Alert4you is een programma van
Beleidsplan 2014 1
Alert4you is een programma van
Inhoud 3 Inleiding 4 Het Kinderopvangfonds 5 Thema’s en Activiteiten
6 Alert4you in de BSO, samen met onderwijs
8
Samenwerking in opvang en primair onderwijs
9 Kwaliteit
PACT
Kies nu voor Kinderen
13 Mediawijsheid
WePboek
Digidreumesen 15 Overige geplande activiteiten in 2014
16 Vermogen en besteding 17 Organisatie
2
Inleiding De kinderopvangbranche is sterk in beweging: na jaren van snelle groei sinds 2005, bewoog de sector na 2012 via stagnatie naar krimp. Hieraan lagen economische en demografische oorzaken ten grondslag. Echter, een extra impuls van overheidsuitgaven voor kinderopvang is voorzien voor 2014. Organisaties moeten meer en meer concurreren op onderscheidend vermogen. Steeds meer organisaties staan ervoor open dat dit goed kan worden vormgegeven binnen nieuwe samenwerkingsvormen en –verbanden. Zowel binnen als buiten de kinderopvangsector.
Daarnaast stimuleert Het Kinderopvangfonds: • een betere aansluiting van het aanbod van kinderopvang • initiatieven die bijdragen aan het maatschappelijk debat over het gewenste voorzieningenniveau voor het kind, en • kennisdeling op het gebied van een optimale opvang en opvoedingsomgeving voor kinderen
Ontwikkelingsmogelijkheden Het Kinderopvangfonds wil hieraan bijdragen door zich in te zetten voor betere ontwikkelingsmogelijkheden voor kinderen in de leeftijd van 0 - 12 jaar. Het Kinderopvangfonds richt zich op een optimale opvangen opvoedingsomgeving voor kinderen in samenhang met aanpalende sectoren als onderwijs, jeugdwelzijn en zorg. Met het ondersteunen en ontwikkelen van initiatieven streeft Het Kinderopvangfonds onder andere naar het verhogen van de variëteit en kwaliteit van de kinderopvang.
3
Het Kinderopvangfonds Het Kinderopvangfonds stimuleert en faciliteert innovatieve en kwalitatieve kinderopvangvoorzieningen, in de breedste zin van het woord, vanuit het perspectief van kind en ouder. 2014 In 2014 rondt Het Kinderopvangfonds twee beeldbepalende trajecten af: Alert4You en Andere Tijden in onderwijs en opvang. Een aantal cruciale elementen uit deze projecten neemt Het Kinderopvangfonds mee naar de toekomst. In 2014 richt Het Kinderopvangfonds zich verder op twee brede thema’s vanuit een programmatische benadering: • Kwaliteit (pedagogische infrastructuur/Pact en stelsel/ Kies nu voor Kinderen) • Mediawijsheid (Digidreumesen en WePboek)
Groen Naast deze thema’s ondersteunt Het Kinderopvangfonds nog andere initiatieven in het kader van een groene, duurzame en gezonde kinderopvang en ter stimulering van techniek bij jonge kinderen. Ook verkent het bestuur momenteel de link tussen pedagogiek en maatschappelijke ontwikkeling.
In 2014 rondt Het Kinderopvangfonds twee beeldbepalende trajecten af 4
Thema’s Het Kinderopvangfonds ziet voor elk thema drie samenhangende manieren om invulling te geven aan haar activiteiten: • Innovatie: het initiëren en stimuleren van nieuwe praktijken en vernieuwende concepten in nauwe samenwerking met partijen uit het veld • Kennisdeling: het vergaren van kennis en verzamelen van informatie over deze initiatieven. Deze kennis wordt gedeeld via bijvoorbeeld internet en seminars • Maatschappelijke beweging: het, binnen de grenzen van het thema, stimuleren van de maatschappelijke beweging met betrekking tot en het debat over opvang en opvoeding
Het Kinderopvangfonds kent voor elk thema eenzelfde samenhangende aanpak 5
Alert4you in de BSO, samen met onderwijs Afronding pilotfase praktijkcommunity, beleidsbeïnvloeding Doel van Alert4you is het versterken van het handelingsrepertoire van pedagogisch medewerkers in de kinderopvang, voor wat betreft het tijdig signaleren en alert reageren op kinderen met gedrags- en ontwikkelingsproblemen. De aanpak staat inmiddels op de kaart als een effectieve manier om het pedagogisch handelen in de kinderopvang te versterken door support vanuit de jeugdzorg.
