en willen graag dat jullie je allen verder ontwikkelen”. De trots en blijdschap straalde van de gezichten van de aanwezigen. We spraken mw. Marilyn Grant-Severin, één van de GLO-geslaagden. Zij is in 2007 gestart in de derde klas van het GLO en is nu voor het MULO geslaagd. Ze werkt in de ochtenden als hulp in de thuiszorg en is moeder van 3 kinderen. Via de radio hoorde ze de oproep tot inschrijving voor de cursussen en daar heeft ze meteen op gereageerd. Als Guyanese wilde ze vooraleer het Nederlands beter leren spreken. Ze voelt zich na de cursussen, mede door het machtig zijn van het Nederlands, echt een Surinaamse. “En ik wil me door blijven ontwikkelen, ik wil door blijven leren, dan kan ik mijn land helpen opbouwen”, zegt ze over haar aandeel in de Surinaamse maatschappij. Haar droom is om ooit een stichting te beginnen om mensen die zich laten bijscholen een stimulans te geven, door bijvoorbeeld het uitloven van prijsjes of het schenken van een cadeau aan de geslaagden. Haar boodschap aan een ieder? “Als je een kans krijgt, moet je ze met beide handen grijpen.”
PROGRESS gelooft in jou!
3
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
u ws e i n t e in h g n i w e i js v e r n i w r e d O n
Een artikel uit De Ware Tijd
Toetsing taalvaardigheid toekomstige leerkrachten
E S S R G PRO
door Filia Enser
De Ware Tijd - 08/10/2010
Paramaribo - Om de beginsituatie van scholieren op pedagogische instituten te kunnen vaststellen is een pilot ‘afname diagnostische toetsen Nederlands’ gestart. “De test geeft een realistisch beeld van de leerlingen die aan de opleiding van leerkrachten beginnen waardoor gauw wordt ontdekt waar er hiaten zijn”, zegt Randjiet Jhagroe, directeur op het Surinaams Pedagogisch Instituut (SPI). Aan het proefproject nemen alle nieuwelingen op de kweekschool deel. Deze test bestaat uit een mondeling en schriftelijk deel. “Als je scholieren binnenkrijgt, wil je weten wat hun startpunt is”, zegt Jhagroe. Vooral bij KO zijn er gaps terwijl die minder zijn bij de Mulo. Volgens hem krijgt het KO mogelijk een hogere instap dan lbgo. De resultaten van de toets worden niet gebruikt om leerlingen uit de opleiding te weren. Hij benadrukt dat voor dit schooljaar alle leerlingen die deelnemen aan de toets zijn toegelaten tot het kweekschoolonderwijs. De leerlingen leren zichzelf, door de diagnostische toets, beter kennen en krijgen tijdens feedback gesprekken het advies over hoe zij bepaalde taalproblemen kunnen wegwerken. Bestaande mogelijkheden om dit te doen zijn ondermeer lezen, vaker luisteren naar Nederlandstalige radio of televisie, meer Nederlands spreken met vrienden en bekenden of stukjes nalezen in de bibliotheek. Bij de vernieuwing wordt een uniform instapniveau voorzien. “Voor leerlingen die, op basis van dit instapniveau, niet meer naar pedagogische instituten zouden kunnen, wordt gewerkt aan een voorbereidingsprogramma”, beweert Jhagroe. De instap voor de Algemeen Vormende Fase (AVF) is Mulo vereist terwijl voor kleuteronderwijs (KO-opleiding) vanaf het lbgo wordt geaccepteerd. In sommige gevallen zijn leerlingen op het nippertje geslaagd en laat Nederlands te wensen over. Naast Nederlands worden onder andere hoge eisen gesteld aan vakken als Rekenen en Wiskunde. Voor Nederlands moet een vijf zijn gescoord om tot de kweekschool te worden toegelaten. Als er extra begeleiding nodig is kan die worden gegeven wanneer problemen op tijd in kaart worden gebracht. -.
RE S S G O PR
En dan ons artikel...
