Programmajaarrekening Gemeente Tytsjerksteradiel

Programmajaarrekening 2011 Gemeente Tytsjerksteradiel

GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL PROGRAMMAJAAR PROGRAMMAJAARREKENING JAARREKENING 2011

Inleiding ..........................................................................................................................................5 1.

2.

3.

Balans en resultaat 1.1.

Algemene toelichting................................................................................................8

1.2.

Balans.....................................................................................................................10

1.3.

Programmarekening versus programmabegroting..................................................12

1.4.

Toelichting op de balans ........................................................................................13

1.5.

Besluitvorming........................................................................................................29

Programma’s 2.1.

Algemeen Bestuur ..................................................................................................31

2.2.

Openbare orde en veiligheid...................................................................................35

2.3.

Infrastructuur .........................................................................................................39

2.4.

Economische zaken ................................................................................................43

2.5.

Onderwijs ...............................................................................................................48

2.6.

Welzijn....................................................................................................................52

2.7.

Sport ......................................................................................................................57

2.8.

Werk en bijstand.....................................................................................................60

2.9.

Milieu .....................................................................................................................65

2.10.

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting...............................................................69

2.11.

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ..........................................................75

Paragrafen 3.1.

Weerstandsvermogen .............................................................................................80

3.2.

Onderhoud kapitaalgoederen .................................................................................89

3.3.

Bedrijfsvoering .......................................................................................................93

3.4.

Verbonden partijen.................................................................................................98

3.5.

Grondbeleid..........................................................................................................102

3.6.

Treasury ...............................................................................................................106

3.7.

Overzicht lokale heffingen....................................................................................108

3.8.

Rechtmatigheidsparagraaf ....................................................................................111

4.

Overige gegevens en bijlagen 4A

Controleverklaring ...............................................................................................117

4B

Gedetailleerd overzicht bestemming rekeningsresultaat ......................................119

4C

Totaaloverzicht reserves en voorzieningen ..........................................................121

4D

Overzicht personele sterkte en personeelslasten .................................................123

4E

Sisa.......................................................................................................................124

4F

Integriteit, dienstverlening en burgerparticipatie ..................................................125

4G

Verloop overzicht vooruitontvangen en nog te ontvangen voorschotbedragen van Provincie en Rijk.............................................................................................130

Programmajaarrekening 2011

Inleiding Wij bieden u hierbij de programmarekening 2011 aan. De programmarekening 2011 is opgesteld in overeenstemming met de grondslagen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Door middel van de programmarekening leggen wij als college van burgemeester en wethouders verantwoording af aan de raad.

Resultaat 2011: De rekening van baten en lasten van de gewone dienst over 2011 sluit met een voordelig saldo van € 735.0001. In de toelichting bij de programma’s is een analyse opgenomen van de belangrijkste afwijkingen van de rekening 2011 ten opzichte van de (bijgestelde) begroting 2011. Het resultaat van de jaarrekening kenmerkt zich door hoofdzakelijk incidentele mee- en tegenvallers voor de lopende jaarrekening en een aantal posten met betrekking tot voorgaande jaren. Kort samengevat is het resultaat over 2011 als volgt samengesteld: •

Traverse Trynwâlden

€

56.000 V

•

Ontvangen eigen bijdragen huishoudelijke hulp

€

98.000 V

•

Lagere kosten realisering CJG

€

97.000 V

•

Bijstand zelfstandigen

€

123.000 V

•

Schuldhulpverlening

€

132.000 V

•

Middelen Gytsjerk Centrum

€

315.000 V

•

Afboeken boekwaarden bouwgrondexploitatie

€ 2.540.000 N

•

Algemene uitkering 2011

€ 1.015.000 V

•

Personeelslasten

€

123.000 V

•

Toekenning IAU 2010

€

711.000 V

•


€

424.000 V

•


€

105.000 V

•

Diversen

€

63.000 V

Oordeel accountant: Door onze accountant PricewaterhouseCoopers is bij deze jaarrekening een goedkeurend oordeel betreffende de getrouwheid en betreffende de rechtmatigheid afgegeven. Voor de accountantsverklaring verwijzen wij u naar de overige gegevens in deze jaarrekening. Wij stellen u voor deze programmarekening vast te stellen. Burgum, mei 2012 Het college van burgemeester en wethouders van Tytsjerksteradiel

1

Zie voor het besluit m.b.t. het resultaat § 1.5. op bladzijde 29.

Gemeente Tytsjerksteradiel

5

Balans en resultaat


1.1 1. 1.

Algemene toelichting

Startpunt voor het beleid in 2011 was de politieke termijnagenda 2010-2014 van de raad. Aan het begin van de bestuursperiode 2010-2014 heeft de raad met het opstellen van de politieke termijnagenda aan ons duidelijke politieke prioriteiten meegegeven. Vervolgens is de politieke termijnagenda

meegenomen in de opstelling van het

collegeprogramma 2010 – 2014, “Ta de kearn”, waarin een aantal ambities voor de komende periode is meegenomen. Voor de in de politieke termijnagenda en collegeprogramma genoemde prioriteiten en uitgangspunten verwijzen wij naar de programmabegroting 2011. Hier is tevens de planning voor de komende jaren opgenomen. 1.1.1. 1.1.1.

Leeswijzer balans

De balans geeft een gecomprimeerd overzicht van alle bezittingen (activa) en het eigen en vreemd vermogen (passiva) op een bepaald moment. Anders gezegd op een balans staat aan de linkerzijde wat je hebt (je bezit) in de vorm van geld, goederen, enzovoort. Aan de rechterzijde staat hoe je bezit gefinancierd is; met eigen vermogen of met vreemd vermogen (leningen). Een balans is een momentopname van bezittingen en van de manier waarop deze zijn betaald. Voor de jaarrekening 2011 is dit moment 31 december 2011. Aan de hand van de balans wordt een indicatie gegeven van het vermogen van onze gemeenten. Het verschil tussen de bezittingen en de schulden is het eigen vermogen. De term "balans" doelt op het evenwicht tussen enerzijds de bezittingen en anderzijds de schulden plus het eigen vermogen. Een balans is, met de winst- en verliesrekening en de toelichting op die stukken, een onderdeel van de jaarrekening. Die is weer, in het spraakgebruik, een onderdeel van het jaarverslag. Bij grotere organisaties is tevens meestal een kasstroomoverzicht opgenomen. In de toelichting op de balans (§ 1.4) is per onderdeel van de balans een nadere toelichting opgenomen van wat er precies onder deze posten valt, wat er in het afgelopen jaar op is gemuteerd en hoe ze zijn opgebouwd.


8


1.1.2. 1.1.2.

Leeswijzer programma’s

Bij het opstellen van de jaarrekening wordt het stelsel van baten en lasten gehanteerd. Bij dit stelsel wordt aan het einde van het dienstjaar zoveel mogelijk rekening gehouden met de nog te ontvangen en nog te betalen bedragen, die betrekking hebben op het dienstjaar. Per programma is op hoofdlijnen een analyse gemaakt van de verschillen tussen de rekening 2011 en de begroting 2011 na wijziging. Deze analyse is per programma opgenomen in de paragraaf “Wat heeft het gekost?”. Met nadruk willen wij er op wijzen, dat telkens de belangrijkste ontwikkelingen per programma

worden

genoemd.

Deze ontwikkelingen

zijn

in

onze

ogen

voor

het

maatschappelijk verkeer in het algemeen en de raad in het bijzonder aansprekend. Het vermelden van diverse (kleine) mee- en tegenvallers is vanuit het oogpunt van leesbaarheid van de jaarrekening achterwege gelaten.


9


1.2.

Balans

BALANS PER 31 DECEMBER DECEMBER 201 2011 ACTIVA 3131-1212-201 2011

0101-0101-2011 011

Vaste activa Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut Investeringen met een maatschappelijk nut

46.479.000

46.866.000

4.027.000

Totaal materiële activa

3.783.000 50.506.000 0.506.000

50.649.000 649.000

Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - Deelnemingen

262.000

262.000

14.641.000

15.175.000

6.111.000

6.686.000

25.000

25.000

Leningen aan: - Woningcorporaties Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd >= 1 jaar Totaal financiële activa

21.039.000

22.148.000

Totaal vaste activa

73.920.000 73.920.000

72.797.000 2.797.000

Vlottende activa Voorraden Niet in exploitatie genomen bouwgronden Bouwgronden in exploitatie Overige voorraden

2.693.000

8.175.000

13.151.000

10.092.000

10.000

8.000

Totaal voorraden

15.854.000 5.854.000

18.275.000

Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen

2.618.000

2.799.000

Overige vorderingen

1.797.000

2.260.000

Overige uitzettingen

-

Totaal uitzettingen met een rentetypische

4.415.000 4.415.000

5.059.000

looptijd < 1 jaar Liquide middelen Kas-, banken girosaldo Totaal liquide middelen

-

-

-

Totaal vlottende activa

17.894.000 17.894.000

23.334.000

Totaal

91.814.000 91.814.000

96.131.000 131.000


10


PASSIVA PASSIVA 3131-1212-201 2011

0101-0101-201 2011

Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Resultaat na bestemming

22.314.000

24.086.000

8.146.000

8.187.000

735.000

1.137.000

Totaal eigen vermogen

31.195.000 31.195.000

33.410..000 3.410..000

Voorzieningen Voorzieningen

5.808.000

Totaal voorzieningen

6.395.000 5.808.000 5.808.000

6.395.000

Vaste schulden met een rentetypische looptijd >= 1 jaar Onderhandse leningen van: - Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen

277.000

303.000

44.794.000

43.775.000

- Binnenlandse banken en overige financiële instellingen - Binnenlandse bedrijven - Binnenlandse sectoren Waarborgsommen

2.000

10.000

113.000

505.000

14.000

14.000

Totaal vaste schulden met een rentetypische looptijd >= 1 jaar

45.200.000

44.607.000

Totaal vaste passiva

82.203.000 82.203.000

86.214.000

Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische rentetypische looptijd < 1 jaar Bank- en girosaldi Schulden aan openbare lichamen Overige schulden

3.802.000

6.139.000

-

-

5.809.000

5.580.000

Totaal netto vlottende schulden met een

9.614.000

11.719.000

9.611.000 9.611.000

11.719.000

91.814.000 91.814.000

96.131.000 6.131.000

rentetypische looptijd < 1 jaar

Totaal vlottende passiva Totaal Gewaarborgde leningen (staat F1)

2.404.000

2.507.000

(zie toelichting balans)


11


1.3.

Programmarekening versus programmabegroting

In de onderstaande tabel is het saldo van de gerealiseerde baten en lasten per programma opgenomen en afgezet tegen de begroting 2011 en de begroting 2011 na wijziging. Per programma is in het onderdeel “Wat heeft het gekost” een uitsplitsing gemaakt van de gerealiseerde baten en lasten per programma. Daar is ook een analyse gemaakt van de verschillen tussen de jaarrekening 2011 en de begroting na wijziging. De jaarrekening 2011 sluit met een voordelig rekeningsaldo van € 735.000.

Programma

Begroting voor wijziging Lasten

Baten

Saldo

Begroting na wijziging Lasten

Baten

Saldo

Rekening Lasten

Baten

Saldo

1 Algemeen bestuur

4.145

481

3.664 N

4.105

550

3.555 N

4.111

599

3.512 N

2 Openbare orde en

1.741

52

1.689 N

1.742

63

1.679 N

1.714

75

1.639 N

7.399

78

7.321 N

7.258

78

7.180 N

7.039

133

6.906 N

748

5

743 N

806

140

666 N

670

4

666 N

3.900

714

3.186 N

4.297

663

3.634 N

4.296

707

3.589 N

13.082

1.465

11.617 N

13.473

1.508

11.965 N

13.189

1.685

11.504 N

3.899

967

2.932 N

4.578

984

3.594 N

4.432

920

3.512 N

13.962

10.612

3.350 N

15.778

10.676

5.102 N

15.696

11.562

4.134 N

9 Milieu

5.651

4.466

1.185 N

6.635

4.670

1.965 N

6.622

4.699

1.923 N

10 Ruimtelijke

3.764

990

2.774 N

4.864

1.984

2.880 N

6.888

2.342

4.546 N

1.828

38.243

36.415 V

1.690

37.737

36.047 V

1.334

39.248

37.914 V

60.119

58.073

2.046 N

65.226

59.053

6.173 N

65.991

61.974

4.017 N

1.004

3.088

2.084 V

2.189

8.134

5.945 V

2.054

6.806

4.752 V

61.123

61.161

38 V

67.415

67.187

228 N

68.045

68.780

735 V

veiligheid 3 Infrastructuur 4 Economisch zaken 5 Onderwijs 6 Welzijn 7 Sport 8 Werk en Bijstand

ordening en volkshuisvesting 11 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Saldo Saldo voor bestemming Mutatie reserves Saldo na bestemming


12


1.4.. 1.4

Toelichting Toe lichting op de balans

1.4.1. 1.4.1.

Algemeen, waaronder de grondslagen van waardering en resultaat

Toelichting algemeen In deze rekening zijn de gegevens van alle afdelingen geïntegreerd, omdat deze een onderdeel vormen van de Algemene Dienst van de gemeente. Daarnaast is er nog een afzonderlijke rapportage van de gemeentelijke grondexploitatie, die jaarlijks bij de 2e bestuursrapportage en de voorbereiding op de nieuwe begroting wordt samengesteld. De geformuleerde grondslagen hebben betrekking op de jaarrekening als geheel. Waarderingsgrondslagen De materiële vaste activa zijn opgenomen tegen verkrijgingsprijs, zijnde de inkoopprijs en de bijkomende kosten, verminderd met de bijdragen van derden. Tot en met 2003 werden op grond van de comptabiliteitsvoorschriften 1995 ook bijdragen uit reserves en voorzieningen in mindering gebracht op het investeringsbedrag. Het netto bedrag van de investering wordt door middel van afschrijvingen ten laste van de exploitatie gebracht. De afschrijvingen worden, op basis van de te verwachten levensduur, lineair of annuïtair berekend. Per soort van activa bestaan hiervoor vaste afspraken. De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. De voorraden op de balans bestaan uit onderhanden werken binnen de grondexploitatie en de magazijnvoorraad van gemeentewerken. De waardering van de magazijnvoorraad van gemeentewerken gebeurt tegen de laatst bekende inkoopprijzen. De voorraad gronden is gewaardeerd

tegen

verkrijgingsprijs

vermeerderd

met

vervaardigingkosten

inclusief

bijgeschreven exploitatiekosten verminderd met een opbrengst verkopen tegen kostprijs en bijdragen. De jaarlijkse winst op verkochte gronden gaat vervolgens naar de algemene reserve. De waardering van de overige activa en passiva geschiedt tegen nominale waarde. De waardering van reserves en voorzieningen wordt gevormd door het wettelijk kader van de Wet op de jaarrekening en het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV). In deze voorschriften wordt een scherp onderscheid gemaakt tussen reserves en voorzieningen. Daarnaast zijn er gemeentelijke kaders, waarvan de hoofdlijnen zijn vastgesteld in de notitie reserves en voorzieningenbeleid. Deze notitie is door de raad op 16 december 2010 vastgesteld. Reserves zijn vermogensbestanddelen, die als eigen vermogen zijn aan te merken en waar geen verplichting uit het verleden op ligt. Het bestuur is daardoor vrij om aan de reserves een bestemming te geven.


13


Reserves kunnen worden onderverdeeld in: a. Algemene reserves (aangehouden t.b.v. de jaarlijkse renteopbrengst); b. Bestemmingsreserves die dienen om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht, maar die niet specifiek besteed hoeven te worden; c. Overige bestemmingsreserves (aangehouden t.b.v. een vastgelegde bestemming). Reserves worden gevormd na de bepaling van het jaarresultaat. Ze worden ingesteld bij de verdeling van het jaarresultaat. De vorming van reserves heeft daardoor geen invloed op de hoogte van het jaarresultaat, tenzij de raad hier afspraken over heeft vastgelegd. Bij de reserves moet ten minste eenmaal per jaar worden aangegeven, welke verplichtingen er al zijn aangegaan ten laste van de reserve en in welk jaar zij naar verwachting tot uitgaven zullen leiden. De belangrijkste uitgangspunten met betrekking tot het vormen van reserves zijn: •

beperking van het aantal reserves;

•

structurele uitgaven moeten altijd een structurele dekking hebben;

•

incidentele uitgaven kunnen gedurende één of een paar jaren ten laste van de reserve worden gebracht via de exploitatierekening;

•

alle rente wordt als bate verantwoord op de gewone dienst.

Voorzieningen worden gevormd wegens: a.

verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten;

b.

op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten;

c.

kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.

Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. Voorzieningen worden niet gevormd voor de zogenaamde jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Voorzieningen worden gevormd voordat het jaarresultaat wordt bepaald; de instelling van een voorziening maakt het saldo op de rekening lager. Het bepalen van de noodzakelijke omvang van de voorzieningen is niet vrijblijvend. De bevoegdheid tot vorming van voorzieningen ligt daarom bij het dagelijks bestuur (het college van burgemeester en wethouders); dit is immers het verantwoordingsplichtige orgaan binnen de gemeente.

Stelselwijziging ont-btw-iseren De verlaging van de boekwaarden van de investeringen door middel van een extra afschrijving in 2011 van € 1.802.000 als gevolg van het ont-btw-iseren is verwerkt in de beginbalans. Deze stelselwijziging heeft plaatsgevonden om het inzicht in de balans te vergroten en in overeenstemming te brengen met wat bij gemeenten gebruikelijk is. De


14


besluitvorming van het ont-btw-iseren is meegenomen bij de behandeling van de programmabegroting 2012 op 3 november 2011 en de tweede bestuursrapportage op 24 november 2011. Resultaatbepaling Voor de bepaling van de posten van de Gewone Dienst (=exploitatierekening) en kostenplaatsen is het “baten en lastenstelsel” toegepast. Hierbij worden baten en lasten toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben, ongeacht het moment van ontvangst c.q. betaling. Een uitzondering hierop vormen de rente van de leningen en de vakantietoeslag. Deze posten worden verantwoord in het jaar van betaling. Bouwgrondexploitatie De voorraad gronden wordt gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs vermeerderd met vervaardigingskosten

inclusief

bijgeschreven

exploitatiekosten

verminderd

met

de

opbrengst verkopen en bijdragen. Het jaarlijkse resultaat op de verkochte gronden wordt bepaald door het gemiddelde resultaat per m² bouwterrein per complex te relateren aan de daadwerkelijk verkochte m² bouwterrein. In 2011 heeft een afwaardering plaatsgevonden van de boekwaarden van de nog niet in exploitatie genomen gronden. Deze afwaardering is gedaan op basis van een analyse waarbij is besloten om de niet in exploitatie te nemen gronden te waarderen tegen maximaal € 12,50 per m2. Bij deze boekwaarde verwachten wij dat de gronden in de toekomst rendabel in exploitatie genomen kunnen worden. Algemeen Algemeen Alle bedragen zijn afgerond op duizenden euro’s.


15


1.4.2. 1.4.2.

Toelichting Toelichting op de afzonderlijke posten van de balans

Deze paragraaf is onderverdeeld in twee paragrafen, namelijk de paragraaf activa en de paragraaf passiva. 1.4.2.1.

Activa

In deze paragraaf volgt een toelichting op de activakant van de balans. Het betreft de volgende posten: •

Vaste activa, waaronder de materiële vaste activa en de financiële vaste activa;

•

Vlottende activa, waaronder de voorraden.

Materiële vaste activa Overzicht verloop materiële vaste activa (in duizenden euro’s) Boekwaarde per 1-1-201 2011 a. Gronden en terreinen

InvesteInvesteringen

DesinvesteDesinvesteringen

AfschrijvinAfschrijvingen

Boekwaar Boekwaarde waarde per 3131-1212-201 2011

4.648

909

-

47

5.510

334

-

-

117

217

c. Bedrijfsgebouwen

23.405

459

5

1.192

22.667

d. Grond-, wegen

14.225

553

40

686

14.052

e. Vervoermiddelen

2.114

302

-

232

2.184

f. Machines, apparaten

3.202

279

-

423

3.058

2.721

460

75

288

2.818

50.649

2.962

120

2.985 2.985

50.506

b. Woonruimten

waterbouwkundige werken

en installaties g. Overige materiële vaste activa Totaal materiële vaste activa

In 2011 is een groot aantal investeringen gedaan, waaronder vervangen riolering Falkenastraat/Bulthuissingel,

haven

en

toiletgebouw

Aldtsjerk

en

ondergrondse

glascontainers. In de kolom desinvesteringen worden de bijdragen van derden verantwoord, waaronder bijdrage Wetterskip Fryslân op het gebied van waterfront Earnewâld. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. Voorheen werden in de kolom desinvesteringen ook de bijdragen uit reserves en voorzieningen verantwoord. Op grond van het BBV2 mogen bijdragen uit de reserves voor investeringen met

2

Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten


16


een economisch nut niet meer in mindering worden gebracht. Voor investeringen met een maatschappelijk nut is dit wel toegestaan. De totale materiële vaste activa kunnen worden opgedeeld in: •

Investeringen met een economisch nut

€ 46.479.000

•

Investeringen met een maatschappelijk nut

€ 4.027.000

Investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Bijvoorbeeld riolering (rioolheffing) en zwembaden (entreegelden). Investeringen met een economisch nut dienen te worden geactiveerd. Investeringen met een maatschappelijk nut betreffen investeringen in de openbare ruimte die geen economisch nut maar uitsluitend een maatschappelijk nut hebben. In onze situatie voornamelijk betonwegen, lichtmasten, oeverbescherming en bruggen. Het verdient de voorkeur volgens het BBV activa met een maatschappelijk nut niet te activeren. De keuze is echter aan de gemeente. In 2009 zijn de eenmalige investeringen met een maatschappelijk nut versneld afgeboekt ten laste van de algemene reserve. In 2011 is in totaal € 133.000 aan extra afschrijvingen verricht conform de bepalingen uit het BBV. Het betreft onder andere extra afschrijvingen in verband met verkoop eigen woningen waaronder de brugwachterswoning in Eastermar. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. De afschrijvingstermijnen variëren gemiddeld tussen de 10 jaar (auto’s) en 40 jaar (betonwegen). In 2005 hebben wij intern ons afschrijvingsbeleid geactualiseerd. Dit afschrijvingsbeleid is in april 2005 vastgesteld door het college van B&W en ter kennisname aangeboden aan de raad. Doelstelling van het afschrijvingsbeleid is het realiseren van een gelijkmatig verloop van de kapitaallasten in de administratie. Voor alle investeringen geldt dat de afschrijving is gebaseerd op de historische kostprijs. Dit is het bedrag waarvoor het actief is aangeschaft, of waarvoor de investering is gerealiseerd. Activa kunnen lineair, of op annuïteitenbasis worden afgeschreven. Voor (roerende) bedrijfsmiddelen met een relatief korte afschrijvingsduur (maximaal 10/15 jaar) wordt gekozen voor annuïtaire afschrijvingen. Juist bij korte looptijden is er een groot verschil tussen de kapitaallasten in het eerste en het laatste jaar. Wanneer er in die gevallen lineaire afschrijving zou worden toegepast, zou de exploitatie van de desbetreffende taak een onregelmatig beeld te zien geven. De andere activa worden lineair afgeschreven.


17


Financiële vaste activa Overzicht verloop financiële activa (in duizenden euro’s) VermeerBoekwaarde Boekwaarde Vermeer per deringen

Aflossingen

VerminVerminderingen

Boekwaar Boekwaarde waarde per

1-1-201 2011

3131-1212-201 2011

262

-

-

-

262

15.175

-

-

534

14.641

6.686

-

-

575

6.111

25

-

-

-

25

22.148

-

-

1.109

21.039

Kapitaalverstrekking(en) aan deelnemingen Leningen aan woningbouwcorporaties Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd >= 1 jaar

3

Totaal financiële activa

Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen betreffen aandelen van de gemeente in de Bank Nederlandse Gemeenten, Afvalsturing Friesland, Vitens N.V. en het ter beschikking stellen van werkkapitaal aan de Stichting Kredietbank Nederland. De leningen aan woningbouwcorporaties bestaan uit leningen aan Stichting WoonFriesland. “Overige langlopende leningen” hebben betrekking op het verstrekken van hypothecaire geldleningen aan personeel via de gemeente.

De wet Fido (financiering decentrale

overheden) is gewijzigd, waardoor met ingang van 1 januari 2009 de hypotheekverstrekking aan

eigen

personeel

niet

meer

is

toegestaan.

Dit

betreft

dan

nieuwe

hypotheekverstrekkingen; de bestaande verstrekkingen van voor 1 januari 2009 blijven bij de gemeente. “Overige Uitzettingen met een rentetypische looptijd >= 1 jaar” betreffen inschrijvingen in het Grootboek Nationale Schuld.

3

De term uitzetting met een rentetypische looptijd > 1 jaar sluit aan op de wet Fido. De typering in looptijd van

korter dan één jaar en langer dan één jaar heeft te maken met het onderscheid tussen vlottende uitzettingen (korter dan één jaar) en lange uitzettingen.


18


Voorraden Overzicht verloop voorraden (in duizenden euro’s) Boekwaarde Boekwaarde

VermeerVermeer-

VerminVermin-

Boekwaar Boekwaarde waarde

per 1-1-2011

deringen

deringen

per 3131-1212-2011

Niet in exploitatie

8.175

1.776

7.258

2.693

10.092

6.959

3.900

13.151

8

3

1

10

18.275

8.738

11.159

15.854

genomen bouwgronden (Nog te openen complexen bouwgrondexploitatie)

Bouwgronden in exploitatie (Onderhanden werk bouwgrondexploitatie)

Overige voorraden (Magazijnvoorraden)

Totaal voorraden voorraden

Voor een nadere toelichting op de mutaties in de bouwgrondexploitatie is op de volgende bladzijde

een

overzicht

opgenomen,

waarin

de

verschillende

vermeerderingen

en

verminderingen worden uitgesplitst in specifiek voor de bouwgrondexploitatie relevante zaken. Grondexploitatie De

voorraad

gronden

wordt

gewaardeerd

tegen

verkrijgingprijs

vermeerderd

met

vervaardigingkosten inclusief bijgeschreven exploitatiekosten verminderd met de opbrengst verkopen en bijdragen. De jaarlijkse winst op de verkochte gronden wordt bepaald door de gemiddelde winst per m² bouwterrein per complex te relateren aan de daadwerkelijk verkochte m² bouwterrein. In overleg met onze accountant is voor deze methodiek gekozen. De toegepaste methodiek past in het kader van het voornemen, om het inzicht in de financiële positie van de bouwgrondexploitatie te verbeteren. De winstafdracht van € 330.000 betreft voor € 271.000 het verkoopresultaat op grond van de hierboven beschreven methodiek. Bovendien is er € 59.000 winst gerealiseerd bij de afwikkeling van complexen. De totale voorraad nog te verkopen m2 bouwgrond bedraagt 159.531 m², waarvan met betrekking tot woningbouw 105.112 m² en met betrekking tot bedrijven 54.419 m². Hierbij moet worden opgemerkt dat de oppervlakte van de bedrijfsterreincomplexen Oentsjerk Sanjesfjild en Burgum/Sumar/Garyp niet in deze telling is meegenomen. De waardering van de bouwgronden in exploitatie is gebaseerd op geactualiseerde berekeningen. De realisatie van deze berekeningen is sterk afhankelijk van toekomstige


19


gebeurtenissen waaronder het realiseren van begrote verkopen. Hierdoor bestaat een onzekerheid ten aanzien van deze balanspost. Overzicht Grondexploitatie (in duizenden euro’s) Bouwgronden

Niet in exploitatie

in exploitatie

genomen bouwbouw-

Totaal

gronden gronden Boekwaarde 1.1.2011

10.092

8.175

18.267

4.422

1.297

5.719

692

0

692

59

0

59

951

70

1.021

Winstafdracht

330

0

330

Rentelasten

505

409

914

17.051

9.951

27.002

2.402

5.318

7.720

195

1.760

1.955

1.303

180

1.483

13.151

2.693

15.844

Grondverwerving Kosten bouwrijp maken Storting in voorz. Overige vermeerderingen

Subtotaal Grondverkopen Overige verminderingen Verliescompensatie Boekwaarde 31.12.2011 Nog te verkopen m2

159.531

Toelichting: •

De in exploitatie genomen gronden zijn de complexen binnen de bouwgrondexploitatie waar op dit moment daadwerkelijk woningen en/of bedrijfsvestigingen worden gerealiseerd.

•

De gronden die binnen een termijn van enkele jaren in exploitatie zullen worden genomen, worden geadministreerd bij de voorraden onder de naam nog te openen complexen bouwgrondexploitatie.

•

De verliescompensatie bij bouwgronden in exploitatie betreft € 703.000 waarover in de 2e bestuursrapportage is besloten alsmede € 600.000 afboeken op de boekwaarde van het toekomstige bedrijventerrein Garyp-noord.

•

Het overzicht van de niet in exploitatie genomen bouwgronden betreft grotendeels de administratieve verwerking van de grondtransacties ten behoeve van De Warren. De grondverkopen betreffen in eerste instantie de uitname van grond ten behoeve van De Warren fase 1 (complex binnen de bouwgrondexploitatie) en De Warren fase 3 (strategisch grondbezit).

•

De overige verminderingen hebben betrekking op de afwaardering van de grond van fase 2 van De Warren en fase 3 van Hurdegaryp-It Súd.

•

De verliescompensatie heeft betrekking op “nemen” van een verwacht verlies op een, in het kader van de traverse Trynwâlden, aangekochte woning.


20


Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar (Vorderingen) Van de uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar (vorderingen)4 zijn specificaties aanwezig op de administratie. De afwikkeling hiervan kent een normaal verloop. In

bijlage

4G

is

een

verloop

overzicht

opgenomen

van

nog

te

ontvangen

(voorschot)bedragen van Provincie en Rijk.

Overzicht uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar (vorderingen) (in duizenden euro’s)

Overheden

Balans per

Balans per

1-1-2011 2011

3131-1212-2011 2011

132

182

2.595

2.319

82

120

-10

-3

2.799

618 2.61 8

593

567

1.017

607

-728

-722

29

27

-604

-649

489

391

1.407

1.474

52

100

5

5

Overige vorderingen

2.260

797 1.79 7

Overige uitzettingen

-

-

5.059

4.415

Vordering BTW-compensatiefonds Vorderingen Werk en Bijstand Nog te ontvangen omzetbelasting

Vorderingen op openbare lichamen Particulieren; belastingen Particulieren; overig Voorziening dubieuze debiteuren Gemeentepersoneel (fitness/fietsproject) Gemeentepersoneel loonheffing Vooruitbetaalde kosten Nog te ontvangen bedragen Kortlopende vorderingen Nog af te dragen leges burgerzaken

Totaal vorderingen

4

De term uitzetting met een rentetypische looptijd < 1 jaar sluit aan op de wet Fido. De typering in looptijd van

korter dan één jaar en langer dan één jaar heeft te maken met het onderscheid tussen vlottende uitzettingen (korter dan één jaar) en lange uitzettingen. Gemeente Tytsjerksteradiel

21


1.4.2.2

Passiva

In deze paragraaf volgt een toelichting op de passivakant van de balans. Het betreft de volgende posten: •

De vaste passiva, waaronder het eigen vermogen, de voorzieningen en de vaste schulden

•

Vlottende passiva, waaronder de vlottende schulden

Eigen vermogen (reserves) Overzicht verloop reserves (in duizenden euro’s)

Boekwaarde

VermeerVermeer-

VerminVermin-

Boekwaarde

1-1-201 2011

deringen deringen

deringen

3131-1212-201 2011

Algemene reserve

24.086

317

2.089

22.314

Bestemmingsreserves

8.187

1.737

1.778

8.146

Resultaat na bestemming

1.137

735

1.137

735

33.410

2.789 2.789

5.004

31.195 1.195

Totaal eigen vermogen

Volgens het BBV behoren de reserves te worden onderverdeeld in algemene reserve(s) en bestemmingsreserves. Jaarlijks vindt een beoordeling van de reserves plaats. Hierbij wordt ondermeer beoordeeld in hoeverre de reserves toereikend en benodigd zijn. De rente over de algemene reserve en overige reserves wordt niet bijgeschreven, maar wordt gebruikt als algemeen dekkingsmiddel voor de gewone dienst. De vermeerdering van de algemene reserve is de storting ten laste van het rekeningresultaat 2010 (€ 317.000 waarvan € 98.000 ten behoeve van het KCC). De verminderingen van de algemene reserve zijn onder andere ten behoeve van: • storting in de reserve dorpsvernieuwing centrum Gytsjerk

€

888.000

• 1e aanschaf leer- en hulpmiddelen HAVO-top

€

248.000

• overdracht kerktorens en molen aan St. beh. monumenten Tyts.

€

214.000

• ontwikkeling sportcomplex Sumar

€

107.000

• bijdrage Vijversburg

€

100.000

Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. In 2009 is besloten om investeringen met een maatschappelijk nut te dekken uit de Algemene reserve. Het betreft onder andere: • Alde paden, nije wegen

€

100.000

• Reconstructie hoofdinfrastructuur

€

116.000

• Bermen erftoegangswegen

€

83.000


22


Een volledige specificatie van de investeringen in 2011 is beschikbaar op de financiële administratie. De toename van de bestemmingsreserves is onder andere ontstaan door stortingen ten laste van het rekeningresultaat 2010 (€ 384.000 ten gunste van de reserve sociaal flankerend personeelsbeleid en € 436.000 ten gunste van de reserve Caparis) en een storing in de reserve dorpsvernieuwing centrum Gytsjerk ten lasten van de algemene reserve (€ 889.000). De afname van de bestemmingsreserves is onder andere ontstaan door: • onttrekking reserve grondexploitatie

€

465.000

• onttrekking reserve sociale woningbouw

€

238.000

• bijdrage dorpsvernieuwing centrum Gytsjerk

€

184.000

• bijdrage sociaal flankerend personeelsbeleid

€

271.000

• onttrekking reserve Caparis

€

312.000

Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. In 2011 kunnen de volgende reserves worden opgeheven: • Reserve lokaal arbeidsvoorwaardenbeleid • Reserve landinrichting Jistrum Voorzieningen Overzicht verloop voorzieningen (in duizenden euro’s)

Verplichtingen en verliezen (BBV; art.