Alert4you is een normaal onderdeel geworden binnen de kinderopvang en de jeugdzorg in Nederland Alert4you is erin geslaagd om goede praktijken te activeren, professionals te inspireren, hen instrumenten in handen te geven, en om ambassadeurs te werven. Naar aanleiding van vragen en oplossingen uit het werkveld, is Alert4you op zoek gegaan naar manieren om de goede praktijken te
versterken en te verspreiden vanuit drie invalshoeken, te weten kinderopvang, onderwijs en jeugdzorg, voor zowel dagopvang als BSO. De activiteiten van Alert4you zijn een normaal onderdeel geworden van het werk zowel binnen de kinderopvang als binnen de jeugdzorg in Nederland. Maatschappelijke ondernemers weten elkaar en gemeenten op dit terrein inmiddels te vinden. Om die reden worden per 1 april 2014 de activiteiten in het kader van de pilotontwikkeling Alert4you (ook in de BSO) afgerond. De kennis- en praktijkdeling van Alert4you wordt overgedragen aan het Nederlands Jeugd Instituut. Het rendement en (ambassadeurs) netwerk van Alert4you worden ingezet voor het nieuwe project Pact onder het thema Kwaliteit, dat in 2014 verder wordt vormgegeven.
6
Activiteiten in 2014 • In februari 2014 worden vier afrondende regionale symposia georganiseerd voor lokale betrokkenen en worden publicaties gepresenteerd met als doel het delen van kennis, het verhelderen van plannen en het zaaien voor Pact. • In februari vindt tevens een afsluitende bijeenkomst van de Adviesgroep Alert4you plaats. Daarin worden de Adviezen Alert4you vastgesteld. • Er worden drie publicaties voorbereid over de thema’s: - Ken de praktijk: handreiking aan de hand van werkzame factoren - Ken mijn kind: wensen en behoeften van ouders - Ken het rendement: over het maatschappelijke en economische rendement van Alert4you • Op 27 maart 2014 vindt in Amsterdam de feestelijke afsluiting plaats van de pilots van Alert4you: Feest4you. De publicaties en adviezen worden dan gepresenteerd
7
Samenwerking buitenschoolse opvang en primair onderwijs Project Andere Tijden in onderwijs en opvang afgerond en overgedragen - gedachtengoed verankerd in Pact Per 1 januari 2014 wordt het project Andere Tijden in onderwijs en opvang afgerond. Dit project, gestart in 2008 en één van de eerste meer omvangrijke projecten van Het Kinderopvangfonds, had tot doel om de discussie te bevorderen over de beëindiging van de versnippering van de schooldag en te werken aan een kwalitatief hoogwaardig aanbod van voorzieningen voor kinderen en hun werkende ouders. Scholen en kinderopvangorganisaties werden op een praktische manier ondersteund bij het aanpassen van schooltijden en bij de inrichting van goede dagarrangementen. Inmiddels hebben honderden basisscholen het idee van nieuwe schooltijden omarmd. Het aantal scholen dat nieuwe schooltijdenmodellen gaat hanteren groeit. Het concept kindcentrum 0 - 12, dat in de tweede fase van het project is ontwikkeld, heeft haar weg gevonden in het veld. Samen met de VNG werd een kopgroep van wethouders geformeerd die zich nu in 35 gemeenten inspant voor de ontwikkeling van kindcentra.