Afname Diagnostische Toetsen Nederlands
Lachend komt ze de klas uitgelopen, Laraina Sedney, 16 jaartjes jong en eerstejaars op het Surinaams Pedagogisch Instituut (SPI). Zij heeft evenals Vishaal Jinkoe en Manisha Tedjoe (beiden eerstejaars) de Diagnostische Toets Nederlands achter de rug. Laraina, Vishaal en Manisha vertellen: Laraina vond de toets goed te maken, alhoewel ze even schrok toen ze vernam dat ze aan het begin van het schooljaar al een toest moest doen. Ze komt van de MULO, maar haalde bij het examen haar pakketten niet. Ze is er heel eerlijk in dat ze geen leerkracht wil worden. Ze vindt het SPI wel een goed instituut en ze wil van hieruit graag naar de universiteit, richting Economie.
PROGRESS gelooft in jou!
4
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Vishaal en Manisha komen wij op de gang tegen. De vrienden babbelen ontspannen met elkaar. Ze vonden de toets ook niet moeilijk. Vishaal vertelt verder door zijn ouders gestimuleerd te zijn het SPI te bezoeken. Hij heeft bewust gekozen voor de lerarenopleiding, omdat hij graag aardrijkskundeleraar wil worden. Aardrijkskunde is altijd zijn lievelingsvak geweest, omdat je er ook veel mee kan doen in praktijklessen. Hij wilt graag de soort leraar zijn die zijn klas meeneemt naar buiten en hen met wat humor de les bijbrengt. Manisha knikt. “En maak ook af en toe een babbeltje met je leerlingen buiten de klas. Dan leer je ze van een andere kant kennen”, geeft ze hem als advies mee.
Laraina, Vishaal en Manisha hebben wat advies voor alle leerkrachten: > Zoek naar een balans tussen lief en streng zijn > Ga netjes gekleed, want leerlingen kijken naar je op. > Heb geduld met je leerlingen en studenten, vooral degenen die niet zo vlot zijn > Stimuleer ze altijd het beste van zichzelf te ontdekken > Behandel de lessen op een rustig tempo.
Ook gaven ze wat adviezen mee voor de studenten: > Zet door! > Houd steeds je studie in gedachten! Wees serieus met je studie. > Studeer zo lang als je kan > Probeer samen te studeren > Stel vragen als je iets niet begrijpt
Als afsluiter nog een mooie tip: wanneer je leerlingen niet goed hebben gewerkt, geef je ze toch een goed gevoel door ze in plaats van een sticker een mooie stempel te geven met daarbij de tekst “Doe harder je best, je kunt het wel!”
Vishaal, dhr. Jhagroe (directeur SPI) en Manisha
PROGRESS gelooft in jou!
Laraina en dhr. Jhagroe
5
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Een dag uit het leven van… de assistent-logopedist De assistent-logopedist helpt de cliënt bij het makkelijker en duidelijker communiceren met zijn of haar omgeving. Dit kan op verschillende manier gebeuren. In sommige gevallen moet men beter leren articuleren (duidelijker spreken). In andere gevallen leert de cliënt hoe hij goede zinnen kan vormen of hoe hij zichzelf kan leren praten op een rustigere manier. Ook leert ze mensen die zich niet verbaal (door spreken) kunnen uiten, hoe ze met gebaren of tekeningen kunnen aangeven wat ze willen zeggen. Dit maakt dat de assistentlogopedist ook de wijze van communicatie van doven en slechthorenden kan helpen vormen en verbeteren. Mw. Wongsopawiro oefent dit beroep al 20 jaar met veel liefde uit en maakt u deelgenoot van haar ervaringen.
Het is woensdagochtend 8 uur wanneer ik de kamer van de assistent-logopedist van de afdeling Onderwijsbegeleiding binnenstap. Mw. Wongsopawiro zit al klaar voor haar eerste bezoeker. Terwijl ze met haar rustige stem aangeeft hoe de dag zal verlopen, neem ik de ruimte in me op. Ze heeft van haar kantoor een fijne omgeving gemaakt die kinderen uitnodigt naar binnen te komen. Nog onduidelijk is het nut van de grote spiegel op een tafel. De functie daarvan wordt echter snel duidelijk wanneer het eerste kind zich aanmeldt.