Boekwaarde

VermeerVermeer-

VerminVermin-

Boekwaarde

1-1-2011

deringen

deringen

3131-12-201 2011

2.462

138

537

2.063

96

92

53

135

3.495

854

1.097

3.252

7

3

3

7

335

351

335

351

6.395 6.395

1.438 1.438

2.025

5.808 5.808

44; lid 1.a.) Risicovoorzieningen (BBV; art. 44; lid 1.b.) Onderhoudsvoorzieningen (BBV; art. 44; lid 1.c.) Voorzieningen i.v.m. van derden verkregen middelen (BBV; art. 44; lid 2) Voorzieningen elders belegd Voorzieningen

Voorzieningen betreffen naar verwachting onvermijdelijke uitgaven ten aanzien van te kwantificeren financiële verplichtingen en risico's. Het bepalen van de noodzakelijke omvang van de voorzieningen is een niet vrijblijvende zaak van het dagelijks bestuur als verantwoordingsplichtige. Voorzieningen zijn daardoor van invloed op de resultaatbepaling. In het kader van het bepalen van de noodzakelijke omvang van de voorzieningen is van de bestaande voorzieningen beoordeeld, of de omvang nog voldoende is om er de toekomstige kosten van te kunnen betalen. Voorzieningen voor verplichtingen en verliezen Gemeente Tytsjerksteradiel

23


In 2011 heeft er weer een aantal mutaties plaatsgevonden, waaronder € 24.000 vrijval ten lasten van de voorziening spaarvariant ADV, dit bedrag is ten gunste van de exploitatie gebracht. Uit de voorziening Caparis is een bedrag van € 146.000 onttrokken als aanvulling van de bijdrage van het negatief vermogen. Het resterende saldo van € 14.000 is vrijgevallen ten gunste van de exploitatie, omdat er in 2011 een reserve Caparis is gevormd. De voorziening Caparis wordt opgeheven. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. Risicovoorzieningen In 2011 heeft er weer een aantal mutaties plaatsgevonden, waaronder een storting van € 59.000 in de voorziening afgewikkelde complexen. Dit betreft kosten voor afrondende werkzaamheden van afgewikkelde bouwgrondcomplexen. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. Onderhoudsvoorzieningen In 2011 heeft er weer een aantal mutaties plaatsgevonden, waaronder € 30.000 storting in de nieuwe voorziening onderhoud bruggen en € 45.000 vrijval ten laste van de voorziening lichtmasten. De overige stortingen en onttrekkingen betreffen de reguliere mutaties. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. Voorzieningen i.v.m. van derden verkregen middelen In 2011 heeft er weer een aantal mutaties plaatsgevonden, waaronder een storting van € 4.000 ontvangen subsidies in de voorziening aktieplan verkeersveiligheid. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie. Voorzieningen elders belegd In 2011 heeft er weer een aantal mutaties plaatsgevonden ten behoeve van de voorzieningen van de Mr. Frankeskoalle. Een volledige specificatie is beschikbaar op de financiële administratie.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd >= 1 jaar De vaste schulden met een rentetypische looptijd >= 1 jaar5 betreffen langlopende geldleningen. De aflossingen in 2011 betreffen reguliere aflossingen van de langlopende geldleningen. De rentelasten van de vaste schulden zijn in het Bijlagenboek programmarekening 2011 opgenomen (bijlage 4K ”Overzicht kapitaallasten”). De toename van de onderhandse leningen van binnenlandse en overige financiële instellingen wordt veroorzaakt door het afsluiten van een nieuwe langlopende geldlening bij

5

De term vaste schulden met een rentetypische looptijd >= 1 jaar sluit aan op de wet Fido. De typering in looptijd

van korter dan één jaar en langer dan één jaar heeft te maken met het onderscheid tussen vlottende schulden (korter dan één jaar) en lange schulden. De looptijd is een goede maatstaf voor het verkrijgen van een indicatie van risico’s. Gemeente Tytsjerksteradiel

24


de Bank Nederlandsche Gemeenten. Deze lening is afgesloten om de gemeentelijke activiteiten te kunnen financieren.

Overzicht vaste schulden met een rentetypische looptijd >= 1 jaar (in duizenden euro’s per jaar) Boekwaarde Boekwaarde

VermeerVermeer-

VerminVermin-

per

deringen

deringen

Aflossingen

per

1-1-201 2011 Onderhandse leningen

Boekwaar Boekwaarde waarde 3131-1212-201 2011

303

-

-

26

277

43.775

3.000

-

1.981

44.794

10

-

-

8

2

505

-

-

392

113

14

-

-

-

14

44.607

3.000

-

2.407

45.200

van binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen Onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen Onderhandse leningen van binnenlandse bedrijven Onderhandse leningen van overige binnenlandse sectoren Waarborgsommen Totaal vaste schulden


25


Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar De netto vlottende schulden6 met een rentetypische looptijd < 1 jaar betreffen kortlopende schulden. Hiervan zijn specificaties aanwezig op de financiële administratie. De afwikkeling van de schulden kent een normaal verloop. In

bijlage

4G

is

een

verloop

overzicht

opgenomen

van

vooruit

ontvangen

(voorschot)bedragen van Provincie en Rijk. Overzicht netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar (in duizenden euro’s per jaar)

Balans per

Balans per

1-1-2011

3131-1212-2011

Kasgeldlening

3.500

-

Bank- en girosaldi

2.639

3.802

BankBank - en girosaldi

6.139

3.802

Nog te betalen bedragen

2.142

2.479

642

662

2.732

2.624

64

44

5.580

5.809

11.719

9.611

Vooruitontvangen bedragen Crediteuren Kortlopende schulden Mr. Frankesk. Salarissen en premies

Overige schulden Totaal netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd looptijd < 1 jaar

De banken girosaldi bestaan uit een positief (=debet) saldo van € 1.626.000 en een negatief (=credit) saldo van € 5.428.000. Wij hebben naast onze hoofdrekening bij de BNG meerdere rekeningen bij diverse banken. Specificaties zijn aanwezig op de financiële administratie.

6

De term netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar sluit aan op de wet Fido. De typering in

looptijd van korter dan één jaar en langer dan één jaar heeft te maken met het onderscheid tussen vlottende schulden (korter dan één jaar) en lange schulden. De looptijd is een goede maatstaf voor het verkrijgen van een indicatie van risico’s.


26


1.4.3. 1.4.3.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen en vorderingen

Garantstellingen Aan de passiefzijde van de balans wordt buiten de balanstelling het bedrag opgenomen van nog uitstaande geldleningen van andere instellingen, waarvoor de gemeente 100% garant (borg) staat. Van dit bedrag van 2,4 miljoen heeft 0,7 miljoen betrekking op geldleningen aan verzorgingstehuizen, 1,6 miljoen aan Stichting WoonFriesland (de borgstelling van leningen na 1 april 1994 kunnen niet worden overgedragen) en 0,1 miljoen aan diverse overige instellingen. De afname in 2011 wordt veroorzaakt door de jaarlijkse aflossingen. Daarnaast is er een bedrag van 66 miljoen aan geldleningen aan woningbouwcorporaties (waarvan Stichting WoonFriesland 45 miljoen), waarbij de borgstelling is overgedragen aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en de gemeente samen met het rijk als tertiaire achtervanger optreedt. Dit betekent in de praktijk, dat de corporatie in eerste instantie wordt aangesproken (primair), daarna het WSW (secundair) en dan pas de gemeente en het rijk, elk voor 50%. Dit betreft een relatief gering risico. Sinds de oprichting in 1983 is het WSW nog nooit aangesproken op zijn borgverplichting. Ook nu niet na berichtgeving in de media over de financiële situatie over woningcorporatie Vestia in Rotterdam. De zekerheidsstructuur is niet aangetast en het WSW heeft nog steeds de Triple A-rating. Ten opzichte van 2010 is het bedrag aan overgedragen borgstellingen aan het WSW per saldo met een bedrag van 3,5 miljoen toegenomen (15 miljoen nieuwe lening -/- 11,5 miljoen aan aflossingen). Het

WSW

stelt

eisen

woningbouwcorporaties.

aan

Ieder

de

jaar

kredietwaardigheid wordt

bij

de

van

deelnemende

de

deelnemende

instellingen

een

kredietwaardigheidstoets verricht. Dit garandeert financiers, dat zij zaken doen met solide maatschappelijke ondernemingen en beperkt het risico voor de achtervangers. Er zijn tot en met het jaar 2011 geen bedragen betaald inzake de borg- en garantstellingen. Dat wil zeggen: de gemeente is niet als borg aangesproken. In de “Realisatieovereenkomst inzake de ontwikkeling van Hurdegaryp Centrum” (Raad 22 juli 1999) heeft de gemeente zich garant gesteld voor de tijdige en volledige huurbetalingen gedurende de looptijd van de huurovereenkomst (1 september 2001 tot 1 september 2026) van het pand Fuormanderij 1 (winkelcentrum “Easter Omwei” te Hurdegaryp). Het pand wordt gehuurd door KEaRN (voorheen Stichting Welzijn Tytsjerksteradiel) en gebruikt als inloopcentrum ten behoeve van activiteiten voor ouderen.

Niet afgewikkelde investeringen Tevens willen wij, als niet uit de balans blijkende verplichtingen, de investeringen noemen, waarvan de definitieve afwikkeling in een later jaar plaatsvindt. Voor de lasten, die uit deze lopende projecten voortvloeien, zijn specificaties op de administratie aanwezig. De dekking is voldoende geregeld binnen de toekomstige exploitatiebegrotingen.


27


Lease overeenkomsten Ook lease-overeenkomsten behoren tot de niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen. Met Dantuma B.V., Xerox (Nederland) BV, Canon Business Center Groningen, Ricoh Nederland B.V. en Océ Finance Nederland zijn lease-overeenkomsten afgesloten voor kopieerfaciliteiten inclusief onderhoud voor een bepaald aantal afdrukken. Op jaarbasis betreft dit een bedrag van € 71.000 exclusief btw.

Bijdrage Centrale As Op 1 juli 2008 hebben wij € 12 miljoen aan de provincie Fryslân overgemaakt als onze bijdrage in het realiseren van de Centrale As. In de daarvoor gesloten overeenkomt is een aantal afspraken opgenomen. Mocht de provincie Fryslân niet aan één of meerdere afspraken kunnen voldoen dan bestaat er een terugbetaalverplichting aan onze gemeente. De bijdrage is voorlopig op een zogenaamde en/en rekening geplaatst die in administratief beheer bij de provincie is ondergebracht. In 2012 vindt de definitieve afwikkeling plaats. Het Provinciaal Inpassingsplan voor de weg is namelijk onherroepelijk geworden en het project kan nu verder in uitvoering worden genomen. Onze gemeente heeft aangegeven de borgingsclausule met betrekking tot bedrijventerrein Quatrebras onder voorwaarde van een aantal nieuwe afspraken los te laten.

Incidentele Aanvullende Uitkering 2011 Het Rijk heeft bepaald, dat eventuele tekorten op het Inkomensdeel tot 10% van het aan de gemeente toegekende budget voor rekening en risico van de gemeente zijn. Bij een tekort hoger dan 10% kan de gemeente onder voorwaarden een IAU (Incidentele Aanvullende Uitkering) aanvragen voor het meerdere. Omdat ons tekort over 2011 bijna 27% bedraagt, zullen wij, evenals over 2010, de IAU aanvragen. Hoewel de IAU over 2010 uiteindelijk wél is toegekend is de toekenning over 2011opnieuw volstrekt onzeker. Wij kiezen er daarom weer voor om niet alvast een mogelijke uitkering in het rekeningresultaat 2011 op te nemen, maar om deze post op te nemen onder niet uit de balans blijkende vorderingen. Temeer omdat het totaal aan landelijke IAU deel uitmaakt van het macrobudget Inkomensdeel waardoor het niet ondenkbaar is dat een mogelijke uitkering (veel) lager uitvalt op het moment dat veel gemeenten de IAU zullen aanvragen. Op grond van het verschil tussen het toegekende WWB budget inkomensdeel en onze werkelijke uitgaven, zouden wij op basis van de berekening IAU in theorie kunnen rekenen op een bedrag van € 757.000 Het verzoek incidentele aanvullende uitkering wordt door een toetsingscommissie beoordeeld of dit voldoet aan de voorwaarden en deze adviseert vervolgens Onze Minister.


28


1.5 1.5.

Besluit

Wij stellen u voor: 1.

De rekening 2011 vast te stellen.

2.

De overschrijding7 van programma 1 en 10 vast te stellen (zie analyse van de betreffende programma’s).

3.

Het rekeningsresultaat na bestemming van de al geaccordeerde (deels bijgestelde) mutaties in de reserves vast te stellen op € 735.000 voordelig.

Resultaatsbestemming: 4. Een bedrag van € 56.000 te bestemmen voor een aantal kruispunten in Traverse Trynwâlden. 5. Een bedrag van € 315.000 te bestemmen voor de plannen Gytsjerk centrum. 6. Een bedrag van € 23.000 te bestemmen voor het KCC. 7. Het overig vrij te bestemmen saldo van de jaarrekening 2011 van € 341.000 te storten in de algemene reserve.

Vrijval en temporisering 8. De niet benutte delen van de Algemene reserve voor een bedrag van € 168.000 beschikbaar te houden voor de Algemene reserve. 9. De vrijval van beschikking over reserves als gevolg van temporisering van de initiatieven in 2011 voor het restant bedrag van € 1.026.000 opnieuw beschikbaar te stellen voor de begroting van 2012 en verder. 10. De volgende reserves op te heffen in verband met volledige afwikkeling:

7

•

Reserve landinrichting Jistrum;

•

Reserve lokaal arbeidsvoorwaardenbeleid;

•

Reserve Werk en Bijstand

Overschrijdingen in de jaarrekening op programmaniveau moeten op grond van het BBV alsnog door de raad

worden goedgekeurd. Gemeente Tytsjerksteradiel

29

Programma’s


2.1. Algemeen Bestuur ‘Aandacht voor kwaliteit’ Het programma Algemeen Bestuur omvat zowel de dienstverlening ter ondersteuning van het functioneren van bestuursorganen als de directe dienstverlening aan de burger. Het richt zich op een effectief, efficiënt en transparant bestuur. Een efficiënte en klantgerichte dienstverlening is ook een speerpunt evenals kwaliteit van de ambtelijke organisatie met het oog op de toekomst. Programmapunten die in dit kader de aandacht zullen krijgen zijn: een verbeterslag voor wat betreft de dienstverlening (waaronder KCC), een gestroomlijnd communicatiebeleid, het selectief toepassen van (nieuwe) vormen van burgerparticipatie en het verder werken aan juridische kwaliteitszorg in samenhang met de doorontwikkeling planning en control. Gezien de grenzen van de middelen zijn de ambities hierbij van een gemiddeld niveau.

Programmadoel Algemeen bestuur Een helder en duidelijk bestuur met een goed georganiseerde en efficiënte dienstverlening aan burgers en ondernemers, zonder overbodige regelgeving.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

effect Het bestuur is voor de

effect De burger is tevreden

effect Er is geen overbodige

effect Het bestuur is

effect De vastgestelde

burgers helder in wat

over de door de

regelgeving.

toegankelijk voor de

millenniumdoelen zijn

het doet, waarom en

gemeente geleverde

burgers.

uitgevoerd.

hoe, en kent een

dienstverlening.

breed draagvlak.

Effectdoel

Effectdoel

Effectdoel

Effectdoel

Effectdoel

Effectdoel

Prestatiedoel

De gemeente

De gemeente

De burger is

De gemeente

De gemeente stelt

Het college gaat

De gemeente voert

communiceert

handelt aanvragen

tevreden over de

toetst alle

alle beschikbare

actief naar de

de gestelde

begrijpelijk,

tijdig af, minimaal

dienstverlening

regelgeving in elke

comm.kanalen van

burger toe in de

gemeentelijke millenniumdoelen,

volledig en

95% binnen de

van de gemeente

raadsperiode om

de gemeente open

vorm van

correct. De burger

gestelde

waarbij o.b.v. een

te bezien of

zodat de burger

bedrijfsbezoeken,

zoals

weet wat hij van

termijnen.

KTO, het cijfer 7,5

regelgeving kan

zelf kan bepalen

bezoeken aan

geformuleerd in

de gemeente kan

de minimale

worden geschrapt.

via welk kanaal hij

dorpsbelangen en

het plan

verwachten. De

waardering moet

de gemeente

bezoeken van

Tytsjerksteradiel

comm. wordt,

zijn.

benadert. O.b.v.

openingen etc.

Millennium

een KTO

Gemiddeld gaat

Gemeente, uit.

o.b.v. een KTO, door de burger

waardeert de

het om 130

gewaardeerd met

burger dit met

bezoeken per jaar.

min. het cijfer 7,5.

min. het cijfer 7,5.

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Waarderingscijfer

% tijdigheid.

Waarderingscijfer

% getoetste

Waarderingscijfer

Aantal bezoeken

% uitgevoerde

KTO.

(o.b.v. verbijzondering ***)

KTO.

regelgeving.

wijze van comm.

t.o.v. het

acties t.o.v. totaal

(o.b.v. verbijzondering)


o.b.v. KTO.

jaargemiddelde.

aantal geplande



acties.


Meting Geen KTO

Meting -


Meting Geen KTO

Meting 0%


Meting

Meting

Meting

Geen KTO

133 bezoeken

90%

32


Watt hebben we daarvoor gedaan? Wa Informatiebijeenkomsten raad (Directie; 001.01) De raad heeft in de tweede helft van 2011 een bezoek gebracht aan de afdelingen Romte en Werk en Bijstand. Gemeente als werkgever diversiteitbeleid (BMO; 002.01 / kpl. 307) In overleg met de raad is afgezien van een notitie diversiteitbeleid, aangezien dit onderdeel uitmaakt van de reguliere bedrijfsvoering. Er zal samen met Achtkarspelen wel gekeken kunnen worden naar de aanpak diversiteit, maar daar is in 2011 nog geen aanleiding toe geweest. In 2011 zijn wel zogenaamde afdelingsfoto’s gemaakt en verwerkt in de strategische personeelsplanning. Er is nu een goed beeld van de organisatie tot medio 2015. Participatiemogelijkheden van de burger (Directie; 003.01) In 2011 heeft het onderwerp vanuit verschillende invalshoeken aandacht gekregen. In 2012 zal worden gewerkt aan een visie van de bestuursorganen met betrekking tot de richting die er voor burgerparticipatie moet worden opgegaan. Diverse leges burgerzaken (FJZ; 003.02 en 004.01) Het resultaat voor het taakveld burgerzaken bedraagt in 2011 per saldo € 30.000 voordelig. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een hogere afgifte van reisdocumenten en rijbewijzen. Nieuw (maximum) tarief rijbewijzen (FJZ; 004.01) In 2011 is geen nieuw (maximum) tarief voor rijbewijzen ingevoerd. De beoogde datum voor invoering van een maximumtarief was 1 juli 2012, maar wordt nu waarschijnlijk 1 januari 2013. Tot die tijd bedraagt ons tarief € 46,00. Deelname aan stadsregio Leeuwarden (FJZ; (FJZ; 005.01) Het Bestuurlijk Overleg Stadsregio heeft op 23 maart 2012 ingestemd met de door Tytsjerksteradiel geïnitieerde verlaging van de gemeentelijke bijdrage aan de Stadsregio. Deze instemming geldt voorlopig voor 2013 en 2014. De verlaging met ongeveer 28% wordt gedurende die jaren naar rato overgenomen door de andere deelnemende gemeenten. Eventuele tekorten worden ten laste gebracht van de reserve Stadsregio, want de ambitie ten aanzien van de reeds geplande activiteiten blijft wel dezelfde. In 2014 wordt voor 2015 en volgende jaren opnieuw naar de financiële situatie van de Stadsregio gekeken, mede in het licht van de omstandigheden die dan spelen. Samenwerking met Achtkarspelen (Directie; 005.01) Als volgende stap in het samenwerkingsproces na “Nadere uitwerking Dielde Takomst” (op 26 oktober 2011 in de raad) is er gewerkt aan een bestuursopdracht voor het ontwikkelen van een visie over het eindbeeld van de samenwerking, gekoppeld aan de evaluatie van de proefprojecten. In de gedachtevorming is ‘de stip op de horizon’ van een geïntegreerde ambtelijke organisatie per 1 januari 2015 losgelaten en is er nu sprake van het bestuderen van vier scenario’s waarvan die van een ambtelijke fusie er één is. Besluitvorming over de Gemeente Tytsjerksteradiel

33


evaluatie van de proefprojecten en het eindbeeld van de samenwerking staat gepland voor september 2012. Er is ook druk gewerkt aan de totstandkoming van één afdeling Werk en Inkomen bij de centrumgemeente Achtkarspelen. Per 1 januari 2012 is deze afdeling van start gegaan. Er is ook een interim-manager voor deze afdeling benoemd. Buiten de proefprojecten is er ook sprake van groeiende samenwerking in andere beleidssectoren. Op het gebied van de samenwerking op HRM/P&O gebied is er in 2011 structureel overleg en uitwisseling van elkaars werkwijzen geweest. Dat heeft nog niet geleid tot breed gemeenschappelijk beleid. Brandbeveiligingsverordening (FJZ; 120.01) De raad heeft op 14 juli 2011 een nieuwe brandbeveiligingsverordening vastgesteld. Tytsjerksteradiel Millennium Gemeente (Directie; (Directie; 723.06) Er is voldaan aan de criteria voor Fairtrade Gemeente. De fair Oars!, waar aandacht was voor de millenniumdoelen en fairtrade heeft veel bezoekers getrokken. De eerste nieuwsbrief over de gemeentelijke Fairtrade campagne is in oktober verschenen. In 2011 zijn er 27 bedrijven Fairtrade bedrijf geworden. In diverse media is aandacht gevraagd voor het millenniumbeleid. Via Oikocredit zijn microkredieten verstrekt, er is een Fairtrade kerstpakket verstrekt aan de medewerkers of een gift aan Oxfam Novib en in december is een personeelsactie gehouden voor Serious Request.

Wat is er gemeten? Kengetal

Streefwaarde

Waarderingscijfer

Minimaal 7,5

Gemeten waarde

Gemeten waarde

2e berap

jaarrekening

-

-

(geen KTO)

(geen KTO)

klanttevredenheidsonderzoek (=KTO) communicatie richting burger % Tijdigheid afhandeling aanvragen

Waarderingscijfer dienstverlening

Minimaal 95%

Minimaal 7,5

-

-

(nog geen

(nog geen

meetprogrammatuur

meetprogrammatuur

beschikbaar)

beschikbaar)

-

-

(geen KTO)

(geen KTO)

0%

0%

-

-

(geen KTO)

(geen KTO)

104 bezoeken

133 bezoeken

gemeente % Getoetste regelgeving (op dereguleringsmogelijkheden)

100% in 8

raadsperiode van 4 jaar

Waarderingscijfer

Minimaal 7,5

klanttevredenheidsonderzoek (=KTO) mogelijkheden tot communicatie burger - gemeente Aantal bezoeken college in de

8

130 bezoeken

Meting betreft nieuwe raadsperiode


34


Kengetal

Streefwaarde

Gemeten waarde

Gemeten waarde

2e berap

jaarrekening

90%

90%

gemeente % Uitgevoerde acties t.o.v. het plan

100%

Tytsjerksteradiel Millennium Gemeente 2008-2015

Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Algemeen Bestuur (x € 1.000) Financiële gegevens

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11

Verschil rekening begroting

Lasten begroting na wijziging c.q. lasten rekening

4.105

4.111

6

N

631

680

49

V

3.474

3.431

43

V

Leges Burgerzaken

30

V

Diversen

13

V

Saldo lasten en baten (na wijziging)

43

V

Baten begroting na wijziging c.q. baten rekening Sal Saldo lasten en baten (na wijziging) Verschillenanalyse:


35


2.2. Openbare orde en veiligheid ‘Veilig en duidelijk, wanneer nodig handhavend met strakke strakke hand’ Het programma openbare orde en veiligheid omvat alle gemeentelijke activiteiten op het gebied van handhaving van de openbare orde, bevordering van de veiligheid en activiteiten rondom de bijzondere wetten. Hieraan wordt op verschillende manieren vorm gegeven door het stellen van regels, het verlenen van vergunningen, het maken van beleid, uitvoering geven aan handhaving, organisatie van de rampenbestrijding, de brandweer en de samenwerking met de politie.

Programmadoel Openbare orde en veiligheid Burgers van de gemeente Tytsjerksteradiel zijn en voelen zich veilig. De openbare orde wordt niet verstoord en de gemeente beschikt over een adequate brandweerzorg en rampenbestrijding.

Beoogd maatsch. effect




Burgers van de gemeente

De brandweerzorg en

De regels binnen de

De openbare orde wordt in

Tytsjerksteradiel zijn veilig

rampenbestrijding zijn

gemeente worden

principe niet verstoord, bij

en voelen zich veilig.

adequaat en berekend op

nageleefd.

een verstoring hebben

haar taken.

politie en gemeente volledige controle.

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Het subjectieve

De opkomsttijd van

Binnen het

De gemeentelijke

Wij handhaven op de

Op elke klacht /

veiligheidsgevoel bij

de brandweer van 8

rampenplan zijn de

regelgeving is

naleving van regels.

melding i.k.v.

de burger scoort

minuten wordt in

processen op orde

toegankelijk,

Wij controleren 100%

openbare orde /

minimaal het cijfer 7

70% van de gevallen

en kunnen deze

eenduidig en

van het totale aantal

veiligheid wordt

o.b.v. de veiligheids-

gehaald.

optimaal worden

begrijpelijk voor de

verleende

100% actie

toegepast door allen

burger. O.b.v. een

vergunningen voor

ondernomen.

die een rol spelen in

KTO waardeert de

risicovolle

de rampenbestrij-

burger dit met

evenementen per

dingsorganisatie.

minimaal het cijfer 7.

jaar.

monitor.

Alle processen worden periodiek gecheckt door een gemeente uit het brandweercluster.

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Waarderingscijfer

% opkomsttijd.

Resultaat periodieke

Waarderingscijfer

% controle van het

% actie.

o.b.v. veiligheids-

(o.b.v. verbijzondering ***)

check.

KTO.

aantal verleende


vergunningen.


monitor.

(o.b.v. verbijzondering) Meting 7,5


Meting 79%

Meting Ja

Meting Geen KTO

(o.b.v. verbijzondering) Meting 100%

Meting 100%

36


Wat hebben we daarvoor gedaan? Ontwikkelingen regionalisering Brandweer (FJZ; 120.01) Naast De Friese Norm speelt er de ontwikkeling van de verplichte regionalisering van de brandweer op grond van een wijziging van de Wet op de veiligheidsregio 's. Het algemeen bestuur van de Hulpverleningsdienst heeft ingestemd met het voorstel hiervoor een projectplan op te stellen met als doel te komen tot volledige regionalisering per 1 januari 2014. Hierover is op 10 november 2011 een presentatie gehouden tijdens een bijeenkomst voor raadsleden van Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen. Commandanten en medewerkers van de brandweer worden schriftelijk en via roadshows geïnformeerd. Projecten veiligheidsbeleid (FJZ; 140.01) In december 2011 is de stand van zaken van het veiligheidsbeleid over het jaar 2011 gepresenteerd aan de raad. Onderbesteding uitvoering veiligheidsbeleidsplan (FJZ; 140.01) In de PPN 2009 is voor het veiligheidsbeleid een budget beschikbaar gesteld uit de middelen die vrijkwamen nadat de gemeente uit het toezichthoudersproject is gestapt. Bij de uitvoering in 2011 is onderbesteding opgetreden doordat de implementatie van de crisisbeheersingsorganisatie veel minder geld heeft gekost dan aanvankelijk gedacht. Vanaf 2012 is hier in het kader van het maatregelenpakket ombuigingen een taakstelling opgelegd. Voor de jaarrekening 2011 betekent dit een (eenmalig) voordeel van € 15.000. Vorming veiligheidsregio’s (FJZ; 140.01) Eind 2011 is de gezamenlijke crisisorganisatie in zowel Achtkarspelen als Tytsjerksteradiel vastgesteld. Ketenbeleid (FJZ; 140.01) De evaluatie van het ketenbeleid is vastgesteld door het college en ter kennisname aangeboden aan de raad in april 2011. Voor één keet is in 2011 een handhavingstraject gestart, omdat deze keet niet meer aan de criteria voldoet. Algemene plaatselijke verordening (FJZ; 140.01) Op 24 november 2011 heeft de raad de herziene algemene plaatselijke verordening vastgesteld. Bestuurlijke boete (FJZ; 140.01) Er wordt inmiddels gewerkt met drie beëdigde buitengewone opsporingsambtenaren. Er is een aanvullende aanvraag ingediend om de bevoegdheid van één Boa uit te breiden. Paaltjes met reflecterend huisnummer (FJZ; 140.01) In februari is de raad ingestemd met het collegevoorstel, om de rol van de gemeente uit te breiden

naar

motiverend

en

faciliterend.

Dit

onderwerp

is

opgenomen

in

het

uitvoeringsprogramma veiligheid 2012. Herzien standplaatsenbeleid (FJZ; 140.01) Gemeente Tytsjerksteradiel

37


In 2011 is er onderzoek gedaan naar het aanpassen van het standplaatsenbeleid. De nieuwe opzet is inmiddels gereed. De nadere uitwerking in concreet beleid volgt in het eerste halfjaar van 2012. Onderbesteding materieel budget handhaving (FJZ; 140.01) Bij handhaving is op het budget voor materiële uitgaven een voordeel ontstaan van € 8.000. In 2011 zijn bijvoorbeeld geen specifieke handhavingzaken geweest, waarvoor specifieke kosten van bodemonderzoek moesten worden gemaakt. Informatie / contacten politie (FJZ; 140.03) In april is de raad geïnformeerd over het politiejaarplan in combinatie met het uitvoeringsprogramma integrale veiligheid 2011. In juni heeft de raad een bezoek gebracht aan het politiebureau.

gemeten meten?? Wat is er ge meten Kengetal Score subjectief veiligheidsgevoel

Streefwaarde Minimaal 7,0

Gemeten waarde

Gemeten waarde

2e berap

jaarrekening

-

7,5

op basis van veiligheidsmonitor (geen KTO) Opkomsttijd van de brandweer

Minimaal 70%

77%

79%

Periodieke check processen

Geen

Ja

Ja

Minimaal 7,0

-

binnen rampenplan Waarderingscijfer gemeentelijke regelgeving op basis van (geen KTO)

(geen KTO)

100%

100%

100 %

100%

100%

100 %

klanttevredenheidsonderzoek (=KTO) % Controle van het aantal verleende vergunningen voor risicovolle evenementen per jaar % Acties n.a.v. klachten/meldingen in het kader van de openbare orde/veiligheid


38


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Openbare Orde en Veiligheid (x € 1.000) Financiële gegevens Lasten begroting na wijziging c.q. lasten rekening

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11

Verschil rekening – begroting

1.742

1.714

28

V

103

115

12

V

1.639

1.599

40

V

15

V

8

V

Diversen

17

V

Saldo lasten en baten (na (na wijziging) wijziging)

40

V

Baten begroting na wijziging c.q. baten rekening Saldo Saldo lasten en baten (na wijziging) Verschillenanalyse: Implementatie crisisbeheersingsorganisatie Geen/minder onderzoeken van zaken op handhavingsgebied


39


2.3. Infrastructuur ‘Sober en doelmatig’ Het programma Infrastructuur omvat de aanleg, het beheer en onderhoud van (water)wegen en

straten

c.a., groenvoorzieningen, natuur- en

landschapsbescherming, openbare

verlichting en verkeersveiligheid. Het programma is gericht op het mogelijk maken van een veilige deelname aan het verkeer en een sober en doelmatig beheer van de openbare ruimte met inachtneming van en respect voor de aanwezige (unieke) kwaliteiten er van, zoveel mogelijk via rationele programma’s. Bij de opstelling/herziening van rationele programma’s zal er overigens op worden toegezien dat het niveau van de uitgaven doorlopend bestuurlijk kan worden getoetst.

Programmadoel Infrastructuur Een gemeente waarin het mogelijk is om op veilige wijze aan het verkeer deel te nemen, waar sober, doelmatig en met respect voor de unieke kwaliteiten de openbare ruimte wordt beheerd en tegelijk rekening wordt gehouden met de leefbaarheid van de dorpen.

Beoogd maatsch. effect Onze burgers zijn tevreden over

Beoogd maatsch. effect Een veilige verkeersdeelname is

Beoogd maatsch. effect Er is sprake van een prettige en

de bereikbaarheid van dorpen,

mogelijk.

groene leefomgeving, met een

bedrijven en voorzieningen.

adequate staat van onderhoud voor groen en straten.

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Burgers waarderen de

In 2016 is ons wegennet voor 100%

Wij houden ons wegennet in een

Wij houden groen en wegen in een

bereikbaarheid van dorpen,

ingericht conform de

voldoende staat van onderhoud.

voldoende staat van onderhoud. De

bedrijven en voorzieningen o.b.v.

categorisering in het GVVP.

Voor de totale oppervlakte moet

burger waardeert dit o.b.v. een

min. 70-80% voldoende zijn en

KTO met minimaal het cijfer 6.

mag max. 15-20% matig en 5-7%

(subj. veiligheid)

een KTO met minimaal het cijfer 7.

onvoldoende zijn. (obj. veiligheid)

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Waarderingscijfer KTO.

% passende inrichting.

% voldoende/matig/onvoldoende

Waarderingscijfer KTO.



conform de CROW-systematiek.


Meting

Meting

314 km. gem. erftoegangswegen / 73% conform GVVP

Voldoende 76% / matig 8% / onvoldoende 16 %

Meting Geen KTO

Meting Geen KTO


40


Wat hebben we daarvoor gedaan? Centrale As (Ruimte; 210.01) De Raad van State heeft op 9 november 2011 uitspraak gedaan. Het provinciaal inpassingsplan (PIP) is nu onherroepelijk en het project kan nu worden uitgevoerd. Herinrichting wegen / "kansen in kernen" (KIK) (Ruimte; 210.01/211.02) 210.01/211.02) Het project kansen in kernen is opgenomen in de projectenlijst Agenda Netwerk Noord Oost (ANNO). In de 1e tranche ANNO (2012-2015) is voor kansen in kernen (zes dorpen in twee gemeenten) een bedrag van € 2,29 miljoen beschikbaar gesteld door de provincie. De raad is op 22 december 2011 uitvoerig geïnformeerd over de regionale afspraken uitvoering agenda netwerk noordoost. Voor onze gemeente betekent dit, dat de visies voor Garyp, Hurdegaryp en Burgum kunnen worden uitgewerkt en dat in deze periode Garyp ook in uitvoering komt. Fietsroutenetwerk (Ruimte; 210.01) De notitie tot stimulering fietsroutenetwerk is in juni ter kennisname aangeboden aan de raad. Vervolgens zijn de markeringen en voorrangregels aangepast. Op zoveel mogelijk plaatsen hebben de fietsers nu voorrang. Gemeentelijk VerkeersVerkeers- en Vervoersplan (GVVP) (MBB (MBB / Ruimte; 210.01 / 211.01 211.01) In 2011 is een aantal maatregelen gecombineerd met groot onderhoud. Daarnaast is doorgegaan met het invoeren van 60 km/u zones buiten de bebouwde kom. Parkeerproblematiek Staniastate (Ruimte; 210.01) Staatsbosbeheer heeft de gemeente verzocht als trekker op te treden bij aanleg van een multifunctioneel groen parkeerterrein.Dit multifunctionele terrein zal worden aangelegd in het voorjaar van 2013. Vrijval voorziening lichtmasten (Ruimte; 210.02) Voor de jaarrekening 2011 is de voorziening lichtmasten beoordeeld. Er blijkt dat de voorziening ruim voldoende is en dat er een bedrag van € 45.000 vrij kan vallen ten gunste van het resultaat 2011. Voorziening onderhoud bruggen (MBB; 210.03) In 2010 is de voorziening onderhoud bruggen ingesteld omdat groot onderhoud op grond van het BBV niet meer geactiveerd mag worden. De gemiddelde storting bedraagt per jaar € 3.700 op grond van een 10 jaars- onderhoudcyclus. Voor de jaren 2012 en 2013 wordt onderhoud aan de bruggen voorzien ter grootte van € 37.000. Om aan die verplichting te kunnen voldoen is een extra storting van € 26.000 noodzakelijk. Deze aanvulling vindt plaats ten laste van de jaarrekening 2011. Traverse Trynwâlden (Ruimte; 211.01) Bij de jaarrekening 2010 zijn voor de fiets/voetpaden van de traverse Trynwâlden balansposten opgenomen voor uitvoering van werken in 2011. Per saldo is er ultimo 2011 sprake van een restant van € 56.000. Wij willen deze middelen gebruiken voor een aantal


41


kruispunten in de Traverse Trynwâlden. Het aanpassen van deze kruispunten hoort niet bij het project fiets/voetpaden, maar wel bij de Traverse Trynwâlden. Wij stellen u voor om via resultaatbestemming dit bedrag beschikbaar te stellen in 2012. Notitie groenbeleid (MBB; 560.02) De notitie groenbeleid is in 2011 geëvalueerd. Deze informatie is op 15 september ter kennisname aangeboden aan de raad. In december 2011 zou aan de raad een procesvoorstel over een nieuwe onderhoudsstrategie worden aangeboden. Dit is uitgesteld naar 2012. Ombuigingsoperatie (MBB; div.) De raad heeft in 2011 besluiten genomen over bezuinigingen op onderhoud verhardingen, onderhoud groen en straatmeubilair. In 2011 is begonnen met de realisatie van deze ombuigingen.

gemeten meten?? Wat is er ge meten Kengetal

Streefwaarde

Gemeten waarde 2e

Waarderingscijfer

Minimaal 7,0

bereikbaarheid Mate van inrichting

% passende inrichting

wegennet conform GVVP

berap

Gemeten waarde jaarrekening

In 2011 geen KTO,

In 2011 geen KTO,

dus geen cijfers voor


2011 beschikbaar.