Activiteiten in 2014 • De dienstverlening aan scholen en kinderopvang wordt in 2014 voortgezet door Ruimte OK, in samenwerking met Leeuwendaal Onderwijs • Scholen en kinderopvang kunnen met vragen en verzoeken terecht op het vertrouwde adres: www.anderetijdeninonderwijsenopvang.nl • In het nieuwe project Pact bouwen we voort op de opbrengst van Andere Tijden. In dit project werken we aan versterking van de pedagogische kwaliteit door te investeren de professionals: leerkrachten, pedagogisch medewerkers en zorgverleners • Onder de auspiciën van Pact zal de Kopgroep Wethouders Kindcentra ook doorgang vinden in 2014
Honderden basisscholen hebben het idee van andere schooltijden omarmd
8
Kwaliteit De afgelopen jaren heeft Het Kinderopvangfonds zich georiënteerd op de discussie rond Kwaliteit in de Kinderopvang. Dit leidde tot twee uitwerkingen. De ene lijn richtte zich meer inhoudelijk op het thema kwaliteit van professionals en heeft in 2013 geleid tot Pact. De andere lijn richtte zich op het kinderopvangstelsel, met als kern de pedagogische infrastructuur voor kinderen. Via Kies nu voor Kinderen leidt dit in 2014 tot de verkenning van een nieuw project met als doel een wetswijziging richting geïntegreerde kindvoorzieningen 0 - 12 jaar.
Vliegende start in 2013 In september 2013 besloot het bestuur van Het Kinderopvangfonds tot een nieuw project: Pact. Pact gaat bijdragen aan de missie van Het Kinderopvangfonds, namelijk versterking van de kwaliteit van kindvoorzieningen vanuit het perspectief van kind en ouder.
In Pact werken we aan versterking van de pedagogische omgeving van het jonge kind. Pact verbindt de innovaties en transformaties in onderwijs, (jeugd)zorg en kinderopvang op het niveau van de professional. Pact Binnen Pact wordt samengewerkt tussen wetenschappers, beleidsmakers, Professionals in een versterkte pedagogische bestuurders en inhoudsexperts, maar vooral ook met de mensen op de omgeving voor jonge kinderen werkvloer. De focus ligt op kwaliteitsverbetering en professionalisering In Pact worden de netwerken en het rendement van zowel Andere van de betrokken domeinen basisonderwijs, kinderopvang en zorg; Tijden als Alert4you verenigd. Met de focus op de professionals in de drie sectoren, die door de combinatie van expertise en door een goede opvang, het onderwijs en de jeugdzorg. In dit project wordt het netwerk samenwerking verbetering van de ontwikkelingsmogelijkheden van van ambassadeurs van Alert4you ingebracht. Zij zullen vanaf 2014 kinderen kunnen bewerkstelligen. Medio 2014 moet de ontwikkelingshun activiteiten inzetten om praktijken op te sporen, te stimuleren en te opdracht van Pact zijn afgerond en besluit het bestuur opnieuw over ondersteunen die zich richten op de driehoek onderwijs, opvang en zorg. de voortgang en de inhoud van het Pact-programma tot 2016.
9
Wetenschappers en voorlopers uit de praktijk verbinden zich aan Pact De urgentie om toekomstgericht aan de professionele samenwerking tussen school, kinderopvang en jeugdzorg te werken is groot. Daar zijn kennisontwikkeling èn pionieren in de praktijk voor nodig. Beeldbepalende wetenschappers op dit terrein zijn tot de Bouwgroep van Pact toegetreden en werken aan documenten waarin de relevante wetenschappelijke kennis is verzameld. De pioniers in het veld doen ook mee: scholen, kinderopvang en zorginstellingen die al multidisciplinair samenwerken, brengen hun vragen en oplossingen in en denken mee over een ontwikkelagenda. Communicatie, netwerkontwikkeling en community-vorming Naast de intensieve contacten met het veld zal er in 2014 rondom Pact een breed netwerk van praktijkvoorbeelden, kennisorganisaties en beleidscircuits worden opgebouwd. We bouwen voort op de succesvolle aanpak met betrekking tot implementatie van Alert4You en richten een ambassadeursnetwerk voor Pact in. Het team gaat het gedachtengoed van Pact verspreiden, regionale innovatie aanjagen en het werkveld adviseren. In januari 2014 wordt het project formeel in het veld en de branches geïntroduceerd met aankondigingen, via de website en door interviews in vakbladen.
Pact en het beleid rondom ontwikkeling jonge kind Pact gaat zich in 2014 actief bemoeien met beleidsontwikkelingen in onderwijs (kindcentra 0 - 12 en passend onderwijs), de kinderopvang (doorgaande lijn 0 - 6), peuterarrangementen en de jeugdzorg (transitie, samenwerking binnen scholen en kinderopvang). Aan vertegenwoordigers van de branches wordt gevraagd in een adviesgroep zitting te nemen.