08.30-09.30 uur: Amina
Amina is een vrolijke meid van 7 jaar. Ze zit in de eerste klas van de lagere school.
Het probleem: Amina is blijven zitten, omdat ze niet in staat is door schrijven woorden te vormen. Ook het lezen, gooien met bal, hinkelen en het knopen van een hemdje gaan haar moeilijk af. Ze werd aangemeld door tussenkomst van een collega schoolbegeleider en de assistent-logopedist werkt nu een jaar met haar aan haar spraak. De moeder van Amina oefent regelmatig thuis met haar dochter en ook de 3 oudere broers helpen haar. Het gezin heeft leren begrijpen dat Amina niet onwillend is.
De aanpak: Amina komt binnen met een tas vol papieren, een kleurplaat en een tekenschrift. Als de assistent-logopediste haar vraagt wie ze heeft getekend, zegt ze heel vlot “papa”. Mw. Wongsopawiro stelt vragen over haar eerste vakantiedagen en lijkt met Amina mee te babbelen. “Heb jij ook een bal” vraagt ze het meisje. “Ja een blauwe, weet niet is”, is het antwoord. “Oh je weet niet waar hij is”, corrigeert de assitstent-logopedist, waarna Amina het nazegt. De assistentlogopedist laat het meisje plaatsnemen op de stoel voor de spiegel, waarna ze starten met een oefening in tellen. Amina heeft moeite met het uitspreken van het getal twee en zegt “kwee”. Na enkele keren oefenen en instructies van de assistent-logopedist “zet die tong een beetje naar voren, kijk maar in de spiegel hoe dat eruit ziet, twee, goed zo”, zegt ze het goed en kijkt vol trots naar zichzelf in de spiegel. Naast oefeningen in de spraak komen ook gooien met een bal, kleien (trainen van de motoriek) en schrijven aan bod. Amina gaat na een uurtje en met wat huiswerkopdrachten, vrolijk huppelend weg. “ Dag juf!”
PROGRESS gelooft in jou!
6
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
10.00 –10.45 uur: Dean
Dean komt binnen met zijn moeder en zusje. Hij is 11 jaar en over naar de zesde klas; als beste nog wel!
Het probleem: Dean komt bij de mw. Wongsopawiro voor het stotteren. Er blijken meer jongens dan meisjes last te hebben hiervan. Stotteren gaat vaak samen met een emotioneel probleem, waarbij het kind denkt “ik kan het niet”. De assistent-logopediste legt uit dat de houding van de luisteraar de stotteraar tot een stotteraar maakt. Als je als ouder of leerkracht erg gespannen luistert naar een stotterend kind (“zeg het dan!”), merkt het kind dit. Het kind gaat het stotteren willen verbergen en daar extra hard zijn best voor doen. Doordat dit met veel inspanning gepaard gaat, gaat het juist mis. Een stotteraar spreekt het best als hij zich op zijn gemak voelt.
De aanpak: Dean mag zelf aangeven met welke letters hij moeite heeft. Hij heeft boekjes geleend van de assistentlogopedist en die thuis gelezen. Zo oefent hij zijn spraak. Hij vraagt te werken aan de uitspraak van de K en de P. Voor de spiegel lukt het hem aardig. Wanneer hij begint te stotteren, krijgt hij wat tips om zelf rust te brengen in zijn spraak. “Ontspan je kaak”, “Je hoeft je niet te haasten”. Woorden als “krot”, “kroon”, “kroost” komen aan bod. Dean maakt daarna zinnen met de woorden, waarna met hem wordt geëvalueerd hoe het hem afging. Als laatste oefening mag hij vertellen over het boek dat hij heeft gelezen, waarbij de assistent-logopediste hem wat vragen stelt. Door de onstpannen sfeer kan ik me voorstellen dat het niet voelt als oefenen. Dean krijgt een compliment voor zijn inzet van vandaag, waarna er een nieuwe afspraak wordt gemaakt. 10.45-11.30 uur: Rufiano
Rufiano wordt gebracht door zijn zus. Hij is net 5 jaar.