2011 beschikbaar.

Eind 2011 zal een

Totaal aantal

meetsysteem zijn

kilometer

ontwikkeld. Op basis

gemeentelijke

daarvan wordt

erftoegangs-wegen:

vervolgens de

314 km.

jaarlijkse streefwaarde

Van deze wegen is

bepaald

73% conform uitgangspunten GVVP ingericht.

Staat van onderhoud

Voldoende:

Voldoende

Voldoende 76 %;

wegennet conform CROW-

70 – 80 %; matig:

76 %;

Matig 8 %;

systematiek (objectieve

15 – 20 %

Matig 8 %;

Onvoldoende 16%

veiligheid)

Onvoldoende:

onvoldoende 16%

5–7% waarderingscijfer burger

In 2011 geen KTO,

In 2011 geen KTO,

m.b.t. staat van onderhoud

Minimaal 6,0



groen en wegen

2011 beschikbaar.

2011 beschikbaar.

(subjectieve veiligheid)


42


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Infrastructuur (x € 1.000) Financiële gegevens Lasten begroting na wijziging c.q. lasten rekening

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11


7.258

7.039

219

V

576

449

127

N

6.682

6.590

92

V

Vrijval voorziening lichtmasten

45

V

Voorziening onderhoud bruggen

26

N

Project fiets/voetpaden (Traverse Trynwâlden)

56

V

Diversen

17

V


92

V

Baten begroting na wijziging c.q. baten rekening Saldo Saldo lasten en baten (na wijziging) Verschillenanalyse:


43


2.4. Economische zaken ‘Werken aan regionale economie en werkgelegenheid’ werkgelegenheid’ Het programma economische zaken omvat activiteiten die een bijdrage leveren aan het in stand houden en zo mogelijk versterken van de economische en toeristisch-recreatieve structuur in de gemeente Tytsjerksteradiel. De gemeenteraad heeft in december 2005 besloten om zowel een beleidsplan economische zaken als een beleidsplan recreatie & toerisme op te stellen. Beide plannen zijn naast hun primaire functie ten behoeve van het beleidsveld ook bedoeld als bouwstenen voor een nieuwe gemeentelijke structuurvisie. In november 2006 heeft de raad ingestemd met het beleidsplan economische zaken (Oan ’t Wurk; 2006-2011) en in juni 2007 met het beleidsplan toerisme en recreatie (Alles wat Fryslân moai makket; 2007-2017). De verdere uitwerking van de vastgestelde beleidskaders is een bevoegdheid van het college. Jaarlijks worden hiervoor uitvoeringsplannen ter informatie aan de raad aangeboden. Via de reguliere planning en control cyclus vindt vervolgens rapportage over de voortgang van de beleidsplannen en de daaraan gekoppelde jaarplannen plaats.

Programmadoel Economische Zaken Op een zo duurzaam mogelijk wijze wordt de economische en toeristisch-recreatieve structuur in stand gehouden en versterkt.

Beoogd maatschappelijk effect



Voor ondernemers zijn voldoende

De werkloosheid is constant op

Het ondernemersklimaat is

Beoogd maatschappelijk effect Binnen de gemeente zijn

mogelijkheden om zich te

een aanvaardbaar laag niveau.

positief.

initiatieven van duurzaam ondernemen.

vestigen, zich te verplaatsen of uit te breiden in de gemeente.

Prestatiedoel Wij hebben minimaal 5 ha.

Prestatiedoel De werkloosheid in onze

Prestatiedoel Wij behoren altijd tot de acht

Effectdoel Wij richten nieuwe en te

bedrijventerreinen op voorraad om aan de vraag van ondernemers

gemeente blijft in 2010 meer dan

meest ondernemingsvriendelijke

revitaliseren bedrijventerreinen in

2% onder het Friese gemiddelde.

gemeenten van Noord-Nederland.

onze gemeente duurzaam in en

te kunnen voldoen.

zorgen vervolgens voor een duurzaam beheer.

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Beschikbare bedrijventerreinen in

% werkloosheid t.o.v. Fries

Rangorde (eens per 2 jaren).

Mate van duurzaamheid.

ha.

gemiddelde.



(o.b.v. verbijzondering) Meting 4,40 ha.


Meting

Meting

Meting

2,2%

9e plaats

Nog niet bekend

44


Wat hebben we daarvoor gedaan? Beleidsplan economische zaken (Ruimte; 320.01) Het nieuwe beleidsplan economische zaken 2012-2016 (“Mei elkoar wurkje”) is in 2011 opgesteld en in februari 2012 vastgesteld door de raad. In het beleidsplan is een aantal accenten benoemd voor de komende periode. Actieve samenwerking met het gemeentelijk bedrijfsleven en dienstverlening zijn belangrijke thema’s Convenant bedrijventerreinen (Ruimte; 320.01) In 2011 is door de gemeenten gezamenlijk gewerkt aan de uitwerking van een aantal thema’s. Er is een aantal algemene uitgangspunten geformuleerd voor een uitgifteprotocol en de verschillende algemene verkoopvoorwaarden zijn naast elkaar gelegd. Verdere uitwerking hiervan volgt in 2012. Daarnaast zijn de gemeenten in overleg getreden met deskundigen van de provincie over de ruimtelijke kwaliteit van bedrijventerreinen en de grondprijsmethodiek. Tot slot is aan de werkplaats in Feanwâlden gevraagd of studenten een uitwerking kunnen maken van de presentatie en marketing van de bedrijventerreinen in de regio. Bedrijventerrein Trynwâlden (Ruimte; 320.01) In 2011 is er een archeologisch onderzoek uitgevoerd. Begin 2012 zal er duidelijkheid zijn over de uitkomsten en de consequenties daarvan. Uitvoering sociaal economisch masterplan (Ruimte; 320.01) De raad heeft ingestemd met de verdere uitwerking van de Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost (ANNO) en de organisatie. Werkgelegenheid (Ruimte; 320.01) Voor 2011 was er een werkbudget van € 41.000 beschikbaar, waarvan € 10.000 voor de bedrijven

contactdagen.

Gezien

de

economische

omstandigheden

is

terughoudend

omgegaan met het beschikbare werkbudget en is er, waar mogelijk, al geanticipeerd op de bezuiniging vanaf 2012. Dit levert voor 2011 een voordeel op van € 12.000. Extra meetpunt programma 4 (Ruimte; div) Er is draagvlak om niet alleen het beleid te meten via een aantal vaste indicatoren, maar het gemeentelijk beleid en de dienstverlening ook meer kwalitatief te meten. Dat zegt namelijk veel meer op welke wijze de doelgroep het gemeentelijk beleid en de bestuurlijke en ambtelijke inzet waardeert. Dit meetpunt zal in 2012 verder worden meegenomen. Projecten plattelandsvernieuwing (Ruimte; 560.01) In de reserve plattelandsprojecten is per 1 januari 2010 € 220.000 beschikbaar als dekking voor de intentieverklaring Noardlike Fryske Wâlden en projecten in het kader van het Nationaal Landschap. Voor 2011 was er € 76.000 beschikbaar. Uiteindelijk is er € 58.000 uitgegeven. Een specificatie van de uitgaven staan in onderstaande tabel.


45


Planning projecten

2010

Zelfsturen en Profit (fase 1) Zelfsturen en Profit Project Houtstroom Regiomarketing Regiomarketing - garantstelling Regiomarketing - extra kosten Regiomarketing - structurele bijdrage Sociaal economisch masterplan - visievorming Sociaal economisch masterplan - uitvoeringsplan Sociaal economisch masterplan - uitvoeringsplan Sociaal economisch masterplan - uitvoeringsplan Project Takomst foar in unyk lânskip Totaal planning projecten

4.000 14.000 6.000 10.000

Begrote onttrekking reserve plattelandsvern. Begrote onttrekking reserve plattelandsvernieuwing

2011

6.000 10.000 17.000 3.000

2012

6.000 10.000

30.000 13.000 17.000 12.000

Totaal 4.000 14.000 18.000 30.000 17.000 3.000 30.000 13.000 17.000 25.000

76.000

13.000 6.000 3.000 58.000

3.000 49.000

6.000 177.000

2010 76.000

2011 76.000

2012 68.000

Totaal 220.000

Het voorstel is om het restant van € 18.000 door te schuiven naar 2012, omdat er in 2012 zowel vanuit regiomarketing en Noardlike Fryske Wâlden (NFW) nieuwe/aanvullende aanvragen worden verwacht. Vanuit de NFW speelt een project waarbij de cultuurhistorie in het woudengebied centraal staat. Alde paden nije wegen (Ruimte; 560.01) In de algemene reserve zijn middelen beschikbaar voor de dekking van de Alde paden nije wegen (fase 1, 2, 3). Fase 1 van het project dorpskuierkes is afgerond. Dit betreft de dorpskuierkes in en rond alle dorpen van de gemeente Tytsjerksteradiel met uitzondering van Earnewâld en Tytsjerk en de kuierkes die binnen de gebiedsontwikkeling van de Centrale As zullen worden meegenomen. Daarnaast is er een kaartenboek van deze dorpskuierkes gemaakt. Op fase 1 is een voordeel van € 52.000 behaald. Fase 3 betreft het doarpskuierke van Suwâld dat wordt ontwikkeld in combinatie met de realisatie van toeristische voorzieningen rond de haven/pont. Het verwachte voordeel op de realisatie van fase 3 bedraagt € 57.000. De (verwachte) voordelen hebben verschillende oorzaken. Er is onder andere zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande paden en de aanbestedingen waren gunstig. Fase 2 omvat doarpskuierkes die in de gebiedsontwikkeling van de Centrale As liggen. Deze zijn in dat project ingebracht. Binnen de gebiedsontwikkeling van de Centrale As is een aantal

doarpskuierkes

voorzien,

die

door

natuurgebieden

(EHS)

lopen.

Door

de

bezuinigingen van staatssecretaris Bleeker over de financiering voor de inrichting van het landelijk gebied en in het bijzonder van de EHS, is sprake van een gewijzigde situatie ten opzichte van waar we van uit zijn gegaan toen de doarpskuierkes zijn ingebracht in deze gebiedsontwikkeling. Door genoemde bezuiniging valt niet uit te sluiten dat er geen budget is om de natuurgebieden in te richten. Is dat het geval dan komen ook de geplande recreatieve voorzieningen (zoals de doarpkuierkes) in deze in te richten natuurgebieden, te vervallen. En dus ook de cofinanciering waar van uitgegaan is bij de berekening van onze gemeentelijke bijdrage in de kosten van realisatie. Het voorstel is dan ook om het voordeel uit fase 1 en het verwachte voordeel voor fase 3 in te zetten voor fase 2. Daarnaast zal een deel gebruikt worden om een nieuw kaartenboek te


46


maken met daarin alle dorpskuierkes uit de fasen 1, 2 en 39 (ca. € 15.000). Per saldo hebben deze ontwikkeling geen consequenties voor het resultaat, omdat de middelen hiervoor binnen de reserves zijn gereserveerd. Noordelijke elfsteden vaarroute (Ruimte; 560.01) In het kader van de noordelijke elfsteden vaarroute is de haven van Aldtsjerk opgewaardeerd om dit gebied aantrekkelijker te maken voor passanten. In het voorjaar van 2012 zal Aldtsjerk de haven feestelijk in gebruik nemen. De gemeente zal naast communicatieve ondersteuning tevens de promotiefolder verzorgen. Digitaliseren ruiterruiter- en menroutes (Ruimte; 560.01) Dit project is in 2011 afgerond en in mei 2012 zal de feestelijke opening plaatsvinden. RuiterRuiter- en menpad Gytsjerk (Ruimte; 560.01) In 2011 is de benodigde grond van een particulier gekocht. De uitvoering is vervolgens van start gegaan. Op 30 maart 2012 is het vernieuwde ruiter- en menpad officieel en feestelijk in gebruik genomen. Bijdrage Bijdrage brug It Wiid (Ruimte; 560.01 560.01) .01) Op 25 november 2010 heeft de raad ermee ingestemd € 52.000 beschikbaar te stellen uit de post Recreatievisie Earnewâld (reserve situatie it Wiid). Inmiddels is er een overeenkomst met betrekking tot de verantwoordelijkheden en dergelijke opgesteld en ook ondertekend. De eigenaren hebben nog niet aan alle voorwaarden voldaan en dus is de bijdrage nog niet uitbetaald. De bijdrage schuift daarmee door naar 2012. Per saldo heeft deze ontwikkeling geen consequenties voor het resultaat. Evenemententerrein Burgum (Ruimte; 560.03) Wij hebben in 2011 de toegezegde subsidie voor de verdere ontwikkeling van het evenemententerrein nog niet ontvangen. Met de stichting Fryske Olympiade zijn in april 2012 de afspraken over de inrichting van het evenementen terrein vastgelegd. Het subsidiebedrag zal in het 2e kwartaal 2012 door de gemeente worden ontvangen en vervolgens wordt de terreininrichting aanbesteed.

9

Fase 3 betreft het doarpskuierke van Suwâld dat wordt ontwikkeld in combinatie met de realisatie van toeristische

voorzieningen rond de haven/pont. Gemeente Tytsjerksteradiel

47



Streefwaarde

Gemeten waarde 2e

Beschikbare bedrijventerreinen in

Minimaal 5 ha.

Gemeten waarde

berap

jaarrekening

4,68 ha

4,40 ha

2,1%

2,2%

9e plaats

9e plaats

nog niet bekend

nog niet bekend

ha. % Werkloosheid ten opzichte van

Maximaal 2%

Fries gemiddelde Rangorde

Minimaal 8e plaats

ondernemingsvriendelijkste gemeente van Noord-Nederland (eens per 2 jaren) Mate van duurzaamheid nieuwe

mate van

en gerevitaliseerde

duurzaamheid (nog

bedrijventerreinen

in ontwikkeling)

Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Economische Zaken (x € 1.000) Financiële gegevens

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11



806

670

136

V

Baten begroting na wijziging c.q. baten rekening

379

247

132

N

Saldo lasten lasten en baten (na wijziging)

427

423

4

V

Diversen

4

V


4

V

Verschillenanalyse:


48


2.5. Onderwijs ‘Ontwikkelen naar brede scholen’ Het programma Onderwijs richt zich op goede onderwijshuisvesting, op de lokale onderwijsagenda, op vervoer van leerlingen waar dat nodig is en op het stimuleren van persoonlijke

ontwikkeling

van

doelgroepen.

Onderwijs

zelf

is

primair

de

verantwoordelijkheid van de scholen en hun besturen. In deze rolverdeling wordt in onze gemeente door alle betrokkenen werk gemaakt van een goede en stevige samenwerking. Op diverse plaatsen leidt dit tot ontwikkeling van het “brede school”-concept en tot multifunctioneel accommodatiegebruik. Die goede samenwerking maakt ook mogelijk dat onderwijs en onderwijsbeleid prominente pijlers zijn in de integrale benadering van kinderen, jeugd en jongeren, en van hun kansen en problemen (WMO-domein opvoeden en opgroeien). Het programma heeft veel relatie met activiteiten in andere programma’s, zoals Welzijn (WMO, clustering voorzieningen, Centrum Jeugd & Gezin), Sport (Buurt-OnderwijsSport

projecten),

Romte

(planontwikkeling),

MBB

(gebouwen),

Werk

&

Bijstand

(startkwalificatie schoolverlaters). Programmadoel Onderwijs Voor alle groepen inwoners zijn kwalitatieve en kwantitatieve onderwijsmogelijkheden aanwezig, de gemeente beschikt over een samenhangend onderwijsbeleid.





Scholen in de

Iedereen binnen de

Er is sprake van een


Beoogd maatsch. effect Jongeren en

gemeente

gemeente heeft gelijke

sluitende leerweg tot

sluitende aanpak van

volwassenen zijn goed

Tytsjerksteradiel

kansen op onderwijs,

en met een

zorg voor kinderen in

voorbereid op actieve

beschikken over goede

er bestaat bijzondere

startkwalificatie voor

de gemeente.

deelname aan de

onderwijshuisvesting.

aandacht voor groepen

de arbeidsmarkt.

samenleving.

met een achterstand.

Effectdoel

Effectdoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Het onderhouds-

Wij stellen alle

De basisscholen in

Het percentage

Ultimo 2010

Vanaf 2010 stellen

Wij realiseren

Jaarlijks nemen

niveau van de

leerlingen in de

de gemeente

vroegtijdige

volgen en

wij een plan van

ieder jaar een

minimaal 20

schoolgebouwen

gemeente in staat

scoren jaarlijks

schoolverlaters

registreren wij in

aanpak op voor

stageplek voor alle

volwassenen deel

voor OPO en PCBO

om beperkingen

met de CITO-toets

zonder start-

de gemeente alle

elk kind bij wie in

leerlingen die een

aan VAVO-

blijft minimaal

in afstand/aard

gelijk of hoger dan

kwalificatie wordt

kinderen van 0-19

de Verwijsindex

maatschappelijke

opleidingen en

gelijk aan het

volgens verord.

scholen met

jaarlijks met min.

jaar in het

Risicojongeren een

stage binnen de

minimaal 100

niveau van OPO

leerlingenvervoer

vergelijkbare

0,25% terug-

Electronisch Kind

vermoeden op

gemeentegrens

volwassenen aan

(2007) en PCBO

te overbruggen.

populatie elders.

gedrongen (van

Dossier.

risico’s wordt

willen doen.

overige cursussen

(2008) door 100%

3,2% in 2006 naar

uitvoering van het

max. 1,9% in

onderhoudsplan.

2011).

Streefwaarde % uitvoering

Streefwaarde Aantal besluiten

Streefwaarde CITO-score.

Streefwaarde Kengetal

onderhoudsplan.

leerlingenvervoer



leerplichtverslag.


Meting 46,27%

Meting 100%


Meting 534.39

Meting Verslag in raad

geregistreerd.

Volwasseneneducatie.

Streefwaarde EKD

Streefwaarde Verwijsindex

Streefwaarde Gerealiseerde

Streefwaarde Aantal

(invulling

risicojongeren

stageplekken

VAVO/VWE-

vooralsnog

(invulling

(invulling

cursussen.

onbekend).

vooralsnog

vooralsnog


onbekend).

onbekend).



Meting 100%

Meting 100%

Meting Pas in 2013

Meting 9 VAVO / 90 VWE

49


Wat hebben we daarvoor gedaan? Huisvesting HAVOHAVO-top (Samenleving; 441.01 / 443.01) De werkzaamheden zijn gestart in maart 2012. De verwachting is dat de (semi) permanente voorziening in gebruik kan worden genomen aan het begin van het schooljaar 2012/2013. Huisvesting Tjalling Koopmanscollege (Samenleving; 443.01) Het is de bedoeling om te starten in voormalige CBS De Winde in schooljaar 2013/2014. Extra exploitatiekosten de Winde (Samenleving (Samenleving; menleving; 441.01 / 443.01) BBS de Winde was één van de schoolgebouwen als van de clusteringsplannen in Hurdegaryp. Er waren afspraken met Woonfriesland over overdracht van dit gebouw. Uiteindelijk is het schoolgebouw niet overgedragen en is weer in gebruik als school. In de tussentijd, toen het nog niet duidelijk was of en wanneer de school zou worden overgedragen, zijn de lopende exploitatiekosten voor rekening van de gemeente gekomen. Hiermee was in de begroting geen rekening gehouden. Voor de jaarrekening betekent dit een nadeel van € 13.000. Beleidsplan Beleidsplan onderwijs (Samenleving; 480.01) 480.01) Het beleidsplan is in het 2011 opgesteld en is vastgesteld door de raad op 26 april 2012. Het beleidsplan zal vanaf 1 augustus 2012 in werking treden. Leerlingen vervoer (Samenleving 480.02) Aan de kosten kant van het leerlingen vervoer is een voordeel van € 20.000 ontstaan. Scholen kunnen meer begrip opbrengen voor het kostenplaatje van het leerlingenvervoer en gaan hiermee rekening houden door zoveel mogelijk afwijkende begin- en eindtijden te voorkomen. Ook was er sprake van een verschuiving van taxivervoer (relatief duur) naar openbaar vervoer en vergoeding van fietskosten (relatief goedkoop vervoer). De economische omstandigheden laten zich bij de ontvangsten van ouderbijdragen ook voelen. Meer mensen worden werkeloos en zien hun inkomenspositie verslechteren. Daardoor zijn er meer ouders, die onder de inkomensgrens komen waarbij een bijdrage geheven kan worden. Voor de jaarrekening 2011 een nadeel van € 3.000. Maatschappelijke stages (Samenleving; 620.01) In 2011 zijn de maatschappelijke stages verplicht gesteld; geen stage betekent geen diploma. In 2011 hebben alle leerlingen een stageplaats gevonden. Op 20 en 21 maart 2012 heeft er een gezamenlijke activiteit van het Liudger, het Singelland en het Fryske Gea plaatsgevonden om de maatschappelijke stages weer eens onder de aandacht te brengen. Dit in het kader van het jaar van de vrijwilliger. Wet OKE (Samenleving; 650.02) De aanpassing van de notitie peuterspeelzaalwerk en voorschoolse educatie wordt meegenomen met het tijdpad van de sociale agenda en zal in april 2012 aangepast zijn. Kinderopvang en peuterspeelzaal werk weet elkaar steeds beter te vinden. Doorgaande lijn met basisonderwijs staat nadrukkelijk op de agenda.


50



Streefwaarde

% Uitvoering onderhoudsplan

Gemeten waarde

Gemeten waarde

2e berap

jaarrekening

42%10

46,27%

99%

100%

534,32

534,39

100%

schoolgebouwen Aantal

genomen

besluiten

Minimaal 95%

leerlingenvervoer Totaalgemiddelde Cito-

Minimaal gelijk

eindtoetsen v.d. gemeente t.o.v. vergelijkbare populatie Kengetal leerplichtverslag

-/- 0,25% t.o.v.

Komt in oktober in

Leerplichtverslag is in

voorgaande jaar

leerplichtverslag.

de raad geweest.

EKD idem 2010

Pas in 2013

Registratie alle kinderen in de

100%

gemeente 0-19 in EKD (Elektronisch Kinddossier)

Plan van aanpak voor

100%

100%

100%

100%

Na afloop van het jaar

100%

geregistreerde kinderen in Verwijsindex Risicojongeren Aantal gerealiseerde maatschappelijke stageplekken

bekend.

voor leerlingen binnen de gemeentegrens Deelname VAVO/VWE-cursussen

10

20 VAVO / 100

9 VAVO

9 VAVO

VWE

75 VWE.

90 VWE

Van de geplande werkzaamheden is inmiddels 42 % uitgevoerd en door de scholen gedeclareerd bij de

gemeente. De geplande werkzaamheden voor het Huisvestingsprogramma Onderwijs worden deels doorgeschoven naar het volgende jaar. In 2011 worden drie projecten voor een totaalbedrag van € 211.000 op verzoek van de scholen doorgeschoven naar 2012. In andere gevallen vinden de werkzaamheden wel plaats in 2011, maar moeten de scholen de nota’s nog indienen. De scholen laten de werkzaamheden uitvoeren door een aannemer en kunnen dit achteraf bij de gemeente in rekening brengen. Dat kan tot vertraging leiden. Gemeente Tytsjerksteradiel

51


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Onderwijs(x € 1.000) Financiële gegevens Lasten begroting na wijziging c.q. lasten rekening

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11


4.297

4.296

1

V

924

955

31

V

3.373

3.341

32

V

Exploitatiekosten De Winde

13

N

Voordeel uitvoering leerlingenvervoer

17

V

Diversen

28

V


32

V

Baten begroting na wijziging c.q. baten rekening Saldo Saldo lasten en baten (na wijziging) Verschillenanalyse:


52


2.6. Welzijn ‘Welzijn in de dorpen’ dorpen’ Het programma welzijn omvat inzet en activiteiten om de participatie van burgers in de samenleving te ondersteunen. Belangrijk deel daarvan is het initiëren en in stand houden van voorzieningen voor jong én oud, van voorzieningen op het gebied van kunst en cultuur, en van overige gemeenschappelijke voorzieningen ter bevordering van de sociale leefbaarheid in de dorpen. De ambitie richt zich op zelfstandigheid/zelfredzaamheid van burgers,

groepen

en

organisaties,

op

preventie,

en

op

multifunctionaliteit

van

voorzieningen. In het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) is de gemeente voor burgers de eerst aanspreekbare overheid. In die verantwoordelijkheid heeft de gemeente een actieve regierol in de afstemming met een groot aantal lokaal werkzame instellingen op het gebied van welzijn, ondersteuning en zorg.

Programmadoel Welzijn Het initiëren en in stand houden van welzijn voor onze burgers door actieve participatie in de samenleving te stimuleren met voldoende zorg voor kwetsbare groepen.

Beoogd maatsch. effect Burgers zijn sociaal actief

Beoogd maatsch. effect Er is een levendig aanbod

Beoogd maatsch. effect De dorpen binnen de

Beoogd maatsch. effect Burgers zijn tevreden met

en kunnen participeren in

van kunst en cultuur.

gemeente zijn sociaal

de welzijnsvoorzieningen.

de maatschappij.

Prestatiedoel

leefbaar.

Wij ondersteunen het

Effectdoel Jaarlijks worden

Prestatiedoel Wij ondersteunen het

Prestatiedoel Jaarlijks worden i.k.v.

Prestatiedoel In 2011 is er in alle

Prestatiedoel In 2011 heeft, van de inwoners die op 01-

vrijwilligerswerk

tenminste 7 groepen

kunstaanbod door

de deelverordening

dorpen een

zodanig dat het aantal

jongeren, verspreid

jaarlijkse aankoop van

incidentele culturele

aantoonbaar initiatief

01-2009 75 jaar of

gemeentelijk actieve

over de gemeente,

of opdracht te doen

activiteiten minimaal

geweest om te komen

ouder waren, minimaal

organisaties die

ondersteund en

voor een ruimtelijk

25 culturele

tot een

65% een bezoek

werken met

gestimuleerd bij het

kunstwerk of minimaal

activiteiten

dorpsklankbord.

gehad van een vrijw.

vrijwilligers, elk jaar

opzetten en draaiend

5 tweedimensionale

gesubsidieerd.

seniorenbezoeker. Van

gehandhaafd blijft op

houden van

kunstwerken

Daarnaast worden min.

de bezochte ouderen

minimaal 450.

activiteiten/projecten

(schilderijen /etsen).

8 structurele

is minimaal 80%

activiteiten

positief over het

gesubsidieerd.

bezoek.

in de leefomgeving.

Streefwaarde

Streefwaarde

Aantal gemeentelijk

Aantal groepen

Streefwaarde Aantal aankopen en/of

Aantal culturele

actieve organisaties

jongeren.

opdrachten.

activiteiten.

die werken met




Meting 21

Meting Tweemaal 3D

Meting 12 incidenteel / 7 structureel

vrijwilligers.

Streefwaarde

Streefwaarde Aantal initiatieven.

% bezocht / % positief.

Streefwaarde



Meting 16

Meting 42% bezocht / 94% positief

(o.b.v. verbijzondering) Meting Wordt niet meer geregistreerd.


gerealiseerd

53


Wat hebben we daarvoor gedaan? Voorbereiding nieuw beleidsplan WMO / gezondheidsbeleid (Samenleving; 620.01) 620.01) Het nieuwe beleidsplan, onder de naam Sociale Agenda 2012-2015 “Ek tûk Lokaal Maatwurk”, is in concept gereed. In mei 2012 zal het nieuwe beleidsplan ter vaststelling worden aangeboden aan de raad. Kosten sociaal medisch team ten ten laste van P-budget (Samenleving; 620.01) De kosten van het sociaal medisch team konden in 2011 ten laste van het P-budget worden gebracht. Dit is afhankelijk van de ruimte die het betreffende budget biedt. Voor 2011 dus een eenmalige alternatieve dekkingsbron en een voordeel van € 23.000 voor de jaarrekening. Afrekening Afrekening ESF bijdrage cliëntondersteuning (Samenleving; 620.01) Toen de Wet Maatschappelijke Ondersteuning werd ingevoerd, is als uitvloeisel daarvan door de gemeente het project “Cliëntondersteuning” gestart. Hierop werd een ESF bijdrage aangevraagd en op deze aanvraag is door het Rijk positief beschikt. Er is een voorschot ontvangen aan de hand van het ingediende projectplan. Door een interpretatiefout is de raming destijds te hoog geweest. De afrekening heeft in de loop van 2011 plaatsgevonden. Het nadeel van € 21.000 komt ten laste van de exploitatie. Uitvoering cliëntondersteuning (Samenleving; 620.03) 620.03) Het project cliëntondersteuning laat opnieuw een onderbesteding zien. Voor de jaarrekening levert dit een voordeel van € 33.000 op. In overleg met de afdeling is geconcludeerd, dat de raming structureel te hoog is. In 2012 zal een geactualiseerde begroting voor het project worden opgesteld. Kosten verstrekkingen in in het kader van WMO (Samenleving; 622.03) Bij de uitgaven voor de huishoudelijke hulp is sprake van een open eind regeling. Dat wil zeggen, dat wanneer een aanvraag voor deze voorziening wordt gedaan en de vrager voldoet aan de criteria gesteld in de verordening er een verstrekking zal plaatsvinden. Het kan dus voorkomen dat het beschikbare budget hiervoor wordt onder- dan wel overschreden. Gedurende het jaar wordt dit zo goed mogelijk gevolgd Het resultaat op de kosten voor huishoudelijke hulp voor 2011 bedraagt per saldo uiteindelijk € 84.000 nadelig. Terugvorderingen PGB (Samenleving; 622.03) 622.03) In 2011 is door de afdeling Mienskip een intensieve controle gedaan op de verstrekte PGB’s. Voor terug te ontvangen bedragen was geen raming meegenomen. Voor de jaarrekening 2011 een eenmalig voordeel van € 33.000. Ontvan Ontvangen eigen bijdragen huishoudelijke huishoudelijke hulp (Samenleving; 622.03) 622.03) De ontvangsten uit de eigen bijdragen laten een forse meeropbrengst. Er is bij het CAK navraag gedaan naar de oorzaak hiervan. Het CAK heeft aangegeven, dat in de eerste plaats het vervallen van de aftrekregeling bijzondere ziektekosten voor chronisch zieken en gehandicapten een stijging van het belastbaar inkomen tot gevolg heeft gehad en in de tweede plaats er voor de berekening van de eigen bijdragen is gekeken naar het inkomen Gemeente Tytsjerksteradiel

54


van 2009 en dat ouderen een redelijke verhoging van hun AOW hebben gehad. Voor de jaarrekening 2011 een eenmalig voordeel van € 98.000. WMO voorzieningen / verstrekkingen (Samenleving; 652.01) 652.01) De inspraakprocedure voor de nieuwe verordening WMO is samen opgepakt met die voor de Sociale Agenda. De verordening zal naar verwachting 1 juli 2012 van kracht worden. Gehandicaptenzorg (Samenleving; 652.01) Bij de voorzieningen voor gehandicapten is sprake van een open-eind regeling, omdat individuele toegekende aanpassingen een grote financiële impact kunnen hebben. Gedurende

het

jaar

wordt

dit

zo

goed

mogelijk

gevolgd.

Het

resultaat

op

de

gehandicaptenzorg voor 2011 bedraagt per saldo uiteindelijk € 18.000 nadelig waarvan € 11.000 met betrekking tot de aanbesteding voor WMO hulpmiddelen en € 5.000 met betrekking tot de aanbesteding Huishoudelijke Hulp en implementatie van de wetswijziging WMO. Aanschaf AED's (Samenleving; (Samenleving; 714.01) 714.01) Onze dorpen hadden tot 1 januari 2012 de tijd gekregen om een aanvraag in te dienen voor het plaatsen van een AED. Hiervoor was Er was een bedrag van € 50.000 beschikbaar. Uiteindelijk is er tot een totaal bedrag van € 29.000 gedeclareerd verspreid over twee jaren. Het project is definitief afgerond en de meevaller van € 21.000 is eenmalig van aard. Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) (Samenleving; 716.01) 716.01) Uit de evaluatie bleek dat we op de goede weg zitten in de gemeente met de CJGontwikkeling. De samenwerking tussen de kernpartners CJG (jeugdgezondheidszorg, maatschappelijk

werk

en

jeugdzorg) krijgt

steeds

meer

vorm

en

casussen

rond

kinderen/gezinnen worden steeds sneller opgepakt. In het najaar van 2011 is met MEE Friesland afgesproken dat zij ook deel gaan nemen in het kernteam CJG. Het aanbod in de prenatale periode is geëvalueerd en op basis van daarvan is een nieuw aanbod in ontwikkeling. Geringere kosten realisering CJG (716.01 (716.01) 716.01) Met ingang van 2008 krijgen de gemeenten een brede doeluitkering “Centrum voor Jeugd en Gezin”. Hiermee werden de gemeenten in Nederland in staat gesteld om deze centra te realiseren. Hier kan iedere Nederlander terecht met vragen op het gebied gezin en opvoeding. Voor realisering is een periode van vier jaar uitgetrokken. Tot en met 2011 wordt de doeluitkering ontvangen. Bij de uitvoering van de regeling is door het rijk bij de gemeenten aangedrongen dat de gemeenten ook zelf een inspanningsverplichting zouden leveren in financiële zin, door een deel van het jaarlijkse acres daarvoor te oormerken. In de begroting vanaf 2008 is hiermee ook rekening gehouden. De onderbesteding van € 97.000 is een gevolg van enerzijds een ruime raming en anderzijds door de omstandigheid, dat onze gemeente tegen relatief geringe kosten een CJG kon realiseren en daardoor niet zit met hoge huisvestingskosten. Er waren geen investeringen noodzakelijk. Vanaf de begroting 2012 is de raming voor het gezondheidsbeleid opnieuw opgezet, omdat de Brede doeluitkering Jeugd en Gezin niet meer als specifieke uitkering bestaat, maar als


55


integratie-uitkering is opgegaan in de Algemene uitkering. De ramingen voor 2012 en volgende jaren zijn gebaseerd op wat er qua geld nodig is voor uitvoering van het beleid. Daarmee wordt een aanzienlijk deel van de onderbesteding voorkomen. Bovendien is in het maatregelenpakket ombuigingen een taakstelling meegenomen, die een verdere beknotting van de budgetten tot gevolg heeft en het nodig maakt om te komen tot een verdere bezinning op het uit te voeren beleid.