Pact versterkt de kwaliteit van kindvoorzieningen vanuit het perspectief van kind en ouder
10
Activiteiten in 2014 • Bouwgroep Pact richt zich op de inventarisatie van wetenschappelijke kennis rondom “Sterke pedagogische omgeving jonge kinderen” • Voorlopers Pact: inbreng van vragen, urgentie en behoeften uit de praktijk • Netwerk van Pact-ambassadeurs geactiveerd en Adviesgroep Pact geïnstalleerd • Realisatie van media aandacht in vakbladen, de website en de ontwikkeling van informatiematerialen • Ontwikkelagenda van Pact 2e fase en voorstel vervolgproject Pact
Kies nu voor Kinderen De tweede lijn onder Kwaliteit in de Kinderopvang was de succesvolle campagne van het project “Kies nu voor Kinderen” in samenwerking met de Bernard van Leer Foundation. De korte termijndoelstelling van Kies nu voor Kinderen – lobby, gericht op het regeerakkoord, de uitwerking daarvan en het entameren van de discussie over de toekomst van de kinderopvang – is behaald. In 2014 organiseert het team van Kies nu voor Kinderen een afsluitende bijeenkomst voor alle partners
(politici, denktank, kopgroep Wethouders Kindcentra, bestuursleden van Het Kinderopvangfonds) voor een terugblik op de bereikte resultaten en een schets van de agenda voor de toekomst. Van Kies nu voor Kinderen richting Wet op de Primaire Ontwikkeling Voor het identificeren van nieuwe activiteiten volgt Het Kinderopvangfonds nauwgezet de politiek en de ontwikkelingen in de praktijk van de kinderopvang en aanpalende sectoren. Een mogelijke nieuwe activiteit in het kader van Kwaliteit in de Kinderopvang is het faciliteren van de beweging rondom de Wet op de Primaire Ontwikkeling.
11
Mede dankzij het project Andere Tijden in onderwijs en opvang is de discussie over het stelsel kindvoorzieningen 0 - 12 aangezwengeld. Dit heeft onder meer geleid tot het begrip Kindcentra. Binnen de sectoren onderwijs en kinderopvang is daarnaast een autonome beweging van bestuurders en organisaties ontstaan, die steeds meer samen willen werken. Binnen de kinderopvang branche hebben KIK en Kindwijzer hierin een belangrijke stap gezet met hun visie 2020 “De opvang voorbij”. Dit initiatief zal leiden tot een koplopersgroep kinderopvang waarin ook andere kinderopvangorganisaties zullen participeren. Ook de Kopgroep Wethouders Kindcentra wil door op de ingeslagen weg. Daarnaast zijn er enkele bestuurders uit het Primair Onderwijs opgestaan (vanuit “Het Pettelaaroverleg”) die eveneens de verbinding willen leggen naar meer samenhang in de pedagogische infrastructuur. Deze drie sectoren en Het Kinderopvangfonds onderzoeken de mogelijkheden om in 2014 gezamenlijk op te trekken in het versterken van samenwerking tussen de sectoren opvang, onderwijs en lokale overheid/de wethouders.
Stelseldiscussie Het Kinderopvangfonds wil zich in 2014 buigen over de vraag hoe deze stelseldiscussie verder te brengen. Een aantal elementen zal hierin zijn beslag krijgen: eigenaarschap bij het veld, verbinding met de praktijk, stimulering maatschappelijk debat rondom het stelsel met focus op nieuwe wetgeving. De basis voor dit project wordt gevormd door de drie kopgroepen voor kindcentra uit respectievelijk Primair Onderwijs, Kinderopvang en de wethouders. Elke kopgroep kent een kernteam dat zorgt voor de voortgang. Deze drie kernteams vormen samen met Het Kinderopvangfonds het regieteam. Het regieteam zal fungeren als motor van de beweging. De doelstelling is tweeledig: enerzijds het aanjagen van de discussie over het stelsel en de concrete uitwerking van een voorstel voor een Wet op de Primaire Ontwikkeling. Anderzijds is het doel het regionaal aanjagen van samenwerking en de kennisdeling van goede initiatieven.