Het probleem: Rufiano komt regelmatig langs bij de assistent-logopedist voor hulp bij het stotteren. Hij lijkt zich helemaal thuis te voelen. Ik merk namelijk niet meteen dat hij stottert.
De aanpak: Mw. Wongsopawiro begint heel ontspannen met hem een liedje te zingen, waarna ze een versje opzeggen. Later vertelt ze me dat ze bij kleine kinderen die stotteren anders te werk gaat. Vooral ritmische oefeningen (zingen, versjes) helpen hen bij het verbeteren van hun uitspraak. Voor de spiegel stelt ze hem verschillende vragen, zoals “welke groenten eet je?” en “welke vruchten hebben jullie thuis?” Tussendoor helpt ze hem de rust te bewaren “rustig maar”, “nog een keer, rustiger”, “goed zo!”. Ook geeft ze aan hoe hij bepaalde letters moet uitspreken: “kijk naar je tong, je tong moet achter je tanden”. Bij het oefenen van de “Ge” laat ze hem op zijn hand voelen hoe de uitspraak aanvoelt. Hij heeft het dan snel te pakken. Na nog wat “Tatatata, lalala titititi, toetoetoe, tototo, tututu” oefenen, mag Rufiano als beloning nog even spelen.
Tips: Hoe kan ik een stotteraar stimuleren?
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Laat zien dat je tijd hebt om te luisteren. Haast het kind niet, maar neem er de tijd voor. Kijk het kind in de ogen tijdens het praten. Stel geen hoge eisen aan de spraak van de stotteraar. Als het kind aanleg heeft om te stotteren, zal het stotteren. Bij hele kleintjes werken ritmische oefeningen heel goed. Maak dus gebruik van rijmpjes, versjes en liedjes, want dan letten ze zelf niet op de spraak, maar is hun aandacht gericht op hetgeen ze opzeggen/zingen. Laat het kind spelen en vertellen in een ontspannen sfeer, ook thuis. Sla het kind niet over. Corrigeer anderen die het kind uitlachen. Pesten kan het kind enorm frustreren. Let op je eigen spraak. Spreek rustig en ontspan je. Spreek je waardering voor het kind uit. Geef regelmatig complimenten! Geef het kind ook eigen verantwoordelijkheden. Laat het zelf spreken, maak geen zinnen af voor het kind. Haperend spreken gaat soms vanzelf over, maar 1 op de 3 stotteraars komt er niet zelf van af. Zoek dus hulp voor stotterende kinderen. Vragen over de begeleiding van kinderen met Accepteer gekke grimassen en bewegingen bij het praten. Ze gaan spraakproblemen? Neem dan contact op met de vaak gepaard met pogingen van het kind om minder te stotteren. afdeling Begeleiding. Tel. en Fax nr.: 498638
PROGRESS gelooft in jou!
7
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Onderwijsvernieuwing in beeld: de Veritasschool
E S S R G PRO
We stellen aan u voor het vernieuwingsteam van de Veritasschool: Mw. Elshot, B. (schoolleider) Mw. Armaketo, I. Mw. van Geenen, R.
Vernieuwingsteams, hoe zat dat ook alweer? Vanuit PROGRESS worden er trainingen verzorgd aan de vernieuwingsteams van de basisscholen. In een dergelijk team zitten de schoolleider, een leerkracht onderbouw (kleuter-klas 2) en een leerkracht bovenbouw (klas 3-6). In het binnenland traint UNICEF gehele schoolteams. De trainingen “Ik geloof in jou!” en “Krachtige Leeromgeving” zijn ook bijgewoond door het vernieuwingsteam van de Veritasschool, waarna ze het geleerde hebben overgedragen aan hun schoolteam. De start Vanaf het begin waren de leerkrachten enorm enthousiast over de trainingen en hetgeen ze daarin leerden over de onderwijsvernieuwingen. Men reageert enthousiast, omdat de leerkrachten graag wat meer trainingen verlangen. “We willen steeds meer leren en helemaal als het van hogerhand komt”. Het feit dat het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling deze trainingen mogelijk maakt, wordt zeer gewaardeerd. Uitdagingen Het werken in groepjes was de leerkrachten van de Veritasschool niet onbekend, omdat de kinderen in de kleuterklas al in groepen werken. Het circuitmodel was echter geheel nieuw. Dit moest dus uitgeprobeerd worden. Er werd een pilot gedaan met het circuitmodel. Hieruit bleek echter dat het opstaan en verschuiven van de groep erg moeizaam verliep. De oorzaak hiervan is het grote aantal leerlingen in één klas. Gemiddeld zitten er in een klas op de Veritasschool 35-40 leerlingen. De leerkrachten lieten zich hierdoor niet uit het veld slaan, maar vonden een oplossing: de kinderen blijven op hun plek zitten in de verschillende groepjes, maar het materiaal wordt wel doorgestuurd, waardoor ze wel steeds bezig zijn met een ander vak of onderdeel.