Wat is er gemeten? Kengetal Aantal in de gemeente actieve

Streefwaarde Minimaal 450

Gemeten waarde

Gemeten waarde

2e berap

jaarrekening

-

organisaties die werken met

Wordt niet meer geregistreerd.

vrijwilligers Aantal ondersteunde groepen

Minimaal 7,0

-

21

jongeren bij activiteiten/projecten in de leefomgeving Aantal aankopen of opdrachten

Minimaal 1 3D of

1 maal 3D

2 maal 3D

3D11 en/of 2D

5 2D aankopen of

gerealiseerd,

gerealiseerd (Bosk

opdrachten

1 maal 3D in

van Ypey en

wording.

Eastermar 2 12 incidenteel en 7

“stekjes”) Aantal incidentele en structurele

Minimaal 25

10 incidenteel

culturele activiteiten

incidentele en 8

aangevraagd,

structurele

structurele

7 structureel,

activiteiten

culturele activiteiten

1 activiteit (Dansfestival) is komen te vervallen dit jaar wegens onvoldoende sponsoring

Aantal initiatieven tot een

Aantal initiatieven

-

16

Waardering aantal bezochte

Minimaal 65%

-

ouderen met leeftijd per 1 januari

bezocht, daarvan

aangeschreven

> 75 jr.

minimaal 80%

ouderen hebben

positief

gebruik gemaakt van

dorpsklankbord 42% van de

de mogelijkheid voor een bezoek. Hiervan was 94% positief.

11

3D = driedimensionaal; 2D = twee dimensionaal


56


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Welzijn (x € 1.000) Financiële gegevens Lasten begroting na wijziging c.q. lasten rekening

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11


13.473

13.189

284

V

1.836

1.792

44

N

11.637

11.397

240

V

Kosten sociaal medisch team ten laste van P-budget

21

V

Afrekening ESF bijdrage cliëntondersteuning

21

N

Uitvoering cliëntondersteuning

33

V

Kosten verstrekkingen in het kader van WMO

84

N

Terugvorderingen PGB

33

V

Ontvangen eigen bijdragen huishoudelijke hulp

98

V

Gehandicaptenzorg

18

N

Aanschaf AED's

21

V

Geringere kosten realisering CJG

97

V

Diversen

60

V

240

V

Baten begroting na wijziging c.q. baten rekening Saldo lasten en baten na bestemming (na wijziging) Verschillenanalyse:

Saldo lasten en baten na bestemming bestemming (na (na wijziging) wijziging)


57


2.7. Sport ‘Blijvend bewegen’ Het programma sport betreft de dienstverlening aan de burgers op het gebied van sportvoorzieningen en het stimuleren van sportbeoefening. Het voorzieningenniveau en de samenwerking met sportclubs bevindt zich in vergelijking met andere Friese gemeenten op een hoog niveau. Wij participeren in Buurt-OnderwijsSport projecten (BOS-impuls). Sport is steeds nadrukkelijker een factor in gezondheid, opvoeding, gemeenschapsvorming. Wat de accommodaties betreft richten wij ons bij ontwikkelingen vooral op mogelijkheden tot concentratie van voorzieningen. Het programma heeft veel relatie met activiteiten in andere programma’s zoals Welzijn (WMO, clustering voorzieningen), Onderwijs, Romte (planontwikkeling), MBB (gebouwen).

Programmadoel Sport Via actieve en passieve sportdeelname wordt de gezondheid en de sociale participatie verbeterd.



Beoogd maatsch. effect effect

De burgers zijn tevreden over het aantal door de

Het aantal burgers dat deelneemt aan

Sportverenigingen en individuele sporters kunnen

gemeente in stand gehouden of gerealiseerde

sportactiviteiten in de gemeentelijke

tegen gunstige voorwaarden gebruik maken van

mogelijkheden tot sportbeoefening.

sportaccommodaties neemt voortdurend toe.

sportaccommodaties.

Effectdoel

Effectdoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Effectdoel

De zwembadgebruikers

De burgers waarderen

Het aantal gebruikers

De bezettingsgraad van

De gebruikers van de

zijn jaarlijks voor 75%

het aantal

van de zwembaden

de sporthallen/zalen

sportaccommodaties

tevreden over het

sportvoorzieningen

blijft jaarlijks minimaal

en velden neemt

waarderen de tarieven

zwembad en de

o.b.v. een KTO met

gelijk t.o.v. het vorige

jaarlijks toe.

zwemlessen.

minimaal het cijfer 7.5.

jaar.

en voorwaarden, o.b.v. een KTO, met minimaal het cijfer 6.

Streefwaarde % tevredenheid.

Streefwaarde Waarderingscijfer KTO.



Streefwaarde % stijging/daling aantal

Streefwaarde Streefwaarde Bezettingsgraad

Streefwaarde Waarderingscijfer KTO.

zwembadgebruikers

sporthallen/zalen en



velden.


Meting Meting Geen KTO


Meting DSD: 28.194

Meting

Meting Minimaal 64%

58


Wat hebben we daarvoor gedaan? Herinrichten sportcomplex Sumar (MBB; 530.01) Op de ontsluitingsweg na zijn de terreinwerkzaamheden afgerond. De voetbalclub is nog bezig met de bouw van de extra kleedboxen. Diverse accommodaties (MBB; 530.01) Binnen onze gemeente hebben wij veel sportaccommodaties. Per saldo leveren de exploitaties hiervan een incidenteel voordeel op van € 5.000 voor de jaarrekening. Er springen per accommodatie niet echt significante afwijkingen in het oog. Wel is neemt het verenigingsgebruik al een aantal jaren af. Samengevat levert dit het volgende beeld op: •

hogere dagelijkse kosten

€ 10.000 N

•

lagere kosten nutsvoorzieningen

€ 10.000 V

•

minder subsidies

€ 4.000 V

•

minder opbrengsten gymzalen en sporthallen

€ 26.000 N

•

minder kosten veldsport

€ 22.000 V

•

diversen

€ 5.000 V


Streefwaarde

Gemeten waarde 2e

Tevredenheid

Minimaal 75%

berap


92%

92%

zwembadgebruikers over zwembad en zwemlessen Waarderingscijfer aantal

Minimaal 7,5

sportvoorzieningen Aantal zwembadgebruikers

Minimaal gelijk

t.o.v. voorgaande jaar

-

-

(geen KTO)

(geen KTO)

2011:

2011:

DSD: 28.194

DSD: 28.194

Bezettingsgraad sporthallen/-

Jaarlijkse

Definitieve cijfers pas

zalen en -velden

toename t.o.v.

na afloop seizoen/jaar

voorgaande jaar

beschikbaar

Minimaal 6,0

Waarderingscijfer gebruikers

Tarieven:

Tarieven:

tarieven en voorwaarden m.b.t.

Veldsport: 64%

Veldsport: 64%

sportaccommodaties

Zaalsport: 85%

Zaalsport: 85%

Voorwaarden:

Voorwaarden:

Veldsport: 73%

Veldsport: 73%

Zaalsport: 83%

Zaalsport: 83%


59


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Sport (x € 1.000) Financiële gegevens

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11



4.578

4.432

146

V


1.866

1.725

141

N

Saldo Saldo lasten en baten (na wijziging)

2.712

2.707

5

V

Diverse accommodaties

5

V

Saldo lasten lasten en baten (na (na wijziging) wijziging)

5

V

Verschillenanalyse:


60


2.8. Werk en Bijstand ‘Werk boven inkomen’ Het programma Werk en Bijstand omvat een uitgebreid activiteitenpakket voor de doelgroep bijstandsgerechtigden en overige minima in de gemeente. Belangrijke doelstellingen zijn het bewerkstelligen dat zoveel mogelijk inwoners economisch onafhankelijk zijn en meedoen (participeren) in de samenleving op allerlei niveaus. Waar nodig bieden wij de helpende hand. Binnen de participatie heeft de begeleiding van bijstandsgerechtigden naar betaald werk overigens onverkort de prioriteit. Met het vaststellen van de visienota ‘Participatie in Tytsjerksteradiel – meidwaan!’ in 201012 is een integraal kader vastgelegd voor het brede scala van beleidsvelden waarop de gemeente werk maakt van participatiebevordering.

Programmadoel Werk en Bijstand Inwoners zijn economisch zelfredzaam, participeren sociaal en maatschappelijk en doen evt. beroep op sociaal vangnet.


Beoogd maatsch. maatsch. effect


Iedere inwoner geniet

Bijstandscliënten

Bijstandscliënten verkeren

bestaanszekerheid.

participeren snel op de

niet in een sociaal

arbeidsmarkt.

isolement.

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel Prestatiedoel

Prestatiedoel

Wij verstrekken een

Wij bieden hulp bij het

Wij bieden elke cliënt

De uitstroom van

Wij zetten proactief in op

uitkering voor de kosten

voorkomen en oplossen

binnen de verschillende

trajecten gericht op werk

het tegengaan van het

van levensonderhoud,

van schuldenproblematiek

doelgroepen een

bedraagt minimaal 50%.

zolang men zelf niet in

door: a. het geven van

trajectplan op maat,

deze kosten kan voorzien,

voorlichting (preventief)

waarvan 80% binnen één

voorlichting en het

binnen de daarvoor

en b. maatwerktrajecten

maand na aanvraag of

begeleiden op maat. Wij

gestelde wettelijke

door inschakeling van de

wijziging van de

streven naar 100% gebruik

termijnen.

GKB (curatief ). De uitval

(bestaande) situatie.

van de regelingen door

niet-gebruik van minimaregelingen d.m.v.

bedraagt max. 20%.

bijstandscliënten.

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde Streefwaarde

Streefwaarde

% afhandeling binnen de

% uitval

% trajectplannen binnen

% uitstroom trajectklanten

% gebruik

wettelijke termijnen.

schuldhulpverlening.

één maand.

naar werk.

minimaregelingen door





Streefwaarde

bijstandscliënten.


12

Meting Nog niet te berekenen

Meting 82%

Meting 100%

Meting 90%

Raad 21 oktober 2010; punt 6


61


Wat hebben we daarvoor gedaan? Inkomensvoorzieningen en uitkeringen (610.01 / 611.01) Bij de start van 2011 waren er voor gemiddeld 365 cliënten Rijksmiddelen (Inkomensdeel BUIG13) beschikbaar. Bij de 2e bestuursrapportage werd een tekort verwacht van € 1.236.000 ten opzichte van de begroting. Daarvan kon € 320.000 gedekt worden uit een opgenomen stelpost, reden om ten laste van het begrotingssaldo een extra bijdrage ter beschikking te stellen van € 916.000. Bij de definitieve (lagere) vaststelling van het Inkomensdeel 2011 in oktober bleek er uiteindelijk budgettaire ruimte te zijn voor 337 cliënten. Het tekort bij de jaarrekening (rekening versus begroting) bedraagt uiteindelijk € 1.143.000; het aantal cliënten gemiddeld 433. Het totale voordeel BUIG ten opzichte van de bijgestelde begroting bedraagt € 89.000 voordelig. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van het aantal cliënten die vallen onder de wet BUIG, weergegeven.

Overzicht verloop aantal cliënten BUIG 440 420

aantallen

400 380 360 340 320

m aanden

no ve m be r de ce m be r

ok to be r

se pt em be r

au gu st us

ju li

ju ni

m ei

ap ril

m aa rt

i ja nu ar

fe br ua ri

300

(voorlopig) budget I-deel gemiddeld aantal cliënten 2011 gemiddeld aantal cliënten 2010

Uit de grafiek wordt duidelijk dat het aantal cliënten tegenover het beschikbare budget in de loop van 2011 verder uit de pas is gaan lopen. Het Rijk heeft bepaald dat eventuele tekorten op het Inkomensdeel tot 10% van het aan de gemeente toegekende budget voor rekening en risico van de gemeente zijn. Bij een tekort hoger dan 10% kan de gemeente onder voorwaarden een IAU (Incidentele Aanvullende Uitkering) aanvragen voor het meerdere. Omdat ons tekort over 2011 bijna 27% bedraagt zullen wij, net als over het tekort 2010, de IAU aanvragen.

13

Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten, bedoeld voor de uitkeringslasten van de WWB, Bbz-

starters, IOAW en IOAZ. Gemeente Tytsjerksteradiel

62


Langdurigheidtoeslag (W&B;610.01) Het beroep op de langdurigheidtoeslag is achtergebleven bij de verwachting. Per saldo een voordeel van € 21.000. Bijstand zelfstandigen – gevestigde ondernemers (W&B;610.01) De uitvoering van de Bbz is uitbesteed aan Bureau Zelfstandigen Fryslân (BZF). Voor gevestigde ondernemers, die gebruik maken van de Bbz14, kunnen wij de uitkeringslasten en de verstrekking van bedrijfskapitaal deels declareren bij het Rijk15. Ten tijde van de 2e bestuursrapportage was er sprake van een gunstige prognose. Maar omdat juist het verstrekken van bedrijfskapitaal het saldo abrupt kan beïnvloeden hebben wij ervoor gekozen om de begroting niet tussentijds te wijzigen. Vermoedelijk als gevolg van de economische tegenwind is er echter aanmerkelijk minder bedrijfskapitaal verstrekt dan in andere jaren wat een voordeel oplevert van € 123.000. Incidentele Aanvullende Uitkering (W&B; 610.01) 610.01) Onze aanvraag voor een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) over 2010 van € 711.000 in verband met het tekort op het Inkomensdeel is toegekend. In de jaarrekening 2010 is dit bewust niet verwerkt omdat niet voorspeld kon worden óf en welk bedrag uiteindelijk uitgekeerd zou worden. Voor 2011 wordt opnieuw de IAU aangevraagd. Net als in 2010 nemen wij deze aanvraag voorzichtigheidshalve niet op als vordering in de jaarrekening. Gezien de onzekerheden rondom de toekenning kan onze accountant zich in dit standpunt vinden. Wet bundeling uitkeringen (W&B; 610.01) De gewijzigde Wet Werk en Bijstand geldt per 1 januari 2012 ook voor het Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen. Aangezien de wetswijzigingen pas in december 2011 door de Eerste Kamer zijn aangenomen, is Bureau Zelfstandigen Friesland niet in staat geweest om deze wijzigingen te vertalen in het huidige beleid. Het is de bedoeling dat deze vertaalslag in 2012 wordt gemaakt. Sociale werkvoorziening (W&B; 611.01) De uitvoeringsorganisatie Caparis NV heeft toestemming van het college om de aan ons door het Rijk opgelegde taakstelling voor het plaatsen van SW-geïndiceerden met maximaal 1 SE te overschrijden. Zo wordt voorkomen dat de taakstelling niet optimaal benut wordt. In 2011 is de taakstelling voor het aantal te plaatsen SW’ers door een combinatie van oorzaken overschreden met 2,3 SE. De uiteindelijke realisatie is sterk afhankelijk van het (natuurlijk) verloop van SW-dienstverbanden. Daarnaast is het in 2011 in GR-verband niet gelukt om de over- en onderschrijdingen onderling volledig te compenseren. De overschrijding valt de uitvoeringsorganisatie daarom niet te verwijten. Het nadeel bedraagt per saldo € 44.000. Werkplein (W&B; 611.01) De intake wordt gedaan op ons gemeentehuis. Hiervoor hebben we de dienstverlening anders vormgegeven. Het Werkplein Drachten sluit per maart 2012. Het Werkplein

14

Besluit bijstandverlening zelfstandigen

15

Startende ondernemers vallen onder de wet BUIG


63


Leeuwarden zal, naar verwachting, als enige Werkplein open blijven in Fryslân en een regionale functie krijgen. Schuldhulpverlening (614.01) Dit product kent per saldo een voordeel van € 132.000. Een deel van de kosten kon uit door het Rijk verstrekte extra middelen voor preventie en nazorg worden gedekt. Een ander deel kon uiteindelijk nog ten laste van het Participatiebudget worden gebracht. Beleidsplan schuldhulpverlening (Samenleving; 614.01) De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening treedt per 1 juli 2012 in werking. Dan moet ook het beleidsplan zijn vastgesteld. Bijzondere bijstand (614.01) Evenals in 2010 worden de effecten van de economische tegenwind en de stijgende cliëntenaantallen zichtbaar in het overschrijden van de raming. Dit zorg voor een nadeel van € 57.000. Kinderopvang (614.01) Binnen dit product is een nadeel ontstaan. Dit bestaat voor € 9.000 uit daadwerkelijk hogere uitgaven en € 10.000 begrotingsnadeel. Een deel van de uitgaven werd namelijk per abuis door afdeling Mienskip via programma 6 verantwoord waardoor de prognose ten tijde van de 2e bestuursrapportage binnen programma 8 onterecht een voordeel van € 10.000 liet zien. Per saldo een nadeel van € 19.000.

Wat is er gemeten? Kengetal % Afhandeling binnen de

Streefwaarde 100%

Gemeten waarde 2e

Gemeten waarde

berap

jaarrekening

78%

76%16

wettelijke termijnen % Uitval schuldhulpverlening

Maximaal 20%

Nog niet te berekenen


% Trajectplannen binnen één

80% minimaal

85%

82%

Minimaal 50%


100%

96%

90%

maand* % Uitstroom trajectklanten naar werk % Gebruik minimaregelingen

100%

door bijstandscliënten

16

Het niet voor 100% kunnen afhandelen binnen de wettelijke termijnen heeft een tweetal oorzaken: •

In 2011 heeft de afdeling Werk en Bijstand te maken gehad met een forse toestroom van cliënten. Gelukkig hebben we ook uitstroom kunnen realiseren. Beide, instroom en uitstroom vergen afhandelingstijd en het is niet gelukt om dat met de bestaande bezetting binnen de wettelijke termijnen af te handelen.

•

In 2011 heeft de afdeling Werk en Bijstand daarnaast zeer veel tijd en energie gestoken in de samenwerking met Achtkarspelen om de samenvoeging op 1 januari 2012 te kunnen realiseren. Dit is mede ten koste gegaan van de afhandelingstermijnen.


64


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Werk en bijstand (x € 1.000) Financiële gegevens

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11



15.778

15.696

82

V


11.000

11.886

886

V

4.778

3.810

968

V

Bijstand WWB, IOAW, IOAZ en startende ondernemers

89

V

Langdurigheidstoeslag

21

V

Bijstand zelfstandigen - gevestigde ondernemers

123

V

Toekenning IAU 2010

711

V

44

N

132

V

Bijzondere bijstand

57

N

Kinderopvang

19

N

Diversen

12

V

968

V

Saldo Saldo lasten en baten baten (na wijziging) Verschillenanalyse:

Sociale werkvoorziening Schuldhulpverlening



65


2.9. Milieu ‘Voor een schoon milieu’ Het programma milieu omvat de zorg voor milieu, reiniging, compostering, riolering en de sanering van milieuhinderlijke bedrijven. Het programma is gericht op het bevorderen van een schone en hygiënische leefomgeving voor de burgers en het verminderen van de belasting voor het milieu; preventie en hergebruik van afvalstoffen en hergebruik van secundaire grondstoffen (licht verontreinigde grond en bagger) en regenwater zijn hierbij belangrijke uitgangspunten. Door middel van het gemeentelijke klimaatbeleid wordt een bijdrage geleverd aan het bereiken van de zogenaamde Kyoto-doelstellingen. De komende periode zal er meer aandacht aan het beleidsveld “water” worden besteed; hiervoor is een gemeentelijk Waterplan vastgesteld. In de raad van 27 maart 2008 is de Nota Duurzaamheid vastgesteld, waarbij de raad het ambitieniveau met bijbehorend maatregelenpakket heeft bepaald. De nota vloeit voort uit het collegeprogramma

“Mei fleur en faasje” waarbij prioriteit is toegekend aan het thema

“Duurzaamheid”. De financiële vertaling van deze nota is meegenomen in de perspectiefnota 2008. De externe integratie van het gemeentelijke milieu- en duurzaamheidsbeleid in andere beleidsterreinen, zoals ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, is hierbij van groot belang. Voor het verkrijgen van draagvlak c.q. het vergroten van het milieubewustzijn vindt gemeentelijke milieucommunicatie plaats. Binnen de begrensde mogelijkheden wordt gestreefd naar een uitvoering van de wettelijke taken op een kwalitatief bovengemiddeld niveau. Datzelfde geldt voor het serviceniveau. Op het gebied van de milieuhandhaving is de aanpak pragmatisch en praktisch; naast de “klassieke” rol van controleur, is daarbij ook de rol van adviseur van belang. Programmadoel Milieu Een gezonde en schone leefomgeving binnen de gemeente Tytsjerksteradiel.



Er is sprake van een schone leefomgeving waarbij

Burgers zijn tevreden over de inzameling van

maximaal wordt bijgedragen aan de Kyoto-

huisafval.

doelstellingen.

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

De inwoners zijn milieubewust en handelen als

Wij zorgen voor een grote bijdrage door uitvoering

Wij zorgen voor een optimale inzameling van

zodanig. Het scheidingspercentage bedraagt 69%.

te geven aan de door de gemeenteraad

huisafval. Het aantal klachten bedraagt maximaal

vastgestelde nota duurzaamheid.

3% van het aantal inwoners.

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Scheidingspercentage.

% realisatie duurzaamheid.

Aantal klachten huisvuilinzameling.



(o.b.v. verbijzondering) Meting

Meting

Ca. 30% (uitvoering op schema)

85

66


Wat hebben we daarvoor gedaan? 721.01) .01) Evaluatie zijbelading inclusief zomerronde (MBB; 721 In 2011 is de evaluatie afgerond en door de raad behandeld op 16 juni 2011. Daarnaast is onderzoek gedaan of het technisch haalbaar en wenselijk is om twee keer per jaar een ronde te rijden om tuinafval gratis op te halen. Vervangen bovengrondse glas glas- en textielbakken textielbakken door ondergrondse bakken (MBB; 721.01) Eind 2011 zijn de bovengrondse glas- en textielbakken door ondergrondse bakken vervangen, met uitzondering van Earnewâld. Deze container wordt vervangen wanneer de gelegenheid zich voordoet, ofwel werk met werk maken. Asbestgelijkend materiaal (MBB; 721.01, blz 65) In september 2011 heeft de raad de tariefstelling en de aanpassing van de Algemene Plaatselijke Verordening behandeld. De raad heeft aangegeven, dat het acceptatieprotocol voor asbestgelijkend materiaal aangevuld moet worden. Dit wordt opgepakt (bevoegdheid college) in de loop van 2012, naar verwachting in de maand juni. Afvalstoffenheffing (MBB; 721.01) Wij hebben in 2011 minder afvalstoffenheffing ontvangen dan begroot. Het nadeel voor de rekening bedraagt €53.000. Voor de begroting 2012 en verder zijn de aantallen meer- en eenpersoonshuishoudens geactualiseerd. Inzameling deelstromen (MBB; 721.01) Ten opzicht van de begroting heeft de inzameling van deelstromen voor de rekening per saldo een voordeel opgeleverd van € 11.000. Dit betreft klein chemisch afval (inclusief chemo-car), inzameling glas en inzameling oud papier. Reststoffenenergiecentrale (REC) (MBB; 721.01) De REC is opgestart maar er lopen nog diverse bezwaren tegen rechtmatigheid van de ingebruikname. De uitspraak betreffende het beroep op de milieuvergunning bij de Raad van State wordt voorjaar 2012 verwacht. Inmiddels is de milieuvergunning onherroepelijk geworden. Verbreed gemeentelijk rioleringsplan (MBB; 722.01) Het verbreed gemeentelijk rioleringsplan is in 2011 opgesteld. In maart 2012 is dit plan aangeboden aan de raad. Besluit bodemkwaliteit (MBB; 723.01) 723.01) In december 2011 is de Nota bodembeheer (inclusief Bodemkwaliteitskaarten) voor een beheersgebied van achttien gemeenten uitgereikt. Begin 2012 zal het college de stukken behandelen voor het “generieke beleid” volgens het Besluit Bodemkwaliteit. Vervolgens zal in 2012 de raad het “gebiedspecifiek beleid” (wegbermen e.d.) behandelen. Uiterlijk 2013 dient de Nota bodembeheer (inclusief Bodemkwaliteitskaarten) vastgesteld te zijn. Geen (onverwachte) bodemsaneringen (MBB; 723.02 Gemeente Tytsjerksteradiel

67


In 2011 hebben zich geen onverwachte bodemsaneringen voorgedaan. Er is geen beroep op de hiervoor beschikbaar middelen gedaan. Voor de jaarrekening een voordeel van € 15.000. Subsidie PVPV-panelen (MBB; 723.02) Wij hebben alsnog een subsidie voor de PV-panelen op carport en display ten behoeve van het elektrisch rijden ontvangen. Hiermee was geen rekening gehouden. Voor de jaarrekening een voordeel van € 12.000. Onderzoeken Waterplan (Ruimte/MBB; 729.01) Voor 2011 was er voor onderzoeken in het kader van het Waterplan nog een bedrag uit de algemene reserve beschikbaar van € 53.000. Bij de 2e bestuursrapportage 2011 is hiervan € 32.000 doorgeschoven naar 2012, omdat een deel van de projecten doorloopt in 2012 en een deel nog moest worden opgestart. Per saldo is er in 2011 € 2.000 uitgegeven. Dit is inclusief de subsidie van het Wetterskip voor het project Wetterlannen. Voor het project Wetterlannen is uiteindelijk € 2.000 minder uitgegeven dan was begroot. Daarnaast is het onderzoek “integrale aanpak Muneinster Feart” door de gemeente zelf uitgevoerd in plaats van dat het uitbesteed is. Het begrote bedrag van € 12.000 voor dit onderzoek kan daarom vrijvallen. In totaal een voordeel voor 2011 van € 14.000. Resteert er nog een bedrag van € 5.000. Voorgesteld wordt om dit bedrag door te schuiven naar 2012, om de overige onderzoeken binnen het Waterplan af te ronden.

Wat is er gemeten? gemeten? Kengetal

Streefwaarde

Gemeten waarde waarde 2e

Scheidingspercentage afval

Minimaal 69%

berap -

Gemeten waarde jaarrekening 69%

cijfers over 2011 in maart 2012 bekend Realisatie

inhoud

nota

duurzaamheid

100%; realisatie

25-30%

Ca. 30%

in 2023

uitvoering op schema

uitvoering op schema

150

85

Aantal klachten

Maximaal 3%

huisvuilinzameling t.o.v. aantal

(= 960 klachten

inwoners

of minder)


68


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Milieu (x € 1.000) Financiële gegevens

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11



6.635

6.622

13

V


5.623

5.633

10

V

Saldo lasten en baten na bestemming (na wijziging)

1.012

989

23

V

Afvalstoffenheffing

53

N

Inzameling deelstromen

11

V

Geen (onverwachte) bodemsaneringen

15

V

Subsidie PV-panelen

12

V

Diversen

38

V

Saldo lasten en baten na bestemming (na (na wijziging wijziging)

23

V

Verschillenanalyse:


69


2.10. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting ‘Een aantrekkelijke woonwoon- en leefomgeving’ Het programma ruimtelijke ordening en volkshuisvesting richt zich op een goede ruimtelijke kwaliteit van het gemeentelijk grondgebied, een plezierig, veilig woon- en werkklimaat en een evenwichtige woningmarkt. Inmiddels is een structuurvisie en een woonvisie opgesteld. Bovendien heeft het onderwerp “Water” meer aandacht gekregen. Hiertoe is begin 2009 een Waterplan vastgesteld; het maatregelenpakket dat hier bij hoort, is in uitvoering genomen. Het programma ruimtelijke ordening en volkshuisvesting heeft verder relatie met binnen andere programma’s op te stellen beleidsplannen, zoals het economisch beleidsplan; het beleidsplan voor toerisme en recreatie en het gemeentelijk verkeer en vervoerplan.

Programmadoel Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting De gemeente Tytsjerksteradiel beschikt over een plezierig en veilig woon- en werkklimaat met een evenwichtige woningmarkt. De burgers, bedrijven en instellingen hebben voldoende mogelijkheden om zich te vestigen, om te verhuizen en uit te breiden binnen de gemeente, binnen de vastgestelde kaders.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

Beoogd maatsch.

effect

effect

effect

effect

effect


Bestemmingsplannen


Inrichtingen zijn

Ontwikkelings-

De esthetische en

Het platteland is

zijn adequaat en

evenwichtige

veilig doordat wordt

mogelijkheden voor

karakteristieke kant

vitaal en kenmerkt

actueel

woningmarkt met

beschikt over actuele

natuur, landschap en

van de gebouwde

zich door leefbare

ruimte voor alle

gebruikers-

recreatie zijn benut.

omgeving blijft

dorpen.

categorieën.

vergunningen.

behouden.

Effectdoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Prestatiedoel

Effectdoel

De gemeentelijke

Wij baseren de

Met inachtneming

Jaarlijks wordt

Door actieve

Wij toetsen 100%

De burger is

bestemmings-

woonvisie

van de beleids-

een

participatie in

van de

tevreden over de

Prestatiedoel

plannen zijn niet

hoofdzakelijk op

uitgangspunten

uitvoeringsplan

landschapsin-

gemeentelijke

basisvoorzieningen

ouder dan 10

de demografische

worden voor alle

Toerisme &

richtingsprojecten

planontwikkeling

in zijn woonplaats

jaar.

ontwikkelingen

inrichtingen

Recreatie

behartigen wij de

aan

en waardeert dit

en de daaruit

actuele gebruiks-

opgesteld en

gemeentelijke

stedenbouwkundige

o.b.v. een KTO met

voortvloeiende

vergunningen

uitgevoerd.

belangen op het

waarden.

minimaal het cijfer

vraag in de

verstrekt.

gebied van natuur,

7.5.

landschap en

toekomst.

recreatie. Wij streven naar 100% participatie.

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Streefwaarde

Aantal

Mate aansluiting

% gebruiks-

% uitgevoerde

% deelname in

Mate van

Waarderingscijfer

bestemmings-

woonvisie op

vergunningen

activiteiten in

landschaps-

toetsing.

KTO.

plannen ouder

demografische

t.o.v. totaal aantal

uitvoerings-

inrichtings-

dan 10 jaar.

ontwikkelingen.

vergunningsplich-

programma.

projecten.



(o.b.v. verbijzondering

tige inrichtingen.


Meting

Meting 100%

Meting 100%

Meting 100%

Meting Geen KTO

Meting 4

100%



Meting 100%

70


Wat hebben we daarvoor gedaan? Afrekening 2010 en 2011 Stichting Behoud Monumenten (MBB; 541.03) De Stichting Behoud Monumenten in de gemeente Tytsjerksteradiel heeft over de jaren 2010 en 2011 een afrekening ingediend. De subsidiabele kosten over die twee jaren waren lager dan begroot. Voor de jaarrekening 2011 een eenmalig voordeel van € 28.000. Actualiseren bestemmingsplannen (Ruimte; 810.02) Het bestemmingsplan Tytsjerk zuid is na de uitspraak van de raad van state begin december onherroepelijk geworden. Het bestemmingsplan Aldtsjerk is conform planning vastgesteld. Voor de bestemmingsplannen Garyp, Oentsjerk en Earnewâld zijn de voorbereidingen in volle gang. De eerste geactualiseerde plannen zullen nu worden aangepast aan de digitale vereisten van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening. Dit zijn de bestemmingsplannen Noardburgum, Burgum en Jistrum. Voor de laatste wordt gezien de beperkte verwachte ontwikkelingen een beheersverordening voorgesteld. Landinrichting Alde Feanen (Ruimte; 810.04) Voor 2011 stond er een begrote onttrekking uit de algemene reserve gepland van € 249.000. Dit is inclusief een bedrag van € 123.000 wat is doorgeschoven vanuit 2010. De werkzaamheden voor fase 1 zijn afgerond en opgeleverd. Fase 2 is ook nagenoeg afgerond, maar moet nog worden opgeleverd. Voor beide fasen zal de afrekening in 2012 plaatsvinden binnen de daarvoor gereserveerde middelen. De werkzaamheden voor fase 3 zullen in het najaar van 2012 worden opgestart. Landinrichting Bûtenfjild (Ruimte; 810.04) Voor 2011 stond er een begrote onttrekking uit de algemene reserve gepland van € 76.000. Dit is inclusief een bedrag van € 40.000 wat is doorgeschoven vanuit 2010. Bij de 2e bestuursrapportage 2011 is vervolgens € 60.000 doorgeschoven naar 2011. In 2011 is één factuur ontvangen voor de 1e uitvoeringsmodule van € 9.000. De 1e uitvoeringsmodule is hiermee afgerond. Het restant van € 7.000 wordt doorgeschoven naar 2012. Voor 2012 staat de planvorming van de 2e uitvoeringsmodule gepland. Hier zitten ook gemeentelijke voorzieningen in. Door bezuinigingen bij het Rijk/Provincie (financiering landelijk

gebied/EHS)

is

het

echter

maar

de

vraag

of

het

plan

voor

deze

2e uitvoeringsmodule wordt vastgesteld. Landinrichting Jistrum (Ruimte; 810.04) Voor 2011 stond er een begrote onttrekking uit de reserve landinrichting Jistrum gepland van € 7.000. Dit is doorgeschoven uit eerdere jaren. Het project is inmiddels afgerond en de afrekening (€ 8.000) is ontvangen. De reserve landinrichting Jistrum komt hiermee te vervallen. Gebiedsontwikkeling Zuid en Midden (Ruimte; 810.04) Voor 2011 stond er een begrote onttrekking uit de algemene reserve gepland van € 250.000. Het project bevindt zich nog in de planvormingsfase. In 2011 zijn er nog geen uitgaven geweest. De begrote onttrekking kan daarom doorschuiven naar 2012. Naar verwachting zal in 2012 worden begonnen met de uitvoering van een aantal maatregelen. Gemeente Tytsjerksteradiel

71


Volkshuisvesting (Ruimte; 820.01) In het najaar van 2011 is binnen de stadsregio een begin gemaakt met het proces “evaluatie woningbouwafspraken 2008-2015”, dat eind 2012 wordt afgerond. Dit dient mede ter voorbereiding van nieuwe afspraken over de woningbouw tussen de provincie en de regio’s voor de periode 2012-2020. In 2011 zijn 72 woningen opgeleverd (waarvan vier huurwoningen en vier recreatiewoningen). De afspraken over It Súd in Hurdegaryp worden begin 2012 vastgelegd. Gytsjerk centrum (Ruimte, 821.01) Voor 2011 stond er in eerste instantie een onttrekking uit de reserve Gytsjerk centrum geraamd van € 264.000. Hiervan is bij de 2e bestuursrapportage 2011 € 80.000 doorgeschoven naar 2012, waardoor er voor 2011 een onttrekking uit de reserve overbleef van € 184.000. De uitgaven bedroegen in 2011 € 197.000. Daarnaast hebben we een ISV subsidie (€ 253.000) en een BLS subsidie (€ 75.000) ontvangen. Per saldo resteert er nog een bedrag van € 315.000. Er is in 2011 geen overeenstemming bereikt over de verkoop van de Hoeve. Financiering en het vooraf contracteren van commerciële ruimten is vanwege de recessie / crisis zeer bemoeilijkt. Dit kan zelfs aanleiding worden voor herbezinning op het programma. Op dit moment is daarom niet duidelijk hoe het komt met het centrumplan Gytsjerk. Het is daarom ook niet mogelijk een opzet te maken met de verwachte kosten voor de toekomst. Daarom kunnen wij geen balanspost (nog te betalen kosten) opnemen. Er is namelijk geen goede onderbouwing. Het voorstel is daarom om het voordeel van € 315.000 via de bestemming van het resultaat te storten in de reserve Gytsjerk centrum. Op 28 juni 2011 is het college akkoord gegaan met het voorstel maximaal € 400.000 beschikbaar te stellen voor het geraamde tekort in de fasen 2 tot en met 4 van het centrumplan Gytsjerk. Door het voordeel voor 2011 te storten in de reserve Gytsjerk centrum kan dit gecompenseerd worden. Masterplan Burgum centrum (Ruimte; 821.01 821.01) De raad heeft op 14 juli 2011 ingestemd met een ruime bestemmingsplanwijziging, zodat ook commerciële invulling mogelijk wordt. Het proces om te komen tot ontwikkeling van de locatie voormalig Dienstencentrum is vervolgd. Er is externe ondersteuning ingeroepen voor de prijsvraag. De vereiste bestemmingsplanherziening wordt voorbereid. Project visie Burgum “De Warren” (Ruimte; 821.01 821.01) In

2011

is

de

input

van

diverse

belangenorganisaties

en

de

raad

(opiniërende

raadsvergadering) verwerkt tot een visierapport. Samen met een speciale website is de conceptvisie januari 2012 voor inspraak ter inzage gelegd. In voorjaar 2012 kan de visie door de raad vastgesteld worden. Identiteitsstudie Noardburgum (Ruimte; 821.01) Er vindt een vertaling van de visie plaats in de herziening van het bestemmingsplan. In aanmerking komende locaties zullen een rechtstreekse woonbestemming krijgen. Aanpak verrommeling particuliere erven en verpauperde panden (Ruimte; 821.01)


72


De notitie verrommeling particuliere erven en verpauperde panden is in september ter kennisname aangeboden aan de raad. Afboeken boekwaarde diverse projecten bouwgrondexploitatie (Ruimte; 830.01) Uit

onderzoek

blijkt

dat

gemeenten

veruit

de

grootste

financiële

risico’s

met

bouwgrondexploitatie lopen. In samenwerking met de Famo (Federatie van algemene middelen managers bij de overheid) heeft Binnenlands Bestuur vorig een financiële risicokaart gemaakt voor de lokale overheid. Dat gebeurde op basis van informatie van zestig gemeenten, van groot tot klein. Het terrein waarop volgens de financieel specialisten hun gemeente de meeste risico’s loopt, is de grondexploitatie. Voor een doorsnee gemeente kan het risico al gauw een fors bedrag bedragen. Daarnaast heeft de commissie BBV in februari 2012 de (herziene) notitie grondexploitatie gepubliceerd. Deze notitie is een bijgestelde versie van de notitie grondexploitatie van januari 2008. Een reden voor een aangepaste notitie zijn de gevolgen van de financieeleconomische crisis voor de grondexploitaties. De commissie wil door middel van deze aangepaste notitie een nadere verduidelijking geven op het verwerken van de financiële consequenties in begroting en jaarrekening. Voor ons reden om nog eens kritisch te kijken naar onze grondposities en onze werkwijze. Op basis van deze inventarisatie zijn wij tot de conclusie gekomen, dat de risico’s op de Warren fase 2 en Hurdegaryp fase 3 zo groot zijn dat met een afwaardering naar een meer acceptabele boekwaarde er geen onnodige claim op toekomstige begrotingen worden gelegd. Concreet komt het er op neer dat wij de boekwaarde per m2 voor deze twee complexen verlagen naar € 12,50 en vanaf 2012 geen rente meer bijschrijven. Voor de jaarrekening betekent dit een nadeel van € 1.760.000. Daarnaast

hebben

wij

een

verlies

genomen

op

woning

Gytsjerk

c.a.

en

Garyp

bedrijventerrein Noord. Voor de woning Gytsjerk c.a. is de keuze is wel ontwikkelen, of niet ontwikkelen in verband met een tweede ontsluitingsweg naar de nieuwbouw. Het financiële risico is bij wel ontwikkelen groter dan bij niet ontwikkelen en verkopen van de woning. Uitgaande van een ingeschatte verkoopprijs van de woning realiseren wij in ieder geval een verlies van € 180.000 ongeacht de keuze die wordt gemaakt. Gezien de huidige marktsituatie ten aanzien van bedrijventerreinen en de ontwikkelingen in kader van de Centrale As hebben wij de boekwaarde op Garyp bedrijventerrein Noord opnieuw beoordeeld. Ook verwachten wij op basis van de (huidige) economische situatie op korte termijn geen grote vraag naar bedrijventerreinen. Om die redenen is het nemen van een verlies van € 600.000 op dit moment reëel. Voor de overige complexen hebben wij de risico’s in kaart gebracht en zal in het kader van de 1e bestuursrapportage 2012 een voorstel worden gedaan voor de invoering van een risicoreserve bouwgrondexploitatie c.a. onder gelijktijdige opheffing van de huidige reserves bouwgrondexploitatie en reserve sociale woningbouw. De meerjarige consequenties van bovenstaande keuze hebben wij meegenomen in de 1e bestuursrapportage 2012.


