programmaboek Congres 16 november 2011 Middagprogramma Theater Het Kruispunt Barendrecht
De kracht van
autisme
De kracht van autisme Welkom op het congres De kracht van autisme. Voor u ligt het programmaboekje met daarin het programma, abstracts van de lezing en de workshops en cv’s van de sprekers. In de meeste gevallen zijn mensen met autisme en hun directe omgeving niet gebaat bij enkel een kortdurende behandeling van symptomen. Zij hebben in de diverse levensfasen en vooral bij overgangen hiertussen ondersteuning nodig om zich toe te rusten voor de eisen van een zich dynamisch ontwikkelende maatschappij. Om aan deze hulpvraag te kunnen voldoen, dienen behandelaars en onderzoekers een holistische houding aan te nemen. Dit betekent dat zij zich niet alleen richten op de problemen die autisme ongetwijfeld met zich meebrengt, maar dat ze juist ook de kracht, de bijzondere vaardigheden en interesses en het ontwikkelingspotentieel van mensen met autisme meenemen in het behandelbeleid. Het congres De kracht van autisme wil daarom met lezingen en workshops een bijdrage leveren aan het verrijken van kennis en het opbouwen van vaardigheden op het gebied van diagnostiek, behandeling en begeleiding, die gericht zijn op deze ontwikkelingsgerichte en competentievergrotende zienswijze.
2
Middagprogramma 16 november 2011 12.30 – 13.00 Ontvangst, registratie en lunch 13.00 – 13.10
Introductie en overzicht door de voorzitter van de middag, drs. Izak Gelderblom
13.10 – 13.40
Autisme, kwaliteiten en valkuilen en de relatie met onderwijs en werk, dr. Annelies Spek
13.50 – 15.00 Eerste sessie parallelle workshops 1. What should be ‘special’ about services for individuals with autism spectrum disorders?, prof. dr. Rita Jordan 2. Spelregels voor boos zijn op school: onderhandelen, vastleggen, oefenen, handhaven, dr. Frida van Doorn 3. ASS in de klas: gedrag en sociale relaties in de onderwijscontext, dr. Nouchka Tick, drs. Juliette Hopman en drs. Wendy Spelbrink 4. Help, een autist in mijn groep!, Greet Rijkers, Barbara de Zeeuw en Myrthel Groenewout 5. Structuurklas ICT: de kracht van een onderwijs-behandel combinatie! drs. Jan van der Staaij, drs. José Alblas en Manon Sluijters 15.00 – 15.20
Pauze
15.20 – 16.30
Tweede sessie parallelle workshops
16.30 – 17.00
De dag wordt afgesloten met een borrel
Congresorganisatie Drs. Izak Gelderblom
Dr. Pieter de Nijs
Kinder- en jeugdpsychiater en
Kinder- en jeugdpsychiater bij
oud-directeur van Yulius Autisme
Erasmus MC - Sophia Kinderziekenhuis en Lucertis Sarr Expertisecentrum Autisme
Prof.dr. Fop Verheij Hoogleraar kinder- & jeugdpsychiatrie
Dr. Athanasios Maras
en psychotherapie bij Erasmus MC -
Kinder- en jeugdpsychiater en
Sophia Kinderziekenhuis
directeur van de Yulius Academie
Drs. Ad van der Sijde
Dr. Kirstin Greaves-Lord
Kinder- en jeugdpsychiater en
Universitair docent en hoofdonderzoeker
directeur van Yulius Autisme
bij Erasmus MC - Sophia Kinderziekenhuis, Yulius Autisme en Academie
3
Autisme, kwaliteiten, valkuilen en de relatie met onderwijs en werk dr. Annelies Spek 13.10 – 13.40 uur
Abstract
Spreker
Tijdens deze lezing zal, op basis van recent
Annelies Spek is klinisch psycholoog en
onderzoek, meer informatie worden gegeven
senior onderzoeker bij het centrum autisme
over de kwaliteiten en beperkingen van
volwassenen, GGZ Eindhoven. Ze doet
mensen met autisme. Ook zal aan de orde
onderzoek naar de cognitieve kenmerken
komen hoe hier in het onderwijs en op het
van volwassenen met autisme en naar de
werk rekening mee gehouden kan worden,
effecten van behandeling. Daarnaast geeft
op zo’n manier dat mensen met autisme zo
ze trainingen en lezingen.
optimaal mogelijk gebruik kunnen maken van hun kwaliteiten.