Het circuitmodel is een werkvorm waarbij er aan de hand van opdrachten met elkaar samen, in zelfstandige groepjes, wordt gewerkt aan verschillende onderwerpen. De leerlingen werken als het ware in een cirkel, achter elkaar en uiteindelijk hebben alle leerlingen alle opdrachten gedaan.
Wat hebben ze bereikt? De Veritasschool gaat helemaal voor kindvriendelijker en effectiever onderwijs! De leerkrachten passen hetgeen ze hebben geleerd in de trainingen, toe in de praktijk. De schoolresultaten van de kinderen zijn verbeterd. In 2008-2009 registreerde de school een percentage van 25% zitten-blijvers. Dit was in 2009-2010 gedropt naar 17-20%. “En we willen dat natuurlijk nog lager”. Verder wordt er continu gewerkt aan duidelijke afspraken in de klas en stimuleren de leerkrachten elkaar in het positief benaderen van de leerlingen en elkaar. De klassen worden beetje bij beetje aangepakt, zodat deze kindvriendelijker ogen en een krachtige leeromgeving vormen voor de leerlingen. Via een project gefinancierd door BEIP(Basic Education Improvement Project) worden 3 leerkrachten getraind in het omgaan met de computer. Deze leerkrachten zullen hun kennis aan de rest overdragen en deze kennis zal met de kinderen gedeeld worden door middel van computerlessen per klas. Verder is er een commissie handen wassen die hygiëne bevordert samen met de milieubrigadiertjes, een petflessencommissie voor het ophalen en afdragen van petflessen, een tutorcommissie die er voor zorgdraagt dat elk kind goed leert lezen en een commissie plantendag die werkt aan het schoolterrein, waar in december 2010 meer groen en schaduwbomen zullen worden geplant.
PROGRESS gelooft in jou!
8
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Leuke weetjes • Het vernieuwingsteam van de Veritasschool heeft zelf een soort memory-kaartjes gemaakt, waarbij je 2 cijfers tot 10 moet maken, bijvoorbeeld een 3 en een 7. Dit gebruiken ze al bij de training van hun schoolteams. Dit jaar willen ze werken aan setjes voor elke klas. • De overdracht van de training aan het schoolteam is door het vernieuwingsteam vastgelegd door middel van een digitale camera. Met de hulp van de handige echtgenoot van mw. Armaketo werd hiervan een dvd gemaakt. • De kinderen vragen zelf om het circuitmodel, helpen ‘s morgens de groepjes regelen, zetten de materialen klaar op de juiste tafels en vertellen er thuis ook over. “De ouders hangen aan je lippen bij de ouderochtend”, vertelt het vernieuwingsteam. • De ouders van de leerlingen raken geïnspireerd door de leerkrachten. Ouders komen zelf vragen als ze zitting mogen nemen in de oudercommissie. • Samen met de oudercommissie zijn de kleuter- en eersteklassen aangepakt. De muren en de tafels kregen allen een kleurtje en mooie muurschilderingen sieren de gangen. In de klassen hangen fleurige gordijnen. Enkele van de muurschilderingen ziet u als foto bij deze tekst. Wij zijn onder de indruk van het werk en de drive van de Veritasschool. PROFICIAT Veritasschool! Wat een fantastisch team! En dat vinden de kinderen zeker ook. Ze STRALEN!