73



Streefwaarde

Gemeten waarde 2e

Aantal gemeentelijke

Maximale ouderdom

bestemmingsplannen ouder

bestemmingsplannen

dan 10 jaar

is 10 jaar

Mate van aansluiting woonvisie

berap


417

4

% aansluiting

100%

100%

100%

100%

100%

100%

60%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

-

-

(geen KTO)

(geen KTO)

op demografische ontwikkelingen % Gebruiksvergunningen t.o.v. totaal aantal vergunningsplichtige inrichtingen % Uitgevoerde activiteiten conform het uitvoeringsplan

(mate waarin

Toerisme & Recreatie

activiteiten conform planning zijn uigevoerd).

% Deelname in landschapsinrichtingsprojecten % Toetsing gemeentelijk planontwikkeling aan stedenbouwkundige waarden Waarderingscijfer burger

Minimaal 7,5

m.b.t. basisvoorzieningen in de woonplaats

17

Reden voor achterstand heeft te maken met de uitgebreide voorbereiding van de plannen en vooral de keuze om

een aantal projecten prioriteit te geven. Gemeente Tytsjerksteradiel

74


Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting (x € 1.000) Financiële gegevens

Begroting 201 20 11

Rekening 201 20 11

Verschil rekening begroting


4.864

6.888

2.024

N


3.616

3.468

148

N


1.248

3.420 3.420

2.172

N

28

V

Ontvangen subsidies Gytsjerk Centrum c.a. (BLS en ISV)

315

V

Afboeken boekwaarde diverse projecten bouwgrondexploitatie

2.540

N

25

V

2.172

N

Verschillenanalyse:

Afrekening 2010 en 2011 St. Behoud Monumenten

Diversen

Saldo lasten en baten baten (na (na wijziging) wijziging)


75


2.11. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 2.11.1.

Inleiding

Dit hoofdstuk behandelt de algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien. Het is geen beleidsprogramma in de zin van de programmabegroting, maar het hoort wel bij het programmaplan. De reden hiervoor is dat een belangrijk deel van de lokale heffingen algemene dekkingsmiddelen zijn en daardoor een plaats in het programmaplan hebben. De belangrijkste algemene dekkingmiddelen staan in onderstaande tabel. Het betreft voornamelijk de uitkeringen uit het Gemeentefonds en de inkomsten uit OZB. Deze middelen kennen in tegenstelling tot heffingen als bijvoorbeeld afvalstoffenheffing en rioolheffing geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De inkomsten uit afvalstoffenheffing en rioolheffing worden evenals de ontvangsten van de specifieke uitkeringen verantwoord binnen de programma's, waar ook de bijbehorende kosten worden verantwoord. Algemene dekkingsmiddelen Rente eigen reserves Dividend en winstdeling c.a. Algemene uitkering OZB Toeristenbelasting Overige baten Totaal algemene dekkingsmiddelen

2.11.2. 2.11.2.

Begroting 201 2011

Werkelijk Werkelijk 201 2011

Verschil

2.064.000

2.064.000

-

119.000

119.000

-

27.811.000

29.354.000

1.543.000 V

6.203.000

6.207.000

4.000 V

251.000

233.000

18.000 N

1.290.000

1.272.000

18.000 N

37.738.000

39.249.000

1.511.000 V

Analyse begroting versus rekening

Algemene uitkering (FJZ; 921.01)

Algemeen De decembercirculaire van 2011 bracht naast de verwerking van een technische correctie voor de jaren 2009 t/m 2011 vooral een actualisering van een aantal maatstaven met zich mee. Een deel hiervan is door ons vooraf lastig in te schatten. Over het algemeen voert het Ministerie van Binnenlandse Zaken een voorzichtig beleid. Pas als alle gegevens over de verschillende maatstaven van de ruim 400 gemeenten bekend zijn, komen bepaalde bedragen tot uitkering. Zo komen bijvoorbeeld de resultaten voor het aantal lage inkomens uit de Regionale inkomensstatistiek van het CBS in de regel twee kalenderjaren later beschikbaar dan het onderzoeksjaar. Dit betekent dat wij gedurende langere tijd werken met aannames voor onder meer de maatstaf lage inkomens. Op basis van een historische reeks en de extrapolatie daarvan maken wij een inschatting van de te verwachten ontwikkeling van sommige maatstaven. Hierdoor worden wij in de jaren volgend op de jaarrekening regelmatig geconfronteerd met voor- en nadelen als gevolg van nagekomen wijziging in de actualisering van de verschillende maatstaven.


76


Met name door

de slechte economische situatie in ons land zijn de aantallen

bijstandsontvangers en lage inkomens fors toegenomen. Nu de aantallen voor lage inkomens voor het jaar 2009 definitief geworden zijn, kan deze lijn ook worden doorgetrokken voor 2010 en 2011. Dit verklaart voor deze jaren een deel van het voordeel. De toename van het aantal bijstandsontvangers in onze gemeente was uiteraard bekend. Hiermee is binnen programma 8 al bij de 2e bestuursrapportage 2011 rekening gehouden. Echter de vertaling in samenhang met een aantal andere maatstaven met eventueel tegengestelde ontwikkelingen binnen de algemene uitkering was vanwege de grilligheid en onvoorspelbaarheid hiervan nog niet gemaakt. Wij hebben u inmiddels tussentijds geïnformeerd wat het effect van deze actualisering voor het jaar 2012 betekent. In het kader van de perspectiefnota 2013-2016 informeren wij u over de meerjarige effecten op basis van de verwachtingen in de meicirculaire 2012.

Uitkering 2011 In de jaarrekening is rekening gehouden met de uitkomsten van de algemene uitkering uit het gemeentefonds tot en met de septembercirculaire en decembercirculaire 2011. Op rekeningsbasis levert dit een fors voordelig verschil op van € 1.014.000, als gevolg van verdere actualisering van diverse maatstaven (landelijk) en de aanpassing van een aantal onderdelen van het gemeentefonds. De bijstelling voor 2011 bestaat uit:

• • • • • • • • • •

technische correctie gemeentefonds decembercirculaire 2011

•

totaal

verhoging van de uitkeringsfactor

72.000 V 72.000 V

correctie WOZ waarden (inclusief amendement de Pater)

143.000 V

effect aantal bijstandsontvangers

165.000 V

effect maatstaf schaalnadeel en schaalvoordeel ABW

177.000 V

hoger aantal lage inkomens

223.000 V

extra groei leerlingen VO

50.000 V

meer bedrijfsvestigingen

26.000 V

incidenteel hoger aantal woningen

24.000 V

hogere WMO bijdrage

62.000 V 1.014.000 V

Uitkering vorige dienstjaren (2009 en 2010): In 2011 zijn nog diverse mutaties over de jaren 2009 en 2010 doorgevoerd. Voor 2009 levert dit een eenmalig voordeel op van € 105.000 en voor 2010 een eenmalig voordeel van € 424.000. De nabetaling voor 2009 bestaat uit:

• • •


68.000 V


17.000 V


20.000 V

•

totaal


105.000 V

77


De nabetaling voor 2010 bestaat uit:

• • • • • •


72.000 V


36.000 V


83.000 V

•

totaal

hoger aantal lage inkomens

228.000 V

meer bedrijfsvestigingen

26.000 V

lagere WMO bijdrage

21.000 N 424.000 V

Personeelslasten (Directie; BMO; kpl. 2) Het netto resultaat op personeelskosten bedraagt over 2011 € 123.000 voordelig. Een nadere toelichting is opgenomen in § 3.3; bedrijfsvoering. Overheveling middelen KCC (BMO; kpl 304) Er is in 2011 een voordelig resultaat van € 23.000 ontstaan op eenmalig beschikbaar gestelde middelen voor opleiding en training voor het KCC. Een nadere toelichting is opgenomen in § 3.3; bedrijfsvoering. Voorziening spaarverlof (BMO; kpl. 307) De voorziening spaarverlof is gevormd om vervanging te kunnen realiseren voor werknemers die deelnemen aan de spaarverlofregeling. Er kan in 2011 € 24.000 vrijvallen. Een nadere toelichting is opgenomen in § 3.3; bedrijfsvoering.

Wat heeft het gekost? Lasten en baten programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (x € 1.000) Financiële gegevens gegevens Lasten begroting na wijziging c.q. lasten rekening

Begroting

Rekening

Verschil rekening –

201 2011

201 2011

begroting

1.690

1.334

356

V


38.443

39.776

1.333

V


36.753

38.442

1.689

V


1.015

V


424

V


105

V

Personeelslasten

123

V

Overheveling middelen KCC

23

V

Voorziening spaarverlof

24

V

Diversen

25

N

1.689

V

Verschillenanalyse:

Saldo lasten lasten en baten (na (na wijziging) wijziging)


78

Paragrafen


§ 3.1. Weerstandsvermogen 3.1.1.

Inleiding

De paragraaf weerstandsvermogen brengt de risico’s in beeld en geeft ook aan hoe de eventueel daaruit voortvloeiende tegenvallers opgevangen kunnen worden. Wij hanteren sinds de begroting 2007 de volgende driedeling: •

risico’s, die samenhangen met de reguliere exploitatie;

•

begrotingsrisico’s;

•

risico’s in relatie tot weerstandscapaciteit;

3.1.2.

Weerstandscapaciteit

De ruimte die in de vermogenspositie en de begroting zit om niet voorziene tegenvallers op te vangen, wordt de weerstandscapaciteit genoemd. Aandacht voor het weerstandsvermogen kan voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen incidentele en structurele weerstandscapaciteit. 3.1.2.1

Incidentele weerstandscapaciteit

De incidentele weerstandscapaciteit is het vermogen dat ingezet kan worden om eenmalige tegenvallers op te vangen. In beginsel betreft dit de optelsom van het vrij aanwendbare deel van de reserves en de stille reserves. •

Het vrij aanwendbare deel van de reserves is dat deel van de reserves waarvan nog geen bestemming is vastgelegd. Binnen onze gemeente is dit de algemene reserve.

•

De stille reserves hebben betrekking op activa die op de balans lager zijn gewaardeerd dan de marktwaarde en die op korte termijn verkoopbaar zijn. Voor zover op dit moment bekend, heeft onze gemeente geen stille reserves.

Daarnaast is in de exploitatie een aantal stelposten opgenomen voor onvoorziene eenmalige uitgaven. De werkelijke uitgaven op deze stelposten zijn in onderstaande tabel weergegeven. Begroting

Rekening

2011 2011

2011 2011

onvoorzien eenmalig "potsje foar putsjes" knelpuntenpot voor tijdelijk personeel

18

stelpost voor zaakschades TOTAAL 3.1.2.2

50.000

18.000

36.000

31.000

88.000

169.000

18.000

4.000

192.000

222.000

Structurele weerstandscapaciteit

Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste

18

De overschrijding op de knelpuntenpot moet worden beoordeeld in samenhang met het voordeel op de personeelskosten

in totaliteit; zie voor een nadere toelichting in paragraaf 3.3 Gemeente Tytsjerksteradiel

81


gaat van de uitvoering van bestaande taken. In de gemeente Tytsjerksteradiel betreft dit de optelsom van het begrotingsoverschot en de onbenutte belastingcapaciteit. De onbenutte belastingcapaciteit heeft onder meer betrekking op de mogelijkheid de OZB-tarieven te verhogen. Binnen onze gemeente is er geen mogelijkheid om de afvalstoffenheffing te verhogen. Het kostendekkingspercentage is hier al 100%. De kostendekkendheid van de rioolheffing is voor de begroting 2011 vastgesteld op ongeveer 75%. Voor het jaar 2011 betekent dit dat er voor de rioolheffing sprake is van een onbenutte belastingcapaciteit van € 188.000.

Structurele weerstandscapaciteit weerstandscapaciteit per 31 december 2011 2011 Begroting

Begroting na

201 2011

wijziging

Rekening Rekening 201 2011

201 2011 Begrotingsoverschot *

38

-229

735

Onbenutte belastingcapaciteit (OZB)

-

-

-

Onbenutte belastingcapaciteit (ASH)

-

-

-

Onbenutte belastingcapaciteit (Rioolrecht)

316

251

188

TOTAAL

354

22

923

* Saldo van de begroting inclusief meerjarige doorwerking 2e bestuursrapportage 2011

3.1.3. 3.1.3.

Risico’s

Niet ieder risico is relevant en hoeft ten laste van de weerstandscapaciteit te worden gebracht. In het kader van de paragraaf weerstandsvermogen definiëren we een risico als volgt:

“Risico’s zijn relatief grote bestaande of toekomstige verplichtingen met een buitengewoon karakter, waarbij de omvang en de kans niet is in te schatten (ook niet bij benadering) en die niet worden afgedekt door een voorziening, verzekering of andere beheersmaatregel” Risico’s waarvan de financiële tegenvaller lager dan € 100.000 wordt geschat, worden gezien als onderdeel van de reguliere bedrijfsvoering. Financiële risico’s groter dan € 100.000 worden opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen. Voor de paragraaf weerstandvermogen sluiten we de risico’s uit, die samenhangen met de reguliere exploitatie en die met een grote mate van zekerheid periodiek terugkeren. Wij kiezen ervoor waar mogelijk deze risico’s te verzekeren of via een voorziening af te dekken. Begrotingstechnische risico’s mogen ook niet leiden tot een beroep op de weerstandscapaciteit, omdat ze beheersbaar zijn door een goede planning & control. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan openeinde regelingen, aantallen bijstandsgerechtigden en bijstelling van rijksbudgetten. Als in het begrotingsjaar sprake is van materiële afwijkingen van de begroting, dan zal dit in de bestuursrapportages aan bod komen. Dat geldt ook voor de niet in geld uit te drukken risico’s van Gemeente Tytsjerksteradiel

82


bijvoorbeeld vertragingen in processen, het niet realiseren van beleidsdoelstellingen, risico’s met betrekking tot arbo en veiligheid, faillissement van aannemers en het aantreffen van bodemvervuiling bij aankoop van grond. 3.1.4 3.1.4.

Verzekering van risico’s

Een deel van de operationele risico’s kan worden afgedekt door het afsluiten van verzekeringen. De vraag of wel of niet een verzekering wordt afgesloten, is het resultaat van een afweging tussen de kans op schade en de kosten daarvan enerzijds en de verzekeringspremie anderzijds. Het bestaande beleid wordt periodiek beoordeeld en indien nodig bijgesteld. Wat betreft het eigen risico is gekozen voor het standaard eigen risico per gebeurtenis. 3.1.5 3.1.5.

Risico’s ten laste van de weerstandscapaciteit

Op grond van een inventarisatie van risico’s zullen onderstaande risico’s als deze zich voordoen, ten laste van het weerstandsvermogen van de gemeente moeten worden gebracht. Algemene uitkering uit het gemeentefonds De berekeningen voor de meerjarenraming vanaf 2012 zijn gebaseerd op de uitkomsten van de meicirculaire 201119. De circulaire bevat richtlijnen voor met name de begroting 2012. Voor het meerjarenperspectief wordt echter nog steeds onvoldoende aangegeven, waar gemeenten rekening mee moeten houden. Dit is in tegenstelling tot de verwachting van vorig jaar. Wij baseren onze berekening van de algemene uitkering voor de jaren 2012 tot en met 2016, zowel op de meicirculaire als de richtlijnen vanuit de VNG en PAUW20. De vertaling van de aangekondigde decentralisaties (bijvoorbeeld jeugdzorg, AWBZ en de RUD’s) in combinatie met bezuinigingen op dezelfde onderwerpen heeft in de meicirculaire nog niet plaatsgevonden. Hiermee is in de meerjarenraming voorlopig op basis van de inschattingen bij de perspectiefnota 2012-2015 rekening mee gehouden. Er is in het voorjaar van 2012 binnen het kabinet gesproken over de noodzaak van aanvullende heroverwegingen ter grootte van € 5 miljard. Dit aanvullend op het reeds geldende pakket binnen deze regeerperiode t/m 2014. Wat dit kan betekenen voor gemeenten uitgaande van het in stand blijven van de normeringsmethodiek, beter bekend als 'samen de trap op en samen de trap af', is op dit moment nog niet bekend.

Beheersmaatregel: Berichtgeving betreffende ontwikkelingen algemene uitkering uit het gemeentefonds nauwlettend volgen. Zodra meer zekerheid wordt geboden zullen wij een nieuwe berekening confronteren met de berekende algemene uitkering in de begroting. Eventuele verschillen inbrengen via reguliere planning en controlcyclus en daar waar nodig de raad vooraf informeren.

Ontwikkelingen budget Inkomensdeel en Participatiebudget Participatiebudget Werk en Bijstand

19

De septembercirculaire 2011 gaf ten opzichte van de meicirculaire marginale verschillen; deze verschillen zijn niet meer

meegenomen. 20

PAUW = Product Algemene Uitkering op het Web; een internettoepassing, die het proces van het berekenen en

analyseren van de uitkering uit het Gemeentefonds ondersteunt. PAUW wordt door meer dan 70% van de gemeenten in Nederland gebruikt.


83


Inkomensdeel Met de komst van de Wet BUIG21 in 2010 worden de WWB22, de IOAW23, de IOAZ24 en deels de Bbz25 voor 100% gebudgetteerd. Het financiële risico ligt daardoor volledig bij de gemeenten. Hoewel wij op het standpunt staan dat het Rijk voldoende middelen aan de gemeenten dient te verschaffen om de wettelijke taak uit te voeren, is dat niet meer houdbaar gebleken. Voor de jaren 2012 t/m 2014 hebben wij daarom een stelpost opgenomen van € 1 mln. Het rijk biedt de mogelijkheid om een IAU (Incidentele Aanvullende Uitkering) en/of een MAU (Meerjarige Aanvullende Uitkering) aan te vragen met betrekking tot het budget BUIG. De IAU vergoedt in principe de uitkeringslasten boven een drempel van 10% van het toegekende budget, maar kent strikte eisen waaraan de gemeente moet voldoen. Ook de MAU is verbonden aan strenge voorwaarden. Voor beide budgetten geldt bovendien dat ze ten laste komen van het macrobudget WWB. Met andere woorden: als veel gemeenten een beroep doen op IAU en MAU dan wordt de te verdelen koek aanmerkelijk kleiner. Voor 2010 is de IAU aangevraagd en gekregen, voor 2011 zal de IAU opnieuw worden aangevraagd en voor 2012 zal de MAU worden aangevraagd. Op basis van bovengenoemde ontwikkelingen en onzekerheden is het lastig, om een goede prognose in de begroting op te nemen. Wij benoemen om die reden de ontwikkelingen van het budget inkomensdeel Werk en Bijstand als risico. Participatiebudget Met de komst van de WWnV (Wet Werken naar Vermogen) in 2013 wordt het macrobudget fors gekort. Het budget voor 2012 is nagenoeg gehalveerd. Dat betekent het maken van scherpe keuzes voor uit te voeren re-integratietrajecten. De mogelijkheid bestaat evenwel dat het budget niet toereikend zal blijken te zijn. De precieze gevolgen zijn nu echter nog niet in te schatten. Daarom benoemen wij de ontwikkelingen van het Participatiebudget als risico. Voor 2013 en verder zal de situatie nog nijpender worden omdat uit het Participatiebudget ook de loonkosten van de SW’ers betaald zullen moeten worden. De middelen die wij daarvoor krijgen van het Rijk zijn echter onvoldoende. In de loop van 2012 zullen wij met voorstellen komen.

Beheersmaatregel: Berichtgeving over de ontwikkelingen I-deel en Participatiebudget Werk en Bijstand nauwlettend volgen via maandelijkse rapportages aan het management. Zodra meer informatie bekend is, de eventuele verschillen inbrengen via reguliere planning en controlcyclus en daar waar nodig de raad vooraf informeren. Centrale As De gemeenteraad heeft op 22 februari 2007 ingestemd met het realisatiebesluit van De Centrale As. De onderliggende afspraken zijn opgenomen in de ‘Overeenkomst inzake De Centrale As’. Op basis van deze overeenkomst is voor 1 juli 2008 een bedrag van € 11.995.000 overgemaakt op een speciaal geopende (derden)rekening. In december 2011 heeft de provincie verzocht om deze

21

Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten

22

Wet Werk en Bijstand

23

Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers

24

Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen

25

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen.


84


gemeentelijke bijdrage definitief beschikbaar te stellen. In maart 2012 heeft het college hiermee ingestemd en is de raad geïnformeerd. In december is de gebiedsontwikkelingscommissie geïnstalleerd. Deze commissie heeft de opdracht te komen tot een goede inrichting van het gebied rondom De Centrale As. In 2009 is het project Kansen in Kernen gestart. Op interactieve wijze zijn visies opgesteld voor de herinrichting van de doorgaande wegen in de dorpen Garyp, Hurdegaryp en Burgum. In de zomer van 2011 zijn de visies door de dorpen aan de gemeente aangeboden. Vanaf de begroting 2010 sparen we de komende jaren ruim € 3 miljoen in de vorm van een bestemmingsreserve. Samen met de provinciale reservering van bijna twee miljoen voor KIK, beschikt onze gemeente over ruim vijf miljoen “eigen geld” (zie ook PPN 2009). Kansen in kernen heeft prioriteit op de Agenda Netwerk Noord Oost (ANNO). Uitgaande van de inmiddels gemaakte globale kostenberekeningen, is in onze gemeente ongeveer 12 tot 15 miljoen gemoeid met de uitvoering (afhankelijk van het te kiezen kwaliteitsniveau). Dat is conform de raming bij de PPN 2009. De mate waarin “extern geld” beschikbaar komt zal uiteindelijk in grote mate bepalend zijn voor het uiteindelijke investerings- en kwaliteitsniveau.

Beheersmaatregel: Afspraken zoals opgenomen in de ‘Overeenkomst inzake De Centrale As’ nauwlettend volgen; vanuit onze gemeente is op diverse (deel)terreinen voldoende expertise betrokken. Uitvoeringsrisico’s clustering welzijnsvoorzieningen Hurdegaryp Jaarlijks wordt de raad geïnformeerd over de voortgang van de realisering van de clustering van voorzieningen te Hurdegaryp. Het Kindcentrum is in 2010 gerealiseerd. Met WoonFriesland zijn afspraken gemaakt over het te bouwen Multifunctioneel centrum (MFC) direct grenzend aan de zuidzijde van de sporthal. Tussen MFC en sporthal komt een rechtstreekse verbinding. Realisatie van het plan is mogelijk binnen het beschikbare krediet. In principe wordt met de bouw medio 2012 gestart en vindt de oplevering in 2013 plaats.

Beheersmaatregel: Afspraken bewaken vanuit de nieuwe condities. De eigen gemeentelijke investeringen in de diverse locaties worden ingebracht via de reguliere planning en control cyclus. Bouwgrondexploitatie Het hebben van een bouwgrondexploitatie brengt financiële risico’s met zich mee. In paragraaf 3.5 grondbeleid worden de financiële risico’s van de bouwgrondexploitatie toegelicht.

Beheersmaatregel: Door het jaarlijks opstellen van geactualiseerde berekeningen op basis van de meest recente ontwikkelingen kunnen wij de raad tijdig informeren via de reguliere P&C cyclus. Bijdrage gemeenten aan Gemeenschappelijke Regeling SW “Fryslân” / Caparis N.V. De wettelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot de Wet Sociale Werkvoorziening zijn door de deelnemende gemeenten ondergebracht in een gemeenschappelijke regeling (SW “Fryslân”), hierna te noemen GR. De GR heeft geen eigen uitvoeringsorganisatie: dit wordt uitbesteed/gemandateerd aan de N.V. “Caparis”. De deelnemende gemeenten zijn rechtstreeks aandeelhouder van de N.V. Gemeente Tytsjerksteradiel

85


Naar aanleiding van de financiële problemen bij Caparis N.V. hebben wij bij de rekening 2007 een voorziening getroffen als afdekking van het financiële risico. Bij de bestemming van het rekeningresultaat 2010 is bovendien € 435.000 gestort in een bestemmingsreserve.

De

voorziening, die na afdekking van het tekort over 2010 nagenoeg leeg was, is in 2011 opgeheven. Uit de reserve wordt € 312.000 ontrokken als afdekking van het (voorlopige) negatief resultaat van Caparis NV over 2011. Actuele ontwikkelingen Met betrekking tot de financiering voor de komende jaren moet een onderscheid gemaakt worden tussen 2012 en latere jaren. 2012 Het begrote exploitatietekort van

Caparis NV over

2012 zal deels via

de bestaande

bestemmingsreserve en deels via de structurele bijdrage26 afgedekt worden. Omdat deze niet toereikend is zal via de bestuursrapportage 2012 een aanvullende dekking worden geregeld. 2013 en verder Met de komst van de WWnV (Wet Werken naar Vermogen) in 2013 zal de financiering van de Sociale

Werkvoorziening

ingrijpend

veranderen.

De

belangrijkste

verandering

betreft

de

financiering van de uitvoeringsorganisatie. Hier moet een onderscheid gemaakt worden tussen de loonkosten van de SW’ers, de bedrijfsvoering van de Caparis NV en de kosten van een herstructureringsoperatie als gevolg van (o.a.) de komst van de WWnV. In de loop van 2012 zullen wij met uitgewerkte voorstellen komen.

Beheersmaatregel: Een deel van het rekeningresultaat 2010 is gestort in een bijzondere bestemmingsreserve Caparis N.V. ter afdekking van risico’s in latere jaren. De storting in de reserve bedraagt (naar beneden afgerond) € 435.000. De reserve is toereikend voor het afdekken van het tekort over 2011. Voor het tekort van Caparis NV over 2012 zal via de bestuursrapportage een aanvullende dekking worden geregeld. Vanuit de deelnemende gemeenten beoordelen en volgen de aangewezen controllers de (financiële) informatie en overige ontwikkelingen kritisch door middel van frequent gezamenlijk overleg bij Caparis N.V. Het overleg wordt bovendien in verslagvorm vastgelegd. Het resultaat van dit overleg wordt doorgesproken met de manager van Mienskip en in afschrift doorgestuurd aan de portefeuillehouder. Indien nodig worden passende acties ondernomen. Dat kan zijn intern, richting Gemeenschappelijke Regeling en in voorkomende gevallen rechtstreeks naar Caparis N.V. Daarnaast is een kleine werkgroep in samenspraak met de directie van Caparis N.V. bezig om de rapportages inzichtelijker te maken. De maandrapportages worden, voorzien van een ambtelijk advies, ter kennisname aan het college aangeboden. De kwartaalrapportages van Caparis N.V. en

26

Hoewel de begroting 2012 van Caparis NV geen gemeentelijke bijdrage meer kent, is deze nog wel opgenomen onze

meerjarenbegroting. Wij verwijzen hiervoor ook naar de jaarrekening 2010 (par. 3.1.7) en de programmabegroting 2011 (par. 3.1.8). Onze bijdrage in de meerjarenbegroting is geraamd op € 165.000 structureel.


86


van GR SW “Fryslân” worden aan de raad ter kennisname aangeboden. De raad voorziet de rapportage zo nodig van een zienswijze. Binnen GR verband worden de ontwikkelingen bij Caparis bovendien in een speciale werkgroep gevolgd en onderzocht. Afvalsturing Friesland NV De rechter heeft vorig jaar al geoordeeld, dat de gemeente Smallingerland weliswaar het recht heeft om uit te treden met een in acht te nemen redelijke opzegtermijn, maar dat dit wel leidt tot het betalen van een nader te bepalen schadevergoeding aan Afvalsturing gegeven het specifieke karakter van de verhouding tussen partijen. Over de hoogte van de schadevergoeding is er nog steeds geen overeenstemming.

Beheersmaatregel: Berichtgeving over ontwikkelingen uittreding Smallingerland nauwlettend volgen. Zodra meer informatie bekend is, de eventuele verschillen inbrengen via reguliere planning en controlcyclus en daar waar nodig de raad vooraf informeren. Gegarandeerde geldleningen geldleningen Ter bevordering van het verkrijgen van leningen heeft de gemeente zich in het verleden meerdere malen garant gesteld voor de verplichtingen van de geldnemers tegenover de geldgevers. Per 31 december 2011 stond € 2.404.000 aan gegarandeerde geldleningen uit aan vier partijen. Als één van deze partijen niet aan zijn verplichtingen kan voldoen dan staat de gemeente hiervoor garant. Daarnaast stond er per 31 december 2011 nog een bedrag van € 66.026.000 aan gegarandeerde geldleningen uit aan woningbouwcorporaties. Het risico bij deze garantstelling is beperkt, omdat de gemeente een tertiaire achtervangpositie heeft.

Beheersmaatregel: Voor wat betreft de gegarandeerde geldleningen aan vier partijen volgen wij de actualiteit op de voet en nemen wij daar waar mogelijk onze verantwoordelijkheid. Voor wat betreft de gegarandeerde geldleningen aan woningbouwcorporaties is het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) ook onze waarborg voor het goed volgen van mogelijke risico’s. Het WSW stelt eisen aan de kredietwaardigheid van de deelnemende woningbouwcorporaties. Ieder jaar wordt bij de deelnemende instellingen een kredietwaardigheidstoets verricht. Dit garandeert financiers dat zij zaken doen met solide maatschappelijke ondernemingen en beperkt het risico voor de achtervangers. Er zijn tot en met het jaar 2011 geen bedragen betaald inzake de borg- en garantstellingen. Dat wil zeggen: de gemeente is niet als borg aangesproken. Ontwikkeling Tjalling Koopmanscollege (TKC) (Mienskip; 443.01) In november 2010 heeft de raad van state negatief gereageerd op het bezwaar van onze gemeente tegen het besluit van het ministerie om het TKC op het Plan van Scholen te plaatsen. De gemeente is nu verplicht om huisvesting aan te bieden. De school zal waarschijnlijk in het schooljaar 20132014 van start gaan. Wij hebben overeenstemming met het schoolbestuur over het gebruik van voormalige basisschool De Winde als (tijdelijke/start) huisvesting. Als het TKC succesvol is, dan zal er op termijn een groter gebouw gerealiseerd moeten worden. Gemeente Tytsjerksteradiel

87


Beheersmaatregel In gesprek blijven met TKC over (tijdelijke) huisvesting. AZC (Mienskip; Romte; div producten) In de begroting gaan wij er vanuit dat het AZC in de huidige opzet tot en met 2016 in onze gemeente open blijft. In de loop van 2012 wordt een haalbaarheidsstudie verricht naar een min of meer structurele inpassing van een AZC in Burgum. In dat verband wordt met name gekeken naar permanente woonruimten en de mogelijkheid op termijn deze woonruimten in de reguliere woningmarkt te integreren, indien de functie AZC (geheel of deels) zou komen te vervallen. Die keuze vraagt een andere stedenbouwkundige opzet en biedt kansen voor een duurzame ontwikkeling. Bij sluiting van het huidige AZC zou naast een aantal kostencomponenten ook een aantal inkomsten komen te vervallen. Het nadeel op de huisvestingskosten en opbrengsten van het AZC is per saldo € 81.000 nadelig. Dit bedrag is inclusief het schooltje. Bij het verdwijnen van het AZC uit onze gemeente zullen wij in de huidige opzet (semipermanente bebouwing) ook 450 inwoners kwijtraken, die nu in de GBA staan ingeschreven en meetellen voor de algemene uitkering. Dit betreft een bedrag van € 155.000. Per saldo betekent dit dat bij het sluiten van het huidige AZC op termijn dit voor de begroting een structureel nadeel van € 236.000 met zich meebrengt. N.B. Resultaten uit een eventuele toekomstige exploitatie van deze grond voor andere doeleinden (zoals bedrijfsterrein) zijn hierin niet meegenomen.