Versterken van de samenhang kan ten dele in de praktijk. Tegelijkertijd is er de noodzaak om het stelsel van voorzieningen ter discussie te stellen, gericht op een beweging richting een Wet op de Primaire Ontwikkeling 0 - 12.
12
Mediawijsheid Opvoeden is een wisselwerking tussen kind, ouders/verzorgers en pedagogische medewerkers in kinderopvangcentra. Mediaopvoeding hoort hier ook bij. Het thema mediawijsheid richt zich vooral op het ontwikkelen van instrumenten die kindcentra helpen bij het stimuleren van verschillende ontwikkelingsgebieden van jonge kinderen, het trainen van pedagogisch medewerkers op interactievaardigheden en nieuwe media. De projecten WePboek en Digidreumesen zijn een uitwerking hiervan. WePboek Verder consolideren binnen Digidreumesen. IWePboek stimuleert de taalontwikkeling bij jonge kinderen door actief gebruik van twintig geanimeerde prentenboeken met thema’s die nauw aansluiten bij de belevingswereld van peuters en kleuters. Deze zijn voor het eerst in 2009 verschenen op DVD, die aan duizenden kinderopvangcentra en de bibliotheken gratis ter beschikking zijn gesteld. Ook zijn de animaties in Nederland af te spelen via www.wepboek.nl. Deze website blijft de komende drie jaar online met aanvullend en ondersteunend materiaal voor pedagogisch
medewerkers en ouders, en met een directe link naar Digidreumesen. WePboek is een aanstekelijk middel gebleken, dat veel wordt gebruikt in de praktijk. Digidreumesen Op weg naar een duurzame zelfstandige organisatie. Digidreumesen is vanaf 2014 een zelfstandige organisatie, nadat in 2013 de pilot en het project succesvol zijn afgerond. Digidreumesen streeft naar het stimuleren van het mediawijze gebruik van digitale toepassingen binnen de kinderopvang. De nadruk ligt op het aanbieden van verantwoorde, educatieve en speelse multimedia en interactieve content voor het jonge kind (2 - 4 jaar) ter ondersteuning van thema’s en activiteiten binnen de kinderopvang en met een sterke link naar ouders thuis. In eerste instantie heeft Digidreumesen zich gericht op apps, maar inmiddels zijn ook de digitale prentenboeken van WePboek toegevoegd. De focus ligt op content die de interactie stimuleert tussen kinderen onderling en tussen kinderen en volwassenen (pedagogisch medewerker of ouder/verzorger).
13
Portaal Digidreumesen bestaat uit een portaal gebouwd met veel informatie over mediawijsheid en het praktijkgebruik van apps. Ook kent het portaal een bibliotheek met op thema, leeftijd en ontwikkelingsgebied gerangschikte content en een door experts ontwikkeld beoordelingsinstrument met een rating-systeem voor en door gebruikers over de kwaliteit van de content. Los van het portaal zijn een training en een train de trainer ontwikkeld. Via een licentiesysteem zal deze training in 2014 worden uitgerold.