Terugblik: Hoe zorg ik zelf voor een krachtige leer– en werkomgeving? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. PROGRESS gelooft in jou!
Behandel uw leerlingen/collega’s gelijkwaardig en neem ze serieus. Geef aandacht aan uw leerlingen/collega’s en laat hen weten dat ze waardevol zijn. Geef complimenten en toon dat de ander er mag wezen. Let bewust op je nonverbale communicatie (houding, gezichtsuitdrukking). Zorg voor een plezierige en veilige omgeving. Neem eens een bloemetje mee voor de klas/ het kantoor. Draag bij aan een goede sfeer op school/de werkvloer. Corrigeer negatief gedrag meteen en van dichtbij. Keur de handeling af en niet het kind: “Ik vind het vervelend dat je haar pest” in plaats van “Je bent vervelend”. Werk volgens duidelijke signalen en maak samen afspraken. Motiveer leerlingen/collega’s om zelf ook bij te dragen aan een fijne en stimulerende omgeving. Zet door, zoek hulp en ga ervoor! 9
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Geïnspireerd door de MINOV-mediatheek
E S S R G PRO
Mw. Gloria Christopher is sinds april 2010 als schoolbegeleider betrokken bij de begeleidersgroep. Deze groep ondersteunt de vernieuwingsteams op de GLO-scholen bij het toepassen van de ideëen (uit de trainingen) in de alledaagse klassenpraktijk en het overdragen van daarvan binnen de school als geheel. Mw. Christopher is ook lid van de MINOV mediatheek en is erg geïnspireerd door de collectie boeken in de mediatheek. Ze deelt haar passie voor leren en de opgedane kennis graag met anderen. We laten haar nu aan het woord: “Tijdens de training “Krachtige Leeromgeving” voor begeleiders deden we het circuitmodel met diverse vakken. Bij het vak “lezen” kwam ik een boek tegen dat ik graag wilde lenen. Ik vernam toen dat het een boek uit de mediatheek betrof en dat ik er lid kon worden. De inschrijving was simpel hoor: 2 foto’s, inschrijfgeld en een borg, wat niet afweegt tegen het kopen van een boek. Ik leer onvoorstelbaar veel uit het lezen van de boeken uit de mediatheek. Ik leende laatst een boek rond werken met verschillende culturen, waarbij naast het opkomen voor jezelf, wordt aangegeven dat het ook goed is je aan te passen aan de ander. Dit neem ik mee naar de scholen die ik begeleid. Door het lezen van de boeken uit de mediatheek kan ik de leerkrachten tijdens het begeleidingswerk beter ondersteunen. Wanneer ze bijvoorbeeld vragen naar nieuwe didactische werkvormen, dan zoek ik daar een boek over. Ik heb een aantal mooie en nieuwe boeken gevonden in de mediatheek. Zo snel ik de scholen die onder mij vallen weer bezoek, wil ik hen deze nieuwe werkvormen aanleren. Kinderen die moeite hebben met breuken kun je bijvoorbeeld een pannenkoek laten opdelen in verschillende delen. Zo kunnen ze breuken op een leuke (en lekkere) wijze aanleren. De boeken kunnen dienen als handreiking bij het gebruiken van nieuwe didactische werkvormen, maar ook de eigen creativiteit aanwakkeren. Daarnaast school ik mezelf persoonlijk bij door het lezen van boeken uit de mediatheek. Ik geniet ervan steeds wat nieuwe kennis tot me te nemen. Ook voor mezelf gebruik ik de opgedane kennis. Je kunt hetgeen je leert uit de boeken terug brengen naar jouw eigen situatie. Ik wil graag mijn kennis delen met anderen. Ik maak soms samenvattingen en mail die door naar anderen die er wat aan kunnen hebben. Ik zou, in het bijzonder, elke leerkracht willen aansporen om lid te worden van de mediatheek. Je staat er versteld van hoeveel je bij kan leren en hoe je naast je vakkennis, je algemene kennis kan verrijken. Er gaat een wereld voor je open. Je zet je venster weer een beetje meer open. Word dus lid van de mediatheek, niet morgen, maar vandaag!”