4
Notities
5
What should be ‘special’ about services for individuals with autism spectrum disorders? prof. dr. Rita Jordan 13.50 – 15.00 en 15.20 – 16.30 uur
Abstract
Spreker
Increasingly, more is known about autism,
Rita Jordan has taught in schools (including
but apparently growing numbers mean
9 years in an ASD school) and Universities,
specialist services are often insufficient.
and developed and run professional
It is important to consider the features of
development programmes in autism studies
‘specialist’ practice and how they can be
at The University of Birmingham. She has
provided in the many different contexts in
written about and researched autism and
which services operate. This talk will consider
been involved in training, consultations and
services for pre-school children through
conferences internationally. She co-edited
to adults and from inclusion through to
Autism for 11 years. She has served on
segregated residential specialist services.
working parties to review evidence in
A two-pronged approach is suggested:
relation to ASD and been Consultant on
services directed to enabling access to
Autism to the Council of Europe. In 2007
general and community services and those
she was awarded an OBE for her special
directed to enabling individuals to overcome
contribution. She retired from the University
any difficulties presented by their autism,
of Birmingham in 2007 but remains an
in preparation for a decent quality of life.
emeritus professor in Autism Studies.
6
Notities
7
Spelregels voor boos zijn op school: onderhandelen, vastleggen, oefenen, handhaven dr. Frida van Doorn 13.50 – 15.00 en 15.20 – 16.30 uur
Abstract
Spreker
Leerlingen met een autismespectrumstoornis
Frida van Doorn werkte als schoolpsycholoog
hebben een andere manier van praten.
in de kinder- en jeugdpsychiatrische kliniek
De manier waarop zij boos zijn ervaren en
van het Erasmus MC – Sophia Kinderzieken-
er betekenis aan geven is ook vaak afwijkend
huis en promoveerde in die tijd op het
en moeilijk in te voelen. Het maken van
onderwerp ‘Behandelen op school’. Daarna
afspraken over ‘normale manieren’ om
publiceerde zij met Fop Verheij (kinder-
boos te zijn is daarom niet vanzelfsprekend.
en jeugd- psychiater) twee boeken over
In de workshop wordt dit toegelicht vanuit
hetzelfde onderwerp. Ze heeft gewerkt
de theorie. Praatpapieren die kunnen
voor het Lectoraat Gedragsproblemen in
helpen bij het maken van afspraken
de onderwijspraktijk van de Hogeschool
worden gepresenteerd. Aan de hand
Utrecht en volgde de opleiding tot ZKM
van video-opnamen wordt geoefend
consultant. Op dit moment werkt zij op
met het maken van praatpapieren.
de polikliniek kinder- en jeugdpsychiatrie en psychologie van het Erasmus MC – Sophia Kinderziekenhuis. Ze is ook supervisor voor de GZ- opleiding en de opleiding schoolpsychologie.
8
Notities
9
ASS in de klas: gedrag en sociale relaties in de onderwijscontext dr. Nouchka Tick, drs. Juliette Hopman en drs. Wendy Spelbrink 13.50 – 15.00 en 15.20 – 16.30 uur
Abstract
Sprekers
Veel kinderen met ASS volgen onderwijs
Sinds 2007 werkt Nouchka Tick bij de Yulius
in het Speciaal Onderwijs cluster 4. De 4U
Academie als onderzoeker en is betrokken
Studie is een groot onderzoeksproject naar
bij verschillende studies, hoofdzakelijk op
de onderwijsomgeving van leerlingen in
raakvlak van Onderwijs en Psychiatrie. Zij is
het cluster 4 onderwijs. Het hoofddoel van
onder andere projectleider van de 4U studie,
het project is het onderzoeken van de
een grote interventiestudie naar de effecten
effecten van een gedragsinterventie op
van een gedragsinterventie in het Speciaal
het functioneren van leerlingen en het
Onderwijs Cluster 4.
welbevinden van leerkrachten in het Speciaal Onderwijs. Binnen deze workshop
Juliette Hopman is junior-onderzoeker/PhD
zal aandacht worden besteed aan de eerste
student bij Yulius Academie en afdeling
resultaten van de 4U Studie, met betrekking
Kinder- en Jeugdpsychiatrie en psychologie,
tot leerlingen met een Autismespectrum-
Erasmus MC. In 2009 is zij gestart met de
stoornis. Deze resultaten zullen in een
4U Studie (VSO) in het kader van een
interactieve sessie met de aanwezigen
promotietraject, in samenwerking
worden vertaald naar de praktijk.
metErasmus MC, Universiteit Utrecht,
Ook zal aandacht worden besteed aan
Vrije Universiteit en CED-Groep.
het oefenen met de elementen van de gedragsinterventie.
Wendy Spelbrink is sinds 2008 werkzaam als groepsleider in de kinder- en jeugdpsychiatrie bij Yulius. Vanaf 2009 is Wendy tevens als centrale Orthopedagoog betrokken bij de 4U Studie. Verder is zij binnen de Academie betrokken bij het Ik-puber onderzoek als Ik-puber trainer en bij het Project VETO als Projectleider.