Beheersmaatregel Wij blijven de ontwikkelingen hiervan op de voet volgen. 3.1.6 3.1.6.

Classificatie risico’s

In 2010 hebben wij een classificatiesysteem voor risico’s ingevoerd. Met dit systeem brengen wij de volgende zaken in beeld: •

Kans optreden van het risico;

•

Effect van risico op uitvoering bestaand beleid;

•

Financiële impact van het risico

•

Is er sprake van een adequate beheersmaatregel;

•

Is er sprake van een verwacht beslag op weerstandscapaciteit;

•

Verwacht beslag op weerstandscapaciteit in euro’s.

Voor de risico’s in de rekening 2011 is op basis van bovenstaande classificatie een analyse gemaakt. Hierbij is tevens een te verwachten beslag op de weerstandscapaciteit berekend. De conclusie is, dat de financiële impact van de risico’s kan worden opgevangen binnen de weerstandscapaciteit van onze begroting. In de onderstaande tabel is dit beoordelingssysteem opgenomen.


88


Tabel

: risico’s risico’s rekening 2011 2011

Classificatie risico's § 3.1 Weerstandsvermogen Risico's rekening 2010

H(oog) / M(iddel) / L(aag) G(een) Kans o ptreden v an het ris icio

Effect van risic o op uitvoerin g bestaand beleid

Finan ciële impact van het ris ico

Valt het risic o t e kwantific eren (€)

Adequate beheers maatregel vereist en aanwezig

• • • • • • • •

Algemene uitkering uit het gemeentefonds

midden

laag

hoog

ja

Ontwikkeling budget Inkomensdeel W&B Centrale As Bouwgrondexploitatie Bijdrage gemeenten aan GR SW/Caparis Afvalsturing Friesland Gegarandeerde geldleningen Ontwikkeling TKC college

hoog laag laag hoog laag laag midden

geen midden laag laag laag geen laag

hoog laag midden midden laag laag laag

ja nee ja ja nee nee nee


Verwacht Te Te v erw ac hten v erwachten beslag op bes lag op w eerstandsc a bes lag op weerstandsc ap p aciteit weerstandsc a acit eit (€) paciteit (€) max. min.

• •

800.000 800.000

• •

300.000 450.000

1.600.000 1.600.000 300.000 600.000 900.000 250.000 200.000 350.000

2.350.000

5.800.000

89


§ 3.2. Onderhoud kapitaalgoederen 3.2.1.

Inleiding

Tytsjerksteradiel heeft een flink aantal vierkante kilometers aan openbare ruimte in beheer. Er wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Daarvoor zijn kapitaalgoederen in de vorm van wegen, riolering, water, groen, verlichting, gebouwen enz. nodig. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard voor de (jaarlijkse) lasten. In deze paragraaf gaan wij hier verder op in. “Kapitaalgoederen” zijn goederen waarvoor investeringen nodig zijn. Het gaat om zaken die daarna regelmatig onderhoud vergen. Deze paragraaf is belangrijk, omdat de blik vaak op de nieuwe investeringen is gericht. Maar onderhoud van de bestaande kapitaalgoederen is wenselijk, voor de huidige gebruikers en om de voorziening in stand te houden voor toekomstige generaties. Het financieel belang van onderhoud is groot, vaak vijftien procent van de begroting. 3.2.2.

Beleidskader

Voor onze planning en controlcyclus gelden voor de kapitaalgoederen twee belangrijke aandachtspunten: •

zijn van alle kapitaalgoederen goede en actuele beheerplannen aanwezig;

•

zijn plannen en beschikbare gelden met elkaar in evenwicht.

Daarom stellen wij beheerplannen op. De beheerplannen geven inzicht in de werkzaamheden en kosten die nodig zijn om de goederen in goede staat te houden. Soms geven ze ook inzicht in de diverse kwaliteitsniveaus die mogelijk zijn. Nu zijn goede plannen prachtig, maar niet zonder geld. Een belangrijke vraag is dus of er in de begroting ruimte is voor uitvoering van de plannen. De raad heeft voor de verschillende kapitaalgoederen kaderstellende uitspraken gedaan, die gelden als kader voor de verschillende beheerplannen. In de onderstaande tabel zijn deze samengevat opgenomen. Om de kapitaalgoederen op langere termijn in stand te houden zijn er voldoende (structurele) middelen in de begroting opgenomen. De provincie Fryslân ziet hier als financieel toezichthouder op toe en vanuit de BBV zijn er richtlijnen opgesteld. Met deze paragraaf geven wij op hoofdlijnen inzicht in de omvang en de staat van het onderhoud van de kapitaalgoederen in Tytsjerksteradiel.


90


Tabel

: Overzicht kapitaalgoederen en beleidskader

Kapitaalgoed

Beheerplannen

Kwaliteitsniveau Kwaliteitsniveau

Voldoende

Jaar van

aanwezig

door raad bepaald?

financiële

vaststelling door

middelen

raad

beschikbaar? Wegen, fiets- en voetpaden

Ja

Ja

Ja

2007

Kunstwerken

Ja

Ja

Ja

2005

Baggeren

Ja

Ja

Ja

2000

Riolering

Ja

Ja

Ja

2012

Openbare verlichting

Ja

Ja

Ja

Groen

Ja

Ja

Ja

2007

Woningen en gebouwen

Ja

Ja

Ja

2011

Integraal huisvestingsplan

Ja

Ja

Ja

2011

2010

Onderwijs

3.2.3

Toelichting kapitaalgoederen

Hieronder volgt een toelichting op de verschillende kapitaalgoederen. Wegen, fietsfiets- en voetpaden Het beheren en onderhouden van de gemeentelijke verhardingen (wegen/straten, fietspaden en voetpaden) vindt plaats op basis het door de raad vastgestelde (onderzoek)rapport. Er wordt jaarlijks, mede aan de hand van periodiek uitgevoerde inspecties en na afstemming met andere werkzaamheden en planontwikkelingen, een onderhoudsprogramma opgesteld. Voor de gewenste kwaliteit van de verhardingen zijn op basis van de CROW-systematiek de volgende afspraken gemaakt. Kengetal

Streefwaarde


Staat van onderhoud wegennet conform CROW-

Voldoende: 70 – 80 %

Voldoende: 70 – 80 %

Matig: 15 – 20 %

Matig: 15 – 20 %

Onvoldoende: 5 – 7 %

Onvoldoende: 5 – 7 %

systematiek (objectieve veiligheid)

Bruggen, waterwegen en kades (kunstwerken) Met betrekking tot het onderhoud en vervanging van de civieltechnische kunstwerken (bruggen, tunnels e.d.) is in 2005 het kwaliteitsonderzoek afgerond. Op basis hiervan heeft een meerjarig onderhouds- en investeringsprogramma plaatsgevonden, waarin ondermeer alle bruggen zijn opgenomen. Baggeren Gemeente Tytsjerksteradiel

91


In het jaar 2000 is door de raad een baggerbeleidsplan vastgesteld met bijbehorend kader. Hierop is het jaarlijkse bagger uitvoeringsprogramma gebaseerd. Riolering Met de invoering van de Wet Gemeentelijke Watertaken per 1 januari 2008 is de gemeente ook zorgplichtig geworden voor overtollig gronden hemelwater (loketfunctie). Dit is uitgewerkt in het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2012-2019. Hierin is ook het rioolrecht gewijzigd in een rioolheffing. Binnen deze rioolheffing kunnen de kosten verhaald worden, welke betrekking hebben op alle onderdelen van de (afval)waterketen. Uitgangspunt van het rioleringsbeleid is het op een doelmatige wijze beheren en laten functioneren van het gemeentelijke rioolstelsel, waarbij ook geprobeerd wordt een optimale afstemming te bewerkstelligen met de overige gemeentelijke projecten. Daar waar het beheer en onderhoud verweven is met andere factoren binnen de afvalwaterinzameling wordt gestreefd naar een beheer- en onderhoudsvorm op basis van de laagst maatschappelijke kosten. Openbare verlichting In de raadsvergadering van 18 februari 2010 heeft de raad het beleidsplan openbare verlichting 2010-2015 vastgesteld. Het dagelijks beheer en onderhoud is Europees aanbesteed door de stichting Openbare Verlichting Fryslân. Het vervangingsonderhoud moet door de gemeente zelf opgezet worden. In het beleidsplan is het vervangingsbeleid voor de komende vijf jaren opgenomen en zijn de beleidsuitgangspunten aangescherpt op het gebied van veiligheid, energieverbruik, duurzaamheid en begrotingssystematiek. Groen Het beheren en onderhouden van groen gebeurt conform het groenbeheerplan, waarbij onder groen wordt verstaan: bomen, bos(plantsoen), (sier)heesters, hagen, gras en vijvers met bijbehorende banken en een hertenkamp. Het beheren van de wegbermen gebeurt conform het bermbeheerplan. Dit houdt in: maaien van bermen, hekkelen van bermsloten, onderhouden van bomen en singels langs de wegen. Daarnaast beheren wij het Roodbaardpark "De Klinze", het bosgedeelte van Heemstrastate en het geboortebos. Met de raad is een afspraak gemaakt over het minimale niveau van onderhoud. Kengetal

Streefwaarde

waarderingscijfer burger m.b.t. staat van onderhoud

Minimaal 6,0


groen (subjectieve veiligheid)

In 2011 geen KTO, dus geen cijfers voor 2011 beschikbaar.

Woningen en gebouwen Uitgangspunt voor al onze woningen en gebouwen is dat wij deze in een goede onderhoudstaat beheren. Dat wil zeggen, dat het minimale niveau van het onderhoud passend is bij het noodzakelijke gebruik van het object. Wij kennen een aantal groepen van gemeentelijke woningen en gebouwen.

Woningen en garageboxen


92


Doel is het in goede onderhoudsstaat beheren van de te verhuren gemeentelijke woningen en garageboxen. Het onderhoud wordt uitgevoerd op basis van een jaarlijks te actualiseren meerjarig onderhoudsplan. Daar waar mogelijk worden de gemeentelijke woningen afgestoten.

Sport- en welzijnsgebouwen en brandweerkazernes Eind 2009 en in het jaar 2010 is een interne nulmeting gehouden voor alle gemeentelijke gebouwen om inzicht te krijgen in de onderhoudstoestand van de in de en om de gebouwen zijnde aanwezige elementen. Deze zijn vervolgens verwerkt in een onderhoudbeheerssysteem. Het jaar 2011 is benut om in de testomgeving te experimenteren met het systeem om de werking ervan goed te kunnen doorgronden. In 2012 vindt een afronding van dit project plaats.

Gemeentehuis De diverse onderdelen van het gebouw en de installaties van het gemeentehuis zijn ondergebracht in een onderhoudsysteem. Binnen dit systeem wordt op basis van verwachte levensduur c.q. gebruiksduur een continue meerjarenplanning in stand gehouden, die inzicht geeft in onderhoud en vervangingscyclus voor het geheel van het complex. Deze planning wordt gebruikt om het niveau van de onderhoudsvoorziening gemeentehuis te bepalen en de jaarlijks uit te voeren activiteiten inzichtelijk te maken en te kunnen volgen. Voor specifieke zaken zoals de liftinstallatie,

is

een

onderhoudsovereenkomst

gesloten,

die

mede

gelet

op

de

keuringsvoorschriften, er voor zorg draagt, dat de installatie aan alle veiligheidseisen blijft voldoen. Integraal huisvestingplan Onderwijs Ieder jaar wordt het integraal huisvestingsplan Onderwijs door de raad vastgesteld. Onderhoud hardhard- en software Voor

de

software

die

in

de

organisatie

wordt

ingezet,

wordt

bij

de

aanschaf

een

onderhoudsovereenkomst met de leverancier gesloten, waarbij naast de levering van aanpassingen en kleine verbeteringen, de ondersteuning bij het gebruik wordt geregeld. Het onderhoud van de hardware wordt afgedekt via contracten met de leverancier, die afhankelijk van het type apparatuur er voor moet zorg dragen, dat de uitval bij storing tot een minimum beperkt kan blijven. Bij de aanschaf van werkplekapparatuur wordt standaard onderhoud voor een periode van vier jaar gekocht, zodat gedurende deze gebruiksperiode geen extra kosten voor onderhoud behoeven te worden gemaakt en de apparatuur gedurende deze termijn operationeel kan blijven. Evenals bij het onderhoud van het gemeentehuis, is ook hier het uitgangspunt dat op systematische wijze verantwoorde maatregelen kunnen worden genomen ten behoeve van continuering van het bestaande onderhoudspeil. Gemeentelijke monumenten De gemeentelijke monumenten zijn eind 2009 overgedragen aan de Stichting Behoud Monumenten in de gemeente Tytsjerksteradiel. Eind 2010 zijn

hiervoor de periodieke

instandhoudingsplannen opgesteld. Begin 2011 zijn de subsidieverzoeken ingediend bij de rijksdienst voor het culturele erfgoed. Hoewel het eigendom van de monumenten, acht torens en de molen in Sumar, is overgedragen bestaat nog wel de verplichting om een bijdrage te verlenen in (onderhouds-) exploitatie van die monumenten.


93


§ 3.3. Bedrijfsvoering 3.3.1

Inleiding Inleiding

Onze bedrijfsvoering is gericht op de interne dienstverlening, die nodig is voor de uitvoering van de programma’s. In deze paragraaf informeren wij u over de onderwerpen, die in 2011 hebben bijgedragen aan de kwaliteit van de bedrijfsvoering of die speciale aandacht hebben gekregen. 3.3.2

Directie

Ombuigingsoperatie 20112011-2014 (Directie, div.) De door het bestuur gemaakte keuzes met betrekking tot de ombuigingen zijn in 2011 verwerkt in de programmabegroting 2012-2015 zoals in november door de raad vastgesteld. Voor de maatregelen die al per 1 januari 2012 tot resultaat moesten leiden zijn voorbereidende acties uitgevoerd om een en ander ook feitelijk te realiseren. Ook aan de realisatie van de ombuigingen in de latere jaren is voorbereidend gewerkt. Bij de behandeling van een nieuwe perspectiefnota in het voorjaar van 2012 zal een eerste inhoudelijke voortgangsrapportage worden gegeven. Personeelslasten (Directie; BMO; kpl. 2) Het netto resultaat op personeelskosten bedraagt over 2011 € 123.000 voordelig. In dit resultaat is rekening gehouden met een onzekere factor met betrekking tot een mogelijke CAO-verhoging van 1% met terugwerkende kracht per 1 april 2011. Dit betreft het eindbod van de CvA (werkgever). Op het moment van opmaken van de jaarrekening is er nog geen overeenstemming over een nieuwe CAO tussen bonden en het College van Arbeidszaken (CvA). Onderdeel van het resultaat personeelskosten zijn ook de kosten van de werkconsulenten van Werk en Bijstand. In principe kunnen de kosten van de werkconsulenten van Werk en Bijstand geheel worden gedeclareerd uit het P-budget. Gelet op het sterk teruglopende Participatiebudget, afgezet tegen de oplopende cliëntenaantallen, bepalen wij na afloop van het boekjaar bij de verantwoording van het Participatiebudget aan het Rijk of er daadwerkelijk financiële ruimte is binnen het participatiebudget om deze kosten te declareren. Voor 2011 hebben wij uiteindelijk € 77.000 kunnen declareren, hetgeen een voordeel voor de jaarrekening is. Sociaal flankerend personeelsbeleid (Directie; kpl 307.06) Bij de jaarrekening 2010 is besloten om de reserve sociaal flankerend personeelsbeleid voor de jaren 2011 t/m 2014 aan te vullen tot € 799.000. Sociaal flankerend beleid richt zich onder andere op de volgende onderdelen: • strategische personeelsplanning (SPP) gericht op adequate bezetting, nu en in de toekomst; • talentontwikkeling; • loopbaanbegeleidingtrajecten • diversiteit personeelsbestand; • implementatie HR-visie (cultuurtraject) • samenvoeging afdeling W&B met Achtkarspelen; • intensivering samenwerking gemeente Achtkarspelen versus functiewaarderingssysteem; De uitvoering van de verschillende onderdelen verloopt volgens planning. Voor 2011 was € 355.000 begroot aan uitgaven ten laste van de reserve sociaal flankerend personeelsbeleid. Gemeente Tytsjerksteradiel

94


Werkelijk is € 294.000 uitgeven. Hierdoor ontstaat in 2011 een voordeel van € 84.000. Het voordeel van € 84.000 kan via temporisering van de reserve doorschuiven naar 2012. In de periode tussen juli 2010 en februari 2012 heeft de ambtelijke organisatie een organisatieen HR ontwikkeltraject doorlopen. De eerste stap was het ontwikkelen en formuleren van de strategische visie van de organisatie en de vertaling daarvan naar de HR-visie. De visie dient als paraplu voor het HR-beleid. Aan de visie van de organisatie zijn kerncompetenties gekoppeld. Eén van de ontwikkelrichtingen vanuit de visie is resultaatgericht werken. Om dat door te vertalen naar de individuele medewerker is het beleid bewust belonen vastgesteld. Daarbij vervalt de jaarlijkse “automatische” periodieke verhoging; er worden prestatieafspraken gemaakt aan het begin van het jaar die aan het einde van het jaar worden beoordeeld en daar vindt de koppeling met een eventuele beloning plaats. Ook de kerncompetenties maken onderdeel uit van de beoordeling. Om de werkbegeleidingscyclus van drie gesprekken per jaar tussen manager en medewerker te ondersteunen, is het digitale systeem “digitaal ontwikkelpaspoort” ingevoerd. In het project SPP is aandacht voor de bezuinigingstaakstelling, arbeidsmarktproblematiek, vergrijzing en ontgroening. Ook is verwoord waar de organisatie over 5 jaar moet staan en welke functies en medewerkers (kwalitatief en kwantitatief) we als kritische succesfactor van de organisatie nodig hebben. Per afdeling is een afdelingsfoto gemaakt, waarbij in 3 stappen het fictieve functiehuis in 2014 in kaart is gebracht. Met deze gegevens wordt momenteel HR-beleid en instrumenten ontwikkeld om de gewenste situatie in 2014 te kunnen realiseren. Hierbij kan worden gedacht aan o.a. mobiliteit, opleiding en ontwikkeling. Bij SPP is ook het talenten ontwikkelpotentieel benoemd. Om daadwerkelijk handen en voeten te geven aan mobiliteit van talenten over de grenzen van de organisatie heen (ontwikkeling medewerkers

/

verfrissend

en

vernieuwend

voor

de

organisatie)

is

Tytsjerksteradiel

opdrachtgever en trekker geworden van de pilot WisselUit N.O. Friesland. Medewerkers kunnen via WisselUit kennis en ervaring opdoen door tijdelijk een project of functie bij een andere gemeente uit te voeren. Per 1 januari 2012 is met de gemeente Achtkarspelen een Inkomen

gestart,

welke

fysiek

is

ondergebracht

bij

de

gezamenlijke afdeling Werk en gemeente

Achtkarspelen.

De

overeengekomen dienstverlening en de daarbij behorende uitgangspunten en randvoorwaarden zijn vastgesteld in een dienstverleningsovereenkomst. 3.3.3

Afdeling BMO

Overheveling middelen KCC (BMO; kpl 304) In de loop van 2011 is besloten om het gezamenlijke KCC niet meer onder verantwoordelijkheid van één gezamenlijke programmamanager te ontwikkelen, maar per gemeente een afzonderlijk ontwikkelingstraject te volgen. De uitgangssituatie binnen beide gemeenten blijkt zodanig verschillend, dat een gezamenlijke ontwikkeling op dit moment niet gewenst is. De uiteindelijke stip op de horizon: een gezamenlijk KCC per 2015 blijft vooralsnog wel het streven. Per gemeente is eind 2011 een projectleider benoemd, die verantwoordelijk is voor de verdere ontwikkeling van het KCC binnen de eigen gemeente, en de verbinding blijft houden met Achtkarspelen.


95


Eind 2011 zijn nog niet alle eenmalig beschikbaar gestelde middelen voor opleiding en training voor het KCC gebruikt. Dit komt omdat er secuur wordt gekeken naar de efficiëntie. Zo worden trainingen zoveel mogelijk intern verzorgd. Daarnaast hebben we gebruik gemaakt van een voucher van het Ministerie van Binnenlandse zaken voor opleidingen voor accountmanagement in relatie tot ondernemers. Voorgesteld wordt om het voordelige resultaat in 2011 van € 23.000 bij de bestemming van het resultaat van de jaarrekening 2011 te reserveren ten behoeve van het KCC. Er staat voor 2012 veel te gebeuren. Zo koppelen we het kanaal Post en Email aan in het traject. Team DIV zal hierin betrokken worden en dit houdt een taakheroriëntatie in. Tevens intensiveren we de professionalisering en benutting van internet. Wij breiden dus feitelijk de KCC aanpak meteen al uit. Om de kosten van de projectleider en de externe expertise met betrekking tot DIV te dekken, stellen we voor om de in de algemene reserve gestorte middelen voor het KCC ook hiervoor te bestemmen. Digitaal factureren (BMO; (BMO; kpl. 305) 305) De testomgeving voor het inschakelen van de budgethouders is in december 2011 opgeleverd. In verband met de werkzaamheden voor de jaarrekening is het testen uitgesteld tot maart 2012. Nieuwe telefooncentrale (BMO; kpl. 305) Het project is in 2011 afgerond en opgeleverd. De telefoonteams zijn in Tytsjerksteradiel gehuisvest en de inkomende gesprekken voor de beide gemeenten worden centraal afgedaan. Er is gebruik gemaakt van de al aanwezige infrastructuur van Tytsjerksteradiel. Basisregistratie adressen (BAG) (BMO; kpl. 305) In 2011 is de BAG geschikt gemaakt voor interne afname. Als eerste is de gemeentelijke basisadministratie (GBA) hier op aangesloten. Eind 2011 is ook begonnen met de koppeling tussen BAG en WOZ. Beveiligingsbeleid (BMO; kpl. 305) Eind 2011 is duidelijk geworden dat de veiligheidsregio’s niet in staat zijn de nodige duidelijkheid te geven. Begin 2012 wordt gekeken wat dit betekent voor de door de gemeente zelf te nemen maatregelen. De communicatievisie van de afdeling Communicatie is begin 2012 klaar. Daarna wordt bekeken of, en welke invloed dit heeft op de informatiebeveiliging. Daarnaast zijn voor 2012 nieuwe maatregelen aangekondigd om de beveiliging van gemeentelijke websites verder te verhogen. Details hierover komen pas in 2012 beschikbaar. Voorziening spaarverlof (BMO; kpl. 307) De voorziening spaarverlof is gevormd om vervanging te kunnen realiseren voor werknemers die deelnemen aan de spaarverlofregeling. In 2011 hebben twee medewerkers hun verlofuren volledig opgenomen. Omdat deze opgenomen uren niet in zijn geheel zijn vervangen is een voordeel ontstaan van € 24.000.


96


3.3.4

Afdeling FJZ

Kredietenrapportage (FJZ; (FJZ; div.) div.) Voor de investeringen worden door de raad kredieten beschikbaar gesteld. Tweemaal per jaar rapporteren wij hierover in hoofdlijnen. De vorige rapportage was gebaseerd op de gegevens per 25 augustus en een inschatting voor de resterende maanden tot en met december. Indien een investering wordt opgeschoven, of nog niet is afgewikkeld heeft dit gevolgen voor de kapitaallasten in het daaropvolgende jaar. Wij hanteren immers de systematiek om de kapitaallasten te berekenen volgend op het jaar van investering (investering 2011 lasten ingaande 2012, investering 2012 lasten ingaande 2013, etcetera). Bij de tweede bestuursrapportage 2011 hebben wij u hierover geïnformeerd en is hiervoor een stelpost opgenomen voor de ingeschatte eenmalige vrijval in het begrotingsjaar 2012. Overzicht kredieten 2011 Overgebrachte lopende kredieten uit 2010 Nieuwe in 2011 opgestarte kredieten Gereserveerde nog niet opgestarte kredieten Totaal

Bedrag 3.361.000,00 3.885.000,00 8.315.000,00 15.561.000,00

Uitgaven -/- inkomsten 2011 Gerealiseerd voordeel afgewikkelde kredieten Verwachte uitgaven -/- inkomsten 2012 e.v. Verwacht voordeel op nog niet afgewikkelde kredieten Totaal

3.353.000,00 284.000,00 11.711.000,00 213.000,00 15.561.000,00

Niet afgewikkelde kredieten en reden doorschuiven naar 2012 e.v. •

Clustering voorzieningen mfc Noardburgum

€ 2.802.000

Kosten van voorbereiding in 2011 daadwerkelijke realisatie 50% in 2012 en 50% in 2013

•

Riolering

€ 2.249.000

Conform planning looptijd over meerdere jaren; (definitieve herbestrating in 2012 en afloop onderhoudstermijnen in 2012); samenhang met Waterplan, langere voorbereidingstijd en tijdelijk opschorten gereserveerde uitgaven jaarschijven in verband met nieuw Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (behandeling in raad voor jaar 2012).

•

Onderwijs

€ 1.887.000

Realisatie huisvesting havo-top in 2012 in plaats van 2011 en diverse onderwijsinvesteringen zoals vervangen kozijnen Immanuël, dakbedekking Wrâldpoarte en plafonds Reinbôge

•

Diverse oeverbeschermingsprojecten in Earnewâld

€

734.000

€

480.000

Aanbesteding 2011 (later ten opzichte van planning vanwege toekenning subsidie provincie Fryslân) en gefaseerde uitvoer in 2011 en 2012.

•

Lichtmasten Conform planning uitvoer in fasen (2011 en 2012) echter vanuit efficiency aanbesteding in één keer.


97


•

Maatregelen beveiliging platte daken

€

371.000

Er zijn inmiddels zes gebouwen aangepast. Na een heroriëntatie voorbereiding en aanbesteding 2011 en realisatie 2012.

Gerealiseerde en verwachte voordeel Het gerealiseerde en verwachte voordeel is een gevolg van aanbestedingsvoordelen.

3.3.5

Afdeling MBB

Geen bijzonderheden in het kader van deze paragraaf. 3.3.6

Afdeling Ruimte

Centrale vastgoedinformatie (Ruimte, kpl. 404) Bij de 2e bestuursrapportage 2011 werden lagere inkomsten verwacht dan was begroot. Er is toen een verwacht nadeel van € 16.000 meegenomen. Het nadeel blijkt nu € 6.000 lager te zijn. Dit is te verklaren door twee inkomsten, die bij de 2e bestuursrapportage nog niet bekend waren. De eerste niet voorziene inkomst betreft een vergoeding voor het splitsen van acht kavels (€ 4.000). De tweede niet voorziene inkomst betreft de vergoeding van Achtkarspelen voor het gebruik van onze landmeetapparatuur (€ 2.000). Voor de jaarrekening levert het een voordeel op van € 6.000. 3.3.7

Afdeling Samenleving

Tussenrapportage subsidies subsidies en WMO (Samenleving; div.) Van de tussenrapportage WMO en Subsidies 2011 (naar aanleiding van opmerking accountant bij de jaarrekening 2010) is in december 2011 door het college kennisgenomen.


98


§ 3.4. Verbonden partijen 3.4.1.

Inleiding

De gemeente Tytsjerksteradiel heeft er voor gekozen om bepaalde processen onder te brengen bij organisaties die in deze processen zijn gespecialiseerd. De gemeente blijft verantwoordelijk voor deze processen. In deze paragraaf willen wij de gemeenteraad en de burgers inzicht geven in deze uitbestede processen en de betrokkenheid van de gemeente hierin. 3.4.2.

Wat is een verbonden partij?

Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk- en een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan dat de gemeente zeggenschap heeft door vertegenwoordiging in het bestuur of door stemrecht. Het financiële belang is het bedrag dat ter beschikking is gesteld door de gemeente en dat niet verhaalbaar is, of waarvoor aansprakelijkheid bestaat. Dit laatste is van toepassing als de verbonden partij failliet gaat of haar verplichtingen niet nakomt. 3.4.3.

Overzicht verbonden partijen

De gemeente Tytsjerksteradiel heeft op dit moment met de volgende verbonden partijen een relatie:

•

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Fryslân

•

Servicebureau "De Friese Wouden"

•

Gemeenschappelijke regeling SW Fryslân

•

N.V. Caparis

•

Vereniging Bestuursacademie Noord-Nederland

•

Welstandszorg "Hûs en Hiem"

•

Recreatieschap "De Marrekrite"

•

N.V. Afvalsturing Friesland

•

Openbaar Lichaam Afvalverwijdering Friesland

•

Kredietbank Nederland

•

Stichting Openbare Verlichting Fryslân

3.4.4.

Algemene uitgangspunten van beleid

Met betrekking tot de verbonden partijen hanteert het college de volgende uitgangspunten:

•

de gemeente Tytsjerksteradiel neemt alleen deel in verbonden partijen als daarmee een publieke taak wordt gediend;

•

de gemeente Tytsjerksteradiel neemt in principe alleen deel in privaatrechtelijke rechtsvormen als de betreffende taak niet vanuit een publiekrechtelijke rechtsvorm kan worden uitgevoerd;

•

over de doelmatigheid en doeltreffendheid van de activiteiten van de verbonden partijen is het de bedoeling te komen tot een vorm van analyse en rapportage ten behoeve van de raad;

•

jaarlijks rapporteert het college aan de raad over de financiële resultaten van de verbonden partijen en de risico’s van de gemeente;

•

frequent

wordt

in

de

raadsvergadering

de

gelegenheid

geboden

aan

gemeentelijke

vertegenwoordigers in verbonden partijen om informatie te verstrekken aan college en/of raad over ontwikkelingen in verbonden partijen.


99


3.4.5.

Beleidsvoornemens verbonden partijen

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Fryslân Per 1 januari 2012 is de gemeenschappelijk regeling Veiligheidsregio Fryslân van kracht. De gemeenschappelijke regeling heeft tot doel het behartigen van de belangen van de gemeenten in Fryslân op de terreinen van: a.

collectieve preventie volksgezondheid en infectieziektenbestrijding;

b.

brandweerzorg;

c.

geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen;

d.

rampen en crisisbeheersing;

e.

het in standhouden van en beheren van een gemeenschappelijke meldkamer.

Door de komst van de veiligheidregio zijn er nieuwe wettelijke basisvereisten van toepassing. Servicebureau de Friese Friese Wouden Het servicebureau is een samenwerkingsverband van zeven gemeenten in het oosten/zuidoosten van Fryslân. De taken liggen voornamelijk op het terrein van: geluid (metingen, berekeningen, controle

van

rapportages,

zonebeheer),

luchtkwaliteit,

volkshuisvesting

(voornamelijk

de

uitvoering van het Besluit Woninggebonden subsidies) en overleg facilitering / kennisoverdracht. Sociale werkvoorziening en N.V. Caparis De wettelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot de Wet Sociale Werkvoorziening zijn door de deelnemende gemeenten ondergebracht in een gemeenschappelijke regeling

(SW

“Fryslân”).

Deze

gemeenschappelijke

regeling

heeft

geen

eigen

uitvoeringsorganisatie: dit wordt uitbesteed/gemandateerd aan de N.V. “Caparis”. De deelnemende gemeenten zijn rechtstreeks aandeelhouder van de N.V. Onze gemeente heeft hierin een belang van 7,08%. In 2007 is de nota “Creativiteit in verbondenheid” door de raad vastgesteld. Hierin werd o.a. afgesproken om de komende 5 à 10 jaar de constructie, zoals hierboven omschreven, te handhaven en daarnaast werd in een negental overige beslispunten de te varen koers geschetst van Caparis N.V. Begin 2008 is een onderzoek uitgevoerd naar de levensvatbaarheid van Caparis en vervolgens een Businessplan voor Transitie door Caparis opgesteld27. De uitvoering daarvan vindt plaats in GR-verband. Daarnaast is er in 2011 een tweetal onderzoeken uitgevoerd naar de toekomst en levensvatbaarheid van Caparis N.V., mede gelet op de komst van de Wet Werken naar Vermogen in 2013. Naar aanleiding hiervan zal in de periode 2012-2018 opnieuw een herstructurering plaatsvinden van Caparis N.V. Vereniging Bestuursacademie NoordNoord-Nederland Deze vereniging is een vereniging van gemeenten, provincies en waterschappen die zich ten doel stelt het bestuursdienstonderwijs te bevorderen. Ook onze gemeente is lid van deze vereniging. Nu wordt al enkele jaren gesproken over het gaan ontbinden van de vereniging. Overigens wordt er de laatste jaren geen contributie meer gevraagd van de leden. De verenging is ontbonden op 1 januari 2012. Onze gemeente heeft in verband met de liquidatie een bedrag ontvangen van

27

Raadsbesluit 30-10-2008; punt 4


100


€ 1.500. De vereniging staat overigens los van de Bestuursacademie. De Bestuursacademie blijft onder dezelfde naam als zelfstandige organisatie opereren. Welstandszorg “Hûs en Hiem” Aanvragen om een omgevingsvergunning voor de activiteit “bouwen” en “slopen, verstoren of in enig opzicht wijzigen van een beschermd monument” moeten op basis van de Woningwet respectievelijk de Monumentenwet voor een verplicht advies voorgelegd worden aan een onafhankelijke commissie. De gemeenteraad heeft hiertoe Hûs en Hiem aangewezen als Welstandscommissie en als Monumentencommissie. De commissies functioneren integraal, waarbij de welstandsaspecten op basis van de Woningwet en de monumentenaspecten op basis van Monumentenwet in het integrale advies duidelijk naar voren komen. De Commissie formuleert één gezamenlijke conclusie. De Welstandscommissie hanteert als toetsingskader voor de activiteit “”bouwen”

de

door

de

Raad

vastgestelde

welstandsnota.

Naast

bovengenoemde

omgevingsvergunningen beoordeelt de Welstandscommissie omgevingsvergunningen voor de activiteit “reclame” op grond van de criteria uit de APV. Daarnaast kan Hûs en Hiem in bepaalde gevallen op verzoek van het college van burgemeester en wethouders nog een tweetal niet wettelijk verplichte taken uitvoeren: het voeren van vooroverleg bij complexe bouwinitiatieven en het uitbrengen van adviezen over planologisch beleid. Recreatieschap De Marrekrite In het recreatieschap voor het Friese waterland “De Marrekrite” participeren de provincie en aangesloten gemeenten met als doel om - in evenwicht met de natuur - een goede infrastructuur voor de watersport in het buitengebied in stand te brengen en te houden. Het gaat m.n. om aanlegplaatsen, kanovoorzieningen, baggeren, betonning en afvalverwijdering. De komende jaren ligt de nadruk op het op kwaliteit houden van de voorzieningen. Daarnaast gaat De Marrekrite zich richten op landrecreatie (onderhoud fietsknooppunten). Alle Friese landgemeenten hebben zich om deze reden inmiddels aangesloten bij de Marrekrite. N.V. Afvalsturing Friesland en O.L.A.F. Afvalsturing Friesland is een naamloze vennootschap waar alle 27 Friese gemeenten nu nog aandeelhouder van zijn. De gemeente Smallingerland heeft in 2007 besloten te stoppen met de leverantie van huishoudelijk afval aan Afvalsturing. De eenzijdige beëindiging van de leverantie van afval heeft geleid tot een juridische procedure. De rechter heeft eerder al geoordeeld dat de gemeente weliswaar het recht heeft om uit te treden met een in acht te nemen redelijke opzegtermijn, maar dat dit wel leidt tot het betalen van een nader te bepalen schadevergoeding aan Afvalsturing gegeven het specifieke karakter van de verhouding tussen partijen. Over de hoogte van de schadevergoeding is er nog geen overeenstemming, er loopt een bodemprocedure. Sinds 2005 is Afvalsturing Friesland een onderdeel van Omrin. Daarnaast kent Afvalsturing een Raad

van

Commissarissen.