Heeft mw. Christopher u ook geraakt? Word dan nu lid van de MINOV mediatheek:
Adres: Commewijnestr. 31, MINOV-gebouw, 1e etage. Tel.: 490210/492290/492292
[email protected]
Het team van de Mediatheek helpt u graag op weg.
PROGRESS gelooft in jou!
Naomi
10
MINOV Mediatheek-team Nicatia
Valery
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS IS EEN MINOV-PLOS-VVOB PROGRAMMA
Mooie vooruitzichten
E S S R G PRO
Na de trainingen “Ik geloof in jou!” en “Krachtige Leeromgeving”, wordt er momenteel druk gewerkt aan de trainingsmaterialen voor de komende training: Activerende Didactiek. Het doel van deze training is onder andere dat deelnemers enerzijds hun eigen leervoorkeur en meervoudige intelligenties ontdekken en daardoor ook die van anderen (leerlingen/collega’s) en dat ze anderzijds per leervoorkeur en intelligentie concreet aan de slag kunnen in de les met behulp van activerende werkvormen. Daarnaast leert men wat zelfstandig werken en samenwerkend leren inhouden en hoe deze werkvormen effectief kunnen worden toegepast. Niet alleen de vernieuwingsteams van de basisscholen ontvangen deze training. Ook diverse MINOV-afdelingen krijgen een aangepaste module. De docenten van de pedagogische instituten hebben deze training al achter de rug. De trainingsmaterialen gaan door diverse handen. De ontwikkelaars van deze training, de Stichting Projekten Christelijk Onderwijs Suriname (PCOS) bepaalden samen met het team van PROGRESS, UNICEF en BEIP/ SLO welke trainingsmaterialen het best in de training passen. Zo ontstonden onder andere de trainershandleiding, de instructiehandleiding, 2 leskisten en 2 dvd’s (instructie– en trainingsdvd). Er werd gewerkt aan de lay-out en het design, er werden correcties in de tekst doorgevoerd om het beter leesbaar te maken en er werd gefilmd en gemonteerd om tot de beide dvd’s te komen. Ook de VVOB-stagiaires, Katrien Roelandt en Stefanie Bauwens, die begin dit jaar stage liepen te PROGRESS, gaven hun input aan het trainingspakket. Zo ontstond de reader voor de vernieuwingsteams, vol handige didactische werkvormen. Vervolgens werden diverse dienstverleners aan het werk gezet om de materialen te vermenigvuldigen. Ook werd bij een houtbewerker de opdracht geplaatst voor houten blokjes en plankjes en werden elders 3m3 aan zand en schelpen in zakjes verpakt voor de training. Waarvoor? Dat merkt u in de trainingen. Ook zullen we in de volgende editie van “We’re in PROGRESS” hierop terugblikken. Een aantal opdrachten werd te PROGRESS zelf vermenigvuldigd door onze jobstudenten Cindy, Madhu en Marvin. Velen hebben hard gewerkt aan en goed nagedacht over deze materialen. Ze zitten boordevol nieuwe informatie en wat zijn ze mooi geworden! We hopen dat het u zal inspireren en dat u er veel uit zult halen. We wensen u een goede trainingsronde en veel succes bij het gebruiken van de nieuwe kennis in de praktijk.
PROGRESS gelooft in jou!
11
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010
PROGRESS is een MINOV-PLOS-VVOB programma Heeft u vragen of opmerkingen, dan horen wij dat graag!
PROGRESS kantoor Commewijnestraat 31, Paramaribo Tel. : 491720/ 497744 Fax: 491712 Email:
[email protected] De derde editie van “We’re in PROGRESS” Is gepland voor het eerste kwartaal van 2011.
Het Programma Effectievere Scholen Suriname (PROGRESS) is een samenwerkingsprogramma van VVOB, het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling en het Ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking. PROGRESS gaat voor een effectiever onderwijssysteem in Suriname door institutionele capaciteitsversterking bij dienstverleners aan scholen, welke de scholen in staat stelt om kwaliteitsvol onderwijs te realiseren.
PROGRESS gelooft in jou!
12
We’re in PROGRESS - 2e editie november 2010