Activiteiten in 2014 • Uitwerken verdienmodellen • Verder vormgeven aan organisatie • Uitrollen activiteiten binnen kinderopvang en onder (gast) ouders • Bepalen meerwaarde: kwaliteit, ontzorgen en verbinden (KOV) • Communicatie • Kick-off in mei 2014
14
Overige geplande activiteiten in 2014 • Bijdragen aan het Jaar van de Groene Kinderopvang 2014 • In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam een scriptieprijs toekennen voor studenten die hun afstudeeronderzoek en/of scriptie richten op onderwerpen die kunnen leiden tot kwaliteitsverbetering of innovatie binnen de kinderopvang of kindvoorzieningen • Bijdragen aan een initiatief van Korein en partners, die met “Techniek & Ik” de beproefde en zeer succesvolle Duitse aanpak “Haus der kleinen Förscher” (Huis van de kleine onderzoekers) aanpassen voor de Nederlandse markt, verbreden naar de doelgroepen 0 - 3 jaar en 0 - 13 jaar, en uitrollen over Nederland om de natuurlijke nieuwsgierigheid en het bèta-denken bij jonge kinderen te stimuleren • Medefinancieren van een promotieonderzoek over “Mannen in de Kinderopvang” in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam • Verkennen van nieuwe onderwerpen of thema’s als de link tussen kinderopvang en democratie/burgerschapsvorming • Ondersteunen van de theathervoorstelling “De Viool en de Strijkstok” voor BSO’s, met als onderliggende gedachte het stimuleren van gezamelijkheid en sociale binding onder groepen jonge kinderen (kleuters)
15
Vermogen en besteding Het Kinderopvangfonds is in 2006 op initiatief van het bestuur van de Stichting Kintent opgericht. Stichting Kintent fungeerde als kinderopvangintermediair, maar heeft de activiteiten verkocht en is geliquideerd. De oorspronkelijke Stichting Kintent had de sociale partners als oprichters en bestuursleden. In lijn met de intentie van de oprichters van de Stichting Kintent is ervoor gekozen het resterend vermogen ook weer in de kinderopvangsector in te zetten. Hiervoor is Het Kinderopvangfonds opgericht. Het beleid van Het Kinderopvangfonds is er derhalve op gericht om het thans aanwezige vermogen te besteden aan activiteiten rond het thema ‘stimuleren en faciliteren van innovatieve en kwalitatief betere kinderopvangvoorzieningen’. Het Bestuur initieert daartoe grotere projecten met een landelijke uitstraling die binnen de missie vallen en die over het algemeen een looptijd van 3 jaar hebben. Daarnaast heeft het fonds een jaarlijks budget voor het ondersteunen van innovatieve losstaande projecten. Het Kinderopvangfonds had bij oprichting een tijdshorizon van tien tot vijftien jaar. Per jaar is ongeveer 2 miljoen geoormerkt voor de uitvoering van de projecten behorend bij de voor deze periode vastgestelde thema’s.
Beleggingsbeleid Het Bestuur heeft voor een defensief risicoprofiel gekozen, dat erop gericht is om het vermogen van de Stichting zo min mogelijk op het spel te zetten. Het Bestuur realiseert zich hierbij dat deze keuze de kans op een hoog rendement op de beleggingen ook beperkt. Het beleggingsrendement wordt door het Bestuur echter van secundair belang geacht. Als vermogensbeherend fonds verwerft het Kinderopvangfonds geen middelen. Subsidies, donaties of legaten zijn welkom, mits daaraan geen voorwaarden zijn verbonden. Het Kinderopvangfonds is een erkende Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).
16
Organisatie Het Kinderopvangfonds is een zelfstandig fonds, met een onafhankelijk bestuur. De bestuursleden zijn afkomstig uit het bedrijfsleven en de kinderopvangwereld. In hun functie bij Het Kinderopvangfonds treden zij niet op als vertegenwoordiger van enige andere organisatie. Het Kinderopvangfonds is een organisatie waarbij het bestuur niet alleen de thema’s en onderliggende activiteiten bepaalt, maar het geeft ook zelf uitvoering aan deze activiteiten. De bestuursleden worden hierbij ondersteund door een programmadirecteur, projectleiders en een bestuurssecretaris. Het Bestuur komt minimaal vier maal per jaar bij elkaar om de voortgang van de thema’s te bespreken. Jaarlijks wordt er een jaarrekening vastgesteld. Het Kinderopvangfonds is aangesloten bij de Vereniging van Fondsen in Nederland. Het bestuur: Gijs van Rozendaal (voorzitter) Geert Jan Poorthuis (secretaris) Nicolette Kroon (penningmeester) Els Rienstra (lid) Patrick Banis (lid)
De programmadirecteur Christel Eijkholt De projectleiders Gerdi Meyknecht (Alert4you, Pact) Anki Duin (Andere Tijden in onderwijs en opvang, Pact) Maaike Vaes (Kwaliteit) Jan Maarten Rovers (Digidreumesen) Jorgen Hofmans (WePboek) Bestuurssecretaris Tiny Rompen (CAOP) Financiële dienstverlening Deloitte B.V. Bestuurlijke ondersteuning CAOP
Den Haag, december 2013 Het Kinderopvangfonds Postbus 556 2500 GK Den Haag www.hetkinderopvangfonds.nl
[email protected]
17