10
Notities
11
Help, een autist in mijn groep! Greet Rijkers, Barbara de Zeeuw en Myrthel Groenewout 13.50 – 15.00 en 15.20 – 16.30 uur
Abstract
Myrthel Groenewout is ambulant school-
Of hoera! Want dat biedt de kans om goed
begeleider bij Yulius voor cluster 4-leerlingen
te leren afstemmen tussen de behoeften van
in het regulier onderwijs, op het VO en MBO
de leerlingen en het onderwijsleerklimaat.
en de Albeda Structuurklas voor autisten.
Maar eerst …ervaar zelf hoe het voelt.
Hierbij ondersteunt zij onderwijsleersituaties zodanig dat enerzijds jongeren leren met
Sprekers
hun beperkingen te functioneren in het
Greet Rijkers is werkzaam als teamleider
de lesgevende docenten voldoende zijn
bij Yulius en geeft leiding aan professionals
toegerust om deze bijzondere jongeren met
die binnen het reguliere onderwijs scholen
plezier te begeleiden naar hun diploma.
begeleiden op leerling-, leraar- en systeemniveau met als doel het onderwijsleerklimaat positief af te stemmen op leerlingen met psychiatrische en/of gedragsproblemen. Barbara de Zeeuw werkt als ambulant schoolbegeleider bij Yulius voor cluster 4-leerlingen in het regulier onderwijs en de poli gezin en gezinsopname. Zij werkt aan de inrichting van onderwijsleersituaties zodanig dat deze zijn afgestemd op wat kinderen, klassen en leerkrachten van elkaar nodig hebben.
12
reguliere onderwijssysteem en anderzijds
Notities
13
Structuurklas ICT: de kracht van een onderwijs-behandel combinatie! drs. Jan van der Staaij, drs. José Alblas en Manon Sluijters 13.50 – 15.00 en 15.20 – 16.30 uur
Abstract
begeleiding en met ICT (opleidingen).
Om leerlingen met autisme binnen het MBO
In allerlei functies en rollen is hij al lange tijd
meer kansen te bieden, zijn het Albeda
betrokken bij de landelijke ontwikkelingen
College, Yulius Autisme en Yulius Onderwijs
binnen het MBO. In 2009 heeft hij in het
een samenwerking aangegaan in de vorm
Albeda College het initiatief genomen tot
van de Structuurklas ICT, een begeleidings-
de oprichting van de StructuurKlas, gericht
traject op maat voor een bijzondere groep
op ICT onderwijs voor autisten.
getalenteerde leerlingen. Uitgangspunt is de kracht van hun bijzondere vermogens.
In 2005 José Alblas gestart als psycholoog
Ze volgen aangepast onderwijs, krijgen
op de ambulante kinder- en jeugd
trainingen en worden in en buiten school
psychiatrische afdeling van De Grote Rivieren
begeleid. En met succes: leerlingen, ouders,
in Dordrecht. In 2008 startte zij met de
begeleiders en docenten zijn blij en het
GZopleiding, welke zij in 2010 met een
rendement is 100%. Een fantastisch resultaat
diploma heeft afgesloten. Sinds 2009 is José
natuurlijk, maar wat zijn de valkuilen van zo’n
Albas werkzaam als behandelcoördinator
project? Wat is er geleerd en wat kunnen we
op één van de deeltijdafdelingen van Yulius
aanraden?
Autisme, waar zij werkt met jongeren en jongvolwassenen die zijn vastgelopen op
Sprekers
school of in het werk.
Jan van der Staaij is psycholoog en
Manon Sluijters is ruim vier jaar werkzaam
eerstegraads bevoegd docent. Hij is al meer
geweest als ambulant schoolbegeleider
dan dertig jaar werkzaam in het onderwijs
bij Yulius. Tegenwoordig is zij als trainings
in verschillende functies. Daarbij heeft
coördinator verbonden aan de structuur-
hij steeds te maken gehad met leerling
klassen vanuit Yulius Autisme.
14
Notities
15
Praktische informatie Accreditatie
Bewijs van deelname
Dit congres is met 3 punten geaccrediteerd
Na afloop van het congres krijgt u een bewijs
voor verpleegkundig specialisten. Voor
van deelname toegestuurd.
creatief therapeuten & psychomotorisch therapeuten is 1 accreditatiepunt toegekend
Overige
voor het middagprogramma.
Wij verzoeken u vriendelijk na afloop van het congres het evaluatieformulier in te vullen en samen met de badge in te leveren bij de uitgang.
Congresbureau Gesida Hut / Anna Bouman
[email protected] T 010 436 98 98 www.yulius.nl/academie
Dit congres is mede mogelijk gemaakt door
Colofon: Tekst: Yulius - Illustraties: David Barth - Vormgeving: Haagsblauw Druk: Scheffer drukkerij - (c) november 2011
Contact