Wethouder

Rijpstra

treedt

namens

Tytsjerksteradiel

op

als

aandeelhouder. De N.V. Afvalsturing Friesland is feitelijk in de plaats van het Openbaar Lichaam Afvalverwijdering (OLAF) gekomen. Primaire doelstelling van de N.V. Afvalsturing Friesland is de verwijdering van huishoudelijk afval op efficiënte en milieuhygiënisch verantwoorde wijze. Als bedrijf heeft Afvalsturing daarnaast belangen op allerlei terreinen die met “afval” te maken hebben. In Harlingen is inmiddels een zogenaamde Reststoffen Energie Centrale in bedrijf. Zusterbedrijf N.V. Fryslân Miljeu verzorgt de inzameling van afvalstoffen in ongeveer de helft van de Friese gemeenten. Onze gemeente zamelt met eigen mensen onze afvalstoffen in. Gemeente Tytsjerksteradiel

101


Kredietbank Nederland (KBNL) De dienstverlening van de KBNL is gebaseerd op samenwerkingsafspraken met diverse gemeenten. De bank houdt zich bezig met financiële dienstverlening aan personen die om wat voor reden dan ook niet bij een reguliere bankinstelling terecht kunnen. (Meerderjarige) inwoners van die gemeenten kunnen een beroep doen op de dienstverlening van de KBNL. De KBNL maakt gebruik van een virtueel borgstellingsfonds. Dit betekent dat de gemeente borg staat voor inwoners uit onze gemeente die aankloppen bij de KBNL28. Concreet betekent dit het volgende;

•

Het virtueel borgstellingfonds is actief vanaf 1 januari 2008;

•

Vanaf 1 januari 2008 vraagt de KBNL voor herfinancieringen en saneringskredieten geen individuele borgstelling meer bij onze gemeente maar dekt dit af door middel van het fonds.

Stichting Openbare Verlichting Fryslân De stichting Openbare Verlichting Fryslân is formeel op 12 juli 2008 opgericht door de Vereniging van Friese gemeenten op verzoek van de OV-partijen. De stichting OV Fryslân fungeert als uitvoerende dienst voor 26 Friese gemeenten en de provincie, die betrokken zijn bij de samenwerking op het gebied van openbare verlichting en inkoop van energie. Het doel van de samenwerking is het voorbereiden en doen uitvoeren van gemeenschappelijk beleid voor het beheren en in stand houden van de openbare verlichting en inkoop van energie en aanverwante producten. De samenwerking tussen de stichting en de 27 deelnemende OV-partijen is in een overeenkomst van samenwerking vastgelegd en ondertekend op 6 november 2008.

28

De KBNL heeft, voor zover bekend, de borgstelling nog nooit geëffectueerd.


102


§ 3.5. Grondbeleid 3.5.1.

Inleiding

In de afgelopen jaren is de gemeentelijke bouwgrondexploitatie transparanter geworden dankzij de invoering van een nieuwe systematiek. In de daarbij horende begrotingsopzet wordt de visie op het grondbeleid in relatie gebracht tot het realiseren van programmadoelstellingen en het reservebeleid. In februari 2012 heeft de commissie BBV29 de notitie grondexploitatie gepubliceerd. Deze notitie is een bijgestelde versie van de notitie grondexploitatie van januari 2008, die wij als basis voor onze begroting en rekening gebruiken. Een reden voor een aangepaste notitie zijn de gevolgen van de financieel-economische crisis voor de grondexploitaties. De commissie BBV wil door middel van deze aangepaste notitie een nadere verduidelijking geven op het verwerken van de financiële consequenties in begroting en jaarrekening. De werkwijze binnen Tytsjerksteradiel is hieraan getoetst en daar waar nodig op onderdelen aangepast. Op basis van overleg met de accountant is in het kader van de jaarrekening 2011 mede op basis van de bovengenoemde notitie een voorstel opgenomen betreffende (her)waardering van de nog in exploitatie te nemen gronden en is daarnaast een risico inventarisatie opgesteld. Naast afwaardering van de complexen de Warren fase 2 en Hurdegaryp fase 3 én een verwerking van verliezen op woning Gytsjerk en bedrijventerrein Garyp heeft een actualisering van het strategisch grondbezit plaatsgevonden. Ook de bestaande reserves en hun doel zijn tegen het licht gehouden. Juist nu een herwaardering en risico inventarisatie heeft plaatsgevonden verandert zowel het karakter als de gewenste omvang van de reserve(s). Een deel van het financiële effect is meegenomen in deze jaarrekening. De meerjarige consequenties komen aan bod in de 1e bestuursrapportage 2012. Door het nemen van deze maatregelen ontstaat een meer verantwoorde en solide basis voor de komende jaren, waarbij de risico’s op voldoende wijze zijn afgedekt en/of in beeld gebracht. 3.5.2.

Visie op het grondbeleid

Het gemeentelijke grondbeleid is een instrument om ruimtelijke doelstellingen te behalen. Het gaat dan bijvoorbeeld om woningbouw en bedrijventerreinen. Daarnaast wordt het gemeentelijk grondbeleid

soms

gebruikt

voor

natuurontwikkeling.

Het

gaat

dan

bijvoorbeeld

om

landinrichtingsprojecten. Voor een zo goed mogelijk resultaat wordt een actieve grondpolitiek gevoerd. Om een actieve grondpolitiek te voeren, zijn investeringen in strategisch grondbezit nodig. Deze investeringen dragen bij aan het behalen van de doelstellingen op de lange termijn. Daarnaast kunnen ze ook van belang zijn voor investeringen, die voor de korte termijn nodig zijn. Als een strategische grond geen functie meer heeft, wordt deze weggedaan. Een actieve grondpolitiek heeft de volgende voordelen ten opzichte van een passieve grondpolitiek:

•

er kan volledige kostendekking worden bereikt;

•

verliesgevende investeringen in gronden kunnen gecompenseerd worden door winstgevende investeringen in gronden;

•

positieve resultaten komen (indirect) ten goede aan de gemeenschap.

29

Commissie BBV = commissie besluit begroting en verantwoording voor gemeenten en provincies


103


3.5.3.

Resultaat bouwgrondexploitatie 2011

In de begroting 2011 is een positief resultaat opgenomen van € 315.000. Het werkelijk gerealiseerde resultaat bedraagt €330.000. Dit bestaat uit:

•

Verkoopwinsten

€ 271.000

•

Winst bij afwikkeling complexen

€ 59.000 € 330.000

Voor een uitgebreide verklaring van de winst op afgewikkelde complexen verwijzen wij naar hoofdstuk 1.4.2.1 onderdeel grondexploitatie (blz. 19). In onderstaande tabel wordt het verschil tussen het verwachte verkoopresultaat van € 315.000 en het werkelijke verkoopresultaat van € 330.000 toegelicht. In het kader van de 2e bestuursrapportage 2011 was al op basis van de geactualiseerde berekeningen besloten, om de bouwgrondexploitatie voor € 703.000 af te waarderen ten laste van de hiervoor bestemde reserves. Bij de jaarrekening stellen wij voor om tevens € 600.000 af te boeken op de boekwaarde van het toekomstige bedrijventerrein Garyp-Noord. Tabel: Totaaloverzicht winst 2011 2011 van de bouwgrondexploitatie Comple x

2011 begr.

5 23 32 37

Burgum West Eastermar Hurdegaryp It Súd II (fase 1 & 2) Gytsjerk Oer de Feart II

43 44 49 75

Munein 3e fase Oentsjerk Kaetsjemouiwei Jistrum It Hege Lân Burgum West bedrijventerrein

Totaal

na wijziging 350.074 14.320 8.558 12.251 24.396 50.798 40.155 4.976 505.527

2011 Verschillenanalyse werkelijk 171.909 minde r verkopen a.g.v. claim projectontwikkelaar 14.318 8.564 16.561 afwikkeling, meevallende kosten 24.392 46.313 minde r verkopen 42.045 afwikkeling, meevallende kosten 5.492 329.594

In de 2e bestuursrapportage 2011 is gemeld, dat de verwachte winst van € 315.000 naar € 505.000 (zie bovenstaande tabel) zou stijgen en dat het meerdere conform de bestendige gedragslijn in de reserve bouwgrondexploitatie zou worden gestort. Echter deze wijziging is abusievelijk niet in de begroting opgenomen. De verkoop aan de projectontwikkelaar, waarop deze winst was gebaseerd is vanwege interpretatieverschillen in de verkoopovereenkomst niet in 2011 gerealiseerd. De betreffende projectontwikkelaar meent recht te hebben op een rentevergoeding in verband met te late levering van de bouwkavels. Wij bestrijden die claim en op dit moment is de claim onderwerp van een juridische strijd. 3.5.4

Nog in exploitatie te nemen gronden

Op deze gronden worden toekomstige uitbreidingen gerealiseerd. De boekwaarde aan het einde van het jaar bestaat uit twee relatief kleine complexen in Gytsjerk en Sumar met een totale boekwaarde van € 318.000. Er is in 2011 grond aangekocht ten behoeve van de ontwikkeling de Warren en het Waterfront. De boekwaarde daalt in 2011 van € 8.175.000 naar € 2.693.000. De Gemeente Tytsjerksteradiel

104


afname komt grotendeels voor rekening van de administratieve verwerking van de uitname van grond ten behoeve van De Warren fase 1 (complex binnen de bouwgrondexploitatie) en De Warren fase 3 (strategisch grondbezit). Daarnaast is er een verlies genomen op een in het kader van de traverse Trynwâlden aangekochte woning (€ 180.000) en heeft een forse afwaardering van de grond van De Warren fase 2 (€ 1.560.000) en Hurdegaryp-It Súd fase 3 (€ 200.000) plaatsgevonden. 3.5.5

Strategisch Strategisch grondbezit

Het strategisch grondbezit is de voorraad grond bestemd voor de langere termijndoelstellingen van het grondbeleid. In het kader van de jaarrekening 2011 is een stand van zaken opgenomen voor wat betreft het strategisch grond bezit. Met het oog op de aanstaande verkopen en wat er verder nog in de pijplijn zit kunnen we concluderen dat de omvang van het bezit significant afneemt en dat de gemiddelde boekwaarde zeer acceptabel is. Er zijn geen grote aankopen te verwachten ten behoeve van strategisch grondbezit. 3.5.6 3.5.6.

Reserve bouwgrondexploitatie

Een gemeente moet een passend financieel weerstandsvermogen op bouwen voor de risico’s van de grondexploitatie, zoals voor fluctuaties in de ramingen als gevolg van de jaarlijkse actualisatie. Hiervoor is een deugdelijke risicoanalyse nodig die aannames bevat over bijvoorbeeld de conjuncturele

ontwikkelingen

om

het

noodzakelijke

weerstandsvermogen

voor

de

grondexploitaties te bepalen. Een moderne aanpak is dat met behulp van een risicomodel de benodigde omvang van voorziening en reserve(s) wordt bepaald. Tevens kan deze “berekende” reserve dan geconfronteerd worden met de werkelijke omvang van de reserve grondexploitatie waarin het verwachte eindresultaat van de grondexploitaties is begrepen. Dit risicomodel hebben wij ook toegepast op onze complexen. Er is een inschatting gemaakt van de risico’s per complex. Dit is toegelicht en besproken met de accountant in het kader van de jaarrekening 2011. Mede door het afwaarderen van de complexen de Warren; fase 2 en Hurdegaryp fase 3 en de verliesnemingen, zowel bij de 2e bestuursrapportage als bij de jaarrekening zijn de risico’s al fors teruggebracht. Wij kennen op dit moment twee reserves, die een relatie hebben met onze bouwgrondexploitatie. Dit zijn de reserve grondexploitatie en de reserve sociale woningbouw. De reserve grondexploitatie is bedoeld voor het afdekken van risico’s in de bouwgrondexploitatie en heeft in die zin het karakter van een bufferfunctie. De reserve kan worden ingezet voor subsidiëring van onrendabele exploitaties om deze financieel sluitend te maken en hiermee te voorkomen dat voorzienbare verliezen toekomstige begrotingen en rekeningen gaan belasten. Onttrekkingen aan de reserve worden alleen gedaan op basis van een raadsbesluit; in principe bij vaststelling of herziening van de exploitatieopzet van een complex. Bij de 2e bestuursrapportage 2011 is op basis van herziene berekeningen een bedrag van € 465.000 ontrokken aan de reserve grondexploitatie om de genomen verliezen voor een aantal complexen mee af te dekken. Op dit moment ligt er niet meer een duidelijke relatie tussen onze reserves en de risico’s die wij binnen de bouwgrondexploitatie lopen. Wij stellen u dan ook voor om de beide reserves op te Gemeente Tytsjerksteradiel

105


heffen en over te hevelen naar de algemene reserve en tegelijkertijd de risicoreserve bouwgrondexploitatie in te stellen op basis van de gemaakte risico inventarisatie. Dit met ingang van 2012 voor een bedrag van € 444.000. 3.5.7. 3.5.7.

Reserve sociale woningbouw.

In maart 2004 is de reserve sociale woningbouw als een aparte reserve ingesteld. Afspraak was, dat vanuit deze reserve projecten ten behoeve van sociale woningbouw zouden worden ondersteund. De reserve sociale woningbouw is bedoeld om bij te dragen in onrendabele projecten in de sfeer van sociale woningbouw en heeft ook het karakter van een bufferfunctie. Bij de 2e bestuursrapportage 2011 is op basis van herziene berekeningen een bedrag van € 238.000 ontrokken aan de reserve sociale woningbouw om de genomen verliezen voor een aantal complexen mee af te dekken. Zoals hierboven al is vermeld is de relatie tussen de reserve(s) en de bouwgrondexploitatie mede door de afwaardering en de gemaakte risico inventarisatie niet meer aanwezig. Vandaar het voorstel om beide reserves op te heffen en een nieuwe risicoreserve bouwgrondexploitatie in te stellen. 3.5.8 3.5.8.

Risico’s.

Na de forse afwaardering op de Warren en Hurdegaryp Súd en de overheveling van de gronden naar strategisch grondbezit zijn de risico’s die wij op dit moment binnen de bouwgrondexploitatie onderkennen de snelheid van uitgifte van kavels. De risico’s hiervan zijn in het kader van de risico inventarisatie in beeld gebracht. De hiervoor te vormen reserve van € 444.000 moet voor de komende jaren voldoende zijn om de potentiële risico’s op te vangen.


106


§ 3.6. Treasury 3.6.1.

Inleiding

Treasurybeleid betekent het beheren van het geld binnen de gemeente. Dit houdt in het lenen en uitzetten van geld. Het Rijk heeft regels opgesteld over hoe gemeenten hun geld moeten beheren. Deze regels staan in de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido). Deze wet bepaalt ook, dat gemeenten een treasurystatuut moeten hebben. Het treasurystatuut van de gemeente Tytsjerksteradiel is vastgesteld door het college van B&W op 10 maart 2009. In dit treasurystatuut staan de uitgangspunten, die wij hanteren voor het aantrekken en het uitzetten van geld. De Wet Fido geeft gemeenten ook concrete richtlijnen voor het beheersen van renterisico’s. Het gaat hierbij om de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. 3.6.2.

Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet is het maximum van de kortlopende schuld. Dit zijn schulden die binnen één jaar betaald moeten worden. Het Rijk wil dat gemeenten de hoogte van hun kortlopende schuld beperkt houden. Wanneer gemeenten een te groot deel van hun financieringsbehoefte regelen met kortlopende schuld, dan wordt het risico van een snelle kostentoename bij een stijging van de rentestand te groot. De hoogte van de kasgeldlimiet bedraagt 8,5%30 van de totale begrote lasten per 1 januari. Voor de gemeente Tytsjerksteradiel bedroegen de totale begrote lasten per 1 januari € 61.186.000. Voor 2011 betekent dit een toegestane kasgeldlimiet van € 5.201.000. De wettelijke voorschriften bieden de mogelijkheid om de kasgeldlimiet drie achtereenvolgende kwartalen te overschrijden. Van deze mogelijkheid is gebruik gemaakt om zo lang mogelijk met (goedkope) kortlopende middelen te financieren (zie percentages tabel 1). 3.6.3. 3.6.3.

Renterisiconorm

Het Rijk wil dat gemeenten het opnemen van langlopende leningen zoveel mogelijk over de jaren spreiden. Langlopende leningen zijn leningen met een looptijd langer dan één jaar. Wanneer er teveel langlopende leningen in één jaar worden opgenomen, dan kan dit een nadeel opleveren voor de gemeente wanneer de rentestand in dat jaar hoog is. Het Rijk heeft daarom de renterisiconorm ingevoerd. De hoogte van de renterisiconorm bedraagt 20%31 van de totale begrote lasten per 1 januari. Uit de onderstaande tabel blijkt dat in de komende jaren op basis van de huidige beschikbare gegevens inclusief de verwachte nieuw aan te trekken financiering aan de renterisiconorm wordt voldaan. Berekening renterisiconorm (x € 1.000) 1 Begrotingstotaal 2 Vastgesteld percentage (in wet fido) 3 Renterisiconorm ((1 x 2) /100) 4 Aflossingen 5 Ruimte onder renterisiconorm (3 -4)

2011 61.186 20% 12.237 2.407 9.830

2012 59.323 20% 11.865 2.068 9.797

2013 58.059 20% 11.612 1.563 10.049

30

Dit percentage is vastgelegd in de Uitvoeringsregeling financiering decentrale overheden.

31

Dit percentage is vastgelegd in de Uitvoeringsregeling financiering decentrale overheden.


2014 56.442 20% 11.288 1.655 9.633

107


3.6.4. 3.6.4.

Tabellen

Voor de volledigheid zijn hieronder nog enkele tabellen opgenomen met voor de treasury paragraaf relevant cijfermateriaal. Tabel 1

: Opgenomen kortlopende leningen

Opgen omen kor tlopende len ingen 2011: Datum:

Periode:

Bedrag:

Rente %:

6-jan

maand

1.500.000

0,75

14-jan

maand

2.500.000

0,74

24-jan

maand

2.500.000

0,83

7-feb

maand

1.500.000

0,87

14-feb

maand

2.500.000

0,9

14-mrt

maand

2.500.000

0,85

28-mrt

maand

1.000.000

1

14-apr

maand

1.500.000

1,15

20-mei

2 wkn

2.000.000

1,39

1-jun

2 w kn

1.500.000

1,25

3-jun

2 w kn

1.000.000

1,35

Tabel 2

: Uitgezette kortlopende leningen

In 2011 zijn er geen gelden uitgezet. Tabel 3

: Opgenomen langlopende leningen

In februari 2011 is een langlopende lening aangetrokken van € 3.000.000 (looptijd 25 jaar/rentepercentage 4,7%) Tabel 4

: Overzicht opgenomen langlopende leningen (excl. woningbouw)

Schuld per 1-jan-11 90.756 1.452.097 113.445 3.374 900 5.664 2.520.000 3.520.000 2.760.000 11.040.000 3.680.000 392.000 3.840.000 29.418.235

Schuld per 31-dec-11 1.270.585 113.445 1.690 2.400.000 3.360.000 2.640.000 10.560.000 3.520.000 3.680.000 3.000.000

Rentepercentage: 7,08 4,17 3,85 3,21 2,48 3,86 4,46 4,85 4,95 5,00 4,77 4,70

30.545.720

Totaal

Uitgezette leningen gemeenteambtenaren: Het saldo aan uitgezette hypotheken:

•

31 december 2010

: € 6.686.133

•

31 december 2011

: € 6.110.831


108


§ 3.7. Overzicht lokale heffingen 3.7.1

Inleiding

Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen. Hiermee ontstaat inzicht in de lokale lastendruk. Dit is van belang voor de integrale afweging tussen aan de ene kant beleid en aan de andere kant de inkomsten. Ook wordt weergegeven welk beleid de gemeente in 2011 heeft gevoerd ten aanzien van de lokale heffingen en de kwijtschelding hiervan. De lokale heffingen vormen een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente. De heffingen worden voor het grootste deel opgebracht door burgers. In het jaar 2011 is 17,16% van de totale inkomsten van de gemeente Tytsjerksteradiel afkomstig uit lokale heffingen. In de onderstaande tabel zijn de werkelijke opbrengsten uit lokale heffingen afgezet tegen de begroting. Heffing

Begroting

Rekening

201 2011

201 2011

Verschil

Onroerende zaakbelasting

6.203.000

6.207.000

4.000 V

Afvalstoffenheffing

2.541.000

2.488.000

53.000 N

Rioolheffing

1.585.000

1.579.000

6.000 N

Reinigingsrechten

196.000

180.000

16.000 N

Bouwleges

424.000

396.000

28.000 N

Toeristenbelasting

251.000

233.000

18.000 N

Leges burgerzaken

550.000

562.000

12.000 V

Begrafenisrechten

10.000

18.000

8.000 V

Secretarieleges

42.000

61.000

19.000 V

8.000

10.000

2.000 V

14.000

7.000

7.000 N

3.000

1.000

2.000 N

11.827.000 11.827.000

11.742.000 11.742.000

85.000 N

Marktgelden en staangelden kermissen Leges planologisch onderzoek Leges historisch onderzoek Totaal 3.7.2.

Uitgangspunten tariefbeleid

Voor de programmarekening zijn de ongewijzigde uitgangspunten van de programmabegroting 2011 gehanteerd. Hiervoor verwijzen wij u naar paragraaf 3.7 van deze begroting. 3.7.3.

Ontwikkeling van de lokale lasten

Onroerende zaakbelasting De onroerende zaakbelasting (OZB) genereert de hoogste belastingopbrengst. De OZB kan gesplitst worden in een eigenarenbelasting en een gebruikersbelasting. De gebruikersbelasting voor woningen is met ingang van 2006 door de regering afgeschaft.


109


De gemeente bepaalt het bedrag dat de belastingplichtigen moeten betalen op basis van de waarde van de onroerende zaak. In 2011 was voor de OZB de waarde van de onroerende zaak op waardepeildatum 1 januari 2010 de basis voor de aanslag OZB. Onderstaande tabel geeft de OZB-tarieven voor 2011 weer zoals deze zijn vastgesteld in de raadsvergadering van 16 december 2010. Tarieven OZB

2011 2011

(percentage van de waarde) Woningen

•

gebruikers

•

eigenaren

0,1495%

Niet-woningen

•

gebruikers

0,2064%

•

eigenaren

0,2412%

Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing wordt geheven van alle huishoudens als dekking in de kosten van het ophalen van het huishoudelijk afval (een wettelijk verplichte taak). Het is een algemene heffing; dat wil zeggen, dat elke huishouding afvalstoffenheffing betaalt, ook al zou men beweren dat men niet gebruik maakt van de dienstverlening van de gemeente. Onderstaande tabel geeft de tarieven voor de afvalstoffenheffing weer, zoals deze zijn vastgesteld door de raad. Afvalstoffenheffing

2011

201 2010

Mutatie t.o.v. 201 2010

Meerpersoonshuishoudens

210,00

207,00

1,45%

Eénpersoonshuishoudens

146,40

144,60

1,24%

Rioolheffing De gemeente heeft zelf een grote mate van beleidsvrijheid om de heffingsmaatstaf en belastingplichtige voor de rioolheffing te bepalen. Bij de invoering van rioolheffing in 2006 zijn de volgende uitgangspunten voor het tariefbeleid geformuleerd:

•

Heffing op basis van vaste tarieven bij gebruiker en eigenaar;

•

Voor gebruikers een differentiatie in tarief tussen eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens in de verhouding 70:100 (conform de verhouding afvalstoffenheffing);

•

De kostendekkendheid van rioolheffing stellen op 30%.

De werkelijke kosten32 van riolering bedroegen in 2011 € 1.757.000. De opbrengsten bedroegen € 1.580.000. Hiermee bedroeg de kostendekkendheid in werkelijkheid 89,9%.

32

De werkelijke kosten zijn gecorrigeerd voor de ont-btw-icering van de investeringen.


110


Tarieven Rioolheffing

2011 2011

201 2010

Mutatie t.o.v. 201 2010

Gebruikers eenpersoonshuishouding

46,20

43,20

6,94%

Gebruikers meerpersoonshuishouding

66,60

61,20

8,82%

Eigenaren

59,40

55,20

7,61%

Toeristenbelasting Het tarief van de toeristenbelasting bedroeg in 2011 € 0,80. De opbrengsten over het jaar 2011 zijn achtergebleven bij de verwachting. Voor een deel seizoensinvloeden en voor een deel het effect van afrekening op basis van werkelijke overnachtingen in plaats van een vast bedrag per jaar (forfaitair). Kwijtschelding Voor mensen met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van een gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van de geheven belasting. Dit is het geval als aan de voorwaarden voor kwijtschelding van de invorderingswet is voldaan. Kwijtschelding

2011

2010

Aantal toegewezen aanvragen

306

335

Aantal afgewezen aanvragen

159

155

Totaal aantal aanvragen

465

490

Automatische kwijtschelding

158

109

Toekenning op aanvraag (volledig)

148

226

0

0

306

335

75.000

73.000

Toekenning op aanvraag (gedeeltelijk) Totaal aantal kwijtscheldingen Kwijtgescholden belastingbedragen


111


§ 3.8. Rechtmatigheidsparagraaf 3.8.1. 3.8.1.

Inleiding

In deze paragraaf informeren we u over de stand van zaken met betrekking tot rechtmatigheid. 3.8.2.

Controleprotocol en normenkader

Jaarlijks geeft de raad in een controleprotocol nadere aanwijzingen aan de accountant over de reikwijdte van de accountantscontrole, de daarvoor geldende normstelling en de te hanteren goedkeurings- en rapportagetoleranties voor de controle van de jaarrekening. Ook wordt in het controleprotocol aangegeven welke wet- en regelgeving (normenkader) in het kader van het financieel beheer onderwerp van rechtmatigheidscontrole zullen zijn. Het controleprotocol voor de jaarrekening 2011 is in de raadsvergadering van 13 oktober 2011 vastgesteld. 3.8.3.

Aanpak rechtmatigheidscontrole

Om een oordeel te kunnen geven over de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties in de jaarrekening moet in aanvulling op de getrouwheidscontrole, aandacht worden geschonken aan het voorwaardencriterium, begrotingscriterium en het M&O criterium (misbruik en oneigenlijk gebruik). 3.8.3.1. 3.8.3.1.

Voorwaardencriterium

Voor de periode 2011-2014 is in overleg met de accountant een nieuw controleplan opgesteld. Het controleplan is zodanig ingericht dat elk proces minimaal eens in de drie jaar bij de interne controle is betrokken. De accountant heeft ingestemd met deze roulerende controleaanpak. Bij de uitvoering van het controleplan 2011-2014 heeft onze accountant een goede basis om een oordeel over de rechtmatigheid te kunnen geven. Zij zullen daarbij gebruik maken van de door ons intern uitgevoerde controles. Conform de tabel in het controleprotocol 2011 zijn voor de jaarrekening 2011 in totaal negen processen gecontroleerd. 3.8.3.2. 3.8.3.2.

Begrotingscriterium

Voor het begrotingscriterium is het van belang dat de baten, lasten en balansmutaties tot stand komen binnen de grenzen van de vastgestelde begroting en de hiermee samenhangende programma’s. Volgens de kadernota rechtmatigheid zijn bestedingen boven het begrotingsbedrag strikt genomen onrechtmatig. Het kan voorkomen, dat er meer is uitgegeven dan begroot, maar dat het college wel binnen het door de raad uitgezette beleid is gebleven. In deze gevallen is het niet de bedoeling, dat de accountant deze overschrijdingen betrekt bij de beslissing om wel of niet een goedkeurende accountantsverklaring af te geven. De accountant moet deze overschrijdingen wel opnemen in het verslag van bevindingen. Jaarlijks toetsen we de overschrijdingen per programma aan de soort begrotingsoverschrijding uit de kadernota rechtmatigheid om vast te stellen of sprake is van een begrotingsoverschrijding die mee moet tellen voor het rechtmatigheidsoordeel.


112


3.8.3.3

M&O criterium

Het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten (PRPG) adviseert om voor het voeren van het Misbruik & Oneigenlijk gebruikbeleid een overkoepelende nota vast te stellen. In onze financiële beheersverordening ex. art. 212 van de Gemeentewet is opgenomen dat het college regels vastlegt voor het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik van gemeentelijke regelingen en eigendommen. Onze nota misbruik en oneigenlijk gebruik is op 22 december 2008 vastgesteld door het college van B&W en ter informatie aan de raad aangeboden in de vergadering van 29 januari 2009. 3.8.4.

Verslag rechtmatigheidscontrole

Hieronder volgt per rechtmatigheidscriterium een verslag van de rechtmatigheidscontrole. 3.8.4.1

Voorwaardencriterium

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de geëxtrapoleerde financiële fouten en onzekerheden naar aanleiding van de uitgevoerde rechtmatigheidscontroles. Proces

Financiële fout

Financiële onzekerheid

Subsidies

€ 29.000

€ 125.000

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

€ 27.000

€ 339.000

Werk en Bijstand

€ 60.000

€-

Belastingen

€ 60.000

€ 31.000

€ 5.000

€ 3.000

Inkoop en aanbesteding

€-

€-

Secretarieleges en overige leges

€-

€-

Treasury

€-

€-

Staatssteun

€-

€-

€ 181.000

€ 498.000

Toeristenbelasting

Totaal

De toelichting op de grootste financiële fouten en onzekerheden volgt hieronder: Subsidies De volgende tekortkomingen met financiële consequenties zijn geconstateerd bij verschillende dossiers:

•

Er is geen subsidieaanvraag, begroting en activiteitenplan ingediend.

•

Er is geen begroting ingediend.

•

Het formulier waarop is aangegeven op welke data oud papier ingezameld zou worden is niet meer in het archief aanwezig terwijl dit op grond van art. 5.2 van de verordening een voorwaarde is voor het kunnen vaststellen van subsidies. De afdeling geeft aan dat de formulieren wel aanwezig waren maar werden vernietigd als zijnde niet meer relevant (=onzekerheid).

•

Er is in de administratie geen informatie beschikbaar op grond waarvan aannemelijk kan worden gemaakt dat de subsidieontvanger met de opbrengst een ideëel doel beoogt.

•

Voor de subsidies energiebesparende maatregelen zijn de financiële fouten ontstaan door:

-

het ontbreken van plattegronden/tekeningen;


113


-

het ontbreken van aanvraag en/of gereedmeldingsformulier;

-

onvoldoende duidelijke kopiefacturen;

-

een geval van subsidieaanvraag na de datum van aanschaf van voorziening.

WMO De volgende tekortkomingen met financiële consequenties zijn geconstateerd bij verschillende dossiers: De volgende tekortkomingen met financiële consequenties zijn geconstateerd bij verschillende dossiers:

•

Beschikking ontbreekt.

•

PGB huishoudelijke hulp is uitbetaald op basis van het klasse-systeem in plaats van op basis van het uurtarief.

•

Geen CIZ advies, terwijl het gaat om de eerste aanvraag en een voorziening boven de € 2.500.

•

Advies ontbreekt, waardoor er niet getoetst kan worden of er rekening is gehouden met de algemene gezondheidstoestand en beperkingen van cliënt. In beschikking wordt wel gesproken over een advies, daarom een onzekerheid (=onzekerheid).

•

De partner van de cliënt ontvangt al een volledige vervoerskostenvergoeding, afgevraagd kan worden of het noodzakelijk is dat de cliënt dan ook nog een gedeeltelijke vervoerskostenvergoeding ontvangt. Op de aanvraagformulieren is namelijk precies dezelfde vervoersbehoefte ingevuld (=onzekerheid).

•

Cliënt ontvangt een gedeeltelijke of volledige vervoerskostenvergoeding sinds vijf jaar of langer. Er mag verwacht worden dat er eens in de vijf jaar een heronderzoek plaatsvindt, betaalregel daarom onzeker.

•

Cliënt ontvangt een gedeeltelijke vervoerskostenvergoeding sinds vijf jaar of langer. Er mag verwacht worden dat er eens in de vijf jaar een heronderzoek plaatsvindt, betaalregel daarom onzeker. Daarnaast ontvangt de partner een volledige vervoerskostenvergoeding, afgevraagd kan worden of het noodzakelijk is dat de cliënt dan ook nog een gedeeltelijke vervoerskostenvergoeding ontvangt.

•

In het dossier zit geen advies ten behoeve van de toekenning van de volledige vervoerskostenvergoeding. Naast de gehandicaptenparkeerkaart is dit de enige voorziening die is verstrekt. De noodzaak van de voorziening kan dus niet worden vastgesteld (=onzekerheid).

•

Betreft onderhoud lift. De stukken betreffende de toekenning van de lift zijn in GWS4all niet gevonden. Er kan dus niet gecontroleerd worden of er toen een beschikking is verstuurd.

•

Er is geen duidelijkheid over de medische situatie.

•

Het is niet duidelijk of er sprake is van een woningdeler en of de indicatie voor huishoudelijke hulp dus lager zou kunnen zijn.

Werk en Bijstand De volgende tekortkomingen met financiële consequenties zijn geconstateerd bij verschillende dossiers:

•

De uitkering is één dag te vroeg verstrekt en daardoor is er teveel uitgekeerd.

•

De inkomsten van één van de partners worden op bruto basis met de uitkering verrekend, dit onder aftrek van de telefoon- en fietsvergoeding. In één maand is er te weinig uitkering verstrekt, omdat deze vergoedingen niet zijn afgetrokken maar bijgeteld.


114


•

In de berekening van de uitkering is een rekenfout gemaakt, waardoor de cliënt te weinig heeft ontvangen.

•

In verband met een traject zijn de reiskosten vergoed. Er is echter te weinig vergoed.

•

Er is te weinig verstrekt, doordat er 10% van het minimumloon is verstrekt in plaats van 20%.

•

Er is onterecht uitkering verstrekt voor de norm voor een alleenstaande ouder verhoogd met een gemeentelijke toeslag van 20% van het minimumloon. Omdat er sprake is van coouderschap zou de uitkering verstrekt moeten zijn volgens een samengestelde norm, terwijl de toeslag bijzondere bijstand dient te zijn.

Belastingen De volgende tekortkomingen met financiële consequenties zijn geconstateerd bij verschillende dossiers: Aanslagen

•

De aanslag is opgelegd op grond van een meerpersoonshuishouden in plaats van op een eenpersoonshuishouden. Uit het GBA blijkt, dat het op 1 januari een eenpersoonshuishouden betrof.

•

In één geval is het machtigingskaartje niet meer te vinden, terwijl de aanslag wel op basis van automatische incasso is afgeschreven. Omdat het machtigingskaartje er waarschijnlijk wel is (geweest), de betrokkene zou anders ook wel aan de bel hebben getrokken, wordt het aangemerkt als een onzekerheid.

•

De aanslag is over zeven maanden berekend in plaats van over zes maanden.

Bezwaarschriften

•

In één geval is het bezwaarschrift te laat ontvangen. Het gaat hier om een bewaarschrift op de vastgestelde WOZ-waarde. Het bezwaarschrift is vervolgens wel in behandeling genomen en het bezwaarschrift is gegrond verklaard.

Verminderingen

•

In twee gevallen is de vermindering niet juist berekend.

Toeristenbelasting De volgende tekortkomingen met financiële consequenties zijn geconstateerd bij verschillende dossiers:

•

In vier gevallen zijn er te veel overnachtingen in rekening gebracht.

•

In acht gevallen zijn er te weinig overnachtingen in rekening gebracht.

•

In één geval is door de belastingplichtige het aantal overnachtingen niet juist opgeteld. De aanslag is hier vervolgens wel op gebaseerd. Er zijn daardoor te weinig overnachtingen in rekening gebracht. Daarnaast zijn er voor een bepaalde periode te weinig overnachtingen in rekening gebracht.

•

In één geval is door de belastingplichtige het aantal overnachtingen niet juist opgeteld. De aanslag is hier vervolgens wel op gebaseerd. Er zijn daardoor te weinig overnachtingen in rekening gebracht. Daarnaast zijn er voor een bepaalde periode te veel overnachtingen in rekening gebracht.

•

In één geval zijn er twee periodes die elkaar overlappen. De overnachtingen van één periode worden zijn als onzekerheid aangemerkt.


115


In één geval is het aantal opgegeven overnachtingen onzeker. De belastingplichtige heeft

•

zelf namelijk ook al aangegeven, dat het een schatting is. De periodes zijn ook niet gespecificeerd aangegeven. Het gehele aanslagbedrag wordt daarom als onzekerheid aangemerkt (€ 29). 3.8.4.2

Begrotingscriterium

In de jaarrekening 2010 is sprake van overschrijdingen voor de volgende programma’s:

•

Programma 1; “Algemeen Bestuur””

€

6.000

•

Programma 10; “Ruimtelijke ordening en Volkshuisvesting”

€ 2.024.00033

Wij vinden dat bovenstaande overschrijding behoort tot het kader waarbinnen het college van de raad mandaat heeft gekregen om uitvoering te geven aan het vastgestelde beleid. Voor een toelichting op de overschrijding verwijzen wij u naar het betreffende programma. 3.8.4.3

Misbruik en oneigenlijk gebruik criterium

Er zijn geen bijzonderheden te melden. 3.8.5.

Rechtmatigheidsoordeel accountant

In het controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2011 zijn de te hanteren goedkeuringstoleranties voor getrouwheid en rechtmatigheid als volgt vastgesteld: Goedkeuringstolerantie

Goedkeurend

Beperking

Oordeelonthouding

Afkeurend

Fouten

≤ 1%

>1%<3%

-

≥ 3%

≤ 3%

>3%<10%

≥ 10%

-

in

de

jaar-

rekening (% lasten) Onzekerheden

in

de

controle (% lasten) De werkelijke lasten (vóór bestemming) in de jaarrekening bedragen € 65.991.000. Hierdoor zijn de goedkeuringstoleranties in euro’s voor 2010 als volgt: Goedkeuringstolerantie Fouten in de jaar-

Goedkeurend ≤ 660.000

rekening (€) Onzekerheden in de controle (€)

Beperking > 660.000

Oordeelonthouding

Afkeurend

-

≥ 1.980.000

≥ 6.600.000

-

< 1.980.000 ≤ 1.980.000

> 1.980.000 < 6.600.000

De hoogte van de tekortkomingen, zoals opgesomd in paragraaf 3.8.4 blijven onder de genoemde tolerantie van 1% voor fouten en 3% voor onzekerheden. Dit betekent dat onze accountant een goedkeurend oordeel betreffende rechtmatigheid heeft afgegeven. De accountantsverklaring is opgenomen in bijlage 4A.

33

Betreft de overschrijding vóór bestemming. Zie voor een specificatie het bijlagenboek bij deze jaarrekening.


116

Overige gegevens en bijlagen


Bijlage 4.A. 4.A.

Controleverklaring Controleverklaring

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Gemeenteraad van de gemeente Tytsjerksteradiel

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2011 van gemeente Tytsjerksteradiel gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de programmarekening over 2011 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SISAbijlage.

Verantwoordelijkheid van het College van Burgemeester enWethouders Het College van Burgemeester enWethouders van de gemeente is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Het College van Burgemeester enWethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Besluit accountantscontrole decentrale overheden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Badweg 2, 8934 AA Leeuwarden, Postbus 321, 8901 BC Leeuwarden T: 088 792 00 58, F: 088 792 94 27, www.pwc.nl ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. Originele accountantsverklaring ligt ter inzage


118


Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidcriteria en van de redelijkheid van de door het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Deze goedkeuringstolerantie is samen met het controleprotocol 2011 op 13 oktober 2011 door de gemeenteraad vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van gemeente Tytsjerksteradiel een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2011 als van de activa en passiva per 31 december 2011 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2011, in alle van materieel belang zijnde aspecten, rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213 lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening

Leeuwarden, 9 mei 2012 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel ondertekend door C.R. Alserda AA


119


Bijlage 4.B. 4.B.

Gedetailleerd Gedetailleerd overzicht bestemming rekeningresultaat rekeningresultaat

Bestemming saldo Saldo rekening voor bestemming Reserves

Saldo begroting

-4.016.896,82 Saldo rekening

Temp./vrijval

Programma 1

80.860,00

80.860,23

0,23

Programma 2

40.423,00

40.422,81

-0,19

Programma 3

498.407,00

315.856,62

-182.550,38

Programma 4

239.173,00

243.188,96

4.015,96

Programma 5

261.000,00

248.112,78

-12.887,22

Programma 6

327.500,00

106.845,01

-220.654,99

Programma 7

882.229,00

804.751,33

-77.477,67

Programma 8

324.000,00

324.000,00

Programma 9

953.182,00

934.296,27

-18.885,73

Programma 10

1.631.941,00

1.126.064,06

-505.876,94

Programma 11

705.610,00

527.984,79

-177.625,21

5.944.325,00 5.944.325,00

4.752.382,86

-1.191.942,14

Saldo

-

Saldo mutatie reserves (rekening) Saldo rekening na bestemming

4.752.382,86 735.486,04 735.486,04

Bestemming saldo: St. in Algemene Reserve

341.344,04

St. in Algemene Reserve t.b.v. KCC

23.000,00

St. in in Algemene Reserve t.b.v. aantal kruispunten traverse Trynwalden

56.142,00

St. in reserve dorpsvernieuwing centrum Gytsjerk

315.000,00

-

Nadere toelichting: Doordat op grond van de BBV de bijdragen van reserves niet in het resultaat voor bestemming zijn opgenomen, maar de kosten van de projecten die een bijdrage uit de reserves krijgen wel, kan hier een nadelig resultaat ontstaan. Voor de jaarrekening 2011 betekent dit dat er per saldo € 4.017.000 aan uitgaven in het nadelig resultaat voor bestemming is opgenomen, waarvoor nog dekking plaatsvindt uit de reserves. Hierdoor ontstaat een voordelig resultaat na bestemming. Vrijval: Vrijval ontstaat doordat projecten niet doorgaan of dat de kosten lager uitvallen. De niet benutte reserves worden opgeheven en worden overgeheveld naar de algemene reserve. De niet benutte gedeelten worden, als het niet de algemene reserve betreft, overgeheveld naar de algemene reserve. Prog. 3 Bijdrage AR Extra afschrijving afboeken BTW


17.000 N

120


Prog. 3 Bijdrage AR Verkeersmaatregelen Sumar

16.000 N

Prog. 3 Bijdrage AR Halteplan OV

39.000 N

Prog. 3 Bijdrage AR Parkeervoorziening Burgum Noord

21.000 N

Prog. 4 Bijdrage AR Alde paden, nije wegen

8.000 N

Prog. 7 Bijdrage AR Uitbreiding sportcomplex Oentsjerk

24.000 N

Prog. 7 Bijdrage AR Ontwikkeling sportcomplex Sumar

29.000 N

Prog. 9 Bijdrage AR Onderzoek Waterplan

14.000 N

Temporisering: Doordat de uitvoering van projecten niet (geheel) volgens planning plaatsvindt in het rekeningjaar, maar in het jaar daarop of later, ontstaan er als gevolg van temporisering voordelen/nadelen in de exploitatie en nadelen/voordelen op het onderdeel mutaties in de reserves (product 980.01). Om de benodigde stortingen in/onttrekkingen uit de reserves in het volgende jaar plaats te laten vinden is een besluit van de raad nodig. Prog. 4 Storting in AR Bijdrage provicie aan Fryske Olympiade

135.000 V

Prog. 4 Bijdrage reserve plattelandsvernieuwing

18.000 N

Prog. 4 Bijdrage reserve situatie It Wiid

52.000 N

Prog. 5 Bijdrage AR Eerste aanschaf leer- en hulpmiddelen HAVO-top

13.000 N

Prog. 6 Bijdrage AR Vijversburg

208.000 N

Prog. 7 Bijdrage AR Sportcomplex Sumar

25.000 N

Prog. 9 Bijdrage AR Onderzoek waterplan

5.000 N

Prog. 10 Bijdrage AR Herinrichting Alde Feanen Prog. 10 Bijdrage AR Landinrichting Bûtenfjild Prog. 10 Bijdrage AR Gebiedsontwikkeling Zuid en Midden Prog. 10 Bijdrage AR Sociale woningbouw

249.000 N 7.000 N 250.000 N 1.000 N

Prog. 11 Bijdrage res. sociaal flankerend personeelsbeleid

84.000 N

Prog. 11 Bijdrage AR KCC

93.000 N

Eenmalige investering met een maatschappelijk nut: Prog. 3 Bijdrage AR GVVP

89.000 N

Prog. 4 Bijdrage AR Ruiter- en menpad Gytsjerk

53.000 N

Prog. 4 Bijdrage AR Alde paden, nije wegen Prog. 6 Bijdrage AR Clustering Hurdegaryp


1.000 N 13.000 N

121


Bijlage 4.C. 4.C. Rekeningnr.

Totaaloverzicht reserves en voorzieningen

Naam reserve/voorziening

Saldo begin dienstjaar 2011

Vermeerderingen

Verminderingen

Saldo einde dienstjaar 2011

Algemene reseve 0.410.10.00.00

Algemene resrerve

Totaal Algemene reserve 0.410.33.00.00

Res. lokaal arbeidsvoorwaardenbeleid

0.410.35.02.00 0.410.35.07.00 0.410.35.15.00 0.410.40.30.00 0.410.40.31.00 0.410.40.32.00 0.410.40.34.00 0.410.40.37.00 0.410.40.39.00 0.410.40.40.00 0.410.40.41.00 0.410.40.42.00

Reserve landinrichting Jistrum Reserve plattelandsvernieuwing Res. Dorpsvern. centrum Gytsjerk Reserve Grondexploitatie Reserve sociale woningbouw Reserve BTW compensatiefonds Reserve Pensioenen wethouders Reserve Werk en Bijstand Reserve situatie It Wiid Reserve Kansen in kernen Reserve Sociaal flankerend beleid Reserve Caparis

Totaal Bestemmingsreserves

25.888.223,93

317.064,00

3.890.974,23

22.314.313,70

25.888.223,93

317.064,00

3.890.974,23

22.314.313,70

28.095,75

5.851,00

33.946,75

-

7.249,06 144.377,77 963.736,68 1.132.037,65 775.835,00 233.879,00 1.616.807,81 12.000,00 109.000,00 2.750.000,00 414.308,73 -

887.599,00 23.500,00 384.000,00 435.70,00

7.249,06 58.235,43 183.735,00 465.000,00 237.500,00 116.949,00 80.840,39 12.000,00 270.903,00 312.000,00

86.142,34 1.667.600,68 667.037,65 538.335,00 116.930,00 1.535.967,42 109.000,00 2.773.500,00 527.405,73 123.700,00

8.187.327,45

1.736.650,00

1.778.358,63

8.145.618,82

1.136.764,10

735.486,04

1.136.764,00

735.486,14

1.136.764,10

735.486,04

1.136.764,00

735.486,14

35.212.315,48

2.789.200,04

6.806.086.86

31.195.418,66

Vermeerderingen

Verminderingen

Resultaat na bestemming 0.410.50.00.00

Onverdeeld rekeningsaldo

Totaal Resultaat na bestemming Totaal reserves

Rekeningnr.

Naam reserve/voorziening



Voorzieningen 0.510.60.00.00 0.510.70.00.00 0.511.30.00.00 0.511.60.00.00 0.511.70.00.00 0.511.80.00.00 0.512.10.00.00 0.512.50.00.00 0.513.10.00.00 0.513.20.00.00 0.513.30.00.00 0.513.50.00.00 0.513.90.00.00 0.514.00.00.00 0.514.50.00.00 0.514.60.00.00 0.514.80.00.00 0.515.80.00.00 0.516.10.00.00 0.516.30.00.00 0.516.50.00.00 0.516.60.00.00 0.516.70.00.00 0.516.80.00.00 0.516.90.00.00 0.517.00.00.00 0.517.20.00.00

Voorziening reconstructie plein Gytsjerk Voorziening afwikkeling schades Voorziening spaarvariant ADV Voorz. onderhoud onderwijshuisvesting Voorz. onderh. sport- en welzijnsgeb. Voorziening onderhoud gemeentehuis Voorz. onderhoud gebouwen GOW Voorziening planschades Voorz. onderw.huisv. leerlingen AZC Voorziening sportvelden Voorziening onderhoud liften Voorziening APPA Voorz. onderhoud gevels gemeentehuis Voorz. inrichting rondom sportterreinen Voorz. 2e toplaag busroute Burgum Voorziening aktieplan verkeersveiligheid Voorziening ongevallen personeel Voorz. onderhoud paternosterkasten Voorz. planm. onderh. bewegwijzering Voorziening onderhoud wegen Voorziening Caparis Voorziening bindingsgelden Voorziening lichtmasten Voorziening bruidschatregeling OBO Voorziening baggeren Voorz. taxaties opstallen en inventaris Voorziening gesubsidieerde instelling


13.397,00 65.950,90 295.987,59 884.366,76 351.742,26 112.657,65 275.020,36 30.217,30 17.998,53 115.226,54 17.967,27 1.331.798,07 54.018,33 18.441,74 87.927,32 6.986,86 23.251,10 22.664,14 892.987,84 165.041,28 10.780,57 32.351,47 587.484,00 541.877,07 30.000,00 58.000,00

4.358,00 56.764,00 176.087,00 57.001,00 32.552,00 28.368,00 43.110,00 5.199,00 109.803,22 7.065,00 10.000,00 2.559,17 1.500,00 9.600,00 71.818,13 3.078,41 25.575,00 131.825,00 205.978,00 -

14.293,39 37.328,11 250.421,36 223.111,98 41.060,76 21.430,91 38.213,00 2.089,41 40.277,79 971.77 11.898,94 30.000,00 2.943,18 1.346,65 8.266,80 43.055,31 168.119,69 18.460,61 159.601,63 293.728,00 263.797,07 19.302,00

13.397,00 56.015,51 258.659,48 690.709,40 304.717,28 128.597,89 286.141,45 20.372,30 15.909,12 118.058,75 22.194,50 1.441.601,29 49.184,39 28.441,74 57.927,32 6.602,85 23.404,45 23.997,34 921.750,66 17.894,96 4.574,84 293.756,00 484.058,00 30.000,00 38.698,00

122


Rekeningnr. 0.517.40.00.00 0.520.20.00.00

Naam reserve/voorziening Voorziening onderhoud dorpshuizen Voorziening afgewikkelde complexen

Totaal voorzieningen Totaal reserves en voorzieningen


Vermeerderingen

Verminderingen


16.000,00 -

16.000,00 59.000,00

-

32.000,00 59.000,00

6.060.141,95

1.086.840,93

1.689.718,36

41.272.457,43

3.876.040,97

8.495.815,22

5.457.264,52 36.652.683,18

Voorzieningen elders belegd 0.513.72.00.00

Voorz. bestuurcie. Mr. Frankeskoalle

33.644,00

36.925,00

33.644,00

36.925,00

0.513.72.00.00

Voorz. bestuurcie. Mr. Frankeskoalle

301.171,00

313.682,00

301.171,00

313.682,00

334.815,00

334.815,00

6.394.856,95

350.607,00 1.437.447,93

2.024.533,36

350.607,00 5.807.871,52

41.607.272,43

4.226.647,97

8.830.630,22

37.003.290,18

Totaal voorzieningen elders belegd Totaal voorzieningen incl. elders belegd Totaal reserves en voorzieningen incl. elders belegd


123


Bijlage Bijlage 4.D. 4.D.

Overzicht personele sterkte en personeelslasten

Toegest. form. Ult. 2010 Ult. 2011 Gemeenteraad Rekenkamercommissie Burgemeester en wethouders Totaal bestuursorganen Griffie c.a. Directie Directiestaf Ruimte Milieu, Bouwen en Beheer Samenleving Werk en Bijstand Bestuur, Management en Organisatie Financiële en Juridische Zaken Totaal huidig personeel

Gem. bezetting 2010 2011

4,00 4,00

-

4,15 4,15

-

2,09 2,00 2,17 28,23 80,06 46,28 22,62 31,70 36,52

2,29 2,00 2,20 28,51 97,69 21,05 20,99 32,74 44,64

2,10 2,00 2,00 27,19 75,05 45,39 19,77 31,22 33,52

2,29 2,00 2,20 27,89 93,78 19,83 19,59 31,26 41,03

148.000 217.000 137.000 1.708.000 3.965.000 2.369.000 1.071.000 1.740.000 1.985.000

164.000 258.000 151.000 1.787.000 4.756.000 1.222.000 1.079.000 1.814.000 2.427.000

251,67

252,11

238,24

239,87

13.340.000

13.658.000

36.000 59.000 247.000 19.000 7.000 7.000 11.000 88.000 21.000 4.000

35.000 79.000 243.000 20.000 6.000 8.000 7.000 49.000 4.000

499.000 14.584.000

451.000 14.813.000

Voormalige BenW Ondernemingsraad Brandweer (vrijwilligers) Bijzondere ambtenaren burgelijke stand Commissie bezwaarschriften Kamer sociale en welzijnszaken Stagiaires Frictiekosten en bovenformatief Ambtelijke ondersteuning OBO Bestuurscie. Mr. Frankeskoalle Totaal overig

Toename loonsom: CAO +0,5% m.i.v. 1-1-2011 Eindejaarsuikering van 5,5% naar 6,0% Premies, herwaardering e.d. Hogere bezetting

Loonsom Rekening 2010 Rekening 2011 304.000 307.000 6.000 6.000 435.000 391.000 745.000 704.000

-

-

-

-

60.000 60.000 20.000 89.000 229.000


124


Bijlage 4.E 4.E.

Sisa

Basisidee bij het principe SISA is dat het Rijk bij het vragen van informatie zoveel mogelijk aansluit bij de informatiebehoeften en verantwoordingsmomenten van de medeoverheden zelf. Bij “Single Information” hoeft de gemeente, provincie of gemeenschappelijke regeling niet speciaal een aparte verantwoording voor het Rijk op te stellen, maar kan het eigen jaarverslag

worden

gebruikt.

In

een

bijlage

bij

de

jaarrekening

wordt

de

verantwoordingsinformatie opgenomen over specifieke uitkeringen die het Rijk nodig heeft om de specifieke uitkeringen te kunnen beoordelen. Met “Single Audit” wordt bedoeld dat voor de controle door de accountant gebruik wordt gemaakt van de reguliere controle van de jaarrekening door de accountant. In de onderstaande tabel zijn de specifieke uitkeringen in 2011, die onder de SISA werking vallen, opgenomen. Nr.

Specifieke uitkering of overig overig

Fout of

Financiële

Toelichting

onzekerheid

omvang

fout/onzekerheid

in euro's C1

Verzameluitkering BZK (incl. oud WWI

Geen

0

n.v.t.

- Experiment perspectief ex-amv’s - Opvang asielzoekers C6

Wet inburgering

Geen

0

n.v.t.

C7C

Investering stedelijke vernieuwing

Geen

0

n.v.t.

D2

Onderwijsachterstandenbeleid niet GSB

Geen

0

n.v.t.

2006-2010 D9

Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014

Geen

0

n.v.t.

E9B

Externe veiligheid

Geen

0

n.v.t.

E27B

Brede doeluitkering verkeer en vervoer

Geen

0

n.v.t.

G1C-1

Wet sociale werkvoorziening (gemeentedeel

Geen

0

n.v.t.

G1C-2

Wet sociale werkvoorziening (gemeenten

Geen

0

n.v.t.

G2

Gebundelde uitkering (WWB, WIJ, IOAW,

Geen

0

n.v.t.

Geen

0

n.v.t.

2011) incl. WGR totaal 2010) IOAZ, levensonderhoud beginnende zelfstandigen BBZ 2004, WWIK) G3

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnen zelfstandigen)

G5

Participatiebudget

Geen

0

n.v.t.

G6

Schuldhulpverlening

Geen

0

n.v.t.

H2

Regeling buurt, onderwijs en sport

Geen

0

n.v.t.

H10

Brede doeluitkering centra voor jeugd en

Geen

0

n.v.t.

gezin

De verantwoordingsbijlage SISA is beschikbaar op de financiële administratie.


125


Bijlage 4.F 4.F.

Integriteit, dienstverlening en burgerparticipatie

Integriteit (rapportage (rapportage integriteit 2011) 2011) Inleiding In 2005 stelden de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen, de Raad van Hoofdcommissarissen, het Korpsbeheerdersberaad en de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) een Modelaanpak basisnormen integriteit openbaar bestuur en politie vast. Deze partijen spraken een gezamenlijke inzet met elkaar af die ertoe moest leiden, dat elke overheidsorganisatie zou beschikken over een set van integriteitsinstrumenten die voldoet aan geformuleerde basisnormen. In het collegeprogramma voor de periode 2010 – 2014, ‘Ta de Kearn’, staat de integriteit van het bestuur en de organisatie als aandachtspunt aangegeven (programmapunt 1.8). Een van de basisnormen was, dat het politiek verantwoordelijk of vertegenwoordigend orgaan wordt betrokken bij de ontwikkeling en de evaluatie/verantwoording van het integriteitbeleid. In het kader van de verantwoording m.b.t. het

integriteitbeleid doen wij uw raad, in het

kader van de jaarstukken, een rapportage toekomen over de uitvoering van het integriteitbeleid over 2011. Afleggen ambtseed/-belofte Voor ambtenaren die vanaf 1 maart 2006 bij de gemeente in dienst zijn gekomen is het afleggen van de ambtseed of ambtsbelofte via een wetswijziging in de Ambtenarenwet verplicht gesteld. Voor het afleggen van de eed of belofte door nieuwe medewerkers is er in principe een keer in de twee maanden een gelegenheid. In 2011 zijn er drie van deze sessies geweest; daarbij hebben in totaal acht nieuwe medewerkers/medewerksters de eed of de belofte afgelegd. Uitvoeringsregelingen Er is vanuit de landelijke koepels van overheidsorganisaties een streven om te komen tot een uniforme landelijke registratie van integriteitsschendingen. Tegelijk is er het dringende advies van het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) van het Ministerie van BZK aan overheden om een onderzoeksprotocol m.b.t. integriteitsschendingen op te stellen voor de eigen organisatie. Op 30 november 2010 stelde het college een regeling vast voor de uniforme registratie van integriteitsschendingen en een onderzoeksprotocol. Daarmee is ook het instellen van de functie van een VertrouwensPersoon Integriteit (VPI) voor de organisatie annex. Na behandeling in de Ondernemingsraad nam het college op 9 maart 2011 het definitieve besluit. In 2011 is verder nagedacht over de positie van een VPI. De gedachte is om deze te koppelen aan de (externe) Vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen. Dit moet in 2012 verder worden geregeld.


126


Gedragscodes Op 15 juni 2011 stelde de raad nieuwe gedragscodes vast voor de raadsleden en de collegeleden. In de voorbereiding op deze besluitvorming werd er voor raads- en collegeleden op 14 april 2011 een workshop over integriteit gehouden. Landelijke ontwikkelingen Op 10 maart 2010 zijn er wijzigingen in de Gemeentewet van kracht geworden met betrekking tot de openbaarmaking en verrekening van neveninkomsten van burgemeesters en wethouders. Nieuw is dat de inkomsten die uit nevenfuncties worden genoten, openbaar moeten worden gemaakt. Vanaf 1 april 2011 vindt dit in Tytsjerksteradiel bij de nevenfuncties waarbij dit het geval is, plaats, via het ter inzage leggen op het gemeentehuis. Dienstverlening De gemeente heeft in 2011 veel diensten verleend. Zoals directe dienstverlening aan of via de balies Burgerzaken, Bouwen en Wenjen en de gecombineerde

balie

Wmo-loket/

Werk

en

Bijstand

(WMO:

Wet

maatschappelijke

ondersteuning), via de andere kanalen van website, brieven, telefoon en mails, op het gebied van milieu en beheer van de openbare ruimte en bij de sportvoorzieningen. Hier noemen we enkele punten die meer indirect met de dienstverlening in 2010 te maken hebben. De eisen die het Rijk aan gemeenten stelt op het gebied van de dienstverlening zijn hoog. De gemeenten willen zich daarbij, als ‘eerste’ overheid, ontwikkelen tot dienstverlener voor alle overheidsvragen in 2015. Binnen de samenwerking die de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel met elkaar zijn ingegaan, is de dienstverlening een van de onderwerpen die als prioriteit zijn afgesproken. Het is ook een van de proeftuinen van de samenwerking. Er was in 2010 een gezamenlijk dienstverleningsconcept tot stand gekomen dat, met tussenstappen, als richtpunt had: de totstandkoming van één Klant Contact Centrum (KCC), uiterlijk in 2015. Het KCC geeft op een professionele manier invulling aan de moderne overheidsdienstverlening, voert

de regie

op

het

klantcontact

en

geeft

eenduidige

antwoorden. Wat is er op dit punt eind 2011 gerealiseerd:

•

het kanaal Telefonie is nu voor beide gemeenten fysiek op één locatie tot stand gebracht;

•

er is één telefonische ingang via 140511;

•

ingebruikname van de kennisbank, het KCC-portaal en nieuwe websites;

•

er is een ‘pilot’ ingevoerd voor ‘werken op afspraak’ (Achtkarspelen);

•

er is in Tytsjerksteradiel een kwaliteitshandvest vastgesteld (dat was er al sinds 2008 in Achtkarspelen);

•

er is een gezamenlijk traject doorlopen m.b.t. de doelgroep ondernemers.

In het najaar van 2010 is door bureau HanzeConnect, toen nog gelieerd aan de Hanzehogeschool Groningen, (nu het bureau Lexnova) , een breed onderzoek onder burgers en ondernemers van de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel uitgevoerd. Centraal


127


stond de dienstverlening van beide gemeenten. De uitkomsten uit dit onderzoek waarover de rapportage in januari 2011 is uitgebracht (vanaf 30 maart 2011 via de site in te zien), zijn o.a. gebruikt voor de inrichting van het KCC en de verdere ontwikkeling van dienstverlening aan bedrijven. In 2011 heeft HanzeConnect ook onderzoek gedaan naar de tevredenheid van de burgers over de nieuwe wijze van afvalinzameling en de beide grofvuillocaties. Die tevredenheid was er over het algemeen. Uit onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) in 2011, dat voor de gemeente een minima-effectrapportage uitvoerde, bleek dat de gemeente een goed pakket aan regelingen heeft voor inwoners met een laag inkomen. Ook zijn de inwoners die gebruik maken van de regelingen tevreden. De Kamer van Koophandel gaf, met VNO NCW Noord Nederland en MKB Nederland Noord, de Rijksuniversiteit Groningen opdracht om onderzoek te doen naar de lastendruk bij bedrijven in de drie noordelijke provincies. De rapportage kwam in augustus 2011 uit. Uit de rapportage kwam naar voren, dat Tytsjerksteradiel in de hoogste categorie van de in vier categorieën

verdeelde

gemeenten

scoorde,

door

de

combinatie

van

(zeer)

lage

administratieve lasten en een goede dienstverlening. Burgerparticipatie Hier komt een aantal voorbeelden aan de orde van het informeren, raadplegen en betrekken van inwoners, vertegenwoordigers van belangengroepen en instanties over of bij een aantal zaken, die in 2011 in de gemeente speelden. Op 13 en 15 januari 2011 waren er in De Pleats in Burgum speciale inspraakbijeenkomsten over de ombuigingen. Op 27 januari 2011 kwam er in de raad een terugblik op het (participatie-)proces van de Structuurvisie aan de orde. Naar de inhoud van de besluitvorming over de Structuurvisie kijkend kon worden gezegd dat deze geen recht had gedaan aan de verwachtingen die waren gewekt bij burgers en instellingen en aan de van hen gevraagde inspanningen. Het was ook beter geweest om niet te kiezen voor een interactieve procesvorm. Aan de andere kant was het proces wel een belangrijk en nuttig democratisch instrument geweest. Er was, zo werd geconstateerd, aanleiding om kritisch en selectief te zijn bij het eventueel opnieuw toepassen van een dergelijk interactief proces. De Centrale As bleef ook in 2011 een onderwerp dat de aandacht vroeg. Weliswaar is de provincie de ‘trekkende’ overheid, maar de gemeente is ook duidelijk betrokken. Er werden regelmatig Meidielings van de Centrale As uitgebracht, die o.a. in ’Actief’ werden opgenomen. In de loop van het jaar kwam er ook een nieuwe website. Op 9 november 2011 werden de beroepen tegen het Provinciale Inpassingsplan De Centrale As ongegrond of niet-ontvankelijk verklaard. Op 6 december 2011 werd er in It Geahûs in Garyp een informatiebijeenkomst gehouden over de rondweg rond Garyp (aanleg ook in het kader van de Centrale As). Er komt een vervolg. Gemeente Tytsjerksteradiel

128


Op 28 maart 2011 was er een achterbanbijeenkomst van de Cliëntenraad Werk en Bijstand. Er konden ervaringen met de gemeente, ideeën en problemen naar voren worden gebracht. Op 13 april 2011 hield de gemeente in de publiekshal van het gemeentehuis een inspraaken

voorlichtingsavond

over

het

voorontwerp

van

het

bestemmingplan

m.b.t.

de

recreatieterreinen in de gemeente. Op 16 april 2011 vond in en rond ‘De Pleats’ in Burgum de eerlijke lifestyle Fair ‘Oars’ plaats. Deze fair werd (voor de tweede keer) door de gemeente met een aantal partners georganiseerd om informatie te geven en te beleven over eerlijke en duurzame producten. Op 26 april 2011 organiseerde KEaRN in samenwerking met Adviesgroep Spankracht en de WMO-adviesraad een thema-avond over ‘mienskipssin’. In het eerste deel van de avond werden de resultaten van de achttien dorpsavonden in het kader van ‘Gewoan Meidwaan’ gepresenteerd, in het tweede deel was er ruimte voor gesprek en debat over het thema ‘burgerinitiatieven en sociale participatie’. Op 10 mei 2011 organiseerde de gemeente in samenwerking met KEaRN en Veilig Verkeer Nederland in ‘De Balstien’ in Noardburgum een bijeenkomst voor professionals en vrijwilligers die met kinderen en jongeren werken, over de vraag ‘Hoe kunnen we voorkomen, dat jongeren te veel drinken?’ Op 25 mei 2011 hield het Centrum voor Jeugd en Gezin een informatiemarkt voor alle aanstaande ouders. Het Centrum deed ook onderzoek naar vragen die ouders en jongeren hebben over opvoeden en opgroeien. Op 28 juni 2011 werd er in het gemeentehuis een thema-avond gehouden voor startende ondernemers ( op andere avonden in juni ook in Buitenpost en Dokkum). In juli 2011 ging het Energie(k) Loket in een woning in Gytsjerk open. Daar kon men op enkele dagen in de week terecht voor advies over het energiezuiniger maken van de eigen woning. Op 8 september 2011 werd er in het Loket een themadag Water gehouden. En op 10 december 2011 was er een themadag ‘Sinne en lûd’. Op 11 juli 2011 konden inwoners en belangstellenden in een bijeenkomst in ‘de Balstien’ in Noardburgum kennis nemen van de plannen m.b.t. het multifunctioneel centrum van Noardburgum. In 18 juli 2011 werden de eindrapporten van de werkgroepen (met meedenkers uit de dorpen) inzake de reconstructieplannen in het kader van ‘Kansen voor Kernen’ voor de dorpen Garyp, Hurdegaryp en Burgum, aan de wethouders Rijpstra en Bos (Dantumadiel) aangeboden. Vanaf september 2011 begonnen enkele wethouders twitterspreekuren te houden.


129


Op 10 november 2011 werd in de Schalmei in Hurdegaryp de Dag van de Mantelzorg gehouden, een informatieve en ontspannen bijeenkomst voor mantelzorgers. Georganiseerd door Steunpunt mantel van KEaRN. Voor mantelzorgers en vrijwilligers was er op 22 november 2011 in de Pleats in Burgum een Wmo-bijeenkomst, georganiseerd door de gemeente, KEaRN en Partoer CMO Fryslân. ’s Middags voor mantelzorgers, ’s avonds voor vrijwilligers. Op 22 november 2011 werd er ook een informatiebijeenkomst georganiseerd in het gemeentehuis in Buitenpost, voor ondernemers in Noordoost Fryslân, over mogelijke deelname aan de Bedrijvencontactdagen 2012. Op 8 december 2011 was er in het Energie(k) Loket in Gytsjerk een informatiebijeenkomst over platte daken, brandveiligheid en brandpreventie, georganiseerd door de gemeente, de brandweer en het energieconsortium van Tytsjerksteradiel.


130


Bijlage 4.G. 4.G.

Verloop overzicht vooruit ontvangen en nog te ontvangen voorschotbedragen

van Provincie en Rijk.

Vooruit ontvangen (voorschot)bedragen van Provincie e n Rijk Participatiebudget Schuldhulpverlening Regeling Buurt, onderwijs en Sport (BOS) (4-12 jaar) Regeling Buurt, onderwijs en Sport (BOS) (12-19 jaar) Brede doeluitkering centra voor Jeugd en Gezin (BDU CJG)

Nog te ontvangen (voorschot)bedrage n van Provincie en Rijk Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer (Verenfonds) Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer (Verenfonds - aanvulling) Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer (Halteplan) Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer (Traverse Trynwâlden) Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer (Ype yloane) Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer (Verkeersmaatregelen Sumar) Subsidieregeling aanpak zwerfafval Programma externe veiligheid


Saldo 1/1/2011 380.754 29.206 29.486 49.021 139.491

Saldo 1/1/2011 (8.339) (24.000) (36.400) (165.755) (49.228) (18.225) (6.942)

Uitke ring 356.144 26.186 50.000 50.000 620.119

Uitke ring 24.000 36.400 165.755 44.523 18.225 (8.266)

Besteed be drag (380.754) (57.994) (56.091) (620.119)

Be steed be drag 103.662 (9.185)

Saldo 31/12/2011 356.144 55.392 21.492 42.930 139.491

Saldo 31/12/2011 (8.339) (103.662) (4.705) 0 (6.023)

131

Programmajaarrekening Gemeente Tytsjerksteradiel

Recommend Documents